qián fèi dì
前廢帝
qián fèi dì huì zi yè, xiǎo zì fǎ shī, xiào wǔ dì zhǎng zi yě. yuán jiā èr shí liù nián zhēng yuè jiǎ shēn shēng. shì zǔ zhèn xún yáng, zi yè liú jīng yì. sān shí nián, shì zǔ rù fá yuán xiōng, bèi qiú shì zhōng xià shěng, jiāng jiàn hài zhě shù yǐ, zú dé wú yàng. shì zǔ jiàn zuò, lì wèi huáng tài zǐ. shǐ wèi zhī dōng gōng, zhōng shù zǐ èr lǜ bìng rù zhí yǒng fú shěng. dà míng èr nián, chū jū dōng gōng. sì nián, jiǎng xiào jīng yú chóng zhèng diàn. qī nián, jiā yuán fú. bā nián rùn wáng yuè gēng shēn, shì zǔ bēng, qí rì, tài zǐ jí huáng dì wèi. dà shè tiān xià. tài zǎi jiāng xià wáng yì gōng jiě shàng shū lìng, jiā zhōng shū jiān, biāo qí dà jiāng jūn liǔ yuán jǐng jiā shàng shū lìng. jiǎ zǐ, zhì lù shàng shū, tài zǎi jiāng xià wáng yì gōng lù shàng shū shì. biāo qí dà jiāng jūn liǔ yuán jǐng jiā kāi fǔ yí tóng sān sī. dān yáng yǐn yǒng jiā wáng zǐ rén wèi nán yù zhōu cì shǐ.
前廢帝諱子業,小字法師,孝武帝長子也。元嘉二十六年正月甲申生。世祖鎮 尋陽,子業留京邑。三十年,世祖入伐元兇,被囚侍中下省,將見害者數矣,卒得 無恙。世祖踐祚,立為皇太子。始未之東宮,中庶子、二率併入直永福省。大明二 年,出居東宮。四年,講《孝經》於崇正殿。七年,加元服。八年閏王月庚申,世 祖崩,其日,太子即皇帝位。大赦天下。太宰江夏王義恭解尚書令,加中書監,驃 騎大將軍柳元景加尚書令。甲子,置錄尚書,太宰江夏王義恭錄尚書事。驃騎大將 軍柳元景加開府儀同三司。丹陽尹永嘉王子仁為南豫州刺史。
liù yuè xīn wèi, zhào yuē: zhèn yǐ miǎo shēn, sù shào hóng yè, jìng yù tiān wēi, qīn duì líng mìng. yǎng zūn níng xù, rì jiàn qián tú, shí kě yǐ gǒng mò shǒu chéng, yí fēng zhǎng shì. ér bǎo wèi gào shǐ, wàn yǔ gǎi shǔ, wéi dé fú míng, mèi yú dà dào. sī xuān ruì fàn, yǐn zī jiǎn xù, kě jù xún zhí shì, xiáng fǎng mín yǐn. fán qū lìng mì wén, fán ér shāng zhì, guān shì jiù shuì, shì shī yī shí, ér jiān lì wǔ wén, wàng xìng wēi fú, jiā yǐ qì wěi chuǎn xuán, piān pō zī shén. yí qí kuān yáo qīng xiàn, yǐ jiù mín qiè. yù fǔ zhū shǔ, shì bù xū guǎng, diāo wén zhuàn kè, wú shī yú jīn. xī yí bìng shěng, yǐ chóu máng yuàn. fān wáng mào huò, yī jiē jìn duàn. wài biàn jù tiáo yǐ wén. wù yín, yǐ yù zhōu zhī huái nán jùn fù wèi nán liáng jùn, fù fēn xuān chéng hái zhì huái nán jùn. gēng chén, yǐ nán hǎi tài shǒu yuán tán yuǎn wèi guǎng zhōu cì shǐ. qiū qī yuè jǐ hài, zhèn jūn jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ jìn ān wáng zǐ xūn gǎi wèi jiāng zhōu cì shǐ, zhōng hù jūn zōng què wèi ān xī jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ, zhèn běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ xiāng dōng wáng huì wèi hù jūn jiāng jūn, zhōng jūn jiāng jūn yì yáng wáng chǎng wèi zhēng běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ. gēng xū, pó huáng guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. chóng huáng tài hòu yuē tài huáng tài hòu, huáng hòu yuē huáng tài hòu. yǐ mǎo, bà nán běi èr chí dào. xiào jiàn yǐ lái suǒ gǎi zhì dù, hái yī yuán jiā. bǐng chén, zhuī chóng xiàn fēi wèi huáng hòu. yǐ chǒu, fǔ jūn jiāng jūn nán xú zhōu cì shǐ xīn ān wáng zǐ luán jiě lǐng sī tú. bā yuè dīng mǎo, lǐng jūn jiāng jūn wáng xuán mó wèi zhèn běi jiāng jūn nán xú zhōu cì shǐ. xīn ān wáng zǐ luán wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ. jǐ wèi, yǐ qīng jì èr zhōu cì shǐ xiāo huì kāi wèi yì zhōu cì shǐ. jǐ chǒu, huáng tài hòu bēng. jīng shī yǔ shuǐ. gēng zǐ, qiǎn yù shǐ yǔ guān zhǎng suí yí zhèn xù. jiǔ yuè xīn chǒu, hù jūn jiāng jūn xiāng dōng wáng huì wèi lǐng jūn jiāng jūn. guǐ mǎo, yǐ shàng shū zuǒ pú shè liú zūn kǎo wèi tè jìn yòu guāng lù dài fū. yǐ mǎo, wén mù huáng hòu fù zàng jǐng níng líng. dōng shí yuè jiǎ xū, tài cháng jiàn ān wáng xiū rén wèi hù jūn jiāng jūn. wù yín, fǔ guó jiāng jūn sòng yuè wèi sī zhōu cì shǐ. gēng chén, yuán chú yáng nán xú zhōu dà míng qī nián bū zū. shí èr yuè yǐ yǒu, yǐ shàng shū yòu pú shè yán shī bó wèi shàng shū zuǒ pú shè. rén chén, yǐ wáng jī zhū jùn wèi yáng zhōu, yǐ yáng zhōu wèi dōng yáng zhōu. guǐ sì, yǐ chē qí jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ yù zhāng wáng zǐ shàng wèi sī tú yáng zhōu cì shǐ. qù suì jí shì suì, dōng zhū jùn dà hàn, shèn zhě mǐ yī shēng shù bǎi, jīng yì yì zhì bǎi yú, è sǐ zhě shí yǒu liù qī. xiào jiàn yǐ lái, yòu lì qián shǔ zhù qián, bǎi xìng yīn cǐ dào zhù, qián zhuǎn wěi xiǎo, shāng huò bù xíng.
六月辛未,詔曰:「朕以眇身,夙紹洪業,敬御天威,欽對靈命。仰遵凝緒, 日鑒前圖,實可以拱默守成,詒風長世。而寶位告始,萬宇改屬,惟德弗明,昧於 大道。思宣睿范,引茲簡恤,可具詢執事,詳訪民隱。凡曲令密文,繁而傷治,關 市僦稅,事施一時,而奸吏舞文,妄興威福,加以氣緯舛玄,偏頗滋甚。宜其寬徭 輕憲,以救民切。御府諸署,事不須廣,雕文篆刻,無施於今。悉宜並省,以酬氓 願。籓王貿貨,壹皆禁斷。外便具條以聞。」戊寅,以豫州之淮南郡復為南梁郡, 復分宣城還置淮南郡。庚辰,以南海太守袁曇遠為廣州刺史。秋七月己亥,鎮軍將 軍、雍州刺史晉安王子勛改為江州刺史,中護軍宗愨為安西將軍、雍州刺史,鎮北 將軍、徐州刺史湘東王諱為護軍將軍,中軍將軍義陽王昶為征北將軍、徐州刺史。 庚戌,婆皇國遣使獻方物。崇皇太后曰太皇太后,皇后曰皇太后。乙卯,罷南北二 馳道。孝建以來所改制度,還依元嘉。丙辰,追崇獻妃為皇后。乙丑,撫軍將軍、 南徐州刺史新安王子鸞解領司徒。八月丁卯,領軍將軍王玄謨為鎮北將軍、南徐州 刺史。新安王子鸞為青、冀二州刺史。己未,以青、冀二州刺史蕭惠開為益州刺史。 己丑,皇太后崩。京師雨水。庚子,遣御史與官長隨宜賑恤。九月辛丑,護軍將軍 湘東王諱為領軍將軍。癸卯,以尚書左僕射劉遵考為特進、右光祿大夫。乙卯,文 穆皇后祔葬景寧陵。冬十月甲戌,太常建安王休仁為護軍將軍。戊寅,輔國將軍宋 越為司州刺史。庚辰,原除揚、南徐州大明七年逋租。十二月乙酉,以尚書右僕射 顏師伯為尚書左僕射。壬辰,以王畿諸郡為揚州,以揚州為東揚州。癸巳,以車騎 將軍、揚州刺史豫章王子尚為司徒、揚州刺史。去歲及是歲,東諸郡大旱,甚者米 一升數百,京邑亦至百餘,餓死者十有六七。孝建以來,又立錢署鑄錢,百姓因此 盜鑄,錢轉偽小,商貨不行。
yǒng guāng yuán nián chūn zhēng yuè yǐ wèi shuò, gǎi yuán, dà shè tiān xià. yǐ sì, shěng zhū zhōu tái chuán. wù wǔ, yǐ lǐng jūn jiāng jūn xiāng dōng wáng huì wèi wèi jiāng jūn nán yù zhōu cì shǐ, hù jūn jiāng jūn jiàn ān wáng xiū rén wèi lǐng jūn jiāng jūn, mì shū jiān shān yáng wáng xiū yòu wèi yù zhōu cì shǐ, zuǒ wèi jiāng jūn guì yáng wáng xiū fàn wèi zhōng hù jūn, nán yù zhōu cì shǐ xún yáng wáng zǐ fáng wèi dōng yáng zhōu cì shǐ. èr yuè dīng chǒu, jiǎn zhōu jùn xiàn tián zū zhī bàn. gēng yín, zhù èr zhū qián. sān yuè jiǎ chén, bà lín jiāng jùn. wǔ yuè jǐ hài, gē yǐng zhōu suí jùn shǔ yōng zhōu. bǐng wǔ, yǐ hòu jūn sī mǎ zhāng mù wèi jiāo zhōu cì shǐ. liù yuè jǐ sì, zuǒ jūn zhǎng shǐ liú dào lóng wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ. yǐ hài, ān xī jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ zōng què zú. rén wǔ, wèi jiāng jūn nán yù zhōu cì shǐ xiāng dōng wáng huì gǎi wèi yōng zhōu cì shǐ. shàng shū lìng biāo qí dà jiāng jūn liǔ yuán jǐng jiā nán yù zhōu cì shǐ. qiū bā yuè xīn yǒu, yuè qí xiào wèi dài fǎ xìng yǒu zuì, cì sǐ. gēng wǔ, yǐ shàng shū zuǒ pú shè yán shī bó wèi shàng shū pú shè, lì bù shàng shū wáng jǐng wén wèi shàng shū yòu pú shè. guǐ yǒu, dì zì lǜ sù wèi bīng, zhū tài zǎi jiāng xià wáng yì gōng shàng shū lìng biāo qí dà jiāng jūn liǔ yuán jǐng shàng shū pú shè yán shī bó tíng wèi liú dé yuàn. gǎi yuán wèi jǐng hé yuán nián, wén wǔ cì wèi èr děng. yǐ lǐng jūn jiāng jūn jiàn ān wáng xiū rén wèi ān xī jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ, wèi jiāng jūn xiāng dōng wáng huì hái wèi nán yù zhōu cì shǐ. jiǎ xū, sī tú yáng zhōu cì shǐ yù zhāng wáng zǐ shàng lǐng shàng shū lìng, shè shēng xiào wèi shěn wén xiù wèi qīng zhōu cì shǐ, zuǒ jūn sī mǎ cuī dào gù wèi jì zhōu cì shǐ. yǐ hài, zhào yuē: xī níng shén zhù yì, pán xī zàn dào, zhàn lǜ sī cái, fù yán pí huà. zhèn wèi yù sān jí, fēng chéng wàn yǔ, zī fū diàn duàn, zhèng mǎo sī lù. sī suǒ yǐ yǎng xuān yí liè, fǔ hóng jǐng zuò, měi jié mèng páo dǐng, zhān yán bǎn zhú, yǒu qú rì zè, wú wàng mèi dàn. kě zhēn fǎng jùn guó, zhāo pìn lǘ bù: qí yǒu xiào xìng zhōng jié, yōu jū dùn qī, xìn chéng yì xíng, lián zhèng biǎo sú, wén mǐn bó shí, gàn shì zhì mín, wù jiā jīng jǔ, suí cái yǐn zhuó. shù guān kè shùn, yí lún xián xù. zhǔ zhě jīng jiā xiáng kuò, chēng zhèn yì yān. yǐ shǐ xìng gōng shěn qìng zhī wèi tài wèi, zhèn běi jiāng jūn qīng jì èr zhōu cì shǐ wáng xuán mó wèi lǐng jūn jiāng jūn. gēng chén, yǐ shí tóu chéng wèi zhǎng lè gōng, dōng fǔ chéng wèi wèi yāng gōng. bà dōng yáng zhōu bìng yáng zhōu. jiǎ shēn, yǐ běi dǐ wèi jiàn zhāng gōng, nán dì wèi zhǎng yáng gōng. yǐ guān jūn jiāng jūn shào líng wáng zǐ yuán wèi xiāng zhōu cì shǐ. bǐng xū, yuán chú wú wú xìng yì xìng jìn líng láng yá wǔ jùn dà míng bā nián yǐ qián bū zū. jǐ chǒu, fù lì nán běi èr chí dào. jiǔ yuè guǐ sì, chē jià xìng hú shú, zòu gǔ chuī. wù xū, chē jià hái gōng. gēng zǐ, yǐ nán yǎn zhōu cì shǐ yǒng jiā wáng zǐ rén wèi nán xú zhōu cì shǐ, dān yáng yǐn shǐ ān wáng zǐ zhēn wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. xīn chǒu, fǔ jūn jiāng jūn nán xú zhōu cì shǐ xīn ān wáng zǐ luán miǎn wèi shù rén, cì sǐ. bǐng wǔ, yǐ yǎn zhōu cì shǐ xuē ān dōu wèi píng běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ. dīng wèi, wèi jiāng jūn xiāng dōng wáng huì jiā kāi fǔ yí tóng sān sī, tè jìn yòu guāng lù dài fū liú zūn kǎo wèi ān xī jiāng jūn nán yù zhōu cì shǐ, níng shuò jiāng jūn yīn xiào zǔ wèi yǎn zhōu cì shǐ. wù shēn, yǐ qián liáng nán qín èr zhōu cì shǐ liǔ yuán hù fù wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ. jǐ yǒu, chē jià tǎo zhēng běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ yì yáng wáng chǎng, nèi wài jiè yán. chǎng bēn yú suǒ lǔ. xīn hài, yòu jiāng jūn yù zhōu cì shǐ shān yáng wáng xiū yòu jìn hào zhèn xī dà jiāng jūn. jiǎ yín, yǐ ān xī zhǎng shǐ yuán zhī wèi yōng zhōu cì shǐ. wù wǔ, yǐ zuǒ mín shàng shū liú sī kǎo wèi yì zhōu cì shǐ. shì rì jiě yán, chē jià xìng guā bù. kāi bǎi xìng zhù qián. dōng shí yuè guǐ hài, qū shè xú zhōu. bǐng yín, chē jià hái gōng. yǐ jiàn ān xiū rén wèi hù jūn jiāng jūn. jǐ mǎo, dōng yáng tài shǒu wáng zǎo xià yù sǐ. yǐ gōng rén xiè guì pín wèi fū rén, jiā hǔ bì sǎ jǐ, luán hé lóng qí, chū jǐng rù bì, shí xīn cài gōng zhǔ yě. yǐ yǒu, yǐ zhèn běi dà jiāng jūn yù zhōu cì shǐ shān yáng wáng xiū yòu wèi zhèn jūn dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. shí yī yuè rén chén, níng shuò jiāng jūn hé mài xià yù sǐ. xīn chú tài wèi shěn qìng zhī hōng. rén yín, lì huáng hòu lù shì, sì xiāng zòu lè. shè yáng nán xú èr zhōu. hù jūn jiāng jūn jiàn wáng xiū rén jiā tè jìn zuǒ guāng lù dài fū. zhōng hù jūn guì yáng wáng xiū fàn qiān zhí. dīng wèi, huáng zǐ shēng, shào fǔ liú shèng zhī zǐ yě. dà shè tiān xià, zāng wū yín dào, xī jiē yuán chú. cì wèi fù hòu zhě jué yī jí. rén zǐ, yǐ tè jìn zuǒ guāng lù dài fū hù jūn jiāng jūn jiàn ān wáng xiū rén wèi biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. wù wǔ, nán píng wáng jìng yóu lú líng wáng jìng xiān ān nán hóu jìng yuān bìng cì sǐ.
永光元年春正月乙未朔,改元,大赦天下。乙巳,省諸州台傳。戊午,以領軍 將軍湘東王諱為衛將軍、南豫州刺史,護軍將軍建安王休仁為領軍將軍,秘書監山 陽王休祐為豫州刺史,左衛將軍桂陽王休范為中護軍,南豫州刺史尋陽王子房為東 揚州刺史。二月丁丑,減州郡縣田租之半。庚寅,鑄二銖錢。三月甲辰,罷臨江郡。 五月己亥,割郢州隨郡屬雍州。丙午,以後軍司馬張牧為交州刺史。六月己巳,左 軍長史劉道隆為梁、南秦二州刺史。乙亥,安西將軍、雍州刺史宗愨卒。壬午,衛 將軍、南豫州刺史湘東王諱改為雍州刺史。尚書令、驃騎大將軍柳元景加南豫州刺 史。秋八月辛酉,越騎校尉戴法興有罪,賜死。庚午,以尚書左僕射顏師伯為尚書 僕射,吏部尚書王景文為尚書右僕射。癸酉,帝自率宿衛兵,誅太宰江夏王義恭、 尚書令、驃騎大將軍柳元景、尚書僕射顏師伯、廷尉劉德願。改元為景和元年,文 武賜位二等。以領軍將軍建安王休仁為安西將軍、雍州刺史,衛將軍湘東王諱還為 南豫州刺史。甲戌,司徒、揚州刺史豫章王子尚領尚書令,射聲校尉沈文秀為青州 刺史,左軍司馬崔道固為冀州刺史。乙亥,詔曰:「昔凝神佇逸,磻溪贊道,湛慮 思才,傅岩毗化。朕位御三極,風澄萬宇,資鈇電斷,正卯斯戮。思所以仰宣遺烈, 俯弘景祚,每結夢庖鼎,瞻言板築,有劬日昃,無忘昧旦。可甄訪郡國,招聘閭部: 其有孝性忠節,幽居遁棲,信誠義行,廉正表俗,文敏博識,幹事治民,務加旌舉, 隨才引擢。庶官克順,彝倫咸敘。主者精加詳括,稱朕意焉。」以始興公沈慶之為 太尉,鎮北將軍、青冀二州刺史王玄謨為領軍將軍。庚辰,以石頭城為長樂宮,東 府城為未央宮。罷東揚州並揚州。甲申,以北邸為建章宮,南第為長楊宮。以冠軍 將軍邵陵王子元為湘州刺史。丙戌,原除吳、吳興、義興、晉陵、琅邪五郡大明八 年以前逋租。己丑,復立南北二馳道。九月癸巳,車駕幸湖熟,奏鼓吹。戊戌,車 駕還宮。庚子,以南兗州刺史永嘉王子仁為南徐州刺史,丹陽尹始安王子真為南兗 州刺史。辛丑,撫軍將軍、南徐州刺史新安王子鸞免為庶人,賜死。丙午,以兗州 刺史薛安都為平北將軍、徐州刺史。丁未,衛將軍湘東王諱加開府儀同三司,特進、 右光祿大夫劉遵考為安西將軍、南豫州刺史,寧朔將軍殷孝祖為兗州刺史。戊申, 以前梁、南秦二州刺史柳元怙復為梁、南秦二州刺史。己酉,車駕討征北將軍、徐 州刺史義陽王昶,內外戒嚴。昶奔於索虜。辛亥,右將軍、豫州刺史山陽王休祐進 號鎮西大將軍。甲寅,以安西長史袁鳷為雍州刺史。戊午,以左民尚書劉思考為益 州刺史。是日解嚴,車駕幸瓜步。開百姓鑄錢。冬十月癸亥,曲赦徐州。丙寅,車 駕還宮。以建安休仁為護軍將軍。己卯,東陽太守王藻下獄死。以宮人謝貴嬪為夫 人,加虎賁靸戟,鸞輅龍旂,出警入蹕,實新蔡公主也。乙酉,以鎮北大將軍、豫 州刺史山陽王休祐為鎮軍大將軍、開府儀同三司。十一月壬辰,寧朔將軍何邁下獄 死。新除太尉沈慶之薨。壬寅,立皇后路氏,四廂奏樂。赦揚、南徐二州。護軍將 軍建王休仁加特進、左光祿大夫。中護軍桂陽王休范遷職。丁未,皇子生,少府劉 勝之子也。大赦天下,贓污淫盜,悉皆原除。賜為父後者爵一級。壬子,以特進、 左光祿大夫、護軍將軍建安王休仁為驃騎大將軍、開府儀同三司。戊午,南平王敬 猷、廬陵王敬先、安南侯敬淵並賜死。
shí dì xiōng bèi rì shén, zhū shā xiāng jì, nèi wài bǎi sī, bù bǎo shǒu lǐng. xiān shì é yán yún: xiāng zhōng chū tiān zǐ. dì jiāng nán xún jīng xiāng èr zhōu yǐ yàn zhī. xiān yù zhū zhū shū, rán hòu fā yǐn. tài zōng yǔ zuǒ yòu ruǎn diàn fū wáng dào lóng lǐ dào ér mì jié dì zuǒ yòu shòu jì zhī jiāng chǎn zhī děng shí yī rén, móu gòng fèi dì. wù wǔ yè, dì yú huá lín yuán zhú táng shè guǐ. shí wū xí yún: cǐ táng yǒu guǐ. gù dì zì shè zhī. shòu jì zhī huái dāo zhí rù, jiāng chǎn zhī wèi fù. dì yù zǒu, jì zhī zhuī ér yǔn zhī, shí nián shí qī. tài huáng tài hòu lìng yuē:
時帝凶悖日甚,誅殺相繼,內外百司,不保首領。先是訛言云:「湘中出天子。」 帝將南巡荊、湘二州以厭之。先欲誅諸叔,然後發引。太宗與左右阮佃夫、王道隆、 李道兒密結帝左右壽寂之、姜產之等十一人,謀共廢帝。戊午夜,帝於華林園竹堂 射鬼。時巫覡云:「此堂有鬼。」故帝自射之。壽寂之懷刀直入,姜產之為副。帝 欲走,寂之追而殞之,時年十七。太皇太后令曰:
sī tú lǐng hù jūn bā zuò: zi yè suī yuē dí zhǎng, shǎo bǐng xiōng dú, bù rén bù xiào, zhe zì tiáo chèn. xiào wǔ qì shì, shǔ dāng chén lì. zì zǐ gōng zài bìn, xǐ róng tiǎn rán, tiān fá zhòng lí, huān zì zī shén. bī yǐ nèi wài wéi chí, rěn nüè wèi lù, ér xiōng cǎn nán yì, yī dàn sì huò, suì zòng lù shàng zǎi, tiǎn hài fǔ chén. zi luán xiōng dì, xiān dì zhōng ài, hán yuàn jì wǎng, wǎng jiā tú kù. chǎng mào qīn zuò hàn, héng xiāng zhēng tǎo. xīn cài gōng zhǔ bī lí fū zú, yōu zhì shēn gōng, guǐ yún hōng yǔn. xiāng shì fǔ ěr, sàng lǐ dùn shì, hūn hān zhǎng yè, shù shì qīng yí. cháo xián jiù xūn, qì ruò yí tǔ. guǎn xián bù chuò, zhēn xiū bèi shàn. lì rǔ zǔ kǎo, yǐ wèi xì xuè. xíng yóu mò zhǐ, yín zòng wú dù. sì yàn yuán líng, guī tú fā jué. zhū jiǎn wú gū, jí lüè fù nǚ. jiàn shù wěi shù, mò zhī shuí xī. bài pín lì hòu, qìng guò héng diǎn. zōng shì mì qī, yù ruò bì pú, biān chuí líng yè, wú fù zūn bēi. nán píng yī mén, tè zhōng qí kù. fǎn tiān miè lǐ, xiǎn bào wàn duān. kē fá kù lìng, zhōng wú jì jí, xià jié yīn xīn, wèi zú yǐ pì. hé cháo yè yè, rén bù zì bǎo bǎi xìng huáng huáng, shǒu zú mí cuò. xíng huì qín shòu, zuì yíng sān qiān. gāo zǔ zhī yè jiāng mǐn, qī miào zhī xiǎng jǐ jué. wú lǎo jí chén dǔ, měi guī huò zhèn, yōu jiān lòu kè, qì mìng wú jǐ. kāi pì yǐ jiàng, suǒ wèi cháng wén. yuǎn jìn sī fèn, shí shì ér jiǔ.
司徒領護軍八座:子業雖曰嫡長,少稟凶毒,不仁不孝,著自髫齔。孝武棄世, 屬當辰歷。自梓宮在殯,喜容靦然,天罰重離,歡恣滋甚。逼以內外維持,忍虐未 露,而凶慘難抑,一旦肆禍,遂縱戮上宰,殄害輔臣。子鸞兄弟,先帝鍾愛,含怨 既往,枉加屠酷。昶茂親作捍,橫相征討。新蔡公主逼離夫族,幽置深宮,詭雲薨 殞。襄事甫爾,喪禮頓釋,昏酣長夜,庶事傾遺。朝賢舊勛,棄若遺土。管弦不輟, 珍羞備膳。詈辱祖考,以為戲謔。行游莫止,淫縱無度。肆宴園陵,規圖發掘。誅 剪無辜,籍略婦女。建樹偽豎,莫知誰息。拜嬪立後,慶過恆典。宗室密戚,遇若 婢僕,鞭捶陵曳,無復尊卑。南平一門,特鍾其酷。反天滅理,顯暴萬端。苛罰酷 令,終無紀極,夏桀、殷辛,未足以譬。闔朝業業,人不自保;百姓遑遑,手足靡 厝。行穢禽獸,罪盈三千。高祖之業將泯,七廟之享幾絕。吾老疾沉篤,每規禍鴆, 憂煎漏刻,氣命無幾。開闢以降,所未嘗聞。遠近思奮,十室而九。
wèi jiāng jūn xiāng dōng wáng tǐ zì tài zǔ, tiān zòng yīng shèng, wén huáng zhōng ài, chǒng guān liè fān. wú zǎo shí shén ruì, tè jiān cháng lǐ. qián yùn hóng guī, yì shì tóu mèi, dú fū jì yǔn, xuán shǒu bái qí, shè jì zài xìng, zōng yòu yǒng gù, rén guǐ shǔ xīn, dà mìng yǔn jí. qiě xūn dé gāo miǎo, dà yè yōu guī, yí zūn hàn jìn, zuǎn chéng huáng jí. zhǔ zhě xiáng jiù diǎn yǐ shí fèng xíng.
衛將軍湘東王體自太祖,天縱英聖,文皇鍾愛,寵冠列籓。吾早識神睿,特兼 常禮。潛運宏規,義士投袂,獨夫既殞,懸首白旗,社稷再興,宗祐永固,人鬼屬 心,大命允集。且勛德高邈,大業攸歸,宜遵漢、晉,纂承皇極。主者詳舊典以時 奉行。
wèi wáng rén yú nián bù xìng yīng cǐ bǎi jiān, yǒng xún qíng shì, suī cún ruò yǔn. dāng fù nài hé! dāng fù nài hé!
未亡人餘年不幸嬰此百艱,永尋情事,雖存若殞。當復奈何!當復奈何!
zàng fèi dì dān yáng mò líng xiàn nán jiāo tán xī. dì yòu ér juàn jí, zài dōng gōng měi wèi shì zǔ suǒ zé. shì zǔ xī xún, zi yè qǐ cān chéng qǐ jū, shū jī bù jǐn, shàng jié ràng zhī. zi yè qǐ shì chén xiè, shàng yòu dá yuē: shū bù zhǎng jìn, cǐ shì yī tiáo ěr. wén rǔ sù dōu xiè dài, juàn lì rì shén, hé yǐ wán gù nǎi ěr xié! chū jiàn zuò, shòu xǐ fú, bèi rán wú āi róng. shǐ yóu nán zhū dà chén jí dài fǎ xìng děng, jì shā fǎ xìng, zhū dà chén mò bù zhèn shè. yú shì yòu zhū qún gōng, yuán kǎi yǐ xià, jiē bèi ōu chuí qiān yè. nèi wài wēi jù, diàn shěng sāo rán. chū tài hòu jí dǔ, qiǎn hū dì. dì yuē: bìng rén jiān duō guǐ, kě wèi, nà kě wǎng. tài hòu nù, yǔ shì zhě: jiāng dāo lái, pò wǒ fù, nà de shēng rú cǐ níng xīn ér! jí tài hòu bēng hòu shù rì, dì mèng tài hòu wèi zhī yuē: rǔ bù xiào bù rén, běn wú rén jūn zhī xiāng. zi shàng yú bèi rú cǐ, yì fēi yùn zuò suǒ jí. xiào wǔ xiǎn nüè miè dào, yuàn jié rén shén, ér zi suī duō, bìng wú tiān mìng. dà yùn suǒ guī, yīng hái wén dì zhī zǐ. qí hòu xiāng dōng wáng shào wèi, guǒ wén dì zi yě. gù dì jù zhū shū jīng yì, lǜ zài wài wèi huàn. shān yīn gōng zhǔ yín zì guò dù, wèi dì yuē: qiè yǔ bì xià, suī nán nǚ yǒu shū, jù tuō tǐ xiān dì. bì xià liù gōng wàn shù, ér qiè wéi fù mǎ yī rén. shì bù jūn píng, yī hé zhì cǐ! dì nǎi wèi zhǔ zhì miàn shǒu zuǒ yòu sān shí rén jìn jué huì jī jùn zhǎng gōng zhǔ, zhì tóng jùn wáng hóu, tāng mù yì èr qiān hù, gěi gǔ chuī yī bù, jiā bān jiàn èr shí rén. dì měi chū, yǔ cháo chén cháng gòng péi niǎn. zhǔ yǐ lì bù láng chǔ yuān mào měi, jiù dì qǐng yǐ zì shì, dì xǔ zhī. yuān shì zhǔ shí rì, bèi jiàn bī pò, shì sǐ bù huí, suì dé miǎn. dì suǒ xìng yān rén huá yuàn ér, guān zhì sàn qí cháng shì, jiā jiāng jūn dài jùn. dì shǎo hǎo jiǎng shū, pō shí gǔ shì, zì zào shì zǔ lěi jí zá piān zhāng, wǎng wǎng yǒu cí cǎi. yǐ wèi wǔ dì yǒu fā qiū zhōng láng jiāng mō jīn xiào wèi, nǎi zhì cǐ èr guān. yǐ jiàn ān wáng xiū yòu lǐng zhī. qí yú shì jī, fēn jiàn zhū chuán.
葬廢帝丹陽秣陵縣南郊壇西。帝幼而狷急,在東宮每為世祖所責。世祖西巡, 子業啟參承起居,書跡不謹,上詰讓之。子業啟事陳謝,上又答曰:「書不長進, 此是一條耳。聞汝素都懈怠,狷戾日甚,何以頑固乃爾邪!」初踐阼,受璽紱,悖 然無哀容。始猶難諸大臣及戴法興等,既殺法興,諸大臣莫不震懾。於是又誅群公, 元凱以下,皆被毆捶牽曳。內外危懼,殿省騷然。初太后疾篤,遣呼帝。帝曰: 「病人間多鬼,可畏,那可往。」太后怒,語侍者:「將刀來,破我腹,那得生如 此寧馨兒!」及太后崩後數日,帝夢太后謂之曰:「汝不孝不仁,本無人君之相。 子尚愚悖如此,亦非運祚所及。孝武險虐滅道,怨結人神,兒子雖多,並無天命。 大運所歸,應還文帝之子。」其後湘東王紹位,果文帝子也。故帝聚諸叔京邑,慮 在外為患。山陰公主淫恣過度,謂帝曰:「妾與陛下,雖男女有殊,俱托體先帝。 陛下六宮萬數,而妾唯駙馬一人。事不均平,一何至此!」帝乃為主置面首左右三 十人;進爵會稽郡長公主,秩同郡王侯,湯沐邑二千戶,給鼓吹一部,加班劍二十 人。帝每出,與朝臣常共陪輦。主以吏部郎褚淵貌美,就帝請以自侍,帝許之。淵 侍主十日,備見逼迫,誓死不回,遂得免。帝所幸閹人華願兒,官至散騎常侍,加 將軍帶郡。帝少好講書,頗識古事,自造《世祖誄》及雜篇章,往往有辭采。以魏 武帝有發丘中郎將、摸金校尉,乃置此二官。以建安王休祐領之。其餘事跡,分見 諸傳。
shǐ chén yuē: fèi dì zhī shì xíng zhe yú piān. ruò fú wǔ wáng shù yīn zhòu zhī xìn, bù néng guà qí wàn yī huò guāng shū chāng yì zhī guò, wèi zú jǔ qí háo lí. jiǎ yǐ zhōng cái zhī jūn, yǒu yī yú cǐ, zú yǐ yǔn shè cán zōng, wū gōng zhū miào, kuàng zǒng sī è yǐ cuì yī rén zhī tǐ hū! qí dé wáng, yì wèi xìng yǐ.
史臣曰:廢帝之事行著於篇。若夫武王數殷紂之釁,不能掛其萬一;霍光書昌 邑之過,未足舉其毫釐。假以中才之君,有一於此,足以霣社殘宗,污宮瀦廟,況 總斯惡以萃一人之體乎!其得亡,亦為幸矣。