xiào wǔ dì
孝武帝
shì zǔ xiào wǔ huáng dì huì jùn, zì xiū lóng, xiǎo zì dào mín, wén dì dì sān zi yě. yuán jiā qī nián qiū bā yuè gēng wǔ shēng. shí èr nián, lì wèi wǔ líng wáng, shí yì èr qiān hù. shí liù nián, dū du xiāng zhōu zhū jūn shì zhēng lǔ jiāng jūn xiāng zhōu cì shǐ, lǐng shí tou shù shì. shí qī nián, qiān shǐ chí jié dū du nán yù yù sī yōng bìng wǔ zhōu zhū jūn shì nán yù zhōu cì shǐ, jiāng jūn rú gù, yóu shù shí tou. èr shí yī nián, jiā dū qín zhōu, jìn hào fǔ jūn jiāng jūn. míng nián, xǐ dū du yōng liáng nán běi qín sì zhōu jīng zhōu zhī xiāng yáng jìng líng nán yáng shùn yáng xīn yě suí liù jùn zhū jūn shì níng mán xiào wèi yōng zhōu cì shǐ, chí jié jiāng jūn rú gù. zì jìn shì jiāng zuǒ yǐ lái, xiāng yáng wèi yǒu huáng zǐ zhòng zhèn, shí tài zǔ yù jīng lüè guān hé, gù yǒu cǐ shòu. xún gěi gǔ chuī yī bù.
世祖孝武皇帝讳骏,字休龙,小字道民,文帝第三子也。元嘉七年秋八月庚午 生。十二年,立为武陵王,食邑二千户。十六年,都督湘州诸军事、征虏将军、湘 州刺史,领石头戍事。十七年,迁使持节、都督南豫豫司雍并五州诸军事、南豫州 刺史,将军如故,犹戍石头。二十一年,加督秦州,进号抚军将军。明年,徙都督 雍梁南北秦四州荆州之襄阳竟陵南阳顺阳新野随六郡诸军事、宁蛮校尉、雍州刺史, 持节、将军如故。自晋氏江左以来,襄阳未有皇子重镇,时太祖欲经略关、河,故 有此授。寻给鼓吹一部。
èr shí wǔ nián, gǎi shòu dū du nán yǎn xú yǎn qīng jì yōu liù zhōu yù zhōu zhī liáng jùn zhū jūn shì ān běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ, chí jié rú gù, běi zhèn péng chéng. xún lǐng yǎn zhōu cì shǐ. shǐ xīng wáng jùn wèi nán yǎn zhōu, shàng jiě dū nán yǎn. èr shí qī nián, zuò rǔ yáng zhàn bài, jiàng hào zhèn jūn jiāng jūn. yòu yǐ suǒ lǔ nán qīn, jiàng wèi běi zhōng láng jiàng. èr shí bā nián, jìn dū nán yǎn zhōu nán yǎn zhōu cì shǐ, dāng zhèn shān yáng. xún qiān dū dū jiāng zhōu jīng zhōu zhī jiāng xià yù zhōu zhī xī yáng jìn xī xīn cài sì jùn zhū jūn shì nán zhōng láng jiàng jiāng zhōu cì shǐ, chí jié rú gù. shí yuán jiāng mán wèi kòu, tài zǔ qiǎn tài zǐ bù bīng xiào wèi shěn qìng zhī děng fá zhī, shǐ shàng zǒng tǒng zhòng jūn.
二十五年,改授都督南兗徐兗青冀幽六州豫州之梁郡诸军事、安北将军、徐州 刺史,持节如故,北镇彭城。寻领兗州刺史。始兴王浚为南兗州,上解督南兗。二 十七年,坐汝阳战败,降号镇军将军。又以索虏南侵,降为北中郎将。二十八年, 进督南兗州、南兗州刺史,当镇山阳。寻迁都督江州荆州之江夏豫州之西阳晋熙新 蔡四郡诸军事、南中郎将、江州刺史,持节如故。时缘江蛮为寇,太祖遣太子步兵 校尉沈庆之等伐之,使上总统众军。
sān shí nián zhēng yuè, shàng chū cì xī yáng zhī wǔ zhōu. huì yuán xiōng shì nì, yǐ shàng wèi zhēng nán jiāng jūn, jiā sàn qí cháng shì. shàng lǜ zhòng rù tǎo, jīng zhōu cì shǐ nán qiáo wáng yì xuān yōng zhōu cì shǐ zāng zhì bìng jǔ yì bīng. sì yuè xīn yǒu, shàng cì lì zhōu. guǐ hài, guàn jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng qián fēng zhì xīn tíng, xiū jiàn yíng lěi. jiǎ zǐ, zéi shào qīn lǜ zhòng gōng yuán jǐng, dà bài tuì zǒu. bǐng yín, shàng cì jiāng níng. dīng mǎo, dà jiàng jūn jiāng xià wáng yì gōng lái bēn, fèng biǎo shàng zūn hào. wù chén, shàng zhì yú xīn tíng. jǐ sì, jí huáng dì wèi, dà shè tiān xià, wén wǔ cì jué yī děng, cóng jūn zhě èr děng. zāng wū qīng yì, xī jiē dàng chú. gāo nián guān guǎ gū yòu liù jí bù néng zì cún, rén cì gǔ wǔ hú. bū zū sù zhài wù fù shōu. zhǎng tú zhī shēn, yōu liàng jiàng yòu. chóng gǎi tài zǔ hào shì. yǐ dà jiàng jūn jiāng xià wáng yì gōng wèi tài wèi lù shàng shū liù tiáo shì nán xú zhōu cì shǐ. gēng wǔ, yǐ jīng zhōu cì shǐ nán qiáo wáng yì xuān wèi zhōng shū jiān chéng xiàng lù shàng shū liù tiáo shì yáng zhōu cì shǐ ān dōng jiāng jūn suí wáng dàn wèi wèi jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī jīng zhōu cì shǐ yōng zhōu cì shǐ zāng zhì wèi chē qí jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī jiāng zhōu cì shǐ zhēng lǔ jiāng jūn shěn qìng zhī wèi lǐng jūn jiāng jūn fǔ jūn jiāng jūn yǎn jì èr zhōu cì shǐ xiāo sī huà wèi shàng shū zuǒ pú yè. rén shēn, yǐ zhēng lǔ jiāng jūn wáng sēng dá wèi shàng shū yòu pú yè. gǎi xīn tíng wèi zhōng xīng tíng. wǔ yuè jiǎ xū, fǔ guó jiāng jūn shēn tǎn kè jīng chéng. yǐ hài, fǔ guó jiāng jūn zhū xiū zhī kè dōng fǔ. bǐng shēn, kè dìng jīng yì. shào jí shǐ xīng wáng jùn zhū tóng nì, bìng fú zhū. gēng chén, zhào yuē:" tiān bù jiān nán, guó dào yòng fǒu, suī jī gòu yǒng gù, ér qì shù shí qiān. zhèn yǐ miǎo shēn, yǎn chéng huáng yè, fèng xún lì mìng, jiàn mèi zhèn huái. wàn bāng fēng zhèng, rén zhì zhī běn, gǎn niàn líng tì, ruò jiù zài xīn. kě fēn qiǎn dà shǐ xún xǐng fāng sú." shì rì jiě yán. xīn sì, chē jià xìng dōng fǔ chéng. jiǎ shēn, zūn suǒ shēng lù shū yuàn wèi huáng tài hòu. yǐ yǒu, lì fēi wáng shì wèi huáng hòu. wù zǐ, yǐ zuǒ wèi jiāng jūn liǔ yuán jǐng wèi yōng zhōu cì shǐ. rén chén, yǐ tài wèi jiāng xià wáng yì gōng wèi tài fù, lǐng dà sī mǎ. jiǎ wǔ, qū shè jīng yì èr bǎi lǐ nèi, bìng juān jīn nián zū shuì. wù xū, yǐ fǔ jūn jiāng jūn nán píng wáng shuò wèi sī kōng, jiàn píng wáng hóng wèi shàng shū zuǒ pú yè, dōng hǎi wáng yī wèi fǔ jūn jiāng jūn, xīn chú shàng shū zuǒ pú yè xiāo sī huà qiān zhí. liù yuè rén yín, yǐ piào qí cān jūn tǎn hù zhī wèi jì zhōu cì shǐ. jiǎ chén, yǐ shān yáng tài shǒu shēn tián wèi qīng zhōu cì shǐ. bǐng wǔ, chē jià hái gōng, chū zhì diàn mén jí shàng hào tún bīng. yǐ jiāng xià nèi shǐ zhū xiū zhī wèi píng xī jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ, yù shǐ zhōng chéng wáng tán shēng wèi guǎng zhōu cì shǐ. wù shēn, yǐ xīn chú yōng zhōu cì shǐ liǔ yuán jǐng wèi hù jūn jiāng jūn. jǐ yǒu, yǐ sī zhōu cì shǐ lǔ shuǎng wèi yù zhōu cì shǐ. gēng xū, yǐ liáng nán qín èr zhōu cì shǐ liú xiù zhī wèi yì zhōu cì shǐ tài wèi sī mǎ páng xiù zhī wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ wèi jūn sī mǎ xú yí bǎo wèi yǎn zhōu cì shǐ níng shuò jiāng jūn wáng xuán mó wèi xú zhōu cì shǐ wèi jiāng jūn suí wáng dàn jìn hào piào qí dà jiàng jūn. shàng shū yòu pú yè wáng sēng dá qiān zhí, dān yáng yǐn chǔ zhàn zhī wèi shàng shū yòu pú yè. bǐng chén, yǐ shì zhōng nán qiáo wáng shì zǐ huī wèi xiāng zhōu cì shǐ. dīng hài, zhào yuē:" xìng wáng lì xùn, wù hóng zhì jié, fǔ chén zuǒ shí, qín xiàn zhèng yào, yǎng wéi shèng guī, měi cún zī dào. wěi yǐ miǎo gōng, shǔ chéng jǐng yè, chǎn yáng yí zé, wú fèi jué xīn. fū liàng rù wéi chū, bāng yǒu héng diǎn ér jīng gěi zhī yí, duō wéi cháng dù. bīng yì mí hào, fǔ cáng sàn jiǎn, wài nèi zhòng gōng, wèi jiā sǔn yuē, fēi suǒ yǐ yù zūn xiān zhǐ, jìng fèng yí tú. zì jīn zhū kě báo jǐ hòu mín qù fán cóng jiǎn zhě, xī yí shī xíng, yǐ chēng zhèn yì." gēng shēn, zhào yǒu sī lùn gōng bān shǎng, gè yǒu chà. xīn yǒu, ān xī jiāng jūn xī qín hé èr zhōu cì shǐ tǔ yù hún shí yín jìn hào zhèn xī dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. gēng wǔ, hái fēn nán xú, lì nán yǎn zhōu. xīn wèi, gǎi fēng nán qiáo wáng yì xuān wèi nán jùn wáng, suí wáng dàn wèi jìng líng wáng, yì xuān cì zǐ yí yáng hóu kǎi wèi yí yáng xiàn wáng. rùn yuè rén shēn, yǐ lǐng jūn jiāng jūn shěn qìng zhī wèi zhèn jūn jiāng jūn nán yǎn zhōu cì shǐ. guǐ yǒu, yǐ hù jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng wèi lǐng jūn jiāng jūn. bǐng zǐ, qiǎn jiān sàn qí cháng shì lè xún děng shí wǔ rén xún xíng fēng sú. jiǎ shēn, juān xún yáng xī yáng jùn zū bù sān nián. jiǎ wǔ, chéng xiàng nán jùn wáng yì xuān gǎi wéi jīng xiāng èr zhōu cì shǐ, piào qí dà jiàng jūn jīng zhōu cì shǐ jìng líng wáng dàn gǎi wéi yáng zhōu cì shǐ, nán mán xiào wèi wáng sēng dá wèi hù jūn jiāng jūn. shì yuè, zhì wèi wèi guān. qiū qī yuè xīn chǒu shuò, rì yǒu shí zhī. jiǎ yín, zhào yuē:" shì dào wèi yí, wéi yōu zài guó. fū shǐ qún shàn bì jǔ, gù fēi yī cái suǒ yì, kuàng yǐ guǎ dé, shǔ shuāi báo zhī qī, sù xiāo yín xiǎng, yǒng huái dài dàn. wáng gōng qīng shì, fán yǒu jiā móu shàn zhèng, kě yǐ wéi fēng xùn sú, xián dá nǎi chéng, wú huò yī yǐn." xīn yǒu, zhào yuē:" bǎi xìng láo bì, yáo fù shàng fán, yán niàn wèi yì, yí chóng yuē sǔn. fán yòng fēi jūn guó, yí xī tíng gōng. kě shěng xì zuò bìng shàng fāng, diāo wén mí qiǎo, jīn yín tú shì, shì bù guān shí, yán wèi zhī jìn. gōng yù fú shàn, jiǎn chú yóu chǐ. shuǐ lù bǔ cǎi, gè shùn shí rì. guān sī jiāo shì, wù lìng yōu zhōng. qí jiāng hǎi tián chí gōng jiā guī gù zhě, xiáng suǒ kāi chí. guì qī jìng lì, xī jiē jìn jué." wù xū, yǐ yòu wèi jiāng jūn zōng què wèi guǎng zhōu cì shǐ. jǐ sì, sī kōng nán píng wáng shuò hōng. bā yuè xīn wèi, wǔ huáng dì jiù yì jūn shēn, cháng zài zhāi nèi, rén shēn yóu cún zhě, pǔ cì jiě hù. yǐ hài, shàng shū zuǒ pú yè jiàn píng wáng hóng jiā zhōng shū jiān zhōng jūn jiāng jūn. dīng hài, yǐ pèi jùn tài shǒu yuán hóng wèi níng zhōu cì shǐ. fǔ jūn sī mǎ fèi shěn wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ. jiǎ wǔ, hù jūn jiāng jūn wáng sēng dá qiān zhí. jiǔ yuè dīng sì, yǐ qián shàng shū liú yì qí wèi zhōng hù jūn. rén xū, xīn tíng zhàn wáng zhě, fù tóng jīng chéng. shào dǎng nán hǎi tài shǒu xiāo jiǎn jù guǎng zhōu fǎn. dīng mǎo, fǔ guó jiāng jūn dèng wǎn tǎo píng zhī. dōng shí yuè guǐ wèi, chē jià yú yuè wǔ táng tīng sòng. shí yī yuè bǐng wǔ, yǐ zuǒ jūn jiāng jūn lǔ xiù wèi sī zhōu cì shǐ. bǐng chén, tíng tái shěng zhòng guān shuò wàng wèn xùn. bǐng yín, gāo lí guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. shí èr yuè jiǎ xū, shěng dōu shuǐ tái, bà dōu shuǐ shǐ zhě guān, zhì shuǐ héng lìng guān. guǐ wèi, yǐ jiāng zhì dōng gōng, shěng tài zǐ lǜ gèng lìng bù bīng yì jūn xiào wèi lǚ bēn zhōng láng jiàng rǒng cóng pú yè zuǒ yòu jī nǔ jiāng jūn guān. zhōng shù zǐ zhōng shè rén shù zǐ shè rén xiǎn mǎ, gè jiǎn jiù yuán zhī bàn.
三十年正月,上出次西阳之五洲。会元凶弑逆,以上为征南将军,加散骑常侍。 上率众入讨,荆州刺史南谯王义宣、雍州刺史臧质并举义兵。四月辛酉,上次溧洲。 癸亥,冠军将军柳元景前锋至新亭,修建营垒。甲子,贼劭亲率众攻元景,大败退 走。丙寅,上次江宁。丁卯,大将军江夏王义恭来奔,奉表上尊号。戊辰,上至于 新亭。己巳,即皇帝位,大赦天下,文武赐爵一等,从军者二等。赃污清议,悉皆 荡除。高年、鳏寡、孤幼、六疾不能自存,人赐谷五斛。逋租宿债勿复收。长徒之 身,优量降宥。崇改太祖号谥。以大将军江夏王义恭为太尉、录尚书六条事、南徐 州刺史。庚午,以荆州刺史南谯王义宣为中书监、丞相、录尚书六条事、扬州刺史; 安东将军随王诞为卫将军、开府仪同三司、荆州刺史;雍州刺史臧质为车骑将军、 开府仪同三司、江州刺史;征虏将军沈庆之为领军将军;抚军将军、兗冀二州刺史 萧思话为尚书左仆射。壬申,以征虏将军王僧达为尚书右仆射。改新亭为中兴亭。 五月甲戌,辅国将军申坦克京城。乙亥,辅国将军硃修之克东府。丙申,克定京邑。 劭及始兴王浚诸同逆,并伏诛。庚辰,诏曰:“天步艰难,国道用否,虽基构永固, 而气数时愆。朕以眇身,奄承皇业,奉寻历命,鉴寐震怀。万邦风政,人治之本, 感念陵替,若疚在心。可分遣大使巡省方俗。”是日解严。辛巳,车驾幸东府城。 甲申,尊所生路淑媛为皇太后。乙酉,立妃王氏为皇后。戊子,以左卫将军柳元景 为雍州刺史。壬辰,以太尉江夏王义恭为太傅,领大司马。甲午,曲赦京邑二百里 内,并蠲今年租税。戊戌,以抚军将军南平王铄为司空,建平王宏为尚书左仆射, 东海王祎为抚军将军,新除尚书左仆射萧思话迁职。六月壬寅,以骠骑参军坦护之 为冀州刺史。甲辰,以山阳太守申恬为青州刺史。丙午,车驾还宫,初置殿门及上 皞屯兵。以江夏内史硃修之为平西将军、雍州刺史,御史中丞王昙生为广州刺史。 戊申,以新除雍州刺史柳元景为护军将军。己酉,以司州刺史鲁爽为豫州刺史。庚 戌,以梁、南秦二州刺史刘秀之为益州刺史;太尉司马庞秀之为梁、南秦二州刺史; 卫军司马徐遗宝为兗州刺史;宁朔将军王玄谟为徐州刺史;卫将军随王诞进号骠骑 大将军。尚书右仆射王僧达迁职,丹阳尹褚湛之为尚书右仆射。丙辰,以侍中南谯 王世子恢为湘州刺史。丁亥,诏曰:“兴王立训,务弘治节,辅臣佐时,勤献政要, 仰惟圣规,每存兹道。猥以眇躬,属承景业,阐扬遗泽,无废厥心。夫量入为出, 邦有恆典;而经给之宜,多违常度。兵役糜耗,府藏散减,外内众供,未加损约, 非所以聿遵先旨,敬奉遗图。自今诸可薄己厚民、去烦从简者,悉宜施行,以称朕 意。”庚申,诏有司论功班赏,各有差。辛酉,安西将军、西秦河二州刺史吐谷浑 拾寅进号镇西大将军、开府仪同三司。庚午,还分南徐,立南兗州。辛未,改封南 谯王义宣为南郡王,随王诞为竟陵王,义宣次子宜阳侯恺为宜阳县王。闰月壬申, 以领军将军沈庆之为镇军将军、南兗州刺史。癸酉,以护军将军柳元景为领军将军。 丙子,遣兼散骑常侍乐询等十五人巡行风俗。甲申,蠲寻阳、西阳郡租布三年。甲 午,丞相南郡王义宣改为荆、湘二州刺史,骠骑大将军、荆州刺史竟陵王诞改为扬 州刺史,南蛮校尉王僧达为护军将军。是月,置卫尉官。秋七月辛丑朔,日有蚀之。 甲寅,诏曰:“世道未夷,惟忧在国。夫使群善毕举,固非一才所议,况以寡德, 属衰薄之期,夙宵寅想,永怀待旦。王公卿士,凡有嘉谋善政,可以维风训俗,咸 达乃诚,无或依隐。”辛酉,诏曰:“百姓劳弊,徭赋尚繁,言念未乂,宜崇约损。 凡用非军国,宜悉停功。可省细作并尚方,雕文靡巧,金银涂饰,事不关实,严为 之禁。供御服膳,减除游侈。水陆捕采,各顺时日。官私交市,务令优衷。其江海 田池公家规固者,详所开弛。贵戚竞利,悉皆禁绝。”戊戌,以右卫将军宗悫为广 州刺史。己巳,司空南平王铄薨。八月辛未,武皇帝旧役军身,尝在斋内,人身犹 存者,普赐解户。乙亥,尚书左仆射建平王宏加中书监、中军将军。丁亥,以沛郡 太守垣闳为宁州刺史。抚军司马费沈为梁、南秦二州刺史。甲午,护军将军王僧达 迁职。九月丁巳,以前尚书刘义綦为中护军。壬戌,新亭战亡者,复同京城。劭党 南海太守萧简据广州反。丁卯,辅国将军邓琬讨平之。冬十月癸未,车驾于阅武堂 听讼。十一月丙午,以左军将军鲁秀为司州刺史。丙辰,停台省众官朔望问讯。丙 寅,高丽国遣使献方物。十二月甲戌,省都水台,罢都水使者官,置水衡令官。癸 未,以将置东宫,省太子率更令、步兵、翊军校尉、旅贲中郎将、冗从仆射、左右 积弩将军官。中庶子、中舍人、庶子、舍人、洗马,各减旧员之半。
xiào jiàn yuán nián chūn zhēng yuè jǐ hài shuò, chē jià qīn cí nán jiāo, gǎi yuán, dà shè tiān xià. rén yín, yǐ dān yáng yǐn xiāo sī huà wèi ān běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ. jiǎ chén, hù jūn jiāng jūn liú yì qí qiān zhí, yǐ shàng shū lìng hé shàng zhī wèi zuǒ guāng lù dài fū hù jūn jiāng jūn. wù shēn, zhào yuē:" shǒu shí shàng nóng, jīng bāng běn wù, gòng shì chá xíng, níng cháo dāng dào. nèi nán fǔ kāng, zhèng xùn wèi qià yī shí yǒu réng hào zhī bì, xuǎn zào wú guān guó zhī měi. xī wèi wén qín mín, gāo zōng gōng mò, zú néng shōu xián yán xué, dà yīn jì nián. zhèn měi cè xí jiù huái, wú wàng jiàn mèi. fán zhū shǒu lì qīn mín zhī guān, kě xiáng shēn jiù tiáo, qín jǐn dì lì. lì tián shàn xù zhě, zài suǒ jù yǐ míng wén. bāo zhēn zhī kē, jīng wèi qí gé. sì fāng xiù xiào, fēi cái wù jǔ, xiàn dā yǔn zhí, jí jiù quán zhuó. ruò zhǐ wú kě cǎi, yóu cì chú shǔ ruò yǒu bù kān chóu fèng, xū qiè róng jiàn, qiǎn hái tián lǐ, jiā yǐ jìn gù. shàng shū bǎi guān zhī yuán běn, shù jī zhī shū jī, chéng láng liè cáo, jú sī yǒu zài. ér qǐng shì wú jù xì, xī guī lìng pū, fēi suǒ yǐ zhòng cái chéng gòu, qún néng jì yè zhě yě. kě gèng míng tǐ zhì, xián zé jué chéng, jiū hé qín duò, yán shī shǎng fá." rén xū, gèng zhù sì zhū qián. bǐng yín, lì huáng zǐ zi yè wèi huáng tài zǐ. cì tiān xià wèi fù hòu zhě jué yī jí. xiào zǐ shùn sūn yì fū jié fù sù bó gè yǒu chà. shì yuè, qǐ zhèng guāng diàn. èr yuè gēng wǔ, yù zhōu cì shǐ lǔ shuǎng chē qí jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ zāng zhì chéng xiàng jīng zhōu cì shǐ nán jùn wáng yì xuān yǎn zhōu cì shǐ xú yí bǎo jǔ bīng fǎn. yǐ hài, fǔ jūn jiāng jūn dōng hǎi wáng yī qiān zhí. jǐ mǎo, lǐng jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng jiā fǔ jūn jiāng jūn. rén wǔ, qū shè yù zhōu. xīn mǎo, zuǒ wèi jiāng jūn wáng xuán mó wèi yù zhōu cì shǐ. guǐ sì, xuán mó jìn jù liáng shān. bǐng shēn, yǐ ān běi sī mǎ xià hóu zǔ huān wèi yǎn zhōu cì shǐ. sān yuè guǐ hài, nèi wài jiè yán. xīn chǒu, yǐ ān běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ xiāo sī huà wèi ān nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ, fǔ jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng jí běn hào wèi yōng zhōu cì shǐ. guǐ mǎo, yǐ tài zǐ zuǒ wèi lǜ páng xiù zhī wèi xú zhōu cì shǐ. xú yí bǎo wèi xià hóu zǔ huān suǒ pò, qì zhòng zǒu. bǐng yín, yǐ fǔ guó zhǎng shǐ míng yìn wèi jì zhōu cì shǐ. xià sì yuè wù chén, yǐ hòu jiāng jūn liú yì qí wèi xiāng zhōu cì shǐ. jiǎ shēn, yǐ píng xī jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ zhū xiū zhī wèi ān xī jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ. bǐng xū, zhèn jūn jiāng jūn nán yǎn zhōu cì shǐ shěn qìng zhī dà pò lǔ shuǎng yú lì yáng zhī xiǎo xiàn, zhǎn shuǎng. guǐ sì, jìn qìng zhī hào zhèn běi dà jiàng jūn. fēng dì shí liù huáng dì xiū qiàn wèi dōng píng wáng. wèi bài, hōng. wǔ yuè jiǎ yín, yì xuān děng gōng liáng shān, wáng xuán mó dà pò zhī. jǐ wèi, jiě yán. guǐ hài, yǐ wú xīng tài shǒu liú yán sūn wèi shàng shū yòu pú yè. liù yuè wù chén, zāng zhì zǒu zhì wǔ chāng, wéi rén suǒ zhǎn, chuán shǒu jīng shī. jiǎ xū, fǔ jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng jìn hào fǔ jūn dà jiàng jūn, zhèn běi dà jiàng jūn shěn qìng zhī bìng kāi fǔ yí tóng sān sī. bǐng zǐ, yǐ zhēng lǔ jiāng jūn wǔ chāng wáng hún wèi yōng zhōu cì shǐ. guǐ wèi, fēn yáng zhōu lì dōng yáng zhōu fēn jīng xiāng jiāng yù zhōu lì yǐng zhōu. bà nán mán xiào wèi. wù zǐ, shěng lù shàng shū shì. gēng yín, yì xuān yú jiāng líng cì sǐ. qiū qī yuè bǐng shēn shuò, rì yǒu shí zhī. bǐng chén, dà shè tiān xià. wén wǔ cì jué yī jí bū zū sù zhài wù fù shōu. xīn yǒu, yú yōng zhōu lì jiàn chāng jùn. yǐ kuài jī tài shǒu yì yáng wáng chǎng wèi dōng yáng zhōu cì shǐ. bā yuè gēng wǔ, fǔ jūn dà jiàng jūn liǔ yuán jǐng fù wèi lǐng jūn jiāng jūn, běn hào rú gù. rén shēn, yǐ yóu jī jiāng jūn yuán hù zhī wèi xú zhōu cì shǐ. rén chén, yǐ ān xī sī mǎ liáng tǎn wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ. jiǔ yuè bǐng shēn, yǐ qiáng nǔ jiāng jūn yǐn huái shùn wèi níng zhōu cì shǐ. dīng yǒu, zuǒ guāng lù dài fu hé shàng zhī jiě hù jūn jiāng jūn. jiǎ chén, jiā shàng zhī tè jìn. bǐng wǔ, yǐ ān nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ xiāo sī huà wèi zhèn xī jiāng jūn yǐng zhōu cì shǐ. dōng shí yuè wù yín, zhào yuē:" zhòng ní tǐ tiān jiàng dé, wéi zhōu xìng hàn, jīng wěi sān jí, guān miǎn bǎi wáng. yuán zì qián dài, xián jiā bāo shù. diǎn sī shī rén, yòng quē zōng sì. xiān cháo yuǎn cún yí fàn, yǒu zhào shàn lì, shì gù fáng dào, shì wèi kè jiù. guó nàn pín shēn, zhōng yǒng fèn lì, shí píng shèng yì, dà jiào suǒ dūn. yǒng wéi jiān huái, wú wàng dài dàn. kě kāi jiàn miào zhì, tóng zhū hóu zhī lǐ. xiáng zé shuǎng kǎi, hòu gěi jì zhì." dīng hài, yǐ mì shū jiān dōng hǎi wáng yī wèi fǔ jūn jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ. yú yǐng zhōu lì ān lù jùn. shí yī yuè guǐ mǎo, fù lì dōu shuǐ tái, zhì dōu shuǐ shǐ zhě guān. shì suì, shǐ kè nán xú zhōu qiáo mín zū.
孝建元年春正月己亥朔,车驾亲祠南郊,改元,大赦天下。壬寅,以丹阳尹萧 思话为安北将军、徐州刺史。甲辰,护军将军刘义綦迁职,以尚书令何尚之为左光 禄大夫、护军将军。戊申,诏曰:“首食尚农,经邦本务,贡士察行,宁朝当道。 内难甫康,政训未洽;衣食有仍耗之弊,选造无观国之美。昔卫文勤民,高宗恭默, 卒能收贤岩穴,大殷季年。朕每侧席疚怀,无忘鉴寐。凡诸守莅亲民之官,可详申 旧条,勤尽地利。力田善蓄者,在所具以名闻。褒甄之科,精为其格。四方秀孝, 非才勿举,献答允值,即就铨擢。若止无可采,犹赐除署;若有不堪酬奉,虚窃荣 荐,遣还田里,加以禁锢。尚书百官之元本,庶绩之枢机,丞郎列曹,局司有在。 而顷事无巨细,悉归令仆,非所以众材成构,群能济业者也。可更明体制,咸责厥 成,纠核勤惰,严施赏罚。”壬戌,更铸四铢钱。丙寅,立皇子子业为皇太子。赐 天下为父后者爵一级。孝子、顺孙、义夫、节妇粟帛各有差。是月,起正光殿。二 月庚午,豫州刺史鲁爽、车骑将军江州刺史臧质、丞相荆州刺史南郡王义宣、兗州 刺史徐遗宝举兵反。乙亥,抚军将军东海王祎迁职。己卯,领军将军柳元景加抚军 将军。壬午,曲赦豫州。辛卯,左卫将军王玄谟为豫州刺史。癸巳,玄谟进据梁山。 丙申,以安北司马夏侯祖欢为兗州刺史。三月癸亥,内外戒严。辛丑,以安北将军、 徐州刺史萧思话为安南将军、江州刺史,抚军将军柳元景即本号为雍州刺史。癸卯, 以太子左卫率庞秀之为徐州刺史。徐遗宝为夏侯祖欢所破,弃众走。丙寅,以辅国 长史明胤为冀州刺史。夏四月戊辰,以后将军刘义綦为湘州刺史。甲申,以平西将 军、雍州刺史硃修之为安西将军、荆州刺史。丙戌,镇军将军、南兗州刺史沈庆之 大破鲁爽于历阳之小岘,斩爽。癸巳,进庆之号镇北大将军。封第十六皇弟休倩为 东平王。未拜,薨。五月甲寅,义宣等攻梁山,王玄谟大破之。己未,解严。癸亥, 以吴兴太守刘延孙为尚书右仆射。六月戊辰,臧质走至武昌,为人所斩,传首京师。 甲戌,抚军将军柳元景进号抚军大将军,镇北大将军沈庆之并开府仪同三司。丙子, 以征虏将军武昌王浑为雍州刺史。癸未,分扬州立东扬州;分荆、湘、江、豫州立 郢州。罢南蛮校尉。戊子,省录尚书事。庚寅,义宣于江陵赐死。秋七月丙申朔, 日有蚀之。丙辰,大赦天下。文武赐爵一级;逋租宿债勿复收。辛酉,于雍州立建 昌郡。以会稽太守义阳王昶为东扬州刺史。八月庚午,抚军大将军柳元景复为领军 将军,本号如故。壬申,以游击将军垣护之为徐州刺史。壬辰,以安西司马梁坦为 梁、南秦二州刺史。九月丙申,以强弩将军尹怀顺为宁州刺史。丁酉,左光禄大夫 何尚之解护军将军。甲辰,加尚之特进。丙午,以安南将军、江州刺史萧思话为镇 西将军、郢州刺史。冬十月戊寅,诏曰:“仲尼体天降德,维周兴汉,经纬三极, 冠冕百王。爰自前代,咸加褒述。典司失人,用阙宗祀。先朝远存遗范,有诏缮立, 世故妨道,事未克就。国难频深,忠勇奋厉,实凭圣义,大教所敦。永惟兼怀,无 忘待旦。可开建庙制,同诸侯之礼。详择爽垲,厚给祭秩。”丁亥,以秘书监东海 王祎为抚军将军、江州刺史。于郢州立安陆郡。十一月癸卯,复立都水台,置都水 使者官。是岁,始课南徐州侨民租。
èr nián zhēng yuè rén yín, yǐ guàn jūn jiāng jūn xiāng dōng wáng huì wèi zhōng hù jūn. èr yuè jǐ chǒu, pó huáng guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. bǐng yín, yǐ zhèn běi dà jiàng jūn nán yǎn zhōu cì shǐ shěn qìng zhī wèi zuǒ guāng lù dài fu kāi fǔ yí tóng sān sī. xīn sì, yǐ shàng shū yòu pú yè liú yán sūn wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. sān yuè xīn hài, yǐ wú xīng tài shǒu liú zūn kǎo wèi xiāng zhōu cì shǐ. rén zǐ, yǐ xíng zhēng xī jiāng jūn yáng wén zhì wèi zhēng xī jiāng jūn běi qín zhōu cì shǐ. xià sì yuè rén shēn, hé nán guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. rén wǔ, yǐ yù zhāng tài shǒu tán hé zhī wèi yù zhōu cì shǐ. wǔ yuè wù xū, yǐ xiāng zhōu cì shǐ liú zūn kǎo wèi shàng shū yòu pú yè, qián jūn sī mǎ yuán hóng wèi jiāo zhōu cì shǐ. gēng zǐ, yǐ fǔ guó jiāng jūn shēn tǎn wèi xú yǎn èr zhōu cì shǐ. guǐ mǎo, yǐ yòu wèi jiāng jūn gù jì zhī wèi xiāng zhōu cì shǐ. dīng wèi, yǐ jīn zǐ guāng lù dài fu wáng yǎn wèi yòu guāng lù dài fu. liù yuè jiǎ zǐ, yǐ guó āi chú shì, dà shè tiān xià. gēng chén, yǐ qǔ jiāng xiàn hóu wáng xuán mó wèi yù zhōu cì shǐ. qiū qī yuè guǐ sì, lì dì shí sān huáng dì xiū yòu wèi shān yáng wáng, dì shí sì huáng dì xiū mào wèi hǎi líng wáng, dì shí wǔ huáng dì xiū yè wèi pó yáng wáng. wù xū, zhèn xī jiāng jūn xiāo sī huà zú. jǐ yǒu, yǐ yì zhōu cì shǐ liú xiù zhī wèi yǐng zhōu cì shǐ. pán pán guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. jiǎ yín, yǐ yì xīng tài shǒu dào yuán dù wèi yì zhōu cì shǐ. bā yuè gēng shēn, yōng zhōu cì shǐ wǔ chāng wáng hún yǒu zuì, fèi wèi shù rén, zì shā. xīn yǒu, yǐ nán yǎn zhōu cì shǐ liú yán sūn wèi zhèn jūn jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ. jīn tuó lì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. sān wú mín jī, guǐ yǒu, zhào suǒ zài zhèn dài. bǐng zǐ, zhào yuē:" zhū yuàn jìn zhì mián yuǎn, yǒu fáng yì yè. kě xiáng suǒ kāi chí, jiǎ yǔ pín mín." rén wǔ, yǐ xīn chú yù zhōu cì shǐ wáng xuán mó wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ, qīng zhōu cì shǐ shēn tián wèi yù zhōu cì shǐ. jiǎ shēn, yǐ yòu wèi jiāng jūn tán hé zhī wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. jiǔ yuè dīng hài, chē jià yú xuān wǔ chǎng yuè wǔ. gēng xū, zhào yuē:" guó dào zài tún, jiān yú bì jí. zhèn suī guǎ dé, zhōng yīng hóng qìng. wéi xīn zhī zhǐ, shí shēn bǎi wáng ér huì yòu zhī lìng, wèi shū cháng wò. yǒng yán qín lǜ, wù mèi zài huái. zài zhèn shòu mìng zhī qián, fán yǐ zuì xǐ fàng, xī tīng huán běn. fàn xìn zhī mén, shàng yǒu cún zhě, zǐ dì kě suí cái shǔ lì." dōng shí yuè rén wǔ, tài fù jiāng xià wáng yì gōng lǐng yáng zhōu cì shǐ, piào qí dà jiàng jūn yáng zhōu cì shǐ jìng líng wáng dàn wèi sī kōng nán xú zhōu cì shǐ, zhōng shū jiān shàng shū zuǒ pú yè zhōng jūn jiāng jūn jiàn píng wáng hóng wèi shàng shū lìng, jiāng jūn rú gù. shí yī yuè wù zǐ, zhōng hù jūn xiāng dōng wáng huì qiān zhí, zhèn jūn jiāng jūn liú yán sūn wèi hù jūn jiāng jūn. qīng jì èr zhōu cì shǐ wáng xuán mó wèi yōng zhōu cì shǐ. jiǎ wǔ, yǐ dà sī mǎ yuán hù zhī wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ. xīn hài, gāo lí guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. shí èr yuè guǐ hài, yǐ qián jiāo zhōu cì shǐ xiāo jǐng xiàn wèi jiāo zhōu cì shǐ.
二年正月壬寅,以冠军将军湘东王讳为中护军。二月己丑,婆皇国遣使献方物。 丙寅,以镇北大将军、南兗州刺史沈庆之为左光禄大夫、开府仪同三司。辛巳,以 尚书右仆射刘延孙为南兗州刺史。三月辛亥,以吴兴太守刘遵考为湘州刺史。壬子, 以行征西将军杨文智为征西将军、北秦州刺史。夏四月壬申,河南国遣使献方物。 壬午,以豫章太守檀和之为豫州刺史。五月戊戌,以湘州刺史刘遵考为尚书右仆射, 前军司马垣闳为交州刺史。庚子,以辅国将军申坦为徐、兗二州刺史。癸卯,以右 卫将军顾觊之为湘州刺史。丁未,以金紫光禄大夫王偃为右光禄大夫。六月甲子, 以国哀除释,大赦天下。庚辰,以曲江县侯王玄谟为豫州刺史。秋七月癸巳,立第 十三皇弟休祐为山阳王,第十四皇弟休茂为海陵王,第十五皇弟休业为鄱阳王。戊 戌,镇西将军萧思话卒。己酉,以益州刺史刘秀之为郢州刺史。盘盘国遣使献方物。 甲寅,以义兴太守到元度为益州刺史。八月庚申,雍州刺史武昌王浑有罪,废为庶 人,自杀。辛酉,以南兗州刺史刘延孙为镇军将军、雍州刺史。斤陀利国遣使献方 物。三吴民饥,癸酉,诏所在赈贷。丙子,诏曰:“诸苑禁制绵远,有妨肄业。可 详所开弛,假与贫民。”壬午,以新除豫州刺史王玄谟为青、冀二州刺史,青州刺 史申恬为豫州刺史。甲申,以右卫将军檀和之为南兗州刺史。九月丁亥,车驾于宣 武场阅武。庚戌,诏曰:“国道再屯,艰虞毕集。朕虽寡德,终膺鸿庆。惟新之祉, 实深百王;而惠宥之令,未殊常渥。永言勤虑,寤寐载怀。在朕受命之前,凡以罪 徙放,悉听还本。犯衅之门,尚有存者,子弟可随才署吏。”冬十月壬午,太傅江 夏王义恭领扬州刺史,骠骑大将军、扬州刺史竟陵王诞为司空、南徐州刺史,中书 监、尚书左仆射、中军将军建平王宏为尚书令,将军如故。十一月戊子,中护军湘 东王讳迁职,镇军将军刘延孙为护军将军。青、冀二州刺史王玄谟为雍州刺史。甲 午,以大司马垣护之为青、冀二州刺史。辛亥,高丽国遣使献方物。十二月癸亥, 以前交州刺史萧景宪为交州刺史。
sān nián chūn zhēng yuè gēng yín, lì dì shí bā huáng dì xiū fàn wèi shùn yáng wáng, dì shí jiǔ huáng dì xiū ruò wéi bā líng wáng. wù xū, lì dì èr huáng zǐ zi shàng wèi xī yáng wáng. xīn chǒu, chē jià qīn cí nán jiāo. rén zǐ, lì huáng tài zǐ fēi hé shì. jiǎ yín, dà shè tiān xià. èr yuè guǐ hài, yòu guāng lù dài fu wáng yǎn zú. jiǎ zǐ, yǐ guǎng zhōu cì shǐ zōng què wèi píng xī jiāng jūn yù zhōu cì shǐ. dīng mǎo, yǐ xīn chú yù shǐ zhōng chéng wáng yì wèi guǎng zhōu cì shǐ. dīng chǒu, shǐ zhì shuò wàng lín xī táng jiē qún xià, shòu zòu shì. rén wǔ, nèi wài guān yǒu tián zài jìn dào, tīng qiǎn suǒ gěi lì tóng fù yè. sān yuè guǐ chǒu, yǐ xī yáng wáng zǐ shàng wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. rùn yuè wù wǔ, shàng shū yòu pú yè liú zūn kǎo qiān zhí. guǐ yǒu, pó yáng wáng xiū yè hōng. gēng chén, tíng yuán jiā sān shí nián yǐ qián bīng gōng kǎo tī. xià wǔ yuè xīn yǒu, zhì jīng xú yǎn yù yōng qīng jì qī zhōu tǒng nèi, jiā yǒu mǎ yī pǐ zhě, juān fù yī dīng. rén xū, yǐ yòu wèi jiāng jūn liú yǔ wèi yì zhōu cì shǐ. liù yuè, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. qiū qī yuè, tài fù jiāng xià wáng yì gōng jiě yáng zhōu. bǐng zǐ, yǐ nán yǎn zhōu cì shǐ xī yáng wáng zǐ shàng wèi yáng zhōu cì shǐ, mì shū jiān jiàn ān wáng xiū rén wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. bā yuè wù xū, yǐ běi jūn zhōng láng zī yì cān jūn fèi yān wèi jiāo zhōu cì shǐ. dīng wèi, yǐ shàng shū lì bù wáng kūn wèi guǎng zhōu cì shǐ. jiǔ yuè rén xū, yǐ dān yáng yǐn liú zūn kǎo wèi shàng shū zuǒ pú yè. dōng shí yuè guǐ wèi, yǐ xún yáng tài shǒu zhāng yuè wèi yì zhōu cì shǐ. bǐng wǔ, tài fù jiāng xià wáng yì gōng jìn wèi tài zǎi, lǐng sī tú. dīng wèi, lǐng jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng jiā piào qí jiāng jūn, shàng shū lìng jiàn píng wáng hóng jiā zhōng shū jiān wèi jiāng jūn, fǔ jūn jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ dōng hǎi wáng yī jìn hào píng nán jiāng jūn. shí yī yuè guǐ chǒu, huái nán tài shǒu yuán jǐng yǒu zuì qì shì. shí èr yuè bǐng wǔ, yǐ shì zhōng kǒng líng fú wèi yǐng zhōu cì shǐ.
三年春正月庚寅,立第十八皇弟休范为顺阳王,第十九皇弟休若为巴陵王。戊 戌,立第二皇子子尚为西阳王。辛丑,车驾亲祠南郊。壬子,立皇太子妃何氏。甲 寅,大赦天下。二月癸亥,右光禄大夫王偃卒。甲子,以广州刺史宗悫为平西将军、 豫州刺史。丁卯,以新除御史中丞王翼为广州刺史。丁丑,始制朔望临西堂接群下, 受奏事。壬午,内外官有田在近道,听遣所给吏僮附业。三月癸丑,以西阳王子尚 为南兗州刺史。闰月戊午,尚书右仆射刘遵考迁职。癸酉,鄱阳王休业薨。庚辰, 停元嘉三十年以前兵工考剔。夏五月辛酉,制荆、徐、兗、豫、雍、青、冀七州统 内,家有马一匹者,蠲复一丁。壬戌,以右卫将军刘瑀为益州刺史。六月,上于华 林园听讼。秋七月,太傅江夏王义恭解扬州。丙子,以南兗州刺史西阳王子尚为扬 州刺史,秘书监建安王休仁为南兗州刺史。八月戊戌,以北军中郎谘议参军费淹为 交州刺史。丁未,以尚书吏部王琨为广州刺史。九月壬戌,以丹阳尹刘遵考为尚书 左仆射。冬十月癸未,以寻阳太守张悦为益州刺史。丙午,太傅江夏王义恭进位太 宰,领司徒。丁未,领军将军柳元景加骠骑将军,尚书令建平王宏加中书监、卫将 军,抚军将军、江州刺史东海王祎进号平南将军。十一月癸丑,淮南太守袁景有罪 弃市。十二月丙午,以侍中孔灵符为郢州刺史。
dà míng yuán nián chūn zhēng yuè xīn hài shuò, gǎi yuán, dà shè tiān xià. cì gāo nián gū jí sù bó gè yǒu chà. gēng wǔ, hù jūn jiāng jūn liú yán sūn qiān zhí, yòu wèi jiāng jūn xiāng dōng wáng huì wèi zhōng hù jūn. jīng yì yǔ shuǐ, xīn wèi, qiǎn shǐ jiǎn xíng, cì yǐ qiáo mǐ. èr yuè jǐ hài, fù qīn mín zhí gōng tián. suǒ lǔ kòu yǎn zhōu. sān yuè rén xū, zhì dà chén jiā bān jiàn zhě, bù dé rù gōng chéng mén. liáng zhōu liáo qiú nèi shǔ, lì huái hàn jùn. xià sì yuè, jīng yì jí yì. bǐng shēn, qiǎn shǐ àn xíng, cì gěi yī yào. sǐ ér wú shōu liǎn zhě, guān wèi liǎn mái. gēng zǐ, shěng xiāng zhōu sòng jiàn jùn bìng lín hè. wǔ yuè, wú xīng yì xīng dà shuǐ, mín jī. yǐ mǎo, qiǎn shǐ kāi cāng zhèn xù. guǐ yǒu, yú huá lín yuán tīng sòng. yǐ hài, yǐ zuǒ wèi jiāng jūn shěn tán qìng wèi xú zhōu cì shǐ, fǔ guó jiāng jūn liáng jǐn cōng wèi hé zhōu cì shǐ dàng chāng wáng. liù yuè jǐ mǎo, yǐ qián tài zǐ bù bīng xiào wèi liú zhī zi xīn jì nán fēng wáng lǎng. xīn sì, yǐ zhǎng shuǐ xiào wèi shān yáng wáng xiū yòu wèi dōng yáng zhōu cì shǐ. dīng hài, xiū yòu gǎi wéi xiāng zhōu cì shǐ. yǐ dān yáng yǐn yán jùn wèi dōng yáng zhōu cì shǐ. qiū qī yuè xīn wèi, tǔ duàn yōng zhōu zhū qiáo jùn xiàn. bā yuè wù xū, yú yǎn zhōu lì yáng píng jùn. rén yín, yú huá lín yuán tīng sòng. jiǎ chén, sī kōng nán xú zhōu cì shǐ jìng líng wáng dàn gǎi wéi nán yǎn zhōu cì shǐ, tài zǐ zhān shì liú yán sūn wèi zhèn jūn jiāng jūn nán xú zhōu cì shǐ. dōng shí yuè bǐng shēn, zhào yuē:" liú kuàng zhī dào, yǒu fú yú jié shéng, rì zè zhī qín, yǐ qiè yú jī hòu. kuàng shì bì jiào qiǎn, suì yuè jiāo jì. zhèn suī lù lì yǔ nèi, wèi míng qiú yī, ér shí xiá qián wáng, wù guǎng xī dài, yǒng yán fēi dé, qí kuì liáng shēn. cháo zī yě yuàn, zì dá zhě guǎ, huì mín lì gōng, suǒ mèi shí zhòng. zì jīn bǎi pì shù yǐn, xià mín jiàn lì, yǒu huái chéng bào zhì, yōng yù héng lǘ, shī lǐ fù bàng, wèi wén cháo tīng zhě, jiē tīng gōng zì shēn zòu, xiǎo dà yǐ wén. zhèn yīn tīng zhèng zhī rì, qīn duì lǎn yān." jiǎ chén, yǐ bǎi jì wáng yú qìng wèi zhèn dōng dà jiàng jūn. shí èr yuè dīng hài, shùn yáng wáng xiū fàn gǎi fēng guì yáng wáng. wù xū, yú huá lín yuán tīng sòng.
大明元年春正月辛亥朔,改元,大赦天下。赐高年、孤疾粟帛各有差。庚午, 护军将军刘延孙迁职,右卫将军湘东王讳为中护军。京邑雨水,辛未,遣使检行, 赐以樵米。二月己亥,复亲民职公田。索虏寇兗州。三月壬戌,制大臣加班剑者, 不得入宫城门。梁州獠求内属,立怀汉郡。夏四月,京邑疾疫。丙申,遣使按行, 赐给医药。死而无收敛者,官为敛埋。庚子,省湘州宋建郡并临贺。五月,吴兴、 义兴大水,民饥。乙卯,遣使开仓赈恤。癸酉,于华林园听讼。乙亥,以左卫将军 沈昙庆为徐州刺史,辅国将军梁瑾葱为河州刺史、宕昌王。六月己卯,以前太子步 兵校尉刘祗子歆继南丰王朗。辛巳,以长水校尉山阳王休祐为东扬州刺史。丁亥, 休祐改为湘州刺史。以丹阳尹颜竣为东扬州刺史。秋七月辛未,土断雍州诸侨郡县。 八月戊戌,于兗州立阳平郡。壬寅,于华林园听讼。甲辰,司空、南徐州刺史竟陵 王诞改为南兗州刺史,太子詹事刘延孙为镇军将军、南徐州刺史。冬十月丙申,诏 曰:“旒纩之道,有孚于结绳,日昃之勤,已切于姬后。况世弊教浅,岁月浇季。 朕虽戮力宇内,未明求衣,而识狭前王,务广昔代,永言菲德,其愧良深。朝咨野 怨,自达者寡,惠民利公,所昧实众。自今百辟庶尹,下民贱隶,有怀诚抱志,拥 郁衡闾,失理负谤,未闻朝听者,皆听躬自申奏,小大以闻。朕因听政之日,亲对 览焉。”甲辰,以百济王余庆为镇东大将军。十二月丁亥,顺阳王休范改封桂阳王。 戊戌,于华林园听讼。
èr nián chūn zhēng yuè xīn hài, chē jià sì nán jiāo. rén zǐ, zhào yuē:" qù suì dōng tǔ duō jīng shuǐ zāi, chūn wù yǐ jí, yí jiā yōu kè. liáng zhǒng suǒ xū, yǐ shí dài gěi." bǐng chén, fù jùn xiàn tián zhì, bìng jiǔ qīn lù fèng. rén xū, zhào yuē: " xiān dì líng mìng chū xìng, lóng fēi xī chǔ, suì jì jìn yuǎn, gǎn wǎng chán xīn. fèng yíng wén wǔ, qíng shēn cháng lì, sī hóng shū zé, yǐ shēn yǒng huái. lì shēn kě cì jué yī jí, jūn hù miǎn wèi píng mín." èr yuè bǐng zǐ, zhào yuē:" zhèng dào wèi zhe, sú bì shàng shēn, háo chǐ jiān bìng, pín ruò kùn jiǒng, cún quē yī shang, méi wú liǎn huì, zhèn shén shāng zhī. qí míng chì shǒu zǎi, qín jiā cún xù. fù zèng zhī kē, sù wèi tiáo pǐn." yǐ yǒu, yǐ jīn zǐ guāng lù dài fu chǔ zhàn zhī wèi shàng shū zuǒ pú yè. bǐng xū, zhōng shū jiān shàng shū lìng wèi jiāng jūn jiàn píng wáng hóng yǐ běn hào kāi fǔ yí tóng sān sī, zhōng shū jiān rú gù. dīng yǒu, piào qí jiāng jūn liǔ yuán jǐng yǐ běn hào kāi fǔ yí tóng sān sī. jiǎ chén, sàn qí cháng shì yì yáng wáng chǎng wèi zhōng jūn jiāng jūn. sān yuè dīng wèi, zhōng shū jiān shàng shū lìng wèi jiāng jūn jiàn píng wáng hóng hōng. yǐ mǎo, yǐ tián nóng yào yuè, tài guān tíng shā niú. dīng mǎo, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. guǐ yǒu, yǐ níng shuò jiāng jūn liú jì zhī wèi sī zhōu cì shǐ. xià sì yuè jiǎ shēn, lì huáng zǐ zi suí wèi ān lù wáng. jiǎ wǔ, yǐ hǎi líng wáng xiū mào wèi yōng zhōu cì shǐ. xīn chǒu, dì zhèn. wǔ yuè wù shēn, fù xī yáng jùn. liù yuè wù yín, zēng zhì lì bù shàng shū yī rén, shěng wǔ bīng shàng shū. dīng hài, zuǒ guāng lù dài fu hé shàng zhī jiā kāi fǔ yí tóng sān sī. wù zǐ, yǐ jīn zǐ guāng lù dài fu yáng xuán bǎo wèi yòu guāng lù dài fu. bǐng shēn, zhào yuē:" wǎng yīn shī lǚ, duō yǒu bū wáng. huò lián shān rǎn nì, jù zhì jūn xiàn huò cí yì dàn láo, gǒu miǎn xíng fá. suī yuē fǎ cóng jiǎn, wù sī hóng yòu, ēn lìng zhòu xià, ér táo fú yóu duō, qǐ xí yú wéi xìng, niǔ è nán fǎn jiāng zài suǒ zhǎng lì, xuān dǎo guāi fāng. kě pǔ jiā kuān shēn, xián yǔ gēng shǐ." qiū qī yuè jiǎ chén, péng chéng mín gāo dū děng móu fǎn fú zhū. guǐ hài, yǐ yòu wèi jiāng jūn yán shī bó wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ. bā yuè yǐ yǒu, hé nán wáng qiǎn shǐ xiàn fāng wù. bǐng xū, zhōng shū lìng wáng sēng dá yǒu zuì, xià yù sǐ. jǐ chǒu, yǐ qiáng nǔ jiāng jūn dù shū wén wèi níng zhōu cì shǐ, jiāo zhōu cì shǐ fèi yān wèi guǎng zhōu cì shǐ, nán hǎi tài shǒu yuán láng wèi jiāo zhōu cì shǐ. jiǎ wǔ, yǐ níng shuò jiāng jūn shěn sēng róng wèi yǎn zhōu cì shǐ. jiǔ yuè guǐ mǎo, yú huá lín yuán tīng sòng. rén xū, yǐ níng shuò jiāng jūn liú dào lóng wèi xú zhōu cì shǐ. xiāng yáng dà shuǐ, qiǎn shǐ xún xíng zhèn shàn. gēng wǔ, zhì wǔ wèi jiāng jūn wǔ qí cháng shì guān. dōng shí yuè jiǎ wǔ, yǐ zhōng jūn jiāng jūn yì yáng wáng chǎng wèi jiāng zhōu cì shǐ. yǐ wèi, gāo lí guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. shí yī yuè rén zǐ, yáng zhōu cì shǐ xī yáng wáng zǐ shàng jiā fǔ jūn jiāng jūn. shí èr yuè jǐ hài, zhū wáng jí fēi zhǔ shù xìng wèi cóng gōng zhě, sāng shì tīng shè xiōng mén, yú xī duàn. rùn yuè gēng zǐ, zhào yuē:" fū shān chù yán jū, bù yǐ yú biē wèi lǐ. qǐng suì duō yú, jūn diào fán qiè, wéi fāng shè fù, běn jì yī shí, ér zhǔ zhě wán xí, suì wèi cháng diǎn. chūn gān yáo kūn, rèn tǔ zuò gòng, jī yǔ qún qīng, zhōng zhì shēn bì. yǒng yán hóng gé, wú tì zhèn xīn. fán huán wèi gòng zhí, shān yuān cǎi bǔ, jiē dāng xiáng biàn chǎn zhí, kǎo shùn suì shí, wù shǐ qiān kè xū xuán, kuí wǔ qì xù. shù jiǎn yuē zhī fēng, yǒu fú yú pǐn xìng huì mǐn zhī xùn, wú lòu yú yōu zè." gēng shēn, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. rén xū, lín yì guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. shì dōng, suǒ lǔ kòu qīng zhōu, cì shǐ yán shī bó pín dà pò zhī.
二年春正月辛亥,车驾祀南郊。壬子,诏曰:“去岁东土多经水灾,春务已及, 宜加优课。粮种所须,以时贷给。”丙辰,复郡县田秩,并九亲禄俸。壬戌,诏曰: “先帝灵命初兴,龙飞西楚,岁纪浸远,感往缠心。奉迎文武,情深常隶,思弘殊 泽,以申永怀。吏身可赐爵一级,军户免为平民。”二月丙子,诏曰:“政道未著, 俗弊尚深,豪侈兼并,贫弱困窘,存阙衣裳,没无敛槥,朕甚伤之。其明敕守宰, 勤加存恤。赙赠之科,速为条品。”乙酉,以金紫光禄大夫褚湛之为尚书左仆射。 丙戌,中书监、尚书令、卫将军建平王宏以本号开府仪同三司,中书监如故。丁酉, 骠骑将军柳元景以本号开府仪同三司。甲辰,散骑常侍义阳王昶为中军将军。三月 丁未,中书监、尚书令、卫将军建平王宏薨。乙卯,以田农要月,太官停杀牛。丁 卯,上于华林园听讼。癸酉,以宁朔将军刘季之为司州刺史。夏四月甲申,立皇子 子绥为安陆王。甲午,以海陵王休茂为雍州刺史。辛丑,地震。五月戊申,复西阳 郡。六月戊寅,增置吏部尚书一人,省五兵尚书。丁亥,左光禄大夫何尚之加开府 仪同三司。戊子,以金紫光禄大夫羊玄保为右光禄大夫。丙申,诏曰:“往因师旅, 多有逋亡。或连山染逆,惧致军宪;或辞役惮劳,苟免刑罚。虽约法从简,务思弘 宥,恩令骤下,而逃伏犹多,岂习愚为性,忸恶难反;将在所长吏,宣导乖方。可 普加宽申,咸与更始。”秋七月甲辰,彭城民高阇等谋反伏诛。癸亥,以右卫将军 颜师伯为青、冀二州刺史。八月乙酉,河南王遣使献方物。丙戌,中书令王僧达有 罪,下狱死。己丑,以强弩将军杜叔文为宁州刺史,交州刺史费淹为广州刺史,南 海太守垣阆为交州刺史。甲午,以宁朔将军沈僧荣为兗州刺史。九月癸卯,于华林 园听讼。壬戌,以宁朔将军刘道隆为徐州刺史。襄阳大水,遣使巡行赈赡。庚午, 置武卫将军、武骑常侍官。冬十月甲午,以中军将军义阳王昶为江州刺史。乙未, 高丽国遣使献方物。十一月壬子,扬州刺史西阳王子尚加抚军将军。十二月己亥, 诸王及妃主庶姓位从公者,丧事听设凶门,余悉断。闰月庚子,诏曰:“夫山处岩 居,不以鱼鳖为礼。顷岁多虞,军调繁切,违方设赋,本济一时,而主者玩习,遂 为常典。杶杆瑶琨,任土作贡,积羽群轻,终致深弊。永言弘革,无替朕心。凡寰 卫贡职,山渊采捕,皆当详辨产殖,考顺岁时,勿使牵课虚悬,睽忤气序。庶简约 之风,有孚于品性;惠敏之训,无漏于幽仄。”庚申,上于华林园听讼。壬戌,林 邑国遣使献方物。是冬,索虏寇青州,刺史颜师伯频大破之。
sān nián chūn zhēng yuè dīng hài, gē yù zhōu liáng jùn shǔ xú zhōu. jǐ chǒu, yǐ piào qí jiāng jūn lǐng jūn jiāng jūn liǔ yuán jǐng wèi shàng shū lìng, shàng shū yòu pú yè liú zūn kǎo wèi lǐng jūn jiāng jūn. bǐng shēn, pó huáng guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. èr yuè yǐ mǎo, yǐ yáng zhōu suǒ tǒng liù jùn wèi wáng jī. yǐ dōng yáng zhōu lì yáng zhōu. shí yù lì sī lì xiào wèi, yǐ yuán xiōng yǐ lì nǎi zhǐ. fǔ jūn jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ xī yáng wáng zǐ shàng xǐ wèi yáng zhōu cì shǐ. jiǎ zǐ, fù zhì tíng wèi jiān guān. jīng zhōu jī, sān yuè jiǎ shēn, yuán tián zū bù gè yǒu chà. gēng yín, yǐ yì xīng tài shǒu yuán láng wèi yǎn zhōu cì shǐ. rén chén, zhōng hù jūn xiāng dōng wáng huì qiān zhí, yǐ zhōng shū lìng dōng hǎi wáng yī wèi wèi jiāng jūn hù jūn jiāng jūn. guǐ sì, tài zǎi jiāng xià wáng yì gōng jiā zhōng shū jiān. xià sì yuè guǐ mǎo, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. bǐng wǔ, yǐ jiàn níng tài shǒu fú zhòng zi wèi níng zhōu cì shǐ. yǐ mǎo, sī kōng nán yǎn zhōu cì shǐ jìng líng wáng dàn yǒu zuì, biǎn jué dàn bù shòu mìng, jù guǎng líng chéng fǎn, shā yǎn zhōu cì shǐ yuán láng. yǐ shǐ xìng gōng shěn qìng zhī wèi chē qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī nán yǎn zhōu cì shǐ tǎo dàn. jiǎ zǐ, shàng qīn yù liù shī, chē jià chū dùn xuān wǔ táng. sī zhōu cì shǐ liú jì zhī fǎn pàn, xú zhōu cì shǐ liú dào lóng tǎo zhǎn zhī. qiū qī yuè jǐ sì, kè guǎng líng chéng, zhǎn dàn. xī zhū chéng nèi nán dīng, yǐ nǚ kǒu wèi jūn shǎng shì rì jiě yán. xīn wèi, dà shè tiān xià. shàng fāng zhǎng tú xī guān nú bì lǎo jí zhě yuán fàng. xiào zǐ shùn sūn yì fū jié fù, cì sù bó gè yǒu chà. wáng jī xià pín zhī jiā, yǔ jìn xíng dùn suǒ yóu, bìng juān zū yī nián. bǐng zǐ, yǐ dān yáng yǐn liú xiù zhī wèi shàng shū yòu pú yè. bǐng xū, fēn huái nán běi fù zhì èr yù zhōu. yǐ xīn chú chē qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī nán yǎn zhōu cì shǐ shěn qìng zhī wèi sī kōng, cì shǐ rú gù. wù zǐ, yǐ wèi jiāng jūn hù jūn jiāng jūn dōng hǎi wáng yī wèi nán yù zhōu cì shǐ, wèi jiāng jūn rú gù. jiāng zhōu cì shǐ yì yáng wáng chǎng wèi hù jūn jiāng jūn, guàn jūn jiāng jūn guì yáng wáng xiū fàn wèi jiāng zhōu cì shǐ. guǐ sì, yǐ qián zuǒ wèi jiāng jūn wáng xuán mó wèi yǐng zhōu cì shǐ. bā yuè bǐng shēn, zhào yuē:" jìn běi tǎo wén wǔ, yú jūn wáng méi, huò yǔn shēn shǐ shí, huò lì jí sǐ wáng, bìng jǐn qín wáng shì, ér liǎn huì bēi báo. kě pǔ gèng fù gěi, wù lìng fēng hòu." jǐ yǒu, yǐ chē qí zhǎng shǐ yǔ shēn zhī wèi yù zhōu cì shǐ. jiǎ zǐ, zhào yuē:" xī jī dào fāng níng, xíng fǎ sī cuò hàn dé chū míng, àn yǔ yòng jiǎn. liáng yóu shàng yī qí dào, xià chún qí xìng. jīn mín jiāo sú báo, chéng qiǎn wěi shēn, zhòng yǐ guǎ dé, fú néng xīn huà. gù zhī fāng zhě xiān, qù pì shí fán, xiàng yīn xún lǎn, jiàn èr shàng fāng tú lì, yīng jīn jù xiào, jì yǒu jīn fù. jiā guó qìng mín hé, dú gé kǎi zé, yì yǐ cán yān. kě xiáng suǒ yuán yòu." jiǔ yuè jǐ sì, zhào yuē:" fū wǔ pì sān cì, zì gǔ suǒ nán qiǎo fǎ shēn wén, zài jì mí shén. gù yán qíng chá sòng, lǔ shī zhì jié shì yù wù rǎo, hàn shǐ fēi shēng. tíng wèi yuǎn ěr yí yàn, píng jué yōu guī, ér yī dǎo yōu yǔ, dòng yú shí suì. mín yīng qí kùn, lì róng qí sī. zì jīn qiú zhì cí jù, bìng jí yǐ wén, zhèn dāng xī xiáng duàn, shù wú liú yù. ruò fán wén zhì hé, zhèng dǎi xiá guǎng, bì xū qīn chá, yǐ jìn qíng zhuàng. zì hòu yī jiù tīng sòng." rén chén, yú xuán wǔ hú běi lì shàng lín yuàn. dōng shí yuè dīng yǒu, zhào yuē:" gǔ zhě jiàn jū qīng tán, yù qí duō qìng, fēn jiǎn xuán jiāo, yǐ gōng chún fú. lái suì, kě shǐ liù gōng fēi pín xiū qīn sāng zhī lǐ." gēng zǐ, zhèn jūn jiāng jūn nán xú zhōu cì shǐ liú yán sūn jìn hào chē qí jiāng jūn. wù shēn, hé xī guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. gēng xū, yǐ hé xī wáng dà jǔ qú ān zhōu wèi zhēng lǔ jiāng jūn liáng zhōu cì shǐ. shí yī yuè jǐ sì, gāo lí guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù sù shèn guó chóng yì xiàn hù shǐ shí nǔ xī yù xiàn wǔ mǎ. shí èr yuè wù wǔ, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. xīn yǒu, zhì yè zhě pú yè guān.
三年春正月丁亥,割豫州梁郡属徐州。己丑,以骠骑将军、领军将军柳元景为 尚书令,尚书右仆射刘遵考为领军将军。丙申,婆皇国遣使献方物。二月乙卯,以 扬州所统六郡为王畿。以东扬州隶扬州。时欲立司隶校尉,以元凶已立乃止。抚军 将军、扬州刺史西阳王子尚徙为扬州刺史。甲子,复置廷尉监官。荆州饥,三月甲 申,原田租布各有差。庚寅,以义兴太守垣阆为兗州刺史。壬辰,中护军湘东王讳 迁职,以中书令东海王祎为卫将军、护军将军。癸巳,太宰江夏王义恭加中书监。 夏四月癸卯,上于华林园听讼。丙午,以建宁太守苻仲子为宁州刺史。乙卯,司空、 南兗州刺史竟陵王诞有罪,贬爵;诞不受命,据广陵城反,杀兗州刺史垣阆。以始 兴公沈庆之为车骑大将军、开府仪同三司、南兗州刺史讨诞。甲子,上亲御六师, 车驾出顿宣武堂。司州刺史刘季之反叛,徐州刺史刘道隆讨斩之。秋七月己巳,克 广陵城,斩诞。悉诛城内男丁,以女口为军赏;是日解严。辛未,大赦天下。尚方 长徒、奚官奴婢老疾者原放。孝子、顺孙、义夫、节妇,赐粟帛各有差。王畿下贫 之家,与近行顿所由,并蠲租一年。丙子,以丹阳尹刘秀之为尚书右仆射。丙戌, 分淮南北复置二豫州。以新除车骑大将军、开府仪同三司、南兗州刺史沈庆之为司 空,刺史如故。戊子,以卫将军、护军将军东海王祎为南豫州刺史,卫将军如故。 江州刺史义阳王昶为护军将军,冠军将军桂阳王休范为江州刺史。癸巳,以前左卫 将军王玄谟为郢州刺史。八月丙申,诏曰:“近北讨文武,于军亡没,或殒身矢石, 或疠疾死亡,并尽勤王事,而敛槥卑薄。可普更赙给,务令丰厚。”己酉,以车骑 长史庾深之为豫州刺史。甲子,诏曰:“昔姬道方凝,刑法斯厝;汉德初明,犴圄 用简。良由上一其道,下淳其性。今民浇俗薄,诚浅伪深,重以寡德,弗能心化。 故知方者鲜,趣辟实繁,向因巡览,见二尚方徒隶,婴金屦校,既有矜复。加国庆 民和,独隔凯泽,益以惭焉。可详所原宥。”九月己巳,诏曰:“夫五辟三刺,自 古所难;巧法深文,在季弥甚。故沿情察讼,鲁师致捷;市狱勿扰,汉史飞声。廷 尉远迩疑谳,平决攸归,而一蹈幽圄,动逾时岁。民婴其困,吏容其私。自今囚至 辞具,并即以闻,朕当悉详断,庶无留狱。若繁文滞劾,证逮遐广,必须亲察,以 尽情状。自后依旧听讼。”壬辰,于玄武湖北立上林苑。冬十月丁酉,诏曰:“古 者荐鞠青坛,聿祈多庆,分茧玄郊,以供纯服。来岁,可使六宫妃嫔修亲桑之礼。” 庚子,镇军将军、南徐州刺史刘延孙进号车骑将军。戊申,河西国遣使献方物。庚 戌,以河西王大沮渠安周为征虏将军、凉州刺史。十一月己巳,高丽国遣使献方物; 肃慎国重译献楛矢、石砮;西域献舞马。十二月戊午,上于华林园听讼。辛酉,置 谒者仆射官。
sì nián chūn zhēng yuè xīn wèi, sì jià cí nán jiāo. jiǎ xū, dàng chāng wáng fèng biǎo xiàn fāng wù. yǐ hài, chē jià gōng gēng jí tián, dà shè tiān xià. shàng fāng tú xì jí bū zū sù zhài, dà míng yuán nián yǐ qián, yī jiē yuán chú. lì tián zhī mín, suí cái xù yòng. xiào tì yì shùn, cì jué yī jí. gū lǎo pín jí, rén gǔ shí hú. jí tián zhí sī, yōu zhān pǔ lài. bǎi xìng fá liáng zhǒng, suí yí dài gěi. lì xuān quàn yǒu zhāng zhě, xiáng jiā bāo jìn. rén wǔ, yǐ běi zhōng láng sī mǎ liǔ shū rén wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ. zuǒ jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ zhū xiū zhī jìn hào zhèn jūn jiāng jūn. gēng yín, lì dì sān huáng zǐ xūn wèi jìn ān wáng, dì liù huáng zǐ fáng wèi xún yáng wáng, dì qī huáng zǐ zi xū wèi lì yáng wáng, dì bā huáng zǐ zi luán wèi xiāng yáng wáng. èr yuè gēng zǐ, shì zhōng jiàn ān wáng xiū rén wèi xiāng zhōu cì shǐ. jǐ wèi, yǐ yuán wài sàn qí shì láng fèi jǐng xù wèi níng zhōu cì shǐ. sān yuè jiǎ zǐ, yǐ guàn jūn jiāng jūn bā líng wáng xiū ruò wéi xú zhōu cì shǐ. dīng mǎo, yǐ ān lù wáng zǐ suí wèi yǐng zhōu cì shǐ. guǐ yǒu, yǐ xú zhōu cì shǐ liú dào lóng wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ. suǒ lǔ kòu běi yīn píng kǒng dī, tài shǒu yáng guī zi jī pò zhī. jiǎ shēn, huáng hòu qīn sāng yú xī jiāo. xià sì yuè guǐ mǎo, yǐ nán láng yá lì wáng jī. bǐng wǔ, zhào yuē:" xī zhì yī yù yǔ, biǎn gān shì jié tǔ guǐ lín tiān, chì jiǎn zhāo dù. zhèn tí bó zhī niàn, wú wàng yú huái. suī shēn zhào yǒu sī, shěng yóu wù shí, ér suì yòng jiān jī, nián liàng xū guǎng. qǐ yǐ juān fēng cóng sǔn, yǔn chēng yuē xīn. sì shí gōng xiàn, kě xiáng jiǎn tài bàn. shù qiú chī shùn diǎn, yǒu yǎn mín huá zuǎn zǔ shāng gōng, wú jìng chán shì." xīn yǒu, zhào yuē:" dū yì jié qì wèi diào, lì yì yóu zhòng, yán niàn mín mò, qíng yǒu jīn shāng. kě qiǎn shǐ cún wèn, bìng gěi yī yào qí sǐ wáng zhě, suí yí xù shàn." wǔ yuè gēng chén, yú huá lín yuán tīng sòng. yǐ yǒu, yǐ xú zhōu zhī liáng jùn hái shǔ yù zhōu. bǐng xū, shàng shū zuǒ pú yè chǔ zhàn zhī zú. yǐ fǔ jūn zhǎng shǐ liú sī kǎo wèi yì zhōu cì shǐ. gēng yín, yǐ nán xià pī bìng nán péng chéng jùn. qiū qī yuè jiǎ xū, zuǒ guāng lù dài fu kāi fǔ yí tóng sān sī hé shàng zhī hōng. bā yuè rén yín, dàng chāng wáng qiǎn shǐ xiàn fāng wù. jǐ yǒu, yǐ jìn ān wáng zǐ xūn wèi nán yǎn zhōu cì shǐ. yōng zhōu dà shuǐ, jiǎ yín, qiǎn jūn bù zhèn gěi. jiǔ yuè xīn wèi, yǐ guàn jūn jiāng jūn yuán hù zhī wèi yù zhōu cì shǐ. jiǎ shēn, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. dīng hài, gǎi fēng xiāng yáng wáng zǐ luán wèi xīn ān wáng. dōng shí yuè gēng yín, qiǎn xīn chú sī kōng shěn qìng zhī tǎo yán jiāng mán. rén chén, zhì jùn xiàn jiǎn lù, bìng xiān chōng gōng xiàn. shí yī yuè wù chén, gǎi xì zuò shǔ lìng wèi zuǒ yòu yù fǔ lìng. bǐng xū, fù zhì dà sī nóng guān. shí èr yuè yǐ wèi, shàng yú huá lín yuán tīng sòng. xīn sì, chē jià xìng tíng wèi sì, fán qiú xì xián xī yuán qiǎn. suǒ lǔ qiǎn shǐ qǐng hé. dīng wèi, chē jià xìng jiàn kāng xiàn, yuán fàng yù qiú. wō guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù.
四年春正月辛未,四驾祠南郊。甲戌,宕昌王奉表献方物。乙亥,车驾躬耕藉 田,大赦天下。尚方徒系及逋租宿债,大明元年以前,一皆原除。力田之民,随才 叙用。孝悌义顺,赐爵一级。孤老贫疾,人谷十斛。藉田职司,优沾普赉。百姓乏 粮种,随宜贷给。吏宣劝有章者,详加褒进。壬午,以北中郎司马柳叔仁为梁、南 秦二州刺史。左将军、荆州刺史硃修之进号镇军将军。庚寅,立第三皇子勋为晋安 王,第六皇子房为寻阳王,第七皇子子顼为历阳王,第八皇子子鸾为襄阳王。二月 庚子,侍中建安王休仁为湘州刺史。己未,以员外散骑侍郎费景绪为宁州刺史。三 月甲子,以冠军将军巴陵王休若为徐州刺史。丁卯,以安陆王子绥为郢州刺史。癸 酉,以徐州刺史刘道隆为青、冀二州刺史。索虏寇北阴平孔堤,太守杨归子击破之。 甲申,皇后亲桑于西郊。夏四月癸卯,以南琅邪隶王畿。丙午,诏曰:“昔紩衣御 宇,贬甘示节;土簋临天,饬俭昭度。朕绨帛之念,无忘于怀。虽深诏有司,省游 务实,而岁用兼积,年量虚广。岂以捐丰从损,允称约心。四时供限,可详减太半。 庶裘絺顺典,有偃民华;纂组伤工,无竞廛市。”辛酉,诏曰:“都邑节气未调, 疠疫犹众,言念民瘼,情有矜伤。可遣使存问,并给医药;其死亡者,随宜恤赡。” 五月庚辰,于华林园听讼。乙酉,以徐州之梁郡还属豫州。丙戌,尚书左仆射褚湛 之卒。以抚军长史刘思考为益州刺史。庚寅,以南下邳并南彭城郡。秋七月甲戌, 左光禄大夫、开府仪同三司何尚之薨。八月壬寅,宕昌王遣使献方物。己酉,以晋 安王子勋为南兗州刺史。雍州大水,甲寅,遣军部赈给。九月辛未,以冠军将军垣 护之为豫州刺史。甲申,上于华林园听讼。丁亥,改封襄阳王子鸾为新安王。冬十 月庚寅,遣新除司空沈庆之讨沿江蛮。壬辰,制郡县减禄,并先充公限。十一月戊 辰,改细作署令为左右御府令。丙戌,复置大司农官。十二月乙未,上于华林园听 讼。辛巳,车驾幸廷尉寺,凡囚系咸悉原遣。索虏遣使请和。丁未,车驾幸建康县, 原放狱囚。倭国遣使献方物。
wǔ nián chūn zhēng yuè dīng mǎo, yǐ dàng chāng wáng liáng táng zǐ wèi hé zhōu cì shǐ. èr yuè guǐ jǐ, chē jià yuè wǔ. zhào yuē: " xī rén chēng rén dào hé xiān, yú bīng wéi shǒu, suī yān jì wù yòng, wàng zhī bì wēi. zhèn yǐ tīng lǎn yú xián, yīn shí jiǎng shì, zuò zuò yǒu yí, jìn tuì wú shuǎng. jūn chuáng yǐ xià, pǔ liàng bān xī. qǐng huà fú néng fú, ér mín wèi zhī jìn, huàn yì wéi diào, qǐ chù xíng wǎng. fán zhū táo wáng, zài jīn mèi shuǎng yǐ qián, xī jiē yuán shè yǐ zhì líng yǔ zhě, shì huán běn yì qí bū fù zài dà míng sān nián yǐ qián, yī cì yuán tíng. zì cǐ yǐ huán, guān pín jí lǎo, xiáng suǒ shēn jiǎn, fá mán zhī jiā, juān zū shuì zhī bàn. jìn jí gǎi xīn zhì, zài suǒ chéng yòng, shū miù shí duō, kě pǔ gèng fú xià, tīng yǐ jīn wèi shǐ. ruò xiān yǐ fàn zhì, yì tóng dàng rán." jiǎ yín, jiā yòu guāng lù dài fu yáng xuán bǎo tè jìn. xià sì yuè guǐ sì, gǎi fēng xī yáng wáng zǐ shàng wèi yù zhāng wáng. bǐng shēn, jiā shàng shū lìng liǔ yuán jǐng zuǒ guāng lù dài fu kāi fǔ yí tóng sān sī. wù xū, zhào yuē:" nán xú yǎn èr zhōu qù suì shuǐ lǎo shāng nián, mín duō kùn jù. bū zū wèi rù zhě, kě shēn zhì qiū dēng." bǐng wǔ, yōng zhōu cì shǐ hǎi líng wáng xiū mào shā sī mǎ yǔ shēn zhī, jǔ bīng fǎn, yì chéng tài shǒu xuē jì kǎo tǎo zhǎn zhī. jiǎ yín, yǐ dì jiǔ huáng zǐ zi rén wèi yōng zhōu cì shǐ. wǔ yuè guǐ hài, zhì dì shì qī qīn, cháo guān fēi lù guān zhě, yuè gěi qián shí wàn. bǐng chén, chē jià xìng yuè wǔ táng tīng sòng. liù yuè bǐng wǔ, yǐ hù jūn jiāng jūn yì yáng wáng chǎng wèi zhōng jūn jiāng jūn. rén zǐ, fēn guǎng líng zhì pèi jùn, shěng dōng píng jùn bìng guǎng líng. qiū qī yuè bǐng chén, zhào yuē:" yǔ shuǐ wěi jiàng, jiē qú fàn yì, kě qiǎn shǐ xún xíng. qióng bì zhī jiā, cì yǐ xīn sù." dīng mǎo, gāo lí guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. gēng wǔ, qū shè yōng zhōu. bā yuè wù zǐ, lì dì jiǔ huáng zǐ zi rén wèi yǒng jiā wáng, dì shí yī huáng zǐ zǐ zhēn wèi shǐ ān wáng. yǐ běi zhōng láng cān jūn fèi bó hóng wèi níng zhōu cì shǐ. jǐ chǒu, zhào yuē:" zì líng mìng chū jī, shèng tú zhòng yuǎn. cān zhèng lè zhí, gǎn shén míng zhī yīng chóng zhí lǐ yòu, fèn zhì dé zhī guāng. shēng shí tóng hé, wén yǐ jūn jié, huà diào qí sú, wù xìng qí qíng. gù lín jīng shì diàn, huàn hū bǐng fā, dào sàng shì tún, xué luò nián yǒng. yù sòng wēi shuāi xī zhī shù, bǎi xìng wàng tuì sù zhī fāng. jīn xī jǐng yí zhàng, tián bō hé zhǔ, zhàn shān háng hǎi, xiàng fēng mù yì, huà mín chéng sú, zī shí dǔ yǐ. lái suì kě xiū qì xiáng xù, jīng yán guó zhòu." gēng yín, zhì fāng zhèn suǒ jiǎ bái bǎn jùn xiàn, nián xiàn yī tái chú, shí lù sān fēn zhī yī, bù gěi sòng gù. wèi jiāng jūn dōng hǎi wáng yī yǐ běn hào kāi fǔ yí tóng sān sī. jiǔ yuè jiǎ yín shuò, rì yǒu shí zhī. dīng mǎo, xíng xìng láng yá jùn, qiú xì xī yuán qiǎn. jiǎ xū, yí nán yù zhōu zhì huái nán yú hú xiàn. dīng chǒu, yǐ guàn jūn jiāng jūn xún yáng wáng zǐ fáng wèi nán yù zhōu cì shǐ. rùn yuè wù zi, huáng tài zǐ fēi hé shì hōng. bǐng shēn, chū lì chí dào, zì chāng hé mén zhì yú zhū què mén, yòu zì chéng míng mén zhì yú xuán wǔ hú. rén yín, gǎi fēng lì yáng wáng zǐ xū wèi lín hǎi wáng. dōng shí yuè jiǎ yín, yǐ chē qí jiāng jūn nán xú zhōu cì shǐ liú yán sūn wèi shàng shū zuǒ pú yè lǐng hù jūn jiāng jūn, shàng shū yòu pú yè liú xiù zhī wèi ān běi jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ. yǐ guān jūn jiāng jūn lín hǎi wáng zǐ xū wèi guǎng zhōu cì shǐ. yǐ mǎo, yǐ dōng zhōng láng jiàng xīn ān wáng zǐ luán wèi nán xú zhōu cì shǐ. shí yī yuè rén chén, zhào yuē:" wáng jī nèi fèng jīng shī, wài biǎo zhòng xià, mín yīn wù guǎng, yí sī jiǎn huì. kě qiǎn shàng shū jiù jiā xiáng jiǎn, bìng yǔ shǒu zǎi píng zhì shù yù. qí yǒu yí zhì, jù yǐ zhuàng wén." dīng yǒu, zēng zhì shào fǔ chéng yī rén. shí èr yuè rén shēn, yǐ lǐng jūn jiāng jūn liú zūn kǎo wèi shàng shū yòu pú yè. jiǎ xū, zhì tiān xià mín hù suì shū bù sì pǐ. gēng chén, yǐ tài cháng wáng xuán mó wèi píng běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ.
五年春正月丁卯,以宕昌王梁唐子为河州刺史。二月癸己,车驾阅武。诏曰: “昔人称人道何先,于兵为首,虽淹纪勿用,忘之必危。朕以听览余闲,因时讲事, 坐作有仪,进退无爽。军幢以下,普量班锡。顷化弗能孚,而民未知禁,逭役违调, 起触刑网。凡诸逃亡,在今昧爽以前,悉皆原赦;已滞囹圄者,释还本役;其逋负 在大明三年以前,一赐原停。自此以还,鳏贫疾老,详所申减,伐蛮之家,蠲租税 之半。近籍改新制,在所承用,殊谬实多,可普更符下,听以今为始。若先已犯制, 亦同荡然。”甲寅,加右光禄大夫羊玄保特进。夏四月癸巳,改封西阳王子尚为豫 章王。丙申,加尚书令柳元景左光禄大夫、开府仪同三司。戊戌,诏曰:“南徐、 兗二州去岁水潦伤年,民多困窭。逋租未入者,可申至秋登。”丙午,雍州刺史海 陵王休茂杀司马庾深之,举兵反,义成太守薛继考讨斩之。甲寅,以第九皇子子仁 为雍州刺史。五月癸亥,制帝室期亲,朝官非禄官者,月给钱十万。丙辰,车驾幸 阅武堂听讼。六月丙午,以护军将军义阳王昶为中军将军。壬子,分广陵置沛郡, 省东平郡并广陵。秋七月丙辰,诏曰:“雨水猥降,街衢泛溢,可遣使巡行。穷弊 之家,赐以薪粟。”丁卯,高丽国遣使献方物。庚午,曲赦雍州。八月戊子,立第 九皇子子仁为永嘉王,第十一皇子子真为始安王。以北中郎参军费伯弘为宁州刺史。 己丑,诏曰:“自灵命初基,圣图重远。参正乐职,感神明之应;崇殖礼囿,奋至 德之光。声实同和,文以均节,化调其俗,物性其情。故临经式奠,焕乎炳发,道 丧世屯,学落年永。狱讼微衰息之术,百姓忘退素之方。今息警夷嶂,恬波河渚, 栈山航海,向风慕义,化民成俗,兹时笃矣。来岁可修葺庠序,旌延国胄。”庚寅, 制方镇所假白板郡县,年限依台除,食禄三分之一,不给送故。卫将军东海王祎以 本号开府仪同三司。九月甲寅朔,日有食之。丁卯,行幸琅邪郡,囚系悉原遣。甲 戌,移南豫州治淮南于湖县。丁丑,以冠军将军寻阳王子房为南豫州刺史。闰月戊 子,皇太子妃何氏薨。丙申,初立驰道,自阊阖门至于硃雀门,又自承明门至于玄 武湖。壬寅,改封历阳王子顼为临海王。冬十月甲寅,以车骑将军、南徐州刺史刘 延孙为尚书左仆射、领护军将军,尚书右仆射刘秀之为安北将军、雍州刺史。以冠 军将军临海王子顼为广州刺史。乙卯,以东中郎将新安王子鸾为南徐州刺史。十一 月壬辰,诏曰:“王畿内奉京师,外表众夏,民殷务广,宜思简惠。可遣尚书就加 详检,并与守宰平治庶狱。其有疑滞,具以状闻。”丁酉,增置少府丞一人。十二 月壬申,以领军将军刘遵考为尚书右仆射。甲戌,制天下民户岁输布四匹。庚辰, 以太常王玄谟为平北将军、徐州刺史。
liù nián chūn zhēng yuè jǐ chǒu, xiāng zhōu cì shǐ jiàn ān wáng xiū rén jiā píng nán jiāng jūn. xīn mǎo, chē jià qīn cí nán jiāo. shì rì, yòu zōng sì míng táng, dà shè tiān xià. xiào zǐ shùn sūn yì fū tì dì, cì jué yī jí cí gū jié fù jí gū lǎo liù jí, cì bó wǔ pǐ, gǔ shí hú. xià sì fāng jīng shǎng mào yì, qí yǒu huái zhēn bào sù, zhì xíng qīng bái, tián tuì zì shǒu, bù jiāo dāng shì, huò shí tōng gǔ jīn, cái jīng jūn guó, fèng gōng lián zhí, gāo yù zài mín, jù yǐ míng zòu. yǐ wèi, zhì wǔ guān zhōng láng jiàng zuǒ yòu zhōng láng jiàng guān. èr yuè yǐ mǎo, fù bǎi guān lù. sān yuè gēng yín, lì dì shí sān huáng zi zi yuán wèi shào líng wáng. rén yín, yǐ wō guó wáng shì zǐ xìng wèi ān dōng jiāng jūn. yǐ sì, gǎi yù zhōu nán liáng jùn wèi huái nán jùn, jiù huái nán jùn bìng xuān chéng. dīng wèi, fǔ guó jiāng jūn zhēng lǔ zhǎng shǐ guǎng líng tài shǒu shěn huái wén yǒu zuì, xià yù sǐ. sì yuè gēng shēn, yuán chú nán yǎn zhōu dà míng sān nián yǐ qián bū zū. xīn zuò dà háng mén. wǔ yuè bǐng xū, zhì líng shì, xiū cáng bīng zhī lǐ. rén yín, tài zǎi jiāng xià wáng yì gōng jiě lǐng sī tú. liù yuè xīn yǒu, shàng shū zuǒ pú yè hù jūn jiāng jūn liú yán sūn zú. qiū qī yuè gēng chén, yǐ jīng zhōu cì shǐ zhū xiū zhī wèi lǐng jūn jiāng jūn, guǎng zhōu cì shǐ lín hǎi wáng zǐ xū wèi jīng zhōu cì shǐ. jiǎ shēn, dì zhèn. wù zǐ, yǐ fǔ guó jiāng jūn wáng yì zhī wèi guǎng zhōu cì shǐ. xīn mǎo, yǐ xī yáng tài shǒu tán yì zhī wèi jiāo zhōu cì shǐ. yǐ wèi, lì dì shí jiǔ huáng zǐ zi yún wéi jìn líng wáng. bā yuè guǐ hài, yuán chú yōng zhōu dà míng sì nián yǐ qián bū zū. yǐ hài, zhì qīng tái lìng. jiǔ yuè wù yín, zhì shā mén zhì jìng rén zhǔ. wù zǐ, yǐ qián jīn zǐ guāng lù dài fu zōng què wèi zhōng hù jūn. yǐ wèi, shàng shū yòu pú yè liú zūn kǎo wèi shàng shū zuǒ pú yè, dān yáng yǐn wáng sēng lǎng wèi shàng shū yòu pū shè. dōng shí yuè dīng sì, yǐ shān yáng wáng xiū yòu zi shì hóng jì pó yáng āi wáng xiū yè. shàng lín yuàn nèi mín shù qiū mù yù hái hé zàng zhě, wù jìn. shí yī yuè jǐ mǎo, chén liú wáng cáo qián xiù hōng. xīn sì, yǐ shàng shū lìng liǔ yuán jǐng wèi sī kōng, shàng shū lìng rú gù.
六年春正月己丑,湘州刺史建安王休仁加平南将军。辛卯,车驾亲祠南郊。是 日,又宗祀明堂,大赦天下。孝子、顺孙、义夫、悌弟,赐爵一级;慈姑、节妇及 孤老、六疾,赐帛五匹,谷十斛。下四方旌赏茂异,其有怀真抱素,志行清白,恬 退自守,不交当世,或识通古今,才经军国,奉公廉直,高誉在民,具以名奏。乙 未,置五官中郎将、左右中郎将官。二月乙卯,复百官禄。三月庚寅,立第十三皇 子子元为邵陵王。壬寅,以倭国王世子兴为安东将军。乙巳,改豫州南梁郡为淮南 郡,旧淮南郡并宣城。丁未,辅国将军、征虏长史、广陵太守沈怀文有罪,下狱死。 四月庚申,原除南兗州大明三年以前逋租。新作大航门。五月丙戌,置凌室,修藏 冰之礼。壬寅,太宰江夏王义恭解领司徒。六月辛酉,尚书左仆射、护军将军刘延 孙卒。秋七月庚辰,以荆州刺史硃修之为领军将军,广州刺史临海王子顼为荆州刺 史。甲申,地震。戊子,以辅国将军王翼之为广州刺史。辛卯,以西阳太守檀翼之 为交州刺史。乙未,立第十九皇子子云为晋陵王。八月癸亥,原除雍州大明四年以 前逋租。乙亥,置清台令。九月戊寅,制沙门致敬人主。戊子,以前金紫光禄大夫 宗悫为中护军。乙未,尚书右仆射刘遵考为尚书左仆射,丹阳尹王僧朗为尚书右仆 射。冬十月丁巳,以山阳王休祐子士弘继鄱阳哀王休业。上林苑内民庶丘墓欲还合 葬者,勿禁。十一月己卯,陈留王曹虔秀薨。辛巳,以尚书令柳元景为司空,尚书 令如故。
qī nián chūn zhēng yuè guǐ wèi, zhào yuē:" chūn sōu zhī lǐ, zhe zì zhōu lìng jiǎng shì zhī yǔ, shū yú lǔ shǐ. suǒ yǐ zhāo xuān dé dù, shì mín guǐ zé. jīn suì rěn qì róng, zhōng wài níng yàn. dāng yīn nóng xì, qì shì jiù zhāng. kě kè rì yú xuán wǔ hú dà yuè shuǐ shī, bìng xún jiāng yòu, jiǎng wǔ xiào liè." dīng hài, yǐ shàng shū yòu pú yè wáng sēng lǎng wèi tài cháng, wèi jiāng jūn yán shī bó wèi shàng shū yòu pú yè. jǐ chǒu, yǐ shàng shū lìng liǔ yuán jǐng wèi piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. gēng yín, yǐ nán yǎn zhōu cì shǐ jìn ān wáng zǐ xūn wèi jiāng zhōu cì shǐ. guǐ sì, gē wú jùn shǔ nán xú zhōu. èr yuè jiǎ yín, chē jià xún nán yù nán yǎn èr zhōu. bǐng chén, zhào yuē:" jiāng hàn chǔ wàng, xián zhì zhōu yīn, lǐ jiǔ yí yú shèng táng, sì péng lái yú bó hǎi, jiē qián zài liú xùn, liè shèng yí shì. huò shān shì yuē nán yuè, shí wéi guó zhèn, yùn líng chéng ruì, zhào guāng sòng dào. zhèn zhù bì yú yě, yǒu shì qí yáng, zhān dì fēng yún, pái huái yǐ xiǎng. kě qiǎn shǐ diàn jì." dīng sì, chē jià xiào liè yú lì yáng zhī wū jiāng. jǐ wèi, chē jià dēng wū jiāng xiàn liù hé shān. gēng shēn, gē lì yáng qín jùn zhì lín jiāng jùn. rén xū, zhào yuē:" zhèn shòu tiān qìng mìng, shí yī nián yú zī yǐ. píng qī miào zhī líng, huò shàng dì zhī lì, lǐ héng sì hǎi, wēi zhèn bā huāng. fāng xún sān xiāng ér diàn héng yuè, cì jiǔ hé ér jiǎn yún dài. jīn huī lǎn gōng chéng, shěng fēng jī biǎo, guān mín liù hé, sōu xiào cháng zhōu. téng shā fēi lì, píng yuè dàng hǎi, huì gǔ jìn hé xù, náo zhēng xié jié, xiàn chàng rú lǐ, yè shòu qīng jiāo, jìng jǔ wáng gōng zhī shāng, guǎng nà shì mín zhī shòu. bā fēng xún tōng, qīng yún cóng jù, jǐn tiān qìng ruì, lǜ yǔ jié huān. sī sàn tài jí zhī quán, yǐ fú wú fāng zhī wài. kě dà shè tiān xià, xíng xìng suǒ jīng, wú chū jīn suì zū bù. qí bū zū yú zhài, wù fù shōu. cì mín jué yī jí, nǚ zǐ bǎi hù niú jiǔ. cì shǒu yì zǎi jí mín fū cóng sōu zhě, pǔ jiā qià lài." yòu zhào yuē:" zhèn ruò nián cāo zhì, chū mù sī yōng, chéng zhèng xuān fēng, jiàn lì nián jì. guó bù zhōng zǔ, zhì róng jiāng diān, nán yí qíng yì, shí xì yú huái. jīn huò liàn sōu xùn lǚ, shè zī jìng lǘ, gù yì qí jiù, zài mù hǎn cún. nián shì wèi yuǎn, jiān wáng tài bàn, fǔ jī wéi shì, qīng kǎi jiān zhe. tài zōng yàn gù, jìn yáng qià ēn shì zǔ liú rén, jì jī chàng zé. yǒng yán wǎng yóu, sī guǎng qián lài. kě juān lì yáng jùn zū shū sān nián. qiǎn shǐ xún wèi, wèn mín jí kǔ, guān guǎ gū lǎo liù jí bù néng zì cún zhě, hòu cì sù bó. gāo nián jiā yǐ yáng jiǔ. fán yī jiè zhī shàn, suí cái quán guàn qián guó míng chén jí fǔ zhōu zuǒ lì, liàng suǒ zhān xī. rén shēn yǐ wǎng, shī jí zǐ sūn." rén shēn, chē jià hái gōng. xià sì yuè jiǎ yín, yǐ lǐng jūn jiāng jūn zhū xiū zhī wèi tè jìn. bǐng chén, yǐ shàng shū xiāng dōng wáng huì wèi lǐng jūn jiāng jūn. jiǎ zǐ, zhào yuē:" zì fēi lín jūn zhàn chén, yī bù dé zhuān shā. qí zuì shén zhòng pì zhě, jiē rú jiù xiān shàng xū bào, yǒu sī yán jiā tīng chá. fàn zhě yǐ shā rén zuì lùn." wǔ yuè yǐ hài, fǔ jūn jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ yù zhāng wáng zǐ shàng jìn hào chē qí jiāng jūn, fǔ guó jiāng jūn shǐ ān wáng zǐ zhēn wèi guǎng zhōu cì shǐ. bǐng zǐ, zhào yuē:" zì jīn cì shǐ shǒu zǎi, dòng mín xìng jūn, jiē xū shǒu zhào shī xíng. wéi biān yú wài jǐng, jí jiān xìn nèi fā, biàn qǐ cāng cù zhě, bù cóng cǐ lì." liù yuè jiǎ chén, yǐ běi zhōng láng sī mǎ liǔ yuán hù wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ. wù shēn, ruì ruì guó gāo lí guó qiǎn shǐ xiàn fāng wù. wù chén, yǐ qín jùn tài shǒu liú dé yuàn wèi yù zhōu cì shǐ. qī yuè yǐ hài, zhēng dōng dà jiàng jūn gāo lí wáng gāo liǎn jìn hào chē qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. qiū qī yuè bǐng shēn, zhào yuē:" qián zhào jiāng hǎi tián chí, yǔ mín gòng lì. lì suì wèi jiǔ, jìn yǐ chí tì. míng shān dà chuān, wǎng wǎng zhàn gù. yǒu sī yán jiā jiǎn jiū, shēn míng jiù zhì." bā yuè dīng sì, zhào yuē:" xī pǐ fù hán yuàn, shān jiāo běi bǐ shuāng qī āi tòng, tái qīng dōng guó. liáng yǐ chéng zhī suǒ dòng, zài wēi bì zhe gǎn zhī suǒ zhèn, suī hòu bì bēng. zhèn lín chá jiǔ yě, zhì shēn dài dàn, fú néng shǐ làn rán chéng zhāng, gè rú qí jié. suì lìng yán jīng sǔn hé, yáng piān bù shī, suì yún bù rěn, jiù shí zhèn yóu. dà guān gōng shàn, yí cóng biǎn chè. jìn dào xíng yù, dāng qīn liào shěng. qí wáng jī nèi jí shén zhōu suǒ tǒng, kě qiǎn shàng shū yǔ suǒ zài gòng xiáng jī wài zhū zhōu, wěi zhī cì shǐ. bìng xiáng shěng lǜ lìng, sī cún lì mín. qí kǎo zhé mào xí, zài dà míng qī nián yǐ qián, yī qiē wù zhì yóu bì zhī jiā, kāi cāng zhèn gěi." yǐ chǒu, lì dì shí liù huáng zǐ zi mèng wèi huái nán wáng, dì shí bā huáng zǐ zǐ chǎn wèi lín hè wáng. chē jià xìng jiàn kāng mò líng xiàn, xùn yù qiú. jiǔ yuè sì mǎo, zhào yuē:" jìn yán jīng kàng xù, miáo jià duō shāng. jīn èr mài wèi wǎn, gān zé pín jiàng, kě xià dōng jìng jùn, qín kè kěn zhí. yóu bì zhī jiā, liàng dài mài zhǒng." wù zǐ, zhào yuē:" xī zhōu wáng jì jī, shí qióng sì míng hàn dì luán zhěn, sù biàn wǔ yuè. jiē suǒ yǐ shàng duì yōu líng, xià lǐ mín tǔ. zì tiān chāng tì yù, lín gōng chuàng tú, lǐ dài yāo yù, shì mào xìng huǐ. huáng jiā zào sòng, rì yuè chóng guāng, xuán jī dé xù, wǔ xīng shùn mìng, ér róng chē suì dòng, chén shī yì quē. zhèn yù hán wǔ guāng, yǎn yì tiān xià, sī jǐn bǎo jiè zhī guī, yǐ sāi móu wēi zhī lù. dāng yán shí xǐng fāng, guān chá fēng sú. wài xiáng kǎo jiù diǎn, yǐ fù cè xí zhī huái." gēng yín, nán xú zhōu cì shǐ xīn ān wáng zǐ luán jiān sī tú. yǐ wèi, chē jià xìng tíng wèi, xùn yù qiú. bǐng shēn, lì dì shí qī huáng zǐ zǐ sì wèi dōng píng wáng. dōng shí yuè rén yín, tài zǐ guān, cì wáng gōng yǐ xià bó gè yǒu chà. wù shēn, chē jià xún nán yù zhōu. zhào yuē:" zhèn xún xìng suǒ jīng, xiān jiàn bǎi nián zhě, jí gū guǎ lǎo jí, bìng cì sù bó. yù xì xíng zuì, bìng qīn tīng sòng. qí shì shù huò yuàn yù wēi zhì, shòu yì lì sī, huò yǐn yuē jié lì, fù bìn zhōu lǐ, jiē tīng jìn zhèn qián, miàn zì chén sù. ruò zhōng xìn xiào yì, lì tián zhí gǔ, yī jiè zhī néng, yī yì zhī měi, xī jiā jīng shǎng. suī qiū zé pín jiàng, ér xià hàn yīng bì. kě jí kāi xíng cāng, bìng jiā zhèn cì." guǐ chǒu, xíng xìng jiāng níng xiàn, xùn yù qiú. chē qí jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ yù zhāng wáng zǐ shàng jiā kāi fǔ yí tóng sān sī. guǐ hài, wèi jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī dōng hǎi wáng yī wèi sī kōng, zhōng jūn jiāng jūn yì yáng wáng chǎng jiā kāi fǔ yí tóng sān sī. bǐng yín, zhào yuē:" shǎng qìng xíng wēi, yǎn guó yí guǐ, chù yōu shēng míng, pì yǔ héng xiàn. gù cǎi yán líng fēng, shì guān chǐ zhì, biǎn jué jiā dì, yú shì hū zài. jīn lèi dì yí shè, qīn xún jiāng diān, yīn jìn yuè shǒu, gōng qiú mín mò. sī hóng míng shì zhī diǎn, yǐ shēn kǎo jī zhī yì. xíng xìng suǒ jīng, lì mín zhī zhí, gōng xuān yú dé, jí jiā zhēn shǎng ruò fèi wù luàn mín, suí qiān yì fá, zhǔ zhě xiáng chá yǐ wén." jǐ sì, chē jià xiào liè yú gū shú. shí yī yuè bǐng zǐ, qū shè nán yù zhōu shū sǐ yǐ xià. xún xìng suǒ jīng, xiáng jiǎn jīn suì tián zū. yǐ yǒu, zhào qiǎn jì jìn dà sī mǎ huán wēn zhēng xī jiāng jūn máo qú mù. shàng yú xíng suǒ xùn lì yáng yǒng shì dān yáng xiàn qiú. guǐ sì, chē jià xí shuǐ jūn yú liáng shān, yǒu bái jué èr jí huá gài, yǒu sī zòu gǎi dà míng qī nián wèi shén jué yuán nián, zhào bù xǔ. yǐ wèi, yuán fàng xíng yù tú xì. dōng zhū jùn dà yù, rén yín, qiǎn shǐ kāi cāng dài xù, tīng shòu zá wù dāng zū. shí èr yuè bǐng wǔ, xíng xìng lì yáng. jiǎ yín, dà shè tiān xià. nán yù zhōu bié shǔ chì xì zhǎng tú, yī qiè yuán sàn. qí bīng qī kǎo xí zhé shù, xī tíng. lì yáng jùn nǚ zǐ bǎi hù niú jiǔ gāo nián gū jí, cì bó shí pǐ, juān jùn zū shí nián. jǐ wèi, tài zǎi jiāng xià wáng yì gōng jiā shàng shū lìng. yú bó wàng liáng shān lì shuāng quē. guǐ hài, chē jià zhì zì lì yáng.
七年春正月癸未,诏曰:“春搜之礼,著自周令;讲事之语,书于鲁史。所以 昭宣德度,示民轨则。今岁稔气荣,中外宁晏。当因农隙,葺是旧章。可克日于玄 武湖大阅水师,并巡江右,讲武校猎。”丁亥,以尚书右仆射王僧朗为太常,卫将 军颜师伯为尚书右仆射。己丑,以尚书令柳元景为骠骑大将军、开府仪同三司。庚 寅,以南兗州刺史晋安王子勋为江州刺史。癸巳,割吴郡属南徐州。二月甲寅,车 驾巡南豫、南兗二州。丙辰,诏曰:“江汉楚望,咸秩周禋,礼九疑于盛唐,祀蓬 莱于渤海,皆前载流训,列圣遗式。霍山是曰南岳,实维国镇,韫灵呈瑞,肇光宋 道。朕驻驆于野,有事岐阳,瞻睇风云,徘徊以想。可遣使奠祭。”丁巳,车驾校 猎于历阳之乌江。己未,车驾登乌江县六合山。庚申,割历阳秦郡置临江郡。壬戌, 诏曰:“朕受天庆命,十一年于兹矣。凭七庙之灵,获上帝之力,礼横四海,威震 八荒。方巡三湘而奠衡岳,次九河而检云、岱。今恢览功成,省风畿表,观民六合, 搜校长洲。腾沙飞砾,平岳荡海,{卉鼓}晋合序,铙钲协节,献鬯如礼,馌兽倾郊, 敬举王公之觞,广纳士民之寿。八风循通,卿云丛聚,尽天罄瑞,率宇竭欢。思散 太极之泉,以福无方之外。可大赦天下,行幸所经,无出今岁租布。其逋租余债, 勿复收。赐民爵一级,女子百户牛酒。刺守邑宰及民夫从搜者,普加洽赉。”又诏 曰:“朕弱年操制,出牧司雍,承政宣风,荐历年纪。国步中阻,治戎江甸,难夷 情义,实系于怀。今或练搜训旅,涉兹境闾,故邑耆旧,在目罕存。年世未远,歼 亡太半,抚迹惟事,倾慨兼著。太宗燕故,晋阳洽恩;世祖流仁,济畿暢泽。永言 往猷,思广前赉。可蠲历阳郡租输三年。遣使巡慰,问民疾苦,鳏寡、孤老、六疾 不能自存者,厚赐粟帛。高年加以羊酒。凡一介之善,随才铨贯;前国名臣及府州 佐吏,量所沾锡。人身已往,施及子孙。”壬申,车驾还宫。夏四月甲寅,以领军 将军硃修之为特进。丙辰,以尚书湘东王讳为领军将军。甲子,诏曰:“自非临军 战陈,一不得专杀。其罪甚重辟者,皆如旧先上须报,有司严加听察。犯者以杀人 罪论。”五月乙亥,抚军将军、扬州刺史豫章王子尚进号车骑将军,辅国将军始安 王子真为广州刺史。丙子,诏曰:“自今刺史守宰,动民兴军,皆须手诏施行。唯 边隅外警,及奸衅内发,变起仓卒者,不从此例。”六月甲辰,以北中郎司马柳元 怙为梁、南秦二州刺史。戊申,芮芮国、高丽国遣使献方物。戊辰,以秦郡太守刘 德愿为豫州刺史。七月乙亥,征东大将军高丽王高琏进号车骑大将军、开府仪同三 司。秋七月丙申,诏曰:“前诏江海田池,与民共利。历岁未久,浸以弛替。名山 大川,往往占固。有司严加检纠,申明旧制。”八月丁巳,诏曰:“昔匹妇含怨, 山焦北鄙;孀妻哀恸,台倾东国。良以诚之所动,在微必著;感之所震,虽厚必崩。 朕临察九野,志深待旦,弗能使烂然成章,各如其节。遂令炎精损河,阳偏不施, 岁云不稔,咎实朕由。大官供膳,宜从贬撤。近道刑狱,当亲料省。其王畿内及神 州所统,可遣尚书与所在共详;畿外诸州,委之刺史。并详省律令,思存利民。其 考谪贸袭,在大明七年以前,一切勿治;尤弊之家,开仓赈给。”乙丑,立第十六 皇子子孟为淮南王,第十八皇子子产为临贺王。车驾幸建康秣陵县,讯狱囚。九月 巳卯,诏曰:“近炎精亢序,苗稼多伤。今二麦未晚,甘泽频降,可下东境郡,勤 课垦殖。尤弊之家,量贷麦种。”戊子,诏曰:“昔周王骥迹,实穷四溟;汉帝鸾 轸,夙遍五岳。皆所以上对幽灵,下理民土。自天昌替驭,临宫创图,礼代夭郁, 世贸兴毁。皇家造宋,日月重光,璇玑得序,五星顺命,而戎车岁动,陈诗义阙。 朕聿含五光,奄一天下,思尽宝戒之规,以塞谋危之路。当沿时省方,观察风俗。 外详考旧典,以副侧席之怀。”庚寅,南徐州刺史新安王子鸾兼司徒。乙未,车驾 幸廷尉,讯狱囚。丙申,立第十七皇子子嗣为东平王。冬十月壬寅,太子冠,赐王 公以下帛各有差。戊申,车驾巡南豫州。诏曰:“朕巡幸所经,先见百年者,及孤 寡老疾,并赐粟帛。狱系刑罪,并亲听讼。其士庶或怨郁危滞,受抑吏司,或隐约 洁立,负摈州里,皆听进朕前,面自陈诉。若忠信孝义,力田殖谷,一介之能,一 艺之美,悉加旌赏。虽秋泽频降,而夏旱婴弊。可即开行仓,并加赈赐。”癸丑, 行幸江宁县,讯狱囚。车骑将军、扬州刺史豫章王子尚加开府仪同三司。癸亥,卫 将军、开府仪同三司东海王祎为司空,中军将军义阳王昶加开府仪同三司。丙寅, 诏曰:“赏庆刑威,奄国彝轨,黜幽升明,辟宇恆宪。故采言聆风,式观侈质,贬 爵加地,于是乎在。今类帝宜社,亲巡江甸,因觐岳守,躬求民瘼。思弘明试之典, 以申考绩之义。行幸所经,莅民之职,功宣于德,即加甄赏;若废务乱民,随愆议 罚,主者详察以闻。”己巳,车驾校猎于姑孰。十一月丙子,曲赦南豫州殊死以下。 巡幸所经,详减今岁田租。乙酉,诏遣祭晋大司马桓温、征西将军毛璩墓。上于行 所讯溧阳、永世、丹阳县囚。癸巳,车驾习水军于梁山,有白爵二集华盖,有司奏 改大明七年为神爵元年,诏不许。乙未,原放行狱徒系。东诸郡大狱,壬寅,遣使 开仓贷恤,听受杂物当租。十二月丙午,行幸历阳。甲寅,大赦天下。南豫州别署 敕系长徒,一切原散。其兵期考袭谪戍,悉停。历阳郡女子百户牛酒;高年孤疾, 赐帛十匹,蠲郡租十年。己未,太宰江夏王义恭加尚书令。于博望梁山立双阙。癸 亥,车驾至自历阳。
bā nián chūn zhēng yuè jiǎ xū, zhào yuē:" dōng jìng qù suì bù rěn, yí guǎng shāng huò. yuǎn jìn fàn yù mǐ sù zhě, kě tíng dào zhōng zá shuì. qí yǐ zhàng zì fáng, xī wù jìn." guǐ wèi, ān běi jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ liú xiù zhī zú. wù zǐ, yǐ píng nán jiāng jūn xiāng zhōu cì shǐ jiàn ān wáng xiū rén wèi ān nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ, jìn ān wáng zǐ xūn wèi zhèn jūn jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ, xú zhōu cì shǐ xīn ān wáng zǐ luán wèi fǔ jūn jiāng jūn, lǐng sī tú cì shǐ rú gù, fǔ guó jiāng jūn jiāng xià wáng shì zǐ bó qín wèi xiāng zhōu cì shǐ. èr yuè xīn chǒu, tè jìn zhū xiū zhī zú. rén yín, zhào yuē:" qù suì dōng jìng piān hàn, tián mǔ shī shōu. shǐ mìng lái zhě, duō zhì fá jué. huò xià qióng liú rǒng, dùn fú jiē xiàng, zhèn shén mǐn zhī. kě chū cāng mǐ fù jiàn kāng mò líng èr xiàn, suí yí shàn xù. ruò jì zhěng bù shí, yǐ zhì juān qì zhě, yán jiā jiū hé." yǐ sì, yǐ zhèn jūn jiāng jūn xiāng dōng wáng huì wèi zhèn běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ. píng běi jiāng jūn xú zhōu cì shǐ wáng xuán mó wèi lǐng jūn jiāng jūn. xià rùn wǔ yuè xīn chǒu, yǐ qián yù shǐ zhōng chéng xiāo huì kāi wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ. rén yín, tài zǎi jiāng xià wáng yì gōng lǐng tài wèi. tè jìn yòu guāng lù dài fu yáng xuán bǎo zú. gēng shēn, dì bēng yú yù zhú diàn, shí nián sān shí wǔ. qiū qī yuè bǐng wǔ, zàng dān yáng mò líng xiàn yán shān jǐng níng líng.
八年春正月甲戌,诏曰:“东境去岁不稔,宜广商货。远近贩鬻米粟者,可停 道中杂税。其以仗自防,悉勿禁。”癸未,安北将军、雍州刺史刘秀之卒。戊子, 以平南将军、湘州刺史建安王休仁为安南将军、江州刺史,晋安王子勋为镇军将军、 雍州刺史,徐州刺史新安王子鸾为抚军将军,领司徒、刺史如故,辅国将军江夏王 世子伯禽为湘州刺史。二月辛丑,特进硃修之卒。壬寅,诏曰:“去岁东境偏旱, 田亩失收。使命来者,多至乏绝。或下穷流冗,顿伏街巷,朕甚闵之。可出仓米付 建康、秣陵二县,随宜赡恤。若济拯不时,以至捐弃者,严加纠劾。”乙巳,以镇 军将军湘东王讳为镇北将军、徐州刺史。平北将军、徐州刺史王玄谟为领军将军。 夏闰五月辛丑,以前御史中丞萧惠开为青、冀二州刺史。壬寅,太宰江夏王义恭领 太尉。特进、右光禄大夫羊玄保卒。庚申,帝崩于玉烛殿,时年三十五。秋七月丙 午,葬丹阳秣陵县岩山景宁陵。
shǐ chén yuē: yì jǐ yǐ lì tiān xià, yáo shùn zhī xīn yě lì jǐ yǐ jí wàn wù, zhōng zhǔ zhī zhì yě jǐn mín mìng yǐ zì yǎng, jié zhòu zhī xíng yě. guān dà míng zhī shì, qí jiāng jǐn mín mìng hū! suī yǒu zhōu gōng zhī cái zhī měi, yóu zhōng zhī yǐ luàn, hé yì zāi!
史臣曰:役己以利天下,尧、舜之心也;利己以及万物,中主之志也;尽民命 以自养,桀、纣之行也。观大明之世,其将尽民命乎!虽有周公之才之美,犹终之 以乱,何益哉!