bǎi guān shàng
百官上
tài zǎi, yī rén. zhōu wǔ wáng shí, zhōu gōng dàn shǐ jū zhī, zhǎng bāng zhì, wèi liù qīng zhī shǒu. qín hàn wèi bù cháng zhì. jìn chū yī zhōu lǐ, bèi zhì sān gōng. sān gōng zhī zhí, tài shī jū shǒu, jǐng dì míng shī, gù zhì tài zǎi yǐ dài zhī. tài zǎi, gài gǔ zhī tài shī yě. yīn zhòu zhī shí, jī zǐ wèi tài shī. zhōu wǔ wáng shí, tài gōng wèi tài shī. zhōu chéng wáng shí, zhōu gōng wèi tài shī zhōu gōng hōng, bì gōng dài zhī. hàn xī jīng chū bù zhì, píng dì shǐ fù zhì tài shī guān, ér kǒng guāng jū yān. hàn dōng jīng yòu fèi. xiàn dì chū, dǒng zhuō wèi tài shī, zhuō zhū yòu fèi. wèi shì bù zhì. jìn jì yīn tài shī ér zhì tài zǎi, yǐ ān píng wáng fú jū yān.
太宰,一人。周武王時,周公旦始居之,掌邦治,為六卿之首。秦、漢、魏不 常置。晉初依《周禮》,備置三公。三公之職,太師居首,景帝名師,故置太宰以 代之。太宰,蓋古之太師也。殷紂之時,箕子為太師。周武王時,太公為太師。周 成王時,周公為太師;周公薨,畢公代之。漢西京初不置,平帝始復置太師官,而 孔光居焉。漢東京又廢。獻帝初,董卓為太師,卓誅又廢。魏世不置。晉既因太師 而置太宰,以安平王孚居焉。
tài fù, yī rén. zhōu chéng wáng shí, bì gōng wèi tài fù. hàn gāo hòu yuán nián, chū yòng wáng líng.
太傅,一人。周成王時,畢公為太傅。漢高后元年,初用王陵。
tài bǎo, yī rén. yīn tài jiǎ shí, yī yǐn wèi tài bǎo. zhōu wǔ wáng shí, zhào gōng wèi tài bǎo. hàn píng dì yuán shǐ yuán nián, shǐ yòng wáng shùn. hòu hàn zhì wèi bù zhì, jìn chū fù zhì yān. zì tài shī zhì tài bǎo, shì wèi sān gōng. lùn dào jīng bāng, xiè lǐ yīn yáng, wú qí rén zé què, suǒ yǐ xùn hù rén zhǔ, dǎo yǐ dé yì zhě.
太保,一人。殷太甲時,伊尹為太保。周武王時,召公為太保。漢平帝元始元 年,始用王舜。後漢至魏不置,晉初復置焉。自太師至太保,是為三公。論道經邦, 燮理陰陽,無其人則闕,所以訓護人主,導以德義者。
xiāng guó, yī rén. hàn gāo dì shí yī nián shǐ zhì, yǐ xiāo hé jū zhī, bà chéng xiàng hé hōng, cáo cān dài zhī cān hōng, bà. wèi qí wáng yǐ jìn jǐng dì wèi xiāng guó. jìn huì dì shí zhào wáng lún, mǐn dì shí nán yáng wáng bǎo, ān dì shí sòng gāo zǔ, shùn dì shí qí wáng, bìng wèi xiāng guó. zì wèi jìn yǐ lái, fēi fù rén chén zhī wèi yǐ.
相國,一人。漢高帝十一年始置,以蕭何居之,罷丞相;何薨,曹參代之;參 薨,罷。魏齊王以晉景帝為相國。晉惠帝時趙王倫,愍帝時南陽王保,安帝時宋高 祖,順帝時齊王,並為相國。自魏、晉以來,非復人臣之位矣。
chéng xiàng, yī rén. yīn tāng yǐ yī yǐn wèi yòu xiāng, zhòng huī wèi zuǒ xiāng. qín dào wǔ wáng èr nián, shǐ zhì chéng xiàng guān. chéng, fèng xiāng, zhù yě. dào wǔ wáng zǐ zhāo xiāng wáng shǐ yǐ chū lǐ jí wèi chéng xiàng, hòu yòu zhì zuǒ yòu chéng xiàng. hàn gāo dì chū, zhì yī chéng xiàng shí yī nián, gēng míng xiāng guó. xiào huì gāo hòu zhì zuǒ yòu chéng xiàng, wén dì èr nián, fù zhì yī chéng xiāng. āi dì yuán shòu èr nián, gēng míng dà sī tú. hàn dōng jīng bù fù zhì. zhì xiàn dì jiàn ān shí sān nián, fù zhì chéng xiàng. wèi shì jí jìn chū yòu fèi. huì dì shì, zhào wáng lún cuàn wèi, yǐ liáng wáng róng wèi chéng xiàng. yǒng xìng yuán nián, yǐ chéng dū wáng yǐng wèi chéng xiàng. mǐn dì jiàn xìng yuán nián, yǐ láng yá wáng ruì wèi zuǒ chéng xiàng, nán yáng wáng bǎo wèi yòu chéng xiàng sān nián, yǐ bǎo wèi xiāng guó, ruì wèi chéng xiàng. yuán dì yǒng chāng yuán nián, yǐ wáng dūn wèi chéng xiàng, zhuǎn sī tú xún zǔ wèi tài wèi, yǐ sī tú guān shǔ bìng chéng xiàng wèi liú fǔ, dūn bù shòu. chéng dì shì, yǐ wáng dǎo wèi chéng xiàng, bà sī tú fǔ yǐ wèi chéng xiàng fǔ, dǎo hōng, bà chéng xiàng, fù wèi sī tú fǔ. sòng shì zǔ chū, yǐ nán jùn wáng yì xuān wèi chéng xiàng, ér sī tú fǔ rú gù.
丞相,一人。殷湯以伊尹為右相,仲虺為左相。秦悼武王二年,始置丞相官。 丞,奉;相,助也。悼武王子昭襄王始以樗里疾為丞相,後又置左右丞相。漢高帝 初,置一丞相;十一年,更名相國。孝惠、高后置左右丞相,文帝二年,復置一丞 相。哀帝元壽二年,更名大司徒。漢東京不復置。至獻帝建安十三年,復置丞相。 魏世及晉初又廢。惠帝世,趙王倫篡位,以梁王肜為丞相。永興元年,以成都王穎 為丞相。愍帝建興元年,以琅邪王睿為左丞相,南陽王保為右丞相;三年,以保為 相國,睿為丞相。元帝永昌元年,以王敦為丞相,轉司徒荀組為太尉,以司徒官屬 並丞相為留府,敦不受。成帝世,以王導為丞相,罷司徒府以為丞相府,導薨,罷 丞相,復為司徒府。宋世祖初,以南郡王義宣為丞相,而司徒府如故。
tài wèi, yī rén. zì shàng ān xià yuē wèi. zhǎng bīng shì, jiāo sì zhǎng yà xiàn, dà sàng zé gào shì nán jiāo. yáo shí shùn wèi tài wèi guān, hàn yīn zhī. wǔ dì jiàn yuán èr nián shěng. guāng wǔ jiàn wǔ èr shí qī nián, bà dà sī mǎ, zhì tài wèi yǐ dài zhī. líng dì mò, yǐ liú yú wèi dà sī mǎ, ér tài wèi rú gù.
太尉,一人。自上安下曰尉。掌兵事,郊祀掌亞獻,大喪則告諡南郊。堯時舜 為太尉官,漢因之。武帝建元二年省。光武建武二十七年,罷大司馬,置太尉以代 之。靈帝末,以劉虞為大司馬,而太尉如故。
sī tú, yī rén. zhǎng mín shì, jiāo sì zhǎng shěng shēng shì zhuó, dà sàng ān zǐ gōng. shǎo hào shì yǐ niǎo míng guān, ér zhù jiū shì wèi sī tú. yáo shí shùn wèi sī tú. shùn shè dì wèi, mìng qì wèi sī tú. qì xuán sūn zhī sūn yuē wēi, yì wèi xià sī tú. zhōu shí sī tú wèi dì guān, zhǎng bāng jiào. hàn xī jīng chū bù zhì. āi dì yuán shòu èr nián, bà chéng xiàng, zhì dà sī tú. guāng wǔ jiàn wǔ èr shí qī nián, qù dà.
司徒,一人。掌民事,郊祀掌省牲視濯,大喪安梓宮。少昊氏以鳥名官,而祝 鳩氏為司徒。堯時舜為司徒。舜攝帝位,命契為司徒。契玄孫之孫曰微,亦為夏司 徒。周時司徒為地官,掌邦教。漢西京初不置。哀帝元壽二年,罷丞相,置大司徒。 光武建武二十七年,去「大」。
sī kōng, yī rén. zhǎng shuǐ tǔ shì, jiāo sì zhǎng sǎo chú chén lè qì, dà sàng zhǎng jiāng xiào fù tǔ. shùn shè dì wèi, yǐ yǔ wèi sī kōng. qì zhī zǐ yuē míng, yì wèi xià sī kōng. yīn tāng yǐ jiù dān wèi sī kōng. zhōu shí sī kōng wèi dōng guān, zhǎng bāng shì. hàn xī jīng chū bù zhì. chéng dì suī hé yuán nián, gēng míng yù shǐ dài fū wèi dà sī kōng āi dì jiàn píng èr nián, fù wèi yù shǐ dài fū yuán shòu èr nián, fù wèi dà sī kōng guāng wǔ jiàn wǔ èr shí qī nián, qù dà zì. xiàn dì jiàn ān shí sān nián, yòu bà sī kōng, zhì yù shǐ dài fū. yù shǐ dài fū xī lǜ miǎn, bù fù bǔ. wèi chū, yòu zhì sī kōng.
司空,一人。掌水土事,郊祀掌掃除陳樂器,大喪掌將校復土。舜攝帝位,以 禹為司空。契之子曰冥,亦為夏司空。殷湯以咎單為司空。周時司空為冬官,掌邦 事。漢西京初不置。成帝綏和元年,更名御史大夫為大司空;哀帝建平二年,復為 御史大夫;元壽二年,復為大司空;光武建武二十七年,去「大」字。獻帝建安十 三年,又罷司空,置御史大夫。御史大夫郗慮免,不復補。魏初,又置司空。
dà sī mǎ, yī rén. zhǎng wǔ shì. sī, zhǔ yě mǎ, wǔ yě. yáo shí qì wèi hòu jì, jiān zhǎng sī mǎ. zhōu shí sī mǎ wèi xià guān, zhǎng bāng zhèng. xiàng jí yǐ cáo wú jiù zhōu yīn bìng wèi dà sī mǎ. hàn chū bù zhì, wǔ dì yuán shòu sì nián, chū zhì dà sī mǎ. shǐ zhí yún sī mǎ, yì zhě yǐ hàn yǒu jūn hòu qiān rén sī mǎ guān, gù jiā dà. jí zhì sī kōng, yòu yǐ xiàn dào guān yǒu yù sī kōng, yòu jiā dà. wáng mǎng jū shè, yǐ hàn wú xiǎo sī tú, ér dìng sī mǎ sī tú sī kōng zhī hào bìng jiā dà. guāng wǔ jiàn wǔ èr shí qī nián, shěng dà sī mǎ, yǐ tài wèi dài zhī. wèi wén dì huáng chū èr nián, fù zhì dà sī mǎ, yǐ cáo rén jū zhī, ér tài wèi rú gù.
大司馬,一人。掌武事。司,主也;馬,武也。堯時棄為后稷,兼掌司馬。周 時司馬為夏官,掌邦政。項籍以曹無咎、周殷並為大司馬。漢初不置,武帝元狩四 年,初置大司馬。始直雲司馬,議者以漢有軍候千人司馬官,故加大。及置司空, 又以縣道官有獄司空,又加大。王莽居攝,以漢無小司徒,而定司馬、司徒、司空 之號並加大。光武建武二十七年,省大司馬,以太尉代之。魏文帝黃初二年,復置 大司馬,以曹仁居之,而太尉如故。
dà jiāng jūn, yī rén. fán jiāng jūn jiē zhǎng zhēng fá. zhōu zhì, wáng lì liù jūn. jìn xiàn gōng zuò èr jūn, gōng jiāng shàng jūn. jiāng jūn zhī míng, qǐ yú cǐ yě. chǔ huái wáng qiǎn sān jiāng rù guān, sòng yì wèi shàng jiāng. hàn gāo dì yǐ hán xìn wèi dà jiāng jūn. hàn xī jīng yǐ dà sī mǎ guān zhī. hàn dōng jīng dà jiāng jūn zì wèi guān, wèi zài sān sī shàng. wèi míng dì qīng lóng sān nián, jìn xuān dì zì dà jiāng jūn wèi tài wèi, rán zé dà jiāng jūn zài sān sī xià yǐ. qí hòu yòu zài sān sī shàng. jìn jǐng dì wèi dà jiāng jūn, ér jǐng dì shū fù fú wèi tài wèi, zòu gǎi dà jiāng jūn zài tài wèi xià, hòu hái fù jiù.
大將軍,一人。凡將軍皆掌征伐。周制,王立六軍。晉獻公作二軍,公將上軍。 將軍之名,起於此也。楚懷王遣三將入關,宋義為上將。漢高帝以韓信為大將軍。 漢西京以大司馬冠之。漢東京大將軍自為官,位在三司上。魏明帝青龍三年,晉宣 帝自大將軍為太尉,然則大將軍在三司下矣。其後又在三司上。晉景帝為大將軍, 而景帝叔父孚為太尉,奏改大將軍在太尉下,後還復舊。
jìn wǔ dì jiàn zuò, ān píng wáng fú wèi tài zǎi, zhèng chōng wèi tài fù, wáng xiáng wèi tài bǎo, yì yáng wáng wàng wèi tài wèi, hé céng wèi sī tú, xún yǐ wèi sī kōng, shí bāo wèi dà sī mǎ, chén qiān wèi dà jiāng jūn, fán bā gōng tóng shí bìng zhì, wéi wú chéng xiàng yān.
晉武帝踐阼,安平王孚為太宰,鄭沖為太傅,王祥為太保,義陽王望為太尉, 何曾為司徒,荀顗為司空,石苞為大司馬,陳騫為大將軍,凡八公同時並置,唯無 丞相焉。
yǒu cāng tóu zì yí lù. zhì hàn, chéng xiàng fǔ měi yǒu suǒ guān bái, dào gé zhé chuán hū yí lù, yǐ cǐ wèi cháng.
有蒼頭字宜祿。至漢,丞相府每有所關白,到閣輒傳呼「宜祿」,以此為常。
chéng xiàng zhì sān zhǎng shǐ. chéng xiàng yǒu jí, yù shǐ dài fū lǜ bǎi liáo sān dàn wèn qǐ jū, jí chōu, zhào qiǎn shàng shū lìng ruò guāng lù dài fū cì yǎng niú, shàng zūn jiǔ. hàn jǐng dì sān gōng bìng, qiǎn zhōng huáng mén wèn bìng. wèi jìn zé huáng mén láng, yóu zhòng zhě huò shì zhōng yě. wèi wǔ wèi chéng xiàng yǐ lái, zhì zuǒ yòu èr zhǎng shǐ ér yǐ. hàn dōng jīng tài fù fǔ zhì yuàn shǔ shí rén, yù shǔ yī rén, lìng shǐ shí èr rén, bù zhī jiē hé cáo yě. zì tài wèi zhì dà jiāng jūn biāo qí chē qí wèi jiāng jūn, jiē yǒu zhǎng shǐ yī rén, jiāng jūn yòu gè zhì sī mǎ yī rén, tài fù bù zhì zhǎng shǐ yě.
丞相置三長史。丞相有疾,御史大夫率百僚三旦問起居,及瘳,詔遣尚書令若 光祿大夫賜養牛,上尊酒。漢景帝三公病,遣中黃門問病。魏、晉則黃門郎,尤重 者或侍中也。魏武為丞相以來,置左右二長史而已。漢東京太傅府置掾、屬十人, 御屬一人,令史十二人,不知皆何曹也。自太尉至大將軍、驃騎、車騎、衛將軍, 皆有長史一人,將軍又各置司馬一人,太傅不置長史也。
tài wèi fǔ zhì yuàn shǔ èr shí sì rén, xī cáo zhǔ fǔ lì shǔ yòng shì, dōng cáo zhǔ èr qiān dàn zhǎng lì qiān chú shì, hù cáo zhǔ mín hù cí sì nóng sāng shì, zòu cáo zhǔ zòu yì shì, cí cáo zhǔ cí sòng shì, fǎ cáo zhǔ yóu yì kē chéng shì, wèi cáo zhǔ zú tú zhuǎn yùn shì, zéi cáo zhǔ dào zéi shì, jué cáo zhǔ zuì fǎ shì, bīng cáo zhǔ bīng shì, jīn cáo zhǔ huò bì yán tiě shì, cāng cáo zhǔ cāng gǔ shì, huáng gé zhǔ bù shěng lù zhòng shì. yù shǔ yī rén, lìng shǐ èr shí èr rén. yù shǔ zhǔ wèi gōng yù, lìng shǐ zé yǒu gé xià jì shì mén xià lìng shǐ, qí yú shǐ què. àn yuàn shǔ èr shí sì rén, zì dōng xī cáo fán shí èr cáo, rán zé cáo gè zhì yuàn shǔ yī rén, hé èr shí sì rén yě.
太尉府置掾、屬二十四人,西曹主府吏署用事,東曹主二千石長吏遷除事,戶 曹主民戶祠祀農桑事,奏曹主奏議事,辭曹主辭訟事,法曹主郵驛科程事,尉曹主 卒徒轉運事,賊曹主盜賊事,決曹主罪法事,兵曹主兵事,金曹主貨幣鹽鐵事,倉 曹主倉谷事,黃閣主簿省錄眾事。御屬一人,令史二十二人。御屬主為公御,令史 則有閣下、記室、門下令史,其餘史闕。案掾、屬二十四人,自東西曹凡十二曹, 然則曹各置掾、屬一人,合二十四人也。
sī tú zhì yuàn shǔ sān shí yī rén, yù shǔ yī rén, lìng shǐ sān shí wǔ rén. sī kōng zhì yuàn èr shí jiǔ rén, yù shǔ yī rén, lìng shǐ sān shí yī rén. sī kōng bié yǒu dào qiáo yuàn. qí yú zhāng jiǎn zhī hào, shǐ què bù kě dé zhī yě.
司徒置掾、屬三十一人,御屬一人,令史三十五人。司空置掾二十九人,御屬 一人,令史三十一人。司空別有道橋掾。其餘張減之號,史闕不可得知也。
hàn dōng jīng dà jiāng jūn biāo qí jiāng jūn cóng shì zhōng láng èr rén, yuàn shǔ èr shí jiǔ rén, yù shǔ yī rén, lìng shǐ sān shí rén. qí wèi jiāng jūn cóng shì zhōng láng èr rén, yuàn shǔ èr shí rén, yù shǔ yī rén, lìng shǐ èr shí sì rén. bīng cáo yuàn shǐ zhǔ bīng shì, bǐng jiǎ yuàn shǐ zhǔ bǐng jiǎ, yòu zhì wài cì jiān zhǔ zuì fǎ. qí lǐng bīng wài tǎo, zé yíng yǒu wǔ bù, bù yǒu xiào wèi yī rén, jūn sī mǎ yī rén bù xià yǒu qū, qū yǒu jūn hòu yī rén qū xià yǒu tún, tún yǒu tún zhǎng yī rén. ruò bù zhì xiào wèi, zé bù dàn yǒu jūn sī mǎ yī rén. yòu yǒu jūn jiǎ sī mǎ jūn jiǎ hòu, qí bié yíng zhě zé wèi bié bù sī mǎ. qí yú jiāng jūn zhì yǐ zhēng fá zhě, fǔ wú yuán zhí, yì yǒu bù qǔ sī mǎ jūn hòu yǐ lǐng bīng yān. àn dà jiāng jūn yǐ xià yuàn shǔ yǔ sān fǔ zhāng jiǎn, shǐ què bù kě dé zhī. zhì lìng shǐ yù shǔ zhě, zé shì tóng sān fǔ yě. qí yún yuàn shǐ zhě, zé shì yǒu yuàn ér wú shǔ, yòu wú lìng shǐ yù shǔ, bù tóng sān fǔ yě.
漢東京大將軍、驃騎將軍從事中郎二人,掾、屬二十九人,御屬一人,令史三 十人。騎、衛將軍從事中郎二人,掾、屬二十人,御屬一人,令史二十四人。兵曹 掾史主兵事,稟假掾史主稟假,又置外刺奸主罪法。其領兵外討,則營有五部,部 有校尉一人,軍司馬一人;部下有曲,曲有軍候一人;曲下有屯,屯有屯長一人。 若不置校尉,則部但有軍司馬一人。又有軍假司馬、軍假候,其別營者則為別部司 馬。其餘將軍置以征伐者,府無員職,亦有部曲司馬、軍候以領兵焉。案大將軍以 下掾屬與三府張減,史闕不可得知。置令史、御屬者,則是同三府也。其雲掾史者, 則是有掾而無屬,又無令史、御屬,不同三府也。
wèi chū gōng fǔ zhí liáo, shǐ bù bèi shū. jí jìn jǐng dì wèi dà jiāng jūn, zhì yuàn shí rén, xī cáo dōng cáo hù cáo cāng cáo zéi cáo jīn cáo shuǐ cáo bīng cáo qí bīng gè yī rén, zé wú shǔ yǐ. wèi yuán dì xián xī zhōng, jìn wén dì wèi xiāng guó, xiāng guó fǔ zhì zhōng wèi jiāng jūn xiāo qí jiāng jūn zuǒ yòu zhǎng shǐ sī mǎ cóng shì zhōng láng sì rén, zhǔ bù sì rén, shè rén shí jiǔ rén, cān jūn èr shí èr rén, cān zhàn shí yī rén, yuàn shǔ sān shí sān rén. dōng cáo yuàn shǔ gè yī rén xī cáo shǔ yī rén, hù cáo yuàn yī rén, shǔ èr rén zéi cáo yuàn yī rén, shǔ èr rén jīn cáo yuàn shǔ gè yī rén bīng cáo yuàn shǔ gè yī rén, qí bīng yuàn èr rén, shǔ yī rén chē cáo yuàn shǔ gè yī rén kǎi cáo yuàn shǔ gè yī rén shuǐ cáo yuàn shǔ gè yī rén, jí cáo yuàn shǔ gè yī rén, fǎ cáo yuàn shǔ gè yī rén, zòu cáo yuàn shǔ gè yī rén, cāng cáo shǔ èr rén, róng cáo shǔ yī rén, mǎ cáo shǔ yī rén, méi cáo shǔ yī rén, hé wèi sān shí sān rén. sàn shǔ jiǔ rén, fán sì shí èr rén.
魏初公府職僚,史不備書。及晉景帝為大將軍,置掾十人,西曹、東曹、戶曹、 倉曹、賊曹、金曹、水曹、兵曹、騎兵各一人,則無屬矣。魏元帝咸熙中,晉文帝 為相國,相國府置中衛將軍、驍騎將軍、左右長史、司馬、從事中郎四人,主薄四 人,舍人十九人,參軍二十二人,參戰十一人,掾、屬三十三人。東曹掾、屬各一 人;西曹屬一人,戶曹掾一人,屬二人;賊曹掾一人,屬二人;金曹掾、屬各一人; 兵曹掾、屬各一人,騎兵掾二人,屬一人;車曹掾、屬各一人;鎧曹掾、屬各一人; 水曹掾、屬各一人,集曹掾、屬各一人,法曹掾、屬各一人,奏曹掾、屬各一人, 倉曹屬二人,戎曹屬一人,馬曹屬一人,媒曹屬一人,合為三十三人。散屬九人, 凡四十二人。
jìn chū, fán wèi cóng gōng yǐ shàng, zhì zhǎng shǐ xī gé dōng gé jì jiǔ xī cáo dōng cáo yuàn hù cáo cāng cáo zéi cáo shǔ gè yī rén jiā bīng zhě yòu zhì sī mǎ cóng shì zhōng láng zhǔ bù jì shì dū gè yī rén, shè rén sì rén wèi chí jié dū du zhě, zhì cān jūn liù rén. ān píng xiàn wáng fú wèi tài zǎi, zēng yuàn shǔ wèi shí rén, bīng kǎi shì yíng jūn cì jiān wǔ cáo jiē zhì shǔ, bìng qián wèi shí rén yě. yáng jùn wèi tài fù, zēng jì jiǔ wèi sì rén, yuàn shǔ wèi èr shí rén, bīng cáo fēn wèi zuǒ yòu fǎ jīn tián jí shuǐ róng chē mǎ shí cáo, jiē zhì shǔ, zé wèi èr shí rén. zhào wáng lún wèi xiāng guó, zhì zuǒ yòu zhǎng shǐ sī mǎ cóng shì zhōng láng sì rén, cān jūn èr shí rén, zhǔ bù jì shì dū jì jiǔ gè sì rén, yuàn shǔ sì shí rén, dōng xī cáo yòu zhì shǔ, qí yú shí bā cáo jiē zhì yuàn, zé sì shí rén yǐ. fán zhū cáo jiē zhì yù shǔ lìng shǐ xué gàn, yù shǔ zhí lù shì yě. jiāng zuǒ yǐ lái, zhū gōng zhì zhǎng shǐ cāng cáo yuàn hù cáo shǔ dōng xī gé jì jiǔ gè yī rén, zhǔ bù shè rén èr rén, yù shǔ èr rén, lìng shǐ wú dìng yuán. lǐng bīng zhě zhì sī mǎ yī rén, cóng shì zhōng láng èr rén, cān jūn wú dìng yuán jiā chóng zhě zhì zuǒ yòu zhǎng shǐ sī mǎ cóng shì zhōng láng sì rén, yuàn shǔ sì rén, zé cāng cáo zēng zhì shǔ, hù cáo zhì yuàn, jiāng zuǒ jiā chóng, jí yú cǐ yě.
晉初,凡位從公以上,置長史、西閣、東閣祭酒、西曹、東曹掾、戶曹、倉曹、 賊曹屬各一人;加兵者又置司馬、從事中郎、主簿、記室督各一人,舍人四人;為 持節都督者,置參軍六人。安平獻王孚為太宰,增掾、屬為十人,兵、鎧、士、營 軍、刺奸五曹皆置屬,並前為十人也。楊駿為太傅,增祭酒為四人,掾、屬為二十 人,兵曹分為左、右、法、金、田、集、水、戎、車、馬十曹,皆置屬,則為二十 人。趙王倫為相國,置左右長史、司馬、從事中郎四人,參軍二十人,主簿、記室 督、祭酒各四人,掾、屬四十人,東西曹又置屬,其餘十八曹皆置掾,則四十人矣。 凡諸曹皆置御屬、令史、學干,御屬職錄事也。江左以來,諸公置長史、倉曹掾、 戶曹屬、東西閣祭酒各一人,主簿、舍人二人,御屬二人,令史無定員。領兵者置 司馬一人,從事中郎二人,參軍無定員;加崇者置左右長史、司馬、從事中郎四人, 掾、屬四人,則倉曹增置屬,戶曹置掾,江左加崇,極於此也。
zhǎng shǐ sī mǎ shè rén, qín guān. cóng shì zhōng láng yuàn shǔ zhǔ bù lìng shǐ, qián hàn guān, chén tāng wèi dà jiāng jūn wáng fèng cóng shì zhōng láng shì yě. yù shǔ cān jūn, hòu hàn guān, sūn jiān wèi chē qí cān jūn shì shì yě. běn yú fǔ zhǔ wú jìng, jìn shì tài yuán sūn chǔ wèi dà sī mǎ shí bāo cān jūn, qīng màn bāo, shǐ zhì shī jìng. jì jiǔ, jìn guān yě, hàn wú wáng bì wèi liú shì jì jiǔ. fū jì sì yǐ jiǔ wèi běn, zhǎng zhě zhǔ zhī, gù yǐ jì jiǔ wèi chēng. hàn zhī shì zhōng wèi zhī sàn qí cháng shì gāo gōng zhě, bìng wèi jì jiǔ yān. gōng fǔ jì jiǔ, gài yīn qí míng yě. zhǎng shǐ cóng shì zhōng láng zhǔ lì, sī mǎ zhǔ jiāng, zhǔ bù jì jiǔ shè rén zhǔ gé nèi shì, cān jūn yuàn shǔ lìng shǐ zhǔ zhū cáo shì. sī tú ruò wú gōng, wéi shěng shè rén, qí fǔ cháng zhì, qí zhí liáo yì yú yú fǔ. yǒu zuǒ yòu zhǎng shǐ zuǒ xī cáo yuàn shǔ gè yī rén, yú zé tóng yǐ. yú fǔ yǒu gōng zé zhì, wú zé shěng. jìn yuán dì wèi zhèn dōng dà jiāng jūn jí chéng xiàng, zhì cóng shì zhōng láng, wú dìng yuán, fēn zhǎng zhū cáo, yǒu lù shì zhōng láng dù zhī zhōng láng sān bīng zhōng láng. qí cān jūn zé yǒu zī yì cān jūn èr rén, zhǔ fěng yì shì, jìn jiāng zuǒ chū zhì, yīn jūn zī jì jiǔ yě. sòng gāo zǔ wèi xiāng, zhǐ zhì zī yì cān jūn, wú dìng yuán. jīn zhū cáo zé yǒu lù shì jì shì hù cáo cāng cáo zhōng zhí bīng wài bīng qí bīng zhǎng liú zéi cáo xíng yù zéi cáo chéng jú zéi cáo fǎ cáo tián cáo shuǐ cáo kǎi cáo chē cáo shì cáo jí yòu hù mò cáo, fán shí bā cáo cān jūn. cān jūn bù shǔ cáo zhě, wú dìng yuán. jiāng zuǒ chū, jìn yuán dì zhèn dōng chéng xiàng fǔ yǒu lù shì jì shì dōng cáo xī cáo dù zhī hù cáo fǎ cáo jīn cáo cāng cáo lǐ cáo zhōng bīng wài bīng qí bīng diǎn bīng bīng cáo zéi cáo yùn cáo jìn fáng diǎn bīn kǎi cáo tián cáo shì cáo qí shì chē cáo cān jūn. qí dōng cáo xī cáo dù zhī jīn cáo lǐ cáo diǎn bīng bīng cáo zéi cáo yùn cáo jìn fáng diǎn bīn qí shì chē cáo fán shí sān cáo, jīn què suǒ yú shí èr cáo yě. qí hòu yòu yǒu zhí bīng zhǎng liú xíng yù chéng jú shuǐ cáo yòu hù mò cáo qī cáo. gāo zǔ wèi xiāng, hé zhōng bīng zhí bīng zhì yī cān jūn, cáo zé yóu èr yě. jīn xiǎo fǔ bù zhì zhǎng liú cān jūn zhě, zhì jìn fáng cān jūn. shǔ chéng xiàng zhū gé liàng fǔ yǒu xíng cān jūn, jìn tài fù sī mǎ yuè fǔ yòu yǒu xíng cān jūn jiān xíng cān jūn, hòu jiàn jiā zhǎng jiān zì. chú bài zé wèi cān jūn shì, fǔ bǎn zé wèi xíng cān jūn. jìn mò yǐ lái, cān jūn shì xíng cān jūn yòu gè yǒu chú bǎn. bǎn xíng cān jūn xià zé zhǎng jiān xíng cān jūn. cān jūn dū hù, jiāng zuǒ zhì. běn jiē lǐng yíng, yǒu bù qǔ, jīn zé wú yǐ. gōng fǔ zhǎng shǐ sī mǎ, zhì qiān dàn cóng shì zhōng láng, liù bǎi shí dōng xī cáo yuàn, sì bǎi shí tā yuàn sān bǎi shí shǔ èr bǎi shí.
長史、司馬、舍人,秦官。從事中郎、掾、屬、主簿、令史,前漢官,陳湯為 大將軍王鳳從事中郎是也。御屬、參軍,後漢官,孫堅為車騎參軍事是也。本於府 主無敬,晉世太原孫楚為大司馬石苞參軍,輕慢苞,始制施敬。祭酒,晉官也,漢 吳王濞為劉氏祭酒。夫祭祀以酒為本,長者主之,故以祭酒為稱。漢之侍中、魏之 散騎常侍高功者,並為祭酒焉。公府祭酒,蓋因其名也。長史、從事中郎主吏,司 馬主將,主簿、祭酒、舍人主閣內事,參軍、掾、屬、令史主諸曹事。司徒若無公, 唯省舍人,其府常置,其職僚異於余府。有左右長史、左西曹掾、屬各一人,余則 同矣。余府有公則置,無則省。晉元帝為鎮東大將軍及丞相,置從事中郎,無定員, 分掌諸曹,有錄事中郎、度支中郎、三兵中郎。其參軍則有諮議參軍二人,主諷議 事,晉江左初置,因軍諮祭酒也。宋高祖為相,止置諮議參軍,無定員。今諸曹則 有錄事、記室、戶曹、倉曹、中直兵、外兵、騎兵、長流賊曹、刑獄賊曹、城局賊 曹、法曹、田曹、水曹、鎧曹、車曹、士曹、集、右戶、墨曹,凡十八曹參軍。參 軍不署曹者,無定員。江左初,晉元帝鎮東丞相府有錄事、記室、東曹、西曹、度 支、戶曹、法曹、金曹、倉曹、理曹、中兵、外兵、騎兵、典兵、兵曹、賊曹、運 曹、禁防、典賓、鎧曹、田曹、士曹、騎士、車曹參軍。其東曹、西曹、度支、金 曹、理曹、典兵、兵曹、賊曹、運曹、禁防、典賓、騎士、車曹凡十三曹,今闕所 餘十二曹也。其後又有直兵、長流、刑獄、城局、水曹、右戶、墨曹七曹。高祖為 相,合中兵、直兵置一參軍,曹則猶二也。今小府不置長流參軍者,置禁防參軍。 蜀丞相諸葛亮府有行參軍,晉太傅司馬越府又有行參軍、兼行參軍,後漸加長兼字。 除拜則為參軍事,府板則為行參軍。晉末以來,參軍事、行參軍又各有除板。板行 參軍下則長兼行參軍。參軍督護,江左置。本皆領營,有部曲,今則無矣。公府長 史、司馬,秩千石;從事中郎,六百石;東西曹掾,四百石;他掾三百石;屬二百 石。
tè jìn, qián hàn shì suǒ zhì, qián hòu èr hàn jí wèi jìn yǐ wèi jiā guān, cóng běn guān chē fú, wú lì zú. jìn huì dì yuán kāng zhōng dìng wèi lìng zài zhū gōng xià, biāo qí jiāng jūn shàng.
特進,前漢世所置,前後二漢及魏、晉以為加官,從本官車服,無吏卒。晉惠 帝元康中定位令在諸公下,驃騎將軍上。
biāo qí jiāng jūn, yī rén. hàn wǔ dì yuán shòu èr nián, shǐ yòng huò qù bìng wèi biāo qí jiāng jūn. hàn xī jīng zhì, dà jiāng jūn biāo qí jiāng jūn wèi cì chéng xiàng.
驃騎將軍,一人。漢武帝元狩二年,始用霍去病為驃騎將軍。漢西京制,大將 軍、驃騎將軍位次丞相。
chē qí jiāng jūn, yī rén. hàn wén dì yuán nián, shǐ yòng báo zhāo wèi chē qí jiāng jūn. yú huàn yuē: wèi shì chē qí wèi dū du, yí yǔ sì zhēng tóng. ruò bù wèi dū du, suī chí jié shǔ sì zhēng zhě, yǔ qián hòu zuǒ yòu zá hào jiāng jūn tóng. qí huò sàn hái cóng wén guān zhī lì, zé wèi cì sān sī. jìn sòng chē qí wèi bù fù wèi sì zhēng suǒ dū yě.
車騎將軍,一人。漢文帝元年,始用薄昭為車騎將軍。魚豢曰:「魏世車騎為 都督,儀與四征同。若不為都督,雖持節屬四征者,與前後左右雜號將軍同。其或 散還從文官之例,則位次三司。」晉、宋車騎、衛不復為四征所督也。
wèi jiāng jūn, yī rén. hàn wén dì yuán nián, shǐ yòng sòng chāng wèi wèi jiāng jūn. sān hào wèi yà sān sī. hàn zhāng dì jiàn chū sān nián, shǐ shǐ chē qí jiāng jūn mǎ fáng bān tóng sān sī, bān tóng sān sī zì cǐ shǐ yě. hàn mò fèn wēi jiāng jūn, jìn jiāng yòu fú bō fǔ guó jiāng jūn, bìng jiā dà ér yí tóng sān sī. jiāng zuǒ yǐ lái, jiāng jūn zé zhōng zhèn fǔ sì zhèn yǐ shàng huò jiā dà, yú guān zé zuǒ yòu guāng lù dài fū yǐ shàng bìng dé yí tóng sān sī, zì cǐ yǐ xià bù de yě.
衛將軍,一人。漢文帝元年,始用宋昌為衛將軍。三號位亞三司。漢章帝建初 三年,始使車騎將軍馬防班同三司,班同三司自此始也。漢末奮威將軍,晉江右伏 波、輔國將軍,並加大而儀同三司。江左以來,將軍則中、鎮、撫、四鎮以上或加 大,余官則左右光祿大夫以上並得儀同三司,自此以下不得也。
chí jié dū du, wú dìng yuán. qián hàn qiǎn shǐ, shǐ yǒu chí jié. guāng wǔ jiàn wǔ chū, zhēng fá sì fāng, shǐ quán shí zhì dū jūn yù shǐ, shì jìng bà. jiàn ān zhōng, wèi wǔ dì wèi xiāng, shǐ qiǎn dà jiāng jūn dū jūn. èr shí yī nián, zhēng sūn quán hái, xià hóu dūn dū èr shí liù jūn shì yě. wèi wén dì huáng chū èr nián, shǐ zhì dū du zhū zhōu jūn shì, huò lǐng cì shǐ. sān nián, shàng jūn dà jiāng jūn cáo zhēn dū du zhōng wài zhū jūn shì, jiǎ huáng yuè, zé zǒng tǒng wài nèi zhū jūn yǐ. míng dì tài hé sì nián, jìn xuān dì zhēng shǔ, jiā hào dà dū dū. gāo guì gōng zhèng yuán èr nián, jìn wén dì dū dū zhōng wài zhū jūn, xún jiā dà dū dū. jìn shì zé dū du zhū jūn wèi shàng, jiān zhū jūn cì zhī, dū zhū jūn wèi xià. shǐ chí jié wèi shàng, chí jié cì zhī, jiǎ jié wèi xià. shǐ chí jié dé shā èr qiān dàn yǐ xià chí jié shā wú guān wèi rén, ruò jūn shì dé yǔ shǐ chí jié tóng jiǎ jié wéi jūn shì dé shā fàn jūn lìng zhě. jìn jiāng zuǒ yǐ lái, dū du zhōng wài yóu zhòng, wéi wáng dǎo jū zhī. sòng shì rén chén zé wú yě. jiāng xià wáng yì gōng jiǎ huáng yuè. jiǎ huáng yuè, zé zhuān lù jié jiāng, fēi rén chén cháng qì yǐ.
持節都督,無定員。前漢遣使,始有持節。光武建武初,征伐四方,始權時置 督軍御史,事竟罷。建安中,魏武帝為相,始遣大將軍督軍。二十一年,征孫權還, 夏侯惇督二十六軍是也。魏文帝黃初二年,始置都督諸州軍事,或領刺史。三年, 上軍大將軍曹真都督中外諸軍事,假黃鉞,則總統外內諸軍矣。明帝太和四年,晉 宣帝征蜀,加號大都督。高貴公正元二年,晉文帝都督中外諸軍,尋加大都督。晉 世則都督諸軍為上,監諸軍次之,督諸軍為下。使持節為上,持節次之,假節為下。 使持節得殺二千石以下;持節殺無官位人,若軍事得與使持節同;假節唯軍事得殺 犯軍令者。晉江左以來,都督中外尤重,唯王導居之。宋氏人臣則無也。江夏王義 恭假黃鉞。假黃鉞,則專戮節將,非人臣常器矣。
zhēng dōng jiāng jūn, yī rén. hàn xiàn dì chū píng sān nián, mǎ téng jū zhī. zhēng nán jiāng jūn, yī rén. hàn guāng wǔ jiàn wǔ zhōng, cén péng jū zhī. zhēng xī jiāng jūn, yī rén. hàn guāng wǔ jiàn wǔ zhōng, féng yì jū zhī. zhēng běi jiāng jūn, yī rén. yú huàn yuē: sì zhēng, wèi wǔ dì zhì, zhì èr qiān dàn. huáng chū zhōng, wèi cì sān gōng. hàn jiù zhū zhēng yǔ piān bì zá hào tóng.
征東將軍,一人。漢獻帝初平三年,馬騰居之。征南將軍,一人。漢光武建武 中,岑彭居之。征西將軍,一人。漢光武建武中,馮異居之。征北將軍,一人。魚 豢曰:「四征,魏武帝置,秩二千石。黃初中,位次三公。漢舊諸征與偏裨雜號同。」
zhèn dōng jiāng jūn, yī rén. hòu hàn mò, wèi wǔ dì jū zhī. zhèn nán jiāng jūn, yī rén. hòu hàn mò, liú biǎo jū zhī. zhèn xī jiāng jūn, yī rén. hòu hàn chū píng sān nián, hán suì jū zhī. zhèn běi jiāng jūn, yī rén.
鎮東將軍,一人。後漢末,魏武帝居之。鎮南將軍,一人。後漢末,劉表居之。 鎮西將軍,一人。後漢初平三年,韓遂居之。鎮北將軍,一人。
zhōng jūn jiāng jūn, yī rén. hàn wǔ dì yǐ gōng sūn áo wèi zhī, shí wèi zá hào. zhèn jūn jiāng jūn, yī rén. wèi yǐ chén qún wèi zhī. fǔ jūn jiāng jūn, yī rén. wèi yǐ sī mǎ xuān wáng wèi zhī. zhōng zhèn fǔ sān hào bǐ sì zhèn.
中軍將軍,一人。漢武帝以公孫敖為之,時為雜號。鎮軍將軍,一人。魏以陳 群為之。撫軍將軍,一人。魏以司馬宣王為之。中、鎮、撫三號比四鎮。
ān dōng jiāng jūn, yī rén. hòu hàn mò, táo qiān wèi zhī. ān nán jiāng jūn, yī rén. ān xī jiāng jūn, yī rén. hòu hàn mò, duàn wēi wèi zhī. ān běi jiāng jūn, yī rén. yú huàn yuē: zhèn běi sì ān, wèi huáng chū tài hé zhōng zhì.
安東將軍,一人。後漢末,陶謙為之。安南將軍,一人。安西將軍,一人。後 漢末,段煨為之。安北將軍,一人。魚豢曰:「鎮北、四安,魏黃初、太和中置。」
píng dōng jiāng jūn, yī rén. píng nán jiāng jūn, yī rén. píng xī jiāng jūn, yī rén. píng běi jiāng jūn, yī rén. sì píng, wèi shì zhì.
平東將軍,一人。平南將軍,一人。平西將軍,一人。平北將軍,一人。四平, 魏世置。
zuǒ jiāng jūn yòu jiāng jūn qián jiāng jūn hòu jiāng jūn. zuǒ jiāng jūn yǐ xià, zhōu mò guān, qín hàn bìng yīn zhī, guāng wǔ jiàn wǔ qī nián shěng, wèi yǐ lái fù zhì.
左將軍、右將軍、前將軍、後將軍。左將軍以下,周末官,秦、漢並因之,光 武建武七年省,魏以來復置。
zhēng lǔ jiāng jūn, hàn guāng wǔ jiàn wǔ zhōng, shǐ yǐ jì zūn jū zhī. guān jūn jiāng jūn, chǔ huái wáng yǐ sòng yì wèi qīng zi guān jūn. guān jūn zhī míng, zì cǐ shǐ yě. wèi zhèng shǐ zhōng, yǐ wén qīn wèi guān jūn jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ. fǔ guó jiāng jūn, hàn xiàn dì yǐ fú wán jū zhī. sòng tài zōng tài shǐ sì nián, gǎi wèi fǔ shī hòu fèi dì yuán huī èr nián, fù gù. lóng xiāng jiāng jūn, jìn wǔ dì shǐ yǐ wáng jùn jū zhī.
征虜將軍,漢光武建武中,始以祭遵居之。冠軍將軍,楚懷王以宋義為卿子冠 軍。冠軍之名,自此始也。魏正始中,以文欽為冠軍將軍、揚州刺史。輔國將軍, 漢獻帝以伏完居之。宋太宗泰始四年,改為輔師;後廢帝元徽二年,復故。龍驤將 軍,晉武帝始以王浚居之。
dōng zhōng láng jiāng, hàn líng dì yǐ dǒng zhuō jū zhī. nán zhōng láng jiāng, hàn xiàn dì jiàn ān zhōng, yǐ lín zī hóu cáo zhí jū zhī. xī zhōng láng jiāng. běi zhōng láng jiāng, hàn jiàn ān zhōng, yǐ yān líng hóu cáo zhāng jū zhī. fán sì zhōng láng jiāng, hé chéng tiān yún, bìng hòu hàn zhì.
東中郎將,漢靈帝以董卓居之。南中郎將,漢獻帝建安中,以臨淄侯曹植居之。 西中郎將。北中郎將,漢建安中,以焉陵侯曹彰居之。凡四中郎將,何承天雲, 並後漢置。
jiàn wēi jiāng jūn, hàn guāng wǔ jiàn wǔ zhōng, yǐ gěng yǎn wèi jiàn wēi dà jiāng jūn. zhèn wēi jiāng jūn, hòu hàn chū, sòng dēng wèi zhī. fèn wēi jiāng jūn, qián hàn shì, rèn qiān qiū wèi zhī. yáng wēi jiāng jūn, wèi zhì. guǎng wēi jiāng jūn, wèi zhì. jiàn wǔ jiāng jūn, wèi zhì. zhèn wǔ jiāng jūn, qián hàn mò, wáng kuàng wèi zhī. fèn wǔ jiāng jūn, hòu hàn mò, lǚ bù wèi zhī. yáng wǔ jiāng jūn, guāng wǔ jiàn wǔ zhōng, yǐ mǎ chéng wèi zhī. guǎng wǔ jiāng jūn, jìn jiāng zuǒ zhì.
建威將軍,漢光武建武中,以耿弇為建威大將軍。振威將軍,後漢初,宋登為 之。奮威將軍,前漢世,任千秋為之。揚威將軍,魏置。廣威將軍,魏置。建武將 軍,魏置。振武將軍,前漢末,王況為之。奮武將軍,後漢末,呂布為之。揚武將 軍,光武建武中,以馬成為之。廣武將軍,晉江左置。
yīng yáng jiāng jūn, hàn jiàn ān zhōng, wèi wǔ yǐ cáo hóng jū zhī. zhé chōng jiāng jūn, hàn jiàn ān zhōng, wèi wǔ yǐ lè jìn jū zhī. qīng chē jiāng jūn, hàn wǔ dì yǐ gōng sūn hè wèi zhī. yáng liè jiāng jūn, jiàn ān zhōng, yǐ jiǎ gōng sūn yuān. níng yuǎn jiāng jūn, jìn jiāng zuǒ zhì. cái guān jiāng jūn, hàn wǔ dì yǐ lǐ xī wèi zhī. fú bō jiāng jūn, hàn wǔ dì zhēng nán yuè, shǐ zhì cǐ hào, yǐ lù bó dé wèi zhī.
鷹揚將軍,漢建安中,魏武以曹洪居之。折衝將軍,漢建安中,魏武以樂進居 之。輕車將軍,漢武帝以公孫賀為之。揚烈將軍,建安中,以假公孫淵。寧遠將軍, 晉江左置。材官將軍,漢武帝以李息為之。伏波將軍,漢武帝征南越,始置此號, 以路博德為之。
líng jiāng jiāng jūn, wèi zhì. zì líng jiāng yǐ xià, zé yǒu xuān wēi míng wēi xiāng wēi lì wēi wēi lì wēi kòu wēi lǔ wēi róng wēi wǔ wǔ liè wǔ yì wǔ fèn suī yuǎn suī biān suī róng tǎo kòu tǎo lǔ tǎo nán tǎo yí dàng kòu dàng lǔ dàng nán dàng nì tiǎn kòu tiǎn lǔ tiǎn nán sǎo yí sǎo kòu sǎo lǔ sǎo nán sǎo nì lì wǔ lì fēng hǔ wēi hǔ yá guǎng yě héng yě piān jiāng jūn bì jiāng jūn, fán sì shí hào. qí wēi lǔ, hàn guāng wǔ yǐ féng jùn jū zhī. hǔ yá, yǐ gài yán jū zhī, wèi hǔ yá dà jiāng jūn. héng yě, yǐ gěng chún jū zhī. dàng kòu, hàn jiàn ān zhōng, mǎn chǒng jū zhī. hǔ wēi, yú jìn jū zhī. qí yú huò shì hòu hàn jí wèi suǒ zhì, jīn zé huò zhì huò bù. zì zuǒ yòu qián hòu jiāng jūn yǐ xià zhì cǐ sì shí hào, wéi sì zhōng láng jiāng gè yī rén, yú jiē wú dìng yuán. zì chē qí yǐ xià wèi cì shǐ yòu dū du jí yí tóng sān sī zhě, zhì guān rú lǐng bīng dàn yún dū du bù yí tóng sān sī zhě, bù zhì cóng shì zhōng láng, zhì gōng cáo yī rén, zhǔ lì, zài zhǔ bù shàng, hàn mò guān yě. hàn dōng jīng sī lì yǒu gōng cáo cóng shì shǐ, rú zhū zhōu zhì zhōng, yīn qí míng yě. gōng cáo cān jūn yī rén, zhǔ zuǒ wéi wéi jì shì xià, hù cáo shàng. jiān yǐ xià bù zhì zī yì jì shì, yú zé tóng yǐ. sòng tài zōng yǐ lái, huáng zǐ huáng dì suī fēi dū du, yì zhì jì shì cān jūn. xiǎo hào jiāng jūn wèi dà jùn biān shǒu zhì zuǒ lì zhě, yòu zhì zhǎng shǐ, yú zé tóng yě.
凌江將軍,魏置。自凌江以下,則有宣威、明威、驤威、厲威、威厲、威寇、 威虜、威戎、威武、武烈、武毅、武奮、綏遠、綏邊、綏戎、討寇、討虜、討難、 討夷、蕩寇、盪虜、盪難、盪逆、殄寇、殄虜、殄難、掃夷、掃寇、掃虜、掃難、 掃逆、厲武、厲鋒、虎威、虎牙、廣野、橫野、偏將軍、裨將軍,凡四十號。其威 虜,漢光武以馮俊居之。虎牙,以蓋延居之,為虎牙大將軍。橫野,以耿純居之。 蕩寇,漢建安中,滿寵居之。虎威,于禁居之。其餘或是後漢及魏所置,今則或置 或不。自左右前後將軍以下至此四十號,唯四中郎將各一人,余皆無定員。自車騎 以下為刺史又都督及儀同三司者,置官如領兵;但云都督不儀同三司者,不置從事 中郎,置功曹一人,主吏,在主簿上,漢末官也。漢東京司隸有功曹從事史,如諸 州治中,因其名也。功曹參軍一人,主佐囗囗記室下,戶曹上。監以下不置諮議、 記室,余則同矣。宋太宗已來,皇子、皇弟雖非都督,亦置記室參軍。小號將軍為 大郡邊守置佐吏者,又置長史,余則同也。
tài cháng, yī rén. shùn shè dì wèi, mìng bó yí zuò zhì zōng, zhǎng sān lǐ, jí qí rèn yě. zhōu shí yuē zōng bó, shì wèi chūn guān, zhǎng bāng lǐ. qín gǎi yuē fèng cháng, hàn yīn zhī. jǐng dì zhōng liù nián, gēng míng yuē tài cháng. yīng shào yuē: yù lìng guó jiā shèng dà cháng cún, gù chēng tài cháng. qián hàn cháng yǐ liè hóu zhōng xiào jìng shèn zhě jū zhī, hòu hàn bù bì liè hóu yě.
太常,一人。舜攝帝位,命伯夷作秩宗,掌三禮,即其任也。周時曰宗伯,是 為春官,掌邦禮。秦改曰奉常,漢因之。景帝中六年,更名曰太常。應劭曰:「欲 令國家盛大常存,故稱太常。」前漢常以列侯忠孝敬慎者居之,後漢不必列侯也。
bó shì, bān gù yún, qín guān. shǐ chén àn, liù guó shí wǎng wǎng yǒu bó shì, zhǎng tōng gǔ jīn. hàn wǔ jiàn yuán wǔ nián, chū zhì wǔ jīng bó shì. xuān chéng zhī shì, wǔ jīng jiā fǎ shāo zēng, jīng zhì bó shì yī rén. zhì dōng jīng fán shí sì rén. yì, shī mèng liáng qiū jīng shì shàng shū, ōu yáng dà xiǎo xià hóu shī, qí lǔ hán lǐ, dà xiǎo dài chūn qiū, yán yán: gè yī bó shì. ér cōng míng yǒu wēi zhòng zhě yī rén wèi jì jiǔ. wèi jí jìn xī cháo zhì shí jiǔ rén, jiāng zuǒ chū jiǎn wèi jiǔ rén, jiē bù zhī zhǎng hé jīng. yuán dì mò, zēng yí lǐ chūn qiū gōng yáng bó shì gè yī rén, hé wèi shí yī rén. hòu yòu zēng wèi shí liù rén, bù fù fēn zhǎng wǔ jīng, ér wèi zhī tài xué bó shì yě. zhì liù bǎi shí.
博士,班固雲,秦官。史臣案,六國時往往有博士,掌通古今。漢武建元五年, 初置《五經》博士。宣、成之世,《五經》家法稍增,經置博士一人。至東京凡十 四人。《易》,施、孟、梁丘、京氏;《尚書》,歐陽、大小夏侯;《詩》,齊、 魯、韓;《禮》,大小戴;《春秋》,嚴、顏:各一博士。而聰明有威重者一人為 祭酒。魏及晉西朝置十九人,江左初減為九人,皆不知掌何經。元帝末,增《儀禮》、 《春秋公羊》博士各一人,合為十一人。後又增為十六人,不復分掌《五經》,而 謂之太學博士也。秩六百石。
guó zi jì jiǔ yī rén, guó zi bó shì yī rén, guó zi zhù jiào shí rén. zhōu yì shàng shū máo shī lǐ jì zhōu guān yí lǐ chūn qiū zuǒ shì chuán gōng yáng gǔ liáng gè wèi yī jīng, lùn yǔ xiào jīng wèi yī jīng, hé shí jīng, zhù jiào fēn zhǎng. guó zi, zhōu jiù míng, zhōu yǒu shī shì zhī zhí, jí jīn guó zi jì jiǔ yě. jìn chū fù zhì guó zi xué, yǐ jiào shēng tú, ér lì shǔ tài xué yān. jìn chū zhù jiào shí wǔ rén, jiāng zuǒ yǐ lái, sǔn qí yuán. zì sòng shì ruò bù zhì xué, zé zhù jiào wéi zhì yī rén, ér jì jiǔ bó shì cháng zhì yě.
國子祭酒一人,國子博士一人,國子助教十人。《周易》、《尚書》、《毛詩》、 《禮記》、《周官》、《儀禮》、《春秋左氏傳》、《公羊》、《穀梁》各為一經, 《論語》、《孝經》為一經,合十經,助教分掌。國子,周舊名,周有師氏之職, 即今國子祭酒也。晉初復置國子學,以教生徒,而隸屬太學焉。晉初助教十五人, 江左以來,損其員。自宋世若不置學,則助教唯置一人,而祭酒、博士常置也。
tài miào lìng, yī rén. chéng yī rén. bìng qián hàn zhì. xī jīng yuē zhǎng, dōng jīng yuē lìng. lǐng zhāi láng èr shí sì rén.
太廟令,一人。丞一人。並前漢置。西京曰長,東京曰令。領齋郎二十四人。
míng táng lìng, yī rén. chéng yī rén. chéng, hàn dōng jīng chū zhì lìng, sòng shì zǔ dà míng zhōng zhì.
明堂令,一人。丞一人。丞,漢東京初置;令,宋世祖大明中置。
tài zhù lìng, yī rén. chéng yī rén. zhǎng jì sì dú zhù yíng sòng shén. tài zhù, zhōu jiù guān yě. hàn xī jīng zhì tài zhù lìng chéng, wǔ dì tài chū yuán nián, gēng míng yuē miào sì. hàn dōng jīng gǎi yuē tài zhù.
太祝令,一人。丞一人。掌祭祀讀祝迎送神。太祝,周舊官也。漢西京置太祝 令、丞,武帝太初元年,更名曰廟祀。漢東京改曰太祝。
tài shǐ lìng, yī rén, chéng yī rén. zhǎng sān chén shí rì xiáng ruì yāo zāi, suì zhōng zé zòu xīn lì. tài shǐ, sān dài jiù guān, zhōu shì zhǎng jiàn bāng zhī liù diǎn, zhèng suì nián, yǐ xù shì bān shuò yú bāng guó. yòu yǒu féng xiāng shì, zhǎng tiān wén cì xù bǎo zhāng shì, zhǎng tiān wén. jīn zhī tài shǐ, zé bìng zhōu zhī tài shǐ féng xiāng bǎo zhāng sān zhí yě. hàn xī jīng yuē tài shǐ lìng. hàn dōng jīng yǒu èr chéng, qí yī zài líng tái.
太史令,一人,丞一人。掌三辰時日祥瑞妖災,歲終則奏新曆。太史,三代舊 官,周世掌建邦之六典,正歲年,以序事頒朔於邦國。又有馮相氏,掌天文次序; 保章氏,掌天文。今之太史,則並周之太史、馮相、保章三職也。漢西京曰太史令。 漢東京有二丞,其一在靈台。
tài lè lìng, yī rén. chéng yī rén. zhǎng fán zhū lè shì. zhōu shí wèi dà sī lè. hàn xī jīng yuē tài lè lìng. hàn dōng jīng yuē dà yǔ lè lìng. wèi fù wèi tài lè lìng.
太樂令,一人。丞一人。掌凡諸樂事。周時為大司樂。漢西京曰太樂令。漢東 京曰大予樂令。魏復為太樂令。
líng lìng, měi líng gè yī rén, hàn jiù guān yě.
陵令,每陵各一人,漢舊官也。
chéng huáng lìng, yī rén. zhǎng chéng yú chē jí ān chē zhū mǎ. wèi shì zhì. zì bó shì zhì chéng huáng lìng, bìng shǔ tài cháng.
乘黃令,一人。掌乘輿車及安車諸馬。魏世置。自博士至乘黃令,並屬太常。
guāng lù xūn, yī rén. chéng yī rén. guāng, míng yě lù, jué yě xūn, gōng yě. qín yuē láng zhōng lìng, hàn yīn zhī. hàn wǔ tài chū yuán nián, gēng míng guāng lù xūn. zhǎng sān shǔ láng, láng zhí jǐ wèi gōng zhǎn mén hù. guāng lù xūn jū jìn zhōng rú yù shǐ, yǒu yù zài diàn mén wài, wèi zhī guāng lù wài bù. guāng lù xūn jiāo sì zhǎng sān xiàn. wèi jìn yǐ lái, guāng lù xūn bù fù jū jìn zhōng, yòu wú fù sān shǔ láng, wéi wài gōng cháo huì, zé yǐ míng dào yān. èr tái zòu hé, zé fú guāng lù jiā jìn zhǐ, jiě jìn zhǐ yì rú zhī. jìn zhǐ, shēn bù dé rù diàn shěng, guāng lù zhǔ diàn mén gù yě. gōng diàn mén hù, zhì jīn yóu shǔ. jìn āi dì xìng níng èr nián, shěng guāng lù xūn, bìng sī tú. xiào wǔ níng kāng yuán nián, fù zhì. hàn dōng jīng sān shǔ láng yǒu xíng yīng sì kē zhě, suì jǔ mào cái èr rén, sì háng èr rén, jí sān shǔ láng bà shěng, guāng lù xūn yóu yī jiù jǔ sì háng, yì guān zǐ dì chōng zhī. sān shǔ zhě, wǔ guān shǔ zuǒ shǔ yòu shǔ yě, gè zhì zhōng láng jiāng yǐ sī zhī. jùn jǔ xiào lián yǐ bǔ sān shǔ láng, nián wǔ shí yǐ shàng, shǔ wǔ guān, qí cì fēn zài zuǒ yòu shǔ. fán yǒu zhōng láng yì láng shì láng láng zhōng sì děng, wú yuán, duō zhì wàn rén.
光祿勛,一人。丞一人。光,明也;祿,爵也;勛,功也。秦曰郎中令,漢因 之。漢武太初元年,更名光祿勛。掌三署郎,郎執戟衛宮展門戶。光祿勛居禁中如 御史,有獄在殿門外,謂之光祿外部。光祿勛郊祀掌三獻。魏、晉以來,光祿勛不 復居禁中,又無復三署郎,唯外宮朝會,則以名到焉。二台奏劾,則符光祿加禁止, 解禁止亦如之。禁止,身不得入殿省,光祿主殿門故也。宮殿門戶,至今猶屬。晉 哀帝興寧二年,省光祿勛,並司徒。孝武寧康元年,復置。漢東京三署郎有行應四 科者,歲舉茂才二人,四行二人,及三署郎罷省,光祿勛猶依舊舉四行,衣冠子弟 充之。三署者,五官署、左署、右署也,各置中郎將以司之。郡舉孝廉以補三署郎, 年五十以上,屬五官,其次分在左右署。凡有中郎、議郎、侍郎、郎中四等,無員, 多至萬人。
zuǒ guāng lù dài fū, yòu guāng lù dài fū, èr dài fū, jìn chū zhì. guāng lù dài fū, qín shí wèi zhōng dài fū, hàn wǔ tài chū yuán nián, gēng míng guāng lù dài fū jìn chū yòu zhì zuǒ yòu guāng lù dài fū, ér guāng lù dài fū rú gù. guāng lù dài fū yín zhāng qīng shòu, qí zhòng zhě jiā jīn zhāng zǐ shòu, zé wèi zhī jīn zǐ guāng lù dài fū. jiù zhì bǐ èr qiān dàn.
左光祿大夫,右光祿大夫,二大夫,晉初置。光祿大夫,秦時為中大夫,漢武 太初元年,更名光祿大夫;晉初又置左右光祿大夫,而光祿大夫如故。光祿大夫銀 章青綬,其重者加金章紫綬,則謂之金紫光祿大夫。舊秩比二千石。
zhōng sàn dài fū, wáng mǎng suǒ zhì, hòu hàn yīn zhī. qián hàn dài fū jiē wú yuán, zhǎng lùn yì. hòu hàn guāng lù dài fū sān rén, zhōng dài fū èr shí rén, zhōng sàn dài fū sān shí rén. wèi yǐ lái fù wú yuán. zì zuǒ guāng lù dài fū yǐ xià, yǎng lǎo jí, wú zhí shì. zhōng sàn, liù bǎi shí.
中散大夫,王莽所置,後漢因之。前漢大夫皆無員,掌論議。後漢光祿大夫三 人,中大夫二十人,中散大夫三十人。魏以來復無員。自左光祿大夫以下,養老疾, 無職事。中散,六百石。
wèi wèi, yī rén. chéng èr rén. zhǎng gōng mén tún bīng, qín guān yě. hàn jǐng chū, gǎi wèi zhōng dài fū lìng. hòu yuán nián, fù wèi wèi wèi. jìn jiāng yòu zhǎng yě zhù, lǐng yě lìng sān shí jiǔ, hù wǔ qiān sān bǎi wǔ shí. yě jiē zài jiāng běi, ér jiāng nán wéi yǒu méi gēn jí yě táng èr yě, jiē shǔ yáng zhōu, bù shǔ wèi wèi. wèi wèi, jiāng zuǒ bù zhì, sòng shì zǔ xiào jiàn yuán nián fù zhì. jiù yī chéng, shì zǔ zēng zhì yī chéng.
衛尉,一人。丞二人。掌宮門屯兵,秦官也。漢景初,改為中大夫令。後元年, 復為衛尉。晉江右掌冶鑄,領冶令三十九,戶五千三百五十。冶皆在江北,而江南 唯有梅根及冶塘二冶,皆屬揚州,不屬衛尉。衛尉,江左不置,宋世祖孝建元年復 置。舊一丞,世祖增置一丞。
tíng wèi, yī rén. chéng yī rén. zhǎng xíng pì. fán yù bì zhì zhī cháo tíng, yǔ zhòng gòng zhī zhī yì. bīng yù tóng zhì, gù yuē tíng wèi. shùn shè dì wèi, jiù yáo zuò shì, jí qí rèn yě. zhōu shí dà sī kòu wèi qiū guān, zhǎng bāng xíng. qín wèi tíng wèi. hàn jǐng dì zhōng liù nián, gēng míng dà lǐ. wǔ dì jiàn yuán sì nián, fù wèi tíng wèi. āi dì yuán shòu èr nián, fù wèi dà lǐ. hàn dōng jīng chū, fù wèi tíng wèi.
廷尉,一人。丞一人。掌刑辟。凡獄必質之朝廷,與眾共之之義。兵獄同制, 故曰廷尉。舜攝帝位,咎繇作士,即其任也。周時大司寇為秋官,掌邦刑。秦為廷 尉。漢景帝中六年,更名大理。武帝建元四年,復為廷尉。哀帝元壽二年,復為大 理。漢東京初,復為廷尉。
tíng wèi zhèng, yī rén. tíng wèi jiān, yī rén. zhèng jiān bìng qín guān. běn yǒu zuǒ yòu jiān, hàn guāng wǔ shěng yòu, yóu yún zuǒ jiān wèi jìn yǐ lái, zhí yún jiān. tíng wèi píng, yī rén. hàn xuān dì dì jié sān nián, chū zhì zuǒ yòu píng. hàn guāng wǔ shěng yòu, yóu yún zuǒ píng. wèi jìn yǐ lái, zhí yún píng. zhèng jiān píng bìng yǐ xià guān lǐ jìng tíng wèi qīng. zhèng jiān zhì qiān dàn, píng liù bǎi shí. tíng wèi lǜ bó shì, yī rén. wèi wǔ chū jiàn wèi guó zhì.
廷尉正,一人。廷尉監,一人。正、監並秦官。本有左右監,漢光武省右,猶 雲左監;魏、晉以來,直雲監。廷尉評,一人。漢宣帝地節三年,初置左右評。漢 光武省右,猶雲左評。魏、晉以來,直雲評。正、監、評並以下官禮敬廷尉卿。正、 監秩千石,評六百石。廷尉律博士,一人。魏武初建魏國置。
dà sī nóng, yī rén. chéng yī rén. zhǎng jiǔ gǔ liù chù zhī gōng shàn xiū zhě. shùn shè dì wèi, mìng qì wèi hòu jì, jí qí rèn yě. zhōu zé wèi tài fǔ, qín zhì sù nèi shǐ hàn jǐng dì hòu yuán nián, gēng míng dà nóng lìng wǔ dì tài chū yuán nián, gēng míng yuē dà sī nóng. jìn āi dì mò, shěng bìng dōu shuǐ, xiào wǔ shì fù zhì. hàn shì chéng èr rén, wèi yǐ lái yī rén.
大司農,一人。丞一人。掌九穀六畜之供膳羞者。舜攝帝位,命棄為后稷,即 其任也。周則為太府,秦治粟內史;漢景帝後元年,更名大農令;武帝太初元年, 更名曰大司農。晉哀帝末,省並都水,孝武世復置。漢世丞二人,魏以來一人。
tài cāng lìng, yī rén. chéng yī rén. qín guān yě. jìn jiāng zuǒ yǐ lái, yòu yǒu dōng cāng shí tóu cāng chéng gè yī rén.
太倉令,一人。丞一人。秦官也。晉江左以來,又有東倉、石頭倉丞各一人。
dǎo guān lìng, yī rén. chéng yī rén. zhǎng chōng yù mǐ. hàn dōng yì zhì. dǎo, zé yě. zé mǐ lìng jīng yě. sī mǎ xiàng rú fēng chán shū yún, dǎo yī jīng liù suì yú páo.
導官令,一人。丞一人。掌舂御米。漢東亦置。導,擇也。擇米令精也。司馬 相如《封禪書》雲,導一莖六穗於庖。
jí tián lìng, yī rén. chéng yī rén. zhǎng gēng zōng miào shè jì zhī tián, yú zhōu wèi diān shī. hàn wén dì chū lì jí tián, zhì lìng chéng gè yī rén. hàn dōng jīng jí wèi bìng bù zhì. jìn wǔ tài shǐ shí nián fù zhì. jiāng zuǒ shěng, sòng tài zǔ yuán jiā zhōng yòu zhì. zì tài cāng zhì jí tián lìng, bìng shǔ sī nóng.
籍田令,一人。丞一人。掌耕宗廟社稷之田,於周為甸師。漢文帝初立籍田, 置令、丞各一人。漢東京及魏並不置。晉武泰始十年復置。江左省,宋太祖元嘉中 又置。自太倉至籍田令,並屬司農。
shào fǔ, yī rén. chéng yī rén. zhǎng zhōng fú yù zhī wù. qín guān yě, hàn yīn zhī. zhǎng jìn qián yǐ gěi sī yǎng, gù yuē shào fǔ. jìn āi dì mò, shěng bìng dān yáng yǐn. xiào wǔ shì fù zhì.
少府,一人。丞一人。掌中服御之物。秦官也,漢因之。掌禁錢以給私養,故 曰少府。晉哀帝末,省並丹陽尹。孝武世復置。
zuǒ shàng fāng lìng chéng gè yī rén. yòu shàng fāng lìng chéng gè yī rén. bìng zhǎng zào jūn qì. qín guān yě, hàn yīn zhī. yú zhōu zé wèi yù fǔ. jìn jiāng yòu yǒu zhōng shàng fāng zuǒ shàng fāng yòu shàng fāng, jiāng zuǒ yǐ lái, wéi yī shàng fāng. sòng gāo zǔ jiàn zuò, yǐ xiāng fǔ zuò bù pèi tái, wèi zhī zuǒ shàng fāng, ér běn shǔ wèi zhī yòu shàng fāng yān. yòu yǐ xiāng fǔ xì zuò pèi tái, jí qí míng zhì lìng yī rén, chéng èr rén, lì mén xià. shì zǔ dà míng zhōng, gǎi yuē yù fǔ, zhì lìng yī rén, chéng yī rén. yù fǔ, èr hàn shì diǎn guān bì zuò xiè yī fú bǔ huàn zhī shì, wèi jìn yóu zhì qí zhí, jiāng zuǒ nǎi shěng yān. hòu fèi dì chū, shěng yù fǔ, zhì zhōng shǔ, lì yòu shàng fāng. hàn dōng jīng tài pú shǔ guān yǒu kǎo gōng lìng, zhǔ bīng qì gōng nǔ dāo kǎi zhī shǔ, chéng zé chuán zhí jīn wú rù wǔ kù, jí zhǔ zhī shòu zhū zá gōng. shàng fāng lìng wéi zhǔ zuò yù dāo shòu jiàn zhū wán hǎo qì wù ér yǐ. rán zé kǎo gōng lìng rú jīn shàng fāng, shàng fāng lìng rú jīn zhōng shǔ yǐ.
左尚方令、丞各一人。右尚方令、丞各一人。並掌造軍器。秦官也,漢因之。 於周則為玉府。晉江右有中尚方、左尚方、右尚方,江左以來,唯一尚方。宋高祖 踐阼,以相府作部配台,謂之左尚方,而本署謂之右尚方焉。又以相府細作配台, 即其名置令一人,丞二人,隸門下。世祖大明中,改曰御府,置令一人,丞一人。 御府,二漢世典官婢作褻衣服補浣之事,魏、晉猶置其職,江左乃省焉。後廢帝初, 省御府,置中署,隸右尚方。漢東京太僕屬官有考工令,主兵器弓弩刀鎧之屬,成 則傳執金吾入武庫,及主織綬諸雜工。尚方令唯主作御刀綬劍諸玩好器物而已。然 則考工令如今尚方,尚方令如今中署矣。
dōng yě lìng, yī rén. chéng yī rén. nán yě lìng, yī rén. chéng yī rén. hàn yǒu tiě guān, jìn shǔ lìng, zhǎng gōng tú gǔ zhù, lì wèi wèi. jiāng zuǒ yǐ lái, shěng wèi wèi, dù lì shào fǔ. sòng shì suī zhì wèi wèi, yě lì shào fǔ rú gù. jiāng nán zhū jùn xiàn yǒu tiě zhě huò shǔ yě lìng, huò shǔ chéng, duō shì wú suǒ zhì.
東冶令,一人。丞一人。南冶令,一人。丞一人。漢有鐵官,晉署令,掌工徒 鼓鑄,隸衛尉。江左以來,省衛尉,度隸少府。宋世雖置衛尉,冶隸少府如故。江 南諸郡縣有鐵者或署冶令,或署丞,多是吳所置。
píng zhǔn lìng, yī rén. chéng yī rén. zhǎng rǎn, qín guān yě, hàn yīn zhī. hàn lì sī nóng, bù zhī hé shì lì shào fǔ. sòng shùn dì jí wèi, bì dì huì, gǎi yuē rǎn shǔ.
平準令,一人。丞一人。掌染,秦官也,漢因之。漢隸司農,不知何世隸少府。 宋順帝即位,避帝諱,改曰染署。
jiāng zuò dà jiàng, yī rén. chéng yī rén. zhǎng tǔ mù zhī yì. qín shì zhì jiāng zuò shào fǔ, hàn yīn zhī. jǐng dì zhōng liù nián, gēng míng jiāng zuò dà jiàng. guāng wǔ zhōng yuán èr nián shěng, yǐ yè zhě lǐng zhī. zhāng dì jiàn chū yuán nián fù zhì. jìn shì yǐ lái, yǒu shì zé zhì, wú zé shěng.
將作大匠,一人。丞一人。掌土木之役。秦世置將作少府,漢因之。景帝中六 年,更名將作大匠。光武中元二年省,以謁者領之。章帝建初元年復置。晉氏以來, 有事則置,無則省。
dà hóng lú, zhǎng zàn dǎo bài shòu zhū wáng. qín shì wèi diǎn kè, hàn jǐng dì zhōng liù nián, gēng míng dà xíng lìng wǔ dì tài chū yuán nián, gēng míng dà hóng lú. hóng, dà yě lú, chén yě. jìn jiāng zuǒ chū shěng. yǒu shì zé quán zhì, shì bì jí shěng.
大鴻臚,掌贊導拜授諸王。秦世為典客,漢景帝中六年,更名大行令;武帝太 初元年,更名大鴻臚。鴻,大也;臚,陳也。晉江左初省。有事則權置,事畢即省。
tài pú, zhǎng yú mǎ. zhōu mù wáng suǒ zhì, qín yīn zhī. zhōu guān zé xiào rén zhǎng mǎ, jīn chē zhǎng chē, jí zhì tài pú, jiān qí rèn yě. jìn jiāng zuǒ huò shǔ huò shěng, sòng yǐ lái bù zhì. jiāo sì zé quán zhì tài pú zhí pèi, shì bì jí shěng.
太僕,掌輿馬。周穆王所置,秦因之。《周官》則校人掌馬,巾車掌車,及置 太僕,兼其任也。晉江左或署或省,宋以來不置。郊祀則權置太僕執轡,事畢即省。
tài hòu sān qīng, gè yī rén. yīng shì hàn guān yuē: wèi wèi shào fǔ, qín guān tài pú, hàn chéng dì zhì. jiē suí tài hòu gōng wèi hào, zài zhèng qīng shàng, wú tài hòu nǎi què. wèi gǎi hàn zhì, zài jiǔ qīng xià. jìn fù jiù, zài tóng hào qīng shàng.
太后三卿,各一人。應氏《漢官》曰:「衛尉、少府,秦官;太僕,漢成帝置。 皆隨太后宮為號,在正卿上,無太后乃闕。」魏改漢制,在九卿下。晉復舊,在同 號卿上。
dà zhǎng qiū, huáng hòu qīng yě. yǒu hòu zé zhì, wú zé shěng. qín shí wèi jiāng xíng, hàn jǐng dì zhōng liù nián, gēng míng dà zhǎng qiū. wéi yào yuē: zhǎng qiū zhě, yǐ huáng hòu yīn guān, qiū zhě yīn zhī shǐ, qǔ qí zhōng ér zhǎng, yù qí jiǔ yě. zì tài cháng zhì zhǎng qiū, jiē zhì gōng cáo zhǔ bù wǔ guān. hàn dōng jīng zhū jùn yǒu wǔ guān yuàn, yīn qí míng yě. hàn zhì qīng yǐn zhì jiē zhōng èr qiān dàn, chéng yī qiān dàn.
大長秋,皇后卿也。有後則置,無則省。秦時為將行,漢景帝中六年,更名大 長秋。韋曜曰:「長秋者,以皇后陰官,秋者陰之始,取其終而長,欲其久也。」 自太常至長秋,皆置功曹、主簿、五官。漢東京諸郡有五官掾,因其名也。漢制卿 尹秩皆中二千石,丞一千石。
shàng shū, gǔ guān yě. shùn shè dì wèi, mìng lóng zuò nà yán, jí qí rèn yě. zhōu guān sī huì, zhèng xuán yún, ruò jīn shàng shū yǐ. qín shì shào fǔ qiǎn lì sì rén zài diàn zhōng zhǔ fā shū, gù wèi zhī shàng shū. shàng yóu zhǔ yě. hàn chū yǒu shàng guān shàng yī shàng shí shàng yù shàng xí shàng shū, wèi zhī liù shàng. zhàn guó shí yǐ yǒu shàng guān shàng yī zhī shǔ yǐ. qín shí yǒu shàng shū lìng shàng shū pú shè shàng shū chéng. zhì hàn chū bìng lì shào fǔ, hàn dōng yì yóu wén shǔ yān. gǔ zhě zhòng wǔ guān, yǐ shàn shè zhě zhǎng shì, gù yuē pú shè. pú shè zhě, pú yì yú shè shì yě. qín shì yǒu zuǒ yòu cáo zhū lì, guān wú zhí shì, jiāng jūn dài fū yǐ xià jiē dé jiā cǐ guān. hàn wǔ dì shì, shǐ zuǒ yòu cáo zhū lì fēn píng shàng shū zòu shì. zhāo dì jí wèi, huò guāng lǐng shàng shū shì chéng dì chū, wáng fèng lù shàng shū shì. hàn dōng jīng měi dì jí wèi, zhé zhì tài fù, lù shàng shū shì, hōng zhé shěng. jìn kāng dì shì, hé chōng ràng lù biǎo yuē: xián kāng zhōng, fēn zhì sān lù, wáng dǎo lù qí yī, xún sōng lù yè gè lù liù tiáo shì. rán zé shì yǒu èr shí sì tiáo, ruò zhǐ yǒu èr shí tiáo, zé xún lù gè lù liù tiáo, dǎo yòu hé suǒ sī hū? ruò dǎo zǒng lù, xún lù fēn zhǎng, zé bù dé fù yún dǎo lù qí yī yě. qí hòu měi zhì èr lù, zhé yún gè zhǎng liù tiáo shì, yòu shì zhǐ yǒu shí èr tiáo yě. shí èr tiáo zhě, bù zhī xī hé tiáo. jìn jiāng yòu yǒu sì lù, zé sì rén cān lù yě. jiāng yòu zhāng huá jiāng zuǒ yǔ liàng bìng jīng guān shàng shū qī tiáo, zé yì bù zhī jiē hé shì yě. hòu hé chōng jiě lù, yòu cān guān shàng shū. lù shàng shū zhí wú bù zǒng. wáng sù zhù shàng shū nà yú dà lù yuē: yáo nà shùn yú zūn xiǎn zhī guān, dà lù wàn jī zhī zhèng yě. fán zhòng hào jiāng jūn cì shǐ, jiē dé mìng cáo shòu yòng, wéi bù dé shī chú jí jiā jié. sòng shì zǔ xiào jiàn zhōng, bù yù wēi quán wài jiǎ, shěng lù. dà míng mò fù zhì. cǐ hòu huò zhì huò shěng. hàn xiàn dì jiàn ān sì nián, yǐ zhí jīn wú róng hé wèi shàng shū zuǒ pú shè, wèi zhēn wèi yòu pú shè. èr pú shè fēn zhì, zì cǐ shǐ yě. hàn chéng dì jiàn shǐ sì nián, chū zhì shàng shū, yuán sì rén, zēng chéng yì wèi sì rén. cáo shàng shū qí yī yuē cháng shì cáo, zhǔ gōng qīng shì qí èr yuē èr qiān dàn cáo, zhǔ jùn guó èr qiān dàn shì qí sān yuē mín cáo, zhǔ lì mín shàng shū shì qí sì yuē kè cáo, zhǔ wài guó yí dí shì. guāng wǔ fēn èr qiān dàn cáo wèi èr, yòu fēn kè cáo wèi nán zhǔ kè cáo běi zhǔ kè cáo, gǎi cháng shì cáo wèi lì cáo, fán liù shàng shū. jiǎn èr chéng, wéi zhì zuǒ yòu èr chéng ér yǐ. yīng shào hàn guān yún: shàng shū lìng zuǒ chéng, zǒng lǐng gāng jì, wú suǒ bù tǒng. pú shè yòu chéng, zhǎng bǐng jiǎ qián gǔ. sān gōng shàng shū èr rén, zhǎng tiān xià suì jǐn jí kè lì cáo zhǎng xuǎn jǔ zhāi cí èr qiān dàn cáo zhǎng shuǐ huǒ dào zéi cí sòng zuì fǎ kè cáo zhǎng qiāng hú cháo huì, fǎ jià chū, hù jià mín cáo zhǎng shàn zhì gōng zuò yán chí yuàn yòu. lì cáo rèn yào, duō de chāo qiān. zé hàn mò cáo míng jí zhí sī yòu yǔ guāng wǔ shí yì yě. wèi shì yǒu lì bù zuǒ mín kè cáo wǔ bīng dù zhī wǔ cáo shàng shū. jìn chū yǒu lì bù sān gōng kè cáo jià bù tún tián dù zhī liù cáo shàng shū. wǔ dì xián níng èr nián, shěng jià bù shàng shū, sì nián yòu zhì. tài kāng zhōng, yǒu lì bù diàn zhōng wǔ bīng tián cáo dù zhī zuǒ mín liù shàng shū. huì dì shì, yòu yǒu yòu mín shàng shū. shàng shū zhǐ yú liù cáo, bù zhī cǐ shí shěng hé cáo yě. jiāng zuǒ zé yǒu cí bù lì bù zuǒ mín dù zhī wǔ bīng, hé bù wǔ cáo shàng shū. sòng gāo zǔ chū, yòu zēng dōu guān shàng shū. ruò yǒu yòu pú shè, zé bù zhì cí bù shàng shū. shì zǔ dà míng èr nián, zhì èr lì bù shàng shū, ér shěng wǔ bīng shàng shū, hòu hái zhì yī lì bù shàng shū. shùn dì shēng míng yuán nián, yòu zhì wǔ bīng shàng shū.
尚書,古官也。舜攝帝位,命龍作納言,即其任也。《周官》司會,鄭玄雲, 若今尚書矣。秦世少府遣吏四人在殿中主發書,故謂之尚書。尚猶主也。漢初有尚 冠、尚衣、尚食、尚浴、尚席、尚書,謂之六尚。戰國時已有尚冠、尚衣之屬矣。 秦時有尚書令、尚書僕射、尚書丞。至漢初並隸少府,漢東亦猶文屬焉。古者重武 官,以善射者掌事,故曰僕射。僕射者,僕役於射事也。秦世有左右曹諸吏,官無 職事,將軍大夫以下皆得加此官。漢武帝世,使左右曹諸吏分平尚書奏事。昭帝即 位,霍光領尚書事;成帝初,王鳳錄尚書事。漢東京每帝即位,輒置太傅,錄尚書 事,薨輒省。晉康帝世,何充讓錄表曰:「咸康中,分置三錄,王導錄其一,荀崧、 陸曄各錄六條事。」然則似有二十四條,若止有二十條,則荀、陸各錄六條,導又 何所司乎?若導總錄,荀、陸分掌,則不得復雲導錄其一也。其後每置二錄,輒雲 各掌六條事,又是止有十二條也。十二條者,不知悉何條。晉江右有四錄,則四人 參錄也。江右張華、江左庾亮並經關尚書七條,則亦不知皆何事也。後何充解錄, 又參關尚書。錄尚書職無不總。王肅注《尚書》「納於大麓」曰:「堯納舜於尊顯 之官,大錄萬機之政也。」凡重號將軍刺史,皆得命曹授用,唯不得施除及加節。 宋世祖孝建中,不欲威權外假,省錄。大明末復置。此後或置或省。漢獻帝建安四 年,以執金吾榮郃為尚書左僕射,衛臻為右僕射。二僕射分置,自此始也。漢成帝 建始四年,初置尚書,員四人,增丞亦為四人。曹尚書其一曰常侍曹,主公卿事; 其二曰二千石曹,主郡國二千石事;其三曰民曹,主吏民上書事;其四曰客曹,主 外國夷狄事。光武分二千石曹為二,又分客曹為南主客曹、北主客曹,改常侍曹為 吏曹,凡六尚書。減二丞,唯置左右二丞而已。應劭《漢官》云:「尚書令、左丞, 總領綱紀,無所不統。僕射、右丞,掌稟假錢穀。三公尚書二人,掌天下歲盡集課; 吏曹掌選舉、齋祠;二千石曹掌水、火、盜賊、詞訟、罪法;客曹掌羌、胡朝會, 法駕出,護駕;民曹掌繕治、功作、鹽池、苑囿。吏曹任要,多得超遷。」則漢末 曹名及職司又與光武時異也。魏世有吏部、左民、客曹、五兵、度支五曹尚書。晉 初有吏部、三公、客曹、駕部、屯田、度支六曹尚書。武帝咸寧二年,省駕部尚書, 四年又置。太康中,有吏部、殿中、五兵、田曹、度支、左民六尚書。惠帝世,又 有右民尚書。尚書止於六曹,不知此時省何曹也。江左則有祠部、吏部、左民、度 支、五兵,合不五曹尚書。宋高祖初,又增都官尚書。若有右僕射,則不置祠部尚 書。世祖大明二年,置二吏部尚書,而省五兵尚書,後還置一吏部尚書。順帝升明 元年,又置五兵尚書。
shàng shū lìng, rèn zǒng jī héng pú shè shàng shū, fēn lǐng zhū cáo. zuǒ pú shè lǐng diàn zhōng zhǔ kè èr cáo lì bù shàng shū lǐng lì bù shān dìng sān gōng bǐ bù sì cáo cí bù shàng shū lǐng cí bù yí cáo èr cáo dù zhī shàng shū lǐng dù zhī jīn bù cāng bù qǐ bù sì cáo. zuǒ mín shàng shū lǐng zuǒ mín jià bù èr cáo dōu guān shàng shū lǐng dōu guān shuǐ bù kù bù gōng lùn sì cáo wǔ bīng shàng shū lǐng zhōng bīng wài bīng èr cáo. xī yǒu qí bīng bié bīng dōu bīng, gù wèi zhī wǔ bīng yě. wǔ shàng shū èr pú shè yī lìng, wèi zhī bā zuò. ruò yíng zōng miào gōng shì, zé zhì qǐ bù shàng shū, shì bì shěng.
尚書令,任總機衡;僕射、尚書,分領諸曹。左僕射領殿中、主客二曹;吏部 尚書領吏部、刪定、三公、比部四曹;祠部尚書領祠部、儀曹二曹;度支尚書領度 支、金部、倉部、起部四曹。左民尚書領左民、駕部二曹;都官尚書領都官、水部、 庫部、功論四曹;五兵尚書領中兵、外兵二曹。昔有騎兵、別兵、都兵,故謂之五 兵也。五尚書、二僕射、一令,謂之八坐。若營宗廟宮室,則置起部尚書,事畢省。
hàn chéng dì zhī zhì sì shàng shū yě, wú zhì láng zhī wén. hàn yí, shàng shū láng sì rén, yī rén zhǔ xiōng nú dān yú yíng bù, yī rén zhǔ qiāng yí lì mín, yī rén zhǔ hù kǒu kěn tián, yī rén zhǔ cái bó wěi shū. xiōng nú dān yú, xuān dì zhī shì, bǎo sāi nèi fù chéng dì shì, dān yú hái běi tíng yǐ. yī láng zhǔ xiōng nú dān yú yíng bù, zé zhì láng yí shì guāng wǔ shí, suǒ zhǔ xiōng nú, shì nán dān yú yě. hàn guān yún, zhì láng sān shí liù rén, bù zhī shì hé dì zēng yuán. rán zé yī shàng shū zé lǐng liù láng yě. zhǔ zuò wén shū, qǐ lì shì cǎo. chū wèi láng zhōng, mǎn suì zé wèi shì láng. shàng shū sì jū jiàn lǐ mén nèi. shàng shū láng rù zhí, guān gōng qīng jiān bái líng bèi, huò yǐ mián xiè wèi zhī. gěi wéi zhàng zhān rù tōng zhōng zhěn, tài guān gōng shí wù, tāng guān gōng bǐng ěr jí wǔ shú guǒ shí zhī shǔ, gěi shàng shū bó shǐ yī rén, nǚ shì èr rén, jiē xuǎn duān zhèng yāo lì, zhí xiāng lú, hù yī fú, zòu shì míng guāng diàn. diàn yǐ hú fěn tú bì, huà gǔ xián liè shì. yǐ dān zhū sè dì, wèi zhī dan chi. shàng shū láng kǒu hán jī shé xiāng, yǐ qí zòu shì dá duì, yù shǐ qì xī fēn fāng yě. zòu shì zé yǔ huáng mén shì láng duì yī. huáng mén shì láng chēng yǐ wén, nǎi chū. tiān zǐ suǒ fú wǔ shí yī yǐ cì shàng shū lìng pū, ér chéng láng yuè cì chì guǎn dà bǐ yī shuāng, shù mí mò yī wán. wèi shì yǒu diàn zhōng lì bù jià bù jīn bù yú cáo bǐ bù nán zhǔ kè cí bù dù zhī kù bù nóng bù shuǐ bù yí cáo sān gōng cāng bù mín cáo èr qiān dàn zhōng bīng wài bīng bié bīng dōu bīng kǎo gōng dìng kē, fán èr shí sān láng. qīng lóng èr nián yǒu jūn shì, shàng shū lìng chén jiǎo zòu zhì dōu guān qí bīng èr cáo láng, hé wèi èr shí wǔ cáo. jìn xī cháo zé zhí shì diàn zhōng cí bù yí cáo lì bù sān gōng bǐ bù jīn bù cāng bù dù zhī dōu guān èr qiān dàn zuǒ mín yòu mín yú cáo tún tián qǐ bù shuǐ bù zuǒ zhǔ kè yòu zhǔ kè jià bù chē bù kù bù zuǒ zhōng bīng yòu zhōng bīng zuǒ wài bīng yòu wài bīng bié bīng dōu bīng qí bīng zuǒ shì yòu shì běi zhǔ kè nán zhǔ kè wèi sān shí sì cáo láng hòu yòu zhì yùn cáo, fán sān shí wǔ cáo. jìn jiāng zuǒ chū, wú zhí shì yòu mín tún tián chē bù bié bīng dōu bīng qí bīng zuǒ shì yòu shì yùn cáo shí cáo láng, ér zhǔ kè zhōng wài bīng gè zhì yī láng ér yǐ, suǒ yú shí qī cáo yě. kāng mù yǐ lái, yòu wú yú cáo èr qiān dàn èr láng, yóu yǒu diàn zhōng cí bù lì bù yí cáo sān gōng bǐ bù jīn bù cāng bù dù zhī dōu guān zuǒ mín qǐ bù shuǐ bù zhǔ kè jià bù kù bù zhōng bīng wài bīng shí bā cáo láng. hòu yòu shěng zhǔ kè qǐ bù shuǐ bù, yú shí wǔ cáo. sòng gāo zǔ chū, jiā zhì qí bīng zhǔ kè qǐ bù shuǐ bù sì cáo láng, hé wèi shí jiǔ cáo. tài zǔ yuán jiā shí nián, yòu shěng yí cáo zhǔ kè bǐ bù qí bīng sì cáo láng. shí yī nián, yòu bìng zhì. shí bā nián, zēng shān dìng cáo láng, cì zài zuǒ mín cáo shàng, gài wèi shì zhī dìng kē láng yě. sān shí nián, yòu zhì gōng lùn láng, cì dōu guān zhī xià, zài shān dìng zhī shàng. tài zōng shì, shěng qí bīng. jīn fán èr shí cáo láng. yǐ sān gōng bǐ bù zhǔ fǎ zhì. dù zhī zhǔ suàn. zhī, pài yě dù, jǐng yě. dōu guān zhǔ jūn shì xíng yù. qí yú cáo suǒ zhǎng, gè rú qí míng.
漢成帝之置四尚書也,無置郎之文。《漢儀》,尚書郎四人,一人主匈奴單于 營部,一人主羌夷吏民,一人主戶口墾田,一人主財帛委輸。匈奴單于,宣帝之世, 保塞內附;成帝世,單于還北庭矣。一郎主匈奴單于營部,則置郎疑是光武時,所 主匈奴,是南單于也。《漢官》雲,置郎三十六人,不知是何帝增員。然則一尚書 則領六郎也。主作文書,起立事草。初為郎中,滿歲則為侍郎。尚書寺居建禮門內。 尚書郎入直,官供青縑白綾被,或以綿緤為之。給帷帳、氈褥、通中枕,太官供食 物,湯官供餅餌及五孰果實之屬,給尚書伯使一人,女侍二人,皆選端正妖麗,執 香爐,護衣服,奏事明光殿。殿以胡粉塗壁,畫古賢烈士。以丹硃色地,謂之丹墀。 尚書郎口含雞舌香,以其奏事答對,欲使氣息芬芳也。奏事則與黃門侍郎對揖。黃 門侍郎稱已聞,乃出。天子所服五時衣以賜尚書令仆,而丞、郎月賜赤管大筆一雙, 隃麋墨一丸。魏世有殿中、吏部、駕部、金部、虞曹、比部、南主客、祠部、度支、 庫部、農部、水部、儀曹、三公、倉部、民曹、二千石、中兵、外兵、別兵、都兵、 考功、定科,凡二十三郎。青龍二年有軍事,尚書令陳矯奏置都官、騎兵二曹郎, 合為二十五曹。晉西朝則直事、殿中、祠部、儀曹、吏部、三公、比部、金部、倉 部、度支、都官、二千石、左民、右民、虞曹、屯田、起部、水部、左主客、右主 客、駕部、車部、庫部、左中兵、右中兵、左外兵、右外兵、別兵、都兵、騎兵、 左士右士、北主客、南主客為三十四曹郎;後又置運曹,凡三十五曹。晉江左初, 無直事、右民、屯田、車部、別兵、都兵、騎兵、左士、右士、運曹十曹郎,而主 客、中外兵各置一郎而已,所餘十七曹也。康、穆以來,又無虞曹、二千石二郎, 猶有殿中、祠部、吏部、儀曹、三公、比部、金部、倉部、度支、都官、左民、起 部、水部、主客、駕部、庫部、中兵、外兵十八曹郎。後又省主客、起部、水部, 餘十五曹。宋高祖初,加置騎兵、主客、起部、水部四曹郎,合為十九曹。太祖元 嘉十年,又省儀曹、主客、比部、騎兵四曹郎。十一年,又並置。十八年,增刪定 曹郎,次在左民曹上,蓋魏世之定科郎也。三十年,又置功論郎,次都官之下,在 刪定之上。太宗世,省騎兵。今凡二十曹郎。以三公、比部主法制。度支主算。支, 派也;度,景也。都官主軍事刑獄。其餘曹所掌,各如其名。
hàn zhì, gōng qīng yù shǐ zhōng chéng yǐ xià, yù shàng shū lìng pū chéng láng, jiē pì chē yù xiāng huí bì, tái guān guò, nǎi dé qù. jīn shàng shū guān shàng cháo jí xià, jìn duàn xíng rén, yóu qí zhì yě. hàn yòu zhì, chéng láng jiàn shàng shū, hū yuē míng shí. láng jiàn èr chéng, hū yuē zuǒ jūn yòu jūn. láng yǐ xià zé yǒu dōu lìng shǐ lìng shǐ shū lìng shǐ shū lì gàn. hàn dōng jīng shàng shū lìng shǐ shí bā rén, jìn chū zhèng lìng shǐ bǎi èr shí rén, shū lìng shǐ bǎi sān shí rén. zì jìn zhì jīn, huò jiǎn huò yì, nán yǐ dìng yán. hàn yí yǒu chéng xiàng lìng shǐ. lìng shǐ, gài qián hàn guān yě. jìn xī cháo yǒu shàng shū dōu lìng shǐ zhū dàn, zé dōu lìng shǐ qí lái jiǔ yǐ. fēn cáo suǒ zhǎng rú shàng shū yě.
漢制,公卿御史中丞以下,遇尚書令、仆、丞、郎,皆辟車豫相迴避,台官過, 乃得去。今尚書官上朝及下,禁斷行人,猶其制也。漢又制,丞、郎見尚書,呼曰 明時。郎見二丞,呼曰左君、右君。郎以下則有都令史、令史、書令史、書吏干。 漢東京尚書令史十八人,晉初正令史百二十人,書令史百三十人。自晉至今,或減 或益,難以定言。《漢儀》有丞相令史。令史,蓋前漢官也。晉西朝有尚書都令史 硃誕,則都令史其來久矣。分曹所掌如尚書也。
jìn xī cháo bā zuò chéng láng, cháo bū yì dōu zuò cháo, jiāng zuǒ wéi dàn cháo ér yǐ. bā zuò chéng láng chū bài, bìng jí dōu zuò, jiāo lǐ. qiān, yòu jiě jiāo. hàn jiù zhì yě. jīn wéi bā zuò jiě jiāo, chéng láng bù fù jiě jiāo yě. shàng shū lìng qiān dàn, pū shè shàng shū liù bǎi shí, chéng láng sì bǎi shí.
晉西朝八坐丞郎,朝晡詣都坐朝,江左唯旦朝而已。八坐丞郎初拜,並集都坐, 交禮。遷,又解交。漢舊制也。今唯八坐解交,丞郎不復解交也。尚書令千石,仆 射尚書六百石,丞郎四百石。
wǔ kù lìng, yī rén. zhǎng jūn qì, qín guān. zhì èr hàn, shǔ zhí jīn wú. jìn chū bà zhí jīn wú, zhì jīn lì shàng shū kù bù.
武庫令,一人。掌軍器,秦官。至二漢,屬執金吾。晉初罷執金吾,至今隸尚 書庫部。
chē fǔ lìng, yī rén. chéng yī rén. qín guān yě. èr hàn wèi jìn bìng lì tài pú. tài pú jì shěng, lì shàng shū jià bù.
車府令,一人。丞一人。秦官也。二漢、魏、晉並隸太僕。太僕既省,隸尚書 駕部。
shàng lín lìng, yī rén. chéng yī rén. hàn xī jīng shàng lín zhōng yǒu bā chéng shí èr wèi shí chí jiān. chéng wèi shǔ shuǐ héng dū wèi. chí jiān lì shào fǔ. hàn dōng jīng yuē shàng lín yuàn lìng jí chéng gè yī rén, lì shào fǔ. jìn jiāng zuǒ què. sòng shì zǔ dà míng sān nián fù zhì, lì shàng shū diàn zhōng cáo jí shào fǔ.
上林令,一人。丞一人。漢西京上林中有八丞、十二尉、十池監。丞、尉屬水 衡都尉。池監隸少府。漢東京曰上林苑令及丞各一人,隸少府。晉江左闕。宋世祖 大明三年復置,隸尚書殿中曹及少府。
cái guān jiāng jūn, yī rén. sī mǎ yī rén. zhǔ gōng jiàng tǔ mù zhī shì. hàn zuǒ yòu xiào lìng, qí rèn yě. wèi yòu xiào yòu zhì cái guān xiào wèi, zhǔ tiān xià cái mù shì. jìn jiāng zuǒ gǎi cái guān xiào wèi yuē cái guān jiāng jūn, yòu bà zuǒ xiào lìng. jīn cái guān lì shàng shū qǐ bù jí lǐng jūn.
材官將軍,一人。司馬一人。主工匠土木之事。漢左右校令,其任也。魏右校 又置材官校尉,主天下材木事。晉江左改材官校尉曰材官將軍,又罷左校令。今材 官隸尚書起部及領軍。
shì zhōng, sì rén. zhǎng zòu shì, zhí shì zuǒ yòu, yīng duì xiàn tì. fǎ jià chū, zé zhèng zhí yī rén fù xǐ péi chéng. diàn nèi mén xià zhòng shì jiē zhǎng zhī. zhōu gōng jiè chéng wáng lì zhèng zhī piān suǒ yún cháng bó, jí qí rèn yě. shì zhōng běn qín chéng xiàng shǐ yě, shǐ wǔ rén wǎng lái diàn nèi dōng xiāng zòu shì, gù wèi zhī shì zhōng. hàn xī jīng wú yuán, duō zhì shù shí rén, rù shì jìn zhōng, fēn zhǎng chéng yú fú wù, xià zhì xiè qì hǔ zǐ zhī shǔ. wǔ dì shì, kǒng ān guó wèi shì zhōng, yǐ qí rú zhě, tè tīng zhǎng yù tuò hú, cháo tíng róng zhī. jiǔ cì zhě wèi pú shè. hàn dōng jīng yòu shǔ shào fǔ, yóu wú yuán. zhǎng shì zuǒ yòu, zàn dǎo zhòng shì, gù wèn yīng dá. fǎ jià chū, zé duō shí zhě yī rén fù chuán guó xǐ, cāo zhǎn bái shé jiàn, cān chéng yú jiē qí, zài chéng yú chē hòu. guāng wǔ shì, gǎi pú shè wèi jì jiǔ yān. hàn shì, yǔ zhōng guān jù zhǐ jìn zhōng. wǔ dì shí, shì zhōng mǎng hé luó xié rèn móu nì, yóu shì shì zhōng chū jìn wài, yǒu shì nǎi rù, shì bì jí chū. wáng mǎng bǐng zhèng, shì zhōng fù rù, yǔ zhōng guān gòng zhǐ. zhāng dì yuán hé zhōng, shì zhōng guō jǔ yǔ hòu gōng tōng, bá pèi dāo jīng yù, jǔ fú zhū, shì zhōng yóu shì fù chū wài. wèi jìn yǐ lái, zhì sì rén, bié jiā guān bù zhǔ shù. zhì bǐ èr qiān dàn.
侍中,四人。掌奏事,直侍左右,應對獻替。法駕出,則正直一人負璽陪乘。 殿內門下眾事皆掌之。周公戒成王《立政》之篇所云「常伯」,即其任也。侍中本 秦丞相史也,使五人往來殿內東廂奏事,故謂之侍中。漢西京無員,多至數十人, 入侍禁中,分掌乘輿服物,下至褻器虎子之屬。武帝世,孔安國為侍中,以其儒者, 特聽掌御唾壺,朝廷榮之。久次者為僕射。漢東京又屬少府,猶無員。掌侍左右, 贊導眾事,顧問應答。法駕出,則多識者一人負傳國璽,操斬白蛇劍,參乘;余皆 騎,在乘輿車後。光武世,改僕射為祭酒焉。漢世,與中官俱止禁中。武帝時,侍 中莽何羅挾刃謀逆,由是侍中出禁外,有事乃入,事畢即出。王莽秉政,侍中復入, 與中官共止。章帝元和中,侍中郭舉與後宮通,拔佩刀驚御,舉伏誅,侍中由是復 出外。魏、晉以來,置四人,別加官不主數。秩比二千石。