xiè huì
謝晦
xiè huì, zì xuān míng, chén jùn yáng xià rén yě. zǔ lǎng, dōng yáng tài shǒu. fù zhòng, huì jī wáng dào zǐ biāo qí zhǎng shǐ. xiōng xuàn, gāo zǔ zhèn jūn zhǎng shǐ, zǎo zú. huì chū wèi mèng chǎng jiàn wēi fǔ zhōng bīng cān jūn. chǎng sǐ, gāo zǔ wèn liú mù zhī: mèng chǎng cān zuǒ, shuí kān rù wǒ fǔ? mù zhī jǔ huì, jí mìng wèi tài wèi cān jūn. gāo zǔ cháng xùn qiú, qí dàn xíng yù cān jūn yǒu jí, zhá huì dài zhī, yú chē zhōng yī jiàn xùn dié, cuī cù biàn xià. xiāng fǔ duō shì, yù fán yīn jī, huì suí wèn chóu biàn, céng wú wéi miù. gāo zǔ qí zhī, jí rì shǔ xíng yù zéi cáo, zhuǎn yù zhōu zhì zhōng cóng shì. yì xī bā nián, tǔ duàn qiáo liú jùn xiàn, shǐ huì fēn pàn yáng yù mín hù, yǐ píng yǔn jiàn chēng. rù wèi tài wèi zhǔ bù, cóng zhēng sī mǎ xiū zhī. shí xú kuí zhī zhàn bài jiàn shā, gāo zǔ nù, jiāng zì bèi jiǎ dēng àn, zhū jiāng jiàn, bù cóng, nù yù shén. huì qián bào chí gāo zǔ, gāo zǔ yuē: wǒ zhǎn qīng! huì yuē: tiān xià kě wú huì, bù kě wú gōng, huì sǐ hé yǒu! huì hú fān yǐ dé dēng àn, zéi tuì zǒu, nǎi zhǐ.
謝晦,字宣明,陳郡陽夏人也。祖朗,東陽太守。父重,會稽王道子驃騎長史。 兄絢,高祖鎮軍長史,蚤卒。晦初為孟昶建威府中兵參軍。昶死,高祖問劉穆之: 「孟昶參佐,誰堪入我府?」穆之舉晦,即命為太尉參軍。高祖嘗訊囚,其旦刑獄 參軍有疾,札晦代之,於車中一鑒訊牒,催促便下。相府多事,獄繁殷積,晦隨問 酬辯,曾無違謬。高祖奇之,即日署刑獄賊曹,轉豫州治中從事。義熙八年,土斷 僑流郡縣,使晦分判揚、豫民戶,以平允見稱。入為太尉主簿,從征司馬休之。時 徐逵之戰敗見殺,高祖怒,將自被甲登岸,諸將諫,不從,怒愈甚。晦前抱持高祖, 高祖曰:「我斬卿!」晦曰:「天下可無晦,不可無公,晦死何有!」會胡籓已得 登岸,賊退走,乃止。
huì měi fēng zī, shàn yán xiào, méi mù fēn míng, bìn fà rú diǎn qī. shè liè wén yì, lǎng shàn duō tōng, gāo zǔ shēn jiā ài shǎng, qún liáo mò jí. cóng zhēng guān luò, nèi wài yào rèn xī wěi zhī. liú mù zhī qiǎn shǐ chén shì, huì wǎng wǎng cuò yì tóng, mù zhī nù yuē: gōng fù yǒu hái shí fǒu? gāo zǔ yù yǐ wèi cóng shì zhōng láng, yǐ fǎng mù zhī, jiān zhí bù yǔ. zhōng mù zhī shì, bù qiān. mù zhī sàng wèn zhì, gāo zǔ kū zhī shén tòng. huì shí zhèng zhí, xǐ shén, zì rù gé nèi cān shěn mù zhī sǐ wèn. qí rì jiào chū, zhuǎn huì cóng shì zhōng láng.
晦美風姿,善言笑,眉目分明,鬢髮如點漆。涉獵文義,朗贍多通,高祖深加 愛賞,群僚莫及。從征關、洛,內外要任悉委之。劉穆之遣使陳事,晦往往措異同, 穆之怒曰:「公復有還時否?」高祖欲以為從事中郎,以訪穆之,堅執不與。終穆 之世,不遷。穆之喪問至,高祖哭之甚慟。晦時正直,喜甚,自入閣內參審穆之死 問。其日教出,轉晦從事中郎。
sòng tái chū jiàn, wèi yòu wèi jiāng jūn, xún jiā shì zhōng. gāo zǔ shòu mìng, yú shí tóu dēng tán, bèi fǎ jià rù gōng. huì lǐng yóu jūn wèi jǐng bèi, qiān zhōng lǐng jūn, shì zhōng rú gù. yǐ zuǒ mìng gōng, fēng wǔ chāng xiàn gōng, shí yì èr qiān hù. èr nián, zuò xíng xǐ fēng zhèn xī sī mǎ nán jùn tài shǒu wáng huá dà fēng, ér wù fēng běi hǎi tài shǒu qiú, bǎn miǎn huì shì zhōng. xún zhuǎn lǐng jūn jiāng jūn sàn qí cháng shì, yī jìn zhōng jūn yáng hù gù shì, rù zhí diàn shěng, zǒng tǒng sù wèi. sān yuè, gāo zǔ bù yù, gěi bān jiàn èr shí rén, yǔ xú xiàn zhī fù liàng tán dào jì bìng shì yī yào. shǎo dì jí wèi, jiā lǐng zhōng shū lìng, yǔ xiàn zhī, liàng gòng fǔ cháo zhèng. shǎo dì jì fèi, sī kōng xú xiàn zhī lù zhào mìng, yǐ huì xíng dū dū jīng xiāng yōng yì níng nán běi qín qī zhōu zhū jūn shì fǔ jūn jiāng jūn lǐng hù nán mán xiào wèi jīng zhōu cì shǐ, yù lìng jū wài wèi yuán, lǜ tài zǔ zhì huò bié yòng rén, gù jù yǒu cǐ shòu. jīng bīng jiù jiāng, xī yǐ pèi zhī, qì zhàng jūn zī shén shèng. tài zǔ jí wèi, jiā shǐ chí jié, yī běn wèi chú shòu. huì lǜ bù dé qù, shén yōu huáng, jí fā xīn tíng, gù wàng shí tóu chéng, xǐ yuē: jīn dé tuō yǐ. xún jìn hào wèi jiāng jūn, jiā sàn qí cháng shì, jìn fēng jiàn píng jùn gōng, shí yì sì qiān hù, gù ràng jìn fēng. yòu gěi gǔ chuī yī bù.
宋台初建,為右衛將軍,尋加侍中。高祖受命,於石頭登壇,備法駕入宮。晦 領游軍為警備,遷中領軍,侍中如故。以佐命功,封武昌縣公,食邑二千戶。二年, 坐行璽封鎮西司馬、南郡太守王華大封,而誤封北海太守球,版免晦侍中。尋轉領 軍將軍、散騎常侍,依晉中軍羊祜故事,入直殿省,總統宿衛。三月,高祖不豫, 給班劍二十人,與徐羨之、傅亮、檀道濟並侍醫藥。少帝即位,加領中書令,與羨 之,亮共輔朝政。少帝既廢,司空徐羨之錄詔命,以晦行都督荊湘雍益寧南北秦七 州諸軍事、撫軍將軍、領護南蠻校尉、荊州刺史,欲令居外為援,慮太祖至或別用 人,故遽有此授。精兵舊將,悉以配之,器仗軍資甚盛。太祖即位,加使持節,依 本位除授。晦慮不得去,甚憂惶,及發新亭,顧望石頭城,喜曰:「今得脫矣。」 尋進號衛將軍,加散騎常侍,進封建平郡公,食邑四千戶,固讓進封。又給鼓吹一 部。
chū wèi jīng zhōu, shén yǒu zì jīn zhī sè, jiāng zhī zhèn, yì cóng shū guāng lù dài fū dàn bié. dàn wèn huì nián, huì dá yuē: sān shí wǔ. dàn xiào yuē: xī xún zhōng láng nián èr shí qī wèi běi fǔ dū du, qīng bǐ zhī, yǐ wèi lǎo yǐ. huì yǒu kuì sè. zhì jiāng líng, shēn jié shì zhōng wáng huá, jì yǐ miǎn huò. èr nǚ dāng pèi péng chéng wáng yì kāng xīn yě hóu yì bīn. yuán jiā èr nián, qiǎn qī cáo jí zhǎng zi shì xiū sòng nǚ hái jīng yì. xiān shì jǐng píng zhōng, suǒ lǔ wèi kòu, fù méi hé nán. zhì shì shàng yù zhū xiàn zhī děng, bìng tǎo huì. shēng yán běi fá, yòu yán bài jīng líng, zhì zhuāng zhōu jiàn. fù liàng yǔ huì shū yuē: báo fá hé shuò, shì yóu wèi yǐ, cháo yě zhī lǜ, yōu jù zhě duō. yòu yán: cháo shì duō jiàn běi zhēng, shàng dāng qiǎn wài jiān wàn yòu zōng wǎng xiāng zī fǎng. shí cháo tíng chù fēn yì cháng, qí móu pō xiè. sān nián zhēng yuè, huì dì huáng mén shì láng jué chí shǐ gào huì, huì yóu wèi bù rán, hū zī yì cān jūn hé chéng tiān, shì yǐ liàng shū, yuē: jì yòu zōng yī èr rì bì zhì, fù gōng lǜ wǒ hǎo shì, gù xiān qiǎn cǐ shū. chéng tiān yuē: wài jiān suǒ wén, xián wèi xī tǎo yǐ dìng, yòu zōng qǐ yǒu shàng lǐ. huì shàng wèi xū wàng, shǐ chéng tiān yù lì dá zhào qǐ cǎo, fá lǔ yí xū míng nián. jiāng xià nèi shǐ chéng dào huì dé xún yáng rén shū, yán: cháo tíng jiāng yǒu dà chù fēn, qí shì yǐ shěn. shǐ qí fǔ guó fǔ zhōng bīng cān jūn lè jiǒng fēng yǐ shì huì. huì yòu wèi chéng tiān yuē: yòu zōng shàng wèi zhì, ruò fù èr sān rì wú xiāo xī, biàn shì bù fù lái xié? chéng tiān dá yuē: zhào shǐ běn wú lái lǐ, rú chéng suǒ shuō, qí shì yǐ pàn, qǐ róng fù yí.
初為荊州,甚有自矜之色,將之鎮,詣從叔光祿大夫澹別。澹問晦年,晦答曰: 「三十五。」澹笑曰:「昔荀中郎年二十七為北府都督,卿比之,已為老矣。」晦 有愧色。至江陵,深結侍中王華,冀以免禍。二女當配彭城王義康、新野侯義賓。 元嘉二年,遣妻曹及長子世休送女還京邑。先是景平中,索虜為寇,覆沒河南。至 是上欲誅羨之等,並討晦。聲言北伐,又言拜京陵,治裝舟艦。傅亮與晦書曰: 「薄伐河朔,事猶未已,朝野之慮,憂懼者多。」又言:「朝士多諫北征,上當遣 外監萬幼宗往相咨訪。」時朝廷處分異常,其謀頗泄。三年正月,晦弟黃門侍郎 爵馳使告晦,晦猶謂不然,呼咨議參軍何承天,示以亮書,曰:「計幼宗一二日必 至,傅公慮我好事,故先遣此書。」承天曰:「外間所聞,咸謂西討已定,幼宗豈 有上理。」晦尚謂虛妄,使承天豫立答詔啟草,伐虜宜須明年。江夏內史程道惠得 尋陽人書,言:「朝廷將有大處分,其事已審。」使其輔國府中兵參軍樂冏封以示 晦。晦又謂承天曰:「幼宗尚未至,若復二三日無消息,便是不復來邪?」承天答 曰:「詔使本無來理,如程所說,其事已判,豈容復疑。」
huì yù fén nán mán bīng jí, lǜ jiàn lì jué zhàn. shì rén duō quàn fā bīng, nǎi lì fān jiè yán, wèi sī mǎ yǔ dēng zhī yuē: jīn dāng zì xià, yù qū qīng yǐ sān qiān rén shǒu chéng, bèi yù liú cuì. dēng zhī yuē: xià guān qīn lǎo zài dōu, yòu sù wú lǚ, qíng jì èr sān, bù gǎn shòu cǐ zhǐ. huì réng wèn zhū zuǒ: zhàn shì sān qiān, zú shǒu chéng bù? nán mán sī mǎ zhōu chāo duì yuē: fēi tú shǒu chéng ér yǐ, ruò yǒu wài kòu, kě yǐ lì xūn. dēng zhī nǎi yuē: chāo bì néng bàn, xià guān qǐng jiě sī mǎ nán jùn yǐ shòu. jí yú zuò mìng chāo wèi sī mǎ jiàn wēi jiāng jūn nán yì yáng tài shǒu, zhuǎn dēng zhī wèi zhǎng shǐ, nán jùn rú gù.
晦欲焚南蠻兵籍,率見力決戰。士人多勸發兵,乃立幡戒嚴,謂司馬庾登之曰: 「今當自下,欲屈卿以三千人守城,備御劉粹。」登之曰:「下官親老在都,又素 無旅,情計二三,不敢受此旨。」晦仍問諸佐:「戰士三千,足守城不?」南蠻司 馬周超對曰:「非徒守城而已,若有外寇,可以立勛。」登之乃曰:「超必能辦, 下官請解司馬、南郡以授。」即於坐命超為司馬、建威將軍、南義陽太守,轉登之 為長史,南郡如故。
tài zǔ zhū xiàn zhī děng jí huì zi xīn chú mì shū láng shì xiū, shōu jué jué zi shì píng xiōng zi zhù zuò zuǒ láng shào děng. lè jiǒng yòu qiǎn shǐ gào huì: xú fù èr gōng jí jué děng bìng yǐ zhū. huì xiān jǔ xiàn zhī liàng āi, cì fā zǐ dì xiōng wèn. jì ér zì chū shè táng, pèi yī jūn lǚ. shù cóng gāo zǔ zhēng tǎo, bèi dǔ jīng lüè, zhì shì zhǐ huī chù fēn, mò bù qū jǐn qí yí. èr sān rì zhōng, sì yuǎn tóu jí, dé jīng bīng sān wàn rén. nǎi fèng biǎo yuē:
太祖誅羨之等及晦子新除秘書郎世休,收爵、爵子世平、兄子著作佐郎紹 等。樂冏又遣使告晦:「徐、傅二公及爵等並已誅。」晦先舉羨之、亮哀,次發 子弟凶問。既而自出射堂,配衣軍旅。數從高祖征討,備睹經略,至是指麾處分, 莫不曲盡其宜。二三日中,四遠投集,得精兵三萬人。乃奉表曰:
chén jiē yuán xìng huì, méng wǔ huáng dì shū cháng zhī juàn, wài wén zhèng shì, nèi móu wéi wò, jīng lún yí xiǎn, pí zàn wáng yè, yù zuǒ mìng zhī xūn, yīng hé shān zhī shǎng. jí xiān dì bù yù, dǎo yáng mò mìng, chén yǔ gù sī tú chén xiàn zhī zuǒ guāng lù dà fū chén liàng zhēng běi jiāng jūn chén dào jì děng, bìng shēng yù chuáng, guì shòu yí zhào, zài yí huà yán, tuō yǐ hòu shì. chén suī fán qiǎn, gǎn ēn zì lì, sòng wǎng shì jū, chéng guàn yōu xiǎn. dǎi yíng yáng shī dé, zì jué zōng miào, cháo yě jí jí, yōu jí huò nán, zhōng móu xié qì, xùn guó wàng jǐ, yuán dēng shèng cháo, wéi xīn huáng zuò. bì xià chí chuán chéng liú, céng bù wéi yí, lín cháo yīn qín, zēng chóng fēng jué. cǐ zé chén děng chì xīn yǐ liàng yú tiān jiàn, yuǎn jìn wàn bāng xián dá yú shèng zhǐ. ruò chén děng zhì yù zhuān quán, bù gù guó diǎn, biàn dāng xié yì yòu zhǔ, gū bèi tiān rì, qǐ fù xū guǎn qī xún, yǎng wàng luán qí zhě zāi? gù lú líng wáng yú yíng yáng zhī shì, lǚ bèi cāi xián, jī yuàn fàn shàng, zì yí fēi mìng. tiān zuò míng dé, shǔ dāng chāng yùn, bù yǒu suǒ fèi, jiāng hé yǐ xìng? chéng rén zhī měi, chūn qiū zhī gāo yì lì dì qīng guǎn, chén jié zhī suǒ sī. gěng yǎn bù yǐ zéi yí jūn fù, chén yì hé fù yú sòng shì xié? kuàng xìn jié xì qiáng, huò chéng wèi bī, tiān xià ěr mù, qǐ yī kě wū!
臣階緣幸會,蒙武皇帝殊常之眷,外聞政事,內謀帷幄,經綸夷險,毗贊王業, 預佐命之勛,膺河山之賞。及先帝不豫,導揚末命,臣與故司徒臣羨之、左光祿大 夫臣亮、征北將軍臣道濟等,並升御床,跪受遺詔,載貽話言,托以後事。臣雖凡 淺,感恩自厲,送往事居,誠貫幽顯。逮營陽失德,自絕宗廟,朝野岌岌,憂及禍 難,忠謀協契,徇國忘己,援登聖朝,惟新皇祚。陛下馳傳乘流,曾不惟疑,臨朝 殷勤,增崇封爵。此則臣等赤心已亮於天鑒,遠近萬邦咸達於聖旨。若臣等志欲專 權,不顧國典,便當協翼幼主,孤背天日,豈復虛館七旬,仰望鸞旗者哉?故廬陵 王於營陽之世,屢被猜嫌,積怨犯上,自貽非命。天祚明德,屬當昌運,不有所廢, 將何以興?成人之美,《春秋》之高義;立帝清館,臣節之所司。耿弇不以賊遺君 父,臣亦何負於宋室邪?況釁結鬩牆,禍成畏逼,天下耳目,豈伊可誣!
chén tiǎn jū fān rèn, nǎi chéng fěi xiè, wèi zhèng xiǎo dà, bì xiān qǐ wén. jiū tī qún mán, qīng yí jìng nèi, fēn liú dì zhí, bìng shì diàn shěng. bì xià yù zūn xiān zhì, shēn yǐ hūn yīn, tóng zhì zhī mù, wěi hé chǐ zhào, jiàn nǚ qiān zi, hé mén xiāng sòng. shì jūn zhī dào, yì jǐn yú sī. chén xiàn zhī zǒng lù bǎi kuí, yì liàng sān shì, nián qí qǐ tuì, lǚ kàng biǎo shū, yōu zhǐ chóu móu, wèi chuí shùn xǔ. chén liàng guǎn sī hóu shé, kè qián sù yè, gōng jǐn yī xīn, shǒu sǐ shàn dào. cǐ jiē huáng sòng zhī zōng chén, shè jì zhī zhèn wèi, ér chán rén qīng fù, wàng shēng guó xìn, tiān wēi zhèn nù, jiā yǐ jí xíng, bìng jí chén mén, zé bèi nú lù. suī wèi zhī chén dào jì wèn, tuī lǐ jí shì, bù róng dú cún. xiān dì gù tuō yuán chén yì mìng zhī zuǒ, jiǎo yú nìng xié zhī shǒu, zhōng zhēn fěi gōng zhī fǔ, bù miǎn yí miè zhī zhū. bì xià chūn qiū fāng fù, shǐ lǎn wàn jī, mín zhī qíng wěi, wèi néng jiàn xī. wáng hóng xiōng dì, qīng zào mèi jìn wáng huá cāi jì rěn hài, guī nòng wēi quán, xiān chú zhí zhèng, yǐ chěng qí yù. tiān xià zhī rén, zhī yǔ bù zhī, shú bù wèi zhī tòng xīn fèn yuàn zhě zāi!
臣忝居蕃任,乃誠匪懈,為政小大,必先啟聞。糾剔群蠻,清夷境內,分留弟 侄,並侍殿省。陛下聿遵先志,申以婚姻,童稚之目,猥荷齒召,薦女遷子,合門 相送。事君之道,義盡於斯。臣羨之總錄百揆,翼亮三世,年耆乞退,屢抗表疏, 優旨綢繆,未垂順許。臣亮管司喉舌,恪虔夙夜,恭謹一心,守死善道。此皆皇宋 之宗臣,社稷之鎮衛,而讒人傾覆,妄生國釁,天威震怒,加以極刑,並及臣門, 則被孥戮。雖未知臣道濟問,推理即事,不容獨存。先帝顧托元臣翼命之佐,剿於 佞邪之手,忠貞匪躬之輔,不免夷滅之誅。陛下春秋方富,始覽萬機,民之情偽, 未能鑒悉。王弘兄弟,輕躁昧進;王華猜忌忍害,規弄威權,先除執政,以逞其欲。 天下之人,知與不知,孰不為之痛心憤怨者哉!
chén děng jiàn rèn xiān dì, chuí èr shí zài, xiǎo xīn jǐn shèn, wú xiān jiè zhī qiān, fú shì fǔ ěr, ér yīng ruò sī zhī zuì. ruò fēi xiān dì miù yú zhī rén, zé wèi bì xià wèi chá yú kuǎn. chén qù suì mò shǐ fǎn, dé cháo shì jí diàn shěng zhū jiāng shū, bìng yán xián xì yǐ chéng, bì yǒu jīn rì zhī shì. chén tuī chéng yǎng qī, wǎng yǒu èr xīn, bù tú jiān huí qián gòu, lǐ shùn nán shì, zhōng xián yǔn cháo, yú chén jiàn xí, dào yàn zhī xiāo xīn děng zài jìn lù. xī bái gōng chēng luàn, zhū liáng yīng zhòu, è rén zài cháo, zhào yāng rù fá. chén yì jūn xiū qī, rèn jū fēn shǎn, qǐ kě diān ér bù fú, yǐ fù xiān dì yí zhǐ! zhé lǜ jiāng shì, shàn zhì zhōu jiǎ, xū qí zì sòng, tóu mèi pū tǎo. ruò tiān zuò dà sòng, bo shì líng zhǎng, yì shī kè zhèn, zhōng liú qīng dàng, biàn dāng fú zhōu dōng xià, lù cǐ sān shù, shēn lǐ yuān chǐ, xiè zuì què tíng, suī fú zhì fù huò, wú hèn yú xīn. fú yuàn bì xià yuǎn xún yǒng chū tuō fù zhī zhǐ, jìn cún yuán jiā fèng dài zhī chéng, zé wēi chén dān kuǎn, yóu yǒu kě chá. lín biǎo gěng kǎi, yán bù zì jǐn.
臣等見任先帝,垂二十載,小心謹慎,無纖介之愆,伏事甫爾,而嬰若斯之罪。 若非先帝謬於知人,則為陛下未察愚款。臣去歲末使反,得朝士及殿省諸將書,並 言嫌隙已成,必有今日之事。臣推誠仰期,罔有二心,不圖奸回潛遘,理順難恃, 忠賢隕朝,愚臣見襲,到彥之、蕭欣等在近路。昔白公稱亂,諸梁嬰胄,惡人在朝, 趙鞅入伐。臣義均休戚,任居分陝,豈可顛而不扶,以負先帝遺旨!輒率將士,繕 治舟甲,須其自送,投袂撲討。若天祚大宋,卜世靈長,義師克振,中流清盪,便 當浮舟東下,戮此三豎,申理冤恥,謝罪闕庭,雖伏鑕赴鑊,無恨於心。伏願陛下 遠尋永初託付之旨,近存元嘉奉戴之誠,則微臣丹款,猶有可察。臨表哽慨,言不 自盡。
tài zǔ shí yǐ jiè yán, zhū jūn xiāng cì jìn lù. shàng shū fú jīng zhōu yuē:
太祖時已戒嚴,諸軍相次進路。尚書符荊州曰:
huò fú wú mén, nì shùn yǒu shù, tiān dào wēi yú yǐng xiǎng, rén shì jiàn yú qián tú, wèi yǒu dǎo yì ér fú bù yán, cóng è ér huò bù zhì yě. gù zhì jì zhī shì, shěn bài yǐ lì gōng, shǒu zhèng zhī chén, lín nán yǐ quán jié. xú xiàn zhī fù liàng xiè huì, ān rěn zhèn shā, huò zuì yú tiān, míng jiào suǒ jí, zhèng xíng suǒ qǔ, yǐ yuǎn bào sì hǎi, xuān yú shèng zhào. xiàn zhī fù zǐ liàng jí huì xī, diàn duàn zhī chū, bìng jí dà xiàn. fù wáng shì zhī chóu, shū yì fū zhī fèn, guó diǎn chéng míng, rén shén gǎn yuè. sān xìng tóng zuì, jì qín qí èr, huì zhī shì shǔ, léi pū yù hù, gǒu yōu míng suǒ yuàn, gū gēn yì bá, yǐ shùn tǎo nì, suī hòu bì bēng. rán guī sǐ nán tú, shòu kùn zé shì, shì yǐ yuán zhěng qí lǚ, yòng wèi guò fáng. jīng shī zhī zhòng, tiān xià yún jí, shì liàn bīng jīng, dà hào xiǎng zhèn.
禍福無門,逆順有數,天道微於影響,人事鑑於前圖,未有蹈義而福不延,從 惡而禍不至也。故智計之士,審敗以立功,守正之臣,臨難以全節。徐羨之、傅亮、 謝晦,安忍鴆殺,獲罪於天,名教所極,政刑所取,已遠暴四海,宣於聖詔。羨之 父子、亮及晦息,電斷之初,並即大憲。復王室之仇,攄義夫之憤,國典澄明,人 神感悅。三姓同罪,既擒其二,晦之室屬,縲仆獄戶,苟幽明所怨,孤根易拔,以 順討逆,雖厚必崩。然歸死難圖,獸困則噬,是以爰整其旅,用為過防。京師之眾, 天下雲集,士練兵精,大號響震。
shǐ chí jié zhōng lǐng jūn hěn shān xiàn kāi guó hóu dào yàn zhī lǜ yǔ lín xuǎn shì guǒ jìn èr wàn, yún jīng shǒu lù, zǔ jiǎ yào chuān. shǐ chí jié sàn qí cháng shì dū du nán xú yǎn zhī jiāng běi huái nán qīng zhōu xú zhōu zhī huái yáng xià pī láng yá dōng guǎn qī jùn zhū jūn shì zhēng běi jiāng jūn nán yǎn zhōu cì shǐ yǒng xiū xiàn kāi guó gōng tán dào jì tǒng jìn ruì wǔ zú sān wàn, gē chuán bì jiāng, xīng yán jì fā, qiān fān jù jǔ, wàn zhào chuán zhēng. sàn qí cháng shì xiāo qí jiāng jūn duàn hóng tiě mǎ èr qiān, fēng qū diàn jī, bù zì jìng líng, zhí zhì yān yǐng. yòu mìng zhēng lǔ jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ liú cuì kòng hé yīn zhī shī, chōng qí cháo kū. xiāng zhōu cì shǐ zhāng shào tí xiāng chuān zhī zhòng, zhí jù yào hài. bā shǔ dù jīng mén zhī xiǎn, qín liáng jué dān qí zhī jìng, yún wǎng sì hé, zǒu fú lù jǐn. rán hòu luán yú xiào jià, liù jūn péng xiáng, jǐng bì qián qū, wǔ niú zhěng pèi. suī yǐ yīng bù zhī qì, péng chǒng zhī zī, dēng pí wú míng, shòu bīng shuí yù? jiā yǐ xī tǔ zhī rén, xián mù huáng zé, dōng wú jiāng shì, huái běn shǒu qiū, bì bù zì xiàn zuì rén zhī dǎng, héng wèi luàn wáng zhī yì. zhì jūn zé yú kuì, yīng chéng zé niǎo sàn, qí shì rán yǐ. shèng shàng yīn qín āi mǐn, qí zuì yóu huì, shì mín hé gū. shì yòng yī fēn qián huī, xuān shì cháo zhǐ. fú dào, qí jí gòng shōu qín huì shēn, qīng zhōu hù sòng. ruò yǐ chāng jué, xiān shì zǔ wèi, yí fān rán bèi luàn, xiāng shuài guī cháo. qǐng dà xíng suǒ jiā, hóng ēn kuàng qià, fù liàng sān xī, tè méng quán yòu, huì tóng chǎn yǐ xià, xiàn zhī zhū zhí, xián wú suǒ rǎn. kuàng bǐ fǔ zhōu wén wǔ, bìng liè wáng zhí, hé guó róng rèn, shēn suī zài wài, nǎi xīn chén jí. fū zhuǎn huò guì sù, hòu jī zé xiōng, suì shǐ wáng shī lín jiāo, léi diàn jiē zhì, shì qí zhī hèn, yì jiāng hé jí.
使持節、中領軍佷山縣開國侯到彥之率羽林選士果勁二萬,雲旍首路,組甲曜 川。使持節、散騎常侍、都督南徐兗之江北淮南青州徐州之淮陽下邳琅邪東莞七郡 諸軍事、征北將軍、南兗州刺史、永修縣開國公檀道濟統勁銳武卒三萬,戈船蔽江, 星言繼發,千帆俱舉,萬棹遄征。散騎常侍、驍騎將軍段宏鐵馬二千,風驅電擊, 步自竟陵,直至鄢郢。又命征虜將軍、雍州刺史劉粹控河陰之師,沖其巢窟。湘州 刺史張邵提湘川之眾,直據要害。巴、蜀杜荊門之險,秦、梁絕丹圻之逕,雲網四 合,走伏路盡。然後鑾輿效駕,六軍鵬翔,警蹕前驅,五牛整旆。雖以英布之氣, 彭寵之資,登陴無名,授兵誰御?加以西土之人,咸沐皇澤,東吳將士,懷本首丘, 必不自陷罪人之黨,橫為亂亡之役。置軍則魚潰,嬰城則鳥散,其勢然矣。聖上殷 勤哀愍,其罪由晦,士民何辜。是用一分前麾,宣示朝旨。符到,其即共收擒晦身, 輕舟護送。若已猖蹶,先事阻衛,宜翻然背亂,相率歸朝。頃大刑所加,洪恩曠洽, 傅亮三息,特蒙全宥,晦同產以下,羨之諸侄,咸無所染。況彼府州文武,並列王 職,荷國榮任,身雖在外,乃心辰極。夫轉禍貴速,後機則凶,遂使王師臨郊,雷 電皆至,噬臍之恨,亦將何及。
shí yì zhōu cì shǐ xiāo mó zhī bā xī tài shǒu liú dào chǎn bèi zhēng hái, shǐ zhì jiāng líng, huì bìng xì zhí, méi qí cái huò, yǐ chōng jūn zī. jìng líng nèi shǐ yīn dào luán wèi zhī jùn, yǐ wèi zī yì cān jūn. yǐ dì dùn wèi guān jūn jìng líng nèi shǐ, zǒng liú rèn xiōng zi shì yóu wèi jiàn wēi jiāng jūn nán píng tài shǒu. liú cuì ruò zhì, zhōu chāo néng pò zhī zhě, jí yǐ wèi lóng xiāng jiāng jūn yōng zhōu cì shǐ. huì lǜ zhòng èr wàn, fā zì jiāng líng, zhōu jiàn liè zì jiāng jīn zhì yú pò zhǒng, jīng qí xiāng zhào, bì duó rì guāng. huì nǎi tàn yuē: hèn bù dé yǐ cǐ wèi qín wáng zhī shī! zì lǐng xiāng zhōu cì shǐ, yǐ zhāng shào wèi fǔ guó jiāng jūn, shào bù shòu mìng. huì xí jīng yì yuē:
時益州刺史蕭摹之、巴西太守劉道產被征還,始至江陵,晦並系縶,沒其財貨, 以充軍資。竟陵內史殷道鸞未之郡,以為咨議參軍。以弟遁為冠軍、竟陵內史,總 留任;兄子世猷為建威將軍、南平太守。劉粹若至,周超能破之者,即以為龍驤將 軍、雍州刺史。晦率眾二萬,發自江陵,舟艦列自江津至於破冢,旍旗相照,蔽奪 日光。晦乃嘆曰:「恨不得以此為勤王之師!」自領湘州刺史,以張邵為輔國將軍, 邵不受命。晦檄京邑曰:
wáng shì duō gù, huò nán jiàn zhēn. yíng yáng shī dé, zì jué zōng miào. lú líng wáng gòu xì yǒu běn, lǚ bèi cāi xián, qiě jū sàng shī lǐ, xiá ěr suǒ jù, jī yuàn fàn shàng, zì yí fēi dào. qún hòu shì wèi, yuán dēng shèng míng, luàn zhī wèi yì, zhí yǒu suǒ xì. àn chē qí dà jiāng jūn wáng hóng shì zhōng wáng tán shǒu, miù méng shí sī, dāo qiè quán yào. hóng yú yǒng chū zhī shǐ, shí hé bù shì zhī ēn, yuán jiā zhī ràng, zì wèi rèn yù fú qiǎn, jìn wū xiān huáng wěi chéng zhī jì, tuì zhǎng xián xì yì tóng zhī duān. tán shǒu wǎng yīn shǐ xià, fǎng yǐ jīn shàng qǐ jū, bù néng guāng yáng lìng dé, zhāng yú cháo tīng, qí yán duō wū, gù bù jù shuō. wáng huá zéi wáng zhī yú, shǎng zhuó zhī cì, xiān dì cháng jiàn fǎng dǎi, shù yǒu yī fēn kě qǔ, ér huá bǐng xìng xiōng cāi, duō suǒ rěn hài. nǎng zhě zòng rén rù chéng, tuō jí cí shì, cǐ dōu shì shù, xián suǒ wén zhī. yǐ qí suǒ qǐ jí shàng shǒu dá shì zōng shū xiàn, yòu lìng xuān gào xú fù èr gōng. jí zhōu jiū shǐ xià, yòu lìng jiàn zī, yún: yù zì lǎn zhèng shì, qiú lí rèn hái dōu, bìng lìng tán shǒu jù shù cǐ yì. yòu huì guān dào rén shuō, wài rén gào huá jí dào yàn zhī móu fǎn, bù wèi wú zhī. chéng nèi dōng jiāng, shù rì zhī nèi, cāo gē xiāng dài. huá shuō shù wèi qiū dāng suǒ zèn, cháng bù zì ān. fán cǐ zhū shì, qǐ yǒu zhōng chéng míng qì ruò cǐ zhě xié? zì yǐ fù wáng dào cè, qíng shì yì rén, wài jué jiǔ lǐ, ér xiāo yǐn shì zì. tiǎn mào wéi wéi wéi wéi wéi wéi fán jué shì shù, shuí bù cè mù. yòu cháng tàn zǎi xiàng dùn yǒu shù rén, shì hé fèn fèn, guī zǒng wēi quán, bù gù guó diǎn. bǎo yòu huáng jiā zhě, lí tú lù zhī zhū xiào qín shè jì zhě, zhì jiān yí zhī huò. jìn shēn zhī tú, shú bù kāng kǎi! suì jiǎo wéi zhào zhǐ, qiǎn dào yàn zhī xiāo xīn zhī qīng zhōu jiàn xí. jí rì jiān lì zuǒ wèi lù xí zhòng jūn yǐ zhì yáng zi.
王室多故,禍難荐臻。營陽失德,自絕宗廟。廬陵王構鬩有本,屢被猜嫌,且 居喪失禮,遐邇所具,積怨犯上,自貽非道。群後釋位,爰登聖明,亂之未乂,職 有所系。按車騎大將軍王弘、侍中王曇首,謬蒙時私,叨竊權要。弘於永初之始, 實荷不世之恩,元嘉之讓,自謂任遇浮淺,進誣先皇委誠之寄,退長嫌隙異同之端。 曇首往因使下,訪以今上起居,不能光揚令德,彰於朝聽,其言多誣,故不具說。 王華賊亡之餘,賞擢之次,先帝常見訪逮,庶有一分可取,而華稟性凶猜,多所忍 害。曩者縱人入城,託疾辭事,此都士庶,咸所聞知。以其所啟及上手答示宗叔獻, 又令宣告徐、傅二公。及周糾使下,又令見咨,云:「欲自攬政事,求離任還都, 並令曇首具述此意。」又惠觀道人說,外人告華及到彥之謀反,不謂無之。城內東 將,數日之內,操戈相待。華說數為秋當所譖,常不自安。凡此諸事,豈有忠誠冥 契若此者邪?自以父亡道側,情事異人,外絕酒醴,而宵飲是恣。靦貌囗囗囗囗囗 囗凡厥士庶,誰不側目。又常嘆宰相頓有數人,是何憤憤,規總威權,不顧國典。 保祐皇家者,罹屠戮之誅;效勤社稷者,致殲夷之禍。搢紳之徒,孰不慷慨!遂矯 違詔旨,遣到彥之、蕭欣之輕舟見襲。即日監利左尉露檄眾軍已至揚子。
suī yǐ bù wǔ, tiǎn hé fān rèn, guó jiā jiān nán, bēi fèn jiān jí. ruò shǐ xiǎo rén dé zhì, jūn zǐ dào xiāo, fán bǎi yǒu tiǎn cuì zhī āi, cāng shēng shēn héng liú zhī jù. zhé jiū lēi yì tú, shàn zhì zhōu jiǎ, zhú lú gèn chuān, sì jiè bì yě, wǔ fū zhì yǒng, rén bǎi qí chéng. jīn qiǎn nán mán sī mǎ níng yuǎn jiāng jūn yǔ dēng zhī tǒng cān jūn shì jiàn wǔ jiāng jūn jiàn píng tài shǒu ān tài xuān wēi jiāng jūn zhāo hóng zōng cān jūn shì xuān wēi jiāng jūn wáng shào zhī děng, jīng ruì yī wàn, qián fēng zhì tǎo. nán mán cān jūn zhèn wǔ jiāng jūn wèi xiàng tǒng cān jūn shì xuān wēi jiāng jūn chén zhēn hǔ lǚ èr qiān, cān jūn shì jiàn wēi jiāng jūn xīn xìng tài shǒu hè yīn jiǎ zú sān qiān, xiāng xì qǔ dào. nán mán cān jūn zhèn wēi jiāng jūn guō zhuō tiě qí èr qiān, shuǐ bù qí jǔ. dà jūn sān wàn, luò yì diàn mài. xíng guān jūn jiāng jūn jìng líng nèi shǐ hé dōng tài shǒu xiè dùn jiàn wēi jiāng jūn nán píng tài shǒu xiè shì yóu xiāo yǒng yī wàn, liú shǒu jiāng líng. fēn mìng cān jūn zhǎng níng tài shǒu dòu yīng qī bù qí wǔ qiān, zhí chū yì yáng. sī mǎ jiàn wēi jiāng jūn xíng nán yì yáng tài shǒu zhōu chāo zhī tǒng jūn sī mǎ zhèn wǔ jiāng jūn hú chóng zhī jīng hàn yī wàn, běi chū gāo yáng, zhǎng jiān xíng cān jūn níng yuǎn jiāng jūn zhū dàn zhī bù qí wǔ qiān, xī chū yàn sāi, tóng tǎo liú cuì, bìng qū xiāng yáng. qí bīng shàng sù, zhǐ jǐng qí fèn. zhū xián bìng tóng guó ēn, qíng jiān yì liè, jīn chéng zhì shì wàng shēn zhī rì, yì fū zhe jī zhī qiū, jiàn jī ér dòng, wàng fēng ér bù dài xù.
雖以不武,忝荷蕃任,國家艱難,悲憤兼集。若使小人得志,君子道消,凡百 有殄瘁之哀,蒼生深橫流之懼。輒糾勒義徒,繕治舟甲,舳艫亘川,駟介蔽野,武 夫鷙勇,人百其誠。今遣南蠻司馬寧遠將軍庾登之統參軍事建武將軍建平太守安泰、 宣威將軍昭弘宗、參軍事宣威將軍王紹之等,精銳一萬,前鋒致討。南蠻參軍、振 武將軍魏像統參軍事、宣威將軍陳珍虎旅二千,參軍事、建威將軍、新興太守賀愔 甲卒三千,相系取道。南蠻參軍、振威將軍郭卓鐵騎二千,水步齊舉。大軍三萬, 駱驛電邁。行冠軍將軍竟陵內史河東太守謝遁、建威將軍南平太守謝世猷驍勇一萬, 留守江陵。分命參軍、長寧太守竇應期步騎五千,直出義陽。司馬、建威將軍、行 南義陽太守周超之統軍司馬、振武將軍胡崇之精悍一萬,北出高陽,長兼行參軍、 寧遠將軍硃澹之步騎五千,西出雁塞,同討劉粹,並趨襄陽。奇兵尚速,指景齊奮。 諸賢並同國恩,情兼義烈,今誠志士忘身之日,義夫著績之秋,見機而動,望風而 不待勖。
huì zhì jiāng kǒu, dào yàn zhī yǐ dào péng chéng zhōu. yǔ dēng zhī jù bā líng, wèi nuò bù gǎn jìn. huì lín yǔ lián rì, cān jūn liú hé zhī yuē: bǐ cǐ gòng yǒu yǔ ěr, tán zhēng běi xún zhì, dōng jūn fāng qiáng, wéi yí sù zhàn. dēng zhī xin kuāng qiè, shǐ xiǎo jiāng chén yòu zuò dà náng, zhù máo shù qiān hú, xiàn yú fān qiáng, yún kě yǐ fén jiàn, yòng huǒ yí xū qíng, yǐ huǎn zhàn qī. huì rán zhī, suì tíng jūn shí wǔ rì. nǎi gōng xiāo xīn yú péng chéng zhōu, zhōng bīng cān jūn kǒng yán xiù lǜ sān qiān rén jìn zhàn, shén lì. xīn yú chén hòu yōng dùn zì wèi, yòu wěi jūn hái chuán, yú shì dà bài. yán xiù yòu gōng zhōu kǒu shān, xiàn zhī, yàn zhī tuì bǎo yǐn qí.
晦至江口,到彥之已到彭城洲。庾登之據巴陵,畏懦不敢進。會霖雨連日,參 軍劉和之曰:「彼此共有雨耳,檀征北尋至,東軍方強,唯宜速戰。」登之忄匡怯, 使小將陳祐作大囊,貯茅數千斛,縣於帆檣,雲可以焚艦,用火宜須晴,以緩戰期。 晦然之,遂停軍十五日。乃攻蕭欣於彭城洲,中兵參軍孔延秀率三千人進戰,甚力。 欣於陳後擁楯自衛,又委軍還船,於是大敗。延秀又攻洲口柵,陷之,彥之退保隱 圻。
huì yòu shàng biǎo yuē:
晦又上表曰:
chén wén xiōng xié bài guó, xiān dài chéng huàn chán shù luàn cháo, yì shì qí huò. gù zhào gāo jiǎo bī, qín shì yòng qīng dǒng zhuō jiē luàn, hàn zuò yī fù. suī zhé wáng zǎi shì, dà míng zhào lín, wèi néng shǐ qí jiàn fú xìng, zī hài bù zuò. jiān chén wáng hóng děng qiè nòng wēi quán, xìng zào huò luàn, suì yǔ dì huá nèi wài yǐng xiǎng, tóng è xiāng chéng, jì hài zhōng xián, tú xī fēi wàng. gù sī tú chén xiàn zhī zuǒ guāng lù dài fū chén liàng héng bèi kù hài, bìng jí chén mén. suī wèi zhī zhēng běi jiāng jūn chén dào jì cún wáng, bù róng dú miǎn. suì qiǎn xiāo xīn dào yàn zhī děng qīng zhōu jiàn xí, jiān wěi zhī shén, yī zhì yú sī. xiàn zhī jí liàng, huò sù dé yuán chén, yīn yà huáng jí, huò rèn zǒng wén wǔ, wèi bān sān shì, dào jì zhí wéi shàng jiāng, hàn chéng shì sī, jiē shòu yù xiān cháo, dòng liáng yī dài. chén xī yīn shí xìng, guò méng xiān juàn, nèi wén zhèng shì, wài jīng róng lǚ, yǔ xiàn zhī liàng děng tóng bèi chǐ pàn. jì jīng qǐ wáng jī, xié jì dà yè, yuán zì quán yú, jì yú yī ràng, chéng cè suī wēi, réng jiàn jì lù, bìng méng dān shū zhī shì, gè shòu shān hé zhī shǎng, yù shǐ yǔ sòng shēng jiàng, chuán zhī wú qióng. jí shèng tǐ bù yù, mù bo wú jí, zhào chén děng sì rén, tóng shēng yù chuáng, gù mìng lǐng yí, wěi yǐ jiā guó. yǎng fèng chéng zhǐ, fǔ jié gǔ gōng, zhōng zhēn bù xiào, qī zhī yǐ sǐ. dàn yíng yáng bèi dé, zì jué yú tiān, shè jì zhī wēi, yōu zài tuō fù, bù yǒu suǒ fèi, jiāng yān yǐ xìng. nǎi yuǎn jī yīn hàn, yòng shēng shèng dé.
臣聞凶邪敗國,先代成患;讒豎亂朝,異世齊禍。故趙高矯逼,秦氏用傾;董 卓階亂,漢祚伊覆。雖哲王宰世,大明照臨,未能使其漸弗興,茲害不作。奸臣王 弘等竊弄威權,興造禍亂,遂與弟華內外影響,同惡相成,忌害忠賢,圖希非望。 故司徒臣羨之、左光祿大夫臣亮橫被酷害,並及臣門。雖未知征北將軍臣道濟存亡, 不容獨免。遂遣蕭欣、到彥之等輕舟見襲,奸偽之甚,一至於斯。羨之及亮,或宿 德元臣,姻婭皇極,或任總文武,位班三事,道濟職惟上將,捍城是司,皆受遇先 朝,棟樑一代。臣昔因時幸,過蒙先眷,內聞政事,外經戎旅,與羨之、亮等同被 齒盼。既經啟王基,協濟大業,爰自權輿,暨於揖讓,誠策雖微,仍見紀錄,並蒙 丹書之誓,各受山河之賞,欲使與宋升降,傳之無窮。及聖體不預,穆卜無吉,召 臣等四人,同升御床,顧命領遺,委以家國。仰奉成旨,俯竭股肱,忠貞不效,期 之以死。但營陽悖德,自絕於天,社稷之危,憂在託付,不有所廢,將焉以興。乃 遠稽殷、漢,用升聖德。
bì xià shùn liú chéng chuán, bù tīng zhāng wǔ zhī yí, rù dǐ lóng fēi, fēi qí sòng chāng zhī yì, sī nǎi zhǔ chén xiāng xìn, tiān rén hé qì, jiǔ wǔ dāng yáng, huà xíng sì hǎi. xiàn zhī jí liàng, nèi zàn huáng yóu, chén yǔ dào jì, fēn hàn yú wài, pǔ tiān zhī xià, shú yuē bù yí. suì méng chǒng shòu, lái zhèn cǐ fāng, fēn liú dì zhí, yǐ shì tái shěng. dào rèn yǐ lái, shǒu wěi sān zài, suī xíng zài yuǎn wài, xīn xì běn cháo, shì wú dà xiǎo, dòng jiē zī qǐ, bā zhōu zhī zhèng, wǎng yī zhuān zhé, zūn shàng zhī xīn, zú guàn yōu xiǎn. bì xià yuǎn shù xiān zhǐ, shēn yǐ hūn yīn, dà xī shì xiū, fù méng yǐn zhào, shì yǐ qù nián sòng nǚ qiǎn ér, hé jiā jù xià, xuè chéng rú cǐ, wèi zhī suǒ kuì. ér xiōng jiǎo wú duān, wàng shēng xìn huò, xiàn zhī nèi zhū, chén shòu wài fá, gù shěng zhū huái, bù shí hé zuì? tiān tīng xiá miǎo, chén sù mí yóu. hóng děng jì méng chǒng rèn, dé shì zuǒ yòu, zì wèi shì shàn hú shǔ, lǐ gé xūn jué. yòu yǐ bì xià fù yú chūn qiū, shǐ lǎn zhèng shì, yù féng líng ēn xìng, kuī wàng guó quán, qīn cóng pán chí, guī zì fēng zhí, bù chú chén děng, wǎng dé zhuān quán, suǒ yǐ jiāo jié chán tè, chéng shì luàn jiē. yòu wéi hóng děng suǒ gòu, dāng yǐ yíng yáng wèi yán, lú líng wèi zuì. yòu yǐ chén děng wèi gāo gōng tóng, nèi wài jiāo gù. bì xià xìn qí hòu mào, wàng jué zuǒ dào, sān zhì xià jī, néng bù zàn huò.
陛下順流乘傳,不聽張武之疑,入邸龍飛,非俟宋昌之議,斯乃主臣相信,天 人合契,九五當陽,化形四海。羨之及亮,內贊皇猷,臣與道濟,分翰於外,普天 之下,孰曰不宜。遂蒙寵授,來鎮此方,分留弟侄,以侍台省。到任以來,首尾三 載,雖形在遠外,心系本朝,事無大小,動皆咨啟,八州之政,罔一專輒,尊上之 心,足貫幽顯。陛下遠述先旨,申以婚姻,大息世休,復蒙引召,是以去年送女遣 兒,闔家俱下,血誠如此,未知所愧。而凶狡無端,妄生釁禍,羨之內誅,臣受外 伐,顧省諸懷,不識何罪?天聽遐邈,陳訴靡由。弘等既蒙寵任,得侍左右,自謂 勢擅狐鼠,理隔熏掘。又以陛下富於春秋,始覽政事,欲馮陵恩幸,窺望國權,親 從磐歭,規自封殖,不除臣等,罔得專權,所以交結讒慝,成是亂階。又惟弘等所 構,當以營陽為言,廬陵為罪。又以臣等位高功同,內外膠固。陛下信其厚貌,忘 厥左道,三至下機,能不暫惑。
fú zì xún shěng, fèi hūn lì míng, shì fēi wèi jǐ. lú líng zhī shì, bù yóu bàng rén, nèi jī xiāo qiáng zhī xìn, wài háng shū duàn zhī fá, jì zhì zhī yǒu zhǔ, chén hé yù yān. rán lú líng wèi xìng qīng xiǎn, tì shùn bù zú, wǔ huáng lín bēng, yì yǒu kǒu zhào, bǐ suī fā zì yíng yáng, shí fēi guó huò. zhì yú xiàn zhī liàng děng, zhōu xuán tóng tǐ, xīn fù nèi wài, zhèng yù lù lì huáng jiā, jǐn zhōng bào zhǔ. ruò lìng chén děng pō yù zhí quán, bù zhuān wèi guó, chū fèi yíng yáng, bì xià zài yuǎn, wǔ huáng zhī zi, shàng yǒu tóng yòu, yōng yǐ hào lìng, shuí gǎn fēi zhī. ér sù liú sān qiān, xū guǎn sān yuè, fèng yíng luán jià, yǐ zūn xià wǔ, xuè xīn ruò sī, yì wèi kě jiàn.
伏自尋省,廢昏立明,事非為己。廬陵之事,不由傍人,內積蕭牆之釁,外行 叔段之罰,既制之有主,臣何預焉。然廬陵為性輕險,悌順不足,武皇臨崩,亦有 口詔,比雖發自營陽,實非國禍。至於羨之、亮等,周旋同體,心腹內外,政欲戮 力皇家,盡忠報主。若令臣等頗欲執權,不專為國,初廢營陽,陛下在遠,武皇之 子,尚有童幼,擁以號令,誰敢非之。而溯流三千,虛館三月,奉迎鑾駕,以遵下 武,血心若斯,易為可鑑。
qiě chén děng fèng shì xiān cháo, shí yǒu qī nián, bìng jū xiǎn yào, shì chēng gōng jǐn, bù tú yī dàn zhì zī xìn fá. fū zhōu gōng dà xián, shàng yǒu liú yán zhī bàng, bó qí zhì xiào, bù miǎn zèn sù zhī huò. cí fù fēi wú qíng yú rén zi, míng jūn qǐ yǒu zhì yú zhēn chén. jiān gòu suǒ yí, shì huí shān yuè, kuàng nǎi jīng chéng wēi qiǎn, ér wàng qiú xìn zhě zāi! shī bù yún hū: chán rén wǎng jí, jiāo luàn sì guó. kǎi tì jūn zǐ, wú xìn chán yán. bì xià gōng lǎn piān jí, yán hé shì fēi, xìn zhào zhī méng, yí yīng shēn chá. chén qiè jù wáng shì xiǎo yǒu huáng fǔ zhī huàn, dà yǒu yán lè zhī huò, sù yè yīn yōu, ruò wú shǒu lǐng. fū zhōu dào jìn wēi, huán wén chēng fá, jūn cè luàn guó, zhào yāng rù zhū. kuàng jīn xiōng huò tāo tiān, chén jí wēi bī, tái fǔ nú lù, yuè mù qīng xiàn. chén cái fēi jiàng hóu, ān hàn shì zhí, rén kuì bó lù, cè fèng yí zhǐ. guó nán jì shēn, jiā tòng yì qiè. zhé jiǎn tú shàn jiǎ, jūn cì bā líng, xiāo xīn jiǒng shè, wàng fēng bēn bèng. chén chéng duǎn liè, zài guó wàng shēn, yǎng píng shè jì zhī líng, fǔ lì yì yǒng zhī qì, jiāng zhǎng qū diàn sǎo, zhí rù shí tóu, xiāo jiǎn yuán xiōng, zhū yí shǒu è, diào èr gōng zhī yuān hún, xiě sī mén zhī huò tòng. rán hòu fēn guī sī kòu, gān fù dǐng huò, suī sǐ zhī rì, yóu shēng zhī nián.
且臣等奉事先朝,十有七年,並居顯要,世稱恭謹,不圖一旦致茲釁罰。夫周 公大賢,尚有流言之謗,伯奇至孝,不免譖訴之禍。慈父非無情於仁子,明君豈有 志於貞臣。奸遘所移,勢回山嶽,況乃精誠微淺,而望求信者哉!《詩》不云乎: 「讒人罔極,交亂四國。愷悌君子,無信讒言。」陛下躬覽篇籍,研核是非,釁兆 之萌,宜應深察。臣竊懼王室小有皇甫之患,大有閻樂之禍,夙夜殷憂,若無首領。 夫周道浸微,桓、文稱伐,君側亂國,趙鞅入誅。況今凶禍滔天,辰極危逼,台輔 孥戮,岳牧傾陷。臣才非絳侯,安漢是職,人愧博陸,廁奉遺旨。國難既深,家痛 亦切。輒簡徒繕甲,軍次巴陵,蕭欣窘懾,望風奔迸。臣誠短劣,在國忘身,仰憑 社稷之靈,俯厲義勇之氣,將長驅電掃,直入石頭,梟翦元兇,誅夷首惡,吊二公 之冤魂,寫私門之禍痛。然後分歸司寇,甘赴鼎鑊,雖死之日,猶生之年。
fú wéi bì xià dé hé qián yuán, dào móu xuán jí, jiàn xiōng huò zhī wú duān, chá zhēn liàng zhī yǒu běn, huí rì yuè zhī zhào, fà shuāng diàn zhī wēi, xiāo sì xiōng yú miào tíng, xuán sān jiān yú jiàng què, shēn èr tái zhī fěi gū, míng liǎng fān zhī wú zuì, shàng xiè zǔ zōng, xià gào bǎi xìng, qiǎn yī chéng zhī shǐ, cì zhǐ chǐ zhī shū, chén biàn lēi zhòng xuán qí, hái bǎo suǒ rèn. xū cì jìn lù, xún fù biǎo wén.
伏惟陛下德合乾元,道侔玄極,鑒凶禍之無端,察貞亮之有本,回日月之照, 髮霜電之威,梟四凶於廟庭,懸三監於絳闕,申二台之匪辜,明兩蕃之無罪,上謝 祖宗,下告百姓,遣一乘之使,賜咫尺之書,臣便勒眾旋旗,還保所任。須次近路, 尋復表聞。
chū, huì yǔ xú xiàn zhī fù liàng móu wèi zì quán zhī jì, huì jù shàng liú, ér tán dào jì zhèn guǎng líng, gè yǒu qiáng bīng, yǐ zhì chí cháo tíng xiàn zhī liàng yú zhōng bǐng quán, kě dé chí jiǔ. jí tài zǔ jiāng xíng zhū, wáng huá zhī tú xián yún: dào jì bù kě xìn. tài zǔ yuē: dào jì zhǐ yú xié cóng, běn fēi shì zhǔ. shā hài zhī shì, yòu suǒ bù guān. wú zhào ér wèn zhī, bì yì. yú shì zhào dào jì rù cháo, shòu zhī yǐ zhòng, wěi zhī xī tǎo. huì wén xiàn zhī děng sǐ, wèi dào jì bì bù dú quán, jí wén lǜ zhòng lái shàng, huáng jù wú jì.
初,晦與徐羨之、傅亮謀為自全之計,晦據上流,而檀道濟鎮廣陵,各有強兵, 以制持朝廷;羨之、亮於中秉權,可得持久。及太祖將行誅,王華之徒咸云:「道 濟不可信。」太祖曰:「道濟止於脅從,本非事主。殺害之事,又所不關。吾召而 問之,必異。」於是詔道濟入朝,授之以眾,委之西討。晦聞羨之等死,謂道濟必 不獨全,及聞率眾來上,惶懼無計。
dào jì jì zhì, yǔ yàn zhī jūn hé, qiān jiàn yuán àn. huì shǐ jiàn jiàn shù bù duō, qīng zhī, bù jí chū zhàn. zhì wǎn, yīn fēng fān shàng, qián hòu lián yàn, xī rén lí zǔ, wú fù dòu xīn. tái jūn zhì jì zhì zhōu wěi, liè jiàn guò jiāng, huì dà jūn yī shí kuì sàn. huì yè chū, tóu bā líng, dé xiǎo chuán hái jiāng líng. chū, yōng zhōu cì shǐ liú cuì qiǎn dì jìng líng tài shǒu dào jì yǔ tái jūn zhǔ shěn chǎng zhī xí jiāng líng, zhì shā qiáo, zhōu chāo lǜ wàn yú rén yǔ zhàn, dà pò zhī. é ér huì bài wèn zhì. huì zhì jiāng líng, wú tā chù fēn, wéi kuì xiè zhōu chāo ér yǐ. chāo qí yè shě jūn dān gě yì dào yàn zhī jiàng. zhòng sàn lüè jǐn, nǎi xié qí dì dùn xiōng zi shì jī děng qī qí běi zǒu. dùn féi zhuàng bù néng qí mǎ, huì měi dài zhī, xíng bù dé sù. zhì ān lù yán tóu, wèi shù zhǔ guāng shùn zhī suǒ zhí. shùn zhī, huì gù lì yě. kǎn sòng jīng shī, yú lù zuò bēi rén dào, qí cí yuē:
道濟既至,與彥之軍合,牽艦緣岸。晦始見艦數不多,輕之,不即出戰。至晚, 因風帆上,前後連咽,西人離阻,無復斗心。台軍至忌置洲尾,列艦過江,晦大軍 一時潰散。晦夜出,投巴陵,得小船還江陵。初,雍州刺史劉粹遣弟竟陵太守道濟 與台軍主沈敞之襲江陵,至沙橋,周超率萬餘人與戰,大破之。俄而晦敗問至。晦 至江陵,無它處分,唯愧謝周超而已。超其夜舍軍單舸詣到彥之降。眾散略盡,乃 攜其弟遁、兄子世基等七騎北走。遁肥壯不能騎馬,晦每待之,行不得速。至安陸 延頭,為戍主光順之所執。順之,晦故吏也。檻送京師,於路作《悲人道》,其詞 曰:
bēi rén dào xī, bēi rén dào zhī shí nán. āi rén dào zhī duō xiǎn, shāng rén dào zhī guǎ ān. yì huá zōng zhī guān zhòu, gù qīng liú ér yuǎn yuán. shù wén dé yú tíng hù, lì cāo xué yú héng mén. yīng jī shàn zhī yú yòu, dāng lǚ fú zhī suǒ yán. hé xiǎo zi zhī xiōng fàng, shí zhāo huò ér zuò qiān. zhí gé biàn zhī dà yùn, zāo yī gù yú shèng huáng. cān móu yóu yú chuàng wù, zàn dì zhì yú hóng gāng. chū zhì róng yú jìn wèi, rù guān yán yú wéi fáng. fēn hé shān zhī guī zǔ, jì wén wǔ zhī guī zhāng. bǐng gù mìng yú xī diàn, shòu yí jì yú yù chuáng. yī nuò liè qí wú jié, shí huái cǐ ér bù wàng. hé lóng yù yú xiān zhǔ, yù bào zhī yú hòu wáng. yōu tuō fù zhī wú xiào, jù kuì yán yú cún wáng. wèi jì tǐ qí sì yè, néng zēng huī yú qián guāng. jū è mì zhī wèi jǐ, yuè lǐ dù ér miǎn huāng. pǔ tiān rǎng ér yǔn qì, bì shè jì zhī lún sàng. shěn wú chái zhī tǐ guó, shí qǐ chù ér fěi huáng. jí yì zhào zhī yī zhì, gù hūn jí ér míng zhāng. liàng zhǔ zūn ér mín yàn, xìn bo zuò zhī wú jiāng. guó jì wēi ér zhòng gòu, jiā yǐ shuāi ér zài chāng. huò fú gù ér xiū fǒu, jì shì dào zhī fāng kāng.
悲人道兮,悲人道之實難。哀人道之多險,傷人道之寡安。懿華宗之冠胄,固 清流而遠源。樹文德於庭戶,立操學于衡門。應積善之餘祐,當履福之所延。何小 子之凶放,實招禍而作愆。值革變之大運,遭一顧於聖皇。參謀猷於創物,贊帝制 於宏綱。出治戎于禁衛,入關言於帷房。分河山之珪組,繼文武之龜章。稟顧命於 西殿,受遺寄於御床。伊懦劣其無節,實懷此而不忘。荷隆遇於先主,欲報之於後 王。憂託付之無效,懼愧言於存亡。謂繼體其嗣業,能增輝於前光。居遏密之未幾, 越禮度而湎荒。普天壤而殞氣,必社稷之淪喪。矧吾儕之體國,實啟處而匪遑。藉 億兆之一志,固昏極而明彰。諒主尊而民晏,信卜祚之無疆。國既危而重構,家已 衰而載昌。獲扶顧而休否,冀世道之方康。
cháo bāo gōng yǐ shū jué, zhī mìng fú yú xī fān. zòu xiāo guǎn zhī cáo zàn, yōng zhū máo zhī hè huáng. lín bā fāng yǐ zuò zhèn, xiǎng wén wǔ zhī huán huán. lì bó ruò yǐ wèi zhèng, shí wàng shí yú rì gàn. qǐ shēn fǔ zhī gǎn mù, shù wéi sòng zhī píng hàn. fǔ yú lì qí sān rěn, shí zhōu huí qí wèi zài. qǐ yǒu lǜ yú nèi wéi wéi wéi wéi qí yún cái. tòng jiā fǔ zhī èr zǎi, bìng jiā pì ér mí dài. āi ruò xī zhī cóng huò, bēi fā zhōng ér xīn mèi.
朝褒功以疏爵,祗命服於西蕃。奏簫管之嘈贊,擁硃旄之赫煌。臨八方以作 鎮,響文武之桓桓。厲薄弱以為政,實忘食於日旰。豈申甫之敢慕,庶惟宋之屏翰。 甫逾歷其三稔,實周回其未再。豈有慮於內囗囗囗囗其雲裁。痛夾輔之二宰,並加 辟而靡貸。哀弱息之從禍,悲發中而心痗。
yī jīng hàn zhī liáng yàn, dǎi wén wǔ zhī zǐ mín. jiàn zhōng zhēn ér fú liàng, dǔ lǐ qū ér mò shēn. jiē yì gài ér tóng fèn, xián hé gē ér jìng zhēn. fú zhú lú zhī yì yì, chén chē qí zhī lín lín. guān rén hé yǔ shī zhěng, wèi zī bīng qí shuí chén. shù wáng hún zhī xuě yuàn, fǎn jīng wèi yú yí lún. qí qīng zhōu yú jiāng qū, tiǎn ruì dí qí jiē yān. lēi lù tú yú bái shuǐ, kòu wú fǎn yú zhǐ lún. qì yǒu jié ér yì zhuàng, wēi jì sù ér mí zhèn. jiē shí zāi zhī bù yǔ, wù fēng yǔ yǐ yú xún. wǒ móu zhàn ér bù kè, bǐ jì bēn qí niè chén. fá zhì yǒng zhī qí zhèng, hū mèng míng ér shì zūn. gǒu chéng bài qí yǒu shù, qǐ yuàn tiān ér yóu rén. hèn shǐ shí zhī wèi jié, suì cuī shī ér fù chén. chéng dé sàng zhī suǒ zāo, gù dāng zhī qí wú lìn. tòng tóng huái zhī ruò zi, héng zāo lí zhī yāng xìn. zhì wèi qióng ér shì qīng, lì wèi jí ér mò zhèn. shì tóng jǐn yú fēng dí, wǒ qiè lì ér qiān xìn. mǐn dì zhí zhī hé gū, shí wú jiù zhī suǒ yīng. wèi jiǔ yí qí kě chù, sī zhì miǎn yǐ quán shēng. jiē xìng mìng zhī nán suì, nǎi jiǒng sī shì yú biān tíng. yì hé wǔ yú tiān dì, bèi jiān wēi ér shì dīng.
伊荊漢之良彥,逮文武之子民。見忠貞而弗亮,睹理屈而莫申。皆義概而同憤, 咸荷戈而競臻。浮舳艫之弈弈,陳車騎之轔轔。觀人和與師整,謂茲兵其誰陳。庶 亡魂之雪怨,反涇、渭於彝倫。齊輕舟於江曲,殄銳敵其皆湮。勒陸徒於白水,寇 無反於只輪。氣有捷而益壯,威既肅而彌振。嗟時哉之不與,迕風雨以逾旬。我謀 戰而不克,彼繼奔其躡塵。乏智勇之奇正,忽孟明而是遵。苟成敗其有數,豈怨天 而尤人。恨矢石之未竭,遂摧師而覆陳。誠得喪之所遭,固當之其無吝。痛同懷之 弱子,橫遭罹之殃釁。智未窮而事傾,力未極而莫振。誓同盡於鋒鏑,我怯力而愆 信。愍弟侄之何辜,實吾咎之所嬰。謂九夷其可處,思致免以全生。嗟性命之難遂, 乃窘糹世於邊亭。亦何忤於天地,備艱危而是丁。
wǒ wén zhī yú xī gào, gōng mí gāo ér shēn cù. huò máng cì ér xìng miǎn, zú qīng zōng ér miè zú. zhōu tàn guì yú yù lì, zhōng xià fān ér mí jū. suī míng dé zhī dà xián, yì bù miǎn yú cán lù, huái jīn dàn ér rěn rén, wàng xiàng huì ér mò fù. jī wú shǎng ér zhèn zhǔ, jiāng hé fāng yǐ zì mù. fēi bīn shí zhī yuán zhào, shú wéi huò yǐ qǔ fú, zhe yīn jiàn yú zì gǔ, qǐ dú tàn yú jì shū. néng ān qīn ér yáng míng, liàng jiàn chēng yú xiān zhé. bǎo guī quán ér zhōng xiào, shāng zài yú ér jiē quē. rǔ lì shì zhī píng sù, hū shèng mǎn ér qīng miè. wéi zhēng cháng yǔ sǎ sǎo, tòng yī zhāo ér yǒng jué. wèn qí shuí ér wèi zhī, shí gū rén zhī xiǎn lì. zuì yǒu yú yú qiū shān, suī wàn sǐ qí hé xuě.
我聞之於昔誥,功彌高而身蹙。霍芒刺而倖免,卒傾宗而滅族。周嘆貴於獄吏, 終下蕃而靡鞠。雖明德之大賢,亦不免於殘戮,懷今憚而忍人,忘向惠而莫復。績 無賞而震主,將何方以自牧。非砏石之圓照,孰違禍以取福,著殷鑑於自古,豈獨 嘆於季叔。能安親而揚名,諒見稱於先哲。保歸全而終孝,傷在余而皆缺。辱歷世 之平素,忽盛滿而傾滅。惟烝嘗與灑掃,痛一朝而永絕。問其誰而為之,實孤人之 險戾。罪有逾於丘山,雖萬死其何雪。
jī jiǎo yǎn xī héng lǘ, qīn péng jiāo xī píng yì. suī lǚ shàng xī bù yī, lóng fēn hǎo xī qíng jì. jù dàn gēng xī cóng lù, dǔ shì dào xī jiān bì. guī zhì jú xī gōng míng, měi wèi zhī xī wèi yì. jīn dìng shì xī hé guān, cán míng zhì xī xī yì. suī dài jǐn xī wèi chǐ, jiē hòu yán xī mí zhì. zhǎng yī xī shù zi, xiè ěr xī míng zhì. bǎi líng xī fú cù, zhōng yān xī zhēn kè. wò jǐn xī fǔ jīn, lǐ mìng xī tóng dé. shì ān bǐ xī fēi cǐ, qǐ xiǎo fēn xī biàn huò. yù zhuāng shēng zhī dá yán, qǐng chéng fēng yǐ wèi zé.
羈角偃兮衡閭,親朋交兮平義。雖履尚兮不一,隆分好兮情寄。俱憚耕兮從祿, 睹世道兮艱詖。規志局兮功名,每謂之兮為易。今定諡兮闔棺,慚明智兮昔議。雖 待盡兮為恥,嗟厚顏兮靡置。長揖兮數子,謝爾兮明智。百齡兮浮促,終焉兮斟克。 臥盡兮斧斤,理命兮同得。世安彼兮非此,豈曉分兮辨惑。御莊生之達言,請承風 以為則。
zhōu chāo jì jiàng, dào yàn zhī yǐ cān fǔ shì, liú cuì qiǎn cān jūn shěn chǎng zhī gào yàn zhī shā qiáo zhī bài, shì yóu zhōu chāo, yàn zhī nǎi zhí zhī. xiān xì jué děng, yóu wèi jí lù, yú shì yǔ huì dùn xiōng zi shì jī shì yóu jí tóng dǎng kǒng yán xiù zhōu chāo hè yīn dòu yīng qī jiǎng qián yán qiān sī děng bìng fú zhū. shì jī, xuàn zhī zǐ yě, yǒu cái qì. lín sǐ wèi lián jù shī yuē: wěi zāi héng hǎi lín, zhuàng yǐ chuí tiān yì. yī dàn shī fēng shuǐ, fān wèi lóu yǐ shí. huì xù zhī yuē: gōng suì móu xī rén, bǎo tuì wú zhì lì. jì shè tài xíng xiǎn, sī lù xìn nán zhì. huì sǐ shí, nián sān shí qī. yǔ dēng zhī yīn dào luán hé chéng tiān bìng jiē yuán miǎn.
周超既降,到彥之以參府事,劉粹遣參軍沈敞之告彥之沙橋之敗,事由周超, 彥之乃執之。先系爵等,猶未即戮,於是與晦、遁、兄子世基、世猷及同黨孔延 秀、周超、賀愔、竇應期、蔣虔、嚴千斯等並伏誅。世基,絢之子也,有才氣。臨 死為連句詩曰:「偉哉橫海鱗,壯矣垂天翼。一旦失風水,翻為螻蟻食。」晦續之 曰:「功遂侔昔人,保退無智力。既涉太行險,斯路信難陟。」晦死時,年三十七。 庾登之、殷道鸞、何承天並皆原免。
chū, hé dōng rén shāng xuán shí wèi huì cān jūn, huì wèi nì, xuán shí mì yù tuī xī rén yǔ tián fū jí dào yàn zhī cóng dì wèi zhǔ, tián fū děng bù gǎn xǔ. zhī xuán shí dú móu bù lì, suì wèi huì lǐng chuáng. shì jì píng, hèn běn xīn zhī bù suí, tóu shuǐ sǐ. tài zǔ jiā zhī, yǐ qí zi huái fú wèi héng yáng wáng yì jì yòu jūn cān jūn dū hù. huì zǒu, zuǒ yòu jiē qì zhī, wéi yǒu yán líng gài zhuī suí bù shě. tài zǔ jiā zhī, hòu yǐ gài wèi zhǎng shā wáng yì xīn zhèn jūn gōng cáo dū hù.
初,河東人商玄石為晦參軍,晦為逆,玄石密欲推西人庾田夫及到彥之從弟為 主,田夫等不敢許。知玄石獨謀不立,遂為晦領幢。事既平,恨本心之不遂,投水 死。太祖嘉之,以其子懷福為衡陽王義季右軍參軍督護。晦走,左右皆棄之,唯有 延陵蓋追隨不舍。太祖嘉之,後以蓋為長沙王義欣鎮軍功曹督護。
shǐ chén yuē: xiè huì zuò xǐ fēng wéi miù, suì miǎn shì zhōng, sī yǒu yǐ jiàn gāo zǔ zhī shí zhì, zǎi chén zhī chēng zhí yě. fū nú lù suǒ shī, shì xíng zhòng xìn, zuǒ chù huò yòng, yì zhǐ qīng qiān. qīng qiān, wù zhī suǒ qīng zhòng xìn, rén zhī suǒ zhòng. gù fǔ yuè xī xíng yú shì, huī jiǎn rì yòng yú cháo, suī guì chén xì gù, bù yǐ rèn lóng chí fǎ, zhì hū xià sù shàng zūn, yòng cǐ dào yě. zì tài zǔ lín wù, zī diǎn shāo wéi, wǎng yǐ shū xíng, fǎ wèi ēn xī, fáng dé hài měi, yì cǐ zhī yóu. jiàng jí dà míng, qīng bì yù shén, zì fēi jié qiè shēn sī, líng fàn mì huì, zé zuǒ jiàng zhī kē, bù xíng yú quán qī. ruò yǒu shēn chù shèng zhǐ, xìn fēi guó xíng, miǎn shū cái zhì, diào kè gù wàng qí mén yǐ. yóu shì lǜ wú héng tiáo, shàng duō chí xíng, gāng wéi bù jǔ, ér wǎng mù suí zhī. suǒ yǐ jí rén fáng zhe zài wēi, shèn dà yóu xiǎo, gài wèi cǐ yún.
史臣曰:謝晦坐璽封違謬,遂免侍中,斯有以見高祖之識治,宰臣之稱職也。 夫孥戮所施,事行重釁,左黜或用,義止輕愆。輕愆,物之所輕;重釁,人之所重。 故斧鉞希行於世,徽簡日用於朝,雖貴臣細故,不以任隆弛法,至乎下肅上尊,用 此道也。自太祖臨務,茲典稍違,網以疏行,法為恩息,妨德害美,抑此之由。降 及大明,傾詖愈甚,自非訐竊深私,陵犯密諱,則左降之科,不行於權戚。若有身 觸盛旨,釁非國刑,免書裁至,弔客固望其門矣。由是律無恆條,上多弛行,綱維 不舉,而網目隨之。所以吉人防著在微,慎大由小,蓋為此雲。