xiè zhān kǒng lín zhī
謝瞻、孔琳之
xiè zhān, zì xuān yuǎn, yī míng yán, zì tōng yuǎn, chén jùn yáng xià rén, wèi jiāng jūn huì dì sān xiōng yě. nián liù suì, néng shǔ wén, wèi zǐ shí yīng zàn guǒ rán shī, dāng shí cái shì, mò bù tàn yì. chū wèi huán wěi ān xī cān jūn, chǔ tái mì shū láng. zhān yòu gū, shū mǔ liú fǔ yǎng yǒu ēn jì, xiōng dì shì zhī, tóng yú zhì qīn. liú dì liǔ wèi wú jùn, jiāng zǐ jù xíng, zhān bù néng wéi, jiě zhí suí cóng, wèi liǔ jiàn wēi zhǎng shǐ. xún wèi gāo zǔ zhèn jūn láng yá wáng dà sī mǎ cān jūn, zhuǎn zhǔ bù, ān chéng xiāng, zhōng shū shì láng, sòng guó zhōng shū huáng mén shì láng, xiāng guó cóng shì zhōng láng.
謝瞻,字宣遠,一名檐,字通遠,陳郡陽夏人,衛將軍晦第三兄也。年六歲, 能屬文,為《紫石英贊》、《果然詩》,當時才士,莫不嘆異。初為桓偉安西參軍, 楚台秘書郎。瞻幼孤,叔母劉撫養有恩紀,兄弟事之,同於至親。劉弟柳為吳郡, 將姊俱行,瞻不能違,解職隨從,為柳建威長史。尋為高祖鎮軍、琅邪王大司馬參 軍,轉主簿,安成相,中書侍郎,宋國中書、黃門侍郎,相國從事中郎。
dì huì shí wèi sòng tái yòu wèi, quán yù yǐ zhòng, yú péng chéng hái dōu yíng jiā, bīn kè fú còu, mén xiàng tián yàn. shí zhān zài jiā, jīng hài wèi huì yuē: rǔ míng wèi wèi duō, ér rén guī qù nǎi ěr. wú jiā yǐ sù tuì wèi yè, bù yuàn gàn yù shí shì, jiāo yóu bù guò qīn péng, ér rǔ suì shì qīng cháo yě, cǐ qǐ mén hù zhī fú xié? nǎi lí gé mén tíng, yuē: wú bù rěn jiàn cǐ. jí hái péng chéng, yán yú gāo zǔ yuē: chén běn sù shì, fù zǔ wèi bù guò èr qiān dàn. dì nián shǐ sān shí, zhì yòng fán jìn, róng guān tái fǔ, wèi rèn xiǎn mì, fú guò zāi shēng, qí yīng wú yuǎn. tè qǐ xiáng chù, yǐ bǎo shuāi mén. qián hòu lǚ chén. gāo zǔ yǐ zhān wèi wú xìng jùn, yòu zì chén qǐng, nǎi wèi yù zhāng tài shǒu. huì huò yǐ cháo tíng mì shì yǔ zhān, zhān zhé xiàng qīn jiù chén shuō, yǐ wèi xiào xì, yǐ jué qí yán. huì suì jiàn zuǒ mìng zhī gōng, rèn jì lóng zhòng, zhān yù yōu jù.
弟晦時為宋台右衛,權遇已重,於彭城還都迎家,賓客輻輳,門巷填咽。時瞻 在家,驚駭謂晦曰:「汝名位未多,而人歸趣乃爾。吾家以素退為業,不願干預時 事,交遊不過親朋,而汝遂勢傾朝野,此豈門戶之福邪?」乃籬隔門庭,曰:「吾 不忍見此。」及還彭城,言於高祖曰:「臣本素士,父、祖位不過二千石。弟年始 三十,志用凡近,榮冠台府,位任顯密,福過災生,其應無遠。特乞降黜,以保衰 門。」前後屢陳。高祖以瞻為吳興郡,又自陳請,乃為豫章太守。晦或以朝廷密事 語瞻,瞻輒向親舊陳說,以為笑戲,以絕其言。晦遂建佐命之功,任寄隆重,瞻愈 憂懼。
yǒng chū èr nián, zài jùn yù jí, bù kěn zì zhì, xìng yú bù yǒng. huì wén jí bēn wǎng, zhān jiàn zhī, yuē: rǔ wèi guó dà chén, yòu zǒng róng zhòng, wàn lǐ yuǎn chū, bì shēng yí bàng. shí guǒ yǒu sù gào huì fǎn zhě. zhān jí dǔ hái dōu, gāo zǔ yǐ huì jìn lǚ, bù dé chū sù, shǐ zhān jū yú jìn nán jùn gōng zhǔ xù yáng bì gù dì, zài lǐng jūn fǔ dōng mén. zhān yuē: wú yǒu xiān rén bì lú, hé wèi yú cǐ! lín zhōng, qiǎn huì shū yuē: wú dé qǐ tǐ xìng quán, guī gǔ shān zú, yì hé suǒ duō hèn. dì sī zì miǎn lì, wèi guó wèi jiā. suì zú, shí nián sān shí wǔ.
永初二年,在郡遇疾,不肯自治,幸於不永。晦聞疾奔往,瞻見之,曰:「汝 為國大臣,又總戎重,萬里遠出,必生疑謗。」時果有訴告晦反者。瞻疾篤還都, 高祖以晦禁旅,不得出宿,使瞻居於晉南郡公主婿羊賁故第,在領軍府東門。瞻曰: 「吾有先人弊廬,何為於此!」臨終,遣晦書曰:「吾得啟體幸全,歸骨山足,亦 何所多恨。弟思自勉厲,為國為家。」遂卒,時年三十五。
zhān shàn yú wén zhāng, cí cǎi zhī měi, yǔ zú shū hùn zú dì líng yùn xiāng kàng. líng yùn fù yīng, wú cái néng. wèi mì shū láng, zǎo nián ér wáng. líng yùn hǎo zāng pǐ rén wù, hùn huàn zhī, yù jiā cái zhé, wèi yǒu fāng yě. wèi zhān yuē: fēi rǔ mò néng. nǎi yǔ huì yào hóng wēi děng gòng yóu xì, shǐ zhān yǔ líng yùn gòng chē líng yùn dēng chē, biàn shāng jiào rén wù, zhān wèi zhī yuē: mì shū zǎo wáng, tán zhě yì hù yǒu tóng yì. líng yùn mò rán, yán lùn zì cǐ shuāi zhǐ.
瞻善於文章,辭采之美,與族叔混、族弟靈運相抗。靈運父瑛,無才能。為秘 書郎,早年而亡。靈運好臧否人物,混患之,欲加裁折,未有方也。謂瞻曰:「非 汝莫能。」乃與晦、曜、弘微等共遊戲,使瞻與靈運共車;靈運登車,便商較人物, 瞻謂之曰:「秘書早亡,談者亦互有同異。」靈運默然,言論自此衰止。
dì jùn, zì xuān jìng, yòu yǒu shū xíng. nián shù suì, suǒ shēng mǔ guō shì, jiǔ yīng gù jí, chén hūn wēn qīng, cháng yào pěng shàn, bù què yī shí, qín róng qī yán, wèi cháng zàn gǎi. kǒng pú yì yíng jí xiè juàn, gōng zì zhí láo. mǔ wèi bìng wèi jīng, wēi jiàn guò shén, yī jiā zūn bēi, gǎn jué zhì xìng, xián nà lǚ ér xíng, píng qì ér yǔ, rú cǐ zhě shí yú nián. chū wèi zhōu zhǔ bù, zhōng jūn xíng cān jūn, tài zǐ shè rén, é qiān mì shū chéng. zì yǐ xiōng jū quán guì, jǐ méng chāo zhuó, gù cí bù jiù. xú xiàn zhī qǐng wèi sī kōng zhǎng shǐ, huáng mén láng. yuán jiā sān nián, cóng zuò fú zhū, shí nián sān shí yī. yǒu zhào yòu qí zi shì píng, yòu zǎo zú, wú hòu.
弟晙,字宣鏡,幼有殊行。年數歲,所生母郭氏,久嬰痼疾,晨昏溫清,嘗藥 捧膳,不闕一時,勤容戚顏,未嘗暫改。恐僕役營疾懈倦,躬自執勞。母為病畏驚, 微踐過甚,一家尊卑,感爵至性,咸納屢而行,屏氣而語,如此者十餘年。初為 州主簿,中軍行參軍,太子舍人,俄遷秘書丞。自以兄居權貴,己蒙超擢,固辭不 就。徐羨之請為司空長史,黃門郎。元嘉三年,從坐伏誅,時年三十一。有詔宥其 子世平,又早卒,無後。
kǒng lín zhī, zì yàn lín, huì jī rén. zǔ shěn, jìn chéng xiàng yuàn. fù zhào, guāng lù dài fū. lín zhī qiáng zhèng yǒu zhì lì, hǎo wén yì, jiě yīn lǜ, néng dàn qí, miào shàn cǎo lì. jùn mìng zhǔ bù, bù jiù, hòu pì běn guó cháng shì. huán xuán fǔ zhèng wèi tài wèi, yǐ wèi xī gé jì jiǔ. huán xuán shí yì yù fèi qián yòng gǔ bó, lín zhī yì yuē: hóng fàn bā zhèng, yǐ huò cì shí, qǐ bù yǐ jiāo yì zhī suǒ zī, wèi yòng zhī zhì yào zhě hū? ruò shǐ bù yǐ jiāo yì, bǎi xìng yòng lì yú wèi qián, zé shì fáng qí wèi shēng zhī yè, jìn zhī kě yě. jīn nóng zì wù gǔ, gōng zì wù qì, sì mín gè yì qí yè, hé cháng zhì qín yú qián. gù shèng wáng zhì wú yòng zhī huò, yǐ tōng yǒu yòng zhī cái, jì wú huǐ bài zhī fèi, yòu shěng yùn zhì zhī kǔ, cǐ qián suǒ yǐ sì gōng guī bèi, lì dài bù fèi zhě yě. gǔ bó wèi bǎo, běn chōng yī shí, jīn fēn yǐ wèi huò, zé zhì sǔn shén duō. yòu láo huǐ yú shāng fàn zhī shǒu, hào qì yú gē jié zhī yòng, cǐ zhī wèi bì, zhe yú zì nǎng. gù zhōng yáo yuē: qiǎo wěi zhī mín, jìng yùn shī gǔ yǐ yào lì, zhì báo juàn yǐ chōng zī. wèi shì zhì yǐ yán xíng, fú néng jìn yě. shì yǐ sī mǎ zhī yǐ wèi yòng qián fēi tú fēng guó, yì suǒ yǐ shěng xíng. qián zhī bù yòng, yóu yú bīng luàn jī jiǔ, zì zhì yú fèi, yǒu yóu ér rán, hàn mò shì yě. jīn jì yòng ér fèi zhī, zé bǎi xìng dùn wáng qí cái. jīn kuò náng tiān xià zhī gǔ, yǐ zhōu tiān xià zhī shí, huò cāng yǔ chōng yǎn, huò liáng mí dòu chǔ, yǐ xiāng zī tōng, zé pín zhě yǎng fù, zhì zhī zhī dào, shí jiǎ yú qián. yī zhāo duàn zhī, biàn wèi qì wù, shì yǒu qián wú liáng zhī mín, jiē zuò ér jī kùn, cǐ duàn qián zhī lì bì yě. qiě jù jīn yòng qián zhī chù bù wèi pín, yòng gǔ zhī chù bù wèi fù. yòu mín xí lái jiǔ, gé zhī bì huò. yǔ yuē: lì bù bǎi, bù yì yè. kuàng yòu qián biàn yú gǔ xié? wèi míng dì shí, qián fèi gǔ yòng, sān shí nián yǐ. yǐ bù biàn yú mín, nǎi jǔ cháo dà yì. jīng cái dá zhì zhī shì, mò bù yǐ wèi yí fù yòng qián, mín wú yì qíng, cháo wú yì lùn. bǐ shàng shě gǔ bó ér yòng qián, zú yǐ míng gǔ bó zhī bì, zhe yú yǐ shì. shì huò wèi wèi shì bù yòng qián jiǔ, jī lèi jù wàn, gù yù xíng zhī, lì gōng fù guó. sī dài bù rán. xī jìn wén hòu jiù fàn zhī móu, ér xiān chéng jì zhī xìn, yǐ wèi suī yǒu yī shí zhī xūn, bù rú wàn shì zhī yì. yú shí míng xián zài liè, jūn zǐ yíng cháo, dà móu tiān xià zhī lì hài, jiāng dìng jīng guó zhī yào shù. ruò gǔ shí biàn qián, yì bù mèi dāng shí zhī jìn lì, ér fèi yǒng yòng zhī tōng yè, duàn kě zhī yǐ. sī shí yóu kùn ér sī gé, gǎi ér gèng zhāng ěr. jìn xiào wǔ zhī mò, tiān xià wú shì, shí hé nián fēng, bǎi xìng lè yè, biàn zì gǔ bó yīn fù, jǐ hū jiā gěi rén zú, yàn zhī shì shí, qián yòu bù fáng mín yě. qǐng bīng gé lǚ xìng, huāng jǐn jiàn jí, jī hán wèi zhèn, shí cǐ zhī yóu. gōng jì yuán ér zhěng zhī, dà gé shì tīng, hóng dūn běn zhī jiào, míng guǎng nóng zhī kē, jìng shòu mín shí, gè shùn qí yè, yóu dàng zhī fǎn, wù mò zì xiū, gù yǐ nán mǔ jìng lì, yě wú yí rǎng yǐ. yú shì yǐ wǎng, shēng píng bì zhì, hé yī shí zhī zú xù. yú wèi jiù bì zhī shù, wú qǔ yú fèi qián.
孔琳之,字彥琳,會稽人。祖沈,晉丞相掾。父曌,光祿大夫。琳之強正有志 力,好文義,解音律,能彈棋,妙善草隸。郡命主簿,不就,後辟本國常侍。桓玄 輔政為太尉,以為西閣祭酒。桓玄時議欲廢錢用谷帛,琳之議曰:「《洪範》八政, 以貨次食,豈不以交易之所資,為用之至要者乎?若使不以交易,百姓用力於為錢, 則是妨其為生之業,禁之可也。今農自務谷,工自務器,四民各肄其業,何嘗致勤 於錢。故聖王制無用之貨,以通有用之財,既無毀敗之費,又省運置之苦,此錢所 以嗣功龜貝,歷代不廢者也。谷帛為寶,本充衣食,今分以為貨,則致損甚多。又 勞毀於商販之手,耗棄於割截之用,此之為敝,著於自曩。故鍾繇曰:『巧偽之民, 競蘊濕谷以要利,制薄絹以充資。』魏世制以嚴刑,弗能禁也。是以司馬芝以為用 錢非徒豐國,亦所以省刑。錢之不用,由於兵亂積久,自至於廢,有由而然,漢末 是也。今既用而廢之,則百姓頓亡其財。今括囊天下之谷,以周天下之食,或倉庾 充衍,或糧靡斗儲,以相資通,則貧者仰富,致之之道,實假於錢。一朝斷之,便 為棄物,是有錢無糧之民,皆坐而飢困,此斷錢之立敝也。且據今用錢之處不為貧, 用谷之處不為富。又民習來久,革之必惑。語曰:『利不百,不易業。』況又錢便 於谷邪?魏明帝時,錢廢谷用,三十年矣。以不便於民,乃舉朝大議。精才達治之 士,莫不以為宜復用錢,民無異情,朝無異論。彼尚舍谷帛而用錢,足以明谷帛之 弊,著於已試。世或謂魏氏不用錢久,積累巨萬,故欲行之,利公富國。斯殆不然。 昔晉文後舅犯之謀,而先成季之信,以為雖有一時之勛,不如萬世之益。於時名賢 在列,君子盈朝,大謀天下之利害,將定經國之要術。若谷實便錢,義不昧當時之 近利,而廢永用之通業,斷可知矣。斯實由困而思革,改而更張耳。近孝武之末, 天下無事,時和年豐,百姓樂業,便自谷帛殷阜,幾乎家給人足,驗之事實,錢又 不妨民也。頃兵革屢興,荒饉薦及,饑寒未振,實此之由。公既援而拯之,大革視 聽,弘敦本之教,明廣農之科,敬授民時,各順其業,遊蕩知反,務末自休,固以 南畝競力,野無遺壤矣。於是以往,昇平必至,何衣食之足恤。愚謂救弊之術,無 取於廢錢。」
xuán yòu yì fù ròu xíng, lín zhī yǐ wèi: táng yú xiàng xíng, xià yǔ lì pì, gài chún báo jì yì, zhì huà shí tóng, kuān měng xiāng jì, wéi biàn suǒ shì. shū yuē xíng fá shì qīng shì zhòng, yán suí shí yě. fū sān dài fēng chún ér shì jiǎn, gù hǎn dǎo xíng pì jì mò sú qiǎo ér wù yīn, gù dòng xiàn xiàn wǎng. ruò sān qiān xíng yú shū shì, bì yǒu yǒng guì zhī yóu, cǐ wǔ dì bù xiāng xún fǎ, ròu xíng bù kě xī fù zhě yě. hàn wén fā rén cè zhī yì, shāng zì xīn zhī lù mò yóu, gé gǔ chuàng zhì, hào chēng xíng cuò, rán míng qīng ér shí zhòng, fǎn gèng shāng mín. gù xiào jǐng sì wèi, qīng zhī yǐ huǎn. huǎn ér mín màn, yòu bù jīn xié, qī yú xíng fá zhī zhōng, suǒ yǐ jiàn měi zài xī, lì dài xiáng lùn ér wèi huò jué zhōng zhě yě. bīng huāng hòu, lí fǎ gèng duō. qì shì zhī xíng, běn zhǎn yòu zhǐ, hàn wén yī miù, chéng ér fú gé, suǒ yǐ qián xián hèn hèn, yì zhī ér wèi biàn. zhōng yáo chén qún zhī yì, suī xiǎo yǒu bù tóng, ér yù yòu zhǐ dài qì shì. ruò cóng qí yán, zé suǒ huó zhě zhòng yǐ. jiàng sǐ zhī shēng, chéng wèi qīng fǎ, rán rén qíng shèn xiǎn ér qīng mèi, hū yuǎn ér jīng jìn, shì yǐ pán yú yǒu míng, wéi xián zuò pèi, kuàng zài xiǎo rén, yóu qí suǒ huò, huò mù suǒ bù dǔ, zé hū ér bù jiè, rì chén yú qián, zé jīng xīn hài zhǔ. yóu cǐ yán zhī, zhòng zhī bù bì bù shāng, qīng zhī bù bì bù jù, ér kě yǐ quán qí xìng mìng, fān qí chǎn yù, rén jì jì wù, gōng yì yì zhòng. yòu jīn zhī suǒ huàn, bū táo wèi xiān, lǚ pàn bù gé, táo shēn mí suǒ, yì yǐ sù jiè wèi fàn, yǒng jué è yuán. zhì yú yú tiáo, yí yī jiù zhì. qǐ yuē yǔn zhōng, guì xiàn guǎn xué.
玄又議復肉刑,琳之以為:「唐、虞象刑,夏禹立辟,蓋淳薄既異,致化實同, 寬猛相濟,惟變所適。《書》曰『刑罰世輕世重』,言隨時也。夫三代風純而事簡, 故罕蹈刑辟;季末俗巧而務殷,故動陷憲網。若三千行於叔世,必有踴貴之尤,此 五帝不相循法,肉刑不可悉復者也。漢文發仁惻之意,傷自新之路莫由,革古創製, 號稱刑厝,然名輕而實重,反更傷民。故孝景嗣位,輕之以緩。緩而民慢,又不禁 邪,期於刑罰之中,所以見美在昔,歷代詳論而未獲厥中者也。兵荒後,罹法更多。 棄市之刑,本斬右趾,漢文一謬,承而弗革,所以前賢恨恨,議之而未辯。鍾繇、 陳群之意,雖小有不同,而欲右趾代棄市。若從其言,則所活者眾矣。降死之生, 誠為輕法,然人情慎顯而輕昧,忽遠而驚近,是以盤盂有銘,韋弦作佩,況在小人, 尤其所惑,或目所不睹,則忽而不戒,日陳於前,則驚心駭矚。由此言之,重之不 必不傷,輕之不必不懼,而可以全其性命,蕃其產育,仁既濟物,功亦益眾。又今 之所患,逋逃為先,屢叛不革,逃身靡所,亦以肅戒未犯,永絕惡原。至於余條, 宜依舊制。豈曰允中,貴獻管穴。」
xuán hǎo rén fù yuè, ér lín zhī bù néng shùn zhǐ, shì yǐ bù jiàn zhī. qiān chǔ tái yuán wài sàn qí shì láng. zāo mǔ yōu, qù zhí. fú què, chú sī tú zuǒ xī yuàn, yǐ fù zhì shì zì jiě. shí sī mǎ xiū zhī wèi huì jī nèi shǐ hòu jiāng jūn, réng yǐ lín zhī wèi zhǎng shǐ. fù yōu, qù guān. fú què, bǔ tài wèi zhǔ bù, shàng shū zuǒ chéng, yáng zhōu zhì zhōng cóng shì shǐ, suǒ jū zhe jī.
玄好人附悅,而琳之不能順旨,是以不見知。遷楚台員外散騎侍郎。遭母憂, 去職。服闋,除司徒左西掾,以父致仕自解。時司馬休之為會稽內史、後將軍,仍 以琳之為長史。父憂,去官。服闋,補太尉主簿,尚書左丞,揚州治中從事史,所 居著績。
shí zé zhòng guān xiàn pián yí, yì zhě yǐ wèi yí xiū xiáng xù, xù diǎn xíng, shěn guān fāng, míng chù zhì, jǔ yì bá cái, wù nóng jiǎn diào. lín zhī yú zhòng yì zhī wài, bié jiàn yán yuē: fū xǐ yìn zhě, suǒ yǐ biàn zhāng guān jué, lì qì fú xìn. guān mò dà yú huáng dì, jué mò zūn yú gōng hóu. ér chuán guó zhī xǐ, lì dài dié yòng, xí fēng zhī yìn, yì shì xiàng chuán, guì zài réng jiù, wú qǔ gǎi zuò. jīn shì wéi wèi yī zhí, dú yòng yī yìn, zhì yú nèi wài qún guān, měi qiān xī gǎi, tǎo xún qí yì, sī suǒ wèi dá. ruò wèi guān gè yì xìng, yǔ chuán xí bù tóng, zé wèi ruò yì dài zhī wèi shū yě. ruò lùn qí míng qì, suī yǒu gōng qīng zhī guì, bù ruò dì wáng zhī zhòng ruò yǐ huò yǒu zhū yí zhī chén, jì qí xiōng huì, zé hàn yòng qín xǐ yán zuò sì bǎi, wèi wén yǐ zi yīng shēn lù guó wáng, ér qì zhī bù pèi. dì wáng gōng hóu zhī zūn, bù yí yú chuán xǐ, rén chén zhòng liáo zhī bēi, hé xián yú jí yìn. zài jí wèi wén qí shuō, tuī lì zì guāi qí zhǔn. ér zhōng nián kè zhù, sàng gōng xiào shí, jīn yín tóng tàn zhī fèi, bù kě chēng yán, fēi suǒ yǐ yīn xún jiù guàn yì jiǎn zhī dào. yú wèi zhòng guān jí yòng yī yìn, wú fán gǎi zuò. ruò yǒu xīn zhì guān, yòu guān duō yìn shǎo, wén huò líng shī, rán hòu nǎi zhù, zé yǎng bì tiān fǔ, fēi wéi xiǎo yì.
時責眾官獻便宜,議者以為宜修庠序,恤典刑,審官方,明黜陟,舉逸拔才, 務農簡調。琳之於眾議之外,別建言曰:「夫璽印者,所以辯章官爵,立契符信。 官莫大於皇帝,爵莫尊於公侯。而傳國之璽,歷代迭用,襲封之印,奕世相傳,貴 在仍舊,無取改作。今世唯尉一職,獨用一印,至於內外群官,每遷悉改,討尋其 義,私所未達。若謂官各異姓,與傳襲不同,則未若異代之為殊也。若論其名器, 雖有公卿之貴,不若帝王之重;若以或有誅夷之臣,忌其凶穢,則漢用秦璽;延祚 四百,未聞以子嬰身戮國亡,而棄之不佩。帝王公侯之尊,不疑於傳璽,人臣眾僚 之卑,何嫌於即印。載籍未聞其說,推例自乖其准。而終年刻鑄,喪功肖實,金銀 銅炭之費,不可稱言,非所以因循舊貫易簡之道。愚謂眾官即用一印,無煩改作。 若有新置官,又官多印少,文或零失,然後乃鑄,則仰裨天府,非唯小益。」
yòu yuē: xiōng mén bǎi zhuāng, bù chū lǐ diǎn, qǐ zì mò dài, jī xí shēng cháng, suì chéng jiù sú. yuán zì tiān zǐ, dá yú shù rén, chéng xíng zhī yǒu yóu, zú gé bì hài. rán gǒu wú guān yú qíng, ér yǒu qiān lǐ dù, cún zhī wèi yǒu suǒ míng, qù zhī wèi yǒu suǒ shī, gù dāng shì zūn xiān diǎn, lí gé hòu miù, kuàng fù jiān yǐ yóu fèi, shí wèi mín huàn zhě hū! fán rén shì sàng yí, duō chū lǘ lǐ, měi yǒu cǐ xū, dòng shí shù wàn, sǔn mín cái lì, ér yì wú suǒ qǔ. zhì yú hán shù, zé rén sī zì jié, suī fù shì rú xuán qìng, mò bù qīng chǎn dān cái, suǒ wèi zàng zhī yǐ lǐ, qí ruò cǐ hū. wèi yí jǐn zūn xiān diǎn, yī bà xiōng mén zhī shì, biǎo yǐ sù shàn, zú yǐ shì xiōng.
又曰:「凶門柏裝,不出禮典,起自末代,積習生常,遂成舊俗。爰自天子, 達於庶人,誠行之有由,卒革必駭。然苟無關於情,而有愆禮度,存之未有所明, 去之未有所失,固當式遵先典,釐革後謬,況復兼以游費,實為民患者乎!凡人士 喪儀,多出閭里,每有此須,動十數萬,損民財力,而義無所取。至於寒庶,則人 思自竭,雖復室如懸磬,莫不傾產殫財,所謂葬之以禮,其若此乎。謂宜謹遵先典, 一罷凶門之式,表以素扇,足以示凶。」
yòu yuē: xī shì gù jī huāng, mǐ gǔ mián juàn jiē guì, qí hòu mǐ jià dēng fù, ér juàn yú jīn yī bèi. mián juàn jì guì, cán yè zhě zī, suī qín lì jiān bèi, ér guì yóu bù xī. yú wèi zhì cǐ, liáng yǒu qí yóu. xī shì gù zhī qián, jūn qì zhèng yòng kǎi ér yǐ, zhì yú páo ǎo liǎng dāng, bì qí zhàn zhèn, shí zài kù cáng, yǒng wú sǔn huǐ. jīn yí cóng zhí wèi jí yāo luó shǐ mìng, huò yǒu fáng wèi sòng yíng, xī yòng páo ǎo zhī shǔ, fēi wéi yī fǔ, zhòng jūn jiē rán. mián bó yì bài, shì bù zhī jiǔ. yòu zhòu yǐ yù hán, yè yǐ qǐn wò, céng wèi zhōu nián, biàn zì bài liè. měi sī mián xīn dēng, yì zhé zū yǐ shì, yòu zhū fǔ jìng shōu, dòng yǒu qiān wàn, jī guì bù yǐ, shí yóu yú sī, sī fú wèi zhī jiān guì, guān kù wèi zhī kōng jǐn. yú wèi ruò shì wèi suǒ xū, gù bù kě fèi, qí yú zé yī jiù yòng kǎi. xiǎo xiǎo shǐ mìng sòng yíng zhī shǔ, zhǐ yí gěi zhàng, bù fán kǎi ǎo. yòng zhī jì jiǎn, zé qí jià zì jiàng
又曰:「昔事故饑荒,米谷綿絹皆貴,其後米價登復,而絹於今一倍。綿絹既 貴,蠶業者滋,雖勤厲兼倍,而貴猶不息。愚謂致此,良有其由。昔事故之前,軍 器正用鎧而已,至於袍襖裲襠,必俟戰陣,實在庫藏,永無損毀。今儀從直衛及邀 羅使命,或有防衛送迎,悉用袍襖之屬,非唯一府,眾軍皆然。綿帛易敗,勢不支 久。又晝以禦寒,夜以寢臥,曾未周年,便自敗裂。每絲綿新登,易折租以市,又 諸府競收,動有千萬,積貴不已,實由於斯,私服為脂艱貴,官庫為之空盡。愚謂 若侍衛所須,固不可廢,其餘則依舊用鎧。小小使命送迎之屬,止宜給仗,不煩鎧 襖。用之既簡,則其價自降」
yòu yuē: fū bù chǐ è shí, wéi jūn zǐ néng zhī. yáo zhuàn shàng shē, wèi rì jiǔ yǐ. jīn suī gǎi zhāng shì hóng, ér cǐ fēng wèi gé. suǒ gān bù guò yī wèi, ér chén bì fāng zhàng, shì kǒu zhī wài, jiē wèi yuè mù zhī fèi, fù zhě yǐ zhī shì kuā, pín zhě wèi zhī dān chǎn, zhòng suǒ tóng bǐ, ér mò néng dú yì. yú wèi yí cū wèi qí pǐn, shǐ shē jiǎn yǒu zhōng ruò yǒu bù gǎi, jiā yǐ biǎn chù, zé dé jiǎn zhī huà, bù rì ér liú.
又曰:「夫不恥惡食,唯君子能之。肴饌尚奢,為日久矣。今雖改張是弘,而 此風未革。所甘不過一味,而陳必方丈,適口之外,皆為悅目之費,富者以之示夸, 貧者為之殫產,眾所同鄙,而莫能獨異。愚謂宜粗為其品,使奢儉有中;若有不改, 加以貶黜,則德儉之化,不日而流。」
qiān shàng shū lì bù láng. yì xī liù nián, gāo zǔ lǐng píng xī jiāng jūn, yǐ wèi zhǎng shǐ, dà sī mǎ láng yá wáng cóng shì zhōng láng. yòu chú gāo zǔ píng běi zhēng xī zhǎng shǐ, qiān shì zhōng. sòng tái chū jiàn, chú sòng guó shì zhōng. chū wèi wú xìng tài shǒu, gōng shì miǎn.
遷尚書吏部郎。義熙六年,高祖領平西將軍,以為長史,大司馬琅邪王從事中 郎。又除高祖平北、征西長史,遷侍中。宋台初建,除宋國侍中。出為吳興太守, 公事免。
yǒng chū èr nián, wèi yù shǐ zhōng chéng. míng xiàn zhí fǎ, wú suǒ qū ráo. zòu hé shàng shū lìng xú xiàn zhī yuē: chén wén shì shàng yǐ fèng xiàn wèi gōng, lín xià yǐ wēi yán wèi zhěng. rán hòu cháo diǎn wéi míng, lì zhòng bì sù. sī dào huò tì, zé xiàn gāng qí tuí. chén yǐ jīn yuè qī rì, yù huáng tài zǐ zhèng huì. huì bì chē qù, bìng wěi chén tíng mén dài què. yǒu hé rén chéng mǎ, dāng chén chē qián, shōu bǔ qū qiǎn mìng qù. hé rén mà lì shōu bǔ, zī shěn yù lù. měi yǒu gōng shì, chén cháng lǜ yǒu fēn yún, yǔ lìng wù wèn, ér hé rén dú mà bù zhǐ, chén nǎi shǐ lù. hé rén bù kěn xià mǎ, lián jiào dà huàn, yǒu liǎng wēi yí zǒu lái, jī chén shōu bǔ. shàng shū lìng shěng shì ní zōng yòu qiān wēi yí shǒu lì, jī chén xià rén. zōng yún: zhōng chéng hé de xíng xiōng, gǎn lù lìng gōng rén. fán shì zhōng chéng shōu bǔ, wēi yí xī jiē fù qǔ. chén chì xià rén yī bù dé dòu, xiōng shì zhōu zhāng, yǒu qǐng nǎi sàn. yòu yǒu qún rén jiù chén chē cè, lù shōu bǔ fán mǎ zi, hù xíng zhú mǎ zi dùn fú, bù néng hái tái. chén zì lù fēi, běn wú duì xiào, ér zōng gǎn chéng shì xiōng zì, cuàn duó zuì shēn. shàng shū lìng chén xiàn zhī, yǔ chén liè chē, fēn yún ruò cǐ, huò yún xiàn zhī bù jīn, huò yún xiàn zhī jìn ér bù zhǐ. zòng ér bù jīn, jì guāi guó xiàn jìn ér bù zhǐ, yòu bù jīng tōng. líng fàn jiān sī, xiōng shēng zhāng hè, róng zòng zōng děng, céng wú jiū wèn, kuī sǔn guó wēi, wú dà chén zhī tǐ, bù yǒu zhǔn shéng, fēng cái hé jì. xiàn zhī nèi jū cháo yòu, wài sī niǎn gǔ, wèi rèn lóng zhòng, bǎi pì suǒ zhān. ér bù néng hóng xī cháo zhāng, sù shì fēng guǐ. zhì shǐ yǔ xià zòng sì, líng bào xiàn sī, xiōng hè zhī shēng, qǐ zì jīng yì, suǒ wèi jǐ yǒu duǎn yuán, ér zì yú zhī. yòu zōng wèi cuàn duó zhī zhǔ, zòng bù jiū wèn, èr sān kuī wéi, yí yǒu cái biǎn. qǐng miǎn xiàn zhī suǒ jū guān, yǐ gōng hái dì. zōng děng cuàn duó zhī qiān, yǐ shǔ zhǎng gù yù shǐ suí shì jiǎn chù. zhào yuē: xiǎo rén nán kě jiǎn yù, sī kōng wú suǒ wèn, yú rú zòu. xiàn zhī rèn jū cháo duān, bù yù yǐ fàn xiàn shì wù. shí xiàn zhī lǐng yáng zhōu cì shǐ, lín zhī dì qú zhī wèi zhì zhōng, xiàn zhī shǐ qú zhī jiě shì lín zhī, tíng qǐn qí shì. lín zhī bù xǔ. qú zhī gù chén, lín zhī wèi yuē: wǒ chù wǔ zǎi xiàng, zhèng dāng zuì zhǐ yī shēn ěr, rǔ bì bù yīng cóng zuò, hé xū qín qín xié! zì shì bǎi liáo zhèn sù mò gǎn fàn jìn. gāo zǔ shén jiā zhī, xíng jīng lán tái, qīn jiā lín xìng. yòu lǐng běn zhōu dà zhōng zhèng, qiān cí bù shàng shū. bù zhì chǎn yè, jiā yóu pín sù. jǐng píng yuán nián, zú, shí nián wǔ shí wǔ. zhuī zèng tài cháng.
永初二年,為御史中丞。明憲直法,無所屈橈。奏劾尚書令徐羨之曰:「臣聞 事上以奉憲為恭,臨下以威嚴為整。然後朝典惟明,蒞眾必肅。斯道或替,則憲綱 其頹。臣以今月七日,預皇太子正會。會畢車去,並猥臣停門待闕。有何人乘馬, 當臣車前,收捕驅遣命去。何人罵詈收捕,咨審欲錄。每有公事,臣常慮有紛紜, 語令勿問,而何人獨罵不止,臣乃使錄。何人不肯下馬,連叫大喚,有兩威儀走來, 擊臣收捕。尚書令省事倪宗又牽威儀手力,擊臣下人。宗云:『中丞何得行兇,敢 錄令公人。凡是中丞收捕,威儀悉皆縛取。』臣敕下人一不得斗,凶勢輈張,有頃 乃散。又有群人就臣車側,錄收捕樊馬子,互行築馬子頓伏,不能還台。臣自錄非, 本無對校,而宗敢乘勢凶恣,篡奪罪身。尚書令臣羨之,與臣列車,紛紜若此,或 雲羨之不禁,或雲羨之禁而不止。縱而不禁,既乖國憲;禁而不止,又不經通。陵 犯監司,凶聲彰赫,容縱宗等,曾無糾問,虧損國威,無大臣之體,不有準繩,風 裁何寄。羨之內居朝右,外司輦轂,位任隆重,百辟所瞻。而不能弘惜朝章,肅是 風軌。致使宇下縱肆,凌暴憲司,凶赫之聲,起自京邑,所謂己有短垣,而自逾之。 又宗為篡奪之主,縱不糾問,二三虧違,宜有裁貶。請免羨之所居官,以公還第。 宗等篡奪之愆,已屬掌故御史隨事檢處。」詔曰:「小人難可檢御,司空無所問, 余如奏。」羨之任居朝端,不欲以犯憲示物。時羨之領揚州刺史,琳之弟璩之為治 中,羨之使璩之解釋琳之,停寢其事。琳之不許。璩之固陳,琳之謂曰:「我觸忤 宰相,正當罪止一身爾,汝必不應從坐,何須勤勤邪!」自是百僚震肅莫敢犯禁。 高祖甚嘉之,行經蘭台,親加臨幸。又領本州大中正,遷祠部尚書。不治產業,家 尤貧素。景平元年,卒,時年五十五。追贈太常。
zi miǎo, yǒu fù fēng, guān zhì yáng zhōu zhì zhōng cóng shì shǐ. miǎo zi jì, bié yǒu fù. jì dì dào cún, shì zǔ dà míng zhōng, lì huáng mén lì bù láng, lín hǎi wáng zǐ xū qián jūn zhǎng shǐ nán jùn tài shǒu. jìn ān wáng zǐ xūn jiàn wěi hào, wèi shì zhōng, xíng yōng zhōu shì. shì bài zì shā.
子邈,有父風,官至揚州治中從事史。邈子覬,別有傅。覬弟道存,世祖大明 中,歷黃門吏部郎,臨海王子頊前軍長史、南郡太守。晉安王子勛建偽號,為侍中, 行雍州事。事敗自殺。
shǐ chén yuē: mín shēng suǒ guì, yuē shí yǔ huò. huò yǐ tōng bì, shí wèi mín tiān. shì yǐ jiǔ jí bō yú nóng huáng, shí péng xìng yú shàng dài. xī chún mín wèi lí, qíng shì shū guǎ, fèng shēng shàn jǐ, shì yǒu yì zhōu. yī fū gōng jià, zé yú shí wěi shì pǐ fù wù zhī, zé jiān yì pī tǐ. suī mào qiān zhī dào, tōng yòng jì fá, guī bèi zhī yì, wèi gōng gài qīng. ér shì yǒu é biàn, jiān bì dài qǐ, hūn zuò yì kǔ, gù sè rén qù ér cóng shāng, shāng zi shì yì, mò yè liú ér jìn guǎng, quán huò suǒ tōng, fēi fù shǐ zào zhī yì. yú shì jìng shōu hǎn zhì zhī zhēn, yuǎn xù wèi míng zhī huò, míng zhū cuì yǔ, wú zú ér chí, sī jì wén xī, fēi bù dài yì, tiān xià dàng dàng, xián yǐ qì běn wèi shì. fēng yǎn zé tóng duō tú zhī zī, jī xiōng yòu jiǎn tián jiā zhī xù. qián suī yíng chǐ, jì bù liáo jī yú yáo nián bèi huò rú lún, xìn wú jiù kě yú tāng shì, qí dù bìng yì yǐ shēn yǐ. gù yí yī bà qián huò, zhuān yòng gǔ bó, shǐ mín zhī yì shēng zhī lù, fēi cǐ mò yóu. fū qiān pǐ wèi huò, shì nán yú huái bì wàn hú wèi shì, wèi yì yú yuè xiāng, sī kě shǐ mò jì zì jìn, yóu shí zhī fǎn. ér nián shì tuī yí, mín yǔ shì xí, huò kù yíng xiǔ guàn, ér gāo lǐn wèi chōng, huò jiā yǒu cáng qiǎng, ér liáng chóu hǎn pì. ruò shì gǎi yī zhāo, fèi ér mò yòng, jiāo yì suǒ jì, dàn xī wú dài, suī zhì hū yào shù, ér fēi kě zú xíng. xiān yí xuē huá zhǐ wěi, hái chún fǎn gǔ, dǐ bì yōu fēng, juān zhū qīng hè. rán hòu qū yī shì zhī mín, fǎn gēng sāng zhī lù, shǐ jiān sù xiàn yì, tóng yú shuǐ huǒ. jì ér dàng dí yuán fǎ, xiāo zhù wù yí, lì zhì chuí tǒng, yǒng chuán yú hòu, bǐ wū chēng rén, qǐ yī táng shì. huán xuán zhī qí shǐ ér bù lǎn qí zhōng, kǒng lín zhī dǔ qí mò ér bù tǒng qí běn, qǐ lǜ yǒu kāi sāi, jiāng yī wǎng zhī tán kě rán hū.
史臣曰:民生所貴,曰食與貨。貨以通幣,食為民天。是以九棘播於農皇,十 朋興於上代。昔醇民未離,情嗜疏寡,奉生贍己,事有易周。一夫躬稼,則餘食委 室;匹婦務織,則兼衣被體。雖懋遷之道,通用濟乏,龜貝之益,為功蓋輕。而事 有訛變,奸敝代起,昏作役苦,故穡人去而從商,商子事逸,末業流而浸廣,泉貨 所通,非復始造之意。於是競收罕至之珍,遠蓄未名之貨,明珠翠羽,無足而馳, 絲罽文犀,飛不待翼,天下蕩蕩,咸以棄本為事。豐衍則同多稌之資,飢凶又減田 家之蓄。錢雖盈尺,既不療飢於堯年;貝或如輪,信無救渴於湯世,其蠹病亦已深 矣。固宜一罷錢貨,專用谷帛,使民知役生之路,非此莫由。夫千匹為貨,事難於 懷璧;萬斛為市,未易于越鄉,斯可使末伎自禁,游食知反。而年世推移,民與事 習,或庫盈朽貫,而高廩未充,或家有藏鏹,而良疇罕辟。若事改一朝,廢而莫用, 交易所寄,旦夕無待,雖致乎要術,而非可卒行。先宜削華止偽,還淳反古,抵璧 幽峰,捐珠清壑。然後驅一世之民,反耕桑之路,使縑粟羨溢,同於水火。既而盪 滌圓法,銷鑄勿遺,立制垂統,永傳於後,比屋稱仁,豈伊唐世。桓玄知其始而不 覽其終,孔琳之睹其末而不統其本,豈慮有開塞,將一往之談可然乎。