zāng dào xú guǎng fù lóng
臧燾、徐廣、傅隆
zāng dào, zì dé rén, dōng guǎn jǔ rén, wǔ jìng huáng hòu xiōng yě. shǎo hǎo xué, shàn sān lǐ, pín yuē zì lì, cāo xíng wèi xiāng lǐ suǒ chēng. jìn xiào wǔ dì tài yuán zhōng, wèi jiāng jūn xiè ān shǐ lì guó xué, xú yǎn èr zhōu cì shǐ xiè xuán jǔ dào wèi zhù jiào.
臧燾,字德仁,東莞莒人,武敬皇后兄也。少好學,善《三禮》,貧約自立, 操行為鄉里所稱。晉孝武帝太元中,衛將軍謝安始立國學,徐、兗二州刺史謝玄舉 燾為助教。
xiào wǔ dì zhuī chóng shù zǔ mǔ xuān tài hòu, yì zhě huò wèi yí pèi shí zhōng zōng. dào yì yuē: yáng qiū, zhī yì, mǔ yǐ zi guì, gù zhòng zi chéng fēng, xián chēng fū rén. jīng yún kǎo zhòng zi zhī gōng. ruò pèi shí huì miào, zé gōng wú yuán bié zhú. qián hàn xiào wén xiào zhāo tài hòu, bìng xì zǐ wèi hào, jì yú qǐn yuán, bù pèi yú gāo zǔ xiào wǔ zhī miào. hòu hàn hé dì zhī mǔ yuē gōng huái huáng suǒ, ān dì zǔ mǔ yuē jìng yǐn huáng hòu, shùn dì zhī mǔ yuē gōng mǐn huáng hòu, suī bù xì zǐ wèi hào, yì jì yú líng qǐn. bù pèi zhāng ān èr dì. cǐ zé èr hàn suī yǒu tài hòu huáng hòu zhī yì, zhì yú bìng bù pèi shí, yì tóng yáng qiū. wéi guāng wǔ zhuī fèi lǚ hòu, gù yǐ báo hòu pèi gāo zǔ miào. yòu wèi hòu jì fèi, huò guāng zhuī zūn lǐ fū rén wèi huáng hòu, pèi xiào wǔ miào, cǐ fēi mǔ yǐ zi guì zhī lì, zhí yǐ gāo wǔ èr miào wú pèi gù ěr. fū hàn lì qǐn yú líng, zì shì jìn zhì suǒ yì. wèi yí yuǎn zhǔn yáng qiū kǎo gōng zhī yì, jìn mó èr hàn bù pèi zhī diǎn. zūn hào jì zhèng, zé wǎng jí zhī qíng shēn, bié jiàn qǐn miào, zé yán mí zhī yì xiǎn, xì zǐ wèi chēng, jiān míng mǔ guì zhī suǒ yóu, yī jǔ ér yǔn sān yì, gù zhé wáng zhī gāo zhì yě. yì zhě cóng zhī.
孝武帝追崇庶祖母宣太后,議者或謂宜配食中宗。燾議曰:「《陽秋》,之義, 母以子貴,故仲子、成風,咸稱夫人。《經》雲『考仲子之宮』。若配食惠廟,則 宮無緣別築。前漢孝文、孝昭太后,並系子為號,祭於寢園,不配於高祖、孝武之 廟。後漢和帝之母曰恭懷皇所,安帝祖母曰敬隱皇后,順帝之母曰恭愍皇后,雖不 系子為號,亦祭於陵寢。不配章、安二帝。此則二漢雖有太后、皇后之異,至於並 不配食,義同《陽秋》。唯光武追廢呂后,故以薄後配高祖廟。又衛後既廢,霍光 追尊李夫人為皇后,配孝武廟,此非母以子貴之例,直以高、武二廟無配故耳。夫 漢立寢於陵,自是晉制所異。謂宜遠准《陽秋》考宮之義,近摹二漢不配之典。尊 號既正,則罔極之情申,別建寢廟,則嚴禰之義顯,系子為稱,兼明母貴之所由, 一舉而允三義,固哲王之高致也。」議者從之。
qǐng zhī, qù guān. yǐ mǔ lǎo jiā pín, yǔ dì xī jù qì rén shì, gōng gēng zì yè, yuē jǐ yǎng qīn zhě shí yú zài. fù mǔ sàng wáng, jū sàng liù nián, yǐ huǐ jí zhe chēng. fú què, chú lín yí lìng. yì qí jiàn, wèi tài xué bó shì, cān yòu jiāng jūn hé wú jì jūn shì, suí fǔ zhuǎn zhèn nán cān jūn.
頃之,去官。以母老家貧,與弟熹俱棄人事,躬耕自業,約己養親者十餘載。 父母喪亡,居喪六年,以毀瘠著稱。服闋,除臨沂令。義旗建,為太學博士,參右 將軍何無忌軍事,隨府轉鎮南參軍。
gāo zǔ zhèn jīng kǒu, yǔ dào shū yuē: qǐng xué shàng fèi chí, hòu jìn tuí yè, héng mén zhī nèi, qīng fēng chuò xiǎng. liáng yóu róng chē lǚ jǐng, lǐ lè zhōng xī, fú fū zì zhì, qíng yǔ shì rǎn, qǐ kě bù fū chóng fén jí, dūn lì fēng shàng. cǐ jìng rén shì, zǐ zhí rú lín, míng fā sōu fǎng, xiǎng wén lìng guǐ. rán jīng yù hán bǎo, yào qí kāi yíng, yōu lán huái xīn, shì zī shàn fā, dú xí guǎ wù, yì zhe zhōu diǎn. jīn jīng shī bù yuǎn, ér fù yè wú wén, fēi wéi zhì xué zhě xiān, huò shì quàn yòu wèi zhì xié. xiǎng fù hóng zhī. cān gāo zǔ zhōng jūn jūn shì, rù bǔ shàng shū dù zhī láng, gǎi zhǎng cí bù. xí fēng gāo líng tíng hóu.
高祖鎮京口,與燾書曰:「頃學尚廢弛,後進頹業,衡門之內,清風輟響。良 由戎車屢警,禮樂中息,浮夫恣志,情與事染,豈可不敷崇墳籍,敦厲風尚。此境 人士,子侄如林,明發搜訪,想聞令軌。然荊玉含寶,要俟開瑩,幽蘭懷馨,事資 扇發,獨習寡悟,義著周典。今經師不遠,而赴業無聞,非唯志學者鮮,或是勸誘 未至邪。想復弘之。」參高祖中軍軍事,入補尚書度支郎,改掌祠部。襲封高陵亭 侯。
shí tài miào chī wěi zāi, dào wèi zhù zuò láng xú guǎng yuē: xī kǒng zǐ zài qí, wén lǔ miào zāi, yuē bì huán xī yě. jīn zhēng xī jīng zhào sì fǔ jūn, yí zài huǐ luò, ér yóu liè miào xiǎng, cǐ qí zhēng hū? nǎi shàng yì yuē: chén wén guó zhī dà shì, zài sì yǔ róng, jiāng yíng gōng shì, zōng miào wèi shǒu. gǔ xiān zhé wáng, mò bù zhì sù gōng zhī chéng xīn, jǐn chóng yán hū zǔ kǎo, rán hòu néng liú chún huà yú sì hǎi, tōng yōu gǎn yú shén míng. gù yí xiáng fèi xìng yú gǔ diǎn, xún qíng lǐ yǐ qiú zhōng zhě yě. lǐ, tiān zǐ qī miào, sān zhāo sān mù, yǔ tài zǔ ér qī. zì kǎo miào yǐ zhì zǔ kǎo wǔ miào, jiē yuè jì zhī, yuǎn miào wèi tiāo, yǒu èr tiāo, xiǎng cháng nǎi zhǐ. qù tiāo wèi tán, qù tán wèi shàn, yǒu dǎo rán hòu jì zhī. cǐ zōng miào zhī cì, qīn shū zhī xù yě. zhèng xuán yǐ wèi tiāo zhě wén wáng wǔ wáng zhī miào, wáng sù yǐ wèi wǔ shì liù shì zhī zǔ. xún qù tiāo zhī yán, zé tiāo fēi wén wǔ zhī miào yǐ. wén wǔ zhōu zhī zǔ zōng, hé yún qù tiāo wèi tán hū? míng yuǎn miào wèi tiāo zhě, wú fú zhī zǔ yě. yòu yuǎn miào zé yǒu xiǎng cháng zhī lǐ, qù tiāo zé yǒu tán shàn zhī shū, míng shì yuǎn zhě, qí yì mí shū yě. ruò tiāo shì wén wǔ zhī miào, yí tóng yuè jì yú tài zǔ, suī tuī hòu jì yǐ pèi tiān, yóu gōng dé zhī suǒ shǐ, fēi zūn chóng zhī yì měi yǒu chà jiàng yě. yòu lǐ yǒu yǐ duō guì zhě, gù chuán chēng dé hòu zhě liú guāng, dé báo zhě liú bēi. yòu yún zì shàng yǐ xià, jiàng shā yǐ liǎng, lǐ yě. cǐ zé zūn bēi děng jí zhī diǎn, shàng xià shū yì zhī wén. ér yún tiān zǐ zhū hóu jù jì wǔ miào, hé zāi? yòu wáng jì dí shāng, xià jí lái sūn, ér shàng sì zhī lǐ, bù guò gāo zǔ. tuī lóng ēn yú xià liú, tì chéng jìng yú zūn shǔ, yì fēi shèng rén zhì lǐ zhī yì yě. shì yǐ tài shǐ jiàn miào, cóng wáng shì yì, yǐ lǐ fù wèi shì, zi wèi tiān zǐ zhū hóu, jì yǐ tiān zǐ zhū hóu, qí shī fú yǐ shì fú. gù shàng jí zhēng xī, yǐ bèi liù shì zhī shù, xuān huáng suī wèi tài zǔ, shàng zài zi sūn zhī wèi, zhì yú yīn jì zhī rì, wèi shēn dōng xiàng zhī lǐ, suǒ wèi zi suī qí shèng, bù xiān fù shí zhě yǐ. jīn jīng zhào yǐ shàng jì qiān, tài zǔ shǐ dé jū zhèng, yì zhě yǐ zhāo mù wèi zú, yù qū tài zǔ yú bēi zuò, chén yǐ wèi fēi lǐ diǎn zhī zhǐ. suǒ yǔ tài zǔ ér qī, zì shì zhāo mù jì zú, tài zǔ zài liù shì zhī wài, fēi wèi xū mǎn qī miào, nǎi dé jū tài zǔ yě. yì zhě yòu yǐ sì fǔ jūn shén zhǔ yí yǒng tóng yú yīn xiá, chén yòu yǐ wèi bù rán. chuán suǒ wèi huǐ miào zhī zhǔ, chén hū tài zǔ, wèi tài zǔ yǐ xià xiān jūn zhī zhǔ yě. gù bái hǔ tōng yún dì xiá jì qiān miào zhě, yǐ qí jì jūn zhī tǐ, chí qí tǒng ér bù jué yě. qǐ rú sì fǔ jūn zài tài zǔ zhī qián hū. fēi jì tǒng zhī zhǔ, wú líng mìng zhī ruì, fēi wáng yè zhī jī, xī yǐ shì jìn ér jí, jīn zé qíng lǐ yǐ yuǎn, ér dāng zhǎng xiǎng yīn xiá, yǒng xū tài zǔ zhī wèi, qiú zhī lǐ jí, wèi jiàn qí kě. xī yǒng hé zhī chū, dà yì sī lǐ, yú shí yú xǐ fàn xuān bìng yǐ yuān rú shuò xué, xián wèi sì fǔ jūn shén zhǔ, wú yuán yǒng cún yú bǎi shì. huò yù yì zhī liǎng jiē, huò yù cáng zhī shí shì, huò yù wèi zhī gǎi zhú, suī suǒ bǐng xiǎo yì, ér dà guī shì tóng. ruò xuān huáng jì jū qún miào zhī shàng, ér sì zhǔ dì xiá bù yǐ, zé dà jìn yīn jì, zhǎng wú tài zǔ zhī wèi yǐ. fū lǐ guì yǒu zhōng, bù bì guò hòu lǐ yǔ shì qiān, qǐ kě shùn ér bù duàn! gù chén zǐ zhī qíng suī dǔ, ér líng lì zhī shì mí zhāng zhuī yuǎn zhī huái suī qiè, ér qiān huǐ zhī lǐ wèi yòng. qǐ bù yǒu xīn yú jiā hòu, gù lǐ zhì bù kě yú ěr. shí shì zé cáng yú miào běi, gǎi zhú zé wèi zhī suǒ chù, yú zhǔ suǒ yǐ yī shén, shén yí zé yǒu yì mái zhī lǐ. sì zhǔ ruò xiǎng sì yí fèi, yì shén zhī suǒ bù yī yě, zhǔn bàng shì lì, yí tóng yú zhǔ zhī yì mái. rán jīng diǎn nán xiáng, qún yán fēn cuò, fēi chén bēi qiǎn suǒ néng zhé zhōng. shí xué zhě duō cóng dào yì, jìng wèi shī xíng.
時太廟鴟尾災,燾謂著作郎徐廣曰:「昔孔子在齊,聞魯廟災,曰必桓、僖也。 今征西、京兆四府君,宜在毀落,而猶列廟饗,此其征乎?」乃上議曰:「臣聞國 之大事,在祀與戎,將營宮室,宗廟為首。古先哲王,莫不致肅恭之誠心,盡崇嚴 乎祖考,然後能流淳化於四海,通幽感於神明。固宜詳廢興於古典,循情禮以求中 者也。禮,天子七廟,三昭三穆,與太祖而七。自考廟以至祖考五廟,皆月祭之, 遠廟為祧,有二祧,享嘗乃止。去祧為壇,去壇為墠,有禱然後祭之。此宗廟之次, 親疏之序也。鄭玄以為祧者文王、武王之廟,王肅以為五世六世之祖。尋去祧之言, 則祧非文、武之廟矣。文、武周之祖宗,何雲去祧為壇乎?明遠廟為祧者,無服之 祖也。又遠廟則有享嘗之禮,去祧則有壇墠之殊,明世遠者,其義彌疏也。若祧是 文、武之廟,宜同月祭於太祖,雖推后稷以配天,由功德之所始,非尊崇之義每有 差降也。又禮有以多貴者,故傳稱德厚者流光,德薄者流卑。又雲自上以下,降殺 以兩,禮也。此則尊卑等級之典,上下殊異之文。而雲天子諸侯俱祭五廟,何哉? 又王祭嫡殤,下及來孫,而上祀之禮,不過高祖。推隆恩於下流,替誠敬於尊屬, 亦非聖人制禮之意也。是以泰始建廟,從王氏議,以禮父為士,子為天子諸侯,祭 以天子諸侯,其屍服以士服。故上及征西,以備六世之數,宣皇雖為太祖,尚在子 孫之位,至於殷祭之日,未申東向之禮,所謂子雖齊聖,不先父食者矣。今京兆以 上既遷,太祖始得居正,議者以昭穆未足,欲屈太祖於卑坐,臣以為非禮典之旨。 所與太祖而七,自是昭穆既足,太祖在六世之外,非為須滿七廟,乃得居太祖也。 議者又以四府君神主宜永同於殷祫,臣又以為不然。傳所謂毀廟之主,陳乎太祖, 謂太祖以下先君之主也。故《白虎通》雲『禘祫祭遷廟者,以其繼君之體,持其統 而不絕也。」豈如四府君在太祖之前乎。非繼統之主,無靈命之瑞,非王業之基, 昔以世近而及,今則情禮已遠,而當長饗殷祫,永虛太祖之位,求之禮籍,未見其 可。昔永和之初,大議斯禮,於時虞喜、范宣並以淵儒碩學,咸謂四府君神主,無 緣永存於百世。或欲瘞之兩階,或欲藏之石室,或欲為之改築,雖所秉小異,而大 歸是同。若宣皇既居群廟之上,而四主禘祫不已,則大晉殷祭,長無太祖之位矣。 夫理貴有中,不必過厚;禮與世遷,豈可順而不斷!故臣子之情雖篤,而靈厲之諡 彌彰;追遠之懷雖切,而遷毀之禮為用。豈不有心於加厚,顧禮制不可逾爾。石室 則藏於廟北,改築則未知所處,虞主所以依神,神移則有瘞埋之禮。四主若饗祀宜 廢,亦神之所不依也,准傍事例,宜同虞主之瘞埋。然經典難詳,群言紛錯,非臣 卑淺所能折中。」時學者多從燾議,竟未施行。
qiān tōng zhí láng, gāo zǔ zhèn jūn chē qí zhōng jūn tài wèi zī yì cān jūn. gāo zǔ běi fá guān luò, dà sī mǎ láng yá wáng tóng háng, chú dà sī mǎ cóng shì zhōng láng, zǒng liú fǔ shì. yì xī shí sì nián, chú shì zhōng. yuán xī yuán nián, yǐ jiǎo jí qù zhí. gāo zǔ shòu mìng, zhēng bài tài cháng, suī wài qī guì xiǎn, ér mí zì chōng yuē, máo wū shū cān, bù gǎi qí jiù. suǒ de fèng lù, yǔ qīn qī gòng zhī. yǒng chū sān nián, zhì shì, bài guāng lù dài fū, jiā jīn zhāng zǐ shòu. qí nián zú, shí nián qī shí. shǎo dì zhuī zèng zuǒ guāng lù dài fū, jiā sàn qí cháng shì.
遷通直郎,高祖鎮軍、車騎、中軍、太尉咨議參軍。高祖北伐關、洛,大司馬 琅邪王同行,除大司馬從事中郎,總留府事。義熙十四年,除侍中。元熙元年,以 腳疾去職。高祖受命,征拜太常,雖外戚貴顯,而彌自沖約,茅屋蔬餐,不改其舊。 所得奉祿,與親戚共之。永初三年,致仕,拜光祿大夫,加金章紫綬。其年卒,時 年七十。少帝追贈左光祿大夫,加散騎常侍。
zhǎng zi suì, hù jūn sī mǎ, yí dū tài shǒu. shǎo zǐ chuò, tài zǐ zhōng shè rén, xīn ān tài shǒu. suì zhǎng zi chén zhī, shàng shū dōu guān láng, wū chéng lìng. chén zhī dì níng zhī, xué shè yǒu dāng shì cái jù, yǔ sī kōng xú zhàn zhī wèi yì cháng zhī jiāo. nián shào shí yǔ běi dì fù sēng yòu jù yǐ tōng jiā zǐ shǐ wèi tài zǔ suǒ yǐn jiàn, shí shàng yǔ hé shàng zhī lùn zhù qián shì, níng zhī biàn gàn qí yǔ, shàng yīn huí yǔ lùn zhī. sēng yòu yǐn níng zhī yī lìng zhǐ, níng zhī dà yán wèi sēng yòu yuē: míng zhǔ nán zài yù, biàn yīng zhèng jǐn suǒ huái. shàng yǔ wǎng fù shí yú fǎn, níng zhī cí yùn quán xù, jiān yǒu lǐ zhèng, shàng shén shǎng yān. lì suí wáng dàn hòu jūn jì shì lù shì, yù yǐ wèi qīng zhōu, qí shì bù guǒ. qiān shàng shū yòu chéng, yǐ xú zhàn zhī dǎng, wèi yuán xiōng suǒ shā. zi yín, shàng shū zhǔ kè láng, shěn yōu zhī zhēng xī gōng cáo, wèi yōu zhī jǐn jié, shì zài yōu zhī chuán. níng zhī dì tán zhī, yì yǒu měi yù. tài zōng shì, lì shàng shū lì bù láng, yù shǐ zhōng chéng. hòu fèi dì yuán huī zhōng, wèi zuǒ mín shàng shū, zú guān. tán zhī dì chéng zhī, tài zǐ zuǒ jī nǔ jiāng jūn. yuán jiā èr shí qī nián, lǐng jūn yú xū yí, wèi suǒ lǔ suǒ pò, jiàn shā, zhuī zèng tōng zhí láng. chuò zi huàn, shùn dì shēng míng zhōng, wèi wǔ chāng tài shǒu. shěn yōu zhī gōng yǐng chéng, huàn qì jùn fù zhī yōu zhī bài, fú zhū.
長子邃,護軍司馬,宜都太守。少子綽,太子中舍人,新安太守。邃長子諶之, 尚書都官郎,烏程令。諶之弟凝之,學涉有當世才具,與司空徐湛之為異常之交。 年少時與北地傅僧祐俱以通家子始為太祖所引見,時上與何尚之論鑄錢事,凝之便 干其語,上因回與論之。僧祐引凝之衣令止,凝之大言謂僧祐曰:「明主難再遇, 便應正盡所懷。」上與往復十餘反,凝之詞韻銓序,兼有理證,上甚賞焉。歷隨王 誕後軍記室錄事,欲以為青州,其事不果。遷尚書右丞,以徐湛之黨,為元兇所殺。 子夤,尚書主客郎,沈攸之徵西功曹,為攸之盡節,事在《攸之傳》。凝之弟潭之, 亦有美譽。太宗世,歷尚書吏部郎,御史中丞。後廢帝元徽中,為左民尚書,卒官。 潭之弟澄之,太子左積弩將軍。元嘉二十七年,領軍於盱眙,為索虜所破,見殺, 追贈通直郎。綽子煥,順帝升明中,為武昌太守。沈攸之攻郢城,煥棄郡赴之;攸 之敗,伏誅。
fù sēng yòu, zǔ fù hóng rén, gāo zǔ wài dì yě. yǐ zhōng biǎo lì xiǎn guān, zhēng lǔ jiāng jūn nán qiào tài shǒu, tài cháng qīng. zi shào, yuán wài sàn qí shì láng, qī dào nǚ yě, shēng sēng yòu, yǒu lì cái, zài wèi shān yīn lìng, shén yǒu néng míng, mò shì lìng zhǎng mò jí. yì yǐ xú zhàn zhī dǎng, wèi yuán xiōng suǒ shā.
傅僧祐,祖父弘仁,高祖外弟也。以中表歷顯官,征虜將軍、南譙太守,太常 卿。子邵,員外散騎侍郎,妻燾女也,生僧祐,有吏才,再為山陰令,甚有能名, 末世令長莫及。亦以徐湛之黨,為元兇所殺。
xú guǎng, zì yě mín, dōng guǎn gū mù rén yě. fù zǎo, dōu shuǐ shǐ zhě. xiōng miǎo, tài zǐ qián wèi lǜ. jiā shì hǎo xué, zhì guǎng yóu jīng, bǎi jiā shù shù, wú bù yán lǎn. xiè xuán wèi zhōu, pì guǎng cóng shì xī cáo. yòu qiào wáng sī mǎ tián zhèn běi cān jūn. jìn xiào wǔ dì yǐ guǎng bó xué, chú wèi mì shū láng, xiào shū mì gé, zēng zhì zhí liáo. zhuǎn yuán wài sàn qí shì láng, lǐng xiào shū rú gù. lóng ān zhōng, shàng shū lìng wáng xún jǔ wèi cí bù láng.
徐廣,字野民,東莞姑幕人也。父藻,都水使者。兄邈,太子前衛率。家世好 學,至廣尤精,百家數術,無不研覽。謝玄為州,辟廣從事西曹。又譙王司馬恬鎮 北參軍。晉孝武帝以廣博學,除為秘書郎,校書秘閣,增置職僚。轉員外散騎侍郎, 領校書如故。隆安中,尚書令王珣舉為祠部郎。
lǐ tài hòu hōng, guǎng yì fú yuē: tài huáng tài hòu míng wèi yǔn zhèng, tǐ tóng huáng jí, lǐ zhì bèi jǐn, qíng lǐ mí shēn. yáng qiū zhī yì, mǔ yǐ zi guì. jì chēng fū rén, lǐ fú cóng zhèng, gù chéng fēng xiǎn fū rén zhī hào, wén gōng fú sān nián zhī sàng. zi yú fù zhī suǒ shēng, tǐ zūn yì zhòng. qiě lǐ zǔ bù yàn sūn, gù yí suì fú wú qū. ér yuán qíng lì zhì, ruò xián míng wén bù cún, zé yí sī cóng zhòng. wèi yīng tóng yú wèi zǔ mǔ hòu, qí shuāi sān nián. fú cóng qí yì.
李太后薨,廣議服曰:「太皇太后名位允正,體同皇極,理製備盡,情禮彌申。 《陽秋》之義,母以子貴。既稱夫人,禮服從正,故成風顯夫人之號,文公服三年 之喪。子於父之所生,體尊義重。且禮祖不厭孫,固宜遂服無屈。而緣情立制,若 嫌明文不存,則疑斯從重。謂應同於為祖母后,齊衰三年。」服從其議。
shí huì jī wáng shì zǐ yuán xiǎn lù shàng shū, yù shǐ bǎi liáo zhì jìng, tái nèi shǐ guǎng lì yì, yóu shì nèi wài bìng zhí xià guān lǐ, guǎng cháng wèi kuì hèn yān. yuán xiǎn yǐn wèi zhōng jūn cān jūn, qiān lǐng jūn zhǎng shǐ. huán xuán fǔ zhèng, yǐ wèi dà jiāng jūn wén xué jì jiǔ.
時會稽王世子元顯錄尚書,欲使百僚致敬,台內使廣立議,由是內外並執下官 禮,廣常為愧恨焉。元顯引為中軍參軍,遷領軍長史。桓玄輔政,以為大將軍文學 祭酒。
yì xī chū, gāo zǔ shǐ zhuàn chē fú yí zhù, nǎi chú zhèn jūn zī yì cān jūn, lǐng jì shì. fēng lè chéng xiàn wǔ děng hóu. zhuǎn yuán wài sàn qí cháng shì, lǐng zhù zuò láng. èr nián, shàng shū zòu yuē: chén wén zuǒ shǐ shù yán, yòu guān shū shì, chéng zhì xiǎn yú jìn zhèng, yáng qiū zhe hū lǔ shǐ. zì huáng dài yǒu zào, zhōng xìng jìn sì, dào fēng dì diǎn, huàn hū shǐ cè. ér tài hé yǐ jiàng, shì lì sān cháo, xuán fēng shèng jī, shū wèi chóu gǔ. chén děng cān xiáng, yí chì zhù zuò láng xú guǎng zhuàn chéng guó shǐ. zhào yuē: xiān cháo zhì dé guāng bèi, wèi zhe fāng cè, yí liú fēng miǎn dài, yǒng yí jiāng lái zhě yě. biàn chì zhuàn jí.
義熙初,高祖使撰車服儀注,乃除鎮軍咨議參軍,領記室。封樂成縣五等侯。 轉員外散騎常侍,領著作郎。二年,尚書奏曰:「臣聞左史述言,右官書事,《乘》、 《志》顯於晉、鄭,《陽秋》著乎魯史。自皇代有造,中興晉祀,道風帝典,煥乎 史策。而太和以降,世歷三朝,玄風聖跡,倏為疇古。臣等參詳,宜敕著作郎徐廣 撰成國史。」詔曰:「先朝至德光被,未著方策,宜流風緬代,永貽將來者也。便 敕撰集。」
liù nián, qiān sàn qí cháng shì, yòu lǐng xú zhōu dà zhōng zhèng, zhuǎn zhèng yuán cháng shì. shí yǒu fēng báo wèi zāi, guǎng xiàn shū gāo zǔ yuē: fēng báo biàn wèi bì wèi zāi, gǔ zhī shèng xián zhé jù ér xiū jǐ, suǒ yǐ xìng zhèng huà ér lóng dé jiào yě. cháng tiǎn fú shì, sù juàn wèi wàng, sī jié chén lù, lǜ chéng yú xí. míng gōng chū jiàn yì qí, kuāng fù zōng shè, shén wǔ yīng yùn, xìn sù píng yí. qiě gōng jiǎn qiān yuē, xū xīn fěi xiè, lái sū zhī huà, gōng yòng ruò shén. qǐng shì gù jì duō, xíng dé bìng yòng, zhàn gōng yīn jī, bào xù nán jǐn, wàn jī fán còu, gù yīng nán sù, qiě xiǎo xì fán mì, qún xià duō jù. yòu gǔ bó fēng jiàn, ér mín qíng bù quàn jìn sī hù shè, ér jié dào duō yǒu, chéng yóu sú bì wèi yì zhěng, ér wàng shēn wèi yì bǐng. zhuī sī yì xī zhī shǐ, rú yǒu bù tóng, hé zhě? hǎo ān yuàn yì, wàn wù zhī dà qù, xí jiù hài xīn, fán shí suǒ bù miǎn. yào dāng fǔ shùn qún qíng, yì yáng suí sú, zé cháo yě huān tài, jù zhān yǔn kāng yǐ. yán wú kě cǎi, yuàn jīn qí yú kuǎn zhī zhì. yòu zhuǎn dà sī nóng, lǐng zhù zuò láng jiē rú gù. shí èr nián, jìn jì chéng, fán sì shí liù juǎn, biǎo shàng zhī. qiān mì shū jiān.
六年,遷散騎常侍,又領徐州大中正,轉正員常侍。時有風雹為災,廣獻書高 祖曰:「風雹變未必為災,古之聖賢輒懼而修己,所以興政化而隆德教也。嘗忝服 事,宿眷未忘,思竭塵露,率誠於習。明公初建義旗,匡復宗社,神武應運,信宿 平夷。且恭儉謙約,虛心匪懈,來蘇之化,功用若神。頃事故既多,刑德並用,戰 功殷積,報敘難盡,萬機繁湊,固應難速,且小細煩密,群下多懼。又谷帛豐賤, 而民情不勸;禁司互設,而劫盜多有,誠由俗弊未易整,而望深未易炳。追思義熙 之始,如有不同,何者?好安願逸,萬物之大趣,習舊駭新,凡識所不免。要當俯 順群情,抑揚隨俗,則朝野歡泰,具瞻允康矣。言無可采,願矜其愚款之志。」又 轉大司農,領著作郎皆如故。十二年,《晉紀》成,凡四十六卷,表上之。遷秘書 監。
chū, huán xuán cuàn wèi, ān dì chū gōng, guǎng péi liè bēi tòng, āi dòng zuǒ yòu. jí gāo zǔ shòu chán, gōng dì xùn wèi, guǎng yòu āi gǎn, tì sì jiāo liú. xiè huì jiàn zhī, wèi zhī yuē: xú gōng jiāng wú xiǎo guò? guǎng shōu lèi dá yuē: shēn yǔ jūn bù tóng. jūn zuǒ mìng xìng wáng, féng qiān zài jiā yùn shēn shì hé jìn dé, shí juàn liàn gù zhǔ. yīn gèng xū xī.
初,桓玄篡位,安帝出宮,廣陪列悲慟,哀動左右。及高祖受禪,恭帝遜位, 廣又哀感,涕泗交流。謝晦見之,謂之曰:「徐公將無小過?」廣收淚答曰:「身 與君不同。君佐命興王,逢千載嘉運;身世荷晉德,實眷戀故主。」因更歔欷。
yǒng chū yuán nián, zhào yuē: mì shū jiān xú guǎng, xué yōu xíng jǐn, lì wèi gōng sù, kě zhōng sàn dài fū. guǎng shàng biǎo yuē: chén nián shí shuāi mào, cháo jìng yǒng què, duān jū dū yì, tú zēng tì dài. chén fén mù zài jìn líng, chén yòu shēng zhǎng jīng kǒu, liàn jiù huái yuǎn, měi gǎn mù xīn. xī dào xuán miù hé cháo ēn, tiǎn zǎi cǐ yì, qǐ xiāng suí zhī guān, guī zhōng sāng zǐ. wēi zhì huò shēn, yǔn méi wú hèn. xǔ zhī, zèng cì shén hòu. xìng hǎo dú shū, lǎo yóu bù juàn. yuán jiā èr nián, zú, shí nián qī shí sì. dá lǐ wèn bǎi yú tiáo, yòng yú jīn shì. guǎng xiōng zi huō, zài liáng lì chuán.
永初元年,詔曰:「秘書監徐廣,學優行謹,歷位恭肅,可中散大夫。」廣上 表曰:「臣年時衰耄,朝敬永闕,端居都邑,徒增替怠。臣墳墓在晉陵,臣又生長 京口,戀舊懷遠,每感暮心。息道玄謬荷朝恩,忝宰此邑,乞相隨之官,歸終桑梓。 微志獲申,殞沒無恨。」許之,贈賜甚厚。性好讀書,老猶不倦。元嘉二年,卒, 時年七十四。《答禮問》百餘條,用於今世。廣兄子豁,在《良吏傳》。
fù lóng, zì bó zuò, běi dì líng zhōu rén yě. gāo zǔ xián, jìn sī lì xiào wèi. zēng zǔ xī, sī tú shǔ. fù zǔ zǎo wáng. lóng shǎo gū, yòu wú jìn shǔ, dān pín yǒu xué xíng, bù hǎo jiāo yóu. yì xī chū, nián sì shí, shǐ wèi mèng chǎng jiàn wēi jiāng jūn, yuán wài sàn qí shì láng. zuò cí jiān, miǎn. fù wèi huì jī zhēng lǔ cān jūn. jiā zài shàng yú, jí dōng guī, biàn yǒu zhōng yān zhī zhì. lì zuǒ sān jūn, shǒu wěi bā nián. chú gěi shì zhōng. shàng shū pú shè dān yáng yǐn xú xiàn zhī zhì jiàn wēi fǔ, yǐ wèi lù shì cān jūn, xún zhuǎn shàng shū cí bù láng dān yáng chéng, rù wèi shàng shū zuǒ chéng. yǐ zú dì liàng wèi pú shè, sī fú bù dé xiāng lín, xǐ tài zǐ lǜ gèng lìng, lú líng wáng yì zhēn chē qí zī yì cān jūn, chū bǔ shān yīn lìng. tài zǔ yuán jiā chū, chú sī tú yòu zhǎng shǐ, qiān yù shǐ zhōng chéng. dāng guān ér xíng, shén dé sī zhí zhī tǐ. zhuǎn sī tú zuǒ zhǎng shǐ.
傅隆,字伯祚,北地靈州人也。高祖咸,晉司隸校尉。曾祖晞,司徒屬。父祖 早亡。隆少孤,又無近屬,單貧有學行,不好交遊。義熙初,年四十,始為孟昶建 威將軍,員外散騎侍郎。坐辭兼,免。復為會稽徵虜參軍。家在上虞,及東歸,便 有終焉之志。歷佐三軍,首尾八年。除給事中。尚書僕射、丹陽尹徐羨之置建威府, 以為錄事參軍,尋轉尚書祠部郎、丹陽丞,入為尚書左丞。以族弟亮為僕射,緦服 不得相臨,徙太子率更令,廬陵王義真車騎咨議參軍,出補山陰令。太祖元嘉初, 除司徒右長史,遷御史中丞。當官而行,甚得司直之體。轉司徒左長史。
shí huì jī shàn xiàn mín huáng chū qī zhào dǎ xī zài qī wáng sǐ wáng, yù shè, wáng yǒu fù mǔ jí xī nán chēng xī nǚ yè, yī fǎ xǐ zhào èr qiān lǐ wài. lóng yì zhī yuē: yuán fū lǐ lǜ zhī xìng, gài běn zhī zì rán, qiú zhī qíng lǐ, fēi cóng tiān duò, fēi cóng dì chū yě. fù zǐ zhì qīn, fēn xíng tóng qì, chēng zhī yú zài, jí zài zhī yú zhào, suī yún sān shì, wèi tǐ yóu yī, wèi yǒu néng fēn zhī zhě yě. chēng suī chuàng jù tòng shēn, gù wú chóu zǔ zhī yì. ruò chēng kě yǐ shā zhào, zhào dāng hé yǐ chù zài? jiāng fù zǐ sūn zǔ, hù xiāng cán lù, jù fēi xiān wáng míng fá, jiù yáo lì fǎ zhī běn zhǐ yě. xiàng shǐ shí hòu zhī zǐ rì dī zhī sūn, dǐ fēng tǐng è, bù yǔ èr zǔ tóng dài tiān rì, zé shí què dù hóu hé dé liú míng bǎi dài, yǐ wèi měi tán zhě zāi! jiù lìng yún, shā rén fù mǔ, xǐ zhī èr qiān lǐ wài. bù shī fù zǐ sūn zǔ míng yǐ. zhào dāng bì wáng qī gōng qiān lǐ wài ěr. lìng yì yún, fán liú xǐ zhě, tóng jí qīn jìn yù xiāng suí zhě, tīng zhī. cǐ yòu dà tōng qíng tǐ, yīn qīn yǐ jiào ài zhě yě. zhào jì liú yí, zài wèi rén zǐ, hé dé bù cóng zài cóng ér chēng bù xíng, qǐ míng jiào suǒ xǔ? rú cǐ, chēng zhào jìng bù kě fēn. zhào suī nèi kuì zhōng shēn, chēng dāng shěn tòng méi chǐ, sūn zǔ zhī yì, zì bù dé yǒng jué, shì lǐ gù rán yě. cóng zhī.
時會稽剡縣民黃初妻趙打息載妻王死亡,遇赦,王有父母及息男稱、息女葉, 依法徙趙二千里外。隆議之曰:「原夫禮律之興,蓋本之自然,求之情理,非從天 墮,非從地出也。父子至親,分形同氣,稱之於載,即載之於趙,雖雲三世,為體 猶一,未有能分之者也。稱雖創巨痛深,固無仇祖之義。若稱可以殺趙,趙當何以 處載?將父子孫祖,互相殘戮,懼非先王明罰,咎繇立法之本旨也。向使石厚之子、 日磾之孫,砥鋒挺鍔,不與二祖同戴天日,則石碏、秺侯何得流名百代,以為美談 者哉!舊令雲,『殺人父母,徙之二千里外』。不施父子孫祖明矣。趙當避王期功 千里外耳。令亦云,『凡流徙者,同籍親近欲相隨者,聽之』。此又大通情體,因 親以教愛者也。趙既流移,載為人子,何得不從;載從而稱不行,豈名教所許?如 此,稱、趙竟不可分。趙雖內愧終身,稱當沈痛沒齒,孫祖之義,自不得永絕,事 理固然也。」從之。
yòu chū wèi yì xìng tài shǒu, zài jùn yǒu néng míng. zhēng bài zuǒ mín shàng shū, zuò zhèng zhí shòu jié jiǎ, duì rén wèi zhì, wěi chū, bái yī lǐng zhí. xún zhuǎn tài cháng. shí sì nián, tài zǔ yǐ xīn zhuàn lǐ lùn fù lóng shǐ xià yì, lóng shàng biǎo yuē: chén yǐ xià yú, bù shè shī xùn, gū lòu lǘ yán, miàn qiáng mí shí, miù méng xún dǎi, kuì jù liú hàn. yuán fū lǐ zhě, sān qiān zhī běn, rén lún zhī zhì dào. gù yòng zhī jiā guó, jūn chén yǐ zhī zūn, fù zǐ yǐ zhī qīn yòng zhī hūn guān, shǎo zhǎng yǐ zhī rén ài, fū qī yǐ zhī yì shùn yòng zhī xiāng rén, yǒu péng yǐ zhī sān yì, bīn zhǔ yǐ zhī jìng ràng. suǒ wèi jí hū tiān, bō hū dì, qióng gāo yuǎn, cè shēn hòu, mò shàng yú lǐ yě. qí lè zhī wǔ shēng, yì zhī bā xiàng, shī zhī fēng yǎ, shū zhī diǎn gào, chūn qiū zhī wēi wǎn quàn chéng, wú bù běn hū lǐ ér hòu lì yě. qí yuán yuǎn, qí liú guǎng, qí tǐ dà, qí yì jīng, fēi fū ruì zhé dà xián, shú néng míng hū cǐ zāi. kuàng zāo bào qín fén wáng, bǎi bù cún yī. hàn xìng, shǐ zhēng zhào gù lǎo, sōu jí cán wén, qí tǐ lì pī móu, shǒu wěi tuō luò, nán kě xiáng lùn. xìng gāo táng shēng pō shí jiù yì, zhū rú gè wèi zhāng jù zhī shuō, jì míng bù dú dá, suǒ jiàn bù tóng, huò shī zī xiāng chuán, gòng zhī bié gàn. gù wén rén èr dài, jù shì hòu cāng, é yǐ fēn yì lú zhí zhèng xuán, xié xué mǎ róng, rén gè míng xiàng. yòu hòu zhī xué zhě, wèi dǎi nǎng shí, ér wèn nán xīng fán, chōng chì jiān liǎng, chī wén liè jǐn, huàn làn kě guān. rán ér wǔ fú zhī běn huò chà, āi jìng zhī zhì chuǎn zá, guó diǎn wèi yī yú sì hǎi, jiā fǎ cān bó yú jìn shēn, chéng yí kǎo xiáng yuǎn lǜ, yǐ dìng huáng dài zhī shèng lǐ zhě yě. fú wéi bì xià qīn míng xuán shèng, tóng guī táng yú, chóu zī sì yuè, xìng yán sān lǐ, ér bó yí wèi dēng, wēi chén qiè wèi, suǒ yǐ dà jù fù chéng, xíng shén jiāo è zhě, wú wàng sù yè yǐ. ér fù wěi chōng bó cǎi zhī shù, yǔ wén yuán fā zhī qiú, shí wú yǐ yǎng chóu shèng zhǐ wàn fēn zhī yī. bù gǎn fèi mò, jǐn lǜ guǎn xué suǒ jiàn wǔ shí èr shì shàng chéng. chī bǐ máng làng, fú yòng sǒng nǎn.
又出為義興太守,在郡有能名。征拜左民尚書,坐正直受節假,對人未至,委 出,白衣領職。尋轉太常。十四年,太祖以新撰《禮論》付隆使下意,隆上表曰: 「臣以下愚,不涉師訓,孤陋閭閻,面牆靡識,謬蒙詢逮,愧懼流汗。原夫禮者, 三千之本,人倫之至道。故用之家國,君臣以之尊,父子以之親;用之婚冠,少長 以之仁愛,夫妻以之義順;用之鄉人,友朋以之三益,賓主以之敬讓。所謂極乎天, 播乎地,窮高遠,測深厚,莫尚於禮也。其樂之五聲,《易》之八象,《詩》之 《風雅》,《書》之《典誥》,《春秋》之微婉勸懲,無不本乎禮而後立也。其源 遠,其流廣,其體大,其義精,非夫睿哲大賢,孰能明乎此哉。況遭暴秦焚亡,百 不存一。漢興,始徵召故老,搜集殘文,其體例紕繆,首尾脫落,難可詳論。幸高 堂生頗識舊義,諸儒各為章句之說,既明不獨達,所見不同,或師資相傳,共枝別 干。故聞人、二戴,俱事后蒼,俄已分異;盧植、鄭玄,偕學馬融,人各名象。又 後之學者,未逮曩時,而問難星繁,充斥兼兩,摛文列錦,煥爛可觀。然而五服之 本或差,哀敬之制舛雜,國典未一於四海,家法參駁於縉紳,誠宜考詳遠慮,以定 皇代之盛禮者也。伏惟陛下欽明玄聖,同規唐、虞,疇咨四岳,興言《三禮》,而 伯夷未登,微臣竊位,所以大懼負乘,形神交惡者,無忘夙夜矣。而復猥充搏采之 數,與聞爰發之求,實無以仰酬聖旨萬分之一。不敢廢默,謹率管穴所見五十二事 上呈。蚩鄙茫浪,伏用竦赧。」
míng nián, zhì shì, bài guāng lù dài fū. guī lǎo zài jiā, shǒu bù shì juǎn, bó xué duō tōng, tè jīng sān lǐ. jǐn yú fèng gōng, cháng shǒu chāo shū jí. èr shí bā nián, zú, shí nián bā shí sān.
明年,致仕,拜光祿大夫。歸老在家,手不釋卷,博學多通,特精《三禮》。 謹於奉公,常手抄書籍。二十八年,卒,時年八十三。
shǐ chén yuē: xuǎn xián yú yě, zé zhì shēn yè hóng qiú shì zǐ cháo, zé shì zhì fēng qǐ. liù jīng ào yuǎn, fāng guǐ zhī zhèng lù bǎi jiā qiǎn mò, jié zhì zhī piān dào. hàn shì dēng shì, lǘ dǎng wèi xiān, chóng běn wù xué, bù shàng fú guǐ, rán hòu kě yǐ fǔ shí qīng zǔ, gù miè yíng jīn. yú shì rén lì cóng shī zhī zhì, jiā jìng zhuān mén zhī shù, yì zhòng dāng shí, suǒ jū yī dàn chéng shì, hóng shě zàn qǐ, zhe lù huò zhì wàn rén. shì gù shì yǐ xué chéng, shēn yóu yì lì. zì wèi shì yīng mìng, zhǔ ài diāo chóng, jiā qì zhāng jù, rén zhòng yì shù. yòu xuǎn xián jìn shì, bù běn xiāng lǘ, quán héng zhī jì, rèn guī tái gé. yǐ yī rén zhī ěr mù, jiū shān chuān zhī xiǎn qíng, xián fǒu yì duàn, wàn bù zhí yī. yóu shì shì píng jí yù, xué fēi wèi jǐ, chóng guǐ yù zhī qiǎo sù, bǐ shuì jià zhī chí nán, shì zì cǐ wěi sì zhí jīng, gè cóng suǒ wù, zǎo wǎng yàn tuì, yǐ qǔ shì zī. xiáng xù hóng xiào zhī shì, chuán jīng jù tú zhī yè, zì huáng chū zhì yú jìn mò, bǎi yú nián zhōng, rú jiào jǐn yǐ. gāo zǔ shòu mìng, yì chuàng guó xué, gōng chē zǎo yàn, dào wèi jí xíng. qì yú yuán jiā, fǔ huò kè jiù, yǎ fēng shèng liè, wèi jí nǎng shí, ér jì jì yān, pō yǒu qián wáng zhī yí diǎn. tiān zǐ luán qí jǐng bì, qīng dào ér lín xué guǎn, chǔ hòu miǎn liú fǔ fú, běi miàn ér lǐ xiān shī, hòu shēng suǒ bù cháng wén, huáng fà wèi zhī qián dǔ, yì yī dài zhī shèng yě. zāng dào xú guǎng fù lóng péi sōng zhī hé chéng tiān léi cì zōng, bìng fú yīng shèng zhé, bù wèi yǎ sú tuī yí, lì míng yú shì, yí yǐ. yǐng chuān yǔ wèi zhī yàn mén zhōu yě wáng rǔ nán zhōu wáng zǐ hé nèi xiàng yǎn huì jī hè dào yǎng, jiē tuō zhì jīng shū, jiàn chēng yú hòu xué. wèi zhī lüè jiě lǐ jì, bìng zhù hè xún sàng fú, xíng yú shì yún.
史臣曰:選賢於野,則治身業弘;求士子朝,則飾智風起。《六經》奧遠,方 軌之正路;百家淺末,捷至之偏道。漢世登士,閭黨為先,崇本務學,不尚浮詭, 然後可以俯拾青組,顧蔑籝金。於是人厲從師之志,家競專門之術,藝重當時,所 居一旦成市,黌舍暫啟,著錄或至萬人。是故仕以學成,身由義立。自魏氏膺命, 主愛雕蟲,家棄章句,人重異術。又選賢進士,不本鄉閭,銓衡之寄,任歸台閣。 以一人之耳目,究山川之險情,賢否臆斷,萬不值一。由是仕憑藉譽,學非為己, 崇詭遇之巧速,鄙稅駕之遲難,士自此委笥植《經》,各從所務,早往晏退,以取 世資。庠序黌校之士,傳經聚徒之業,自黃初至於晉末,百餘年中,儒教盡矣。高 祖受命,議創國學,宮車早晏,道未及行。迄於元嘉,甫獲克就,雅風盛烈,未及 曩時,而濟濟焉,頗有前王之遺典。天子鸞旗警蹕,清道而臨學館,儲後冕旒黼黻, 北面而禮先師,後生所不嘗聞,黃髮未之前睹,亦一代之盛也。臧燾、徐廣、傅隆、 裴松之、何承天、雷次宗,並服膺聖哲,不為雅俗推移,立名於世,宜矣。潁川庾 蔚之、雁門周野王、汝南周王子、河內向琰、會稽賀道養,皆托志經書,見稱於後 學。蔚之略解《禮記》,並注賀循《喪服》,行於世雲。