strong lǐ yǔ xuě yè kè cài zhōu strong
李瑀雪夜克蔡州
què shuō wú yuán jì yǐn bīng zì qín tíng dào wàng rǔ yáng ér lái, wèn wú xiù lín yuē: cǐ qù rǔ yáng yǒu bèi wú bèi? xiān fā hé fāng wèi shàng? xiù lín yuē: jìn rǔ yáng yǒu yī shān, míng jiǔ gōng shān, ruò xiān zhàn dé cǐ shān, duó jǐn rǔ yáng zhī shì. zhǐ kǒng péi dù duō móu, xiān yǒu zhǔn bèi. yuán jì yuē: guān jūn zhī wú bīng chū líng chuān, bì jiē jù yú cǐ chù. yú shì tí jūn qián jìn. zhì jiǔ gōng shān xià, qián bù dēng shān, zhǐ jiàn shān shàng qí fān shù lì, gǔ shēng dà zhèn, fēng chuī péi dù zhāo qí. zhū jūn dà jīng, shān shàng shān xià, guān jūn fēn shí miàn shā lái, shì bù kě dāng. zéi bīng dà bài, yuán jì jí dōu huí mǎ, lǜ lǐng cán bīng ér tuì. àn sī zì wèi xiāo yǒng wú dí, jīng tōng bīng fǎ, tiān xià wú shuāng bù xiǎng cháo tíng yòu shēng cǐ rén, wú yǔ péi dù shì bù liǎng lì. cì rì, zài zhěng bīng zhì jiǔ gōng shān xià nuò zhàn, péi dù chū zhàn, shān shàng guān bīng bìng bù xià lái. zhì wǎn yù tuì, shān shàng gǔ jiǎo qí míng, zéi bīng zháo máng, guān jūn yě bù xià shān lái. yù yào chōng tū shàng shān, yòu wèi yán bèi, bù gǎn jìn qián. shǒu zhì èr gēng, yù huí shān shàng, guān jūn yòu míng huà jiǎo, zhū jūn zhòu zhì. zéi bīng yòu zhé yī zhèn, tuì huí jiù zhài. cì rì, yuán jì dān mǎ tí jūn qū zhì jiǔ gōng shān xià, chuān lián yǐ wèi mù shān zhài. dāng yè sān gēng, dù chà wǔ bǎi rén fēn lù gè zhí huǒ jù xià shān, shāo zhe liáng cǎo chē, suí hòu yǐ bīng yīng zhī. liǎng bīng hùn zhàn yī yè, yíng zhài yòu lì bù chéng. yuán jì tuì huí jiù zhài, yǔ xiù lín shāng yì yuē: rǔ yáng jí qiè wèi yì qǔ, bù rú xiān qǔ gàn pō. gàn pō nǎi rǔ yáng tún liáng zhī suǒ, ruò dé gàn pō, rǔ yáng bì wēi. yuán jì nǎi liú wú xiù lín xū tún jiǔ gōng shān xià, zì lǜ jīng bīng yán shān dù shuǐ qǔ gàn pō. xíng le yī yè, bǐ jí tiān míng, yuán jì jiàn shān shì xiǎn è, dào lù qí qū, wèn zuǒ yòu: cǐ hé dì yě? dá yuē: nǎi tíng mǎ gǔ. yuán jì lēi mǎ zì cǔn: tǎng huò yú cǐ duàn jué liáng cǎo, wú děng rú zhī nài hé? zhèng chóu chú jiān, qián jūn lái bào: shān hòu chén āi qǐ chù, bì yǒu fú bīng. yuán jì jí chí bīng kàn shí, yán shòu tián xī zhèng liǎng jūn qí chū. yuán jì dà jīng, qiě zhàn qiě zǒu. qián miàn hǎn shēng dà zhèn, péi dù zì yǐn jūn shā lái. hòu rén yǒu shī yún: yuán jì xīn chī wàng liè hóu xíng bīng ān jí jìn gōng móu.
卻說吳元濟引兵自秦亭道望汝陽而來,問吳秀琳曰:「此去汝陽有備、無備?先發何方為上?」秀琳曰:「近汝陽有一山,名九功山,若先占得此山,奪盡汝陽之勢。只恐裴度多謀,先有準備。」元濟曰:「官軍知吾兵出靈川,必皆聚於此處。」於是提軍前進。至九功山下,前部登山,只見山上旗幡豎立,鼓聲大震,風吹裴度招旗。諸軍大驚,山上山下,官軍分十面殺來,勢不可當。賊兵大敗,元濟急兜回馬,率領殘兵而退。暗思自謂驍勇無敵,精通兵法,天下無雙;不想朝廷又生此人,吾與裴度勢不兩立。次日,再整兵至九功山下搦戰,裴度出戰,山上官兵並不下來。至晚欲退,山上鼓角齊鳴,賊兵着忙,官軍也不下山來。欲要衝突上山,又畏嚴備,不敢進前。守至二更,欲回山上,官軍又鳴畫角,諸軍驟至。賊兵又折一陣,退回舊寨。次日,元濟單馬提軍驅至九功山下,穿連以為木柵寨。當夜三更,度差五百人分路各執火炬下山,燒着糧草車,隨後以兵應之。兩兵混戰一夜,營寨又立不成。元濟退回舊寨,與秀琳商議曰:「汝陽急切未易取,不如先取干坡。干坡乃汝陽屯糧之所,若得干坡,汝陽必危。」元濟乃留吳秀琳虛屯九功山下,自率精兵沿山渡水取干坡。行了一夜,比及天明,元濟見山勢險惡,道路崎嶇,問左右:「此何地也?」答曰:「乃停馬谷。」元濟勒馬自忖:倘或於此斷絕糧草,吾等如之奈何?正躊躇間,前軍來報:山後塵埃起處,必有伏兵。元濟急持兵看時,嚴綬、田希正兩軍齊出。元濟大驚,且戰且走。前面喊聲大震,裴度自引軍殺來。後人有詩云:元濟心痴望列侯;行兵安及晉公謀。
zhōng yuán chǐ dì nán huī fù, yī zhàn shāng wáng zéi shì xiū.
中原尺地難恢復,一戰傷亡賊勢休。
yuán jì yù zài wǎng líng chuān, xiù lín yuē: líng chuān zhài bèi lǐ guāng yán dǎ pò, xīn yǒng yǐ sǐ, jūn bīng jiē tóu huái xī qù le. yú shì yuán jì bù wǎng líng chuān, cóng shān pì xiǎo lù huí cài zhōu. hòu miàn péi dù yǐn bīng jǐn pò, yuán jì qīn zì duàn hòu, jiào zhū bīng xiān zì jìn qián. zéi bīng sān tíng yǐ xiān qù èr tíng le, zhǐ yǒu yuán jì zài hòu. hū rán yī jūn tū chū, wèi shǒu nǎi táng cháo dà jiāng lǐ guāng yán jiāo zhàn. yuán jì qīn zì duàn hòu, bèi guān jūn wéi zhù, sǐ zhàn bù dé tuō. zéi jiāng sū tiān rán tīng zhī yuán jì bèi wéi, yǐn shù wàn jūn mǎ dǒu sǒu jīng shén, chōng shā guān jūn, rén bù gǎn jìn, zuǒ chōng yòu tū. yuán jì jiàn yǒu jiù bīng lái zhì, chéng shì shā jiāng chū lái. èr rén xiāng hé, shā sàn lǐ guāng yán zhī bīng. yuán jì jūn mǎ jǐn jiē lì fá, sū tiān rán wèi yuán jì yuē: mǒu yuàn dān mǎ duàn hòu. tiān rán yì shì xiāo yǒng hǎo hàn, qǐng dà jiāng fàng xīn qián xíng. hòu miàn guān jūn yòu zhuī gǎn, tiān rán pǐ mǎ dān qiāng chōng shā ér lái. guān jūn bù gǎn bī jìn, lǐ guāng yán jiāo fàng jiàn, zěn dāng guān jūn sì hé luàn jiàn shè lái, tiān rán dú lì nán zhī, bèi luàn jiàn shè sǐ. yuán jì zì huí cài zhōu, tòng shāng tiān rán xīn yǒng èr jiāng méi yú jūn zhōng, nǎi hòu zèng qí zi. yīn cǐ zéi zhòng duō zāo zhèn wáng, jiē guī yuàn yú yuán jì. què shuō táng dèng zhōu jié dù shǐ lǐ yǔ, lǐ chéng zhī zǐ yě. dāng zài dèng zhōu, tīng zhī péi dù zhuī shā yuán jì yú cài zhōu, pà tā chéng qí dà gōng, yì yǐn bīng lái xiāng zhù. lǐ yòu yán yú yǔ yuē: yuán jì suǒ bù jīng bīng jiē zài huí qū, bù sàn sì jìng jù shǒu. qí shǒu zhōu chéng zhě, jiē lǎo ruò zhī zú, yí lǜ bīng chéng xū zhí dǐ qí chéng xià. běi jūn wén zhī, yuán jì bù zú qín yǐ. lǐ yǔ cóng zhī. shì yè chū gēng zuǒ cè, xuě shēn sān chǐ, yǔ qīn zì pī guà, dài rén mǎ, jù gè yǎn qí xī gǔ, chéng yè qián xíng qī shí yú lǐ, zhí dǐ cài zhōu chéng xià. zhèng zhí tiān chí é yā wú shù, yǔ lìng jūn shì jīng qǐ luàn míng, yǐ hùn jūn shēng. shí qiào lóu yǐ sì gǔ yǐ, nèi wài shǒu chéng zhī rén wú yī zhī zhě. lǐ yòu lǐ zhōng yì nǎi chú chéng wèi kǎn, èr rén xiān zì dēng chéng, hòu miàn zhuàng shì xiāng jì cóng zhī. bǐ jí tiān sè wēi míng, jūn shì yǐ zì dǎ rén yuán jì suǒ jū wài zhái. zǎo yǒu rén bào zhī yuán jì yuē: guān jūn zhì yǐ! shàng rú cǐ shú shuì yé? yuán jì shàng wò zài chuáng, xiào yuē: fú qiú wèi dào, dài xiǎo wú dāng jǐn shā zhī, hé zú wèi shì. yán wèi jué, yòu yǒu yī rén lái bào: chéng yǐ xiàn yǐ! yuán jì nǎi jīng qǐ, huāng chū tíng wài shì zhī, jiàn yǔ jūn xiōng yǒng ér jìn, yuē yǒu yī wàn yú rén, hǎn shēng dǐng fèi, jiàn jiàn bī jìn. yuán jì nǎi shuài zuǒ yòu dēng nèi chéng jù zhàn. shì shí dǒng zhòng zhì yōng jīng bīng wàn yú jù shǒu huí qū, yǔ zài jūn zhōng yǔ zhòng shāng yì, yǔ yuē: jīn yuán jì shì yǐ qióng cù, suǒ wàng zhě zhòng zhì lái jiù ěr. wú yù de zhòng zhì lái jiàng, zé yuán jì bì sǐ yǐ. nǎi fǎng zhòng zhì jiā xià lǎo xiǎo, gè hòu cì jīn bó, yǐ ēn fǔ zhī. réng qiǎn qí zi dǒng chuán dào chí shū xiǎo yù zhòng zhì. zhòng zhì zhī yǔ ēn hòu, suì dān qí zhí yì yǔ yíng lái jiàng. èr rén jiē jiàn, bù shèng dà xǐ, jí liú zhòng zhì zài jūn zhōng tīng yòng. què shuō yuán jì zhī zhòng zhì yǐ jiàng, wú bīng jiù yuán, suì zài chéng shàng qǐng zuì, yuán tī ér xià. yǔ lìng jūn shì qín zhī, zhuāng zài kǎn chē, yā sòng jīng shī. qí yú zéi zhòng, yǔ dà jiā fǔ wèi, bù lù yī rén. jìng xuān guān cǐ, yǒu shī yún: lǐ yǔ néng fēn shèng zhǔ yōu, tiān bīng hè hè xià shén zhōu.
元濟欲再往靈川,秀琳曰:「靈川寨被李光顏打破,辛永已死,軍兵皆投淮西去了。」於是元濟不往靈川,從山僻小路回蔡州。後面裴度引兵緊迫,元濟親自斷後,叫諸兵先自進前。賊兵三停已先去二停了,只有元濟在後。忽然一軍突出,為首乃唐朝大將李光顏交戰。元濟親自斷後,被官軍圍住,死戰不得脫。賊將蘇天然聽知元濟被圍,引數萬軍馬抖擻精神,衝殺官軍,人不敢近,左衝右突。元濟見有救兵來至,乘勢殺將出來。二人相合,殺散李光顏之兵。元濟軍馬盡皆力乏,蘇天然謂元濟曰:「某願單馬斷後。天然亦是驍勇好漢,請大將放心前行。」後面官軍又追趕,天然匹馬單槍衝殺而來。官軍不敢逼近,李光顏交放箭,怎當官軍四合亂箭射來,天然獨力難支,被亂箭射死。元濟自回蔡州,痛傷天然、辛永二將沒於軍中,乃厚贈其子。因此賊眾多遭陣亡,皆歸怨於元濟。卻說唐鄧州節度使李瑀,李晟之子也。當在鄧州,聽知裴度追殺元濟於蔡州,怕他成其大功,亦引兵來相助。李佑言於瑀曰:「元濟所部精兵皆在洄曲,布散四境拒守。其守州城者,皆老弱之卒,宜率兵乘虛直抵其城下。北軍聞之,元濟不足擒矣。」李瑀從之。是夜初更左側,雪深三尺,瑀親自披掛,帶人馬,俱各偃旗息鼓,乘夜潛行七十餘里,直抵蔡州城下。正直天池鵝鴨無數,瑀令軍士驚起亂鳴,以混軍聲。時譙樓已四鼓矣,內外守城之人無一知者。李佑、李忠義乃鋤城為坎,二人先自登城,後面壯士相繼從之。比及天色微明,軍士已自打人元濟所居外宅。早有人報知元濟曰:「官軍至矣!尚如此熟睡耶?」元濟尚臥在床,笑曰:「俘囚為盜,殆曉吾當盡殺之,何足為事。」言未絕,又有一人來報:「城已陷矣!」元濟乃驚起,慌出庭外視之,見瑀軍洶湧而進,約有一萬餘人,喊聲鼎沸,漸漸逼近。元濟乃帥左右登內城拒戰。是時董重質擁精兵萬餘據守洄曲,瑀在軍中與眾商議,瑀曰:「今元濟勢已窮蹙,所望者重質來救耳。吾欲得重質來降,則元濟必死矣。」乃訪重質家下老小,各厚賜金帛,以恩撫之。仍遣其子董傳道持書曉諭重質。重質知瑀恩厚,遂單騎直詣瑀營來降。二人接見,不勝大喜,即留重質在軍中聽用。卻說元濟知重質已降,無兵救援,遂在城上請罪,緣梯而下。瑀令軍士擒之,裝在檻車,押送京師。其餘賊眾,瑀大加撫慰,不戮一人。靜軒觀此,有詩云:李瑀能分聖主憂,天兵赫赫下神州。
píng shēng bào guó xīn rú huǒ, bù zhǎn lóu lán shì bù xiū.
平生報國心如火,不斬樓蘭誓不休。
lǐ yǔ jì qín le yuán jì, fēn fù jūn rén yán zhěng duì wǔ, bǎi liè qí qiāng, tún yú jū chǎng, dài péi dù.
李瑀既擒了元濟,吩咐軍人嚴整隊伍,擺列旗槍,屯於鞠場,待裴度。
què shuō péi dù zài hòu miàn zhuī gǎn, rén mǎ jì zhì, bù liào lǐ yǔ cóng jiān dào xuě yè ér chū, yǐ xiān qín zéi. yòu jiàn jūn shì bǎi liè, rú yíng dí zhī zhuàng, dù yí yǔ yǔ zéi tóng móu, yǒu huái yì zhì, biàn yù bì zhī. yǔ zì pī guà jiē jiàn, bài yú lù zuǒ. yǔ yuē: cài rén wán bèi, bù shí shàng xià zhī fēn, shù shí nián yǐ. yuàn gōng yīn ér shì zhī, shǐ zhī cháo tíng zhī zūn. dù wén yán, xīn shǐ ān, fāng shòu zhī. yǔ yǐn rén mǎ hái tún wén chéng, zhū jiāng qǐng yuē: gōng shǐ bài yú lǎng shān ér bù yōu, shèng yú wú fáng ér bù qǔ, mào dà fēng shèng xuě ér bù zhǐ, gū jūn shēn rù ér bù jù, rán zú yǐ chéng gōng, jiē zhòng rén suǒ bù shí yě. qǐng wèn qí gù? yǔ yuē: lǎng shān bù lì, zé zéi qīng wǒ, bù wèi bèi yǐ. qǔ wú fáng, zé qí zhòng bēn cài, bìng lì gù shǒu, gù cún zhī yǐ fēn qí bīng. fēng xuě yīn huì, zé fēng huǒ bù jiē, bù zhī wú zhì. gū jūn shēn rù, zé rén jiē zhì sǐ zhàn zì bèi yǐ. fū shì yuǎn zhě bù gù jìn, lǜ dà zhě bù jì xì, ruò jīn xiǎo shèng xù dà bài, xiān zì náo yǐ, hé xiá lì gōng hū? zhòng bài yuē: jiāng jūn shén jī miào suàn, fēi zhòng děng suǒ jí yě. dù lǐng bīng huí zhǎng ān, dì dà xǐ, jiā dù wèi jìn guó gōng, cì jué, fù rù zhī zhèng shì. shè tài píng yán yàn, zhòng shǎng sān jūn. dāng rì dì yǔ qún chén zhèng zài yǐn jiǔ jiān, hū rén bào yán: wài guó qiǎn yī fān sēng lái jìn fó gǔ. wèi zhī shuō shén shì lái, qiě tīng xià huí fēn jiě.
卻說裴度在後面追趕,人馬繼至,不料李瑀從間道雪夜而出,已先擒賊。又見軍士擺列,如迎敵之狀,度疑瑀與賊同謀,有懷異志,便欲避之。瑀自披掛接見,拜於路左。瑀曰:「蔡人頑悖,不識上下之分,數十年矣。願公因而示之,使知朝廷之尊。」度聞言,心始安,方受之。瑀引人馬還屯文城,諸將請曰:「公始敗於朗山而不憂,勝於吳房而不取,冒大風盛雪而不止,孤軍深入而不懼,然卒以成功,皆眾人所不識也。請問其故?」瑀曰:「朗山不利,則賊輕我,不為備矣。取吳房,則其眾奔蔡,並力固守,故存之以分其兵。風雪陰晦,則烽火不接,不知吾至。孤軍深入,則人皆致死戰自倍矣。夫視遠者不顧近,慮大者不計細,若矜小勝、恤大敗,先自撓矣,何暇立功乎?」眾拜曰:「將軍神機妙算,非眾等所及也。」度領兵回長安,帝大喜,加度為晉國公,賜爵,復入知政事。設太平筵宴,重賞三軍。當日帝與群臣正在飲酒間,忽人報言:「外國遣一番僧來進佛骨。」未知說甚事來,且聽下回分解。