lóng zhāng wēn guō yàn láng wáng zōng láng xī pǔ lóng jǐng yú ān tiān lóng cáo kuān mèng qīng yī
龙 张温 郭彦郎 王宗郎 犀浦龙 井鱼 安天龙 曹宽 梦青衣
jiāo hàn wǔ bái jiāo xún yáng qiáo wáng shù wáng zhí lù shè ér cháng shā nǚ sū tǐng dòu jiāo hóng shì nǚ hóng zhēn
蛟 汉武白蛟 浔阳桥 王述 王植 陆社儿 长沙女 苏颋 斗蛟 洪氏女 洪贞
lǎo jiāo wǔ xiū tán fá jiāo
老蛟 武休潭 伐蛟
lóng
龙
zhāng wēn
张温
wáng shǔ shí, zǐ zhōu yǒu zhāng wēn zhě hǎo bǔ yú, céng zuò kè guǎn zhèn jiāng. xià zhōng, xié bīn guān yú, ǒu yóu jìn lóng tán zhī xià. rè shén, zhì bù kuài. zì rù shuǐ jǔ wǎng, huò yī yú zhǎng chǐ xǔ, qí lín rú jīn, bō cī bù yǐ. fǔ àn rén jiē yì zhī. qūn xún huì míng, fēng yǔ zhòu zuò. wēn huáng hài, bēn zǒu shù lǐ, yī rán liè jǐng. huò yuē:" suǒ huò jīn yú, jí tán lóng yě." shì zhī lóng wèi yú fú, zì yí qí huàn. gǒu wú fēng yǔ zhī biàn, yì nán táo dǐng zǔ yǐ. lóng tán qǔ yú, yì yí jiè shèn. chū běi mèng suǒ yán
王蜀时,梓州有张温者好捕鱼,曾作客馆镇将。夏中,携宾观鱼,偶游近龙潭之下。热甚,志不快。自入水举网,获一鱼长尺许,鬐鳞如金,拨刺不已。俯岸人皆异之。逡巡晦暝,风雨骤作。温惶骇,奔走数里,依然烈景。或曰:“所获金鱼,即潭龙也。”是知龙为鱼服,自贻其患。苟无风雨之变,亦难逃鼎俎矣。龙潭取鱼,亦宜戒慎。(出《北梦琐言》)
guō yàn láng
郭彦郎
shì yán guāi lóng kǔ yú xíng yǔ, ér duō cuàn nì, wèi léi shén bǔ zhī. huò zài gǔ mù jí yíng zhù zhī nèi, ruò kuàng yě zhī jiān, wú chǔ táo nì, jí rù niú jiǎo huò mù tóng zhī shēn. wǎng wǎng wèi cǐ wù suǒ lèi ér zhèn sǐ yě. shǔ dǐ yǒu jūn" jūn" yuán zuò" qīng", jù míng chāo běn chén xiào běn gǎi jiāng guō yàn láng zhě, xíng zhōu xiá jiāng, zhì luó yún gài. fāng shí ér wò, xīn shén huǎng hū rú mèng, jiàn yī huáng yī rén yuē:" mò cuò." ér yú kǒu zhōng tàn dé yī wù ér qù. jué lái, dàn jué yān hóu zhōng tòng. yú shì gāo gōng bèi dàn jiàn chuán shàng léi diàn huì míng, zhèn shēng shén lì. sī zé guāi lóng rù kǒu yě. nán shān xuān lǜ shī, guāi lóng rù zhōng zhǐ jié, yòu fēi xū shuō. suǒ yǐ kǒng shèng zhī yán, xùn léi fēng liè bì biàn, kě bù jìng zhī hū?" chū běi mèng suǒ yán
世言乖龙苦于行雨,而多窜匿,为雷神捕之。或在古木及楹柱之内,若旷野之间,无处逃匿,即入牛角或牧童之身。往往为此物所累而震死也。蜀邸有军(“军”原作“青”,据明抄本、陈校本改)将郭彦郎者,行舟侠江,至罗云溉。方食而卧,心神恍惚如梦,见一黄衣人曰:“莫错。”而于口中探得一物而去。觉来,但觉咽喉中痛。于是篙工辈但见船上雷电晦暝,震声甚厉。斯则乖龙入口也。南山宣律师,乖龙入中指节,又非虚说。所以孔圣之言,迅雷风烈必变,可不敬之乎?”(出《北梦琐言》)
wáng zōng láng
王宗郎
shǔ gēng wǔ suì, jīn zhōu cì shǐ wáng zōng láng zòu xún yáng xiàn xún shuǐ pàn yǒu qīng yān miào. shù rì, miào shàng yān yún hūn huì, zhòu yè zòu yuè. hū yī dàn, shuǐ bō téng yuè, yǒu qún lóng chū yú shuǐ shàng, xíng rù hàn jiāng. dà zhě shù zhàng, xiǎo zhě zhàng yú, rú wǔ fāng zhī sè, yǒu rú niú mǎ lǘ yáng zhī xíng. dà xiǎo wǔ shí, lěi lěi jiē jī, xíng rù hàn jiāng, què guò miào suǒ. wǎng fù shù lǐ, huò yǐn huò jiàn. sān rì nǎi zhǐ. chū lù yì jì
蜀庚午岁,金州刺史王宗郎奏洵阳县洵水畔有青烟庙。数日,庙上烟云昏晦,昼夜奏乐。忽一旦,水波腾跃,有群龙出于水上,行入汉江。大者数丈,小者丈余,如五方之色,有如牛马驴羊之形。大小五十,累累接迹,行入汉江,却过庙所。往复数里,或隐或见。三日乃止。(出《录异记》)
xī pǔ lóng
犀浦龙
guǐ yǒu nián, xī pǔ jiè tián zhōng yǒu xiǎo lóng qīng hēi sè. gē wèi liǎng piàn, xún rì chòu bài, xún yì shī qù. mó ā chí dà tīng xī miàn yì yǒu lóng jǐng, shén líng, rén bù kě fàn. chū lù yì jì
癸酉年,犀浦界田中有小龙青黑色。割为两片,旬日臭败,寻亦失去。摩呵池大厅西面亦有龙井,甚灵,人不可犯。(出《录异记》)
jǐng yú
井鱼
chéng dū shū tái fāng wǔ hòu zhái nán, chéng yān guān nèi gǔ jǐng zhōng yǒu yú. zhǎng liù qī cùn. wǎng wǎng yóu yú jǐng shàng. shuǐ bì téng yǒng. xiāng chuán jǐng zhōng yǒu lóng. chū lù yì jì
成都书台坊武侯宅南,乘烟观内古井中有鱼。长六七寸。往往游于井上。水必腾涌。相传井中有龙。(出《录异记》)
ān tiān lóng
安天龙
hòu táng tóng guāng zhōng, cāng zhōu mín yǒu zǐ mǔ kǔ yú kē yáo, liú yí jìn jiè fēng diàn shàng hèn yīn. lù féng bái shé, qí zi yǐ shéng xì shé xiàng, yuē ér xíng, wú hé bǎi qí tóu luò. xū yú, yī piàn bái yún qǐ, léi diàn bào zuò, cuō jiāng cǐ zi shàng tiān kōng zhōng, wèi léi huǒ shāo shā zhuì dì. ér bèi yǒu dà shū, rén mò zhī shí. hū yǒu yī rén yún, hé bù yǐ qīng wù méng zhī, jí shí qí zì. suì yǐ qīng qún bèi zhī. yǒu shí zì dú zhī yuē:" cǐ rén shā hài ān tiān lóng, wèi tiān shén suǒ zhū." bǎo guāng zǐ yuē:" lóng shén wù yě, kuàng yǒu ān tiān zhī hào, bì néng biàn huà wú fāng. qǐ yǒu yī shù zǐ shéng xì ér yǔn zhī? jù zhì tiān rén zhī fá. sī yòu hé zāi!" chū běi mèng suǒ yán
后唐同光中,沧洲民有子母苦于科徭,流移近界封店(上恨音)。路逢白蛇,其子以绳系蛇项,约而行,无何摆其头落。须臾,一片白云起,雷电暴作,撮将此子上天空中,为雷火烧杀坠地。而背有大书,人莫之识。忽有一人云,何不以青物蒙之,即识其字。遂以青裙被之。有识字读之曰:“此人杀害安天龙,为天神所诛。”葆光子曰:“龙神物也,况有安天之号,必能变化无方。岂有一竖子绳系而殒之?遽致天人之罚。斯又何哉!”(出《北梦琐言》)
cáo kuān
曹宽
shí jìn shí, cháng shān shuài ān zhòng róng jiāng móu gàn jì. qí guǎn jiè yǔ xíng tái lián jiē, dòu shā yī lóng. xiāng háo yǒu cáo kuān zhě jiàn zhī, qǔ qí shuāng jiǎo. qián yǒu yī wù rú lián, wén rú luàn jǐn, rén mò zhī zhī. cáo kuān jīng nián wèi kòu suǒ shā. rén yín nián, tǎo zhèn zhōu, zhū ān zhòng róng yě. bǎo guāng zǐ dú běi shǐ, jiàn lù fǎ hé zài liáng shí, jiāng bīng jù hóu jǐng jiāng rèn yuē yú jiāng shàng. yuē:" bǐ lóng shuì bù dòng, wú jūn zhī lóng. shén zì yuè yǒng." suì jī zhī dà bài, ér qín rèn yuē. shì zé jūn zhèn zhī shàng, lóng bì xiān dòu. cháng shān lóng sǐ, dé fēi wáng shī dà jié, zhòng róng shòu shǒu hū? huáng cháo bài yú chén zhōu, lǐ kè yòng tuō liáng wáng zhī nán, jiē dà yǔ zhèn léi zhī zhù. chū běi mèng suǒ yán
石晋时,常山帅安重荣将谋干纪。其管界与邢台连接,斗杀一龙。乡豪有曹宽者见之,取其双角。前有一物如帘,文如乱锦,人莫知之。曹宽经年为寇所杀。壬寅年,讨镇州,诛安重荣也。葆光子读《北史》,见陆法和在梁时,将兵拒侯景将任约于江上。曰:“彼龙睡不动,吾军之龙。甚自跃踊。”遂击之大败,而擒任约。是则军阵之上,龙必先斗。常山龙死,得非王师大捷,重荣授首乎?黄巢败于陈州,李克用脱梁王之难,皆大雨震雷之助。(出《北梦琐言》)
mèng qīng yī
梦青衣
mèng shǔ zhǔ mǔ hòu zhī gōng yǒu wèi shèng shén lóng táng, yì cháng xiū shì yán jié. gài jí shì sú zhī jiā shén yě. yī dàn bié yù guǎng qí diàn yǔ, yīn zhòu qǐn, mèng yī qīng yī wèi hòu yuē:" jīn shén lóng yì yù chū gōng wài jū zhǐ, yí yú sì guàn zhōng ān pái kě yě." hòu yù cóng zhī, ér zi wèi xǔ. hòu yòu mèng jiàn qīng yī zhòng qǐng, yīn xuǎn zhāo jué sì láng wǔ jiān, tè jiàn yī miào. tǔ mù jì jiù, huì shì yún bì, suì xuān jiào fāng lè. zì gōng zhōng yǐn chū, zòu sòng shén qū guī xīn miào zhōng, zòu yíng shén qū. qí rì xuán yún sì hé, dà fēng zhèn qǐ, jí shén guī wèi, yǔ jí pāng tuó. huò yuē:" wèi shèng shén lóng chū lí gōng diàn, shì bù xiáng yě." yú nián, guó wáng miè ér qù, tǔ dì guī miào zhōng yǐ. chū yě rén xián huà
孟蜀主母后之宫有卫圣神龙堂,亦尝修饰严洁。盖即世俗之家神也。一旦别欲广其殿宇,因昼寝,梦一青衣谓后曰:“今神龙意欲出宫外居止,宜于寺观中安排可也。”后欲从之,而子未许。后又梦见青衣重请,因选昭觉寺廊庑间,特建一庙。土木既就,绘事云毕,遂宣教坊乐。自宫中引出,奏送神曲;归新庙中,奏迎神曲。其日玄云四合,大风振起,及神归位,雨即滂沱。或曰:“卫圣神龙出离宫殿,是不祥也。”逾年,国亡灭而去,土地归庙中矣。(出《野人闲话》)
jiāo
蛟
hàn wǔ bái jiāo
汉武白蛟
hàn wǔ dì héng yǐ jì qiū zhī yuè, fàn líng yì zhī zhōu yú lín chí zhī shàng, qióng yè dá zhòu. yú jì tái zhī xià, yǐ xiāng jīn wèi gōu, suō sī lún, yǐ zhōu lǐ wèi ěr, bù yú xún yuē, diào yī bái jiāo zhǎng sān sì zhàng, ruò lóng ér wú lín jiǎ. dì yuē:" fēi lóng yě." yú shì fù tài guān wèi xiān. ér ròu zǐ qīng, cuì měi wú lún. zhào cì chén xià, yǐ wéi shén gǎn suǒ huò. hòu jìng bù dé. chū wáng zǐ nián shí yí jì
汉武帝恒以季秋之月,泛灵溢之舟于琳池之上,穷夜达昼。于季台之下,以香金为钩,缩丝纶,以舟鲤为饵,不逾旬曰,钓一白蛟长三四丈,若龙而无鳞甲。帝曰:“非龙也。”于是付太官为鲜。而肉紫青,脆美无伦。诏赐臣下,以为神感所获。后竟不得。(出《王子年拾遗记》)
xún yáng qiáo
浔阳桥
xún yáng chéng dōng mén tōng dà qiáo, cháng yǒu jiāo wèi bǎi xìng hài. dǒng fèng shū fú chén shuǐ zhōng, shǎo rì, jiàn yī jiāo sǐ fú chū. chū xún yáng jì
浔阳城东门通大桥,常有蛟为百姓害。董奉疏符沉水中,少日,见一蛟死浮出。(出《浔阳记》)
wáng shù
王述
wú dà dì chì wū sān nián qī yuè, yǒu wáng shù zhě cǎi yào yú tiān tāi shān. shí rè, xī yú shí qiáo xià, lín xī yǐn. hū jiàn xī zhōng yǒu yī xiǎo qīng yī zhǎng chǐ yú, zhí yī qīng yī" yī" zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ chéng chì lǐ yú, jìng rù yún zhōng, jiàn jiàn bú jiàn. shù liáng jiǔ dēng jùn yán sì wàng, jiàn hǎi shàng fēng yún qǐ, qǐng kè léi diàn jiāo míng, é rán jiāng zhì. shù jù, fú yú xū shù zhōng. jiàn qiān yī wù rú bù, ér sè rú qī, bù zhī suǒ shì. jí tiān jì, yòu jiàn suǒ chéng zhī chì lǐ xiǎo tóng, hái rù xī zhōng, nǎi hēi jiāo ěr. chū sān wú jì
吴大帝赤乌三年七月,有王述者采药于天台山。时热,息于石桥下,临溪饮。忽见溪中有一小青衣长尺余,执一青衣(“衣”字原阙,据明抄本补)乘赤鲤鱼,径入云中,渐渐不见。述良久登峻岩四望,见海上风云起,顷刻雷电交鸣,俄然将至。述惧,伏于虚树中。见牵一物如布,而色如漆,不知所适。及天霁,又见所乘之赤鲤小童,还入溪中,乃黑蛟耳。(出《三吴记》)
wáng zhí
王植
wáng zhí, xīn gàn rén yě. chéng zhōu guò xiāng jiāng. shí wǎn rì yuǎn tiào, wèi yǒu zhū shòu yuē:" cǐ zhōng xī chǔ zhāo wáng huò píng shí zhī chù, zhòng ní yán tóng yáo zhī yīng yě." shòu yuē:" tā rén yǐ tóng yáo wèi ǒu rán, ér shèng rén bì zhī zhī." yán qì, jiàn èr rén zì àn xià. qīng yī chí lú zhàng wèi zhí yuē:" qīng lái hé zì?" zhí yuē:" zì xīn gàn ér zhì yú cǐ ěr." èr rén yuē:" guān jūn jiē rú shì yě, xí hé diǎn jiào?" zhí shòu yuē, gè xí shī lǐ. èr rén qiě xiào yuē:" ní fù yún:' zǐ bù yǔ shén guài'. yòu yún:' jìng guǐ shén ér yuǎn zhī'. hé yě?" shòu yuē:" fū zǐ shèng rén yě, bù yán shén guài zhě. kǒng huò diǎn jiào. yòu yán' jìng guǐ shén ér yuǎn zhī' zhě. yǐ jiè yí lún, qí yì zài fèng zōng zhī xiào." èr rén yuē:" shàn." yòu yuē:" qīng xìn hū?" yuē" rán." èr rén yuē:" wǒ shí fēi guǐ shén, yòu fēi rén lèi. jīn rì ǒu yǔ qīng tán, nǎi tiān shǐ yě. yòu wèi zhí yuē:" míng rì cǐ àn yǒu lǐ huán dài zhèng, jù shāng tú, yǐ lì bō wàn mín, suǒ tān wèi yǐ. shàng dì è, yù chéng qí zuì yú sān rì nèi. qīng wú cǐ pō. shèn zhī." yán qì, méi yú jiāng. shòu zhí dàn jīng yì zhī, wèi míng hé guài yě. jí míng, zhí wèi shòu yuē:" yǒu cǐ zhī bù xiáng, kě yí yú yuǎn yǐ." nǎi qiān zhōu yú shàng liú wǔ yǒu yú bù. lǎn qì, jiàn shí yú dà zhōu zì shàng liú ér zhì, guǒ pō yú zhí mù chù. zhí yuē:" kě biàn xiáng wèn qí gù, yào zhī xìng zì." yú shì shòu zhàng cè ér wèn zhī. èr shāng xìng zì, guǒ rú qí suǒ yán. shòu xīn jīng yuē:" shì dìng yǐ." nǎi wèi zhí yuē:" fū yīn huì zhī jiān, è rén zhī bù shàn, jīn xī fāng xìn zhī yǐ." zhí yuē:" fū yán yōu míng zhě, yǐ yōu yǒu shén ér shén zhī míng, nài hé bù xìn hū?" shí jìn gōng dì yuán xī yuán nián qī yuè yě. bā rì zhì shí rì, guǒ yǒu dà fēng léi yǔ. ér èr shāng yī shí chén nì. zhí chū wén èr rén zhī yán, sī gào yú rén. jí shì gòng guān zhě yǒu shù bǎi rén. nèi yǒu gěng tán zhě nián qī shí, sù ān tǔ shì, wèi zhí yuē:" cǐ zhōng yǒu èr jiāo rú qīng shé, zhǎng zhàng yú, wǎng wǎng jiàn yú bō zhōng, shí huà yóu yú zhōu zhǔ, rán yì bù shèn shāng wù. qīng suǒ jiàn èr rén qīng yī zhě, kǒng shì cǐ jiāo yǒu líng, fèng shàng dì zhī mìng yě." chū jiǔ jiāng jì
王植,新赣人也。乘舟过襄江。时晚日远眺,谓友朱寿曰:“此中昔楚昭王获萍实之处,仲尼言童谣之应也。”寿曰:“他人以童谣为偶然,而圣人必知之。”言讫,见二人自岸下。青衣持芦杖谓植曰:“卿来何自?”植曰:“自新赣而至于此尔。”二人曰:“观君皆儒士也,习何典教?”植、寿曰,各习诗礼。二人且笑曰:“尼父云:‘子不语神怪’。又云:‘敬鬼神而远之’。何也?”寿曰:“夫子圣人也,不言神怪者。恐惑典教。又言‘敬鬼神而远之’者。以戒彝伦,其意在奉宗之孝。”二人曰:“善。”又曰:“卿信乎?”曰;“然。”二人曰:“我实非鬼神,又非人类。今日偶与卿谈,乃天使也。又谓植曰:“明日此岸有李环、戴政,俱商徒,以利剥万民,所贪未已。上帝恶,欲惩其罪于三日内。卿无此泊。慎之。”言讫,没于江。寿、植但惊异之,未明何怪也。及明,植谓寿曰:“有此之不祥,可移于远矣。”乃牵舟于上流五有余步。缆讫,见十余大舟自上流而至,果泊于植木处。植曰:“可便详问其故,要知姓字。”于是寿杖策而问之。二商姓字,果如其所言。寿心惊曰:“事定矣。”乃谓植曰:“夫阴晦之间,恶人之不善,今夕方信之矣。”植曰:“夫言幽明者,以幽有神而神之明,奈何不信乎?”时晋恭帝元熙元年七月也。八日至十日,果有大风雷雨。而二商一时沉溺。植初闻二人之言,私告于人。及是共观者有数百人。内有耿谭者年七十,素谙土事,谓植曰:“此中有二蛟如青蛇,长丈余,往往见于波中,时化游于洲渚,然亦不甚伤物。卿所见二人青衣者,恐是此蛟有灵,奉上帝之命也。”(出《九江记》)
lù shè ér
陆社儿
lù shè ér zhě, jiāng xià mín, cháng zhǒng dào yú jiāng jì. yè guī, lù féng yī nǚ zǐ, shén yǒu róng zhì. wèi shè ér yuē:" wǒ zuó zì xiàn qián lái, jīn yù guī pǔ lǐ, yuàn tóu jūn sù." rán cí sè shén yǒu yōu róng. shè ér bù dé yǐ, tóng guī, bì shì gòng qǐn. wèi jǐ, biàn wén bào fēng zhèn léi míng zhào. shè ér dàn jué cǐ nǚ jīng huáng, zhì zhī bù zhǐ. xū yú léi zhèn, zhī zài lián qián. shè ér qǐn shì, yǒu wù tū kāi. chéng diàn guāng, jiàn yī dà máo shǒu ná cǐ nǚ qù. shè ér pū dì, jué ér fù sū. jí míng, lín lǐ yì ér wèn zhī. shè ér gào yǐ nǚ zǐ tóu sù zhī shì. shǎo qǐng, xiāng rén yǒu dù jiāng lái zhě, yún, cǐ qù jiǔ lǐ, yǒu dà jiāo lóng wú shǒu, zhǎng bǎi yú zhàng, xuè liú zhù dì, pán pō shù mǔ. yǒu qiān wàn qín niǎo, lín ér zào zhī yě. chū jiǔ jiāng jì
陆社儿者,江夏民,常种稻于江际。夜归,路逢一女子,甚有容质。谓社儿曰:“我昨自县前来,今欲归浦里,愿投君宿。”然辞色甚有忧容。社儿不得已,同归,闭室共寝。未几,便闻暴风震雷明照。社儿但觉此女惊惶,制之不止。须臾雷震,只在帘前。社儿寝室,有物突开。乘电光,见一大毛手拿此女去。社儿仆地,绝而复苏。及明,邻里异而问之。社儿告以女子投宿之事。少顷,乡人有渡江来者,云,此去九里,有大蛟龙无首,长百余丈,血流注地,盘泊数亩。有千万禽鸟,临而噪之也。(出《九江记》)
cháng shā nǚ
长沙女
cháng shā yǒu rén wàng xìng míng. jiā jiāng biān. yǒu nǚ xià zhǔ huàn yī, jué shēn zhōng yǒu yì, hòu bù yǐ wéi huàn, suì rèn shēn. shēng sān wù, jiē rú xiā yú. nǚ yǐ jǐ suǒ shēng, shén lián zhī, zhe zǎo pán shuǐ zhōng yǎng. jīng sān yuè, cǐ wù suì dà, nǎi shì jiāo zi. gè yǒu zì, dà zhě wèi dāng hóng, cì zhě míng pò zǔ, xiǎo zhě yuē pū àn. tiān bào yǔ, sān jiāo yī shí jù qù, suì shī suǒ zài. hòu tiān yù yǔ, cǐ wù zhé lái. nǚ yì zhī qí dāng lái, biàn chū wàng zhī. jiāo zi yì chū" chū" zì yuán quē. jù chén xiào běn bǔ. tóu wàng mǔ, liáng jiǔ fù qù. jīng nián, cǐ nǚ wáng hòu, sān jiāo yī shí jù zhì mù suǒ kū qì, jīng rì nǎi qù. wén qí kū shēng, zhuàng rú gǒu háo. chū xù sōu shén jì
长沙有人忘姓名。家江边。有女下渚浣衣,觉身中有异,后不以为患,遂妊身。生三物,皆如虾鱼。女以己所生,甚怜之,著澡盘水中养。经三月,此物遂大,乃是蛟子。各有字,大者为当洪,次者名破阻,小者曰扑岸。天暴雨,三蛟一时俱去,遂失所在。后天欲雨,此物辄来。女亦知其当来,便出望之。蛟子亦出(“出”字原阙。据陈校本补。)头望母,良久复去。经年,此女亡后,三蛟一时俱至墓所哭泣,经日乃去。闻其哭声,状如狗嗥。(出《续搜神记》)
sū tǐng
苏颋
táng sū tǐng shǐ wèi wū chéng wèi. xiá rì, céng yǔ tóng liáo fàn zhōu yán xī, zuì hòu fěng yǒng, yīn zhì dào jī sì. sì qián shì xuě xī zuì shēn chù. cǐ shuǐ shēn bù kě cè, zhōng yǒu jiāo chī, dài wéi rén huàn. tǐng chéng zuì bù xíng, hái zì luò tuó qiáo, yù qiáo huài duò shuǐ, zhí zhì tán dǐ. shuǐ zhōng yǒu lìng rén fú shàng shū chū, suì rǎn rǎn zhì shuǐ shàng, tǐng suì dé jì. chū guǎng yì jì
唐苏颋始为乌程尉。暇日,曾与同寮泛舟沿溪,醉后讽咏,因至道矶寺。寺前是雪溪最深处。此水深不可测,中有蛟螭,代为人患。颋乘醉步行,还自骆驼桥,遇桥坏堕水,直至潭底。水中有令人扶尚书出,遂冉冉至水上,颋遂得济。(出《广异记》)
dòu jiāo
斗蛟
táng tiān bǎo mò, shè zhōu niú yǔ jiāo dòu. chū shuǐ zhōng jiāo shā rén jí chù děng shén zhòng, qí niú yīn yǐn, wèi jiāo suǒ rào, zhí rù tán dǐ shuǐ zhōng, biàn ěr xiāng chù. shù rì niú chū, tán shuǐ chì. shí rén wèi wèi jiāo sǐ. chū guǎng yì jì
唐天宝末,歙州牛与蛟斗。初水中蛟杀人及畜等甚众,其牛因饮,为蛟所绕,直入潭底水中,便尔相触。数日牛出,潭水赤。时人谓为蛟死。(出《广异记》)
hóng shì nǚ
洪氏女
shè zhōu qí mén xiàn jiāo tán. sú chuán wǔ líng xiāng yǒu hóng shì nǚ, xǔ jià yǔ pó yáng lí shì. jiāng qǔ, jí rì wèi dìng, jiāo huà wéi nán zǐ. mào rú qí xù, jù lǐ ér qǔ qù. hòu yuè yú, lí shì shǐ dào, zhī wèi jiāo suǒ qǔ, suì jiù jiāo xué qiú zhī. yú lù féng qí jiāo huà wéi rén, róng mào shū lì, qí xù xīn yí wèi jiāo. shì, jiàn jiāo qiè xiào, suì shā zhī. guǒ fù jiāo xíng. yòu qián dào jiāo xué, jiàn qí qī, bìng yī quǎn zài qī zhī páng. nǎi qǔ qī jí quǎn yǐ guī. shǐ dēng chuán, ér fēng yǔ bào zhì, mù shí fēi téng, qí qī jí quǎn, jiē huà wéi jiāo ér qù. qí xù wèi è fēng piāo dào yú yáo, hòu shù nián guī yān. qí hòu dào rén xǔ jīng yáng yòu zhǎn jiāo yú cǐ, réng yǐ bǎn zhì qí xué. jīn tiān qīng rì lǎng, shàng yǒu fǎng fú jiàn zhī. chū shè zhōu tú jīng
歙州祁门县蛟潭。俗传武陵乡有洪氏女,许嫁与鄱阳黎氏。将娶,吉日未定,蛟化为男子。貌如其婿,具礼而娶去。后月余,黎氏始到,知为蛟所娶,遂就蛟穴求之。于路逢其蛟化为人,容貌殊丽,其婿心疑为蛟。视,见蛟窃笑,遂杀之。果复蛟形。又前到蛟穴,见其妻,并一犬在妻之旁。乃取妻及犬以归。始登船,而风雨暴至,木石飞腾,其妻及犬,皆化为蛟而去。其婿为恶风飘到余姚,后数年归焉。其后道人许旌阳又斩蛟于此,仍以板窒其穴。今天清日朗,尚有仿佛见之。(出《歙州图经》)
hóng zhēn
洪贞
jī lóng shān zài wù yuán xiàn nán jiǔ shí wǔ lǐ, gāo yī bǎi liù shí zhàng, huí huán yī shí wǔ lǐ jiǔ shí bù, xíng rú jī lóng yān. táng kāi yuán zhōng, yǒu jiāo lóng biàn wéi dào rén, shè rén hóng zhēn yǐ dì zǐ zhī lǐ shī zhī. dào liú jiāng bǔ jū, xún zhū míng shān. dào huáng shān, zhēn wèn cǐ shān hé rú, dào liú yuē:" què ér hán." cì dào fēi bù shān, yòu wèn zhī. dào liú yuē:" gāo ér wú fǔ." dào cǐ shān, yòu wèn zhī. dào liú yuē:" cǐ shān yí zàng. zàng zhě kě zhì hóu wáng. bù rán, jí chū yāo guài ér yǐ." zhēn wèn qí suǒ yǐ, ér bù zhī gào. dào liú yú shì zhōng qǐn, zhēn rù, dàn jiàn jiāo lóng, yóu shì hòu shuì jiào ér cí guī. dào liú suì rù pó yáng ér qù. zhēn guī, qiān qí fù yú cǐ shān. hòu èr nián, pó yáng hóng shuǐ dà fā, piāo dàng shù qiān jiā. zhēn běn hǎo dào, cháng fén xiāng chí niàn, pō yǒu fāng shù. jū yú qí nán zhī huí yù xiāng, xiāng rén suì chēng qí biàn xiàn shén tōng, jiāng tú fēi wàng. qián shǔ bǎi guān, zhōu zhōng háo jié jiē yīng zhī. hòu zhōu fā bīng jiù bǔ, huò shù shí rén, ér zhēn jìng bù zhī suǒ zài. chū shù yì jì. chén xiào běn zuò chū wù zhōu tú jīng
鸡笼山在婺源县南九十五里,高一百六十丈,回环一十五里九十步,形如鸡笼焉。唐开元中,有蛟龙变为道人,歙人洪贞以弟子之礼师之。道流将卜居,寻诸名山。到黄山,贞问此山何如,道流曰:“确而寒。”次到飞布山,又问之。道流曰:“高而无辅。”到此山,又问之。道流曰:“此山宜葬。葬者可致侯王。不然,即出妖怪而已。”贞问其所以,而不之告。道流于室中寝,贞入,但见蛟龙,由是候睡觉而辞归。道流遂入鄱阳而去。贞归,迁其父于此山。后二年,鄱阳洪水大发,漂荡数千家。贞本好道,常焚香持念,颇有方术。居于祁南之回玉乡,乡人遂称其变现神通,将图非望。潜署百官,州中豪杰皆应之。后州发兵就捕,获数十人,而贞竟不知所在。(出《述异记》。陈校本作出《婺州图经》)
lǎo jiāo
老蛟
sū zhōu wǔ qiū sì shān, shì yán wú wáng hé lǘ líng. yǒu shí xué, chū yú yán xià, ruò qiàn záo zhuàng. zhōng yǒu shuǐ, shēn bù kě cè. huò yán qín wáng záo qǔ jiàn zhī suǒ. táng yǒng tài zhōng, yǒu shào nián jīng guò, jiàn yī měi nǚ, zài shuǐ zhōng yù. wèn shào nián tóng xì fǒu, yīn qián qiān zhuāi. shào nián suì jiě yī ér rù, yīn nì sǐ. shù rì, shī fāng fú chū, ér shēn jǐn gān kū. qí xià bì shì lǎo jiāo qián kū, mèi rén yǐ shǔn xuè gù yě. qí tóng háng zhě shù qí zhuàng yún. chū tōng yōu jì
苏州武丘寺山,世言吴王阖闾陵。有石穴,出于岩下,若嵌凿状。中有水,深不可测。或言秦王凿取剑之所。唐永泰中,有少年经过,见一美女,在水中浴。问少年同戏否,因前牵拽。少年遂解衣而入,因溺死。数日,尸方浮出,而身尽干枯。其下必是老蛟潜窟,媚人以吮血故也。其同行者述其状云。(出《通幽记》)
wǔ xiū tán
武休潭
wáng shǔ xiān zhǔ shí, xiū xié gǔ gé dào, fèng zhōu yá jiāng bái wàng qí míng. zhǎng qí shì yān. zhì wǔ xiū tán, jiàn yī fù rén fú shuǐ ér lái, yì qí nì zhě, mìng pū fū gōu zhì àn bīn. hū huà wéi dà shé, méi yú tán zhōng. bái gōng yǐ wéi bù xiáng, yīn ér zhì jí. yú wèi sòng cén shēn zhāo běi kè fù yún:" qú táng zhī dōng, xià yǒu qiān suì lǎo jiāo. huà wéi fù rén, xuàn fú jìng zhuāng, yóu yú shuǐ bīn." bái gōng wén zhī, fāng wù jiāo yě, jué jí xún chōu. yòu nèi guān sòng yù zhāo, zì yán yú liǔ zhōu jiāng àn, wèi èr sān nǚ rén suǒ zhāo, lǐ mín jiào ér zhǐ zhī, yì jiāo yě. cén fù suǒ yán, sī zú wèi zhèng. chū běi mèng suǒ yán
王蜀先主时,修斜谷阁道,凤州衙将白(忘其名)。掌其事焉。至武休潭,见一妇人浮水而来,意其溺者,命仆夫钩至岸滨。忽化为大蛇,没于潭中。白公以为不祥,因而致疾。愚为诵岑参《招北客赋》云:“瞿塘之东,下有千岁老蛟。化为妇人,炫服靓妆,游于水滨。”白公闻之,方悟蛟也,厥疾寻瘳。又内官宋愈昭,自言于柳州江岸,为二三女人所招,里民叫而止之,亦蛟也。岑赋所言,斯足为证。(出《北梦琐言》)
fá jiāo
伐蛟
yuè lìng:" jì qiū fá jiāo qǔ tuó, yǐ míng jiāo kě fá ér lóng bù kě chù yě." jiāo zhī wèi wù, bù shí qí xíng zhuàng. fēi yǒu lín liè sì zú hū? huò yuē, qiú lì jiāo yūn, zhuàng rú shé yě. nán sēng shuō jiāo zhī xíng, rú mǎ huáng, jí shuǐ zhì yě, xián mò xīng zhān, diào wěi chán rén, ér shì qí xuè. shǔ rén hào wèi" mǎ bàn shé". tóu rú māo shǔ, yǒu yì diǎn bái, hàn zhōu gǔ chéng tán nèi mǎ bàn shé, wǎng wǎng hài rén. xiāng lǐ mù yǒng zhě fá zhī, shēn tú yào, yóu yǒng yú tán dǐ, jiāo nǎi yuè yú shā ruì, pán wān lì kùn, lǐ guàn zào yǐ zhù, jìng bì zhī. chū běi mèng suǒ yán
《月令》:“季秋伐蛟取鼍,以明蛟可伐而龙不可触也。”蛟之为物,不识其形状。非有鳞鬣四足乎?或曰,虬蜧蛟蝹,状如蛇也。南僧说蛟之形,如马蟥,即水蛭也,涎沫腥粘,掉尾缠人,而噬其血。蜀人号为“马绊蛇”。头如猫鼠,有一点白,汉州古城潭内马绊蛇,往往害人。乡里募勇者伐之,身涂药,游泳于潭底,蛟乃跃于沙汭,蟠蜿力困,里灌噪以助,竟毙之。(出《北梦琐言》)