xiāo xīn yí chǐ tán liú guàn cí wéi shì rèn xū zhào qí sōng
萧昕 遗尺潭 刘贯词 韦氏 任顼 赵齐嵩
xiāo xīn
萧昕
táng gù bīng bù shàng shū xiāo xīn cháng wèi jīng zhào yǐn. shí jīng shī dà hàn, yán yù zhī qì, zhēng wèi jí lì. dài zōng mìng zǎi chén, xià yǒu sī dǎo sì shān chuān, fán yuè yú, shǔ qì yù shèng. shí tiān zhú sēng bù kōng sān zàng jū yú jìng zhù sì. sān zàng shàn yǐ chí niàn zhào lóng xīng yún yǔ. xīn yú shì yì sì, wèi sān zàng yuē:" jīn zī jiāo yáng lěi yuè yǐ, shèng shàng xuán yōu, chè lè biǎn shí, suì xiōng shì niàn, mín zhài wèi yōu. xìng wú shī wèi jié tán chǎng zhì yǔ yě." sān zàng yuē:" yì yǔ ěr. rán zhào lóng yǐ xìng yún yǔ, wú kǒng fēng léi zhī zhèn, yǒu hài yú shēng zhí, yòu hé bǔ yú jià sè yé." xīn yuē:" xùn léi shén yǔ, chéng bù néng zī bǎi gǔ, shì zú yǐ qīng shǔ rè, ér shǎo jiě qián shǒu zhī bìng yě. yuàn wú cí yān." sān zàng bù huò yǐ, nǎi mìng qí tú, qǔ huá mù pí jǐn chǐ yú, zuǎn xiǎo lóng yú qí shàng, ér yǐ lú ōu xiāng shuǐ zhì yú qián. sān zàng zhuǎn zhòu, zhèn shé hū zhù. zhòu zhě shí qǐng, jí yǐ zuǎn lóng shòu xīn yuē:" kě tóu cǐ yú qǔ jiāng zhōng, tóu qì jí hái, wú mào fēng yǔ." xīn rú yán tóu zhī. xuán yǒu bái lóng cái chǐ yú, yáo liè zhèn lín zì shuǐ chū. é ér shēn cháng shù zhàng, zhuàng rú yè sù. shū hū gèn tiān. xīn biān mǎ jí qū, wèi jí shù shí bù, yún wù níng huì, bào yǔ zhòu jiàng. bǐ zhì yǒng chóng lǐ, dào zhōng zhī shuǐ, yǐ ruò jué qú yǐ. chū xuān shì zhì
唐故兵部尚书萧昕常为京兆尹。时京师大旱,炎郁之气,蒸为疾厉。代宗命宰臣,下有司祷祀山川,凡月余,暑气愈盛。时天竺僧不空三藏居于静住寺。三藏善以持念召龙兴云雨。昕于是诣寺,谓三藏曰:“今兹骄阳累月矣,圣上悬忧,撤乐贬食,岁凶是念,民瘵为忧。幸吾师为结壇场致雨也。”三藏曰:“易与耳。然召龙以兴云雨,吾恐风雷之震,有害于生植,又何补于稼穑耶。”昕曰:“迅雷甚雨,诚不能滋百谷,适足以清暑热,而少解黔首之病也。愿无辞焉。”三藏不获已,乃命其徒,取华木皮仅尺余,缵小龙于其上,而以炉瓯香水置于前。三藏转咒,震舌呼祝。咒者食顷,即以缵龙授昕曰:“可投此于曲江中,投讫亟还,无冒风雨。”昕如言投之。旋有白龙才尺余,摇鬣振鳞自水出。俄而身长数丈,状如曳素。倏忽亘天。昕鞭马疾驱,未及数十步,云物凝晦,暴雨骤降。比至永崇里,道中之水,已若决渠矣。(出《宣室志》)
yí chǐ tán
遗尺潭
kūn shān xiàn yí chǐ tán, běn dà lì zhōng, cūn nǚ wèi huáng tài zǐ yuán fēi, yí yù chǐ, huà wéi lóng, zhì jīn suì chéng tán. chū chuán zài
昆山县遗尺潭,本大历中,村女为皇太子元妃,遗玉尺,化为龙,至今遂成潭。(出《传载》)
liú guàn cí
刘贯词
táng luò yáng liú guàn cí, dà lì zhōng, qiú gài yú sū zhōu, féng cài xiá xiù cái zhě jīng cǎi jùn shuǎng. yī xiāng jiàn, yì pō yīn qín, yǐ xiōng hū guàn cí. jì ér xié yáng jiǔ lái yàn. jiǔ lán yuē:" xiōng jīn fàn yóu jiāng hú jiān, hé wéi hū?" yuē:" qiú gài ěr." xiá yuē:" yǒu suǒ dǐ yé, fàn xíng jùn guó yé?" yuē:" péng xíng ěr." xiá yuē:" rán zé jǐ huò ér zhǐ." yuē:" shí wàn." xiá yuē:" péng xíng ér wàng shí wàn, nǎi wú yì ér sī fēi zhě yě. shè lìng bì děi, yì fèi shù nián. xiá jū luò zhōng zuǒ yòu, yì bù pín, yǐ tā gù bì dì, yīn wèn jiǔ jué. yì yǒu suǒ kěn, qí xiōng wèi huí. tú zhōng zhī fèi, péng yóu zhī wàng, bù zhì rì yuè ér dé. rú hé?" yuē:" gù suǒ yuàn ěr." xiá yú shì yí qián shí wàn, shòu shū yī jiān, bái yuē:" nì lǚ zhōng jù méng zhōu niàn, jì wú xíng jī, zhé lù xīn chéng. xiá jiā zhǎng lín chóng, zhái wèi qiáo xià, hé yǎn kòu qiáo zhù, dāng yǒu yīng zhě, bì yāo rù zhái. niáng fèng jiàn shí, bì qǐng yǔ xiá shǎo mèi xiāng jiàn. jì wèi xiōng dì, qíng bù hé shū. shū zhōng yì lìng qú chū bài. qú suī nián yòu, xìng pō huì cōng, shǐ qú zhù wéi zhǔ rén, bǎi mín zhī zèng, qú dāng bì nuò." guàn cí suì guī. dào wèi qiáo xià, yī tán hóng chéng, hé jì zì dá? jiǔ zhī, yǐ wéi lóng shén bù dàng wǒ qī, shì hé yǎn kòu zhī. hū yǒu yī rén yīng, yīn shì zhī, zé shī qiáo jí tán yǐ. yǒu zhū mén jiǎ dì, lóu gé cēn cī. yǒu zǐ yī shǐ gǒng lì yú qián, ér wèn qí yì. guàn cí yuē:" lái zì wú jùn, láng jūn yǒu shū." wèn zhě zhí shū yǐ rù. qǐng ér fù chū yuē:" tài fū rén fèng qū." suì rù tīng zhōng. jiàn tài fū rén zhě nián sì shí yú, yī fú jiē zǐ., mào kě ài. guàn cí bài zhī, tài fū rén dá bài. qiě xiè yuē:" ér zi yuǎn yóu, jiǔ jué yīn hào, láo jūn huì gù, shù qiān lǐ dá shū. qú shǎo shī yì shàng guān, qí hèn wèi jiǎn. yī cóng dùn qù, sān suì jì rán. fēi jūn tè lái, chóu xù yóu jī." yán qì mìng zuò. guàn cí yuē:" láng jūn yuē wèi xiōng dì, xiǎo mèi zǐ jí guàn cí mèi yě, yì dāng xiāng jiàn." fū rén yuē:" ér zǐ shū zhōng yì yán. qú lüè shū tóu, jí chū fèng jiàn." é yǒu qīng yī yuē:" xiǎo niáng zǐ lái." nián kě shí wǔ liù, róng sè jué dài, biàn huì guò rén. jì bài, zuò yú mǔ xià. suì mìng jù zhuàn, yì shén jīng jié. fāng duì shí, tài fū rén hū yǎn chì, zhí shì guàn cí. nǚ jí yuē:" gē ge píng lái, yí qiě lǐ dài. kuàng lìng xiāo huàn, bù kě dòng yáo." yīn yuē:" shū zhōng yǐ xiōng chǔ fèn, lìng yǐ bǎi mín fèng zèng. jì nán dú jǔ, xū shǐ qīng jī. jīn fèng yī qì, qí jià xiāng dāng. kě hū?" guàn cí yuē:" yǐ wèi xiōng dì, jì yī shū zhá, qǐ yí shòu qí cì?" tài fū rén yuē:" láng jūn pín yóu, ér zi bèi shù. jīn fù qí qǐng, bù kě tuī cí." guàn cí xiè zhī. yīn mìng qǔ zhèn guó wǎn lái, yòu jìn shí. wèi jǐ, tài fū rén fù dèng shì yǎn chì, kǒu liǎng jiǎo shī xià. nǚ jí yǎn qí kǒu yuē:" gē ge shēn chéng tuō rén, bù yí rú cǐ." nǎi yuē:" niáng nián gāo, fēng jí fā dòng, zhī duì bù dé. xiōng yí qiě chū." nǚ ruò jù zhě, qiǎn qīng yī chí wǎn, zì suí ér shòu guàn cí yuē:" cǐ jì bīn guó wǎn, qí guó yǐ zhèn zāi lì. táng rén dé zhī, gù wú suǒ yòng. dé qián shí wàn, kě huò zhī. qí xià wù yù. mǒu yuán niáng jí, xū shì zuǒ yòu, bù suí cóng róng." zài bài ér rù. guàn cí chí wǎn ér xíng, shù bù huí gù, bì tán wēi qiáo, wǎn sì chū dào. shì shǒu zhōng qì, nǎi yī huáng sè tóng wǎn yě. qí jià zhǐ sān wǔ huán ěr, dà yǐ wéi lóng mèi zhī wàng yě. zhí yù yú shì, yǒu chóu qī bǎi bā bǎi zhě, yì chóu wǔ bǎi zhě. niàn lóng shén guì xìn, bù dàng qī rén. rì rì chí xíng yú shì. jí suì yú, xī shì diàn hū yǒu hú kè lái, shì zhī dà xǐ, wèn qí jià. guàn cí yuē:" èr bǎi mín." kè yuē:" wù yí suǒ zhí, hé zhǐ èr bǎi mín? shàng fēi zhōng guó zhī bǎo, yǒu zhī hé yì? bǎi mín kě hū?" guàn cí yǐ chū yuē zhǐ ěr, bù fù guǎng qiú, suì xǔ zhī jiāo shòu. kè yuē:" cǐ nǎi jì bīn guó zhèn guó wǎn yě. zài qí guó, dà ráng rén huàn è. cǐ wǎn shī lái, qí guó dà huāng, bīng gē luàn qǐ. wú wén wèi lóng zǐ suǒ qiè, yǐ jìn sì nián, qí jūn fāng yǐ guó zhōng bàn nián zhī fù zhào shú. jūn hé yǐ zhì zhī?" guàn cí jù gào qí shí. kè yuē:" jì bīn shǒu lóng shàng sù, dāng zhuī xún cì, cǐ xiá suǒ yǐ bì dì yě. yīn míng lì yán, bù dé chén shǒu, jí jūn wèi yóu sòng zhī ěr. yīn qín jiàn mèi zhě, fēi gù qīn yě, lǜ lǎo lóng zhī chán, huò yù xiāng xiàn, yǐ qí mèi wèi jūn ěr. cǐ wǎn jì chū, qú yì dāng lái, yì xiāo huàn zhī dào yě. wǔ shí rì hòu, cáo luò bō téng, měi zhuó huì rì, shì xiá guī zhī hòu yě." yuē:" hé yǐ wǔ shí rì rán hòu guī?" kè yuē:" wú xié guò lǐng, fāng gǎn lái fù." guàn jì zhī, jí qī wǎng shì, chéng rán yǐ. chū xù xuán guài lù
唐洛阳刘贯词,大历中,求丐于苏州,逢蔡霞秀才者精彩俊爽。一相见,意颇殷勤,以兄呼贯词。既而携羊酒来宴。酒阑曰:“兄今泛游江湖间,何为乎?”曰:“求丐耳。”霞曰:“有所抵耶,泛行郡国耶?”曰:“蓬行耳。”霞曰:“然则几获而止。”曰:“十万。”霞曰:“蓬行而望十万,乃无翼而思飞者也。设令必得,亦废数年。霞居洛中左右,亦不贫,以他故避地,音问久绝。意有所恳,祈兄为回。途中之费,蓬游之望,不掷日月而得。如何?”曰:“固所愿耳。”霞于是遗钱十万,授书一缄,白曰:“逆旅中遽蒙周念,既无形迹,辄露心诚。霞家长鳞虫,宅渭桥下,合眼叩桥柱,当有应者,必邀入宅。娘奉见时,必请与霞少妹相见。既为兄弟,情不合疏。书中亦令渠出拜。渠虽年幼,性颇慧聪,使渠助为主人,百缗之赠,渠当必诺。”贯词遂归。到渭桥下,一潭泓澄,何计自达?久之,以为龙神不当我欺,试合眼叩之。忽有一人应,因视之,则失桥及潭矣。有朱门甲第,楼阁参差。有紫衣使拱立于前,而问其意。贯词曰:“来自吴郡,郎君有书。”问者执书以入。顷而复出曰:“太夫人奉屈。”遂入厅中。见太夫人者年四十余,衣服皆紫。,貌可爱。贯词拜之,太夫人答拜。且谢曰:“儿子远游,久绝音耗,劳君惠顾,数千里达书。渠少失意上官,其恨未减。一从遁去,三岁寂然。非君特来,愁绪犹积。”言讫命坐。贯词曰:“郎君约为兄弟,小妹子即贯词妹也,亦当相见。”夫人曰:“儿子书中亦言。渠略梳头,即出奉见。”俄有青衣曰:“小娘子来。”年可十五六,容色绝代,辨慧过人。既拜,坐于母下。遂命具馔,亦甚精洁。方对食,太夫人忽眼赤,直视贯词。女急曰:“哥哥凭来,宜且礼待。况令消患,不可动摇。”因曰:“书中以兄处分,令以百缗奉赠。既难独举,须使轻赍。今奉一器,其价相当。可乎?”贯词曰:“已为兄弟,寄一书札,岂宜受其赐?”太夫人曰:“郎君贫游,儿子备述。今副其请,不可推辞。”贯词谢之。因命取镇国碗来,又进食。未几,太夫人复瞪视眼赤,口两角湿下。女急掩其口曰:“哥哥深诚托人,不宜如此。”乃曰:“娘年高,风疾发动,祗对不得。兄宜且出。”女若惧者,遣青衣持碗,自随而授贯词曰:“此罽宾国碗,其国以镇灾厉。唐人得之,固无所用。得钱十万,可货之。其下勿鬻。某缘娘疾,须侍左右,不遂从容。”再拜而入。贯词持碗而行,数步回顾,碧潭危桥,宛似初到。视手中器,乃一黄色铜碗也。其价只三五环耳,大以为龙妹之妄也。执鬻于市,有酬七百八百者,亦酬五百者。念龙神贵信,不当欺人。日日持行于市。及岁余,西市店忽有胡客来,视之大喜,问其价。贯词曰:“二百缗。”客曰:“物宜所直,何止二百缗?尚非中国之宝,有之何益?百缗可乎?”贯词以初约只尔,不复广求,遂许之交受。客曰:“此乃罽宾国镇国碗也。在其国,大禳人患厄。此碗失来,其国大荒,兵戈乱起。吾闻为龙子所窃,已近四年,其君方以国中半年之赋召赎。君何以致之?”贯词具告其实。客曰:“罽宾守龙上诉,当追寻次,此霞所以避地也。阴冥吏严,不得陈首,藉君为由送之耳。殷勤见妹者,非固亲也,虑老龙之馋,或欲相陷,以其妹卫君耳。此碗既出,渠亦当来,亦消患之道也。五十日后,漕洛波腾,浼灂晦日,是霞归之候也。”曰:“何以五十日然后归?”客曰:“吾携过岭,方敢来复。”贯记之,及期往视,诚然矣。(出《续玄怪录》)
wéi shì
韦氏
jīng zhào wéi shì, míng jiā nǚ yě, shì wǔ chāng mèng shì. táng dà lì mò, mèng yǔ qī dì wéi shēng tóng xuǎn, wéi shēng shòu yáng zi xiàn wèi, mèng shòu láng zhōu lù shì cān jūn, fēn lù zhī guān. wéi shì cóng fū rù shǔ, lù bù tōng chē yú, wéi shì chéng mǎ, cóng fū zhì luò gǔ kǒu zhōng, hū rán mǎ jīng, zhuì yú àn xià shù bǎi zhàng. shì zhī yǎo hēi, rén wú rù lù. mèng shēng bēi hào, yī jiā tòng kū, wú rú zhī hé. suì shè jì fú sāng shě qù. wéi shì zhì xià, zhuì yuē shù zhàng kū yè zhī shàng, tǐ wú suǒ sǔn, chū shì mèn jué, shǎo qǐng ér sū. jīng yī rì, jī shén, suì qǔ mù yè guǒ xuě ér shí. bàng shì yǒu yī yán xià, bù zhī shēn qiǎn. yǎng shì zhuì" zhuì" zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ chù, rú dà jǐng yān. fèn dāng sǐ yǐ. hū yú yán gǔ zhōng, jiàn guāng yì diǎn rú dēng, hòu gèng jiàn dà, nǎi yǒu èr yān. jiàn jìn, shì lóng mù yě. wéi jù shén, fù shí bì ér lì. cǐ lóng jiàn chū, kě zhǎng wǔ liù zhàng. zhì xué biān, téng kǒng ér chū. qǐng yòu jiàn shuāng yǎn, fù shì yī lóng yù chū. wéi shì zì dù bì sǐ, níng wèi lóng suǒ hài. hòu lóng jiāng chū, suì bào lóng kuà zhī. lóng yì bù gù, zhí yuè xué wài, suì téng yú kōng. wéi shì bù gǎn xià gù, rèn lóng suǒ zhī. rú bàn rì xǔ, yì yí yǐ guò wàn lǐ. shì kāi yǎn xià shì, cǐ lóng jiàn dī. yòu jiàn jiāng hǎi jí cǎo mù. qí qù" qù" zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ dì dù sì wǔ zhàng, kǒng fù rù jiāng, suì fàng shēn zì zhuì, luò yú shēn cǎo zhī shàng. liáng jiǔ nǎi sū. wéi shì bù shí, yǐ jīng sān sì rì yǐ, qì lì jiàn bèi. xú xú ér xíng, yù yī yú wēng, jīng fēi qí rén. wéi shì wèn cǐ hé suǒ, yú wēng yuē:" cǐ yáng zi xiàn." wéi shì sī xǐ, yuē:" qù xiàn jǐ lǐ?" wēng yuē:" èr shí lǐ." wéi shì jù shù qí yóu, jiān jī kě. yú wēng shāng yì zhī, zhōu zhōng yǒu chá zhōu, yǐn shí zhī. wéi shì wèn yuē:" cǐ xiàn wéi shào fǔ shàng wèi dào míng chāo běn wú" dào" zì?" wēng yuē:" bù zhī dào wèi." wéi shì yuē:" mǒu jí wéi shào fǔ zhī mèi yě. tǎng wèi zài qù, zhì xiàn dāng hòu xiāng bào." yú wēng yǔ zài zhì xiàn mén. wéi shào fǔ yǐ shàng shù rì yǐ. wéi shì zhì mén, qiǎn bào mèng jiā shí sān zǐ. wéi shēng bù xìn, yuē:" shí sān zǐ suí mèng láng rù shǔ, nà hū lái cǐ?" wéi shì lìng jù shuō cǐ yóu, wéi shēng suī jīng, yì wèi shēn xìn. chū jiàn zhī, qí zǐ hào kū, huà qí zhūn è, yán sè wěi cuì, dài bù kě yán. nǎi shě zhī jiāng xī, xún yì píng fù. wéi shēng zhōng yǒu suǒ yí. hòu shù rì, shǔ zhōng xiōng wèn guǒ zhì, wéi shēng yì nǎi huò rán, fāng gèng bēi xǐ. zhuī chóu yú fù èr shí qiān, qiǎn rén sòng zǐ rù shǔ. mèng shì bēi xǐ wú jí. hòu shù shí nián, wéi shì biǎo dì péi gāng, zhēn yuán zhōng, yóu wèi hóng zhōu gāo ān wèi. zì shuō qí shì. chū yuán huà jì
京兆韦氏,名家女也,适武昌孟氏。唐大历末,孟与妻弟韦生同选,韦生授扬子县尉,孟授阆州录事参军,分路之官。韦氏从夫入蜀,路不通车舆,韦氏乘马,从夫至骆谷口中,忽然马惊,坠于岸下数百丈。视之杳黑,人无入路。孟生悲号,一家恸哭,无如之何。遂设祭服丧舍去。韦氏至下,坠约数丈枯叶之上,体无所损,初似闷绝,少顷而苏。经一日,饥甚,遂取木叶裹雪而食。傍视有一岩罅,不知深浅。仰视坠(“坠”字原阙,据明抄本补)处,如大井焉。分当死矣。忽于岩谷中,见光一点如灯,后更渐大,乃有二焉。渐近,是龙目也。韦惧甚,负石壁而立。此龙渐出,可长五六丈。至穴边,腾孔而出。顷又见双眼,复是一龙欲出。韦氏自度必死,宁为龙所害。候龙将出,遂抱龙跨之。龙亦不顾,直跃穴外,遂腾于空。韦氏不敢下顾,任龙所之。如半日许,意疑已过万里。试开眼下视,此龙渐低。又见江海及草木。其去(“去”字原阙,据明抄本补)地度四五丈,恐负入江,遂放身自坠,落于深草之上。良久乃苏。韦氏不食,已经三四日矣,气力渐惫。徐徐而行,遇一渔翁,惊非其人。韦氏问此何所,渔翁曰:“此扬子县。”韦氏私喜,曰:“去县几里?”翁曰:“二十里。”韦氏具述其由,兼饥渴。渔翁伤异之,舟中有茶粥,饮食之。韦氏问曰:“此县韦少府上未到(明抄本无“到”字)?”翁曰:“不知到未。”韦氏曰:“某即韦少府之妹也。倘为载去,至县当厚相报。”渔翁与载至县门。韦少府已上数日矣。韦氏至门,遣报孟家十三姊。韦生不信,曰:“十三姊随孟郎入蜀,那忽来此?”韦氏令具说此由,韦生虽惊,亦未深信。出见之,其姊号哭,话其迍厄,颜色痿瘁,殆不可言。乃舍之将息,寻亦平复。韦生终有所疑。后数日,蜀中凶问果至,韦生意乃豁然,方更悲喜。追酬渔父二十千,遣人送姊入蜀。孟氏悲喜无极。后数十年,韦氏表弟裴纲,贞元中,犹为洪州高安尉。自说其事。(出《原化记》)
rèn xū
任顼
táng jiàn zhōng chū, yǒu lè ān rèn xū zhě, hǎo dú shū, bù xǐ chén sú shì, jū shēn shān zhōng, yǒu zhōng yān zhī zhì. cháng yī rì, bì guān zhòu zuò. yǒu yī wēng kòu mén lái yè, yī huáng yī, mào shén xiù, yè zhàng ér zhì. xū yán zuò yǔ yǔ. jì jiǔ, xū yà qí yán nè ér sè jǔ, shén yǒu bù lè shì. yīn wèn wēng yuē:" hé wéi ér sè jǔ hū? qǐ fēi yǒu yōu yé? bù rán, shì jiā yǒu jí ér wēng niàn zhī shēn yé?" lǎo rén yuē:" guǒ rú shì. wú yōu qí zi yī wèn gù jiǔ yǐ. qiě wǒ fēi rén, nǎi lóng yě. xī qù yī lǐ yǒu dà jiǎo, wú jiā zhī shù bǎi suì, jīn wèi yī rén suǒ kǔ, huò qiě jiāng jí. fēi zi bù néng tuō wǒ sǐ, zhé lái fèng sù. zi jīn xìng wèn wǒ, gù dé ér yán yě." xū yuē:" mǒu chén zhōng rén ěr, dú zhī yǒu shī shū lǐ yuè, tā shù zé mǒu bù néng xiǎo. rán hé yǐ tuō wēng zhī huò hū?" lǎo rén yuē:" dàn shòu wǒ yǔ, fēi jí tā shù, dú láo shù shí yán ér yǐ." xū yuē:" yuàn shòu jiào shòu." wēng yuē:" hòu èr rì, yuàn zi wèi wǒ chén zhì jiǎo shàng. dāng tíng wǔ zhī jì, yǒu yī dào shì zì xī lái zhě, cǐ suǒ wèi huò wǒ zhě yě. dào shì dāng jié wǒ jiǎo zhōng shuǐ, qiě tú wǒ. zi cì qí jiǎo shuǐ jié, yí lì shēng hū yuē:" tiān yǒu mìng, shā huáng lóng zhě sǐ? yán bì, jiǎo dāng mǎn, dào shì bì yòu wèi shù, zi yīn yòu hū zhī. rú shì zhě sān, wǒ dé wán qí shēng yǐ. bì zhòng bào. xìng wú tā wèi lǜ." xū nuò zhī. yǐ ér qí xiè shén kěn. jiǔ zhī fāng qù. hòu èr rì, xū suì wǎng shān xī, guǒ yǒu dà jiǎo, jí zuò yú jiǎo páng yǐ cì zhī. zhì dāng wǔ, hū yǒu piàn yún, zì xī rǎn rǎn ér jiàng yú jiǎo shàng. yǒu yī dào shì zì yún zhōng xià, qí rán ér zhǎng, yuē zhàng yú, lì jiǎo zhī àn, yú xiù zhōng chū mò fú shù dào tóu jiǎo zhōng. qǐng zhī, jiǎo shuǐ jǐn hé, jiàn yī huáng lóng, tiē rán fǔ yú shā. xū jí lì shēng hū:" tiān yǒu mìng, shā huáng lóng zhě sǐ!" yán qì, jiǎo shuǐ jǐn yì. dào shì nù, jí yú xiù zhōng, chū dān zì shù fú tóu zhī. jiǎo shuǐ yòu jié, jí zhèn shēng hū, rú qián cí. qí shuǐ zài yì, dào shì nù shén. fán shí qǐng, nǎi chū zhū fú shí yú dào, xiàng kōng zhì zhī, jǐn huà wéi chì yún, rù jiǎo. jiǎo shuǐ jí jié, hū zhī rú qián cí. jiǎo shuǐ yòu yì. dào shì gù wèi xū yuē:" wú yī shí nián shǐ dé cǐ lóng wèi shí, nài hé zi rú shì yě, xī jiù cǐ yì lèi yé?" nù zé shù yán ér qù. xū yì hái shān zhōng. shì xī, mèng qián shí lǎo rén lái xiè yuē:" lài dé jūn zǐ jiù wǒ. bù rán, jǐ sǐ dào shì shǒu. shēn chéng suǒ gǎn, qiān wàn hé yán. jīn fèng yī zhū, kě yú jiǎo àn fǎng zhī, yòng biǎo wǒ xīn zhòng bào yě." xū wǎng xún zhī, guǒ dé yī lì jìng cùn zhū, yú jiǎo àn cǎo shàng, guāng yào dòng chè, dài bù kě shí. xū hòu tè zhì guǎng líng shì, yǒu hú rén jiàn zhī yuē:" cǐ zhēn lí lóng zhī bǎo yě, ér shì rén mò kě dé." yǐ shù qiān wàn wèi jià ér shì zhī. chū xuān shì zhì
唐建中初,有乐安任顼者,好读书,不喜尘俗事,居深山中,有终焉之志。尝一日,闭关昼坐。有一翁叩门来谒,衣黄衣,貌甚秀,曳杖而至。顼延坐与语。既久,顼讶其言讷而色沮,甚有不乐事。因问翁曰:“何为而色沮乎?岂非有忧耶?不然,是家有疾而翁念之深耶?”老人曰:“果如是。吾忧俟子一问固久矣。且我非人,乃龙也。西去一里有大湫,吾家之数百岁,今为一人所苦,祸且将及。非子不能脱我死,辄来奉诉。子今幸问我,故得而言也。”顼曰:“某尘中人耳,独知有诗书礼乐,他术则某不能晓。然何以脱翁之祸乎?”老人曰:“但授我语,非藉他术,独劳数十言而已。”顼曰:“愿受教授。”翁曰:“后二日,愿子为我晨至湫上。当亭午之际,有一道士自西来者,此所谓祸我者也。道士当竭我湫中水,且屠我。子伺其湫水竭,宜厉声呼曰:“天有命,杀黄龙者死?言毕,湫当满,道士必又为术,子因又呼之。如是者三,我得完其生矣。必重报。幸无他为虑。”顼诺之。已而祈谢甚恳。久之方去。后二日,顼遂往山西,果有大湫,即坐于湫旁以伺之。至当午,忽有片云,自西冉冉而降于湫上。有一道士自云中下,颀然而长,约丈余,立湫之岸,于袖中出墨符数道投湫中。顷之,湫水尽涸,见一黄龙,帖然俯于沙。顼即厉声呼:“天有命,杀黄龙者死!”言讫,湫水尽溢。道士怒,即于袖中,出丹字数符投之。湫水又竭,即震声呼,如前词。其水再溢,道士怒甚。凡食顷,乃出朱符十余道,向空掷之,尽化为赤云,入湫。湫水即竭,呼之如前词。湫水又溢。道士顾谓顼曰:“吾一十年始得此龙为食,奈何子儒士也,奚救此异类耶?”怒责数言而去。顼亦还山中。是夕,梦前时老人来谢曰:“赖得君子救我。不然,几死道士手。深诚所感,千万何言。今奉一珠,可于湫岸访之,用表我心重报也。”顼往寻之,果得一粒径寸珠,于湫岸草上,光耀洞澈,殆不可识。顼后特至广陵市,有胡人见之曰:“此真骊龙之宝也,而世人莫可得。”以数千万为价而市之。(出《宣室志》)
zhào qí sōng
赵齐嵩
zhēn yuán shí èr nián, zhào qí sōng xuǎn shòu chéng dū xiàn wèi, shōu shí xíng lǐ jiān jí pú cóng, fù zhá yǐ xíng, yù yǐ fù rèn. rán zhàn dào shén xiǎn ér xiá, cháng yǐ mǎ biān fú xiǎo shù zhī, suì bèi biān shāo jiǎo shù, cù bù kě tuō, mǎ yòu bú zhù, suì zhuì mǎ. zhī róu yè ruǎn, bù néng ài wǎn, zhí zhì gǔ dǐ, ér wú suǒ sǔn. shì shàng zhí qiān yú rèn, páng wú tā lù, fēn sǐ ér yǐ. suǒ cóng pū bèi wú jì, suì wén yú guān ér guī. zhào zi jìn tuì wú lù, zhuì zhī yì rì, hū wén léi shēng yīn yīn, nǎi zhī tiān yù yǔ. xū yú, shí kū zhōng yún qì xiāng xuán ér chū. é ér suí yún yǒu jù chì bān shé, cū hé gǒng, lín jiǎ huàn rán. bǎi tóu ér shuāng jiǎo chū, wān shēn ér sì zú shēng. fèn xùn qí liè, yáo dòng shǒu wěi. nǎi zhī lóng yě. zhào shēng zì niàn yuē:" wǒ zhù yì sǐ, chéng lóng chū yì sǐ, níng chū ér sǐ." pān lóng wěi ér fù qí shēn, lóng chéng yún zhí shàng, bù zhī jǐ qiān rèn, zhào jǐn sǐ ér pān zhī. jì ér zhì zhōng tiān, shī tǐ ér xíng. zhào shēng fāng dé kuà zhī, bì sǐ yú quán yǐ. nán shì jiàn yún shuǐ yī sè, nán hǎi yě. shēng yòu tàn yuē:" jīn rì bù zàng yú shān, zú yú quán yǐ." ér lóng jiāng dào hǎi, fēi xíng jiàn dī. qù hǎi yī èr bǎi bù, shě lóng ér tóu zhū dì. hǎi àn sù yǒu lú wěi, suī duò ér mí yǒu suǒ sǔn. bàn rì, nǎi xíng lù féng rén, wèn zhī. yuē:" qīng yuǎn xiàn yě." rán zhì yú xiàn, qiě wú bàn cóng píng jù, rén bù zhī xìn, bù dé qiǎn quǎn. yǐ lǐ yǐ zhì cháng ān, yuè yú rì, dá shě. jiā nèi shǐ zuò sān qī zhāi, sēng tú dà jí. hū jiàn zhào shēng zhì, jiē jīng kǒng bēn yuē:" hún lái guī." zhào shēng dāng mén ér zuò, qī nú bèi yì kǒng qí yǒu fù shēng. yún:" qǐng yú rì xíng, kàn yǒu yǐng fǒu." zhào shēng nù qí jiā rén zhī zhà kǒng, bù kěn yú rì xíng. shū qīn yuē:" ruò bù kěn rì zhōng xíng, bì shì guǐ yě." jiàn zhào shēng yán, yóu yún:" nǎi guǐ yǔ ěr." liáng jiǔ, zì xù qí shì, fāng dà xǐ. xíng yú wēi xiǎn, chéng qí zhě kě yǐ wéi jiè yě. yuán quē chū chù, míng chāo běn zuò" chū bó yì zhì"
贞元十二年,赵齐嵩选授成都县尉,收拾行李兼及仆从,负札以行,欲以赴任。然栈道甚险而狭,常以马鞭拂小树枝,遂被鞭梢缴树,猝不可脱,马又不住,遂坠马。枝柔叶软,不能碍挽,直至谷底,而无所损。视上直千余仞,旁无他路,分死而已。所从仆辈无计,遂闻于官而归。赵子进退无路,坠之翌日,忽闻雷声殷殷,乃知天欲雨。须臾,石窟中云气相旋而出。俄而随云有巨赤斑蛇,粗合拱,鳞甲焕然。摆头而双角出,蜿身而四足生。奋迅鬐鬣,摇动首尾。乃知龙也。赵生自念曰:“我住亦死,乘龙出亦死,宁出而死。”攀龙尾而附其身,龙乘云直上,不知几千仞,赵尽死而攀之。既而至中天,施体而行。赵生方得跨之,必死于泉矣。南视见云水一色,南海也。生又叹曰:“今日不葬于山,卒于泉矣。”而龙将到海,飞行渐低。去海一二百步,舍龙而投诸地。海岸素有芦苇,虽堕而靡有所损。半日,乃行路逢人,问之。曰:“清远县也。”然至于县,且无伴从凭据,人不之信,不得缱绻。迤逦以至长安,月余日,达舍。家内始作三七斋,僧徒大集。忽见赵生至,皆惊恐奔曰:“魂来归。”赵生当门而坐,妻孥辈亦恐其有复生。云:“请于日行,看有影否。”赵生怒其家人之诈恐,不肯于日行。疏亲曰:“若不肯日中行,必是鬼也。”见赵生言,犹云:“乃鬼语耳。”良久,自叙其事,方大喜。行于危险,乘骑者可以为戒也。(原阙出处,明抄本作“出《博异志》”)