lǎo zi mù gōng guǎng chéng zǐ huáng ān mèng qí
老子 木公 广成子 黄安 孟岐
lǎo zi
老子
lǎo zi zhě, míng zhòng ěr, zì bó yáng, chǔ guó kǔ xiàn qū rén lǐ rén yě. qí mǔ gǎn dà liú xīng ér yǒu shēn. suī shòu qì tiān rán, jiàn yú lǐ jiā, yóu yǐ lǐ wèi xìng.
老子者,名重耳,字伯阳,楚国苦县曲仁里人也。其母感大流星而有娠。虽受气天然,见于李家,犹以李为姓。
huò yún, lǎo zi xiān tiān dì shēng.
或云,老子先天地生。
huò yún, tiān zhī jīng pò, gài shén líng zhī shǔ.
或云,天之精魄,盖神灵之属。
huò yún, mǔ huái zhī qī shí èr nián nǎi shēng, shēng shí, pōu mǔ zuǒ yè ér chū. shēng ér bái shǒu, gù wèi zhī lǎo zi.
或云,母怀之七十二年乃生,生时,剖母左腋而出。生而白首,故谓之老子。
huò yún, qí mǔ wú fū, lǎo zi shì mǔ jiā zhī xìng.
或云,其母无夫,老子是母家之姓。
huò yún, lǎo zi zhī mǔ, shì zhì lǐ shù xià ér shēng lǎo zi, shēng ér néng yán, zhǐ lǐ shù yuē: yǐ cǐ wéi wǒ xìng.
或云,老子之母,适至李树下而生老子,生而能言,指李树曰:以此为我姓。
huò yún, shàng sān huáng shí wéi xuán zhōng fǎ shī, xià sān huáng shí wéi jīn quē dì jūn, fú xī shí wéi yù huá zi, shén nóng shí wéi jiǔ líng lǎo zi, zhù róng shí wéi guǎng shòu zi, huáng dì shí wéi guǎng chéng zǐ, zhuān xū shí wéi chì jīng zǐ, dì kù shí wéi lù tú zǐ, yáo shí wéi wù chéng zi, shùn shí wéi yǐn shòu zi, xià yǔ shí wéi zhēn háng zǐ, yīn tāng shí wéi xī zé zi, wén wáng shí wéi wén yì xiān shēng.
或云,上三皇时为玄中法师,下三皇时为金阙帝君,伏羲时为郁华子,神农时为九灵老子,祝融时为广寿子,黄帝时为广成子,颛顼时为赤精子,帝喾时为禄图子,尧时为务成子,舜时为尹寿子,夏禹时为真行子,殷汤时为锡则子,文王时为文邑先生。
yī yún, shǒu cáng shǐ.
一云,守藏史。
huò yún, zài yuè wèi fàn lǐ, zài qí wèi chī yí zi, zài wú wèi táo zhū gōng. jiē jiàn yú qún shū, bù chū shén xiān zhèng jīng. wèi kě jù yě.
或云,在越为范蠡,在齐为鸱夷子,在吴为陶朱公。皆见于群书,不出神仙正经。未可据也。
gé zhì chuān yún: hóng yǐ wéi lǎo zi ruò shì tiān zhī jīng shén, dāng wú shì bù chū. fǔ zūn jiù bēi, wěi yì jiù láo. bèi qīng chéng ér rù chòu zhuó, qì tiān guān ér shòu rén jué yě. fū yǒu tiān dì zé yǒu dào shù, dào shù zhī shì, hé shí zàn fá. shì yǐ fú xī yǐ lái, zhì yú sān dài, xiǎn míng dào shù, shì shì yǒu zhī, hé bì cháng shì yī lǎo zi yě. jiē yóu wǎn xué zhī tú, hào qí shàng yì, kē yù tuī chóng lǎo zi, gù yǒu cǐ shuō.
葛稚川云:洪以为老子若是天之精神,当无世不出。俯尊就卑,委逸就劳。背清澄而入臭浊,弃天官而受人爵也。夫有天地则有道术,道术之士,何时暂乏。是以伏羲以来,至于三代,显名道术,世世有之,何必常是一老子也。皆由晚学之徒,好奇尚异,苛欲推崇老子,故有此说。
qí shí lùn zhī, lǎo zi gài dé dào zhī yóu jīng zhě, fēi yì lèi yě.
其实论之,老子盖得道之尤精者,非异类也。
àn shǐ jì yún: lǎo zi zhī zǐ míng zōng, shì míng wú jùn shěn shì yě zhú zhāi chāo běn yǐ hòu jiǎn chēng míng chāo běn qīng chén zhān xiào běn yǐ hòu jiǎn chēng chén xiào běn" shì" zuò" shì". wèi wèi jiāng jūn, yǒu gōng, fēng yú duàn. zhì zōng zhī zǐ wāng wāng zhī zǐ yán yán zhī xuán sūn xiá, shì yú hàn. xiá zi jiě, wèi jiāo xī wáng tài fù, jiā yú qí. zé lǎo zi běn shén sòng jiǎ xiáng yóu lóng chuán xù yún: lǎo zi běn yì rén líng, shén zì yí é. líng ěr, qiǎn jiàn dào shì, yù yǐ lǎo zi wèi shén yì, shǐ hòu dài xué zhě cóng zhī, ér bù zhī cǐ gèng shǐ bù xìn cháng shēng zhī kě xué yě. hé zhě, ruò wèi lǎo zi shì de dào zhě. zé rén bì miǎn lì jìng mù ruò wèi shì shén líng yì lèi, zé fēi kě xué yě.
按史记云:老子之子名宗,事(明吴郡沈氏野竹斋抄本——以后简称明抄本;清陈鳣校本——以后简称陈校本;“事”作“仕”。)魏为将军,有功,封于段。至宗之子汪、汪之子言、言之玄孙瑕,仕于汉。瑕子解,为胶西王太傅,家于齐。则老子本神(宋贾翔犹龙传序云:老子本亦人灵,神字疑讹。)灵耳,浅见道士,欲以老子为神异,使后代学者从之,而不知此更使不信长生之可学也。何者,若谓老子是得道者。则人必勉力竞慕;若谓是神灵异类,则非可学也。
huò yún: lǎo zi yù xī dù guān, guān lìng yǐn xǐ zhī qí fēi cháng rén yě, cóng zhī wèn dào. lǎo zi jīng guài, gù tǔ shé dān rán, suì yǒu lǎo dān zhī hào. yì bù rán yě. jīn àn jiǔ biàn jí yuán shēng shí èr huà jīng, lǎo zi wèi rù guān shí, gù yǐ míng dān yǐ. lǎo zi shù yì míng zì, fēi dàn yī dān ér yǐ.
或云:老子欲西度关,关令尹喜知其非常人也,从之问道。老子惊怪,故吐舌聃然,遂有老聃之号。亦不然也。今按《九变》及《元生十二化经》,老子未入关时,固已名聃矣。老子数易名字,非但一聃而已。
suǒ yǐ ěr zhě, àn jiǔ gōng jí sān wǔ jīng jí yuán chén jīng yún: rén shēng gè yǒu è huì, dào qí shí, ruò yì míng zì, yǐ suí yuán qì zhī biàn, zé kě yǐ yán nián dù è. jīn shì yǒu dào zhě, yì duō rú cǐ.
所以尔者,按《九宫》及《三五经》及《元辰经》云:人生各有厄会,到其时,若易名字,以随元气之变,则可以延年度厄。今世有道者,亦多如此。
lǎo zi zài zhōu, nǎi sān bǎi yú nián, èr bǎi nián zhī zhōng, bì yǒu è huì fēi yī, shì yǐ míng shāo duō ěr. yù zhèng dìng lǎo zi běn mò, gù dāng yǐ shǐ shū shí lù wéi zhǔ, bìng lǎo tài píng yù lǎn liù wǔ jiǔ, yǐn shén xiān chuán wú lǎo zì. xiān jīng mì wén, yǐ xiāng cān shěn. qí tā ruò sú shuō, duō xū wàng.
老子在周,乃三百余年,二百年之中,必有厄会非一,是以名稍多耳。欲正定老子本末,故当以史书实录为主,并老(《太平御览》六五九,引神仙传无老字。)仙经秘文,以相参审。其它若俗说,多虚妄。
hóng àn xī shēng zhōng tāi jí fù mìng bāo jí zhū tāo yù jī míng chāo běn" jī" zuò" jī", chū xué jì èr sān yù lǎn sān liù sān, yǐn shén xiān chuán zuò" zhá". dàng shì zhá é wèi jī, xiě zuò jī. jīn piān nèi jīng, jiē yún: lǎo zi huáng bái yì wén lèi jù qī bā tài píng yù lǎn sān liù sān yǐn wú bái zì. sè, měi méi, guǎng sǎng zhǎng ěr, dà mù shū chǐ, fāng kǒu hòu chún é yǒu sān wǔ dá lǐ, rì jiǎo yuè xuán bí chún gǔ shuāng zhù, ěr yǒu sān lòu mén zú dǎo èr wǔ, shǒu bà shí wén. yǐ zhōu wén wáng shí wéi shǒu cáng shǐ, zhì wǔ wáng shí wéi zhù xià shǐ. shí sú jiàn qí jiǔ shòu, gù hào zhī wèi lǎo zi. fū rén shòu mìng, zì yǒu tōng shén yuǎn jiàn zhě, bǐng qì yǔ cháng rén bù tóng, yīng wèi dào zhǔ, gù néng wéi tiān shén suǒ jì, zhòng xiān suǒ cóng.
洪按《西升中胎》及《复命苞》及《珠韬玉机》(明抄本“機”作“机”,《初学记》二三《御览》三六三,引《神仙传》作“札”。当是札讹为机,写作機。)《金篇内经》,皆云:老子黄白(《艺文类聚》七八、《太平御览》三六三引无白字。)色,美眉,广颡长耳,大目疏齿,方口厚唇;额有三五达理,日角月悬;鼻纯骨双柱,耳有三漏门;足蹈二五,手把十文。以周文王时为守藏史,至武王时为柱下史。时俗见其久寿,故号之为老子。夫人受命,自有通神远见者,禀气与常人不同,应为道主,故能为天神所济,众仙所从。
shì yǐ suǒ chū dù shì zhī fǎ, jiǔ dān bā shí, jīn lǐ jīn yè cì cún xuán sù shǒu yī, sī shén lì cáng, xíng qì liàn xíng, xiāo zāi pì è, zhì guǐ yǎng xìng, jué gǔ biàn huà, yàn shèng jiào jiè, yì shǐ guǐ mèi zhī fǎ. fán jiǔ bǎi sān shí juǎn, fú shū qī shí juǎn, jiē lǎo zi běn qǐ zhōng piān suǒ jì zhě yě, zì yǒu mù lù. qí bù zài cǐ shù zhě, jiē hòu zhī dào shì, sī suǒ zēng yì, fēi zhēn wén yě. lǎo zi tián dàn wú yù, zhuān yǐ cháng shēng wèi wù zhě, gù zài zhōu suī jiǔ, ér míng wèi bù qiān zhě, gài yù hé guāng tóng chén. nèi shí zì rán, dào chéng nǎi qù, gài xiān rén yě.
是以所出度世之法,九丹八石,金醴金液;次存玄素守一,思神历藏,行气炼形,消灾辟恶,治鬼养性,绝谷变化,厌胜教戒,役使鬼魅之法。凡九百三十卷,符书七十卷,皆老子本起中篇所记者也,自有目录。其不在此数者,皆后之道士,私所增益,非真文也。老子恬淡无欲,专以长生为务者,故在周虽久,而名位不迁者,盖欲和光同尘。内实自然,道成乃去,盖仙人也。
kǒng zǐ cháng wǎng wèn lǐ, xiān shǐ zǐ gòng guān yān. zǐ gòng zhì, lǎo zi gào zhī yuē:" zi zhī shī míng qiū, xiāng cóng sān nián, ér hòu kě jiào yān."
孔子尝往问礼,先使子贡观焉。子贡至,老子告之曰:“子之师名丘,相从三年,而后可教焉。”
kǒng zǐ jì jiàn lǎo zi, lǎo zi gào yuē:" liáng jiǎ shēn cáng ruò xū, jūn zǐ shèng dé ruò yú. qù zi zhī jiāo qì yǔ duō yù yín zhì, shì jiē wú yì yú zi yě."
孔子既见老子,老子告曰:“良贾深藏若虚,君子盛德若愚。去子之骄气与多欲淫志,是皆无益于子也。”
kǒng zǐ dú shū, lǎo zi jiàn ér wèn zhī yuē:" hé shū?"
孔子读书,老子见而问之曰:“何书?”
yuē:" yì yě. shèng rén yì dú zhī."
曰:“易也。圣人亦读之。”
lǎo zǐ yuē:" shèng rén dú zhī kě yě, rǔ hé wèi dú zhī? qí yào hé shuō?"
老子曰:“圣人读之可也,汝曷为读之?其要何说?”
kǒng zǐ yuē:" yào zài rén yì."
孔子曰:“要在仁义。”
lǎo zǐ yuē:" wén méng zǎn fū, tōng xī bù dé mián. jīn rén yì cǎn rán ér gǔ rén xīn, luàn mò dà yān. fū gǔ bù rì yù ér bái, wū bù rì rǎn ér hēi, tiān zhī zì gāo yǐ, dì zhī zì hòu yǐ, rì yuè zì zhào yǐ, xīng chén gù zì liè yǐ, cǎo mù gù yǒu qū yǐ. fū zǐ xiū dào ér qū, zé yǐ zhì yǐ, yòu hé yòng rén yì! ruò jī gǔ yǐ qiú wáng yáng míng chāo běn" yáng" zuò" zi" hū? fū zǐ nǎi luàn rén zhī xìng yě."
老子曰:“蚊虻噆肤,通夕不得眠。今仁义惨然而汩人心,乱莫大焉。夫鹄不日浴而白,乌不日染而黑,天之自高矣,地之自厚矣,日月自照矣,星辰固自列矣,草木固有区矣。夫子修道而趋,则以至矣,又何用仁义!若击鼓以求亡羊(明抄本“羊”作“子”)乎?夫子乃乱人之性也。”
lǎo zi wèn kǒng zǐ yuē:" yì dé dào hū?"
老子问孔子曰:“亦得道乎?”
kǒng zǐ yuē:" qiú èr shí qī nián ér bù de yě."
孔子曰:“求二十七年而不得也。”
lǎo zǐ yuē:" shǐ dào kě xiàn rén, zé rén mò bù xiàn zhī qí jūn shǐ dào ér kě jìn rén, zé rén mò bù jìn zhī qí qīn yǐ shǐ dào kě gào rén, zé rén mò bù gào zhī xiōng dì yǐ shǐ dào kě chuán rén, zé rén mò bù chuán zhī qí zi yǐ rán ér bù kě zhě, wú tā yě, zhōng wú zhǔ ér dào bù kě jū yě."
老子曰:“使道可献人,则人莫不献之其君;使道而可进人,则人莫不进之其亲矣;使道可告人,则人莫不告之兄弟矣;使道可传人,则人莫不传之其子矣;然而不可者,无他也,中无主而道不可居也。”
kǒng zǐ yuē:" qiū zhì shī shū lǐ yuè yì chūn qiū, sòng xiān wáng zhī dào, míng zhōu zhào zhī jī, yǐ gàn qī shí yú jūn ér bú jiàn yòng, shén yǐ rén zhī nán shuō yě."
孔子曰:“丘治诗、书、礼、乐、易、春秋,诵先王之道,明周、召之迹,以干七十余君而不见用,甚矣人之难说也。”
lǎo zǐ yuē:" fū liù yì, xiān wáng zhī chén jī yě, qǐ qí suǒ chén zāi. jīn zi suǒ xiū zhě, jiē yīn chén jī yě. jī zhě lǚ zhī chū, ér jī qǐ yì zāi?"
老子曰:“夫六艺,先王之陈迹也,岂其所陈哉。今子所修者,皆因陈迹也。迹者履之出,而迹岂异哉?”
kǒng zǐ guī, sān rì bù tán. zǐ gòng guài ér wèn zhī. kǒng zǐ yuē:" wú jiàn rén zhī yòng yì rú fēi niǎo zhě, wú shì yì yǐ wéi gōng nǔ shè zhī, wèi cháng bù jí ér jiā zhī yě rén zhī yòng yì rú mí lù zhě, wú shì yì yǐ wéi zǒu gǒu ér zhú zhī, wèi cháng bù xián ér dùn zhī yě rén zhī yòng yì rú yuān yú zhě, wú shì yì yǐ wéi gōu mín ér tóu zhī, wèi cháng bù diào ér zhì zhī yě. zhì yú lóng, chéng yún qì, yóu tài qīng, wú bù néng zhú yě. jīn jiàn lǎo zi, qí yóu lóng hū, shǐ wú kǒu zhāng ér bù néng xī, shé chū ér bù néng suō, shén cuò ér bù zhī qí suǒ jū yě."
孔子归,三日不谈。子贡怪而问之。孔子曰:“吾见人之用意如飞鸟者,吾饰意以为弓弩射之,未尝不及而加之也;人之用意如糜鹿者,吾饰意以为走狗而逐之,未尝不衔而顿之也;人之用意如渊鱼者,吾饰意以为钩缗而投之,未尝不钓而制之也。至于龙,乘云气,游太清,吾不能逐也。今见老子,其犹龙乎,使吾口张而不能翕,舌出而不能缩,神错而不知其所居也。”
yáng zǐ jiàn yú lǎo zi, lǎo zi gào zhī yuē:" hǔ bào zhī wén, yuán náo zhī jié, suǒ yǐ zhì shè yě."
阳子见于老子,老子告之曰:“虎豹之文,猿猱之捷,所以致射也。”
yáng zǐ yuē:" gǎn wèn míng wáng zhī zhì."
阳子曰:“敢问明王之治。”
lǎo zǐ yuē:" míng wáng zhī zhì, gōng gài tiān xià ér yǐ míng chāo běn" yǐ" zuò" shì" bù zì jǐ huà bèi wàn wù ér shǐ mín bù shì qí yǒu dé ér bù chēng qí míng wèi hū bù cè ér yóu hū wú yǒu zhě yě."
老子曰:“明王之治,功盖天下而以(明抄本“以”作“似”)不自己;化被万物而使民不恃;其有德而不称其名;位乎不测而游乎无有者也。”
lǎo zǐ jiāng qù ér xī chū guān, yǐ shēng kūn lún. guān lìng yǐn xǐ zhàn fēng qì, nì zhī dāng yǒu shén rén lái guò, nǎi sǎo dào sì shí lǐ. jiàn lǎo zi ér zhī shì yě. lǎo zi zài zhōng guó, dōu wèi yǒu suǒ shòu, zhī xǐ mìng yīng de dào, nǎi tíng guān zhōng.
老子将去而西出关,以升昆仑。关令尹喜占风气,逆知当有神人来过,乃扫道四十里。见老子而知是也。老子在中国,都未有所授,知喜命应得道,乃停关中。
lǎo zi yǒu kè xú jiǎ, shǎo lìn yú lǎo zi, yuē rì gù bǎi qián, jì qiàn jiǎ qī bǎi èr shí wàn qián. jiǎ jiàn lǎo zi chū guān yóu míng chāo běn" yóu" zuò" yuǎn" xíng, sù suǒ cháng bù kě dé, nǎi qiàn rén zuò cí, yì guān lìng, yǐ yán lǎo zi. ér wèi zuò cí zhě, yì bù zhī jiǎ yǐ suí lǎo zi èr bǎi yú nián yǐ, wéi jì jiǎ suǒ yīng de zhí zhī duō, xǔ yǐ nǚ jià jiǎ. jiǎ jiàn nǚ měi, yóu xǐ, suì tōng cí yú yǐn xǐ. dé cí dà jīng, nǎi jiàn lǎo zi.
老子有客徐甲,少赁于老子,约日雇百钱,计欠甲七百二十万钱。甲见老子出关游(明抄本“游”作“远”)行,速索偿不可得,乃倩人作辞,诣关令,以言老子。而为作辞者,亦不知甲已随老子二百余年矣,唯计甲所应得直之多,许以女嫁甲。甲见女美,尤喜,遂通辞于尹喜。得辞大惊,乃见老子。
lǎo zi wèn jiǎ yuē:" rǔ jiǔ yīng sǐ, wú xī lìn rǔ, wèi guān bēi jiā pín, wú yǒu shǐ yì, gù yǐ tài xuán qīng shēng fú yǔ rǔ, suǒ yǐ zhì jīn rì. rǔ hé yǐ yán wú? wú yǔ rǔ dào ān xī guó, gù dāng yǐ huáng jīn jì zhí hái rǔ, rǔ hé yǐ bù néng rěn?"
老子问甲曰:“汝久应死,吾昔赁汝,为官卑家贫,无有使役,故以《太玄清生符》与汝,所以至今日。汝何以言吾?吾语汝到安息国,固当以黄金计直还汝,汝何以不能忍?”
nǎi shǐ jiǎ zhāng kǒu xiàng dì, qí tài xuán zhēn fú lì chū yú dì, dān shū wén zì rú xīn, jiǎ chéng yī jù kū gǔ yǐ. xǐ zhī lǎo zi shén rén, néng fù shǐ jiǎ shēng, nǎi wèi jiǎ kòu tóu qǐng mìng, qǐ wèi lǎo zi chū qián hái zhī. lǎo zi fù yǐ tài xuán fú tóu zhī, jiǎ lì gēng shēng. xǐ jí yǐ qián èr bǎi wàn yǔ jiǎ, yí zhī ér qù. bìng zhí dì zǐ zhī lǐ, jù yǐ cháng shēng zhī shì shòu xǐ.
乃使甲张口向地,其太玄真符立出于地,丹书文字如新,甲成一聚枯骨矣。喜知老子神人,能复使甲生,乃为甲叩头请命,乞为老子出钱还之。老子复以太玄符投之,甲立更生。喜即以钱二百万与甲,遗之而去。并执弟子之礼,具以长生之事授喜。
xǐ yòu qǐng jiào jiè, lǎo zi yǔ zhī wǔ qiān yán, xǐ tuì ér shū zhī, míng yuē dào dé jīng yān.
喜又请教诫,老子语之五千言,喜退而书之,名曰《道德经》焉。
yǐn xǐ xíng qí dào, yì dé xiān. hàn dòu tài hòu xìn lǎo zi zhī yán, xiào wén dì jí wài qī zhū dòu, jiē bù dé bù dú, dú zhī jiē dà dé qí yì. gù wén jǐng zhī shì, tiān xià mì rán, ér dòu shì sān shì bǎo qí róng chǒng.
尹喜行其道,亦得仙。汉窦太后信老子之言,孝文帝及外戚诸窦,皆不得不读,读之皆大得其益。故文景之世,天下谧然,而窦氏三世保其荣宠。
tài zǐ tài fù shū guǎng fù zǐ, shēn dá qí yì, zhī gōng chéng shēn tuì zhī yì, tóng rì qì guān ér guī, sàn jīn bù huì, bǎo qí qīng guì. jí zhū yǐn shì, qí zūn lǎo zi zhī shù zhě, jiē wài sǔn róng huá, nèi yǎng shēng shòu, wú yǒu diān pèi yú xiǎn shì. qí hóng yuán cháng liú suǒ rùn, yáng yáng rú cǐ, qǐ fēi qián kūn suǒ dìng, wàn shì zhī shī biǎo zāi. gù zhuāng zhōu zhī tú, mò bù yǐ lǎo zi wèi zōng yě. chū shén xiān chuán
太子太傅疏广父子,深达其意,知功成身退之意,同日弃官而归,散金布惠,保其清贵。及诸隐士,其遵老子之术者,皆外损荣华,内养生寿,无有颠沛于险世。其洪源长流所润,洋洋如此,岂非乾坤所定,万世之师表哉。故庄周之徒,莫不以老子为宗也。(出《神仙传》)
mù gōng
木公
mù gōng, yì yún dōng wáng fù, yì yún dōng wáng gōng. gài qīng yáng zhī yuán qì, bǎi wù zhī xiān yě. guān sān wéi zhī guān, fú jiǔ sè yún xiá zhī fú, yì hào yù huáng jūn. jū yú yún fáng zhī jiān, yǐ zǐ yún wéi gài, qīng yún wéi chéng. xiān tóng shì lì, yù nǚ sàn xiāng. zhēn liáo xiān guān, jù yì wàn jì. gè yǒu suǒ zhí, jiē bǐng qí mìng, ér cháo fèng yì wèi. gù nán nǚ dé dào zhě, míng jí suǒ lì yān. xī hàn chū, xiǎo ér yú dào gē yuē:" zhe qīng qún, rù tiān mén, yī jīn mǔ, bài mù gōng." shí rén jiē bù shí, wéi zhāng zǐ fáng zhī zhī. nǎi zài bài zhī yuē:" cǐ nǎi dōng wáng gōng zhī yù tóng yě. gài yán shì rén dēng xiān, jiē yī jīn mǔ ér bài mù gōng yān." huò yún, jū dōng jí dà huāng" huāng" yuán zuò" lú", jù míng chāo běn gǎi. zhōng, yǒu shān yān, yǐ qīng yù wèi shì, shēn guǎng shù lǐ. liáo jiàn zhēn xiān shí wǎng yè, jiǔ líng jīn mǔ" mǔ" yuán zuò" dān", jù běn shū juàn liù shí sān lí shān lǎo tiáo gǎi yī suì zài yóu qí gōng, gòng xiào dìng nán nǚ zhēn xiān jiē pǐn gōng xíng, yǐ shēng jiàng zhī, zǒng qí xíng jí, ér shàng zòu yuán shǐ, zhōng kāi yù chén, yǐ bǐng mìng yú lǎo jūn yě. tiān dì jié lì, yīn yáng dài xiè, yóu yùn xīng fèi, yáng jiǔ bǎi liù, jǔ shàn chù è, mí bù yóu zhī. huò yǔ yī yù nǚ, gèng tóu hú yān. měi tóu, yī tóu shí shuō fú qī yǐn" shí" zuò" qiān" èr bǎi xiāo. shè yǒu rù bù chū zhě, tiān wèi kǒu yī hū jiān qiè xū yī hū zhě, yán kāi kǒu xiào yě. xiāo ér tuō wù bù jiē zhě, tiān wèi wèi chī. rú zhě jì ér xiáng yān. suǒ wèi wáng zhě, nǎi zūn wèi guì shàng zhī chēng, fēi qí shì zú yě. shì rén yǐ wáng fù wáng mǔ wèi xìng, sī yì wù yǐ. chū xiān chuán shí yí. míng chāo běn zuò shén xiān chuán shí yí
木公,亦云东王父,亦云东王公。盖青阳之元气,百物之先也。冠三维之冠,服九色云霞之服,亦号玉皇君。居于云房之间,以紫云为盖,青云为城。仙童侍立,玉女散香。真僚仙官,巨亿万计。各有所职,皆禀其命,而朝奉翼卫。故男女得道者,名籍所隶焉。昔汉初,小儿于道歌曰:“着青裙,入天门,揖金母,拜木公。”时人皆不识,唯张子房知之。乃再拜之曰:“此乃东王公之玉童也。盖言世人登仙,皆揖金母而拜木公焉。”或云,居东极大荒(“荒”原作“芦”,据明抄本改。)中,有山焉,以青玉为室,深广数里。僚荐真仙时往谒,九灵金母(“母”原作“丹”,据本书卷六十三骊山姥条改)一岁再游其宫,共校定男女真仙阶品功行,以升降之,总其行籍,而上奏元始,中开玉晨,以禀命于老君也。天地劫历,阴阳代谢,由运兴废,阳九百六,举善黜恶,靡不由之。或与一玉女,更投壶焉。每投,一投十(说郛七引“十”作“千”)二百枭。设有入不出者,天为(口醫)(呼监切)嘘(醫呼者,言开口笑也)。枭而脱悟不接者,天为为嗤。儒者记而详焉。所谓王者,乃尊为贵上之称,非其氏族也。世人以王父王母为姓,斯亦误矣。(出《仙传拾遗》。明抄本作《神仙传拾遗》)
guǎng chéng zǐ
广成子
guǎng chéng zǐ zhě, gǔ zhī xiān rén yě. jū kōng tóng zhī shān, shí shì zhī zhōng, huáng dì wén ér zào yān. yuē:" gǎn wèn zhì dào zhī yào." guǎng chéng zǐ yuē:" ěr zhì tiān xià, qín bù dài hòu ér fēi, cǎo mù bù dài huáng ér luò, hé zú yǐ yǔ zhì dào?" huáng dì tuì ér xián jū sān yuè, hòu wǎng jiàn zhī, xī xíng ér qián. zài bài qǐng wèn zhì shēn zhī dào. guǎng chéng zǐ dá yuē:" zhì dào zhī jīng, yǎo yǎo míng míng, wú shì wú tīng. bào shén yǐ jìng, xíng jiāng zì zhèng. bì jìng bì qīng, wú láo ěr xíng, wú yáo ěr jīng, nǎi kě cháng shēng. shèn nèi bì wài, duō zhī wèi bài. wǒ shǒu qí yī, yǐ chù qí hé, gù qiān èr bǎi suì, ér xíng wèi cháng shuāi. dé wǒ dào zhě shàng wèi huáng, shī wú dào zhě xià wèi tǔ. jiāng qù rǔ rù wú qióng zhī mén, yóu wú jí zhī yě, yǔ rì yuè cān guāng, yǔ tiān dì wèi cháng. rén qí jǐn sǐ. ér wǒ dú cún yǐ." chū shén xiān chuán
广成子者,古之仙人也。居崆峒之山,石室之中,黄帝闻而造焉。曰:“敢问至道之要。”广成子曰:“尔治天下,禽不待候而飞,草木不待黄而落,何足以语至道?”黄帝退而闲居三月,后往见之,膝行而前。再拜请问治身之道。广成子答曰:“至道之精,杳杳冥冥,无视无听。抱神以静,形将自正。必净必清,无劳尔形,无摇尔精,乃可长生。慎内闭外,多知为败。我守其一,以处其和,故千二百岁,而形未尝衰。得我道者上为皇,失吾道者下为土。将去汝入无穷之门,游无极之野,与日月参光,与天地为常。人其尽死。而我独存矣。”(出《神仙传》)
huáng ān
黄安
huáng ān, dài jùn rén yě. wèi dài jùn zú, yún bēi wěi bù huò, chù rén jiān zhí biān. tuī jīng míng chāo běn chén xiào běn" tuī" zuò" huái". jīng xià yǒu" ér" zì. dú shū, huà dì yǐ jì shù, yī xī dì chéng chí. shí rén wèi ān shé gēng. nián kě bā shí yú, qiáng shì ruò tóng zǐ. cháng fú zhū shā, jǔ tǐ jiē chì, dōng bù zhe yī. zuò yī guī, guǎng zhǎng sān chǐ, shí rén jiān cǐ guī yǒu jǐ nián yǐ, yuē: xī fú xī shǐ zào wǎng gǔ, dé cǐ guī yǐ shòu wú, qí guī bèi yǐ píng yǐ. cǐ chóng wèi rì yuè zhī guāng, èr qiān nián zé yī chū tóu, wǒ shēng cǐ chóng yǐ wǔ chū tóu yǐ." xíng zé fù guī ér qū, shì rén wèi ān wàn suì yǐ. chū dòng míng jì
黄安,代郡人也。为代郡卒,云卑猥不获,处人间执鞭。推荆(明抄本、陈校本“推”作“怀”。荆下有“而”字。)读书,画地以计数,一夕地成池。时人谓安舌耕。年可八十余,强视若童子。常服朱砂,举体皆赤,冬不著衣。坐一龟,广长三尺,时人间此龟有几年矣,曰:昔伏羲始造网罟,得此龟以授吾,其龟背已平矣。此虫畏日月之光,二千年则一出头,我生此虫已五出头矣。”行则负龟而趋,世人谓安万岁矣。(出《洞冥记》)
mèng qí
孟岐
mèng qí, qīng qīng yuán zuò qīng. jù míng chāo běn chén xiào běn gǎi. hé zhī yì rén, nián kě qī bǎi suì. yǔ jí zhōu chū shì, liǎo rán rú mù qián. qí shí shì zhōu gōng shēng tán shàng, qí yǐ shǒu mó chéng wáng zú. zhōu gōng yǐ yù hù yǔ zhī, qí cháng bǎo zhí, měi yǐ yī jū fú shì. hù hòu qī fēn, jīn ruì yù zhé. héng ěr guì yè, wén hàn wǔ dì hǎo xiān, pī cǎo lái míng chāo běn lái zuò gài. dòng míng jì tóng. ér lái, wǔ dì hòu dài zhī. hòu bù zhī suǒ zhī. chū dòng míng jì
孟岐,清(清原作青。据明抄本、陈校本改。)河之逸人,年可七百岁。语及周初事,了然如目前。岐时侍周公升坛上,岐以手摩成王足。周公以玉笏与之,岐常宝执,每以衣裾拂拭。笏厚七分,今锐欲折。恒饵桂叶,闻汉武帝好仙,披草莱(明抄本莱作盖。《洞冥记》同。)而来,武帝厚待之。后不知所之。(出《洞冥记》)