strong lǐ shí yán gé shí jí lǐ jiǔ strong
礼十 沿革十 吉礼九
xiá dì xià sòng liáng hòu wèi dà táng
祫禘下(宋 梁 后魏 大唐)
sòng zhì, yīn jì jiē jí jí nǎi xíng. wǔ dì yǒng chū sān nián jiǔ yuè shí rì, zòu fù liàng yì, quán zhì jí jí, shèng dài yí ěr. wén dì yuán jiā liù nián, cí bù dìng shí yuè sān rì yīn sì, shí sān zhēng lǐ. tài xué bó shì xú dào yú yì yuē:" àn xiá dì zhī lǐ, sān nián yī, wǔ nián zài. zài sì shí, lǐ yě. zhōu lǐ zhòng dōng xiǎng zhēng, yuè lìng jì qiū cháng dào. jìn yǐ chūn zhēng qǔ wò, qí shí yuè cháng tài gōng, cǐ bìng mèng zhòng qū fēn bù gòng zhī míng wén yǐ. xún yīn zhēng sì zhòng, jì jiàn lǐ qīng, qīng shàng yì yuè, zhòng níng fǎn tóng? qiě jì bù yù shù, shù zé dú, jīn gé xún pín xiǎng, yú lǐ wèi fán." xiào wǔ xiào jiàn yuán nián shí èr yuè, yǒu sī zòu: yī jiù lìng, jīn yuán nián shí yuè, shì yīn cí zhī yuè. lǐng cáo láng fàn yì cān yì:" yī yǒng chū sān nián lì, xū zài zhōu zhī wài yīn jì. xún jì zài zhōu, lái èr nián sān yuè, ruò yǐ sì yuè yīn, zé yóu zài dàn nèi." xià lǐ guān yì zhèng. guó zǐ zhù jiào sū wěi shēng yì:" àn lǐ, sān nián sàng bì, rán hòu xiá yú tài zǔ. yòu yún' sān nián bù jì, wéi jì tiān dì shè jì, wèi yuè fú ér xíng shì'. qiě bù dàn jí jì, jiàn jī yú chūn qiū. qiú zhī gǔ lǐ, sāng fú wèi zhōng, gù wú guàn xiǎng zhī yì. zì hàn wén yǐ lái, yī cóng quán zhì, zōng miào cháo pìn, mò bù jiē jí." tài xué bó shì xú hóng jī:" sān nián zhī sàng, suī cóng quán zhì, zài zhōu xiáng biàn, yóu fú gǎo sù, wèi wèi chún jí, wú róng yǐ jì. wèi lái nián sì yuè, wèi yí biàn yīn, shí yuè zé yǔn." tài cháng chéng zhū yīng zhī yì:" yú lǐ yún:' zhōng yuè ér dàn. shì yuè yě jí jì, yóu wèi pèi.' wèi èr shí qī yuè jì dàn jì, dāng sì shí zhī jì yuè, zé wèi yǐ qí fēi pèi, āi wèi wàng yě. tuī cǐ, wèi dàn bù dé jì yě. chūn qiū mǐn gōng èr nián' jí dì yú zhuāng gōng'. zhèng zhù yún:' mǐn gōng xīn jù yú nán, wù zì zūn chéng yǐ yàn qí huò, fán èr shí èr yuè ér chú sàng, yòu bù dàn.' míng dàn nèi bù dé dì yě. àn jiù shuō, sān nián sàng bì, yù dì zé dì, yù xiá zé xiá. zhèng xuán yún:' dì yǐ mèng xià, xiá yǐ mèng qiū.' jīn xiāng chéng yòng shí yuè, rú hóng suǒ shàng gōng yáng zhī wén, yì yǐ lǔ mǐn yīn jì zhì ěr, hé bì quán xǔ sù guān. kě jí dì." láng zhōng zhōu jǐng yuǎn cān yì:" yǒng chū sān nián jiǔ yuè shí rì, fù liàng yì yuē' quán zhì jí jí, shèng dài yí ěr. zōng miào dà lǐ, yí yī gǔ diǎn'. zé shì huáng sòng kāi dài chéng zhǔn. wèi xú hóng zhū yīng zhī yì yòng lái nián shí yuè yīn sì wèi yǔn." zhào kě. dà míng qī nián èr yuè, yǒu sī zòu, sì yuè yīng yīn cí, ruò shì zhōng wèi dé, yòng mèng qiū. lǐng jūn zhǎng shǐ zhōu jǐng yuǎn yì:" àn lǐ jì yún' tiān zǐ xiá dì xiá cháng xiá zhēng', zé xià qiū dōng jiē yīn. jìn yì xī chū, pú yè kǒng ān guó yì' zì tài hé sì nián, xiāng chéng yīn jì, jiē yòng dōng xià'. yòu yún' yǒng hé shí nián zhì jīn wǔ shí yú nián, yòng sān shí yuè zhé yīn sì'. bó shì xú gān jù lǐ nán ān guó, yòu yǐn jìn xián kāng liù nián qī yuè yīn cí, shì bù zhuān yòng dōng xià. shí suī bù cóng gān yì, ér ān guó wú yǐ duó zhī. jīn ruò yǐ lái nián sì yuè wèi dé yīn sì, qiān yòng mèng qiū, yú lǐ wú wéi." zhào kě.
宋制,殷祭皆即吉乃行。武帝永初三年九月十日,奏傅亮议,权制即吉,圣代宜耳。文帝元嘉六年,祠部定十月三日殷祀,十三烝礼。(太学博士徐道娱议曰:”按祫禘之礼,三年一,五年再。在四时,礼也。周礼仲冬享烝,月令季秋尝稻。晋以春烝曲沃,齐十月尝太公,此并孟仲区分不共之明文矣。寻殷烝祀重,祭荐礼轻,轻尚异月,重宁反同?且祭不欲数,数则黩,今隔旬频享,於礼为烦。”)孝武孝建元年十二月,有司奏:依旧令,今元年十月,是殷祠之月。(领曹郎范义参议:”依永初三年例,须再周之外殷祭。寻祭再周,来二年三月,若以四月殷,则犹在禫内。”下礼官议正。国子助教苏玮生议:”按礼,三年丧毕,然后祫於太祖。又云'三年不祭,唯祭天地、社稷,为越紼而行事'。且不禫即祭,见讥於春秋。求之古礼,丧服未终,固无祼享之义。自汉文以来,一从权制,宗庙朝聘,莫不皆吉。”太学博士徐宏讥:”三年之丧,虽从权制,再周祥变,犹服缟素,未为纯吉,无容以祭。谓来年四月,未宜便殷,十月则允。”太常丞朱膺之议:”虞礼云:'中月而禫。是月也吉祭,犹未配。'谓二十七月既禫祭,当四时之祭月,则未以其妃配,哀未忘也。推此,未禫不得祭也。春秋闵公二年'吉禘於庄公'。郑注云:'闵公心惧於难,务自尊成以厌其祸,凡二十二月而除丧,又不禫。'明禫内不得禘也。按旧说,三年丧毕,遇禘则禘,遇祫则祫。郑玄云:'禘以孟夏,祫以孟秋。'今相承用十月,如宏所上公羊之文,亦以鲁闵因纪制耳,何必全许素冠。可吉禘。”郎中周景远参议:”永初三年九月十日,傅亮议曰'权制即吉,圣代宜耳。宗庙大礼,宜依古典'。则是皇宋开代成准。谓徐宏朱膺之议用来年十月殷祀为允。”诏可。)大明七年二月,有司奏,四月应殷祠,若事中未得,用孟秋。(领军长史周景远议:”按礼记云'天子祫禘祫尝祫烝',则夏秋冬皆殷。晋义熙初,仆射孔安国议'自太和四年,相承殷祭,皆用冬夏'。又云'永和十年至今五十馀年,用三十月辄殷祀'。博士徐乾据礼难安国,又引晋咸康六年七月殷祠,是不专用冬夏。时虽不从乾议,而安国无以夺之。今若以来年四月未得殷祀,迁用孟秋,於礼无违。”诏可。)
liáng wǔ dì chū, yòng xiè guǎng yì, sān nián yī dì, wǔ nián yī xiá, wèi zhī yīn jì. dì yǐ xià, xiá yǐ dōng.
梁武帝初,用谢广议,三年一禘,五年一祫,谓之殷祭。禘以夏,祫以冬。
hòu wèi xiào wén dì tài hé shí sān nián zhào:" zhèng xuán yún:' tiān zǐ jì yuán qiū yuē dì, jì zōng miào dà jì yì yuē dì. sān nián yī xiá, wǔ nián yī dì. xiá zé huǐ miào qún miào zhī zhǔ yú tài zǔ miào, hé ér jì zhī. dì zé zēng jí bǎi guān pèi shí zhě, shěn dì ér jì zhī. lǔ lǐ, sān nián sàng bì ér xiá, míng nián ér dì. yuán qiū zōng miào dà jì jù chēng dì, jì yǒu liǎng dì míng yě.' wáng sù yòu yún:' tiān zǐ zhū hóu jiē dì yú zōng miào, fēi jì tiān zhī jì. jiāo sì hòu jì bù chēng dì, zōng miào chēng dì. dì xiá yī míng yě, hé jì gù chēng xiá, dì ér shěn dì zhī gù chēng dì, fēi liǎng jì zhī míng. sān nián yī xiá, wǔ nián yī dì, zǒng ér hù jǔ, gù chēng wǔ nián zài yīn jì, bù yán yī dì yī xiá, duàn kě zhī yǐ.' zhū rú zhī shuō, dà lüè rú shì. gōng qīng kě yì qí shì fēi."
后魏孝文帝太和十三年诏:”郑玄云:'天子祭圆丘曰禘,祭宗庙大祭亦曰禘。三年一祫,五年一禘。祫则毁庙群庙之主於太祖庙,合而祭之。禘则增及百官配食者,审谛而祭之。鲁礼,三年丧毕而祫,明年而禘。圆丘、宗庙大祭俱称禘,祭有两禘明也。'王肃又云:'天子诸侯皆禘於宗庙,非祭天之祭。郊祀后稷不称禘,宗庙称禘。禘祫一名也,合祭故称祫,禘而审谛之故称禘,非两祭之名。三年一祫,五年一禘,总而互举,故称五年再殷祭,不言一禘一祫,断可知矣。'诸儒之说,大略如是。公卿可议其是非。”
shàng shū yóu míng gēn yán yuē:" zhèng shì zhī yì, dì zhě dà jì zhī míng. dà jì yuán qiū wèi zhī dì zhě, shěn dì wǔ jīng xīng chén yě dà jì zōng miào wèi zhī dì zhě, shěn dì qí zhāo mù bǎi guān yě. yuán qiū cháng hé bù yán xiá, zōng miào shí hé gù yán xiá. sī zé zōng miào xiá dì bìng xíng, yuán qiū yī dì ér yǐ. yí yú zōng miào jù xíng dì xiá zhī lǐ. èr lǐ yì, gù míng shū. yī lǐ, chūn fèi xiá, tè yuè, yú dì zé xiá dì, yú cháng yú zhēng zé xiá cháng xiá zhēng, bù fèi sān shí, sān shí jiē xíng dì xiá zhī lǐ."
尚书游明根言曰:”郑氏之义,禘者大祭之名。大祭圆丘谓之禘者,审谛五精星辰也;大祭宗庙谓之禘者,审谛其昭穆、百官也。圆丘常合不言祫,宗庙时合故言祫。斯则宗庙祫禘并行,圆丘一禘而已。宜於宗庙俱行禘祫之礼。二礼异,故名殊。依礼,春废祫,特礿,於禘则祫禘,於尝於烝则祫尝祫烝,不废三时,三时皆行禘祫之礼。”
zhōng shū jiān gāo lǘ yòu yán:" dì jì yuán qiū yǔ zhèng yì tóng zhě, yǐ wéi yǒu yú dì huáng dì, huáng dì fēi yú zài miào zhī dì, bù zài miào, fēi yuán qiū ér hé? yòu dà chuán yún dì qí suǒ zì chū zhī zǔ, yòu fēi zài miào zhī wén. lún yǔ chēng' dì zì jì guàn yǐ wǎng', ěr yǎ chēng' dì, dà jì yě'. zhū hóu wú dì. lǐ wéi xià jì chēng dì, yòu fēi zōng miào zhī dì. lǔ xíng tiān zǐ zhī yí, bù gǎn zhuān xíng yuán qiū zhī dì, gǎi yīn zhī dì, qǔ qí dì míng yú zōng miào, yīn xiān yǒu xiá, suì shēng liǎng míng. qí zōng miào dì xiá zhī jì, jù wáng shì zhī yì, xiá ér dì, dì zhǐ yú yī shí, yī shí zhě, jì bù yù shù. yī suì sān dì, yú yǐ wéi guò shù."
中书监高闾又言:”禘祭圆丘与郑义同者,以为有虞禘黄帝,黄帝非虞在庙之帝,不在庙,非圆丘而何?又大传云禘其所自出之祖,又非在庙之文。论语称'禘自既灌以往',尔雅称'禘,大祭也'。诸侯无禘。礼唯夏祭称禘,又非宗庙之禘。鲁行天子之仪,不敢专行圆丘之禘,改殷之禘,取其禘名於宗庙,因先有祫,遂生两名。其宗庙禘祫之祭,据王氏之义,祫而禘,禘止於一时,一时者,祭不欲数。一岁三禘,愚以为过数。”
zhào yuē:" míng gēn lǘ děng, jù èr jiā zhī yì, lùn dì xiá xiáng yǐ. zhì yú shì qǔ shé zhōng, yóu yǒu wèi yǔn. lǘ yǐ dì xiá wéi míng, yì tóng wáng shì, dì jì yuán qiū, shì yǔ zhèng tóng. wú suǒ xián rán. míng gēn yǔ zhèng shì tóng, liǎng míng liǎng jì, bìng cún bìng yòng, lǐ yǒu wèi chēng. jù jù èr yì, yī shí dì xiá, ér quē èr shí zhī lǐ, shì yǒu nán cóng. xiān wáng zhì lǐ, nèi yuán rén zǐ zhī qíng, wài xié zūn bēi zhī xù. gù tiān zǐ qī miào, shù jǐn zé huǐ, cáng zhǔ yú tài zǔ zhī miào, sān nián ér xiá jì zhī. dài jǐn zé huǐ, yǐ shì yǒu zhōng zhī yì sān nián ér xiá, yǐ shēn zhuī yuǎn zhī qíng. dì xiá jì shì yī jì, fēn ér liǎng zhī, shì wú suǒ jù. huǐ miào sān nián yī xiá, yòu yǒu bù jìn sì shí, yú lǐ wèi quē. qī miào sì shí cháng jì, xiá zé sān nián yī jì, ér yòu bù jiù sì shí, yú qíng wèi jiǎn. wáng yǐ dì xiá wèi yī jì, wáng yì wèi zhǎng zhèng yǐ yuán qiū wèi dì, yǔ zōng miào dà jì tóng míng, yì yì wèi dāng. jīn hù qǔ zhèng wáng èr yì. dì xiá bìng wèi yī míng, cóng wáng dì shì jì yuán qiū dà jì zhī míng, shàng xià tóng yòng, cóng zhèng. ruò yǐ shù zé dú, wǔ nián yī dì, gǎi xiá cóng dì. wǔ nián yī dì, zé sì shí jǐn dì, yǐ chēng jīn qíng. dì zé yī lǐ wén, xiān dì ér hòu shí jì. biàn jí shī xíng, zhe zhī yú lìng, yǒng wèi dài fǎ."
诏曰:”明根、闾等,据二家之义,论禘祫详矣。至於事取折衷,犹有未允。闾以禘祫为名,义同王氏,禘祭圆丘,事与郑同。无所閒然。明根与郑氏同,两名两祭,并存并用,理有未称。俱据二义,一时禘祫,而阙二时之礼,事有难从。先王制礼,内缘人子之情,外协尊卑之序。故天子七庙,数尽则毁,藏主於太祖之庙,三年而祫祭之。代尽则毁,以示有终之义;三年而祫,以申追远之情。禘祫既是一祭,分而两之,事无所据。毁庙三年一祫,又有不尽四时,於礼为阙。七庙四时常祭,祫则三年一祭,而又不究四时,於情为简。王以禘祫为一祭,王义为长;郑以圆丘为禘,与宗庙大祭同名,义亦为当。今互取郑、王二义。禘祫并为一名,从王;禘是祭圆丘大祭之名,上下同用,从郑。若以数则黩,五年一禘,改祫从禘。五年一禘,则四时尽禘,以称今情。禘则依礼文,先禘而后时祭。便即施行,著之於令,永为代法。”
xuān wǔ dì jǐng míng zhōng, mì shū chéng sūn huì wèi shàng yán:" wèi míng dì yǐ jǐng chū sān nián zhēng yuè bēng, zhì fèi dì zhèng shǐ èr nián, jī èr shí wǔ huì wèi dà xiáng. yǒu sī yǐ wéi dàn zài èr shí qī yuè, dào qí nián sì yuè, yī lǐ yīng xiá. wáng sù yǐ wéi dàn zài xiáng yuè, zhì qí nián èr yuè, yí yīng xiá jì. suī gè yì yì, zhì yú sàng bì zhī xiá, míng nián zhī dì, qí yì yī yān. qǐng qǔ zhèng shě wáng, dàn zhōng cǐ huì, lái yuè zhōng xún, lǐ yīng dà xiá. liù shì shén shí, shēng shí tài zǔ. míng nián chūn xiǎng, xián dì qún miào. zì zī yǐ hòu, wǔ nián wèi cháng. yòu gǔ zhī jì fǎ, shí xiá bìng xíng, tiān zǐ xiān xiá hòu shí, zhū hóu xiān shí hòu xiá. cǐ yú gǔ wèi dāng, zài jīn zé fán. qiě lǐ yǒu shēng jiàng, shì yǒu wén zhì, shì shí zhī zhì, shèng rén fú wéi. dāng xiá zhī yuè, yí jiǎn shí jì." cóng zhī.
宣武帝景明中,秘书丞孙惠蔚上言:”魏明帝以景初三年正月崩,至废帝正始二年,积二十五晦为大祥。有司以为禫在二十七月,到其年四月,依礼应祫。王肃以为禫在祥月,至其年二月,宜应祫祭。虽各异议,至於丧毕之祫,明年之禘,其义一焉。请取郑舍王,禫终此晦,来月中旬,礼应大祫。六室神祏,升食太祖。明年春享,咸禘群庙。自兹以后,五年为常。又古之祭法,时祫并行,天子先祫后时,诸侯先时后祫。此於古为当,在今则烦。且礼有升降,事有文质,適时之制,圣人弗违。当祫之月,宜减时祭。”从之。
yán chāng sì nián zhēng yuè, xuān wǔ dì bēng, xiào míng jí wèi. sān yuè, shí yì lái qiū qī yuè yīng xiá jì yú tài zǔ. tài cháng qīng cuī liàng shàng yán yuē:" jīn xuān wǔ huáng dì zhǔ suī rù miào, rán zhēng cháng shí jì, yóu bié qǐn shì, zhì yú yīn xiá, yí cún gǔ diǎn. àn lǐ, sān nián sàng bì, xiá yú tài zǔ, míng nián chūn dì yú qún miào. yòu àn dù yuán kǎi yún:' zú kū ér chú, sān nián sàng bì ér dì.' wèi wǔ huáng hòu yǐ tài hé sì nián liù yuè bēng, qí yuè jì zàng, chú fú jí jí, sì shí xíng shì, ér yóu wèi dì. wáng sù yǐ wéi jīn chú jí jí, gù tè shí jì, zhì yú dì xiá, yí cún gǔ lǐ. gāo táng lóng rú sù yì, yú shì tíng bù yīn jì. yòu yǎng xún tài hé èr shí sān nián sì yuè, xiào wén dì bēng, qí nián shí yuè jì miào, jǐng míng èr nián qī yuè xiá yú tài zǔ, sān nián chūn dì yú qún miào, yì sān nián nǎi xiá. zhǔn gǔ lǐ jí jìn wèi zhī yì, bìng jǐng míng gù shì, yú wèi lái qiū qī yuè, xiá jì yīng tíng, yí dài nián zhōng ér hòu xiá dì." cóng zhī.
延昌四年正月,宣武帝崩,孝明即位。三月,时议来秋七月应祫祭於太祖。太常卿崔亮上言曰:”今宣武皇帝主虽入庙,然烝尝时祭,犹别寝室,至於殷祫,宜存古典。按礼,三年丧毕,祫於太祖,明年春禘於群庙。又按杜元凯云:'卒哭而除,三年丧毕而禘。'魏武皇后以太和四年六月崩,其月既葬,除服即吉,四时行事,而犹未禘。王肃以为今除即吉,故特时祭,至於禘祫,宜存古礼。高堂隆如肃议,於是停不殷祭。又仰寻太和二十三年四月,孝文帝崩,其年十月祭庙,景明二年七月祫於太祖,三年春禘於群庙,亦三年乃祫。准古礼及晋魏之议,并景明故事,愚谓来秋七月,祫祭应停,宜待年终而后祫禘。”从之。
dà táng qián shàng yuán sān nián, yǒu sī xiá xiǎng yú tài zǔ miào. shí yì zhě yǐ lǐ wěi" sān nián yī xiá, wǔ nián yī dì", gōng yáng zhuàn yún" wǔ nián ér zài yīn jì", liǎng yì hù wén, mò néng jué duàn. tài xué bó shì shǐ xuán càn yì yuē:" àn lǐ jì zhèng yì yǐn zhèng xuán dì xiá zhì yún:' chūn qiū, xī gōng sān shí sān nián shí èr yuè hōng. wén gōng èr nián bā yuè dīng mǎo, dà xiǎng yú tài miào. gōng yáng zhuàn yún: dà xiǎng zhě hé? xiá yě.' shì sān nián sàng bì, xīn jūn èr nián dāng xiá, míng nián chūn dì yú qún miào. xī gōng xuān gōng bā nián jiē yǒu dì, zé hòu dì qù qián dì wǔ nián. yǐ cǐ dìng zhī, zé xīn jūn èr nián xiá, sān nián dì. zì ěr zhī hòu, wǔ nián ér zài yīn jì, zé liù nián dāng xiá, bā nián dāng dì. yòu zhāo gōng shí nián, qí guī hōng, zhì shí sān nián sàng bì dāng xiá, wèi píng qiū zhī huì, dōng, gōng rú jìn. zhì shí sì nián xiá, shí wǔ nián dì, chuán yún' yǒu shì yú wǔ gōng' shì yě. zhì shí bā nián xiá, èr shí nián dì. èr shí sān nián xiá, èr shí wǔ nián dì. zhāo gōng èr shí wǔ nián' yǒu shì yú xiāng gōng' shì yě. rú shàng suǒ yún, zé dì hòu gé sān nián xiá, yǐ hòu gé èr nián dì. cǐ zé yǒu hé lǐ jīng, bù wéi chuán yì." zì cǐ dì xiá zhī jì, yī càn yì.
大唐前上元三年,有司祫享於太祖庙。时议者以礼纬”三年一祫,五年一禘”,公羊传云”五年而再殷祭”,两义互文,莫能决断。太学博士史玄璨议曰:”按礼记正义引郑玄禘祫志云:'春秋,僖公三十三年十二月薨。文公二年八月丁卯,大享於太庙。公羊传云:大享者何?祫也。'是三年丧毕,新君二年当祫,明年春禘於群庙。僖公、宣公八年皆有禘,则后禘去前禘五年。以此定之,则新君二年祫,三年禘。自尔之后,五年而再殷祭,则六年当祫,八年当禘。又昭公十年,齐归薨,至十三年丧毕当祫,为平丘之会,冬,公如晋。至十四年祫,十五年禘,传云'有事於武宫'是也。至十八年祫,二十年禘。二十三年祫,二十五年禘。昭公二十五年'有事於襄宫'是也。如上所云,则禘后隔三年祫,以后隔二年禘。此则有合礼经,不违传义。”自此禘祫之祭,依璨议。
kāi yuán liù nián qiū, ruì zōng huáng dì sàng bì, xiá xiǎng yú tài miào. zì hòu xiāng chéng sān nián yī xiá, wǔ nián yī dì, gè zì jì nián, bù xiāng tōng shù. zhì èr shí qī nián, fán jīng wǔ dì qī xiá. qí nián xià dì qì, dōng yòu dāng xiá. tài cháng yì yuē:
开元六年秋,睿宗皇帝丧毕,祫享於太庙。自后相承三年一祫,五年一禘,各自计年,不相通数。至二十七年,凡经五禘七祫。其年夏禘讫,冬又当祫。太常议曰:
dì xiá èr lǐ, jù wèi yīn jì, xiá wèi hé shí zǔ miào, dì wèi dì xù zūn bēi. shēn xiān jūn dǎi xià zhī cí, chéng qún sì fèng qīn zhī xiào, shì yì cháng xiǎng, yǒu shí xíng zhī. ér jì bù yù shù, shù zé dú yì bù yù shū, shū zé dài. gù wáng zhě fǎ zhū tiān dào, zhì sì diǎn yān. zhēng cháng xiàng shí, dì xiá rú rùn. wǔ suì zài rùn, tiān dào dà chéng, zōng miào fǎ zhī, zài wèi yīn jì zhě yě. jǐn àn lǐ jì wáng zhì zhèng xuán zhù zhōu guān zōng bó, bìng yún" guó jūn sì wèi, sān nián sàng bì, xiá yú tài zǔ. míng nián dì yú qún miào. zì ěr yǐ hòu, wǔ nián zài yīn, yī xiá yī dì". hàn wèi gù shì, zhēn guān yǐ hòu, bìng yòng cǐ lǐ, yǐ wéi sān nián yī rùn, tiān dào xiǎo bèi, wǔ nián zài rùn, tiān dào dà bèi gù yě. cǐ zé wǔ nián zài yīn, tōng jì qí shù, yī xiá yī dì, dié xiāng chéng yǐ. jīn tài miào dì xiá, gè zì shù nián, liǎng qí jù xià, bù xiāng tōng jì. huò bǐ nián pín hé, huò tóng suì zài xù, huò yī dì zhī hòu, bìng wèi zài xiá, huò wǔ nián zhī nèi, zhòu yǒu sān yīn. fǎ tiān xiàng rùn zhī qī, jì wéi qí dù wǔ suì zài yīn zhī zhì, shù yòu bù tóng. qiú zhī lǐ wén, pō wéi guāi shī. fū yǐ fǎ tiān zhī dù, jì yǒu zhǐ guī, jī gǔ zhī lǐ, ruò zī zhāo zhù. dì xiá èr jì, tōng jì míng yǐ. jīn qǐng yǐ kāi yuán èr shí qī nián jǐ mǎo sì yuè dì, zhì xīn sì nián shí yuè xiá, zhì jiǎ shēn nián sì yuè yòu dì, zhì bǐng xū nián shí yuè yòu xiá, zhì jǐ chǒu nián sì yuè yòu dì, zhì xīn mǎo nián shí yuè yòu xiá. zì cǐ wǔ nián zài yīn, zhōu ér fù shǐ.
禘祫二礼,俱为殷祭,祫谓合食祖庙,禘谓谛序尊卑。申先君逮下之慈,成群嗣奉亲之孝,事异常享,有时行之。而祭不欲数,数则黩;亦不欲疏,疏则怠。故王者法诸天道,制祀典焉。烝尝象时,禘祫如闰。五岁再闰,天道大成,宗庙法之,再为殷祭者也。谨按礼记王制、郑玄注周官宗伯,并云”国君嗣位,三年丧毕,祫於太祖。明年禘於群庙。自尔以后,五年再殷,一祫一禘”。汉魏故事,贞观以后,并用此礼,以为三年一闰,天道小备,五年再闰,天道大备故也。此则五年再殷,通计其数,一祫一禘,迭相乘矣。今太庙禘祫,各自数年,两岐俱下,不相通计。或比年频合,或同岁再序,或一禘之后,并为再祫,或五年之内,骤有三殷。法天象闰之期,既违其度;五岁再殷之制,数又不同。求之礼文,颇为乖失。夫以法天之度,既有指归,稽古之礼,若兹昭著。禘祫二祭,通计明矣。今请以开元二十七年己卯四月禘,至辛巳年十月祫,至甲申年四月又禘,至丙戌年十月又祫,至己丑年四月又禘,至辛卯年十月又祫。自此五年再殷,周而复始。
yòu dì xiá zhī shuō, fēi wéi yī jiā, wǔ suì zài yīn zhī wén, jì xiāng shī yǐ, fǎ tiān xiàng rùn zhī lǐ, dà dǐ yì tóng. ér dì hòu zhì xiá, huò jìn huò yuǎn, yíng suō zhī dù, yǒu èr fǎ yān: zhèng xuán gāo táng lóng zé xiān sān ér hòu èr xú miǎo zhī yì, zé xiān èr ér hòu sān. jǐn àn zhèng shì suǒ xù xiān sān zhī fǎ, yuē sān xiá wǔ dì zhī wén, yǐ wéi jiǎ nián jì dì, dīng nián dāng xiá, jǐ nián yòu dì, rén nián yòu xiá, jiǎ nián yòu dì, dīng nián yòu xiá, zhōu ér fù shǐ, yǐ cǐ xiāng chéng. xiá hòu qù dì, shí yǒu bā yuè ér jìn, dì hòu qù xiá, sì shí èr yuè ér yáo, fēn xī bù jūn, cū yú suàn yǐ. jiǎ rú gōng hū yì duān, zhì xiá yú qiū, zé sān shí jiǔ yuè wèi qián, èr shí yī yuè wèi hòu, suī xiǎo yǒu yù, qí xián shàng piān. qiè jù běn wén, jiē yún xiàng rùn, èr rùn xiāng qù, zé píng fēn yǐ, liǎng yīn zhī xù, hé bù děng yé? qiě yòu sān nián zhī yán, běn jǔ quán shù, èr zhōu yǒu bàn, shí zhěn sān nián, yú cǐ zhì xiá, bù wéi wén yǐ, hé bì jū zhì gé sān zhèng hū? gài qiān lǜ yī shī, tōng rú zhī bì. xú shì zhī yì, yǒu yì yú shì, yán hé zhōu shěn, zuì wéi píng zhǔn. yǐ èr dì xiāng qù, wèi yuè liù shí, zhōng fēn sān shí, zhì yī xiá yān. ruò jiǎ nián xià dì, bǐng nián dōng xiá, jǐ nián xià dì, xīn nián dōng xiá, yǒu xiàng rùn fǎ, háo lí bù piān. sān nián yī xiá zhī lǐ, jì wú guāi yuè wǔ suì zài yīn zhī zhì, shū shù yòu jūn. xiào zhī zhū rú, yì shí zhǎng yǐ. jīn qǐng yī jù yǐ dìng èr yīn, xiān tuī jì yuè, zhōu ér fù shǐ.
又禘祫之说,非唯一家,五岁再殷之文,既相师矣,法天象闰之理,大抵亦同。而禘后置祫,或近或远,盈缩之度,有二法焉:郑玄、高堂隆则先三而后二;徐邈之议,则先二而后三。谨按郑氏所序先三之法,约三祫五禘之文,以为甲年既禘,丁年当祫,己年又禘,壬年又祫,甲年又禘,丁年又祫,周而复始,以此相承。祫后去禘,十有八月而近,禘后去祫,四十二月而遥,分析不均,粗於算矣。假如攻乎异端,置祫於秋,则三十九月为前,二十一月为后,虽小有愈,其閒尚偏。窃据本文,皆云象闰,二闰相去,则平分矣,两殷之序,何不等耶?且又三年之言,本举全数,二周有半,实枕三年,於此置祫,不违文矣,何必拘滞隔三正乎?盖千虑一失,通儒之蔽。徐氏之议,有异於是,研覈周审,最为凭准。以二禘相去,为月六十,中分三十,置一祫焉。若甲年夏禘,丙年冬祫,己年夏禘,辛年冬祫,有象闰法,毫釐不偏。三年一祫之礼,既无乖越;五岁再殷之制,疏数又均。校之诸儒,义实长矣。今请依据以定二殷,先推祭月,周而复始。
shí jiē yǐ qí yì wèi yǔn.
时皆以其议为允。
shí qī nián sì yuè shí rì, dì xiǎng tài miào jiǔ shì, mìng yǒu sī shè xíng lǐ. chū, táng lǐ, xiá, xù zhāo mù dì gè yú qí shì. shí lǐ guān tài cháng qīng wéi tāo děng zòu yuē:" zhǔn gǔ lǐ, wǔ nián zài yīn jì, yī xiá yī dì. qí yì hé jù zhāo mù, dìng cì xù. yòu kǒng ān guó wáng sù děng xiān rú jiē yǐ wéi xù zhāo mù. wéi zhèng xuán yún' dì, gè yú qí shì'. ruò rú zhèng zhǐ, jí yǔ cháng xiǎng bù yì, kǒng zhèng shuō miù yú zhōu jīng. qǐng yī gǔ lǐ wáng sù děng yì, xù liè zhāo mù."
十七年四月十日,禘享太庙九室,命有司摄行礼。(初,唐礼,祫,序昭穆;禘各於其室。时礼官太常卿韦縚等奏曰:”准古礼,五年再殷祭,一祫一禘。其义合聚昭穆,定次序。又孔安国、王肃等先儒皆以为序昭穆。唯郑玄云'禘,各於其室'。若如郑旨,即与常享不异,恐郑说谬於周经。请依古礼、王肃等议,序列昭穆。”)
tiān bǎo bā zài rùn liù yuè wǔ rì, shè wén:" dì xiá zhī lǐ, yǐ cún xù wèi, zhì wén zhī biàn, gài qǔ suí shí. guó jiā xì běn xiān zōng, yè chéng shèng zǔ. chóng xī lěi shèng, jì xī wú jiāng zhī xiū hé xiǎng dēng shén, sī hóng bù yì zhī diǎn. zì jīn yǐ hòu, měi dì xiá bìng yú tài qīng gōng shèng zǔ qián shè wèi xù zhèng, shàng yǐ míng zhì pèi zhī lǐ, qīn ruò xuán zōng, xià yǐ jǐn qián gōng zhī chéng, wú wéi zhì dào. bǐ lái měi yuán dì xiá, zé shí xiǎng zàn tíng, shì suī shì yú cóng yí, lǐ huò kuī yú bì bèi. yǐ hòu měi yuán dì xiá, qí cháng xiǎng wú fèi, xiǎng yǐ sù zhuàn, sān fén xiāng yǐ dài sān xiàn."
天宝八载闰六月五日,赦文:”禘祫之礼,以存序位,质文之变,盖取随时。国家系本仙宗,业承圣祖。重熙累盛,既锡无疆之休;合享登神,思弘不易之典。自今以后,每禘祫并於太清宫圣祖前设位序正,上以明陟配之礼,钦若玄宗,下以尽虔恭之诚,无违至道。比来每缘禘祫,则时享暂停,事虽適於从宜,礼或亏於必备。以后每缘禘祫,其常享无废,享以素馔,三焚香以代三献。”
jiàn zhōng èr nián jiǔ yuè, tài cháng bó shì chén jīng shàng shū yán:" jīn nián shí yuè, xiá xiǎng tài miào, bìng hé xiǎng qiān miào xiàn zǔ yì zǔ èr shén zhǔ. chūn qiū zhī yì, huǐ miào zhī zhǔ chén yú tài zǔ, wèi huǐ miào zhī zhǔ jiē shēng hé shí yú tài zǔ. zé tài zǔ zhī wèi, zài xī ér dōng xiāng, qí xià zǐ sūn, zhāo mù xiāng duì, nán běi wèi bié, wú huǐ miào qiān zhǔ bù xiǎng zhī wén. zhēng shì lǐ yě, zì yú zhōu shì, ér guó cháo sì diǎn, dāng yǔ zhōu yì. zhōu yǐ hòu jì pèi tiān, wèi shǐ fēng zhī zǔ, ér xià nǎi lì liù miào. miào huǐ zhǔ qiān, jiē zài tài zǔ zhī hòu. dì xiá zhī shí, wú xiān yú tài zǔ zhě, gù tài zǔ dōng xiāng zhī wèi, quán qí zūn ér bù yí. rán jīn nián shí yuè xiá xiǎng tài miào, fú qǐng jù wèi jìn jiù zhì wèi bǐ, zé gòu zhù bié miào. dōng jìn yǐ zhēng xī děng sì fǔ jūn wèi bié miào, zhì dì xiá zhī shí, zé yú tài miào zhèng tài zǔ zhī wèi yǐ shēn qí zūn, bié miào dēng gāo huáng tài huáng zhēng xī děng sì fǔ jūn yǐ xù qí qīn. fú yǐ guó jiā ruò yòng cǐ yì, zé yí bié wèi xiàn zǔ yì zǔ lì miào, dì xiá jì zhī yǐ zhòng qí qīn, zé tài zǔ yú tài miào suì jū dōng xiàng yǐ quán zūn. fú yǐ dé míng xìng shèng èr huáng dì, nǎng jì lì miào, zhì dì xiá zhī shí, cháng yòng xiǎng lǐ, jīn bié miào zhī zhì, biàn jiù xìng shèng miào cáng fù wèi yí." chì xià shàng shū shěng jí bǎi liáo yì.
建中二年九月,太常博士陈京上疏言:”今年十月,祫享太庙,并合享迁庙献祖、懿祖二神主。春秋之义,毁庙之主陈於太祖,未毁庙之主皆升合食於太祖。则太祖之位,在西而东乡,其下子孙,昭穆相对,南北为别,无毁庙迁主不享之文。徵是礼也,自於周室,而国朝祀典,当与周异。周以后稷配天,为始封之祖,而下乃立六庙。庙毁主迁,皆在太祖之后。禘祫之时,无先於太祖者,故太祖东乡之位,全其尊而不疑。然今年十月祫飨太庙,伏请据魏晋旧制为比,则构筑别庙。东晋以征西等四府君为别庙,至禘祫之时,则於太庙正太祖之位以申其尊,别庙登高皇、太皇、征西等四府君以序其亲。伏以国家若用此义,则宜别为献祖、懿祖立庙,禘祫祭之以重其亲,则太祖於太庙遂居东向以全尊。伏以德明、兴圣二皇帝,曩既立庙,至禘祫之时,常用享礼,今别庙之制,便就兴圣庙藏祔为宜。”敕下尚书省集百僚议。
lǐ yí shǐ tài zǐ shǎo shī yán zhēn qīng yì yuē:" fú yǐ tài zǔ jǐng huáng dì yǐ shòu mìng shǐ fēng zhī gōng, chù bǎi dài bù qiān zhī miào, pèi tiān chóng xiǎng, shì jí zūn yán. qiě zhì dì xiá zhī shí, zàn jū zhāo mù zhī wèi, qū jǐ shēn xiào, jìng fèng zǔ zōng, yuán chǐ zú zhī lǐ, guǎng zūn xiān zhī dào, cǐ shí tài zǔ míng shén zhēng zhēng zhī běn yì, yì suǒ yǐ huà bèi tiān xià, lǜ xún xiào tì. qǐng yī jìn cài mó děng yì, fèng xiàn zǔ shén zhǔ jū dōng miàn zhī wèi, zì yì zǔ tài zǔ jì zhū zǔ zōng, zūn zuǒ zhāo yòu mù zhī liè."
礼仪使太子少师颜真卿议曰:”伏以太祖景皇帝以受命始封之功,处百代不迁之庙,配天崇享,是极尊严。且至禘祫之时,暂居昭穆之位,屈己申孝,敬奉祖宗,缘齿族之礼,广尊先之道,此实太祖明神烝烝之本意,亦所以化被天下,率循孝悌。请依晋蔡谟等议,奉献祖神主居东面之位,自懿祖、太祖洎诸祖宗,遵左昭右穆之列。”
zhēn yuán qī nián, tài cháng qīng péi yù zòu yuē:" dì xiá zhī lǐ, yīn zhōu yǐ qiān miào jiē chū tài zǔ zhī hòu, gù dé hé shí yǒu xù, zūn bēi bù chà. jí hàn gāo shòu mìng, wú shǐ fēng zǔ, yǐ gāo huáng dì wèi tài zǔ. tài shàng huáng, gāo dì zhī fù, lì miào xiǎng sì, bù zài zhāo mù hé shí zhī liè, wèi zūn yú tài zǔ gù yě. wèi wǔ chuàng yè, wén dì shòu mìng, yì jí yǐ wǔ dì wèi tài zǔ. qí gāo huáng tài huáng chǔ shì jūn děng, bìng wèi shǔ zūn, bù zài zhāo mù hé shí zhī liè. jìn xuān chuàng yè, wǔ dì shòu mìng, yì jí yǐ xuān dì wèi tài zǔ. qí zhēng xī yǐng chuān děng sì fǔ jūn, yì wèi shǔ zūn, bù zài zhāo mù zhī liè. guó jiā dàn shòu tiān mìng, lèi shèng chóng guāng, jǐng huáng dì shǐ fēng táng gōng, shí wèi tài zǔ. zhōng xián dài shù jì jìn, zài sān zhāo sān mù zhī nèi, gù huáng jiā tài miào, wéi yǒu liù shì. qí hóng nóng fǔ jūn xuān guāng èr zǔ, zūn yú tài zǔ, qīn jǐn zé qiān, bù zài zhāo mù zhī shù. zhe zài lǐ zhì, kě jǔ ér xíng. kāi yuán zhōng, jiā zhì jiǔ miào, xiàn yì èr zǔ jiē zài zhāo mù, shì yǐ tài zǔ jǐng huáng dì wèi dé jū dōng xiàng zhī zūn. jīn èr zǔ yǐ tiāo, jiǔ shì wéi xù, zé tài zǔ zhī wèi yòu ān kě bù zhèng. fú yǐ tài zǔ shàng pèi tiān dì, bǎi dài bù qiān, ér jū zhāo mù, xiàn yì èr zǔ, qīn jǐn miào qiān, ér jū dōng xiàng, zhēng zhū gù shí, shēn suǒ wèi ān. qǐng xià bǎi liáo qiān yì."
贞元七年,太常卿裴郁奏曰:”禘祫之礼,殷周以迁庙皆出太祖之后,故得合食有序,尊卑不差。及汉高受命,无始封祖,以高皇帝为太祖。太上皇,高帝之父,立庙享祀,不在昭穆合食之列,为尊於太祖故也。魏武创业,文帝受命,亦即以武帝为太祖。其高皇、太皇、处士君等,并为属尊,不在昭穆合食之列。晋宣创业,武帝受命,亦即以宣帝为太祖。其征西、颍川等四府君,亦为属尊,不在昭穆之列。国家诞受天命,累圣重光,景皇帝始封唐公,实为太祖。中閒代数既近,在三昭三穆之内,故皇家太庙,唯有六室。其弘农府君、宣光二祖,尊於太祖,亲尽则迁,不在昭穆之数。著在礼志,可举而行。开元中,加置九庙,献、懿二祖皆在昭穆,是以太祖景皇帝未得居东向之尊。今二祖已祧,九室惟序,则太祖之位又安可不正。伏以太祖上配天地,百代不迁,而居昭穆,献、懿二祖,亲尽庙迁,而居东向,徵诸故实,深所未安。请下百僚佥议。”
bā nián zhēng yuè, tài zǐ zuǒ shù zǐ lǐ róng děng qī rén yì:
八年正月,太子左庶子李嵘等七人议:
àn wáng zhì yuē:" tiān zǐ qī miào, sān zhāo sān mù, yǔ tài zǔ ér qī." zhōu zhì yě. qī zhě, tài zǔ wén wáng jí wǔ wáng zhī tiāo, yǔ qīn miào sì yě. tài zǔ, hòu jì yě. yīn zé liù miào yě, qì jí tāng yǔ èr zhāo èr mù yě. xià zé wǔ miào, wú tài zǔ, yǔ yǔ èr zhāo èr mù ér yǐ. jìn cháo bó shì sūn qīn yì yún:" wáng zhě shòu mìng tài zǔ jí zhū hóu shǐ fēng zhī jūn, qí yǐ qián shén zhǔ, jù yǐ shàng shù, guò wǔ dài jí huǐ qí miào, dì xiá bù fù jí yě. dì xiá suǒ jí zhě, wèi shòu mìng tài zǔ zhī hòu, dié huǐ zhǔ shēng cáng yú èr tiāo zhě. suī bǎi dài, dì xiá jí zhī." fú yǐ xiàn yì èr zǔ, zé tài zǔ yǐ qián qīn jǐn zhī zhǔ yě. jù sān dài yǐ jiàng zhī zhì, zé dì xiá bù jí yǐ. dài zǔ shén zhǔ, zé tài zǔ yǐ xià huǐ miào zhī zhǔ yě, zé gōng yáng zhuàn suǒ wèi" yǐ huǐ miào zhī zhǔ, chén yú tài zǔ" zhě shì yě. jǐn àn: hàn yuán dì xià zhào, yì bà jùn guó miào jí qīn jǐn zhī zǔ, chéng xiàng wéi xuán chéng yì tài shàng xiào huì miào, jiē qīn jǐn yí huǐ, tài shàng miào zhǔ yí yì běi yuán, xiào huì shén zhǔ qiān yú tài zǔ miào. zòu kě. tài shàng, zé tài zǔ yǐ qián zhī zhǔ, yì běi yuán, dì xiá bù jí gù yě, zé jīn xiàn yì èr zǔ zhī bǐ yě. xiào huì qiān yú tài zǔ miào, míng tài zǔ yǐ xià zǐ sūn, zé dì xiá suǒ jí, zé jīn dài zǔ yuán huáng dì shén zhǔ zhī bǐ yě. zì wèi jìn jí sòng qí chén suí xiāng chéng, shǐ shòu mìng zhī jūn jiē lì liù miào, xū tài zǔ zhī wèi. zì tài zǔ zhī hòu, zhì qī dài jūn, zé tài zǔ dāng dōng xiàng wèi, nǎi chéng qī miào. tài zǔ yǐ qián zhī zhǔ, wèi míng dì zé qiān chǔ shì zhǔ zhì yú yuán yì, suì shí shǐ lìng chéng fèng jiàn, dài shù yóu jìn gù yě. zhì dōng jìn míng dì bēng, yǐ zhēng xī děng sān zǔ qiān rù xī chú, míng zhī yuē tiāo, yǐ zhǔn yuǎn miào. zhì kāng dì bēng, mù dì lì, yú shì jīng zhào qiān rù xī chú, tóng wèi zhī tiāo, rú qián zhī lǐ, bìng dì xiá bù jí.
按王制曰:”天子七庙,三昭三穆,与太祖而七。”周制也。七者,太祖、文王及武王之祧,与亲庙四也。太祖,后稷也。殷则六庙也,契及汤与二昭二穆也。夏则五庙,无太祖,禹与二昭二穆而已。晋朝博士孙钦议云:”王者受命太祖及诸侯始封之君,其以前神主,据以上数,过五代即毁其庙,禘祫不复及也。禘祫所及者,谓受命太祖之后,迭毁主升藏於二祧者。虽百代,禘祫及之。”伏以献、懿二祖,则太祖以前亲尽之主也。据三代以降之制,则禘祫不及矣。代祖神主,则太祖以下毁庙之主也,则公羊传所谓”已毁庙之主,陈於太祖”者是也。谨按:汉元帝下诏,议罢郡国庙及亲尽之祖,丞相韦玄成议太上、孝惠庙,皆亲尽宜毁,太上庙主宜瘗北园,孝惠神主迁於太祖庙。奏可。太上,则太祖以前之主,瘗北园,禘祫不及故也,则今献、懿二祖之比也。孝惠迁於太祖庙,明太祖以下子孙,则禘祫所及,则今代祖元皇帝神主之比也。自魏晋及宋齐陈隋相承,始受命之君皆立六庙,虚太祖之位。自太祖之后,至七代君,则太祖当东向位,乃成七庙。太祖以前之主,魏明帝则迁处士主置於园邑,岁时使令丞奉荐,代数犹近故也。至东晋明帝崩,以征西等三祖迁入西除,名之曰祧,以准远庙。至康帝崩,穆帝立,於是京兆迁入西除,同谓之祧,如前之礼,并禘祫不及。
guó cháo shǐ xiǎng sì miào, xuān guāng bìng tài zǔ dài zǔ shén zhǔ fù yú miào. zhì zhēn guān jiǔ nián, jiāng fù gāo zǔ yú tài miào, zhū zǐ shē qǐng zhǔn lǐ lì qī miào, qí sān zhāo sān mù, gè zhì shén zhǔ. tài zǔ, yī jìn sòng yǐ lái gù shì, xū qí wèi, dài dì qiān fāng chù zhī dōng xiāng wèi. yú shì shǐ fù hóng nóng fǔ jūn jí gāo zǔ wèi liù shì, xū tài zǔ zhī wèi ér xíng dì xiá. zhì èr shí sān nián, tài zōng fù miào, hóng nóng fǔ jūn nǎi cáng yú xī jiā shì. wén míng yuán nián, gāo zōng fù miào, shǐ qiān xuān huáng dì yú xī jiā shì. kāi yuán shí nián, xuán zōng tè lì jiǔ miào, yú shì zhuī zūn xuān huáng dì wèi xiàn zǔ, fù liè yú zhèng shì, guāng huáng dì wèi yì zǔ, yǐ bèi jiǔ shì. dì xiá yóu xū tài zǔ zhī wèi. zhù wén yú sān zǔ bù chēng chén, míng quán miào shù ér yǐ. zhì dé èr zài kè fù hòu, xīn zuò jiǔ miào shén zhǔ, suì bù zào hóng nóng fǔ jūn shén zhǔ, míng dì xiá bù jí gù yě. zhì bǎo yìng sān nián, fù xuán zōng sù zōng yú miào, qiān xiàn yì èr zǔ yú xī jiā shì, shǐ yǐ tài zǔ dāng dōng xiāng wèi cì, xiàn yì èr zǔ wéi shì tài zǔ yǐ qián qīn jǐn shén zhǔ, zhǔn lǐ dì xiá bù jí, fán shí bā nián.
国朝始飨四庙,宣、光并太祖、代祖神主祔於庙。至贞观九年,将祔高祖於太庙,朱子奢请准礼立七庙,其三昭三穆,各置神主。太祖,依晋宋以来故事,虚其位,待递迁方处之东乡位。於是始祔弘农府君及高祖为六室,虚太祖之位而行禘祫。至二十三年,太宗祔庙,弘农府君乃藏於西夹室。文明元年,高宗祔庙,始迁宣皇帝於西夹室。开元十年,玄宗特立九庙,於是追尊宣皇帝为献祖,复列於正室,光皇帝为懿祖,以备九室。禘祫犹虚太祖之位。祝文於三祖不称臣,明全庙数而已。至德二载克复后,新作九庙神主,遂不造弘农府君神主,明禘祫不及故也。至宝应三年,祔玄宗、肃宗於庙,迁献、懿二祖於西夹室,始以太祖当东乡位次,献、懿二祖为是太祖以前亲尽神主,准礼禘祫不及,凡十八年。
zhì jiàn zhōng èr nián shí yuè, jiāng xiá xiǎng, lǐ yí shǐ yán zhēn qīng zhuàng zòu: hé chū xiàn yì èr zǔ shén zhǔ xíng shì, qí bù wèi cì dì jí dōng miàn zūn wèi, qǐng zhǔn dōng jìn cài mó děng yì wèi dìng. suì yǐ xiàn zǔ dāng dōng xiāng, yǐ yì zǔ yú zhāo wèi nán xiāng, yǐ tài zǔ yú mù wèi běi xiāng, yǐ cì zuǒ zhāo yòu mù, chén liè xíng shì. qiě cài mó dāng shí suī yǒu qí yì, shì jìng bù xíng, ér wǒ táng miào tiāo, qǐ kě wéi zhǔn? chén róng děng fú yǐ cháng dì jiāo shè, zūn wú èr shàng, yì huǐ qiān cáng, lǐ yǒu yì duàn. xiàn yì yǐ wèi qīn jǐn zhī zhǔ, tài zǔ yǐ dāng dōng xiāng zhī zūn, yī zhāo gǎi yí, shí fēi diǎn gù. qǐng yí fù xiān cháo gù shì, xiàn yì shén zhǔ cáng yú xī jiā shì, yǐ lèi jì fǎ suǒ wèi" yuǎn miào wèi tiāo, qù tiāo wèi tán, qù tán wèi shàn, tán shàn yǒu dǎo zé jì, wú dǎo zé zhǐ". tài zǔ jì zhāo pèi tiān dì, wèi dāng dōng xiāng zhī zūn. shù shàng shǒu zhēn guān zhī shǒu zhì, zhōng fèng kāi yuán zhī chéng guī, xià zūn bǎo yìng zhī yán shì, fú hé jīng yì, bù shī jiù zhāng.
至建中二年十月,将祫飨,礼仪使颜真卿状奏:合出献、懿二祖神主行事,其布位次第及东面尊位,请准东晋蔡谟等议为定。遂以献祖当东乡,以懿祖於昭位南乡,以太祖於穆位北乡,以次左昭右穆,陈列行事。且蔡谟当时虽有其议,事竟不行,而我唐庙祧,岂可为准?臣嵘等伏以尝禘郊社,尊无二上,瘗毁迁藏,礼有义断。献、懿已为亲尽之主,太祖以当东乡之尊,一朝改移,实非典故。请宜复先朝故事,献、懿神主藏於西夹室,以类祭法所谓”远庙为祧,去祧为坛,去坛为墠,坛墠有祷则祭,无祷则止”。太祖既昭配天地,位当东乡之尊。庶上守贞观之首制,中奉开元之成规,下遵宝应之严式,符合经义,不失旧章。
lì bù láng zhōng liǔ miǎn děng shí èr rén yì yuē:
吏部郎中柳冕等十二人议曰:
tiān zǐ shòu mìng zhī jūn, zhū hóu shǐ fēng zhī zǔ, jiē wèi tài zǔ. gù suī tiān zǐ, bì yǒu zūn yě, shì yǐ zūn tài zǔ yě. gù tài zǔ yǐ xià, qīn jǐn ér huǐ. jì qín miè xué, hàn bù jí lǐ, bù liè zhāo mù, bù jiàn dié huǐ. jìn jì shī zhī, sòng yòu yīn zhī. yú shì yǒu wéi wáng miào zhī zhì, yú shì yǒu xū tài zǔ zhī wèi. bù liè zhāo mù, fēi suǒ yǐ shì rén yǒu xù yě bù jiàn dié huǐ, fēi suǒ yǐ shì rén yǒu shā yě wéi wáng miào zhī zhì, fēi suǒ yǐ shì rén yǒu bié yě xū tài zǔ zhī wèi, fēi suǒ yǐ shì rén yǒu zūn yě. cǐ lǐ zhī suǒ yóu fèi yě. jǐn àn: lǐ" fù wèi shì, zi wèi tiān zǐ, jì yǐ tiān zǐ, zàng yǐ shì". jīn xiàn zǔ tiāo yě, yì zǔ yì tiāo yě, táng wèi shòu mìng, yóu shì lǐ yě. shì gù gāo zǔ tài zōng yǐ tiān zǐ zhī lǐ jì zhī, bù gǎn yǐ tài zǔ zhī wèi yì zhī. jīn ér yì zhī, wú nǎi luàn xiān wáng zhī xù hū? xī zhōu yǒu tiān xià, zhuī wáng tài wáng wáng jì yǐ tiān zǐ zhī lǐ, jí qí jì yě, qīn jǐn ér huǐ zhī. hàn yǒu tiān xià, zūn tài shàng huáng yǐ tiān zǐ zhī lǐ, jí qí jì yě, qīn jǐn ér huǐ zhī. táng yǒu tiān xià, zhuī wáng xiàn yì èr zǔ yǐ tiān zǐ zhī lǐ, jí qí jì yě, qīn jǐn ér huǐ zhī. zé bù kě dài tài zǔ zhī wèi míng yǐ.
天子受命之君,诸侯始封之祖,皆为太祖。故虽天子,必有尊也,是以尊太祖也。故太祖以下,亲尽而毁。洎秦灭学,汉不及礼,不列昭穆,不建迭毁。晋既失之,宋又因之。於是有违王庙之制,於是有虚太祖之位。不列昭穆,非所以示人有序也;不建迭毁,非所以示人有杀也;违王庙之制,非所以示人有别也;虚太祖之位,非所以示人有尊也。此礼之所由废也。谨按:礼”父为士,子为天子,祭以天子,葬以士”。今献祖祧也,懿祖亦祧也,唐未受命,犹士礼也。是故高祖、太宗以天子之礼祭之,不敢以太祖之位易之。今而易之,无乃乱先王之序乎?昔周有天下,追王太王、王季以天子之礼,及其祭也,亲尽而毁之。汉有天下,尊太上皇以天子之礼,及其祭也,亲尽而毁之。唐有天下,追王献、懿二祖以天子之礼,及其祭也,亲尽而毁之。则不可代太祖之位明矣。
yòu àn: zhōu lǐ yǒu xiān gōng zhī tiāo, xiān wáng zhī tiāo. xiān gōng zhī qiān zhǔ, cáng hū hòu jì zhī miào, qí zhōu wèi shòu mìng zhī tiāo hū? xiān wáng zhī qiān zhǔ, cáng zhī wén wǔ zhī miào, qí zhōu yǐ shòu mìng zhī tiāo hū? gù yǒu èr tiāo, suǒ yǐ yì miào yě. jīn xiàn zǔ yǐ xià zhī tiāo, yóu xiān gōng yě tài zǔ yǐ xià zhī tiāo, yóu xiān wáng yě. qǐng zhù bié miào yǐ jū èr zǔ, zé xíng zhōu zhī lǐ, fù gǔ zhī dào. gù hàn zhī lǐ, yīn yú zhōu yě wèi zhī lǐ, yīn yú hàn yě suí zhī lǐ, yīn yú wèi yě. jiē lì sān miào, yǒu èr tiāo. yòu lì sī miào sì yú nán yáng, yì hòu hàn zhì yě. wéi rén zhī zǐ, shì dà zōng jiàng qí sī qīn, gù sī miào suǒ yǐ zūn běn zōng yě, tài miào suǒ yǐ zūn zhèng tǒng yě. suī gǔ jīn yì shí, wén zhì yì lǐ, ér zhī lǐ zhī qíng yǔ wèn lǐ zhī běn zhě, mò bù tōng qí biàn, zhuó ér xíng zhī. gù shàng zhì qí chóng, zé tài zǔ shǔ zūn hū shàng yǐ xià jǐn qí shā, zé tiāo zhǔ qīn jǐn yú xià yǐ zhōng chù qí zhōng, zé wáng zhě zhǔ tiāo yú zhōng yǐ.
又按:周礼有先公之祧,先王之祧。先公之迁主,藏乎后稷之庙,其周未受命之祧乎?先王之迁主,藏之文武之庙,其周已受命之祧乎?故有二祧,所以异庙也。今献祖以下之祧,犹先公也;太祖以下之祧,犹先王也。请筑别庙以居二祖,则行周之礼,复古之道。故汉之礼,因於周也;魏之礼,因於汉也;隋之礼,因於魏也。皆立三庙,有二祧。又立私庙四於南阳,亦后汉制也。为人之子,事大宗降其私亲,故私庙所以尊本宗也,太庙所以尊正统也。虽古今异时,文质异礼,而知礼之情与问礼之本者,莫不通其变,酌而行之。故上致其崇,则太祖属尊乎上矣;下尽其杀,则祧主亲尽於下矣;中处其中,则王者主祧於中矣。
gōng bù láng zhōng zhāng jiàn děng yì yuē:" xī yīn zhōu yǐ jì qì shǐ fēng, wèi bù qiān zhī zǔ, qí huǐ miào zhī zhǔ, jiē jì qì zhī hòu, suǒ yǐ zhāo mù hé jì, zūn bēi bù chà. rú xià hòu shì yǐ yǔ shǐ fēng, suì wèi bù qiān zhī zǔ. gù xià wǔ miào, yǔ yǔ èr zhāo èr mù ér yǐ. cǐ zé gǔn zhī qīn jǐn, qí zhǔ yǐ qiān. zuǒ shì jì chēng' yǔ bù xiān gǔn', zú míng qiān miào zhī zhǔ, suī shǔ zūn yú shǐ fēng zǔ zhě, yì zài hé shí zhī wèi yǐ. yòu jù jìn sòng qí liáng běi qí zhōu suí shǐ, qí tài zǔ yǐ shàng, bìng tóng dì xiá, wèi cháng xiàn duàn qiān huǐ zhī zhǔ. fú yǐ nán běi bā dài, fēi wú shuò xué jù rú, zōng miào dà shì, yì bì jīng bó, yàn yú shǐ cè, qí lǐ qiān tóng. yòu xiáng wèi jìn sòng qí liáng běi qí zhōu suí gù shì, jí zhēn guān xiǎn qìng kāi yuán lǐ suǒ shù, dì xiá bìng xū dōng xiāng. jì xíng zhī yǐ jiǔ, shí qún qíng suǒ ān. qiě tài zǔ chù qīng miào dì yī zhī shì, qí shén zhǔ suī bǎi dài bù qiān, yǒng xīn zhēng cháng, shàng pèi tiān dì, wèi yú jiāo miào, wú bù zhèng yǐ. ruò zhì dì xiá zhī shí, zàn jū zhāo mù zhī liè, qū jǐ shēn xiào, yǐ fèng zǔ mí, qǐ fēi bó yǔ zhēng zhēng jìng gǔn zhī dào yú? yì shì wèi jìn jí zhōu suí zhī tài zǔ, bù gǎn yǐ bēi yàn zūn zhī yì yě. yì zhě huò yù qiān èr zǔ yú xìng shèng miào, jí qǐng bié zhù shì, zhì dì xiá nián xiǎng zhī. fū xiá, hé yě. cǐ nǎi fēn shí, shū guāi lǐ yì. yòu yù cáng yú xī jiā shì, yǒng bù jí sì, wú yì hàn dài yì yuán, yóu wéi bù kě. zhé gǎn zhēng jù zhèng jīng, kǎo lùn jiù shǐ, qǐng fèng xiàn yì èr zǔ yǔ tài zǔ bìng cóng zhāo mù zhī wèi, ér xū dōng xiāng."
工部郎中张荐等议曰:”昔殷周以稷、契始封,为不迁之祖,其毁庙之主,皆稷、契之后,所以昭穆合祭,尊卑不差。如夏后氏以禹始封,遂为不迁之祖。故夏五庙,禹与二昭二穆而已。此则鲧之亲尽,其主已迁。左氏既称'禹不先鲧',足明迁庙之主,虽属尊於始封祖者,亦在合食之位矣。又据晋、宋、齐、梁、北齐、周、隋史,其太祖以上,并同禘祫,未尝限断迁毁之主。伏以南北八代,非无硕学巨儒,宗庙大事,议必精博,验於史册,其礼佥同。又详魏晋宋齐梁北齐周隋故事,及贞观、显庆、开元礼所述,禘祫并虚东乡。既行之已久,实群情所安。且太祖处清庙第一之室,其神主虽百代不迁,永歆烝尝,上配天地,位於郊庙,无不正矣。若至禘祫之时,暂居昭穆之列,屈己申孝,以奉祖祢,岂非伯禹烝烝敬鲧之道欤?亦是魏晋及周隋之太祖,不敢以卑厌尊之义也。议者或欲迁二祖於兴圣庙,及请别筑室,至禘祫年飨之。夫祫,合也。此乃分食,殊乖礼意。又欲藏於西夹室,永不及祀,无异汉代瘗园,尤为不可。辄敢徵据正经,考论旧史,请奉献、懿二祖与太祖并从昭穆之位,而虚东乡。”
sī xūn yuán wài láng péi shū yì yuē:" lǐ zhī bì lì zōng zi zhě, gài wèi shōu shì zú rén, dōng xiāng zhī zhǔ, yì yóu shì yě. ruò fù yú yuǎn miào, wú nǎi zhōng yǒu yī xián, děng shàng bù lún. xī wèi cháng xū, zé tài zǔ yǒng yàn yú zhāo mù yì miào bié jì, zé xiá xiǎng hé zhǔ hū hé shí? yǒng bì bǐ yú jiāng yuán, zé tuī xiáng méi ér wú shì. lǐ yún:' qīn qīn gù zūn zǔ, zūn zǔ gù jìng zōng, jìng zōng gù shōu zú, shōu zú gù zōng miào yán, zōng miào yán gù zhòng shè jì.' yóu shì yán zhī, tài zǔ zhī shàng fù yǒu zhuī zūn zhī zǔ, zé qīn qīn zūn zǔ zhī yì, wú nǎi guāi hū? tài miào zhī wài, qīng zhì bié jì zhī miào, zé zōng miào wú nǎi bù yán, shè jì wú nǎi bù zhòng hū? qiě hàn chéng xiàng wéi xuán chéng qǐng yì yú yuán, jìn zhēng shì yú xǐ qǐng yì yú miào liǎng jiē zhī jiān. xǐ yòu yǐn zuǒ shì shuō, gǔ zhě xiān wáng rì jì yú zǔ kǎo, yuè sì yú céng gāo, shí xiǎng jí èr tiāo, suì xiá jí tán shàn, zhōng dì jí jiāo zōng shí shì. shì wèi jiāo zōng zhī shàng, fù yǒu shí shì zhī zǔ, sī zuì jìn yǐ. dàn dāng shí yì suǒ chǔ shí shì, wèi yǒu zhǔn dì. xǐ qǐng yú jiā shì zhōng. yú yǐ wéi shí shì kě jù, suǒ yǐ chù zhī zhī dào wèi ān. hé zhě? jiā shì wèi jū tài zǔ zhī xià huǐ zhǔ, fēi shì ān tài zǔ zhī shàng cáng zhǔ yě. wèi yǒu bēi chù zhèng wèi, zūn zài bàng jū, kǎo lǐ jí xīn, kǒng fēi yǔn xié. jīn ruò jiàn shí shì yú yuán qǐn, qiān shén zhǔ yǐ yǒng ān, cǎi hàn jìn zhī jiù zhāng, yī dì xiá zhī yī jì, xiū gǔ lǐ zhī cán quē, wèi guó cháo zhī diǎn gù, shù hū chūn qiū biàn zhī zhèng lǐ, dòng yě zhōng zhě yān."
司勋员外郎裴枢议曰:”礼之必立宗子者,盖为收是族人,东乡之主,亦由是也。若祔於远庙,无乃中有一閒,等上不伦。西位常虚,则太祖永厌於昭穆;异庙别祭,则祫享何主乎合食?永閟比於姜嫄,则推祥禖而无事。礼云:'亲亲故尊祖,尊祖故敬宗,敬宗故收族,收族故宗庙严,宗庙严故重社稷。'由是言之,太祖之上复有追尊之祖,则亲亲尊祖之义,无乃乖乎?太庙之外,轻置别祭之庙,则宗庙无乃不严,社稷无乃不重乎?且汉丞相韦玄成请瘗於园,晋徵士虞喜请瘗於庙两阶之间。喜又引左氏说,古者先王日祭於祖考,月祀於曾高,时享及二祧,岁祫及坛墠,终禘及郊宗石室。是为郊宗之上,复有石室之祖,斯最近矣。但当时议所处石室,未有准的。喜请於夹室中。愚以为石室可据,所以处之之道未安。何者?夹室谓居太祖之下毁主,非是安太祖之上藏主也。未有卑处正位,尊在傍居,考理即心,恐非允协。今若建石室於园寝,迁神主以永安,采汉晋之旧章,依禘祫之一祭,修古礼之残缺,为国朝之典故,庶乎春秋变之正礼,动也中者焉。”
jīng zhào fǔ tóng guān xiàn wèi zhòng zǐ líng yì yuē:" jīn rú zhě nǎi yuán' zi suī qí shèng, bù xiān fù shí' zhī yǔ, yù lìng yǐ tiāo xiàn zǔ, quán jū dōng xiāng, pèi tiān tài zǔ, qū jū zhāo mù, cǐ bù tōng zhī shén yě. fán zuǒ shì' bù xiān shí' zhī yán, qiě yǐ zhèng wén gōng zhī nì sì, rú zhě ān zhī fēi xià shì miào shù wèi zú zhī shí, ér yán yǔ bù xiān gǔn hū! qiě hàn zhī dì xiá, gài bù zú zhēng. wèi jìn yǐ hái, tài zǔ jiē jìn. shì tài zǔ zhī shàng, jiē yǒu qiān zhǔ. lì dài suǒ yí, huò yǐn bì gōng zhī shī ér yǒng bì, huò yīn yú zhǔ zhī yì ér yì yuán, huò yuán yuǎn miào wèi tiāo yǐ zhù gōng, huò yán tài zǔ shí bēi ér xū wèi. wéi dōng jìn cài mó píng zuǒ shì' bù xiān shí' yǐ wéi shuō, yù lìng zhēng xī dōng xiāng. jūn zhī shù zhě, cǐ zuì bù ān. qiě cài mó cǐ yì, fēi jìn suǒ xíng. qián yǒu sī bù běn mó gǎi zhù zhī yán, qǔ' zhēng xī dōng xiāng' zhī yī jù wèi wàn dài fǎ, cǐ bù kě shén yě. chén yòu sī zhī, yǒng bì yì yuán, zé chén zǐ zhī xīn yǒu suǒ bù ān quán xū zhèng wèi, zé tài zǔ zhī zūn wú shí ér dìng. zé bié zhù yī shì, yì chā kě ān. qiě xìng shèng zhī yú xiàn zǔ, nǎi zēng zǔ yě, zhāo mù yǒu xù, xiǎng sì yǐ shí. fú qǐng fèng xiàn yì èr zǔ qiān fù yú dé míng xìng shèng miào, cǐ qí dà shùn yě. huò yǐ xiá zhě hé yě, jīn èr zǔ bié miào, shì fēn shí yě, hé hé zhī wèi? chén yǐ wéi dé míng xìng shèng èr miào, měi dì xiá zhī nián, yì jiē xiǎng jiàn, shì yǐ fēn shí, xī yí yú èr zǔ hū?"
京兆府同官县尉仲子陵议曰:”今儒者乃援'子虽齐圣,不先父食'之语,欲令已祧献祖,权居东乡,配天太祖,屈居昭穆,此不通之甚也。凡左氏'不先食'之言,且以正文公之逆祀,儒者安知非夏氏庙数未足之时,而言禹不先鲧乎!且汉之禘祫,盖不足徵。魏晋已还,太祖皆近。是太祖之上,皆有迁主。历代所疑,或引閟宫之诗而永閟,或因虞主之义而瘗园,或缘远庙为祧以筑宫,或言太祖实卑而虚位。唯东晋蔡谟凭左氏'不先食'以为说,欲令征西东乡。均之数者,此最不安。且蔡谟此议,非晋所行。前有司不本谟改筑之言,取'征西东乡'之一句为万代法,此不可甚也。臣又思之,永閟瘗园,则臣子之心有所不安;权虚正位,则太祖之尊无时而定。则别筑一事,义差可安。且兴圣之於献祖,乃曾祖也,昭穆有序,飨祀以时。伏请奉献、懿二祖迁祔於德明、兴圣庙,此其大顺也。或以祫者合也,今二祖别庙,是分食也,何合之为?臣以为德明、兴圣二庙,每禘祫之年,亦皆飨荐,是以分食,奚疑於二祖乎?”
zuǒ sī láng zhōng lù chún zòu yuē:" chén qiè xún qī nián bǎi liáo suǒ yì, kǎo qí yì yǒu sì: yī yuē cáng zhū jiā shì, èr yuē zhì zhī bié miào, sān yuē qiān yú yuán qǐn, sì yuē fù yú xìng shèng. cáng zhū jiā shì, shì wú xiǎng xiàn zhī qī, yì hū zhōu rén cáng yú èr tiāo zhī yì, lǐ bù kě xíng yě. zhì zhī bié miào, shǐ yú wèi míng zhī shuō, lǐ jīng shí wú qí wén. jìn yì xī jiǔ nián, suī lì cǐ yì, yǐ hòu yì wú xíng zhě. qiān yú yuán qǐn, shì luàn zōng miào zhī yí, jì wú suǒ píng, shū guāi lǐ yì, shì bù zú zhēng yě. wéi yǒu fù yú xìng shèng zhī miào, dì xiá zhī suì nǎi yī jì zhī, shù hū hé yú lǐ zhě zhī tǐ, ér dé biàn zhī zhèng yě."
左司郎中陆淳奏曰:”臣窃寻七年百僚所议,考其意有四:一曰藏诸夹室,二曰置之别庙,三曰迁於园寝,四曰祔於兴圣。藏诸夹室,是无飨献之期,异乎周人藏於二祧之义,礼不可行也。置之别庙,始於魏明之说,礼经实无其文。晋义熙九年,虽立此议,以后亦无行者。迁於园寝,是乱宗庙之仪,既无所凭,殊乖礼意,事不足徵也。唯有祔於兴圣之庙,禘祫之岁乃一祭之,庶乎合於礼者之体,而得变之正也。”
gōng chén pèi xiǎng yīn zhōu hàn wèi jìn liáng dà táng
功臣配享(殷 周 汉 魏 晋 梁 大唐)
yīn pán gēng yún:" zī yǔ dà xiǎng yú xiān wáng, ěr zǔ qí cóng yǔ xiǎng zhī."
殷盘庚云:”兹予大享於先王,尔祖其从与享之。”
zhōu zhì, xià guān sī xūn zhǎng liù xiāng shǎng dì zhī fǎ, yǐ děng qí gōng. shǎng dì, shǎng tián. zài yuǎn jiāo zhī nèi, shǔ liù xiāng yān. děng yóu chà yě, yǐ gōng dà xiǎo wèi chà. wáng gōng yuē xūn, fǔ chéng wáng yè, ruò zhōu gōng. guó gōng yuē gōng, bǎo quán guó jiā, ruò yī yǐn. mín gōng yuē yōng, fǎ shī yú rén, ruò hòu jì. shì gōng yuē láo, yǐ láo dìng guó, ruò yǔ. zhì gōng yuē lì, zhì fǎ chéng lǐ, ruò jiù yáo. zhàn gōng yuē duō. kè dí chū qí, ruò hán xìn chén píng. sī mǎ fǎ yuē" shàng duō qián lǔ", wèi shèng dí gōng duō. fán yǒu gōng zhě, míng shū yú wáng zhī tài cháng, jì yú dà zhēng, sī xūn zhào zhī. míng zhī yán míng, shēng zé shū yú wáng jīng, yǐ shí qí rén yǔ qí gōng, sǐ zé yú zhēng xiān wáng jì zhī. zhào wèi gào qí shén yǐ cí, ruò pán gēng gào qí qīng dài fū yuē" zī yǔ dà xiǎng yú xiān wáng, ěr zǔ qí cóng yǔ xiǎng zhī" shì yě. dà gōng sī xūn cáng qí èr. èr yóu fù yě. gōng shū cáng yú tiān fǔ, yòu fù yú cǐ zhě, yǐ qí zhǔ shǎng.
周制,夏官司勋掌六乡赏地之法,以等其功。(赏地,赏田。在远郊之内,属六乡焉。等犹差也,以功大小为差。)王功曰勋,(辅成王业,若周公。)国功曰功,(保全国家,若伊尹。)民功曰庸,(法施於人,若后稷。)事功曰劳,(以劳定国,若禹。)治功曰力,(制法成理,若咎繇。)战功曰多。(克敌出奇,若韩信、陈平。司马法曰”尚多前虏”,谓胜敌功多。)凡有功者,铭书於王之太常,祭於大烝,司勋诏之。(铭之言名,生则书於王旌,以识其人与其功,死则於烝先王祭之。诏谓告其神以辞,若盘庚告其卿大夫曰”兹予大享於先王,尔祖其从与享之”是也。)大功司勋藏其贰。(贰犹副也。功书藏於天府,又副於此者,以其主赏。)
hàn zhì, jì gōng chén yú tíng. shēng shí shì yàn yú táng, sǐ zé jiàng zài tíng wèi, yǔ shì shù wèi liè.
汉制,祭功臣於庭。生时侍宴於堂,死则降在庭位,与士庶为列。
wèi gāo táng lóng yì yuē:" àn xiān diǎn, jì sì zhī lǐ, jiē yī shēng qián zūn bēi zhī xù, yǐ wéi wèi cì. gōng chén pèi shí yú xiān wáng, xiàng shēng shí shì yàn. yàn lǐ, dài fū yǐ shàng jiē shēng táng, yǐ xià zé wèi yú tíng, qí yú zé yǔ jūn tóng láo, zhì yú zǔ dòu jiàn xiū, wéi jūn bèi. gōng jiàng yú jūn, qīng dài fū jiàng yú gōng, shì jiàng yú dài fū. shǐ gōng chén pèi shí yú zhēng jì, suǒ yǐ zūn chóng qí dé, míng qí xūn, yǐ quàn sì chén yě. yì zhě yù cóng hàn shì jì zhī yú tíng, cǐ wèi biǎn sǔn, fēi chǒng yì zhī wèi yě. guì zhě qǔ guì gǔ, jiàn zhě qǔ jiàn gǔ. fán shēng tǐ, qián guì hòu jiàn. jīn shǐ pèi shí zhě yīn jūn zhī láo, yǐ guì jiàn wèi zǔ, shù hé shì yí. zhōu zhì yuē:' yǒng zé hài shàng, bù dēng yú míng táng. gòng yòng wèi zhī yǒng.' gòng yòng, sǐ guó yòng. yán yǒu yǒng ér wú yì, sǐ bù dēng táng ér pèi shí. cǐ jí pèi shí zhī yì, wèi zài táng zhī míng shěn yě. xià wèi běi miàn sān gōng cháo lì zhī wèi ěr, yàn zé tuō jù shēng táng, bù zài tíng yě. fán xiàn jué, yǒu shí èr jiǔ qī wǔ sān zhī chà, jūn lǐ dài fū sān xiàn, tài zhù lìng jìn sān jué yú pèi shí zhě kě yě."
魏高堂隆议曰:”按先典,祭祀之礼,皆依生前尊卑之叙,以为位次。功臣配食於先王,象生时侍宴。宴礼,大夫以上皆升堂,以下则位於庭,其馀则与君同牢,至於俎豆荐羞,唯君备。公降於君,卿大夫降於公,士降於大夫。使功臣配食於烝祭,所以尊崇其德,明其勋,以劝嗣臣也。议者欲从汉氏祭之於庭,此为贬损,非宠异之谓也。贵者取贵骨,贱者取贱骨。(凡牲体,前贵后贱。)今使配食者因君之牢,以贵贱为俎,庶合事宜。周志曰:'勇则害上,不登於明堂。共用谓之勇。'(共用,死国用。)言有勇而无义,死不登堂而配食。此即配食之义,位在堂之明审也。下为北面三公朝立之位耳,宴则脱屦升堂,不在庭也。凡献爵,有十二、九、七、五、三之差,君礼大夫三献,太祝令进三爵於配食者可也。”
jìn sàn qí cháng shì rèn mào yì:" àn wèi gōng chén pèi shí zhī lǐ, xù liù gōng zhī xūn, jì chén wǔ shì zhī pǐn, huò sì zhī yú yī dài, huò chuán zhī yú bǎi dài. gài shè jì wǔ sì, suǒ wèi chuán zhī yú bǎi dài zhě. gǔ zhī wáng chén yǒu míng dé dà gōng, ruò jù lóng zhī néng píng shuǐ tǔ, zhù zhī néng zhí bǎi gǔ, zé sì shè jì, yì dài bù fèi yě. xī tāng jì shèng xià, yù qiān qí shè, bù kě, nǎi qiān jì, ér zhōu qì dé kě dài zhù, ér jù lóng mò fèi yě. ruò sì xù zhī shǔ, fēn zhǔ wǔ fāng, zé sì wèi guì shén, chuán zhī yì dài, zài zhī chūn qiū. fēi cǐ zhī lèi, zé suī míng rú jiù yáo, xūn rú yī yǐn, gōng rú lǚ shàng, gè yú dāng dài sì zhī, bù jì yú yì dài yě. rán zé yī yǐn yú yīn, suī yǒu wáng gōng zhī mào, bù pèi shí yú zhōu zhī qīng miào yǐ. jīn zhī gōng chén, lùn qí xūn jī, bǐ jiù yáo yī yǐn lǚ shàng, yóu huò wèi jí. fán yún pèi shí, gè pèi shí yú zhǔ yě, jīn zhǔ qiān miào, chén yí cóng xiǎng." dà sī mǎ shí bāo děng yì, wèi shì dài gōng chén, yí guī zhī chén liú guó, shǐ xiū cháng sì, yǔn hé shì lǐ.
晋散骑常侍任茂议:”按魏功臣配食之礼,叙六功之勋,祭陈五事之品,或祀之於一代,或传之於百代。盖社稷五祀,所谓传之於百代者。古之王臣有明德大功,若句龙之能平水土,柱之能植百穀,则祀社稷,异代不废也。昔汤既胜夏,欲迁其社,不可,乃迁稷,而周弃德可代柱,而句龙莫废也。若四叙之属,分主五方,则祀为贵神,传之异代,载之春秋。非此之类,则虽明如咎繇,勋如伊尹,功如吕尚,各於当代祀之,不祭於异代也。然则伊尹於殷,虽有王功之茂,不配食於周之清庙矣。今之功臣,论其勋绩,比咎繇、伊尹、吕尚,犹或未及。凡云配食,各配食於主也,今主迁庙,臣宜从飨。”大司马石苞等议,魏氏代功臣,宜归之陈留国,使脩常祀,允合事理。
liáng wǔ dì chū, hé tóng zhī yì yuē:" dì yú xià shǒu, wù jiē wèi chéng, gù wèi xiǎo xiá. yú dōng, wàn wù jiē chéng, qí lǐ sī dà. jìn dài dì xiá, bìng jí gōng chén, yǒu guāi gǔ diǎn. qǐng wéi xiá jì, nǎi jí gōng chén." cóng zhī.
梁武帝初,何佟之议曰:”禘於夏首,物皆未成,故为小祫。於冬,万物皆成,其礼斯大。近代禘祫,并及功臣,有乖古典。请唯祫祭,乃及功臣。”从之。
dà táng zhēn guān shí liù nián, yǒu sī yán: lǐ, xiá xiǎng, gōng chén pèi xiǎng yú miào tíng, dì xiǎng zé bù pèi. yī lìng dì xiá zhī rì, gōng chén bìng dé pèi xiǎng. qǐng jí lǐ guān xué shì děng yì. tài cháng qīng wéi tǐng děng yì yuē:" gǔ zhě chén yǒu dà gōng xiǎng lù, qí hòu zǐ sūn lǜ lǐ, jié zī fēng shèng, yuè cí zhēng cháng, sì shí bù chuò, guó jiā dà xiá, yòu dé pèi yān. suǒ yǐ zhāo míng qí xūn, zūn chóng qí dé, yǐ quàn sì chén yě. qí dì jí shí xiǎng, gōng chén jiē bù yīng xiǎng. gù zhōu lǐ liù gōng zhī guān, jiē pèi dà zhēng ér yǐ. xiān rú jiē yǐ dà zhēng wèi xiá jì. liáng chū wù dì gōng chén, zuǒ chéng hé tóng zhī bó yì, wǔ dì yǔn ér yī xíng. jiàng jì zhōu qí, jù zūn cǐ yì. qiè yǐ wǔ nián zài yīn, hé zhū tiān dào zhī dà xiǎo, xiǎo zé rén chén bù yǔ, dà zé jiān jí yǒu gōng. lǐ dì wú pèi gōng chén, chéng wèi lǐ bù kě yì." cóng zhī. qí yí jù kāi yuán lǐ.
大唐贞观十六年,有司言:礼,祫享,功臣配享於庙庭,禘享则不配。依令禘祫之日,功臣并得配享。请集礼官学士等议。太常卿韦挺等议曰:”古者臣有大功享禄,其后子孙率礼,絜粢丰盛,礿祠烝尝,四时不辍,国家大祫,又得配焉。所以昭明其勋,尊崇其德,以劝嗣臣也。其禘及时享,功臣皆不应享。故周礼六功之官,皆配大烝而已。先儒皆以大烝为祫祭。梁初误禘功臣,左丞何佟之駮议,武帝允而依行。降暨周、齐,俱遵此义。窃以五年再殷,合诸天道之大小,小则人臣不与,大则兼及有功。礼禘无配功臣,诚谓礼不可易。”从之。其仪具开元礼。