strong zhōu jùn wǔ strong
州郡五
gǔ liáng zhōu shàng jīn zhì jùn fǔ èr shí liù xiàn yī bǎi sān shí liù
古梁州上(今置郡府二十六 县一百三十六)
hàn zhōng liáng liù xiàn nán zhèng bāo chéng chéng gù jīn niú xī xiàn sān quán
汉中(梁)六县(南郑 褒城 城固 金牛 西县 三泉)
yáng chuān yáng wǔ xiàn xī xiāng xìng dào huáng jīn yáng yuán huá yáng
洋川(洋)五县(西乡 兴道 黄金 洋源 华阳)
shàng luò shāng wǔ xiàn shàng luò shàng jīn shāng luò fēng yáng luò nán
上洛(商)五县(上洛 上津 商洛 丰阳 洛南)
ān kāng jīn liù xiàn xī chéng shí quán ān kāng xún yáng yù yáng píng lì
安康(金)六县(西城 石泉 安康 洵阳 淯阳 平利)
fáng líng fáng sì xiàn fáng líng zhú shān yǒng qīng shàng yōng
房陵(房)四县(房陵 竹山 永清 上庸)
tōng chuān tōng qī xiàn tōng chuān sān gāng shí gǔ xuān hàn xīn níng yǒng mù dōng xiāng
通川(通)七县(通川 三冈 石鼓 宣汉 新宁 永穆 东乡)
lín shān qú sì xiàn liú jiāng lín shuǐ lín shān qú jiāng
潾山(渠)四县(流江 潾水 潾山 渠江)
nán píng yú sì xiàn bā jiāng jīn nán píng wàn shòu
南平(渝)四县(巴 江津 南平 万寿)
fú líng fú sì xiàn fú líng wǔ lóng lè wēn bīn huà
涪陵(涪)四县(涪陵 武龙 乐温 宾化)
nán chuān nán èr xiàn nán chuān sān xī
南川(南)二县(南川 三溪)
lú chuān lú liù xiàn lú chuān fù yì jiāng ān mián shuǐ jīng nán hé jiāng
泸川(泸)六县(泸川 富义 江安 绵水 泾南 合江)
qīng huà bā shí xiàn huà chéng qīng huà céng kǒu shǐ níng qí zhāng guī rén ēn yáng pán dào qī pán dà móu
清化(巴)十县(化城 清化 曾口 始宁 其章 归仁 恩阳 盘道 七盘 大牟)
shǐ níng bì sì xiàn nuò shuǐ guǎng nà bái shí dōng bā
始宁(壁)四县(诺水 广纳 白石 东巴)
xián ān péng qī xiàn dà yín yí lǒng fú yú xián ān dà zhú liáng shān dàng qú
咸安(蓬)七县(大寅 仪陇 伏虞 咸安 大竹 良山 宕渠)
fú yáng jí sān xiàn nán jiāng fú yáng dì píng
符阳(集)三县(难江 符阳 地平)
bā chuān hé liù xiàn shí jìng hàn chū tóng liáng chì shuǐ bā chuān xīn míng
巴川(合)六县(石镜 汉初 铜梁 赤水 巴川 新明)
nán bīn zhōng wǔ xiàn lín jiāng fēng dū diàn jiāng nán bīn guì xī
南宾(忠)五县(临江 丰都 垫江 南宾 桂溪)
nán pǔ wàn sān xiàn nán pǔ liáng shān wǔ níng
南浦(万)三县(南浦 梁山 武宁)
láng zhōng láng jiǔ xiàn láng zhōng cāng xī jìn ān xī shuǐ fèng guó nán bù xīn jǐng xīn zhèng qí píng
阆中(阆)九县(阆中 苍溪 晋安 西水 奉国 南部 新井 新政 岐坪)
nán chōng guǒ liù xiàn nán chōng xī chōng xiàng rú liú xī yuè chí lǎng chí
南充(果)六县(南充 西充 相如 流溪 岳池 朗池)
ān yuè pǔ liù xiàn ān yuè ān jū pǔ kāng lè zhì chóng kān pǔ cí
安岳(普)六县(安岳 安居 普康 乐至 崇龛 普慈)
shèng shān kāi sān xiàn shèng shān wàn suì xīn pǔ
盛山(开)三县(盛山 万岁 新浦)
yún ān kuí sì xiàn fèng jié yún ān wū shān dà chāng
云安(夔)四县(奉节 云安 巫山 大昌)
qián wéi jiā bā xiàn lóng yóu yù jīn jiā jiāng é méi qián wéi píng qiāng luó mù suí shān
犍为(嘉)八县(龙游 玉津 夹江 峨眉 犍为 平羌 罗目 绥山)
yáng ān jiǎn sān xiàn yáng ān jīn shuǐ píng quán
阳安(简)三县(阳安 金水 平泉)
rén shòu líng liù xiàn rén shòu táng fú guì píng jǐng yán shǐ jiàn jí
仁寿(陵)六县(仁寿 唐福 贵平 井研 始建 籍)
gǔ liáng zhōu
古梁州
yǔ gòng yuē:" huá yáng hēi shuǐ wéi liáng zhōu, kǒng ān guó yǐ wéi dōng jù huà shān zhī nán, xī jù hēi shuǐ yě. yòu yuē:" dǎo hēi shuǐ, zhì yú sān wēi, rù yú nán hǎi." kǒng ān guó zhù yún:" hēi shuǐ zì běi ér nán, jīng sān wēi, guò liáng zhōu, rù nán hǎi." zhèng xuán yún:" àn sān wēi zài niǎo shǔ zhī xī, ér nán dāng mín shān, yòu zài jī shí zhī xī, nán dāng hēi shuǐ cí, hēi shuǐ chū qí nán xié." cǐ yún jīng sān wēi, bǐ yún qí chū, míng qí guāi lì. yòu àn hàn shū dì lǐ zhì, yì zhōu jùn diān chí yǒu hēi shuǐ cí, ér bù jì shān zhī suǒ zài, jí jīn zhōng guó wú zhī yǐ. yòu àn lì dào yuán zhù shuǐ jīng, ruì yì xún tǎo, yì bù néng zhī hēi shuǐ suǒ jīng zhī chù. gù yě wáng zhuàn yú dì zhì, yǐ wéi zhì bó dào rù jiāng, qí yán yǔ yǔ gòng bù tóng, wèi wèi shí lù. zhì yú kǒng zhèng tōng rú, mò zhī qí suǒ, huò shì nián dài jiǔ yuǎn, suì zhì yīn hé, wú yǐ xiáng yān. diān yīn diān. mín bō jì yì, tuó qián jì dào, mín shān zài jīn tōng huà jùn wèn shān xiàn, bō shān zài jīn hàn zhōng jùn jīn niú xiàn yě. yán shuǐ yǐ qù, èr shān zhī tǔ jiē kě zhǒng yì, tuó qián èr shuǐ lǐ cóng gù dào yě. tuó shuǐ zài jīn méng yáng jùn táng chāng xiàn. qián shuǐ wèi xiáng. cài méng lǚ píng, hé yí dǐ jī, cài méng, èr shān míng. lǚ, chén yě. lǚ píng, yán yǐ píng lǐ ér chén jì yě. hé yí, dì míng, yì yǐ zhì gōng kě gēng jià yě. měng shān zài lú shān jùn. cài shān wèi xiáng. jué tǔ qīng lí." sè qīng ér xì shū yě. zì hàn chuān yǐ xià zhū jùn, jiē qí fēng yù. shùn zhì shí èr mù, liáng zhōu qí yī yě. yǐ xī fāng jīn gāng, qí qì qiáng liáng, gù yuē liáng zhōu. zhōu lǐ yǐ liáng zhōu bìng yōng zhōu. liáng zhōu dāng xià yīn zhī jiān wèi mán yí zhī guó, suǒ wèi bā cóng péng pú zhī rén yě. huò yuē: shǔ zhī xiān dì kù fēng qí zhī shù yú shǔ, qí hòu chēng wáng, zhǎng yuē cán cóng, cì yuē bó yōng, cì yuē yú fú. zhōu mò, qín huì wáng shǐ sī mǎ cuò fá shǔ, yǒu qí dì, yú tiān wén jiān cān zhī sù, yì qín zhī fēn yě, hàn zhī bā shǔ guǎng hàn qián wéi wǔ dū zāng kē yuè guī děng jùn, jīn tōng chuān lín shān nán píng fú líng nán chuān lú chuān qīng huà shǐ níng xián ān fú yáng bā chuān nán bīn nán pǔ láng zhōng nán chōng ān yuè shèng shān yún ān qián wéi yáng ān rén shòu tōng yì hé yì zī yáng nán xī wǔ dū hé chí tóng gǔ shùn zhèng yīn píng jiāng yóu yì chāng pǔ ān bā xī zǐ tóng suì níng shǔ jùn dé yáng méng yáng táng ān lín qióng lú shān tōng huà lín yì yuè guī yún nán děng jùn jiē shì. hàn zhī hóng nóng jùn xī nán jìng, jīn shàng luò jùn. yòu dé chǔ zhī jiāo. hàn zhī hàn zhōng, jīn hàn zhōng yáng chuān ān kāng fáng líng děng jùn, bìng yí shǔ chǔ. qín píng tiān xià, zhì jùn wèi hàn zhōng jīn hàn zhōng yáng chuān ān kāng fáng líng děng jùn dì yě. bā jīn tōng chuān lín shān nán píng fú líng nán chuān lú chuān qīng huà shǐ níng xián ān fú yáng bā chuān nán pǔ láng zhōng nán chōng shèng shān yún ān ān yuè zhī dōng jìng jiē shì. shǔ, jīn bā xī pǔ ān zǐ tóng suì níng yì chāng shǔ jùn dé yáng méng yáng táng ān lín qióng lú shān děng jùn dì bìng shì. lǒng xī jùn zhī nán jìng, jīn hé chí jùn. nèi shǐ zhī nán jìng. jīn shàng luò jùn. qí yú tǔ jìng, zì hàn yǐ hòu, lì dài kāi tuò dī qiāng róng yí zhī dì. jīn qián wéi yáng ān ān yuè zhī xī jìng rén shòu tōng yì hé yì zī yáng, jiē gù yè láng hóu guó nán xī, bó hóu guó: bìng hàn wǔ dì kāi zhī, zhì qián wéi jùn. jīn wǔ dū tóng gǔ shùn zhèng huái dào tóng chāng yīn píng jiāng yóu jiāo chuān hé chuān tōng huà lín yì jiāng yuán guī chéng jìng chuān péng shān gōng huà wéi chuān yún shān yuè guī yún nán hóng yuán děng jùn, jí hàn yǐ hòu suǒ kāi tuò yě. hàn wǔ dì zhì shí sān zhōu, cǐ wèi yì zhōu, lǐng jùn bā. yì zhī wèi yán ài yě, yán qí dì ài xiǎn. yì yuē jiāng rǎng yì dà. hàn jì miè yuè, ér shǔ xī nán yí jiē zhèn kǒng, qǐng lì rù cháo, suì zhì yì zhōu yuè guī děng jùn. wáng mǎng mò, gōng sūn shù jù yǒu qí dì. hòu hàn jiàn wǔ zhōng, píng zhī, zhì yì zhōu. lǐng jùn jiǔ, shǔ guó sān. lǐ luò, jīn dé yáng jùn xiàn. zhì xiàn dì mò, liú bèi fù jù qí dì. wèi mò píng zhī, suì fēn zhì liáng yì èr zhōu. jìn chū yīn zhī, yì lǐng jùn bā, lǐ chéng dū. liáng lǐng jùn bā, lǐ nán zhèng. hòu yòu fēn yì zhōu nán jìng zhì níng zhōu. lǐng jùn sì, lǐ yún nán, jí jīn jùn. huì dì yǐ hòu, lǐ tè jù zhī, zhì mù dì shí píng zhī. qí hòu méi yú fú jiān, hòu yòu fù qí dì. ān dì shí, qiáo zòng jù zhī, hòu yòu shōu fù. sòng liáng yì níng sān zhōu bìng yīn qián dài, liáng lǐng jùn èr shí, yì lǐng jùn èr shí jiǔ, níng lǐng jùn shí wǔ. gèng zhì qín zhōu. lǐng jùn shí sì, lǐ nán zhèng. qí jí liáng chū duō yīn zhī. liáng wǔ dì tiān jiàn sān nián, cì shǐ xià hóu dào qiān yǐ suǒ bù pàn jiàng hòu wèi, nán zhì jiàn gé, xī shī zhī. hòu wèi dé hàn zhōng, yì yuē liáng zhōu. xī wèi yì yīn zhī, fù rù yú liáng. xī wèi dà tǒng shí èr nián, wèi liáng jiāng lán qīn suǒ xiàn. liáng miè, zài fù qí dì. jiāng dá xī wǔ píng hàn chuān, yù chí jiǒng píng shǔ chuān. zì xī wèi yǐ hòu, suǒ zhì zhōu jùn, gē liè wú héng, bù kě xiáng jì. dà táng fēn zhì shí wǔ bù, cǐ wèi shān nán xī dào hàn zhōng tōng chuān bā chuān qīng huà yáng chuān shùn zhèng hé chí yì chāng xián ān shèng shān shǐ níng nán píng fú yáng lín shān děng jùn jiē shì yě. shān nán dōng dào fáng líng nán bīn nán pǔ yún ān. jiàn nán dào, shǔ jùn táng ān méng yáng dé yáng tōng yì zǐ tóng bā xī pǔ ān láng zhōng zī yáng lín qióng tōng huà jiāo chuān yuè guī nán xī suì níng rén shòu qián wéi lú shān lú chuān yáng ān ān yuè jiāng yuán yīn píng tóng chāng jiāng yóu lín yì guī chéng hóng yuán jìng chuān gōng huà wéi chuān hé yì yún shān péng shān yún ān nán chōng děng jùn. jiān fēn rù jīng jī shàng luò ān kāng. lǒng yòu dào tóng gǔ wǔ dū huái dào hé chuān. jí qián zhōng dào. fú líng nán chuān.
禹贡曰:”华阳黑水惟梁州,(孔安国以为东据华山之南,西距黑水也。又曰:”导黑水,至于三危,入于南海。”孔安国注云:”黑水自北而南,经三危,过梁州,入南海。”郑玄云:”按三危在鸟鼠之西,而南当岷山,又在积石之西,南当黑水祠,黑水出其南胁。”此云经三危,彼云其出,明其乖戾。又按汉书地理志,益州郡滇池有黑水祠,而不记山之所在,即今中国无之矣。又按郦道元注水经,锐意寻讨,亦不能知黑水所经之处。顾野王撰舆地志,以为至僰道入江,其言与禹贡不同,未为实录。至於孔、郑通儒,莫知其所,或是年代久远,遂至堙涸,无以详焉。滇音颠。)岷、嶓既艺,沱、潜既道,(岷山在今通化郡汶山县,嶓山在今汉中郡金牛县也。言水已去,二山之土皆可种艺,沱、潜二水理从故道也。沱水在今濛阳郡唐昌县。潜水未详。蔡、蒙旅平,和夷厎绩,)蔡、蒙,二山名。旅,陈也。旅平,言已平理而陈祭也。和夷,地名,亦已致功可耕稼也。蒙山在卢山郡。蔡山未详。厥土青黎。”(色青而细疏也。)自汉川已下诸郡,皆其封域。舜置十二牧,梁州其一也。以西方金刚,其气强梁,故曰梁州。周礼以梁州并雍州。梁州当夏殷之间为蛮夷之国,所谓巴賨彭濮之人也。(或曰:蜀之先帝喾封其支庶於蜀,其后称王,长曰蚕丛,次曰伯雍,次曰鱼凫。)周末,秦惠王使司马错伐蜀,有其地,於天文兼参之宿,亦秦之分野,(汉之巴、蜀、广汉、犍为、武都、牂柯、越巂等郡,今通川、潾山、南平、涪陵、南川、泸川、清化、始宁、咸安、符阳、巴川、南宾、南浦、阆中、南充、安岳、盛山、云安、犍为、阳安、仁寿、通义、和义、资阳、南溪、武都、河池、同谷、顺政、阴平、江油、益昌、普安、巴西、梓潼、遂宁、蜀郡、德阳、濛阳、唐安、临邛、卢山、通化、临翼、越巂、云南等郡皆是。汉之弘农郡西南境,今上洛郡。)又得楚之交。(汉之汉中,今汉中、洋川、安康、房陵等郡,并宜属楚。)秦平天下,置郡为汉中、(今汉中、洋川、安康、房陵等郡地也。)巴、(今通川、潾山、南平、涪陵、南川、泸川、清化、始宁、咸安、符阳、巴川、南浦、阆中、南充、盛山、云安、安岳之东境皆是。)蜀,(今巴西、普安、梓潼、遂宁、益昌、蜀郡、德阳、濛阳、唐安、临邛、卢山等郡地并是。)陇西郡之南境,(今河池郡。)内史之南境。(今上洛郡。)其馀土境,自汉以后,历代开拓氐羌戎夷之地。(今犍为、阳安、安岳之西境、仁寿、通义、和义、资阳,皆故夜郎侯国;南溪,僰侯国:并汉武帝开之,置犍为郡。今武都、同谷、顺政、怀道、同昌、阴平、江油、交川、合川、通化、临翼、江源、归诚、静川、蓬山、恭化、维川、云山、越巂、云南、洪源等郡,即汉以后所开拓也。)汉武帝置十三州,此为益州,领郡八。益之为言隘也,言其地隘险。亦曰疆壤益大。(汉既灭越,而蜀西南夷皆震恐,请吏入朝,遂置益州、越巂等郡。)王莽末,公孙述据有其地。后汉建武中,平之,置益州。(领郡九,属国三。理雒,今德阳郡县。)至献帝末,刘备复据其地。魏末平之,遂分置梁、益二州。晋初因之,(益领郡八,理成都。梁领郡八,理南郑。)后又分益州南境置宁州。(领郡四,理云南,即今郡。)惠帝以后,李特据之,至穆帝时平之。其后没於苻坚,后又复其地。安帝时,谯纵据之,后又收复。宋梁、益、宁三州并因前代,(梁领郡二十,益领郡二十九,宁领郡十五。)更置秦州。(领郡十四,理南郑。)齐及梁初多因之。(梁武帝天监三年,刺史夏侯道迁以所部叛降后魏,南至剑阁,悉失之。)后魏得汉中,亦曰梁州。西魏亦因之,复入於梁。(西魏大统十二年,为梁将兰钦所陷。)梁灭,再复其地。(将达奚武平汉川,尉迟迥平蜀川。)自西魏以后,所置州郡,割裂无恒,不可详记。大唐分置十五部,此为山南西道、(汉中、通川、巴川、清化、洋川、顺政、河池、益昌、咸安、盛山、始宁、南平、符阳、潾山等郡皆是也。)山南东道、(房陵、南宾、南浦、云安。)剑南道,(蜀郡、唐安、濛阳、德阳、通义、梓潼、巴西、普安、阆中、资阳、临邛、通化、交川、越巂、南溪、遂宁、仁寿、犍为、卢山、泸川、阳安、安岳、江源、阴平、同昌、江油、临翼、归诚、洪源、静川、恭化、维川、和义、云山、蓬山、云安、南充等郡。)兼分入京畿、(上洛、安康。)陇右道(同谷、武都、怀道、合川。)及黔中道。(涪陵、南川。)
hàn zhōng jùn
○汉中郡
dōng zhì yáng chuān jùn èr bǎi èr shí lǐ. nán zhì fú yáng jùn sān bǎi lǐ. xī zhì yì chāng jùn wǔ bǎi lǐ. běi zhì fú fēng jùn liù bǎi qī shí lǐ. dōng nán dào yáng chuān jùn sān bǎi jiǔ shí lǐ. xī nán dào yì chāng jùn wǔ bǎi lǐ. xī běi dào shùn zhèng jùn èr bǎi bā shí lǐ. dōng běi dào yáng chuān jùn xìng dào xiàn jiè bā shí liù lǐ. qù xī jīng, qǔ luò gǔ lù liù bǎi wǔ shí èr lǐ, xié gǔ lù jiǔ bǎi sān shí sān lǐ, yì lù yī qiān èr bǎi èr shí sān lǐ. qù dōng jīng, qǔ luò gǔ lù yī qiān wǔ bǎi bā shí lǐ, qǔ xié gǔ yī qiān qī bǎi bā shí jiǔ lǐ, yì lù èr qiān qī shí bā lǐ. hù sān wàn wǔ qiān yī bǎi liù shí bā, kǒu shí sì wàn wǔ qiān èr bǎi èr shí jiǔ.
(东至洋川郡二百二十里。南至符阳郡三百里。西至益昌郡五百里。北至扶风郡六百七十里。东南到洋川郡三百九十里。西南到益昌郡五百里。西北到顺政郡二百八十里。东北到洋川郡兴道县界八十六里。去西京,取骆谷路六百五十二里,斜谷路九百三十三里,驿路一千二百二十三里。去东京,取骆谷路一千五百八十里,取斜谷一千七百八十九里,驿路二千七十八里。户三万五千一百六十八,口十四万五千二百二十九。)
jīn zhī liáng zhōu, lǐ nán zhèng xiàn. chūn qiū zhì zhàn guó bìng chǔ dì. qín zhì hàn zhōng jùn, èr hàn yīn zhī. hàn gāo dì shǐ fēng zhī dì. hòu hàn mò, zhāng lǔ jù qí dì, gǎi hàn zhōng wèi hàn níng. wèi wǔ zhēng hàn zhōng, zǒu zhāng lǔ, fù yuē hàn zhōng jùn. hòu liú bèi pò wèi jiāng xià hóu miào cái, suì yǒu qí dì, yǐ wéi zhòng zhèn. xiān zhǔ yǐ wèi yán, hòu zhǔ yǐ jiǎng wǎn jiāng wéi, xiāng jì tún shǒu. hòu wén wèi jiāng zhōng huì lǐ bīng guān zhōng, wéi biǎo qǐng fēn jiāng hù yáng píng guān kǒu, hòu zhǔ bù cóng. wèi mò píng shǔ, yòu zhì liáng zhōu. lǐng jùn bā. jìn sòng qí liáng jiē wèi liáng zhōu. lǐ yú cǐ. jìn chū lǐng jùn bā, hòu lǐng jùn èr shí, sòng qí liáng yīn zhī. sòng yǐ hòu gèng zhì qín zhōu. yì lǐ yú cǐ, lǐng jùn shí sì. hàn zhōng cháng yǐ bā shǔ gǎn bì, gù liú bèi chū dé hàn zhōng, yuē:" cáo gōng suī lái, wú néng wéi yě." shì yǐ bā shǔ yǒu nán, hàn zhōng zhé méi. zì gōng sūn shù liú bèi lǐ xióng qiáo zòng jù shǔ, hàn zhōng jiē wèi suǒ xiàn. dī lǔ lín jiē, cháng wèi wēi yù zhī zhèn. xiāo qí míng dì chū, hòu wèi dà jiàng yuán yīng lǜ bīng shí wàn, tōng xié gǔ, wéi nán zhèng, cì shǐ xiāo yì shǒu jù bǎi yú rì, bù bá ér tuì. hòu wèi yì zhì liáng zhōu liáng tiān jiàn sān nián, xià hóu dào qiān yǐ zhōu jùn rù wèi, dà tóng chū fù zhī. yuán dì mò, yòu xiàn yú xī wèi. jí hàn zhōng jùn, xī wèi yīn zhī. hòu zhōu gǎi yuē hàn chuān jùn. suí chū jùn fèi, ér liáng zhōu rú gù. yáng dì chū, zhōu fèi, fù zhì hàn chuān jùn. dà táng wèi liáng zhōu. kāi yuán shí sān nián, gǎi bāo zhōu, huò wèi hàn zhōng jùn. lǐng xiàn liù:
今之梁州,(理南郑县。)春秋至战国并楚地。秦置汉中郡,二汉因之。(汉高帝始封之地。)后汉末,张鲁据其地,改汉中为汉宁。魏武征汉中,走张鲁,复曰汉中郡。后刘备破魏将夏侯妙才,遂有其地,以为重镇。(先主以魏延,后主以蒋琬、姜维,相继屯守。后闻魏将锺会理兵关中,维表请分将护阳平关口,后主不从。)魏末平蜀,又置梁州。(领郡八。)晋、宋、齐、梁皆为梁州。(理於此。晋初领郡八,后领郡二十,宋、齐、梁因之。)宋以后更置秦州。(亦理於此,领郡十四。)汉中常以巴蜀扞蔽,故刘备初得汉中,曰:”曹公虽来,无能为也。”是以巴蜀有难,汉中辄没。(自公孙述、刘备、李雄、谯纵据蜀,汉中皆为所陷。)氐虏邻接,常为威御之镇。(萧齐明帝初,后魏大将元英率兵十万,通斜谷,围南郑,刺史萧懿守拒百馀日,不拔而退。)后魏亦置梁州(梁天监三年,夏侯道迁以州郡入魏,大同初复之。元帝末,又陷於西魏。)及汉中郡,西魏因之。后周改曰汉川郡。隋初郡废,而梁州如故。炀帝初,州废,复置汉川郡。大唐为梁州。开元十三年,改褒州,或为汉中郡。领县六:
nán zhèng hàn jiù xiàn. yǒu liáng shān hàn shuǐ huáng niú shān gǔ bái yún xiàn. hàn zhōng jùn gù chéng zài xiàn dōng běi.
南郑(汉旧县。有梁山、汉水、黄牛山、古白云县。汉中郡故城在县东北。)
bāo chéng hàn bāo zhōng xiàn. yǒu bāo shuǐ bāo gǔ. yòu yǒu hàn yáng píng guān, zài xiàn xī běi, jí shǔ xiān zhǔ pò wèi jūn, shā dà jiàng xià hóu miào cái yú cǐ dì. yǒu gān quán guān, suí zhì zhī.
褒城(汉褒中县。有褒水、褒谷。又有汉阳平关,在县西北,即蜀先主破魏军,杀大将夏侯妙才於此地。有甘泉关,隋置之。)
chéng gù hàn jiù xiàn. yǒu hēi shuǐ.
城固(汉旧县。有黑水。)
jīn niú hàn jiā méng xiàn dì. yǒu bō zhǒng shān, yǔ dǎo yàng shuǐ, zhì cǐ wèi hàn shuǐ, yì yuē miǎn shuǐ. yán shī gǔ yún:" hàn shàng yuē miǎn." jīn xiàn nán yǒu gù bái shuǐ guān, jí hàn lǐ gù jiě yìn shòu chù.
金牛(汉葭萌县地。有嶓冢山,禹导漾水,至此为汉水,亦曰沔水。颜师古云:”汉上曰沔。”今县南有故白水关,即汉李固解印绶处。)
xī xiàn hòu wèi zhì bō zhǒng xiàn, suí wèi xī xiàn. gù xī yuè chéng zài xiàn xī nán, zhū gě liàng suǒ lì, shén xiǎn gù. guān chéng sú míng zhāng lǔ chéng, zài xiàn xī sì shí lǐ. suí zhì guān zài xiàn xī nán, jīn míng bǎi láo guān. zhū gě liàng mù zài xiàn dōng nán.
西县(后魏置嶓冢县,隋为西县。故西乐城在县西南,诸葛亮所立,甚险固。关城俗名张鲁城,在县西四十里。隋置关在县西南,今名百牢关。诸葛亮墓在县东南。)
sān quán
三泉
yáng chuān jùn
○洋川郡
dōng zhì ān kāng jùn wǔ bǎi lǐ. nán zhì shǐ níng jùn liù bǎi yī shí wǔ lǐ. xī zhì hàn zhōng jùn èr bǎi èr shí lǐ. běi zhì jīng zhào fǔ liù bǎi èr shí yī lǐ. dōng nán dào tōng chuān jùn xuān hàn xiàn jiè sān bǎi sān shí yī lǐ. xī nán dào fú yáng jùn sì bǎi lǐ. xī běi dào hàn zhōng jùn sān bǎi qī shí lǐ. dōng běi dào ān kāng jùn ān kāng xiàn jiè èr bǎi wǔ shí yī lǐ. qù xī jīng yī qiān sì bǎi wǔ lǐ, qù dōng jīng èr qiān èr bǎi wǔ shí lǐ. hù yī wàn sān qiān bā bǎi sì shí jiǔ, kǒu bā wàn bā qiān sān bǎi èr shí qī.
(东至安康郡五百里。南至始宁郡六百一十五里。西至汉中郡二百二十里。北至京兆府六百二十一里。东南到通川郡宣汉县界三百三十一里。西南到符阳郡四百里。西北到汉中郡三百七十里。东北到安康郡安康县界二百五十一里。去西京一千四百五里,去东京二千二百五十里。户一万三千八百四十九,口八万八千三百二十七。)
yáng zhōu jīn lǐ xī xiāng xiàn. chūn qiū zhàn guó jiē chǔ dì. qín shǔ hàn zhōng jùn, èr hàn yīn zhī. sān guó shí, shǔ zhī zhòng zhèn. hòu zhǔ liú chán yán xī zhōng, yí jiāng jūn wáng píng shǒu xìng shì, wèi jiāng cáo shuǎng gōng wéi bù kè, jí jīn xìng dào xiàn. jìn sòng qí liáng yì shǔ hàn zhōng jùn. xī wèi hòu zhōu bìng wèi yáng zhōu yīn shuǐ wéi míng jí yáng chuān jùn. suí chū jùn fèi, yáng dì chū zhōu fèi, bìng qí dì rù hàn chuān jùn. jīn hàn zhōng jùn. dà táng fù zhì yáng zhōu, huò wèi yáng chuān jùn. lǐng xiàn wǔ:
洋州(今理西乡县。)春秋、战国皆楚地。秦属汉中郡,二汉因之。三国时,蜀之重镇。(后主刘禅延熙中,遗将军王平守兴势,魏将曹爽攻围不克,即今兴道县。)晋、宋、齐、梁亦属汉中郡。西魏、后周并为洋州(因水为名)及洋川郡。隋初郡废,炀帝初州废,并其地入汉川郡。(今汉中郡。)大唐复置洋州,或为洋川郡。领县五:
xī xiāng hàn chéng gù xiàn dì. yǒu yáng shuǐ. hàn bān chāo fēng dìng yuǎn hóu, gù chéng zài jīn nán. jìn zhì xī xiāng xiàn.
西乡(汉城固县地。有洋水。汉班超封定远侯,故城在今南。晋置西乡县。)
xìng dào hàn chéng gù xiàn dì. jīn xiàn chéng jí hòu wèi tǎng chéng jùn. yīn zì rán lǒng shì, xíng sì pén, yuán wài xiǎn, nèi yǒu dà gǔ, wèi pán dào, shàng shù lǐ jí mén. hàn lóng tíng xiàn dōng míng yuè chí zài qí cè. hòu wèi zhì xìng shì xiàn. zhēn guān chū gǎi.
兴道(汉城固县地。今县城即后魏傥城郡。因自然陇势,形似盆,缘外险,内有大谷,为盘道,上数里及门。汉龙亭县东明月池在其侧。后魏置兴势县。贞观初改。)
huáng jīn hàn ān yáng xiàn. gù huáng jīn chéng zài xiàn xī běi bā shí lǐ, zhāng lǔ suǒ zhù. nán jiē hàn chuān, běi zhěn gǔ dào, xiǎn gù zhī jí. xī wèi zhì jīn xiàn.
黄金(汉安阳县。故黄金城在县西北八十里,张鲁所筑。南接汉川,北枕古道,险固之极。西魏置今县。)
yáng yuán hàn chéng gù xiàn dì. wǔ dé chū zhì xiàn.
洋源(汉城固县地。武德初置县。)
huá yáng tiān bǎo zhōng gǎi wéi zhēn fú.
华阳(天宝中改为真符。)
shàng luò jùn
○上洛郡
dōng zhì nán yáng jùn liù bǎi sì shí lǐ. nán zhì ān kāng jùn qī bǎi èr shí lǐ. xī zhì ān kāng jùn qī bǎi èr shí lǐ. běi zhì hóng nóng jùn sì bǎi lǐ. dōng nán dào wǔ dāng jùn fēng lì xiàn liù bǎi liù shí lǐ. xī nán dào ān kāng jùn qī bǎi èr shí lǐ. xī běi dào huá yīn jùn sān bǎi lǐ. dōng běi dào hóng nóng jùn sì bǎi lǐ. qù xī jīng sān bǎi lǐ, qù dōng jīng bā shí liù lǐ. hù bā qiān liù bǎi sān shí sān, kǒu wǔ wàn sān qiān qī bǎi.
(东至南阳郡六百四十里。南至安康郡七百二十里。西至安康郡七百二十里。北至弘农郡四百里。东南到武当郡丰利县六百六十里。西南到安康郡七百二十里。西北到华阴郡三百里。东北到弘农郡四百里。去西京三百里,去东京八十六里。户八千六百三十三,口五万三千七百。)
shāng zhōu jīn lǐ shàng luò xiàn. gǔ shāng guó yě. chūn qiū shí qí dì shǔ jìn. suǒ wèi jìn yīn. zhàn guó shǔ qín, jí wèi yāng suǒ fēng shāng yì yě. qín píng tiān xià, shǔ nèi shǐ dì. hàn shǔ hóng nóng jùn. hòu hàn shǔ jīng zhào yǐn. jìn chū wèi jīng zhào nán bù, hòu zhì shàng luò jùn. hòu wèi yīn zhī. xī wèi yòu zhì luò zhōu. hòu zhōu gǎi wéi shāng zhōu. suí yáng dì fù zhì shàng luò jùn. dà táng wèi shāng zhōu, huò wèi shàng luò jùn. lǐng xiàn wǔ:
商州(今理上洛县。)古商国也。春秋时其地属晋。(所谓晋阴。)战国属秦,即卫鞅所封商邑也。秦平天下,属内史地。汉属弘农郡。后汉属京兆尹。晋初为京兆南部,后置上洛郡。后魏因之。西魏又置洛州。后周改为商州。隋炀帝复置上洛郡。大唐为商州,或为上洛郡。领县五:
shàng luò hàn jiù xiàn. yǒu qín lǐng shān xióng ěr shān luò shuǐ dān shuǐ. yǒu shāng shān, yì míng dì fèi shān, yì míng chǔ shān, sì hào suǒ yǐn. qí dì xiǎn zǔ. wáng mǎng mìng míng wēi hóu wáng jí yuē:" rào liù zhī gù, nán dāng jīng chǔ." rào liù zhě, yán sì miàn sāi è, qí dào qū qǔ, shuǐ huí rào ér liù, jí jīn qī pán shí èr rào.
上洛(汉旧县。有秦岭山、熊耳山、洛水、丹水。有商山,亦名地肺山,亦名楚山,四皓所隐。其地险阻。王莽命明威侯王级曰:”绕霤之固,南当荆楚。”绕霤者,言四面塞阨,其道屈曲,水回绕而霤,即今七盘十二绕。)
shàng jīn hàn cháng lì xiàn. sòng zhì běi shàng luò jùn, liáng gǎi wéi nán luò zhōu, xī wèi yòu gǎi wéi shàng zhōu. suí fèi. yǒu tiān zhù shān.
上津(汉长利县。宋置北上洛郡,梁改为南洛州,西魏又改为上州。隋废。有天柱山。)
shāng luò gǔ shāng yì, xiè suǒ fēng yě. jiǎn dì zhì yún shāng yú zhōng, gài jīn nán yáng jùn jiè. suǒ wèi shāng yú dì, yì hàn shāng xiàn dì. yǒu wǔ guān.
商洛(古商邑,卨所封也。检地志云商、於中,盖今南阳郡界。所谓商於地,亦汉商县地。有武关。)
fēng yáng hàn shāng xiàn dì, wèi yāng fēng zài cǐ.
丰阳(汉商县地,卫鞅封在此。)
luò nán hàn shàng luò xiàn dì, xī jìn jù yáng jùn. yǒu xuán hù shān, yǒu zhǒng lǐng shān, luò shuǐ suǒ chū.
洛南(汉上洛县地,西晋拒阳郡。有玄扈山,有冢岭山,洛水所出。)
ān kāng jùn
○安康郡
dōng zhì wǔ dāng jùn qī bǎi èr shí lǐ. nán zhì yún ān jùn jiǔ bǎi wǔ shí sì lǐ. xī zhì yáng chuān jùn èr bǎi lǐ. běi zhì jīng zhào fǔ jiè wǔ bǎi liù shí liù lǐ. dōng nán dào fáng líng jùn wǔ bǎi sì shí qī lǐ. xī nán dào tōng chuān jùn yī qiān yī bǎi lǐ. xī běi dào jīng zhào fǔ cháng ān xiàn jiè wǔ bǎi jiǔ shí lǐ. dōng běi dào shàng luò jùn liù bǎi liù shí lǐ. qù xī jīng jiǔ bǎi jiǔ shí yī lǐ, qù dōng jīng yī qiān jiǔ bǎi wǔ shí liù lǐ. hù yī wàn sān qiān qī bǎi bā shí liù, kǒu qī wàn qī qiān qī bǎi èr shí wǔ.
(东至武当郡七百二十里。南至云安郡九百五十四里。西至洋川郡二百里。北至京兆府界五百六十六里。东南到房陵郡五百四十七里。西南到通川郡一千一百里。西北到京兆府长安县界五百九十里。东北到上洛郡六百六十里。去西京九百九十一里,去东京一千九百五十六里。户一万三千七百八十六,口七万七千七百二十五。)
jīn zhōu jīn lǐ xī chéng xiàn. yú shùn cháng jū zhī, wèi zhī guī xū. dì wáng shì jì wèi zhī yáo xū. běn yuē guī ruì. zhàn guó shí shǔ chǔ. qín shǔ hàn zhōng jùn, liǎng hàn yīn zhī. wèi yǐ hàn zhōng yí rén zài dōng chuí zhě zhì wèi xìng jùn, jí qí dì yě. jìn sòng qí jiē yīn zhī. liáng xún gǎi wéi nán liáng zhōu. xī wèi gǎi zhì dōng liáng zhōu, hòu yīn qí dì chū jīn, gǎi wéi jīn zhōu. suí chū yīn zhī, yáng dì chū gǎi zhì xī chéng jùn. dà táng wèi jīn zhōu, huò wèi ān kāng jùn. jùn lín hàn jiāng. lǐng xiàn liù:
金州(今理西城县。)虞舜尝居之,谓之妫墟。(帝王世纪谓之姚墟。本曰妫汭。)战国时属楚。秦属汉中郡,两汉因之。魏以汉中遗人在东垂者置魏兴郡,即其地也。晋、宋、齐皆因之。梁寻改为南梁州。西魏改置东梁州,后因其地出金,改为金州。隋初因之,炀帝初改置西城郡。大唐为金州,或为安康郡。(郡临汉江。)领县六:
xī chéng hàn jiù xiàn. yǒu guī xū. jìn jí yì wèi liáng zhōu dū, wèi fú jiān suǒ gōng, yú xiàn nán jiǔ lǐ jùn shān zhù lěi, sān nián bù xià.
西城(汉旧县。有妫墟。晋吉挹为梁州督,为苻坚所攻,於县南九里峻山筑垒,三年不下。)
shí quán qí zhì jìn chāng jùn yú cǐ.
石泉(齐置晋昌郡於此。)
ān kāng hàn ān yáng xiàn, jìn gǎi ān kāng xiàn.
安康(汉安阳县,晋改安康县。)
xún yáng hàn jiù xiàn. yǒu xún shuǐ mǎ jī shān.
洵阳(汉旧县。有洵水、马迹山。)
yù yáng xī wèi zhì yù yáng jùn. hòu yuē huáng tǔ, yīn shān wéi míng yě. yù yīn yù.
淯阳(西魏置淯阳郡。后曰黄土,因山为名也。淯音育。)
píng lì hàn xī chéng xiàn dì. wǔ dé zhōng zhì xiàn.
平利(汉西城县地。武德中置县。)
fáng líng jùn
○房陵郡
dōng zhì xiāng yáng jùn sì bǎi jiǔ shí lǐ. nán zhì bā dōng jùn wǔ bǎi lǐ. xī zhì ān kāng jùn wǔ bǎi sì shí jiǔ lǐ. běi zhì wǔ dāng jùn èr bǎi liù shí lǐ. dōng nán dào xiāng yáng jùn jiè sì bǎi jiǔ shí lǐ. xī nán dào ān kāng jùn jiè wǔ bǎi qī shí bā lǐ. xī běi dào fáng líng jùn jiè wǔ bǎi sì shí qī lǐ. dōng běi dào xiāng yáng jùn jiè yī bǎi qī shí bā lǐ. qù xī jīng yī qiān sān bǎi lǐ, qù dōng jīng yī qiān yī bǎi bā shí wǔ lǐ. hù yī wàn sān qiān sì bǎi sì shí yī, kǒu liù wàn bā bǎi qī shí jiǔ.
(东至襄阳郡四百九十里。南至巴东郡五百里。西至安康郡五百四十九里。北至武当郡二百六十里。东南到襄阳郡界四百九十里。西南到安康郡界五百七十八里。西北到房陵郡界五百四十七里。东北到襄阳郡界一百七十八里。去西京一千三百里,去东京一千一百八十五里。户一万三千四百四十一,口六万八百七十九。)
fáng zhōu jīn lǐ fáng líng xiàn. gǔ jūn yōng èr guó zhī dì. jūn yīn jūn. chūn qiū chǔ zi bài jūn shī yú fáng zhǔ, jí cǐ dì yě. zhàn guó shí chǔ dì. qín miè zhào, xǐ zhào wáng qiān yú cǐ. qí dì sì sāi xiǎn gù, jí píng tiān xià, shǔ hàn zhōng jùn. liǎng hàn yīn zhī. wèi wén dì zhì xīn chéng jùn. shǔ jiāng mèng dá jiàng wèi, wèi xīn chéng shǒu, hòu pàn guī shǔ, sī mǎ xuān wáng tǎo píng zhī. jìn sòng qí wèi xīn chéng shàng yōng èr jùn dì. liáng mò zhì qí zhōu. xī wèi zhì guāng qiān guó. hòu zhōu guó fèi, zhì qiān zhōu. suí yáng dì chū zhì fáng líng jùn. dà táng wǔ dé chū, yú zhú shān xiàn zhì fáng zhōu. zhēn guān shí nián, yí yú jīn suǒ. huò wèi fáng líng jùn. lǐng xiàn sì:
房州(今理房陵县。)古麇、庸二国之地。(麇音君。)春秋楚子败麇师於防渚,即此地也。战国时楚地。秦灭赵,徙赵王迁於此。其地四塞险固,及平天下,属汉中郡。两汉因之。魏文帝置新城郡。蜀将孟达降魏,为新城守,后叛归蜀,司马宣王讨平之。晋、宋、齐为新城、上庸二郡地。梁末置岐州。西魏置光迁国。后周国废,置迁州。隋炀帝初置房陵郡。大唐武德初,於竹山县置房州。贞观十年,移於今所。或为房陵郡。领县四:
fáng líng hàn chū yuē fáng líng, hòu gǎi yuē fáng líng xiàn. yǒu fáng shān zhù shuǐ.
房陵(汉初曰防陵,后改曰房陵县。有房山、筑水。)
zhú shān gǔ yōng guó, hàn shàng yōng xiàn. yǒu bái mǎ sāi shān, mèng dá cháng dēng zhī, tàn yuē:" cǐ jīn chéng qiān lǐ".
竹山(古庸国,汉上庸县。有白马塞山,孟达尝登之,叹曰:”此金城千里”。)
yǒng qīng hàn fáng líng xiàn dì. hòu zhōu wèi xiàn.
永清(汉房陵县地。后周为县。)
shàng yōng hàn shàng yōng xiàn dì.
上庸(汉上庸县地。)
tōng chuān jùn
○通川郡
dōng zhì shèng shān jùn sān bǎi lǐ. nán zhì nán pǔ jùn sì bǎi lǐ. xī zhì lín shān jùn liù bǎi lǐ. běi zhì yáng chuān jùn yī bǎi jiǔ shí liù lǐ. dōng nán dào shèng shān jùn sān bǎi lǐ. xī nán dào lín shān jùn liù bǎi lǐ. xī běi dào qīng huà jùn sì bǎi wǔ shí lǐ. dōng běi dào ān kāng jùn yī qiān yī bǎi lǐ. qù xī jīng, qǔ yì chāng jùn yì lù, èr qiān wǔ lǐ dōng qǔ yáng chuān jùn luò gǔ lù, yuē yǒu yī qiān wǔ bǎi qī shí liù lǐ. qù dōng jīng, qǔ shèng shān jùn xià shuǐ, jīng sān xiá, chū jiāng líng xiāng yáng nán yáng lín rǔ děng jùn zhì dōng jīng, shuǐ lù xiāng chéng, èr qiān bā bǎi qī shí wǔ lǐ. hù sì qiān sì bǎi liù shí yī, kǒu shí yī wàn qī qiān sān bǎi liù shí qī.
(东至盛山郡三百里。南至南浦郡四百里。西至潾山郡六百里。北至洋川郡一百九十六里。东南到盛山郡三百里。西南到潾山郡六百里。西北到清化郡四百五十里。东北到安康郡一千一百里。去西京,取益昌郡驿路,二千五里;东取洋川郡骆谷路,约有一千五百七十六里。去东京,取盛山郡下水,经三峡,出江陵、襄阳、南阳、临汝等郡至东京,水陆相承,二千八百七十五里。户四千四百六十一,口十一万七千三百六十七。)
tōng zhōu jīn lǐ tōng chuān xiàn. chūn qiū zhàn guó shí, bìng shǔ bā guó. qín shǔ bā jùn, èr hàn yīn zhī. jìn shǔ bā xī jùn. sòng qí wèi bā qú jùn. liáng yú cǐ jiān zhì wàn zhōu yǐ zhōu nèi dì wàn yú qǐng, yīn wéi míng. jí dōng guān jùn. xī wèi gǎi wéi tōng zhōu. yǐ jū sì dá zhī lù, gù gǎi. suí chū jùn fèi, yáng dì chū zhōu fèi, zhì tōng chuān jùn. dà táng yīn zhī. lǐng xiàn qī:
通州(今理通川县。)春秋、战国时,并属巴国。秦属巴郡,二汉因之。晋属巴西郡。宋、齐为巴渠郡。梁於此兼置万州(以州内地万馀顷,因为名。)及东关郡。西魏改为通州。(以居四达之路,故改。)隋初郡废,炀帝初州废,置通川郡。大唐因之。领县七:
tōng chuān hàn dàng qú xiàn zhī dì. hòu hàn fēn zhì xuān hàn xiàn. suí gǎi zhī.
通川(汉宕渠县之地。后汉分置宣汉县。隋改之。)
sān gāng
三冈
shí gǔ xī wèi shǔ qiān zhōu. hòu zhōu zhì lín qīng jùn.
石鼓(西魏属迁州。后周置临清郡。)
xuān hàn xī wèi zhì bīng zhōu jí yǒng chāng jùn.
宣汉(西魏置并州及永昌郡。)
xīn níng
新宁
yǒng mù liáng zhì yǒng kāng xiàn. suí gǎi zhī.
永穆(梁置永康县。隋改之。)
dōng xiāng xī wèi zhì shí zhōu. hòu zhōu zhì sān bā jùn.
东乡(西魏置石州。后周置三巴郡。)
lín shān jùn
○潾山郡
dōng zhì nán pǔ jùn sì bǎi wǔ shí lǐ. nán zhì bā chuān jùn xīn míng xiàn jiè bǎi qī shí lǐ. xī zhì nán chōng jùn èr bǎi bā shí lǐ. běi zhì tōng chuān jùn liù bǎi lǐ. dōng nán dào fú líng jùn èr bǎi qī shí lǐ. xī nán dào nán chōng jùn yuè chí xiàn jiè yī bǎi èr shí jiǔ lǐ. xī běi dào xián ān jùn èr bǎi lǐ. dōng běi dào tōng chuān jùn liù bǎi lǐ. qù xī jīng sān qiān èr bǎi qī shí qī lǐ, qù dōng jīng sān qiān yī bǎi jiǔ lǐ. hù wǔ qiān liù bǎi qī shí liù, kǒu yī wàn wǔ qiān sān bǎi.
(东至南浦郡四百五十里。南至巴川郡新明县界百七十里。西至南充郡二百八十里。北至通川郡六百里。东南到涪陵郡二百七十里。西南到南充郡岳池县界一百二十九里。西北到咸安郡二百里。东北到通川郡六百里。去西京三千二百七十七里,去东京三千一百九里。户五千六百七十六,口一万五千三百。)
qú zhōu jīn lǐ liú jiāng xiàn. sòng qí yǐ shàng yǔ tōng zhōu tóng. liáng zhì liáng zhōu. hòu wèi zhì liú jiāng jùn. suí chū jùn fèi, yáng dì chū zhì dàng qú jùn. dà táng wèi qú zhōu, huò wèi lín shān jùn. lín qú kǒu. lǐng xiàn sì:
渠州(今理流江县。)宋、齐以上与通州同。梁置梁州。后魏置流江郡。隋初郡废,炀帝初置宕渠郡。大唐为渠州,或为潾山郡。(临渠口。)领县四:
liú jiāng hàn dàng qú xiàn, gù chéng zài jīn xiàn dōng běi, sú hào chē qí chéng shì yě. jīn xiàn hòu zhōu zhì.
流江(汉宕渠县,故城在今县东北,俗号车骑城是也。今县后周置。)
lín shuǐ liáng zhì xiàn jí lín zhōu. hòu wèi gǎi wéi lín shān jùn.
潾水(梁置县及潾州。后魏改为潾山郡。)
lín shān liáng zhì. lín shuǐ suǒ chū.
潾山(梁置。潾水所出。)
qú jiāng
渠江
nán píng jùn
○南平郡
dōng zhì fú líng jùn sì bǎi liù shí lǐ. nán zhì nán chuān jùn èr bǎi liù shí lǐ. xī zhì bā chuān jùn èr bǎi lǐ. běi zhì lín shān jùn sì bǎi sì shí lǐ. dōng nán dào nán chuān jùn èr bǎi jiǔ shí sān lǐ. xī nán dào lú chuān jùn qī bǎi wǔ shí lǐ. xī běi dào lín shān jùn lín shuǐ xiàn èr bǎi lǐ. dōng běi dào fú líng jùn sān bǎi qī shí lǐ. qù xī jīng sān qiān èr bǎi sān shí qī lǐ, qù dōng jīng sān qiān sì bǎi sì shí lǐ. hù qī qiān sān bǎi jiǔ shí sān, kǒu èr wàn bā qiān jiǔ shí bā.
(东至涪陵郡四百六十里。南至南川郡二百六十里。西至巴川郡二百里。北至潾山郡四百四十里。东南到南川郡二百九十三里。西南到泸川郡七百五十里。西北到潾山郡潾水县二百里。东北到涪陵郡三百七十里。去西京三千二百三十七里,去东京三千四百四十里。户七千三百九十三,口二万八千九十八。)
yú zhōu jīn lǐ bā xiàn. gǔ bā guó zuǒ zhuàn" xī bā shī qīn yōu", zhù yún:" bā guó jīn jiāng zhōu xiàn yě. qí jué yuē zi." wèi zhī sān bā. sān bā jì yuē:" láng bái èr shuǐ dōng nán liú, qū zhé sān huí rú bā zì, gù wèi sān bā." qín huì wáng lǔ bā wáng ér qǔ qí dì. qín hàn bìng shǔ bā jùn, jìn yì shǔ bā jùn, sòng qí yīn zhī. liáng yú cǐ zhì chǔ zhōu. suí chū gǎi wéi yú zhōu, yīn yú shuǐ wéi míng. yáng dì chū zhōu fèi, zhì bā jùn. dà táng wèi yú zhōu, huò wèi nán píng jùn. lǐng xiàn sì:
渝州(今理巴县。)古巴国(左传”西巴师侵鄾”,注云:”巴国今江州县也。其爵曰子。”)谓之三巴。(三巴记曰:”阆白二水东南流,曲折三回如巴字,故谓三巴。”)秦惠王虏巴王而取其地。秦汉并属巴郡,晋亦属巴郡,宋齐因之。梁於此置楚州。隋初改为渝州,(因渝水为名。)炀帝初州废,置巴郡。大唐为渝州,或为南平郡。领县四:
bā hàn jiāng zhōu xiàn, gù chéng zài jīn xiàn xī. yǒu tú shān, yòu yǒu míng yuè xiá, qí shān shàng shí bì yǒu yuán kǒng, xíng rú mǎn yuè, gù yǐ wéi míng.
巴(汉江州县,故城在今县西。有涂山,又有明月峡,其山上石壁有圆孔,形如满月,故以为名。)
jiāng jīn
江津
nán píng zhēn guān zhōng zhì bà zhōu, jiān zhì cǐ xiàn, hòu zhōu fèi.
南平(贞观中置霸州,兼置此县,后州废。)
wàn shòu wǔ dé sān nián zhì xiàn.
万寿(武德三年置县。)
fú líng jùn
○涪陵郡
dōng zhì nán bīn jùn sān bǎi wǔ shí lǐ. nán zhì qián zhōng jùn sān bǎi liù shí lǐ. xī zhì nán píng jùn sì bǎi liù shí lǐ. běi zhì nán bīn jùn sān bǎi jiǔ shí liù lǐ. dōng nán dào qián zhōng jùn sān bǎi liù shí lǐ. xī nán dào nán píng jùn èr bǎi qī shí lǐ. xī běi dào lín shān jùn èr bǎi qī shí lǐ. dōng běi dào nán bīn jùn sān bǎi wǔ shí lǐ. qù xī jīng èr qiān sān bǎi wǔ shí qī lǐ, qù dōng jīng sān qiān bā shí jiǔ lǐ. hù jiǔ qiān sì bǎi wǔ, kǒu sì wàn sì qiān qī bǎi èr shí sān.
(东至南宾郡三百五十里。南至黔中郡三百六十里。西至南平郡四百六十里。北至南宾郡三百九十六里。东南到黔中郡三百六十里。西南到南平郡二百七十里。西北到潾山郡二百七十里。东北到南宾郡三百五十里。去西京二千三百五十七里,去东京三千八十九里。户九千四百五,口四万四千七百二十三。)
fú zhōu jīn lǐ fú líng xiàn. fú yīn fú. yì bā guó zhī jìng, qín èr hàn bā jùn zhī bǐ yě. shǔ zhì fú líng jùn, jìn yīn zhī, sòng qí yì tóng. suí chū shǔ yú zhōu, yáng dì fèi yú zhōu, shǔ bā jùn. dà táng wèi fú zhōu, huò wèi fú líng jùn. lǐng xiàn sì:
涪州(今理涪陵县。涪音符。)亦巴国之境,秦、二汉巴郡之鄙也。蜀置涪陵郡,晋因之,宋、齐亦同。隋初属渝州,炀帝废渝州,属巴郡。大唐为涪州,或为涪陵郡。领县四:
fú líng hàn jiù xiàn dì. hòu hàn cén péng pò gōng sūn shù jiāng hóu dān yú huáng shí, jí cǐ, jīn wèi zhī huáng shí tān.
涪陵(汉旧县地。后汉岑彭破公孙述将侯丹於黄石,即此,今谓之黄石滩。)
wǔ lóng
武龙
lè wēn
乐温
bīn huà yǐ shàng bìng wǔ dé chū zhì.
宾化(以上并武德初置。)
nán chuān jùn
○南川郡
dōng zhì nán píng jùn jiè yī shí lǐ. nán zhì qín xī jùn jiè wǔ shí lǐ. xī zhì nán píng jùn jiè sān bǎi liù shí lǐ. běi zhì nán píng jùn èr bǎi liù shí lǐ. dōng nán dào qín xī jùn jiè sān bǎi wǔ shí lǐ. xī nán dào qín xī jùn jiè qī shí lǐ. xī běi dào nán píng jùn èr bǎi liù shí lǐ. dōng běi dào nán píng jùn wǔ shí qī lǐ. qù xī jīng sān qiān jiǔ bǎi wǔ lǐ, qù dōng jīng sān qiān liù bǎi lǐ. hù èr qiān sì bǎi qī shí qī, kǒu yī wàn sān bǎi qī shí wǔ.
(东至南平郡界一十里。南至溱溪郡界五十里。西至南平郡界三百六十里。北至南平郡二百六十里。东南到溱溪郡界三百五十里。西南到溱溪郡界七十里。西北到南平郡二百六十里。东北到南平郡五十七里。去西京三千九百五里,去东京三千六百里。户二千四百七十七,口一万三百七十五。)
nán zhōu jīn lǐ nán chuān xiàn. yì bā guó zhī dì, qín hàn bā jùn zhī jìng. dà táng wǔ dé sān nián, zhì bó zhōu. sì nián, yòu gǎi wéi nán zhōu. huò wèi nán chuān jùn. lǐng xiàn èr:
南州(今理南川县。)亦巴国之地,秦汉巴郡之境。大唐武德三年,置僰州。四年,又改为南州。或为南川郡。领县二:
nán chuān
南川
sān xī
三溪
lú chuān jùn
○泸川郡
dōng zhì nán píng jùn qī bǎi wǔ shí lǐ. nán zhì dōu níng jùn wǔ bǎi èr shí qī lǐ. xī zhì nán xī jùn sān bǎi wǔ shí lǐ. běi zhì bā chuān jùn wǔ bǎi jiǔ shí lǐ. dōng nán dào bō chuān jùn wǔ bǎi jiǔ shí lǐ. xī nán dào nán xī jùn nán xī xiàn yī bǎi jiǔ shí qī lǐ. xī běi dào hé yì jùn sì bǎi wǔ shí lǐ. dōng běi dào nán píng jùn qī bǎi wǔ shí lǐ. qù xī jīng sān qiān èr bǎi bā shí sì lǐ, qù dōng jīng sì qiān yī bǎi jiǔ shí liù lǐ. hù yī wàn sì qiān qī bǎi jiǔ shí sì, kǒu sān wàn bā qiān yī bǎi jiǔ shí qī.
(东至南平郡七百五十里。南至都宁郡五百二十七里。西至南溪郡三百五十里。北至巴川郡五百九十里。东南到播川郡五百九十里。西南到南溪郡南溪县一百九十七里。西北到和义郡四百五十里。东北到南平郡七百五十里。去西京三千二百八十四里,去东京四千一百九十六里。户一万四千七百九十四,口三万八千一百九十七。)
lú zhōu jīn lǐ lú chuān xiàn. gǔ bā zǐ zhī guó. qín shǔ bā jùn. hàn shǔ qián wéi jùn, hòu hàn yīn zhī. jìn wèi jiāng yáng jùn, sòng qí yīn zhī. liáng zhì lú zhōu. suí chū jùn fèi, yáng dì chū zhì lú chuān jùn. dà táng wèi lú zhōu, huò wèi lú chuān jùn. lǐng xiàn liù:
泸州(今理泸川县。)古巴子之国。秦属巴郡。汉属犍为郡,后汉因之。晋为江阳郡,宋、齐因之。梁置泸州。隋初郡废,炀帝初置泸川郡。大唐为泸州,或为泸川郡。领县六:
lú chuān hàn jiāng yáng xiàn.
泸川(汉江阳县。)
fù yì yǒu fù yì yán jǐng, yīn wéi míng.
富义(有富义盐井,因为名。)
jiāng ān hàn jiāng yáng xiàn dì. jìn zhì hàn ān xiàn. suí gǎi wéi jīn xiàn.
江安(汉江阳县地。晋置汉安县。隋改为今县。)
mián shuǐ jìn zhì.
绵水(晋置。)
jīng nán zhēn guān zhōng zhì.
泾南(贞观中置。)
hé jiāng
合江
qīng huà jùn
○清化郡
dōng zhì shǐ níng jùn yī bǎi wǔ shí lǐ. nán zhì xián ān jùn èr bǎi yī shí lǐ. xī zhì láng zhōng jùn èr bǎi bā shí lǐ. běi zhì fú yáng jùn èr bǎi lǐ. dōng nán dào tōng chuān jùn sì bǎi wǔ shí lǐ. xī nán dào xián ān jùn èr bǎi èr shí lǐ. xī běi dào yì chāng jùn sān bǎi sān shí jiǔ lǐ. dōng běi dào fú yáng jùn yī bǎi jiǔ shí lǐ. qù xī jīng yī qiān èr bǎi èr shí wǔ lǐ, qù dōng jīng èr qiān wǔ bǎi bā shí èr lǐ. hù èr wàn qī qiān qī bǎi èr shí, kǒu bā wàn liù qiān liù.
(东至始宁郡一百五十里。南至咸安郡二百一十里。西至阆中郡二百八十里。北至符阳郡二百里。东南到通川郡四百五十里。西南到咸安郡二百二十里。西北到益昌郡三百三十九里。东北到符阳郡一百九十里。去西京一千二百二十五里,去东京二千五百八十二里。户二万七千七百二十,口八万六千六。)
bā zhōu jīn lǐ huà chéng xiàn. gǔ bā guó. qín èr hàn shǔ bā jùn. jìn sòng zhī jiān wèi yí liáo suǒ jù, bù zhì jùn xiàn. sòng mò yú lǐng zhī nán zhì guī huà jùn, jí jīn jùn shì yě. qí yīn zhī. liáng zhì guī huà mù lán èr jùn. hòu wèi dé qí dì, zhì dà gǔ jùn. suí chū jùn fèi, zhì bā zhōu yáng dì chū zhōu fèi, zhì qīng huà jùn. dà táng yīn zhī. lǐng xiàn shí:
巴州(今理化城县。)古巴国。秦、二汉属巴郡。晋宋之间为夷獠所据,不置郡县。宋末於岭之南置归化郡,即今郡是也。齐因之。梁置归化、木兰二郡。后魏得其地,置大谷郡。隋初郡废,置巴州;炀帝初州废,置清化郡。大唐因之。领县十:
huà chéng hàn dàng qú xiàn dì. hòu hàn zhì hàn chāng xiàn. liáng yuē dà gǔ. hòu zhōu gǎi zhī.
化城(汉宕渠县地。后汉置汉昌县。梁曰大谷。后周改之。)
qīng huà hàn jiā méng xiàn dì. yǒu qīng shuǐ. liáng zhì fú qiáng xiàn. suí gǎi zhī.
清化(汉葭萌县地。有清水。梁置伏强县。隋改之。)
céng kǒu hàn dàng qú xiàn dì. liáng zhì jīn xiàn.
曾口(汉宕渠县地。梁置今县。)
shǐ níng liáng zhì.
始宁(梁置。)
qí zhāng hàn dàng qú xiàn dì. liáng zhì jīn xiàn.
其章(汉宕渠县地。梁置今县。)
guī rén hàn dàng qú xiàn dì. liáng zhì píng zhōu. suí gǎi wéi xiàn.
归仁(汉宕渠县地。梁置平州。隋改为县。)
ēn yáng hàn láng zhōng xiàn dì. suí zhì jīn xiàn.
恩阳(汉阆中县地。隋置今县。)
pán dào yǒu lóng fù shān. liáng zhì nán jiāng xiàn, hòu wèi hòu zhī.
盘道(有龙腹山。梁置难江县,后魏后之。)
qī pán
七盘
dà móu yǒu dà móu shān. wǔ dé yuán nián zhì xiàn.
大牟(有大牟山。武德元年置县。)
shǐ níng jùn
○始宁郡
dōng zhì tōng chuān jùn yī bǎi liù shí èr lǐ. nán zhì jùn nèi guǎng nà xiàn liù shí lǐ. xī zhì qīng huà jùn yī bǎi wǔ shí lǐ. běi zhì fú yáng jùn fú yáng xiàn jiè yī shí lǐ. dōng nán dào guǎng nà xiàn dōng běi jiè bā shí lǐ. xī nán dào xián ān jùn wǔ bǎi liù shí lǐ. xī běi dào fú yáng jùn wǔ bǎi lǐ. dōng běi dào jùn nèi bái shí xiàn yī bǎi lǐ. qù xī jīng èr qiān bā shí èr lǐ, qù dōng jīng èr qiān jiǔ bǎi sān shí èr lǐ. hù yī wàn yī qiān bā bǎi èr shí, kǒu wǔ wàn sān qiān liù bǎi liù shí wǔ.
(东至通川郡一百六十二里。南至郡内广纳县六十里。西至清化郡一百五十里。北至符阳郡符阳县界一十里。东南到广纳县东北界八十里。西南到咸安郡五百六十里。西北到符阳郡五百里。东北到郡内白石县一百里。去西京二千八十二里,去东京二千九百三十二里。户一万一千八百二十,口五万三千六百六十五。)
bì zhōu jīn lǐ nuò shuǐ xiàn. lì dài yǔ qīng huà jùn tóng. dà táng wǔ dé bā nián, fēn bā zhōu shǐ níng xiàn zhī dōng jìng zhì bì zhōu, huò wèi shǐ níng jùn. lǐng xiàn sì:
壁州(今理诺水县。)历代与清化郡同。大唐武德八年,分巴州始宁县之东境置壁州,或为始宁郡。领县四:
nuò shuǐ hòu wèi zhì.
诺水(后魏置。)
guǎng nà wǔ dé chū zhì. gē lài shān zài xiàn dōng qī shí lǐ, shàng yǒu chéng, jí xiǎn jùn.
广纳(武德初置。歌籁山在县东七十里,上有城,极崄峻。)
bái shí
白石
dōng bā
东巴
xián ān jùn
○咸安郡
dōng zhì tōng chuān jùn sì bǎi sì shí lǐ. nán zhì lín shān jùn qī shí lǐ. xī zhì láng zhōng jùn sān bǎi lǐ. běi zhì qīng huà jùn èr bǎi yī shí lǐ. dōng nán dào shèng shān jùn liù bǎi bā shí lǐ. xī nán dào nán chōng jùn èr bǎi bā shí lǐ. xī běi dào yì chāng jùn wǔ bǎi wǔ shí èr lǐ. dōng běi dào shǐ níng jùn sān bǎi liù shí lǐ. qù xī jīng èr qiān èr bǎi yī shí lǐ, qù dōng jīng sān qiān yī bǎi wǔ lǐ. hù yī wàn wǔ qiān qī bǎi liù shí èr, kǒu wǔ wàn sān qiān èr bǎi wǔ shí sān.
(东至通川郡四百四十里。南至潾山郡七十里。西至阆中郡三百里。北至清化郡二百一十里。东南到盛山郡六百八十里。西南到南充郡二百八十里。西北到益昌郡五百五十二里。东北到始宁郡三百六十里。去西京二千二百一十里,去东京三千一百五里。户一万五千七百六十二,口五万三千二百五十三。)
péng zhōu jīn lǐ dà yín xiàn. gǔ bā guó zhī fēn. qín èr hàn shǔ bā jùn. jìn shǔ bā xī jùn. sòng mò shǔ guī huà jùn. liáng zhì fú yú jùn. hòu zhōu zhì péng zhōu. yīn shān wéi míng. suí chū jùn fèi, yáng dì chū zhōu fèi, bìng qí dì rù qīng huà dàng qú bā xī sān jùn. dà táng fù zhì péng zhōu, huò wèi xián ān jùn. lǐng xiàn qī:
蓬州(今理大寅县。)古巴国之分。秦、二汉属巴郡。晋属巴西郡。宋末属归化郡。梁置伏虞郡。后周置蓬州。(因山为名。)隋初郡废,炀帝初州废,并其地入清化、宕渠、巴西三郡。大唐复置蓬州,或为咸安郡。领县七:
dà yín hàn láng zhōng xiàn dì. yǒu péng shān. liáng zhì xiàn.
大寅(汉阆中县地。有蓬山。梁置县。)
yí lǒng hàn láng zhōng xiàn dì. liáng zhì. jīn xiàn chéng zài chóng chéng shān shàng, féng xiǎn wèi lǐ, jí liáng chóng chéng jùn chéng yě.
仪陇(汉阆中县地。梁置。今县城在崇城山上,冯崄为理,即梁崇城郡城也。)
fú yú
伏虞
xián ān liáng zhì suí ān xiàn, suí gǎi zhī.
咸安(梁置绥安县,隋改之。)
dà zhú
大竹
liáng shān
良山
dàng qú hàn jiù xiàn. liáng zhì jǐng yáng jùn.
宕渠(汉旧县。梁置景阳郡。)
fú yáng jùn
○符阳郡
dōng zhì shǐ níng jùn sān bǎi liù shí lǐ. nán zhì qīng huà jùn èr bǎi lǐ. xī zhì yì chāng jùn sān bǎi lǐ. běi zhì hàn zhōng jùn sān bǎi lǐ. dōng nán dào shǐ níng jùn wǔ bǎi lǐ. xī nán dào qīng huà jùn yī bǎi jiǔ shí lǐ. xī běi dào yì chāng jùn jiè èr bǎi wǔ shí lǐ. dōng běi dào yáng chuān jùn sì bǎi lǐ. qù xī jīng, qǔ jùn běi bā lù, zhì hàn zhōng jùn guō xià, guò xiàn, qǔ xié gǔ lù, yī qiān sì bǎi èr shí lǐ. qù dōng jīng, qǔ jùn nèi dì píng xiàn zhì yì chāng jùn yì lù, èr qiān liù bǎi lǐ. hù yī wàn yī qiān sì bǎi jiǔ shí, kǒu liù wàn bā bǎi yī shí èr.
(东至始宁郡三百六十里。南至清化郡二百里。西至益昌郡三百里。北至汉中郡三百里。东南到始宁郡五百里。西南到清化郡一百九十里。西北到益昌郡界二百五十里。东北到洋川郡四百里。去西京,取郡北巴路,至汉中郡郭下,过县,取斜谷路,一千四百二十里。去东京,取郡内地平县至益昌郡驿路,二千六百里。户一万一千四百九十,口六万八百一十二。)
jí zhōu jīn lǐ nán jiāng xiàn. qín shǔ bā jùn. èr hàn shǔ guǎng hàn bā èr jùn dì. jìn shǔ bā xī jùn. liáng zhì dōng bā zhōu, hòu gǎi wéi jí zhōu. hòu zhōu jiān zhì píng sāng jùn. suí chū jùn fèi, yáng dì chū zhōu fèi, bìng qí dì rù hàn chuān qīng huà èr jùn. dà táng zhì jí zhōu, huò wèi fú yáng jùn. lǐng xiàn sān:
集州(今理难江县。)秦属巴郡。二汉属广汉、巴二郡地。晋属巴西郡。梁置东巴州,后改为集州。后周兼置平桑郡。隋初郡废,炀帝初州废,并其地入汉川、清化二郡。大唐置集州,或为符阳郡。领县三:
nán jiāng hàn dàng qú xiàn dì. hòu zhōu zhì xiàn. yǒu bā lǐng nán jiāng.
难江(汉宕渠县地。后周置县。有巴岭、难江。)
fú yáng hòu wèi zhì xiàn. yǒu fú shuǐ.
符阳(后魏置县。有符水。)
dì píng hàn jiā méng xiàn dì. wǔ dé chū zhì xiàn, gài qǔ tiān chéng dì píng zhī yì.
地平(汉葭萌县地。武德初置县,盖取天成地平之义。)
bā chuān jùn
○巴川郡
dōng zhì nán píng jùn èr bǎi lǐ. nán zhì lú chuān jùn jiè liù bǎi liù shí èr lǐ. xī zhì ān yuè jùn sān bǎi bā shí lǐ. běi zhì nán chōng jùn sì bǎi sì shí lǐ. dōng nán dào nán píng jùn èr bǎi lǐ. xī nán dào lú chuān jùn wǔ bǎi jiǔ shí lǐ. xī běi dào suì níng jùn liù bǎi liù shí lǐ. dōng běi dào lín shān jùn sān bǎi bā shí lǐ. qù xī jīng èr qiān bā bǎi shí sān lǐ, qù dōng jīng sān qiān liù bǎi sì shí èr lǐ. hù sān wàn qī qiān yī bǎi èr shí èr, kǒu jiǔ wàn èr bǎi bā shí.
(东至南平郡二百里。南至泸川郡界六百六十二里。西至安岳郡三百八十里。北至南充郡四百四十里。东南到南平郡二百里。西南到泸川郡五百九十里。西北到遂宁郡六百六十里。东北到潾山郡三百八十里。去西京二千八百十三里,去东京三千六百四十二里。户三万七千一百二十二,口九万二百八十。)
hé zhōu jīn lǐ shí jìng xiàn. qín èr hàn shǔ bā jùn. sòng zhì dōng dàng qú jùn. xī wèi zhì hé zhōu. fú hàn èr shuǐ hé liú chù, yīn wéi míng. hòu zhōu wèi dàng qú jùn. suí chū jùn fèi, gǎi hé zhōu wèi fú zhōu yáng dì chū zhōu fèi, zhì fú líng jùn. dà táng wèi hé zhōu, huò wèi bā chuān jùn. jùn chéng lín jiāng. lǐng xiàn liù:
合州(今理石镜县。)秦、二汉属巴郡。宋置东宕渠郡。西魏置合州。(涪汉二水合流处,因为名。)后周为宕渠郡。隋初郡废,改合州为涪州;炀帝初州废,置涪陵郡。大唐为合州,或为巴川郡。(郡城临江。)领县六:
shí jìng qín hàn diàn jiāng xiàn dì. yǒu qīng shí shān. hàn shí bā shǔ zhēng jiè, jiǔ bù jué, yī zhāo mì wù shí liè, zì shàng jí xià, zhí rú yǐn shéng, suì fēn jùn jiè, zhì jīn yóu yǐ wéi jiè yān.
石镜(秦汉垫江县地。有青石山。汉时巴蜀争界,久不决,一朝密雾石裂,自上及下,直如引绳,遂分郡界,至今犹以为界焉。)
hàn chū liáng zhì xīn xīng jùn.
汉初(梁置新兴郡。)
tóng liáng yīn shān wéi míng. shǔ dōu fù yuē" wài fù tóng liáng".
铜梁(因山为名。蜀都赋曰”外负铜梁”。)
chì shuǐ suí zhì, yīn shān wéi míng.
赤水(隋置,因山为名。)
bā chuān
巴川
xīn míng
新明
nán bīn jùn
○南宾郡
dōng zhì nán pǔ jùn shuǐ lù èr bǎi liù shí lǐ. nán zhì qián zhōng jùn liù bǎi wǔ shí lǐ. xī zhì fú líng jùn sān bǎi wǔ shí lǐ. běi zhì lín shān jùn wǔ bǎi shí sì lǐ. dōng nán dào nán pǔ jùn jiè sì bǎi wǔ shí liù lǐ. xī nán dào qián zhōng jùn shuǐ lù liù bǎi liù shí lǐ. xī běi dào lín shān jùn sì bǎi sān shí sān lǐ. dōng běi dào nán pǔ jùn sān bǎi jiǔ shí lǐ. qù xī jīng sān qiān bā bǎi bā shí wǔ lǐ, qù dōng jīng èr qiān qī bǎi sān shí qī lǐ. hù liù qiān wǔ bǎi sān shí jiǔ, kǒu sì wàn èr bǎi sān.
(东至南浦郡水路二百六十里。南至黔中郡六百五十里。西至涪陵郡三百五十里。北至潾山郡五百十四里。东南到南浦郡界四百五十六里。西南到黔中郡水路六百六十里。西北到潾山郡四百三十三里。东北到南浦郡三百九十里。去西京三千八百八十五里,去东京二千七百三十七里。户六千五百三十九,口四万二百三。)
zhōng zhōu jīn lǐ lín jiāng xiàn. qín èr hàn zhī bā jùn dì, jìn sòng jiē yīn zhī. liáng zhì lín jiāng jùn, hòu zhōu jiān zhì lín zhōu. suí chū jùn fèi, yáng dì chū zhōu fèi, bìng qí dì rù bā dōng jùn. dà táng zhì zhōng zhōu, huò wèi nán bīn jùn. jùn chéng lín jiāng. lǐng xiàn wǔ:
忠州(今理临江县。)秦、二汉之巴郡地,晋、宋皆因之。梁置临江郡,后周兼置临州。隋初郡废,炀帝初州废,并其地入巴东郡。大唐置忠州,或为南宾郡。(郡城临江。)领县五:
lín jiāng hàn jiù xiàn. yǒu péng xī.
临江(汉旧县。有彭溪。)
fēng dū hàn zhǐ xiàn dì.
丰都(汉枳县地。)
diàn jiāng hàn jiù xiàn.
垫江(汉旧县。)
nán bīn hàn lín jiāng xiàn dì. wǔ dé chū zhì jīn xiàn.
南宾(汉临江县地。武德初置今县。)
guì xī
桂溪
nán pǔ jùn
○南浦郡
dōng zhì yún ān jùn èr bǎi jiǔ shí bā lǐ. nán zhì qīng jiāng jùn liù bǎi bā shí sān lǐ. xī zhì lín shān jùn sì bǎi wǔ shí lǐ. běi zhì shèng shān jùn èr bǎi sān shí èr lǐ. dōng nán dào yún ān jùn sān bǎi èr shí èr lǐ. xī nán dào nán bīn jùn jiè jiǔ shí liù lǐ. xī běi dào tōng chuān jùn sì bǎi yī lǐ. dōng běi dào shèng shān jùn jiè yī bǎi qī lǐ. qù xī jīng èr qiān qī bǎi sì shí sān lǐ, qù dōng jīng èr qiān sān bǎi sān shí lǐ. hù wǔ qiān yī bǎi qī shí qī, kǒu èr wàn sì qiān sān bǎi wǔ shí èr.
(东至云安郡二百九十八里。南至清江郡六百八十三里。西至潾山郡四百五十里。北至盛山郡二百三十二里。东南到云安郡三百二十二里。西南到南宾郡界九十六里。西北到通川郡四百一里。东北到盛山郡界一百七里。去西京二千七百四十三里,去东京二千三百三十里。户五千一百七十七,口二万四千三百五十二。)
wàn zhōu jīn lǐ nán pǔ xiàn. qín èr hàn bā jùn zhī dì. jìn shǔ bā dōng jùn, sòng jí qí jiē yīn zhī. hòu zhōu zhì ān xiāng jùn, hòu gǎi wéi wàn chuān jùn jiān zhì nán zhōu. suí chū jùn fèi, yáng dì chū zhōu fèi, bìng qí dì rù bā dōng jùn. dà táng wǔ dé chū zhì pǔ zhōu, hòu gǎi wéi wàn zhōu, huò wèi nán pǔ jùn. lǐng xiàn sān:
万州(今理南浦县。)秦、二汉巴郡之地。晋属巴东郡,宋及齐皆因之。后周置安乡郡,后改为万川郡兼置南州。隋初郡废,炀帝初州废,并其地入巴东郡。大唐武德初置浦州,后改为万州,或为南浦郡。领县三:
nán pǔ hàn qú yuè rěn xiàn dì. qú yīn chǔn. yuè rěn, rú yǐn fǎn.
南浦(汉朐〈月忍〉县地。朐音蠢。〈月忍〉,如尹反。)
liáng shān yǒu gāo liáng shān. hòu zhōu zhì xiàn.
梁山(有高梁山。后周置县。)
wǔ níng hàn lín jiāng xiàn dì. hòu zhōu chū zhì yuán yáng xiàn, yòu gǎi wéi wǔ níng xiàn.
武宁(汉临江县地。后周初置源阳县,又改为武宁县。)
láng zhōng jùn
○阆中郡
dōng zhì xián ān jùn sān bǎi lǐ. nán zhì nán chōng jùn sān bǎi lǐ. xī zhì pǔ ān jùn sān bǎi lǐ. běi zhì yì chāng jùn èr bǎi bā shí lǐ. dōng nán dào nán chōng jùn sān bǎi liù shí lǐ. xī nán dào zǐ tóng jùn sān bǎi yī shí wǔ lǐ. xī běi dào pǔ ān jùn èr bǎi lǐ. dōng běi dào qīng huà jùn èr bǎi bā shí lǐ. qù xī jīng yī qiān jiǔ bǎi yī shí wǔ lǐ, qù dōng jīng èr qiān liù bǎi liù shí lǐ. hù yī wàn bā qiān èr bǎi èr shí, kǒu shí yī wàn qī bǎi èr shí liù.
(东至咸安郡三百里。南至南充郡三百里。西至普安郡三百里。北至益昌郡二百八十里。东南到南充郡三百六十里。西南到梓潼郡三百一十五里。西北到普安郡二百里。东北到清化郡二百八十里。去西京一千九百一十五里,去东京二千六百六十里。户一万八千二百二十,口十一万七百二十六。)
láng zhōu jīn lǐ láng zhōng xiàn. qín èr hàn shǔ bā jùn. jìn wèi bā jùn, sòng qí yīn zhī, jū shǔ hàn zhī bàn, yòu dāng dōng dào chōng yào. liáng zhì běi bā zhōu jí běi bā jùn. xī wèi píng shǔ, zhì chóng zhōu jí pán lóng jùn. suí chū jùn fèi, yáng dì chū zhì bā xī jùn. dà táng wèi chóng zhōu, xiān tiān zhōng, gǎi wéi láng zhōu, huò wèi láng zhōng jùn. jīn jùn chéng jí gǔ láng zhōng chéng, míng yuē gāo chéng, qián lín láng shuǐ, què jù lián gāng. lǐng xiàn jiǔ:
阆州(今理阆中县。)秦、二汉属巴郡。晋为巴郡,宋、齐因之,居蜀汉之半,又当东道冲要。梁置北巴州及北巴郡。西魏平蜀,置崇州及盘龙郡。隋初郡废,炀帝初置巴西郡。大唐为崇州,先天中,改为阆州,或为阆中郡。(今郡城即古阆中城,名曰高城,前临阆水,卻据连冈。)领县九:
láng zhōng hàn jiù xiàn. yǒu líng shān tiān zhù shān.
阆中(汉旧县。有灵山、天柱山。)
cāng xī
苍溪
jìn ān
晋安
xī shuǐ liáng zhì, yǒu zhǎng tiān shān.
西水(梁置,有掌天山。)
fèng guó liáng zhì bái mǎ yì yáng èr jùn. hòu wèi wèi xiàn.
奉国(梁置白马、义阳二郡。后魏为县。)
nán bù hàn chōng guó xiàn dì. hòu zhōu zhì xiàn.
南部(汉充国县地。后周置县。)
xīn jǐng
新井
xīn zhèng
新政
qí píng
岐坪
nán chōng jùn
○南充郡
dōng zhì lín shān jùn èr bǎi bā shí lǐ. nán zhì bā chuān jùn sì bǎi sì shí lǐ. xī zhì zǐ tóng jùn sān bǎi wǔ shí lǐ. běi zhì láng zhōng jùn sān bǎi lǐ. dōng nán dào lín shān jùn èr bǎi bā shí liù lǐ. xī nán dào suì níng jùn yī bǎi qī shí wǔ lǐ. xī běi dào zǐ tóng jùn sān bǎi liù shí wǔ lǐ. dōng běi dào xián ān jùn èr bǎi bā shí lǐ. qù xī jīng èr qiān wǔ bǎi wǔ shí bā lǐ, qù dōng jīng sān qiān sì bǎi èr shí lǐ. hù sān wàn wǔ qiān sì bǎi sì shí yī, kǒu liù wàn bā qiān liù bǎi qī shí èr.
(东至潾山郡二百八十里。南至巴川郡四百四十里。西至梓潼郡三百五十里。北至阆中郡三百里。东南到潾山郡二百八十六里。西南到遂宁郡一百七十五里。西北到梓潼郡三百六十五里。东北到咸安郡二百八十里。去西京二千五百五十八里,去东京三千四百二十里。户三万五千四百四十一,口六万八千六百七十二。)
guǒ zhōu jīn lǐ nán chōng xiàn. yì bā zǐ guó dì. qín èr hàn bìng shǔ bā jùn. jìn wèi bā xī jùn, sòng qí yīn zhī. suí bìng qí dì rù bā xī jùn. jīn láng zhōng xiàn. dà táng chū, shǔ chóng zhōu. wǔ dé sì nián, fēn zhì guǒ zhōu, yīn shān wéi míng. huò wèi nán chōng jùn. lǐng xiàn liù:
果州(今理南充县。)亦巴子国地。秦、二汉并属巴郡。晋为巴西郡,宋、齐因之。隋并其地入巴西郡。(今阆中县。)大唐初,属崇州。武德四年,分置果州,(因山为名。)或为南充郡。领县六:
nán chōng
南充
xī chōng wǔ dé zhōng zhì.
西充(武德中置。)
xiàng rú liáng zhì zǐ tóng jùn. yǒu sī mǎ xiàng rú gù zhái, yīn yǐ wéi míng.
相如(梁置梓潼郡。有司马相如故宅,因以为名。)
liú xī
流溪
yuè chí
岳池
lǎng chí sòng nán dàng qú jùn zài cǐ zhì. yǒu hàn sī mǎ xiàng rú qín tái.
朗池(宋南宕渠郡在此置。有汉司马相如琴台。)
ān yuè jùn
○安岳郡
dōng zhì bā chuān jùn liù bǎi liù shí lǐ. nán zhì zī yáng jùn sān bǎi qī shí bā lǐ. xī zhì yáng ān jùn yī bǎi bā shí lǐ. běi zhì suì níng jùn yī bǎi liù shí lǐ. dōng nán dào bā chuān jùn liù bǎi liù shí lǐ. xī nán dào zī yáng jùn sān bǎi sì shí bā lǐ. xī běi dào zǐ tóng jùn sān bǎi sì shí bā lǐ. dōng běi dào suì níng jùn yī bǎi sì shí lǐ. qù xī jīng èr qiān wǔ bǎi èr shí lǐ, qù dōng jīng sān qiān èr bǎi sān lǐ. hù yī wàn yī qiān wǔ bǎi sì shí jiǔ, kǒu wǔ wàn wǔ qiān yī bǎi liù shí jiǔ.
(东至巴川郡六百六十里。南至资阳郡三百七十八里。西至阳安郡一百八十里。北至遂宁郡一百六十里。东南到巴川郡六百六十里。西南到资阳郡三百四十八里。西北到梓潼郡三百四十八里。东北到遂宁郡一百四十里。去西京二千五百二十里,去东京三千二百三里。户一万一千五百四十九,口五万五千一百六十九。)
pǔ zhōu jīn lǐ ān yuè xiàn. qín shí bā jùn zhī xī jìng jí yè láng guó zhī dì. hàn qián wéi bā jùn zhī jìng. bā jùn, qín zhì. qián wéi, hàn guān. lǐ xióng zhī luàn, wèi qiāng yí suǒ jù. liáng zhì pǔ cí jùn. hòu zhōu zhì pǔ zhōu. suí yáng dì chū zhōu fèi, yǐ dì rù zī yáng jùn. dà táng fù zhì pǔ zhōu, huò wèi ān yuè jùn. jùn chéng yīn shān wèi zhǐ, sì miàn xiǎn gù. lǐng xiàn liù:
普州(今理安岳县。)秦时巴郡之西境及夜郎国之地。汉犍为、巴郡之境。(巴郡,秦置。犍为,汉关。)李雄之乱,为羌夷所据。梁置普慈郡。后周置普州。隋炀帝初州废,以地入资阳郡。大唐复置普州,或为安岳郡。(郡城因山为趾,四面崄固。)领县六:
ān yuè hòu zhōu zhì.
安岳(后周置。)
ān jū hòu zhōu yuē róu gāng xiàn, yīn shān wéi míng.
安居(后周曰柔刚县,因山为名。)
pǔ kāng
普康
lè zhì wǔ dé zhōng zhì xiàn, xī yǒu lè zhì dì.
乐至(武德中置县,西有乐至地。)
chóng kān
崇龛
pǔ cí
普慈
shèng shān jùn
○盛山郡
dōng zhì yún ān jùn sì bǎi liù shí wǔ lǐ. nán zhì nán pǔ jùn èr bǎi liù shí èr lǐ. xī zhì tōng chuān jùn sān bǎi lǐ. běi zhì tōng chuān jùn sì bǎi jiǔ shí lǐ. dōng nán dào nán pǔ jùn èr bǎi sān shí lǐ. xī nán dào nán pǔ jùn liáng shān xiàn yī bǎi wǔ shí sān lǐ. xī běi dào tōng chuān jùn shí gǔ xiàn yī bǎi sān shí bā lǐ. dōng běi dào yún ān jùn jiè èr bǎi bā lǐ. qù xī jīng yī qiān qī bǎi èr shí qī lǐ qù dōng jīng cóng jùn shuǐ lù zhì jiāng líng jùn yī qiān sì bǎi liù shí bā lǐ, cóng jiāng líng jùn shuǐ lù xiāng chéng zhì jīng èr qiān liù bǎi qī shí jiǔ lǐ. hù wǔ qiān liù bǎi sì shí sì, kǒu sān wàn yī bǎi èr shí wǔ.
(东至云安郡四百六十五里。南至南浦郡二百六十二里。西至通川郡三百里。北至通川郡四百九十里。东南到南浦郡二百三十里。西南到南浦郡梁山县一百五十三里。西北到通川郡石鼓县一百三十八里。东北到云安郡界二百八里。去西京一千七百二十七里;去东京从郡水路至江陵郡一千四百六十八里,从江陵郡水陆相承至京二千六百七十九里。户五千六百四十四,口三万一百二十五。)
kāi zhōu jīn lǐ shèng shān xiàn. qín èr hàn shǔ bā jùn. jìn sòng yǐ lái, bìng shǔ bā dōng jùn. hòu zhōu wèi tóng ān jùn. suí fèi zhī, yǐ shǔ bā dōng jùn. dà táng zhì kāi zhōu, huò wèi shèng shān jùn. lǐng xiàn sān:
开州(今理盛山县。)秦、二汉属巴郡。晋、宋以来,并属巴东郡。后周为同安郡。隋废之,以属巴东郡。大唐置开州,或为盛山郡。领县三:
shèng shān hàn qú yuè rěn xiàn dì. shǔ xiān zhǔ zhì hàn fēng xiàn.
盛山(汉朐〈月忍〉县地。蜀先主置汉丰县。)
wàn suì sòng wǔ dì zhì bā qú xiàn, hòu zhōu wǔ dì gǎi zhī.
万岁(宋武帝置巴渠县,后周武帝改之。)
xīn pǔ sòng wǔ dì zhì. jiù běn shèng shān. hòu zhōu zhì tóng ān jùn.
新浦(宋武帝置。旧本盛山。后周置同安郡。)
yún ān jùn
○云安郡
dōng zhì bā dōng jùn sān bǎi sān shí sān lǐ. nán zhì qīng jiāng jùn wǔ bǎi lǐ. xī zhì nán pǔ jùn yī bǎi jiǔ shí bā lǐ. běi zhì tōng chuān jùn yī bǎi èr shí liù lǐ. dōng nán dào bā dōng jùn sān bǎi sān shí lǐ. xī nán dào nán pǔ jùn èr bǎi bā lǐ. xī běi dào shèng shān jùn yī bǎi jiǔ shí qī lǐ. dōng běi dào bā dōng jùn sān bǎi sān shí èr lǐ. qù xī jīng èr qiān sì bǎi sì shí èr lǐ, qù dōng jīng èr qiān yī bǎi qī shí wǔ lǐ. hù yī wàn sì qiān qī bǎi èr shí liù, kǒu qī wàn qī qiān sān bǎi sān shí yī.
(东至巴东郡三百三十三里。南至清江郡五百里。西至南浦郡一百九十八里。北至通川郡一百二十六里。东南到巴东郡三百三十里。西南到南浦郡二百八里。西北到盛山郡一百九十七里。东北到巴东郡三百三十二里。去西京二千四百四十二里,去东京二千一百七十五里。户一万四千七百二十六,口七万七千三百三十一。)
kuí zhōu jīn lǐ fèng jié xiàn. chūn qiū shí wéi yú guó, hòu shǔ chǔ. qín èr hàn shǔ bā jùn. sān guó shí wéi shǔ zhòng zhèn. xiān zhǔ zì wèi wú jiāng lù xùn bài yú yí líng, tuì tún bái dì, gǎi wéi yǒng ān. qí hòu wú jiāng quán cóng lái xí, bù kè. jìn sòng qí bìng shǔ bā dōng jùn, qí jiān zhì bā zhōu. lǐng jùn zhì yú cǐ yě. liáng zhì xìn zhōu. suí yì wèi bā dōng jùn. dà táng wǔ dé sān nián, bì huáng wài zǔ huì, dú gū xìn yě. gǎi xìn zhōu wèi kuí zhōu, qí hòu huò wèi yún ān jùn. jùn chéng lín jiāng. lǐng xiàn sì:
夔州(今理奉节县。)春秋时为鱼国,后属楚。秦、二汉属巴郡。三国时为蜀重镇。(先主自为吴将陆逊败於夷陵,退屯白帝,改为永安。其后吴将全琮来袭,不克。)晋、宋、齐并属巴东郡,齐兼置巴州。(领郡置於此也。)梁置信州。隋亦为巴东郡。大唐武德三年,避皇外祖讳,(独孤信也。)改信州为夔州,其后或为云安郡。(郡城临江。)领县四:
fèng jié hàn yú fù xiàn dì. yòu yǒu yú fù xiàn gù chéng zài běi, chì jiǎ chéng shì yě, jí hàn zhī jiāng guān. yǒu bái dì chéng jí zhū gě liàng bā zhèn tú, jù shí wèi.
奉节(汉鱼复县地。又有鱼复县故城在北,赤甲城是也,即汉之江关。有白帝城及诸葛亮八阵图,聚石为。)
yún ān hàn qú yuè rěn xiàn dì. jīn xiàn xī wàn hù gù chéng shì. xià shī, gè gāo wǔ chǐ, duō qú yuè rěn chóng, gù míng yān.
云安(汉朐〈月忍〉县地。今县西万户故城是。下湿,各高五尺,多朐〈月忍〉虫,故名焉。)
wū shān chǔ zhì wū shān jùn. qín zhāo wáng sān shí nián, fá chǔ, qǔ qián zhōng wū jùn shì yě. hàn wèi wū xiàn, gù chéng zài jīn xiàn běi. yǒu wū shān jí gāo yù shān, jí chǔ cí suǒ wèi wū shān zhī yáng gāo yuè zhī qū yě. jìn zhì jiàn píng jùn yú cǐ.
巫山(楚置巫山郡。秦昭王三十年,伐楚,取黔中、巫郡是也。汉为巫县,故城在今县北。有巫山及高郁山,即楚词所谓巫山之阳、高岳之岨也。晋置建平郡於此。)
dà chāng jìn wǔ dì tài kāng chū zhì.
大昌(晋武帝太康初置。)
qián wéi jùn
○犍为郡
dōng zhì hé yì jùn sān bǎi yī shí lǐ. nán zhì nán xī jùn jiè, lǐng jùn xiǎn, bù zhī lǐ shù. xī zhì tōng yì jùn hóng yǎ xiàn jiè jiǔ shí lǐ. běi zhì tōng yì jùn yī bǎi sān shí jiǔ lǐ. dōng nán dào nán xī jùn sān bǎi wǔ shí lǐ. xī nán dào yuè guī jùn shēng mán jiè wǔ bǎi jiǔ shí lǐ. xī běi dào tōng yì jùn hóng yǎ xiàn jiè yī bǎi liù shí lǐ. dōng běi dào rén shòu jùn yī bǎi jiǔ shí lǐ. qù xī jīng èr qiān qī bǎi sān shí lǐ, qù dōng jīng shuǐ lù xiāng chéng sì qiān qī bǎi qī lǐ. hù sān wàn wǔ qiān bā bǎi sì shí èr, kǒu jiǔ wàn jiǔ qiān sì bǎi jiǔ shí.
(东至和义郡三百一十里。南至南溪郡界,岭峻崄,不知里数。西至通义郡洪雅县界九十里。北至通义郡一百三十九里。东南到南溪郡三百五十里。西南到越巂郡生蛮界五百九十里。西北到通义郡洪雅县界一百六十里。东北到仁寿郡一百九十里。去西京二千七百三十里,去东京水陆相承四千七百七里。户三万五千八百四十二,口九万九千四百九十。)
jiā zhōu jīn lǐ lóng yóu xiàn. gù yè láng guó, hàn wǔ kāi zhī, zhì qián wéi jùn, hòu hàn jìn sòng qí jiē yīn zhī. xī wèi zhì méi zhōu. hòu zhōu gǎi wéi qīng zhōu, xún yòu gǎi wéi jiā zhōu, bìng zhì píng qiāng jùn. suí yáng dì zhì méi shān jùn. dà táng wèi jiā zhōu, huò wèi qián wéi jùn. lǐng xiàn bā:
嘉州(今理龙游县。)故夜郎国,汉武开之,置犍为郡,后汉、晋、宋、齐皆因之。西魏置眉州。后周改为青州,寻又改为嘉州,并置平羌郡。隋炀帝置眉山郡。大唐为嘉州,或为犍为郡。领县八:
lóng yóu hàn yuē qīng yī. dì zài yī jiāng qīng yī èr yī zhī huì.
龙游(汉曰青衣。地在衣江、青衣二衣之会。)
yù jīn hàn nán ān xiàn.
玉津(汉南安县。)
jiā jiāng
夹江
é méi yǒu é méi shān.
峨眉(有峨眉山。)
qián wéi
犍为
píng qiāng
平羌
luó mù
罗目
suí shān hàn wǔ yáng xiàn, gù chéng zài jīn xiàn dōng.
绥山(汉武阳县,故城在今县东。)
yáng ān jùn
○阳安郡
dōng zhì ān yuè jùn yī bǎi bā shí lǐ. nán zhì zī yáng jùn èr bǎi lǐ. xī zhì shǔ jùn yī bǎi èr shí lǐ. běi zhì zǐ tóng jùn yī bǎi wǔ shí wǔ lǐ. dōng nán dào zī yáng jùn èr bǎi èr shí lǐ. xī nán dào rén shòu jùn yī bǎi bā shí lǐ. xī běi dào shǔ jùn yī bǎi wǔ shí lǐ. dōng běi dào zǐ tóng jùn yī bǎi wǔ shí wǔ lǐ. qù xī jīng èr qiān wǔ bǎi èr shí jiǔ lǐ, qù dōng jīng sān qiān sān bǎi liù shí liù lǐ. hù èr wàn yī qiān yī bǎi yī shí jiǔ, kǒu yī shí wàn jiǔ qiān liù bǎi jiǔ.
(东至安岳郡一百八十里。南至资阳郡二百里。西至蜀郡一百二十里。北至梓潼郡一百五十五里。东南到资阳郡二百二十里。西南到仁寿郡一百八十里。西北到蜀郡一百五十里。东北到梓潼郡一百五十五里。去西京二千五百二十九里,去东京三千三百六十六里。户二万一千一百一十九,口一十万九千六百九。)
jiǎn zhōu jīn lǐ yáng ān xiàn. hàn shǔ qián wéi guǎng hàn èr jùn dì, hòu hàn jí jìn jiē yīn zhī. sòng qí wèi shǔ guǎng hàn èr jùn dì. xī wèi yú cǐ zhì zī zhōu. hòu zhōu míng dì yí zī zhōu yú zī yáng xiàn. suí zhì jiǎn zhōu, zhōu jìng yǒu lài jiǎn chí, gù míng. yáng dì chū zhōu fèi, bìng qí dì rù shǔ jùn. dà táng fù zhì jiǎn zhōu, huò wèi yáng ān jùn. lǐng xiàn sān:
简州(今理阳安县。)汉属犍为、广汉二郡地,后汉及晋皆因之。宋、齐为蜀、广汉二郡地。西魏於此置资州。后周明帝移资州於资阳县。隋置简州,(州境有赖简池,故名。)炀帝初州废,并其地入蜀郡。大唐复置简州,或为阳安郡。领县三:
yáng ān hàn niú bǐng xiàn dì. bǐng yīn bì ěr fǎn. hòu wèi zhì xiàn.
阳安(汉牛鞞县地。鞞音必尔反。后魏置县。)
jīn shuǐ hàn xīn dū xiàn dì. xī wèi zhì jīn shuǐ jùn. yǒu tóng guān shān, hàn wén dì yǐ cì dèng tōng zhù qián.
金水(汉新都县地。西魏置金水郡。有铜官山,汉文帝以赐邓通铸钱。)
píng quán
平泉
rén shòu jùn
○仁寿郡
dōng zhì zī yáng jùn èr bǎi sān shí wǔ lǐ. nán zhì hé yì jùn sān bǎi liù shí lǐ. xī zhì tōng yì jùn bā shí lǐ. běi zhì shǔ jùn èr bǎi lǐ. dōng nán dào hé yì jùn sān bǎi sān shí lǐ. xī nán dào qián wéi jùn yī bǎi jiǔ shí lǐ. xī běi dào tōng yì jùn yī bǎi lǐ. dōng běi dào yáng ān jùn yī bǎi bā shí lǐ. qù xī jīng èr qiān wǔ bǎi yī shí lǐ, qù dōng jīng sān qiān sì bǎi bā shí lǐ. hù èr wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi èr shí sì, kǒu bā wàn jiǔ qiān yī bǎi jiǔ shí liù.
(东至资阳郡二百三十五里。南至和义郡三百六十里。西至通义郡八十里。北至蜀郡二百里。东南到和义郡三百三十里。西南到犍为郡一百九十里。西北到通义郡一百里。东北到阳安郡一百八十里。去西京二千五百一十里,去东京三千四百八十里。户二万九千九百二十四,口八万九千一百九十六。)
líng zhōu jīn lǐ rén shòu xiàn. èr hàn shǔ qián wéi shǔ èr jùn dì, jìn yīn zhī. sòng qí shǔ qián wéi níng shǔ èr jùn dì. liáng zhì huái rén jùn. xī wèi zhì líng zhōu. yīn líng jǐng wéi míng. suí zhì chóng shān jùn. dà táng wèi líng zhōu, huò wèi rén shòu jùn. lǐng xiàn liù:
陵州(今理仁寿县。)二汉属犍为、蜀二郡地,晋因之。宋、齐属犍为、宁蜀二郡地。梁置怀仁郡。西魏置陵州。(因陵井为名。)隋置崇山郡。大唐为陵州,或为仁寿郡。领县六:
rén shòu xī wèi dìng shǔ, yú cǐ zhì pǔ níng xiàn, suí kāi huáng zhōng gǎi zhī.
仁寿(西魏定蜀,於此置普宁县,隋开皇中改之。)
táng fú
唐福
guì píng hàn guǎng dōu xiàn dì. xī wèi zhì hé rén jùn, bìng lì guì píng xiàn.
贵平(汉广都县地。西魏置和仁郡,并立贵平县。)
jǐng yán hàn wǔ yáng xiàn dì.
井研(汉武阳县地。)
shǐ jiàn yì hàn wǔ yáng xiàn dì.
始建(亦汉武阳县地。)
jí liáng xí jùn.
籍(梁席郡。)