lǐ lè qī
禮樂七
sì yuē jiā lǐ.
四曰嘉禮。
huáng dì jiā yuán fú.
皇帝加元服。
yǒu sī bo rì, gào yú tiān dì zōng miào.
有司卜日,告於天地宗廟。
qián yī rì, shàng shě shè xí yú tài jí diàn zhōng yíng zhī jiān, guǎn yán fēn chún, jiā zǎo xí zī chún, jiā cì xí fǔ chún. yǒu sī shè cì, zhǎn xiàn, shè àn, zhèn chē niǎn. shè wén guān wǔ pǐn yǐ shàng wèi yú xiàn dōng, wǔ guān yú xiàn xī, liù pǐn yǐ xià jiē yú héng jiē zhī nán, běi shàng. cháo jí shǐ fēn fāng yú wén wǔ guān dāng pǐn zhī xià, zhū qīn wèi yú sì pǐn wǔ pǐn zhī xià, huáng zōng qīn zài dōng, yì xìng qīn zài xī. fān kè fēn fāng gè yú cháo jí shǐ liù pǐn zhī nán, zhū zhōu shǐ rén yú cháo jí shǐ jiǔ pǐn zhī hòu. yòu shè tài shī tài wèi wèi yú héng jiē zhī nán, dào dōng, běi miàn xī shàng. diǎn yí yú xiàn dōng běi, zàn zhě èr rén zài nán, shǎo tuì, jù xī xiàng. yòu shè mén wài wèi yú dōng xī cháo táng, rú yuán rì.
前一日,尚舍設席於太極殿中楹之間,莞筵紛純,加藻席緇純,加次席黼純。 有司設次,展縣,設案,陣車輦。設文官五品以上位於縣東,武官於縣西,六品以 下皆於橫街之南,北上。朝集使分方於文武官當品之下,諸親位於四品、五品之下, 皇宗親在東,異姓親在西。籓客分方各於朝集使六品之南,諸州使人於朝集使九品 之後。又設太師、太尉位於橫街之南,道東,北面西上。典儀於縣東北,贊者二人 在南,少退,俱西向。又設門外位於東西朝堂,如元日。
qí rì, shì zhōng bǎn zòu qǐng zhōng yán. tài lè lìng gǔ chuī lìng shuài gōng rén rù jiù wèi. yǒu sī shè léi xǐ yú zuò jiē dōng nán, shè xí yú dōng fáng nèi, jìn xī, zhāng wéi yú dōng xù wài. diàn zhōng jiān chén gǔn fú yú nèi xí, dōng lǐng, zī lí yù zān jí zhì sān wù tóng xiāng, zài fú nán. yòu shè guǎn yán yī, fēn chún, jiā zǎo xí zī chún, jiā cì xí fǔ chún, zài nán. shàng shí shí lǐ zūn yú dōng xù wài wéi nèi, diàn zài zūn běi, shí jiǎo zhì sì gè yī. zhuàn chén yú zūn xī, biān dòu gè shí èr zǔ sān, zài biān dòu zhī běi. shè léi xǐ yú zūn dōng. gǔn miǎn yù dǎo zhì yú xiāng. tài cháng bó shì yī rén, lì yú xī jiē xià, dōng miàn. zhū shì wèi zhī guān jù yì gé fèng yíng, diǎn yí shuài zàn zhě jí qún guān yǐ cì rù jiù wèi. tài cháng bó shì yǐn tài cháng qīng shēng xī jiē, lì yú xī fáng wài, dāng hù běi xiàng. shì zhōng bǎn zòu wài bàn. huáng dì fú kōng dǐng hēi jiè zé jiàng shā páo, chū zì xī fáng, jí yù zuò lì. tài shī tài wèi rù jiù wèi. diǎn yí yuē: zài bài. zàn zhě chéng chuán, zài wèi zhě jiē zài bài. tài shī shēng zì xī jiē, lì yú dōng jiē shàng, dōng miàn. tài wèi yì zuò jiē xià léi xǐ, guàn shǒu, shēng zì dōng jiē, yì dōng fáng, qǔ lí zhì xiāng jìn, guì diàn yú yù zuò xī duān. tài shī yì yù zuò qián guì zòu yuē: zuò. huáng dì zuò. tài wèi dāng qián shǎo zuǒ, guì, tuō zé zhì yú xiāng, zhì bì, shè lí, xìng, shǎo xī, dōng miàn lì. tài shī jiàng, guàn, shòu miǎn, yòu zhí dǐng, zuǒ zhí qián, shēng zì xī jiē, dāng qián shǎo zuǒ, zhù yuē: lìng yuè jí rì, shǐ jiā yuán fú. shòu kǎo wéi qí, yǐ jiè jǐng fú. nǎi guì, guān, xìng, fù xī jiē shàng wèi. tài wèi qián, shǎo zuǒ, guì, shè zān, jié yīng, xìng, fù wèi. huáng dì xìng, shì dōng fáng. diàn zhōng jiān chè zhì lí xiāng yǐ tuì.
其日,侍中版奏「請中嚴」。太樂令、鼓吹令帥工人入就位。有司設罍洗於阼 階東南,設席於東房內,近西,張帷於東序外。殿中監陳袞服於內席,東領,緇纚、 玉簪及櫛三物同箱,在服南。又設莞筵一,紛純,加藻席緇純,加次席黼純,在南。 尚食實醴尊於東序外帷內,坫在尊北,實角、觶、柶各一。饌陳於尊西,籩、豆各 十二;俎三,在籩、豆之北。設罍洗於尊東。袞冕、玉導置於箱。太常博士一人, 立於西階下,東面。諸侍衛之官俱詣閣奉迎,典儀帥贊者及群官以次入就位。太常 博士引太常卿升西階,立於西房外,當戶北向。侍中版奏「外辦」。皇帝服空頂黑 介幘、絳紗袍,出自西房,即御座立。太師、太尉入就位。典儀曰:「再拜。」贊 者承傳,在位者皆再拜。太師升自西階,立於東階上,東面。太尉詣阼階下罍洗, 盥手,升自東階,詣東房,取纚櫛箱進,跪奠於御座西端。太師詣御座前跪奏曰: 「坐。」皇帝坐。太尉當前少左,跪,脫幘置於箱,櫛畢,設纚,興,少西,東面 立。太師降,盥,受冕,右執頂,左執前,升自西階,當前少左,祝曰:「令月吉 日,始加元服。壽考惟祺,以介景福。」乃跪,冠,興,復西階上位。太尉前,少 左,跪,設簪,結纓,興,復位。皇帝興,適東房。殿中監徹櫛纚箱以退。
huáng dì gǔn fú chū, jí xí nán xiàng zuò. tài wèi yì xù wài wéi nèi, guàn shǒu, xǐ zhì, zhuó lǐ, jiā sì fù zhī, miàn yè, lì yú xù nèi, nán miàn. tài shī jìn, shòu lǐ, miàn bǐng, qián, běi xiàng zhù yuē: gān lǐ wéi hòu, jiā jiàn lìng fāng. chéng tiān zhī xiū, shòu kǎo bù wàng. tuì, jiàng lì yú xī jiē xià, dōng miàn. jiāng zhù, diàn zhōng jiān lǜ jìn zhuàn zhě fèng zhuàn shè yú qián, huáng dì zuǒ zhí zhì, yòu qǔ pú, rǔ yú qǐ, jì yú biān dòu zhī jiān. tài wèi qǔ yuè yī yǐ jìn, huáng dì diàn zhì yú jiàn xī, shòu qǐ, shū zuǒ zhí běn, yòu jué mò yǐ jì, shàng zuǒ shǒu jì zhī, shòu tài wèi. tài wèi jiā yú zǔ, jiàng, lì yú tài shī zhī nán. huáng dì shuì shǒu qǔ zhì, yǐ sì jì lǐ, cuì lǐ, jiàn sì, diàn zhì yú jiàn dōng. tài shī tài wèi fù héng jiē nán wèi. diǎn yí yuē: zài bài. zàn zhě chéng chuán, zài wèi zhě jiē zài bài. tài shī tài wèi chū. shì zhōng qián, guì zòu lǐ bì. huáng dì xìng, rù zì dōng fáng, zài wèi zhě yǐ cì chū.
皇帝袞服出,即席南向坐。太尉詣序外帷內,盥手,洗觶,酌醴,加柶覆之, 面葉,立於序內,南面。太師進,受醴,面柄,前,北向祝曰:「甘醴唯厚,嘉薦 令芳。承天之休,壽考不忘。」退,降立於西階下,東面。將祝,殿中監率進饌者 奉饌設於前,皇帝左執觶,右取脯,擩於棨,祭於籩、豆之間。太尉取鸑一以進, 皇帝奠觶於薦西,受棨,舒左執本,右絕末以祭,上左手嚌之,授太尉。太尉加於 俎,降,立於太師之南。皇帝帨手取觶,以柶祭醴,啐醴,建柶,奠觶於薦東。太 師、太尉復橫街南位。典儀曰:「再拜。」贊者承傳,在位者皆再拜。太師、太尉 出。侍中前,跪奏「禮畢」。皇帝興,入自東房,在位者以次出。
huáng tài zǐ jiā yuán fú.
皇太子加元服。
yǒu sī yù zòu sī tú yī rén wèi bīn, qīng yī rén wèi zàn guān, lì bù chéng yǐ jiè zhī.
有司豫奏司徒一人為賓,卿一人為贊冠,吏部承以戒之。
qián yī rì, shàng shě shè yù wò yú tài jí diàn, yǒu sī shè qún guān zhī cì wèi, zhǎn xiàn, shè àn, chén chē yú, jiē rú huáng dì zhī guān. shè bīn shòu mìng wèi yú héng jiē nán dào dōng, zàn guān wèi yú qí hòu, shǎo dōng, jiē běi miàn. yòu shè wén wǔ guān mén wài wèi yú shùn tiān mén wài dào dōng xī.
前一日,尚舍設御幄於太極殿,有司設群官之次位,展縣,設案,陳車輿,皆 如皇帝之冠。設賓受命位於橫街南道東,贊冠位於其後,少東,皆北面。又設文武 官門外位於順天門外道東、西。
qí rì, shì zhōng zòu qǐng zhōng yán. qún guān yǒu sī jiē jiù wèi. bīn zàn rù, lì yú tài jí mén wài dào dōng, xī miàn. huáng mén shì láng yǐn zhǔ jié chí fān jié, zhōng shū shì láng yǐn zhì shū àn, lì yú lè xiàn dōng nán, xī miàn běi shàng. shì zhōng zòu wài bàn. huáng dì fú tōng tiān guān jiàng shā páo, chéng yú chū zì xī fáng, jí yù zuò. bīn zàn rù jiù wèi. diǎn yí yuē: zài bài. zài wèi jiē zài bài. shì zhōng jí shè rén qián chéng zhì, shì zhōng jiàng zhì bīn qián, chēng yǒu zhì. gōng zài bài. shì zhōng yuē: jiāng jiā guàn yú mǒu zhī shǒu, gōng qí jiāng shì. gōng shǎo jìn, běi miàn zài bài qǐ shǒu, cí yuē: chén bù mǐn, kǒng bù néng gòng shì, gǎn cí. shì zhōng shēng zòu, yòu chéng zhì jiàng, chēng: zhì zhǐ, gōng qí jiāng shì, wú cí. gōng zài bài. shì zhōng shè rén zhì qīng qián chēng chì zhǐ, qīng zài bài. shì zhōng yuē: jiāng jiā guàn yú mǒu zhī shǒu, qīng yí zàn guān. qīng zài bài. huáng mén shì láng zhí jié lì yú bīn dōng běi, xī miàn. bīn zài bài shòu jié, fù yú zhǔ jié, yòu zài bài. zhōng shū shì láng qǔ zhì shū lì bīn dōng běi, xī miàn, bīn zài bài, shòu zhì shū, yòu zài bài. diǎn yí yuē: zài bài. zàn zhě chéng chuán, zài wèi jiē zài bài. bīn zàn chū, huáng dì jiàng zuò, rù zì dōng fáng, zài wèi zhě yǐ cì chū. chū, bīn zàn chū mén, yǐ zhì shū zhì yú àn, yǐn yǐ fān jié, wēi yí náo chuī jí jiǔ pǐn yǐ shàng, jiē yì dōng gōng cháo táng.
其日,侍中奏「請中嚴」。群官有司皆就位。賓、贊入,立於太極門外道東, 西面。黃門侍郎引主節持幡節,中書侍郎引制書案,立於樂縣東南,西面北上。侍 中奏「外辦」。皇帝服通天冠、絳紗袍,乘輿出自西房,即御坐。賓、贊入就位。 典儀曰:「再拜。」在位皆再拜。侍中及舍人前承制,侍中降至賓前,稱「有制」。 公再拜。侍中曰:「將加冠於某之首,公其將事。」公少進,北面再拜稽首,辭曰: 「臣不敏,恐不能供事,敢辭。」侍中升奏,又承制降,稱:「制旨,公其將事, 無辭。」公再拜。侍中、舍人至卿前稱敕旨,卿再拜。侍中曰:「將加冠於某之首, 卿宜贊冠。」卿再拜。黃門侍郎執節立於賓東北,西面。賓再拜受節,付於主節, 又再拜。中書侍郎取制書立賓東北,西面,賓再拜,受制書,又再拜。典儀曰: 「再拜。」贊者承傳,在位皆再拜。賓、贊出,皇帝降坐,入自東房,在位者以次 出。初,賓、贊出門,以制書置於案,引以幡節,威儀鐃吹及九品以上,皆詣東宮 朝堂。
guān qián yī rì, wèi wèi shè bīn cì yú zhòng míng mén wài dào xī, nán xiàng, zàn guān yú qí xī nán. yòu shè cì yú mén nèi dào xī, yǐ dài bīn zàn. yòu shè huáng tài zǐ wèi yú gé wài dào dōng, xī xiàng. sān shī wèi yú dào xī, sān shǎo wèi yú qí nán, shǎo tuì, jù dōng xiàng. yòu shè xuān xiàn yú tíng, huáng tài zǐ shòu zhì wèi yú xiàn běi, jiě jiàn xí yú dōng běi, jiē běi miàn.
冠前一日,衛尉設賓次於重明門外道西,南向,贊冠於其西南。又設次於門內 道西,以待賓、贊。又設皇太子位於閣外道東,西向。三師位於道西,三少位於其 南,少退,俱東向。又設軒縣於庭,皇太子受制位於縣北,解劍席於東北,皆北面。
guān rì píng míng, gōng chén jiē cháo fú, qí yú gōng fú, jí yú zhòng míng mén wài cháo táng. zōng zhèng qīng chéng chē shì cóng, yì zuǒ chūn fāng quán tíng. zuǒ yòu èr lǜ gè lēi suǒ bù, tún mén liè zhàng. zuǒ shù zǐ bǎn zòu qǐng zhōng yán. qún guān yǒu sī rù jiù wèi. shè léi xǐ yú dōng jiē dōng nán. shè guān xí yú diàn shàng dōng bì xià shǎo nán, xī xiàng bīn xí yú xī jiē shàng, dōng xiàng zhǔ rén xí yú huáng tài zǐ xí xī nán, xī xiàng sān shī xí yú guān xí běi, sān shǎo xí yú guān xí nán. zhāng wéi yú dōng xù nèi, shè rù xí yú wéi zhōng. yòu zhāng wéi yú xù wài guān xí. nèi zhí láng chén fú yú wéi nèi, dōng lǐng běi shàng: gǔn miǎn, jīn shì xiàng hù yuǎn yóu guān. zī bù guān, fú xuán yī sù shang sù wěi bái shā zhōng dān qīng lǐng biǎo hóng jū, lǚ wà, gé dài dà dài, hù. zī lí xī zān èr wù tóng xiāng, zài fú nán. zhì shí yú xiāng, yòu zài nán. guǎn yán sì, zǎo xí sì, yòu zài nán. liáng hóng lìng shí cè zūn wǔ lǐ yú xù wài wéi nèi, shè léi xǐ yú zūn dōng, shí jīn yī, jiǎo zhì sì gè yī. tài guān lìng shí zhuàn dòu jiǔ biān jiǔ yú zūn xī, zǔ sān zài dòu běi. gǔn miǎn, yuǎn yóu sān liáng guān hēi jiè zé, zī bù guān qīng zǔ yīng shǔ yú guān, guān miǎn gè yī xiāng. fèng lǐ láng sān rén gè zhí lì yú xī jiē zhī xī, dōng miàn běi shàng. zhǔ rén zàn guān zhě zōng zhèng qīng wèi zhǔ rén, shù zǐ wèi zàn guān zhě. shēng, yì dōng xù wéi nèi shǎo běi hù dōng, xī lì. diǎn yè yǐn qún guān yǐ cì rù jiù wèi.
冠日平明,宮臣皆朝服,其餘公服,集於重明門外朝堂。宗正卿乘車侍從,詣 左春坊權停。左右二率各勒所部,屯門列仗。左庶子版奏「請中嚴」。群官有司入 就位。設罍洗於東階東南。設冠席於殿上東壁下少南,西向;賓席於西階上,東向; 主人席於皇太子席西南,西向;三師席於冠席北,三少席於冠席南。張帷於東序內, 設褥席於帷中。又張帷於序外冠席。內直郎陳服於帷內,東領北上:袞冕,金飾象 笏;遠遊冠。緇布冠,服玄衣、素裳、素韡、白紗中單、青領褾紘裾,履、襪,革 帶、大帶,笏。緇纚、犀簪二物同箱,在服南。櫛實於箱,又在南。莞筵四,藻席 四,又在南。良紘令實側尊甒醴於序外帷內,設罍洗於尊東,實巾一,角觶、柶各 一。太官令實饌豆九、籩九於尊西,俎三在豆北。袞冕,遠遊三梁冠、黑介幘,緇 布冠青組纓屬於冠,冠、冕各一箱。奉禮郎三人各執立於西階之西,東面北上。主 人、贊冠者宗正卿為主人,庶子為贊冠者。升,詣東序帷內少北、戶東,西立。典 謁引群官以次入就位。
chū, bīn zàn rù cì, zuǒ shù zǐ bǎn zòu wài bàn. tōng shì shè rén yǐn sān shī děng rù jiù gé wài dào xī wèi, dōng miàn lì. huáng tài zǐ kōng dǐng hēi jiè zé shuāng tóng jì cǎi yī zǐ kù zhě zhī chéng biǎo lǐng lǜ shēn wū pí lǚ, chéng yú yǐ chū. xǐ mǎ yíng yú gé mén wài, zuǒ shù zǐ qǐng jiàng yú, xǐ mǎ yǐn zhī dào dōng wèi, xī xiàng lì. zuǒ shù zǐ qǐng zài bài. sān shī sān shǎo dá bài. nǎi jiù jiē dōng nán wèi. sān shī zài qián, sān shǎo zài hòu, qiān niú èr rén jiā zuǒ yòu, qí yú zhàng wèi liè yú shī bǎo zhī wài. huáng tài zǐ nǎi chū yíng bīn, zhì zuò jiē dōng, xī miàn lì. zōng zhèng qīng lì yú mén dōng, xī miàn. bīn lì yú xī, dōng miàn. zōng zhèng qīng zài bài, bīn bù dá bài. bīn rù, zhǔ rén cóng rù, lì yú xiàn dōng běi, xī miàn. bīn rù, zàn guān zhě cóng, bīn yì diàn jiē jiān, nán miàn. zàn guān zhě lì yú bīn xī nán, dōng miàn. jié zài bīn dōng shǎo nán, xī miàn. zhì àn zài zàn guān xī nán, dōng miàn. bīn zhí zhì, huáng tài zǐ yì shòu zhì wèi, běi miàn lì. zhǔ jié tuō jié yī, bīn chēng yǒu zhì. huáng tài zǐ zài bài. xuān zhào yuē: yǒu zhì, huáng tài zǐ mǒu, jí rì yuán fú, lǜ yóu jiù zhāng, mìng tài wèi mǒu jiù gōng zhǎn lǐ. huáng tài zǐ zài bài. shǎo fù jìn yì bīn qián, shòu zhì shū, yǐ shòu huáng tài zǐ, fù yú shù zǐ. huáng tài zǐ shēng dōng jiē, rù yú dōng xù wéi nèi, jìn běi, nán miàn lì. bīn shēng xī jiē, jí zōng zhèng qīng gè lì xí hòu.
初,賓、贊入次,左庶子版奏「外辦」。通事舍人引三師等入就閣外道西位, 東面立。皇太子空頂黑介幘、雙童髻、彩衣、紫褲褶、織成褾領、綠紳、烏皮履, 乘輿以出。洗馬迎於閣門外,左庶子請降輿,洗馬引之道東位,西向立。左庶子請 再拜。三師、三少答拜。乃就階東南位。三師在前,三少在後,千牛二人夾左右, 其餘仗衛列於師、保之外。皇太子乃出迎賓,至阼階東,西面立。宗正卿立於門東, 西面。賓立於西,東面。宗正卿再拜,賓不答拜。賓入,主人從入,立於縣東北, 西面。賓入,贊冠者從,賓詣殿階間,南面。贊冠者立於賓西南,東面。節在賓東 少南,西面。制案在贊冠西南,東面。賓執制,皇太子詣受制位,北面立。主節脫 節衣,賓稱「有制」。皇太子再拜。宣詔曰:「有制,皇太子某,吉日元服,率由 舊章,命太尉某就宮展禮。」皇太子再拜。少傅進詣賓前,受制書,以授皇太子, 付於庶子。皇太子升東階,入於東序帷內,近北,南面立。賓升西階,及宗正卿各 立席後。
chū, bīn shēng, zàn guān zhě yì léi xǐ, guàn shǒu, shēng zì dōng jiē wéi nèi, yú zhǔ rén guān zàn zhī nán, jù xī miàn. zhǔ rén zàn guān zhě yǐn huáng tài zǐ chū, lì yú xí dōng, xī miàn. bīn zàn guān zhě qǔ lí zhì èr xiāng, zuò diàn yú yán. huáng tài zǐ jìn, shēng yán, xī miàn zuò. bīn zhī zàn guān zhě dōng miàn zuò, tuō zé zhì yú xiāng, zhì bì, shè lí, xìng, shǎo běi, nán miàn lì. zhí zī bù guān shēng, bīn jiàng yī děng shòu zhī, yòu zhí dǐng, zuǒ zhí qián, jìn, dōng xiàng lì, zhù yuē: lìng yuè jí rì, shǐ jiā yuán fú. qì jué yòu zhì, shèn qí chéng dé. shòu kǎo wéi qí, yǐ jiè jǐng fú. nǎi guì, guān, xìng, fù wèi. huáng tài zǐ dōng miàn lì, bīn yī huáng tài zǐ, zàn guān zhě yǐn shì dōng xù wéi nèi, fú xuán yī sù shang zhī fú yǐ chū, lì yú xí dōng, xī miàn. bīn yī huáng tài zǐ shēng yán, xī xiàng zuò. bīn zhī zàn guān zhě jìn, guì tuō zī bù guān zhì yú xiāng, xìng, fù wèi. bīn jiàng èr děng, shòu yuǎn yóu guān, yòu zhí dǐng, zuǒ zhí qián, jìn, zhù yuē: jí yuè lìng chén, nǎi shēn jiā fú, kè jìng wēi yí, shì zhāo jué dé. méi shòu wàn suì, yǒng shòu hú fú. nǎi guì, guān, xìng, fù wèi. huáng tài zi xìng, bīn yī huáng tài zǐ, zàn guān zhě yǐn shì dōng xù wéi nèi, cháo fú yǐ chū, lì yú xí dōng, xī miàn. bīn yī huáng tài zi shēng yán zuò, bīn zhī zàn guān zhě guì tuō yuǎn yóu guān, xìng, fù wèi. bīn jiàng sān děng shòu miǎn, yòu zhí dǐng, zuǒ zhí qián, jìn, zhù yuē: yǐ suì zhī zhèng, yǐ yuè zhī lìng. xián jiā qí fú, yǐ chéng jué dé. wàn shòu wú jiāng, chéng tiān zhī qìng. nǎi guì, guān, xìng, fù wèi. měi guān, jiē zàn guān zhě guì shè zān jié yīng.
初,賓升,贊冠者詣罍洗,盥手,升自東階帷內,於主人冠贊之南,俱西面。 主人贊冠者引皇太子出,立於席東,西面。賓贊冠者取纚、櫛二箱,坐奠於筵。皇 太子進,升筵,西面坐。賓之贊冠者東面坐,脫幘置於箱,櫛畢,設纚,興,少北, 南面立。執緇布冠升,賓降一等受之,右執頂,左執前,進,東向立,祝曰:「令 月吉日,始加元服。棄厥幼志,慎其成德。壽考惟祺,以介景福。」乃跪,冠,興, 復位。皇太子東面立,賓揖皇太子,贊冠者引適東序帷內,服玄衣素裳之服以出, 立於席東,西面。賓揖皇太子升筵,西向坐。賓之贊冠者進,跪脫緇布冠置於箱, 興,復位。賓降二等,受遠遊冠,右執頂,左執前,進,祝曰:「吉月令辰,乃申 嘉服,克敬威儀,式昭厥德。眉壽萬歲,永壽胡福。」乃跪,冠,興,復位。皇太 子興,賓揖皇太子,贊冠者引適東序帷內,朝服以出,立於席東,西面。賓揖皇太 子升筵坐,賓之贊冠者跪脫遠遊冠,興,復位。賓降三等受冕,右執頂,左執前, 進,祝曰:「以歲之正,以月之令。咸加其服,以成厥德。萬壽無疆,承天之慶。」 乃跪,冠,興,復位。每冠,皆贊冠者跪設簪、結纓。
huáng tài zǐ xìng, bīn yī huáng tài zǐ shì dōng xù, fú gǔn miǎn zhī fú yǐ chū, lì yú xí dōng, xī miàn. zàn guān zhě chè lí zhì xiāng yǐ rù, yòu qǔ yán rù yú wéi nèi. zhǔ rén zàn guān zhě yòu shè lǐ, huáng tài zǐ xí yú shì hù xī, nán xiàng, xià guǎn shàng zǎo. bīn zhī zàn guān zhě yú dōng xù wài wéi nèi, guàn shǒu xǐ zhì. diǎn shàn láng zhuó lǐ, jiā sì fù zhī, miàn bǐng, shòu zàn guān, lì yú xù nèi, nán miàn. bīn yī huáng tài zǐ jiù yán xī, nán miàn lì. bīn jìn, shòu lǐ, jiā sì, miàn bǐng, jìn, běi xiàng lì, zhù yuē: gān lǐ wéi hòu, jiā jiàn lìng fāng. bài shòu jì zhī, yǐ dìng jué xiáng. chéng tiān zhī xiū, shòu kǎo bù wàng. huáng tài zǐ bài, shòu zhì. bīn fù wèi, dōng miàn dá bài. zàn guān zhě yǔ jìn zhuàn zhě fèng zhuàn shè yú yán qián, huáng tài zǐ shēng yán zuò, zuǒ zhí zhì, yòu qǔ pú, rǔ yú qǐ, jì yú biān dòu zhī jiān. zàn guān zhě qǔ jiǔ jū, biàn rǔ yú dòu, yǐ shòu huáng tài zǐ, yòu jì yú biān dòu zhī jiān. zàn guān zhě qǔ yuè yī, yǐ shòu huáng tài zǐ, huáng tài zǐ diàn zhì yú jiàn xī, xìng, shòu yuè, què zuǒ shǒu zhí běn zuò, liáo yòu shǒu jué mò yǐ jì. zhǐ, zuǒ shǒu jì zhī, xìng, yǐ shòu zàn guān zhě, jiā yú zǔ. huáng tài zǐ zuò, shuì shǒu qǔ zhì, yǐ sì jì lǐ sān, shǐ xī yī jì, yòu xī zài jì, jiā sì yú zhì, miàn yè, xìng, yán mò zuò, cuì lǐ, jiàn sì, xìng, jiàng yán xī, nán miàn zuò, diàn zhì, zài bài, zhí zhì, xìng. bīn dá bài. huáng tài zǐ jiàng, lì yú xī jiē zhī dōng, nán miàn. bīn jiàng, lì yú xī jiē zhī xī shǎo nán, zàn guān suí jiàng, lì yú bīn xī nán, jiē dōng miàn. bīn shǎo jìn, zì zhī, zhù yuē: lǐ yí jì bèi, lìng yuè jí rì. zhāo gào jué zì, jūn zǐ yōu yí. yí zhī yú gǔ, yǒng shòu bǎo zhī. fèng chì zì mǒu. huáng tài zǐ zài bài yuē: mǒu suī bù mǐn, gǎn bù zhī fèng. yòu zài bài. xǐ mǎ yǐn tài zǐ jiàng zuò jiē wèi, sān shī zài nán, běi miàn, sān shǎo zài běi, nán miàn lì. huáng tài zǐ xī miàn zài bài, sān shī děng gè zài bài yǐ chū. diǎn yí yuē: zài bài. zàn zhě chéng chuán, zài wèi zhě jiē zài bài. zuǒ shù zǐ qián, chēng lǐ bì. huáng tài zǐ chéng yú yǐ rù, shì chén cóng zhì gé, bīn zàn jí zōng zhèng qīng chū jiù huì.
皇太子興,賓揖皇太子適東序,服袞冕之服以出,立於席東,西面。贊冠者徹 纚、櫛箱以入,又取筵入於帷內。主人贊冠者又設醴,皇太子席於室戶西,南向, 下莞上藻。賓之贊冠者於東序外帷內,盥手洗觶。典膳郎酌醴,加柶覆之,面柄, 授贊冠,立於序內,南面。賓揖皇太子就筵西,南面立。賓進,受醴,加柶,面柄, 進,北向立,祝曰:「甘醴唯厚,嘉薦令芳。拜受祭之,以定厥祥。承天之休,壽 考不忘。」皇太子拜,受觶。賓復位,東面答拜。贊冠者與進饌者奉饌設於筵前, 皇太子升筵坐,左執觶,右取脯,擩於棨,祭於籩、豆之間。贊冠者取韭菹,遍擩 於豆,以授皇太子,又祭於籩、豆之間。贊冠者取鸑一,以授皇太子,皇太子奠觶 於薦西,興,受鸑,卻左手執本坐,繚右手絕末以祭。止,左手嚌之,興,以授贊 冠者,加於俎。皇太子坐,帨手取觶,以柶祭醴三,始扱一祭,又扱再祭,加柶於 觶,面葉,興,筵末坐,啐醴,建柶,興,降筵西,南面坐,奠觶,再拜,執觶, 興。賓答拜。皇太子降,立於西階之東,南面。賓降,立於西階之西少南,贊冠隨 降,立於賓西南,皆東面。賓少進,字之,祝曰:「禮儀既備,令月吉日。昭告厥 字,君子攸宜。宜之於嘏,永受保之。奉敕字某。」皇太子再拜曰:「某雖不敏, 敢不祗奉。」又再拜。洗馬引太子降阼階位,三師在南,北面,三少在北,南面立。 皇太子西面再拜,三師等各再拜以出。典儀曰:「再拜。」贊者承傳,在位者皆再 拜。左庶子前,稱「禮畢」。皇太子乘輿以入,侍臣從至閣,賓、贊及宗正卿出就 會。
huáng zǐ guān.
皇子冠。
qián sān rì, běn sī shuài qí shǔ shì rì shì bīn yú tīng shì. qián èr rì, zhǔ rén zhì bīn zhī mén wài cì, dōng miàn, bīn lì yú zuò jiē xià, xī miàn, bīn zhě jìn yú zuǒ, běi miàn, shòu mìng chū, lì yú mén dōng, xī miàn, yuē: gǎn qǐng shì. zhǔ rén yuē: huáng zǐ mǒu wáng jiāng jiā guàn, qǐng mǒu gōng jiào zhī. bīn zhě rù gào, bīn chū, lì yú mén zuǒ, xī miàn, zài bài. zhǔ rén dá bài. zhǔ rén yuē: huáng zǐ mǒu wáng jiāng jiā guàn, yuàn mǒu gōng jiào zhī. bīn yuē: mǒu bù mǐn, kǒng bù néng gòng shì, gǎn cí. zhǔ rén yuē: mǒu yóu yuàn mǒu gōng jiào zhī. bīn yuē: wáng zhòng yǒu mìng, qí gǎn bù cóng. zhǔ rén zài bài ér hái, bīn bài sòng. mìng zàn guān zhě yì rú zhī.
前三日,本司帥其屬筮日、筮賓於聽事。前二日,主人至賓之門外次,東面, 賓立於阼階下,西面,儐者進於左,北面,受命出,立於門東,西面,曰:「敢請 事。」主人曰:「皇子某王將加冠,請某公教之。」儐者入告,賓出,立於門左, 西面,再拜。主人答拜。主人曰:「皇子某王將加冠,願某公教之。」賓曰:「某 不敏,恐不能共事,敢辭。」主人曰:「某猶願某公教之。」賓曰:「王重有命, 其敢不從。」主人再拜而還,賓拜送。命贊冠者亦如之。
guān zhī rì, sù xìng, shè xǐ yú zuò jiē dōng nán, xí yú dōng fáng nèi xī yōng xià. chén yī yú xí, dōng lǐng běi shàng: gǔn miǎn, yuǎn yóu guān, zī bù guān. zī lí xī zān zhì shí yú xiāng, zài fú nán. guǎn yán zǎo xí gè sān, zài nán. shè zūn yú fáng hù zhī wài xī, liǎng wǔ xuán jiǔ zài xī, jiā sháo mì. shè diàn yú zūn dōng, zhì èr jué yú diàn, jiā mì. dòu shí biān shí zài fú běi, zǔ sān zài biān dòu zhī běi. zhì míng, bīn zàn zhì yú zhǔ rén dà mén wài zhī cì, yuǎn yóu sān liáng zī bù guān gè yī xiāng, gè yī rén zhí zhī, dài yú xī jiē zhī xī, dōng miàn běi shàng. shè zhǔ rén zhī xí yú zuò jiē shàng, xī miàn bīn xí yú xī jiē shàng, dōng miàn huáng zǐ xí yú shì hù dōng fáng hù xī, nán miàn. jù xià guǎn shàng zǎo. zhǔ rén lì yú zuò jiē xià, dāng dōng fáng, xī miàn. zhū qīn lì yú léi xǐ dōng nán, xī miàn běi shàng. bīn zhě lì yú mén nèi dào nán, běi miàn. huáng zǐ shuāng tóng jì kōng dǐng zé cǎi kù zhě jǐn shēn wū pí lǚ, lì yú fáng nèi, nán miàn. zhǔ rén zàn guān zhě lì yú fáng nèi hù dōng, xī miàn. bīn jí zàn guān zhě chū, lì yú mén xī, zàn guān zhě shǎo tuì, jù dōng miàn běi shàng.
冠之日,夙興,設洗於阼階東南,席於東房內西墉下。陳衣於席,東領北上: 袞冕,遠遊冠,緇布冠。緇纚、犀簪、櫛實於箱,在服南。莞筵、藻席各三,在南。 設尊於房戶之外西,兩甒玄酒在西,加勺冪。設坫於尊東,置二爵於坫,加冪。豆 十、籩十在服北,俎三在籩、豆之北。質明,賓、贊至於主人大門外之次,遠遊三 梁、緇布冠各一箱,各一人執之,待於西階之西,東面北上。設主人之席於阼階上, 西面;賓席於西階上,東面;皇子席於室戶東、房戶西,南面。俱下莞上藻。主人 立於阼階下,當東房,西面。諸親立於罍洗東南,西面北上。儐者立於門內道南, 北面。皇子雙童髻、空頂幘、彩褲褶、錦紳、烏皮履,立於房內,南面。主人贊冠 者立於房內戶東,西面。賓及贊冠者出,立於門西,贊冠者少退,俱東面北上。
bīn zhě shòu mìng yú zhǔ rén, chū, lì yú mén dōng, xī miàn, yuē: gǎn qǐng shì. bīn yuē: huáng zǐ mǒu wáng jiāng jiā guàn mǒu jǐn yīng mìng. bīn zhě rù gào, zhǔ rén chū yíng bīn, xī miàn zài bài, bīn dá bài. zhǔ rén yī zàn guān zhě, zàn guān zhě bào yī, zhǔ rén yòu yī bīn, bīn bào. zhǔ rén rù, bīn zàn guān zhě yǐ cì rù, jí nèi mén, zhǔ rén yī bīn, bīn rù, zàn guān zhě cóng zhī. zhì nèi liù, jiāng qū yī, bīn bào yī. zhì jiē, zhǔ rén lì yú jiē dōng, xī miàn bīn lì yú jiē xī, dōng miàn. zhǔ rén yuē: qǐng gōng shēng. bīn yuē: mǒu bèi jiāng shì, gǎn cí. zhǔ rén yuē: gù qǐng gōng shēng. bīn yuē: mǒu gǎn gù cí. zhǔ rén yuē: zhōng qǐng gōng shēng. bīn yuē: mǒu gǎn zhōng cí. zhǔ rén shēng zì zuò jiē, lì yú xí dōng, xī xiàng bīn shēng zì xī jiē, lì yú xí xī, dōng xiàng. zàn guān zhě jí tíng, guàn yú xǐ, shēng zì xī jiē, rù yú dōng fáng, lì yú zhǔ rén zàn guān zhě zhī nán, jù xī miàn.
儐者受命於主人,出,立於門東,西面,曰:「敢請事。」賓曰:「皇子某王 將加冠、某謹應命。」儐者入告,主人出迎賓,西面再拜,賓答拜。主人揖贊冠者, 贊冠者報揖,主人又揖賓,賓報。主人入,賓、贊冠者以次入,及內門,主人揖賓, 賓入,贊冠者從之。至內霤,將曲揖,賓報揖。至階,主人立於階東,西面;賓立 於階西,東面。主人曰:「請公升。」賓曰:「某備將事,敢辭。」主人曰:「固 請公升。」賓曰:「某敢固辭。」主人曰:「終請公升。」賓曰:「某敢終辭。」 主人升自阼階,立於席東,西向;賓升自西階,立於席西,東向。贊冠者及庭,盥 於洗,升自西階,入於東房,立於主人贊冠者之南,俱西面。
zhǔ rén zàn guān zhě yǐn huáng zǐ chū, lì yú fáng hù wài xī, nán miàn. bīn zhī zàn guān zhě qǔ lí zhì zān xiāng, guì diàn yú huáng zǐ yán dōng duān, xìng, xí dōng shǎo běi, nán miàn lì. bīn yī huáng zǐ, bīn zhǔ jù jí zuò. huáng zǐ jìn, shēng xí, nán miàn zuò. bīn zhī zàn guān zhě jìn yán qián, běi miàn, guì tuō shuāng tóng jì zhì yú xiāng, zhì bì, shè lí. bīn jiàng, guàn, zhǔ cóng jiàng. bīn dōng miàn cí yuē: yuàn zhǔ bù jiàng. zhǔ rén yuē: gōng jiàng rǔ, gǎn bù cóng jiàng. bīn jì guàn, yì xī jiē. bīn zhǔ yī yī yī ràng, shēng. zhǔ rén lì yú xí hòu, xī miàn, bīn lì yú xī jiē shàng, dōng miàn. zhí zī bù guān zhě shēng, bīn jiàng yī děng shòu zhī, yòu zhí dǐng, zuǒ zhí qián, běi miàn guì, guān, xìng, fù xī jiē shàng xí hòu, dōng miàn lì. huáng zǐ xìng, bīn yī huáng zǐ shì fáng, bīn zhǔ jù zuò. huáng zǐ fú qīng yī sù shang zhī fú, chū fáng hù xī, nán miàn lì. bīn yī huáng zǐ, huáng zǐ jìn, lì yú xí hòu, nán miàn. bīn jiàng, guàn, zhǔ rén cóng jiàng, cí duì rú chū. bīn guì qǔ jué yú fěi, xìng, xǐ, yì xī jiē, bīn zhǔ yī yī yī ràng, shēng, zuò, zhǔ rén lì yú xí hòu, xī miàn. bīn yì jiǔ zūn suǒ, zhuó jiǔ jìn huáng zǐ yán qián, běi xiàng lì, zhù yuē: zhǐ jiǔ jì qīng, jiā jiàn dǎn shí. shǐ jiā yuán fú, xiōng dì jù lái. xiào yǒu shí gé, yǒng nǎi bǎo zhī. huáng zǐ yán xī bài jué, bīn fù xī jiē shàng, dōng miàn dá bài. zhí zhuàn zhě jiàn biān dòu yú huáng zǐ yán qián. huáng zǐ shēng zuò, zuǒ zhí jué, yòu qǔ pú, shou xū yú qǐ, jì yú biān dòu zhī jiān, jì jiǔ, xìng, yán mò zuò, cuì jiǔ, zhí jué, xìng, jiàng yán, diàn jué, zài bài, zhí jué xìng. bīn dá bài. guān zhě shēng yán, guì diàn jué yú jiàn dōng, xìng, lì yú yán xī, nán miàn. zhí zhuàn zhě chè jiàn jué.
主人贊冠者引皇子出,立於房戶外西,南面。賓之贊冠者取纚、櫛、簪箱,跪 奠於皇子筵東端,興,席東少北,南面立。賓揖皇子,賓、主俱即座。皇子進,升 席,南面坐。賓之贊冠者進筵前,北面,跪脫雙童髻置於箱,櫛畢,設纚。賓降, 盥,主從降。賓東面辭曰:「願主不降。」主人曰:「公降辱,敢不從降。」賓既 盥,詣西階。賓、主一揖一讓,升。主人立於席後,西面,賓立於西階上,東面。 執緇布冠者升,賓降一等受之,右執頂,左執前,北面跪,冠,興,復西階上席後, 東面立。皇子興,賓揖皇子適房,賓、主俱坐。皇子服青衣素裳之服,出房戶西, 南面立。賓揖皇子,皇子進,立於席後,南面。賓降,盥,主人從降,辭對如初。 賓跪取爵於篚,興,洗,詣西階,賓、主一揖一讓,升,坐,主人立於席後,西面。 賓詣酒尊所,酌酒進皇子筵前,北向立,祝曰:「旨酒既清,嘉薦亶時。始加元服, 兄弟具來。孝友時格,永乃保之。」皇子筵西拜爵,賓復西階上,東面答拜。執饌 者薦籩、豆於皇子筵前。皇子升座,左執爵,右取脯,扌需於棨,祭於籩、豆之間, 祭酒,興,筵末坐,啐酒,執爵,興,降筵,奠爵,再拜,執爵興。賓答拜。冠者 升筵,跪奠爵於薦東,興,立於筵西,南面。執饌者徹薦爵。
bīn yī huáng zǐ, huáng zǐ jìn, shēng yán, nán xiàng zuò. bīn zhī zàn guān zhě guì tuō zī bù guān, zhì yú xiāng. bīn jiàng èr děng, shòu yuǎn yóu guān, guān zhī. huáng zǐ xìng, bīn yī huáng zǐ shì fáng, bīn zhǔ jù zuò. huáng zǐ fú cháo fú, chū fáng hù xī, nán miàn lì. bīn zhǔ jù xìng, bīn yī huáng zǐ, huáng zǐ jìn, lì yú xí hòu, nán miàn. bīn yì zūn suǒ, qǔ jué zhuó jiǔ, jìn huáng zǐ yán qián, běi xiàng lì, zhù yuē: zhǐ jiǔ jì xū, jiā jiàn yī pú. nǎi shēn qí fú, lǐ yí yǒu xù. jì cǐ jiā jué, chéng tiān zhī hù. huáng zǐ yán xī bài, shòu jué, jì zhuàn rú chū lǐ. bīn yī huáng zǐ jìn, shēng xí, nán miàn zuò. bīn zhī zàn guān zhě guì tuō jìn xián guān, bīn jiàng sān děng, shòu miǎn, guān zhī. měi guān, jiē zàn guān zhě shè zān jié yīng.
賓揖皇子,皇子進,升筵,南向坐。賓之贊冠者跪脫緇布冠,置於箱。賓降二 等,受遠遊冠,冠之。皇子興,賓揖皇子適房,賓、主俱坐。皇子服朝服,出房戶 西,南面立。賓、主俱興,賓揖皇子,皇子進,立於席後,南面。賓詣尊所,取爵 酌酒,進皇子筵前,北向立,祝曰:「旨酒既湑,嘉薦伊脯。乃申其服,禮儀有序。 祭此嘉爵,承天之祜。」皇子筵西拜,受爵,祭饌如初禮。賓揖皇子進,升席,南 面坐。賓之贊冠者跪脫進賢冠,賓降三等,受冕,冠之。每冠,皆贊冠者設簪結纓。
huáng zǐ xìng, bīn yī huáng zǐ shì fáng, fú gǔn miǎn yǐ chū fāng fáng hù xī, nán miàn. bīn yī huáng zǐ, jìn, lì yú xí hòu, nán miàn. bīn yì jiǔ zūn suǒ, qǔ jué zhuó jiǔ jìn huáng zǐ, zhù yuē: zhǐ jiǔ lìng fāng, biān dòu yǒu chǔ. xián jiā qí fú, yáo shēng zhé zǔ. chéng tiān zhī qìng, shòu fú wú jiāng. huáng zǐ yán xī bài, shòu jué. zhí zhuàn zhě jiàn biān dòu, shè zǔ yú qí nán. huáng zǐ shēng yán zuò, zhí jué, jì pú qǐ. zàn guān zhě qǔ yuè yī yǐ shòu huáng zǐ, huáng zǐ diàn jué yú jiàn xī, xìng, shòu, zuò, jì, zuǒ shǒu jì zhī, xìng, jiā yú zǔ. huáng zǐ zuò, shuì shǒu zhí jué, jì jiǔ, xìng, yán mò zuò, cuì jiǔ, jiàng yán xī, nán miàn zuò, diàn jué, zài bài, zhí jué xìng. bīn dá bài. huáng zǐ shēng yán zuò, diàn jué yú jiàn dōng, xìng. zàn guān zhě yǐn huáng zǐ jiàng, lì yú xī jiē zhī dōng, nán miàn.
皇子興,賓揖皇子適房,服袞冕以出方房戶西,南面。賓揖皇子,進,立於席 後,南面。賓詣酒尊所,取爵酌酒進皇子,祝曰:「旨酒令芳,籩豆有楚。咸加其 服,餚升折俎。承天之慶,受福無疆。」皇子筵西拜,受爵。執饌者薦籩、豆,設 俎於其南。皇子升筵坐,執爵,祭脯棨。贊冠者取鸑一以授皇子,皇子奠爵於薦西, 興,受,坐,祭,左手嚌之,興,加於俎。皇子坐,涚手執爵,祭酒,興,筵末坐, 啐酒,降筵西,南面坐,奠爵,再拜,執爵興。賓答拜。皇子升筵坐,奠爵於薦東, 興。贊冠者引皇子降,立於西階之東,南面。
chū, huáng zǐ jiàng, bīn jiàng zì xī jiē, zhí xī xù dōng miàn lì. zhǔ rén jiàng zì dōng jiē, zhí dōng xù xī miàn lì. bīn shǎo jìn, zì zhī yuē: lǐ yí jì bèi, lìng yuè jí rì. zhāo gào qí zì, yuán zì kǒng jiā. jūn zǐ yōu yí, yí zhī yú gǔ. yǒng shòu bǎo zhī, yuē mèng mǒu fǔ. zhòng shū jì wéi qí suǒ dāng. huáng zǐ yuē: mǒu suī bù mǐn, sù yè zhī fèng. bīn chū, zhǔ rén sòng yú nèi mén wài, zhǔ rén xī miàn qǐng bīn yuē: gōng rǔ zhí shì, qǐng lǐ cóng zhě. bīn yuē: mǒu jì dé jiāng shì, gǎn cí. zhǔ rén yuē: gǎn gù yǐ qǐng. bīn yuē: mǒu cí bù dé mìng, gǎn bù cóng? bīn jiù cì, zhǔ rén rù.
初,皇子降,賓降自西階,直西序東面立。主人降自東階,直東序西面立。賓 少進,字之曰:「禮儀既備,令月吉日。昭告其字,爰字孔嘉。君子攸宜,宜之於 嘏。永受保之,曰孟某甫。」仲、叔、季唯其所當。皇子曰:「某雖不敏,夙夜祗 奉。」賓出,主人送於內門外,主人西面請賓曰:「公辱執事,請禮從者。」賓曰: 「某既得將事,敢辭。」主人曰:「敢固以請。」賓曰:「某辭不得命,敢不從?」 賓就次,主人入。
chū, bīn chū, huáng zǐ dōng miàn jiàn, zhū qīn bài zhī, huáng zǐ dá bài. huáng zǐ rù jiàn nèi wài zhū zūn yú bié suǒ.
初,賓出,皇子東面見,諸親拜之,皇子答拜。皇子入見內外諸尊於別所。
bīn zhǔ jì shì fú, gǎi shè xí, qì, bīn zàn jù chū cì, lì yú mén xī. zhǔ rén chū yī bīn, bīn bào yī. zhǔ rén xiān rù, bīn zàn cóng zhī. zhì jiē, yī yī yī ràng, shēng zuò, jù zuò. huì qì, bīn lì yú xī jiē shàng, zàn guān zhě zài běi, shǎo tuì, jù dōng miàn. zhǔ rén lì yú dōng jiē shàng, xī miàn. zhǎng shì zhě fèng shù bó zhī fěi shēng, shòu zhǔ rén yú xù duān. zhǔ rén zhí fěi shǎo jìn, xī miàn lì. yòu zhǎng shì zhě fèng bì fěi shēng, lì yú zhǔ rén hòu. bì fěi shēng, qiān mǎ zhě qiān liǎng mǎ rù, chén yú mén nèi, sān fēn tíng yī zài nán, běi shǒu xī shàng. bīn hái xī jiē shàng, běi miàn zài bài. zhǔ rén jìn, lì yú yíng jiān, zàn guān zhě lì yú bīn zuǒ, shǎo tuì, jù běi miàn zài bài. zhǔ rén nán miàn, bīn zàn jìn, lì yú zhǔ rén zhī yòu, jù nán miàn dōng shàng. zhǔ rén shòu bì, bīn shòu zhī, tuì, fù wèi. yú zhǔ rén shòu bì, zhǎng shì zhě yòu yǐ bì fěi shòu zàn guān zhě. zhǔ rén hái zuò jiē shàng, běi miàn bài sòng, bīn zàn jiàng zì xī jiē, cóng zhě yà shòu bì. bīn dāng tíng shí, dōng miàn yī, chū, qiān mǎ zhě cóng chū, cóng zhě yà shòu mǎ yú mén wài. bīn jiàng, zhǔ rén jiàng. sòng bīn yú dà mén, xī miàn zài bài.
賓、主既釋服,改設席,訖,賓、贊俱出次,立於門西。主人出揖賓,賓報揖。 主人先入,賓、贊從之。至階,一揖一讓,升坐,俱坐。會訖,賓立於西階上,贊 冠者在北,少退,俱東面。主人立於東階上,西面。掌事者奉束帛之篚升,授主人 於序端。主人執篚少進,西面立。又掌事者奉幣篚升,立於主人後。幣篚升,牽馬 者牽兩馬入,陳於門內,三分庭一在南,北首西上。賓還西階上,北面再拜。主人 進,立於楹間,贊冠者立於賓左,少退,俱北面再拜。主人南面,賓、贊進,立於 主人之右,俱南面東上。主人授幣,賓受之,退,復位。於主人授幣,掌事者又以 幣篚授贊冠者。主人還阼階上,北面拜送,賓、贊降自西階,從者訝受幣。賓當庭 實,東面揖,出,牽馬者從出,從者訝受馬於門外。賓降,主人降。送賓於大門, 西面再拜。
ruò zhū chén zhī dí zǐ sān jiā, jiē zhù ér guān, yòu zhù ér zhuó, yòu zhù ér zì. shù zǐ sān jiā, jì jiā, rán hòu zhuó ér zhù zhī, yòu zhù ér zì. qí shǐ guān jiē zī bù zài jiā jiē jìn xián qí sān jiā, yī pǐn zhī zǐ yǐ gǔn miǎn, èr pǐn zhī zǐ yǐ jīng miǎn, sān pǐn zhī zǐ yǐ cuì miǎn, sì pǐn zhī zǐ yǐ chī miǎn, wǔ pǐn zhī zǐ yǐ xuán miǎn, liù pǐn zhì yú jiǔ pǐn zhī zǐ yǐ jué biàn. qí fú cóng zhī. qí jí xí ér guān yě, dí zǐ xī miàn, shù zǐ nán miàn. qí shì rì, shì bīn zàn, suì jiè zhī, jí qí suǒ yǐ guān zhī lǐ, jiē rú qīn wáng.
若諸臣之嫡子三加,皆祝而冠,又祝而酌,又祝而字。庶子三加,既加,然後 酌而祝之,又祝而字。其始冠皆緇布;再加皆進賢;其三加,一品之子以袞冕,二 品之子以驚冕,三品之子以毳冕,四品之子以絺冕,五品之子以玄冕,六品至於九 品之子以爵弁。其服從之。其即席而冠也,嫡子西面,庶子南面。其筮日,筮賓、 贊,遂戒之,及其所以冠之禮,皆如親王。