wén yì shàng
文藝上
táng yǒu tiān xià sān bǎi nián, wén zhāng wú lǜ sān biàn. gāo zǔ tài zōng, dà nán shǐ yí, yán jiāng zuǒ yú fēng, chī jù huì zhāng, chuāi hé dī áng, gù wáng yáng wèi zhī bó. xuán zōng hǎo jīng shù, qún chén shāo yàn diāo tuàn, suǒ lǐ zhì, chóng yǎ chù fú, qì yì xióng hún, zé yàn xǔ shàn qí zōng. shì shí, táng xìng yǐ bǎi nián, zhū rú zhēng zì míng jiā. dà lì zhèng yuán jiān, měi cái bèi chū, rǔ jì dào zhēn, hán yǒng shèng yá, yú shì hán yù chàng zhī, liǔ zōng yuán lǐ áo huáng fǔ shí děng hé zhī, pái zhú bǎi jiā, fǎ dù sēn yán, dǐ lì jìn wèi, shàng yà hàn zhōu, táng zhī wén wán rán wèi yī wáng fǎ, cǐ qí jí yě. ruò shì cóng chóu fèng zé lǐ jiào sòng zhī wèn shěn quán qī wáng wéi, zhì cè zé cháng gǔn yáng yán lù zhì quán dé yú wáng zhòng shū lǐ dé yù, yán shī zé dù fǔ lǐ bái yuán zhěn bái jū yì liú yǔ xī, jué guài zé lǐ hè dù mù lǐ shāng yǐn, jiē zhuō rán yǐ suǒ zhǎng wèi yī shì guān, qí kě shàng yǐ.
唐有天下三百年,文章無慮三變。高祖、太宗,大難始夷,沿江左餘風,絺句 繪章,揣合低卬,故王、楊為之伯。玄宗好經術,群臣稍厭雕彖,索理致,崇雅 黜浮,氣益雄渾,則燕、許擅其宗。是時,唐興已百年,諸儒爭自名家。大曆、正 元間,美才輩出,擩嚌道真,涵泳聖涯,於是韓愈倡之,柳宗元、李翱、皇甫湜等 和之,排逐百家,法度森嚴,抵轢晉、魏,上軋漢、周,唐之文完然為一王法,此 其極也。若侍從酬奉則李嶠、宋之問、沈佺期、王維,制冊則常袞、楊炎、陸贄、 權德輿、王仲舒、李德裕,言詩則杜甫、李白、元稹、白居易、劉禹錫,譎怪則李 賀、杜牧、李商隱,皆卓然以所長為一世冠,其可尚已。
rán cháng yán zhī, fū zǐ zhī mén yǐ wén xué wèi xià kē, hé zāi? gài tiān zhī fù yǔ, yú jūn zǐ xiǎo rén wú cháng fēn, wéi néng zhě dé zhī, gù hào yī yì. zì zhōng zhì yǐ hái, shì yǐ qǔ bài zhě yǒu zhī, péng jiān shì wěi zhě yǒu zhī, yuàn wàng shàn guó zhě yǒu zhī. ruò jūn zǐ zé bù rán, zì néng yǐ gōng yè xíng shí guāng míng yú shí, yì bù yī yú lì yán ér chuí bù fǔ, yǒu rú bù dé shì, gù qiě chǎn yì yōu yóu, yì bù jí pái, yuàn bù jí fěi, ér bù wàng nà jūn yú shàn, gù kě guì yě. jīn dàn qǔ yǐ wén zì míng zhě wèi wén yì piān, ruò wéi yīng wù shěn yà zhī yán fáng zǔ yǒng xuē néng zhèng gǔ děng, qí lèi shàng duō, jiē bān bān yǒu wén zài rén jiān, shǐ jiā yì qí xíng shì, gù fú dé ér shù yún.
然嘗言之,夫子之門以文學為下科,何哉?蓋天之付與,於君子小人無常分, 惟能者得之,故號一藝。自中智以還,恃以取敗者有之,朋奸飾偽者有之,怨望訕 國者有之。若君子則不然,自能以功業行實光明於時,亦不一於立言而垂不腐,有 如不得試,固且闡繹優遊,異不及排,怨不及誹,而不忘納君於善,故可貴也。今 但取以文自名者為《文藝篇》,若韋應物、沈亞之、閻防、祖詠、薛能、鄭谷等, 其類尚多,皆班班有文在人間,史家逸其行事,故弗得而述雲。
yuán lǎng, qí xiān yōng zhōu zhǎng ān rén. fù shū, shì chén wèi shàng shū zuǒ pú shè. lǎng zài chén wèi mì shū láng, jiāng zǒng yóu qì zhī. hòu zhǔ wén qí cái, zhào wèi yuè fù yī piān, sǎ rán wú liú sī, hòu zhǔ yuē: xiè zhuāng bù dé dú měi yú qián yǐ. fù zhào wèi zhī cǎo jiā lián èr sòng, tàn shǎng yóu hòu. lèi qiān tài zǐ xǐ mǎ dé jiào diàn xué shì. chén wáng rù suí, lì shàng shū yí cáo láng.
袁朗,其先雍州長安人。父樞,仕陳為尚書左僕射。朗在陳為秘書郎,江總尤 器之。後主聞其才,詔為《月賦》一篇,洒然無留思,後主曰:「謝莊不得獨美於 前矣。」復詔為《芝草》、《嘉蓮》二頌,嘆賞尤厚。累遷太子洗馬、德教殿學士。 陳亡入隋,歷尚書儀曹郎。
wǔ dé chū, yǐn tài zǐ yǔ qín wáng qí wáng xiāng qīng, zhēng zhì míng chén yǐ zì zhù. tài zǐ yǒu zhān shì lǐ gāng dòu guǐ shù zǐ péi jǔ zhèng shàn guǒ yǒu hè dé rén xǐ mǎ wèi zhēng zhōng shè rén wáng guī shè rén xú shī mó lǜ gèng lìng ōu yáng xún diǎn shàn jiān rèn càn zhí diǎn shū fāng táng lín lǒng xī gōng fǔ jì jiǔ wéi tǐng jì shì cān jūn shì yǔ bào zuǒ lǐng dà dū dū fǔ zhǎng shǐ táng xiàn qín wáng yǒu yǒu yú zhì níng jì shì cān jūn shì fáng xuán líng yú shì nán yán sī lǔ zī yì cān jūn shì dòu lún xiāo jǐng bīng cáo dù rú huì kǎi cáo chǔ suì liáng shì cáo dài zhòu yán lì dé cān jūn shì xuē yuán jìng cài yǔn gōng zhǔ bù xuē shōu lǐ dào xuán diǎn qiān sū gàn wén xué yáo sī lián chǔ liàng dūn huáng gōng fǔ wén xué yán shī gǔ yòu yuán shuài fǔ sī mǎ xiāo yǔ xíng jūn yuán shuài fǔ zhǎng shǐ qū tū tōng sī mǎ dòu dàn tiān cè fǔ zhǎng shǐ táng jiǎn sī mǎ fēng lún jūn zī jì jiǔ sū shì zhǎng bīng cáo cān jūn shì dù yān cāng cáo lǐ shǒu sù cān jūn shì yán xiāng shí qí wáng yǒu jì shì cān jūn shì róng jiǔ sī hù cáo wǔ shì yì diǎn qiān péi xuān yǎn, lǎng wèi wén xué. cóng fù dì chéng xù yì yǒu míng, wáng zhào wèi wén xué guǎn xué shì. lǎng lèi fēng rǔ nán xiàn nán, zài zhuǎn gěi shì zhōng. zú, tài zōng wèi fèi cháo yī rì, wèi gāo shì lián yuē: lǎng rèn qiǎn ér xìng jǐn hòu, shǐ rén dào xī. zhào gěi sàng fèi, cún wèn qí jiā.
武德初,隱太子與秦王、齊王相傾,爭致名臣以自助。太子有詹事李綱、竇軌、 庶子裴矩、鄭善果、友賀德仁、洗馬魏徵、中舍人王珪、舍人徐師謨、率更令歐陽 詢、典膳監任璨、直典書坊唐臨、隴西公府祭酒韋挺、記室參軍事庾抱、左領大都 督府長史唐憲;秦王有友于志寧、記室參軍事房玄齡、虞世南、顏思魯、諮議參軍 事竇綸、蕭景、兵曹杜如晦、鎧曹褚遂良、士曹戴胄、閻立德、參軍事薛元敬、蔡 允恭、主簿薛收、李道玄、典簽蘇干、文學姚思廉、褚亮、敦煌公府文學顏師古、 右元帥府司馬蕭瑀、行軍元帥府長史屈突通、司馬竇誕、天策府長史唐儉、司馬封 倫、軍諮祭酒蘇世長、兵曹參軍事杜淹、倉曹李守素、參軍事顏相時;齊王有記室 參軍事榮九思、戶曹武士逸、典簽裴宣儼,朗為文學。從父弟承序亦有名,王召為 文學館學士。朗累封汝南縣男,再轉給事中。卒,太宗為廢朝一日,謂高士廉曰: 「朗任淺而性謹厚,使人悼惜。」詔給喪費,存問其家。
lǎng yuǎn zǔ pāng, wèi hàn sī tú. zì pāng zhì lǎng fán shí èr shì, qí jiān wèi sī tú sī kōng zhě sì shì, shū yǐ chá jiē sǐ sòng nán, áng zhe jié qí liáng. shí lǎng zì yǐ zhōng wài rén wù wèi hǎi nèi guān, suī láng yá wáng shì zhǒng wèi gōng qīng, tè yǐ lèi cháo zuǒ mìng yǒu gōng, bǐ bù wèi wǔ.
朗遠祖滂,為漢司徒。自滂至朗凡十二世,其間位司徒、司空者四世,淑、顗、 察皆死宋難,昂著節齊、梁。時朗自以中外人物為海內冠,雖琅邪王氏踵為公卿, 特以累朝佐命有功,鄙不為伍。
lǎng sūn yì, shén gōng zhōng wèi sū zhōu cì shǐ. sī mǎ zhāng pèi zhě, shì zhōng wén guàn zi, cháng bái yì yuē: zhōu dé yī zhǎng shǐ, lǒng xī lǐ dǎn, tiān xià jiǎ mén yě. yì yuē: fū mén hù zhě, lì shì míng jié wèi tiān xià suǒ gāo, lǎo fū shì yě. shān dōng rén shàng hūn gòu, qiú lù lì ěr, zhì jiàn wēi shòu mìng, zé wú rén yān, hé zú shàng xié? pèi dà cán.
朗孫誼,神功中為蘇州刺史。司馬張沛者,侍中文瓘子,嘗白誼曰:「州得一 長史,隴西李亶,天下甲門也。」誼曰:「夫門戶者,歷世名節為天下所高,老夫 是也。山東人尚婚媾,求祿利耳,至見危受命,則無人焉,何足尚邪?」沛大慚。
chéng xù wèi qí wáng yuán jí fǔ xué shì, fǔ fèi, bǔ jiàn chāng lìng. zhì shàng cí jiǎn, lì mín huái dé. gāo zōng zhī wèi jìn wáng yě, tài zōng chóng xuǎn liáo shǔ, wèn liáng chén míng chén zǐ dì shuí kě zhě. cén wén běn yuē: xī chén wáng, bǎi sī bēn sàn, yǒu yuán xiàn zhě, cháo fú lì hòu zhǔ bàng, bái rèn bù bì yě. wáng shì chōng cuàn suí, qún chén biǎo quàn jìn, ér xiàn zi gěi shì zhōng chéng jiā chēng jí bù kěn shǔ. jīn qí shǎo zǐ chéng xù, fēng cāo qīng liàng, wú kuì xiān liè. dì nǎi zhào bài jìn wáng yǒu jiān shì dú, jiā hóng wén guǎn xué shì, zú.
承序為齊王元吉府學士,府廢,補建昌令。治尚慈簡,吏民懷德。高宗之為晉 王也,太宗崇選僚屬,問梁、陳名臣子弟誰可者。岑文本曰:「昔陳亡,百司奔散, 有袁憲者,朝服立後主傍,白刃不避也。王世充篡隋,群臣表勸進,而憲子給事中 承家稱疾不肯署。今其少子承序,風操清亮,無愧先烈。」帝乃召拜晉王友、兼侍 讀,加弘文館學士,卒。
lǎng cóng zǔ dì lì zhēn, chén zhōng shū lìng jìng sūn, gāo zōng shí wèi tài cháng bó shì zhōu wáng shì dú. jí wáng lì wèi tài zǐ, bǎi guān shàng lǐ, dì yù dà huì qún chén mìng fù hé yàn xuān zhèng diàn, shè jiǔ bù jì sàn lè. lì zhēn shàng shū jiàn, yǐ wèi: qián diàn lù mén, fēi mìng fù yàn huì chàng yōu jìn yù zhī suǒ, qǐng xǐ mìng fù bié diàn, jiǔ bù jì cóng zuǒ yòu mén rù, bà sàn lè bù jìn. dì nà zhī. jì huì, dì chuán zhào lì zhēn yuē: qīng yì yè zhōng gěng, néng kàng shū guī zhèn zhī shī, bù hòu cì wú yǐ quàn néng zhě. nǎi cì wù bǎi duàn. zhuó cí bù yuán wài láng, zú. zhōng zōng lì, yǐ jiù ēn zhuī zèng mì shū shǎo jiān.
朗從祖弟利貞,陳中書令敬孫,高宗時為太常博士、周王侍讀。及王立為太子, 百官上禮,帝欲大會群臣、命婦合宴宣政殿,設九部伎、散樂。利貞上疏諫,以為: 「前殿路門,非命婦宴會、倡優進御之所,請徙命婦別殿,九部伎從左右門入,罷 散樂不進。」帝納之。既會,帝傳詔利貞曰:「卿奕葉忠鯁,能抗疏規朕之失,不 厚賜無以勸能者。」乃賜物百段。擢祠部員外郎,卒。中宗立,以舊恩追贈秘書少 監。
hè dé rén, yuè zhōu shān yīn rén. fù lǎng, zhōng chén sàn qí cháng shì. dé rén yǔ cóng xiōng dé jī shī shì zhōu hóng zhèng, yǐ wén cí chēng, rén wèi yǔ yuē: xué xíng kě shī hè dé jī, wén zhì bīn bīn hè dé rén. xiōng dì bā rén, shí bǐ hàn xún shì, tài shǒu pó yáng wáng bó shān gǎi suǒ jū gān pāng lǐ wèi gāo yáng yún.
賀德仁,越州山陰人。父朗,終陳散騎常侍。德仁與從兄德基師事周弘正,以 文辭稱,人為語曰:「學行可師賀德基,文質彬彬賀德仁。」兄弟八人,時比漢荀 氏,太守鄱陽王伯山改所居甘滂里為高陽雲。
shǐ, dé rén zài chén, wèi wú xìng wáng yǒu. rù suí, yáng sù jiàn qí cái, shòu yù zhāng wáng jì shì, wáng yù zhī hòu xǐ fēng qí, fù wèi fǔ shǔ. wáng fèi, guān lì dǐ zuì, ér dé rén yǐ zhōng jǐn huò shì, bǔ hé dōng sī fǎ cān jūn. sù yǔ yǐn tài zǐ shàn, gāo zǔ qǐ bīng, tài zǐ fēng lǒng xī gōng, yǐ dé rén wèi yǒu, yǔ bào wèi jì shì. é bìng qiān zhōng shè rén. yǐ nián qí bù gēng lì zhí, xǐ xǐ mǎ, yǔ xiāo dé yán chén zi liáng jiē wèi dōng gōng xué shì. zhēn guān chū, qiān zhào wáng yǒu, zú.
始,德仁在陳,為吳興王友。入隋,楊素薦其材,授豫章王記室,王遇之厚; 徙封齊,復為府屬。王廢,官吏抵罪,而德仁以忠謹獲貰,補河東司法參軍。素與 隱太子善,高祖起兵,太子封隴西公,以德仁為友,庾抱為記室。俄並遷中舍人。 以年耆不更吏職,徙洗馬,與蕭德言、陳子良皆為東宮學士。貞觀初,遷趙王友, 卒。
cóng zi jì ái yì bó xué. gāo zōng shí, jì wèi tài zǐ xǐ mǎ, yù xiū wǔ lǐ, ái lǜ gèng lìng jiān tài zǐ shì dú, jiē wèi chóng xián guǎn xué shì.
從子紀、敱亦博學。高宗時,紀為太子洗馬,豫修五禮,敱率更令、兼太子侍 讀,皆為崇賢館學士。
bào zhě, chén yù shǐ zhōng chéng zhòng sūn. kāi huáng zhōng, wèi yán zhōu cān jūn. rù diào lì bù, shàng shū niú hóng gěi bǐ zhá, lìng zì xù, yuán bǐ ér chéng. wèi yuán dé tài zǐ xué shì, huì dí huáng sūn shēng, dà yàn, zuò zhōng xiàn sòng, tài zǐ jiē shǎng. jí zài lǒng xī fǔ, wén xí jiē chū qí shǒu.
抱者,陳御史中丞眾孫。開皇中,為延州參軍。入調吏部,尚書牛弘給筆札, 令自序,援筆而成。為元德太子學士,會嫡皇孫生,大宴,坐中獻頌,太子嗟賞。 及在隴西府,文檄皆出其手。
cài yǔn gōng, jīng zhōu jiāng líng rén, hòu liáng zuǒ mín shàng shū dà yè zi. měi zī róng, gōng wèi shī. shì suí, lì qǐ jū shè rén. yáng dì yǒu suǒ fù, bì lìng fěng sòng. qiǎn jiào gōng rén, yǔn gōng chǐ zhī, shù chēng jí. shòu nèi shǐ shè rén, bǐ rù gōng, yīn cí, yáo shì shū chì. dì yù shì, jīng shì yǔ wén huà jí dòu jiàn dé, guī guó wèi qín wáng fǔ cān jūn wén xué guǎn xué shì. zhēn guān chū, chú tài zǐ xǐ mǎ, zú, zhe hòu liáng chūn qiū.
蔡允恭,荊州江陵人,後梁左民尚書大業子。美姿容,工為詩。仕隋,歷起居 舍人。煬帝有所賦,必令諷誦。遣教宮人,允恭恥之,數稱疾。授內史舍人,俾入 宮,因辭,繇是疏斥。帝遇弒,經事宇文化及、竇建德,歸國為秦王府參軍、文學 館學士。貞觀初,除太子洗馬,卒,著《後梁春秋》。
xiè yǎn, wèi zhōu wèi rén, běn xìng zhí lēi shì, zǔ xiào zhèng, shì běi qí wèi sàn qí cháng shì, gǎi xìng xiè. yǎn zài suí wèi sàn cóng zhèng yuán láng. zhēn guān chū, yīng zhào duì cè gāo dì, lì gāo líng zhǔ bù. tài zōng xìng dōng dōu, fāng gǔ luò huài luò yáng gōng, zhào qiú zhí yán, yǎn shàng shū chén dé shī, dì chēng shàn, yǐn wèi hóng wén guǎn zhí xué shì, qiān wèi wáng fǔ gōng cáo. cháng wèi chén yǐng fù èr piān, dì měi qí wén, zhào jiàn, yù yǎn zuò fù. xiān wèi xù yī piān, pō yán tiān xià yì ān gōng dé mào shèng yì, shòu yǎn shǐ fù. yǎn yuán dì zhǐ, míng piān yuē shù shèng, dì yuè, cì bó shù shí.
謝偃,衛州衛人,本姓直勒氏,祖孝政,仕北齊為散騎常侍,改姓謝。偃在隋 為散從正員郎。貞觀初,應詔對策高第,歷高陵主簿。太宗幸東都,方谷、洛壞洛 陽宮,詔求直言,偃上書陳得失,帝稱善,引為弘文館直學士,遷魏王府功曹。嘗 為《塵》、《影賦》二篇,帝美其文,召見,欲偃作賦。先為序一篇,頗言天下乂 安、功德茂盛意,授偃使賦。偃緣帝指,名篇曰《述聖》,帝悅,賜帛數十。
chū, dì jí wèi, zhí zhōng shū shěng zhāng yùn gǔ shàng dà bǎo zhēn, fěng dì yǐ mín wèi ér wèi huái, qí cí tǐng qiè, zhuó dà lǐ chéng. yǎn yòu xiàn wéi huáng chéng dé fù, qí xù dà lüè yán: zhì wàng luàn, ān wàng wēi, yì wàng láo, dé wàng shī, sì zhě rén zhǔ mò bù rán. jié yǐ yáo tái wèi lì, ér bù wù nán cháo zhī huò yīn xīn yǐ xiàng zhù wèi huá, ér bù zhī mù yě zhī bài. shì yǐ shèng rén chù gōng shì zé sī qián wáng suǒ yǐ wáng, cháo wàn guó zé sī jǐ suǒ yǐ zūn, xún fǔ kù zé sī jīn suǒ yǐ dé, shì gōng chén zé sī qí fǔ zuǒ zhī shǐ, jiàn míng jiāng zé sī yòng lì zhī chū, rú cǐ zé rén wú yì xīn, tiān xià hé huàn hū bù huà zāi? dàn xíng zhī yáo shùn, mù shī zhī jié zhòu, qǐ yì rén zāi? qí fù gài guī dì chéng gōng ér zì chù zhì nán yún. yòu zhuàn yù dié zhēn jì yǐ quàn fēng chán. shí lǐ bǎi yào gōng shī, ér yǎn shàn fù, shí rén chēng lǐ shī xiè fù. fǔ fèi, zhōng xiāng tán lìng.
初,帝即位,直中書省張蘊古上《大寶箴》,諷帝以民畏而未懷,其辭挺切, 擢大理丞。偃又獻《惟皇誠德賦》,其序大略言:「治忘亂,安忘危,逸忘勞,得 忘失,四者人主莫不然。桀以瑤台為麗,而不悟南巢之禍;殷辛以象箸為華,而不 知牧野之敗。是以聖人處宮室則思前王所以亡,朝萬國則思己所以尊,巡府庫則思 今所以得,視功臣則思其輔佐之始,見名將則思用力之初,如此則人無易心,天下 何患乎不化哉?旦行之堯、舜,暮失之桀、紂,豈異人哉?」其賦蓋規帝成功而自 處至難雲。又撰《玉諜真紀》以勸封禪。時李百藥工詩,而偃善賦,時人稱「李詩 謝賦」。府廢,終湘潭令。
yùn gǔ, huán shuǐ rén. mǐn shū chuán, xiǎo shì wù, wén shàn dāng shí. hòu zuò shì zhū.
蘊古,洹水人。敏書傳,曉世務,文擅當時。後坐事誅。
cuī xìn míng, qīng zhōu yì dōu rén. gāo zǔ guāng bó, shì hòu wèi wèi qī bīng shàng shū. xìn míng zhī shēng, wǔ yuè wǔ rì rì fāng zhōng, yǒu yì què míng jí tíng shù, tài shǐ lìng shǐ liáng wèi zhàn yuē: wǔ yuè wèi huǒ, huǒ zhǔ lí, lí wèi wén, rì zhōng, wén zhī shèng yě, què wǔ sè ér míng, cǐ ér jiāng yǐ wén xiǎn. rán què lèi wēi, wèi dài bù gāo xié. jí zhǎng, qiáng jì, měi wén zhāng. xiāng rén gāo xiào jī cháng yǔ rén yuē: cuī shēng cái fù, wèi yī shí guān, dàn hèn wèi bú dào ěr. suí dà yè zhōng, wèi yáo chéng lìng. dòu jiàn dé jiàn hào, ér xìn míng zú dì jìng sù zhě, wèi zéi hóng lú qīng, zì wèi dé yì, yǔ xìn míng yuē: xià wáng yīng wǔ, yǒu jǔ tiān xià xīn, shì nǚ qiǎng fù ér zhì bù kě shù. xiōng bù yǐ cǐ shí lì gōng lì shì, qǐ suǒ wèi jiàn jǐ bù qí zhōng rì hū? dá yuē: xī shēn xū hǎi yú diào shī, néng gù qí jié. ěr yù wú qū shēn zéi zhōng qiú dǒu shāo xié? suì yú chéng qù, yǐn tài háng shān. zhēn guān liù nián, yǒu zhào jí jiā bài xìng shì chéng. qiān qín chuān lìng, zú.
崔信明,青州益都人。高祖光伯,仕後魏為七兵尚書。信明之生,五月五日日 方中,有異雀鳴集庭樹,太史令史良為占曰:「五月為火,火主《離》,《離》為 文,日中,文之盛也,雀五色而鳴,此兒將以文顯。然雀類微,位殆不高邪。」及 長,強記,美文章。鄉人高孝基嘗語人曰:「崔生才富,為一時冠,但恨位不到耳。」 隋大業中,為堯城令。竇建德僭號,而信明族弟敬素者,為賊鴻臚卿,自謂得意, 語信明曰:「夏王英武,有舉天下心,士女襁負而至不可數。兄不以此時立功立事, 豈所謂見幾不俟終日乎?」答曰:「昔申胥海隅釣師,能固其節。爾欲吾屈身賊中 求斗筲邪?」遂逾城去,隱太行山。貞觀六年,有詔即家拜興勢丞。遷秦川令,卒。
xìn míng jiǎn kàng, yǐ mén wàng zì fù, cháng jīn qí wén, wèi guò lǐ bǎi yào, yì zhě bù xǔ. yáng zhōu lù shì cān jūn zhèng shì yì zhě, yì ào jù, shù tiāo qīng wǔ wù, yù xìn míng jiāng zhōng, wèi yuē: wén gōng yǒu fēng luò wú jiāng lěng, yuàn jiàn qí yú. xìn míng xīn rán duō chū zhòng piān, shì yì lǎn wèi zhōng, yuē: suǒ jiàn bù dǎi suǒ wén! tóu zhū shuǐ, yǐn zhōu qù.
信明蹇亢,以門望自負,嘗矜其文,謂過李百藥,議者不許。揚州錄事參軍鄭 世翼者,亦驁倨,數恌輕忤物,遇信明江中,謂曰:「聞公有『楓落吳江冷』,願 見其餘。」信明欣然多出眾篇,世翼覽未終,曰:「所見不逮所聞!」投諸水,引 舟去。
shì yì, zhèng zhōu xíng yáng rén, zhōu yí tóng dà jiāng jūn jìng dé sūn. zhēn guān shí, zuò yuàn bàng liú sǐ guī zhōu. zhuàn jiāo yóu chuán, xíng yú shì.
世翼,鄭州滎陽人,周儀同大將軍敬德孫。貞觀時,坐怨謗流死巂州。撰《交 游傳》,行於世。
xìn míng zǐ dōng rì, wǔ hòu shí wèi huáng mén shì láng, wèi kù lì wū sǐ.
信明子冬日,武后時位黃門侍郎,為酷吏誣死。
liú yán yòu, xú zhōu péng chéng rén. bó fù yìn zhī, shǎo zhì xué, yǔ sūn wàn shòu lǐ bǎi yào xiāng yǒu shàn. wǔ dé zhōng, dù yān jiàn wèi xìn dōu lìng, yǒu huì zhèng. yǒng huī chū, yǐ zhù zuò láng hóng wén guǎn xué shì yǔ líng hú dé fēn yáng rén qīng děng zhuàn cì guó shǐ bìng shí lù, yǐ láo fēng yáng chéng xiàn nán. zhōng chǔ zhōu cì shǐ.
劉延祐,徐州彭城人。伯父胤之,少志學,與孫萬壽、李百藥相友善。武德中, 杜淹薦為信都令,有惠政。永徽初,以著作郎、弘文館學士與令狐德棻、陽仁卿等 撰次國史並實錄,以勞封陽城縣男。終楚州刺史。
yán yòu zhuó jìn shì, bǔ wèi nán wèi, yǒu lì néng, zhì dì yī. lǐ jī jiè zhī yuē: zi chūn qiū shǎo ér yǒu měi míng, yí shāo zì yì, wú wèi chū rén shàng. yán yòu qīn nà. hòu jiǎn xiào sī bīn shǎo qīng, fēng xuē xiàn nán.
延祐擢進士,補渭南尉,有吏能,治第一。李勣戒之曰:「子春秋少而有美名, 宜稍自抑,無為出人上。」延祐欽納。後檢校司賓少卿,封薛縣男。
xú jìng yè bài, zhào yán yòu chí jié dào jūn. shí lì yì jìng yè suǒ shǔ wǔ pǐn guān shū sǐ, liù pǐn liú, yán yòu wèi wū xié kě chá yǐ qíng, nǎi lùn shòu wǔ pǐn guān dāng liú, liù pǐn yǐ xià chú míng, quán yòu shén zhòng. bài jī zhōu cì shǐ, zhuǎn ān nán dōu hù. jiù lǐ hù suì bàn zū, yán yòu zé quán rù, zhòng shǐ yuàn, móu luàn. yán yòu zhū qí qú lǐ sì xiān, ér yú dǎng dīng jiàn děng suì pàn, hé zhòng wéi ān nán fǔ. chéng zhōng bīng shǎo bù zhī, yīng lěi dài yuán. guǎng zhōu dà zú féng zi yóu xìng lì gōng, àn bīng bù chū, yán yòu yù hài. guì zhōu sī mǎ cáo xuán jìng jìn bīng tǎo jiàn, zhǎn zhī.
徐敬業敗,詔延祐持節到軍。時吏議敬業所署五品官殊死,六品流,延祐謂誣 脅可察以情,乃論授五品官當流,六品以下除名,全宥甚眾。拜箕州刺史,轉安南 都護。舊俚戶歲半租,延祐責全入,眾始怨,謀亂。延祐誅其渠李嗣仙,而餘黨丁 建等遂叛,合眾圍安南府。城中兵少不支,嬰壘待援。廣州大族馮子猷幸立功,按 兵不出,延祐遇害。桂州司馬曹玄靜進兵討建,斬之。
yán yòu cóng dì cáng qì, gāo zōng shí wèi shì yù shǐ. wèi wèi qīng wèi chí bǎo lín xié rén wèi qiè, cáng qì hé hái zhī, bǎo lín sī qǐng dì zhǐ qí hái, fán zài hé zài zhǐ. cáng qì yuē: fǎ wèi tiān xià xiàn héng, wàn mín suǒ gòng, bì xià yòng shě yáo qíng, fǎ hé suǒ shī? jīn bǎo lín sī qǐng, bì xià cóng zhī chén gōng hé, bì xià yì cóng zhī. jīn rì cóng, míng rì gǎi, xià hé suǒ zūn? bǐ pǐ fū pǐ fù yóu dàn shī xìn, kuàng tiān zǐ hū! dì nǎi zhào kě, rán nèi xián zhī, bù yuè yě. shāo qiān bǐ bù yuán wài láng. jiān chá yù shǐ wèi yuán zhōng chēng qí xián, dì yù zhuó rèn wèi lì bù shì láng, wèi xuán tóng jǔ yuē: bǐ shǒu dào bù dǔ zhě, ān yòng zhī? suì chū wèi sòng zhōu sī mǎ, zú.
延祐從弟藏器,高宗時為侍御史。衛尉卿尉遲寶琳脅人為妾,藏器劾還之,寶 琳私請帝止其還,凡再劾再止。藏器曰:「法為天下縣衡,萬民所共,陛下用舍繇 情,法何所施?今寶琳私請,陛下從之;臣公劾,陛下亦從之。今日從,明日改, 下何所遵?彼匹夫匹婦猶憚失信,況天子乎!」帝乃詔可,然內銜之,不悅也。稍 遷比部員外郎。監察御史魏元忠稱其賢,帝欲擢任為吏部侍郎,魏玄同沮曰:「彼 守道不篤者,安用之?」遂出為宋州司馬,卒。
zi zhī róu, xìng jiǎn jìng, měi fēng yí. jū qīn sàng, lú mù cè, zhào zhú què biǎo zhī. lì guó zi sī yè, lèi qiān gōng bù shàng shū. kāi yuán liù nián, hé nán dà shuǐ, zhào zhī róu chí yì chá mín jí kǔ jí lì shàn è, suǒ biǎo chén zhōu cì shǐ wéi sì lì rǔ zhōu cì shǐ cuī rì yòng yǎn zhōu cì shǐ wéi yuán guī fú lí lìng qí wú xū děng, zhǐ èr shí qī rén yǒu zhì zhuàng. jiǔ zhī, qiān tài zǐ bīn kè, fēng péng chéng xiàn hóu. zhì shì, gěi quán lù zhōng shēn. yí lìng báo zàng, zǔ zài fú yòng jiē zì chù qí fèi. zèng tài zǐ shǎo bǎo, shì yuē wén. dì zhī jǐ, bié yǒu chuán.
子知柔,性簡靜,美風儀。居親喪,廬墓側,詔築闕表之。歷國子司業,累遷 工部尚書。開元六年,河南大水,詔知柔馳驛察民疾苦及吏善惡,所表陳州刺史韋 嗣立、汝州刺史崔日用、兗州刺史韋元珪、符離令綦毋頊等,止二十七人有治狀。 久之,遷太子賓客,封彭城縣侯。致仕,給全祿終身。遺令薄葬,祖載服用皆自處 其費。贈太子少保,諡曰文。弟知幾,別有傳。
zhāng chāng líng, jì zhōu nán gōng rén. yǔ xiōng chāng zōng jiē yǐ wén zì míng, zhōu yù jǔ xiù cái, chāng líng yǐ kē fèi jiǔ, gù ràng. gèng jǔ jìn shì, yǔ wáng gōng zhì qí míng, jiē wèi kǎo gōng yuán wài láng wáng shī dàn suǒ chù. tài zōng wèn qí gù, dá yuē: chāng líng děng huá ér shǎo shí, qí wén fú mí, fēi lìng qì yě. qǔ zhī zé hòu shēng quàn mù, luàn bì xià fēng yǎ. dì rán zhī.
張昌齡,冀州南宮人。與兄昌宗皆以文自名,州欲舉秀才,昌齡以科廢久,固 讓。更舉進士,與王公治齊名,皆為考功員外郎王師旦所絀。太宗問其故,答曰: 「昌齡等華而少實,其文浮靡,非令器也。取之則後生勸慕,亂陛下風雅。」帝然 之。
zhēn guān mò, cuì wēi gōng chéng, xiàn sòng què xià, zhào jiàn, shì xī bīng zhào, shǎo xuǎn chéng wén. dì dà yuè, jiè zhī yuē: xī mí héng pān yuè jīn jǐ ào wù, bù de sǐ. qīng cái bù jiǎn èr rén, yí jiàn yú qián, fù zhèn suǒ qiú. nǎi chì yú tōng shì shè rén lǐ gòng fèng. é wèi kūn shān dào jì shì, píng guī zī lù bù wèi shì suǒ chēng. hè lán mǐn zhī zòu yù běi mén xiū zhuàn, zú.
貞觀末,翠微宮成,獻頌闕下,召見,試《息兵詔》,少選成文。帝大悅,戒 之曰:「昔禰衡、潘岳矜己慠物,不得死。卿才不減二人,宜鑑於前,副朕所求。」 乃敕於通事舍人里供奉。俄為崑山道記室,《平龜茲露布》為士所稱。賀蘭敏之奏 豫北門修撰,卒。
chāng zōng guān zhì tài zǐ shè rén xiū wén guǎn xué shì. zhuàn gǔ wén jì nián xīn chuán shù shí piān.
昌宗官至太子舍人、修文館學士。撰《古文紀年新傳》數十篇。
cuī xíng gōng, héng zhōu jǐng xíng rén. zǔ qiān zhī, shì běi qí, zhōng jù lù tài shǒu, xǐ zhàn lù quán. shǎo hǎo xué, táng jiǎn ài qí cái, qī yǐ nǚ, yīn qiàn zuò wén zòu. gāo zōng shí, lèi zhuǎn lì bù láng zhōng, yǐ shàn zhàn zòu, cháng jiān tōng shì shě rén nèi gòng fèng. zuò shì biǎn yóu ān lìng, yòu zhào wèi sī wén láng zhōng, yǔ lán tái shì láng lǐ huái yǎn bìng zhǔ cháo tíng dà diǎn cè.
崔行功,恆州井陘人。祖謙之,仕北齊,終鉅鹿太守,徙占鹿泉。少好學,唐 儉愛其才,妻以女,因倩作文奏。高宗時,累轉吏部郎中,以善占奏,常兼通事舍 人內供奉。坐事貶游安令,又召為司文郎中,與蘭台侍郎李懷儼並主朝廷大典冊。
chū, tài zōng mìng mì shū jiān wèi zhēng xiě sì bù qún shū, jiāng cáng nèi fǔ, zhì chóu zhèng sān shí yuán shū gōng bǎi yuán. zhēng xǐ zhí, yòu zhào yú shì nán yán shī gǔ zhǒng lǐng, gōng bù jiù. xiǎn qìng zhōng, bà chóu zhèng yuán, tīng shū gōng xiě yú jiā, sòng guān qǔ zhí, shǐ sàn guān suí fān kān zhèng. zhì shì zhào dōng tái shì láng zhào rén běn shè rén zhāng wén guàn jí xíng gōng huái yǎn xiāng cì chōng shǐ jiǎn xiào, zhì xiáng zhèng xué shì dài sàn guān. yǐ láo qiān lán tái shì láng, zú.
初,太宗命秘書監魏徵寫四部群書,將藏內府,置讎正三十員、書工百員。征 徙職,又詔虞世南、顏師古踵領,功不就。顯慶中,罷讎正員,聽書工寫於家,送 官取直,使散官隨番刊正。至是詔東台侍郎趙仁本、舍人張文瓘及行功、懷儼相次 充使檢校,置詳正學士代散官。以勞遷蘭台侍郎,卒。
sūn xiǎn, shàng dìng ān gōng zhǔ, wèi tài fǔ qīng. chū, zhǔ jiàng wáng tóng jiǎo, hòu jiàng xiǎn, zhǔ zú, jiǎo zi yáo qǐng yǔ fù hé zàng. gěi shì zhōng xià hóu xiān bó zòu zhǔ yǔ wáng shì jué, sàng dāng hái cuī, zhào kě. xiān yóu chū wèi lú zhōu dū du.
孫銑,尚定安公主,為太府卿。初,主降王同皎,後降銑,主卒,皎子繇請與 父合葬。給事中夏侯銛駁奏「主與王氏絕,喪當還崔」,詔可。銛猶出為瀘州都督。
xíng gōng xiōng zi xuán bié yǒu chuán.
行功兄子玄、別有傳。
dù shěn yán, zì bì jiǎn, xiāng zhōu xiāng yáng rén, jìn zhēng nán jiāng jūn yù yuǎn yì. zhuó jìn shì, wèi xí chéng wèi. shì cái gāo, yǐ ào shì jiàn jí. sū wèi dào wèi tiān guān shì láng, shěn yán jí pàn, chū wèi rén yuē: wèi dào bì sǐ. rén jīng wèn gù, dá yuē: bǐ jiàn wú pàn, qiě xiū sǐ. yòu cháng yǔ rén yuē: wú wén zhāng dāng dé qū sòng zuò yá guān, wú bǐ dāng dé wáng xī zhī běi miàn. qí jīn dàn lèi cǐ.
杜審言,字必簡,襄州襄陽人,晉征南將軍預遠裔。擢進士,為隰城尉。恃才 高,以傲世見疾。蘇味道為天官侍郎,審言集判,出謂人曰:「味道必死。」人驚 問故,答曰:「彼見吾判,且羞死。」又嘗語人曰:「吾文章當得屈、宋作衙官, 吾筆當得王羲之北面。」其矜誕類此。
lèi qiān luò yáng chéng, zuò shì biǎn jí zhōu sī hù cān jūn. sī mǎ zhōu jì zhòng sī hù guō ruò nè gòu qí zuì, xì yù, jiāng shā zhī. jì zhòng děng jiǔ hān, shěn yán zi bìng nián shí sān, xiù rèn cì jì zhòng yú zuò, zuǒ yòu shā bìng. jì zhòng jiāng sǐ, yuē: shěn yán yǒu xiào zǐ, wú bù zhī, ruò nè gù wù wǒ. shěn yán miǎn guān, hái dōng dōu. sū tǐng shāng bìng xiào liè, zhì qí mù, liú yǔn jì jì yǐ wén.
累遷洛陽丞,坐事貶吉州司戶參軍。司馬周季重、司戶郭若訥構其罪,系獄, 將殺之。季重等酒酣,審言子並年十三,袖刃刺季重於坐,左右殺並。季重將死, 曰:「審言有孝子,吾不知,若訥故誤我。」審言免官,還東都。蘇頲傷並孝烈, 志其墓,劉允濟祭以文。
hòu wǔ hòu zhào shěn yán, jiāng yòng zhī, wèn yuē: qīng xǐ fǒu? shěn yán dǎo wǔ xiè, hòu lìng fù huān xǐ shī, tàn zhòng qí wén, shòu zhù zuò zuǒ láng, qiān shàn bù yuán wài láng. shén lóng chū, zuò jiāo tōng zhāng yì zhī, liú fēng zhōu. rù wèi guó zi jiān zhǔ bù xiū wén guǎn zhí xué shì, zú. dà xué shì lǐ jiào děng zòu qǐng jiā zèng, zhào zèng zhù zuò láng.
後武后召審言,將用之,問曰:「卿喜否?」審言蹈舞謝,後令賦《歡喜詩》, 嘆重其文,授著作佐郎,遷膳部員外郎。神龍初,坐交通張易之,流峰州。入為國 子監主簿、修文館直學士,卒。大學士李嶠等奏請加贈,詔贈著作郎。
chū, shěn yán bìng shén, sòng zhī wèn wǔ píng yī děng shěng hòu hé rú, dá yuē shén wèi zào huà xiǎo ér xiāng kǔ, shàng hé yán? rán wú zài, jiǔ yā gōng děng, jīn qiě sǐ, gù dà wèi, dàn hèn bù jiàn tì rén yún. shǎo yǔ lǐ jiào cuī róng sū wèi dào wèi wén zhāng sì yǒu, shì hào cuī lǐ sū dù. róng zhī wáng, shěn yán wèi fú sī yún.
初,審言病甚,宋之問、武平一等省候何如,答曰「甚為造化小兒相苦,尚何 言?然吾在,久壓公等,今且死,固大慰,但恨不見替人」雲。少與李嶠、崔融、 蘇味道為文章四友,世號「崔、李、蘇、杜」。融之亡,審言為服緦雲。
cóng zǔ xiōng yì jiǎn, jiǔ suì néng shǔ wén, zhǎng bó xué, wèi cén wén běn suǒ qì. zhuó jìn shì, bǔ wèi nán wèi. xián hēng chū, lì diàn zhōng shì yù shǐ. cháng dào yù lì bù shàng shū lǐ jìng xuán, bù bì, jìng xuán hèn, zhào wèi kǎo gōng yuán wài láng qū zhī. ér shì láng péi xíng jiǎn yǔ jìng xuán bù píng, gù yì jiǎn shàng shū yán jìng xuán zuì, jìng xuán yuē: xiāng yáng ér qīng báo nǎi ěr. yīn zòu yì jiǎn xiǎn zào, gāo zōng nù, biǎn kāi zhōu sī mǎ.
從祖兄易簡,九歲能屬文,長博學,為岑文本所器。擢進士,補渭南尉。咸亨 初,歷殿中侍御史。嘗道遇吏部尚書李敬玄,不避,敬玄恨,召為考功員外郎屈之。 而侍郎裴行儉與敬玄不平,故易簡上書言敬玄罪,敬玄曰:「襄陽兒輕薄乃爾。」 因奏易簡險躁,高宗怒,貶開州司馬。
shěn yán shēng zǐ xián, xián shēng fǔ.
審言生子閒,閒生甫。
fǔ, zì zi měi, shǎo pín bù zì zhèn, kè wú yuè qí zhào jiān. lǐ yōng qí qí cái, xiān wǎng jiàn zhī. jǔ jìn shì bù zhōng dì, kùn zhǎng ān.
甫,字子美,少貧不自振,客吳越、齊趙間。李邕奇其材,先往見之。舉進士 不中第,困長安。
tiān bǎo shí sān zài, xuán zōng cháo xiàn tài qīng gōng, xiǎng miào jí jiāo, fǔ zòu fù sān piān. dì qí zhī, shǐ dài zhì jí xián yuàn, mìng zǎi xiàng shì wén zhāng, zhuó hé xī wèi, bù bài, gǎi yòu wèi lǜ fǔ zhòu cáo cān jūn. shù shàng fù sòng, yīn gāo zì chēng dào, qiě yán: xiān chén shù yù yǐ lái, chéng rú shǒu guān shí yī shì, dài shěn yán, yǐ wén zhāng xiǎn zhōng zōng shí. chén lài xù yè, zì qī suì shǔ cí, qiě sì shí nián, rán yī bù gài tǐ, cháng jì shí yú rén, qiè kǒng zhuǎn sǐ gōu hè, fú wéi tiān zi āi lián zhī. ruò lìng zhí xiān chén gù shì, bá ní tú zhī jiǔ rǔ, zé chén zhī shù zuò suī bù zú gǔ chuī liù jīng, zhì shěn yù dùn cuò, suí shí mǐn gěi, yáng xióng méi gāo kě qǐ jí yě. yǒu chén rú cǐ, bì xià qí rěn qì zhī?
天寶十三載,玄宗朝獻太清宮,饗廟及郊,甫奏賦三篇。帝奇之,使待制集賢 院,命宰相試文章,擢河西尉,不拜,改右衛率府胄曹參軍。數上賦頌,因高自稱 道,且言:「先臣恕、預以來,承儒守官十一世,迨審言,以文章顯中宗時。臣賴 緒業,自七歲屬辭,且四十年,然衣不蓋體,常寄食於人,竊恐轉死溝壑,伏惟天 子哀憐之。若令執先臣故事,拔泥塗之久辱,則臣之述作雖不足鼓吹《六經》,至 沈鬱頓挫,隨時敏給,揚雄、枚皋可企及也。有臣如此,陛下其忍棄之?」
huì lù shān luàn, tiān zǐ rù shǔ, fǔ bì zǒu sān chuān. sù zōng lì, zì fū zhōu léi fú yù bēn xíng zài, wèi zéi suǒ de. zhì dé èr nián, wáng zǒu fèng xiáng shàng yè, bài yòu shí yí. yǔ fáng guǎn wèi bù yī jiāo, guǎn shí bài chén tāo xié, yòu yǐ kè dǒng tíng lán, bà zǎi xiàng. fǔ shàng shū yán: zuì xì, bù yí miǎn dà chén. dì nù, zhào sān sī qīn wèn. zǎi xiàng zhāng hào yuē: fǔ ruò dǐ zuì, jué yán zhě lù. dì nǎi jiě. fǔ xiè, qiě chēng: guǎn zǎi xiàng zi, shǎo zì shù lì wèi chún rú, yǒu dà chén tǐ, shí lùn xǔ guǎn cái kān gōng fǔ, bì xià guǒ wěi ér xiāng zhī. guān qí shēn niàn zhǔ yōu, yì xíng yú sè, rán xìng shī yú jiǎn. kù shì gǔ qín, tíng lán tuō guǎn mén xià, pín jí hūn lǎo, yī yǐ wèi fēi, guǎn ài xī rén qíng, yī zhì diàn wū. chén tàn qí gōng míng wèi jiù, zhì qì cuò nǜ, jì bì xià qì xì lù dà, suǒ yǐ mào sǐ chēng shù, shè jìn jié jī, wéi wǔ shèng xīn. bì xià shè chén bǎi sǐ, zài cì hái gǔ, tiān xià zhī xìng, fēi chén dú méng. rán dì zì shì bù shèn shěng lù.
會祿山亂,天子入蜀,甫避走三川。肅宗立,自鄜州羸服欲奔行在,為賊所得。 至德二年,亡走鳳翔上謁,拜右拾遺。與房琯為布衣交,琯時敗陳濤斜,又以客董 廷蘭,罷宰相。甫上疏言:「罪細,不宜免大臣。」帝怒,詔三司親問。宰相張鎬 曰:「甫若抵罪,絕言者路。」帝乃解。甫謝,且稱:「琯宰相子,少自樹立為醇 儒,有大臣體,時論許琯才堪公輔,陛下果委而相之。觀其深念主憂,義形於色, 然性失於簡。酷嗜鼓琴,廷蘭托琯門下,貧疾昏老,依倚為非,琯愛惜人情,一至 玷污。臣嘆其功名未就,志氣挫衄,覬陛下棄細錄大,所以冒死稱述,涉近訐激, 違忤聖心。陛下赦臣百死,再賜骸骨,天下之幸,非臣獨蒙。」然帝自是不甚省錄。
shí suǒ zài kòu duó, fǔ jiā yù fū, mí nián jiān jù, rú ruò zhì è sǐ, yīn xǔ fǔ zì wǎng shěng shì. cóng hái jīng shī, chū wèi huá zhōu sī gōng cān jūn. guān fǔ jī, zhé qì guān qù, kè qín zhōu, fù xīn cǎi xiàng lì zì gěi. liú luò jiàn nán, jié lú chéng dū xī guō. zhào bǔ jīng zhào gōng cáo cān jūn, bù zhì. huì yán wǔ jié dù jiàn nán dōng xī chuān, wǎng yī yān. wǔ zài shuài jiàn nán, biǎo wèi cān móu, jiǎn xiào gōng bù yuán wài láng. wǔ yǐ shì jiù, dài fǔ shén shàn, qīn zhì qí jiā. fǔ jiàn zhī, huò shí bù jīn, ér xìng biǎn zào ào dàn, cháng zuì dēng wǔ chuáng, dèng shì yuē: yán tǐng zhī nǎi yǒu cǐ ér! wǔ yì bào měng, wài ruò bù wèi wǔ, zhōng xián zhī. yī rì yù shā fǔ jí zǐ zhōu cì shǐ zhāng yí, jí lì yú mén. wǔ jiāng chū, guān gōu yú lián sān, zuǒ yòu bái qí mǔ, bēn jiù dé zhǐ, dú shā yí. wǔ zú, cuī gàn děng luàn, fǔ wǎng lái zǐ kuí jiān.
時所在寇奪,甫家寓鄜,彌年艱窶,孺弱至餓死,因許甫自往省視。從還京師, 出為華州司功參軍。關輔飢,輒棄官去,客秦州,負薪采橡栗自給。流落劍南,結 廬成都西郭。召補京兆功曹參軍,不至。會嚴武節度劍南東、西川,往依焉。武再 帥劍南,表為參謀,檢校工部員外郎。武以世舊,待甫甚善,親至其家。甫見之, 或時不巾,而性褊躁傲誕,嘗醉登武床,瞪視曰:「嚴挺之乃有此兒!」武亦暴猛, 外若不為忤,中銜之。一日欲殺甫及梓州刺史章彝,集吏於門。武將出,冠鈎於簾 三,左右白其母,奔救得止,獨殺彝。武卒,崔旰等亂,甫往來梓、夔間。
dà lì zhōng, chū qú táng, xià jiāng líng, sù yuán xiāng yǐ dēng héng shān, yīn kè lěi yáng. yóu yuè cí, dà shuǐ jù zhì, shè xún bù dé shí, xiàn lìng jù zhōu yíng zhī, nǎi dé hái. lìng cháng kuì niú zhì bái jiǔ, dà zuì, yī xī zú, nián wǔ shí jiǔ.
大曆中,出瞿唐,下江陵,溯沅、湘以登衡山,因客耒陽。游岳祠,大水遽至, 涉旬不得食,縣令具舟迎之,乃得還。令嘗饋牛炙白酒,大醉,一昔卒,年五十九。
fǔ kuàng fàng bù zì jiǎn, hǎo lùn tiān xià dà shì, gāo ér bù qiè. shǎo yǔ lǐ bái qí míng, shí hào lǐ dù. cháng cóng bái jí gāo shì guò biàn zhōu, jiǔ hān dēng chuī tái, kāng kǎi huái gǔ, rén mò cè yě. shù cháng kòu luàn, tǐng jié wú suǒ wū, wèi gē shī, shāng shí ráo ruò, qíng bù wàng jūn, rén lián qí zhōng yún.
甫曠放不自檢,好論天下大事,高而不切。少與李白齊名,時號「李杜」。嘗 從白及高適過汴州,酒酣登吹台,慷慨懷古,人莫測也。數嘗寇亂,挺節無所污, 為歌詩,傷時橈弱,情不忘君,人憐其忠雲。
zàn yuē: táng xìng, shī rén chéng chén suí fēng liú, fú mí xiāng jīn. zhì sòng zhī wèn shěn quán qī děng, yán chuāi shēng yīn, fú qiè bù chà, ér hào lǜ shī, jìng xiāng xí yán. dǎi kāi yuán jiān, shāo cái yǐ yǎ zhèng, rán shì huá zhě zhì fǎn, hǎo lì zhě zhuàng wéi, rén dé yī gài, jiē zì míng suǒ zhǎng. zhì fǔ, hún hán wāng máng, qiān huì wàn zhuàng, jiān gǔ jīn ér yǒu zhī, tā rén bù zú, fǔ nǎi yàn yú, cán gāo shèng fù, zhān gài hòu rén duō yǐ. gù yuán zhěn wèi: shī rén yǐ lái, wèi yǒu rú zi měi zhě. fǔ yòu shàn chén shí shì, lǜ qiè jīng shēn, zhì qiān yán bù shǎo shuāi, shì hào shī shǐ. chāng lí hán yù yú wén zhāng shèn xǔ kě, zhì gē shī, dú tuī yuē: lǐ dù wén zhāng zài, guāng yàn wàn zhàng zhǎng. chéng kě xìn yún.
贊曰:唐興,詩人承陳、隋風流,浮靡相矜。至宋之問、沈佺期等,研揣聲音, 浮切不差,而號「律詩」,競相襲沿。逮開元間,稍裁以雅正,然恃華者質反,好 麗者壯違,人得一概,皆自名所長。至甫,渾涵汪茫,千匯萬狀,兼古今而有之, 它人不足,甫乃厭余,殘膏賸馥,沾丐後人多矣。故元稹謂:「詩人以來,未有如 子美者。」甫又善陳時事,律切精深,至千言不少衰,世號「詩史」。昌黎韓愈於 文章慎許可,至歌詩,獨推曰:「李、杜文章在,光焰萬丈長。」誠可信雲。
wáng bó, zì zǐ ān, jiàng zhōu lóng mén rén. liù suì shàn wén cí, jiǔ suì dé yán shī gǔ zhù hàn shū dú zhī, zuò zhǐ xiá yǐ tī qí shī. lín dé chū, liú xiáng dào xún xíng guān nèi, bó shàng shū zì chén, xiáng dào biǎo yú cháo, duì cè gāo dì. nián wèi jí guān, shòu cháo sàn láng, shù xiàn sòng què xià. pèi wáng wén qí míng, zhào shǔ fǔ xiū zhuàn, lùn cì píng tái mì lüè. shū chéng, wáng ài zhòng zhī. shì shí, zhū wáng dòu jī, bó xì wèi wén xí yīng wáng jī, gāo zōng nù yuē: shì qiě jiāo gòu. chì chū fǔ.
王勃,字子安,絳州龍門人。六歲善文辭,九歲得顏師古注《漢書》讀之,作 《指瑕》以擿其失。麟德初,劉祥道巡行關內,勃上書自陳,祥道表於朝,對策高 第。年未及冠,授朝散郎,數獻頌闕下。沛王聞其名,召署府修撰,論次《平台秘 略》。書成,王愛重之。是時,諸王鬥雞,勃戲為文檄英王雞,高宗怒曰:「是且 交構。」斥出府。
bó jì fèi, kè jiàn nán. cháng dēng gé kuì shān kuàng wàng, kǎi rán sī zhū gé liàng zhī gōng, fù shī jiàn qíng. wén guó zhōu duō yào cǎo, qiú bǔ cān jūn. yǐ cái líng jí, wèi liáo lì gòng jí. guān nú cáo dá dǐ zuì, nì bó suǒ, jù shì xiè, zhé shā zhī. shì jué dāng zhū, huì shè chú míng. fù fú zhì, yáo yōng zhōu sī gōng cān jūn zuò bó gù zuǒ qiān jiāo zhǐ lìng. bó wǎng shěng, dù hǎi nì shuǐ, jì ér zú, nián èr shí jiǔ.
勃既廢,客劍南。嘗登葛憒山曠望,慨然思諸葛亮之功,賦詩見情。聞虢州多 藥草,求補參軍。倚才陵藉,為僚吏共嫉。官奴曹達抵罪,匿勃所,懼事泄,輒殺 之。事覺當誅,會赦除名。父福畤,繇雍州司功參軍坐勃故左遷交址令。勃往省, 度海溺水,痵而卒,年二十九。
chū, dào chū zhōng líng, jiǔ yuè jiǔ rì dū du dà yàn téng wáng gé, sù mìng qí xù zuò xù yǐ kuā kè, yīn chū zhǐ bǐ biàn qǐng kè, mò gǎn dāng, zhì bó, hàng rán bù cí. dū du nù, qǐ gēng yī, qiǎn lì cì qí wén zhé bào. yī zài bào, yǔ yì qí, nǎi jué rán yuē: tiān cái yě! qǐng suì chéng wén, jí huān bà. bó shǔ wén, chū bù jīng sī, xiān mó mò shù shēng, zé hān yǐn, yǐn bèi fù miàn wò, jí wù, yuán bǐ chéng piān, bù yì yī zì, shí rén wèi bó wèi fù gǎo. yóu xǐ zhe shū.
初,道出鍾陵,九月九日都督大宴滕王閣,宿命其婿作序以夸客,因出紙筆遍 請客,莫敢當,至勃,沆然不辭。都督怒,起更衣,遣吏伺其文輒報。一再報,語 益奇,乃矍然曰:「天才也!」請遂成文,極歡罷。勃屬文,初不精思,先磨墨數 升,則酣飲,引被覆面臥,及寤,援筆成篇,不易一字,時人謂勃為「腹稿」。尤 喜著書。
chū, zǔ tōng, suí mò jū bái niú xī jiào shòu, mén rén shén zhòng. cháng qǐ hàn wèi jǐn jìn zuò shū bǎi èr shí piān, yǐ xù gǔ shàng shū, hòu wáng qí xù, yǒu lù wú shū zhě shí piān, bó bǔ wán quē yì, dìng zhe èr shí wǔ piān. cháng wèi rén zi bù kě bù zhī yī, shí zhǎng ān cáo yuán yǒu mì shù, bó cóng zhī yóu, jǐn dé qí yào. cháng dú yì, yè mèng ruò yǒu gào zhě yuē: yì yǒu tài jí, zi miǎn sī zhī. wù ér zuò yì fā huī shù piān, zhì jìn guà, huì bìng zhǐ. yòu wèi: wáng zhě chéng tǔ wáng, shì wǔ shí, shù jǐn qiān nián chéng jīn wáng, shì sì shí jiǔ, shù jiǔ bǎi nián chéng shuǐ wáng, shì èr shí, shù liù bǎi nián chéng mù wáng, shì sān shí, shù bā bǎi nián chéng huǒ wáng, shì èr shí, shù qī bǎi nián. tiān dì zhī cháng yě. zì huáng dì zhì hàn, wǔ yùn shì zhōu, tǔ fù guī táng, táng yīng jì zhōu hàn, bù kě chéng zhōu suí duǎn zuò. nǎi chì wèi jìn yǐ jiàng fēi zhēn zhǔ zhèng tǒng, jiē wǔ xíng lì qì. suì zuò táng jiā qiān suì lì.
初,祖通,隋末居白牛溪教授,門人甚眾。嘗起漢、魏盡晉作書百二十篇,以 續古《尚書》,後亡其序,有錄無書者十篇,勃補完缺逸,定著二十五篇。嘗謂人 子不可不知醫,時長安曹元有秘術,勃從之游,盡得其要。嘗讀《易》,夜夢若有 告者曰:「《易》有太極,子勉思之。」寤而作《易發揮》數篇,至《晉卦》,會 病止。又謂:「王者乘土王,世五十,數盡千年;乘金王,世四十九,數九百年; 乘水王,世二十,數六百年;乘木王,世三十,數八百年;乘火王,世二十,數七 百年。天地之常也。自黃帝至漢,五運適周,土復歸唐,唐應繼周、漢,不可承周、 隋短祚。」乃斥魏、晉以降非真主正統,皆五行沴氣。遂作《唐家千歲歷》。
wǔ hòu shí, lǐ sì zhēn qǐng yǐ zhōu hàn wèi èr wáng hòu, ér fèi zhōu suí, zhōng zōng fù yòng zhōu suí. tiān bǎo zhōng, tài píng jiǔ, shàng yán zhě duō yǐ guǐ yì jìn, yǒu cuī chāng zhě cǎi bó jiù shuō, shàng wǔ xíng yīng yùn lì, qǐng chéng zhōu hàn, fèi zhōu suí wèi rùn, yòu xiāng lǐ lín fǔ yì zàn yòu zhī. jí gōng qīng yì kě fǒu, jí xián xué shì wèi bāo qǐ jū shè rén yán bó yú shàng biǎo yuē: dōu táng jí yì zhī xī, sì xīng jù yú wěi, tiān yì zhāo rán yǐ. yú shì xuán zōng xià zhào yǐ táng chéng hàn, chù suí yǐ qián dì wáng, fèi jiè xī gōng, zūn zhōu hàn wèi èr wáng hòu, yǐ shāng wèi sān kè, jīng chéng qǐ zhōu wǔ wáng hàn gāo zǔ miào. shòu cuī chāng tài zǐ zàn shàn dài fū, wèi bāo sī yú yuán wài láng. yáng guó zhōng wèi yòu xiāng, zì chēng suí zōng, jiàn yì fù yòng wèi wèi sān kè, zhōu suí wèi èr wáng hòu, xī jiè èr gōng fù jiù fēng, biǎn cuī chāng wū léi wèi, wèi bāo yè láng wèi, yán bó yú fú chuān wèi.
武后時,李嗣真請以周、漢為二王后,而廢周、隋,中宗復用周、隋。天寶中, 太平久,上言者多以詭異進,有崔昌者采勃舊說,上《五行應運歷》,請承周、漢, 廢周、隋為閏,右相李林甫亦贊佑之。集公卿議可否,集賢學士衛包、起居舍人閻 伯璵上表曰:「都堂集議之夕,四星聚於尾,天意昭然矣。」於是玄宗下詔以唐承 漢,黜隋以前帝王,廢介、酅公,尊周、漢為二王后,以商為三恪,京城起周武王、 漢高祖廟。授崔昌太子贊善大夫,衛包司虞員外郎。楊國忠為右相,自稱隋宗,建 議復用魏為三恪,周、隋為二王后,酅、介二公復舊封,貶崔昌烏雷尉,衛包夜郎 尉,閻伯璵涪川尉。
bó xiōng jù, dì zhù, jiē dì jìn shì.
勃兄劇,弟助,皆第進士。
jù, zhǎng shòu zhōng wèi fèng gé shè rén, shòu chūn děng wǔ wáng chū gé, yǒu sī jù yí, wàng zài cè wén, qún chén yǐ zài, nǎi wù qí què, zǎi xiàng shī sè. jù zhào wǔ lì zhí bǐ, fēn zhàn qí cí, càn rán jiē bì, rén rén jiē fú. xún jiā hóng wén guǎn xué shì, jiān zhī tiān guān shì láng. shǐ, péi xíng jiǎn diǎn xuǎn, jiàn jù yǔ sū wèi dào, yuē: èr zi zhě, jiē quán héng cái. zhì shì yǔ yàn. jù sù shàn liú sī lǐ, yòng wèi jī zhōu cì shǐ, yǔ qí lián yào móu fǎn, jù yǔ xiōng jīng zhōu cì shǐ miǎn jí zhù jiē zuò zhū. shén lóng chū, zhào fù guān.
劇,長壽中為鳳閣舍人,壽春等五王出閣,有司具儀,忘載冊文,群臣已在, 乃寤其闕,宰相失色。劇召五吏執筆,分占其辭,粲然皆畢,人人嗟服。尋加弘文 館學士,兼知天官侍郎。始,裴行儉典選,見劇與蘇味道,曰:「二子者,皆銓衡 才。」至是語驗。劇素善劉思禮,用為箕州刺史,與綦連耀謀反,劇與兄涇州刺史 勔及助皆坐誅。神龍初,詔復官。
zhù, zì zi gōng, qī suì sàng mǔ āi hào, lín lǐ wèi qì. jū fù yōu, huǐ gǔ lì. fú chú, wèi jiān chá yù shǐ lǐ xíng.
助,字子功,七歲喪母哀號,鄰里為泣。居父憂,毀骨立。服除,為監察御史 里行。
chū, miǎn jù bó jiē zhe cái míng, gù dù yì jiǎn chēng sān zhū shù, qí hòu zhù jié yòu yǐ wén xiǎn. jié zǎo zú. fú zhì shǎo zǐ quàn yì yǒu wén. fú zhì cháng chà hán sī yàn, sī yàn xì yuē: wǔ zi yǒu mǎ pǐ, jūn yǒu yù ér pǐ, wáng jiā pǐ hé duō yé? shǐ zhù chū qí wén, sī yàn yuē: shēng zǐ ruò shì, kě kuā yě.
初,勔、劇、勃皆著才名,故杜易簡稱「三珠樹」,其後助、劼又以文顯。劼 早卒。福畤少子勸亦有文。福畤嘗詫韓思彥,思彥戲曰:「武子有馬癖,君有譽兒 癖,王家癖何多耶?」使助出其文,思彥曰:「生子若是,可夸也。」
bó yǔ yáng jiǒng lú zhào lín luò bīn wáng jiē yǐ wén zhāng qí míng, tiān xià chēng wáng yáng lú luò sì jié. jiǒng cháng yuē: wú kuì zài lú qián, chǐ jū wáng hòu. yì zhě wèi rán.
勃與楊炯、盧照鄰、駱賓王皆以文章齊名,天下稱「王、楊、盧、駱」四傑。 炯嘗曰:「吾愧在盧前,恥居王后。」議者謂然。
jiǒng, huá yīn rén. jǔ shén tóng, shòu xiào shū láng. yǒng lóng èr nián, huáng tài zǐ yǐ shì diàn, biǎo háo jùn chōng chóng wén guǎn xué shì, zhōng shū shì láng xuē yuán chāo jiàn jiǒng jí zhèng zǔ xuán dèng xuán tǐng cuī róng děng, zhào kě. qiān zhān shì sī zhí. é zuò cóng fù dì shén ràng yǔ xú jìng yè luàn, chū wèi zǐ zhōu sī fǎ cān jūn. qiān yíng chuān lìng, zhāng shuō yǐ zhēn zèng xíng, jiè qí kē. zhì guān, guǒ yǐ yán kù chēng, lì shāo wǔ yì, bàng shā zhī, bù wèi rén suǒ duō. zú guān xià, zhōng zōng shí zèng zhù zuò láng.
炯,華陰人。舉神童,授校書郎。永隆二年,皇太子已釋奠,表豪俊充崇文館 學士,中書侍郎薛元超薦炯及鄭祖玄、鄧玄挺、崔融等,詔可。遷詹事司直。俄坐 從父弟神讓與徐敬業亂,出為梓州司法參軍。遷盈川令,張說以箴贈行,戒其苛。 至官,果以嚴酷稱,吏稍忤意,搒殺之,不為人所多。卒官下,中宗時贈著作郎。
zhào lín, zì shēng zhī, fàn yáng rén. shí suì cóng cáo xiàn wáng yì fāng shòu cāng yǎ. diào dèng wáng fǔ diǎn qiān, wáng ài zhòng, wèi rén yuē: cǐ wú zhī xiàng rú. diào xīn dū wèi, bìng qù guān, jū tài bái shān, dé fāng shì xuán míng gāo ěr zhī, huì fù sàng, hào ǒu, dān zhé chū, yóu shì jí yì shén. kè dōng lóng mén shān, bù yī lí gēng, péi jǐn zhī wéi fāng zhì fàn lǚ bīng děng shí shí gōng yī yào. jí shén, zú luán, yī shǒu yòu fèi, nǎi qù jù cí shān xià, mǎi yuán shù shí mǔ, shū yǐng shuǐ zhōu shě, fù yù wèi mù, yǎn wò qí zhōng. zhào lín zì yǐ dāng gāo zōng shí shàng lì, jǐ dú rú wǔ hòu shàng fǎ, jǐ dú huáng lǎo hòu fēng sōng shān, lǚ pìn xián shì, jǐ yǐ fèi. zhe wǔ bēi wén yǐ zì míng. bìng jì jiǔ, yǔ qīn shǔ jué, zì shěn yǐng shuǐ.
照鄰,字升之,范陽人。十歲從曹憲、王義方授《蒼》、《雅》。調鄧王府典 簽,王愛重,謂人曰:「此吾之相如。」調新都尉,病去官,居太白山,得方士玄 明膏餌之,會父喪,號嘔,丹輒出,由是疾益甚。客東龍門山,布衣藜羹,裴瑾之、 韋方質、范履冰等時時供衣藥。疾甚,足攣,一手又廢,乃去具茨山下,買園數十 畝,疏潁水周舍,復豫為墓,偃臥其中。照鄰自以當高宗時尚吏,己獨儒;武后尚 法,己獨黃老;後封嵩山,屢聘賢士,己已廢。著《五悲文》以自明。病既久,與 親屬訣,自沈潁水。
bīn wáng, yì wū rén. qī suì néng fù shī. chū wèi dào wáng fǔ shǔ, cháng shǐ zì yán suǒ néng, bīn wáng bù dá. lì wǔ gōng zhǔ bù. péi xíng jiǎn wèi táo zhōu zǒng guǎn, biǎo zhǎng shū zòu, bù yīng, diào zhǎng ān zhǔ bù. wǔ hòu shí, shù shàng shū yán shì. xià chú lín hǎi chéng, yāng yāng bù dé zhì, qì guān qù. xú jìng yè luàn, shǔ bīn wáng wèi fǔ shǔ, wèi jìng yè chuán xí tiān xià, chì wǔ hòu zuì. hòu dú, dàn xī xiào, zhì yī póu zhī tǔ wèi gān, liù chǐ zhī gū ān zài, jué rán yuē: shuí wèi zhī? huò yǐ bīn wáng duì, hòu yuē: zǎi xiàng ān dé shī cǐ rén! jìng yè bài, bīn wáng wáng mìng, bù zhī suǒ zhī. zhōng zōng chāng, zhào qiú qí wén, dé shù bǎi piān.
賓王,義烏人。七歲能賦詩。初為道王府屬,嘗使自言所能,賓王不答。歷武 功主簿。裴行儉為洮州總管,表掌書奏,不應,調長安主簿。武后時,數上疏言事。 下除臨海丞,鞅鞅不得志,棄官去。徐敬業亂,署賓王為府屬,為敬業傳檄天下, 斥武后罪。後讀,但嘻笑,至「一抔之土未乾,六尺之孤安在」,矍然曰:「誰 為之?」或以賓王對,後曰:「宰相安得失此人!」敬業敗,賓王亡命,不知所之。 中宗昌,詔求其文,得數百篇。
tā rì, cuī róng yǔ zhāng shuō píng bó děng yuē: bó wén zhāng hóng fàng, fēi cháng rén suǒ jí, jiǒng zhào lín kě yǐ qǐ zhī. shuō yuē: bù rán. yíng chuān wén rú xiàn hé, zhuó zhī bù jié, yōu yú lú ér bù jiǎn wáng. chǐ jū hòu, xìn rán kuì zài qián, qiān yě.
它日,崔融與張說評勃等曰:「勃文章宏放,非常人所及,炯、照鄰可以企之。」 說曰:「不然。盈川文如縣河,酌之不竭,優於盧而不減王。恥居後,信然;愧在 前,謙也。」
kāi yuán zhōng, shuō yǔ xú jiān lùn jìn shì wén zhāng, shuō yuē: lǐ jiào cuī róng xuē jì sòng zhī wèn zhī wén rú liáng jīn měi yù, wú shī bù kě. fù jiā mó rú gū fēng jué àn, bì lì wàn rèn, nóng yún yù xìng, zhèn léi jù fā, chéng kě wèi yě ruò shī yú láng miào, hài yǐ. yán cháo yǐn rú lì fú jìng zhuāng, yàn gē zhào wǔ, guān zhě wàng pí, ruò lèi zhī fēng yǎ, zé zuì rén yǐ. jiān wèn: jīn shì nài hé? shuō yuē: hán xiū zhī wén rú dà gēng xuán jiǔ, yǒu diǎn zé, báo zī wèi. xǔ jǐng xiān rú fēng jī nì lǐ, suī nóng huá kě ài, ér fá fēng gǔ. zhāng jiǔ líng rú qīng jiān sù liàn, shí jì shí yòng, ér jiǒng biān fú. wáng hàn rú qióng bēi yù jiǎ, suī làn rán kě zhēn, ér duō diàn quē. jiān wèi dǔ lùn yún.
開元中,說與徐堅論近世文章,說曰:「李嶠、崔融、薛稷、宋之問之文如良 金美玉,無施不可。富嘉謨如孤峰絕岸,壁立萬仞,濃雲郁興,震雷俱發,誠可畏 也;若施於廊廟,駭矣。閻朝隱如麗服靚妝,燕歌趙舞,觀者忘疲,若類之《風》、 《雅》,則罪人矣。」堅問:「今世奈何?」說曰:「韓休之文如大羹玄酒,有典 則,薄滋味。許景先如豐肌膩理,雖穠華可愛,而乏風骨。張九齡如輕縑素練,實 濟時用,而窘邊幅。王翰如瓊杯玉斝,雖爛然可珍,而多玷缺。」堅謂篤論雲。
yuán wàn qǐng, hòu wèi jīng zhào wáng zǐ tuī yì. zǔ bái zé, wǔ dé zhōng, shì zhì liáng lì shí yī zhōu dū du, fēng xīn ān gōng. wàn qǐng qǐ jiā wèi tōng shì shè rén.
元萬頃,後魏京兆王子推裔。祖白澤,武德中,仕至梁、利十一州都督,封新 安公。萬頃起家為通事舍人。
cóng lǐ jī zhēng gāo lì, guǎn shū jì. jī mìng bié jiāng guō dài fēng yǐ zhōu shī fù píng rǎng, féng shī běn zài liáng jì zhī, bù jí qī. yù bào jī, ér kǒng wèi dié suǒ de, wàn qǐng wèi zuò lí hé shī yí jī. jī nù yuē: jūn jī qiè jù, hé yòng shī wèi? yù zhǎn dài fēng, wàn qǐng yán zhuàng, nǎi miǎn. yòu shǐ wàn qǐng cǎo xí ràng gāo lì, ér jī qí bù zhī shǒu yā lù zhī xiǎn, mò lí zhī bào yuē: jǐn wén mìng. xǐ bīng gù shǒu, jūn bù dé rù. gāo zōng wén zhī, tóu wàn qǐng lǐng wài.
從李勣征高麗,管書記。勣命別將郭待封以舟師赴平壤,馮師本載糧繼之,不 及期。欲報勣,而恐為諜所得,萬頃為作離合詩遺勣。勣怒曰:「軍機切遽,何用 詩為?」欲斬待封,萬頃言狀,乃免。又使萬頃草檄讓高麗,而譏其不知守鴨淥之 險,莫離支報曰:「謹聞命。」徙兵固守,軍不得入。高宗聞之,投萬頃嶺外。
huì shè hái, wèi zhù zuò láng. wǔ hòu fěng dì zhào zhū rú lùn zhuàn jìn zhōng, wàn qǐng yǔ zhōu wáng fǔ hù cáo cān jūn fàn lǚ bīng miáo shén kè tài zǐ shè rén zhōu sī mào yòu shǐ hú chǔ bīn yǔ xuǎn, fán zhuàn liè nǚ chuán chén guǐ bǎi liáo xīn jiè lè shū děng jiǔ qiān yú piān. zhì cháo tíng yí yì biǎo shū jiē mì shǐ cān chù, yǐ fēn zǎi xiàng quán, gù shí wèi běi mén xué shì. sī mào lǚ bīng shén kè gòng fèng zuǒ yòu, huò èr shí yú nián.
會赦還,為著作郎。武后諷帝召諸儒論撰禁中,萬頃與周王府戶曹參軍范履冰、 苗神客、太子舍人周思茂、右史胡楚賓與選,凡撰《列女傳》、《臣軌》、《百僚 新戒》、《樂書》等九千餘篇。至朝廷疑議表疏皆密使參處,以分宰相權,故時謂 「北門學士」。思茂、履冰、神客供奉左右,或二十餘年。
wàn qǐng mǐn wén cí, rán fàng dá bù zhì xì jiǎn, wú rú zhě fēng. wǔ hòu shí, lèi qiān fèng gé shì láng, zuò zhū.
萬頃敏文辭,然放達不治細檢,無儒者風。武后時,累遷鳳閣侍郎,坐誅。
lǚ bīng zhě, hé nèi rén. chuí gǒng zhōng, lì luán tái tiān guān èr shì láng chūn guān shàng shū tóng fèng gé luán tái píng zhāng shì, jiān xiū guó shǐ. zài chū chū, zuò jǔ nì rén bèi shā.
履冰者,河內人。垂拱中,歷鸞台天官二侍郎、春官尚書、同鳳閣鸞台平章事, 兼修國史。載初初,坐舉逆人被殺。
shén kè, dōng guāng rén, zhōng zhù zuò láng.
神客,東光人,終著作郎。
sī mào, zhāng nán rén, yǔ dì sī jūn zǎo zhī míng. lèi qiān lín tái shǎo jiān chóng wén guǎn xué shì. chuí gǒng zhōng, xià yù sǐ.
思茂,漳南人,與弟思鈞早知名。累遷麟台少監、崇文館學士。垂拱中,下獄 死。
chǔ bīn, qiū pǔ rén. shǔ wén mǐn shén, bì jiǔ zhōng, rán hòu xià bǐ. gāo zōng mìng zuò wén, cháng yǐ jīn yín bēi léi jiǔ yǐn zhī, wén chéng zhé cì yān. jiā jū lǜ shěn yǐn, wú liú huì, fèi jǐn fù rù, dé cì ér chū, lèi wèi cháng. xìng zhòng shèn, wèi cháng yǔ jìn zhōng shì, rén jí qí zuì wèn zhī, yì shú shì bù dá. xún jiān chóng xián zhí xué shì, zú.
楚賓,秋浦人。屬文敏甚,必酒中,然後下筆。高宗命作文,常以金銀杯畾酒 飲之,文成輒賜焉。家居率沈飲,無留賄,費盡復入,得賜而出,類為常。性重慎, 未嘗語禁中事,人及其醉問之,亦熟視不答。尋兼崇賢直學士,卒。
wàn qǐng sūn zhèng, xiū míng jié, zhuó míng jīng gāo dì, shòu jiān mén wèi bīng cáo cān jūn. jiù sūn tì yǔ tán wù lǐ, tàn jǐ bù dǎi. sù zōng chū, lì bù shàng shū cuī yù diǎn xuǎn, zhèng yǐ shū pàn dì yī zhào yì jīng shī, yǐ fù xún qiàn lǎo, cí jí miǎn. hé nán jié dù shǐ cuī guāng yuǎn biǎo zhì qí fǔ. shǐ sī míng xiàn hé luò, niǎn fù nì shān zhōng, zéi yǐ míng gòu, zhèng dù shì jí, wèi dì yuē: zéi lù bù kě yǎng qīn, bǐ lì wú míng, nán miǎn yǐ, rán bù wū shēn ér sǐ, wú yóu shēng yě. zéi jì dé, yòu yǐ gāo wèi, chēn mù gù jù, xiōng dì jiē yù hài, fù wén, yǎng yào sǐ, lù rén wèi kū. shì píng, zhào lù fú jié shí yī xìng, ér zhèng wèi guān. zèng mì shū shǎo jiān, yǐ qí zi yì fāng wèi huá zhōu cān jūn.
萬頃孫正,修名節,擢明經高第,授監門衛兵曹參軍。舅孫逖與譚物理,嘆己 不逮。肅宗初,吏部尚書崔寓典選,正以書判第一召詣京師,以父詢倩老,辭疾免。 河南節度使崔光遠表置其府。史思明陷河、洛,輦父匿山中,賊以名購,正度事急, 謂弟曰:「賊祿不可養親,彼利吾名,難免矣,然不污身而死,吾猶生也。」賊既 得,誘以高位,瞋目固拒,兄弟皆遇害,父聞,仰藥死,路人為哭。事平,詔錄伏 節十一姓,而正為冠。贈秘書少監,以其子義方為華州參軍。
yì fāng, lì jīng zhào fǔ sī lù, wéi xià qīng lǐ shí jì wèi yǐn, shì bì zī zhī. lì guó shāng èr zhōu cì shǐ fú jiàn guān chá shǐ. zhōng guān tǔ tū chéng cuǐ, mǐn rén yě, yì fāng yòng qí qīn shǔ wèi yòu zhí. lǐ jí fǔ zài dāng guó, yīn yù chéng cuǐ ào zhù, jí zhào yì fāng wèi jīng zhào yǐn. lǐ jiàng è qí dǎng, chū wèi fū fāng guān chá shǐ, yī qiè biàn zhì, rán kē kè, rén duō yuàn zhī. zú, zèng zuǒ sàn qí cháng shì.
義方,歷京兆府司錄,韋夏卿、李實繼為尹,事必咨之。歷虢商二州刺史、福 建觀察使。中官吐突承璀,閩人也,義方用其親屬為右職。李吉甫再當國,陰欲承 璀奧助,即召義方為京兆尹。李絳惡其黨,出為鄜坊觀察使,一切辨治,然苛刻, 人多怨之。卒,贈左散騎常侍。
dì jì fāng, jǔ míng jīng, diào chǔ qiū wèi, lì diàn zhōng shì yù shǐ. bīng bù shàng shū wáng shào biǎo wèi dù zhī yuán wài láng, qiān jīn shàn èr bù láng zhōng, hào néng zhí. wáng shū wén yòng shì, dàn jì fāng bù wèi yòng, yǐ bīng bù láng zhōng shǐ xīn luó. xīn luó wén zhōng guó sàng, bù shí qiǎn, gōng kuì fá, jì fāng zhèng sè zé zhī, bì hù jué shí dài sǐ, yí rén huǐ xiè, jié huān nǎi hái. zú, nián wǔ shí yī, zèng tóng zhōu cì shǐ.
弟季方,舉明經,調楚丘尉,歷殿中侍御史。兵部尚書王紹表為度支員外郎, 遷金、膳二部郎中,號能職。王叔文用事,憚季方不為用,以兵部郎中使新羅。新 羅聞中國喪,不時遣,供饋乏,季方正色責之,閉戶絕食待死,夷人悔謝,結歡乃 還。卒,年五十一,贈同州刺史。