mǐn huáng dì, míng zōng dì wǔ zǐ cóng hòu yě. wèi rén xíng zhì fēng hòu, guǎ yán hǎo lǐ, míng zōng yǐ qí mào lèi jǐ, tè ài zhī. tiān chéng èr nián, yǐ jiǎn xiào sī tú bài hé nán yǐn pàn liù jūn zhū wèi shì, jiā jiǎn xiào tài bǎo tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. cóng hòu fēi, kǒng xún nǚ yě, ān zhòng huì nù xún yǐ nǚ qī cóng hòu, sān nián, bà xún shū mì shǐ, chū cóng hòu wèi xuān wǔ jūn jié dù shǐ. míng nián, xǐ zhèn hé dōng. zhǎng xìng yuán nián, fēng cóng hòu sòng wáng, xǐ zhèn chéng dé. èr nián, xǐ zhèn tiān xióng, lěi jiā jiān zhōng shū lìng.
愍皇帝,明宗第五子從厚也。為人形質豐厚,寡言好禮,明宗以其貌類己,特 愛之。天成二年,以檢校司徒拜河南尹、判六軍諸衛事,加檢校太保、同中書門下 平章事。從厚妃,孔循女也,安重誨怒循以女妻從厚,三年,罷循樞密使,出從厚 為宣武軍節度使。明年,徙鎮河東。長興元年,封從厚宋王,徙鎮成德。二年,徙 鎮天雄,累加兼中書令。
sì nián shí yī yuè, qín wáng cóng róng fú zhū. míng zōng bìng shén, qiǎn huàn zhě mèng hàn qióng zhào wáng yú yè, ér míng zōng bēng, mì qí sàng liù rì. shí èr yuè guǐ mǎo shuò, fā sàng yú xī gōng, huáng dì jí wèi yú jiù qián, qún chén jiàn yú dōng jiē, fù yú sàng wèi. bǐng wǔ, chéng fú yú xī gōng. gēng xū, dēng guāng zhèng mén lóu, cún wèn jūn mín. xīn hài, shā sī yī wáng shì. guǐ chǒu, shǐ tīng zhèng. yǐ mǎo, shā sī yí kāng shì. dīng sì, féng dào wèi dà xíng huáng dì shān líng shǐ, hù bù shàng shū hán yàn yùn wèi fù, zhōng shū shè rén wáng yán wèi pàn guān, lǐ bù shàng shū wáng quán wèi lǐ yí shǐ, bīng bù shàng shū lǐ lín wèi lǔ bù shǐ, yù shǐ zhōng chéng lóng mǐn wèi yí zhàng shǐ, zuǒ pú shè quán pàn hé nán fǔ lú zhì wèi qiáo dào dùn dì shǐ. dīng mǎo, shì tán.
四年十一月,秦王從榮伏誅。明宗病甚,遣宦者孟漢瓊召王於鄴,而明宗崩, 秘其喪六日。十二月癸卯朔,發喪於西宮,皇帝即位於柩前,群臣見於東階,復於 喪位。丙午,成服於西宮。庚戌,登光政門樓,存問軍民。辛亥,殺司衣王氏。癸 丑,始聽政。乙卯,殺司儀康氏。丁巳,馮道為大行皇帝山陵使,戶部尚書韓彥惲 為副,中書舍人王延為判官,禮部尚書王權為禮儀使,兵部尚書李鏻為鹵簿使,御 史中丞龍敏為儀仗使,左僕射權判河南府盧質為橋道頓遞使。丁卯,礻覃。
yīng shùn yuán nián chūn zhēng yuè rén shēn shuò, shì cháo yú guǎng shòu diàn. yǐ hài, qì dān shǐ dū du méi là yú lái. wù yín, dà shè, gǎi yuán, yòng lè. huí gú kè hán wáng rén měi qiǎn shǐ zhě lái. shā zhōu guā zhōu qiǎn shǐ zhě lái. yǐ wèi, zhū hóng zhāo féng yūn xiàn qián zhù zuò shān líng. rùn yuè bǐng wǔ, cè huáng tài hòu. jiǎ yín, cè tài fēi wáng shì. běi jīng liú shǒu shí jìng táng xiàn yín juàn zhù zuò shān líng. èr yuè gēng yín, shì zuò shān líng. fèng xiáng jié dù shǐ lù wáng cóng kē fǎn. xīn mǎo, xī jīng liú shǒu wáng sī tóng wèi xī miàn xíng yíng dōu bù shǔ, jìng nán jūn jié dù shǐ yào yàn chóu wèi fù. sān yuè bǐng chén, sī tóng bīng kuì, yán wèi zhǐ huī shǐ yǐn huī yǔ lín zhǐ huī shǐ yáng sī quán yǐ qí jūn pàn jiàng yú cóng kē. xīn yǒu, shā shì wèi qīn jūn dōu zhǐ huī shǐ zhū hóng shí. guǐ hài, hé yáng sān chéng jié dù shǐ kāng yì chéng wèi fèng xiáng xíng yíng dōu zhāo tǎo shǐ, wáng sī tóng wèi fù. xī jīng fù liú shǒu liú suì yōng pàn jiàng yú cóng kē, sī tóng bēn guī yú jīng shī, bù kè, sǐ zhī. dīng mǎo, jīng chéng xún jiǎn shǐ ān cóng jìn pàn, shā féng yūn, zhū hóng zhāo zì shā, cóng jìn chuán qí èr shǒu yú cóng kē. wù chén, rú wèi zhōu.
應順元年春正月壬申朔,視朝於廣壽殿。乙亥,契丹使都督沒辣於來。戊寅, 大赦,改元,用樂。回鶻可汗王仁美遣使者來。沙州、瓜州遣使者來。乙未,硃弘 昭、馮贇獻錢助作山陵。閏月丙午,冊皇太后。甲寅,冊太妃王氏。北京留守石敬 瑭獻銀絹助作山陵。二月庚寅,視作山陵。鳳翔節度使潞王從珂反。辛卯,西京留 守王思同為西面行營都部署,靜難軍節度使藥彥稠為副。三月丙辰,思同兵潰,嚴 衛指揮使尹暉、羽林指揮使楊思權以其軍叛降於從珂。辛酉,殺侍衛親軍都指揮使 硃弘實。癸亥,河陽三城節度使康義誠為鳳翔行營都招討使,王思同為副。西京副 留守劉遂雍叛降於從珂,思同奔歸於京師,不克,死之。丁卯,京城巡檢使安從進 叛,殺馮贇,硃弘昭自殺,從進傳其二首於從珂。戊辰,如衛州。
fèi dì, zhèn zhōu píng shān rén yě. běn xìng wáng shì, qí shì wēi jiàn, mǔ wèi shì, shǎo guǎ, míng zōng wèi qí jiāng, guò píng shān, lüè dé zhī. wèi shì yǒu zi ā sān, yǐ shí yú suì, míng zōng yǎng yǐ wèi zi, míng yuē cóng kē. jí zhǎng, zhuàng mào xióng wěi, jǐn xìn guǎ yán, ér xiāo yǒng shàn zhàn, míng zōng shén ài zhī. zì jìn bīng zhàn liáng yú hé shàng, cóng kē cháng lì zhàn gōng, zhuāng zōng hū qí xiǎo zì yuē: ā sān bù tú yǔ wǒ tóng nián, qí gǎn zhàn yì lèi wǒ. tóng guāng èr nián, wèi wèi zhōu cì shǐ tū qí zhǐ huī shǐ, shù yú shí mén. míng zōng tǎo zhào zài lǐ, zì wèi fǎn bīng ér nán, cóng kē lǜ shù bīng zì qū yáng mèng xiàn chí chū cháng shān yǐ zhuī míng zōng. míng zōng zhī nán yě, bīng shǎo, dé cóng kē bīng zài hòu, ér jūn shēng dà zhèn. míng zōng rù lì, bài cóng kē hé zhōng jié dù shǐ, fēng lù wáng. shì shí, míng zōng chūn qiū yǐ gāo, wáng yú zhū zi cì zuì zhǎng, shū mì shǐ ān zhòng huì huàn zhī, nǎi jiǎo zhào hé zhōng bì jiāng yáng yàn wēn shǐ tú zhī. wáng yuè mǎ yú huáng lóng zhuāng, yàn wēn jí bì mén jù zhī, wáng zhǐ yú yú xiāng yǐ wén. míng zōng zhào wáng hái jīng shī, jū zhī qīng huà lǐ dì. zhòng huì shù qǐng xíng jūn fǎ, míng zōng bù tīng, hòu zhòng huì jiàn shā, nǎi qǐ wáng wèi zuǒ wèi dà jiāng jūn xī jīng liú shǒu. zhǎng xìng sān nián, wèi fèng xiáng jié dù shǐ. wáng zǐ zhòng jí zì míng zōng shí diǎn jìn bīng, wèi kòng hè zhǐ huī shǐ, mǐn dì jí wèi, zhū hóng zhāo féng yūn yòng shì, nǎi bà zhòng jí bīng zhí, chū wèi bó zhōu tuán liàn shǐ. yòu xǐ wáng wèi běi jīng liú shǒu, bù jiàng zhì shū ér xuān shòu, yòu yǐ lǐ cóng zhāng wèi dài. chū, ān zhòng huì dé zuì bà hé zhōng, yǐ cóng zhāng wèi dài, ér zhòng huì jiàn shā, gù wáng yì zì yí, suì jù chéng fǎn. mǐn dì qiǎn wáng sī tóng huì zhū zhèn bīng tǎo zhī, sī tóng zhàn bài zǒu, zhū zhèn bīng jiē kuì.
廢帝,鎮州平山人也。本姓王氏,其世微賤,母魏氏,少寡,明宗為騎將,過 平山,掠得之。魏氏有子阿三,已十餘歲,明宗養以為子,名曰從珂。及長,狀貌 雄偉,謹信寡言,而驍勇善戰,明宗甚愛之。自晉兵戰梁於河上,從珂常立戰功, 莊宗呼其小字曰:「阿三不徒與我同年,其敢戰亦類我。」同光二年,為衛州刺史 突騎指揮使,戍於石門。明宗討趙在禮,自魏反兵而南,從珂率戍兵自曲陽、孟縣 馳出常山以追明宗。明宗之南也,兵少,得從珂兵在後,而軍聲大振。明宗入立, 拜從珂河中節度使,封潞王。是時,明宗春秋已高,王於諸子次最長,樞密使安重 誨患之,乃矯詔河中裨將楊彥溫使圖之。王閱馬於黃龍莊,彥溫即閉門拒之,王止 於虞鄉以聞。明宗召王還京師,居之清化里第。重誨數請行軍法,明宗不聽,後重 誨見殺,乃起王為左衛大將軍、西京留守。長興三年,為鳳翔節度使。王子重吉自 明宗時典禁兵,為控鶴指揮使,愍帝即位,硃弘昭、馮贇用事,乃罷重吉兵職,出 為亳州團練使。又徙王為北京留守,不降制書而宣授,又以李從璋為代。初,安重 誨得罪罷河中,以從璋為代,而重誨見殺,故王益自疑,遂據城反。愍帝遣王思同 會諸鎮兵討之,思同戰敗走,諸鎮兵皆潰。
qīng tài yuán nián sān yuè dīng sì, wáng yǐ bīng dōng. gēng shēn, cì zhǎng ān, xī jīng fù liú shǒu liú suì yōng pàn yú táng, lái jiàng. jiǎ zǐ, cì huá zhōu, zhí yào yàn chóu. bǐng yín, cì líng bǎo, hé zhōng ān yàn wēi shǎn zhōu kāng sī lì pàn yú táng, lái jiàng. jǐ sì, cì shǎn zhōu. kāng yì chéng pàn yú táng, lái jiàng. shā xuān huī shǐ mèng hàn qióng. mǐn dì chū jū yú wèi zhōu. xià sì yuè rén shēn, rù jīng shī, féng dào lǜ bǎi guān yíng wáng yú jiǎng qiáo, wáng cí bù jiàn. rù kū yú xī gōng, suì jiàn qún chén, dào bài, wáng dá bài. rù jū yú zhì dé gōng. guǐ yǒu, yǐ tài hòu lìng jiàng tiān zǐ wèi è wáng, mìng wáng jiān guó. yǐ hài, huáng dì jí wèi. bǐng zǐ, lǜ hé nán mín cái yǐ shǎng jūn. dīng chǒu, jiè mín fáng kè wǔ yuè yǐ shǎng jūn. wù yín, shì è wáng, cí zhōu cì shǐ sòng lìng xún sǐ zhī. yǐ yǒu, dà shè, gǎi yuán. wù zǐ, shā kāng yì chéng jí yào yàn chóu. wǔ yuè bǐng wǔ, duān míng diàn xué shì zuǒ jiàn yì dài fū hán zhāo yìn wèi shū mì shǐ, zhuāng zhái shǐ liú yán lǎng wèi shū mì fù shǐ. gēng xū, féng dào bà. tiān xióng jūn jié dù shǐ fàn yán guāng wèi shū mì shǐ. jiǎ yín, cì quàn jìn xuǎn rén zōng zi guān. liù yuè gēng chén, xìng fàn yán guāng jí suǒ zì tōng dì. qiū qī yuè xīn hài, tài cháng qīng lú wén jì wèi zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. dīng sì, lì pèi guó fū rén liú shì wèi huáng hòu. bā yuè xīn wèi, shàng shū zuǒ chéng yáo yǐ wèi zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. xǔ yù shǔ guān xuǎn. jiǔ yuè, qì dān kòu biān. dōng shí yuè wù yín, lǐ yú liú xù bà. shí èr yuè jǐ hài, xióng wǔ jūn jié dù shǐ zhāng yán láng wèi zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. qì dān kòu yún zhōu. gēng yín, xìng lóng mén. hàn.
清泰元年三月丁巳,王以兵東。庚申,次長安,西京副留守劉遂雍叛於唐,來 降。甲子,次華州,執藥彥稠。丙寅,次靈寶,河中安彥威、陝州康思立叛於唐, 來降。己巳,次陝州。康義誠叛於唐,來降。殺宣徽使孟漢瓊。愍帝出居於衛州。 夏四月壬申,入京師,馮道率百官迎王於蔣橋,王辭不見。入哭於西宮,遂見群臣, 道拜,王答拜。入居於至德宮。癸酉,以太后令降天子為鄂王,命王監國。乙亥, 皇帝即位。丙子,率河南民財以賞軍。丁丑,借民房課五月以賞軍。戊寅,弒鄂王, 慈州刺史宋令詢死之。乙酉,大赦,改元。戊子,殺康義誠及藥彥稠。五月丙午, 端明殿學士、左諫議大夫韓昭胤為樞密使,莊宅使劉延朗為樞密副使。庚戌,馮道 罷。天雄軍節度使范延光為樞密使。甲寅,賜勸進選人、宗子官。六月庚辰,幸范 延光及索自通第。秋七月辛亥,太常卿盧文紀為中書侍郎、同中書門下平章事。丁 巳,立沛國夫人劉氏為皇后。八月辛未,尚書左丞姚顗為中書侍郎、同中書門下平 章事。許御署官選。九月,契丹寇邊。冬十月戊寅,李愚、劉昫罷。十二月己亥, 雄武軍節度使張延郎為中書侍郎、同中書門下平章事。契丹寇雲州。庚寅,幸龍門。 旱。
èr nián chūn èr yuè jiǎ xū, fàn yán guāng bà. jǐ chǒu, zhuī zūn lǔ guó tài fū rén wèi shì wèi huáng tài hòu. sān yuè xīn chǒu, zhōng wǔ jūn jié dù shǐ zhào yán shòu wèi shū mì shǐ. xià wǔ yuè xīn mǎo, xuān huī nán yuàn shǐ liú yán hào wèi shū mì shǐ. qì dān kòu biān. liù yuè guǐ wèi, qún chén xiàn tiān dōu mǎ. qiū qī yuè dīng yǒu, huí gú kè hán wáng rén měi shǐ qí dū du chén fú hǎi lái. liú yán hào bà. jiǔ yuè jǐ yǒu, xíng bù shàng shū fáng gǎo wèi shū mì shǐ. yǐ mǎo, bó hǎi qiǎn shǐ zhě lái.
二年春二月甲戌,范延光罷。己丑,追尊魯國太夫人魏氏為皇太后。三月辛丑, 忠武軍節度使趙延壽為樞密使。夏五月辛卯,宣徽南院使劉延皓為樞密使。契丹寇 邊。六月癸未,群臣獻添都馬。秋七月丁酉,回鶻可汗王仁美使其都督陳福海來。 劉延皓罷。九月己酉,刑部尚書房暠為樞密使。乙卯,渤海遣使者來。
sān nián chūn zhēng yuè yǐ wèi, bǎi jì qiǎn shǐ zhě lái. dīng wèi, fēng zǐ zhòng měi wèi yōng wáng. sān yuè bǐng wǔ, hàn lín xué shì lǐ bù shì láng mǎ yìn sūn wèi zhōng shū shì láng, tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. hé dōng jié dù shǐ shí jìng táng fǎn. xià wǔ yuè yǐ mǎo, jiàn xióng jūn jié dù shǐ zhāng jìng dá wèi tài yuán sì miàn dōu zhāo tǎo shǐ, yì wǔ jūn jié dù shǐ yáng guāng yuǎn wèi fù. wù shēn, xiān fēng zhǐ huī shǐ ān shěn xìn pàn jiàng yú shí jìng táng. jǐ yǒu, zhèn wǔ shù jiāng ān zhòng róng pàn jiàng yú shí jìng táng. rén zǐ, tiān xióng jūn tún zhù pěng shèng dōu yú hòu zhāng lìng zhāo zhú qí jié dù shǐ liú yán hào. liù yuè guǐ hài, yǐ lìng zhāo wèi yòu qiān niú wèi jiāng jūn, quán zhī tiān xióng jūn shì. jiǎ xū, xuān wǔ jūn jié dù shǐ fàn yán guāng wèi tiān xióng jūn sì miàn zhāo tǎo shǐ. qiū qī yuè wù shēn, kè wèi zhōu. rén zǐ, zhāng lìng zhāo fú zhū. guǐ chǒu, zhāng shèng zhǐ huī shǐ zhāng wàn dí pàn jiàng yú shí jìng táng. bā yuè wù wǔ, qì dān shǐ méi lǐ lái. jiǔ yuè jiǎ chén, zhāng jìng dá jí qì dān zhàn yú tài yuán, bài jī, qì dān wéi jìng dá yú jìn ān. wù shēn, rú hé yáng. dōng shí yuè rén xū, kuò mǎ, jí mín wèi bīng. shí yī yuè wù zǐ, lú lóng jūn jié dù shǐ zhào dé jūn wèi xíng yíng dōu tǒng. dīng yǒu, qì dān lì jìn. rùn yuè jiǎ zǐ, yáng guāng yuǎn shā zhāng jìng dá, yǐ qí jūn pàn jiàng yú qì dān. jiǎ xū, qì dān jí jìn rén zhì yú lù zhōu. dīng chǒu, zhì zì hé yáng. xīn sì, huáng dì bēng.
三年春正月乙未,百濟遣使者來。丁未,封子重美為雍王。三月丙午,翰林學 士、禮部侍郎馬胤孫為中書侍郎,同中書門下平章事。河東節度使石敬瑭反。夏五 月乙卯,建雄軍節度使張敬達為太原四面都招討使,義武軍節度使楊光遠為副。戊 申,先鋒指揮使安審信叛降於石敬瑭。己酉,振武戍將安重榮叛降於石敬瑭。壬子, 天雄軍屯駐捧聖都虞候張令昭逐其節度使劉延皓。六月癸亥,以令昭為右千牛衛將 軍,權知天雄軍事。甲戌,宣武軍節度使范延光為天雄軍四面招討使。秋七月戊申, 克魏州。壬子,張令昭伏誅。癸丑,彰聖指揮使張萬迪叛降於石敬瑭。八月戊午, 契丹使梅里來。九月甲辰,張敬達及契丹戰於太原,敗績,契丹圍敬達於晉安。戊 申,如河陽。冬十月壬戌,括馬,籍民為兵。十一月戊子,盧龍軍節度使趙德鈞為 行營都統。丁酉,契丹立晉。閏月甲子,楊光遠殺張敬達,以其軍叛降於契丹。甲 戌,契丹及晉人至於潞州。丁丑,至自河陽。辛巳,皇帝崩。
wū hū, jūn chén zhī jì, kě wèi nán zāi! gài míng zhě lǜ yú wèi méng ér qián zhī, àn zhě gào yǐ jiāng jí ér bù jù, gù xiān shì ér yán, zé suī zhōng ér bù xìn, shì zhì ér huǐ, qí kě jí hū? zhòng huì qū qū dú jiàn lù wáng zhī huò, ér móu zhī bù zāng, zhì yú yǔn shēn chì zú, qí xì zì zī. jí mǐn dì zhī wáng yě, xué yú huī líng, qí tǔ yī lǒng, lù rén jiàn zhě, jiē wèi zhī bēi. shǐ míng zōng wèi yǒu zhī, qí yǒu kuì yú zhòng huì yǐ, āi zāi!
嗚呼,君臣之際,可謂難哉!蓋明者慮於未萌而前知,暗者告以將及而不懼, 故先事而言,則雖忠而不信,事至而悔,其可及乎?重誨區區獨見潞王之禍,而謀 之不臧,至於殞身赤族,其隙自茲。及愍帝之亡也,穴於徽陵,其土一壠,路人見 者,皆為之悲。使明宗為有知,其有愧於重誨矣,哀哉!