lì bù shì láng hán yù, zhǎng qìng sì nián xià, yǐ jí bù zhì wù, zhì qiū jiǔ yuè miǎn, jí yì shén. dōng shí yī yuè, yú jìng ān lǐ zhòu wò, jiàn yī shén rén, zhǎng zhàng yú, bèi jiǎ zhàng jiàn, pèi hú shǐ, yí zhuàng shén jùn, zhì qǐn shì, lì yú tà qián. jiǔ ér wèi yù yuē: dì mìng yǔ qīng jì shì. yù jù qǐ zhěng guān ér zuò, yuē chén bù xìng yǒu jí, gǎn yǐ jù jiàn wáng. shén rén yuē: wēi cuì gǔ jué guó, shì yǔ hán shì wèi chóu, jīn yù tǎo zhī ér lì bù zú, qīng yǐ wèi hé rú? duì yuē: chén yuàn cóng dài wáng tǎo zhī. shén rén hàn qù. yú shì shū qí cí zhì yú zuò cè, shù rì bù néng jiě. zhì shí èr yuè ér zú.
吏部侍郎韓愈，長慶四年夏，以疾不治務，至秋九月免，疾益甚。冬十一月，于靖安里晝臥，見一神人，長丈余，被甲仗劍，佩弧矢，儀狀甚峻，至寢室，立於榻前。久而謂愈曰：「帝命與卿計事。」愈遽起整冠而坐，曰；「臣不幸有疾，敢以踞見王。」神人曰：「威粹骨蕝國，世與韓氏為仇，今欲討之而力不足，卿以為何如？」對曰：「臣願従大王討之。」神人頷去。於是書其詞置於座側，數日不能解。至十二月而卒。

zhōu zhī nán yǒu shān yān. qí shān jùn qǐ bì lì, xià yǒu tán shuǐ, shēn bù kě cè, zhōu shí yú mǔ. zhōng yǒu jiāo chī, cháng wèi rén huàn, rén yǒu wù jìn, huò mǎ niú jiù ér yǐn zhě, zhé wèi tūn shí, quán rén kǔ zhī yǒu nián yǐ. yóu shì jìn shān jū zhě, xián qiè yǐn qī zǐ xǐ qù tā jùn, yǐ táo qí huàn. yuán hé wǔ nián, yī xī wén shān nán yǒu léi zhèn bào xìng, zhèn shù bǎi lǐ, ruò shān bēng zhī zhuàng, yī jùn jīng jù. lǐ rén jì niú mǎ jī quǎn jù shī shēng pū dì, liú hàn bèi tǐ. wū wǎ jiāo jī, mù shù diān bá. zì xū jí zi, léi diàn fāng xī. míng dàn wǎng shì zhī, qí shān cuī duò, shí bì shù bǎi rèn dài jǐn, jù tián qí tán. shuǐ yì liú, zhù mǎn sì yě, jiāo chī zhī xuè, biàn ruò xuán huáng, ér shí bì zhī shàng, yǒu záo chéng wén zì yī shí jiǔ yán, zì shì shén gǔ. jùn zhōng shì shù, wú néng zhī zhě. zì shì jū rén wú fù huàn yǐ. jù zhě jì xī, qiān zhě yì guī, jié wū jià lú, jiē bǐ qí dì. jùn shǒu yīn zhī míng qí dì wèi shí míng lǐ, gài yīn zì wèi míng, qiě shí qí yì yě. hòu yǒu kè yú quán zhě, néng chuán qí zì, chí zhì dōng luò. shí gù lì bù shì láng hán yù zì shàng shū láng wèi hé nán lìng, jiàn ér shí zhī. qí wén yuē: zhào shì hēi shuǐ lǐ yú, tiān gōng bēi shā niú rén, rén guǐ shén shū jí jí. rán zé xiáng jiū qí yì, shì shàng dì zé jiāo chī zhī cí lìng, lù qí hài yě. qí zì zé kē dǒu zhuàn shū, gù quán rén wú yǒu shí zhě yǐ.
州之南有山焉。其山峻起壁立，下有潭水，深不可測，周十餘畝。中有蛟螭，嘗為人患，人有誤近，或馬牛就而飲者，輒為吞食，泉人苦之有年矣。由是近山居者，咸挈引妻子徙去他郡，以逃其患。元和五年，一夕聞山南有雷震暴興，震數百里，若山崩之狀，一郡驚懼。里人洎牛馬雞犬俱失聲仆地，流汗被體。屋瓦交擊，木樹顛拔。自戌及子，雷電方息。明旦往視之，其山摧墮，石壁數百仞殆盡，俱填其潭。水溢流，注滿四野，蛟螭之血，遍若玄黃，而石壁之上，有鑿成文字一十九言，字勢甚古。郡中士庶，無能知者。自是居人無復患矣。懼者既息，遷者亦歸，結屋架廬，接比其地。郡守因之名其地為「石銘里」，蓋因字為銘，且識其異也。後有客於泉者，能傳其字，持至東洛。時故吏部侍郎韓愈自尚書郎為河南令，見而識之。其文曰：「詔示黑水鯉魚，天公卑殺牛人，壬癸神書急急。」然則詳究其義，似上帝責蛟螭之詞令，戮其害也。其字則蝌蚪篆書，故泉人無有識者矣。

táng lì bù shì láng hán wén gōng yù, zì xíng bù shì láng biǎn cháo yáng shǒu. xiān shì, jùn xī yǒu dà jiǎo, jiǎo yǒu è yú, yuē bǎi yú chǐ. měi yī nù, zé jiǎo shuǐ téng dàng, lín lǐng rú zhèn. mín zhī mǎ niú yǒu bīn qí shuǐ zhě, zhé xī ér shì zhī, bù shùn ér jǐn. wèi suǒ hài zhě, mò kě shèng jì. mín huàn zhī yǒu nián yǐ. jí yù cì jùn, jì zhì zhī sān rì, wèn mín bù biàn shì, jù yuē: jùn xī jiǎo zhōng zhī è yú yě. yù yuē: wú wén zhì chéng gǎn shén: xī lǔ gōng zǎi zhōng mù, zhì xún ér huáng bì huáng bà zhì jiǔ jiāng, hǔ jiē dùn qù. shì zhī zhèng zhī suǒ gǎn, gù néng huà qín shòu yǐ. jí mìng tíng yuàn yǐ láo lǐ chén yú jiǎo zhī páng, qiě zhù yuē: rǔ, shuǐ zú yě, wú wèi shēng rén huàn. jì ér wò yǐ jiǔ. shì xī, jùn xī yǒu fēng léi shēng, dòng shān yě, dài yè fēn jì yān. míng rì, lǐ mín shì qí jiǎo, shuǐ yǐ jié. gōng mìng shǐ qióng qí jī, zhì jiǎo xī liù shí lǐ yì dì wèi jiǎo, jù è yì suí ér xǐ yān. zì shì jùn mín huò miǎn qí huàn. gù gōng bù láng zhōng huáng fǔ shí zhuàn yù shén dào bēi, xù yuē: xíng bù wèi cháo yáng shǒu, yún dòng liáo hǎi yí, táo rán jiē huà è yú dào xiè, bù bào mín wù. gài wèi cǐ yǐ.
唐吏部侍郎韓文公愈，自刑部侍郎貶潮陽守。先是，郡西有大湫，湫有鱷魚，約百餘尺。每一怒，則湫水騰盪，林嶺如震。民之馬牛有濱其水者，輒吸而噬之，不瞬而盡。為所害者，莫可勝計。民患之有年矣。及愈刺郡，既至之三日，問民不便事，俱曰：「郡西湫中之鱷魚也。」愈曰：「吾聞至誠感神：昔魯恭宰中牟，雉馴而蝗避；黃霸治九江，虎皆遁去。是知政之所感，故能化禽獸矣。」即命庭掾以牢醴陳於湫之旁，且祝曰：「汝，水族也，無為生人患。」既而沃以酒。是夕，郡西有風雷聲，動山野，迨夜分霽焉。明日，里民視其湫，水已竭。公命使窮其跡，至湫西六十里易地為湫，巨鱷亦隨而徙焉。自是郡民獲免其患。故工部郎中皇甫湜撰愈「神道碑」，敘曰：「刑部為潮陽守，雲『洞獠海夷，陶然皆化；鱷魚稻蟹，不暴民物』。」蓋謂此矣。