shí èr yuè chū yī rì xiān wǎn yǔ sī sī xià, zhōng yè yù shén, suì wú yì liú jí shuǐ. rù chéng wèn dǎ tīng zhāng hóu hòu yì. yǒu zhāng jūn zhòng bó qǐ fù zǐ jū nán mén nèi, gé wǎn tuō gù pū yán, yǔ zhāng tóng zōng, yù yī wù, yīn mào yǔ zào qí jiā yún. gài zhāng nǎi shì kē ér wú dēng dì zhě, gù hòu fù yú hóu zú, ér shí fēi tóng pài. jūn zhòng zhī zēng zǔ míng jùn, jiā jìng jiān yún yì bié jià wú cháng, yǒu yí mò zài jiā yún, céng fù sì zhāng hóu zhī miào, wèi èr zhāng cí. cǐ yī shí fù tuō zhī yán. àn zhāng hóu wú zài jùn zhī cí, qí zài wú yì zhě, jiā jìng shí bèi huǐ yǐ jiǔ, hé cóng ér èr zhī? gèng wèi yú yán: hóu zhī hòu rén jū xī yuán, zài chéng xī wǔ liù shí lǐ, yì wén chāng xiāng yě zú suī zhòng, wú dú shū zhě, jí zǐ jīn xiù cái yì wú yī rén. yú yīn kǎi rán! shí yǔ pāng tuó, yǐ zhōu rén dài yǐ jiǔ, suì mào yǔ xià zhōu, gài cǐ zhōng yǐ sān yuè wú yǔ yǐ. shí zhōu yǐ yí běi mén gàn jiāng shàng. yóu běi mén rù zhì nán mén zhī zhāng shì, réng chū běi mén. xià zhōu yǐ shàng wǔ, suì xī nán sù gàn jiāng xíng. shí lǐ, xié tiān mǎ shān zhī xī. shí lǐ, guò xiǎo zhōu tóu, dōng yǒu dà xiǎo zhōu èr chóng, xī zé zhǎng gāng wēi yí, yǒu tǎ yǔ xiǎo zhōu jiā jiāng xiāng duì. zhì shì yǔ zhǐ rì chū. yòu shí lǐ, zhuǎn xié luó zi shān zhī dōng, ér pō yú méi lín dù, qù jí jùn shàng shí lǐ. jì mù, líng yǔ fù zhì. luó zi, jí jùn shuǐ kǒu zhī dì yī shān yě.
十二月初一日 先晚雨絲絲下,中夜愈甚,遂無意留吉水。入城問打聽張侯後裔。有張君重、伯起父子居南門內,隔晚托顧仆言,與張同宗,欲一晤,因冒雨造其家雲。蓋張乃世科而無登第者,故後附於侯族,而實非同派。君重之曾祖名峻,嘉靖間雲亦別駕吾常,有遺墨在家雲,曾附祀張侯之廟,為二張祠。此一時附托之言。按張侯無在郡之祠,其在吾邑者,嘉靖時被毀已久,何從而二之?更為余言:侯之後人居西園,在城西五六十里,亦文昌鄉也;族雖眾,無讀書者,即子衿秀才亦無一人。余因慨然!時雨滂沱,以舟人待已久,遂冒雨下舟,蓋此中已三月無雨矣。時舟已移北門贛江上。由北門入至南門之張氏,仍出北門。下舟已上午,遂西南溯贛江行。十里,挾天馬山之西。十里,過小洲頭,東有大、小洲二重,西則長岡逶迤,有塔與小洲夾江相對。至是雨止日出。又十里,轉挾螺子山之東,而泊於梅林渡,去吉郡尚十里。既暮,零雨復至。螺子,吉郡水口之第一山也。
jí shuǐ dōng dà ér gāo zhě, yuē dōng shān, jí rén shān yě. tài píng shān zài qí nèi, yòu jìn ér fù chéng, yuē lóng huá sì. sì shén gǔ, jīn fāng xiū qì q xiū zhěng, yǒu zōu nán gāo xiān shēng cí. fó diàn qián dōng yī bēi, wèi hán xī zài wǔ dài nán táng zhòng chén, zhe yǒu níng shǐ nán táng shì jiā zhuàn, xú xuàn bā háng shū. gài jí tài píng xī xià zhī lǒng, nán běi huí huán, suǒ chéng yī wù, ér sì zài zhōng yāng. jí shuǐ xī wèi tiān mǎ shān, zài ēn gàn èr jiāng jiā jí zhōng. běi wèi yù sì s shān, jí xiá shān zhī jiè gàn jiāng xià liú suǒ jīng yě. nán wèi xùn x n fēng, jiān qiào tè lì, nǎi nán gāo xiān shēng duī jiā ér jùn zhě, wèi běn xiàn zhī wén bǐ fēng. jiàn chāng rén yán jūn fēng wèi jí shuǐ wén bǐ, yīn cǐ fēng ér wù yě, dà xiǎo jiǒng jué yǐ.
吉水東大而高者,曰東山,即仁山也。太平山在其內,又近而附城,曰龍華寺。寺甚古,今方修葺qì修整,有鄒南皋先生祠。佛殿前東一碑,為韓熙載五代南唐重臣,著有《寧史•南唐世家》撰,徐鉉八行書。蓋即太平西下之壠,南北迴環,瑣成一塢,而寺在中央。吉水西為天馬山,在恩、贛二江夾脊中。北為玉笥sì山,即峽山之界贛江下流所經也。南為巽xùn峰,尖峭特立,乃南皋先生堆加而峻者,為本縣之文筆峰。建昌人言軍峰為吉水文筆,因此峰而誤也,大小迥絕矣。
chū èr rì lí míng fǔ gāng gāng guà fān, hū yǒu shùn shuǐ zhōu chì zhà ér zhì, xiān péng bī zhōu, tòng ōu zhōu rén ér fù zhī, gài cǐ jiān gùn tú tuō yán jiě guān yín, ér yǐ ná zhōu xià zhà zhōu rén yě. shì rú láng hǔ, zhōu zhōng sān shí rén, shì zhōu zǐ rú bó yáng, jìng yù yǐ yú náng guò qí zhōu, yǐ yú zhōu xià shěng. rán bǐ suǒ yí rù zhōu zhě, jù pù gài líng chuàn zhī wù, ér jìng bù jiàn yín káng, jí guǒ jiě yín, yì wú zhōng dào zhī lǐ. yú yù qí cǐ jiān qù jí jùn shén jìn, hé bù tóng zhì jùn, yǐ zhōu bì b gěi yǐ rǔ. qí rén wén yán, páo xiào yù shén, jìng yù shùn liú xié zhōu qù. yú chéng qí jìn yá, yī yuè dēng àn, jí mì dì fāng wáng xìng zhě, méi lín bǎo zhǎng yě. hū ér zhuī zhī, shǐ dé fàng zhōu. yú xíng lǐ chū yǐ bèi yí, jiàn yú dēng lù, nǎi réng bì hái jí guī hái ér zhōu zǐ suǒ yǒu, xī wèi chāo xǐ, yī zhōu dàng rán yǐ. yòu shí lǐ, fàn bì, dǐ jí ān jùn. yǐ guò bái lù zhōu zhī xī, ér zhōu rén yù pō nán guān yú jiǔ wén bái lù shū yuàn zhī shèng, réng fǎn zhōu dōng pō qí xià, mì yù yú shū yuàn zhōng jìng tǔ ān. shì rì yǔ sī sī bù zhǐ, yú rén yóu chéng zhōng, pō liáo jì, chū nán mén, jiàn yǒu dà jiē bīn jiāng, zhí xī shǔ shén gāng shān, shí lǐ huán huì, bù jiǎn jīn chāng yě.
初二日 黎明甫剛剛掛帆,忽有順水舟叱咤而至,掀篷逼舟,痛毆舟人而縛之,蓋此間棍徒託言解官銀,而以拿舟嚇詐舟人也。勢如狼虎,舟中三十人,視舟子如搏羊,竟欲以余囊過其舟,以余舟下省。然彼所移入舟者,俱鋪蓋鈴串之物,而竟不見銀扛,即果解銀,亦無中道之理。余諭其此間去吉郡甚近,何不同至郡,以舟畀bì給以汝。其人聞言,咆哮愈甚,竟欲順流挾舟去。余乘其近涯,一躍登岸,亟覓地方王姓者,梅林保長也。呼而追之,始得放舟。余行李初已被移,見余登陸,乃仍畀還即歸還;而舟子所有,悉為抄洗,一舟蕩然矣。又十里,飯畢,〔抵吉安郡。〕已過白鷺洲之西,而舟人慾泊南關;余久聞白鷺書院之勝,仍返舟東泊其下,覓寓於書院中淨土庵。是日雨絲絲不止,餘人游城中,頗寥寂,出南門,見有大街瀕江,直西屬神岡山,十里闤闠,不減金閶也。
chū sān rì zhōng yè yǔ pāng tuó. chén cān hòu, jí yóu nán guān wài xī xiàng shén gāng. shí yǔ xì lù nìng, jǔ bù bù qián, bàn rì qiě xíng qiě zhǐ, shì wù wèi dé qí bàn, yīn hái zhì qí yù. shì rì shū yuàn zhōng wèi jùn hóu jì kǎo, yú chū shí zhū shì bì jí, jí fǎn ér gè yǐ sàn yǐ. jùn hóu jí jiā fù shēng, shì rì jì kǎo bù qīn zhì, zhū shēng pō shī wàng.
初三日 中夜雨滂沱。晨餐後,即由南關外西向神岡。時雨細路濘,舉步不前,半日且行且止,市物未得其半,因還至其寓。是日書院中為郡侯季考,余出時諸士畢集,及返而各已散矣。郡侯即家復生,是日季考不親至,諸生頗失望。
chū sì rì yǔ. rù yóu chéng zhōng, chū zhǐ bái lù zhōu.
初四日 雨。入游城中,出止白鷺洲。
chū wǔ rì rù chéng bài zhū zhēn míng mǎ jì fāng. xià wǔ, qǔ yào zhǔ jiǔ, yóu xī mén chū, jiē shì shén shèng. yǐ yóu nán mén dà jiē yù shàng shén gāng, fù xíng bù jí yě.
初五日 入城拜朱貞明、馬繼芳。下午,取藥煮酒,由西門出,街市甚盛。已由南門大街欲上神岡,復行不及也。
chū liù rì wò xuě lù zhōu.
初六日 臥雪鷺洲。
chū qī rì wò xuě lù zhōu. xià wǔ jì, rù chéng. yóu dōng mén chū, zhì dà jué ān, yǐ zài méi lín duì jiāng, bù jí fǎn luó zi.
初七日 臥雪鷺洲。下午霽,入城。由東門出,至大覺庵,已在梅林對江,不及返螺子。
chū bā rì yóu lù zhōu hòu dù méi lín, wǔ lǐ. yòu dōng běi shí lǐ, dà zhōu. nǎi dōng shí lǐ rù shān, dēng zhōu lǐng, nǎi nán shān běi dù zhī jí, yīn xī tōng dà zhōu, gù yún. cóng lǐng zhí shàng wǔ lǐ, tiān yù shān. xià zhí nán shí lǐ, sù nán shān xià kēng zhōng jì dào rén jiā.
初八日 由鷺洲後渡梅林,五里。又東北十里,大洲。乃東十里入山,登洲嶺,乃南山北度之脊,因西通大洲,故云。從嶺直上五里,天獄山。下直南十里,宿南山下坑中季道人家。
chū jiǔ rì dōng shí lǐ, chū shān kǒu yuē wǔ shí dōu. dōng nán shí lǐ, guò shī fāng. rén jiā shén shèng. rù shān wǔ lǐ, zhí dǐ sōng huá shān xī lù, rì hǔ fú, bài xiāo shì. qí wài bāo shān yī zhòng, jí yǔ shī fāng wèi jiè zhě yě, dōng běi cóng sōng huá guò mài, jīn záo ér shāo huī, xī miàn yǒu dòng yún ān xiàng shī fāng yān.
初九日 東十里,出山口曰五十都。東南十里,過施坊。人家甚盛。入山五里,直抵嵩華山西麓,日虎浮,拜蕭氏。其外包山一重,即與施坊為界者也,東北從嵩華過脈,今鑿而燒灰,西面有洞雲庵向施坊焉。
chū shí rì dēng sōng huá shān, shàng xià jù shí lǐ.
初十日 登嵩華山,上下俱十里。
shí yī rì yóu dòng yún. yóu běi jí lái shí, yóu nán xiá kǒu dà lù rù, wǎng fǎn jù liù lǐ.
十一日 游洞雲。由北脊來時,由南峽口大路入,往返俱六里。
shí èr rì chén cān yú xiāo chù, shàng wǔ shǐ xíng. xún sōng huá ér nán wǔ lǐ, jìng fāng pēng. dōng wèi sōng huá nán zǒu zhī zhī, běi zhuǎn ér gāo zhì zhě míng xiāng lú fēng, qí zhī gài yú chá bù zhǐ shí lǐ yě. yòu nán wǔ lǐ dēng fēn shuǐ lǐng, yú lǐng dōng xià wǔ lǐ wèi dài yuán, dà kuí wáng gěn suǒ fā chù yě. yóu dài yuán suí shuǐ dōng xíng wǔ lǐ, chū shuǐ kǒu zhī xiá, nán rù shān. sān lǐ wèi yān shān, qí chù shān dī lǐng xiǎo, jū mín xiāo shì, jù zhú shān wèi táng yǐ xù shuǐ, shuǐ biān shèng fàng. fù yú xiǎo lǐng ér nán, sān lǐ, guò luó yuán qiáo, fù yǔ dài xī shuǐ yù, gài qí shuǐ chū xiá dōng xíng, xún shān nán zhuǎn zhì cǐ. dù qiáo ér nán, shān shǐ dà kāi, yòu wǔ lǐ sù yú shuǐ běi.
十二日 晨餐於蕭處,上午始行。循嵩華而南五里,鏡坊澎。東為嵩華南走之支,北轉而高峙者名香爐峰,其支蓋於查埠止十里也。又南五里登分水嶺,逾嶺東下五里為帶源,大魁王艮所發處也。由帶源隨水東行五里,出水口之峽,南入山。三里為燕山,其處山低嶺小,居民蕭氏,俱築山為塘以蓄水,水邊盛放。復逾小嶺而南,三里,過羅源橋,復與帶溪水遇,蓋其水出峽東行,循山南轉至此。度橋而南,山始大開,又五里宿於水北。
shí sān rì yóu shuǐ běi dù qiáo, zhí nán wǔ lǐ, dù hù xī qiáo, shì wèi xià lǎng, jí liú dà kuí míng yǎn fā jī chù yě. yòu nán wǔ lǐ, wèi xī yuán zhāng shì, shì rì zài qí jiā. xià wǔ, huái hé zì luó pō lái.
十三日 由水北度橋,直南五里,渡滬溪橋,是為夏朗,即劉大魁名儼發跡處也。又南五里,為西園張氏,是日在其家。下午,淮河自羅坡來。
shí sì rì yǔ xuě. huái hé tóng nǎi láng xié jiǔ lái. shì wǎn èr wū guī.
十四日 雨雪。淮河同乃郎攜酒來。是晚二巫歸。
shí wǔ rì jì, fēng hán shén. wǎn wǎng xī shān.
十五日 霽,風寒甚。晚往西山。
shí liù rì zhāng shì gōng cí yàn.
十六日 張氏公祠宴。
shí qī rì wǔ jiào cí yàn.
十七日 五教祠宴。