qǐ zhān méng dān è qī yuè, jǐn róu zhào zhí xú wǔ yuè, fán shí yī yuè.
起旃蒙單閼七月,盡柔兆執徐五月,凡十一月。
gāo zōng shòu mìng zhòng xìng quán gōng zhì dé shèng shén wǔ wén zhāo rén xiàn xiào huáng dì shào xìng wǔ nián jīn tiān huì shí sān nián
○高宗受命中興全功至德聖神武文昭仁憲孝皇帝紹興五年(金天會十三年)
qī yuè, bǐng zǐ, wǔ gōng dài fū zhōng zhōu tuán liàn shǐ jiān gé mén xuān zàn shè rén dū du fǔ tí jǔ qīn bīng chái bīn zhī jīn zhōu, jiān jīn fáng jūn sān zhōu ān fǔ shǐ, yòng xíng fǔ zòu yě. réng mìng bīn lì shǔ xiāng yáng shuài fǔ, qí tàn bào shì yí jí biān fáng cuò zhì, zé shēn chuān shǎn xuān fǔ fù shǐ wú jiè.
七月,丙子,武功大夫、忠州團練使兼閤門宣贊舍人、都督府提舉親兵柴斌知金州,兼金、房、均三州安撫使,用行府奏也。仍命斌隸屬襄陽帥府,其探報事宜及邊防措置,則申川陝宣撫副使吳玠。
dū du xíng fǔ qǐng yí dǐng zhōu lóng yáng xiàn yú huáng chéng zhài dì, réng shēng wèi jūn, yǐ chí fú rén huáng yǔ quán qǐ fù zuǒ fèng yì láng chōng lóng yáng jūn shǐ jiān zhī xiàn shì, yòu yán: tán dǐng zhū xiàn yīn shuǐ zéi qīn rǎo, duō yǒu yí zhì qù chù, bìng lìng yí guī jiù zhì. rú xì xuǎn rén zhī xiàn, qí rèn mǎn yǔ gǎi hé rén guān jīng guān yǔ zhuǎn yī guān. yīng shuǐ zhài chū shǒu zhī rén, zhì zhì sī liàng shì tǐ qīng zhòng, nǐ dìng hé bǔ guān zī shēn xíng fǔ, yuàn fù jí chōng shuǐ jūn zhě tīng. yòu qǐng miǎn lǐ zhōu shàng gòng qián sān nián, jiē cóng zhī. jì ér zhì zhì shǐ yuè fēi yán shuǐ zhài yuàn guī yè zhě èr wàn qī qiān yú jiā, zhào zhōu jùn cún xù zhī, wú dé sāo rǎo. rán huáng chéng zhài dì dī ér pò hú, tǔ rén bù yǐ wèi biàn, réng lìng rú jiù yān.
都督行府請移鼎州龍陽縣於黃誠寨地,仍升為軍,以持服人黃與權起復左奉議郎、充龍陽軍使兼知縣事,又言:「潭、鼎諸縣因水賊侵擾,多有移治去處,並令移歸舊治。如系選人知縣,俟任滿與改合人官;京官與轉一官。應水寨出首之人,制置司量事體輕重,擬定合補官資申行府,願婦及充水軍者聽。」又請免澧州上供錢三年,皆從之。既而制置使岳飛言水寨願歸業者二萬七千餘家,詔州郡存恤之,無得騷擾。然黃誠寨地低而迫湖,土人不以為便,仍令如舊焉。
dīng chǒu, mèng qiū jiàn xiǎng tài miào. zì shì suì wǔ xiǎng, rú cháng lǐ.
丁丑,孟秋薦享太廟。自是歲五饗,如常禮。
jǐ mǎo, zhī shū mì yuàn shì tí lǐng cuò zhì cái yòng mèng yǔ chōng guān wén diàn xué shì zhī shào xìng fǔ. yǔ yǐ xíng fǔ guān sān xǐng mì yuàn shì, jī bù píng, yīn chēng jí qiú qù.
己卯,知樞密院事、提領措置材用孟庾充觀文殿學士、知紹興府。庾以行府關三省、密院事,積不平,因稱疾求去。
jiǎ shēn, dì qīn zhuó xiàn zǔ zōng shén yù yú xíng gōng zhāi diàn, wén wǔ guān shǎo qīng yǐ shàng péi wèi rú yí.
甲申,帝親酌獻祖宗神御於行宮齋殿,文武官少卿已上陪位如儀。
yǐ yǒu, jiàng guāng zhōu bāo xìn xiàn wèi zhèn.
乙酉,降光州褒信縣為鎮。
yǐ wèi, shén wǔ zhōng jūn tǒng zhì yáng yí zhōng jiān quán zhǔ guǎn diàn qián sī gōng shì, dài liú xī yě. zhào: zhì zào yù qián jūn qì suǒ yī jiù lì bù lì tái chá.
乙未,神武中軍統制楊沂中兼權主管殿前司公事,代劉錫也。詔:「製造御前軍器所依舊例不隸台察。」
bǐng shēn, huī yóu gé zhí xué shì zhào zi zhòu shì shàng shū bīng bù shì láng.
丙申,徽猷閣直學士趙子晝試尚書兵部侍郎。
chéng jié láng zhào guī qiān chéng zhōng láng gé mén zhī hòu.
承節郎趙珪遷承忠郎、閤門祗候。
chū, dì yǐ zhào pǔ zuǒ mìng yuán xūn, shì hàn xiāo hé, ér zi sūn lún luò, mìng suǒ zài fǎng qiú, liàng cái lù yòng. guī, pǔ wǔ shì sūn yě, bì dì yù lín zhōu, yǐ pǔ huì xiàng jí jiàn fá yōu yàn shū lái xiàn, gù yǒu shì mìng.
初,帝以趙普佐命元勛,視漢蕭何,而子孫淪落,命所在訪求,量才錄用。珪,普五世孫也,避地鬱林州,以普繪像及《諫伐幽燕疏》來獻,故有是命。
miǎn hú nán shàng gòng mǐ sān nián, yòng běn lù cáo chén qǐng yě.
免湖南上供米三年,用本路漕臣請也。
fèi dèng zhōu shùn yáng xī chuān xiāng yáng fǔ dèng chéng zhōng lú xiàn bìng wèi zhèn.
廢鄧州順陽、淅川、襄陽府鄧城、中廬縣並為鎮。
xīn chǒu, fèi suí zhōu táng chéng xiàn.
辛丑,廢隨州唐城縣。
shì yuè, wěi qí liú yù fèi míng táng, dé jīn lóng zhī jīn sì wàn liǎng, dà tóng qián sān bǎi wàn. bào fēng lián rì, wū wǎ jiē zhèn.
是月,偽齊劉豫廢明堂,得金龍之金四萬兩,大銅錢三百萬。暴風連日,屋瓦皆震。
bā yuè, rén yín shuò, lù gù xiāng fàn zhì qī shì sūn yú wèi jiāng shì láng.
八月,壬寅朔,錄故相范質七世孫楰為將仕郎。
bà jīng nán yíng tián sī, lìng ān fǔ sī cuò zhì guān bīng gēng zhǒng, wú dé xún jiù rǎo mín, yòu yǐ guī zhōu hái lì ān fǔ shǐ wáng yàn, jiē yòng dū du xíng fǔ qǐng yě.
罷荊南營田司,令安撫司措置官兵耕種,毋得循舊擾民,又以歸州還隸安撫使王彥,皆用都督行府請也。
chū, yàn zì qú zhōu yǐ suǒ bù zhī zhèn zhì jīng nán, ér zhèn fǔ shǐ jiě qián yǐ qù, shí lǐn jiē jié. yàn jù bù kě liú, jí yǐn bīng zhuī qián zhì è zhōu. huì zhāng jùn píng hú zéi hái, yǔ zhī yù, fù quàn yàn hái zì zhī jiāng, xǐ jū jiù zhì. shí jūn chǔ bù jì, yàn nǎi fǎng chuān qián yǐn fǎ zào jiāo zǐ, xíng yú jīng nán guǎn nèi, jiàn cuò zhì tún tián, wèi chū zhàn rù gēng zhī jì. réng zé huāng tián, fēn jiāng shì wèi zhuāng, zhuāng gēng qiān mǔ. zhì shí táng wǎ yáo èr fèi yàn, jì gōng liù wàn yǒu qí, bù jiā xún gào chéng, gōng sī lì zhī.
初,彥自渠州以所部之鎮至荊南,而鎮撫使解潛已去,食廩皆竭。彥懼不可留,即引兵追潛至鄂州。會張浚平湖賊還,與之遇,復勸彥還自枝江,徙居舊治。時軍儲不繼,彥乃仿川錢引法造交子,行於荊南管內,漸措置屯田,為出戰入耕之計。仍擇荒田,分將士為莊,莊耕千畝。治石唐、瓦窯二廢堰,計工六萬有奇,不浹旬告成,公私利之。
jiǎ chén, zhào zēng guǎn zhí wèi shí bā yuán.
甲辰,詔增館職為十八員。
shí yán zhě lùn: táng tài zōng dāng bīng gē qiǎng rǎng zhī jì, zhì wén xué guǎn xué shì fán shí yǒu bā rén, qí hòu jiē wèi míng chén. zǔ zōng pì sān guǎn yǐ chǔ yǎng rén cái, gài běn yú cǐ. jīn guó bù jiān nán, shí fāng yòu wǔ, gù guǎn zhí yóu duō què yuán. rán lín shì měi yǒu fá cái zhī tàn, zé chǔ yǎng zhī fāng, yì bù kě yǐ bīng gē ér jù yǐ yě. yī guǎn zhí zhī fèng rù, jǐn bǐ yī xiǎo shǐ chén, xiǎo shǐ chén dòng wàn shù, hé dú yú guǎn zhí jiào cǐ wēi lù zāi! qǐ yī zǔ zōng gù shì, tōng yǐ shí bā rén wèi é. gù yǒu shì mìng. jì ér běn shěng zài qǐng, nǎi mìng mì shū láng jí zhù zuò gè chú èr yuán, xiào shū láng zhèng zì tōng chú shí èr yuán, ér shǎo chéng bù yǔ yān.
時言者論:「唐太宗當兵戈搶攘之際,置文學館學士凡十有八人,其後皆為名臣。祖宗辟三館以儲養人才,蓋本於此。今國步艱難,時方右武,故館職猶多闕員。然臨事每有乏才之嘆,則儲養之方,亦不可以兵戈而遽已也。一館職之奉入,僅比一小使臣,小使臣動萬數,何獨於館職較此微祿哉!乞依祖宗故事,通以十八人為額。」故有是命。既而本省再請,乃命秘書郎及著作各除二員,校書郎、正字通除十二員,而少、丞不與焉。
lǐ bù gòng yuàn fàng bǎng, kǎo xiào dào hé gé jìn shì fán guāng yuǎn děng èr bǎi rén.
禮部貢院放榜,考校到合格進士樊光遠等二百人。
jǐ yǒu, zhào dǐng yán tàn bào liú yù jiāng shān dōng bǎi xìng liù shí yǐ xià èr shí yǐ shàng jiē qiān fā wèi bīng, měi mǔ tián kē qián wǔ bǎi, dì yuē: zhèn wèi cháng yī rì wàng zhōng yuán zhī mín, shǐ xiàn yú tú tàn, jiē zhèn guò. bǎi xìng wèi yù nüè yòng rú cǐ, zhèn xīn cè rán.
己酉,趙鼎言探報劉豫將山東百姓六十以下、二十以上皆簽發為兵,每畝田科錢五百,帝曰:「朕未嘗一日忘中原之民,使陷於塗炭,皆朕過。百姓為豫虐用如此,朕心惻然。」
dǐng yòu yán: gù yòu fèng zhí dài fū shào bó wēn, dà xián zhī hòu, xíng yì xiǎn zhe, yuán fú mò yǐ shàng shū dé zuì, shū míng dǎng jí, zuò fèi zhě sì shí nián. fú wàng yōu jiā bāo zèng. dǐng, bó wēn mén rén yě. zhào zèng mì gé xiū zhuàn, guān qí jiā yī rén.
鼎又言:「故右奉直大夫邵伯溫,大賢之後,行義顯著,元符末以上書得罪,書名黨籍,坐廢者四十年。伏望優加褒贈。」鼎,伯溫門人也。詔贈秘閣修撰,官其家一人。
gēng xū, fèi hàn yáng jūn wèi xiàn, lì è zhōu.
庚戌,廢漢陽軍為縣,隸鄂州。
guǐ chǒu, quán shàng shū lì bù shì láng zhāng zhì yuǎn fù wèi hù bù shì láng, zhōng shū shè rén liú dà zhōng shì lì bù shì láng, zhōng shū mén xià shěng jiǎn zhèng zhū fáng gōng shì lǚ zhǐ quán bīng bù shì láng.
癸丑,權尚書吏部侍郎張致遠復為戶部侍郎,中書舍人劉大中試吏部侍郎,中書門下省檢正諸房公事呂祉權兵部侍郎。
wù wǔ, gù jí yīng diàn xiū zhuàn zhōu dǐng tè zèng huī yóu gé dài zhì.
戊午,故集英殿修撰周鼎特贈徽猷閣待制。
jǐ wèi, huái dōng xuān fǔ shǐ hán shì zhōng yí tǒng lǐng guān hán yàn chén děng xí wěi zhèn huái jūn, huò zhī jūn chéng zhōng láng wáng gǒng děng, qiǎn qīn xiào wēn jì xiàn yú cháo. zhào dài gǒng zuì, yǐ běn guān lì zhōng ruì dì wǔ jiāng. dì yīn dì: sù qiān wěi guān, běn wú chì zǐ. tā shí biān chén, rú cǐ děng xiǎo lì, bù xū shǎng, shù miǎn shēng shì. shì zhōng jì yǒu qǐng, kě liàng yǔ tuī ēn.
己未,淮東宣撫使韓世忠遺統領官韓彥臣等襲偽鎮淮軍,獲知軍、成忠郎王拱等,遣親校溫濟獻於朝。詔貸拱罪,以本官隸忠銳第五將。帝因帝:「宿遷偽官,本吾赤子。它時邊臣,如此等小吏,不須賞,庶免生事。世忠既有請,可量與推恩。」
guǐ hài, dì cè zhèng zòu míng jìn shì yú shè diàn.
癸亥,帝策正奏名進士於射殿。
dū du xíng fǔ yán yǐ jiàn guǎn hú nán shuǐ jūn jí zhōu lún děng suǒ bù zhì shí zhǐ huī, bìng yú shǒu bèi shàng cì héng jiāng shuǐ jūn sì zì, cóng zhī.
都督行府言以見管湖南水軍及周倫等所部置十指揮,並於手背上刺「橫江水軍」四字,從之。
jiǎ zǐ, dì yù wò diàn, yuè shì wǔ jǔ rén gōng mǎ.
甲子,帝御幄殿,閱試武舉人弓馬。
shì yuè, wěi qí xiàn guāng zhōu.
是月,偽齊陷光州。
shí liú lín chū liè yú chén liú xiàn, yǒu yì dǎng bǎi yú rén, yù qín lín nán guī, wèi qí tú suǒ gào, xī zhǎn yú biàn jīng.
時劉麟出獵於陳留縣,有義黨百餘人,欲擒麟南歸,為其徒所告,悉斬於汴京。
yù yòu yǐ qí dì fù zhī jì nán fǔ, guān zhī huái níng jūn.
豫又以其弟復知濟南府,觀知淮寧軍。
jiǔ yuè, rén shēn, jīn zhǔ zhuī zūn qí kǎo fēng wáng zōng jùn wèi jǐng xuān huáng dì, miào hào wēi zōng, bǐ fù chá shì wèi huì zhāo huáng hòu.
九月,壬申,金主追尊其考豐王宗峻為景宣皇帝,廟號微宗,妣富察氏為惠昭皇后。
yǐ hài, dì yù shè diàn, cì jìn shì wāng yáng děng èr bǎi èr shí rén jí dì chū shēn. yáng qǐ bì yuǎn zǔ xián míng shí nián shí bā, dì yǐ qí yǔ wáng gǒng chén tóng suì, cì míng yīng chén.
乙亥,帝御射殿,賜進士汪洋等二百二十人及第、出身。洋乞避遠祖嫌名;時年十八,帝以其與王拱辰同歲,賜名應辰。
wù yín, jīn zhǔ zūn tài zǔ hòu hè shě lī shì tài zōng hòu táng gǔ shì jiē wèi tài huáng tài hòu.
戊寅,金主尊太祖後赫舍哩氏、太宗後唐古氏皆為太皇太后。
yǐ yǒu, shàng shū zuǒ pú shè jiān xiū guó shǐ zhào dǐng shàng chóng xiū shén zōng shí lù wǔ shí juǎn. jiù wén yǐ mò, xīn xiū yǐ zhū, shān chū yǐ huáng. dì qǐ, yì diàn dōng bì, fén xiāng zài bài shòu shū. dǐng chōng jí zhí shǐ guǎn zhū rén jìn zhì gè yǒu chà.
乙酉,尚書左僕射、監修國史趙鼎上《重修神宗實錄》五十卷。舊文以墨,新修以硃,刪出以黃。帝起,詣殿東壁,焚香再拜受書。鼎、沖及直史館諸人進秩各有差。
jīn gǎi zàng jǐng xuān jǐng jí huì zhāo hòu yú xìng líng.
金改葬景宣景及惠昭後於興陵。
shì yuè, huái xī xuān fǔ sī tǒng zhì guān huá wàng fù guāng zhōu.
是月,淮西宣撫司統制官華旺復光州。
míng léi zhōu kòu zhǔn miào yuē jīng zhōng.
名雷州寇準廟曰旌忠。
zì jìng kāng zhī mò, liǎng hé zhī mín bù cóng jīn zhě, jiē yú tài háng shān bǎo jù. tài yuán yì shì zhāng héng zhě, yǒu zhòng èr qiān, lái wǎng lán xiàn zhī jiān, shì qiū, bài jīn rén yú xiàn zhōu, qín qí shǒu jiāng. yòu yǒu liáng qīng zhě, huái wèi jiān rén, jù zhòng shù qiān rén, pò shén shān xiàn, píng yáng fǔ pàn guān zhèng shuǎng yǐ dà jūn tǎo zhī, bù gǎn jìn. jū shù rì, dōu tǒng zhì wū mǎ cì yǐn qí wǔ bǎi yǔ shuǎng huì, nǎi bìng qí bīng yǔ qīng zhàn, bīng bài, wèi qīng suǒ shā.
自靖康之末,兩河之民不從金者,皆於太行山保聚。太原義士張橫者,有眾二千,來往嵐、憲之間,是秋,敗金人於憲州,擒其首將。又有梁青者,懷、衛間人,聚眾數千人,破神山縣,平陽府判官鄭爽以大軍討之,不敢進。居數日,都統制烏瑪刺引騎五百與爽會,乃並其兵與青戰,兵敗,為青所殺。
dōng, shí yuè, bǐng wǔ, fù gāo yóu xiàn wèi jūn, yǐ zhī xiàn jiān jūn shì.
冬,十月,丙午,復高郵縣為軍,以知縣兼軍事。
yǐ yǒu. bà gōng guān yuè pò gōng gěi qián.
乙酉。罷宮觀月破供給錢。
zì cài jīng yòng shì, shǐ chuàng cí guān gōng gěi, shù guān yī běn zī xù jiàng èr děng, xué shì yǐ shàng bù jiàng. wáng fǔ jì xiāng, yǐ chú qí fǎ, shào xìng lìng fù jiù, zhì shì chú zhī.
自蔡京用事,始創祠官供給,庶官依本資序降二等,學士以上不降。王黼繼相,已除其法,紹興令復舊,至是除之。
gēng xū, shàng shū yòu pú shè zhāng jùn rù jiàn.
庚戌,尚書右僕射張浚入見。
jùn jì píng zéi, suì zì è yuè zhuǎn huái dōng xī, huì zhū dà jiāng yì fáng qiū zhī yí, zhì shì rù jiàn. zhào: jùn mǔ qìng guó fū rén jì shì jìn fēng shǔ guó, xiōng zhí huī yóu gé huàng cì zǐ zhāng fú, cì jùn yín bó qiān pǐ liǎng, qīn èr rén liù pǐn fú, yī rén chéng wù láng. dì qīn shū zhōu yì fǒu tài fēng cì jùn.
浚既平賊,遂自鄂、岳轉淮東、西,會諸大將議防秋之宜,至是入見。詔:「浚母慶國夫人計氏進封蜀國,兄直徽猷閣滉賜紫章服,賜浚銀帛千匹兩,親二人六品服,一人承務郎。」帝親書《周易》、《否泰封》賜浚。
yǐ mǎo, duān míng diàn xué shì jīng hú nán lù ān fǔ zhì zhì dà shǐ jiān zhī tán zhōu xí yì wèi zī zhèng diàn xué shì chéng dū tóng chuān kuí zhōu lì zhōu lù ān fǔ zhì zhì dà shǐ jiān zhī chéng dū fǔ.
乙卯,端明殿學士、荊湖南路安撫制置大使兼知潭州席益為資政殿學士、成都、潼川、夔州、利州路安撫制置大使兼知成都府。
xiān shì chuān shǎn xuān fǔ fù shǐ wú jiè yǔ dōu zhuǎn yùn shǐ zhào kāi bù xián, jiè dié yǐ kuì xiǎng bù gěi sù yú cháo, kāi yì chēng lǎo bìng qiú bà, gù mìng yì wǎng shuài. zhào yǐ yì qián zhí zhèng, xù wèi zài xuān fǔ fù shǐ zhī shàng, zhú zhōu bīng mǎ bìng lì dà shǐ sī rú biān fáng qiè jǐn dà shì, jí lìng xuān fǔ sī chù zhì, qí diào fā lì dū du fǔ.
先是川陝宣撫副使吳玠與都轉運使趙開不咸,玠疊以饋餉不給訴於朝,開亦稱老病求罷,故命益往帥。詔以益前執政,序位在宣撫副使之上,逐州兵馬並隸大使司;如邊防切緊大事,即令宣撫司處置,其調發隸都督府。
guān wén diàn dà xué shì tí jǔ xī jīng sōng shān chóng fú gōng lǐ gāng wèi jiāng nán xī lù ān fǔ zhì zhì dà shǐ, jiān zhī hóng zhōu.
觀文殿大學士、提舉西京嵩山崇福宮李綱為江南西路安撫制置大使,兼知洪州。
zhāng jùn shù yú dì qián yán gāng zhōng, zhào dǐng yì wèi dì yán gāng cái qì guò rén, gù yǒu shì mìng.
張浚數於帝前言綱忠,趙鼎亦為帝言綱才器過人,故有是命。
zhèn nán jūn jié dù shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī tí jǔ lín ān fǔ dòng xiāo gōng lǚ yí hào wèi jīng hú nán lù ān fǔ zhì zhì dà shǐ, jiān zhī tán zhōu.
鎮南軍節度使、開府儀同三司、提舉臨安府洞霄宮呂頤浩為荊湖南路安撫制置大使,兼知潭州。
dīng sì, gù wén lín láng fàn zhèng píng, zèng zhí mì gé, yǔ yī zi guān. zhèng píng, chún rén zhǎng zi yě, yǐ chàn cài jīng gù xiàn dǎng jí, bù chū shì, zhōng shēn wèi xuǎn rén.
丁巳,故文林郎范正平,贈直秘閣,予一子官。正平,純仁長子也,以懺蔡京故陷黨籍,不出仕,終身為選人。
wù wǔ, zhào: chuān shǎn lèi shěng shì hé gé dì yī míng, yī diàn shì dì sān míng lì tuī ēn, yú bìng cì tóng jìn shì chū shēn, tè zòu míng rén lìng xuān fǔ sī zhì yuàn chà guān shì shí wù cè yī dào. yǐ dào yuǎn jǔ rén fù diàn shì bù jí gù yě.
戊午,詔:「川、陝類省試合格第一名,依殿試第三名例推恩,餘並賜同進士出身,特奏名人令宣撫司置院差官試時務策一道。」以道遠舉人赴殿試不及故也。
gēng shēn, gù chéng yì láng wú chóu zèng zhí mì gé, guān qí jiā yī rén. chóu, yù sūn yě, míng zài dǎng jí, qí jiā qǐng ér cì zhī.
庚申,故承議郎吳儔贈直秘閣,官其家一人。儔,育孫也,名在黨籍,其家請而賜之。
yǐ chǒu, huái dōng xuān fǔ shǐ hán shì zhōng, zòu wěi qí qiǎn yí hǎi zhōu děng qiān jūn gōng fàn lián shuǐ jūn, shì zhōng qiǎn tǒng zhì guān jí zhōu cì shǐ hū yán tōng děng jī yì zhī, suǒ tuō wú jǐ. dì yuē: zhōng yuán chì zǐ, wèi yù bī xié, sǐ yú fēng dí, liáng kě mǐn yě. kě lìng shōu shí yí hái mái yì, shè shuǐ lù zhāi zhuī jiàn. réng chū bǎng xiǎo yù, shǐ bǐ zhī cháo tíng jīn xù zhī yì. nǎi cì tōng páo dài, jiāng guān gǒng wèi dài fū guì zhōu cì shǐ wáng quán yǐ xià jīn wǎn, réng yǐ tōng wèi guǒ zhōu tuán liàn shǐ, quán lǐng guǒ zhōu tuán liàn shǐ, yǔ jiāng shì tuī ēn yǒu chà.
乙丑,淮東宣撫使韓世忠,奏偽齊遣沂、海州等簽軍攻犯漣水軍,世忠遣統制官、吉州刺史呼延通等擊殪之,所脫無幾。帝曰:「中原赤子,為豫逼脅,死於鋒鏑,良可憫也。可令收拾遺骸埋瘞,設水陸齋追薦。仍出榜曉諭,使彼知朝廷矜恤之意。」乃賜通袍帶,將官拱衛大夫、貴州刺史王權已下金碗,仍以通為果州團練使,權領果州團練使,與將士推恩有差。
shì yuè, xiá xiǎng tài miào, zǔ zōng bìng wèi yī liè, bù xù zhāo mù, wèi zhī suí yí shè wèi, yǐ miào zhī qián yíng pò xiá gù yě.
是月,祫享太廟,祖宗並為一列,不序昭穆,謂之隨宜設位,以廟之前楹迫狹故也。
shí yī yuè, gēng wǔ shuò, chū zhì jié dù shǐ yǐ xià xiàng yá pái. qí fǎ, zì jié yuè zhèng rèn zhì héng xíng yáo jùn, dì qí guān zī, shū zhī yú pái, yù shū yā zì, kè jīn tián zhī, réng hé yòng zhì zào, yī liú jìn zhōng, yī jiàng fù dū du fǔ, xiāng chén zhǔ qí shì. huǎn jí lín dí, guǒ yǒu jiàn lì qí xūn zhī rén, liàng qí gōng láo, xiān cì gěi cì, yǐ wèi zhí shǒu. zì jūn xìng yǐ lái, jiē xuān fǔ shǐ pián yí gěi zhá bǔ zhuǎn, zhì shì dōu shěng yǒu cǐ qǐng yān.
十一月,庚午朔,初置節度使已下象牙牌。其法,自節鉞正任至橫行遙郡,第其官資,書之於牌,御書押字,刻金填之,仍合用製造,一留禁中,一降付都督府,相臣主其事。緩急臨敵,果有建立奇勳之人,量其功勞,先次給賜,以為執守。自軍興以來,皆宣撫使便宜給札補轉,至是都省有此請焉。
guǐ yǒu, zhào: yī yīng shǒu chén shǒu yù, lín nán bù qū, sǐ jié zhāo zhù, bù yǐ guān pǐn gāo xià, bìng lìng shuài sī bǎo zòu, tè yǔ cì shì.
癸酉,詔:「一應守臣守御,臨難不屈,死節昭著,不以官品高下,並令帥司保奏,特與賜諡。」
yǐ hài, jìn shì yán shào tè bǔ yòu xiū zhí láng, zhuō yòu dí gōng láng, yàn huī xià zhōu wén xué.
乙亥,進士顏邵特補右修職郎,卓右迪功郎,彥輝下州文學。
chū, dì wén yán zhēn qīng zhī hòu yǒu jū wēn zhōu zhě, mìng shǒu chén tuī zé yǐ wén, dé shào děng sān rén, ér yàn huī, zé zhēn qīng shí yī shì sūn yě. dì wèi dà chén yuē: rén yǒu yī sǐ, huò qīng yú hóng máo, huò zhòng yú tài shān, zài chù sǐ wèi nán ěr. zhēn qīng zài táng sǐ jié, kě wèi dé suǒ chù yǐ. kuàng jīn jiān nán zhī jì, yù chén xià jǐn jié, kě liàng yǔ tuī ēn, yǐ wèi zhōng yì zhī quàn. kuàng rén zǔ shí, céng mìng yán shì xián yǐ guān, zì yǒu gù shì. suì mìng shào zhuō jiān tán zhōu nán yuè miào.
初,帝聞顏真卿之後有居溫州者,命守臣推擇以聞,得邵等三人,而彥輝,則真卿十一世孫也。帝謂大臣曰:「人有一死,或輕於鴻毛,或重於泰山,在處死為難耳。真卿在唐死節,可謂得所處矣。況今艱難之際,欲臣下盡節,可量與推恩,以為忠義之勸。況仁祖時,曾命顏似賢以官,自有故事。」遂命邵、卓監潭州南嶽廟。
jīn zhǔ yǐ shàng shū lìng sòng guó wáng zōng pán wèi tài shī. zōng pán zì yǐ tài zǐ, dāng wèi ān bān bèi lēi. jīn zhǔ suī jiā zūn lǐ, ér zōng pán xīn cháng yàng yàng.
金主以尚書令、宋國王宗磐為太師。宗磐自以太子,當為安班貝勒。金主雖加尊禮,而宗磐心常怏怏。
xiān shì jīn tiān huì wǔ nián, sī tiān yáng jí shǐ zào lì, qí suǒ yòng lì yuán rì fǎ, bù zhī suǒ běn, huò yuē yīn sòng jì yuán lì ér zēng sǔn zhī yě. yǐ hài, chū bān lì, qí hòu míng zhī yuē dà míng lì.
先是金天會五年,司天楊級始造歷,其所用曆元日法,不知所本,或曰因宋《紀元歷》而增損之也。乙亥,初頒歷,其後名之曰《大明曆》。
jǐ mǎo, jīn yǐ yuán shuài zuǒ jiān jūn wán yán xī yǐn wèi shàng shū zuǒ chéng xiàng jiān shì zhōng, yǐ tài zǐ shǎo bǎo gāo qìng yì wèi zuǒ chéng, píng yáng yǐn xiāo qìng wèi yòu chéng. xī yǐn zì tài zǔ jǔ bīng, cháng zài háng chén, suǒ zhì yǒu gōng, yòu cháng quán xī nán xī běi liǎng lù dōu tǒng, yǒu wēi wàng jí wèi xiāng, yǒu dà zhèng, jiē shēn xiān zhí jiù, shí rén chēng zhī.
己卯,金以元帥左監軍完顏希尹為尚書左丞相兼侍中,以太子少保高慶裔為左丞,平陽尹蕭慶為右丞。希尹自太祖舉兵,常在行陳,所至有功,又嘗權西南、西北兩路都統,有威望;及為相,有大政,皆身先執咎,時人稱之。
jiǎ shēn, hàn lín xué shì jiān shì jiǎng sūn jìn shì lì bù shàng shū.
甲申,翰林學士兼侍講孫近試吏部尚書。
zì dù jiāng, zǎi fǔ yǐ jiǎn fèng sān zhī yī, zhì shì zhào dǐng děng fù qǐng yú nèi quán jiǎn èr fēn, cóng zhī. yú shì xíng zài guān lì fèng lù jiē quán jiǎn.
自渡江,宰輔已減俸三之一,至是趙鼎等復請於內權減二分,從之。於是行在官吏俸祿皆權減。
yǐ yǒu, xiǎn mó gé zhí xué shì zhī píng jiāng fǔ lǐ guāng shì lǐ bù shàng shū, shì shàng shū gōng bù shì láng dū du fǔ cān móu jūn shì zhé yàn zhì shì bīng bù shàng shū, huī yóu yuè dài zhì zhī jìng jiāng fǔ lǐ mí dà shì gōng bù shàng shū, gěi shì zhōng liào gāng shì xíng bù shì láng.
乙酉,顯謨閣直學士、知平江府李光試禮部尚書,試尚書工部侍郎、都督府參謀軍事折彥質試兵部尚書,徽猷閱待制、知靜江府李彌大試工部尚書,給事中廖剛試刑部侍郎。
bǐng xū, zhào: jīng xiāng chuān, shǎn jiàn sù dà bīng, cuò zhì shì yí, wěi rèn zhì zhòng, suī yǐ chú xí yì zhì zhì dà shǐ, ér diào fā jié zhì, lì zài dū fǔ, kě lìng zhāng jùn wǎng shì shī, réng yù zhū lù.
丙戌,詔:「荊、襄、川,陝見宿大兵,措置事宜,委任至重,雖已除席益制置大使,而調發節制,隸在督府,可令張浚往視師,仍諭諸路。」
yì zhě wèi: liáng yáng wò rǎng shù bǎi lǐ, huán yǐ chóng shān, nán kòng shǔ, běi jù qín, dōng zǔ jīn fáng, xī jù xìng fèng, kě yǐ zhàn, kě yǐ shǒu. jīn liǎng chuān zhī mín, wǎng wǎng táo qū shǔ zhōng, wèi gǎn fù yè, kěn pì jì shǎo, duō tún bīng zé liáng bù zú yǐ shàn zhòng, shǎo tún bīng zé shì bù zú yǐ kàng dí, yí yǐ wén chén wèi tǒng lǜ, fēn xuān fǔ sī bīng zhù yān, ér yǐ liáng jiāng tǒng zhī, yù fáng qiū zé jiù shí mián làng. rú cǐ, zé bīng kě yǐ bèi shòu, ér mín dé ān yè. zhào xuān fǔ fù shǐ shào pǔ wú jiè zé èr jùn shǒu chén xiāng dù.
議者謂:「梁、洋沃壤數百里,環以崇山,南控蜀,北拒秦,東阻金、房,西拒興、鳳,可以戰,可以守。今兩川之民,往往逃趨蜀中,未敢復業,墾闢既少,多屯兵則糧不足以贍眾,少屯兵則勢不足以抗敵,宜以文臣為統率,分宣撫司兵駐焉,而以良將統之,遇防秋則就食綿、閬。如此,則兵可以備授,而民得安業。」詔宣撫副使邵溥、吳玠擇二郡守臣相度。
chū, jiè kǔ jūn chǔ bù jì, yú xìng yuán yáng fèng chéng mín wǔ jùn zhì guān zhuāng tún tián, yòu diào shù bīng zhì bāo chéng fèi yàn, mín zhī guàn gài kě shì, jiē yuàn guī yè, zhào shū jiā jiǎng. bié lù cáo chén guō dà zhōng yán yú jiè yuē: hàn zhōng suì dé yíng tián sù wàn hú, ér mín bù gǎn fù yè. ruò shǐ mín zì wèi gēng, zé suǒ de shù shén bǎi yú cǐ yǐ. jiè yòng qí yán, suì rù guǒ duō. yǐ ér jiè fù yù lù yùn, zhào zhū lù zhuǎn yùn shǐ chí hù jí zhì jūn zhōng. pǔ yuē: jīn chūn qū liáng yáng yí mín fù liáng zhì qín zhōu, è sǐ shí bā jiǔ, qǐ kě zài yě! qiě xuān sī yǐ qǔ shǔ mín yùn jiǎo qián bǎi wǔ shí wàn, qí rěn fù shǐ lù yùn hū! jì shàng shū, lì yǐ pián yí zhǐ zhī, zú xíng shuǐ yùn. dà zhōng huàn shuǐ yùn wáng shī, yǐ cè yòu jiǎ fàn, shěng fèi shí zhī wǔ.
初,玠苦軍儲不繼,於興元、洋、鳳、成、岷五郡治官莊屯田,又調戍兵治褒城廢堰,民知灌溉可恃,皆願歸業,詔書嘉獎。別路漕臣郭大中言於玠曰:「漢中歲得營田粟萬斛,而民不敢復業。若使民自為耕,則所得數什百於此矣。」玠用其言,歲入果多。已而玠復欲陸運,召諸路轉運使持戶籍至軍中。溥曰:「今春驅梁、洋遺民負糧至秦州,餓死十八九,豈可再也!且宣司已取蜀民運腳錢百五十萬,其忍復使陸運乎!」既上疏,立以便宜止之,卒行水運。大中患水運亡失,以策誘賈販,省費十之五。
jǐ chǒu, jīn jiàn tiān kāi gé yú yuē luó.
己丑,金建天開閣於約羅。
guǐ sì, qīn cóng guān zhào shèng guī zì jīn guó. dì yuē: tài shàng huáng dì zài mò běi ruò hán zhī dì, jū chù yī fú yǐn shí, bǎi zhǒng jiē què wèi rén zǐ bù néng zhěng fù xiōng zhī nán, shēn zì bēi shāng. jīn zhèn suǒ jū gōng shì jí yī yǐn yī shí zhī jiān, niàn jí fù xiōng, tòng rù gǔ suǐ! yīn xī xū qì xià.
癸巳,親從官趙勝歸自金國。帝曰:「太上皇帝在漠北若寒之地,居處、衣服、飲食,百種皆闕;為人子不能拯父兄之難,深自悲傷。今朕所居宮室及一飲一食之間,念及父兄,痛入骨髓!」因嘻噓泣下。
shí èr yuè, jǐ hài shuò, dài yù qì xiè shén wǔ zhōng jūn dōu tǒng zhì quán diàn qián sī gōng shì tí jǔ sù wèi qīn bīng yáng yí zhōng quán zhǔ guǎn diàn qián sī gōng shì, bìng zhōng jūn lì diàn qián sī. zì wǔ jūn chù, yòu zhì xuǎn fēng hù shèng èr jūn, měi jūn jiē yǒu tǒng zhì, réng lìng yí zhōng jù míng shēn shū mì yuàn gěi jiàng fù shēn.
十二月,己亥朔,帶御器械、神武中軍都統制、權殿前司公事、提舉宿衛親兵楊沂中權主管殿前司公事,並中軍隸殿前司。自五軍處,又置選鋒、護聖二軍,每軍皆有統制,仍令沂中具名申樞密院給降付身。
gēng zǐ, zhào: shén wǔ xì běi qí jūn hào, yí yǐ xíng yíng hù jūn wèi míng, shén wǔ qián jūn gǎi chēng zhōng hù jūn, zuǒ jūn chēng qián hù jūn, hòu jūn chēng hòu hù jūn. liú guāng shì suǒ bù rén mǎ chēng zuǒ hù jūn, wú jiè suǒ bù chēng yòu hù jūn, bìng tīng běn lù xuān fǔ zhāo tǎo sī jié zhì. wáng yàn suǒ bù rén mǎ chēng qián hù fù jūn, tīng jīng nán ān fǔ sī jié zhì. tǒng zhì guān yǐ xià qǐng gěi zī rèn jūn fēn rú jiù.
庚子,詔:「神武系北齊君號,宜以行營護軍為名,神武前軍改稱中護軍,左軍稱前護軍,後軍稱後護軍。劉光世所部人馬稱左護軍,吳玠所部稱右護軍,並聽本路宣撫招討司節制。王彥所部人馬稱前護副軍,聽荊南安撫司節制。統制官已下請給、資任、軍分如舊。」
zhōng hù jūn zhě, běn zhāng jùn suǒ jiāng xìn dé fǔ bù qǔ, hòu yǐ zhōng ruì zhū jiāng jí zhāng jùn qīn bīng yǔ zhāng yòng lǐ héng yán gāo zhī zhòng lì zhī. qián hù jūn zhě, běn hán shì zhōng suǒ jiāng qìng yuán fǔ bù qǔ, hòu yǐ zhāng yù cáo chéng mǎ yǒu lǐ hóng jù shī gǔ wáng xiè cuī zēng zhī zhòng lì zhī. hòu hù jūn zhě, běn yuè fēi suǒ jiāng hé běi bù qǔ, hòu yǐ hán jīng wú xī lǐ shān zhào chéng yuān rèn shì ān zhī zhòng lì zhī. zuǒ hù jūn zhě, běn liú guāng shì fū yán bù qǔ, qí hòu wáng dé lì qióng jìn sài zì yǐ qí zhòng lì zhī. yòu hù jūn zhě, běn wú jiè jīng yuán bù qǔ, hòu dé qín fèng sàn zú jí liú zǐ yǔ guān shī gǔ zhī zhòng lì zhī. qián hù fù jūn zhě, běn wáng yàn hé běi suǒ zhāo bù qǔ, qí hòu shāo yǐ jīn zhōu jìn zú lì zhī. zhì shì jùn yǔ shì zhōng guāng shì jūn zuì duō, jiè cì zhī, fēi yòu cì zhī, yàn bīng shì zhū jiāng zuì shǎo.
中護軍者,本張俊所將信德府部曲,後以忠銳諸將及張俊親兵與張用、李橫、閻皋之眾隸之。前護軍者,本韓世忠所將慶源府部曲,後以張遇、曹成、馬友、李宏、巨師古、王燮、崔增之眾隸之。後護軍者,本岳飛所將河北部曲,後以韓京、吳錫、李山、趙乘淵、任士安之眾隸之。左護軍者,本劉光世鄜延部曲,其後王德、酈瓊、靳賽自以其眾隸之。右護軍者,本吳玠涇原部曲,後得秦、鳳散卒及劉子羽、關師古之眾隸之。前護副軍者,本王彥河北所招部曲,其後稍以金州禁卒隸之。至是俊與世忠、光世軍最多,玠次之,飛又次之,彥兵視諸將最少。
zì dù jiāng yǐ hòu, sān yá míng zài shí wáng, dǎi zhào dǐng zhāng jùn bìng xiāng, nǎi yǐ yáng yí zhōng suǒ jiāng lì diàn qián sī, jiě qián bù qǔ lì mǎ jūn sī, tǒng zhì guān yán jiàn bù qǔ lì bù jūn sī. yí zhōng zhī jūn běn xīn yǒng zōng bù qǔ, hòu yòu yì yǐ tā bīng, gù qí zhòng tè shèng. qián zhī jūn cái qiān yú, jiàn suǒ tǒng wū hé zhī zhòng ér jǐ.
自渡江以後,三衙名在實亡,逮趙鼎、張浚並相,乃以楊沂中所將隸殿前司,解潛部曲隸馬軍司,統制官顏漸部曲隸步軍司。沂中之軍本辛永宗部曲,後又益以它兵,故其眾特盛。潛之軍才千餘,漸所統烏合之眾而己。
bǐng wǔ. yòu cháo qǐng dài fū tí jǔ jiāng zhōu tài píng guān liú zǐ yǔ fù jí yīng diàn xiū zhuàn zhī è zhōu, zhǔ guǎn jīng hú běi lù ān fǔ sī gōng shì.
丙午。右朝請大夫、提舉江州太平觀劉子羽復集英殿修撰、知鄂州,主管荊湖北路安撫司公事。
zhāng jùn jì hái cháo, shǐ yì dà hé bīng mǎ wèi běi tǎo jì, nǎi zì zhāo zǐ yǔ lìng yù zhǐ xī shuài, qiě chá biān bèi xū shí, gù yǒu shì mìng.
張浚既還朝,始議大合兵馬為北討計,乃自招子羽令諭指西帥,且察邊備虛實,故有是命。
yòu wǔ dài fū kāi zhōu tuán liàn shǐ liú qí wèi jiāng nán dōng lù mǎ bù jūn fù zǒng guǎn dài yù qì xiè, yǐ qí qīn bīng yáo lì bù jūn sī.
右武大夫、開州團練使劉錡為江南東路馬步軍副總管、帶御器械,以其親兵遙隸步軍司。
gēng xū, wǔ wèi dài fū qín zhōu cì shǐ dū du fǔ zhōng jūn tǒng zhì jūn mǎ wú xī wèi diàn qián sī cè xuǎn fēng jūn tǒng zhì jiān dū du fǔ jūn tǒng zhì.
庚戌,武衛大夫、秦州刺史、都督府中軍統制軍馬吳錫為殿前司策選鋒軍統制兼都督府軍統制。
xīn hài, quán hù bù shì láng wáng yǔ yán: bīng gé wèi xī, tún shù fāng xìng, dà jì suǒ rù, chōng jūn xū zhě shí jū bā jiǔ, cǐ guó yòng suǒ yǐ cháng fá. dāng jiǎng jiū zhǎng cè, xì dà bù yí, sī wèi jǐn shàn. gǎn lüè chén wǔ shì: yī yuē qù rǒng shí zhī bīng, èr yuē sǔn yǒu yú zhī lù, sān yuē shōu yǐn lòu zhī fù, sì yuē bǔ xiāo huǐ zhī shí, wǔ yuē xiū píng zhǔn zhī fǎ.
辛亥,權戶部侍郎王俁言:「兵革未息,屯戍方興,大計所入,充軍須者十居八九,此國用所以常乏。當講究長策,細大不遺,斯為盡善。敢略陳五事:一曰去冗食之兵,二曰損有餘之祿,三曰收隱漏之賦,四曰補消毀之實,五曰修平準之法。
chén wén bīng guì jīng bù guì duō. bīng duō ér bù jīng, zé rǒng shí zhě zhòng rǒng shí zhě zhòng, zé yǒng qiè bù fēn yǒng qiè bù fēn, zé zhàn wú bì shèng. shì rǒng shí zhī bīng, bù wéi tú fèi liáng xiǎng, qǔ bài zhī dào. gù zhì jūn zhī fǎ, zhàn bīng zhī wài, chē yù huǒ zhǎng mù rén gōng jiàng zhī shǔ, jiē yǒu dìng shù, shě shì zé wèi rǒng shí. jīn rì cái yòng suǒ chū, jǐn yú yǎng bīng, rán qí jiān wèi cháng rù duì, bù kān pī dài zhě, shàng duō yǒu zhī. jié mín lì yǐ yǎng wú yòng zhī rén, bù rú wěi jiāng shuài zì jiā chéng tài, fù zhī cáo chén, jí huāng xián zhī tián, jì kǒu fēn shòu, guān wèi cuò dài, gěi yǔ niú zhǒng, shǐ zhī kěn pì, réng qiě yǔ jiǎn bàn zhī gěi qián liáng, qí qiū shú zhī shí, biàn bà qǐng gěi, yī suì zhī hòu, liàng lì zū kè. qiě yǐ wàn rén zhī lǜ, měi suì suǒ jiǎn mǐ shí yú wàn shí, qián sì shí yú wàn mín, juàn bù wǔ wàn yú pǐ, kuàng yòu yǒu zū kè suǒ rù, chǔ cǐ yǐ yǎng zhàn shì, fēi xiǎo bǔ yě.
「臣聞兵貴精不貴多。兵多而不精,則冗食者眾;冗食者眾,則勇怯不分;勇怯不分,則戰無必勝。是冗食之兵,不惟徒費糧餉,取敗之道。故治軍之法,戰兵之外,車御、火長、牧人、工匠之屬,皆有定數,舍是則為冗食。今日財用所出,盡於養兵,然其間未嘗入隊,不堪披帶者,尚多有之。竭民力以養無用之人,不如委將帥自加澄汰,付之漕臣,籍荒閒之田,計口分受,官為措貸,給與牛、種,使之墾闢,仍且與減半支給錢糧,俟秋熟之時,便罷請給,一歲之後,量立租課。且以萬人之率,每歲所減米十餘萬石,錢四十餘萬緡,絹布五萬餘匹,況又有租課所入,儲此以養戰士,非小補也。
jiān nán yǐ lái, liú pǐn wěi zhòng, jìn yòng shū cháng, ér zhì lù zhī shù, yī xún jiù fǎ, lǐ yí bù gěi. yù qǐ yīng nèi wài wén wǔ guān fèng gěi děng, yǐ mín jì zhě, zì bǎi qiān yǐ shàng, měi qiān jiǎn bàn, yǒu jiān zhí zhě tōng jì, bìng hòu shì píng rì yī jiù. rú cǐ zé cái juān suī zhòng, bù jí xiǎo guān, shù ér yì xíng, fū fù hé huàn!
「艱難以來,流品猥眾,進用殊常,而制祿之數,一循舊法,理宜不給。欲乞應內外文武官俸給等,以緡計者,自百千以上,每千減半,有兼職者通計,並候事平日依舊。如此則裁捐雖眾,不及小官,恕而易行,夫復何患!
zì jūn xìng yǐ lái, shí nián yú zī, cái yòng suǒ chū, dà zé zī zhī mín lì, qí cì zé zī zhī shāng jiǎ, wú bù zì jié yǐ fèng qí shàng. wéi shì shì jiā zhě liú, yī háo bù qǔ, yì yǐ qiān jì, jùn yǐ wàn jì, bù sè zuò shí, qí yǐn lòu zū shuì, àn sǔn guó jì, bù zhī qí jǐ hé yě. yí zhuó gǔ jīn zhī yì, quán jí huǎn zhī yí, shǐ zhī shū mǐ shàn jūn, rén suì wǔ dǒu, yī shuì xiàn jìn nà, fán jū chán fáng jí xī běi liú yù zhě, tè yǔ juān miǎn, yú yǐ shǎo shū mín lì, bù wèi guò yě.
「自軍興以來,十年於茲,財用所出,大則資之民力,其次則資之商賈,無不自竭以奉其上。唯是釋家者流,一毫不取,邑以千計,郡以萬計,不穡坐食,其隱漏租稅,暗損國計,不知其幾何也。宜酌古今之意,權急緩之宜,使之輸米贍軍,人歲五斗,依稅限進納,凡居禪房及西北流寓者,特與蠲免,於以少舒民力,不為過也。
zì jiān jiān yǐ lái, ráo qián liǎng sī gǔ zhù suì kuī, ér jiāng zhè zhī mín qiǎo wèi yǒu sù, xiāo huǐ cán bǎo, xí yǐ chéng fēng. qí zuì zhě, rú jiàn kāng zhī jù róng zhè xī zhī sū hú, zhè dōng zhī míng yuè, gǔ zhù qì yòng, gōng gěi xī fāng, wú yǒu jì jí. jì yī liǎng suǒ fèi, bù guò qiān shù qián, qì chéng zhī rì, jí shì bǎi jīn, jiān mín jìng lì, mí suǒ bù zhù. yī suì zhī jiān, jì suǒ xiāo huǐ, wú lǜ shù shí wàn mín. liǎng sī suǒ zhù, wèi bì chēng shì, jiā yǐ liú rù wěi jìng, bù zhī jǐ hé. qǐ míng zhào yǒu sī, shēn yán tóng jìn, píng jué sī jiàng, zì jīn yǐ shǐ, xī lùn rú lǜ. chú gōng sī bù kě què zhī wù, lì dìng míng sè, xǔ rén cún liú, jí hòu guān zhù chū mài wài, qí yú yī liǎng yǐ shàng, yán lì zuì shǎng, bìng lìng nà guān, liàng gěi tóng jià, lìng fēn bō fù qián jiān, é wài gǔ chóu.
「自艱艱以來,饒、虔兩司鼓鑄遂虧,而江、浙之民巧為有素,銷毀殘寶,習以成風。其最者,如建康之句容、浙西之蘇、湖,浙東之明、越,鼓鑄器用,供給西方,無有紀極。計一兩所費,不過千數錢,器成之日,即市百金,奸民競利,靡所不鑄。一歲之間,計所銷毀,無慮數十萬緡。兩司所鑄,未必稱是,加以流入偽境,不知幾何。乞明詔有司,申嚴銅禁,屏絕私匠,自今以始,悉論如律。除公私不可闕之物,立定名色,許人存留,及後官鑄出賣外,其餘一兩以上,嚴立罪賞,並令納官,量給銅價,令分撥赴錢監,額外鼓儔。
guó jiā píng xī wú shì zhī shí, zài jīng zé yǒu píng zhǔn wù, zài wài zé yǒu píng huò wù, biān jì zhī yú, nèi bì guó yòng, wú lǜ èr shí wàn mín, qí xiào gù yǐ kě jiàn. kuàng jīn rì shī lǚ fāng xìng, yòng dù rì guǎng, yù qǐ xiān yú xíng zài zhì píng zhǔn wù, cì jí zhū lù yào huì qù chù gè zhì píng huò wù, yǐ guǎng lì yuán, chéng fēi xiǎo bǔ, qí qí jiù xù, zhì shǐ lǐng zhī.
「國家平昔無事之時,在京則有平準務,在外則有平貨務,邊計之餘,內裨國用,無慮二十萬緡,其效固已可見。況今日師旅方興,用度日廣,欲乞先於行在置平準務,次及諸路要會去處各置平貨務,以廣利源,誠非小補,俟其就緒,置使領之。
cǐ wǔ shì zhě, tǎng yǒu kě cǎi, qǐ lìng yǒu sī jiǎng jiū tiáo huà, pái chì fú yì, duàn yǐ bì xíng. zhào hù bù gōng bù kān dāng. qí hòu pō shī xíng zhī.
「此五事者,儻有可采,乞令有司講究條畫,排斥浮議,斷以必行。」詔戶部、工部勘當。其後頗施行之。
guǐ hài, jīn shǐ dìng qí gāo lì xī xià cháo hè cì yàn cháo cí zhī yí.
癸亥,金始定齊、高麗、西夏朝賀、賜宴、朝辭之儀。
yǐ jīng xī lù yòu cì mín.
以京西鹿囿賜民。
bǐng yín, dū du fǔ qǐng yǐ jí yīng diàn xiū zhuàn xīn zhī è zhōu liú zǐ yǔ quán běn fǔ cān yì jūn shì, yǔ zhǔ guǎn jī yí wén zì xióng yàn shī bìng zài chuān shǎn fǔ yù, zhào gè cì yín èr bǎi liǎng, qiǎn xíng.
丙寅,都督府請以集英殿修撰、新知鄂州劉子羽權本府參議軍事,與主管機宜文字熊彥詩並在川、陝撫諭,詔各賜銀二百兩,遣行。
shí zhāng jùn jiāng móu chū shī, gù lìng zǐ yǔ děng jiàn xuān fǔ fù shǐ wú jiè yù zhǐ. ér jiè yì lǚ yán jūn qián liáng fá, yīn mìng zǐ yǔ yǔ dōu zhuǎn yùn shǐ zhào kāi jì shì, bìng chá biān bèi xū shí yān.
時張浚將謀出師,故令子羽等見宣撫副使吳玠諭指。而玠亦屢言軍前糧乏,因命子羽與都轉運使趙開計事,並察邊備虛實焉。
shì dōng, jīn zhǔ yǐ méng gǔ pàn, qiǎn lǐng sān xǐng shì sòng guó wáng zōng pán tí bīng pò zhī. méng gǔ zài nǚ zhēn zhī dōng běi, qí rén jìn hàn shàn zhàn, yǐ jiāo yú pí wèi jiǎ, kě hàn liú shǐ.
是冬,金主以蒙古叛,遣領三省事宋國王宗磐提兵破之。蒙古在女真之東北,其人勁捍善戰,以鮫魚皮為甲,可捍流矢。
wěi qí liú yù xiàn hǎi dào tú jí zhàn bān mù yàng yú jīn zhǔ, jīn zhǔ rù qí shuō, diào yàn yún liǎng hé fū sì shí wàn rén wèi zhōu jiāo yá shān, cǎi mù wèi fá, kāi hé dào, yùn zhì hǔ zhōu, jiāng zào zhàn chuán, qiě fú hǎi yǐ rù. jì ér dào zéi fēng qǐ, shì suì zhōng chuò, jù chuán cái yú hǔ zhōu.
偽齊劉豫獻海道圖及戰般木樣於金主,金主入其說,調燕、雲、兩河夫四十萬人蔚州交牙山,采木為筏,開河道,運至虎州,將造戰船,且浮海以入。既而盜賊蜂起,事遂中輟,聚船材於虎州。
shì suì, xià guó zhǔ gān shùn gǎi yuán dà dé.
是歲,夏國主乾順改元大德。
gāo zōng shòu mìng zhòng xìng quán gōng zhì dé shèng shén wǔ wén zhāo rén xiàn xiào huáng dì shào xìng liù nián jīn tiān huì shí sì nián
○高宗受命中興全功至德聖神武文昭仁憲孝皇帝紹興六年(金天會十四年)
chūn, zhēng yuè, jǐ sì shuò, dì zài lín ān.
春,正月,己巳朔,帝在臨安。
xīn wèi, dì yǐ xuě hán, mín jiān shí, mìng yǒu sī zhèn zhī. yì rì, wèi shàng shū yòu pú shè zhāng jùn yuē: zhèn jū yù shì shàng jué hán, xì mín shén kě niàn. ruò hú nán jiāng xī hàn zāi qù chù, yì yí zǎo cuò zhì zhèn jì. mín jì kùn qióng, zé lǎo ruò zhě zhuǎn yú gōu hè, qiáng hàn zhě liú wèi dào zéi, zhèn wèi mín fù mǔ, qǐ dé bù yōu! jùn yuē: bì xià tuī shì xīn yǐ wǎng, zé zú yǐ gǎn zhào hé qì, kuàng shí huì hū! dì yuē: zhèn měi yǐ shì jī nán míng, zhuān yì jīng sī, huò dá dàn bù qǐn. jùn yuē: bì xià yǐ duō nán zhī jì, liǎng gōng yōu chù, yī yǒu chà shī, cún wáng suǒ xì, lǜ zhī chéng shì yě. rán zá tīng zé yì huò, duō wèi zé yì yí. yǐ yì huò zhī xīn, xíng yì yí zhī shì, zhōng guī yú wú chéng ér yǐ. shì yǐ zì xī rén jūn, zhèng xīn xiū jǐ, yǎng bù kuì, fǔ bù zuò, chí gāng jiàn zhī zhì, hóng guǒ yì zhī zī, wèi suǒ dāng wèi, céng bù tā xù. yǐ bì xià cōng míng, gǒu dà yì suǒ zài, duàn yǐ lì xíng, fū hé wǎng ér bù jì! chén yuàn wàn jī zhī xiá, bǎo yǎng tài hé, chéng xīn jìng qì, shù jǐ lì hài fēn zhì ér bù néng yí, zé zhōng xìng zhī yè kě jiàn yǐ.
辛未,帝以雪寒,民艱食,命有司賑之。翼日,謂尚書右僕射張浚曰:「朕居燠室尚覺寒,細民甚可念。若湖南、江西旱災去處,亦宜早措置賑濟。民既困窮,則老弱者轉於溝壑,強悍者流為盜賊,朕為民父母,豈得不憂!」浚曰:「陛下推是心以往,則足以感召和氣,況實惠乎!」帝曰:「朕每以事機難明,專意精思,或達旦不寢。」浚曰:「陛下以多難之際,兩宮幽處,一有差失,存亡所系,慮之誠是也。然雜聽則易惑,多畏則易疑。以易惑之心,行易疑之事,終歸於無成而已。是以自昔人君,正心修己,仰不愧,俯不怍,持剛健之志,洪果毅之姿,為所當為,曾不它恤。以陛下聰明,苟大義所在,斷以力行,夫何往而不濟!臣願萬機之暇,保養太和,澄心靜氣,庶幾利害紛至而不能疑,則中興之業可建矣。」
guǐ yǒu, jīng xiāng zhāo tǎo shǐ yuè fēi, yán tài háng shān zhōng yì shè liáng qīng bǎi yú rén yù jìng dù hé, zì xiāng yáng lái guī. shí jīn rén bìng bīng gōng qīng, gù qīng jiāng jīng qí tū zhì fēi jūn qián. dì yuē: guǒ ěr, dāng yōu yǔ gōng, yǐ quàn lái zhě. dié yán gù wèi kě xìn, ruò cǐ děng rén lái guī, fāng jiàn dí qíng. shěn yǔ qiú yuē: ruò dí chéng shuāi, lái zhě zhòng, zé dí qíng shěn yǐ.
癸酉,荊襄招討使岳飛,言太行山忠義社梁青百餘人慾徑渡河,自襄陽來歸。時金人並兵攻青,故青將精騎突至飛軍前。帝曰:「果爾,當優與宮,以勸來者。諜言固未可信,若此等人來歸,方見敵情。」沈與求曰:「若敵誠衰,來者眾,則敵情審矣。」
dīng chǒu, zhào: nà sù bié zuò míng mù shòu guān rén, wú dé zhù qīn mín xíng fǎ guān, yǐ shòu zhě bìng bà zì jīn dào bù yǐn lòu bù shí zhě, dǐ qí zuì. shí lùn zhě wèi: xiàn lìng, mín zhī shī shuài, xíng fá zhī guān, rén mìng suǒ xì, bù kě qīng yǐ shòu rén. bǐ nián jūn xìng, yǐ nà sù dé guān zhě, bù wèi zhī nà sù, huò yǐ shàng shū wén lǐ kě cǎi, huò zuò xiàn nà zhù guó, yǔ lǐ xuǎn xiàn. yuán cháo tíng zhī yì, yù jī quàn qí lè shū, shǐ de wèi guān hù, ér quán cáo bié wú guān fáng zhī fǎ, jìn nián yǐ lái, gù yǒu de xiàn lìng, yì yǒu de sī fǎ zhě. cǐ cáo sù wèi cháng zhī zhèng wù, zhí yǐ duō zī, yī dàn dé guān, ruò suì shǐ zhī lín xiàn yì xíng, qí bù chēng zhí bì yǐ. yù xià lì bù lì fǎ guān fáng, réng xiān gǎi zhèng. gù yǒu shì zhǐ.
丁丑,詔:「納粟別作名目授官人,毋得注親民、刑法官,已授者並罷;自今到部隱漏不實者,抵其罪。」時論者謂:「縣令,民之師帥,刑罰之官,人命所系,不可輕以授人。比年軍興,以納粟得官者,不謂之納粟,或以上書文理可采,或作獻納助國,與理選限。原朝廷之意,欲激勸其樂輸,使得為官戶,而銓曹別無關防之法,近年以來,固有得縣令,亦有得司法者。此曹素未嘗知政務,直以多資,一旦得官,若遂使之臨縣議刑,其不稱職必矣。欲下吏部立法關防,仍先改正。」故有是旨。
guǐ yǒu, jīn bān lì yú gāo lì.
癸酉,金頒歷於高麗。
dīng chǒu, jīn tài huáng tài hòu hè shě lī shì bēng, hòu shàng zūn shì yuē qīn xiàn huáng hòu, zàng ruì líng.
丁丑,金太皇太后赫舍哩氏崩,後上尊諡曰欽獻皇后,葬睿陵。
jǐ mǎo, qǐ fù huī yóu gé dài zhì dū du fǔ cān yì quán chuān shǎn xuān fǔ fù shǐ shào pǔ shì shàng shū lǐ bù shì láng.
己卯,起復徽猷閣待制、都督府參議、權川陝宣撫副使邵溥試尚書禮部侍郎。
guǐ wèi, shàng shū zuǒ pú shè jiān jiān xiū guó shǐ zhào dǐng shàng chóng xiū shén zōng shí lù èr bǎi juǎn.
癸未,尚書左僕射兼監修國史趙鼎上《重修神宗實錄》二百卷。
yǐ yǒu, gāo lì xī xià jí liú yù bìng yí shǐ hè jīn zhǔ wàn shòu jié. jīn zhǔ běn qī yuè qī rì shēng, yǐ tóng huáng kǎo jì rì, gǎi yòng zhēng yuè shí qī rì.
乙酉,高麗、西夏及劉豫並遺使賀金主萬壽節。金主本七月七日生,以同皇考忌日,改用正月十七日。
bǐng xū, shàng shū yòu pú shè zhāng jùn cí wǎng jīng xiāng shì shī.
丙戌,尚書右僕射張浚辭往荊、襄視師。
jùn yǐ dí shì wèi shuāi, ér liú yù fù jù zhōng yuán, wèi móu pǒ cè, zòu qǐng qīn xíng biān sāi, bù fèn zhū jiāng, yǐ guān jī huì, dì xǔ zhī. jùn jí zhāng bǎng shēng yù pàn nì zhī zuì.
浚以敵勢未衰,而劉豫復據中原,為謀叵測,奏請親行邊塞,部分諸將,以觀機會,帝許之。浚即張榜聲豫叛逆之罪。
shí huái dōng xuān fǔ shǐ hán shì zhōng zhù jūn chéng chǔ, huái xī xuān fǔ shǐ liú guāng shì tún tài píng zhōu, jiāng dōng xuān fǔ shǐ zhāng jùn tún jiàn kāng fǔ, ér hú běi jīng xī zhāo tǎo shǐ yuè fēi zài è zhōu, cháo lùn yǐ wèi biān fáng wèi bèi, kōng què zhī chù shàng duō. jùn dú wèi: chǔ hàn jiāo bīng zhī jì, hàn zhù bīng xiáo miǎn jiān, zé chǔ bù gǎn yuè jìng ér xī, gài dà jūn zài qián, suī yǒu tā qí jié jìng, dí rén wèi wǒ zhī yì qí hòu, bù gǎn yú yuè ér shēn rù. gù tài yuán wèi xiàn, zé zhān hǎn zhī bīng bù fù jì hé, yì yǐ cǐ ěr. ér lùn zhě duō yǐ qián hòu kōng kuò wèi yōu, céng bù yì qí liáng shí suǒ zì lái, shī tú suǒ zì guī, qǐ bì huán shù qiān lǐ zhī dì jǐn yǐ bīng shǒu zhī, rán hòu kě ān hū! jùn jì bái yú dì, yòu yǐ gào zhī tóng liè, wéi dì shēn yǐ wèi rán.
時淮東宣撫使韓世忠駐軍承、楚,淮西宣撫使劉光世屯太平州,江東宣撫使張俊屯建康府,而湖北、京西招討使岳飛在鄂州,朝論以為邊防未備,空闕之處尚多。浚獨謂:「楚、漢交兵之際,漢駐兵殽、澠間,則楚不敢越境而西,蓋大軍在前,雖有它歧捷徑,敵人畏我之議其後,不敢逾越而深入。故太原未陷,則粘罕之兵不復濟河,亦以此耳。而論者多以前後空闊為憂,曾不議其糧食所自來,師徒所自歸,豈必環數千里之地盡以兵守之,然後可安乎!」浚既白於帝,又以告之同列,惟帝深以為然。
wù xū, dū du xíng fǔ zòu: qǐ jiāng dà xìng yǐ céng mǎi guān rén, yú yuán míng mù shàng shēng zhuǎn. wén chén dí gōng láng shēng bǔ chéng zhí láng yī wàn wǔ qiān mín, tè gǎi xuān jiào láng qī wàn mín, tōng zhí láng jiǔ wàn mín. wǔ chén jìn yì xiào wèi shēng bǔ xiū wǔ láng èr wàn èr qiān mín, bǎo yì láng yǐ shàng dài gé mén zhī hòu sān wàn mín, wǔ yì láng yǐ shàng dài gé mén xuān zàn shè rén shí wàn mín. yǐ yǒu guān rén tè cì jīn dài wǔ wàn mín. bìng zuò jūn gōng, bù zuò jìn nà, réng yǔ jiàn quē chāi qiǎn, rì xià qǐ zhī qǐng gěi, qí jiā bìng zuò guān hù, jiàn dāng chāi yì kē fū bìng miǎn. rú jiāng lái cān bù zhù nǐ zī kǎo mó kān gǎi zhuǎn yìn bǔ zhī lèi, yī qiè bìng yī zòu bǔ chū shēn tiáo fǎ shī xíng, réng miǎn quán shì jīn dài yǒng yuǎn xǔ xì. cóng zhī.
戊戌,都督行府奏:「乞將大姓已曾買官人,於元名目上升轉。文臣迪功郎升補承直郎一萬五千緡,特改宣教郎七萬緡,通直郎九萬緡。武臣進義校尉升補修武郎二萬二千緡,保義郎已上帶閤門祗候三萬緡,武翼郎已上帶閤門宣贊舍人十萬緡。已有官人特賜金帶五萬緡。並作軍功,不作進納,仍與見缺差遣,日下起支請給,其家並作官戶,見當差役科敷並免。如將來參部注擬資考、磨勘改轉、廕補之類,一切並依奏補出身條法施行,仍免銓試;金帶永遠許系。」從之。
èr yuè, rén yín, dū du fǔ zòu gǎi jiāng huái yíng tián wèi tún tián.
二月,壬寅,都督府奏改江、淮營田為屯田。
xiān shì yán tún tián zhě shén zhòng, ér xíng zhī wèi jiàn qí xiào. huì zhāng jùn chū xíng dòng, yīn chū hù tiē qián èr shí wàn mín wèi běn. jùn qǐng yīng shì wù bìng shēn xíng fǔ cuò zhì, qí jiù xù rì guī shěng bù, xǔ zhī. yú shì guān tián táo tián bìng xíng jū jí, yī mín jiān lì zhào zhuāng kè chéng xì, měi wǔ qǐng wèi yī zhuāng. kè hù wǔ jiā xiāng bǎo gòng diàn, yī rén wèi diàn tóu. měi kè, guān gěi niú wǔ jù, zhǒng zi nóng qì fù zhī. měi jiā bié gěi cài tián shí mǔ, yòu dài běn qián qī shí qiān, fēn èr nián cháng, wù qǔ xī, ruò shōu chéng rì yuàn yǐ hú dòu zhé hái zhě tīng. suì mìng tún tián láng guān fán bīn tí jǔ liáng liào yuàn wáng fú tóng tuī xíng yān.
先是言屯田者甚眾,而行之未見其效。會張浚出行動,因出戶帖錢二十萬緡為本。浚請應事務並申行府措置,俟就緒日歸省部,許之。於是官田、逃田並行拘籍,依民間例召莊客承細,每五頃為一莊。客戶五家相保共佃,一人為佃頭。每客,官給牛五具,種子、農器副之。每家別給菜田十畝,又貸本錢七十千,分二年償,勿取息,若收成日願以斛斗折還者聽。遂命屯田郎官樊賓、提舉糧料院王弗同推行焉。
wù shēn, hú běi xiāng yáng fǔ lù zhāo tǎo shǐ yuè fēi, qǐng fù yǐ xiāng yáng fǔ lù wèi jīng xī nán lù, táng dèng suí yǐng jūn fáng zhōu xìn yáng jūn bìng wèi suǒ lì, cóng zhī.
戊申,湖北襄陽府路招討使岳飛,請復以襄陽府路為京西南路,唐、鄧、隨、郢、均、房州、信陽軍並為所隸,從之。
xīn hài, zhào zhāng tān zàn fù xíng zài suǒ zòu shì.
辛亥,詔張灘暫赴行在所奏事。
jùn mìng huái dōng xuān fǔ shǐ hán shì zhōng zì chéng chǔ yǐ tú huái yáng, mìng huái xī xuān fǔ shǐ liú guāng shì tún hé féi yǐ zhāo běi jūn. mìng jiāng dōng xuān fǔ shǐ zhāng jùn liàn bīng jiàn kāng, jìn tún xū yí, yòu qǐng quán zhǔ guǎn diàn qián sī gōng shì yáng yí zhōng lǐng zhōng jūn, wèi hòu yì, mìng hú běi jīng xī zhāo tǎo shǐ yuè fēi tún xiāng yáng yǐ tú zhōng yuán. dì qīn shū péi dù chuán cì jùn.
浚命淮東宣撫使韓世忠自承、楚以圖淮陽,命淮西宣撫使劉光世屯合肥以招北軍。命江東宣撫使張俊練兵建康,進屯盱眙,又請權主管殿前司公事楊沂中領中軍,為後翼,命湖北、京西招討使岳飛屯襄陽以圖中原。帝親書《裴度傳》賜浚。
jiǎ yín, bīng bù shàng shū dū du fǔ cān móu jūn shì zhé yàn zhì chōng duān míng diàn xué shì qiān shū shū mì yuàn shì.
甲寅,兵部尚書、都督府參謀軍事折彥質充端明殿學士、簽書樞密院事。
yǐ mǎo, huái dōng xuān fǔ shǐ hán shì zhōng yǐn bīng zhì sù qiān xiàn, shí liú yù jù bīng huái yáng, shì zhōng yù gōng zhī, nǎi yǐn bīng yú huái sì, páng fú lí ér běi.
乙卯,淮東宣撫使韓世忠引兵至宿遷縣,時劉豫聚兵淮陽,世忠欲攻之,乃引兵逾淮、泗,旁符離而北。
qián yī rì, qiǎn tǒng zhì guān bīng chāo, yǐ èr bǎi rén, tàn zhī pī zhōu jiǎ shè rén zhě yì yǐ qiān qí nán lái, yǔ zhī yù. zhòng yù bù zhàn, chāo yuē: yù dí bù jī, jiāng hé yǐ bào! dí míng gǔ, chāo lǜ zhòng tū rù chén zhōng, chū rù shù sì, dí nǎi hái.
前一日,遣統制官兵超,以二百人,探知邳州賈舍人者亦以千騎南來,與之遇。眾欲不戰,超曰:「遇敵不擊,將何以報!」敵鳴鼓,超率眾突入陳中,出入數四,敵乃還。
yì rì, shì zhōng yǐn dà jūn jìn qū huái yáng chéng xià, mìng tǒng zhì guān hū yán tōng qián xíng, shì zhōng zì yǐ yī qí suí zhī, xíng sān shí yú lǐ, yù jīn rén ér zhǐ. shì zhōng shēng gāo qiū yǐ wàng tōng jūn, tōng qí zhì chén qián qǐng zhàn, jīn jiāng yè hè bèi lēi dà hū lìng jiě jiǎ, tōng yuē: wǒ nǎi hū yán tōng yě. wǒ zài zǔ zōng shí, shā qì dān, lì dà gōng, zàn bù yǔ qì dān jù shēng. kuàng ěr yǔ wǒ chóu, wǒ kěn yǔ ěr jù shēng hū! yè hè jí chí cì, yǔ tōng jiāo fēng, zhuǎn zhàn yí shí bù jiě, jiē shī zhàng, yǐ shǒu xiàng gé, qù chén yǐ yuǎn, féng kǎn ér zhuì, èr jūn jù bù zhī. yè hè rèn tōng zhī yè, tōng è qí kēng ér qín zhī.
翼日,世忠引大軍進趨淮陽城下,命統制官呼延通前行,世忠自以一騎隨之,行三十餘里,遇金人而止。世忠升高丘以望通軍,通騎至陳前請戰,金將葉赫貝勒大呼令解甲,通曰:「我乃呼延通也。我在祖宗時,殺契丹,立大功,暫不與契丹俱生。況爾與我仇,我肯與爾俱生乎!」葉赫即馳刺,與通交鋒,轉戰移時不解,皆失杖,以手相格,去陳已遠,逢坎而墜,二軍俱不知。葉赫刃通之腋,通扼其吭而擒之。
jì ér shì zhōng wèi dí suǒ wéi, nǎi àn jiǎ bù dòng, é huī qí zhòng yuē: shì wú mǎ shǒu suǒ xiàng. fèn gē yī yuè, yǐ kuì wéi ér chū, bù yí yī zú. shì zhōng yuē: dí yì yǔ ěr. fù chéng ruì yǎn jī, dí bài qù.
既而世忠為敵所圍,乃按甲不動,俄麾其眾曰:「視吾馬首所向。」奮戈一躍,已潰圍而出,不遺一鏃。世忠曰:「敵易與耳。」復乘銳掩擊,敵敗去。
bǐng chén, hán shì zhōng wéi huái yáng jūn.
丙辰,韓世忠圍淮陽軍。
wù wǔ, zhào yáng yí zhōng yǐ bā duì wàn rén fù dū du xíng fǔ.
戊午,詔楊沂中以八隊萬人赴都督行府。
zhāng jùn yù yǐ yí zhōng zhù hán shì zhōng, gù yǒu shì mìng. gēng shēn, zhào yí zhōng luò jiē guān, wèi mì zhōu guān chá shǐ lóng shén wèi sì xiāng dōu zhǐ huī shǐ, qiǎn xíng.
張浚欲以沂中助韓世忠,故有是命。庚申,詔沂中落階官,為密州觀察使、龍神衛四廂都指揮使,遣行。
xīn yǒu, quán zhǔ guǎn shì wèi mǎ jūn gōng shì jiě qián jiān quán diàn qián sī, dài yù qì xiè liú qí jiān quán sù wèi qīn bīng, yǐ yáng yí zhōng chū shù gù yě.
辛酉,權主管侍衛馬軍公事解潛兼權殿前司,帶御器械劉錡兼權宿衛親兵,以楊沂中出戍故也。
hán shì zhōng gōng huái yáng, dí jiān shǒu bù xià, liú yù qiǎn shǐ rù hé jiān qiú yáo yú jīn yòu fù yuán shuài zōng bì. xiān shì jīn wěi yǔ qí shǒu jiāng yuē, shòu wéi yī rì zé jǔ yī fēng, zhì shì chéng zhōng jǔ liù fēng, liú ní yǔ zōng bì jiē zhì.
韓世忠攻淮陽,敵堅守不下,劉豫遣使入河間求搖於金右副元帥宗弼。先是金、偽與其守將約,受圍一日則舉一烽,至是城中舉六烽,劉猊與宗弼皆至。
shì zhōng zhī chū shī yě, qǐ yuán yú jiāng dōng xuān fǔ shǐ zhāng jùn, jùn bù néng cóng, shì zhōng nǎi hái. dào yù jīn shī, shì zhōng lēi chén xiàng dí, qiǎn xiǎo xiào hǎo yàn xióng zào qí jūn dà hū yuē: jǐn páo cōng mǎ lì chén qián zhě, hán xiàng gōng yě. zhòng jiù shì zhōng, shì zhōng yuē: bù rú shì, bù zú yǐ zhì dí. jí dí zhì, shì zhōng yǐ shù qí tiāo zhī, shā qí yǐn zhàn zhě èr rén, zhū jiāng chéng zhī, dí bài qù.
世忠之出師也,乞援於江東宣撫使張俊,俊不能從,世忠乃還。道遇金師,世忠勒陳向敵,遣小校郝彥雄造其軍大呼曰:「錦袍驄馬立陳前者,韓相公也。」眾咎世忠,世忠曰:「不如是,不足以致敵。」及敵至,世忠以數騎挑之,殺其引戰者二人,諸將乘之,敵敗去。
huái yáng mín cóng jūn nán guī zhě wàn shù, dū du xíng fǔ xī shòu tián jū zhī. dì zhào zhōu xiàn cún xù, wú lìng shī suǒ.
淮陽民從軍南歸者萬數,都督行府悉授田居之。帝詔州縣存恤,毋令失所。
rén xū, zhé yàn zhì cān zhī zhèng shì.
壬戌,折彥質參知政事。
guǐ hài, cān zhī zhèng shì shěn yǔ qiú bà, wèi zī zhèng diàn xué shì zhī míng zhōu. yǔ qiú qǐ gōng guān, gǎi tí jǔ lín ān fǔ dòng xiāo gōng.
癸亥,參知政事沈與求罷,為資政殿學士、知明州。與求乞宮觀,改提舉臨安府洞霄宮。
zhào: lín ān fǔ mín jiān jiù shě qián, bù yǐ duō guǎ, bìng sān fēn zhōng jiǎn yī fēn, bái dì qián sì fēn zhī yī.
詔:「臨安府民間僦舍錢,不以多寡,並三分中減一分,白地錢四分之一。」
guān wén diàn dà xué shì xīn jiāng xī zhì zhì dà shǐ lǐ gāng jiàn yú nèi diàn.
觀文殿大學士、新江西制置大使李綱見於內殿。
sān yuè, wù chén shuò, lǐ bù shàng shū lǐ guāng jiān quán xíng bù shàng shū.
三月,戊辰朔,禮部尚書李光兼權刑部尚書。
jǐ sì, shǎo bǎo wǔ chéng gǎn dé jūn jié dù shǐ huái nán dōng lù jiān zhèn jiāng fǔ xuān fǔ shǐ hán shì zhōng wèi jīng dōng huái dōng xuān fǔ chù zhì shǐ jiān jié zhì zhèn jiāng fǔ, xǐ zhèn wǔ níng ān huà, chǔ zhōu zhì sī. jiǎn xiào shǎo bǎo zhèn níng chóng xìn jūn jié dù shǐ hú běi jīng xī nán lù zhāo tǎo shǐ yuè fēi wèi hú běi jīng xī xuān fǔ fù shǐ, xǐ zhèn wǔ shèng dìng guó, xiāng yáng fǔ zhì sī. shí ruì yì dà jǔ, dū du zhāng jùn yú zhū jiāng zhōng měi chēng shì zhōng zhī zhōng yǒng, fēi zhī chén zhì, kě yǐ yǐ bàn dà shì, gù bìng yòng zhī.
己巳,少保、武成、感德軍節度使、淮南東路兼鎮江府宣撫使韓世忠為京東、淮東宣撫處置使兼節制鎮江府,徙鎮武寧、安化,楚州置司。檢校少保、鎮寧崇信軍節度使、湖北京西南路招討使岳飛為湖北京西宣撫副使,徙鎮武勝、定國,襄陽府置司。時銳意大舉,都督張浚於諸將中每稱世忠之忠勇,飛之沉鷙,可以倚辦大事,故並用之。
shì rì, lǐ gāng rù cí, tuì, shàng shū yán: jīn rì zhǔ bīng zhě zhī shī, dà lüè yǒu sì: bīng guì jīng bù guì duō, duō ér bù jīng, fǎn yǐ wèi lèi jiāng guì móu bù guì yǒng, yǒng ér bù móu, jiāng zhì dí qín chén guì fēn hé, hé ér bù néng fēn, fēn ér bù néng hé, jiē fēi shàn zhì chén zhě zhàn guì shè fú, shǐ zhí qián ér yǒu zhōng dào yāo jī zhī yú, jí fēi shàn zhàn zhě. yuàn míng zhào zhī, shǐ zhī gǔ rén yòng bīng zhī shēn yì, fēi xiǎo bǔ yě. cháo tíng jìn lái cuò zhì huī fù, yǒu wèi jǐn shàn zhě wǔ, yǒu yí yù bèi zhě sān, yǒu dāng shàn hòu zhě èr. jīn jiàng guān gào, gěi dù dié, mài hù tiē, lǐ jī qiàn, yǐ zhì zhé bó bó dí yù jiè hé mǎi, míng suī bù tóng, qí qǔ yú mín zé yī, ér bù néng shēng cái jié yòng, hé shí mào qiān, yī yě. yì zhě yù yīn liáng yú dí, ér bù zhī guān jūn chāo lüè, shén yú kòu dào, kǒng shī mín xīn, èr yě. jīn rén zhuān yǐ tiě qí shèng zhōng guó, ér wú bù wù qiú suǒ yǐ zhì zhī, sān yě. jīn zhāo tíng yǔ zhū lù zhī bīng jǐn fù zhū jiāng, wài zhòng nèi qīng, sì yě. bīng jiā zhī shì xíng guǐ dào, jīn yǐ hán shì zhōng yuè fēi wèi jīng dōng jīng xī xuān fǔ, wèi yǒu qí shí ér yǐ xiān shēng lín zhī. qiě zhōng jūn jì xíng, sù wèi dān ruò, zhǒu fǔ zhī biàn, bù kě bù yú, zé xíng zài dāng yù bèi. jiāng nán jīng hú zhī zhòng jǐn chū, dí huò chéng jiān dǎo xū, zé shàng liú dāng yù bèi. hǎi dào qù jīng dōng bù yuǎn, chéng fēng ér lái, yī rì qiān lǐ, ér sū xiù míng yuè quán wú shuǐ jūn, zé hǎi dào dāng yù bèi. jiǎ shǐ yì shí wáng shī néng fù jīng dōng xī dì, zé dāng tún yǐ hé bīng? shǒu yǐ hé jiāng? jīn rén lái yuán, hé yǐ dài zhī? wàn yī bù néng bǎo, zé liǎng lù shēng líng xū jiù tú lù, ér liǎng hé zhī mín jué wàng yú běn cháo. shèng yóu rú cǐ, dāng yì sī shàn hòu zhī jì.
是日,李綱入辭,退,上疏言:「今日主兵者之失,大略有四:兵貴精不貴多,多而不精,反以為累;將貴謀不貴勇,勇而不謀,將致敵擒;陳貴分合,合而不能分,分而不能合,皆非善置陳者;戰貴設伏,使直前而有中道邀擊之虞,即非善戰者。願明詔之,使知古人用兵之深意,非小補也。朝廷近來措置恢復,有未盡善者五,有宜預備者三,有當善後者二。今降官告,給度牒,賣戶帖,理積欠,以至折帛、博糴、預借、和買,名雖不同,其取於民則一,而不能生財、節用,核實、懋遷,一也。議者欲因糧於敵,而不知官軍抄掠,甚於寇盜,恐失民心,二也。金人專以鐵騎勝中國,而吾不務求所以制之,三也。今朝廷與諸路之兵盡付諸將,外重內輕,四也。兵家之事行詭道,今以韓世忠、岳飛為京東、京西宣撫,未有其實而以先聲臨之。且中軍既行,宿衛單弱,肘腑之變,不可不虞,則行在當預備。江南、荊湖之眾盡出,敵或乘間搗虛,則上流當預備。海道去京東不遠,乘風而來,一日千里,而蘇、秀、明、越全無水軍,則海道當預備。假使異時王師能復京東、西地,則當屯以何兵?守以何將?金人來援,何以待之?萬一不能保,則兩路生靈虛就屠戮,而兩河之民絕望於本朝。勝猶如此,當益思善後之計。
gāng yòu yán: jīn rì zhī shì, mò lì yíng tián. rán huái nán bīng gé, jiāng hú hàn zāi zhī yú, mín lì bì bù gěi. wèi yí lìng huái nán xiāng hàn xuān fǔ zhū shǐ, gè zhì zhāo nà sī, yǐ zhāo nà jīng dōng xī hé běi liú yí zhī mín, míng chū wén bǎng, hòu jiā fǔ yù, bō tián shì, gěi niú jù, dài zhǒng liáng, shǐ zhī gēng záo. xǔ jiāng hú zhū lù yú dì xiá rén chóu dì fēn zì xíng zhāo yòu, ér jūn zhōng bīng yuàn gēng zhě tīng, zé rén lì kě yòng yǐ. chū nián zū kè, jǐn bì diàn hù, fāng gēng zhǒng shí, réng yǐ qián liáng gěi zhī, qiū chéng zhī hòu, guān wèi dí mǎi, cì nián shǐ shōu qí sān fēn zhī yī, èr nián zhī hòu nǎi shōu qí bàn, bà qián liáng, cǐ qí dà gài yě. bù rán, tú yǒu yíng tián zhī shí, hé bǔ yú shì? zhào dū du xíng fǔ cuò zhì. qí hòu pō shī xíng zhī.
綱又言:「今日之事,莫利營田。然淮南兵革,江湖旱災之餘,民力必不給。謂宜令淮南、襄、漢宣撫諸使,各置招納司,以招納京東、西、河北流移之民,明出文榜,厚加撫諭,撥田士,給牛具,貸種糧,使之耕鑿。許江、湖諸路於地狹人稠地分自行招誘,而軍中兵願耕者聽,則人力可用矣。初年租課,盡畀佃戶,方耕種時,仍以錢糧給之,秋成之後,官為糴買,次年始收其三分之一,二年之後乃收其半,罷錢糧,此其大概也。不然,徒有營田之實,何補於事?」詔都督行府措置。其後頗施行之。
xīn wèi, zhào: qù suì hàn shāng nǎi sì fēn yǐ shàng zhōu xiàn, suǒ fù shào xìng sì nián yǐ qián qián bó zhī shuì, jiē chú zhī.
辛未,詔:「去歲旱傷乃四分以上州縣,所負紹興四年已前錢帛之稅,皆除之。」
rén wǔ, jīn yǐ tài bǎo zōng hàn tài shī zōng pán tài fù zōng gàn bìng lǐng sān xǐng shì.
壬午,金以太保宗翰、太師宗磐、太傅宗干並領三省事。
dīng hài, zhào: jiāng dōng xuān fǔ sī tǒng zhì guān zhào mì jù shī gǔ jūn, bìng quán tīng diàn qián sī jié zhì.
丁亥,詔:「江東宣撫司統制官趙密、巨師古軍,並權聽殿前司節制。」
shí dū du zhāng jùn zài huái nán, móu dù huái běi xiàng, wéi yǐ hán shì zhōng wèi yòng. shì zhōng cí yǐ bīng shǎo, yù zhāi zhāng jùn zhī jiāng zhào mì wèi zhù. jùn yǐ xíng fǔ xí jùn, jùn jù zhī, wèi shì zhōng yǒu jiàn tūn zhī yì. jùn zòu qǐ xiáng zhǐ, ér jùn yì bǐng yú cháo. zhào dǐng bái dì yuē: jùn yǐ zǎi xiàng dū zhū jūn, ruò hào lìng bù xíng, hé yǐ jǔ shì! jùn yì bù kě jù. nǎi zé jùn dāng tīng xíng fǔ mìng, bù yīng shàng bǐng yú cháo hòu xià jùn yī miàn zhuān xíng, bù bì shēn míng, lǜ shī jī shì shí yì zhě yǐ wèi dé tǐ. zhì shì jùn zhōng yǐ jùn bù fēn jūn wèi huàn, dǐng wèi jùn yuē: shì zhōng suǒ yù zhě zhào mì ěr, jīn yáng yí zhōng wǔ yǒng bù jiǎn yú mì, ér suǒ tǒng nǎi yù qián jūn, shuí gǎn jì yú? dāng lìng yí zhōng zhù shì zhōng, què fā mì rù wèi, jùn shàng gǎn wèi cí yé? jùn yuē: cǐ shàng cè yě, jùn bù néng jí.
時都督張浚在淮南,謀渡淮北向,惟倚韓世忠為用。世忠辭以兵少,欲摘張俊之將趙密為助。浚以行府檄俊,俊拒之,謂世忠有見吞之意。浚奏乞降旨,而俊亦稟於朝。趙鼎白帝曰:「浚以宰相督諸軍,若號令不行,何以舉事!俊亦不可拒。」乃責俊當聽行府命,不應尚稟於朝;後下浚一面專行,不必申明,慮失機事;時議者以為得體。至是浚終以俊不分軍為患,鼎謂浚曰:「世忠所欲者趙密耳,今楊沂中武勇不減於密,而所統乃御前軍,誰敢覬覦?當令沂中助世忠,卻發密入衛,俊尚敢為辭耶?」浚曰:「此上策也,浚不能及。」
xīn sì, zhào: tiān zhāng gé wàn shòu guān zǔ zōng dì hòu shén yù, jiàn zài wēn zhōu, lìng gàn bàn guān huáng yàn jié yíng fèng fù xíng zài, wéi shèng zǔ xiàng liú wēn zhōu rú gù.
辛巳,詔:「天章閣、萬壽觀祖宗帝後神御,見在溫州,令幹辦官黃彥節迎奉赴行在,惟聖祖像留溫州如故。」
jiǎn xiào shǎo shī fèng níng bǎo jìng jūn jié dù shǐ chuān shǎn xuān fǔ fù shǐ wú jiè yì zhèn bǎo píng jìng nán, xìng zhōu zhì sī.
檢校少師、奉寧保靜軍節度使、川陝宣撫副使吳玠易鎮保平、靜難,興州置司。
shū mì fù dōu chéng zhǐ mǎ kuò jiān yán hǎi zhì zhì fù shǐ. kuò zì zhèn jiāng jiāng diàn qián sī cè xuǎn fēng jūn fù xíng zài, suì yǒu shì chú.
樞密副都承旨馬擴兼沿海制置副使。擴自鎮江將殿前司策選鋒軍赴行在,遂有是除。
gēng yín, jiāng xī zhì zhì dà shǐ lǐ gāng shǐ lǐng shǐ shì yú jīn xī xiàn.
庚寅,江西制置大使李綱始領使事於金谿縣。
shì chūn, wěi qí liú yù zài kāi gòng jǔ, dé shào shì yǐ xià liù shí jiǔ rén. gǎi míng táng jī wèi jiǎng wǔ diàn, yú qí dì zào zhàn chuán.
是春,偽齊劉豫再開貢舉,得邵世以下六十九人。改明堂基為講武殿,於其地造戰船。
xià, sì yuè, gēng zǐ, diàn zhōng shì yù shǐ zhōu mì yán: guó jiā suì yǐ shí wǔ shì kǎo xiào jiān sī, sì shàn sì zuì kǎo xiào xiàn lìng, ér wǔ liù nián wéi yǒu chéng dū tóng chuān lù yī cháng zòu dào, zhì qí yú zhū lù kè jī, bìng bù shēn zòu. fǎ lìng fèi chí, néng fǒu wú biàn, yǒu shàn zuì zhě bù shǎng, yǒu guò è zhě wú fá, lì zhì zhī bù liáng, yì wú zú guài zhě. yù wàng zé zhū lù jiān sī zhōu xiàn, zì jīn gè yī xiàn zòu míng, qí lěi nián zhé bù shēn zòu zhě, yì qǐ qǔ wèn yīn yī, cóng cháo tíng shěn dù, suì qǔ diàn zuì gè yī èr rén, liàng xíng shǎng fá. shù jǐ jiān sī, shǒu lìng, xián zhī zì jié, yǐ fù bì xià zé rèn zhī yì. zhào lì bù shēn yán xíng xià, wéi zhě lìng yù shǐ tái jiū hé.
夏,四月,庚子,殿中侍御史周秘言:「國家歲以十五事考校監司,四善、四最考校縣令,而五六年惟有成都潼川路一嘗奏到,至其餘諸路課績,並不申奏。法令廢弛,能否無辨,有善最者不賞,有過惡者無罰,吏治之不良,亦無足怪者。欲望責諸路監司、州縣,自今各依限奏明,其累年輒不申奏者,亦乞取問因依,從朝廷審度,歲取殿最各一二人,量行賞罰。庶幾監司,守令,咸知自竭,以副陛下責任之意。」詔吏部申嚴行下,違者令御史台糾劾。
dì yù jīng yán.
帝御經筵。
jiǎ chén, wěi qí jiāng wáng wēi gōng táng zhōu, xiàn zhī, tuán liàn pàn guān hù jǔ chén tuī guān zhāng cóng zhī jiē sǐ. zhào gè zèng yī guān, lù jǔ chén zǐ chū pǐn wén jiē, cóng zhī zǐ jìn yì xiào wèi.
甲辰,偽齊將王威攻唐州,陷之,團練判官扈舉臣、推官張從之皆死。詔各贈一官,錄舉臣子初品文階,從之子進義校尉。
yǐ sì, zhào: hú běi jīng xī xuān fǔ shǐ yuè fēi dīng mǔ yōu, yǐ zé rì jiàng zhì qǐ fù, yuán jiàn cuò zhì jìn bīng dù jiāng, bù kě děng dài, lìng fēi rì xià zhǔ guǎn jūn mǎ, cuò zhì biān shì, bù dé cí miǎn. xiān shì fēi mǔ qìng guó fū rén yáo shì zú yú jūn, fēi bù qí bào jiě guān qù, dì wén zhī, nǎi zhào qǐ fù.
乙巳,詔:「湖北、京西宣撫使岳飛丁母憂,已擇日降制起復,緣見措置進兵渡江,不可等待,令飛日下主管軍馬,措置邊事,不得辭免。」先是飛母慶國夫人姚氏卒於軍,飛不俟報解官去,帝聞之,乃詔起復。
xīn sì, gù cháo qǐng dài fū zhào jūn xī, zèng huī yóu gé zhí xué shì.
辛巳,故朝請大夫趙君錫,贈徽猷閣直學士。
guǐ chǒu, gù fèng zhí dài fū hán qiú, zèng yòu cháo yì dài fū, guān qí jiā yī rén.
癸丑,故奉直大夫韓璆,贈右朝議大夫,官其家一人。
jiǎ yín, jīng dōng huái dōng xuān fǔ chù zhì sī tǒng zhì guān guǒ zhōu tuán liàn shǐ hū yán tōng, tè qiān yǒng zhōu fáng yù shǐ, zhū jiāng wáng quán liú bǎo yuè chāo xǔ shì ān liú ruì cuī dé míng dān dé zhōng dù lín děng shí bā rén, bìng jìn guān yǒu chà, shǎng huái yáng zhī jié yě.
甲寅,京東淮東宣撫處置司統制官、果州團練使呼延通,特遷永州防禦使,諸將王權、劉寶、岳超、許世安、劉銳、崔德明、單德忠、杜琳等十八人,並進官有差,賞淮陽之捷也。
yǐ mǎo, gù zhōng dài fū zhào zhān, zèng zī zhèng diàn dà xué shì.
乙卯,故中大夫趙瞻,贈資政殿大學士。
wù wǔ, hàn lín xué shì jiān shì dú hú jiāo xiū shì xíng bù shàng shū.
戊午,翰林學士兼侍讀胡交修試刑部尚書。
xīn yǒu, zhào sì chuān zhì zhì dà shǐ sī: jìn zhǐ cǎi fá jìn shān lín mù. shǔ sān miàn bèi biān, mián gèn sì bǎi lǐ, shān xī zǔ xiàn, lín mù zhàng bì, chū shí fēng jìn shén bèi. qián yī rì, tài cháng bó shì lǐ bì zhí miàn duì, lùn: qǐng suì yǐ lái, yī qiè fèi chí, jiā yǐ jūn xìng, ér zhì qì xiè, yùn liáng zào chuán, zì jìn jí yuǎn, zhuó cǎi dài jǐn, yì shí zhàng bì zhī dì, nǎi sì tòng bā dá. dì yuē: rú hé dōng hēi sōng lín, zǔ zōng shí suǒ yǐ yán jìn cǎi fá zhě, zhèng jí cǐ wèi zǔ, yǐ píng hàn wài dí ěr. yì rì yíng shàn, wèi yī shí yóu guān zhī měi, suì shǐ biān jìng dàng rán, gèng wú zǔ gé. zhé yàn zhì yuē: jiē chén bù yán zhī zuì.
辛酉,詔四川制置大使司:「禁止採伐禁山林木。」蜀三面被邊,綿亘四百里,山谿阻限,林木障蔽,初時封禁甚備。前一日,太常博士李弼直面對,論:「頃歲以來,一切廢弛,加以軍興,而制器械,運糧造船,自近及遠,斫采殆盡,異時障蔽之地,乃四通八達。」帝曰:「如河東黑松林,祖宗時所以嚴禁採伐者,正藉此為阻,以屏捍外敵耳。異日營繕,為一時游觀之美,遂使邊境蕩然,更無阻隔。」折彥質曰:「皆臣不言之罪。」
guǐ hài, zuǒ jiàn yì dài fū zhào pèi shì shàng shū gōng bù shì láng.
癸亥,左諫議大夫趙霈試尚書工部侍郎。
jiǎ zǐ, shǎo bǎo wǔ níng ān huà jūn jié dù shǐ jīng dōng huái nán dōng lù xuān fǔ chù zhì shǐ hán shì zhōng, cì hào yáng wǔ yì yùn gōng chén, jiā héng hǎi wǔ níng ān huà jūn jié dù shǐ, shǎng huái yáng zhī jié yě.
甲子,少保、武寧安化軍節度使、京東淮南東路宣撫處置使韓世忠,賜號揚武翊運功臣,加橫海、武寧、安化軍節度使,賞淮陽之捷也。
bǐng yín, zhào yuè fēi réng jiù jiān jié zhì qí huáng zhōu.
丙寅,詔岳飛仍舊兼節制蘄、黃州。
wěi qí liú yù zhú liú lóng chéng yǐ kuī huái xī, liú guāng shì qiǎn běn sī fù dōu tǒng wáng shī chéng pò zhī.
偽齊劉豫築劉龍城以窺淮西,劉光世遣本司副都統王師晟破之。
wǔ yuè, wù chén shuò, huī yóu gé zhí xué shì hú shì jiāng shì shàng shū bīng bù shì láng. shì jiāng zì jiāng xī zhào hái, nǎi yǒu shì mìng.
五月,戊辰朔,徽猷閣直學士胡世將試尚書兵部侍郎。世將自江西召還,乃有是命。
guǐ yǒu, zuǒ tōng yì dài fū xīn zhī è zhōu jīng hú běi lù ān fǔ shǐ wáng shù fù xiǎn mó gé dài zhì, cì yín bó èr bǎi pǐ liǎng. shù jì lǎo, yù tōng xí tiān xià shì, qián èr rì rù duì, shǒu yán jīn rì zhī huàn, mò dà yú shì fēng zhī wěi mǐ, yuàn zhèn bá míng jié shì yǐ qǐ qí qì, yòu lùn ān wēi zài xiū jǐ, zhì luàn zài lì zhèng, chéng bài zài yòng rén, dì wěi qí yán. shù yīn qǐng yuē: chén gān dǎn wèi jǐn tǔ yě, yuàn cì chén jiān, shí dé lǚ chén yú qián. dì nǎi yàn jiàn zhī, shù yán yì shēn, cháng guì wèn yuē: bì xià yù bǎo jiāng nán, wú suǒ fù shì rú yù shào fù dà yè, dōu jīng wèi kě. jīng zhōu zuǒ wú yòu shǔ, lì jǐn nán hǎi, qián lín jiāng hàn, kě chū sān chuān, shè dà hé, yǐ tú zhōng yuán, cáo cāo suǒ yǐ wèi guān yǔ yě. dì dà yì zhī.
癸酉,左通議大夫、新知鄂州、荊湖北路安撫使王庶復顯謨閣待制,賜銀帛二百匹兩。庶既老,愈通習天下事,前二日入對,首言今日之患,莫大於士風之委靡,願振拔名節士以起其氣,又論安危在修己,治亂在立政,成敗在用人,帝韙其言。庶因請曰:「臣肝膽未盡吐也,願賜臣間,時得縷陳於前。」帝乃燕見之,庶言益深,嘗跪問曰:「陛下欲保江南,無所復事;如欲紹復大業,都荊為可。荊州左吳右蜀,利盡南海,前臨江、漢,可出三川,涉大河,以圖中原,曹操所以畏關羽也。」帝大異之。
zhào: zì jīn chén liáo wèi jīng shàng diàn zhě, lìng sān xǐng shěn chá qì, guān gé mén yǐn duì. fù jiù diǎn yě.
詔:「自今臣僚未經上殿者,令三省審察訖,關閤門引對。」復舊典也。
yǐ hài, zhào: chú jiàn rèn zhī zhōu yǐ shàng jí cháng rèn shì cóng guān yī jiù táng chú gōng guān wài, yú bìng lìng lì bù àn gé nǐ chà.
乙亥,詔:「除見任知州以上及嘗任侍從官依舊堂除宮觀外,餘並令吏部按格擬差。」
shí yán zhě lùn: jiān nán yǐ lái, shì huò bù diào. bì xià mǐn qí shī zhí, shòu yǐ cí guān, yǒu liù děng gōng guān zhī gé, wǔ xiàng yuè miào zhī fǎ. dàn qí jiān yǒu xī yǐ dāo qiè míng lù zhī rén, lùn qí jiā zé fēng xiàn, ér nǎi gèng yǔ shī zhí hán shì jūn xiǎng jiā shí, tú shǐ zhōu jùn zhī jiān, yòng dù bù zhī. yù qǐ jīn hòu chén qǐ gōng guān zhī rén, chú pín fá lián jié cháo tíng suǒ zhī zhě, qí yú yī qiè àn gé yǔ zhī. huò chá qí rén fù ér tān, gǎn yú gé fǎ zhī wài zhé yǒu gàn qiú zhě, chéng jiè yī èr. gù yǒu shì zhǐ.
時言者論:「艱難以來,士或不調。陛下憫其失職,授以祠觀,有六等宮觀之格,五項岳廟之法。但其間有昔已叨竊名祿之人,論其家則豐羨,而乃更與失職寒士均享家食,徒使州郡之間,用度不支。欲乞今後陳乞宮觀之人,除貧乏廉潔朝廷所知者,其餘一切按格與之。或察其人富而貪,敢于格法之外輒有干求者,懲戒一二。」故有是旨。
zhào guǎng xī jīng lüè shǐ hú shùn zhì yǔ yōng zhōu shǒu chén tóng tí jǔ mǎi mǎ liú yuǎn cuò zhì shì zhàn mǎ. shí dū du xíng fǔ yán qù suì suǒ shì mǎ ruò bù kān yòng, yú shì tí jǔ guān lǐ yù zài biǎn zhì, ér gèng yǐ qí shì fù shuài chén.
詔廣西經略使胡舜陟與邕州守臣同提舉買馬劉遠措置市戰馬。時都督行府言去歲所市馬弱不堪用,於是提舉官李預再貶秩,而更以其事付帥臣。
mìng yán hǎi zhì zhì fù shǐ mǎ kuò yuè xí shuǐ jūn zhàn jiàn. shí yòu sī jiàn wáng jìn yán: zhōu shī shí wú yuè zhī zhǎng jì. jiāng shuài zhī xuǎn jì shèn yǐ, ér zhōu chuán shù bǎi, duō gé shuǐ àn, shì zú yú wàn, wèi jīng xùn xí. yù qǐ míng zhào jiāng shuài xiāng shì, zhōu chuán sǔn lòu zhě xiū zhī, shì zú pí ruò zhě tài zhī. chuán bù bì duō, qǔ kě chéng yǐ zhàn dòu rén bù bì zhòng, qǔ xiàng zī yǐ shèng dí. fēn bù jiào xí, zhōu ér fù shǐ, chū rù fēng tāo, rú lǚ píng dì, zé zhǎng jì kě shī, wēi shēng yuǎn zhèn, zhé chōng qiān lǐ zhī wài yǐ. cóng zhī.
命沿海制置副使馬擴閱習水軍戰艦。時右司諫王縉言:「舟師實吳、越之長技。將帥之選既慎矣,而舟船數百,多閣水岸,士卒逾萬,未經訓習。欲乞明詔將帥相視,舟船損漏者修之,士卒疲弱者汰之。船不必多,取可乘以戰鬥;人不必眾,取向資以勝敵。分部教習,周而復始,出入風濤,如履平地,則長技可施,威聲遠震,折衝千里之外矣。」從之。
bǐng zǐ, zhào liú zhì tè zèng tài shī, yǐ zhì céng sūn dēng shì láng ruì yán, xì jí yuán yòu zǎi xiàng liù rén, zhì dú wèi jǐn bèi ēn diǎn gù yě.
丙子,詔劉摯特贈太師,以摯曾孫登仕郎芮言,系籍元祐宰相六人,摯獨未盡被恩典故也。
gēng yín, shǎo bǎo níng wǔ níng guó jié dù shǐ huái nán xī lù jiān tài píng zhōu xuān fǔ shǐ liú guāng shì wèi bǎo jìng níng wǔ níng guó jūn jié dù shǐ, shǎng lóng chéng zhī jié yě.
庚寅,少保、寧武寧國節度使、淮南西路兼太平州宣撫使劉光世為保靜、寧武、寧國軍節度使,賞龍城之捷也。
rén chén, dìng jiāng zhāo qìng jūn jié dù shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī jiāng nán dōng lù xuān fǔ shǐ zhāng jùn jiā chóng xìn fèng níng jūn jié dù shǐ, jìn tún xū yí. yòu pú shè zhāng jùn mìng yī shān zhú chéng, zuǒ pú shè zhào dǐng yuē: dé yuǎn wù yǐ, shì suī bù wèi zī dí zhī jù, rán dāng niàn láo rén yě. shì yì yě, xìng yú shèng xià, zì xià yùn tǔ ér shàng zhě, jiē yǒu rì kè, wàng qīng cǎi zhuó, shù shí lǐ jiān, zhú mù jiē jǐn. zhǔ jué xīn jiù zhǒng, mò zhī qí shù, rén shén kǔ zhī. chéng chéng, wú shuǐ kě shǒu, yì wú qiáo cǎi. zhú chéng zhī jì, wěi qí qiǎn sān bǎi qí yú sì zhōu jìng shàng, lín huái zhù guān jiǔ zhī ér qù.
壬辰,定江、昭慶軍節度使、開府儀同三司、江南東路宣撫使張俊加崇信、奉寧軍節度使,進屯盱眙。右僕射張浚命依山築城,左僕射趙鼎曰:「德遠誤矣,是雖不為資敵之具,然當念勞人也。」是役也,興於盛夏,自下運土而上者,皆有日課,望青采斫,數十裡間,竹木皆盡。劚掘新舊冢,莫知其數,人甚苦之。城成,無水可守,亦無樵採。築城之際,偽齊遣三百騎於泗州境上,臨淮佇觀久之而去。
yǐ wèi, shàng shū cí bù yuán wài láng dū du fǔ zhǔ guǎn jī yí wén zì yáng chén yí lǐ bù, shàng shū gōng bù yuán wài láng dū du fǔ zhǔ guǎn jī yí wén zì xióng yàn shī yí cí bù.
乙未,尚書祠部員外郎、都督府主管機宜文字楊晨移禮部,尚書工部員外郎、都督府主管機宜文字熊彥詩移祠部。