strong bā wáng jìn xiàn fǎn jiān jì guāng měi fèng shǐ shuō yáng yè strong
八王進獻反間計 光美奉使說楊業
què shuō shì yè tài zōng huí guī yíng zhōng, zhǐ shì mèn mèn bù yuè, wú jì kě shī. wéi shí bā wáng chuāi zhī shàng yì, yīn jìn yán yuē: bì xià mèn mèn bù lè, qǐ fēi wèi wú jì zhāo xiáng yáng jiā fù zǐ yé? tài zōng jīng wèn yuē rǔ jīn yǒu hé miào jì lái xiàn? bā wáng dùn shǒu jìn yuē: yī chén yú jì, zhǐ kě qiǎn rén wǎng hé dōng xíng fǎn jiān zhī jì, guǎn jiào yáng jiā fù zǐ lái guī. tài zōng xǐ yuē: cǐ jì gù miào, dàn kǒng wú rén kě xíng. bā wáng yòu yuē: cǐ xíng xū dé yáng guāng měi qù, shì bì wàn quán. shì shí guāng měi zhèng zài páng biān, jí chū bān zòu yuē: chén bù cái yuàn wǎng. tài zōng dà xǐ, jí rì gěi yǔ huáng jīn qiān liǎng, jǐn duàn qiān pǐ, yǐ jí zhēn bǎo huò lù, qián wǎng hé dōng.
卻說是夜太宗回歸營中,只是悶悶不悅,無計可施。維時八王揣知上意,因進言曰:「陛下悶悶不樂,豈非為無計招降楊家父子耶?」太宗驚問曰;「汝今有何妙計來獻?」八王頓首進曰:「依臣愚計,只可遣人往河東行反間之計,管教楊家父子來歸。」太宗喜曰:「此計固妙,但恐無人可行。」八王又曰:「此行須得楊光美去,事必萬全。」是時光美正在旁邊,即出班奏曰:「臣不才願往。」太宗大喜,即日給與黃金千兩,錦緞千匹,以及珍寶貨賂,前往河東。
guāng měi xīng yè lái dào zhào suì fǔ zhōng. què shuō zhào suì shì liú zhǔ chǒng de bì xìng, zhào suì suǒ yán, jūn wú bù cóng. guāng měi lái dào, xiān lù qí zuǒ yòu, yǐn jiàn le zhào suì, sòng le tā huáng jīn jǐn duàn. zhào suì běn shì xiǎo rén, tān qí hòu lì, biàn xǐ bù zì shèng. wèn guāng měi yuē: dà rén tiān cháo dà chén, hé yì shōu xìng xiá zōu zhī lǎo, dàn yǒu suǒ jiào, yān gǎn bù cóng. guāng měi yuē: wú zhǔ jí zhī dà rén chǒng xìng yú liú zhǔ, yán wú bù cóng, gù shǐ guāng měi bù cǐ chéng yì. hé dōng zhōng yuán, yuán wú dà chóu, suǒ yǐ xìng bīng, bù guò yù lái jiǎng hé. nài yǒu yáng yè fù zǐ, shì qí yǒng hàn, zhuān yào bīng wēi, suì shǐ liǎng guó hé hǎo bù chéng. qiě bǐ zhàn bù lì, zé huò yí hé dōng bǐ zhàn yī shèng, zé zǔ bīng ér jiāo, liú zhǔ bì dà jiā chǒng xìng, yú dà rén zhī yù, wèi miǎn shǎo shuāi yǐ. wǒ zhǔ shì yǐ yuàn qǐ dà rén yī yán, shū zhī liú zhǔ, zé bǐ bì lè bīng ér huí. nà shí què yǔ dà rén dìng qí hé yì, shǐ hé dōng zhōng yuán, yǒng wèi xiōng dì zhī guó, zé dà rén zhī chǒng yì gù, bù ràng tā rén dé zhuān qí měi yě. yuàn qǐ dà rén cái zhī. zhào suì jì shòu le tā xǔ duō dōng xī, yòu tīng jiàn tā zhè fān yán yǔ, suì yǒu rǎng gōng dù néng zhī xīn, yuē: dà rén fàng xīn, zhào suì zì yǒu qū chù, guǎn jiào chú le yáng yè fù zǐ. jiāng guāng měi kuǎn dài, qián dì sòng huí.
光美星夜來到趙遂府中。卻說趙遂是劉主寵的嬖倖,趙遂所言,鈞無不從。光美來到,先賂其左右,引見了趙遂,送了他黃金、錦緞。趙遂本是小人,貪其厚利,便喜不自勝。問光美曰:「大人天朝大臣,何意收幸遐陬之老,但有所教,焉敢不從。」光美曰:「吾主極知大人寵幸於劉主,言無不從,故使光美布此誠意。河東、中原,原無大仇,所以興兵,不過欲來講和。奈有楊業父子,恃其勇悍,專耀兵威,遂使兩國和好不成。且彼戰不利,則禍移河東;彼戰一勝,則阻兵而驕,劉主必大加寵幸,於大人之遇,未免少衰矣。我主是以願乞大人一言,疏之劉主,則彼必勒兵而回。那時卻與大人定其和議,使河東、中原,永為兄弟之國,則大人之寵益固,不讓他人得專其美也。願乞大人裁之。」趙遂既受了他許多東西,又聽見他這番言語,遂有攘功妒能之心,曰:「大人放心,趙遂自有區處,管教除了楊業父子。」將光美款待,潛地送回。
zhào suì zì sī: dé le sòng rén xǔ duō lǐ wù, ruò bù chú yáng yè, tā rì gōng chéng, fǎn ràng tā dé zhuān qí měi, qǐ bù yòu shī le sòng rén miàn pí? yú shì jiāng xiē jīn yín, rì yè bù mài yáo yán, shuō yáng yè shòu le sòng rén jīn zhū, yuē yǔ fǎn bīng zhù sòng, tóng jiǎo hé dōng, dài gōng jì chéng, biàn yǔ sòng cháo tóng fēn qí dì. cǐ yán yī shí chuán bō. què yòu mì mì tōng xùn, jiè sòng rén qiē wù jiāo zhàn, dàn xū dòu liú shí rì bàn yuè, guǎn jiào chéng gōng. tài zōng dé cǐ xiāo xī, dà xǐ, wèn guāng měi dào: cǐ shì kě xìn fǒu? guāng měi yuē: chén shì zhào suì xiǎo rén, zhǐ zhī shí lù gù chǒng, yòu qiě jì dù yáng yè, cǐ shì kě xìn wú yí. bì xià zhǐ xū chuán yù gè yíng, jiān bì wù zhàn, bǐ suì dé jiù zhōng qǔ shì, shū jiān yáng jiā fù zǐ. cì bǐ yǒu xì, rán hòu chén fèng piàn yán zhào yù, guǎn jiào shān hòu jūn mǎ, rén wú gòu zhōng. tài zōng jī jié chēng shàn. nǎi xià lìng jiè yù jūn zhōng, gè yí jiān bì, wù yǔ jiāo zhàn ruò qí qǐng zhàn, dàn zhǐ tīng zhī ér yǐ. cǐ lìng jì xià, gè yíng guǒ shì jiān bì bù chū.
趙遂自思:「得了宋人許多禮物,若不除楊業,他日功成,反讓他得專其美,豈不又失了宋人麵皮?」於是將些金銀,日夜布賣謠言,說楊業受了宋人金珠,約與反兵助宋,同剿河東,待功既成,便與宋朝同分其地。此言一時傳播。卻又秘密通訊,戒宋人切勿交戰,但須逗留十日半月,管教成功。太宗得此消息,大喜,問光美道:「此事可信否?」光美曰:「臣視趙遂小人,只知食祿固寵,又且忌妒楊業,此事可信無疑。陛下只須傳諭各營,堅壁勿戰,俾遂得就中取事,疏間楊家父子。伺彼有隙,然後臣奉片言詔諭,管教山後軍馬,人吾彀中。」太宗擊節稱善。乃下令戒諭軍中,各宜堅壁,勿與交戰;若其請戰,但只聽之而已。此令既下,各營果是堅壁不出。
liú zhǔ jiàn cǐ yóu yù, měi rì zhǐ cù yáng yè chū zhèn. yáng yè fèng lìng zhěng jūn, rì chū tǎo zhàn, nài hé sòng yíng rén mǎ, zhǐ shì bù chū, yáng yè wú jì kě shī. yòu qiě hé dōng fēn tán, shuō shì lìng gōng dé sòng jīn zhū, jī mí yù pàn. yáng yè yù huāng, měi rì zhǐ shì dū jūn suǒ zhàn, sòng jūn bàn fēn bù lǐ, gù měi rì zhǐ shì kōng huí. zhào suì lián yè rù jiàn liú jūn, shuō yáng yè shòu sòng rén jīn zhū, yào jǔ zhòng jiàng dí. liú jūn dà jīng yuē: guó jiù hé yǐ dé zhī? suì yuē: cǐ shì chén zhī yǐ jiǔ, wǎng nián zé zhōu zhī wéi, yáng yè tí bīng sù yuán, zì yǔ sòng rén tōng hé ér huí, chén yǐ guó jiā yòng rén zhī qiū, wèi gǎn zhé zòu jīn bǐ jī yán bù jìn, yǔ sòng shī wèi guān wàng zhī jì. cǐ fǎn qíng yǐ lù, zhōng wài jiē zhī, liú yán sì qǐ, wàn xìng cāng huáng, fēi dú chén yī rén zhī yě. liú jūn xìn qí yán, yīn wèn zhào suì ná yáng yè zhī jì. suì yuē: bì xià xū jiàng chì, xuān qí rù guó yì shì. yù xiān mái fú jiǎ shì yú diàn xià, dài qí lái, tóu dāo wèi hào, qí chū qín zhī, zhǐ xiāo èr shí duō rén biàn néng chéng shì.
劉主見此猶豫,每日只促楊業出陣。楊業奉令整軍,日出討戰,奈何宋營人馬,只是不出,楊業無計可施。又且河東紛壇,說是令公得宋金珠,羈縻欲叛。楊業愈慌,每日只是督軍索戰,宋軍半分不理,故每日只是空回。趙遂連夜入見劉鈞,說楊業受宋人金珠,要舉眾降敵。劉鈞大驚曰:「國舅何以得知?」遂曰:「此事臣知已久,往年澤州之圍,楊業提兵速援,自與宋人通和而回,臣以國家用人之秋,未敢輒奏;今彼稽延不進,與宋師為觀望之計。此反情已露,中外皆知,流言四起,萬姓倉皇,非獨臣一人知也。」劉鈞信其言,因問趙遂拿楊業之計。遂曰:「陛下須降敕,宣其入國議事。預先埋伏甲士於殿下,待其來,投刀為號,齊出擒之,只消二十多人便能成事。」
cì rì, liú jūn qiǎn shǐ jìng yì běi yíng zhōng xuān zhào. yáng yè rén zhì diàn qián bài jiàn bì, liú jūn bá suǒ pèi dāo, tóu yú jiē xià. liǎng biān fú bīng tīng jiàn dāo shēng, yī qí bèng chū, jiāng yáng yè zhuō xià. yáng yè bù zhī qí yóu, dà jīng yuē: chén wú zuì, bì xià hé yǐ zhuō wǒ? liú jūn nù mà yuē: rǔ yǔ sòng jūn tōng móu zuò pàn, shàng shuō wú zuì? jí lìng tuī chū zhǎn zhī. sòng qí qiū kǔ jiàn yuē: yáng yè fù zǐ, zhōng qín wèi zhǔ, yān yǒu fǎn qíng? bì xià wù xìn yáo yán ér wù dà shì. jūn yuē: bǐ yǒu sān fǎn zhī zuì, qǐ shì yáo yán wú jù? lǚ rì bù chū bīng, yī fǎn yě bù qiǎn rén tōng zhī chū bīng, èr fǎn yě wǎng nián sī zì shòu hé ér guī, sān fǎn yě, yǒu cǐ sān fǎn zhī zuì, nán yǐ róng liú. dīng guì bǎo zòu yuē: jí rì sòng shī lín dí, dài qí chū zhàn bù shèng, zhǎn zhī wèi chí. liú jūn yī zòu, nǎi shè zhī, lìng tuì sòng shī. lìng gōng mò rán ér tuì. huí zhì jūn zhōng, wèi zhū zǐ yuē: cǐ bì sòng rén yòng huì lù zhī jì, shǐ hàn zhǔ shū wǒ fù zǐ. qǐng jiān ruò fēi sòng chéng xiàng děng lì zòu, xiǎn xiē yī mìng bù bǎo. jīn mìng shā tuì sòng shī, zé miǎn wǒ zhū lù bù rán, réng yào zhèng zuì. zhēng nài dí bīng bù chū, hé yǐ tuì zhī? yán dé jìn yuē: dà rén hé yòng shēn yōu? jì hàn zhǔ xìn chán, ér píng zhú wǒ fù zǐ, zé jiāng rén mǎ fù huí yīng zhōu, dài sòng bīng gōng pò hé dōng, nà shí sī wǒ fù zǐ, huǐ zhī wǎn yǐ. lìng gōng yuē: wǒ jīn běn yù jǐn zhōng yú guó, jì chū bīng lái yuán, qǐ yǒu yǐn tuì zhī lǐ? rǔ zhòng rén míng rì zhǐ guǎn chū zhàn, zài zuò shāng yì. yán dé huái fèn ér tuì, yǔ bù jiāng mì yì, yù yǒu guī fù dà cháo zhī yì. cì rì, yán sì yán lǎng liǎng xiōng dì chū zhèn nì zhàn, sòng yíng zhōng wú yī qí lái dí zhě. rì wǎn, yán sì děng zhǐ de tuì qù.
次日,劉鈞遣使徑詣北營中宣召。楊業人至殿前拜見畢,劉鈞拔所佩刀,投於階下。兩邊伏兵聽見刀聲,一齊迸出,將楊業捉下。楊業不知其由,大驚曰:「臣無罪,陛下何以捉我?」劉鈞怒罵曰:「汝與宋軍通謀作叛,尚說無罪?」亟令推出斬之。宋齊邱苦諫曰:「楊業父子,忠勤為主,焉有反情?陛下勿信謠言而誤大事。」鈞曰:「彼有三反之罪,豈是謠言無據?屢日不出兵,一反也;不遣人通知出兵,二反也;往年私自受和而歸,三反也,有此三反之罪,難以容留。」丁貴保奏曰:「即日宋師臨敵,待其出戰不勝,斬之未遲。」劉鈞依奏,乃赦之,令退宋師。令公默然而退。回至軍中,謂諸子曰:「此必宋人用賄賂之計,使漢主疏我父子。頃間若非宋丞相等力奏,險些一命不保。今命殺退宋師,則免我誅戮;不然,仍要正罪。爭奈敵兵不出,何以退之?」延德進曰:「大人何用深憂?既漢主信讒,而屏逐我父子,則將人馬復回應州,待宋兵攻破河東,那時思我父子,悔之晚矣。」令公曰:「我今本欲盡忠於國,既出兵來援,豈有引退之理?汝眾人明日只管出戰,再作商議。」延德懷憤而退,與部將密議,欲有歸附大朝之意。次日,延嗣、延朗兩兄弟出陣溺戰,宋營中無一騎來敵者。日晚,延嗣等只得退去。
tài zōng wén liú jūn yào zhū yáng yè xiāo xī, yīn yǔ móu chén shāng yì zhāo xiáng zhī jì. yáng guāng měi jìn yuē: bì xià zhèng yí chéng cǐ jī huì, yǐ yòu yáng jiā lái jiàng yě. tài zōng yuē: zhèn zhèng kǔ wèi dé qí cè. guāng měi yuē: chén yǒu yī jì, bù xiāo bàn gè yuè, hé dōng tuò shǒu kě qǔ, shǐ yáng jiā fù zǐ jìng rù wǒ cháo yě. tài zōng xīn rán yuē: qīng yǒu hé miào cè? guāng měi jìn qián, yú tài zōng ěr biān, lián dào jǐ jù rú cǐ rú cǐ. tài zōng dà yuè yuē: cǐ shì fēi qīng bù kě xíng. guāng měi xīn rán lǐng mìng, jìng yì yáng yè zhài zhōng, xiān shǐ rén tōng zhī yáng yè. yáng yè yuē: wǎng nián zhèng yīn cǐ rén lái yì hé, wú hòu dài zhī ér qù, zhì hàn zhǔ yí jì jīn yòu zhì cǐ, bì yǒu shuō cí. xiān lìng jiàn zú èr shí, fú yú zhàng wài, bìng zhǔ yuē: wú hē yī shēng, jí chū qín zhī. fēn bù yǐ dìng, xū yú guāng měi áng rán ér rù. yáng yè duān zuò bù dòng, liǎng biān qī zǐ, qí qí lì kāi. yáng yè nǎi wèn guāng měi yuē: rǔ lái yù hé wèi? guāng měi yuē: tè lái quàn jiāng jūn guī shùn tiān cháo yě. yè dà nù, hē yī shēng, zhàng xià zǒu guò èr shí rén, jiāng guāng měi dēng shí zhuō fù, zhé lìng zhǎn zhī. yán sì yuē: dà rén zàn xī léi tíng, shěn qí lái yǔ, rú yǒu bú shì, rán hòu zhǎn zhī. yè yuē: rǔ shì shuō lái, ruò shuō bù tōng, jí qǐng shì dāo. guāng měi quán wú jù sè, lǎng shēng wèi yuē: wú wén liáng qín zé mù ér qī, xián chén zé zhǔ ér zuǒ. jīn jiāng jūn lái yuán hé dōng, běn yù jié jǐn qí zhōng shū cāi jì rì shēn, wú yǐ zì míng xīn jī, shì bì bài yǐ. wǒ sòng zhǔ rén dé yuǎn fū, zhū zhèn yǎng fú, zhǐ yǒu hé dōng wèi xià, qí néng jiǔ ān hū? bèi àn tóu míng, gǔ rén suǒ guì, yuàn míng gōng chuí chá yān. yè tīng bà, bàn shǎng wú yǔ. jì ér yuē: wú bù shā rǔ, fàng rǔ qù, sù lìng yǒng jiāng lái zhàn. guāng měi bù huāng bù máng, tuì chū zhàng wài, gù yì fú xiù duò luò yī mì fēng yú jūn zhōng ér qù.
太宗聞劉鈞要誅楊業消息,因與謀臣商議招降之計。楊光美進曰:「陛下正宜乘此機會,以誘楊家來降也。」太宗曰:「朕正苦未得其策。」光美曰:「臣有一計,不消半個月,河東唾手可取,使楊家父子徑入我朝也。」太宗欣然曰:「卿有何妙策?」光美進前,於太宗耳邊,連道幾句「如此如此」。太宗大悅曰:「此事非卿不可行。」光美欣然領命,徑詣楊業寨中,先使人通知楊業。楊業曰:「往年正因此人來議和,吾厚待之而去,致漢主疑忌;今又至此,必有說詞。」先令健卒二十,伏於帳外,並囑曰:「吾喝一聲,即出擒之。」分布已定,須臾光美昂然而入。楊業端坐不動,兩邊七子,齊齊立開。楊業乃問光美曰:「汝來欲何為?」光美曰:「特來勸將軍歸順天朝也。」業大怒,喝一聲,帳下走過二十人,將光美登時捉縛,輒令斬之。延嗣曰:「大人暫息雷霆,審其來語,如有不是,然後斬之。」業曰:「汝試說來,若說不通,即請試刀。」光美全無懼色,朗聲謂曰:「吾聞良禽擇木而棲,賢臣擇主而佐。今將軍來援河東,本欲竭盡其忠;殊猜忌日深,無以自明心跡,事必敗矣。我宋主仁德遠敷,諸鎮仰服,只有河東未下,其能久安乎?背暗投明,古人所貴,願明公垂察焉。」業聽罷,半晌無語。既而曰:「吾不殺汝,放汝去,速令勇將來戰。」光美不慌不忙,退出帳外,故意拂袖墮落一密封於軍中而去。
zuǒ yòu shí dé, bèi yán dé jiē zhe, chāi kāi shì zhī, què shì huà chéng tú jú yī zhāng, yǒu wú nìng zhái shū zhuāng lóu xiē mǎ tíng shèng zhǐ fāng, nèi xiě jiē dài yáng jiā fù zǐ zhī suǒ, jí qí měi lì. yán dé jiāng yǔ qī láng děng xì wán. qī láng yuē: mò shuō yǔ wú děng jū zhù, biàn dé yī jiàn, yì gān xīn yě. yán huī yuē: qiě mò lù jī, kàn hàn zhǔ shì tóu rú hé, ruò bù shàn dài wǒ fù zǐ, jí fǎn guī nán cháo yě. zhòng rén yǐn xià, bù yǔ lìng gōng zhī zhī.
左右拾得,被延德接着,拆開視之,卻是畫成圖局一張,有無佞宅、梳裝樓、歇馬亭、聖旨坊,內寫「接待楊家父子之所」,極其美麗。延德將與七郎等細玩。七郎曰:「莫說與吾等居住,便得一見,亦甘心也。」延輝曰:「且莫露機,看漢主勢頭如何,若不善待我父子,即反歸南朝也。」眾人隱下,不與令公知之。
shù rì, liú jūn qiǎn rén dū zhàn, liáng cǎo shǎng jūn zhī wù, yòu bù gěi yǔ. lìng gōng yù huāng, yǔ qí zi shāng yì, fēn bīng chū zhàn. yán lǎng jìn yuē: fēi wǒ zhòng rén bù kěn jǐn xīn, shù rì jūn zhōng liáng cǎo bù fū, zhòng rén gè wú dòu zhì. ruò shǐ chū bīng, bì xiān zì luàn, yān néng qǔ shèng? bù rú yǐn tuì yīng zhōu, zài zuò jì yì hé rú? yè yuē: rǔ děng ruò yǒu cǐ jǔ, fù hé miàn mù yǐ jiàn tiān xià zhàng fū hū? yán dé yuē: dà rén bù zì cǔn liàng, jūn shì yì yù jī biàn yǐ. yè jiàn zhòng lùn fēn fēn, qiě liú jūn lǚ lái zé zuì, zhǐ de xià lìng, jiāng jūn mǎ yī xī tuì kǒu yīng zhōu qù le. xiāo xī bào rù sòng yíng zhōng, tài zōng zhī zhī, jí zhào qún chén shāng yì, yáng guāng měi yuē: qiě lìng zhū jiāng zàn huǎn hé dōng zhī gōng, xiān dìng jì jiàng le yáng jiā fù zǐ, bù chóu hé dōng bù xià yě. jīn chéng qí jūn mǎ yǐ tuì, kě bù yáo yán yú yīng zhōu chuán shuō: běi hàn zhǔ yǐ yáng jiā fù zǐ yǒu kàng bīng sī táo zhī zuì, yù jié dà liáo chū bīng tǎo zhī. bǐ wén cǐ xiāo xī, rén huái nèi jù, bì xià zài qiǎn rén shuō zhī, shì bì chéng yǐ. tài zōng yī qí yì, jí xià lìng jūn zhōng, bù yáo yán chuán rù shān hòu. bù tí.
數日,劉鈞遣人督戰,糧草賞軍之物,又不給與。令公愈慌,與其子商議,分兵出戰。延朗進曰:「非我眾人不肯盡心,數日軍中糧草不敷,眾人各無鬥志。若使出兵,必先自亂,焉能取勝?不如引退應州,再作計議何如?」業曰:「汝等若有此舉,復何面目以見天下丈夫乎?」延德曰:「大人不自忖量,軍士亦欲激變矣。」業見眾論紛紛,且劉鈞屢來責罪,只得下令,將軍馬一夕退口應州去了。消息報入宋營中,太宗知之,即召群臣商議,楊光美曰:「且令諸將暫緩河東之攻,先定計降了楊家父子,不愁河東不下也。今乘其軍馬已退,可布謠言於應州傳說:北漢主以楊家父子有抗兵私逃之罪,欲結大遼出兵討之。彼聞此消息,人懷內懼,陛下再遣人說之,事必成矣。」太宗依其議,即下令軍中,布謠言傳入山後。不提。
què shuō yáng lìng gōng xīng yè guī zhì zhèn xià, bù shù rì wén cǐ xiāo xī, jūn shì huáng huáng, tǒng shǔ bù yī. lìng gōng zuò wò wú jì, yōu xíng yú sè. fū rén shé shì wèn zhī yuē: lìng gōng zì jìn yáng guī shān, hé yǐ rì xī bào mèn? lìng gōng zhǎng tàn bù yǐ, zhǐ de jiāng hàn zhǔ jiàn zuì zhī shì gào zhī. fū rén yuē: céng yǔ zhòng ér zi shāng yì fǒu? lìng gōng yuē: duō yǒu quàn wǒ tóu xiáng, zhǐ kǒng fēi zhǎng cè yě. fū rén yuē: ruò dà cháo hòu dài rǔ fù zǐ, guī zhī yì shì zhǎng cè, hé bì shēn yōu? lìng gōng yuē: zhèng bù zhī dài wǒ zhī qíng hé rú, ruò shǐ bù jí hàn zhǔ, fǎn shòu fù zhōng zhī míng, nà shí jìn tuì liǎng nán yǐ. lìng gōng yán bà, jìng chū jūn zhōng. shì wǔ láng yán dé rù wèn mǔ yuē: fāng cái fù qīn suǒ yán hé shì? shé shì yǐ lìng gōng zhī yǔ gào zhī. yán dé yuē: shì bù ǒu rán, wǒ fù zǐ yǒu wáng zuǒ zhī cái, dìng luàn zhī wǔ, hé suǒ guī ér bù hòu zāi? yán bà jí yǐ suǒ de sòng rén huì tú zhǎn kāi, yǔ mǔ guān zhī, yán dé yī yī zhǐ shuō qí xiáng. shí yǒu èr mèi zài páng: zhǎng yuē bā niáng, nián shí wǔ cì yuē jiǔ mèi, nián shí sān. wén shuō rú cǐ zhī fù guì, lì sǒng qí mǔ, quàn fù guī shùn dà cháo. mǔ yuē: rǔ děng qiě wù yán, dài wǒ yǐ jī huì quàn zhī.
卻說楊令公星夜歸至鎮下,不數日聞此消息,軍士皇皇,統屬不一。令公坐臥無計,憂形於色。夫人佘氏問之曰:「令公自晉陽歸山,何以日夕抱悶?」令公長嘆不已,只得將漢主見罪之事告知。夫人曰:「曾與眾兒子商議否?」令公曰:「多有勸我投降,只恐非長策也。」夫人曰:「若大朝厚待汝父子,歸之亦是長策,何必深憂?」令公曰:「正不知待我之情何如,若使不及漢主,反受負忠之名,那時進退兩難矣。」令公言罷,徑出軍中。適五郎延德入問母曰:「方才父親所言何事?」佘氏以令公之語告之。延德曰:「事不偶然,我父子有王佐之才,定亂之武,何所歸而不厚哉?」言罷即以所得宋人繪圖展開,與母觀之,延德一一指說其詳。時有二妹在旁:長曰八娘,年十五;次曰九妹,年十三。聞說如此之富貴,力慫其母,勸父歸順大朝。母曰:汝等且勿言,待我以機會勸之。」
cì rì, yǔ lìng gōng duì xí ér yǐn, jiǔ zhì bàn hān, fū rén wèn yuē: qiè wén jūn zhōng rì xī huái dà liáo chū bīng zhī yōu, cǐ shì shū wèi kě lǜ. lìng gōng zhí cǐ jìn tuì bù jué zhī dì, guāng jǐng yì qù, nián huá rì bī, zhì shǐ gōng míng bù jiàn, shēn wèi kě xī. bù rú cóng zhòng hái ér zhī yán, qì hé dōng ér guī shùn dà cháo, shàng chóu píng shēng zhī zhì, xià lì jīn shí zhī míng, qǐ bù shèng yōu chén yú yí sú, zhì wàn gǔ zhǐ shì yī wǔ fū hū? lìng gōng wén yán, xīn rán yuē: fū rén suǒ lùn jí shì, wǒ míng rì dāng yǔ zhòng jiāng shāng yì guī jiàng. lìng gōng
次日,與令公對席而飲,酒至半酣,夫人問曰:「妾聞軍中日夕懷大遼出兵之憂,此事殊為可慮。令公值此進退不決之地,光景易去,年華日逼,致使功名不建,深為可惜。不如從眾孩兒之言,棄河東而歸順大朝,上酬平生之志,下立金石之名,豈不勝幽沉於夷俗,致萬古只是一武夫乎?」令公聞言,欣然曰:「夫人所論極是,我明日當與眾將商議歸降。」令公
sī fù yī yè, cì rì, chū jūn zhōng zhào jí zhū jiāng, dìng yì guī shùn sòng cháo zhī jì. yá jiāng wáng guì jìn yuē: lìng gōng cǐ jǔ, yì fēi xì shì. bì xiān zì zhòng, rán hòu rén zhòng zhī. xū xiān qiǎn rén tōng zhī sòng zhǔ, dài qí chà dà chén yǒng jiāng jī chì shū lái dào, rán hòu guī zhī, kě bǎo quán měi. lìng gōng rán qí yán, xiān qiǎn bù jiāng zhāng wén, qián yì sòng jūn zhōng, lái jiàn tài zōng, dào zhī lìng gōng jiāng guī shùn dà cháo zhī shì. tài zōng zhào jí wén wǔ wèn yuē: lìng gōng jiāng yù lái guī, dāng hé yǐ chù zhī? bā yù jìn yuē: yáng jiā fù zǐ ruò yǒu cǐ jǔ, bì xià nán yǐ děng xián dài tā, xū yú wén wǔ bān zhōng, tuī èr rén jī zhào qián wǎng tōng yì, zé bǐ bì qīng xīn guī shùn, wú suǒ yí huò. tài zōng wèn: shuí kě wǎng? dào shēng wèi bà, yáng guāng měi jìn yuē: wén chén niú sī jìn, yán cí qīng lǎng wǔ chén hū yán zàn, yīng qì kāng kǎi. cǐ èr rén ruò qù, shì bì wàn quán. tài zōng yǔn zòu, jí xià zhào, qiǎn èr rén jī hòu lǐ yì yīng zhōu, lái jiàn lìng gōng. xuān dú zhào shū yuē:
思付一夜,次日,出軍中召集諸將,定議歸順宋朝之計。牙將王貴進曰:「令公此舉,亦非細事。必先自重,然後人重之。須先遣人通知宋主,待其差大臣勇將齎敕書來到,然後歸之,可保全美。」令公然其言,先遣部將張文,前詣宋軍中,來見太宗,道知令公將歸順大朝之事。太宗召集文武問曰:「令公將欲來歸,當何以處之?」八玉進曰:「楊家父子若有此舉,陛下難以等閒待他,須於文武班中,推二人齎詔前往通意,則彼必傾心歸順,無所疑惑。」太宗問:「誰可往?」道聲未罷,楊光美進曰:「文臣牛思進,言詞清朗;武臣呼延贊,英氣慷慨。此二人若去,事必萬全。」太宗允奏,即下詔,遣二人齎厚禮詣應州,來見令公。宣讀詔書曰:
zhèn yǐ guó jiā duō shì zhī qiū, suǒ nán dé zhě rén cái yě, shì yǐ jí wèi zhī chū, zhù yì biān jiāng. zī ěr shān hòu yīng zhōu yáng lìng gōng fù zǐ, wén néng xìng bāng, wǔ néng dìng luàn wēi qū yú diào yuǎn zhī fāng, shě zhì yú xián sàn zhī dì, zhèn shén xī yān. qiě hé dōng kè zài mù xià, jūn jiāng hé guī? jīn tè qiǎn qīn xìn wén wǔ èr chén, jī lái chì mìng, dào zhī zhèn yì. ěr zhī fù zǐ guǒ yǒu fān rán zhī zhì, tóu xiáng wǒ cháo, zhèn jiāng wěi yǐ zhòng zhí, shǐ zi sūn shòu mò bǐ zhī fù guì, ér lìng gōng dé jīn shí zhī gāo míng, qǐ bù wěi yú? gù zī zhào shì, xiǎng yí zhī xī. yáng lìng gōng dé zhào, bài shòu mìng bì, jí qǐng niú sī jìn yǔ hū yán zàn rù yú zhàng zhōng, fēn bīn zhǔ zuò dìng. niú sī jìn yuē: zhǔ shàng yǐ lìng gōng qīng xīn guī mìng, tè qiǎn xiǎo kě èr rén, jìng lái huī xià, miàn dìng qí yuē. qiě zhòng rén wàng gōng zhī dào, rú dà hàn zhī wàng yún ní. xìng wù yí èr. lìng gōng yuē: qū qū shǒu cǐ pì tǔ, shàng bù néng jǐn zhōng hàn zhǔ, xià bù néng lì gōng dāng cháo, shí wèi tiān xià suǒ xiū. hū yán zàn yuē: lìng gōng dào chà yǐ, jūn yǒu wén wǔ quán cái, xiào zhōng wèi guó, zhì yì qín láo, nài liú jūn xìng chén yòng shì zhī rì, bù yù lìng gōng fù zǐ jiàn lì qí gōng, zhì shǐ jìn tuì chén zhì, ér yǒu guī dà cháo zhī niàn. cǐ chéng tiān yì, shǐ gōng děng lì bù shì zhī míng yú wǒ cháo, qǐ ǒu rán zāi? lìng gōng jiàn èr rén lǐ tōng cì shùn, shén jiā jìng fú, yīn lìng zuǒ yòu shè jiǔ lǐ xiāng dài, zhòng rén jǐn huān ér sàn.
朕以國家多事之秋,所難得者人才也,是以即位之初,注意邊將。茲爾山後應州楊令公父子,文能興邦,武能定亂;隈屈於窵遠之方,舍置於閒散之地,朕甚惜焉。且河東克在目下,君將何歸?今特遣親信文武二臣,齎來敕命,道知朕意。爾之父子果有幡然之志,投降我朝,朕將委以重職,使子孫受莫比之富貴,而令公得金石之高名,豈不偉歟?故茲詔示,想宜知悉。楊令公得詔,拜受命畢,即請牛思進與呼延贊入於帳中,分賓主坐定。牛思進曰:「主上以令公傾心歸命,特遣小可二人,敬來麾下,面定其約。且眾人望公之到,如大旱之望雲霓。幸勿疑貳。」令公曰:「區區守此僻土,上不能盡忠漢主,下不能立功當朝,實為天下所羞。」呼延贊曰:「令公道差矣,君有文武全才,效忠為國,志亦勤勞,奈劉鈞幸臣用事之日,不欲令公父子建立奇功,致使進退沉滯,而有歸大朝之念。此誠天意,使公等立不世之名於我朝,豈偶然哉?」令公見二人理通伺順,甚加敬服,因令左右設酒醴相待,眾人盡歡而散。
cì rì, lìng gōng rù yǔ fū rén shāng yì guī jiàng zhī shì, fū rén yuē: lìng gōng jì rán yǒu yì guī shùn yú tiān cháo, hé bì zài yì? yīn xiān lìng chà lái èr chén fù mìng, zài lìng qí zi diào jí biān fáng jūn mǎ, zhuāng zài fǔ kù jīn bó, zhǔn bèi qǐ xíng. hòu rén yǒu shī zàn yuē:
次日,令公入與夫人商議歸降之事,夫人曰:「令公既然有意歸順於天朝,何必再議?」因先令差來二臣復命,再令其子調集邊防軍馬,裝載府庫金帛,準備起行。後人有詩讚曰:
shān chuān zhōng xiù bù tú rán, zhì shǐ yīng xióng chǎn tài yuán.
山川鍾秀不徒然,致使英雄產太原。
fù zǐ cóng lái guī dà sòng, qì dān gǒng shǒu dìng sān biān.
父子從來歸大宋,契丹拱手定三邊。