strong fèng huáng luán bǐ yì wū què yàn jiū zhì mǎ bái lù hú tù zōu yú bái láng bǐ jiān shòu guī yú dǐng strong
鳳皇 鸞 比翼 烏 雀 燕 鳩 雉 馬 白鹿 狐 兔 騶虞 白狼比肩獸 龜 魚 鼎

fèng huáng
◇鳳皇

ruì yīng tú yuē: fèng huáng zhě, rén niǎo yě, xióng yuē fèng, cí yuē huáng, wáng zhě bù kū tāi pōu luǎn zé zhì.
《瑞應圖》曰：鳳皇者，仁鳥也，雄曰鳳，雌曰皇，王者不刳胎剖卵則至。

shān hǎi jīng yuē: dān xué zhī shān, yǒu niǎo, zhuàng rú hè, wǔ sè ér wén, míng yuē fèng, shǒu wén yuē dé, yì wén yuē shùn, bèi wén yuē yì, yīng wén yuē rén, fù wén yuē xìn, shì niǎo zì gē zì wǔ, jiàn zé tiān xià ān níng.
《山海經》曰：丹穴之山，有鳥，狀如鶴，五色而文，名曰鳳，首文曰德，翼文曰順，背文曰義，膺文曰仁，腹文曰信，是鳥自歌自舞，見則天下安寧。

xiào jīng yuán shén qì yuē: dé zhì niǎo shòu, fèng huáng xiáng.
《孝經援神契》曰：德至鳥獸，鳳皇翔。

lǐ dòu wēi yí yuē: jūn chéng tǔ ér wáng, qí zhèng tài píng, fèng huáng jí yú yuàn lín.
《禮斗威儀》曰：君乘土而王，其政太平，鳳皇集於苑林。

shàng shū zhōng hòu yuē: yáo jí zhèng qī shí zài, fèng huáng zhǐ tíng, cháo ā gé huān shù.
《尚書·中候》曰：堯即政七十載，鳳皇止庭，巢阿閣讙樹。

yòu yuē: dì shùn yún, zhèn wéi bù yì, bǎi shòu fèng chén, bǎi shòu lǜ wǔ, fèng huáng sī chén míng yě.
又曰：帝舜雲，朕惟不乂，百獸鳳晨，［百獸率舞，鳳皇司晨鳴也。］

shàng shū kǎo líng yào yuē: tōng tiān wén zhě míng, shěn dì lǐ zhě chāng, míng zhě tiān zhī shí yě, chāng zhě dì zhī cái yě, míng wáng zhī zhì, fèng huáng xià zhī, chūn qiū gǎn jīng fú yuē: wáng zhě shàng gǎn huáng tiān, zé luán fèng zhì.
尚書考靈耀曰：通天文者明，審地理者昌，明者天之時也，昌者地之財也，明王之治，鳳皇下之，春秋感精符曰：王者上感皇天，則鸞鳳至。

chūn qiū hé chéng tú yuē: huáng dì yóu xuán hù luò shuǐ shàng, yǔ dà sī mǎ róng guāng děng lín guān, fèng huáng xián tú zhì dì qián, dì zài bài shòu tú, xuán hù, shí shì.
春秋合誠圖曰：黃帝游玄扈雒水上，與大司馬容光等臨觀，鳳皇銜圖置帝前，帝再拜受圖，［玄扈，石室。］

chūn qiū yuán mìng bāo yuē: huǒ lí wèi fèng huáng, xián shū yóu wén wáng zhī dōu, gù wǔ wáng shòu fèng shū zhī jì.
《春秋元命包》曰：火離為鳳皇，銜書游文王之都，故武王受鳳書之紀。

chūn qiū yùn dòu shū yuē: tiān shū dé zé fèng huáng xiáng.
《春秋運斗樞》曰：天樞得則鳳皇翔。

lè dòng shēng yí yuē: zhèn shēng tài píng yù lǎn jiǔ bǎi shí wǔ zuò xīng. bù nì xíng, zé fèng huáng zhì.
樂動聲儀曰：鎮聲［《太平御覽》九百十五作星。］不逆行，則鳳皇至。

lè yè tú yuē: wǔ yīn kè xié, gè dé qí lún, zé fèng huáng zhì, guān lèi jī tóu, yàn huì, shé jǐng lóng xíng, lín yì yú wěi, wǔ cǎi, bù zhuó shēng chóng.
樂葉圖曰：五音克諧，各得其倫，則鳳皇至，冠類雞頭，燕喙，蛇頸龍形，麟翼魚尾，五采，不啄生蟲。

chǔ cí yuē: dú bù jiàn luán fèng zhī gāo xiáng, dà huáng zhī yě, xún sì jí ér zhōu huí, jiàn shèng dé ér hòu xià.
《楚辭》曰：獨不見鸞鳳之高翔，大皇之野，循四極而周回，見盛德而後下。

sūn qīng zǐ yuē: shī yuē: fèng niǎo jiū jiū, qí yì ruò yú, qí shēng ruò xiāo, yǒu huáng yǒu fèng, lè dì zhī xīn, cǐ shèng bù bì fú yě.
《孫卿子》曰：詩曰：鳳鳥啾啾，其翼若竽，其聲若簫，有皇有鳳，樂帝之心，此聖不蔽福也。

yòu yuē: gǔ zhī wáng zhě, qí zhèng hǎo shēng è shā, fèng zài liè shù.
又曰：古之王者，其政好生惡殺，鳳在列樹。

hán zǐ yuē: xī zhě huáng dì hé guǐ yú xī dà shān, fèng huáng fù shàng, zuò wèi dú tài píng yù lǎn jiǔ bǎi shí wǔ zuò qīng. jiǎo.
《韓子》曰：昔者黃帝合鬼於西大山，鳳皇覆上，作為瀆［《太平御覽》九百十五作清。］角。

huái nán zǐ yuē: xī zhě èr huáng, fèng zhì yú tíng, èr huáng, fú xī shén nóng. sān dài, fèng zhì yú mén, sān dài, yáo shùn yǔ yě. zhōu shì, fèng zhì yú zé, dé mí jiāo, suǒ zhì mí yuǎn, dé mí jīng, suǒ zhì mí jìn.
《淮南子》曰：昔者二皇，鳳至於庭，［二皇，伏犧神農。］三代，鳳至於門，［三代，堯舜禹也。］周室，鳳至於澤，德彌澆，所至彌遠，德彌精，所至彌近。

hán shī wài chuán yuē: huáng dì jí wèi, shī shèng ēn, chéng dà míng, yī dào xiū dé, wéi rén shì xíng, yǔ nèi hé píng, wèi jiàn fèng huáng, nǎi zhào tiān lǎo ér wèn zhī yuē: fèng xiàng hé rú, tiān lǎo duì yuē: fū fèng xiàng hóng qián ér lín hòu, shé jǐng ér yú wěi, lóng wén ér guī shēn, yàn lèi ér jī huì, shǒu dài dé, jǐng jiē yì, bèi fù rén, xīn rù xìn, yì xié yì, zú lǚ zhèng, wěi xì wǔ, xiǎo yīn jīn, dà yīn gǔ, yán jǐng fèn yì, wǔ sè bèi jǔ, huáng dì yuē: yú xì yǔn zāi, hé gǎn yǔ yān, yú shì huáng dì nǎi fú huáng yī, dài huáng shēn, dài huáng guān, qí yú diàn zhōng, fèng nǎi bì rì ér zhì, huáng dì jiàng yú dōng jiē, xī miàn, zài bài qǐ shǒu, huáng tiān jiàng zhǐ, bù gǎn bù chéng mìng, fèng nǎi zhǐ dì dōng yuán, jí wú shù, shí zhú shí, méi shēn bù qù.
《韓詩外傳》曰：黃帝即位，施聖恩，承大明，一道修德，唯仁是行，宇內和平，未見鳳皇，乃召天老而問之曰：鳳象何如，天老對曰：夫鳳象鴻前而麟後，蛇頸而魚尾，龍文而龜身，燕纇而雞喙，首戴德，頸揭義，背負仁，心入信，翼挾義，足履正，尾系武，小音金，大音鼓，延頸奮翼，五色備舉，黃帝曰：於戲允哉，何敢與焉，於是黃帝乃服黃衣，帶黃紳，戴黃冠，齊於殿中，鳳乃蔽日而至，黃帝降於東階，西面，再拜稽首，皇天降祉，不敢不承命，鳳乃止帝東園，集梧樹，食竹實，沒身不去。

hàn shū yuē: zhāo dì yuán shǐ sān nián, fèng huáng jí dōng hǎi, qiǎn shǐ cí qí chù.
《漢書》曰：昭帝元始三年，鳳皇集東海，遣使祠其處。

yòu yuē: xuān dì xìng hé dōng zhī míng nián chūn, fèng huáng jí tóu xǔ, hàn shū jiāo sì zhì zuò duì yǔ. yú suǒ jí chù dé yù bǎo, nǎi xià zhào shè tiān xià.
又曰：宣帝幸河東之明年春，鳳皇集投栩，［漢書郊祀志作祋祤。］於所集處得玉寶，乃下詔赦天下。

yòu yuē: fèng huáng jí shàng lín, nǎi lì fèng huáng diàn, yǐ dá jiā ruì.
又曰：鳳皇集上林，乃立鳳皇殿，以答嘉瑞。

yòu yuē: xìng gān quán, jiāo tài zhì, gǎi yuán yuē wǔ fèng.
又曰：幸甘泉，郊泰畤，改元曰五鳳。

yòu yuē: běn shǐ yuán nián, fèng huáng jí jiāo dōng, shí sì nián, fèng huáng jí běi hǎi, dì jié èr nián, fèng jí lǔ, qún niǎo cóng zhī, zhào yuē: wēi fèng wèi bǎo, shén jué sì nián, fèng huáng shí yī jí dù líng.
又曰：本始元年，鳳皇集膠東，十四年，鳳皇集北海，地節二年，鳳集魯，群鳥從之，詔曰：威鳳為寶，神爵四年，鳳皇十一集杜陵。

yòu yuē: cí dì hòu tǔ, luán fèng áo xiáng. yòu jí zhǎng lè gōng dōng yuán shù shàng, fēi xià zhì dì, wén zhāng wǔ sè, lì mín bìng guān zhī.
又曰：祠帝后土，鸞鳳翱翔。又集長樂宮東園樹上，飛下至地，文章五色，吏民並觀之。

dōng guān hàn jì yuē: guāng wǔ shēng yú jì yáng, xiān shì fèng huáng jí jì yáng, gù gōng jiē jǐn yuē èr zì tài píng yù lǎn jiǔ bǎi shí wǔ zuò huà. fèng huáng, shèng ruì shǐ yú cǐ.
《東觀漢記》曰：光武生於濟陽，先是鳳皇集濟陽，故宮皆盡曰［二字太平御覽九百十五作畫。］鳳皇，聖瑞始於此。

yòu yuē: jiàn wǔ shí qī nián, fèng huáng chū, gāo bā chǐ jiǔ cùn, máo yǔ wǔ cǎi, jí yǐng chuān, qún niǎo cóng zhī, gài dì shù qīng, zhāng dì shí, fèng huáng bǎi sān shí jiǔ jiàn, ān dì yán guāng sān nián, fèng huáng jí jì nán tái chéng huò mù shě shù shàng, cì bó gè yǒu chà.
又曰：建武十七年，鳳皇出，高八尺九寸，毛羽五采，集潁川，群鳥從之，蓋地數傾，章帝時，鳳皇百三十九見，安帝延光三年，鳳皇集濟南台丞霍穆舍樹上，賜帛各有差。

qín cāo yuē: zhōu chéng wáng shí, tiān xià dà zhì, fèng huáng lái wǔ yú tíng, chéng wáng nǎi yuán qín ér gē yuē: fèng huáng xiáng xī yú zǐ tíng, yú hé dé xī yǐ gǎn líng.
《琴操》曰：周成王時，天下大治，鳳皇來舞於庭，成王乃援琴而歌曰：鳳皇翔兮於紫庭，余何德兮以感靈。

wú lì yuē: tài yuán yuán nián, yǒu niǎo jí yuàn zhōng, shì yàn, gāo zú zhǎng wěi, máo yǔ wǔ sè, xián yǐ wèi fèng huáng, gǎi yuán wèi fèng huáng yuán nián.
《吳歷》曰：太元元年，有鳥集苑中，似雁，高足長尾，毛羽五色，咸以為鳳皇，改元為鳳皇元年。

yì yuàn yuē: dōng guǎn liú mù zhī, zì dào mín, sù jū jīng kǒu, jìn lóng ān zhōng, fèng huáng jí qí tíng, xiāng rén wéi sǒu wèi zhī yuē: zi bì xié zàn dà yóu.
《異苑》曰：東莞劉穆之，字道民，素居京口，晉隆安中，鳳皇集其庭，相人韋藪謂之曰：子必協贊大猷。

fù jìn gù kǎi zhī fèng fù yuē: wàng tài qīng yǐ kàng sī, dàn yí fèng zhī yì qún, bǐng chún huǒ zhī líng yào, zī hé qì zhī yān yùn, yǔn jī huì ér yàn lèi, jǐng shé wān ér lóng wén, lì guī chāng yú hàn yáng, fā míng hū shèng jūn, hé yì niè zhèng, jī zhì hóng qián, bǐ yì jiāo huī, wǔ guāng bèi xuān, yǔ bā fēng ér jiàng shí yǔ, yīn zhōng zhōng lǜ, bù zé guī jǔ, zhū guān hè yǐ shuāng qiào, líng zhì huì qí gāo jǔ, lì huáng guān yú zhāo yáo, líng dì jū zhī xuán pǔ.
【賦】晉顧凱之鳳賦曰：望太清以抗思，誕儀鳳之逸群，稟鶉火之靈曜，資和氣之煙熅，允雞喙而燕纇，頸蛇蜿而龍文，厲歸昌於漢陽，發明乎聖君，荷義躡正，雞峙鴻前，比翼交揮，五光備宣，與八風而降時雨，音中鍾律，步則規矩，朱冠赫以雙翹，靈質翽其高舉，歷黃冠於招搖，陵帝居之懸圃。

sòng wú xuē zōng fèng sòng yuē: yī yú shí qìng, jīn shēng yù zhèn, xiān wáng bó fǔ, yǐ zhèng wǔ yīn, bǎi shòu xiáng gǎn, yí fèng wǔ lín, zài xī yáo shùn, sī qìng nǎi zhēn, zōng miào zhì jìng, nǎi xū lái gù, zàn yáng shèng dé, shàng xià shòu zuò.
【頌】吳薛綜鳳頌曰：猗歟石磬，金聲玉振，先王搏拊，以正五音，百獸翔感，儀鳳舞麟，在昔堯舜，斯磬乃臻，宗廟致敬，乃胥來顧，讚揚聖德，上下受祚。

zàn jìn guō pú fèng niǎo zàn yuē: fèng huáng líng niǎo, shí guān yǔ qún, bā xiàng qí tǐ, wǔ dé qí wén, fù yì lái yí, yīng wǒ shèng jūn.
【贊】晉郭璞鳳鳥贊曰：鳳皇靈鳥，實冠羽群，八象其體，五德其文，附翼來儀，應我聖君。

luán
◇鸞

shuō wén yuē: luán, chì shén líng zhī jīng yě, chì sè wǔ cǎi, jī xíng, míng zhōng wǔ yīn, sòng shēng zuò zé zhì, zhōu chéng wáng shí, dī qiāng xiàn yān.
《說文》曰：鸞，赤神靈之精也，赤色五采，雞形，鳴中五音，頌聲作則至，周成王時，氐羌獻焉。

shān hǎi jīng yuē: nǚ chuáng zhī shān yǒu niǎo, qí zhuàng rú dí, míng yuē luán niǎo, jiàn zé tiān xià ān níng.
《山海經》曰：女床之山有鳥，其狀如翟，名曰鸞鳥，見則天下安寧。

sūn shì ruì yīng tú yuē: luán niǎo fèng huáng zhī zuǒ, míng zhōng wǔ yīn, sù sù yōng yōng, jiā zé míng wǔ, rén jūn xíng bù yǒu róng, jìn tuì yǒu dù, jì cí yǒu lǐ, qīn shū yǒu xù, zé zhì, yī běn yuē: xīn shí zhōng lǜ, zhōng lǜ diào zé zhì, zhì zé míng wǔ yǐ hé zhī.
孫氏《瑞應圖》曰：鸞鳥鳳皇之佐，鳴中五音，肅肅雍雍，嘉則鳴舞，人君行步有容，進退有度，祭祠有禮，親疏有序，則至，一本曰：心識鍾律，鍾律調則至，至則鳴舞以和之。

chūn qiū yùn dòu shū yuē: tiān shū dé, luán niǎo jí.
《春秋運斗樞》曰：天樞得，鸞鳥集。

chūn qiū kǒng yǎn tú yuē: tiān zǐ guān shǒu yǐ xián jǔ, zé luán zài yě.
《春秋孔演圖》曰：天子官守以賢舉，則鸞在野。

xiào jīng yuán shén qì yuē: dé zhì niǎo shòu, zé luán niǎo wǔ.
《孝經援神契》曰：德至鳥獸，則鸞鳥舞。

shī hán shén wù yuē: dé huà chōng sè, zhào rùn bā míng, zé luán zhēn yě.
《詩含神霧》曰：德化充塞，照潤八冥，則鸞臻也。

shàng shū zhōng hòu yuē: huáng dì luán niǎo lái yí.
《尚書·中候》曰：黃帝鸞鳥來儀。

yòu yuē: zhōu gōng guī zhèng yú chéng wáng, tài píng zhì lǐ, luán niǎo jiàn.
又曰：周公歸政於成王，太平制禮，鸞鳥見。

hǎi wài jīng yuē: xuān yuán zhī guó, qīng wò zhī yě, luán niǎo zì gē.
《海外經》曰：軒轅之國，清沃之野，鸞鳥自歌。

hàn shū yuē: xuān dì sì hòu tǔ, luán fèng áo xiáng. yòu jí zhǎng lè gōng dōng yuán yuán shù.
《漢書》曰：宣帝祀后土，鸞鳳翱翔。又集長樂宮東園園樹。

bào piáo zǐ yuē: kūn lún tú yuē: luán niǎo shì fèng ér bái yīng, wén lè zé dǎo jié ér wǔ, zhì zé guó ān níng.
《抱朴子》曰：崑崙圖曰：鸞鳥似鳳而白纓，聞樂則蹈節而舞，至則國安寧。

dōng guān hàn jì yuē: wáng fù wèi zhòng quán lìng, luán niǎo jí zhǐ xué tīng, fù shǐ yuàn rǔ tài píng yù lǎn jiǔ bǎi shí liù zuò shā. dié wèi zhāng yǎ lè, jī qìng, niǎo jǔ zú chuí yì, yīng shēng ér wǔ, áo xiáng xiàn tíng, liú shí yú rì nǎi qù.
《東觀漢記》曰：王阜為重泉令，鸞鳥集止學廳，阜使掾汝［《太平御覽》九百十六作沙。］疊為張雅樂，擊磬，鳥舉足垂翼，應聲而舞，翱翔縣庭，留十餘日乃去。

zàn jìn guō pú luán niǎo zàn yuē: luán xiáng nǚ chuáng, fèng chū dān xué, fǔ yì xiāng hè, yǐ yīng shèng zhé, jī shí mí yǒng, sháo yīn qí jué.
【贊】晉郭璞鸞鳥贊曰：鸞翔女床，鳳出丹穴，拊翼相和，以應聖哲，擊石靡詠，韶音其絕。

bǐ yì
◇比翼

shān hǎi jīng yuē: yǒu niǎo, qí zhuàng rú fú, yī yì yī mù, dé tài píng yù lǎn jiǔ bǎi èr shí qī dé shàng yǒu xiāng zì. nǎi fēi, míng yuē mán, sè qīng chì. jiàn zé dà shuǐ, ěr yǎ yuē: nán fāng yǒu bǐ yì niǎo yān, bù bǐ bù fēi, qí míng yuē jiān jiān.
《山海經》曰：有鳥，其狀如鳧，一翼一目，得［《太平御覽》九百二十七得上有相字。］乃飛，名曰蠻，［色青赤。］見則大水，《爾雅》曰：南方有比翼鳥焉，不比不飛，其名曰鶼鶼。

ruì yīng tú yuē: bǐ yì niǎo zhě, wáng zhě dé jí gāo yuǎn zé zhì, yī běn yuē: wáng zhě yǒu xiào dé zé zhì.
《瑞應圖》曰：比翼鳥者，王者德及高遠則至，一本曰：王者有孝德則至。

zàn jìn guō pú bǐ yì niǎo zàn, niǎo yǒu jiān jiān, shì fú qīng chì, suī yún yī zhì, qì tóng tǐ gé, yán jǐng lí míng, fān néng hé hé.
【贊】晉郭璞比翼鳥贊，鳥有鶼鶼，似鳧青赤，雖雲一質，氣同體隔，延頸離鳴，翻能合翮。

wū
◇烏

xiào jīng yuán shén qì yuē: dé zhì niǎo shòu, zé bái wū xià.
《孝經援神契》曰：德至鳥獸，則白烏下。

lǐ dòu wēi yí yuē: jiāng hǎi bù yáng bō, dōng hǎi shū zhī cāng wū.
《禮斗威儀》曰：江海不揚波，東海輸之蒼烏。

yòu yuē: jūn chéng mù ér wáng, qí zhèng shēng píng, nán hǎi shū yǐ cāng wū.
又曰：君乘木而王，其政昇平，南海輸以蒼烏。

shàng shū wěi yuē: huǒ zhě yáng yě, wū zhě yǒu xiào míng, wǔ wáng zú chéng dà yè, gù wū ruì zhēn.
《尚書緯》曰：火者陽也，烏者有孝名，武王卒成大業，故烏瑞臻。

shàng shū zhōng hòu yuē: zhōu tài zǐ fā dù mèng jīn, yǒu huǒ zì tiān, zhǐ yú wáng wū, wèi chì wū.
《尚書·中候》曰：周太子發渡孟津，有火自天，止於王屋，為赤烏。

yòu yuē: yǒu huǒ zì shàng, fù yú wáng wū, liú wèi diāo, qí sè chì, qí shēng pò.
又曰：有火自上，復於王屋，流為雕，其色赤，其聲魄。

chūn qiū yùn dòu shū yuē: wéi xīng dé zé rì yuè guāng, wū sān zú, lǐ yí xiū, wù lèi hé.
《春秋運斗樞》曰：維星得則日月光，烏三足，禮儀修，物類合。

sūn shì ruì yīng tú yuē: sān zú wū, wáng zhě cí xiào, bèi yú wàn xìng, bù hǎo shā shēng zé lái.
孫氏《瑞應圖》曰：三足烏，王者慈孝，被於萬姓，不好殺生則來。

yòu yuē: wén wáng shí jiàn, cāng wū zhě, wáng zhě xiào tì zé zhì, yī běn yuē: xián jūn dì zhǔ, xiū xíng xiào cí, bèi yú wàn xìng, bù hǎo shā shēng zé lái.
又曰：文王時見，蒼烏者，王者孝悌則至，一本曰：賢君帝主，修行孝慈，被於萬姓，不好殺生則來。

yòu yuē: bái wū zhě, zōng miào sù jìng zé zhì.
又曰：白烏者，宗廟肅敬則至。

yòu yuē: chì wū, wǔ wáng shí xián gǔ mǐ zhì wū shàng, bīng bù xuè rèn ér yīn fú, yī běn yuē: wáng zhě bù tān tiān xià ér zhòng mín mìng, zé zhì.
又曰：赤烏，武王時銜穀米至屋上，兵不血刃而殷服，一本曰：王者不貪天下而重民命，則至。

mò zǐ yuē: chì wū xián guī, jiàng zhōu zhī qí shè, yuē: mìng zhōu wén wáng dài yīn, hé chū lù tú, dì chū chéng huáng, tiān xī wǔ wáng huáng wū zhī qí.
《墨子》曰：赤烏銜珪，降周之岐社，曰：命周文王代殷，河出籙圖，地出乘黃，天錫武王黃烏之旗。

gǔ jīn zhù yuē: chéng dì hé píng sì nián, bái wū jí xiào wén miào diàn xià, hēi wū cóng zhī, zhāng dì yuán hé èr nián, sān zú wū jí pèi guó, sān nián, dài jùn gāo liǔ, wū zi shēng sān zú, dà rú jī, sè chì, tóu shàng yǒu jiǎo, zhǎng cùn yú, hé dì yuán xìng yuán nián, bái wū yī, jiàn lú jiāng, zú jiē chì.
《古今注》曰：成帝河平四年，白烏集孝文廟殿下，黑烏從之，章帝元和二年，三足烏集沛國，三年，代郡高柳，烏子生三足，大如雞，色赤，頭上有角，長寸餘，和帝元興元年，白烏一，見廬江，足皆赤。

dì wáng shì jì yuē: fēng gōng jiā yú pèi zhī fēng yì zhōng yáng lǐ, qí qī mèng chì wū ruò lóng, xì jǐ ér shēng zhí jiā, shì wèi tài gōng tài shàng huáng.
《帝王世紀》曰：豐公家於沛之豐邑中陽里，其妻夢赤烏若龍，戲己而生執嘉，是為太公太上皇。

wú lì yuē: wú wáng wèi shén wáng biǎo, wǔ tài píng yù lǎn jiǔ bǎi èr shí zuò lì. miào cāng lóng mén wài, shí yǒu wū cháo zhū què mén shàng.
《吳歷》曰：吳王為神王表，五［《太平御覽》九百二十作立。］廟蒼龍門外，時有烏巢朱雀門上。

yòu yuē: yǒu liǎng zú wū, xián yī què, zhì shén zuò qián, huò de shén shū, shuō gǎi hào zhī yì, nǎi gǎi chì wū wèi tài yuán.
又曰：有兩足烏，銜一鵲，置神座前，或得神書，說改號之意，乃改赤烏為太元。

wú zhì yuē: chì wū yuán nián bā yuè, wǔ chāng qí lín jiàn, jí yú diàn qián, zhèn suǒ qīn jiàn, ruò shén líng yǐ wèi jiā xiáng zhě, gǎi nián yí yǐ chì wū.
《吳志》曰：赤烏元年八月，武昌麒麟見，集於殿前，朕所親見，若神靈以為嘉祥者，改年宜以赤烏。

yòu yuē: sūn xiū yǒng ān sān nián, chūn sān yuè, xī líng yán chì wū jiàn.
又曰：孫休永安三年，春三月，西陵言赤烏見。

jìn zhū gōng zàn yuē: shì zǔ shí, xī yù xiàn sān zú wū, suì lèi yǒu chì wū lái jí cǐ chāng líng xiàn, àn chāng zì zhòng rì, wū zhě rì zhōng zhī wū, yǒu jì tài píng yù lǎn jiǔ bǎi èr shí zuò tuō. tǐ yáng jīng, yīng qī yào zhì, yǐ xiǎn zhì dé zhě yě.
晉諸公贊曰：世祖時，西域獻三足烏，遂累有赤烏來集此昌陵縣，按昌字重日，烏者日中之烏，有記［《太平御覽》九百二十作託。］體陽精，應期曜質，以顯至德者也。

què
◇雀

xiào jīng yuán shén qì yuē: wáng zhě fèng jǐ yuē jiǎn, tái xiè bù chǐ, zūn shì qí lǎo, zé bái què jiàn.
《孝經援神契》曰：王者奉己約儉，台榭不侈，尊事耆老，則白雀見。

shàng shū zhōng hòu yuē: chì què xián dān shū rù fēng, zhǐ yú chāng qián, shì jù dì wáng bù.
《尚書·中候》曰：赤雀銜丹書入豐，止於昌前，［事具帝王部。］

yòu yuē: wéi tiān jiàng jì, tài bó tài píng yù lǎn jiǔ bǎi èr shí èr zuò qín. chū shòu, zhì yú xián yáng, tiān zhèn dà léi, yǒu huǒ xià, huà wèi bái què, xián lù, jí yú gōng chē.
又曰：維天降紀，泰伯［《太平御覽》九百二十二作秦。］出狩，至於咸陽，天震大雷，有火下，化為白雀，銜籙，集於公車。

lǐ jī mìng zhēng yuē: jì wǔ yuè sì dú, dé qí yí, zé huáng què jiàn, huáng què, tǔ jīng.
《禮稽命徵》曰：祭五嶽四瀆，得其宜，則黃雀見，［黃雀，土精。］

chūn qiū kǒng yǎn tú yuē: niǎo huà wèi shū, kǒng zǐ fèng yǐ gào tiān, chì què jí shū shàng, huà wèi huáng yù, kè yuē: kǒng tí mìng, zuò yīng fǎ, wèi zhì què jí, jiāng shòu mìng zhì.
春秋孔演圖曰：鳥化為書，孔子奉以告天，赤雀集書上，化為黃玉，剋曰：孔提命，作應法，為制雀集，［將受命制。］

chūn qiū kǎo yì yóu yuē: huáng dì jiāng qǐ, yǒu huáng què, chì tóu, lì rì páng, dì zhàn yuē: huáng zhě tǔ jīng, chì zhě huǒ yíng, què zhě shǎng méng, yú dāng lì.
《春秋考異郵》曰：黃帝將起，有黃雀，赤頭，立日旁，帝占曰：黃者土精，赤者火熒，雀者賞萌，余當立。

hàn shū yuē: xuān dì yuán kāng sān nián zhào yuē: qián nián xià, shén què jí yōng, dà rú yīng què, huáng hóu bái lǐng hēi bèi, fù bān wén. jīn chūn, wǔ sè wū yǐ wàn shù, fēi shǔ xiàn, áo xiáng ér wǔ, yù jí wèi xià, qí lìng sān fǔ, wú dé yǐ chūn xià dī cháo tàn luǎn, dàn shè fēi niǎo, wèi lìng.
《漢書》曰：宣帝元康三年詔曰：前年夏，神雀集雍，［大如鸚雀，黃喉白領黑背，腹斑文。］今春，五色烏以萬數，飛屬縣，翱翔而舞，欲集未下，其令三輔，毋得以春夏樀巢探卵，彈射飛鳥，為令。

dōng guān hàn jì yuē: yǒng ān shí qī nián, gōng qīng yǐ shén què wǔ sè, xiáng jí jīng shī, fèng shāng shàng shòu, shàng lìng jiǎ kuí zuò shén què sòng.
《東觀漢記》曰：永安十七年，公卿以神雀五色，翔集京師，奉觴上壽，上令賈逵作神雀頌。

xiè chéng hòu hàn shū yuē: láng yá dǒng zhǒng, wèi bù qí lìng, chì què rǔ tīng qián sāng shàng, mín wèi zuò gē sòng.
謝承《後漢書》曰：琅邪董種，為不其令，赤雀乳廳前桑上，民為作歌頌。

ruì yīng tú yuē: chì què zhě, wáng zhě dòng zuò yīng tiān shí, zé xián shū lái, yī běn yuē: kǒng zǐ zuò xuán hù luò shuǐ zhī shàng, xián dān shū suí zhì.
《瑞應圖》曰：赤雀者，王者動作應天時，則銜書來，一本曰：孔子坐玄扈洛水之上，銜丹書隨至。

dùn jiǎ yuē: chì què bù jiàn, zé guó wú xián, bái què bù jiàng, zé wú hòu sì, chì què zhǔ xián shū, yáng jīng yě, bái què zhǔ xián qián huàn, tài píng yù lǎn jiǔ bǎi èr shí èr zuò tiě quàn. yīn jīng yě, bù lái zé guó wáng wú hòu sì yě.
《遁甲》曰：赤雀不見，則國無賢，白雀不降，則無後嗣，［赤雀主銜書，陽精也，白雀主銜錢豢，(《太平御覽》九百二十二作鐵券。)陰精也，不來則國王無後嗣也。］

gǔ jīn zhù yuē: xiào āi dì chū yuán sān nián, tài zhì diàn zhōng, yǒu què wǔ sè, tóu yǒu guān, zhǎng cùn yú, dà shì què, shǐ dào shí, niǎo huán qí páng.
《古今注》曰：孝哀帝初元三年，泰畤殿中，有雀五色，頭有冠，長寸餘，大似雀，始到時，鳥環其旁。

líng líng xiān xián chuán yuē: zhōu bù yí, cáo gōng yù yǐ wèi yì láng, bù jiù, shí yǒu bái què ruì, rú lín bìng yǐ zuò sòng, shòu zhǐ bǐ, lì lìng fù zuò, cāo qí yì zhī.
《零陵先賢傳》曰：周不疑，曹公欲以為議郎，不就，時有白雀瑞，儒林並已作頌，授紙筆，立令復作，操奇異之。

wèi lüè yuē: wén dì yù shòu chán, bái què shí jiǔ jiàn.
《魏略》曰：文帝欲受禪，白雀十九見。

wú zhì yuē: huá hé shàng sūn hào biǎo yuē: míng zhū jì dí, bái què jì jiàn.
《吳志》曰：華覈上孫皓表曰：明珠既覿，白雀繼見。

wú lù yuē: jǐng dì yǒng ān liù nián, chì què jiàn yú yù zhāng.
《吳錄》曰：景帝永安六年，赤雀見於豫章。

yù zhāng jiù zhì yuē: tài shǒu kǒng zhú, lín jùn sān yuè, bái què chū, nán chāng tài shǒu xià hóu sōng, lín jùn liù nián, bái què jiàn nǚ luó.
《豫章舊志》曰：太守孔竺，臨郡三月，白雀出，南昌太守夏侯嵩，臨郡六年，白雀見女蘿。

jiǎ guī lóng liáng zhōu jì yuē: lǚ guāng tài ān sān nián, bái què cháo yáng chuān lìng gài mǐn shì.
叚龜龍《涼州記》曰：呂光太安三年，白雀巢陽川令蓋敏室。

guō pú dòng lín yuē: chéng xiàng fǔ yǒu chú jī, què jí qí bèi, qū zhī qù fù lái, rú cǐ zài sān, lìng pú zhàn zhī, yuē: cǐ jìn wáng jí zuò zhī jiàn yě.
郭璞《洞林》曰：丞相府有雛雞，雀集其背，驅之去復來，如此再三，令璞占之，曰：此晉王即祚之漸也。

yàn shū yuē: mǐn dì shí, yǒu yì què, sù zhì lǜ shǒu, jí yú duān mén dōng shù, qī xiáng èr xún ér qù, xià sì yuè, yǐ yì què gù, dà shè, míng dōng yuán bái què.
《燕書》曰：愍帝時，有異雀，素質綠首，集於端門東樹，棲翔二旬而去，夏四月，以異雀故，大赦，名東園白雀。

yàn
◇燕

lǚ shì chūn qiū yuē: yǒu é tài píng yù lǎn jiǔ bǎi èr shí èr zuò sōng. shì yǒu èr yì nǚ, wèi jiǔ chéng zhī tái, dì lìng yàn wǎng yè míng, èr nǚ ài ér zhēng bó zhī, fù yǐ yù kuāng, shǎo xuǎn ér shì zhī, yàn yí èr luǎn, běi fēi bù fǎn, èr nǚ zuò gē, shǐ yí běi yīn.
《呂氏春秋》曰：有娥［《太平御覽》九百二十二作娀。］氏有二佚女，為九成之台，帝令燕往夜鳴，二女愛而爭博之，覆以玉筐，少選而視之，燕遺二卵，北飛不返，二女作歌，始遺北音。

tián qiú zǐ yuē: shǎo hào zhī shí, chì yàn yī yǔ ér fēi, jí shǎo hào shì zhī hù, yí qí dān shū.
田俅子曰：少昊之時，赤燕一羽而飛，集少昊氏之戶，遺其丹書。

hàn shū míng chén zòu yuē: chéng xiàng xuē xuān duì yuē: mào líng qǐn shàng shí rì, xuán niǎo lái jí, tǔ suǒ hán dà dòu, zǐ hēi sè, áo xiáng diàn shàng, cǐ bì xià yǒng yǔ tiān wú jí, tiān xià xìng shèn.
《漢書·名臣奏》曰：丞相薛宣對曰：茂陵寢上食日，玄鳥來集，吐所含大豆，紫黑色，翱翔殿上，此陛下永與天無極，天下幸甚。

wáng wēi bié chuán yuē: shí yǒu bái yàn lái xiáng, bèi lìng wèi fù.
王威別傳曰：時有白燕來翔，被令為賦。

sòng yuán jiā qǐ jū zhù yuē: yuán nián qī yuè, yǒu bái yàn jí yú qí jùn, yóu xiáng tíng yǔ, jīng jiǔ yuè nǎi qù, zhòng yàn yì suí, jǐn yǒu shù qiān.
宋元嘉起居注曰：元年七月，有白燕集於齊郡，游翔庭宇，經九月乃去，眾燕翼隨，僅有數千。

jiū
◇鳩

ruì yīng tú yuē: jiū chéng tāng shí lái, wáng zhě yǎng qí lǎo, zūn dào dé, bù yǐ xīn shī jiù, zé zhì, yī běn yuē: chéng wáng shí lái.
《瑞應圖》曰：鳩成湯時來，王者養耆老，尊道德，不以新失舊，則至，一本曰：成王時來。

gǔ jīn zhù yuē: píng dì yuán shǐ sān nián, jì nán jiū shēng bái zǐ.
《古今注》曰：平帝元始三年，濟南鳩生白子。

wú lù yuē: chì wū shí èr nián bā yuè, bái jiū jiàn zhāng ān.
《吳錄》曰：赤烏十二年八月，白鳩見章安。

zhì
◇雉

xiào jīng yuán shén qì yuē: zhōu chéng wáng shí, yuè shang xiàn bái zhì, qù jīng shī sān wàn lǐ, wáng zhě jì sì bù xiāng yú, yàn shí yī fú yǒu jié, zé zhì.
《孝經援神契》曰：周成王時，越裳獻白雉，去京師三萬里，王者祭祀不相逾，宴食衣服有節，則至。

yòu yuē: dé zhì niǎo shòu, gù zhì bái shǒu, fēi fáng bù piān, gù bái zhì yīng.
又曰：德至鳥獸，故雉白首，［妃房不偏，故白雉應。］

shàng shū yuē: gāo zōng róng rì, yuè yǒu gòu zhì, zǔ jǐ yuē: wéi xiān gé wáng, zhèng jué shì, yán zhì dào zhī wáng, zāo biàn yì, zhèng qí shì ér yì zì xiāo yě. nǎi xùn yú wáng yuē: wéi tiān jiān xià mín, diǎn jué yì, zǔ jǐ jì yán, suì yǐ dào xùn jiàn wáng yě, yán tiān xià shì mín, yǐ yì wèi cháng yě. chūn qiū gǎn jīng fú yuē: wáng zhě páng liú sì biǎo, zé bái zhì jiàn.
《尚書》曰：高宗肜日，越有雊雉，祖己曰：惟先格王，正厥事，［言至道之王，遭變異，正其事而異自消也。］乃訓於王曰：惟天監下民，典厥義，［祖己既言，遂以道訓諫王也，言天下視民，以義為常也。］春秋感精符曰：王者旁流四表，則白雉見。

yòu yuē: lǔ zhāo gōng shí, zhì xián huán rù, zhì zhī wèi yán dì yě, yù zhāo gōng dì wèi jì shì rù zhī wèi jūn yě.
又曰：魯昭公時，雉銜環入，［雉之為言弟也，喻昭公弟為季氏入之為君也。］

hàn shū: píng dì yuán shǐ yuán nián chūn, yuè shang zhòng yì, xiàn bái zhì yī, hēi zhì èr, zhào shǐ sān gōng yǐ jiàn zōng miào.
《漢書》：平帝元始元年春，越裳重譯，獻白雉一，黑雉二，詔使三公以薦宗廟。

wèi lüè yuē: wén dì yù shòu chán, jùn guó zòu bái zhì shí jiǔ jiàn.
《魏略》曰：文帝欲受禪，郡國奏白雉十九見。

wèi zhì wén jì yuē: yán kāng yuán nián sì yuè, ráo ān xiàn yán bái zhì jiàn.
《魏志·文紀》曰：延康元年四月，饒安縣言白雉見。

mǎ
◇馬

ruì yīng tú yuē: yù mǎ zhě, wáng zhě qīng míng zūn xián zé zhì, yī běn yuē: yù zé mǎ zhě, shī kuàng shí lái.
《瑞應圖》曰：玉馬者，王者清明尊賢則至，一本曰：玉澤馬者，師曠時來。

yòu yuē: wáng zhě shùn shí ér zhì shì, yīn shí ér zhì dào, zé lái.
又曰：王者順時而制事，因時而治道，則來。

téng huáng zhě, shén mǎ yě, qí sè huáng, wáng zhě dé yù sì fāng zé zhì, yī míng jí guāng, chéng zhī shòu sān qiān suì, cǐ mǎ wú sǐ shí.
騰黃者，神馬也，其色黃，王者德御四方則至，一名吉光，乘之壽三千歲，此馬無死時。

yòu yuē: chéng huáng, wáng zhě yú fú yǒu dù zé chū, yǎo niǎo zhě, shén mǎ yě, yǔ fēi tù tóng, yǐ míng jūn yǒu dé zé zhì yě.
又曰：乘黃，王者輿服有度則出，騕褭者，神馬也，與飛兔同，以明君有德則至也。

yòu yuē: fēi tù zhě, xíng sān wàn lǐ, yǔ zhì shuǐ tǔ, qín láo lì nián, jiù mín zhī hài, tiān yīng qí dé zé zhì, jué tí zhě, hòu tǔ zhī shòu yě, zì néng yán yǔ, wáng zhě rén xiào yú mín zé chū, yǔ zhì shuǐ yǒu gōng ér lái.
又曰：飛兔者，行三萬里，禹治水土，勤勞歷年，救民之害，天應其德則至，駃蹄者，后土之獸也，自能言語，王者仁孝於民則出，禹治水有功而來。

yòu yuē: lóng mǎ zhě, rén mǎ, hé shuǐ zhī jīng yě, gāo bā chǐ wǔ cùn, zhǎng jǐng, gé shàng yǒu yì, páng chuí máo, míng shēng jiǔ yīn, yǒu míng wáng zé jiàn, yī běn yuē: wáng zhě bù chǔ mǎ, zé lóng mǎ chéng huáng zé mǎ zhū máo bìng jí.
又曰：龍馬者，仁馬，河水之精也，高八尺五寸，長頸，骼上有翼，旁垂毛，鳴聲九音，有明王則見，一本曰：王者不儲馬，則龍馬乘黃澤馬朱髦並集。

lǐ dòu wēi yí yuē: jūn chéng huǒ ér wáng zhě, qí zhèng sòng píng, zé nán hǎi shū yǐ jùn tài píng yù lǎn bā bǎi jiǔ shí sān zuò bó. mǎ.
《禮斗威儀》曰：君乘火而王者，其政訟平，則南海輸以駿［《太平御覽》八百九十三作駮。］馬。

shàng shū zhōng hòu yuē: yáo shí, lóng mǎ xián jiǎ, chì wén lǜ sè, lín tán shàng, jiǎ shì guī, guǎng mào jiǔ chǐ, yuán lǐ píng shàng, wǔ sè, wén yǒu liè xīng zhī fēn, dòu zhèng zhī dù, dì wáng lù jì zhī shù, shì jù dì wáng bù.
《尚書·中候》曰：堯時，龍馬銜甲，赤文綠色，臨壇上，甲似龜，廣袤九尺，圓理平上，五色，文有列星之分，斗政之度，帝王錄紀之數，［事具帝王部。］

zhōu shū yuē: quǎn róng wén mǎ, chì liè bái shēn, mù ruò huáng jīn, míng yuē gǔ àn dāng zuò jí. huáng zhī chéng, chéng wáng shí lái xiàn yě.
周書曰：犬戎文馬，赤鬛白身，目若黃金，名曰古［按當作吉。］黃之乘，成王時來獻也。

huái nán zǐ yuē: tiān xià yǒu dào, fēi huáng fú zào.
《淮南子》曰：天下有道，飛黃服皂。

yòu yuē: huáng dì shí, fēi huáng fú zào yě.
又曰：黃帝時，飛黃服皂也。

hàn shū yuē: wǔ dì yuán dǐng sì nián, mǎ chū wò wā shuǐ zhōng, zuò tiān mǎ zhī gē.
《漢書》曰：武帝元鼎四年，馬出渥窪水中，作天馬之歌。

bái lù
◇白鹿

xiào jīng yuán shén qì yuē: dé zhì niǎo shòu, zé bái lù jiàn.
《孝經援神契》曰：德至鳥獸，則白鹿見。

ruì yīng tú yuē: tiān lù zhě, chún shàn zhī shòu yě, dào bèi zé bái lù jiàn, wáng zhě míng huì jí xià zé jiàn.
《瑞應圖》曰：天鹿者，純善之獸也，道備則白鹿見，王者明惠及下則見。

mìng lì xù yuē: huáng shén jià liù fēi lù, zhí sān bǎi suì.
《命歷序》曰：皇神駕六飛鹿，值三百歲。

lǐ dòu wēi yí yuē: jūn chéng shuǐ ér wáng, qí zhèng píng, zé běi hǎi shū bái lù.
《禮斗威儀》曰：君乘水而王，其政平，則北海輸白鹿。

dōng guān hàn shū àn dāng zuò jì. yuē, zhāng dì yuán hé èr nián, bái lù jiàn.
《東觀漢書［按當作記。］曰》，章帝元和二年，白鹿見。

yòu, ān dì yán guāng sān nián, yǐng chuān shàng yán, bái lù jiàn.
又，安帝延光三年，潁川上言，白鹿見。

wèi lüè yuē: wén dì yù shòu chán, jùn guó zòu bái lù shí jiǔ jiàn.
《魏略》曰：文帝欲受禪，郡國奏白鹿十九見。

jìn qǐ jū zhù yuē: tài yuán shí liù nián, yù zhāng tài shǒu fàn níng, xiàn bái lù yī tóu, èr shí nián, jīng zhōu sòng bái lù, jìn cháo bái lù shù jiàn zhū jùn.
晉《起居注》曰：太元十六年，豫章太守范甯，獻白鹿一頭，二十年，荊州送白鹿，晉朝白鹿數見諸郡。

hú
◇狐

ruì yīng tú yuē: jiǔ wěi hú zhě, liù hé yī tóng zé jiàn, wén wáng shí, dōng yí guī zhī, yī běn yuē: wáng zhě bù qīng yú sè zé zhì.
《瑞應圖》曰：九尾狐者，六合一同則見，文王時，東夷歸之，一本曰：王者不傾於色則至。

hé tú yuē: bái dì shēng, xiān zhì bái hú.
《河圖》曰：白帝生，先致白狐。

zhōu shū yuē: chéng wáng shí, qīng qiū xiàn hú jiǔ wěi.
《周書》曰：成王時，青丘獻狐九尾。

lǐ dòu wēi yí yuē: jūn chéng huǒ ér wáng, qí zhèng sòng píng, nán hǎi shū yǐ wén hú, shàng shū dà chuán yuē: wén wáng jū yǒu lǐ, sàn yí shēng zhī xī hǎi zhī bīn, qǔ bái hú qīng hàn xiàn zhòu, zhòu dà yuè, hàn, zhǎng máo yě, liù tāo dé qīng hú, bān gù yōu tōng fù zhù yuē: sàn yí shēng zhì wú, dé jiǔ wěi hú, yǐ xiàn zhòu yě.
《禮斗威儀》曰：君乘火而王，其政訟平，南海輸以文狐，《尚書大傳》曰：文王拘羑里，散宜生之西海之濱，取白狐青翰獻紂，紂大悅，［翰，長毛也，六韜得青狐，班固幽通賦注曰：散宜生至吳，得九尾狐，以獻紂也。］

chūn qiū yùn dòu shū yuē: jī xīng dé zé hú jiǔ wěi.
春秋運斗樞曰：機星得則狐九尾。

qián tán bā yuē: bái hú zhì, guó mín lì, bù zhì, xià jiāo zì.
《潛潭巴》曰：白狐至，國民利，不至，下驕恣。

shān hǎi jīng yuē: wǔ dū zhī shān, hēi shuǐ chū yān, qí shàng yǒu xuán hú, péng wěi, péng, dà.
《山海經》曰：武都之山，黑水出焉，其上有玄狐，蓬尾，［蓬，大。］

xiào jīng yuán shén qì yuē: dé zhì niǎo shòu, zé hú jiǔ wěi.
孝經援神契曰：德至鳥獸，則狐九尾。

lǚ shì chūn qiū yuē: yǔ nián sān shí wèi qǔ, xíng tú shān, kǒng shí mù shī sì, cí yuē: wú zhī qǔ, bì yǒu yīng yě, nǎi yǒu bái hú jiǔ wěi ér zào yú yǔ, yǔ yuē: bái zhě, wú fú yě, jiǔ wěi zhě, qí zhèng yě, yú shì tú shān rén gē yuē: suī suī bái hú, jiǔ wěi páng páng, chéng yú jiā shì, wǒ dōu yōu chāng, yú shì qǔ tú shān nǚ.
《呂氏春秋》曰：禹年三十未娶，行塗山，恐時暮失嗣，辭曰：吾之娶，必有應也，乃有白狐九尾而造於禹，禹曰：白者，吾服也，九尾者，其證也，於是塗山人歌曰：綏綏白狐，九尾龐龐，成於家室，我都攸昌，於是娶塗山女。

dōng guān hàn jì yuē: zhāng dì yuán hé èr nián, jiǔ wěi hú jiàn.
《東觀漢記》曰：章帝元和二年，九尾狐見。

gǔ jīn zhù yuē: zhāng dì yuán hé èr nián, bái hú jiǔ wěi jiàn xìn dōu, wèi lüè yuē: wén dì yù shòu chán, jùn guó zòu jiǔ wěi hú jiàn yú qiào chén.
《古今注》曰：章帝元和二年，白狐九尾見信都，《魏略》曰：文帝欲受禪，郡國奏九尾狐見於譙陳。

tù
◇兔

ruì yīng tú yuē: wáng zhě ēn jiā qí lǎo, zé bái tù jiàn, yī běn yuē: wáng zhě yīng shì jí zé jiàn, chì tù zhě, wáng zhě dé mào zé jiàn.
《瑞應圖》曰：王者恩加耆老，則白兔見，一本曰：王者應事疾則見，赤兔者，王者德茂則見。

gǔ jīn zhù yuē: chéng dì jiàn píng yuán nián, shān yáng dé bái tù, mù chì rú zhū.
《古今注》曰：成帝建平元年，山陽得白兔，目赤如朱。

dōng guān hàn jì yuē: zhāng dì yuán hé èr nián, bái tù jiàn.
《東觀漢記》曰：章帝元和二年，白兔見。

yòu yuē: yǒng kāng yuán nián, xī hé yán bái tù jiàn.
又曰：永康元年，西河言白兔見。

shí lè chuán yuē: zhuāng tài píng yù lǎn jiǔ bǎi líng qī yǐn jìn shū zuò chá. píng mín shī huān, shàng hēi tù, lìng yuē: àn jì yīng bái tù wèi ruì, cǐ hēi tù yuē xiáng, wài jiǎn diǎn jiù, yì zhě yǐ wèi hēi tù jiàn, shuǐ dé zhī xiáng, wǎng gōng sūn chén yǐ wèi hàn jiā tǔ xíng, dāng yǒu huáng lóng wèi ruì, hòu huáng lóng jiàn yú chéng jì, suì cóng tǔ dé, jīn dà zhào gé mìng, yǐ shuǐ shòu jīn, fū tù yīn shòu, xuán shuǐ sè, hēi sè jiàn, yǐ biǎo yīng xíng, yǐ tuī zhī, hēi tù shàng yīng.
石勒傳曰：莊［《太平御覽》九百零七引晉書作茬。］平民師懽，上黑兔，令曰：按記應白兔為瑞，此黑兔曰祥，外撿典舊，議者以為黑兔見，水德之祥，往公孫臣以為漢家土行，當有黃龍為瑞，後黃龍見於成紀，遂從土德，今大趙革命，以水受金，夫兔陰獸，玄水色，黑色見，以表應行，以推之，黑兔上應。

zōu yú
◇騶虞

ruì yīng tú yuē: bái hǔ zhě, rén ér bù hài, wáng zhě bù bào nüè, ēn jí xíng wěi zé jiàn.
《瑞應圖》曰：白虎者，仁而不害，王者不暴虐，恩及行葦則見。

máo shī yuē: xū jiē hū zōu yú, yì shòu yě, bái hǔ hēi wén, bù shí shēng wù, yǒu zhì xìn zhī dé, zé yīng zhī ér lái.
《毛詩》曰：吁嗟乎騶虞，［義獸也，白虎黑文，不食生物，有至信之德，則應之而來。］

hé tú kuò dì xiàng yuē: lìng zī yě zhōng yǒu yù hǔ, chén míng léi shēng, shèng rén gǎn qī zhī xìng.
《河圖括地象》曰：令訾野中有玉虎，晨鳴雷聲，聖人感期之興。

xiào jīng yuán shén qì yuē: dé zhì niǎo shòu, bái hǔ jiàn.
《孝經援神契》曰：德至鳥獸，白虎見。

chūn qiū yǎn yì àn dāng zuò kǒng. tú yuē: tāng dì qī shí, nèi huái shèng míng, bái hǔ xì cháo.
春秋演義［按當作孔。］圖曰：湯地七十，內懷聖明，白虎戲朝。

chūn qiū yuán mìng bāo yuē: yáo wèi tiān zǐ, jì qiū xià xún, mèng bái hǔ yí wú mǎ zhuó tài píng yù lǎn sān bǎi jiǔ shí qī zuò huì. zi, qí mǔ yuē fú shǐ, shēng gāo qiū, dǔ bái hǔ, shàng yǒu yún gǎn jǐ, shēng gāo yáo, suǒ fú shǐ wèn zhī, rú yáo yán, míng yú xíng fǎ, zuì cì zhōng shǐ, gù lì gāo yáo wèi dà lǐ.
《春秋元命包》曰：堯為天子，季秋下旬，夢白虎遺吾馬啄［《太平御覽》三百九十七作喙。］子，其母曰扶始，升高丘，睹白虎，上有雲感己，生皋陶，索扶始問之，如堯言，明於刑法，罪次終始，故立皋陶為大理。

wèi lüè yuē: wén dì yù shòu chán, jùn guó shàng yán, bái hǔ èr shí qī jiàn.
《魏略》曰：文帝欲受禪，郡國上言，白虎二十七見。

wáng yǐn jìn shū yuē: tài kāng liù nián, jīng zhōu sòng liǎng zú hǔ, shí shàng shū láng suǒ jìng, yì chēng bàn hǔ, bó lìng tāng qiú jí běn zuò shì. wáng qián tāng qiú jí běn zuò quán. wèi wén yuē: bān bān bái hǔ, guān mén jīng chǔ, sūn wú bù chěng, jīn huáng hè nù.
王隱《晉書》曰：太康六年，荊州送兩足虎，時尚書郎索靖，議稱半虎，博令［湯球輯本作士。］王鈐［湯球輯本作銓。］為文曰：般般白虎，觀亹荊楚，孫吳不逞，金皇赫怒。

zhōng xìng zhēng xiáng shuō yuē: tiān xià tài píng, zé zōu yú jiàn, zōu yú zhě, rén shòu yě, zhuàng rú bái hǔ ér hēi wén, qí wěi cān bèi, xī zhào gōng huà xíng shǎn xī zhī guó, ér zōu yú yīng.
中興徵祥說曰：天下太平，則騶虞見，騶虞者，仁獸也，狀如白虎而黑文，其尾參倍，昔召公化行陝西之國，而騶虞應。

yòu yuē: wáng zhě rén ér bù hài, zé bái hǔ jiàn, bái hǔ zhuàng rú hǔ ér bái sè, xiào zé fēng xìng, hào shēn rú yún, ér wú zá zhě shì yě, jìn dài suǒ wèi bái hǔ zhě, bèi bān ér hǔ wén, ěr yǎ suǒ wèi biāo hǔ zhě yě.
又曰：王者仁而不害，則白虎見，白虎狀如虎而白色，嘯則風興，皜身如雲，而無雜者是也，近代所謂白虎者，背斑而虎文，爾雅所謂彪虎者也。

sòng hòu hàn cài yōng wǔ líng sòng yuē: dà liáng chéng jīng, bái hǔ yòng shēng, sī ruì xìn lì, rào yú yuán jiōng.
【頌】後漢蔡邕五靈頌曰：大梁乘精，白虎用生，思叡信立，繞於垣坰。

wú xuē zōng sòng yuē: wǎn wǎn bái hǔ, yōu rén shì chóng, jī bù qīn bào, kùn bù gǎi róng, liǎn wēi yáng dé, kǎi tì zhī fēng, shèng dé jí shèng, zōu yú nǎi zhāng.
吳薛綜頌曰：婉婉白虎，優仁是崇，飢不侵暴，困不改容，斂威揚德，愷悌之風，聖德極盛，騶虞乃彰。

zàn jìn guō pú zōu yú zàn yuē: guài shòu wǔ cǎi, wěi cān yú shēn, jiǎo zú qiān lǐ, shū hū ruò shén, shì wèi zōu yú, shī tàn qí rén.
【贊】晉郭璞騶虞贊曰：怪獸五采，尾參於身，矯足千里，儵忽若神，是謂騶虞，詩嘆其仁。

bái láng
◇白狼

ruì yīng tú yuē: bái láng, wáng zhě rén dé míng zhé zé jiàn, yī běn yuē: wáng zhě jìn tuì, dòng zhǔn fǎ dù zé jiàn, zhōu xuān wáng shí, bái láng jiàn, quǎn róng miè.
《瑞應圖》曰：白狼，王者仁德明哲則見，一本曰：王者進退，動准法度則見，周宣王時，白狼見，犬戎滅。

shān hǎi jīng yuē: gài shān, shòu duō bái láng.
《山海經》曰：蓋山，獸多白狼。

shàng shū zhōng hòu yuē: tāng qiān bái láng, wò yǔ lù.
《尚書·中候》曰：湯牽白狼，握禹籙。

tián qiú zǐ yuē: shāng tāng wèi tiān zǐ, dōu yú bó, yǒu shén shǒu qiān bái láng, kǒu xián jīn gōu, ér rù tāng tíng.
田俅子曰：商湯為天子，都於亳，有神手牽白狼，口銜金鈎，而入湯庭。

zàn jìn guō pú bái láng zàn yuē: jiǎo jiǎo bái láng, yǒu dào zé yóu, yīng fú biàn zhì, nǎi xián líng gōu, wéi dé shì shì, chū yīn jiàn zhōu.
【贊】晉郭璞白狼贊曰：矯矯白狼，有道則游，應符變質，乃銜靈鈎，惟德是適，出殷見周。

bǐ jiān
◇比肩

ruì yīng tú yuē: bǐ jiān shòu zhě, wáng zhě dé jí yōu yǐn, guān guǎ dé suǒ zé zhì.
《瑞應圖》曰：比肩獸者，王者德及幽隱，鰥寡得所則至。

ěr yǎ yuē: xī fāng yǒu bǐ jiān shòu yān, yǔ qióng qióng jù xū bǐ, wèi qióng qióng jù xū niè gān cǎo, jí jué yǒu nán, qióng qióng jù xū fù ér zǒu, qí míng yuē jué.
《爾雅》曰：西方有比肩獸焉，與邛邛岠虛比，為邛邛岠虛齧甘草，即劂有難，邛邛岠虛負而走，其名曰蟨。

lǚ shì chūn qiū yuē: běi fāng yǒu shòu, míng jué, shǔ qián ér tù hòu.
《呂氏春秋》曰：北方有獸，名蟨，鼠前而兔後。

zàn jìn guō pú bǐ jiān shòu zàn yuē: jué yǔ jù xū, zhà tù zhà shǔ, zhǎng duǎn xiāng jì, bǐ wǒ jù jǔ, yǒu ruò zì rán, tóng xīn gòng lǚ.
【贊】晉郭璞比肩獸贊曰：蟨與岠虛，乍兔乍鼠，長短相濟，彼我俱舉，有若自然，同心共膂。

guī
◇龜

lóng yú hé tú yuē: yáo shí, yǔ qún chén xián zhì dào cuì guī zhī chuān, dà guī fù tú lái tóu yáo, yáo chì chén xià xiě qǔ, gào ruì yīng, xiě bì, guī hái shuǐ zhōng.
《龍魚河圖》曰：堯時，與群臣賢智到翠媯之川，大龜負圖來投堯，堯敕臣下寫取，告瑞應，寫畢，龜還水中。

huáng dì chū jūn jué yuē: dì fá chī yóu, nǎi shuì, mèng xī wáng mǔ qiǎn dào rén, pī xuán hú zhī qiú, yǐ fú shòu zhī yuē: tài yī zài qián, tiān yī bèi hòu, hé chū fú xìn, zhàn jí kè yǐ, huáng dì wù, sī qí fú, bù néng xī yì, yǐ gào fēng hòu lì mù, fēng hòu lì mù yuē: cǐ bīng yīng yě, zhàn bì zì shèng, lì mù yǔ huáng dì jù dào shèng shuǐ zhī cè, lì tán, jì yǐ dà láo, yǒu xuán guī xián fú, cóng shuǐ zhōng chū, zhì tán zhōng ér qù, huáng dì zài bài qǐ shǒu, shòu fú shì zhī, nǎi suǒ mèng dé fú yě, guǎng sān cùn, biǎo yī chǐ, yú shì huáng dì bèi zhī yǐ zhēng, jí rì qín chī yóu.
《黃帝出軍決》曰：帝伐蚩尤，乃睡，夢西王母遣道人，披玄狐之裘，以符授之曰：太一在前，天一備後，河出符信，戰即剋矣，黃帝寤，思其符，不能悉憶，以告風后力牧，風后力牧曰：此兵應也，戰必自勝，力牧與黃帝俱到盛水之側，立壇，祭以大牢，有玄龜銜符，從水中出，置壇中而去，黃帝再拜稽首，受符視之，乃所夢得符也，廣三寸，表一尺，於是黃帝備之以征，即日禽蚩尤。

shàng shū zhōng hòu yuē: yáo chén bì yú luò, xuán guī fù shū chū, bèi jiǎ chì wén chéng zì, zhǐ tán. yòu chén bì yú hé, hēi guī chū wén tí.
《尚書·中候》曰：堯沉璧於雒，玄龜負書出，背甲赤文成字，止壇。又沉璧於河，黑龜出文題。

yòu yuē: zhōu gōng chén bì, xuán guī qīng chún cāng guāng, kè bèi jiǎ, zhǐ yú tán.
又曰：周公沉璧，玄龜青純倉光，刻背甲，止於壇。

lǐ dòu wēi yí yuē: jūn chéng tǔ ér wáng, zé guī bèi wén ér jiàn.
《禮斗威儀》曰：君乘土而王，則龜被文而見。

chūn qiū yùn dòu shū yuē: yù héng xīng dé, bǎi shòu lǜ wǔ, líng guī yuè.
《春秋運斗樞》曰：玉衡星得，百獸率舞，靈龜躍。

guǎn zǐ yuē: guī shēng yú shuǐ, fā zhī yú huǒ, gù wèi nán fāng wù, wèi huò fú yě.
《管子》曰：龜生於水，發之於火，故為南方物，為禍福也。

wèi lüè yuē: wén dì yù shòu chán, shén guī chū yú líng chí.
《魏略》曰：文帝欲受禪，神龜出於靈池。

jìn qǐ jū zhù yuē: yǒng jiā liù nián, yù guī chū bà shuǐ.
晉《起居注》曰：永嘉六年，玉龜出灞水。

sūn shì ruì tú yuē: guī zhě shén yì zhī jiè chóng yě, xuán cǎi wǔ sè, shàng lóng xiàng tiān, xià píng xiàng dì, shēng sān bǎi suì, yóu yú qú yè zhī shàng, sān qiān suì shàng zài shī cóng zhī xià, míng jí xiōng, bù piān bù dǎng, wéi yì shì cóng, wáng zhě wú piān wú dǎng, zūn yòng qí lǎo, bù shī gù jiù, zé chū, yī běn yuē: dé zé zhàn kuì, yú liè cóng, zé chū.
《孫氏瑞圖》曰：龜者神異之介蟲也，玄采五色，上隆象天，下平象地，生三百歲，游於蕖葉之上，三千歲尚在蓍叢之下，明吉凶，不偏不黨，唯義是從，王者無偏無黨，尊用耆老，不失故舊，則出，一本曰：德澤湛潰，漁獵從，則出。

yòu yuē: yǔ bēi gōng shì zé chū, wén wáng shí yì chū.
又曰：禹卑宮室則出，文王時亦出。

biǎo wú xiè chéng biǎo yuē: fú dǔ líng guī chū yú huì jī zhāng ān, chén wén líng guī gào fú, wǔ sè càn zhāng, zé jīn zé yù, bèi yīn xiàng yáng.
【表】吳謝承表曰：伏睹靈龜出於會稽章安，臣聞靈龜告符，五色粲彰，則金則玉，背陰向陽。

liáng liú xiào yí wèi shǐ xìng wáng shàng máo guī biǎo yuē: chén wén jiā ruì wǔ líng, jì zhe fāng cè, gù xiū míng qiān zài, kě dé ér chuán, shì yǐ xuán cài chì wén, lái biǎo xuān huáng zhī zhèng, shén guī qīng chún, yòng xiǎn jī gōng zhī dé, chū zì jiāng ān, shí hé qiān yí zhī qìng, jiǎ shēng cuì, níng fēi xiāo zhī zhēng, shí huáng jiā zhī jù ruì, shù mín zhī xiū xìng.
梁劉孝儀為始興王上毛龜表曰：臣聞嘉瑞五靈，既著方策，故休名千載，可得而傳，是以玄蔡赤文，來表軒黃之政，神龜青純，用顯姬公之德，出自江安，寔荷謙夷之慶，甲生□毳，寧非銷□之徵，實皇家之巨瑞，庶民之休幸。

qǐ liáng qiū chí wèi fàn yún xiè shì máo guī qǐ yuē: xuán jiǎ yīng yú jī zhǔ, qīng rán fú yú xià shì, áo xiáng juǎn ěr zhī yīn, fú yóu lián yè zhī shàng, cáng cǎi qiān zài, xiàn zhuàng yī zhāo, sī chéng bì xià zhì dé dòng tiān, qióng shén wèi huà, gù néng bǎo ruì kāi tú, zhēn xiáng yìng dié, jiān chū fān jī, jì zhǒng jiāo diān.
【啟】梁丘遲為范雲謝示毛龜啟曰：玄甲應於姬渚，青髯符於夏室，翱翔卷耳之陰，浮游蓮葉之上，藏采千載，獻狀一朝，斯誠陛下至德動天，窮神為化，故能寶瑞開圖，珍祥映諜，間出蕃畿，繼踵郊甸。

suí jiāng zǒng shàng máo guī qǐ yuē: chén wén shèng wáng shòu mìng, yǐ dài shào xìng, rì yuè jīng míng zhī zhuàng, yān yún làn màn zhī cǎi, shén dǐng chū yú fén yīn, bǎo yù kāi yú zhāng yē, líng shān ào zé, huì mù chéng zhǐ, jìng hǎi chéng bō, lín jiè tí fú, mí bù xiǎn fú ruì yǐ gù hóng jī, zhào zhēng xiáng yǐ guāng yǒng shì zhě yě, yǐng hé sì líng, guāng fēn wǔ sè, huái xīng bào yuè, fù zì xián tú.
隋江總上毛龜啟曰：臣聞聖王受命，以代紹興，日月精明之狀，煙雲爛漫之采，神鼎出於汾陰，寶玉開於張掖，靈山奧澤，卉木呈祉，靜海澄波，鱗介提福，靡不顯符瑞以固鴻基，肇徵祥以光永世者也，影合四靈，光分五色，懷星抱月，負字銜圖。

yú
◇魚

ěr yǎ yuē: dōng fāng yǒu bǐ mù yú, bù bǐ bù xíng, qí míng yuē yú yè.
《爾雅》曰：東方有比目魚，不比不行，其名曰〈魚枼〉。

dì wáng shì jì yuē: huáng dì chū yóu luò shuǐ zhī shàng, jiàn dà yú, shā wǔ néng shēng yǐ jiào zhī, tiān nǎi shén yǔ, qī rì qī yè, yú liú yú hǎi, shǐ dé tú shū, jīn hé tú dì shì méng zhī piān shì yě.
《帝王世紀》曰：黃帝出遊洛水之上，見大魚，殺五能牲以醮之，天乃甚雨，七日七夜，魚流於海，始得圖書，今河圖帝視萌之篇是也。

shàng shū zhōng hòu yuē: huán gōng yù fēng tài shān, guǎn zhòng yuē: xī zhě shèng wáng gōng chéng dào gé, fú ruì chū, nǎi fēng tài shān, jīn bǐ mù zhī yú bù zhì, fèng lín bù zhēn, wèi kě fēng yě.
《尚書·中候》曰：桓公欲封泰山，管仲曰：昔者聖王功成道格，符瑞出，乃封泰山，今比目之魚不至，鳳麟不臻，未可封也。

ruì yīng tú yuē: bǐ mù yú zhě, wáng zhě míng dé zé jiàn.
《瑞應圖》曰：比目魚者，王者明德則見。

shǐ jì yuē: wǔ wáng dù hé, zhōng liú, bái yú yuè rù zhōu zhōng, yú zhě jiè lín zhī wù, bīng xiàng, bái zhě yīn jiā zhī zhèng, yán yǐ yīn zhī bīng zhòng yǔ zhōu zhī xiàng yě. wǔ wáng fǔ qǔ yǐ jì.
《史記》曰：武王渡河，中流，白魚躍入舟中，［魚者介鱗之物，兵象，白者殷家之政，言以殷之兵眾與周之象也。］武王俯取以祭。

hàn shū yuē: xuān dì yuán kāng sì nián, shén yú wǔ hé.
《漢書》曰：宣帝元康四年，神魚舞河。

wèi zhì yuē: wén dì yù shòu chán, chì yú yóu yú lù.
《魏志》曰：文帝欲受禪，赤魚游於露。

zàn jìn guō pú bǐ mù yú zàn yuē: bǐ mù zhī lín, bié hào wáng yú, suī yǒu èr piàn, qí shí yī yú, xié bù néng mì, lí bù wèi shū.
【贊】晉郭璞比目魚贊曰：比目之鱗，別號王餘，雖有二片，其實一魚，協不能密，離不為疏。

biǎo jìn wáng sù hè ruì yīng biǎo yuē: fú chéng zǔ miào wén zhāo miào, yú shēng yú dǐng, chén wén yì zhōng fú tuàn yuē: xìn jí tún yú, yán zhōng hé chéng xìn zhī dé, xià jí tún yú, zé wú suǒ bù jí.
【表】晉王肅賀瑞應表曰：伏承祖廟文昭廟，魚生於鼎，臣聞易中孚彖曰：信及豚魚，言中和誠信之德，下及豚魚，則無所不及。

dǐng
◇鼎

yì yuē: dǐng yuán jí, hēng, qí tuàn yuē: dǐng xiàng yě, shèng rén yǐ xiǎng shàng dì.
《易》曰：鼎元吉，亨，其彖曰：鼎象也，聖人以享上帝。

sūn shì ruì yīng tú yuē: shén dǐng zhě, zhì wén jīng yě, zhī jí xiōng cún wáng, néng qīng néng zhòng, néng xī néng xíng, bù zhuó ér fèi, bù jí zì yíng, zhōng shēng wǔ wèi, xī huáng dì zuò dǐng, xiàng tài yī, yǔ zhì shuǐ, shōu tiān xià měi tóng, yǐ wèi jiǔ dǐng, xiàng jiǔ zhōu, wáng zhě xìng zé chū, shuāi zé qù.
孫氏《瑞應圖》曰：神鼎者，質文精也，知吉凶存亡，能輕能重，能息能行，不灼而沸，不汲自盈，中生五味，昔黃帝作鼎，象太一，禹治水，收天下美銅，以為九鼎，象九州，王者興則出，衰則去。

guī cáng zhàn yuē: dǐng yǒu huáng ěr, lì dé zhān lǐ.
歸藏占曰：鼎有黃耳，利得鱣鯉。

zuǒ chuán yuē: chǔ zi fá lù hún zhī róng, suì zhì yú luò, guān bīng yú zhōu jiāng, dìng wáng shǐ wáng sūn mǎn láo chǔ zi, chǔ zi wèn dǐng zhī dà xiǎo qīng zhòng yān, duì yuē: zài dé bù zài dǐng, xī xià zhī fāng yǒu dé yě, yuǎn fāng tú wù, gòng jīn jiǔ mù, zhù dǐng xiàng wù, bǎi wù ér wèi zhī bèi, shǐ rén zhī shén jiān, gù mín rù chuān zé shān lín, bù féng bù ruò, chī mèi wǎng liǎng, mò néng féng zhī, xié yú shàng xià, yǐ chéng tiān xiū, jié yǒu hūn dé, dǐng qiān yú shāng, zài sì liù bǎi, shāng zhòu bào nüè, dǐng qiān yú zhōu, chéng wáng dìng dǐng yú jiá rǔ, bo shì sān shí, bo nián qī bǎi, tiān suǒ mìng yě, zhōu dé suī shuāi, tiān mìng wèi gǎi, dǐng zhī qīng zhòng, wèi kě wèn yě.
《左傳》曰：楚子伐陸渾之戎，遂至於雒，觀兵於周疆，定王使王孫滿勞楚子，楚子問鼎之大小輕重焉，對曰：在德不在鼎，昔夏之方有德也，遠方圖物，貢金九牧，鑄鼎象物，百物而為之備，使人知神奸，故民入川澤山林，不逢不若，魑魅魍魎，莫能逢之，協於上下，以承天休，桀有昏德，鼎遷於商，載祀六百，商紂暴虐，鼎遷於周，成王定鼎於郟鄏，卜世三十，卜年七百，天所命也，周德雖衰，天命未改，鼎之輕重，未可問也。

shǐ jì yuē: huáng dì cǎi shǒu shān tóng, zhù dǐng yú jīng shān xià, dǐng jì chéng, yǒu lóng chuí hú rán, xià yíng huáng dì, huáng dì shàng qí, qún chén hòu gōng cóng shàng zhě qī shí yú rén, lóng nǎi shǎng qù.
《史記》曰：黃帝采首山銅，鑄鼎於荊山下，鼎既成，有龍垂鬍髯，下迎黃帝，黃帝上騎，群臣後宮從上者七十餘人，龍乃上去。

yòu yuē: hàn wǔ dì shí, fén yīn wū jǐn, jǐn, wū míng. wèi mín cí wèi suī hòu tǔ, yíng páng, jiàn dì rú gōu zhuàng, bàng shì dé dǐng, yǐ lǐ yíng dǐng zhì gān quán, cóng xíng, shàng jiàn zhī, zhì zhōng shān, yàn wēn yǒu huáng yún gài yān, yǒu lù guò, shàng zì shè zhī, yīn yǐ jì zhī, zhì zhǎng ān, gōng qīng dài fū jiē yì, wèi zhī bǎo dǐng.
又曰：漢武帝時，汾陰巫錦，［錦，巫名。］為民祠魏睢后土，營旁，見地如鈎狀，棓視得鼎，以禮迎鼎至甘泉，從行，上薦之，至中山，晏溫有黃雲蓋焉，有鹿過，上自射之，因以祭之，至長安，公卿大夫皆議，謂之寶鼎。

jìn yáng chūn qiū yuē: xián kāng bā nián, gǔ chéng tài píng yù lǎn qī bǎi wǔ shí liù zuò chéng. xiàn mín liú guī, yè jiàn mén nèi yǒu guāng, qǔ de yù dǐng, yī wéi sì cùn, lú jiāng tài shǒu yǐ xiàn.
《晉陽春秋》曰：咸康八年，穀成［《太平御覽》七百五十六作城。］縣民留珪，夜見門內有光，取得玉鼎，一圍四寸，廬江太守以獻。

jìn qǐ jū zhù yuē: xián hé yuán nián, xuān chéng àn dāng zuò chéng. chūn gǔ xiàn shān méng, huò gǔ dǐng, kě shòu sān hú yú, qún chén bì hè.
晉《起居注》曰：咸和元年，宣成［按當作城。］春穀縣山甿，獲古鼎，可受三斛餘，群臣畢賀。

zàn jìn guō pú zàn yuē: jiǔ mù gòng jīn, dǐng chū xià hòu, hé wèi yǎng xián, yǐ wú huà yǒu, hè hè sān shì, jiàn yú fù sù.
【贊】晉郭璞贊曰：九牧貢金，鼎出夏後，和味養賢，以無化有，赫赫三事，鑑於覆蔌。

qǐ liáng liú xiào chuò sòng ruì dǐng yì xiāng guó liáng gōng qǐ yuē: shēng mù yóu huǒ zhī qín, jiā jiē jì shuò zhī huá, bái huán yín wèng zhī jī, sù zhì jīn chuán zhī ruì, zì tiān yòu zuò, bù wèi dìng yú jiá rǔ, xū qí suǒ zhǐ, fēi dú zài yú fén yīn.
【啟】梁劉孝綽送瑞鼎詣相國梁公啟曰：生木游火之禽，夾階紀朔之華，白環銀瓮之跡，素雉金船之瑞，自天宥祚，不為定於郟鄏，虛其所止，非獨在於汾陰。