strong lóng jiāo shé guī biē yú strong
龍 蛟 蛇 龜 鱉 魚

lóng
◇龍

shuō wén yuē: lóng, lín chóng zhī zhǎng, chūn fēn ér dēng tiān, qiū fēn ér rù chuān.
《說文》曰：龍，鱗蟲之長，春分而登天，秋分而入川。

guǎng yǎ yuē: yǒu lín yuē jiāo lóng, yǒu yì yuē yīng lóng, yǒu jiǎo yuē qiú lóng, wú jiǎo yuē chī lóng.
《廣雅》曰：有鱗曰蛟龍，有翼曰應龍，有角曰虬龍，無角曰螭龍。

shān hǎi jīng yuē: dà lè zhī yě, xià hòu qǐ yú cǐ chéng liǎng lóng.
《山海經》曰：大樂之野，夏後啟於此乘兩龍。

yòu yuē: zhōng shān zhī shén, míng yuē zhú lóng, shì wèi zhòu, míng wèi yè, shēn zhǎng sān qiān lǐ.
又曰：鍾山之神，名曰燭龍，視為晝，暝為夜，身長三千里。

yì yuē: yún xíng yǔ shī, pǐn wù liú xíng, shí chéng liù lóng yǐ yù tiān, chū jiǔ, qián lóng wù yòng, xiàng yuē: yáng zài xià yě, jiǔ èr, jiàn lóng zài tián, lì jiàn dà rén, xiàng yuē: dé shī pǔ yě, jiǔ wǔ, fēi lóng zài tiān, dà rén zào yě.
《易》曰：雲行雨施，品物流形，時乘六龍以御天，初九，潛龍勿用，象曰：陽在下也，九二，見龍在田，利見大人，象曰：德施普也，九五，飛龍在天，大人造也。

yòu yuē: lóng zhàn yú yě, qí xuè xuán huáng.
又曰：龍戰於野，其血玄黃。

zuǒ chuán yuē: qiū, lóng jiàn yú jiàng jiāo, wèi xiàn zi wèn yú cài mò yuē: wú wén zhī, chóng mò zhì yú lóng, yǐ qí bù shēng de yě, duì yuē: rén shí bù zhī, fēi lóng shí zhì, gǔ zhě chù lóng, gù guó yǒu huàn lóng shì, yǒu yù lóng shì, xī yǒu liù shū ān, liù, gǔ guó míng, shū ān qí jūn míng. yǒu yì zǐ yuē dǒng fù, shí shén hǎo lóng, néng qiú qí shì yù, yǐ yǐn shí zhī, dì shùn cì xìng yuē dǒng, shì yuē huàn lóng, jí yǒu xià kǒng jiǎ, rǎo yú yǒu dì, dì cì zhī chéng lóng, hé hàn gè èr, yǒu liú lèi zhě, néng yǐn shí lóng, xià hòu cì shì yuē yù lóng, jīn shuǐ guān qì yǐ, gù lóng bù shēng de.
《左傳》曰：秋，龍見於絳郊，魏獻子問於蔡墨曰：吾聞之，蟲莫智於龍，以其不生得也，對曰：人實不知，非龍實智，古者畜龍，故國有豢龍氏，有御龍氏，昔有飂叔安，［飂，古國名，叔安其君名。］有裔子曰董父，實甚好龍，能求其嗜欲，以飲食之，帝舜賜姓曰董，氏曰豢龍，及有夏孔甲，擾於有帝，帝賜之乘龍，河漢各二，有劉累者，能飲食龍，夏後賜氏曰御龍，今水官棄矣，故龍不生得。

yòu yuē: zhèng dà shuǐ, lóng dòu yú shí mén zhī wài wěi yuān, guó rén qǐng yǒng yān, zi chǎn fú xǔ, yuē: wǒ dòu, lóng bù wǒ dí yě, lóng dòu, wǒ dú hé dí yān, rǎng zhī zé bǐ qí shì yě, wú wú qiú yú lóng, lóng yì wú qiú yú wǒ, nǎi zhǐ.
又曰：鄭大水，龍斗於時門之外洧淵，國人請禜焉，子產弗許，曰：我斗，龍不我覿也，龍斗，我獨何覿焉，攘之則彼其室也，吾無求於龍，龍亦無求於我，乃止。

hé tú yuē: huáng jīn qiān suì shēng huáng lóng, qīng jīn qiān suì shēng qīng lóng, chì bái lóng, jù yǒu tuō wén. xuán jīn qiān suì shēng xuán lóng.
《河圖》曰：黃金千歲生黃龍，青金千歲生青龍，赤白龍，［句有脫文。］玄金千歲生玄龍。

zhuāng zǐ yuē: zhū bēng màn xué tú lóng yú zhī lí yì, dān qiān jīn, jì chéng ér wú suǒ yòng qí qiǎo.
《莊子》曰：朱伻漫學屠龍於支離益，殫千金，技成而無所用其巧。

yòu yuē: zi zhāng jiàn lǔ āi gōng, bù lǐ yān, qù yuē: jūn zhī hǎo shì yě, yǒu shì yè gōng zǐ gāo zhī hǎo lóng, diāo wén huà zhī, yú shì tiān lóng wén ér shì zhī, kuī tóu yú yǒu, tuō wěi yú táng, yè gōng jiàn zhī, shī qí hún pò, wǔ sè wú zhǔ, shì yè gōng fēi hǎo lóng yě, hǎo fū shì lóng fēi lóng yě, jīn jūn fēi hǎo shì yě, hǎo fū shì shì zhě.
又曰：子張見魯哀公，不禮焉，去曰：君之好士也，有似葉公子高之好龍，雕文畫之，於是天龍聞而示之，窺頭於牖，拖尾於堂，葉公見之，失其魂魄，五色無主，是葉公非好龍也，好夫似龍非龍也，今君非好士也，好夫似士者。

yòu yuē: kǒng zǐ jiàn lǎo dān guī, sān rì bù tán, dì zǐ wèn yuē: fū zǐ jiàn lǎo dān hé guī zāi, zǐ yuē: rén yòng yì rú fēi hóng zhě, wèi gōng nǔ shè zhī, rú yóu lù zhě, zǒu gǒu ér zhú zhī, ruò yóu yú zhě, diào jiǎo yǐ tóu zhī, wú jīn jiàn lóng, hé ér chéng tǐ, sàn ér chéng zhāng, yú kǒu zhāng bù néng xī, shé chū bù néng yán.
又曰：孔子見老聃歸，三日不談，弟子問曰：夫子見老聃何規哉，子曰：人用意如飛鴻者，為弓弩射之，如游鹿者，走狗而逐之，若游魚者，釣繳以投之，吾今見龍，合而成體，散而成章，余口張不能吸，舌出不能言。

yòu yuē: hé shàng yǒu jiā pín qióng, chí wěi xiāo ér shí zhě, zi méi chuān, dé qiān jīn zhū, wèi qí zi, qǔ shí lái duàn zhī, fū qiān jīn zhī zhū, bì zài jiǔ zhòng zhī quán, lí lóng hàn xià, ruò néng dé zhū zhě, zāo qí shuì yě, rú shǐ lí lóng wù, zi shàng xī wēi zhī yǒu zāi.
又曰：河上有家貧窮，持緯蕭而食者，子沒川，得千金珠，謂其子，取石來鍛之，夫千金之珠，必在九重之泉，驪龍頷下，若能得珠者，遭其睡也，如使驪龍寤，子尚奚微之有哉。

chǔ cí yuē: shén lóng shī shuǐ ér lù jū, wèi lóu yǐ zhī suǒ cái.
《楚辭》曰：神龍失水而陸居，為螻蟻之所裁。

sūn qīng zǐ yuē: jī shuǐ chéng chuān, jiāo lóng shēng yān.
《孫卿子》曰：積水成川，蛟龍生焉。

lǚ shì chūn qiū yuē: jìn wén gōng fǎn guó, jiè zǐ tuī bù kěn shòu shǎng, zì wèi fù shī yuē: yǒu lóng yú fēi, zhōu biàn tiān xià, wǔ shé cóng zhī, wèi zhī chéng fǔ, lóng fǎn qí xiāng, jì dé qí suǒ, sì shé cóng zhī, dé qí lù yǔ, yī shé xiū zhī, gǎo sǐ zhōng yě.
《呂氏春秋》曰：晉文公反國，介子推不肯受賞，自為賦詩曰：有龍於飛，周遍天下，五蛇從之，為之承輔，龍反其鄉，既得其所，四蛇從之，得其露雨，一蛇羞之，槁死中野。

kuò dì tú yuē: yǔ zhū fáng fēng shì, xià hòu dé shèng, èr lóng jiàng zhī, yǔ shǐ fàn shì yù zhī yǐ xíng, jīng nán fāng, fáng fēng shén jiàn yǔ nù, shè zhī, yǒu xùn léi, èr lóng shēng qù, shén jù, yǐ rèn zì guàn qí xīn ér sǐ, yǔ āi zhī, yì yǐ bù sǐ cǎo, jiē shēng, shì míng chuān kūn guó.
括地圖曰：禹誅防風氏，夏後德盛，二龍降之，禹使范氏御之以行，經南方，防風神見禹怒，射之，有迅雷，二龍升去，神懼，以刃自貫其心而死，禹哀之，瘞以不死草，皆生，是名穿焜國。

yòu yuē: lóng chí zhī shān, sì fāng gāo, zhōng yāng yǒu chí, fāng qī bǎi lǐ, qún lóng jū zhī, duō wǔ huā shù, qún lóng shí zhī.
又曰：龍池之山，四方高，中央有池，方七百里，群龍居之，多五花樹，群龍食之。

yòu yuē: kūn lún shān zhī ruò shuǐ, fēi chéng lóng bù dé zhì.
又曰：崑崙山之弱水，非乘龍不得至。

huái nán zǐ yuē: lóng jǔ ér jǐng yún shǔ.
《淮南子》曰：龍舉而景雲屬。

gōng sūn hóng dá dōng fāng shuò shū yuē: pì yóu lóng zhī wèi shēng, yǔ yú biē wèi wǔ, jí qí shēng tiān, lín bù kě dǔ.
公孫弘答東方朔書曰：譬猶龍之未升，與魚鱉為伍，及其升天，鱗不可睹。

liè xiān chuán yuē: líng yáng zǐ míng hǎo diào, yú xī dé bái lóng zi, jiě gōu fàng zhī, hòu dé bái yú, fù zhōng yǒu shū, jiào zǐ míng fú shí, suì cǎi wǔ shí zhī fú zhī, sān nián, bái lóng lái yíng, zhǐ lóng yáng shān shàng bǎi yú nián.
《列仙傳》曰：陵陽子明好釣，於溪得白龍子，解鈎放之，後得白魚，腹中有書，教子明服食，遂采五石脂服之，三年，白龍來迎，止龍陽山上百餘年。

shuō yuàn yuē: wú wáng yù cóng mín yǐn jiǔ, zi xū jiàn yuē: bù kě, xī rì bái lóng xià qīng líng zhī yuān, huà wèi yú, yú zhě yù qiě, shè zhòng qí mù, bái lóng shàng sù tiān dì, tiān dì yuē: dāng shì zhī shí, ruò ān zhì ér xíng, duì yuē: wǒ huà wèi yú, gù rén zhī suǒ shè yě, yù qiě hé zuì, jīn jūn qì wàn chéng zhī wèi, ér cóng bù yī zhī shì yǐn jiǔ, chén kǒng yǒu yù qiě zhī huàn, wáng nǎi zhǐ.
《說苑》曰：吳王欲從民飲酒，子胥諫曰：不可，昔日白龍下清泠之淵，化為魚，漁者豫且，射中其目，白龍上訴天帝，天帝曰：當是之時，若安置而形，對曰：我化為魚，固人之所射也，豫且何罪，今君棄萬乘之位，而從布衣之士飲酒，臣恐有豫且之患，王乃止。

bó wù zhì yuē: lóng ròu yǐ xī zì zhī, zé wén zhāng shēng.
《博物志》曰：龍肉以醯漬之，則文章生。

bào piáo zǐ yuē: àn shǐ zhě gān zōng suǒ zòu xī yù shì yún, wài guó fāng shì néng shén zhòu zhě, lín chuān yǔ bù chuī qì, lóng jí fú chū, chū chū nǎi zhǎng shí shù zhàng, fāng shì chuī zhī, yī chuī zé lóng zhé yī suō, zhì zhǎng shù cùn, nǎi qǔ zhe hú zhōng, yǐ shǎo shuǐ yǎng zhī, wài guó cháng huàn hàn zāi, yú shì fāng shì wén yǒu hàn chù, biàn jī lóng wǎng mài zhī, yī lóng zhí jīn shù shí jīn, jǔ guó huì liǎn yǐ gù zhī, zhí bì, nǎi fā hú chū lóng, zhe yuān zhōng, yīn fù yǔ bù chuī zhī, zhǎng shù shí zhàng, xū yú ér yǔ sì jí yǐ.
《抱朴子》曰：案使者甘宗所奏西域事雲，外國方士能神咒者，臨川禹步吹氣，龍即浮出，初出乃長十數丈，方士吹之，一吹則龍輒一縮，至長數寸，乃取著壺中，以少水養之，外國常患旱災，於是方士聞有旱處，便齎龍往賣之，一龍直金數十斤，舉國會斂以雇之，直畢，乃發壺出龍，著淵中，因復禹步吹之，長數十丈，須臾而雨四集矣。

qí dì jì yuē: píng chāng chéng yǒu jǐng, yǔ jīng shuǐ tōng, yǒu shén lóng chū rù yān, gù míng lóng chéng.
齊地記曰：平昌城有井，與荊水通，有神龍出入焉，故名龍城。

wài guó shì yuē: pí ā luó sì yǒu shén lóng, zhù mǐ cāng zhōng, nú qǔ mǐ, lóng zhé què hòu, nú ruò zhǎng qǔ mǐ, lóng bù yǔ, cāng zhōng mǐ ruò jǐn, nú xiàng lóng bài, cāng jí yíng yì.
外國事曰：毗呵羅寺有神龍，住米倉中，奴取米，龍輒卻後，奴若長取米，龍不與，倉中米若盡，奴向龍拜，倉即盈溢。

xīn shì sān qín jì yuē: hé jīn yī míng lóng mén, dà yú jí lóng mén xià shù qiān, bù dé shàng, shàng zhě wèi lóng, bù shàng zhě, jù yǒu tuō wén. gù yún pù sāi lóng mén.
辛氏《三秦記》曰：河津一名龍門，大魚集龍門下數千，不得上，上者為龍，不上者，［句有脫文。］故云曝鰓龍門。

yòu yuē: lóng shǒu shān zhǎng liù shí lǐ, tóu rù wèi shuǐ, wěi dá fán chuān, tóu gāo èr shí zhàng, wěi jiàn xià, gāo wǔ liù zhàng, yún xī yǒu hēi lóng, cóng shān nán chū, yǐn wèi shuǐ, qí háng dào chéng tǔ shān, gù yīn yǐ wèi míng.
又曰：龍首山長六十里，頭入渭水，尾達樊川，頭高二十丈，尾漸下，高五六丈，雲昔有黑龍，從山南出，飲渭水，其行道成土山，故因以為名。

fù jìn liú wǎn shén lóng fù yuē: dà zāi lóng zhī wèi dé, biàn huà qū shēn, yǐn zé huáng quán, chū zé shēng yún, xián shèng qí shì zhī hū, wéi tiān shén shàng dì zhī mǎ, hán tāi chūn xià, fáng xīn suǒ zuò, xuān zhào xíng, jù yǒu tuō zì. jiǎo wěi guī jǔ.
【賦】晉劉琬神龍賦曰：大哉龍之為德，變化屈伸，隱則黃泉，出則升雲，賢聖其似之乎，惟天神上帝之馬，含胎春夏，房心所作，軒照形，［句有脫字。］角尾規矩。

zàn jìn guō pú zhú lóng zàn yuē: tiān quē xī tǔ, lóng xián huǒ jīng, qì wèi hán shǔ, yǎn zuò hūn míng, shēn zhǎng qiān lǐ, kě wèi zhì líng.
【贊】晉郭璞燭龍贊曰：天缺西土，龍銜火精，氣為寒暑，眼作昏明，身長千里，可謂至靈。

yòu, lóng yú yī jiǎo, shì lǐ jū líng, qí shí ér chū, shén líng yōu chéng, fēi jīng jiǔ yù, chéng yún shàng shēng.
又，龍魚一角，似鯉居陵，俟時而出，神靈攸乘，飛驚九域，乘雲上升。

míng jìn fù xuán lóng míng yuē: lì zāi shén lóng, dàn yīng yáng jīng, qián jǐng jiǔ yuān, fēi yào tiān tíng, qū shēn cóng shí, biàn huà wú xíng, yǎn fú wū ní, shàng líng tài qīng.
【銘】晉傅玄龍銘曰：麗哉神龍，誕應陽精，潛景九淵，飛曜天庭，屈伸從時，變化無形，偃伏汙泥，上凌太清。

xù wèi móu xí qīng lóng fù xù yuē: gài qīng lóng zhě, huǒ chén zhī jīng, mù guān zhī ruì.
【序】魏繆襲青龍賦序曰：蓋青龍者，火辰之精，木官之瑞。

jiāo
◇蛟

shuō wén yuē: jiāo, lóng shǔ yě, yú mǎn sān qiān liù bǎi nián, jiāo wèi zhī zhǎng, lǜ yú ér fēi qù.
《說文》曰：蛟，龍屬也，魚滿三千六百年，蛟為之長，率魚而飛去。

shān hǎi jīng yuē jiāo shì lóng shé, ér xiǎo tóu xì jǐng, jǐng yǒu bái yīng, dà zhě shí shù wéi, luǎn shēng, zi rú yī èr hú wèng, néng tūn rén.
山海經曰蛟似龍蛇，而小頭細頸，頸有白嬰，大者十數圍，卵生，子如一二斛瓮，能吞人。

yì wěi tōng guà yàn yuē: zhèn dōng fāng yě, zhì chūn fēn rì, chū qīng qì yě, chū zhí zhèn, cǐ zhèng qì yě, qì chū yòu, wàn wù bàn sǐ, qì chū zuǒ, lóng jiāo chū.
《易緯通卦驗》曰：震東方也，至春分日，出青氣也，出直震，此正氣也，氣出右，萬物半死，氣出左，龍蛟出。

chǔ cí yuē: yǔ rǔ yóu xī jiǔ hé, chōng fēng qǐ xī héng bō, chéng shuǐ chē xī hé gài, jià liǎng lóng xī cān chī.
《楚辭》曰：與汝游兮九河，衝風起兮橫波，乘水車兮荷蓋，駕兩龍兮驂螭。

lǚ shì chūn qiū yuē: jīng yǒu cì fēi zhě, dé bǎo jiàn, hái shè jiāng, yǒu liǎng jiāo jiā rào qí chuán, cì fēi bá jiàn fù jiāng, cì jiāo shā zhī, jīng wáng wén zhī, shì yǐ zhí guī.
《呂氏春秋》曰：荊有佽飛者，得寶劍，還涉江，有兩蛟夾繞其船，佽飛拔劍赴江，刺蛟殺之，荊王聞之，仕以執珪。

hán shī wài chuán yuē: dōng hǎi yǒu yǒng shì zāi qiū xīn, guò shén quán, yǐn mǎ, qí pū yuē: yǐn mǎ cǐ zhě, mǎ bì zhì sǐ, yǐn mǎ guǒ chén, xīn bá jiàn ér rù, sān rì sān yè, shā èr jiāo ér chū, léi shén suí ér jī zhī, miǎo qí zuǒ mù.
《韓詩外傳》曰：東海有勇士菑丘訢，過神泉，飲馬，其仆曰：飲馬此者，馬必致死，飲馬果沉，訢拔劍而入，三日三夜，殺二蛟而出，雷神隨而擊之，眇其左目。

hàn shū yuē: wǔ dì yuán fēng wǔ nián, dì zì xún yáng jiāng qīn shè jiāo jiāng zhōng, huò zhī.
《漢書》曰：武帝元封五年，帝自尋陽江親射蛟江中，獲之。

xún yáng jì yuē: chéng dōng mén tōng dà qiáo, cháng yǒu jiāo wèi bǎi xìng hài, dǒng fèng shū yī fú yǔ shuǐ zhōng, shǎo rì, jiàn yī jiāo sǐ, fú chū.
《尋陽記》曰：城東門通大橋，常有蛟為百姓害，董奉疏一符與水中，少日，見一蛟死，浮出。

wáng sháo zhī shǐ xìng jì yuē: yún shuǐ yuán yǒu tāng quán, xià liú duō jiāo hài, lì jì zhě yù zhī, bì xiào ér méi.
王韶之始興記曰：雲水源有湯泉，下流多蛟害，癘濟者遇之，必笑而沒。

shì shuō yuē: zhōu chù nián shào shí, xiōng qiáng xiá qì, wèi xiāng lǐ suǒ huàn. yòu yì xìng shuǐ zhōng yǒu jiāo, shān zhōng yǒu hǔ, bìng jiē fàn bào, bǎi xìng wèi wèi sān héng, ér chù jì cì shā hǔ. yòu rù shuǐ shā jiāo, jiāo huò fú huò méi, xíng shù shí lǐ, chù yǔ zhī jù, sān rì sān yè, xiāng zhōng jiē wèi chù sǐ, gèng xiāng qìng hè, chù jìng shā jiāo ér chū, suì zì gǎi lì, zhōng wèi zhōng chén xiào zǐ.
《世說》曰：周處年少時，凶強俠氣，為鄉里所患。又義興水中有蛟，山中有虎，並皆犯暴，百姓謂為三橫，而處既刺殺虎。又入水殺蛟，蛟或浮或沒，行數十里，處與之俱，三日三夜，鄉中皆謂處死，更相慶賀，處竟殺蛟而出，遂自改勵，終為忠臣孝子。

zàn guō pú jiāo zàn yuē: fěi jiāo fěi lóng, lín cǎi huī huàn, téng zhuó tāo bō, wān yán jiāng hàn, hàn wǔ yǐn yǔ, cì fēi dié duàn.
【贊】郭璞蛟贊曰：匪蛟匪龍，鱗采暉煥，騰濯濤波，蜿蜒江漢，漢武飲羽，佽飛疊斷。

shé
◇蛇

ěr yǎ yuē: tè, téng shé, néng xìng yún wù. mǎng, wáng shé, shé zhī zuì dà zhě.
《爾雅》曰：螣，騰蛇，［能興雲霧。］蟒，王蛇，［蛇之最大者。］

shān hǎi jīng yuē: bā shé tūn xiàng, sān suì ér chū gǔ, jūn zǐ fú zhī, xīn tài píng yù lǎn jiǔ bǎi sān shí sān xīn shàng yǒu yǐ zì. fù zhī jí, jīn nán fāng chóng fú yù lǎn zuò rán zì. shé, tūn lù yǐ làn, zì jiǎo yú shù, fù zhōng gǔ jiē chuān lín jiǎ jiān chū.
山海經曰：巴蛇吞象，三歲而出骨，君子服之，心［《太平御覽》九百三十三心上有已字。］腹之疾，［今南方〈蟲弗〉(御覽作蚺字。)蛇，吞鹿已爛，自絞於樹，腹中骨皆穿鱗甲間出。］

yòu yuē: dà tóng zhī shān, yǒu shé, míng yuē zhǎng shé, qí máo rú zhì háo, qí yīn rú gǔ tuò.
又曰：大同之山，有蛇，名曰長蛇，其毛如彘豪，其音如鼓柝。

yòu yuē: tài huá shān yǒu shé féi yí, liù zú sì yì.
又曰：泰華山有蛇肥遺，六足四翼。

máo shī yuē: wéi huī wéi shé, nǚ zǐ zhī xiáng.
《毛詩》曰：惟虺惟蛇，女子之祥。

sūn zi bīng fǎ yuē: shàn yòng bīng zhě, pì rú shuài rán, shuài rán zhě, cháng shān zhī shé yě, jī qí shǒu zé wěi zhì, jī qí wěi zé shǒu zhì, jī qí zhōng shēn, zé shǒu wěi jù zhì, zhāng mào xiān yún, huì jī duō cǐ shé.
孫子兵法曰：善用兵者，譬如率然，率然者，常山之蛇也，擊其首則尾至，擊其尾則首至，擊其中身，則首尾俱至，［張茂先雲，會稽多此蛇。］

chǔ cí yuē: fù shé zhēn zhēn.
楚辭曰：蝮蛇蓁蓁。

hán zǐ yuē: chī yí zi pí shì tián chéng zi, chéng zi qù qí, wáng zhī yàn, chī yí zi pí fù chuán ér cóng, zhì wàng yì, yuē: zi dú bù wén hé zé zhī shé hū, zé hé jiāng xǐ, xiǎo shé wèi dà shé yuē: dà shé xíng, xiǎo shé suí zhī, rén yǐ shé zhī xíng zhě ěr, bì shā qí zi, zi bù rú fù wǒ yǐ xíng, bì yǐ wǒ wèi shén yě, nǎi xiāng fù, yuè gōng dào ér xíng, rén jiē bì zhī, jīn zi měi ér wǒ è, yǐ wèi shàng kè, yī chéng zhī jūn yě, yǐ zi wèi shǐ zhě, wàn chéng zhī qīng yě, bù rú wèi wǒ shè rén, tián chéng zi fù chuán ér suí zhī, zhì nì lǚ, nì lǚ zhī jūn dài zhī shén jìng, yīn xiàn jiǔ ròu.
《韓子》曰：鴟夷子皮事田成子，成子去齊，亡之燕，鴟夷子皮負傳而從，至望邑，曰：子獨不聞涸澤之蛇乎，澤涸將徙，小蛇謂大蛇曰：大蛇行，小蛇隨之，人以蛇之行者耳，必殺其子，子不如負我以行，必以我為神也，乃相負，越公道而行，人皆避之，今子美而我惡，以為上客，一乘之君也，以子為使者，萬乘之卿也，不如為我舍人，田成子負傳而隨之，至逆旅，逆旅之君待之甚敬，因獻酒肉。

zhàn guó cè yuē: zhāo yáng wèi chǔ fá wèi, yí shī gōng qí, chén zhěn wèi qí wáng shǐ, jiàn zhāo yáng yuē: yǒu cí zhě, cì qí shè rén jiǔ yī zhī, shè rén xiāng wèi yuē: shù rén yǐn zhī bù zú, yī rén yǐn zhī yǒu yú, qǐng huà dì wèi shé, shé xiān chéng zhě yǐn jiǔ, yī rén shé xiān chéng, yǐn jiǔ qiě yǐn, nǎi zuǒ shǒu chí jiǔ, yòu shǒu huà dì, yuē: wú néng wèi zhī zú, wèi chéng, yī rén shé chéng, duó qí zhī yuē: shé gù wú zú, zǐ ān néng wèi, suì yǐn jiǔ, wèi shé zú zhě, zhōng wáng qí jiǔ, jīn gōng gōng wèi, pò jūn shā jiāng. yòu yí shī gōng qí, zhàn shèng bù zhī zhǐ, yóu wèi shé zú yě, zhāo yáng nǎi jiě jūn ér guī.
《戰國策》曰：昭陽為楚伐魏，移師攻齊，陳軫為齊王使，見昭陽曰：有祠者，賜其舍人酒一卮，舍人相謂曰：數人飲之不足，一人飲之有餘，請畫地為蛇，蛇先成者飲酒，一人蛇先成，引酒且飲，乃左手持酒，右手畫地，曰：吾能為之足，未成，一人蛇成，奪其卮曰：蛇故無足，子安能為，遂飲酒，為蛇足者，終亡其酒，今公攻魏，破軍殺將。又移師攻齊，戰勝不知止，猶為蛇足也，昭陽乃解軍而歸。

jiǎ yì shū yuē: sūn shū áo zhī wèi ér, chū yóu hái, yōu ér bù shí, qí mǔ wèn qí gù, qì ér duì yuē: jīn dàn jiàn liǎng tóu shé, kǒng sǐ, mǔ yuē: jīn shé ān zài, yuē: wén jiàn liǎng tóu shé zhě sǐ, kǒng tā rén fù jiàn zhī yě, yǐ shā ér mái zhī, mǔ yuē: wú yōu, rǔ bù sǐ yǐ, wú wén zhī, yǒu yīn dé zhě, tiān bào yǐ fú.
《賈誼書》曰：孫叔敖之為兒，出遊還，憂而不食，其母問其故，泣而對曰：今旦見兩頭蛇，恐死，母曰：今蛇安在，曰：聞見兩頭蛇者死，恐他人復見之也，已殺而埋之，母曰：無憂，汝不死矣，吾聞之，有陰德者，天報以福。

huái nán zǐ yuē: fū téng shé, xióng míng shàng fēng, cí míng xià fēng, ér huà chéng xíng, jīng zhī zhì yě.
《淮南子》曰：夫騰蛇，雄鳴上風，雌鳴下風，而化成形，精之至也。

yòu yuē: bào shòu bù kě shǐ yuán mù, fù shé bù kě shǐ ān zú.
又曰：豹獸不可使緣木，蝮蛇不可使安足。

shǔ wáng běn jì yuē: qín huì wáng yù fá shǔ, shǔ wáng hào sè, nǎi xiàn měi nǚ wǔ rén, shǔ wáng qiǎn wǔ dīng yíng nǚ, hái zhì zǐ tóng, jiàn yī dà shé rù shān xué zhōng, yī dīng yǐn qí wěi, bù néng chū, wǔ dīng gòng yǐn shé, shān bēng, yā wǔ dīng, wǔ dīng tà shé ér dà hū.
蜀王本紀曰：秦惠王欲伐蜀，蜀王好色，乃獻美女五人，蜀王遣五丁迎女，還至梓潼，見一大蛇入山穴中，一丁引其尾，不能出，五丁共引蛇，山崩，壓五丁，五丁踏蛇而大呼。

guǎng zhì yuē: fù shé yǔ tǔ sè xiàng luàn, zhǎng sān sì chǐ, qí zhōng rén, yǐ yá lì zhī, cái duàn pí chū xuè, zé shēn jǐn tòng, jiǔ qiào xuè chū ér sǐ.
《廣志》曰：蝮蛇與土色相亂，長三四尺，其中人，以牙櫟之，裁斷皮出血，則身盡痛，九竅血出而死。

xuán zhōng jì yuē: dōng hǎi yǒu shé qiū zhī dì, xiǎn duō jiàn rú, zhòng shé jū zhī, wú rén mín, shé huò rén tóu ér shé shēn.
《玄中記》曰：東海有蛇丘之地，險多漸茹，眾蛇居之，無人民，蛇或人頭而蛇身。

yòu yuē: kūn lún xī běi yǒu shān, zhōu huí sān wàn lǐ, jù shé rào zhī, dé sān zhōu, shé wèi zhǎng jiǔ wàn lǐ, shé jū cǐ shān, yǐn shí cāng hǎi.
又曰：崑崙西北有山，周回三萬里，巨蛇繞之，得三周，蛇為長九萬里，蛇居此山，飲食滄海。

fēng sú tōng yuē: chē qí jiāng jūn bā jùn féng gǔn, wèi yì láng, fā shòu sì, yǒu èr chì shé, kě sān chǐ, fēn nán běi zǒu, dà yòng yōu bù, bo yún, cǐ jí xiáng yě, jūn hòu dāng wèi biān jiāng, yǐ dōng wèi míng, hòu wǔ nián, guǒ wèi dà jiāng jūn, bài liáo dōng tài shǒu.
《風俗通》曰：車騎將軍巴郡馮緄，為議郎，發綬笥，有二赤蛇，可三尺，分南北走，大用憂怖，卜雲，此吉祥也，君後當為邊將，以東為名，後五年，果為大將軍，拜遼東太守。

chén liú fēng sú chuán yuē: xiǎo huáng xiàn zhě, sòng dì huáng xiāng yě, pèi gōng qǐ bīng yě zhàn, sàng huáng bǐ yú huáng xiāng, tiān xià píng dìng, nǎi shǐ shǐ zhě, yǐ zǐ gōng zhāo hún yōu yě, yú shì dān shé zài shuǐ zì sǎ zhuó, rù yú zǐ gōng, qí yù chù yǒu yí fā, gù shì yuē zhāo líng fū rén.
陳留風俗傳曰：小黃縣者，宋地黃鄉也，沛公起兵野戰，喪皇妣於黃鄉，天下平定，乃使使者，以梓宮招魂幽野，於是丹蛇在水自洒濯，入於梓宮，其浴處有遺發，故諡曰昭靈夫人。

dì jìng tú yuē: jīn bǎo huà wèi qīng shé.
《地鏡圖》曰：金寶化為青蛇。

bào piáo zǐ yuē: huò wèn yǐn jū shān zé, zhì shé fù zhī dào.
《抱朴子》曰：或問隱居山澤，治蛇蝮之道。

yòu yuē: xī fù yù lǎn jiǔ bǎi sān shí sān zuò yuán. qiū duō dà shé. yòu shēng hǎo yào, huáng dì jiāng dēng yān, guǎng chéng zi jiào zhī pèi xióng huáng, ér shé jiē qù yě, jīn dài wǔ dū huáng, sè rú jī guān zhě wǔ liǎng, yǐ rù shān lín, zé bù wèi shé, shé ruò zhōng rén, yǐ shǎo xǔ mò mǒ zhī, xióng huáng rù chuāng zhōng lì yù.
又曰：昔負［御覽九百三十三作員。］丘多大蛇。又生好藥，黃帝將登焉，廣成子教之佩雄黃，而蛇皆去也，今帶武都黃，色如雞冠者五兩，以入山林，則不畏蛇，蛇若中人，以少許末抹之，雄黃入瘡中立愈。

yòu yuē: shé lèi duō, wéi yǒu fù shé, zhōng rén zhì jí, yī rì bù zhì zé shā rén, ruò bù xiǎo fāng shù, ér wèi cǐ shé suǒ zhōng, dàn yǐ dāo gē chuāng ròu tóu dì, qí ròu fèi rú huǒ zhì, xū yú jiāo jǐn, ér rén dé huó yě.
又曰：蛇類多，唯有蝮蛇，中人至急，一日不治則殺人，若不曉方術，而為此蛇所中，但以刀割瘡肉投地，其肉沸如火炙，須臾燋盡，而人得活也。

sōu shén jì yuē: dòu wǔ mǔ chǎn wǔ, ér bìng chǎn yī shé, sòng zhī lín zhōng, hòu mǔ zú, jí zàng wèi biǎn, yǒu dà shé zì zhēn cǎo ér chū, jìng zhì sàng suǒ, yǐ tóu jī jiù, tì xuè jiē liú, fǔ yǎng jié qū, ruò āi qì zhī róng, yǒu qǐng ér qù, shí rén zhī wèi dòu shì zhī xiáng.
《搜神記》曰：竇武母產武，而並產一蛇，送之林中，後母卒，及葬未窆，有大蛇自榛草而出，徑至喪所，以頭擊柩，涕血皆流，俯仰詰屈，若哀泣之容，有頃而去，時人知為竇氏之祥。

yòu yuē: suí hóu xíng, jiàn dà shé shāng, jiù ér zhì zhī, qí hòu shé xián zhū yǐ bào zhī.
又曰：隨侯行，見大蛇傷，救而治之，其後蛇銜珠以報之。

zhōu jǐng shì lú shān jì yuē: ān hóu shì gāo zhě, ān xī guó tài zǐ, yǔ yǒu rén gòng chū jiā xué dào, yǒu rén huì nù sǐ, shòu mǎng bào, wèi cǐ gōng tíng hú shén, shì gāo yú guǎng zhōu wèi rén suǒ shā, hái shēng ān xī guó, fù wèi wáng zǐ, nián èr shí. yòu qì guó rù wú, wèi zhī gōng tíng, pō chuán hū yǒu rén yǔ yǔ, yǒu rén shēn zhǎng shù shí zhàng, jiàn shì gāo, xiàng zhī hú yǔ jìng, gè fēn qù, mù yǒu yī shào nián, shàng shì gāo chuán, guì shòu zhòu yuán yīn hū bù jiàn, shì gāo yǔ tóng chuán rén yuē: xiàng shào nián jí cǐ miào shén yě, dé lí è xíng yǐ, mǎng jì jiàn shì gāo, cóng shān nán guò, sǐ shān běi, jīn chái sāng mín suǒ jū shé lǐ shì yě.
周景式廬山記曰：安侯世高者，安息國太子，與友人共出家學道，友人恚怒死，受蟒報，為此宮亭湖神，世高於廣州為人所殺，還生安息國，復為王子，年二十。又棄國入吳，未之宮亭，泊船呼友人與語，友人身長數十丈，見世高，向之胡語竟，各分去，暮有一少年，上世高船，跪受咒原因忽不見，世高語同船人曰：向少年即此廟神也，得離惡形矣，蟒既見世高，從山南過，死山北，今柴桑民所居蛇里是也。

shì shuō yuē: dù yù wèi jīng zhōu cì shǐ, shí yǒu yàn jí, dà zuì, zhé bì zhāi dú mián, wài wén zhāi zhōng ǒu tǔ, qí shēng shén kǔ, yǒu xiǎo lì kāi hù kàn zhī, zhǐ jiàn chuáng shàng yǒu yī shé, chuí tóu chuáng biān tǔ, dōu bù jiàn rén, jì chū, mì jué rú cǐ.
《世說》曰：杜預為荊州刺史，時有宴集，大醉，輒閉齋獨眠，外聞齋中嘔吐，其聲甚苦，有小吏開戶看之，止見床上有一蛇，垂頭床邊吐，都不見人，既出，密覺如此。

yì yuàn yuē: lǔ guó móu xiàn měng shān shàng, yǒu sì miào, jīn mín yù jià shì zhě, zhé dà shé shù shí zhàng chū lái jīng rén, gù mò de ān yān.
《異苑》曰：魯國牟縣蒙山上，有寺廟，今民欲架室者，輒大蛇數十丈出來驚人，故莫得安焉。

míng jìn fù xuán líng shé míng yuē: jiā zī líng shé, duàn ér néng xù, fēi bù xū yì, xíng bù jiǎ zú, shàng téng xiāo wù, xià yóu shān yuè, jìn cǐ míng zhū, yù shēn lóng zú.
【銘】晉傅玄靈蛇銘曰：嘉茲靈蛇，斷而能續，飛不須翼，行不假足，上騰霄霧，下游山嶽，進此明珠，預身龍族。

zàn jìn guō pú zhǎng shé zàn yuē: zhǎng shé bǎi xún, jué liè rú zhì, fēi qún zǒu lèi, mí bù tūn shì, jí wù zhī è, jǐn dú zhī lì.
【贊】晉郭璞長蛇贊曰：長蛇百尋，厥鬛如彘，飛群走類，靡不吞噬，極物之惡，盡毒之厲。

yòu téng shé zàn yuē: téng shé pèi lóng, yīn wù ér yuè, suī yù shēng tiān, yún lóng lù mò, cái fēi suǒ rèn, nán yǐ jiǔ tuō.
又騰蛇贊曰：騰蛇配龍，因霧而躍，雖欲昇天，雲龍陸莫，材非所任，難以久託。

yòu bā shé zàn yuē: xiàng shí jù shòu, yǒu shé tūn zhī, yuè chū qí gǔ, sān nián wèi qī, jué dà hé rú, qū shēng shì yí.
又巴蛇贊曰：象實巨獸，有蛇吞之，越出其骨，三年為期，厥大何如，屈生是疑。

yòu mǎng shé zàn yuē: chǔn chǔn wàn shēng, xián yǐ lèi zhǎng, wéi shé zhī jūn, shì wèi jù mǎng, xiǎo zé shù xún, dà huò bǎi zhàng.
又蟒蛇贊曰：蠢蠢萬生，咸以類長，惟蛇之君，是謂巨蟒，小則數尋，大或百丈。

yòu zhǐ shǒu shé zàn yuē: kuí chēng yī zú, shé zé èr shǒu, shǎo bù zhī wú, duō bù jué yǒu, suī zī tiān rán, wú yì pián mǔ.
又枳首蛇贊曰：夔稱一足，蛇則二首，少不知無，多不覺有，雖資天然，無異駢拇。

zhōu yǔ xìn sūn shū áo féng shé zàn yuē: shū áo cháo chū, róng cuì hái jiā, mǔ shì gù fǎng, zhī mái guài shé, ěr yǒu yīn dé, yáng bào jiāng jiā, zhōng wèi chǔ xiāng, zú yǒu róng huá.
周庾信孫叔敖逢蛇贊曰：叔敖朝出，容悴還家，母氏顧訪，知埋怪蛇，爾有陰德，陽報將加，終為楚相，卒有榮華。

guī
◇龜

ěr yǎ yuē: guī sān zú yuē bì, yī yuē shén guī, èr yuē líng guī, sān yuē shè guī, sì yuē bǎo guī, wǔ yuē wén guī, liù yuē shì guī, qī yuē shān guī, bā yuē zé guī, jiǔ yuē shuǐ guī, shí yuē huǒ guī.
《爾雅》曰：龜三足曰賁，一曰神龜，二曰靈龜，三曰攝龜，四曰寶龜，五曰文龜，六曰筮龜，七曰山龜，八曰澤龜，九曰水龜，十曰火龜。

yì yuē: lí wèi guī.
《易》曰：離為龜。

shàng shū yuē: jiǔ jiāng nà xī dà guī.
《尚書》曰：九江納錫大龜。

dà dài lǐ yuē: jiǎ zhī chóng sān bǎi liù shí, ér shén guī wèi zhī zhǎng.
《大戴禮》曰：甲之蟲三百六十，而神龜為之長。

zuǒ chuán yuē: zāng wǔ zhòng zì zhū, shǐ gào zāng jiǎ, jù zhì dà cài yān, yuē: hé zhī bù sì, zi yǐ dà cài nà qǐng, qí kě, jiǎ zài bài shòu guī.
《左傳》曰：臧武仲自邾，使告臧賈，具致大蔡焉，曰：紇之不祀，子以大蔡納請，其可，賈再拜受龜。

liè zǐ yuē: bó hǎi zhī dōng, yǒu hè yān, qí zhōng yǒu shān, wú suǒ lián zhe, cháng suí bō shàng xià wǎng hái, bù dé zàn zhì yān, xiān shèng dú zhī, sù yú shàng dì, dì kǒng liú yú xī jí, shī qún shèng zhī jū, shǐ jù guī shí wǔ, jǔ shǒu ér dài zhī, dié wèi sān fān, liù wàn suì yī jiāo yān, wǔ shān shǐ zhì ér bù dòng, lóng bó zhī guó, yǒu dà rén, jǔ zú bù yíng shù shí bù, ér jì wǔ shān zhī suǒ, yī diào ér lián liù guī, hé fù ér qù guī qí guó, zhuó qí gǔ yǐ shù yān.
《列子》曰：渤海之東，有壑焉，其中有山，無所連着，常隨波上下往還，不得暫峙焉，仙聖毒之，訴於上帝，帝恐流於西極，失群聖之居，使巨龜十五，舉首而戴之，迭為三番，六萬歲一交焉，五山始峙而不動，龍伯之國，有大人，舉足不盈數十步，而暨五山之所，一釣而連六龜，合負而趣歸其國，灼其骨以數焉。

zhuāng zǐ yuē: zhuāng zi diào yú pú shuǐ, chǔ wáng shǐ dài fū èr xiān wǎng yān, yuē: yuán yǐ jìng nèi lèi zi, zhuāng zi chí gān bù gù, yuē: wú wén chǔ yǒu shén guī, jīn sì ér cáng zhī miào táng zhī shàng, cǐ guī zhě, níng qí wèi liú gǔ ér guì hū, níng qí shēng ér yè wěi yú tú zhōng hū, wú jiāng yè wěi yú ní zhōng yǐ.
《莊子》曰：莊子釣於濮水，楚王使大夫二先往焉，曰：原以境內累子，莊子持竿不顧，曰：吾聞楚有神龜，巾笥而藏之廟堂之上，此龜者，寧其為留骨而貴乎，寧其生而曳尾於塗中乎，吾將曳尾於泥中矣。

yòu yuē: sòng yuán jūn yè mèng yǒu rén bèi fā yán yuē: yǔ zì zǎi lù zhī, tài píng yù lǎn jiǔ bǎi sān shí yī zhī xià yǒu yuān zì, cǐ tuō. wèi qīng jiāng shǐ hé bó, yú zhě yù qiě dé yǔ, yuán jūn jué, zhào zhàn mèng zhě zhàn zhī, yuē: cǐ shén guī yě, míng rì, yù qiě wǎng dé bái guī, yuán wǔ chǐ, xiàn, nǎi shā yǐ bo, qī shí zuān ér wú yí cè, zhòng ní wén zhī yuē: shén néng jiàn mèng yú yuán jūn, ér bù néng bì yù qiě zhī wǎng, zhì néng qī shí zuān ér wú yí cè, bù néng bì kū tī zhī huàn.
又曰：宋元君夜夢有人被發言曰：予自宰路之，［《太平御覽》九百三十一之下有淵字，此脫。］為清江使河伯，漁者豫且得予，元君覺，召占夢者占之，曰：此神龜也，明日，豫且網得白龜，圓五尺，獻，乃殺以卜，七十鑽而無遺策，仲尼聞之曰：神能見夢於元君，而不能避豫且之網，智能七十鑽而無遺策，不能避刳剔之患。

shǐ jì yuē: yú zhì jiāng nán, wén zhǎng lǎo yún, guī qiān suì, nǎi yóu lián yè zhī shàng.
《史記》曰：余至江南，聞長老雲，龜千歲，乃游蓮葉之上。

yòu, chǔ xiān shēng yuē: néng dé míng guī, cái wù guī zhī, jiā bì dà fù, zhì qiān wàn, yī yuē běi dǒu guī, èr yuē nán chén guī, sān yuē wǔ xīng guī, sì yuē bā fēng guī, wǔ yuē èr shí bā xiù guī, liù yuē yuè guī, qī yuē wáng guī, bā yuē jiǔ zhōu guī, shén guī zài jiāng nán jiā lín zhōng, cháng cháo yú fāng lián zhī shàng, nán fāng lǎo rén, yǐ guī zhī chuáng zú, jīng èr shí yú suì, lǎo rén sǐ, yí chuáng, guī shàng shēng, guī néng xíng qì dào yǐn, zhì shén ruò cǐ.
又，褚先生曰：能得名龜，財物歸之，家必大富，至千萬，一曰北斗龜，二曰南辰龜，三曰五星龜，四曰八風龜，五曰二十八宿龜，六曰月龜，七曰王龜，八曰九州龜，神龜在江南嘉林中，常巢於芳蓮之上，南方老人，以龜搘床足，經二十餘歲，老人死，移床，龜尚生，龜能行氣道引，至神若此。

shuō yuàn yuē: líng guī wǔ sè, sè shì yù, bèi yīn ér tài píng yù lǎn jiǔ bǎi sān shí yī zuò xiàng. yáng, shàng lóng xiàng tiān, xià píng fǎ dì, zhuǎn yùn yīng sì shí, shé tóu lóng jìng, zuǒ jīng xiàng rì, yòu jīng xiàng yuè, zhī cún wáng jí xiōng zhī yōu.
《說苑》曰：靈龜五色，色似玉，背陰而［《太平御覽》九百三十一作向。］陽，上隆象天，下平法地，轉運應四時，蛇頭龍脛，左睛象日，右睛象月，知存亡吉凶之憂。

yòu, guī qiān suì, néng yǔ rén yán.
又，龜千歲，能與人言。

xù sōu shén jì yuē: jìn xián kāng zhōng, yù zhōu cì shǐ máo bǎo, shù zhū chéng, yǒu yī jūn rén, yú wǔ chāng shì mǎi dé yī bái guī, zhǎng wǔ cùn, zhì wèng zhōng yǎng zhī, jiàn dà, fàng jiāng zhōng, hòu zhū chéng zāo shí shì bài, fù jiāng zhě mò bù chén nì, suǒ yǎng guī rén, bèi jiǎ tóu shuǐ zhōng, jué rú duò yī shí shàng, xū yú shì zhī, nǎi shì xiān fàng bái guī, jì yuē àn, huí gù ér qù.
《續搜神記》曰：晉咸康中，豫州刺史毛寶，戍邾城，有一軍人，於武昌市買得一白龜，長五寸，置瓮中養之，漸大，放江中，後邾城遭石氏敗，赴江者莫不沉溺，所養龜人，被甲投水中，覺如墮一石上，須臾視之，乃是先放白龜，既約岸，回顧而去。

huì jī hòu xián chuán yuē: kǒng yú cháng zhì wú xìng xiàn yú gàn tài píng yù lǎn jiǔ bǎi sān shí yī zuò bù. tíng, jiàn rén lóng guī yú lù, yú qiú mǎi fàng zhī, zhì shuǐ, fǎn gù yú, jí fēng cǐ tíng hòu ér zhù yìn, guī shǒu huí qū, sān zhù bù zhèng, yǒu shì xī guī zhī gù, líng dé yīng gǎn rú cǐ, yú wù, nǎi qǔ ér pèi yān.
會稽後賢傳曰：孔愉嘗至吳興縣餘干［《太平御覽》九百三十一作不。］亭，見人籠龜於路，愉求買放之，至水，反顧愉，及封此亭侯而鑄印，龜首回屈，三鑄不正，有似昔龜之顧，靈德應感如此，愉悟，乃取而佩焉。

fú zǐ yuē: bāng rén xiàn yàn zhāo wáng yǐ dà shǐ zhě, yuē: yú jīn bǎi èr shí suì, bāng rén wèi zhī shǐ xiān, qí qún chén yán yú zhāo wáng yuē: shì shǐ wú yòng, wáng mìng zǎi fū shàn zhī, shǐ jì sǐ, nǎi jiàn mèng yàn xiāng yuē: jīn zhàng jūn zhī líng ér huà wǔ tài píng yù lǎn jiǔ bǎi sān shí yī zuò wú. shēng yě, shǐ dé wèi lǔ jīn zhī bó, ér fú zhōu zhě shí wǒ yǐ jīng liáng zhī zhēn, ér xīn jūn zhī huì, jiāng bào zi yān, hòu yàn xiāng yóu yú lǔ jīn, yǒu chì guī xián yè guāng ér xiàn zhī.
《符子》曰：邦人獻燕昭王以大豕者，曰：於今百二十歲，邦人謂之豕仙，其群臣言於昭王曰：是豕無用，王命宰夫膳之，豕既死，乃見夢燕相曰：今仗君之靈而化五［《太平御覽》九百三十一作吾。］生也，始得為魯津之伯，而浮舟者食我以粳糧之珍，而欣君之惠，將報子焉，後燕相游於魯津，有赤龜銜夜光而獻之。

bào piáo zi, cháo àn cháo shàng dāng yǒu yù zì. jì yuē: qiān suì zhī guī, wǔ sè jù yān, qí é shàng liǎng gǔ qǐ, shì jiǎo, jiě rén yán, fú chū lián yè zhī shàng, huò zài cóng shī zhī xià.
抱朴子，巢［按巢上當有玉字。］記曰：千歲之龜，五色具焉，其額上兩骨起，似角，解人言，浮出蓮葉之上，或在叢蓍之下。

yì yuàn yuē: sūn quán shí, yǒng kāng yǒu rén rù shān, yù yī dà guī, jí shù zhī guī, guī biàn yán yuē: yóu bù liáng shí. wèi jūn suǒ de, rén shén guài zhī, zài chū, yù shàng wú wáng, yè pō yuè lǐ, lǎn chuán yú dà sāng shù, xiāo zhōng, shù hū guī yuē: láo hū yuán xù, xī shì ěr yé, guī yuē: wǒ bèi jū zhí, fāng jiàn pēng yuè hú, suī jǐn nán shān zhī qiáo, bù néng kuì wǒ, shù yuē: zhū gé yuán xùn bó shí, bì zhì xiāng kǔ, lìng qiú rú wǒ zhī tú, jì cóng ān báo, guī yuē: zǐ míng wú duō cí, huò jiāng jí ěr, shù jì ér zhǐ, jì zhì, quán mìng zhǔ zhī, fén chái wàn chē, yǔ yóu rú gù, zhū gé kè yuē: rán yǐ lǎo sāng nǎi shú, xiàn zhě réng shuō guī shù gòng yán, quán dēng shǐ fá shù, zhǔ guī lì làn, jīn pēng guī yóu duō yòng sāng xīn, yě rén gù hū guī wèi yuán xù.
《異苑》曰：孫權時，永康有人入山，遇一大龜，即束之歸，龜便言曰：游不良時。為君所得，人甚怪之，載出，欲上吳王，夜泊越里，纜船於大桑樹，霄中，樹呼龜曰：勞乎元緒，奚事爾耶，龜曰：我被拘縶，方見烹〈月隺〉，雖盡南山之樵，不能潰我，樹曰：諸葛元遜博識，必致相苦，令求如我之徒，計從安薄，龜曰：子明無多辭，禍將及爾，樹寂而止，既至，權命煮之，焚柴萬車，語猶如故，諸葛恪曰：燃以老桑乃熟，獻者仍說龜樹共言，權登使伐樹，煮龜立爛，今烹龜猶多用桑薪，野人故呼龜為元緒。

fù wèi cáo zhí shén guī fù yuē: guī hào qiān suì, shí yǒu yí jīn guī zhě, shù rì ér sǐ, jī ròu xiāo jǐn, wéi jiǎ cún yān, yú gǎn ér fù zhī yuē: jiā sì líng zhī jiàn dé, gè qián wèi hū yī fāng, cāng lóng qiú yú dōng yuè, bái hǔ xiào yú xī gǎng, xuán wǔ jí yú hán mén, zhū què qī yú nán xiāng, shùn rén fēng yǐ xiāo xī, yīng shèng shí ér hòu xiáng, cān fēi chén yǐ shí qì, yǐn bù jié yú zhāo lù, bù róng zhǐ yǐ fǔ yǎng, shí luán huí ér hè gù, jù chén ní zhī féng dài, fù fāng lián yǐ cháo jū.
【賦】魏曹植神龜賦曰：龜號千歲，時有遺金龜者，數日而死，肌肉消盡，唯甲存焉，余感而賦之曰：嘉四靈之建德，各潛位乎一方，蒼龍虬於東嶽，白虎嘯於西崗，玄武集於寒門，朱雀棲於南鄉，順仁風以消息，應聖時而後翔，餐飛塵以實氣，飲不竭於朝露，步容趾以俯仰，時鸞回而鶴顧，懼沉泥之逢殆，赴芳蓮以巢居。

shī běi qí zhào zōng rú yǒng guī shī yuē: yǒu líng kān tuō mèng, wú xīn zì jiě móu, bù néng shī xià fú, qiáng cóng lián shàng yóu, fù tú fēi suǒ jì, zhī chuáng kōng jiàn liú, tǎng méng yī yè wěi, dāng wèi lǚ huí tóu.
【詩】北齊趙宗儒詠龜詩曰：有靈堪託夢，無心自解謀，不能蓍下伏，強從蓮上游，負圖非所冀，支床空見留，儻蒙一曳尾，當為屢回頭。

zàn jìn guō pú ěr yǎ guī zàn yuē: tiān shēng shén wù, shí péng zhī guī, huò yóu yú huǒ, huò yóu yú shī, suī yún lèi shū, xiàng èr yī guī, wěi wěi zhì yòng, jí shù jǐn jǐ.
【贊】晉郭璞爾雅龜贊曰：天生神物，十朋之龜，或游於火，或游於蓍，雖雲類殊，象二一歸，亹亹致用，極數盡幾。

biē
◇鱉

ěr yǎ yuē: biē sān zú yuē néng.
《爾雅》曰：鱉三足曰能。

yì yuē: lí wèi biē.
《易》曰：離為鱉。

shuō wén yuē: biē jiè chóng yě.
《說文》曰：鱉介蟲也。

zhōu lǐ yuē: chūn xiàn biē shèn.
《周禮》曰：春獻鱉蜃。

chūn qiū wài chuán yuē: gōng fù wén bó yǐn nán gōng jìng shū jiǔ, xiū biē yān.
《春秋外傳》曰：公父文伯飲南宮敬叔酒，羞鱉焉。

yàn zǐ chūn qīu yuē: qí dà hàn, jǐng gōng zhào qún chén wèn yuē: guǎ rén yù cí hé bó, kě hū, yàn zǐ yuē: bù kě, hé bó yǐ shuǐ wèi guó, yǐ yú biē wèi mín, bǐ dú bù yù yǔ hū, cí zhī hé yì.
《晏子春秋》曰：齊大旱，景公召群臣問曰：寡人慾祠河伯，可乎，《晏子》曰：不可，河伯以水為國，以魚鱉為民，彼獨不欲雨乎，祠之何益。

wén zǐ yuē: biē wú ěr ér bù kě bì, jīng yú míng yě.
《文子》曰：鱉無耳而不可蔽，精於明也。

zhuāng zǐ yuē: kǎn jǐng zhī wā, wèi dōng hǎi biē yuē: wú tiào liáng, xī bù shí lái guān, dōng hǎi biē zuǒ zú wèi rù, ér yòu xī yǐ zhí yǐ.
《莊子》曰：埳井之蛙，謂東海鱉曰：吾跳梁，奚不時來觀，東海鱉左足未入，而右膝已縶矣。

chǔ cí yuē: sì bǒ biē ér shàng shān, wú gù zhī qí bù néng shēng.
《楚辭》曰：駟跛鱉而上山，吾固知其不能升。

sūn qīng zǐ yuē: wā bù ér bù xiū, bǒ biē qiān lǐ.
《孫卿子》曰：蛙步而不休，跛鱉千里。

huái nán zǐ wàn bì shù yuē: qīng ní shā biē, dé xiàn fù shēng.
《淮南子萬畢術》曰：青泥殺鱉，得莧復生。

yòu yuē: shāo yuán zhì biē, qǔ yuán yè shāo zhī, zé biē zhì yě.
又曰：燒黿致鱉，［取黿夜燒之，則鱉至也。］

liè xiān chuán yuē: fèi zhǎng fáng néng shǐ shè gōng, rǔ nán yǒu yāo, cháng zuò tài shǒu fú, yì fǔ mén chuí gǔ, hé jùn huàn zhī, jí zhǎng fáng lái, zhī shì mèi, nǎi ā zhī, jí jiě yì guān, kòu tóu qǐ zì gǎi, jí lǎo biē yě, dà rú chē lún, zhǎng fáng lìng fù tài shǒu fú, zuò yī zhá chì gé bēi jūn, kòu tóu liú tì, chí zhá qù, suì shì yǐ zhá lì bēi biān, yǐ jǐng rào zhī ér sǐ.
《列仙傳》曰：費長房能使社公，汝南有妖，常作太守服，詣府門椎鼓，合郡患之，及長房來，知是魅，乃呵之，即解衣冠，叩頭乞自改，即老鱉也，大如車輪，長房令復太守服，作一札敕葛陂君，叩頭流涕，持札去，遂視以札立陂邊，以頸繞之而死。

wèi lüè yuē: gāo lí guó wáng shì bì yǒu shēn, shēng zǐ, wáng yù shā zhī, bì yún, yǒu qì rú jī zi lái xià wǒ, gù yǒu shēn, hòu shēng zǐ, juān zhī yú hùn zhōng, zhū yǐ qì xū zhī, cóng mǎ jiān, mǎ yǐ qì xū zhī, wáng nǎi lìng qí mǔ shōu chù, míng yuē dōng míng, cháng lìng mù mǎ, dōng míng shàn shè, wáng kǒng duó qí guó, yù shā zhī, dōng míng zǒu, yǐ gōng jī shuǐ, yú biē fú wèi qiáo, dōng míng dé dù, yīn dōu wáng fú yú zhī dì.
《魏略》曰：高離國王侍婢有身，生子，王欲殺之，婢雲，有氣如雞子來下我，故有身，後生子，捐之於溷中，豬以氣噓之，從馬間，馬以氣噓之，王乃令其母收畜，名曰東明，常令牧馬，東明善射，王恐奪其國，欲殺之，東明走，以弓擊水，魚鱉浮為橋，東明得渡，因都王扶餘之地。

sōu shén jì yuē: qīng hé sòng shì zōng mǔ, huáng chū zhōng, xià zài shì zhōng yù, liáng jiǔ, jiā rén yú bì chuān zhōng kuī zhī, zhèng jiàn mù pén zhōng yǒu yī dà biē, xiān zhe yín chāi, yóu zài tóu shàng, suì rù shuǐ qù.
《搜神記》曰：清河宋士宗母，黃初中，夏在室中浴，良久，家人於壁穿中窺之，正見木盆中有一大鱉，先著銀釵，猶在頭上，遂入水去。

fù jìn lù jī biē fù yuē: huáng tài zǐ xìng yú diào tái, yú rén xiàn biē, mìng shì chén zuò fù, qí zhuàng yě, qióng jí lián xié, xuán jiǎ sì zhōu, dùn fāng yuán yú guī jǔ, tú guǎng běn jí guǎng xià yǒu xiá zì. yǐ fáng, jù yǒu tuō wén. xún yíng chǐ ér jiǎo cùn. yòu qǔ jù yú zhǐ zhǎng, bí cháng qì ér jì zhī, ěr wú tīng ér shòu xiǎng, shì yǐ qī jū duō bī, chū chù guǎ biàn, wěi bù fù shǒu, zú bù yùn shēn, yú shì cóng róng zé pàn, sì zhì wāng yáng, cháo xì lán zhǔ, xī xī zhōng táng, yuè gāo bō yǐ yú yì, cuàn hóng liú ér qián cáng, jǔ huì lán zhī fāng gāi, yì huá ǒu zhī chuí fáng.
【賦】晉陸機鱉賦曰：皇太子幸於釣台，漁人獻鱉，命侍臣作賦，其狀也，穹脊連脅，玄甲四周，遁方圓於規矩，徒廣［本集廣下有狹字。］以妨，［句有脫文。］循盈尺而腳寸。又取具於指掌，鼻嘗氣而忌脂，耳無聽而受響，是以棲居多逼，出處寡便，尾不副首，足不運身，於是從容澤畔，肆志汪洋，朝戲蘭渚，夕息中塘，越高波以魚逸，竄洪流而潛藏，咀蕙蘭之芳荄，翳華藕之垂房。

jìn pān ní biē fù yuē: huáng tài zǐ yóu yú xuán pǔ, suì mìng diào yú, yǒu de biē ér xì zhī zhě, lìng shì chén fù zhī, piān xián gōu yǐ zhèn diào, xū hài rén ér kě è, jì diān zhuì yú yán àn, fāng pán shān ér yǎ bù, huò yán shǒu yǐ hè gù, huò dùn zú ér yīng jù, huò yè wěi yú ní zhōng, huò suō tóu yú ké lǐ, ruò nǎi qiū shuǐ bào hài, bǎi chuān fèi liú, yǒu dōng hǎi zhī jù biē, nǎi fù shān ér tūn zhōu.
晉潘尼鱉賦曰：皇太子游於玄圃，遂命釣魚，有得鱉而戲之者，令侍臣賦之，翩銜鈎以振掉，吁駭人而可惡，既顛墜於岩岸，方盤跚而雅步，或延首以鶴顧，或頓足而鷹距，或曳尾於泥中，或縮頭於殼裡，若乃秋水暴駭，百川沸流，有東海之巨鱉，乃負山而吞舟。

yú
◇魚

shī yuē: nán yǒu jiā yú.
《詩》曰：南有嘉魚。

yòu yuē: yú qián zài yuān.
又曰：魚潛在淵。

yòu yuē: yú zài zài zǎo.
又曰：魚在在藻。

yuè lìng, lì chūn, yú shàng bīng.
月令，立春，魚上冰。

zhuāng zi yǔ huì zi guān yú yú háo liáng.
莊子與惠子觀魚於濠梁。

shǐ jì yuē: wèi wáng yǔ lóng yáng jūn gòng chuán ér diào, lóng yáng jūn dé qiān yú yú, ér tì xià yuē: chén zhī shǐ dé yú yě, chén shén xǐ, hòu dé yì dà, chén yù qì qián suǒ de yǐ, jīn yǐ chén zhī xiōng è yě, ér dé wèi wáng fú zhěn xí, fū sì hǎi zhī nèi, qí měi rén yì shén duō yǐ, wén chén zhī de xìng yú wáng yě, bì qiān shang ér qū wáng yǐ, yì nǎng chén zhī suǒ qì qián yú yě.
《史記》曰：魏王與龍陽君共舡而釣，龍陽君得千餘魚，而涕下曰：臣之始得魚也，臣甚喜，後得益大，臣欲棄前所得矣，今以臣之兇惡也，而得為王拂枕席，夫四海之內，其美人亦甚多矣，聞臣之得幸於王也，畢褰裳而趨王矣，亦曩臣之所棄前魚也。

xīn xù yuē: chǔ rén yǒu xiàn yú yú chǔ wáng yuē: jīn huò yú, shí zhī bù jǐn, mài zhī bù shòu, qì zhī yòu xī, gù xiàn zhī, zuǒ yòu yuē: bǐ zāi cí yě, chǔ wáng yuē: zi bù zhī yú zhě rén rén yě, gài wén guó sù yǒu yú zhě, guó yǒu è mín, hòu gōng duō yōu nǚ yě, xià mín duō kuàng fū, jiē shī jūn rén zhī dào, gù chú páo yǒu féi mǎ, guǎ rén wén zhī jiǔ yǐ, wèi néng xíng yě, yú zhě zhī zhī, qiě jīn xíng zhī yǐ, gù yú zhě xiàn yú yú, ér chǔ guó lài zhī.
《新序》曰：楚人有獻魚於楚王曰：今獲魚，食之不盡，賣之不售，棄之又惜，故獻之，左右曰：鄙哉辭也，楚王曰：子不知漁者仁人也，蓋聞國粟有餘者，國有餓民，後宮多幽女也，下民多曠夫，皆失君人之道，故廚庖有肥馬，寡人聞之久矣，未能行也，漁者知之，且今行之矣，故漁者獻餘魚，而楚國賴之。

shuō yuàn yuē: chǔ wáng wèi chún yú kūn yuē: wú yǒu chóu zài wú, zi níng néng wèi wú bào zhī hū, duì yuē: chén jiàn lái dào páng yě mín, chí yī tóu yú, shàng tián zhù yuē: gāo dé wàn shù, xià de qiān hú, chén qiè xiào zhī, yǐ wèi lǐ báo ér wàng duō yě.
《說苑》曰：楚王謂淳于髡曰：吾有仇在吳，子寧能為吾報之乎，對曰：臣見來道旁野民，持一頭魚，上田祝曰：高得萬束，下得千斛，臣竊笑之，以為禮薄而望多也。

sān fǔ gù shì yuē: wǔ dì zuò kūn míng chí, xué shuǐ zhàn fǎ, dì bēng, zhāo dì xiǎo, bù néng zhēng tǎo, yú chí zhōng yǎng yú, yǐ gěi zhū líng cí, yú gěi zhǎng ān shì, shì yú nǎi jiàn.
《三輔故事》曰：武帝作昆明池，學水戰法，帝崩，昭帝小，不能征討，於池中養魚，以給諸陵祠，餘給長安市，市魚乃賤。

wú yuè chūn qiū yuē: yuè wáng jì qī huì jī, fàn lǐ děng yuē: chén qiè jiàn huì jī zhī shān, yǒu yú chí, shàng xià èr chù, shuǐ zhōng yǒu sān jiāng sì dú zhī liú, jiǔ xī liù gǔ zhī guǎng, shàng chí yí yú jūn wáng, xià chí yí yú chén, chù yú sān nián, qí lì kě yǐ zhì yú wàn, yuè guó dāng fù yíng.
《吳越春秋》曰：越王既棲會稽，范蠡等曰：臣竊見會稽之山，有魚池，上下二處，水中有三江四瀆之流，九溪六穀之廣，上池宜於君王，下池宜於臣，畜魚三年，其利可以致於萬，越國當富盈。

fēng sú tōng yuē: chéng mén shī huǒ, huò jí chí zhōng yú, jiù shuō chí zhōng yú, rén xìng lǐ, tài píng yù lǎn jiǔ bǎi sān shí wǔ zuò zì. jū jìn chéng, chéng mén shī huǒ, yán jí qí jiā, zhòng zāi shāo sǐ, jǐn bǎi jiā shū yuē: sòng chéng mén shī huǒ, yīn jí chí shuǐ yǐ wò guàn zhī, chí zhōng kōng jié, yú xī lù sǐ, yù è zhī zī, bìng zhōng shāng liàng jǐn yě.
《風俗通》曰：城門失火，禍及池中魚，舊說池中魚，人姓李，［《太平御覽》九百三十五作字。］居近城，城門失火，延及其家，仲災燒死，謹百家書曰：宋城門失火，因汲池水以沃灌之，池中空竭，魚悉露死，喻惡之滋，並中傷量謹也。

xiè chéng hàn shū yuē: huì jī chén yín, shǎo shí, yú guō wài shuǐ biān bǔ yú, rén yǒu dào zhě, yín jiàn, bì yú cǎo zhōng, zhuī yǐ yú yí zhī, dào cán bù shòu, zì hòu wú fù qǔ yān.
謝承《漢書》曰：會稽陳嚚，少時，於郭外水邊捕魚，人有盜者，嚚見，避於草中，追以魚遺之，盜慚不受，自後無復取焉。

cáo zhí shuō pí pí yí dāng zuò yì, tài píng yù lǎn qī bǎi sì shí èr céng yǐn cáo zhí shuō yì qì. qì yuē: xián shuǐ zhī yú, bù yóu yú jiāng, dàn shuǐ zhī yú, bù rù yú hǎi.
曹植說疲［疲疑當作疫，《太平御覽》七百四十二曾引曹植說疫氣。］氣曰：鹹水之魚，不游於江，淡水之魚，不入於海。

rǔ nán xiān xián chuán yuē: tài píng yù lǎn jiǔ bǎi sān shí wǔ zuò shén xiān chuán. gé xuán jiàn zāo dà yú zhě, xuán wèi zàn fán cǐ yú dào hé bó chù, yú zhǔ yuē: yú yǐ sǐ, xuán yuē: wú kǔ, yǐ dān shū zhǐ nèi yú kǒu zhōng, zhì shuǐ zhōng, yǒu qǐng, yú hái yuè shàng àn, tǔ mò shū, qīng hēi sè, rú mù yè ér fēi. yòu xuán yǔ wú zhǔ zuò lóu shàng, jiàn zuò qǐng yǔ tǔ rén, xuán yuē: yǔ yì dé ěr, jí shū fú zhe shè zhōng, yī shí zhī jiān, dà yǔ liú yān, dì yuē: shuǐ zhōng yǒu yú hū, xuán fù shū fú zhì zhōng, xū yú yǒu dà yú shù bǎi tóu, shǐ rén zhì zhī.
《汝南先賢傳》曰：［《太平御覽》九百三十五作神仙傳。］葛玄見遭大魚者，玄謂暫煩此魚到河伯處，魚主曰：魚已死，玄曰：無苦，以丹書紙內魚口中，擲水中，有頃，魚還躍上岸，吐墨書，青黑色，如木葉而飛。又玄與吳主坐樓上，見作請雨土人，玄曰：雨易得耳，即書符着社中，一時之間，大雨流淹，帝曰：水中有魚乎，玄復書符擲中，須臾有大魚數百頭，使人治之。

yòu yuē: jiè xiàng yǔ wú wáng gòng lùn, zī yú wèi shàng, nǎi yú diàn tíng zuò kǎn, jí shuǐ mǎn zhī, bìng qiú diào, xiàng qǐ ěr zhī, xū yú dé zī yú, dì jīng xǐ, nǎi shǐ chú rén qiè zhī, xiàng yòu wǎng shǔ shì jiāng, yǒu qǐng ér fǎn.
又曰：介象與吳王共論，輜魚為上，乃於殿庭作坎，汲水滿之，並求釣，象起餌之，須臾得輜魚，帝驚喜，乃使廚人切之，象又往蜀市姜，有頃而反。

fú zǐ yuē: guān yú lóng mén, yǒu yī yú, fèn lín gǔ qí ér dēng hū lóng mén ér wèi lóng. yòu yī shù shì, líng bō dǎo liú ér bù xiàn, yáo líng xíng gē, piāo làng yú lóng mén, ér zhōng rì qī chí ér bù huà, fú zǐ yuē: bǐ tóng gōng ér shì yì, jī yī ér lǐ èr, fū hé zāi, wú nǎi yú yǐ shí yīng, ér rén yǐ wěi qiú hū.
《符子》曰：觀於龍門，有一魚，奮鱗鼓鬐而登乎龍門而為龍。又一術士，凌波蹈流而不陷，搖鈴行歌，飄浪於龍門，而終日棲遲而不化，《符子》曰：彼同功而事異，跡一而理二，夫何哉，無乃魚以實應，而人以偽求乎。

xiāo guǎng jì xiào zǐ chuán yuē: chén xuán, tài zǐ yě, hòu mǔ bàng zhī, chén hóu lìng xuán zì shā, xuán tóu liáo shuǐ, yú fù zhī yǐ chū, xuán yuē: wǒ zuì rén yě, gù qiú sǐ ěr, yú nǎi qù.
蕭廣濟《孝子傳》曰：陳玄，太子也，後母謗之，陳侯令玄自殺，玄投遼水，魚負之以出，玄曰：我罪人也，故求死耳，魚乃去。

yòu yuē: bā jùn dù xiào, yì zài chéng dōu, mǔ xǐ shí shēng yú, yú guān dé shēng lín, jié zhú shèng yú èr tóu, zhòu shuǐ zhōng, yuē: wǒ mǔ rú dé cǐ, fù chū zhǔ dé zhī, xiào yuē: shì wǒ xù jì, nǎi yǐ jìn mǔ.
又曰：巴郡杜孝，役在城都，母喜食生魚，於官得生鱗，截竹盛魚二頭，宙水中，曰：我母如得此，婦出渚得之，笑曰：是我婿寄，乃以進母。

xīn shì sān qín jì yuē: kūn míng chí rén diào yú, lún jué ér qù, mèng yú hàn wǔ dì, qiú qù qí gōu, míng rì, dì yóu yú chí, jiàn dà yú xián suǒ, dì yuē: zuó suǒ mèng yě, qǔ ér qù zhī, dì hòu dé míng zhū.
辛氏《三秦記》曰：昆明池人釣魚，綸絕而去，夢於漢武帝，求去其鈎，明日，帝游於池，見大魚銜索，帝曰：昨所夢也，取而去之，帝後得明珠。

fù jìn wáng qìng diào yú fù yuē: rán hòu chōu xiān jiǎo, zhèn xiū gān, chuí yín gōu, yùn jīn wán, xuán wěi ní, guà hóng luán, lián piān yún jì, chán zhuó yī lán.
【賦】晉王慶釣魚賦曰：然後抽纖繳，振脩竿，垂銀鈎，運金丸，懸鮪鯢，掛鴻鸞，連翩雲際，瀺灂漪瀾。

jìn zhì yú guān yú fù yuē: guān lín zú yú biāo chí xī, nì yǔ qún yú lài yá, nǎi yǒu wěi quán zhī lǐ, zhuó bēi zhī yǎn. chán zhuó yǒng yuè, tóu làng fù yuǎn, jí yú qū yá zhī wēi, zhú hū dàn dàn zhī shēn, zǎn jù fú cù, huò yuè huò chén, shū shuò yōu yì, xuàn mù jīng xīn, fàn yì jué yú tōng gōu, yīn sù bō yǐ xiàn chóu, chěng wēi qiǎo yú fú shāng, jìng jī jié yú xùn liú.
晉摯虞觀魚賦曰：觀鱗族於彪池兮，睨羽群於瀨涯，乃有洧泉之鯉，濯陂之鰋。瀺灂涌躍，投浪赴遠，集於曲崖之隈，逐乎澹淡之深，攢聚輻蹙，或躍或沉，倏爍攸驛，眩目驚心，汎溢爵於通溝，因素波以獻酬，騁微巧於浮觴，競機捷於迅流。

shī liáng zhāng qiān yǒng yuè yú yīng zhào shī yuē: jí lín yǐn fán zǎo, bān shǒu chéng lǜ yī, hé yòng yóu míng xiè, qiě yuè tiān yuān chí.
【詩】梁張騫詠躍魚應詔詩曰：戢鱗隱繁藻，頒首承綠漪，何用游溟澥，且躍天淵池。

chén zhāng zhèng jiàn fù dé yú yuè shuǐ huā shēng shī yuē: yàng sè táo huā shuǐ, xiāng wàng zhuó jǐn liú, yuè pǔ yí zhū chū, yī chí shì jìng fú, líng bō xián luò ruǐ, chù ěr bì chén gōu, fāng yóu lián yè wài, jù rù wǔ wáng zhōu.
陳張正見賦得魚躍水花生詩曰：漾色桃花水，相望濯錦流，躍浦疑珠出，依池似鏡浮，凌波銜落蕊，觸餌避沉鈎，方游蓮葉外，詎入武王舟。

chén ruǎn zhuō lián xià yóu yú shī yuē: chūn sè yìng chéng bēi, hán yǒng qiě xiāng suí, wèi shàng lóng mén lù, liáo xì fú róng chí, chù làng lián kàn dòng, chéng liú yè yǐng pī, xiāng wàng zì yǒu lè, zhuāng huì qǐ néng zhī.
陳阮卓蓮下游魚詩曰：春色映澄陂，涵泳且相隨，未上龍門路，聊戲芙蓉池，觸浪蓮看動，乘流葉影披，相忘自有樂，莊惠豈能知。

suí cén dé rùn yú shī yuē: jiàn yǐng qīn bō hé, zhū guāng dài shuǐ xīn, lián dōng zì kě xì, ān yòng shàng lóng jīn.
隋岑德潤魚詩曰：劍影侵波合，珠光帶水新，蓮東自可戲，安用上龍津。