strong chǒng xìng yóu xiá bào ēn bào chóu méng strong
寵幸 遊俠 報恩 報讎 盟

chǒng xìng
◇寵幸

zuǒ chuán yuē: shēn hóu yǒu chǒng yú chǔ wén wáng, wén wáng jiāng sǐ, yǔ zhī bì, shǐ xíng, yuē: wéi wǒ zhī rǔ, rǔ zhuān lì ér bù yàn, wǒ sǐ, rǔ bì sù xíng, wú shì xiǎo guó, jiāng bù róng rǔ yān, jì zàng, chū bēn zhèng. yòu chǒng yú lì gōng.
《左傳》曰：申侯有寵於楚文王，文王將死，與之璧，使行，曰：唯我知汝，汝專利而不厭，我死，汝必速行，無適小國，將不容汝焉，既葬，出奔鄭。又寵於厲公。

yòu yuē: gōng zǐ tā yǒu bái mǎ sì, sòng gōng bì xiàng tuí, tuí yù zhī, gōng qǔ ér zhū qí wěi liè, yǐ yǔ zhī, tā nù, shǐ qí cóng duó zhī, tuí jù, jiāng zǒu, gōng bì mén ér qì zhī, mù jǐn zhǒng.
又曰：公子他有白馬四，宋公嬖向魋，魋欲之，公取而朱其尾鬛，以與之，他怒，使其從奪之，魋懼，將走，公閉門而泣之，目盡腫。

hán zǐ yuē: mí zi xiá yǒu chǒng yú wèi guó, wèi guó fǎ, qiè jià jūn chē zuì yuè, zi xiá zhī mǔ bìng, qí rén yǒu yè gào mí zi, mí zi jiǎo jià jūn chē yǐ chū, jūn wén ér xián zhī yuē: xiào zāi, wèi mǔ zhī gù, fàn yuè zuì, yì rì yǔ jūn yóu yú guǒ yuán, shí táo ér gān, yǐ qí yú xiàn jūn, jūn yuē: ài wǒ, wàng qí kǒu, dàn guǎ rén.
《韓子》曰：彌子瑕有寵於衛國，衛國法，竊駕君車罪刖，子瑕之母病，其人有夜告彌子，彌子矯駕君車以出，君聞而賢之曰：孝哉，為母之故，犯刖罪，異日與君游於果園，食桃而甘，以其餘獻君，君曰：愛我，忘其口，啖寡人。

zhàn guó cè yuē: chǔ wáng yóu yún mèng, jié sì qiān shèng, jīng qí bì rì, yě huǒ zhī qǐ ruò yún ní, sì hǔ zhī kǒu yì ruò léi tíng, yǒu kuáng sì yī lún, ér wáng qīn gǎn gōng ér shè zhī, yī fā ér yì, wáng yǎng tiān ér xiào yuē: lè yǐ, jīn rì zhī yóu yě, guǎ rén wàn suì qiān qiū zhī hòu, shuí yǔ tóng lè cǐ yǐ, ān líng jūn chán qì shù xíng ér jìn yuē: chén rù zé shì xí, chū zé péi chéng, dài wáng wàn suì qiān qiū zhī hòu, chén yuán yǐ shēn shì huáng quán, qū lóu yǐ. yòu hé dé cǐ lè ér lè zhī, dài wáng yuè, ér fēng chán wèi ān líng jūn.
《戰國策》曰：楚王游雲夢，結駟千乘，旌旗蔽日，野火之起若雲蜺，兕虎之〈口睪〉若雷霆，有狂兕依輪，而王親扞弓而射之，一發而殪，王仰天而笑曰：樂矣，今日之游也，寡人萬歲千秋之後，誰與同樂此矣，安陵君纏泣數行而進曰：臣入則侍席，出則陪乘，大王萬歲千秋之後，臣原以身拭黃泉，驅螻蟻。又何得此樂而樂之，大王悅，而封纏為安陵君。

yòu yuē: wèi wáng yǔ lóng yáng jūn gòng chuán ér diào, lóng yáng jūn tì xià, wáng yuē: hé wèi qì, yuē: wèi chén zhī suǒ de yú yě, wáng yuē: hé wèi yě, duì yuē: chén zhī suǒ de yú yě, chén shén xǐ, hòu dé yòu yì dà, chén yù qì qián suǒ de yú yǐ, jīn yǐ chén zhī xiōng è, ér dé wèi wáng fú zhěn xí, jīn sì hǎi zhī nèi, měi rén yì shén duō yǐ, wén chén zhī de xìng yú wáng yě, bì qiān shang chí wáng, chén yì nǎng zhī suǒ de yú yě, yì jiāng qì yǐ, chén ān néng wú tì chū hū, wèi wáng yú shì bù lìng yú sì jìng zhī nèi yuē: gǎn yán měi rén zhě miè zú.
又曰：魏王與龍陽君共船而釣，龍陽君涕下，王曰：何為泣，曰：為臣之所得魚也，王曰：何謂也，對曰：臣之所得魚也，臣甚喜，後得又益大，臣欲棄前所得魚矣，今以臣之兇惡，而得為王拂枕席，今四海之內，美人亦甚多矣，聞臣之得幸於王也，必褰裳趍王，臣亦曩之所得魚也，亦將棄矣，臣安能無涕出乎，魏王於是布令於四境之內曰：敢言美人者滅族。

hàn shū yuē: hàn xìng, nìng xìng chǒng chén, gāo zǔ shí, zé yǒu jí rú, xiào huì shí hóng rú, cǐ liǎng rén fēi yǒu cái néng, dàn yǐ wǎn mèi guì xìng, yǔ shàng wò qǐ, gōng qīng jiē yīn mén shuō, gù xiào huì shí, láng shì zhōng jiē guān xùn yí, jù dài, fù zhī fěn, jiē hóng jí zhī shǔ yě.
《漢書》曰：漢興，佞幸寵臣，高祖時，則有藉孺，孝惠時閎孺，此兩人非有材能，但以婉媚貴幸，與上臥起，公卿皆因門說，故孝惠時，郎侍中皆冠鵕鸃，具帶，傅脂粉，皆閎藉之屬也。

yòu yuē: dèng tōng wèi huáng tóu láng, wén dì mèng shàng tiān, bù néng, yǒu yī huáng tóu láng tuī zhù zhī, jí gù qí yī shang, hòu chuān, mèi jué ér zhī jiàn tái, yǐ mèng zhōng yīn zì qiú tuī zhě, jiàn dèng tōng qí yī hòu chuān, mèng zhōng suǒ jiàn yě, zhào wèn shén yuè, zūn yì zhī, tōng yì yuàn jǐn, bù hǎo wài jiāo, suī cì xǐ mù, bù yù chū, yú shì wén dì shǎng cì tōng jù wàn yǐ shí shù, cì tōng shǔ yán dào tóng shān, dé zì zhù qián.
又曰：鄧通為黃頭郎，文帝夢上天，不能，有一黃頭郎推助之，及顧其衣裳，後穿，寐覺而之漸台，以夢中陰自求推者，見鄧通其衣後穿，夢中所見也，召問甚悅，尊異之，通亦願謹，不好外交，雖賜洗沐，不欲出，於是文帝賞賜通鉅萬以十數，賜通蜀嚴道銅山，得自鑄錢。

yòu yuē: hán yān, wǔ dì wèi jiāo dōng wáng shí, yǔ shàng xué xiāng ài, jí shàng wèi tài zǐ, yù yì qīn, yān shàn qí shè, cōng huì, shàng jí wèi, yù shì fá hú, ér yān xiān xí bīng, yǐ gù yì zūn guì, shǎng cì nǐ dèng tōng, cháng yǔ shàng gòng wò qǐ.
又曰：韓嫣，武帝為膠東王時，與上學相愛，及上為太子，愈益親，嫣善騎射，聰惠，上即位，欲事伐胡，而嫣先習兵，以故益尊貴，賞賜擬鄧通，常與上共臥起。

yòu yuē: lǐ yán nián gē wèi biàn shēng, shì shí yù zào lè, lìng sī mǎ xiàng rú děng zuò shī, yán nián zhé chéng yì, xián gē suǒ zào shī, wèi zhī shēng qū, yóu shì wèi xié lǜ dū wèi, pèi èr qiān dàn yìn shòu, ér shàng yǔ zhī wò qǐ, qí ài xìng jiāng hán yān tóng.
又曰：李延年歌為變聲，是時欲造樂，令司馬相如等作詩，延年輒承意，弦歌所造詩，為之聲曲，由是為協律都尉，佩二千石印綬，而上與之臥起，其愛幸將韓嫣同。

yòu yuē: jīn rì dī zi shǎng jiàn èr rén, jiē ài xìng, wèi wǔ dì nòng ér, cháng zài páng, zhāo dì shí, rì dī liǎng zi jù shì zhōng, yǔ zhāo dì lüè tóng nián, gòng wò qǐ, shǎng wèi fèng chē dū wèi, jiàn wèi fù mǎ dū wèi.
又曰：金日磾子賞建二人，皆愛幸，為武帝弄兒，常在旁，昭帝時，日磾兩子俱侍中，與昭帝略同年，共臥起，賞為奉車都尉，建為駙馬都尉。

yòu yuē: zhāng fàng, hóng jiā zhōng, xuān dāng zuò chéng. dì yù zūn wǔ dì gù shì, yǔ jìn chén yóu yàn, fàng yǐ gōng zhǔ zi, rì shù de xìng, qǔ huáng hòu dì píng ēn hóu xǔ jiā nǚ, shàng wèi fàng gōng zhàng, cì jiǎ dì, chōng yǐ chéng yú fú shì, hào wèi tiān zǐ qǔ fù, huáng hòu jià nǚ, liǎng gōng shǐ zhě, guān gài bù jué, shǎng cì yǐ qiān wàn, gù yǔ shàng wò qǐ, chǒng ài shū jué.
又曰：張放，鴻嘉中，宣［當作成。］帝欲遵武帝故事，與近臣游宴，放以公主子，日數得幸，取皇后弟平恩侯許嘉女，上為放供帳，賜甲第，充以乘輿服飾，號為天子取婦，皇后嫁女，兩宮使者，冠蓋不絕，賞賜以千萬，故與上臥起，寵愛殊絕。

yòu yuē: dǒng xián wèi láng, chuán lòu zhèng diàn xià, xián wèi rén měi lì, āi dì wàng jiàn, yuè qí yí mào, shí ér wèn zhī yuē: shì shè rén dǒng xián yé, yīn yǐn shàng yǔ yǔ, bài wèi huáng mén láng, yóu shì shǐ xìng, xián chǒng ài rì shén, wèi fù mǎ dū wèi, shì zhōng, chū zé cān chéng, rù yù zuǒ yòu, xún yuè jiān, shǎng cì lèi jù wàn, cháng yǔ shàng wò qǐ, cháng zhòu qǐn, piān jí shàng yī xiù, shàng yù qǐ, xián wèi jué, bù yù dòng xián, nǎi duàn xiù ér qǐ, qí shòu ēn zhì cǐ.
又曰：董賢為郎，傳漏正殿下，賢為人美麗，哀帝望見，悅其儀貌，識而問之曰：是舍人董賢耶，因引上與語，拜為黃門郎，由是始幸，賢寵愛日甚，為駙馬都尉，侍中，出則參乘，入御左右，旬月間，賞賜累鉅萬，常與上臥起，常晝寢，偏藉上衣袖，上欲起，賢未覺，不欲動賢，乃斷袖而起，其受恩至此。

wèi zhì yuē: kǒng guà wèi zhì sān zhù zuò guì, xià tóng. xìng biàn yán, xiǎo bó yì tà jū, tài zǔ ài zhī, měi zài zuǒ yòu, chū rù suí cóng, guà chá tài zǔ yì huān lè, yīn yán chuī, wèi zhì zhù zuò cì. qū yǒu suǒ chén, shì duō jiàn cóng, shù dé shǎng cì. yòu duō kuì yí, guà yóu cǐ hóu fú yù shí, tài zǔ jì ài guà, wǔ guān jiāng jí zhū hóu yì jiē qīn zhī.
《魏志》曰：孔掛［魏志三注作桂，下同。］性便妍，曉博弈蹋鞠，太祖愛之，每在左右，出入隨從，掛察太祖意歡樂，因言吹，［魏志注作次。］曲有所陳，事多見從，數得賞賜。又多饋遺，掛由此侯服玉食，太祖既愛掛，五官將及諸侯亦皆親之。

yòu cáo pí cáo zhào chuán yuē: zhào zuǎn àn běn tiáo bù jiàn wèi zhì zhù, zhào zuǎn jiān yí yǒu tuō wén. míng dì chǒng ài zhī, qǐn zhǐ héng tóng, cháng yǔ dì xì, dǔ yī wù, yǒu bù huò, zhé rù yù zhàng, fú zhī jìng chū, qí jiàn qīn chǒng, lèi cǐ bǐ yě.
又曹毗曹肇傳曰：肇纂［按本條不見魏志注，肇纂間疑有脫文。］明帝寵愛之，寢止恆同，常與帝戲，睹衣物，有不獲，輒入御帳，服之徑出，其見親寵，類此比也。

sú shuō yuē: huán xuán chǒng dīng qī, cháo xián lùn shì, bīn kè jù jí, héng zài bèi hòu zuò, shí bì, biàn huí pán yǔ zhī, qī suī bèi chǒng, ér jǐn yuē bù gǎn wèi fēi, xuán lín sǐ zhī rì, qī nǎi yǐ shēn hàn rèn.
《俗說》曰：桓玄寵丁期，朝賢論事，賓客聚集，恆在背後坐，食畢，便回盤與之，期雖被寵，而謹約不敢為非，玄臨死之日，期乃以身捍刃。

shī wèi ruǎn jí shī yuē: xī rì fán huá zi, ān líng yǔ lóng yáng, yāo yāo táo lǐ huá, zhuó zhuó yǒu huī guāng, yuè zé ruò jiǔ chūn, qìng zhé shì qiū shuāng, liú miǎn fā zī mèi, yán xiào tǔ fēn fāng, xié shǒu děng huān ài, sù xī tóng qīn shang.
【詩】魏阮籍詩曰：昔日繁華子，安陵與龍陽，夭夭桃李華，灼灼有輝光，悅澤若九春，罄折似秋霜，流眄發姿媚，言笑吐芬芳，攜手等歡愛，宿昔同衾裳。

jìn zhāng hàn zhōu xiǎo shǐ shī yuē: piān piān zhōu shēng, wǎn luán yòu tóng, nián shí yǒu wǔ, rú rì zài dōng, xiāng fū róu zé, sù zhì cān hóng, tuán fǔ yuán jī, hàn dàn fú róng, ěr xíng jì shū, ěr fú yì xiān, qīng chē suí fēng, fēi wù liú yān, zhuǎn cè qǐ mí, gù miǎn biàn yán, hé yán shàn xiào, měi kǒu shàn yán.
晉張翰周小史詩曰：翩翩周生，婉孌幼童，年十有五，如日在東，香膚柔澤，素質參紅，團輔圓跡，菡萏芙蓉，爾形既淑，爾服亦鮮，輕車隨風，飛霧流煙，轉側綺靡，顧眄便妍，和顏善笑，美口善言。

liáng wú yún yǒng shào nián shī yuē: dǒng shēng wéi qiǎo xiào, zǐ dōu xìn měi mù, bǎi wàn shì yī yán, qiān jīn mǎi xiāng zhú, bù dào cān chà cài, shuí lùn yǎo tiǎo shū, yuán jūn pěng xiù bèi, lái jiù yuè rén sù.
梁吳筠詠少年詩曰：董生唯巧笑，子都信美目，百萬市一言，千金買相逐，不道參差菜，誰論窈窕淑，原君捧繡被，來就越人宿。

liáng liú zūn fán huá shī yuē: kě lián zhōu xiǎo tóng, wēi xiào zhāi lán cóng, xiān fū shèng fěn bái, yuè màn liǎn ruò táo hóng, xié dàn diāo líng xià, chuí gōu lián yè dōng, wàn dòng piāo xiāng shè, yī qīng rèn hǎo fēng, xìng chéng fú zhěn xuǎn, dé fèng huà táng zhōng, běn zhī shāng qīng báo, hán cí xiū zì tōng, jiǎn xiù ēn suī zhòng, cán táo ài bù zhōng, é méi jù shuí jí, xīn jī jìn rù gōng.
梁劉遵繁華詩曰：可憐周小童，微笑摘蘭藂，鮮膚勝粉白，〈月曼〉臉若桃紅，挾彈雕陵下，垂鈎蓮葉東，腕動飄香麝，衣輕任好風，幸承拂枕選，得奉畫堂中，本知傷輕薄，含辭羞自通，翦袖恩雖重，殘桃愛不終，蛾眉詎誰嫉，新姬近入宮。

lùn liáng shěn yuē sòng shū ēn xìng chuán xù lùn yuē: fū rén jūn nán miàn, jiǔ zhòng ào jué, péi fèng zhāo xī, yì gé qīng shì, jiē tà zhī rèn, yí yǒu sī cún, jì ér ēn yǐ xiá shēng, xìn yóu ēn dé, wú kě dàn zhī zī, yǒu yì qīn zhī sè, xiào jiàn tài shǐ, zhǔ wēi dú yùn, kōng zhì bǎi sī, quán bù wài jiǎ, ér xíng zhèng jiū zá, lǐ nán biàn tōng, ěr mù suǒ jì, shì guī jìn xí, shǎng fá zhī yào, shì wèi guó quán, chū nèi wáng mìng, yóu qí zhǎng wò, yú shì fāng tú jié guǐ, fú còu tóng bēn, rén zhǔ wèi qí shēn bēi wèi báo, yǐ wèi quán bù dé zhòng, céng bù jiàn shǔ píng shè guì, hú jiè hǔ wēi, wài wú bī zhǔ zhī xián, nèi yǒu zhuān yòng zhī gōng, shì qīng tiān xià, wèi zhī huò wù, xié péng shù dǎng, zhèng yǐ huì chéng, fū zhì chuàng wěi, gòu yú chuáng zǐ, fú miǎn chéng xuān, chū hū yán xiào zhī xià, xī jīng xǔ shǐ, gài bù zú yún, jìn cháo wáng shí, sòng shū jiǔ shí sì ēn xìng chuán zuò yǔ. wèi huò néng jí, tài zōng wǎn yùn, lǚ jīng shèng shuāi, quán xìng zhī tú, shè dàn zōng qī, yù shǐ yòu zhǔ gū lì, yǒng qiè guó quán, gòu zào yì tóng, xìng shù huò xì, dì dì zōng wáng, xiāng jì tú jiǎo, mín wàng sòng dé, suī fēi yī tú, bǎo zuò sù qīng, shí yóu yú cǐ, wū hū āi zāi.
【論】梁沈約宋書恩幸傳序論曰：夫人君南面，九重奧絕，陪奉朝夕，義隔卿士，階闥之任，宜有司存，既而恩以狎生，信由恩得，無可憚之姿，有易親之色，孝建泰始，主威獨運，空置百司，權不外假，而刑政糾雜，理難遍通，耳目所寄，事歸近習，賞罰之要，是謂國權，出內王命，由其掌握，於是方塗結軌，輻輳同奔，人主謂其身卑位薄，以為權不得重，曾不見鼠憑社貴，狐藉虎威，外無逼主之嫌，內有專用之功，勢傾天下，未之或悟，挾朋樹黨，政以賄成，鈇質創痏，構於床笫，服冕乘軒，出乎言笑之下，西京許史，蓋不足雲，晉朝王石，［宋書九十四恩倖傳作庾。］未或能及，太宗晚運，屢經盛衰，權倖之徒，慴憚宗戚，欲使幼主孤立，永竊國權，構造異同，興樹禍隙，帝弟宗王，相繼屠剿，民忘宋德，雖非一塗，寶祚夙傾，實由於此，嗚呼哀哉。

yóu xiá
◇遊俠

liè zǐ yuē: yú shì zhě, liáng zhī fù mín yě, jiā jì chōng shèng, qián jīn wú liàng, cái huò wú zī, dēng gāo lóu, lín dà lù, shè lè chén jiǔ, jī bó lóu shàng, xiá kè xiāng suí ér xíng, lóu shàng bó zhě dà xiào, yuān fēi, shì zhuì qí fǔ shǔ ér zhōng zhī, xiá kè yuē: yú shì fú lè zhī rì jiǔ yǐ, cháng yǒu qīng yì rén zhī zhì, nǎi rǔ wǒ yǐ fǔ shǔ, lǜ tú shǔ ér miè qí jiā.
《列子》曰：虞氏者，梁之富民也，家既充盛，錢金無量，財貨無貲，登高樓，臨大路，設樂陳酒，擊博樓上，俠客相隨而行，樓上博者大笑，鳶飛，適墜其腐鼠而中之，俠客曰：虞氏福樂之日久矣，常有輕易人之志，乃辱我以腐鼠，率徒屬而滅其家。

shǐ jì yuē: níng chéng dǐ zuì dé tuō, nǎi zhà yuán é xǔ, jù féng xiào běn gǎi. kè chuán, chū guān guī jiā, chēng yuē: shì bù zhì èr qiān dàn, jiǎ bù zhì qiān wàn, ān kě bǐ rén hū, nǎi shì dài, mǎi bēi tián qiān yú qǐng, yì shǐ shù qiān jiā, shù nián, chǎn zhì qiān jīn, wèi rèn xiá, qí yì mín zhòng yú jùn shǒu.
《史記》曰：甯成抵罪得脫，乃詐［原訛許，據馮校本改。］刻傳，出關歸家，稱曰：仕不至二千石，賈不至千萬，安可比人乎，乃貰貸，買陂田千餘頃，役使數千家，數年，產至千金，為任俠，其役民重於郡守。

huái nán zǐ yuē: běi chǔ yǒu rèn xiá zhě, qí zi sūn shù zhǐ zhī, bù tīng, xiàn yǒu zéi, dà sōu qí lú, shì guǒ fā jué, yè jīng ér zǒu, zhuī jí zhī, qí suǒ shī dé zhě, jiē wèi zhī zhàn, dé miǎn, fǎn wèi qí zǐ yuē: rǔ shù zhǐ wú xiá, jīn yǒu nán, jiē lài ér shēn miǎn, rǔ jiàn bù kě yòng yě.
《淮南子》曰：北楚有任俠者，其子孫數止之，不聽，縣有賊，大搜其廬，事果發覺，夜驚而走，追及之，其所施德者，皆為之戰，得免，反謂其子曰：汝數止吾俠，今有難，皆賴而身免，汝諫不可用也。

zhàn guó cè yuē: hán zhǔ yán suì shì yú jūn, èr rén xiāng hài, yán suì zhèng yì zhí zhǐ, jǔ hán zhǔ zhī guò, bá jiàn qū zhī, yán suì jù zhū, wáng qù, qiú rén kě yǐ bào hán zhǔ zhě, zhì qí, yīn jiāo niè zhèng, yǐ yì hòu zhī, zhèng mǔ sǐ, jì zàng chú fú yuē: jiē hū, zhèng nǎi shì jǐng zhī rén, gǔ dāo zhī shǔ, ér yán zhòng zi bù yuǎn qiān lǐ, wǎng chē qí ér jiāo chén, jǔ jīn wèi qīn shòu, shì shēn zhì zhèng yě, zhì pú yáng, jiàn yán zhòng zǐ yuē: qián suǒ yǐ bù xǔ zi zhě, tú yǐ qīn zài, jīn qīn yǐ wáng, zhòng zi suǒ yù bào zhě wèi shuí, yán zhòng zi jù gào yuē: chén zhī chóu hán zhǔ, zhèng suì dú xíng, zhàng jiàn zhì hán, zhí rù cì zhǔ, zhǔ zǒu ér bào āi hóu, zhèng cì zhī, jiān zhōng āi hóu, zuǒ yòu dà luàn.
《戰國策》曰：韓劚嚴遂事於君，二人相害，嚴遂正議直指，舉韓劚之過，拔劍趨之，嚴遂懼誅，亡去，求人可以報韓劚者，至齊，陰交聶政，以意厚之，政母死，既葬除服曰：嗟乎，政乃市井之人，鼓刀之屬，而嚴仲子不遠千里，枉車騎而交臣，舉金為親壽，是深知政也，至濮陽，見嚴仲子曰：前所以不許子者，徒以親在，今親已亡，仲子所欲報者為誰，嚴仲子具告曰：臣之仇韓劚，政遂獨行，仗劍至韓，直入刺劚，劚走而抱哀侯，政刺之，兼中哀侯，左右大亂。

hàn shū yuē: zhàn guó hé zòng lián héng, lì zhèng zhēng jiàng, yáo shì liè guó gōng zǐ, wèi yǒu xìn líng, zhào yǒu píng yuán, qí yǒu mèng cháng, chǔ yǒu chūn shēn, jiē jí wáng gōng zhī shì, jìng wèi yóu xiá, jī míng gǒu fèi, wú bù bīn lǐ, ér tán zhě yǐ sì háo ér chēng shǒu.
《漢書》曰：戰國合縱連衡，力政爭彊，繇是列國公子，魏有信陵，趙有平原，齊有孟嘗，楚有春申，皆藉王公之勢，競為遊俠，雞鳴狗吠，無不賓禮，而談者以四豪而稱首。

yòu yuē: jì bù wèi rèn xiá, yǒu míng, xiàng jí shǐ jiāng bīng, shù jiǒng hàn wáng, xiàng jí miè, gāo zǔ gòu qiú bù qiān jīn, gǎn nì zuì sān zú, bù nì pú yáng zhōu shì, nǎi kūn qián bù yī hè, zhì guǎng liǔ chē zhōng, bìng yǔ qí jiā tóng shù shí rén, zhī lǔ zhū jiā suǒ mài zhī, zhū jiā xīn zhī qí jì bù yě, mǎi zhì tián shè, nǎi zhī luò yáng, jiàn rǔ yīn hóu téng gōng shuō yuē: jì bù hé zuì, chén gè wèi qí zhǔ yòng zhí ěr, xiàng shì chén qǐ kě jǐn zhū yě, jīn shàng shǐ dé tiān xià, ér yǐ sī yuàn qiú yī rén, hé shì bù guǎng yě, qiě yǐ jì bù zhī xián, hàn qiú zhī jí, rú cǐ, cǐ bù běi zǒu hú, nán zǒu yuè ěr, dà jì zhuàng shì yǐ zī dí guó, cǐ wǔ zǐ xū suǒ yǐ biān jīng wáng zhī mù yě, jūn hé bù cóng róng wèi shàng yán zhī, téng gōng xīn zhī zhū jiā dà xiá, yì bù nì qí suǒ, nǎi xǔ nuò, shì jiān, guǒ yán rú zhū jiā zhǐ, shàng nǎi shè bù.
又曰：季布為任俠，有名，項籍使將兵，數窘漢王，項籍滅，高祖購求布千金，敢匿罪三族，布匿濮陽周氏，乃髡鉗布衣褐，置廣柳車中，並與其家僮數十人，之魯朱家所賣之，朱家心知其季布也，買置田舍，乃之洛陽，見汝陰侯滕公說曰：季布何罪，臣各為其主用職耳，項氏臣豈可盡誅也，今上始得天下，而以私怨求一人，何示不廣也，且以季布之賢，漢求之急，如此，此不北走胡，南走越耳，大忌壯士以資敵國，此伍子胥所以鞭荊王之墓也，君何不從容為上言之，滕公心知朱家大俠，意布匿其所，乃許諾，侍間，果言如朱家指，上乃赦布。

yòu yuē: jì bù dì jì xīn, qì gài guān zhōng yù rén jǐn gōng, wèi rèn xiá, fāng shù qiān lǐ, shì zhēng wèi sǐ, cháng shā rén wáng wú, cóng yuán sī nì, zhǎng shì yuán sī, dì chù guàn fū jí fú zhī shǔ, shào nián duō dài zhī, jí qí míng yǐ xíng, dāng shì shí, jì bù yǐ xìn wén guān zhōng.
又曰：季布弟季心，氣蓋關中遇人謹恭，為任俠，方數千里，士爭為死，嘗殺人亡吳，從爰絲匿，長事爰絲，弟畜灌夫籍福之屬，少年多待之，籍其名以行，當是時，季布以信聞關中。

yòu, zhèng dāng shí wèi rèn xiá zì xǐ, xiào jǐng shí, wèi tài zǐ shè rén, měi wǔ rì xǐ mù, cháng zhì yì mǎ zhǎng ān zhū jiāo, qǐng xiè bīn kè, yè yǐ jì rì, zhì míng dàn, cháng kǒng bù biàn, qí zhī yǒu jiē tiān xià yǒu míng zhī shì yě.
又，鄭當時為任俠自喜，孝景時，為太子舍人，每五日洗沐，常置驛馬長安諸郊，請謝賓客，夜以繼日，至明旦，常恐不遍，其知友皆天下有名之士也。

yòu yuē: chéng xiàng gōng sūn hè zi jìng shēng, yǐ huáng hòu zǐ zi jiāo shē, shàn yòng běi jūn qián qiān jiǔ bǎi wàn, fā jué xià yù, shì shí zhào bǔ yáng líng zhū ān shì, bù néng dé, shàng qiú zhī jí, hè zì qǐng zhú bǔ ān shì, yǐ shú jìng shēng zuì, shàng xǔ zhī, hòu guǒ huò ān shì, ān shì zhě, jīng shī dà xiá yě, wén hè yù yǐ shú zi, xiào yuē: chéng xiàng huò jí zōng yǐ, nán shān zhī zhú, bù zú shòu wǒ cí, xié gǔ zhī mù, bù zú wèi wǒ xiè, ān shì cóng yù zhōng gào jìng shēng yǔ yáng shí gōng zhǔ sī tōng, jí shǐ wū jì cí, dāng dào mái ǒu rén, zhù zǔ yǒu è yán, xià yǒu sī àn yàn, hè fù zǐ sǐ yù zhōng.
又曰：丞相公孫賀子敬聲，以皇后姊子驕奢，擅用北軍錢千九百萬，發覺下獄，是時詔捕陽陵朱安世，不能得，上求之急，賀自請逐捕安世，以贖敬聲罪，上許之，後果獲安世，安世者，京師大俠也，聞賀欲以贖子，笑曰：丞相禍及宗矣，南山之竹，不足受我辭，斜谷之木，不足為我械，安世從獄中告敬聲與陽石公主私通，及使巫祭祠，當道埋偶人，祝詛有惡言，下有司案驗，賀父子死獄中。

yòu yuē: guàn fū, wèi rén gāng zhí shǐ jiǔ, bù hǎo miàn yú quán guì, shì zài jǐ yòu zhě, bì líng zhī, zài zuǒ zhě, yù pín jiàn, yóu yì lǐ jìng, chóu rén guǎng zhòng, jiàn chǒng xià bèi, shì yǐ cǐ duō guī zhī.
又曰：灌夫，為人剛直使酒，不好面諛權貴，勢在己右者，必陵之，在左者，愈貧賤，尤益禮敬，稠人廣眾，薦寵下輩，士以此多歸之。

yòu yuē: jù mèng, yǐ xiá xiǎn, wú chǔ fǎn shí, tiáo hóu wèi tài wèi, chéng chuán dōng, jiāng zhì hé nán, dé jù mèng, xǐ yuē: wú chǔ jǔ dà shì, ér bù qiú jù mèng, wú zhī qí wú néng wèi yǐ, tiān xià sāo dòng, dà jiāng dé zhī, ruò yī dí guó, jù mèng xíng dà lèi zhū jiā, jí mèng mǔ sǐ, zì yuǎn fāng sòng sàng, gài qiān shèng, jí mèng sǐ, jiā wú shí jīn zhī cái.
又曰：劇孟，以俠顯，吳楚反時，條侯為太尉，乘傳東，將至河南，得劇孟，喜曰：吳楚舉大事，而不求劇孟，吾知其無能為已，天下騷動，大將得之，若一敵國，劇孟行大類朱家，及孟母死，自遠方送喪，蓋千乘，及孟死，家無十金之財。

yòu yuē: guō jiě, hé nèi zhǐ rén, rèn tài píng yù lǎn sì bǎi qī shí sān rèn shàng yǒu jiě fù yǐ sān zì, cǐ tuō. xiá, xiào wén shí zhū sǐ, jiě wèi rén jìng hàn, bù yǐn jiǔ, suǒ shā shén zhòng, yǐ qū jiè yǒu bào chóu, zì xǐ wèi xiá, jiě zǐ zi jiàn shā, jiě shǐ rén wēi zhī zéi chù, zéi jiǒng zì guī, jù yǐ shí gào, jiě yuē: gōng shā zhī dāng, wú ér bù zhí, suì fàng qí zéi, zhū gōng wén zhī, jiē duō jiě zhī yì, yì fù yān, jiě chū rù, rén jiē bì, yǒu yī rén dú jī jù shì zhī, jiě wèn qí xìng míng, kè yù shā zhī, jiě yuē: jū yì wū bù jiàn jìng, shì wú dé bù xiū yě, bǐ hé zuì.
又曰：郭解，河內軹人，任［《太平御覽》四百七十三任上有解父以三字，此脫。］俠，孝文時誅死，解為人靜悍，不飲酒，所殺甚眾，以軀借友報仇，自喜為俠，解姊子見殺，解使人微知賊處，賊窘自歸，具以實告，解曰：公殺之當，吾兒不直，遂放其賊，諸公聞之，皆多解之義，益附焉，解出入，人皆避，有一人獨箕踞視之，解問其姓名，客欲殺之，解曰：居邑屋不見敬，是吾德不脩也，彼何罪。

yòu yuē: wàn zhāng yǔ zhōng shū lìng shí xiǎn xiāng shàn, xiǎn zuò zhuān quán shàn shì, miǎn guān gù hàn shū jiǔ shí èr yóu xiá chuán gù shàng yǒu xǐ guī èr zì, cǐ tuō. jùn, liú qí chuáng xí qì wù, zhí shù bǎi wàn, yù yǐ yǔ zhāng, zhāng bù shòu, bīn kè huò wèn qí gù, zhāng tàn yuē: zhāng yǐ bù yī jiàn āi yú shí jūn, shí jūn jiā pò, bù néng yǒu yǐ ān yě, shòu qí cái wù, cǐ wèi shí shì zhī huò, wàn shì fǎn fú yé, zhū gōng yǐ shì chēng zhī.
又曰：萬章與中書令石顯相善，顯坐專權擅勢，免官故［漢書九十二遊俠傳故上有徙歸二字，此脫。］郡，留其床蓆器物，直數百萬，欲以與章，章不受，賓客或問其故，章嘆曰：章以布衣見哀於石君，石君家破，不能有以安也，受其財物，此為石氏之禍，萬氏反福耶，諸公以是稱之。

yòu yuē: lóu hù, zì jūn qīng, shì shí wáng shì fāng shèng, bīn kè yíng mén, wǔ hóu xiōng dì, zhēng míng qí kè, gè yǒu suǒ hòu, wéi hù jǐn rù qí mén, xián dé qí huān xīn, jié shì dài fū, wú suǒ bù qīng, qí jiāo zhǎng zhě, yóu jiàn qīn jìng, zhòng yǐ shì fú zhī, yǔ gǔ yǒng jù wèi wǔ hóu shàng kè, zhǎng ān hào yuē: gǔ zi yún zhī bǐ zhá, lóu jūn qīng zhī chún shé, mǔ sǐ, sòng zàng zhě zhì chē èr sān qiān liǎng, lǘ lǐ gē zhī yuē: wǔ hóu zhì sàng lóu jūn qīng, shí chéng dū hóu shāng wèi dà sī mǎ wèi jiāng jūn, yù hòu hù, qí zhǔ bù jiàn yuē: jiāng jūn zhì zūn, bù yí rù lǘ xiàng, shāng bù tīng, suì wǎng zhì hù jiā, jiǔ zhù yí shí.
又曰：婁護，字君卿，是時王氏方盛，賓客盈門，五侯兄弟，爭名其客，各有所厚，唯護盡入其門，鹹得其懽心，結士大夫，無所不傾，其交長者，尤見親敬，眾以是服之，與谷永俱為五侯上客，長安號曰：穀子雲之筆札，婁君卿之唇舌，母死，送葬者致車二三千兩，閭里歌之曰：五侯治喪婁君卿，時成都侯商為大司馬衛將軍，欲候護，其主簿諫曰：將軍至尊，不宜入閭巷，商不聽，遂往至護家，久住移時。

wèi zhì yuē: yáng ā ruò, hòu míng fēng, zì bó yáng, shǎo yóu xiá, cháng yǐ bào chóu jiě yuàn wèi shì, gù shí rén wèi zhī hào yuē: dōng shì xiāng zhuó yáng ā ruò, xī shì xiāng zhuó yáng ā ruò.
《魏志》曰：楊阿若，後名豐，字伯陽，少遊俠，常以報仇解怨為事，故時人為之號曰：東市相斫楊阿若，西市相斫楊阿若。

shī jìn zhāng huá xiá qū yuē: xiá kè lè xiǎn yōu, zhú shì qióng shān yīn, qī chí xióng pí xué, róng yǔ hǔ bào lín, xióng ér rèn qì hòu, shēng gài shào nián chǎng, xié yǒu xíng bào yuàn, shā rén zǎng shì bàng, wú dāo míng shǒu zhōng, lì jiàn yán qiū shuāng, téng qǐ rú diàn jī, huí xuán rú liú guāng, shēng cóng mìng zi yóu, sǐ wén xiá gǔ xiāng, méi shēn xīn bù chéng, yǒng qì rú sì fāng.
【詩】晉張華俠曲曰：俠客樂險幽，築室窮山陰，棲遲熊羆穴，容與虎豹林，雄兒任氣候，聲蓋少年場，偕友行報怨，殺人駔市傍，吳刀鳴手中，利劍嚴秋霜，騰起如電激，迴旋如流光，生從命子游，死聞俠骨香，沒身心不懲，勇氣如四方。

yòu yóu xiá piān yuē: piān piān sì gōng zǐ, zhuó shì chēng xián míng, shí kè sān qiān yú, mén xià chēng háo yīng, yóu shuō zhāo xī zhì, biàn shì zì zòng héng, mèng cháng dōng chū guān, jì shēn yóu jī míng, xìn líng xī fǎn wèi, qín rén kāi jì jiàng, zhào shèng nán méng chǔ, nǎi yǔ máo suì xíng, huáng xiē běi shì qín, tài zǐ hái rù jīng.
又遊俠篇曰：翩翩四公子，濁世稱賢明，食客三千餘，門下稱豪英，遊說朝夕至，辯士自縱橫，孟嘗東出關，濟身由雞鳴，信陵西反魏，秦人開濟彊，趙勝南盟楚，乃與毛遂行，黃歇北適秦，太子還入荊。

sòng wáng sēng dá yī gǔ shī yuē: shào nián hǎo chí xiá, lǚ huàn yóu guān yuán, jì jiàn jīng gǔ jī, liáo píng xìng wáng yán, xiǎn guǐ mò shū zhé, yōu tú qǐ yì hún.
宋王僧達依古詩曰：少年好馳俠，旅宦遊關源，既踐經古蹟，聊平興亡言，顯軌莫殊轍，幽塗豈異魂。

sòng bào zhāo nǐ gǔ shī yuē: yōu bìng zhòng qí shè, shào nián hǎo chí zhú, zhān dài pèi shuāng jiān, xiàng hú chā diāo fú, shòu féi chūn cǎo duǎn, fēi kòng yuè píng lù, cháo yóu yàn mén shàng, mù hái lóu fán sù, shí liáng yǒu yú jìn, jīng què wú quán mù.
宋鮑昭擬古詩曰：幽并重騎射，少年好馳逐，氈帶佩雙鞬，象弧插雕服，獸肥春草短，飛鞚越平陸，朝游雁門上，暮還樓煩宿，石樑有餘勁，驚雀無全目。

yòu nǐ gǔ shī yuē: rì yàn bà cháo guī, yú mǎ sāi qú lù, zōng dǎng shēng guāng huá, bīn pū yuǎn qīng mù, fù guì rén suǒ yù, dào dé yì hé jù.
又擬古詩曰：日晏罷朝歸，輿馬塞衢路，宗黨生光華，賓仆遠傾慕，富貴人所欲，道德亦何懼。

liáng yuán dì liú shēng shī yuē: rèn xiá yǒu liú shēng, rán nuò zhòng xī jīng, fú fēng hǎo jīng zuò, zhǎng ān héng jiè míng, liú huā liáo yè yǐn, zhú yè jiě cháo xǐng, jié jiāo lǐ dū wèi, áo yóu jiā lì chéng.
梁元帝劉生詩曰：任俠有劉生，然諾重西京，扶風好驚坐，長安恆借名，榴花聊夜飲，竹葉解朝醒，結交李都尉，遨遊佳麗城。

liáng wú yún shī yuē: jié kè shào nián guī, piān piān jùn mǎ féi, bào ēn shā rén jìng, xián jūn cì jǐn yī, wò lán dēng jiàn lǐ, tuō yù rù hán huī, gù kàn cǎo xuán zhě, gōng míng zhōng zì wēi.
梁吳筠詩曰：結客少年歸，翩翩駿馬肥，報恩殺人竟，賢君賜錦衣，握蘭登建禮，拖玉入含暉，顧看草玄者，功名終自微。

yòu gǔ yì shī yuē: xī dōu shèng guān gài, jiǔ kuí chén wù sāi, zhōng yǒu è shào nián, jì néng zhuān zì dé, yù biān lián huā niǔ, yuán zuò xì, jù féng xiào běn gǎi. jīn jù liú xīng lēi, liáo wèi lù bàng rén, xiě kòng zhǎng qiū běi.
又古意詩曰：西都盛冠蓋，九逵塵霧塞，中有惡少年，伎能專自得，玉鞭蓮花紐，［原作細，據馮校本改。］金苣流星勒，聊為路傍人，寫鞚長楸北。

liáng wáng sēng rú shī yuē: qīng sī kòng yàn mǎ, zǐ ài shì wú dāo, cháo fēng chuī jǐn dài, luò rì yìng zhū páo, lù lí guān yòu kè, zhào yào chū xī háo, suī fēi xué guǐ yù, zhōng shì rèn féng zāo, rén shēng huì yǒu sǐ, dé chù rú hóng máo, níng néng ǒu jī wù, jì jì yǐn péng hāo.
梁王僧孺詩曰：青絲控燕馬，紫艾飾吳刀，朝風吹錦帶，落日映珠袍，陸離關右客，照曜出西豪，雖非學詭遇，終是任逢遭，人生會有死，得處如鴻毛，寧能偶雞鶩，寂寂隱蓬蒿。

liáng hé xùn nǐ qīng báo piān yuē: chéng dōng měi shào nián, zhòng shēn qīng wàn yì, tà dàn suí zhū wán, bái mǎ huáng jīn shì, zhǎng ān jiǔ kuí shàng, qīng huái yīn dào zhí, gǔ jī chén yǐ xuān, jiān mó àn bù xī, zǒu gǒu tōng xī wàng, qiān niú gèn nán zhí, xiāng qī bǎi xì bàng, qù lái sān shì cè, xiàng chuáng dá xiù bèi, yù pán chuán qǐ shí.
梁何遜擬輕薄篇曰：城東美少年，重身輕萬億，拓彈隨珠丸，白馬黃金飾，長安九逵上，青槐陰道植，轂擊晨已喧，肩摩暗不息，走狗通西望，牽牛亘南直，相期百戲傍，去來三市側，象床沓繡被，玉盤傳綺食。

zhōu wáng bāo yóu xiá piān yuē: jīng luò chū míng ōu, háo xiá jìng jiāo yóu, hé nán cháo sì xìng, guān xī yè wǔ hóu, dòu jī héng dà dào, zǒu mǎ chū zhǎng qiū, sāng yīn xǐ jiāng xī, huái lù zhuǎn yān liú.
周王襃遊俠篇曰：京洛出名謳，豪俠競交遊，河南朝四姓，關西謁五侯，鬥雞橫大道，走馬出長楸，桑陰徙將夕，槐路轉淹留。

zhōu yǔ xìn shī yuē: xiá kè zhòng lián biāo, jīn ān bèi guì tiáo, xì chén zhàng lù qǐ, jīng huā luàn yǎn piāo, jiǔ xūn rén bàn zuì, hàn shī mǎ quán jiāo, guī ān wèi rì wǎn, zhēng lù shàng hé qiáo.
周庾信詩曰：俠客重連鑣，金鞍被桂條，細塵障路起，驚花亂眼飄，酒醺人半醉，汗濕馬全驕，歸鞍畏日晚，爭路上河橋。

chén shěn fǔ zhǎng ān shào nián shī yuē: zhǎng ān hǎo shào nián, cōng mǎ tiě lián qián, chén wáng zhuāng nǎo lēi, jìn hòu zhù jīn biān, bù yáo rú fēi yàn, bǎo jiàn shì shū lián, qù lái xīn shì cè, áo yóu dà dào biān.
陳沈蜅長安少年詩曰：長安好少年，驄馬鐵連錢，陳王裝腦勒，晉後鑄金鞭，步搖如飛燕，寶劍似舒蓮，去來新市側，遨遊大道邊。

chén yīn kēng xī yóu xián yáng zhōng shī yuē: shàng lín chūn sè mǎn, xián yáng yóu xiá duō, chéng dòu yí lián hàn, qiáo xīng xiàng kuà hé, yǐng lǐ kàn fēi gǔ, chén qián tīng yuǎn kē, hái jiā hé yì wǎn, wú chù bù jīng guò.
陳陰鏗西遊咸陽中詩曰：上林春色滿，咸陽遊俠多，城斗疑連漢，橋星像跨河，影里看飛轂，塵前聽遠珂，還家何意晚，無處不經過。

chén yáng jìn xiá kè kòng jué yǐng shī yuē: qīng mén xiǎo yuàn wù huá xīn, huā kāi niǎo nòng huì fāng chūn, xiān zhǎng céng tái fú lì rì, zhǎng qiū guǎng lù qǐ hóng chén, yuán zhōng zhuī xún táo lǐ jìng, mò shàng féng yíng yóu xiá rén, yóu xiá yīng míng chí shàng guó, rén mǎ yì qì jù xiāng de, bái yù lù lú qiū shuǐ jiàn, qīng sī wǎn zhuǎn huáng jīn lēi, fù yǒu yú mù bìng lóng wén, niè yǐng zhuī fēng běn jué qún, yǐng rù wú mén yí yè liàn, xíng lái xī běi shì fú yún, jì yǔ yōu bìng chí shè kè, wèi kěn tuī míng chí jiè jūn.
陳楊縉俠客控絕影詩曰：青門小苑物華新，花開鳥弄會芳春，仙掌層台浮麗日，長楸廣路起紅塵，園中追尋桃李徑，陌上逢迎遊俠人，遊俠英名馳上國，人馬意氣俱相得，白玉鹿盧秋水劍，青絲宛轉黃金勒，復有魚目並龍文，躡影追風本絕群，影入吳門疑曳練，形來西北似浮雲，寄語幽并馳射客，未肯推名持借君。

bào ēn
◇報恩

máo shī yuē: tóu wǒ yǐ mù guā, bào zhī yǐ qióng jū, fěi bào yě, yǒng yǐ wèi hǎo yě.
《毛詩》曰：投我以木瓜，報之以瓊琚，匪報也，永以為好也。

yòu yuē: wú yán bù zhòu, wú dé bù bào.
又曰：無言不詶，無德不報。

zuǒ chuán yuē: jìn wèi kē bài qín shī yú fǔ shì, huò dù huí, qín zhī lì rén yě, chū wèi wǔ zi yǒu bì qiè, wú zi, wǔ zi jí, mìng kē yuē: bì jià shì qiè, jí bìng, yuē: bì yǐ wèi xùn, jí zú, kē jià zhī, yuē: jí bìng zé luàn, cóng qí zhì yě, jí fǔ shì zhī yì, kē jiàn lǎo rén jié cǎo yǐ kàng dù huí, zhì ér diān, gù huò zhī, yè mèng lǎo rén yuē: suǒ jià fù rén zhī fù yě, ěr yòng xiān rén zhī zhì mìng, yǔ shì yǐ bào.
《左傳》曰：晉魏顆敗秦師於輔氏，獲杜回，秦之力人也，初魏武子有嬖妾，無子，武子疾，命顆曰：必嫁是妾，疾病，曰：必以為殉，及卒，顆嫁之，曰：疾病則亂，從其治也，及輔氏之役，顆見老人結草以亢杜回，躓而顛，故獲之，夜夢老人曰：所嫁婦人之父也，爾用先人之治命，予是以報。

yàn zǐ yuē: yàn zǐ yǐ sù jīn yí běi guō sāo, sāo cí jīn shòu sù, yǒu wén, yàn zǐ chūn qīu wǔ, tài píng yù lǎn sì bǎi qī shí jiǔ zuò jiān. yàn zǐ jiàn yí yú jǐng gōng, chū bēn, běi guō zǐ yuē: yǎng jí qīn zhě, shēn gèng qí nán, suì zào gōng tíng yuē: yàn zǐ tiān xià zhī xián, qù qí, qí guó bì qīn, bù ruò xiān sǐ, nǎi zì shā, gōng zì zhuī yàn zǐ, jí jiāo ér fǎn zhī.
《晏子》曰：晏子以粟金遺北郭騷，騷辭金受粟，有聞，［晏子春秋五，太平御覽四百七十九作間。］晏子見疑於景公，出奔，北《郭子》曰：養及親者，身更其難，遂造公廷曰：晏子天下之賢，去齊，齊國必侵，不若先死，乃自殺，公自追晏子，及郊而反之。

lǚ shì chūn qiū yuē: qín mù gōng shī yòu fú mǎ, gōng zì wǎng qiú yān, jiàn yě rén fāng shí zhī yú qí shān zhī yáng, mù gōng xiào yuē: shí jùn mǎ ròu, bù yǐn jiǔ, yǔ kǒng shāng rǔ yě, suì biàn yǐn ér qù, jí yī nián, wèi hán yuán zhī zhàn, jìn rén yǐ huán mù gōng zhī chē, jìn liáng yóu mí yǐ kòu mù gōng zuǒ cān, cháng shí mǎ ròu sān bǎi yú rén, jí dòu chē xià, suì dà kè jìn, fǎn huò jìn huì gōng yǐ guī.
《呂氏春秋》曰：秦穆公失右服馬，公自往求焉，見野人方食之於歧山之陽，穆公笑曰：食駿馬肉，不飲酒，予恐傷汝也，遂遍飲而去，及一年，為韓原之戰，晉人已環穆公之車，晉梁由靡已扣穆公左驂，嘗食馬肉三百餘人，疾斗車下，遂大剋晉，反獲晉惠公以歸。

yòu yuē: jiǎn zi yǒu liǎng bái mǎ yíng, shén ài zhī, yáng chéng xū qú chù, yáng chéng xìng, xū qú míng, chù yóu bìng yě. guǎng mén zhī guān yè kuǎn mén ér yè yuē: zhǔ jūn zhī chén xū qú yǒu jí, yī jiào zhī yuē: dé bái mǎ yíng zhī gān zé zhǐ, bù dé zé sǐ, qǐng rù tōng, dǒng ān yú yuán é kuī, jù féng xiào běn gǎi. yù yú cè, jiǎn zi shā bái mǎ yíng qǔ qí gān yǐ yǔ yáng chéng xū qú, wú hé, zhào xìng bīng ér gōng dí, guǎng mén zhī guān qī bǎi rén jiē xiān dēng.
又曰：簡子有兩白〈馬嬴〉，甚愛之，陽城胥渠處，［陽城姓，胥渠名，處猶病也。］廣門之官夜款門而謁曰：主君之臣胥渠有疾，醫教之曰：得白〈馬嬴〉之肝則止，不得則死，請入通，董安於［原訛虧，據馮校本改。］御於側，簡子殺白〈馬嬴〉取其肝以予陽城胥渠，無何，趙興兵而攻翟，廣門之官七百人皆先登。

zhàn guó cè yuē: zhōng shān jūn xiǎng dōu dài fū, sī mǎ zǐ qī zài yān, yáng gēng bù biàn, zǐ qī nù ér zǒu yú chǔ, yǐ fá zhōng shān jūn, zhōng shān jūn wáng zǒu, yǒu rén qiè gē suí qí hòu zhě, gù wèi èr rén, zi xī wèi, duì yuē: chén fù cháng è qiě sǐ, jūn xià hú cān bù chén fù, chén fù qiě sǐ yuē: zhōng shān yǒu shì, rǔ bì sǐ zhī, gù lái sǐ jūn yě, zhōng shān jūn kǎi rán yuē: wú yǐ yī bēi yáng gēng wáng guó, yǐ yī hú cān dé èr rén.
《戰國策》曰：中山君饗都大夫，司馬子期在焉，羊羹不遍，子期怒而走於楚，以伐中山君，中山君亡走，有人挈戈隨其後者，顧謂二人，子奚為，對曰：臣父嘗餓且死，君下壺餐餔臣父，臣父且死曰：中山有事，汝必死之，故來死君也，中山君慨然曰：吾以一杯羊羹亡國，以一壺餐得二人。

shǐ jì yuē: yuán àng wèi wú xiāng, shí yǒu cóng lì, cháng dào yuán àng shì ér, àng zhī zhī bù xiè, yù zhī rú chū, rén yǒu gào cóng lì, yán jūn zhī ěr yǔ shì zhě tōng, nǎi wáng guī, àng qū zì zhuī, suì yǐ shì zhě cì zhī, fù wèi cóng lì, jí yuán àng shǐ wú jiàn shǒu, cóng lì shì wèi xiào sī mǎ, shǒu àng, yè yǐn yuán àng qǐ yuē: jūn kě yǐ qù yǐ, wú wáng qī dàn rì zhǎn jūn, àng xiè zhī ér qù.
《史記》曰：爰盎為吳相，時有從吏，嘗盜爰盎侍兒，盎知之不泄，遇之如初，人有告從吏，言君知爾與侍者通，乃亡歸，盎驅自追，遂以侍者賜之，復為從吏，及爰盎使吳見守，從吏適為校司馬，守盎，夜引爰盎起曰：君可以去矣，吳王期旦日斬君，盎謝之而去。

yòu yuē: xiàng wáng shǐ shuō hán xìn, hán xìn xiè yuē: chén shì xiàng wáng, guān bù guò láng zhōng, wèi bù guò zhí jǐ, gù bèi chǔ ér guī hàn, hàn wáng shòu wǒ shàng jiāng jūn yìn, jiě yī yī wǒ, tuī shí shí wǒ, yán tīng jì yòng, fū rén shēn qīn xìn wǒ, wǒ bèi zhī bù xiáng, suī sǐ bù yì.
又曰：項王使說韓信，韓信謝曰：臣事項王，官不過郎中，位不過執戟，故背楚而歸漢，漢王授我上將軍印，解衣衣我，推食食我，言聽計用，夫人深親信我，我倍之不祥，雖死不易。

shuō yuàn yuē: chǔ zhuāng wáng cì qún chén jiǔ, rì mù dēng zhú miè, yǒu rén yǐn měi rén yī, měi rén yuán jué qí guān yīng, gào wáng yuē: yǒu yǐn qiè yī zhě, qiè jué qí yīng, qǔ chí huǒ lái, shì jué yīng zhě, wáng yuē: jīn rì yǐn bù jué yīng zhě bù huān, jūn chén bǎi guān jiē jué guān yīng, nǎi chū huǒ, jū èr nián, jìn yǔ chǔ zhàn, yǒu yī rén cháng zài qián, wǔ hé wǔ huò shǒu, guài ér wèn zhī, duì yuē: chén nǎi yè jué yīng zhě yě, wáng yǐn rěn bù pù ér zhū, cháng yuán gān nǎo tú dì, yòng jǐng xuè jiān dí jiǔ yǐ, suì píng jìn jūn, tài píng yù lǎn sì bǎi qī shí jiǔ zuò jūn.
《說苑》曰：楚莊王賜群臣酒，日暮燈燭滅，有人引美人衣，美人援絕其冠纓，告王曰：有引妾衣者，妾絕其纓，取持火來，視絕纓者，王曰：今日飲不絕纓者不懽，君臣百官皆絕冠纓，乃出火，居二年，晉與楚戰，有一人常在前，五合五獲首，怪而問之，對曰：臣乃夜絕纓者也，王隱忍不曝而誅，常原肝腦塗地，用頸血湔敵久矣，遂平晉君，［《太平御覽》四百七十九作軍。］

hàn shū yuē: zhāng cāng, qín shí wèi yù shǐ, yǒu zuì wáng guī, jí pèi gōng lüè dì guò yáng wǔ, cāng yǐ kè cóng gōng nán yáng, cāng dāng zhǎn, jiě yī fú zhì, shēn dà féi bái rú hù, wáng líng nǎi yán pèi gōng, shè wù zhǎn, yǐ wèi cháng shān xiāng, cāng dé wáng líng, jí guì, fù shì líng, líng sǐ, cāng wèi chéng xiàng, xǐ mù, cháng xiān cháo líng fū rén, shàng shí, rán hòu gǎn guī jiā.
《漢書》曰：張蒼，秦時為御史，有罪亡歸，及沛公略地過陽武，蒼以客從攻南陽，蒼當斬，解衣伏質，身大肥白如瓠，王陵乃言沛公，赦勿斬，以為常山相，蒼德王陵，及貴，父事陵，陵死，蒼為丞相，洗沐，常先朝陵夫人，上食，然後敢歸家。

yòu yuē: gài kuān ráo wèi wèi sī mǎ, gōng àn xíng shì zú lú shì, shì qí yǐn shí jū chù, yǒu jí bìng zhě, shēn zì fǔ xún lín wèn, jiā zhì yī yào, yù zhī shén ēn, jí suì zhōng jiāo dài, wèi zú shù qiān rén, jiē kòu tóu zì qǐng, yuán fù gèng liú yī nián, yǐ bào kuān ráo hòu dé, xuān dì jiā zhī, yǐ kuān ráo wèi tài zhōng dài fū.
又曰：蓋寬饒為衛司馬，躬案行士卒廬室，視其飲食居處，有疾病者，身自撫循臨問，加致醫藥，遇之甚恩，及歲終交代，衛卒數千人，皆叩頭自請，原復更留一年，以報寬饒厚德，宣帝嘉之，以寬饒為太中大夫。

wú yuè chūn qiū yuē: wǔ zǐ xū fá chǔ hái, guò lì yáng lài shuǐ zhī shàng, zhǎng tàn xī yuē: wú cháng jī, yú cǐ qǐ shí, ér shā yī fù rén, jiāng yù bào zhī bǎi jīn, bù zhī qí jiā, suì tóu jīn lài shuǐ zhī zhōng ér qù.
《吳越春秋》曰：伍子胥伐楚還，過溧陽瀨水之上，長嘆息曰：吾常飢，於此乞食，而殺一婦人，將欲報之百金，不知其家，遂投金瀨水之中而去。

sān fǔ jué lù yuē: gāo líng páng bó, wèi jùn xiǎo lì, dōng píng héng nóng wèi shū shēng, qióng fá, róng tài píng yù lǎn sì bǎi qī shí jiǔ zuò kè. xiá yú bó jiā, bó zhī qí xián, lǐ dài chóu zhí guò cháng, nóng yuē: wèi féng yì, nǎi xiāng bào, bié qī bā nián, lèi yù lǎn zuò guǒ. wèi féng yì, bó wèi mén xià shū zuǒ, wàng zhī yǐ, nóng zhào wèn, nǎi wù, suì jǔ bó.
《三輔決錄》曰：高陵龐勃，為郡小吏，東平衡農為書生，窮乏，容［太平御覽四百七十九作客。］鍜於勃家，勃知其賢，禮待酬直過常，農曰：為馮翊，乃相報，別七八年，累［御覽作果。］為馮翊，勃為門下書佐，忘之矣，農召問，乃悟，遂舉勃。

wèi lüè yuē: yáng pèi wèi xīn zhèng zhǎng, kè mín xù sāng shèn méng yuán é yíng, jù féng xiào běn zuò méng. dòu, jī jìn dé qiān yú hú, tài zǔ xī yíng tiān zǐ, jūn wú liáng, pèi nǎi jìn gān shèn, hòu wèi yè lìng, cì qí shēng kǒu shí liù rén, juàn wǔ bǎi pǐ, yǐ bào gān shèn yě.
《魏略》曰：楊沛為新鄭長，課民蓄桑椹幪［原訛營，據馮校本作幪。］豆，積浸得千餘斛，太祖西迎天子，軍無糧，沛乃進乾椹，後為鄴令，賜其生口十六人，絹五百疋，以報乾椹也。

wèi zhì yuē: tài zǔ píng yōu zhōu, zhào sūn lǐ sī kōng jūn móu yuàn, chū huāng luàn shí, lǐ yǔ mǔ xiāng shī, tóng jùn mǎ tái, qiú dé lǐ mǔ, lǐ tuī jiā cái, jǐn yǐ yǔ tái.
《魏志》曰：太祖平幽州，召孫禮司空軍謀掾，初荒亂時，禮與母相失，同郡馬台，求得禮母，禮推家財，盡以與台。

huá yáng guó zhì yuē: cáo gōng chá guān yǔ bù ān, zhāng liáo yǐ qíng wèn zhī, yǔ tàn yuē: wú jí zhī cáo gōng dài wǒ hòu, rán wú shòu liú jiāng jūn ēn, shì yǐ gòng sǐ, bù kě bèi zhī, yào dāng lì xiào bào gōng, gōng wén ér yì zhī, yán liáng gōng dōng jùn tài shǒu liú yán yú bái mǎ, gōng shǐ liáo yǔ wèi xiān fēng, yǔ wàng jiàn liáng huī, cè mǎ cì yú wàn zhòng zhōng, zhǎn qí shǒu, jǐn fēng qí wù, chēng shū gào cí, ér guī xiān zhǔ.
《華陽國志》曰：曹公察關羽不安，張遼以情問之，羽嘆曰：吾極知曹公待我厚，然吾受劉將軍恩，誓以共死，不可背之，要當立效報公，公聞而義之，顏良攻東郡太守劉延於白馬，公使遼羽為先鋒，羽望見良麾，策馬刺於萬眾中，斬其首，盡封其物，稱書告辭，而歸先主。

fù qí xiè tiǎo chóu dé fù yuē: yòu wèi shěn hóu, juàn yǔ yǐ guó shì, sì nián, tiǎn yì zhū fāng, jiàn zèng yǐ shī, shī bù yún hū, wú yán bù chóu, wú dé bù bào, gù chēng zhī chóu dé fù yún, bēi fū sì yóu zhī dài xù, liù lóng wù ér bù xī, qīng gài mí yú jùn bēn, yù héng láo yú fǔ yì, jiē suì yàn zhī xiān huān, céng yīn mò yǐ qī cè, jiē mín shēng zhī zhī yòng, zhī mò shēn yú zài jǐ, bǐ zhī jǐ zhī wèi shēn, xìn huái zhī qí hé yǐ, jūn fèng bǐ yú dì chǔ, wǒ yè jū yú huáng mù, jí fēng yún zhī guāng jǐng, shēn yóu hǎo yú lán jú, jié dé yán ér wèi pèi, dài fāng yóu ér wèi fú, yǔ jiǒng jī yǐ duō huǐ, kuì lí è ér dú chù, jūn yū zǔ yú míng bāng, yí huà yán yú chuān zhǔ, ěr yào jǐ yú róng jìn, wǒ fú jiàn yú láng wéi, yuán tóng chē yǐ rì yè, chéng wàng hūn ér yǎn fēi, shí yóu bān yǐ wèi jí, juàn luò jǐng zhī cú huī, kǔ qīng yán zhī shū hū, lìn huān shǎng zhī duō wéi.
【賦】齊謝朓酬德賦曰：右衛沈侯，眷予以國士，四年，忝役朱方，見贈以詩，詩不云乎，無言不酬，無德不報，故稱之酬德賦雲，悲夫四游之代序，六龍騖而不息，輕蓋靡於駿奔，玉衡勞於撫翼，嗟歲晏之鮮歡，曾陰默以悽惻，嗟民生之知用，知莫深於在己，彼知己之為深，信懷之其何已，君奉筆於帝儲，我曳裾於皇穆，籍風雲之光景，申游好於蘭菊，結德言而為佩，帶芳猷而為服，予窘跡以多悔，媿離厄而獨處，君紆組於名邦，貽話言於川渚，爾要戟於戎禁，我拂劍於郎闈，原同車以日夜，誠望昏而掩扉，時游般以未極，眷落景之徂暉，苦清顏之倏忽，吝歡賞之多違。

shū hàn gǔ yǒng xiè wáng fèng shū yuē: yǒng dǒu shāo zhī cái, zhì báo xué xiǔ, jiāng jūn yuè qí kuáng yán, zhuó zhī zào yī zhī lì, cè zhī bīn péng zhī mò, bù tīng jìn rùn zhī zèn, bù shí fū shòu zhī sù, suī qí huán jìn wén, yòng shì dǔ mì, chá fù zhé xiōng, fù yù zǐ dì, chéng wú yǐ jiā, xī yù zi tūn tàn huài xíng, yǐ fèng jiàn yì, qí róng hàn shū bā shí wǔ, gǔ yǒng chuán zuò kè. yǔn shǒu gōng mén, yǐ bào ēn yú hàn shū zuò shī. zhì shì mèng cháng, yóu yǒu sǐ shì, hé kuàng jiāng jūn zhī mén.
【書】漢谷永謝王鳳書曰：永斗筲之材，質薄學朽，將軍悅其狂言，擢之皂衣之吏，廁之賓朋之末，不聽浸潤之譖，不食膚受之愬，雖齊桓晉文，用士篤密，察父哲兄，覆育子弟，誠無以加，昔豫子吞炭壞形，以奉見異，齊容［漢書八十五，谷永傳作客。］隕首公門，以報恩於［漢書作施。］智氏孟嘗，猶有死士，何況將軍之門。

bào chóu
◇報讎

lǐ jì yuē: fù mǔ zhī chóu, bù yǔ gòng dài tiān, xiōng dì zhī chóu, bù fǎn bīng, jiāo yóu zhī chóu, bù tóng guó.
《禮記》曰：父母之讎，不與共戴天，兄弟之讎，不反兵，交遊之讎，不同國。

yòu yuē: jū fù mǔ zhī chóu, qǐn shān zhěn kuài, bù shì, bù yǔ gòng guó, yù zhū shì, bù fǎn bīng ér dòu.
又曰：居父母之讎，寢苫枕塊，不仕，不與共國，遇諸市，不反兵而斗。

zuǒ chuán yuē: qí gāo fā fá jǔ, jǔ zi bēn jì zhāng, chū jǔ yǒu fù rén, jǔ zi shā qí fū, jǐ wèi lí fù, tuō yú jì zhāng, fǎng yān, yǐ dù ér qù zhī, jí shī zhì, zé tóu zhū wài, qí shī yè zhuì ér dēng, jǔ gòng gōng jù, qǐ xī mén ér qí shī rù jì.
《左傳》曰：齊高發伐莒，莒子奔紀鄣，初莒有婦人，莒子殺其夫，己為釐婦，託於紀鄣，紡焉，以度而去之，及師至，則投諸外，齊師夜縋而登，莒共公懼，啟西門而齊師入紀。

yòu yuē: wú fá yuè, yuè wáng jù jiàn yù zhī, chén yú zuì lǐ, hé lú shāng jiāng zhǐ, hái zú yú xíng, fū chāi shǐ rén lì yú tíng, chū rù bì wèi yuē: fū chāi, ér wàng yuè wáng zhī shā ér fù hū, zé yuē: wéi, bù gǎn wàng, sān nián nǎi bào yuè.
又曰：吳伐越，越王句踐御之，陳於槜李，闔廬傷將指，還卒於陘，夫差使人立於庭，出入必謂曰：夫差，而忘越王之殺而父乎，則曰：唯，不敢忘，三年乃報越。

yuè jué shū yuē: zi xū rù wú, hé lú jiāng wèi zhī bào chóu, qí hòu jīng jiāng jūn fá cài, shǐ zi xū fá jīng, shí wǔ zhàn shí wǔ shèng, zi xū cāo chuí, chī píng wáng zhī mù ér shù zhī yuē: wú xiān rén wú zuì, ér zi shā zhī, jīn yǐ cǐ bào zi.
《越絕書》曰：子胥入吳，闔廬將為之報讎，其後荊將軍伐蔡，使子胥伐荊，十五戰十五勝，子胥操捶，笞平王之墓而數之曰：吾先人無罪，而子殺之，今以此報子。

zhàn guó cè yuē: yù ràng yù wèi zhì bó bào chóu, zhào xiāng zi dāng chū, yù ràng fú jiàn qiáo xià, xiāng zi zhì qiáo, mǎ jīng, yuē: bì shì ràng yě, qiú zhī, guǒ shì, shù zhī yuē: zi bù shì fàn zhōng xíng shì hū, zhì bó jǐn miè zhī, zi bù wèi bào chóu, fǎn chén yú zhì bó, zhì bó yì yǐ sǐ, hé bào chóu shēn yě, dá yuē: fàn zhōng xíng zhòng rén yù wǒ, wǒ yǐ zhòng rén bào zhī, zhì bó guó shì yù wǒ, wǒ yǐ guó shì bào zhī, xiāng zǐ yuē: wèi zhì bó, míng jì chéng, guǎ rén shè zi, yì yǐ, dá yuē: jūn qián shè chén, tiān xià mò bù chēng jūn zhī xián, chén gù fú zhū, rán yuán qǐng jūn zhī yī ér jī zhī, yǐ zhì bào chóu zhī yì, nǎi shǐ shǐ chí yī yǔ ràng, ràng bá jiàn sān yuè ér jī zhī, yuē: wú kě yǐ xià bào zhì bó yǐ, suì fú jiàn sǐ.
《戰國策》曰：豫讓欲為智伯報讎，趙襄子當出，豫讓伏劍橋下，襄子至橋，馬驚，曰：必是讓也，求之，果是，數之曰：子不事范中行氏乎，智伯盡滅之，子不為報讎，反臣於智伯，智伯亦已死，何報讎深也，答曰：范中行眾人遇我，我以眾人報之，智伯國士遇我，我以國士報之，襄子曰：為智伯，名既成，寡人赦子，亦已，答曰：君前赦臣，天下莫不稱君之賢，臣固伏誅，然原請君之衣而擊之，以致報讎之意，乃使使持衣與讓，讓拔劍三躍而擊之，曰：吾可以下報智伯矣，遂伏劍死。

shǐ jì yuē: qín zhāo wáng wén wèi qí zài píng yuán jūn suǒ, yù wèi suī bào chóu, nǎi wèi shū yí píng yuán jūn yuē: yuán yǔ jūn wèi bù yī zhī jiāo, shí rì zhī yǐn, píng yuán jūn jiàn zhāo wáng, zhāo wáng yǔ píng yuán jūn yǐn, shù rì, wèi yuē: fàn jūn zhī chóu zài jūn jiā, yuán shǐ rù guī qǔ tóu lái, píng yuán jūn yuē: bù zài chén suǒ, zhāo wáng nǎi lìng zhào wáng fā zú wéi píng yuán jūn jiā, wèi qí yè wáng.
《史記》曰：秦昭王聞魏齊在平原君所，欲為睢報仇，乃為書遺平原君曰：原與君為布衣之交，十日之飲，平原君見昭王，昭王與平原君飲，數日，謂曰：范君之仇在君家，原使入歸取頭來，平原君曰：不在臣所，昭王乃令趙王發卒圍平原君家，魏齊夜亡。

dōng guān hàn jì yuē: hǎi qǔ yǒu lǚ mǔ, qí zi wèi xiàn lì, fàn xiǎo zuì, xiàn zǎi shā zhī, lǚ mǔ jiā sù fēng zī chǎn, nǎi yì niàng chún jiǔ, shào nián lái gū zhě, shì zhī, shì qí fá zhě, zhé jiǎ yī zhuāng, shào nián yù xiāng yǔ cháng zhī, lǚ mǔ chuí qì yuē: xiàn zǎi wǎng shā wú zi, yù bào yuàn ěr, zhū jūn níng kěn āi zhī hū, shào nián xǔ nuò, suì xiāng jù dé shù bǎi rén, yīn yǔ lǚ mǔ rù hǎi, zì chēng jiāng jūn, suì pò hǎi qǔ, zhí xiàn zǎi zhǎn zhī, yǐ qí shǒu jì zi zhǒng.
《東觀漢記》曰：海曲有呂母，其子為縣吏，犯小罪，縣宰殺之，呂母家素豐貲產，乃益釀醇酒，少年來沽者，貰之，視其乏者，輒假衣裝，少年欲相與償之，呂母垂泣曰：縣宰枉殺吾子，欲報怨爾，諸君寧肯哀之乎，少年許諾，遂相聚得數百人，因與呂母入海，自稱將軍，遂破海曲，執縣宰斬之，以其首祭子冢。

yòu yuē: zhì yùn yǔ dǒng zi zhāng yǒu, zi zhāng fù wèi xiāng rén suǒ hài, jí zi zhāng bìng jiāng zhōng, yùn hòu zi zhāng, shì yùn xū xī bù néng yán, yùn yuē: wú zhī zi bù bēi tiān mìng, ér tòng chóu bù fù yě, yùn jí jiāng kè zhē chóu rén, qǔ qí tóu yǐ shì zi zhāng, zi zhāng jiàn ér qì jué.
又曰：郅惲與董子張友，子張父為鄉人所害，及子張病將終，惲候子張，視惲歔欷不能言，惲曰：吾知子不悲天命，而痛讎不復也，惲即將客遮仇人，取其頭以示子張，子張見而氣絕。

yòu yuē: zhào xǐ shǎo yǒu jié cāo, cóng xiōng wèi rén suǒ shā, wú zi, xǐ cháng sī yù bào zhī, suì wǎng fù chóu, ér chóu jiā jiē jí bìng, xǐ yǐ yīn jí bào shā, fēi rén zhě xīn, qiě shì zhī ér qù, gù wèi chóu yuē: ěr cáo ruò jiàn, yuǎn xiāng bì, hòu bìng yù, xī zì fù yì xǐ, xǐ bù yǔ xiāng jiàn, hòu jìng shā zhī.
又曰：趙喜少有節操，從兄為人所殺，無子，喜常思欲報之，遂往復仇，而仇家皆疾病，喜以因疾報殺，非仁者心，且釋之而去，顧謂仇曰：爾曹若健，遠相避，後病癒，悉自縛詣喜，喜不與相見，後竟殺之。

wú shū yuē: gān níng shā líng tǒng fù, sūn quán mìng bù dé chóu zhī, cháng yú lǚ méng shě jiǔ hān, tǒng nǎi yǐ dāo wǔ, níng qǐ yuē: níng néng shuāng jǐ wǔ, méng yuē: wèi ruò méng zhī qiǎo yě, yīn cāo dāo dùn, yǐ shēn fèn zhī.
《吳書》曰：甘寧殺陵統父，孫權命不得讎之，嘗於呂蒙舍酒酣，統乃以刀舞，寧起曰：寧能雙戟舞，蒙曰：未若蒙之巧也，因操刀楯，以身分之。

liè nǚ chuán yuē: gōu shì nǚ yù, wèi fù bào chóu, lì zhí yù, yǐ gào wài huáng lìng liáng pèi, yù lùn shā yù, shēn tú pán shí nián shí wǔ, jìn jiàn yuē: yù zhī jié yì, zú yǐ gǎn wú chǐ zhī sūn, jī rěn rǔ zhī zǐ, bù zāo míng shí, shàng dāng biǎo jīng lú mù, kuàng zài qīng tīng, ér bù jiā āi jīn, pèi shàn qí yán, nǎi wèi jiǎn sǐ lùn.
《列女傳》曰：緱氏女玉，為父報讎，吏執玉，以告外黃令梁配，欲論殺玉，申徒蟠時年十五，進諫曰：玉之節義，足以感無恥之孫，激忍辱之子，不遭明時，尚當表旌廬墓，況在清聽，而不加哀矜，配善其言，乃為減死論。

yòu yuē: páng juān mǔ zhě, zhào shì nǚ, zì é, fù wèi tóng xiàn rén suǒ shā, ér é xiōng dì sān rén, jù shí bìng wù gù, chóu nǎi xǐ, yǐ wèi mò jǐ bào, é nǎi qián bèi dāo bīng, yǐ hòu chóu jiā shí yú nián hòu, yù yú dōu tíng, cì shā zhī, yīn yì xiàn zì shǒu yuē: fù chóu yǐ bào, qǐng jiù xíng.
又曰：龐涓母者，趙氏女，字娥，父為同縣人所殺，而娥兄弟三人，俱時病物故，讎乃喜，以為莫己報，娥乃潛備刀兵，以候讎家十餘年後，遇於都亭，刺殺之，因詣縣自首曰：父仇已報，請就刑。

yòu yuē: wèi yì jī zhě, qí fū yǒu xiān rén zhī chóu, chóu jiā lái bào, xù bì zhī, chóu jiā dé yì jī, wèn xù suǒ zài, nǎi jī xīn, liáo zhī, suì bù yán ér shāo sǐ.
又曰：衛義姬者，其夫有先人之讎，讎家來報，婿避之，仇家得義姬，問婿所在，乃積薪，燎之，遂不言而燒死。

yòu yuē: yǐng chuān gōng sūn shì nǚ hé, nián shí sān, yuàn jiā bào qí fù, fù zǒu dé miǎn, hé yǔ mǔ jù wáng, mǔ xiān jiàn dé, chóu rén shì yù gān xīn, hé chí chū, kòu tóu tì qì yuē: lǎo mǔ cháng yǒu dǔ jí, ān zú cán lù yǐ sāi fèn zāi, wǒ shì qí ér, fù mǔ suǒ lián, bù rú shā wǒ, chóu suì shā zhī, ér shě qí mǔ.
又曰：潁川公孫氏女河，年十三，怨家報其父，父走得免，河與母俱亡，母先見得，仇人事欲甘心，河馳出，叩頭涕泣曰：老母常有篤疾，安足殘戮以塞忿哉，我是其兒，父母所憐，不如殺我，仇遂殺之，而舍其母。

yòu jīng shī jié nǚ zhě, běn fū yǒu chóu, chóu jiā yù bào qí fū, nǎi jié qí qī fù, shǐ yào qí nǚ zhōng jiān, fù hū qí nǚ ér gào zhī jì, nǚ niàn bù tīng zhī zé shā fù, bù xiào, tīng zhī zé shā fū, bù yì, yù yǐ shēn dāng zhī, yuē: nuò, yīn yuē: yè zài lóu shàng xīn mù tóu dōng shǒu wò, zé shì yǐ, chóu jiā guǒ zhì, duàn qí tóu chí qù, míng ér shì zhī, nǎi qí qī zhī tóu yě, chóu yǐ wèi yì, suì shì qí fū.
又京師節女者，本夫有仇，仇家欲報其夫，乃劫其妻父，使要其女中間，父呼其女而告之計，女念不聽之則殺父，不孝，聽之則殺夫，不義，欲以身當之，曰：諾，因曰：夜在樓上新沐頭東首臥，則是矣，仇家果至，斷其頭持去，明而視之，乃其妻之頭也，仇以為義，遂釋其夫。

huì jī diǎn lù, dǒng àn jiā pín, cǎi xīn gōng yǎng, mǔ shén féi yuè, lín rén jiā fù, yǒu zi bù xiào, mǔ shén shòu xiǎo, bù xiào zǐ jí àn mǔ féi, cháng kǔ zhī, àn bù bào, jí mǔ zhōng, fù tǔ chéng fén jìng, shā bù xiào zǐ, zhì zhǒng qián yǐ jì.
會稽典錄，董黯家貧，採薪供養，母甚肥悅，鄰人家富，有子不孝，母甚瘦小，不孝子疾黯母肥，常苦之，黯不報，及母終，負土成墳竟，殺不孝子，置冢前以祭。

jìn zhōng xìng shū yuē: huán wēn fù bèi hài shí, wēn nián shí wǔ, zhěn gē qì xuè jīng nián, nǎi tí dāo zhí jìn, shǒu rèn chóu rén.
《晉中興書》曰：桓溫父被害時，溫年十五，枕戈泣血經年，乃提刀直進，手刃仇人。

zhào wèi wén dì zhào yuē: sàng luàn yǐ lái, bīng gé zòng héng, tiān xià zhī rén, duō xiāng cán hài zhě, xī tián héng shā lì shāng zhī xiōng, zhāng bù hài fú zhàn zhī zǐ, hàn shì èr zǔ, xià zhào shǐ bù dé xiāng chóu, jīn bīng róng shǐ xī, yǔ nèi chū dìng, mín zhī cún zhě, fēi liú wáng zhī gū, zé fēng rèn zhī yú, dāng xiāng qīn ài, yǎng lǎo zhǎng yòu, zì jīn yǐ hòu, sù yǒu chóu yuàn zhě, jiē bù dé xiāng chóu.
【詔】魏文帝詔曰：喪亂以來，兵革縱橫，天下之人，多相殘害者，昔田橫殺酈商之兄，張步害伏湛之子，漢氏二祖，下詔使不得相讎，今兵戎始息，宇內初定，民之存者，非流亡之孤，則鋒刃之餘，當相親愛，養老長幼，自今以後，宿有仇怨者，皆不得相讎。

jiào liáng jiǎn wén dì zhēn yì zhāng jǐng yuán fù chóu jiào yuē: fū lǐ gǎn qín yú, dào jūn jīng jí, yì yǒu xiāng yīn xíng gǎi, jiāng yǐ xiào yí, zhāng jǐng yuán zì fù dào jùn, chēng qí fù wèi wéi fǎ suǒ shā, jīn yú gōng tián zhǔ zhǎn fǎ jí jì mù qì, shù shēn guī jiā, xī yí zé fǔ jiàn, hé nán zhí jǐ, yuǎn fú gǔ yì, shí zú kě jiā, fáng guǎng rèn chóu, shè qí zhì gù zhī zuì, dīng lán xuě chǐ, zhuó yǐ dài fū zhī wèi.
【教】梁簡文帝甄異張景原復讎教曰：夫理感禽魚，道均荊棘，亦有鄉因行改，江以孝移，張景原自縛到郡，稱其父為韋法所殺，今於公田渚斬法級祭墓訖，束身歸家，昔沂澤撫劍，河南執戟，遠符古義，實足可嘉，防廣刃讎，赦其桎梏之罪，丁蘭雪恥，擢以大夫之位。

méng
◇盟

zhōu guān yuē: fán bāng guó yǒu yí, huì tóng zé zhǎng qí méng yuē zhī zài, méng wàn mín zhī fàn mìng zhě, zǔ qí bù xìn zhě, yǒu yù zhě zé shǐ zhī méng zǔ, fán méng zǔ gè yǐ qí dì yù zhī zhòng shù, gōng qí shēng ér zhì yān.
《周官》曰：凡邦國有疑，會同則掌其盟約之載，盟萬民之犯命者，詛其不信者，有獄者則使之盟詛，凡盟詛各以其地域之眾庶，供其牲而致焉。

shàng shū yuē: wéi shí sān nián, dà huì yú mèng jīn, wáng yuē: jiē wǒ yǒu bāng zhǒng jūn, yuè wǒ yù shì shù shì, míng tīng shì, jīn shāng wáng shòu, fú jìng shàng tiān, jiàng zāi xià mín, shěn miǎn mào sè, gǎn xíng bào nüè, zuì rén yǐ zú, guān rén yǐ shì, wéi gōng shì tái xiè bēi chí chǐ fú, yǐ cán hài yú ěr wàn fāng bǎi xìng, huáng tiān zhèn nù, mìng wǒ wén kǎo, sù jiāng tiān wēi, dà xūn wèi jí, sì yǔ xiǎo zi fā, yǐ ěr yǒu bāng zhǒng jūn, guān zhèng yú shāng, tóng lì dù dé, tóng dé dù yì, shòu yǒu chén yì wàn, wéi yì wàn xīn, yǔ yǒu chén sān qiān, wéi yī xīn, shāng zuì guàn yíng, tiān mìng zhū zhī, yǔ fú shùn tiān, jué zuì wéi jūn, ěr shàng bì yǔ yī rén, yǒng qīng sì hǎi.
《尚書》曰：惟十三年，大會於孟津，王曰：嗟我友邦冢君，越我御事庶士，明聽誓，今商王受，弗敬上天，降災下民，沈湎冒色，敢行暴虐，罪人以族，官人以世，惟宮室台榭陂池侈服，以殘害於爾萬方百姓，皇天震怒，命我文考，肅將天威，大勛未集，肆予小子發，以爾友邦冢君，觀政於商，同力度德，同德度義，受有臣億萬，惟億萬心，予有臣三千，惟一心，商罪貫盈，天命誅之，予弗順天，厥罪惟鈞，爾尚弼予一人，永清四海。

yòu yuē: shí jué míng, wáng nǎi dà xún liù shī, míng shì zhòng shì, wáng yuē: wū hū wǒ xī tǔ jūn zǐ, shāng wáng shòu, xiá wǔ wǔ cháng, huāng dài bù jìng, zì jué yú tiān, jié yuàn yú mín, cuò cháo shè zhī jìng, pōu xián rén zhī xīn, zuò wēi shā lù, dú fū sì hǎi, chóng xìn jiān huí, fàng chù shī bǎo, píng qì diǎn xíng, qiú nú zhèng shì, jiāo shè bù xiū, zōng miào bù xiǎng, zuò qí jì yín qiǎo, yǐ yuè fù rén, ěr qí zī zī fèng yǔ yī rén, gōng xíng tiān fá.
又曰：時厥明，王乃大巡六師，明誓眾士，王曰：嗚呼我西土君子，商王受，狎侮五常，荒怠不敬，自絕於天，結怨於民，斮朝涉之脛，剖賢人之心，作威殺戮，毒痡四海，崇信奸回，放黜師保，屏棄典刑，囚奴正士，郊社不修，宗廟不享，作奇技淫巧，以悅婦人，爾其孜孜奉予一人，恭行天罰。

zuǒ chuán yuē: jìn hóu xiàn chǔ fú yú wáng, wáng zǐ hǔ méng zhū hóu yú wáng tíng, yào yán yuē: jiē jiǎng wáng shì, wú xiāng hài yě, yǒu yú cǐ méng, míng shén jí zhī, bǐ zhuì qí shī, wú kè zuò guó, jí ér xuán sūn, wú yǒu lǎo yòu, jūn zǐ wèi shì méng yě xìn.
《左傳》曰：晉侯獻楚俘於王，王子虎盟諸侯於王庭，要言曰：皆獎王室，無相害也，有渝此盟，明神殛之，俾墜其師，無克祚國，及而玄孫，無有老幼，君子謂是盟也信。

yòu yuē: níng wǔ zi yǔ wèi rén méng yú wǎn pú, yuē: tiān huò wèi guó, jūn chén bù xié, jīn tiān yòu qí zhōng, shǐ jiē jiàng xīn yǐ xiāng cóng yě, bù yǒu jū zhě, shuí shǒu shè jì, bù yǒu xíng zhě, shuí gǎn mù yǔ, bù xié zhī gù, yòng zhāo qǐ méng yú ěr dà shén, zì jīn rì yǐ wǎng, xíng zhě wú bǎo qí lì, jū zhě wú jù qí zuì, yǒu yú cǐ méng, míng shén xiān jūn, shì jiū shì jí, guó rén wén cǐ méng ér hòu bù èr.
又曰：甯武子與衛人盟於宛濮，曰：天禍衛國，君臣不協，今天誘其衷，使皆降心以相從也，不有居者，誰守社稷，不有行者，誰扞牧圉，不協之故，用昭乞盟於爾大神，自今日以往，行者無保其力，居者無懼其罪，有渝此盟，明神先君，是糾是殛，國人聞此盟而後不貳。

yòu yuē: chǔ zi wéi zhèng, zhèng bó ròu tǎn qiān yáng yǐ nì, chǔ wáng yuē: qí jūn néng xià rén, bì néng xìn yòng qí mín yǐ, tuì sān shí lǐ ér xǔ zhèng rén píng, pān wāng rù méng, zi liáng chū zhì.
又曰：楚子圍鄭，鄭伯肉袒牽羊以逆，楚王曰：其君能下人，必能信用其民矣，退三十里而許鄭人平，潘尫入盟，子良出質。

yòu yuē: chǔ shī wéi sòng, sòng rén jù, shǐ huá yuán yè rù chǔ shī, dēng zi fǎn zhī chuáng, qǐ zhī yuē: guǎ jūn shǐ yuán yǐ bìng gào yuē: bì yì yì zǐ ér shí, xī hái ér cuàn, suī rán, chéng xià zhī méng, yǒu yǐ guó bì, bù néng cóng yě, qù wǒ sān shí lǐ, wéi mìng shì tīng, zi fǎn jù, yǔ zhī méng, ér gào wáng, tuì sān shí lǐ.
又曰：楚師圍宋，宋人懼，使華元夜入楚師，登子反之床，起之曰：寡君使元以病告曰：弊邑易子而食，析骸而爨，雖然，城下之盟，有以國斃，不能從也，去我三十里，唯命是聽，子反懼，與之盟，而告王，退三十里。

yòu yuē: zhū hóu fá zhèng, tóng méng yú bó, zài shū yuē: fán wǒ tóng méng, wú yùn nián, wú yōng lì, wú bǎo jiān, wú liú tè, jiù zāi huàn, xù huò luàn, tóng hào è, jiǎng wáng shì, huò jiǎn zī mìng, sī shèn sī méng, míng shān míng chuān, qún shén qún sì, xiān wáng xiān gōng, qī xìng shí èr guó zhī zǔ, míng shén jí zhī, bǐ shī qí mín, zhuì mìng wáng shì, bó qí guó jiā.
又曰：諸侯伐鄭，同盟於亳，載書曰：凡我同盟，無蘊年，無壅利，無保奸，無留慝，救災患，恤禍亂，同好惡，獎王室，或簡茲命，司慎司盟，名山名川，群神群祀，先王先公，七姓十二國之祖，明神殛之，俾失其民，墜命亡氏，踣其國家。

shǐ jì yuē: wú qǐ dōng yóu, chū wèi guō mén, yǔ qí mǔ bié, niè zhǐ ér méng yuē: qǐ bù wèi qīng xiàng, bù fù rù wèi.
《史記》曰：吳起東遊，出衛郭門，與其母別，齧指而盟曰：起不為卿相，不復入衛。

hàn shū yuē: gāo hòu lì zhū lǚ wèi wáng, wáng líng yuē: gāo huáng dì xíng bái mǎ ér méng, fēi liú shì ér wáng zhě, tiān xià gòng jī zhī, jīn wáng lǚ shì, fēi yuē yě.
《漢書》曰：高后立諸呂為王，王陵曰：高皇帝刑白馬而盟，非劉氏而王者，天下共擊之，今王呂氏，非約也。

huái nán zǐ yuē: hú rén dàn gǔ, hú rén zhī méng yuē, zhì jiǔ rén tóu gǔ zhōng, yǐn yǐ xiāng zǔ yě. yuè rén gē bì, zhōng guó shà méng, suǒ yóu gè yì, qí yú xìn yī yě.
《淮南子》曰：胡人彈骨，［胡人之盟約，置酒人頭骨中，飲以相詛也。］越人割臂，中國喢盟，所由各異，其於信一也。

jìn zhōng xìng shū yuē: zhōng zōng yǐ zǔ tì wèi qián fēng dū du, jìng běi dù jiāng, zhōng liú shì yuē: zǔ tì bù qīng zhōng yuán ér fù jì zhě, yǒu rú cǐ jiāng.
《晉中興書》曰：中宗以祖逖為前鋒都督，徑北渡江，中流誓曰：祖逖不清中原而復濟者，有如此江。

yòu yuē: wú zhǔ sūn quán, yǔ shǔ méng wén yuē: tiān jiàng sàng luàn, huáng gāng shī xù, nì chén chéng xìn, jié duó guó bǐng, shǐ yú dǒng zhuō, zhōng yú cáo cāo, jiǔ zhōu fú liè, pǔ tiān wú jì, jí cāo zi pī, tōu qǔ tiān wèi, ér ruì me me, xún yì xiōng nì, xī gòng gōng luàn méng, ér gāo xīn xíng shī, sān miáo qiān dù, ér yú shùn zhēng yān, jīn rì miè ruì, qín qí tú dǎng, fēi hàn yǔ wú, jiāng fù shuí zài, jiàn dà shì, bì xiān méng shì, hàn zhī yǔ wú, suī xìn yóu zhōng, rán fēn tǔ liè jìng, yí lì méng yuē, shǐ dōng xī shì mín, xián gòng wén zhī, jì méng zhī hòu, lù lì yī xīn, tóng tǎo wèi zéi, jiù wēi xù huàn, fēn zāi gòng qìng, gè shǒu fèn tǔ, wú xiāng qīn fàn, chuán zhī hòu yè, kè zhōng ruò shǐ, yǒu yú cǐ méng, chuàng huò xiān luàn, bǐ zhuì qí shī, wú kè zuò guó.
又曰：吳主孫權，與蜀盟文曰：天降喪亂，皇綱失敘，逆臣承釁，劫奪國柄，始於董卓，終於曹操，九州輻裂，普天無繼，及操子丕，偷取天位，而叡麼麼，尋亦凶逆，昔共工亂蒙，而高辛行師，三苗千度，而虞舜征焉，今日滅叡，擒其徒黨，非漢與吳，將復誰在，建大事，必先盟誓，漢之與吳，雖信由中，然分土列境，宜立盟約，使東西士民，咸共聞知，既盟之後，戮力一心，同討魏賊，救危恤患，分災共慶，各守分土，無相侵犯，傳之後葉，克終若始，有渝此盟，創禍先亂，俾墜其師，無克祚國。

wén jìn liú kūn yǔ duàn pǐ dī méng wén yuē: tiān bù jìng jìn, nán jí shàng bāng, sì fāng háo jié, shì yān shàn dòng, nǎi píng líng yú zhū xià, bǐ tiān zǐ bō yuè zhèn dàng, wǎng yǒu yōu dǐ, èr lǔ jiāo qīn, qū xià jiāng mǐn, shén rén fá zhǔ, cāng shēng wú guī, bǎi lí bèi zhēn, sǐ sàng xiāng zhěn, jī fū rùn yú fēng dí, hái gǔ pù yú cǎo mǎng, qiān lǐ wú yān huǒ zhī lú, liè chéng yǒu qiū kuàng zhī yì, zī suǒ yǐ tòng xīn jí shǒu, yǎng sù huáng qióng zhě yě, chén kūn méng guó chǒng líng, dāo qiè tái yuè, chén dī shì xiào zhōng jié, tiǎn hé gōng fǔ, dà jù chǒu lèi, huá xià wáng lǚ, yǔn shǒu sàng yuán, jǐn qí chén lǐ, gǔ xiān zhé wáng, yí jué hòu xùn, suǒ yǐ yì dài tiān zǐ, dūn xù tóng hào zhě, mò bù lín zhī yǐ shén míng, jié zhī méng shì, gù qí huán huì yú shào líng, ér qún hòu jiā gōng, jìn wén méng yú jiàn tǔ, ér zhū hóu zī shùn, jiā chén děng, jiè zài xiá bǐ, ér yǔ zhǔ xiāng qù jiǒng liáo, shì yǐ gǎn gàn xiān diǎn, xíng shēng shà xuè, zì jīn rì jì méng zhī hòu, jiē jǐn zhōng jié jié, yǐ jiǎn yí èr kòu, yǒu jiā nán yú kūn, dī bì jiù, jiā nán yú dī, kūn yì rú zhī, qiǎn quǎn qí qì, pī bù kūn huái, shū gōng jīn shí, cáng yú wáng fǔ, yǒu yú cǐ méng, wáng qí zōng zú, bǐ zhuì jūn lǚ, wú qí yí yù.
【文】晉劉琨與段匹磾盟文曰：天不靜晉，難集上邦，四方豪傑，是焉扇動，乃憑陵於諸夏，俾天子播越震盪，罔有攸底，二虜交侵，區夏將泯，神人乏主，蒼生無歸，百罹備臻，死喪相枕，肌膚潤於鋒鏑，骸骨曝於草莽，千里無煙火之廬，列城有丘曠之邑，茲所以痛心疾首，仰訴皇穹者也，臣琨蒙國寵靈，叨切台岳，臣磾世效忠節，忝荷公輔，大懼醜類，猾夏王旅，殞首喪元，盡其臣禮，古先哲王，貽厥後訓，所以翼戴天子，敦序同好者，莫不臨之以神明，結之盟誓，故齊桓會於邵陵，而群後加恭，晉文盟於踐土，而諸侯茲順，加臣等，介在遐鄙，而與主相去迥遼，是以敢幹先典，刑牲歃血，自今日既盟之後，皆盡忠竭節，以翦夷二寇，有加難於琨，磾必救，加難於磾，琨亦如之，繾綣齊契，披布焜懷，書功金石，藏於王府，有渝此盟，亡其宗族，俾墜軍旅，無其遺育。

jìn yǔ chǎn wèi qiè chē qí tǎo sū jùn méng wén yuē: zéi chén zǔ yuē sū jùn, bù gōng tiān mìng, bù wèi wáng zhū, xiōng lì sì nì, gàn guó zhī jì, chēng bīng gōng gōng, fén lüè zōng miào, suì nǎi zhì xié yòu zhǔ, yǒu wú jūn zhī xīn, dà xíng huáng tài hòu, yǐ yōu è bēng cú, cán hài zhōng liáng, huò nüè zhēng mín, qióng xiōng jí bào, dú liú sì hǎi, shì yǐ lǜ tǔ yuàn kù, zhào shù qì xuè, xián yuán fèng cí fá zuì, yǐ chú yuán è, jīn zhǔ shàng yōu wēi, bǎi xìng dào xuán, zhōng chén liè shì, zhì zài sǐ guó, jì méng zhī hòu, lù lì yī xīn, gòng jiǎn chǒu lèi, yǔn shǒu sàng yuán, yǐ jiù shè jì, ruò èr kòu bù xiāo, wú wàng tōu ān, dāng lìng shēng zhě bù shí jīn shì, sǐ zhě wú kuì huáng quán.
晉庾闡為郄車騎討蘇峻盟文曰：賊臣祖約蘇峻，不恭天命，不畏王誅，凶戾肆逆，干國之紀，稱兵攻宮，焚掠宗廟，遂乃制脅幼主，有無君之心，大行皇太后，以憂厄崩殂，殘害忠良，禍虐烝民，窮凶極暴，毒流四海，是以率土怨酷，兆庶泣血，咸原奉辭罰罪，以除元惡，今主上幽危，百姓倒懸，忠臣烈士，志在死國，既盟之後，戮力一心，共翦醜類，殞首喪元，以救社稷，若二寇不梟，無望偷安，當令生者不食今誓，死者無媿黃泉。

jìn wáng xī zhī wèi huì jī nèi shǐ, chēng jí qù jùn, yú fù mù qián zì shì wén yuē: xī zhī bù tiān, sù zāo mǐn xiōng, suì yīn rén fá, méng guó chǒng róng, měi yǎng yǒng lǎo shì zhōu rèn zhī jiè, cháng kǒng sī wáng wú rì, shì yòng wù mèi yǒng tàn, ruò zhuì shēn gǔ, zhǐ zú zhī fēn, dìng yú jīn rì, jī sǎng guī chéng, zì jīn zhī hòu, gǎn yú biàn cǐ xīn, tān mào gǒu jìn, shì yǒu wú zūn zhī xīn, ér bù zǐ yě, zi ér bù zǐ, tiān dì suǒ bù fù zài yě, míng jiào suǒ bù dé róng yě, xìn shì zhī chéng, yǒu rú jiǎo rì.
晉王羲之為會稽內史，稱疾去郡，於父墓前自誓文曰：羲之不天，夙遭閔凶，遂因人乏，蒙國寵榮，每仰詠老氏周任之誡，常恐斯亡無日，是用寤寐永嘆，若墜深谷，止足之分，定於今日，稽顙歸誠，自今之後，敢渝變此心，貪冒苟進，是有無尊之心，而不子也，子而不子，天地所不覆載也，名教所不得容也，信誓之誠，有如皎日。

chén shěn fǔ wèi chén wǔ dì yǔ wáng sēng biàn méng wén yuē: hóu jǐng róng jié xiǎo chǒu, nì tiān wú zhuàng, bèi wǒ ēn yì, pò wǒ guó jiā, dú wǒ shēng mín, gǎi yí wǒ miào shè, zhū chú wǒ jùn xiàn, gē liè wǒ zōng yīn, wǒ gāo zǔ líng shèng cōng míng, guāng zhái tiān xià, qú láo zhào shù, tíng yù wàn mín, āi jǐng yǐ qióng jiàn guī, quán jǐng jiāng lù zhī shǒu, shòu jǐng yào hài zhī dì, chóng jǐng fēi cì zhī róng, yú jǐng hé yuàn, ér jǐng zhǎng jǐ jiàng nǔ, líng qī cháo tíng, kū gān cuò zhǐ, bù yàn qí kuài, gāo zǔ cài shí bēi gōng, chūn qiū jiǔ shí, qū yì níng wēi, fèn zhōng kòu shǒu, dà xíng huáng dì, wēn yán gōng mò, bù shǒu hóng míng, yú jǐng hé yǒu, fù jiā rěn dú, qǐ yǒu lǜ tǔ zhī bīn, rěn wén cǐ tòng, sēng biàn děng, hé xiāng guó xiāng dōng wáng qì xuè xián yuān zhī jì, mó dǐng zhì zhǒng zhī ēn, néng bù lì dǎn chōu cháng, gòng zhū jiān nì, yè hé jiāng shuài, tóng xīn gòng qì, bì zhū xiōng shù, zūn fèng xiāng dōng wáng, sì yīng hóng yè, yǐ zhǔ jiāo jì, ruò yī xiāng qī fù, yī xiāng wéi lì, tiān dì zōng miào, shì qiǎn shì jié.
陳沈蜅為陳武帝與王僧辯盟文曰：侯景戎羯小丑，逆天無狀，背我恩義，破我國家，毒我生民，改移我廟社，誅鋤我郡縣，割裂我宗姻，我高祖靈聖聰明，光宅天下，劬勞兆庶，亭育萬民，哀景以窮見歸，全景將戮之首，授景要害之地，崇景非次之榮，於景何怨，而景長戟彊弩，陵慼朝庭，刳肝斮趾，不厭其快，高祖菜食卑宮，春秋九十，屈意凝威，憤終寇手，大行皇帝，溫嚴恭默，不守鴻名，於景何有，復加忍毒，豈有率土之濱，忍聞此痛，僧辨等，荷相國湘東王泣血銜冤之寄，摩頂至踵之恩，能不瀝膽抽腸，共誅奸逆，葉和將帥，同心共契，必誅凶豎，尊奉湘東王，嗣膺鴻業，以主郊祭，若一相欺負，一相違戾，天地宗廟，是譴是詰。