strong yán yǔ ōu yáo yín xiào xiào strong
言語 謳謠 吟 嘯 笑

yán yǔ
◇言語

shì míng yuē: yán, xuān yě, xuān bǐ cǐ zhī yì yě, yǔ, xù yě, xù jǐ suǒ yù shuō shù yě.
《釋名》曰：言，宣也，宣彼此之意也，語，敘也，敘己所欲說述也。

shuō wén yuē: zhí yán yuē yán, lùn yì yuē yǔ.
《說文》曰：直言曰言，論議曰語。

yì yuē: jūn zǐ chū qí yán shàn, zé qiān lǐ zhī wài yīng zhī, chū qí yán bù shàn, zé qiān lǐ zhī wài wéi zhī.
《易》曰：君子出其言善，則千里之外應之，出其言不善，則千里之外違之。

yòu yuē: yán xíng jūn zǐ zhī shū jī.
又曰：言行君子之樞機。

máo shī yuē: gě yǐ néng yán, qiǎo yán rú liú.
《毛詩》曰：哿矣能言，巧言如流。

yòu yuē: wú yì yóu yán.
又曰：無易由言。

yòu yuē: sī yán zhī diàn, bù kě wèi yě.
又曰：斯言之玷，不可為也。

yòu yuē: yú shí yán yán, yú shí yǔ yǔ.
又曰：於時言言，於時語語。

zuǒ chuán yuē: jìn shū xiàng shì zhèng, zōng miè è, cóng shōu qì zhě lì yú táng xià, yī yán ér shàn, shū xiàng wén zhī yuē: bì zōng míng yě.
《左傳》曰：晉叔向適鄭，鬷篾惡，從收器者立於堂下，一言而善，叔向聞之曰：必鬷明也。

yòu yuē: zhèng zi dà shū zú, zhào jiǎn zi wèi zhī lín, shén āi, yuē: huáng fù zhī huì, fū zǐ yǔ wǒ jiǔ yán, yuē: wú shǐ luàn, wú hù fù, wú shì chǒng, wú wéi tóng, wú ào lǐ, wú jiāo néng, wú fù nù, wú móu fēi dé, wú fàn fēi yì.
又曰：鄭子大叔卒，趙簡子為之臨，甚哀，曰：黃父之會，夫子語我九言，曰：無始亂，無怙富，無恃寵，無違同，無傲禮，無驕能，無復怒，無謀非德，無犯非義。

lǐ jì yuē: shì jūn, dà yán rù zé wàng dà lì, xiǎo yán rù zé wàng xiǎo lì, gù jūn zǐ bù yǐ xiǎo yán shòu dà lù, bù yǐ dà yán shòu xiǎo lù.
《禮記》曰：事君，大言入則望大利，小言入則望小利，故君子不以小言受大祿，不以大言受小祿。

yòu yuē: wáng yán rú sī, qí chū rú lún, wáng yán rú lún, qí chū rú fú.
又曰：王言如絲，其出如綸，王言如綸，其出如綍。

yòu yuē: yán bù wēi xíng, xíng bù wēi yán.
又曰：言不危行，行不危言。

yòu yuē: wǔ fāng zhī rén, yán yǔ bù tōng.
又曰：五方之人，言語不通。

dà dài lǐ yuē: huáng dì ruò ér néng yán, shì jù dì wáng bù.
《大戴禮》曰：黃帝弱而能言，［事具帝王部。］

xiào jīng yuē: yán mǎn tiān xià wú kǒu guò, xíng mǎn tiān xià wú yuàn è.
《孝經》曰：言滿天下無口過，行滿天下無怨惡。

lùn yǔ yuē: dìng gōng wèn, yī yán kě yǐ xìng bāng, yǒu zhū, zǐ yuē: yán bù kě yǐ ruò shì qí jǐ yě, yī yán kě yǐ sàng bāng, yǒu zhū, zǐ yuē: yán bù kě yǐ ruò shì qí jǐ yě.
《論語》曰：定公問，一言可以興邦，有諸，子曰：言不可以若是其幾也，一言可以喪邦，有諸，子曰：言不可以若是其幾也。

yòu yuē: jūn zǐ yù nè yú yán ér mǐn yú xíng.
又曰：君子欲訥於言而敏於行。

yòu yuē: fǎ yǔ zhī yán, néng wú cóng hū, yì zhī wèi guì.
又曰：法語之言，能無從乎，繹之為貴。

dèng xī shū yuē: yī yán ér fēi, sì mǎ bù néng zhuī, yī yán bù jí, sì mǎ bù néng jí, gù è yán bù chū kǒu, kē shēng bù rù ěr.
《鄧析書》曰：一言而非，駟馬不能追，一言不急，駟馬不能及，故惡言不出口，苛聲不入耳。

shī zǐ yuē: yán měi zé xiǎng měi, yán è zé xiǎng è.
《尸子》曰：言美則響美，言惡則響惡。

shēn zǐ yuē: yī yán zhèng, tiān xià dìng, yī yán yǐ, tiān xià mí.
《申子》曰：一言正，天下定，一言倚，天下靡。

zhuāng zǐ yuē: yán zhě suǒ yǐ zài yì, dé yì ér wàng yán, wú ān dé wàng yán zhī rén, yǔ zhī yán zāi.
《莊子》曰：言者所以在意，得意而忘言，吾安得忘言之人，與之言哉。

yòu yuē: fán jiāo jìn zé bì xiāng mí yǐ xìn, yuǎn zé bì zhōng zhī yǐ yán.
又曰：凡交近則必相靡以信，遠則必忠之以言。

hé guàn zi yuē: zhào wǔ líng wáng wèn páng nuǎn yuē: guǎ rén wén fēi yǔ liú chuán yuē: zhàn bǎi shèng, fēi shàn zhī shàn zhě yě.
《鶡冠子》曰：趙武靈王問龐暖曰：寡人聞飛語流傳曰：戰百勝，非善之善者也。

huái nán zǐ yuē: dé wàn rén zhī bīng, bù ruò wén yī yán zhī dāng.
《淮南子》曰：得萬人之兵，不若聞一言之當。

hàn shū yuē: hàn wáng yǔ xiàng yǔ lín guǎng wǔ jiān ér yǔ.
《漢書》曰：漢王與項羽臨廣武間而語。

yòu yuē: tài wèi zhōu bó yíng dài wáng, qǐng jiān, sòng chāng yuē: suǒ yán gōng, gōng zhī, suǒ yán sī, wáng zhě wú sī.
又曰：太尉周勃迎代王，請間，宋昌曰：所言公，公之，所言私，王者無私。

yòu yuē: hán xìn dāng zhǎn, shì téng gōng yuē: bù yù jiù tiān xià hū, ér zhǎn zhuàng shì, téng gōng qí qí yán, zhuàng qí mào, fú zhǎn, yǔ yǔ dà yuè zhī.
又曰：韓信當斬，視滕公曰：不欲就天下乎，而斬壯士，滕公奇其言，壯其貌，弗斬，與語大悅之。

sūn qīng zǐ yuē: zèng rén yǐ yán, zhòng yú zhū yù, shāng rén yǐ yán, shén yú jiàn jǐ.
《孫卿子》曰：贈人以言，重於珠玉，傷人以言，甚於劍戟。

wú zhì yuē: zhāng shàng, sūn hào shí wèi shì láng, yǐ yán yǔ biàn jié jiàn zhī, kuò dì tú yuē: tài jí shān cǎi huá zhī cǎo, fú zhī tōng wàn lǐ zhī yǔ.
《吳志》曰：張尚，孫皓時為侍郎，以言語辯捷見知，括地圖曰：太極山采華之草，服之通萬里之語。

wèi jiè bié chuán yuē: tài wèi wáng jūn, jiàn ruǎn qiān lǐ ér wèn yuē: lǎo zhuāng yǔ shèng jiào yì, tài píng yù lǎn sān bǎi jiǔ shí yì shàng yǒu tóng zì. ruǎn yuē: jiāng wú tóng, tài wèi shàn qí yán, pì zhī wèi yuàn, shì hào ruǎn zhān sān yǔ yuàn, wáng jūn jiàn ér cháo zhī yuē: yī yán kě yǐ pì, hé jiǎ yú sān, ruǎn yuē: gǒu shì tiān xià mín wàng, yì kě wú yán ér pì, fù hé jiǎ yú yī.
衛玠別傳曰：太尉王君，見阮千里而問曰：老莊與聖教異，［《太平御覽》三百九十異上有同字。］阮曰：將無同，太尉善其言，辟之為掾，世號阮瞻三語掾，王君見而嘲之曰：一言可以辟，何假於三，阮曰：苟是天下民望，亦可無言而辟，復何假於一。

shén xiān chuán yuē: lǎo zi shēng ér néng yán.
《神仙傳》曰：老子生而能言。

shī liáng zhāo míng tài zǐ dà yán shī yuē: guān xiū kūn qí ruò zhé fù, shì cāng hǎi zhī rú làn shāng, jīng èr yí ér jú jí, kuà liù hé yǐ áo xiáng.
【詩】梁昭明太子大言詩曰：觀修鯤其若轍鮒，視滄海之如濫觴，經二儀而跼蹐，跨六合以翱翔。

yòu xì yán shī yuē: zuò wò lín kōng chén, píng fù jiāo míng yì, yuè zhǐ chǐ ér sān qiū, dù háo lí ér jiǔ xī.
又細言詩曰：坐臥鄰空塵，憑附蟭螟翼，越咫尺而三秋，度毫釐而九息。

liáng yīn jūn dà yán yīng lìng shī yuē: yī qì wèi fēng, huī hàn chéng yǔ, liáo zhuó dài shān guī, yù chí tàn suì gǔ.
梁殷鈞大言應令詩曰：噫氣為風，揮汗成雨，聊灼戴山龜，欲持探遂古。

yòu xì yán yīng lìng shī yuē: fàn zhōu máo dī hǎi, wèi zhèng wō niú guó, xiāo yáo qīng chén shàng, zhǐ chén wèn nán běi.
又細言應令詩曰：汎舟毛滴海，為政蝸牛國，逍遙輕塵上，指辰問南北。

liáng wáng guī dà yán yīng lìng shī yuē: fǔ shēn wàng rì rù, xià shì jiàn xīng luó, xū bā fēng ér wèi qì, chuī sì hǎi ér yáng bō.
梁王規大言應令詩曰：俯身望日入，下視見星羅，噓八風而為氣，吹四海而揚波。

yòu xì yán yīng lìng shī yuē: zhēn fēng yú yān zhǐ xī, fā miǎo kě yǐ áo xiáng, wén méi shēn ér yì zǔ, yǐ mù kuàng ér nán háng.
又細言應令詩曰：針鋒於焉止息，發杪可以翱翔，蚊眉深而易阻，蟻目曠而難航。

liáng wáng xī dà yán yīng lìng shī yuē: yù yóu wǔ yuè, pò bù dé shēn, zhàng qiān lǐ zhī mù, kuài héng hǎi zhī lín.
梁王錫大言應令詩曰：欲游五嶽，迫不得申，杖千里之木，鱠橫海之鱗。

yòu xì yán yīng lìng shī yuē: míng míng ǎi ǎi, lí zhū bù biàn qí shí, bù wō jiǎo ér sān fú, jīng zhēn kǒng ér qiān rì.
又細言應令詩曰：冥冥藹藹，離朱不辯其實，步蝸角而三伏，經針孔而千日。

liáng zhāng zuǎn dà yán yīng lìng shī yuē: hé liú jì kě, rì yuè jù téng, jū luó wēi wù, dòng luò yún péng.
梁張纘大言應令詩曰：河流既渴，日月俱騰，罝羅微物，動落雲鵬。

yòu xì yán yīng lìng shī yuē: áo yóu yǐ mù biàn qīng chén, wén jié chéng yǔ shī rú lún.
又細言應令詩曰：遨遊蟻目辯輕塵，蚊睫成宇虱如輪。

liáng shěn yuē dà yán yīng lìng shī yuē: ài cǐ dà fàn tíng, fāng zhī jiǔ gāi jú, qióng tiān qǐ mí zhǐ, jǐn dì bù róng zú.
梁沈約大言應令詩曰：隘此大汎庭，方知九陔局，窮天豈彌指，盡地不容足。

yòu xì yán yīng lìng shī yuē: kāi guǎn chǐ chuí yú, zhú xiè wēi chén guǒ, wō jiǎo liè zhōu xiàn, háo duān jiàn cháo shì.
又細言應令詩曰：開館尺捶餘，築榭微塵裹，蝸角列州縣，毫端建朝市。

fù chǔ sòng yù dà yán fù yuē: chǔ xiāng wáng yǔ táng lēi jǐng chà sòng yù, yóu yú yáng yún zhī tái, wáng yuē: néng wèi guǎ rén dà yán zhě shàng zuò, wáng yīn chēng yuē: cāo shì tài ē lù yī shì, liú xiě chōng tiān, chē bù kě yǐ lì, zhì táng lēi yuē: zhuàng shì nán xī jué tiān wéi, běi dǒu lì xī tài shān yí, zhì sòng yù yuē: fāng dì wèi chē, yuán tiān wèi gài, zhǎng jiàn gěng jiè yǐ tiān wài, wáng yuē: wèi kě yě, yù yuē: bìng tūn sì yí, yǐn kū hé hǎi, qí yuè jiǔ zhōu, wú suǒ róng zhǐ. yòu xiǎo yán fù yuē: chǔ xiāng wáng jì dēng yáng yún zhī guān, mìng zhū dài fū jǐng chà táng lēi sòng yù děng, bìng jìn dà yán fù, fù zú ér sòng yù shòu shǎng.
【賦】楚宋玉大言賦曰：楚襄王與唐勒景差宋玉，游於陽雲之台，王曰：能為寡人大言者上座，王因稱曰：操是太阿戮一世，流血沖天，車不可以厲，至唐勒曰：壯士難兮絕天維，北斗戾兮太山夷，至宋玉曰：方地為車，圓天為蓋，長劍耿介倚天外，王曰：未可也，玉曰：併吞四夷，飲枯河海，跂越九州，無所容止。又小言賦曰：楚襄王既登陽雲之觀，命諸大夫景差唐勒宋玉等，並進大言賦，賦卒而宋玉受賞。

yòu yuē: yǒu néng wèi xiǎo yán fù zhě, cì zhī yún mèng zhī tián, jǐng chà yuē: dài fēn āi xī chuí piào chén, tǐ qīng wén yì, xíng wēi zǎo lín, jīng yóu zhēn kǒng, chū rù luó jīn, táng lēi yuē: zhé fēi kāng yǐ wèi yú, pōu bǐ zāo yǐ wèi zhōu, píng chóng liǎng zì yǐ gù pàn, fù miè měng ér xiá yóu.
又曰：有能為小言賦者，賜之雲夢之田，景差曰：戴氛埃兮垂漂塵，體輕蚊翼，形微蚤鱗，經由針孔，出入羅巾，唐勒曰：折飛糠以為輿，剖秕糟以為舟，憑〈蟲兩〉眥以顧盼，附蠛蠓而遐游。

yòu yuē: guǎn yú yíng xū, yàn yú háo duān, hēng shī nǎo, qiè jǐ gān, huì jiǔ zú ér tóng jì, yóu wěi yú ér bù dān, sòng yù yuē: wú nèi zhī zhōng, wēi wù qián shēng, bǐ zhī wú xiàng, yán zhī wú míng, méng méng jǐng miè, mèi mèi yí xíng, xiān yú cuì mò zhī wēi miè, lòu yú róng máo zhī fāng shēng, shì zhī zé miǎo miǎo, wàng zhī zé míng míng, lí zhū wèi zhī tàn mèn, shén míng bù néng chá qí qíng, èr zi zhī yán, lěi lěi jiē bù xiǎo, hé rú cǐ zhī wèi jīng, wáng yuē shàn, cì yún mèng zhī tián.
又曰：館於蠅須，宴於毫端，亨虱腦，切蟣肝，會九族而同嚌，猶委餘而不殫，宋玉曰：無內之中，微物潛生，比之無象，言之無名，蒙蒙景滅，昧昧遺形，纖於毳末之微篾，陋於茸毛之方生，視之則眇眇，望之則冥冥，離朱為之嘆悶，神明不能察其情，二子之言，磊磊皆不小，何如此之為精，王曰善，賜雲夢之田。

jìn fù xián xiǎo yǔ fù yuē: chǔ xiāng wáng dēng yáng yún zhī tái, jǐng chà táng lēi sòng yù shì, wáng yuē: néng wèi xiǎo yǔ zhě chù shàng wèi, jǐng chà yuē: me miè zhī zǐ, xíng nán wèi xiàng, chén dēng yǐ āi, bó mù bù shàng, cháo chuī bàn lì, zhòu fù dé niàng, hēng yī xiǎo shī, bǎo yú xiāng dǎng, táng lēi yuē: pān wén rán, fù ruì yì, wǒ zì wèi zhòng bǐ bù jí, xiè hòu yǒu jí xiāng qiē bī, cuàn yú zhēn kǒng yǐ zì nì, sòng yù yuē: zhé bì zú yǐ wèi zhuó, fǎng lì kāng ér wèi zhōu, jiāng yuǎn yóu yǐ xiá lǎn, yuè chán nì yǐ héng fú, ruò shè hǎi zhī wú yá, jù yān méi yú hóng liú, mí shù xún ér qì jì, zhì jǐ yǐ zhī chóng qiū, wèi shēng bàn ér jiǔ xī, hé shí dá hū miǎo tóu.
晉傅咸小語賦曰：楚襄王登陽雲之台，景差唐勒宋玉侍，王曰：能為小語者處上位，景差曰：麼蔑之子，形難為象，晨登蟻埃，薄暮不上，朝炊半粒，晝復得釀，亨一小虱，飽於鄉黨，唐勒曰：攀蚊髯，附蚋翼，我自謂重彼不極，邂逅有急相切逼，竄於針孔以自匿，宋玉曰：折薜足以為擢，舫粒糠而為舟，將遠遊以遐覽，越蟬溺以橫浮，若涉海之無涯，懼湮沒於洪流，彌數旬而汔濟，陟蟣蟻之崇丘，未升半而九息，何時達乎杪頭。

wèi chén xuān yīng zhào yǔ fù yuē: hé shēng mín zhī yào jì, shí yán yǔ yǐ wèi qián, shū jī chéng wèi jí wù, bǐ zhá nǎi shì cì yān, nǐ jīn rén yú yòu jiē, chēng shí rén yú zuǒ biān, zhèng qiáo róng fú ér wú kuì, zhāng yí shé cún ér lǐ quán, wéi nuò wéi biàn, hé zhě shì yǔ, gù zhī yú shí yán yán, yú shí yǔ yǔ, ruò nǎi liáo chéng xiǎn jùn, qí zhèn jiāo jiā, yàn jiāng kǒng jù, hàn dì duō jiē, lǔ lián cái tǔ shù jù, lì zi zhí yù dān chē, xī shí zhòng zhī yíng dài, xián bǎi wàn zhī xuān huá, zhì yú lán tái jìng mì, huá zhú gāo míng, xú zhēn guì xǔ, huǎn zòu qín shēng, èr sān péng hǎo, shù sì cái yīng, jì shuō qián yán zhī wǎng xíng, zhòng dǔ shēng sǐ zhī jiāo qíng, è wàn dǐ zhǎng, rǎng mèi xū héng, dāng sī shí yě, hé zhě wèi róng, yù tóng chī rú dèng shì zài, yù zuò biàn shì lóu jūn qīng, wèi shǒu wèi xiāng bìng rú cǐ, shǎo yì shǎo shì bù chéng míng.
魏陳暄應詔語賦曰：覈生民之要技，實言語以為前，樞機誠為急務，筆札乃是次焉，擬金人於右階，稱石人於左邊，鄭僑戎服而無媿，張儀舌存而理痊，唯諾唯辯，何者是與，故知於時言言，於時語語，若乃遼城嶮峻，齊陣交加，燕將恐懼，漢帝咄嗟，魯連才吐數句，酈子直御單車，息十重之縈帶，賢百萬之喧譁，至於蘭台靜秘，華燭高明，徐斟桂醑，緩奏秦聲，二三朋好，數四才英，既說前言之往行，重睹生死之交情，扼腕抵掌，攘袂盱衡，當斯時也，何者為榮，欲同吃如鄧士載，欲作辯似婁君卿，為守為相併如此，少意少事不成名。

zàn wèi wáng càn fǎn jīn rén zàn yuē: jūn zǐ liàng zhí, bù róu pì, yǒu jiàn bù chǐ, huì yān shì yì, wǒ néng fā zōng, bǐ yòng yuǎn jī, yī yán zhī cì, guò hū yú bì, mò shì bù dūn, yì yǔ zī yì, ér yán fěi zhōng, tuì yǒu qí zhé.
【贊】魏王粲反金人贊曰：君子亮直，不柔辟，友賤不恥，誨焉是益，我能發蹤，彼用遠跡，一言之賜，過乎璵璧，末世不敦，義與茲易，而言匪忠，退有其謫。

zhēn jìn sū yàn yǔ zhēn yuē: kǒng zǐ yuē: yú yù wú yán.
【箴】晉蘇彥語箴曰：孔子曰：余欲無言。

yòu yuē: tiān hé yán zāi, hè xū zhī shì, dà tíng zhī zhì, xuán fēng táo gǔ, shuài zhí fàng zhì, xī xī qún dòng, wú yù wú shì, dǎi yú sān jì, bēn jìng zī zhāng, léi dòng fēng hài, fēi biàn yún xiáng, zhàn guó fēn rǎo, zhēng bà chēng jiàng, ěr nǎi yóu shuō zòng héng, chěng jì shí wáng, xián rèn huái dú, tǔ gāo shì fāng, lì dòng chūn lù, hài zhòng dōng shuāng, sì jì ruò chí, qī dōu jiǎn wáng, yuán zī mò sú, shàn fēng bǒ yáng, xiān yì chéng zhǐ, yuán qíng chá xiāng, bìn ěr biān dòu, hé lè qiě kāng.
又曰：天何言哉，赫胥之世，大庭之治，玄風陶鼓，率直放志，熙熙群動，無欲無事，逮於三季，奔競茲彰，雷動風駭，飛辯雲翔，戰國紛擾，爭霸稱彊，爾乃遊說縱橫，騁技時王，銜刃懷毒，吐膏示芳，利動春露，害重冬霜，四紀若馳，七都翦亡，爰茲末俗，扇風簸颺，先意承旨，原情察鄉，擯爾籩豆，和樂且康。

míng zhōu tài miào jīn rén míng yuē: kǒng zǐ guān zhōu, rù hòu jì miào, miào táng yòu jiē zhī qián, yǒu jīn rén yān, sān jiān qí kǒu, ér míng qí bèi yuē: wǒ gǔ zhī shèn yán rén yě, jiè zhī zāi, jiè zhī zāi, wú duō yán, wú duō shì, duō yán duō bài, duō shì duō huàn, ān lè bì jiè, wú xíng suǒ huǐ, wù wèi hé shāng, qí huò jiāng zhǎng, wù wèi hé hài, qí huò jiāng dà, wù wèi bù wén, shén jiāng cì rén, yàn yàn fú miè, yán yán ruò hé, juān juān bù yōng, zhōng wèi jiāng hé, mián mián bù jué, huò chéng wǎng luó, háo mò bù zhá, jiāng xún fǔ kē.
【銘】周太廟金人銘曰：孔子觀周，入后稷廟，廟堂右階之前，有金人焉，三緘其口，而銘其背曰：我古之慎言人也，戒之哉，戒之哉，無多言，無多事，多言多敗，多事多患，安樂必戒，無行所悔，勿謂何傷，其禍將長，勿謂何害，其禍將大，勿謂不聞，神將伺人，焰焰弗滅，炎炎若何，涓涓不壅，終為江河，綿綿不絕，或成網羅，毫末不札，將尋斧柯。

jìn sūn chǔ fǎn jīn rén míng yuē: jìn tài miào yǒu shí rén yān, dà zhāng qí kǒu, ér shū qí xiōng yuē: wǒ gǔ zhī duō yán rén yě, wú shǎo yán, wú shǎo shì, shǎo yán shǎo shì, zé hòu shēng hé shù yān, fū wéi lì yán, míng nǎi zhǎng jiǔ, hú wèi kuài rán, shēng qián qí kǒu, fán fū tān cái, liè shì xùn míng, dào zhí wèi zhuó, yí liǔ wèi qīng, bào sì wèi chòu, lán pǔ wèi xīn, mò guì chéng qīng, mò jiàn zǐ huì, èr zhě yán yì, guī yú yī huì, yáo xuán jiàn gǔ, shùn lì bàng mù, tīng cǎi fēng yáo, wéi rì bù zú, dào rùn qún shēng, huà lóng bǐ wū, mò yè líng chí, lǐ jiào mí shuāi, chéng zhǐ zé shùn, wǔ yì zé wéi, shí hǎo xì yāo, gōng zhōng jiē jī, shí yuè guǎng é, xià zuò xì méi, nì lóng zhī lín, bì xiàn sī jī, kuò náng wú jiù, nǎi miǎn zhū yí, diān fù jué dé, kě wèi shāng bēi, sī kě yòng jiè, wú wàng zhī shí, jiǎ shuō zhōu miào, yú yán wèi chī, shì yǐ jūn zǐ, zhuī ér zhèng zhī.
晉孫楚反金人銘曰：晉太廟有石人焉，大張其口，而書其胸曰：我古之多言人也，無少言，無少事，少言少事，則後生何述焉，夫唯立言，名乃長久，胡為塊然，生鉗其口，凡夫貪財，烈士殉名，盜跖為濁，夷柳為清，鮑肆為臭，蘭圃為馨，莫貴澄清，莫賤滓穢，二者言異，歸於一會，堯懸諫鼓，舜立謗木，聽採風謠，惟日不足，道潤群生，化隆比屋，末葉陵遲，禮教彌衰，承旨則順，忤意則違，時好細腰，宮中皆飢，時悅廣額，下作細眉，逆龍之鱗，必陷斯機，括囊無咎，乃免誅夷，顛覆厥德，可為傷悲，斯可用戒，無妄之時，假說周廟，於言為蚩，是以君子，追而正之。

lùn jìn ōu yáng jiàn yán jǐn yì lùn yuē: yǒu léi tóng jūn zǐ, wèn yú wéi zhòng xiān shēng yuē: shì zhī lùn zhě, yǐ wèi yán bù jǐn yì, yóu lái shàng yǐ, zhì hū tōng cái dá shí, xián yǐ wèi rán, ruò fú jiǎng gōng zhī lùn móu zǐ, zhōng fù zhī yán cái xìng, mò bù yǐn cǐ wèi tán zhèng, ér xiān shēng yǐ wèi bù rán, hé zāi, xiān shēng yuē: fū tiān bù yán, ér sì shí xíng yān, shèng rén bù yán, ér jiàn shí cún yān, xíng bù dài míng, ér fāng yuán yǐ zhe, sè bù qí chēng, ér hēi bái yǐ zhāng, rán zé míng zhī yú wù wú shī zhě yě, yán zhī yú lǐ wú wèi zhě yě, ér gǔ jīn wù yú zhèng míng, shèng xián bù néng qù yán, qí gù hé yě, chéng yǐ lǐ dé yú xīn, fēi yán bù chàng, wù dìng yú bǐ, fēi yán bù biàn, yán bù chàng zhì, zé wú yǐ xiāng jiē, míng bù biàn wù, zé jiàn shí bù xiǎn, jiàn shí xiǎn ér míng pǐn shū, yán chēng jiē ér qíng zhì chàng, yuán qí suǒ yǐ, běn qí suǒ yóu, fēi wù yǒu zì rán zhī míng, lǐ yǒu bì dìng zhī chēng yě, yù biàn qí shí, zé shū qí míng, yù xuān qí zhì, zé lì qí chēng, míng zhú wù ér qiān, yán yīn lǐ ér biàn, cǐ yóu shēng fā xiǎng yīng, xíng cún yǐng fù, bù dé xiāng yǔ wèi èr, gǒu qí bù èr, zé wú bù jǐn, wú gù yǐ wèi jǐn yǐ.
【論】晉歐陽建言盡意論曰：有雷同君子，問於違眾先生曰：世之論者，以為言不盡意，由來尚矣，至乎通才達識，咸以為然，若夫蔣公之論眸子，鍾傅之言才性，莫不引此為談證，而先生以為不然，何哉，先生曰：夫天不言，而四時行焉，聖人不言，而鑑識存焉，形不待名，而方圓已著，色不俟稱，而黑白以彰，然則名之於物無施者也，言之於理無為者也，而古今務於正名，聖賢不能去言，其故何也，誠以理得於心，非言不暢，物定於彼，非言不辯，言不暢志，則無以相接，名不辯物，則鑑識不顯，鑑識顯而名品殊，言稱接而情志暢，原其所以，本其所由，非物有自然之名，理有必定之稱也，欲辯其實，則殊其名，欲宣其志，則立其稱，名逐物而遷，言因理而變，此猶聲發響應，形存影附，不得相與為二，苟其不二，則無不盡，吾故以為盡矣。

ōu yáo
◇謳謠

ěr yǎ yuē: tú gē wèi zhī yáo.
《爾雅》曰：徒歌謂之謠。

máo shī yuē: xīn zhī yōu yǐ, wǒ gē qiě yáo.
《毛詩》曰：心之憂矣，我歌且謠。

zuǒ chuán yuē: sòng chéng, huá yuán wèi zhí, xún gōng, chéng zhě ōu yuē: hàn qí mù, pó qí fù, qì jiǎ ér fù, yú sāi yú sāi, qì jiǎ fù lái.
《左傳》曰：宋城，華元為植，巡功，城者謳曰：睅其目，皤其腹，棄甲而復，于思于思，棄甲復來。

jiā yǔ yuē: kǒng zǐ xiāng lǔ, qí rén guī nǚ lè, lǔ jūn yín huāng, kǒng zǐ suì xíng, shī yǐ tài píng yù lǎn sì bǎi liù shí wǔ zuò yǐ. sòng kǒng zǐ yuē: wú yù gē, kě hū, gē yuē: bǐ fù rén zhī kǒu, kě yǐ chū zǒu, bǐ fù rén zhī yè kě yǐ sǐ bài, yōu zāi yóu zāi, liáo yǐ zú suì.
《家語》曰：孔子相魯，齊人歸女樂，魯君淫荒，孔子遂行，師乙［太平御覽四百六十五作已。］送孔子曰：吾欲歌，可乎，歌曰：彼婦人之口，可以出走，彼婦人之謁可以死敗，優哉游哉，聊以卒歲。

liè zǐ yuē: yáo wēi fú yóu kāng qú, tóng ér yáo yuē: lì wǒ zhēng mín, mò fěi ěr jí, bù shí bù zhī, shùn dì zhī zé, shì jù zá wén bù shī piān.
《列子》曰：堯微服游康衢，童兒謠曰：立我蒸民，莫匪爾極，不識不知，順帝之則，［事具雜文部詩篇。］

hán zǐ yuē: qí huán gōng yǐn jiǔ zuì, yí qí guān, chǐ zhī, guǎn zhòng yuē: gōng bù xuě zhī yǐ zhèng, gōng yuē: shàn, yīn fā cāng, cì pín qióng, sān rì ér mín gē zhī yuē: gōng hú bù fù yí qí guān hū.
《韓子》曰：齊桓公飲酒醉，遺其冠，恥之，管仲曰：公不雪之以政，公曰：善，因發倉，賜貧窮，三日而民歌之曰：公胡不復遺其冠乎。

lǚ shì chūn qiū yuē: wèi xiāng wáng shǐ shǐ qǐ wèi yè lìng, yǐn zhāng shuǐ guàn tián, mín dà dé lì, xiāng yǔ gē yuē: yè yǒu shèng lìng wèi shǐ gōng, jué zhāng shuǐ, guàn yè páng, zhōng gǔ chì lǔ shēng dào liáng.
《呂氏春秋》曰：魏襄王使史起為鄴令，引漳水灌田，民大得利，相與歌曰：鄴有聖令為史公，決漳水，灌鄴旁，終古斥鹵生稻粱。

shǐ jì yuē: cáo cān wèi hàn xiāng guó, bǎi xìng gē zhī yuē: xiāo hé wèi fǎ, jiǎng ruò huà yī, cáo cān dài zhī, shǒu ér wù shī, zài qí qīng jìng, mín yǐ níng yī.
《史記》曰：曹參為漢相國，百姓歌之曰：蕭何為法，講若畫一，曹參代之，守而勿失，載其清靜，民以寧一。

yòu yuē: wèi zi fū wèi huáng hòu, dì qīng guì zhèn tiān xià, tiān xià gē zhī yuē: shēng nán wú xǐ, shēng nǚ wú nù, dú bù jiàn wèi zi fū bà tiān xià.
又曰：衛子夫為皇后，弟青貴震天下，天下歌之曰：生男無喜，生女無怒，獨不見衛子夫霸天下。

hàn shū yuē: zhào zhōng dài fū bái gōng zòu chuān qú yǐn jīng shuǐ, mín dé qí ráo, gē zhī yuē: tián yú hé suǒ, chí yáng gǔ kǒu, zhèng guó zài qián, bái qú qǐ hòu, jǔ chā wèi yún, jué qú wèi yǔ, jīng shuǐ yī shí, qí ní shù dòu, shì jù chǎn yè bù tián piān.
《漢書》曰：趙中大夫白公奏川渠引涇水，民得其饒，歌之曰：田於何所，池陽穀口，鄭國在前，白渠起後，舉鍤為雲，決渠為雨，涇水一石，其泥數斗，［事具產業部田篇。］

yòu yuē: féng lì wèi xī hé shàng jùn, zài zhí gōng lián, yǔ yě wáng xiāng dài, zhì xíng xiāng sì ér duō ēn, lì mín nǎi gē yuē: dà féng jūn, xiǎo féng jūn, xiōng dì jì zhǒng xiāng yīn xún, cōng míng shèng zhì huì lì mín, zhèng rú lǔ wèi dé huà jūn, zhōu gōng kāng shū yóu èr jūn.
又曰：馮立為西河上郡，在職公廉，與野王相代，治行相似而多恩，吏民乃歌曰：大馮君，小馮君，兄弟繼踵相因循，聰明聖智惠吏民，政如魯衛德化均，周公康叔猶二君。

dōng guān hàn jì yuē: zhāng zhàn wèi yú yáng tài shǒu, kāi tián bā qiān yú qǐng, quàn mín gēng zhǒng, yǐ zhì yīn fù, bǎi xìng gē yuē: sāng wú fù zhī, mài xiù liǎng qí, zhāng jūn wèi zhèng, lè bù kě qī, shì jù zhí guān bù cì shǐ piān.
《東觀漢記》曰：張湛為漁陽太守，開田八千餘頃，勸民耕種，以致殷富，百姓歌曰：桑無附枝，麥秀兩歧，張君為政，樂不可欺，［事具職官部刺史篇。］

yòu yuē: lián fàn, zì shū dù, wèi shǔ jùn tài shǒu, jiù zhì jìn mín yè zuò, yǐ fáng huǒ, fàn nǎi huǐ xuē xiān lìng, dàn yán chǔ shuǐ ér yǐ, bǎi xìng gē zhī yuē: lián shū dù, lái hé mù, bù jīn huǒ, mín ān dǔ, xī wú yī rú, jīn yǒu wǔ kù, shì jù zhí guān bù cì shǐ piān.
又曰：廉范，字叔度，為蜀郡太守，舊制禁民夜作，以防火，范乃毀削先令，但嚴儲水而已，百姓歌之曰：廉叔度，來何暮，不禁火，民安堵，昔無一襦，今有五袴，［事具職官部刺史篇。］

xīn xù yuē: yán líng jì zǐ, yǐ jiàn dài xú jūn mù shù, xú rén gē zhī yuē: yán líng jì zǐ xī, bù wàng jiù gù, tuō qiān jīn zhī jiàn, yǐ dài qiū mù, shì jù huái jiù piān.
《新序》曰：延陵季子，以劍帶徐君墓樹，徐人歌之曰：延陵季子兮，不忘舊故，脫千金之劍，以帶丘墓，［事具懷舊篇。］

xiè chéng hòu hàn shū yuē: cén chī qiān wèi jùn dà shǒu, rén gē zhī yuē: wǒ yǒu zhǐ jí, cén jūn fá zhī, wǒ yǒu máo zéi, cén jūn è zhī, gǒu quǎn bù jīng, zú xià shēng máo, hán bǔ gǔ fù, yān zhī xiōng zāi, wǒ jiā wǒ shēng, dú dīng sī shí, měi zāi cén jūn, yú xì zài zī.
謝承後漢書曰：岑胵遷魏郡大守，人歌之曰：我有枳棘，岑君伐之，我有蟊賊，岑君遏之，狗犬不驚，足下生氂，含哺鼓腹，焉知凶災，我嘉我生，獨丁斯時，美哉岑君，於戲在茲。

yòu yuē: huáng fǔ sōng, qǐng jì zhōu yī nián tián zū, yǐ shàn jī mín, bǎi xìng gē yuē: tiān xià luàn xī shì wèi xū, mǔ bù bǎo zǐ qī shī fū, lài dé huáng fǔ fù rǔ jū, shì jù zhí guān bù cì shǐ piān.
又曰：皇甫嵩，請冀州一年田租，以贍饑民，百姓歌曰：天下亂兮市為墟，母不保子妻失夫，賴得皇甫復汝居，［事具職官部刺史篇。］

yòu yuē: liú táo tú chú chuāng yáng zhǎng, yǐ bìng miǎn, lì mín sī ér gē zhī yuē: yì rán bù lè, sī wǒ liú jūn, hé shí fù lái, ān cǐ xià mín, shì jù zhí guān bù xiàn lìng piān.
又曰：劉騊駼除摐陽長，以病免，吏民思而歌之曰：悒然不樂，思我劉君，何時復來，安此下民，［事具職官部縣令篇。］

yòu yuē: guō hè, zì qiáo qīng, wèi jīng zhōu cì shǐ, dào guān yǒu shū zhèng, bǎi xìng gē yuē: jué dé rén míng guō qiáo qīng, zhōng zhèng cháo tíng shàng xià píng, shì jù zhí guān bù cì shǐ piān.
又曰：郭賀，字喬卿，為荊州刺史，到官有殊政，百姓歌曰：厥德仁明郭喬卿，忠正朝廷上下平，［事具職官部刺史篇。］

xù hàn shū yuē: zhāng bà wèi huì jī jùn, yuè zéi guī fù, tóng yáo yuē: qì wǒ jǐ, juān wǒ máo, dào zéi jǐn, lì jiē xiū.
續《漢書》曰：張霸為會稽郡，越賊歸附，童謠曰：棄我戟，捐我矛，盜賊盡，吏皆休。

yòu yuē: lǐ xiè bài jīng zhào, zhào fā xī yuán qián, jūn shàng fēng shì, suì shàng tài píng yù lǎn sì bǎi liù shí wǔ zuò zhǐ. bù fā, lì mín ài jìng, nǎi yáo yuē: wǒ fǔ jūn, dào jiào jǔ, ēn rú chūn, wēi rú hǔ, gāng bù tǔ, ruò bù rú, ài rú mǔ, xùn rú fù.
又曰：李燮拜京兆，詔發西園錢，君上封事，遂上［《太平御覽》四百六十五作止。］不發，吏民愛敬，乃謠曰：我府君，道教舉，恩如春，威如虎，剛不吐，弱不茹，愛如母，訓如父。

wú zhì yuē: zhōu yú shǎo jīng yì yú yīn lè, sān jué zhī hòu, qí yǒu què wù, yú bì zhī zhī, zhī zhī bì gù, shí rén yáo yuē: qū fù wù, zhōu láng gù.
《吳志》曰：周瑜少精意於音樂，三爵之後，其有闕誤，瑜必知之，知之必顧，時人謠曰：曲復誤，周郎顧。

wú lù yuē: wáng tán, zì shì róng, wèi chéng wǔ lìng, mín fú dé huà, sù è bēn bèng, fù lǎo gē yuē: wáng shì róng, zhì wú shuāng, shěng yáo yì, dào zéi kōng.
《吳錄》曰：王譚，字世容，為成武令，民服德化，宿惡奔迸，父老歌曰：王世容，治無雙，省徭役，盜賊空。

wáng yǐn jìn shū yuē: wáng xiáng wèi běn zhōu bié jià, shí rén gē yuē: hǎi yí zhī kāng, shí lài wáng xiáng, bāng guó bù kōng, bié jià zhī gōng.
王隱《晉書》曰：王祥為本州別駕，時人歌曰：海沂之康，實賴王祥，邦國不空，別駕之功。

yòu yuē: péi xiù nián shí suì yú, shí rén yáo yuē: hòu jìn lǐng xiù yǒu péi xiù.
又曰：裴秀年十歲餘，時人謠曰：後進領袖有裴秀。

yòu yuē: zhū gé huī, zì dào míng, xún kǎi, zì dào míng, cài mó, zì dào míng, yǒu míng yù, hào yuē zhōng xìng sān míng, shí rén gē zhī yuē: jīng shī sān míng gè yǒu míng, cài shì rú yǎ xún gé qīng.
又曰：諸葛恢，字道明，荀闓，字道明，蔡謨，字道明，有名譽，號曰中興三明，時人歌之曰：京師三明各有名，蔡氏儒雅荀葛清。

xù ān dì jì yuē: sī mǎ xiū zhī xiōng shàng, wèi huán xuán suǒ bài, xiū zhī bēn huái sì, pō dé bǐ zhī rén xīn, cóng zhě wèi zhī gē yuē: kě lián sī mǎ gōng, zuò xìng shén wēn liáng, yì xī shuǐ biān xì, shǐ wǒ bù néng wàng.
續安帝紀曰：司馬休之兄尚，為桓玄所敗，休之奔淮泗，頗得彼之人心，從者為之歌曰：可憐司馬公，作性甚溫良，憶昔水邊戲，使我不能忘。

huì jī diǎn lù yuē: xú hóng, zì shèng tōng, wèi rǔ yīn lìng, zhū chú jiān jié, dào bù shí yí, mín gē zhī yuē: xú shèng tōng, zhèng wú shuāng, píng xíng fá, jiān guǐ kōng.
《會稽典錄》曰：徐弘，字聖通，為汝陰令，誅鋤奸桀，道不拾遺，民歌之曰：徐聖通，政無雙，平刑罰，奸宄空。

wén shì chuán yuē: shù zhé, tài kāng zhōng dà hàn, zhé nǎi lìng yì rén gōng gòng qǐng yǔ, sān rì shuǐ sān chǐ, bǎi xìng wèi zhī gē yuē: shù xiān shēng, tōng shén míng, qǐng tiān sān rì gān yǔ líng, wǒ shǔ yǐ yù, wǒ jì yǐ shēng, hé yǐ chóu zhī, bào shù zhǎng shēng.
《文士傳》曰：束晢，太康中大旱，晢乃令邑人躬共請雨，三日水三尺，百姓為之歌曰：束先生，通神明，請天三日甘雨零，我黍以育，我稷以生，何以酬之，報束長生。

yīn shì shì chuán yuē: yīn bāo wèi xíng yáng lìng, guǎng zhú xué guǎn, huì jí péng tú, mín zhī lǐ ràng, nǎi gē yuē: xíng yáng lìng, yǒu yì zhèng, xiū lì xué xiào rén yì xìng, lìng wǒ zǐ dì chǐ sòng zhēng.
殷氏《世傳》曰：殷褒為滎陽令，廣築學館，會集朋徒，民知禮讓，乃歌曰：滎陽令，有異政，脩立學校人易性，令我子弟恥訟爭。

chē pín qín shū yuē: fú jiān shí, guān lǒng bǎi xìng fēng lè, mín gē zhī yuē: zhǎng ān dà jiē, liǎng biān zhǒng huái, xià zǒu zhū lún, shàng yǒu luán qī.
車頻秦書曰：符堅時，關隴百姓豐樂，民歌之曰：長安大街，兩邊種槐，下走朱輪，上有鸞棲。

zhào shū yuē: liú yào tǎo chén ān yú lǒng yù, ān sǐ, nǎi yáo yuē: lǒng chéng jiàn ér yuē chén ān, tǐ gàn suī xiǎo fù zhōng kuān, ài yǎng jiāng shì tóng xīn gān, shì jù jūn qì piān.
趙書曰：劉曜討陳安於隴域，安死，乃謠曰：隴城健兒曰陳安，體幹雖小腹中寬，愛養將士同心肝，［事具軍器∥篇。］

zhào shū yuē: jí sāng, liù yuè shèng shǔ, zhòng qiú lèi yīn, shǐ rén shàn, huàn bù qīng liáng, zhǎn shàn zhě, shí jūn zhōng wèi zhī yáo yuē: shì wèi jiāng jūn hé kě xiū, liù yuè zhòng yīn bèi bào qiú, bù shí hán shǔ zhǎn tā tóu.
趙書曰：汲桑，六月盛暑，重裘累茵，使人扇，患不清涼，斬扇者，時軍中為之謠曰：士為將軍何可羞，六月重茵被豹裘，不識寒暑斬他頭。

xiāng yáng qí jiù jì yuē: shān jì lún měi lín xí chí, wèi zēng bù dà zuì ér hái, héng yuē: wǒ gāo yáng chí zhōng yě, xiāng yáng chéng zhōng xiǎo ér gē zhī yuē: shān gōng hé suǒ qù, wǎng zhì gāo yáng chí, rì xī dào zài guī, mǐng dǐng wú suǒ zhī, shí shí néng qí mǎ, dǎo zhe bái jiē lí, jǔ biān xiàng gé qiáng, hé rú bīng zhōu ér.
《襄陽耆舊記》曰：山季倫每臨習池，未曾不大醉而還，恆曰：我高陽池中也，襄陽城中小兒歌之曰：山公何所去，往至高陽池，日夕倒載歸，酩酊無所知，時時能騎馬，倒着白接離，舉鞭向葛強，何如并州兒。

shì shuō yuē: xì chāo wáng xún, bìng yǐ jùn cái, wèi huán dà sī mǎ suǒ juàn, xún wèi zhǔ bù, chāo wèi jì shì cān jūn, chāo wèi rén duō xū, xún xíng zhuàng duǎn xiǎo, shí rén wèi zhī gē yuē: rán cān jūn, duǎn zhǔ bù, néng lìng gōng xǐ, néng lìng gōng nù.
《世說》曰：郤超王珣，並以俊才，為桓大司馬所眷，珣為主簿，超為記室參軍，超為人多須，珣形狀短小，時人為之歌曰：髯參軍，短主簿，能令公喜，能令公怒。

jìn xià hóu zhàn zhǎng yè yáo yuē: rì mù xī chū qíng, tiān zhuó zhuó xī xiá qīng, pī yún xī guī shān, chuí jǐng xī zhào tíng, liè sù xī jiǎo jiǎo, xīng xī xī yuè míng, tíng yán yú yǐ xiāo yáo xī, xì dà xū yǐ yǎng guān, wàng chāng hé zhī zhāo zhé xī, lì zǐ wēi zhī huī huàn.
晉夏侯湛長夜謠曰：日暮兮初晴，天灼灼兮遐清，披雲兮歸山，垂景兮照庭，列宿兮皎皎，星稀兮月明，亭檐隅以逍遙兮，盻大虛以仰觀，望閶闔之昭晢兮，麗紫微之暉煥。

jìn zhàn fāng shēng huái guī yáo yuē: cí héng mén xī zhì huān, huái shēng lí xī kǔ xīn, qǐ jī lǚ xī yī kǎi, yì dài xiè xī gǎn rén, sì yùn xī dào jǐn, huà xīn xī suì gù, qì cǎn cǎn xī níng chén, fēng qī qī xī bó mù, yǔ xuě xī jiāo fēn, zhòng yún xī sì bù, tiān dì xī yī sè, liù hé xī tóng sù, shān mù xī cuī pī, jīn hè xī níng hù, gǎn jī lǚ xī kǔ xīn, huái sāng zǐ xī zēng mù, hú mǎ xī liàn běi, yuè niǎo xī yī yáng, bǐ qín shòu xī shàng rán, kuàng jūn zǐ xī qù gù xiāng, wàng guī tú xī màn màn, xì jiāng liú xī yáng yáng, sī shè lù xī mò yóu, yù yuè jīn xī wú liáng.
晉湛方生懷歸謠曰：辭衡門兮至歡，懷生離兮苦辛，豈羈旅兮一慨，亦代謝兮感人，四運兮道盡，化新兮歲故，氣慘慘兮凝晨，風淒淒兮薄暮，雨雪兮交紛，重雲兮四布，天地兮一色，六合兮同素，山木兮摧披，津壑兮凝冱，感羈旅兮苦心，懷桑梓兮增慕，胡馬兮戀北，越鳥兮依陽，彼禽獸兮尚然，況君子兮去故鄉，望歸塗兮漫漫，盻江流兮洋洋，思涉路兮莫由，欲越津兮無梁。

chén shěn fǔ dú zhuó yáo yuē: dú zhuó yáo, dú zhuó dú zhǎng yáo, zhì zhě bù wǒ gù, yú fū yú wèi yào, bù yú fù bù zhì, shuí dāng yú jiàn zhāo, suǒ yǐ chéng dú zhuó, yī zhuó qīng yī piáo, shēng yá běn màn màn, shén lǐ zàn chāo chāo, yī zhuó jīn xǔ shǐ, zài zhuó ào sōng qiáo, pín fán sì wǔ zhuó, bù jué líng dān xiāo, shū hū yàn wǔ dǐng, é rán jiàn jiǔ sháo, péng shāng wú yì zàng, yí zhí kě tóng cháo, lóng huò fēi bù qū, péng yàn dàn xiāo yáo, jì yǔ hào náo lǚ, wú nǎi dà chén xiāo.
陳沈蜅獨酌謠曰：獨酌謠，獨酌獨長謠，智者不我顧，愚夫余未要，不愚復不智，誰當余見招，所以成獨酌，一酌傾一瓢，生涯本漫漫，神理暫超超，一酌矜許史，再酌傲松喬，頻煩四五酌，不覺凌丹霄，倏忽厭五鼎，俄然賤九韶，彭殤無異葬，夷跖可同朝，龍蠖非不屈，鵬鷃但逍遙，寄語號呶侶，無乃大塵囂。

yín
◇吟

shuō wén yuē: yín, tàn yě.
《說文》曰：吟，嘆也。

shì míng yuē: yín, yán yě, qí shēng běn chū yú yōu chóu, gù shēng yán sù, shǐ tīng zhī qī tàn yě.
《釋名》曰：吟，嚴也，其聲本出於憂愁，故聲嚴肅，使聽之淒嘆也。

máo shī xù yuē: yín yǒng qíng xìng, yǐ fēng qí shàng.
《毛詩序》曰：吟詠情性，以風其上。

yán tiě lùn yuē: zēng zǐ bàng shān ér yín, shān niǎo xià xiáng.
《鹽鐵論》曰：曾子傍山而吟，山鳥下翔。

dōng guān hàn jì yuē: liáng hóng cháng bì hù yín yǒng shū jì.
《東觀漢記》曰：梁鴻常閉戶吟詠書記。

wèi zhì yuē: guǎn hé suí jūn xī xíng, guò guàn qiū jiǎn mù xià, yǐ sōng shù āi yín, jīng shén bù lè, rén wèn qí gù, hé yuē: lín mù suī mào, wú xíng kě jiǔ, bēi lěi suī měi, wú hòu kě shǒu.
《魏志》曰：管輅隨軍西行，過毌丘儉墓下，倚松樹哀吟，精神不樂，人問其故，輅曰：林木雖茂，無形可久，碑誄雖美，無後可守。

chén wǔ bié chuán yuē: chén wǔ, zì guó běn, xiū tú hú rén, cháng qí lǘ mù yáng, zhū jiā mù shù shí shù rén, huò yǒu zhī gē yáo zhě, wǔ suì xué tài shān liáng fù yín, yōu zhōu mǎ kè yín jí xíng lù nán zhī shǔ.
陳武別傳曰：陳武，字國本，休屠胡人，常騎驢牧羊，諸家牧豎十數人，或有知歌謠者，武遂學太山樑父吟，幽州馬客吟及行路難之屬。

wén shì chuán yuē: lǐ kāng, qīng lián yǒu zhì jié, bù néng hé sú, wèi xiāng lǐ háo yòu suǒ gòng hài, gù huàn tú bù jìn, zuò yóu shān jiǔ yín.
《文士傳》曰：李康，清廉有志節，不能和俗，為鄉里豪右所共害，故宦塗不進，作游山九吟。

shǔ zhì zhū gé liàng liáng fù yín yuē: bù chū qí chéng mén, yáo wàng dàng yīn lǐ, lǐ zhōng yǒu sān fén, lěi lěi zhèng xiāng sì, wèn shì shuí jiā zhǒng, tián qiáng gǔ yě zi, lì néng pái nán shān, wén néng jué dì lǐ, yī zhāo bèi chán yán, èr táo shā sān shì, shuí néng wèi cǐ móu, guó xiāng qí yàn zǐ.
蜀志諸葛亮梁父吟曰：步出齊城門，遙望盪陰里，里中有三墳，累累正相似，問是誰家冢，田強古冶子，力能排南山，文能絕地理，一朝被讒言，二桃殺三士，誰能為此謀，國相齊晏子。

jìn pān ní yì mín yín yuē: wǒ gù ào, shì zì yí, shū zhì liù hé, yóu cháo shì zhuī, mù yù chí hóng xùn yǔ yī, zhì bǐ míng shān, cǎi cǐ zhī wēi, cháo yún ài dài, xíng lù wèi xī, yóu yú qún xì, xiáng niǎo shuāng fēi, xiāo yáo bó guān, rì yàn wàng guī, jiē zāi shì shì, cóng wǒ zhě shuí.
晉潘尼逸民吟曰：我顧傲，世自遺，舒志六合，由巢是追，沐浴池洪迅羽衣，陟彼名山，采此芝薇，朝雲靉靆，行露未晞，游魚群戲，翔鳥雙飛，逍遙博觀，日晏忘歸，嗟哉世士，從我者誰。

xiào
◇嘯

zá zì jiě gǔ yuē: xiào, chuī shēng.
雜字解詁曰：嘯，吹聲。

máo shī yuē: yǒu nǚ pǐ lí, tiáo qí xiào yǐ yù rén zhī bù shū yǐ.
《毛詩》曰：有女仳離，條其嘯矣遇人之不淑矣。

liè nǚ chuán yuē: lǔ qī shì yì zhī nǚ, guò shí wèi shì rén, yǐ zhù ér xiào, bàng rén wén zhī, xīn mò bù wèi zhī cǎn zhě, lín fù cóng zhī yóu yuē: hé xiào zhī bēi yě, zi yù jià hū, wú wèi zi qiú ǒu, qī shì nǚ yuē: wú qǐ wèi bù jià zhī gù ér bēi zāi, yōu wú jūn lǎo tài zǐ shǎo yě.
《列女傳》曰：魯漆室邑之女，過時未適人，倚柱而嘯，傍人聞之，心莫不為之慘者，鄰婦從之游曰：何嘯之悲也，子欲嫁乎，吾為子求偶，漆室女曰：吾豈為不嫁之故而悲哉，憂吾君老太子少也。

zhuāng zǐ yuē: tóng zǐ yè xiào, guǐ shù ruò chǐ.
《莊子》曰：童子夜嘯，鬼數若齒。

wú yuè chūn qiū yuē: wú wáng hé lǘ, jiāng yù fá chǔ, dēng tái xiàng nán fēng ér xiào, yǒu qǐng ér tàn, qún chén mò yǒu xiǎo wáng yì zhě, wǔ zǐ xū shēn zhì wáng yōu, nǎi jiàn sūn wǔ, shàn wèi bīng fǎ, rén mò zhī qí néng.
《吳越春秋》曰：吳王闔閭，將欲伐楚，登台向南風而嘯，有頃而嘆，群臣莫有曉王意者，伍子胥深知王憂，乃薦孫武，善為兵法，人莫知其能。

wèi lüè yuē: zhū gé liàng zài jīng zhōu yóu xué, měi chén yè, cháng bào xī zhǎng xiào.
《魏略》曰：諸葛亮在荊州遊學，每晨夜，常抱膝長嘯。

zhú lín qī xián lùn yuē: ruǎn jí, xìng lè jiǔ, shàn xiào, shēng wén shù bǎi bù.
《竹林七賢論》曰：阮籍，性樂酒，善嘯，聲聞數百步。

yòu yuē: jí cháng jī jù xiào gē, hān fàng zì ruò, shí sū mén shān zhōng, hū yǒu zhēn rén zài yān, jí qīn wǎng xún, qí rén yōng xī yán diān, suì dēng lǐng cóng zhī, jī zuò xiāng duì, jí nǎi shāng lüè zhōng gǔ yǐ wèn zhī, gē rán bù yīng, jí yīn duì zhī zhǎng xiào, yǒu jiān, bǐ nǎi yín rán xiào yuē: kě gèng zuò, jí nǎi wèi xiào, yì jǐn, tuì hái bàn lǐng, lǐng diān kǒu qiú rán yǒu shēng, ruò shù bù gǔ chuī, gù zhān nǎi xiàng rén zhī xiào yě.
又曰：籍常箕踞嘯歌，酣放自若，時蘇門山中，忽有真人在焉，籍親往尋，其人擁膝岩巔，遂登嶺從之，箕坐相對，籍乃商略終古以問之，仡然不應，籍因對之長嘯，有間，彼乃齗然笑曰：可更作，籍乃為嘯，意盡，退還半嶺，嶺巔〈口酋〉然有聲，若數部鼓吹，顧瞻乃向人之嘯也。

sūn dēng bié chuán yuē: sūn dēng, wèi mò chù qióng běi shān zhōng, yǐ shí shì wèi yǔ, biān cǎo zì fù, ruǎn sì zōng wén dēng ér wǎng zào yān, shì jiàn shān gài bèi fā, duān zuò yán xià gǔ qín, sì zōng zì xià chí zhī, jì zuò, mò de yǔ yán, sì zōng nǎi cháo cáo zhǎng xiào, yǔ gǔ qín yīn xié huì yōng yōng rán, dēng nǎi yōu ěr ér xiào, yīn xiào hé zhī, miào xiǎng dòng lín hè, shì jù lè fǔ bù qín piān.
孫登別傳曰：孫登，魏末處邛北山中，以石室為宇，編草自覆，阮嗣宗聞登而往造焉，適見苫蓋被發，端坐岩下鼓琴，嗣宗自下趍之，既坐，莫得與言，嗣宗乃嘲嘈長嘯，與鼓琴音諧會雍雍然，登乃逌爾而笑，因嘯和之，妙響動林壑，［事具樂府部琴篇。］

jìn yáng qiū yuē: jī kāng jiàn sūn dēng, dēng duì zhī xiào, shí bù yán.
《晉陽秋》曰：嵇康見孫登，登對之嘯，時不言。

guō zǐ yuē: liú dào zhēn shǎo shí, shàn gē xiào, yǒu yī lǎo mǔ, shí qí fēi cháng zhī rén, shén lè qí gē xiào, nǎi shā tún jìn zhī, dào zhēn shí quǎn tún bù xiè.
《郭子》曰：劉道真少時，善歌嘯，有一老姥，識其非常之人，甚樂其歌嘯，乃殺豚進之，道真食〈犭屯〉不謝。

xún yáng jì yuē: huán xuān mù shǐ rén xún lú shān, jiàn yī rén wèi zhī yuē: jūn guò qián lǐng, bì féng èr nián shào, xiāng suí zhǎng xiào, shì yào wèn zhī, ruò bù yǔ yán zhě, kě sù qù, cǐ rén guò lǐng, guǒ jiàn èr nián shào, yǐ mèi yǎn bí zhǎng xiào, zhuàng rú è bí, hū bù yǔ yán.
潯陽記曰：桓宣穆使人尋廬山，見一人謂之曰：君過前嶺，必逢二年少，相隨長嘯，試要問之，若不與言者，可速去，此人過嶺，果見二年少，以袂掩鼻長嘯，狀如惡鼻，呼不與言。

shì shuō yuē: jìn wén wáng dé shèng gōng dà, zuò xí yán jìng, nǐ yú wáng zhě, wéi ruǎn jí jī jù xiào gē, hān fàng zì ruò.
《世說》曰：晉文王德盛功大，坐席嚴敬，擬於王者，唯阮籍箕踞嘯歌，酣放自若。

yòu yuē: liú yuè shí wèi hú qí suǒ wéi, chéng zhōng jiǒng pò, liú chéng yuè dēng lóu qīng xiào, hú zéi wén zhī, jiē qī rán zhǎng tàn.
又曰：劉越石為胡騎所圍，城中窘迫，劉乘月登樓清嘯，胡賊聞之，皆悽然長嘆。

sōu shén jì yuē: zhào bǐng cháng lín shuǐ, cóng chuán rén qǐ dù, chuán rén bù xǔ, bǐng nǎi zhāng gài zuò qí zhōng, zhǎng xiào hū fēng, luàn liú ér jì.
《搜神記》曰：趙炳嘗臨水，從船人乞渡，船人不許，炳乃張蓋坐其中，長嘯呼風，亂流而濟。

hàn jìn chūn qiū yuē: huán dì xìng fán chéng, bǎi xìng mò bù guān zhī, yǒu yī lǎo fù, dú gēng bù chuò, yì láng zhāng wēn shǐ wèn yān, fù xiào ér bù dá.
漢晉春秋曰：桓帝幸樊城，百姓莫不觀之，有一老父，獨耕不輟，議郎張溫使問焉，父嘯而不答。

wáng yì bié chuán yuē: wáng dǎo yǔ yǔ liàng yóu yú shí tóu, huì yù yì zhì, ěr rì xùn fēng fēi fān, yì yǐ lóu ér zhǎng xiào, shén qì shén yì.
王廙別傳曰：王導與庾亮游於石頭，會遇廙至，爾日迅風飛帆，廙倚樓而長嘯，神氣甚逸。

shén jìng jì yuē: xíng àn shuǐ jīng zhù sān shí bā xiāng shuǐ piān yíng shuǐ jìng yíng yáng jùn zhì, sūn hào fēn líng líng zhì. yòu jìn yì yǒu yíng yáng jùn, jiàn jìn shū dì lǐ zhì jiāng zhōu xià, shì xíng dāng zuò yíng. yáng jùn xī yǒu líng yuán shān, yǒu shí suǐ zǐ zhī, xī zhě yǒu cǎi yào cǐ shān, wén lín gǔ jiān yǒu zhǎng xiào zhě, jīn qiáo rén wǎng wǎng yóu wén yān.
神境記曰：滎［按水經注三十八湘水篇營水逕營陽郡治，孫皓分零陵置。又晉亦有營陽郡，見晉書地理志江州下，是滎當作營。］陽郡西有靈源山，有石髓紫芝，昔者有採藥此山，聞林谷間有長嘯者，今樵人往往猶聞焉。

yì yuàn yuē: xún yáng gū shí, zài jiāng zhī chí, chū huán xuán zhì xī xià, lìng rén dēng zhī, zhōng lǐng biàn wén zhǎng xiào, shēng shén qīng chè, zhì fēng, jiàn yī rén jī jù shí shàng.
《異苑》曰：尋陽姑石，在江之坻，初桓玄至西下，令人登之，中嶺便聞長嘯，聲甚清澈，至峰，見一人箕踞石上。

mèng shū yuē: mèng chuī xiào zhě, yù yǒu qiú.
夢書曰：夢吹嘯者，欲有求。

shī jìn lù yún shī yuē: xiāo yáo jìn nán pàn, zhǎng xiào zuò bēi tàn.
【詩】晉陸雲詩曰：逍遙近南畔，長嘯作悲嘆。

jìn guō pú shī yuē: lǜ luó jié gāo lín, méng lóng gài yī shān, zhōng yǒu míng jì shì, jìng xiào fǔ qīng xián.
晉郭璞詩曰：綠羅結高林，蒙籠蓋一山，中有冥寂士，靜嘯撫清弦。

fù jìn chéng gōng suī xiào fù yuē: yì qún gōng zǐ, tǐ qí hǎo yì, ào shì wàng róng, jué qì rén shì, yú shì yán yǒu shēng, jí tóng hào, jīng xìng mìng zhī zhì jī, yán dào dé zhī xuán ào, miǎo kuà sú ér yí shēn, nǎi kāng kǎi ér zhǎng xiào, fā miào shēng yú dān chún, jī āi yīn yú hào chǐ, xiǎng yì yáng ér qián zhuǎn, qì chōng yù ér biāo qǐ, xié huáng gōng yú qīng jiǎo, zá shāng yǔ yú liú zhēng, piāo yóu yún yú tài qīng, jí zhǎng fēng hū wàn lǐ, liàng zì rán zhī zhì yīn, fēi sī zhú zhī suǒ nǐ, shì gù shēng bù jiǎ qì, yòng bù jiè wù, jìn qǔ zhū shēn, yì xīn yù qì, dòng chún yǒu qū, fā kǒu chéng yīn, chù lèi gǎn wù, yīn gē suí yín, qīng jī qiè yú yú shēng, yōu rùn hé yú sè qín, liè liè biāo yáng, jiū jiū xiǎng zuò, zòu hú mǎ zhī zhǎng sī, xiàng hán fēng hū běi shuò. yòu shì hóng yàn zhī yáng chú, qún míng hào hū shā mò, gù néng yīn xíng chuàng shēng, suí shì zào qū, yīng wù wú qióng, jī fā xiǎng sù, nǎi yín yǒng ér fā sàn, shēng yì yì ér xiǎng lián, xīn dí dàng ér wú lèi, zhì lí sú ér piāo rán.
【賦】晉成公綏嘯賦曰：逸群公子，體奇好異，傲世忘榮，絕棄人事，於是延友生，集同好，精性命之至機，研道德之玄奧，邈跨俗而遺身，乃慷慨而長嘯，發妙聲於丹唇，激哀音於皓齒，響抑揚而潛轉，氣沖郁而熛起，協黃宮於清角，雜商羽於流徵，飄遊雲於泰清，集長風乎萬里，諒自然之至音，非絲竹之所擬，是故聲不假器，用不借物，近取諸身，役心御氣，動唇有曲，發口成音，觸類感物，因歌隨吟，清激切於竽笙，優潤和於瑟琴，列列飈揚，啾啾響作，奏胡馬之長思，向寒風乎北朔。又似鴻雁之揚雛，群鳴號乎沙漠，故能因形創聲，隨事造曲，應物無窮，機發響速，乃吟詠而發散，聲繹繹而響連，心滌盪而無累，志離俗而飄然。

jìn yīn zhòng kān jiāng lí yǒng yuē: ěr nǎi lǐ pèi zhàng cè, huò chéng huò bù, xíng bēi gē yǐ xié huān, lǎng zhǎng xiào yǐ qǐ lù.
晉殷仲堪將離詠曰：爾乃理轡杖策，或乘或步，行悲歌以諧歡，朗長嘯以啟路。

shū jìn huán xuán yǔ yuán yí dū shū lùn xiào yuē: dú qīng gē fù, xù yǒng yīn shēng, jiē yǒu qīng wèi, rán yǐ xiào wèi fǎng fú yǒu xiàn, bù zú yǐ zhì yōu zhǐ, jiāng wèi zhì yé, fū qì shén zhī yīn, jì bù qí duō shàn, ér tōng qí zhì, gǒu yī yīn zú yǐ jiū qīng hé zhī jí, ruǎn gōng zhī yán, bù dòng sū mén zhī tīng, ér wēi xiào yī gǔ, xuán mò wèi zhī jiě yán, ruò rén zhī xìng yì xiǎng, wéi shēn yě zāi.
【書】晉桓玄與袁宜都書論嘯曰：讀卿歌賦，序詠音聲，皆有清味，然以嘯為仿佛有限，不足以致幽旨，將未至耶，夫契神之音，既不俟多贍，而通其致，苟一音足以究清和之極，阮公之言，不動蘇門之聽，而微嘯一鼓，玄默為之解顏，若人之興逸響，惟深也哉。

yuán shān sōng dá huán nán jùn shū yuē: xiào yǒu qīng fú zhī měi, ér wú kòng yǐn zhī shēn, gē qióng cè gēn zhī zhì, yòng zhī mí jué qí yuǎn, zhì hū tǔ cí sòng yì, qū jiū qí ào, qǐ chún wěn zhī qiè fā, yī wǎng zhī qīng líng ér yǐ zāi, ruò fú ruǎn gōng zhī xiào, sū mén zhī hé, gài gǎn qí yī qí, hé wèi zhēng cǐ yī zhì, dà yí xiào gē suǒ jū yé.
袁山松答桓南郡書曰：嘯有清浮之美，而無控引之深，歌窮測根之致，用之彌覺其遠，至乎吐辭送意，曲究其奧，豈唇吻之切發，一往之清泠而已哉，若夫阮公之嘯，蘇門之和，蓋感其一奇，何為徵此一至，大疑嘯歌所拘耶。

xiào
◇笑

shuō wén yuē: xīn, xiào xǐ yě.
《說文》曰：欣，笑喜也。

yì yuē: tóng rén, xiān hào táo ér hòu xiào.
《易》曰：同人，先號咷而後笑。

yòu yuē: lǚ rén, xiān xiào ér hòu hào táo.
又曰：旅人，先笑而後號咷。

yòu yuē: xiào yán yǎ yǎ.
又曰：笑言啞啞。

máo shī yuē: zhōng fēng qiě bào, gù wǒ zé xiào, xuè làng xiào ào, zhōng xīn shì dào.
《毛詩》曰：終風且暴，顧我則笑，謔浪笑傲，中心是悼。

yòu yuē: xiōng dì bù zhī, xì qí xiào yǐ.
又曰：兄弟不知，咥其笑矣。

yòu yuē: zài xiào zài yán.
又曰：載笑載言。

yòu yuē: yàn xiào yǔ xī.
又曰：宴笑語兮。

zuǒ chuán yuē: jìn hóu shǐ qiè kè zhēng huì yú qí, qí qǐng gōng wéi fù rén, shǐ guān zhī, qiè zi dēng, fù rén xiào yú fáng.
《左傳》曰：晉侯使郄克徵會於齊，齊頃公帷婦人，使觀之，郄子登，婦人笑於房。

yòu yuē: jìn shì mí móu sòng tài píng yù lǎn sān bǎi jiǔ shí yī zuò nì. shū sūn yú jī, shū sūn shǐ liáng qí chì yù lǎn zuò jìng. dài yú mén nèi, yuē: yú zuǒ gù ér kài, nǎi shā zhī, yòu gù ér xiào, nǎi zhǐ.
又曰：晉士彌牟送［《太平御覽》三百九十一作逆。］叔孫於箕，叔孫使梁其跮［御覽作踁。］待於門內，曰：余左顧而欬，乃殺之，右顧而笑，乃止。

gǔ liáng chuán yuē: jì sūn xíng fù tū, jìn qiè kè bǒ, wèi sūn liáng fū miǎo, cáo gōng zǐ shǒu lóu, tóng pìn yú qí, qí shǐ tū zhě yù tū zhě, bǒ zhě yù bǒ zhě, lóu zhě yù lóu zhě, xiāo tóng shū zǐ chù tái ér xiào zhī, kè bù yuè, shì jù zhì zhèng bù.
《穀梁傳》曰：季孫行父禿，晉郄克跛，衛孫良夫眇，曹公子首僂，同聘於齊，齊使禿者御禿者，跛者御跛者，僂者御僂者，蕭同叔子處台而笑之，客不悅，［事具治政部。］

lùn yǔ yuē: zi wèn gōng shū wén zi yú gōng míng jiǎ yuē: xìn hū fū zǐ bù yán bù xiào bù qǔ hū, gōng míng jiǎ duì yuē: fū zǐ shí rán hòu yán, rén bù yàn qí yán, lè rán hòu xiào, rén bù yàn qí xiào, yì rán hòu qǔ, rén bù yàn qí qǔ.
《論語》曰：子問公叔文子於公明賈曰：信乎夫子不言不笑不取乎，公明賈對曰：夫子時然後言，人不厭其言，樂然後笑，人不厭其笑，義然後取，人不厭其取。

yòu yuē: zi yóu wèi wǔ chéng zǎi, zi zhī wǔ chéng, wén xián gē zhī shēng, fū zǐ guǎn ěr ér xiào yuē: gē jī yān yòng niú dāo.
又曰：子游為武城宰，子之武城，聞弦歌之聲，夫子莞爾而笑曰：割雞焉用牛刀。

lǐ dòu wēi yí yuē: jūn sāng tǔ ér wáng, qí mín rén hǎo dà xiào.
《禮斗威儀》曰：君桑土而王，其民人好大笑。

lè shēng yí yuē: rén qíng xǐ zé xiào yǐ.
《樂聲儀》曰：人情喜則笑矣。

lǎo zǐ yuē: xià shì wén dào, dà xiào zhī, bù xiào, bù zú yǐ wèi dào.
《老子》曰：下士聞道，大笑之，不笑，不足以為道。

yàn zǐ yuē: qí jǐng gōng zhì jiǔ tài shān, gōng sì wàng kuì rán tàn, qì shù xíng, yuē: guǎ rén jiāng qù cǐ táng guó zhě ér sǐ yé, zuǒ yòu qì zhě sān rén, yàn zǐ bó bì yǎng tiān dà xiào yuē: lè zāi jīn zhī yǐn yě, gōng nù yuē: zi xiào hé yě, duì yuē: chén jiàn qiè jūn yī, yú chén sān, shì yǐ dà xiào, gōng cán.
《晏子》曰：齊景公置酒泰山，公四望喟然嘆，泣數行，曰：寡人將去此堂國者而死耶，左右泣者三人，晏子搏髀仰天大笑曰：樂哉今之飲也，公怒曰：子笑何也，對曰：臣見怯君一，諛臣三，是以大笑，公慚。

suǒ yǔ yuē: shī kuàng yù jìn píng gōng gǔ sè, chuò ér xiào yuē: qí jūn yǔ qí bì rén xì, zhuì yú chuáng ér shāng qí bì, píng gōng mìng rén shū zhī yuē: mǒu yuè mǒu rì, qí jūn xì ér shāng, wèn zhī yú qí hóu, xiào yuē: rán, yǒu zhī.
瑣語曰：師曠御晉平公鼓瑟，輟而笑曰：齊君與其嬖人戲，墜於床而傷其臂，平公命人書之曰：某月某日，齊君戲而傷，問之於齊侯，笑曰：然，有之。

chǔ cí yuē: ruò yǒu rén xī shān zhī ā, bèi bì lì xī dài nǚ luó, jì hán dì xī yòu yí xiào, zi mù yǔ xī shàn yǎo tiǎo.
《楚辭》曰：若有人兮山之阿，被薜荔兮帶女蘿，既含睇兮又宜笑，子慕予兮善窈窕。

yòu yuē: xíng bù qún yǐ diān yuè xī. yòu zhòng zhào zhī suǒ hāi.
又曰：行不群以顛越兮。又眾兆之所咍。

lǚ shì chūn qiū yuē: róng cháng kòu zhōu, yōu wáng jī gǔ, zhū hóu jiē zhì, bāo sì dà yuè ér xiào, wáng yù bāo sì zhī xiào, shù jī gǔ ér zhū hóu zhì, wú kòu, jí zhēn kòu zhì, jī gǔ ér zhū hóu bù lái, suì wèi róng suǒ miè.
《呂氏春秋》曰：戎常寇周，幽王擊鼓，諸侯皆至，襃姒大悅而笑，王欲襃姒之笑，數擊鼓而諸侯至，無寇，及真寇至，擊鼓而諸侯不來，遂為戎所滅。

shǐ jì yuē: sūn zi shì bīng, yǐ wáng chǒng jī èr rén, yǐ wèi jūn duì zhǎng, sān gǔ, gōng nǚ jiē yǎn kǒu ér xiào.
《史記》曰：孫子試兵，以王寵姬二人，以為軍隊長，三鼓，宮女皆掩口而笑。

yòu yuē: mèng cháng jūn guò zhào píng yuán jūn kè zhī, zhào rén wén mèng cháng jūn xián, chū guān zhī, jiē dà xiào yuē: shǐ yǐ xuē gōng wèi kuí wú yě, rán jīn shì zhī, nǎi miǎo xiǎo zhàng fū ěr.
又曰：孟嘗君過趙平原君客之，趙人聞孟嘗君賢，出觀之，皆大笑曰：始以薛公為魁梧也，然今視之，乃眇小丈夫耳。

yòu yuē: gāo zǔ fèng yù zhī wèi tài shàng huáng shòu, yuē: shǐ dà rén cháng yǐ chén wú lài, bù néng zhì chǎn yè, bù rú zhòng lì, jīn mǒu zhī yè suǒ jiù, shú yǔ zhòng duō, diàn shàng qún chén jiē hū wàn suì, dà xiào wèi lè.
又曰：高祖奉玉卮為太上皇壽，曰：始大人常以臣無賴，不能治產業，不如仲力，今某之業所就，孰與仲多，殿上群臣皆呼萬歲，大笑為樂。

hàn shū yuē: kuāng héng néng jiě shī, zhū rú wèi zhī yǔ yuē: wú shuō shī, kuāng dǐng lái, kuāng shuō shī, jiě rén yí, shì jù zá bù shī piān.
《漢書》曰：匡衡能解詩，諸儒為之語曰：無說詩，匡鼎來，匡說詩，解人頤，［事具雜部詩篇。］

shǔ zhì yuē: mǎ zhōng wèi rén kuān jì, yǒu dù liàng, dàn dà xiào ér yǐ, fèn nù bù xíng yú sè.
《蜀志》曰：馬忠為人寬濟，有度量，但大笑而已，忿怒不形於色。

jìn zhōng xìng shū yuē: shí lè yǔ lǐ yáng xiāng jìn, yáng xìng gāng bì, měi zhēng ōu má chí, gòng xiàng pū dǎ, hù yǒu shèng fù, lēi jì guì, zhào yáng zhì, yǐn rù, yán jí píng shēng, jiǔ hān, xuān yáng zhǒu yuē: qīng nián lǎo, bì zhōng gù yǒu lì bù, pō fù yǔ rén dòu yé, gū wǎng shù dé qīng quán, qīng yì kuài dé gū dú shǒu, yīn dà xiào.
《晉中興書》曰：石勒與李陽相近，陽性剛愎，每爭漚麻池，共相扑打，互有勝負，勒既貴，召陽至，引入，言及平生，酒酣，宣陽肘曰：卿年老，臂中故有力不，頗復與人斗耶，孤往數得卿拳，卿亦快得孤毒手，因大笑。

yòu yuē: lēi zhì mén gé zhì jùn, yǒu zuì hú chéng mǎ, jìng rù fǔ mén, lēi wèn mén lì féng zhù, xiàng zǒu mǎ rù mén, wèi shì hé rén, zhù huáng jù, wù duì wàng huì, xiàng yǒu zuì hú, chéng mǎ chí lái, jí yǐ hē wèn, hú rén nán yǔ yǔ, fēi xiǎo lì suǒ zhì, lēi xiào yuē: hú zhèng zì nán kě yǔ yán.
又曰：勒治門閤至峻，有醉胡乘馬，徑入府門，勒問門吏馮翥，向走馬入門，為是何人，翥惶遽，誤對忘諱，向有醉胡，乘馬馳來，即已訶問，胡人難與語，非小吏所制，勒笑曰：胡正自難可與言。

shǔ jì yuē: qiào zhōu, zì yǔn nán, tǐ jùn sù pǔ, wú zào cì biàn lùn zhī cái, zhū gé liàng lǐng yì zhōu mù, zhōu tài píng yù lǎn sān bǎi jiǔ shí yī zuò zhōu. wèi quàn xué cóng shì, chū jiàn, zuǒ yòu jiē xiào, jì chū, yǒu sī qǐng tuī xiào zhě, liàng yuē: gū yù bù néng rěn, kuàng zuǒ yòu hū.
蜀記曰：譙周，字允南，體濬素樸，無造次辯論之才，諸葛亮領益州牧，州［《太平御覽》三百九十一作周。］為勸學從事，初見，左右皆笑，既出，有司請推笑者，亮曰：孤欲不能忍，況左右乎。

shì shuō yuē: zhāng huá wèn lù jī yuē: yún hé yǐ bù lái, jī yuē: yún yǒu xiào jí, kǒng gōng wèi xī, gù wèi gǎn, é ér yún yì huá, huá wèi rén duō zī zhì. yòu hǎo bó chán xū, yún jiàn ér dà xiào, bù néng zì yǐ.
《世說》曰：張華問陸機曰：云何以不來，機曰：雲有笑疾，恐公未悉，故未敢，俄而雲詣華，華為人多姿制。又好帛纏須，雲見而大笑，不能自已。

yòu yuē: lù yún hǎo xiào, cháng zhe cuī zé shàng chuán, shuǐ zhōng zì jiàn qí yǐng, biàn dà xiào bù yǐ, jǐ luò shuǐ.
又曰：陸雲好笑，嘗著縗幘上舡，水中自見其影，便大笑不已，幾落水。

yòu yuē: huán nán jùn yǔ dào yào jiǎng lǎo zi, wáng shì zhōng wèi zhǔ bù, zài zuò, huán gōng yuē: wáng zhǔ bù kě gù míng sī yì, wáng wèi yǒu dá, qiě dà xiào, huán gōng yuē: wáng sī dào gù néng zuò dà jiā ér xiào.
又曰：桓南郡與道曜講老子，王侍中為主簿，在坐，桓公曰：王主簿可顧名思義，王未有答，且大笑，桓公曰：王思道故能作大家兒笑。

fù jìn sūn chǔ xiào fù yuē: yǒu dù sú zhī gōng zǐ, zǒng wàn wù zhī xì gù, xīn fǎng fú hū cháo yóu, yǐ dé yì wèi zhì lè, bù jū liàn hū fán liú, huì qīn qī yú gāo yǔ, jié zōng méng yú chóu móu, suǒ yǐ jiāo jǐng yǎn yǎng, tuī xiōng zhǐ zhǎng, rǒng hóng shēng yú tōng gǔ, shùn zhǎng fēng yǐ liú xiǎng, qì cān tán yǐ xiāng shǔ, ruò jiāng tuí ér fù wǎng, huò pín cù fǔ shǒu, zhuàng shì bēi chóu, fú yù wéi zhuǎn, shēn S yín Y yù yī, huò xié shǒu bēi xiào, xū tiān zhǎng jiào, chí zhòng zé rú lù chén, qīng jí zé rú shuǐ piào, xú jí rèn qí kǒu jiá, yuán hé dé hū jī yào, huò zhōng lù bèi pàn, gèng xiāng huǐ jiàn, qīng yǐ pǒ wǒ, diāo shēng qì hū rì yàn, xìn tiān xià zhī xiào lín, diào xuè zhī jù guān yě.
【賦】晉孫楚笑賦曰：有度俗之公子，總萬物之細故，心仿佛乎巢由，以得意為至樂，不拘戀乎凡流，會親戚於高宇，結宗盟於綢繆，所以交頸偃仰，推匈指掌，冗洪聲於通谷，順長風以流響，氣參譚以相屬，若將頹而復往，或嚬蹙俛首，狀似悲愁，怫鬱唯轉，呻S吟Y鬱伊，或攜手悲嘯，噓天長叫，遲重則如陸沉，輕疾則如水漂，徐疾任其口頰，員合得乎機要，或中路背叛，更相毀賤，傾倚叵我，彫聲迄乎日晏，信天下之笑林，調謔之巨觀也。