strong měi fù rén xián fù rén lǎo strong
美婦人 賢婦人 老

měi fù rén
◇美婦人

fāng yán yuē: qín jìn zhī jiān, měi mào wèi zhī é, měi zhuàng wèi tiǎo, měi sè wèi yàn, měi xīn wèi yǎo.
《方言》曰：秦晉之間，美貌謂之娥，美狀為窕，美色為艷，美心為窈。

máo shī yuē: yǎo tiǎo shū nǚ, jūn zǐ hǎo qiú.
《毛詩》曰：窈窕淑女，君子好逑。

yòu yuē: shuò rén qí qí, yī jǐn jiǒng yī, shǒu rú róu tí, fū rú níng zhī, lǐng rú qiú qí, chǐ rú hù xī, qín shǒu é méi.
又曰：碩人其頎，衣錦褧衣，手如柔荑，膚如凝脂，領如蝤蠐，齒如瓠犀，螓首娥眉。

yòu yuē: yǒu měi yī rén, wǎn rú qīng yáng.
又曰：有美一人，婉如清陽。

zuǒ chuán yuē: sòng huá fù dū jiàn kǒng fù zhī qī yú lù, yuē: měi ér yàn.
《左傳》曰：宋華父督見孔父之妻於路，曰：美而艷。

yòu yuē: xī yǒu réng shì shēng nǚ, zhěn hēi ér shén měi, guāng kě jiàn, míng yuē xuán qī.
又曰：昔有仍氏生女，黰黑而甚美，光可鑑，名曰玄妻。

lǐ hán wén jiā yuē: yǔ bēi gōng shì, chuí yì gōu xù, zé yù nǚ jìng yǎng.
《禮含文嘉》曰：禹卑宮室，垂意溝洫，則玉女敬養。

mù tiān zǐ chuán yuē: chì wū zhī rén shén hǎo, xiàn èr nǚ yú tiān zǐ, yǐ wèi bì rén, chì wū, měi rén zhī dì.
《穆天子傳》曰：赤烏之人甚好，獻二女於天子，以為嬖人，赤烏，美人之地。

hán zǐ yuē: wèi wáng yí chǔ wáng měi nǚ, wáng shén yuè zhī.
《韓子》曰：魏王遺楚王美女，王甚悅之。

zhuāng zǐ yuē: máo qiáng lí jī, rén zhī suǒ měi yě, yú jiàn zhī shēn qián, niǎo jiàn zhī gāo fēi.
《莊子》曰：毛嬙驪姬，人之所美也，魚見之深潛，鳥見之高飛。

yǐn wén zǐ yuē: qí yǒu huáng gōng zhě, èr nǚ jiē guó sè, yǐ qí měi yě, cháng qiān cí huǐ zhī wèi chǒu è, chǒu è zhī míng yuǎn bù, ér yī guó zhī rén wú gǎn pīng zhě.
尹《文子》曰：齊有黃公者，二女皆國色，以其美也，常謙辭毀之為醜惡，醜惡之名遠布，而一國之人無敢娉者。

shèn zǐ yuē: máo qiáng xī shī, tiān xià zhī zhì jiāo hú máo fǎn. yě, yī yǐ pí hè qī, qī jì fǎn. zé jiàn zhě zǒu, yì yǐ xuán tì, zé xíng zhě jiē zhǐ.
《慎子》曰：毛嬙西施，天下之至姣［胡茅反。］也，衣以皮褐倛，［欺既反。］則見者走，易以玄裼，則行者皆止。

chǔ cí yuē: kuā róng xiū tài biàn dòng fáng, é méi màn lǜ mù téng guāng.
《楚辭》曰：姱容脩態艑洞房，娥眉曼綠目騰光。

yòu yuē: fěn bái dài hēi shī fāng zé, zhǎng mèi fú miàn shàn liú kè.
又曰：粉白黛黑施芳澤，長袂拂面善留客。

yòu yuē: měi rén jì zuì zhū yán tuó.
又曰：美人既醉朱顏酡。

huái nán zǐ yuē: màn róng hào chǐ, xíng kuā gǔ jiā, bù dài fù fěn fāng zé ér měi zhě, xī shī yáng wén yě.
《淮南子》曰：曼容皓齒，形姱骨佳，不待傅粉芳澤而美者，西施陽文也。

zhàn guó cè yuē: zhāng yí yuē: zhèng zhōu zhī nǚ, fěn bái dài hēi, fēi zhī ér jiàn zhī zhě yǐ wèi shén.
《戰國策》曰：張儀曰：鄭周之女，粉白黛黑，非知而見之者以為神。

yòu yuē: sī mǎ xǐ wèi zhào wáng yuē: zhào, jiā lì zhī suǒ chū yě.
又曰：司馬喜謂趙王曰：趙，佳麗之所出也。

shǐ jì yuē: zhòu qiú xī bó, ér hóng yāo zhī tú, yǐ yǒu shēn shì měi nǚ xiàn zhòu, zhòu dà yuè, nǎi fàng xī bó.
《史記》曰：紂囚西伯，而閎夭之徒，以有莘氏美女獻紂，紂大悅，乃放西伯。

yòu yuē: yǐn fū rén xíng fū rén, tóng shí bìng xìng, wǔ dì yǒu zhào, bù dé xiāng jiàn, yǐn fū rén zì qǐng wǔ dì, yuán jiàn xíng fū rén, dì lìng tā fū rén shì, cóng zhě shù shí rén lái qián, yǐn fū rén jiàn zhī yuē: fēi xíng fū rén, dì yuē: hé yǐ yán zhī, duì yuē: shì qí tǐ, xíng zhuàng bù zú yǐ dāng rén zhǔ, yǒu zhào xíng fū rén, yī gù yī, dú shēn lái, yǐn fū rén wàng jiàn zhī yuē: zhēn shì yǐ, yú shì nǎi dī tóu fǔ ér qì, zì tòng qí bù rú yě. yàn yuē: měi nǚ rù shì, è nǚ zhī chóu yě.
又曰：尹夫人邢夫人，同時並幸，武帝有詔，不得相見，尹夫人自請武帝，原見邢夫人，帝令他夫人飾，從者數十人來前，尹夫人見之曰：非邢夫人，帝曰：何以言之，對曰：視其體，形狀不足以當人主，有詔邢夫人，衣故衣，獨身來，尹夫人望見之曰：真是矣，於是乃低頭俯而泣，自痛其不如也。喭曰：美女入室，惡女之仇也。

hàn shū yuē: lǐ yán nián shàn gē, shì wǔ dì, gē yuē: běi fāng yǒu jiā rén, jué shì ér dú lì, yī gù qīng rén chéng, zài gù qīng rén guó, níng bù zhī qīng chéng guó, jiā rén bù kě zài dé, shàng tàn yuē: shàn, qǐ yǒu cǐ rén hū, píng yáng zhǔ yīn yán yán nián yǒu nǚ dì, shàng nǎi zhào jiàn zhī, shí miào lì shàn wǔ, yǐ wèi fū rén. shì jù lè bù wǔ piān.
《漢書》曰：李延年善歌，侍武帝，歌曰：北方有佳人，絕世而獨立，一顧傾人城，再顧傾人國，寧不知傾城國，佳人不可再得，上嘆曰：善，豈有此人乎，平陽主因言延年有女弟，上乃召見之，實妙麗善舞，以為夫人。［事具樂部舞篇。］

hàn wǔ gù shì yuē: qǐ míng guāng gōng, fā yàn zhào měi nǚ èr qiān rén chōng zhī, lǜ qǔ shí wǔ yǐ shàng, èr shí yǐ xià, fán zhū gōng měi rén, kě yǒu qī bā shí, yǔ shàng tóng niǎn zhě shí liù rén, yuán shù héng shǐ mǎn, jiē zì rán měi lì, bù shǐ fěn bái dài hēi.
《漢武故事》曰：起明光宮，發燕趙美女二千人充之，率取十五以上，二十以下，凡諸宮美人，可有七八十，與上同輦者十六人，員數恆使滿，皆自然美麗，不使粉白黛黑。

dōng guān hàn jì yuē: chū, guāng wǔ wén yīn lì huá měi, xīn yuè zhī, tàn yuē: qǔ qī dāng dé yīn lì huá, hòu wèi huáng hòu, shì jù xù zhì piān.
《東觀漢記》曰：初，光武聞陰麗華美，心悅之，嘆曰：娶妻當得陰麗華，後為皇后，［事具敘志篇。］

huá jiào hàn shū yuē: liáng jì qī sūn shòu, sè měi, néng zuò chóu méi tí zhuāng, duò mǎ jì, zhé yāo bù, qǔ chǐ xiào, yǐ wèi mèi huò yě.
華嶠《漢書》曰：梁冀妻孫壽，色美，能作愁眉啼妝，墮馬髻，折腰步，齲齒笑，以為媚惑也。

dù jì yuē: huán dà sī mǎ yǐ lǐ shì nǚ wèi qiè, huán qī nán jùn zhǔ, bá dāo lǜ shù shí bì wǎng lǐ suǒ, yīn yù zhuó zhī, jiàn lǐ zài chuāng qián shū tóu, fā chuí wěi dì, zī mào jué lì, nǎi xú xià dì jié jì, liǎn shǒu xiàng zhǔ yuē: guó pò jiā wáng, wú xīn yǐ zhì jīn rì, ruò néng jiàn shā, shí yóu shēng zhī nián, shén sè xián zhèng, cí qì qī wǎn, zhǔ nǎi zhì dāo qián bào zhī yuē: ā zi, jiàn rǔ bù néng bù lián, hé kuàng lǎo nú, suì shàn yù zhī.
妒記曰：桓大司馬以李勢女為妾，桓妻南郡主，拔刀率數十婢往李所，因欲斫之，見李在窗前梳頭，發垂委地，姿貌絕麗，乃徐下地結髻，斂手向主曰：國破家亡，無心以至今日，若能見殺，實猶生之年，神色閒正，辭氣淒婉，主乃擲刀前抱之曰：阿子，見汝不能不憐，何況老奴，遂善遇之。

gàn bǎo jìn jì yuē: shí chóng yǒu jì rén yuē lǜ zhū, měi ér gōng wǔ, sūn xiù nǎi shǐ rén qiú yān, chóng fāng dēng liáng guān, lín qīng shuǐ, fù rén shì cè shǐ zhě yǐ gào chóng, chóng chū jì qiè shù shí rén, jiē yùn lán shè ér bèi luó hú, yuē: zài suǒ zé, shǐ zhě yuē: jūn hóu fú yù, lì zé lì yǐ, rán běn shòu zhǐ suǒ lǜ zhū, chóng bó rán yuē: lǜ zhū wú suǒ ài zhòng, bù kě de yě, shǐ zhě hái, yǐ gào, gù xiù quàn zhào wáng lún shā zhī.
干寶《晉紀》曰：石崇有妓人曰綠珠，美而工舞，孫秀乃使人求焉，崇方登涼觀，臨清水，婦人侍側使者以告崇，崇出妓妾數十人，皆蘊蘭麝而被羅縠，曰：在所擇，使者曰：君侯服御，麗則麗矣，然本受旨索綠珠，崇勃然曰：綠珠吾所愛重，不可得也，使者還，以告，故秀勸趙王倫殺之。

huán tán xīn lùn yuē: chén píng shuō dān yú è shì, yán hàn yǒu hǎo lì měi nǚ, qí róng mào tiān xià wú shuāng, jí yǐ jìn dān yú, dān yú jiàn cǐ, bì dà ài zhī, zé è shì shū yǐ.
桓譚《新論》曰：陳平說單于閼氏，言漢有好麗美女，其容貌天下無雙，急以進單于，單于見此，必大愛之，則閼氏疏矣。

diǎn lùn yuē: sī lì féng fāng nǚ, guó sè yě, yuán shù dēng chéng jiàn, yuè zhī, suì nà yān, shén ài xìng, zhū jī hài qí chǒng, shā zhī.
《典論》曰：司隸馮方女，國色也，袁術登城見，悅之，遂納焉，甚愛幸，諸姬害其寵，殺之。

wèi lüè yuē: chū yuán shào zi xī, nà zhēn hòu, xī chū yōu zhōu, hòu liú shì gū, jí yè pò, shào qī jí hòu, zuò táng huáng shàng, shào qī zì fù, wén dì yuē: yuán fū rén lìng xīn fù jǔ tóu, gū nǎi fèng hòu lìng yǎng, dì shěn shì, jiàn qí yán sè fēi fán, chēng tàn zhī, tài zǔ wèi yíng qǔ yān.
《魏略》曰：初袁紹子熙，納甄后，熙出幽州，後留侍姑，及鄴破，紹妻及後，坐堂皇上，紹妻自縛，文帝曰：袁夫人令新婦舉頭，姑乃奉後令仰，帝審視，見其顏色非凡，稱嘆之，太祖為迎取焉。

wú zhì yuē: sūn quán bù fū rén, yǐ měi lì de xìng, chǒng guān hòu tíng.
《吳志》曰：孫權步夫人，以美麗得幸，寵冠後庭。

yòu yuē: zhōu yú cóng sūn cè wǎn chéng, dé qiáo gōng liǎng nǚ, guó sè yě, cè zì nà dà qiáo, yú nà xiǎo qiáo, sú shuō yuē: sòng yī shì shí chóng jì lǜ zhū dì zǐ, yǒu guó sè, shàn chuī dí, hòu rù jìn míng dì gōng, shì jù lè bù dí piān.
又曰：周瑜從孫策皖城，得橋公兩女，國色也，策自納大橋，瑜納小橋，俗說曰：宋禕是石崇妓綠珠弟子，有國色，善吹笛，後入晉明帝宮，［事具樂部笛篇。］

yè zhōng jì yuē: chén kuí mèi, cái sè shén měi, fà zhǎng qī chǐ, shí jì lóng yǐ wèi fū rén.
《鄴中記》曰：陳逵妹，才色甚美，髮長七尺，石季龍以為夫人。

shī gǔ shī yuē: yàn zhào duō jiā rén, měi zhě yán rú yù, bèi fú luó shang yī, dāng hù lǐ qīng qū, yīn xiǎng yī hé bēi, xián jí zhī zhù cù, yuán wèi shuāng fēi yàn, xián ní cháo jūn wū.
【詩】古詩曰：燕趙多佳人，美者顏如玉，被服羅裳衣，當戶理清曲，音響一何悲，弦急知柱促，原為雙飛燕，銜泥巢君屋。

wèi chén wáng cáo zhí shī yuē: yǒu měi yī rén, bèi fú xiān luó, yāo zī yàn lì, wěng ruò chūn huā, hóng yán wěi yè, yún jì é é, dàn qín fǔ jié, wèi wǒ xián gē, qīng zhuó qí jūn, jì liàng qiě hé, qǔ lè jīn rì, huáng xù qí tā. yòu zá shī yuē: nán guó yǒu jiā rén, róng huá ruò táo lǐ, cháo yóu jiāng hǎi àn, xī sù xiāo xiāng zhǐ, shí sú báo zhū yán, shuí wèi fā hào chǐ, fǔ yǎng suì jiāng mù, róng yào níng jiǔ shì.
魏陳王曹植詩曰：有美一人，被服纖羅，妖姿艷麗，蓊若春花，紅顏韡曄，雲髻峨峨，彈琴撫節，為我弦歌，清濁齊均，既亮且和，取樂今日，遑恤其他。又雜詩曰：南國有佳人，容華若桃李，朝游江海岸，夕宿瀟湘沚，時俗薄朱顏，誰為發皓齒，俯仰歲將暮，榮曜寧久恃。

yòu měi nǚ piān yuē: měi nǚ yāo qiě xián, cǎi sāng qí lù jiān, rǎng xiù jiàn sù shǒu, hào wàn yuē jīn huán, tóu shàng sān jué chāi, yāo pèi cuì láng gān, míng zhū jiāo yù tǐ, shān hú jiān mù nán, luó yī hé piāo yáo, qīng jū suí fēng hái, gù xì yí guāng cǎi, zhǎng xiào qì ruò lán, xíng tú yòng xī jià, xiū shǒu yǐ wàng cān, jiè wèn nǚ hé jū, nǎi zài chéng nán duān, qīng lóu lín dà lù, gāo mén jié zhòng guān, róng huá huī cháo rì, shuí bù xī lìng yán.
又美女篇曰：美女妖且閒，採桑岐路間，攘袖見素手，皓腕約金環，頭上三爵釵，腰佩翠琅玕，明珠交玉體，珊瑚間木難，羅衣何飄颻，輕裾隨風還，顧盻遺光采，長笑氣若蘭，行徒用息駕，休首以忘餐，借問女何居，乃在城南端，青樓臨大路，高門結重關，容華暉朝日，誰不希令顏。

wèi ruǎn jí shī yuē: xī fāng yǒu jiā rén, jiǎo ruò bái rì guāng, bèi fú xiān luó yī, zuǒ yòu pèi shuāng dāng.
魏阮籍詩曰：西方有佳人，皎若白日光，被服纖羅衣，左右佩雙璫。

yòu shī yuē: zhōu zhèng tiān xià jiāo, wèi qú dāng sān hé, yāo yě xián dōu zi, yīng yào hé fēn pā, xuán fā fā zhū yán, dì miǎn yǒu guāng huá, qīng chéng sī yī gù, yí shì lái xiāng guò, yuán wèi sān chūn yóu, cháo yáng hū cuō tuó.
又詩曰：周鄭天下郊，衛衢當三河，妖冶閒都子，英曜何芬葩，玄發發朱顏，睇眄有光華，傾城思一顧，遺視來相過，原為三春遊，朝陽忽蹉跎。

yòu shī yuē: èr fēi yóu jiāng bīn, xiāo yáo cóng fēng xiáng, jiāo fǔ huái huán pèi, wǎn wǎn yǒu fēn fāng, qǐ mí qíng huān ài, qiān suì bù xiāng wàng, qīng chéng mí xià cài, róng huá jié zhōng cháng, gǎn jī shēng yōu sī, xuān cǎo shù lán fáng.
又詩曰：二妃游江濱，逍遙從風翔，交甫懷環珮，婉娩有芬芳，綺靡情歡愛，千歲不相忘，傾城迷下蔡，容華結中腸，感激生憂思，萱草樹蘭房。

jìn fù xuán shī yuē: yǒu nǚ huái fēn fāng, shì shì bù dōng xiāng, é méi ruò shuāng cuì, míng móu fā qīng yáng, dān chún yì hào chǐ, xiù yán ruò guī zhāng, lìng yí xī shì chū, wú nǎi gǔ máo qiáng, shǒu dài jīn bù yáo, ěr xì míng yuè dāng, zhū huán yuē sù wàn, cuì yǔ chuí xiān guāng, róng huá jì yǐ yàn, zhì jié nǐ qiū shuāng.
晉傅玄詩曰：有女懷芬芳，媞媞步東廂，蛾眉若雙翠，明眸發清陽，丹唇翳皓齒，秀顏若珪璋，令儀希世出，無乃古毛嬙，首戴金步搖，耳系明月璫，珠環約素腕，翠羽垂鮮光，容華既已艷，志節擬秋霜。

liáng jiǎn wén dì wǎn jǐng chū xíng shī yuē: xì shù hán cán yǐng, chūn guī sàn wǎn xiāng, qīng huā bìn pàn duò, wēi hàn fěn zhōng guāng, fēi fú chū bà qū, tí niǎo hū dù xíng, xiū lìng bái rì mù, chē mǎ yù xiāng wàng.
梁簡文帝晚景出行詩曰：細樹含殘影，春閨散晚香，輕花鬢畔墮，微汗粉中光，飛鳧初罷曲，啼鳥忽度行，羞令白日暮，車馬郁相望。

yòu shī yuē: lì dàn yǔ yāo qiáng, gòng fú kě lián zhuāng, tóng ān huán lǐ bō, yì zuò é jiān huáng, luó jū yí xì jiǎn, huà xiè zhòng gāo qiáng, hán xiū wèi shàng qì, wēi xiào chū zhǎng láng, qǔ huā zhēng bǎo niè, pān zhī niàn ruǐ xiāng, dàn gē liáo yī qǔ, míng xián wèi kěn zhāng, zì jīn xīn suǒ ài, sān shí shì zhōng láng.
又詩曰：麗旦與妖嬙，共拂可憐妝，同安鬟里撥，異作額間黃，羅裾宜細簡，畫屟重高牆，含羞未上砌，微笑出長廊，取花爭寶鑷，攀枝念蕊香，但歌聊一曲，鳴弦未肯張，自矜心所愛，三十侍中郎。

yòu yǒng nèi rén zhòu mián shī yuē: běi chuāng liáo jiù zhěn, nán yán rì wèi xié, pān gōu luò yǐ zhàng, chā liè jǔ pí pá, mèng xiào kāi jiāo yè, mián huán yā luò huā, diàn wén shēng yù wàn, xiāng hàn jìn hóng shā, fū xù héng xiāng bàn, mò wù shì chàng jiā.
又詠內人晝眠詩曰：北窗聊就枕，南檐日未斜，攀鈎落倚障，插捩舉琵琶，夢笑開嬌靨，眠鬟壓落花，簟文生玉腕，香汗浸紅紗，夫婿恆相伴，莫誤是倡家。

yòu yǒng měi rén kàn huà shī yuē: diàn shàng tú shén nǚ, diàn lǐ chū jiā rén, kě lián jù shì huà, shuí néng biàn xiě zhēn, fēn míng jìng méi yǎn, yī zhǒng xì yāo shēn, suǒ kě chí wèi yì, zhǎng yǒu hǎo jīng shén.
又詠美人看畫詩曰：殿上圖神女，殿裡出佳人，可憐俱是畫，誰能辯寫真，分明淨眉眼，一種細腰身，所可持為異，長有好精神。

liáng yuán dì gǔ yì shī yuē: qiè zài chéng dū xiàn, yuán zuò gāo táng yún, zūn zhōng shí liú jiǔ, jī shàng pú táo wén, tíng suō hái liǎn sè, hé shí quàn shǐ jūn.
梁元帝古意詩曰：妾在成都縣，原作高唐雲，樽中石榴酒，機上蒲萄紋，停梭還斂色，何時勸使君。

liáng zhāo míng tài zǐ yǒng zhào liú kàn luò chāi shī yuē: xiāng suí zhào lù shuǐ, yì shì zhòng liáng fēng, liú yáo zhuāng yǐng huài, chāi luò bìn huā kōng, jiā qī zài hé xǔ, tú shāng xīn bù tóng.
梁昭明太子詠照流看落釵詩曰：相隨照淥水，意是重涼風，流搖妝影壞，釵落鬢花空，佳期在何許，徒傷心不同。

yòu míng shì yuè qīng chéng shī yuē: měi rén chēng jué shì, lì sè pì huā cóng, jīng jū lǐ chéng běi, lái wǎng sòng jiā dōng, jiào gē gōng zhǔ dì, xué wǔ hàn chéng gōng, duō yóu qí shuǐ qū, hǎo zài fèng lóu zhōng, lǚ gāo yí shàng qì, jū kāi tè wèi fēng, xiù qīng jiàn tiào tuō, zhū gài zá qīng chóng, chuí sī rào wéi màn, luò rì dù fáng lóng, zhuāng chuāng gé liǔ sè, jǐng shuǐ zhào táo hóng, fēi lián jiāo fǔ pèi, xiū shǐ chūn guī kōng.
又名士悅傾城詩曰：美人稱絕世，麗色譬花叢，經居李城北，來往宋家東，教歌公主第，學舞漢城宮，多游淇水曲，好在鳳樓中，履高疑上砌，裾開特畏風，袖輕見跳脫，珠摡雜青蟲，垂絲繞帷幔，落日度房櫳，妝窗隔柳色，井水照桃紅，非憐交甫珮，羞使春閨空。

yòu měi rén chén zhuāng shī yuē: běi chuāng cháo xiàng jìng, jǐn zhàng fù xié yíng, jiāo xiū bù kěn chū, yóu yán zhuāng wèi chéng, sàn dài suí méi guǎng, yān zhī zhú liǎn shēng, shì jiāng chí chū zhòng, dìng dé xiàng lián míng.
又美人晨妝詩曰：北窗朝向鏡，錦障復斜縈，嬌羞不肯出，猶言妝未成，散黛隨眉廣，煙支逐臉生，試將持出眾，定得向憐名。

liáng shào líng wáng xiāo lún jiàn jī rén shī yuē: chūn lái bù fù shē, rù yuàn zhù xíng chē, bǐ lái zhuāng diǎn yì, jīn shì bō huán xié, què shàn chéng zhī yǐng, shū shān shòu luò huā, kuáng fū bù dù qiè, suí yì wǎn hái jiā.
梁邵陵王蕭綸見姬人詩曰：春來不復賒，入苑駐行車，比來妝點異，今世撥鬟斜，卻扇承枝影，舒衫受落花，狂夫不妒妾，隨意晚還家。

liáng xiāo zi xiǎn měi nǚ piān yuē: zhāng dān zàn chuò wǔ, bā jī qǐng bà xián, jiā rén qí wěi chū, yàn zhào fù qīng yàn, fán nóng jì wèi lǐ, zhào shuǐ yì chéng lián, cháo gū chéng dū jiǔ, míng shù hé jiān qián, yú guāng xìng wèi xī, lán gāo kōng zì jiān.
梁蕭子顯美女篇曰：章丹暫輟舞，巴姬請罷弦，佳人淇洧出，艷趙復傾燕，繁穠既為李，照水亦成蓮，朝酤成都酒，暝數河間錢，餘光幸未惜，蘭膏空自煎。

liáng yǔ jiān wú yǒng měi rén kàn huà shī yuē: yù zhī huà néng qiǎo, huàn qǔ zhēn lái yìng, bìng chū shì fēn shēn, xiāng kàn rú zhào jìng, ān chāi děng shū mì, zhe lǐng jù zhōu zhēng, bù jiě píng chéng wéi, shuí yǔ dān qīng jìng.
梁庾肩吾詠美人看畫詩曰：欲知畫能巧，喚取真來映，並出似分身，相看如照鏡，安釵等疏密，着領俱周正，不解平城圍，誰與丹青競。

yòu shī yuē: jiàng shù jí xī shī, jù shì hǎo róng yí, fēi guān néng jié shù, běn zì xì yāo zhī, jìng qián nán bìng zhào, xiāng jiāng yìng lù chí, kàn zhuāng wèi shuǐ dòng, liǎn xiù bì fēng chuī, zhuǎn shǒu qí jū luàn, héng zān lì bìn chuí, qǔ zhōng rén wèi qǔ, shuí kān bái rì yí, bù fēn tā xiāng shí, wéi tīng shǐ jūn zhī.
又詩曰：絳樹及西施，俱是好容儀，非關能結束，本自細腰枝，鏡前難並照，相將映淥池，看妝畏水動，斂袖避風吹，轉手齊裾亂，橫簪歷鬢垂，曲中人未取，誰堪白日移，不分他相識，唯聽使君知。

yòu nán yuàn kàn rén hái shī yuē: chūn huā jìng yù yán, jù zhé fù jù pān, xì yāo yí zhǎi yī, zhǎng chāi qiǎo fú huán, luò qiáo chū dù zhú, qīng mén yù shàng guān, zhōng rén yīng yǒu wàng, shàng kè mò qián hái.
又南苑看人還詩曰：春花競玉顏，俱折復俱攀，細腰宜窄衣，長釵巧扶鬟，洛橋初度燭，青門欲上關，中人應有望，上客莫前還。

liáng xú jūn qiàn chū chūn xié nèi rén xíng xì shī yuē: shū shì duō jīn shì, yī zhe yī shí xīn, cǎo duǎn yóu tōng xiè, méi xiāng wèi yuán é mò, jù féng xiào běn gǎi. zhe rén, shù xié qiān jǐn pèi, fēng héng rù hóng lún, mǎn zhuó lán yīng jiǔ, duì cǐ dé yú shén, liáng liú xiào chuò ài jī zèng zhǔ rén shī yuē: wò jiǔ yí zhuāng tuō, jìng zhōng sī zì kàn, báo dài xiāo jiāng jǐn, níng zhū bàn yǒu cán, chuí chāi rào luò bìn, wēi hàn rǎn qīng wán, tóng xiū bù xiāng nán, duì xiào gèng chéng huān, qiè xīn jūn zì jiě, guà yù qiě liú guān.
梁徐君蒨初春攜內人行戲詩曰：梳飾多今世，衣著一時新，草短猶通屟，梅香未［原訛末，據馮校本改。］著人，樹斜牽錦帔，風橫入紅綸，滿酌蘭英酒，對此得娛神，梁劉孝綽愛姬贈主人詩曰：臥久疑妝脫，鏡中私自看，薄黛銷將盡，凝朱半有殘，垂釵繞落鬢，微汗染輕紈，同羞不相難，對笑更成懽，妾心君自解，掛玉且留冠。

yòu wèi rén zèng měi rén shī yuē: wū shān jiàn zhěn rì, luò pǔ xiàn zhū shí, yī yù biàn rú cǐ, níng guān xiān yǒu qī, xìng fēi shǐ jūn wèn, mò zuò luó fū cí, yè zhǎng mián fù zuò, shuí zhī àn liǎn méi, yù jì tóng huā zhú, wèi zhào yáo xiāng sī.
又為人贈美人詩曰：巫山薦枕日，洛浦獻珠時，一遇便如此，寧關先有期，幸非使君問，莫作羅敷辭，夜長眠復坐，誰知闇斂眉，欲寄同花燭，為照遙相思。

yòu yǒng jī rén wèi kěn chū shī yuē: wéi kāi jiàn chāi yǐng, lián dòng wén chuàn shēng, pái huái dìng bù chū, cháng xiū huá zhú míng.
又詠姬人未肯出詩曰：帷開見釵影，簾動聞釧聲，徘徊定不出，常羞華燭明。

yòu jiàn lín zhōu rén tóu yī wù zhòng jī zhēng zhī shī yuē: hé liú jì měi měi, hé niǎo fù guān guān, luò huā fú pǔ chū, fēi zhì dù zhōu hái, shì rì chàng jiā nǚ, jìng jiāo táo lǐ yán, liáng rén xī měi ěr, yù yǐ dài fāng jiān, xīn jiān yí gù sù, shèng zhào miè shuāi bān, yè xiāo zhēng yǎn hú, yáo pèi fèn míng huán, kè xīn kōng zhèn dàng, qiáo zhī bù kě pān.
又見鄰舟人投一物眾姬爭之詩曰：河流既浼浼，河鳥復關關，落花浮浦出，飛雉度洲還，是日倡家女，競嬌桃李顏，良人惜美珥，欲以代芳菅，新縑疑故素，盛趙蔑衰班，曳綃爭掩縠，搖珮奮鳴環，客心空振盪，喬枝不可攀。

yòu qí shàng xì dàng zi fù shī yuē: sāng zhōng shǐ yì yì, qí shàng wèi tāng tāng, měi rén yào zá pèi, shàng kè yòu míng dāng, rì àn rén shēng jìng, wēi bù shàng lán fáng, lù kuí bù dài quàn, míng qín wú xiá zhāng, cuì chāi guà yǐ luò, luó yī fú gēng xiāng, rú hé jià dàng zi, chūn yè shǒu kōng chuáng, wèi jiàn qīng sī qí, tú láo hóng fěn zhuāng.
又淇上戲盪子婦詩曰：桑中始弈弈，淇上未湯湯，美人要雜佩，上客誘明璫，日暗人聲靜，微步上蘭房，露葵不待勸，鳴琴無暇張，翠釵掛已落，羅衣拂更香，如何嫁盪子，春夜守空床，未見青絲騎，徒勞紅粉妝。

liáng wú yún àn dāng zuò jūn, hòu tóng. nǐ gǔ shī yuē: yàn yì yáng zhī chūn, xié shǒu qīng luò bīn, jī míng shàng lín yuàn, bó mù xiǎo píng jīn, zhǎng jū zǎo bái rì, guǎng xiù dài fāng chén, gù jiāo yī rú cǐ, xīn zhī jù yì rén.
梁吳筠［按當作均，後同。］擬古詩曰：艷裔陽之春，攜手清洛濱，雞鳴上林苑，薄暮小平津，長裾藻白日，廣袖帶芳塵，故交一如此，新知詎憶人。

yòu gǔ yì shī yuē: qiè jiā héng táng běi, fā yàn xiǎo zhǎng ān, huā chāi yù wǎn zhuǎn, zhū shéng jīn luò wán, mì gāng xuán qīng fèng, wēi yí yáo bái tuán, shuí néng fēn jiàn cǐ, hán hèn bù xiāng kàn.
又古意詩曰：妾家橫塘北，發艷小長安，花釵玉宛轉，珠繩金絡紈，冪棡懸青鳳，逶迤搖白團，誰能分見此，含恨不相看。

liáng wáng sēng rú chén nán kāng xīn nà shī yuē: èr bā rén rú huā, sān wǔ yuè rú jìng, kāi lián yī zhǒng sè, hái jiāng liǎng xiāng yìng.
梁王僧孺陳南康新納詩曰：二八人如花，三五月如鏡，開簾一種色，還將兩相映。

liáng hé sī chéng nán yuàn féng měi rén shī yuē: luò pǔ yí huí xuě, wū shān shì dàn yún, qīng chéng jīn shǐ jiàn, qīng guó xī céng wén, mèi yǎn suí xiū hé, dān chún zhú xiào fēn, fēng juǎn pú táo dài, rì zhào shí liú qún, zì yǒu kuáng fū zài, kōng chí láo shǐ jūn.
梁何思澄南苑逢美人詩曰：洛浦疑回雪，巫山似旦雲，傾城今始見，傾國昔曾聞，媚眼隨羞合，丹唇逐笑分，風卷蒲萄帶，日照石榴裙，自有狂夫在，空持勞使君。

liáng fèi chǎng chūn jiāo wàng měi rén shī yuē: fāng jiāo shí cuì rén, huí xiù tàn fāng chūn, jīn huī qǐ bù yáo, hóng cǎi fā chuī lún, yáng yáng gài qīng rì, piāo piāo mǎ zú chén, bó mù gāo lóu xià, dāng zhī qiè xìng qín.
梁費昶春郊望美人詩曰：芳郊拾翠人，回袖探芳春，金輝起步搖，紅采發吹綸，陽陽蓋傾日，飄飄馬足塵，薄暮高樓下，當知妾姓秦。

liáng liú huǎn yǒng qīng chéng rén shī yuē: bù xìn wū shān nǚ, bù xìn luò chuān shén, hé guān bié yǒu wù, hái shì qīng chéng rén, jīng gòng chén wáng xì, céng yǔ sòng jiā lín, wèi jià xiān míng yù, lái shí běn xìng qín, fěn guāng yóu jiǎ miàn, zhū sè bù shèng chún, yáo wàng yí huā fā, wén xiāng zhī yì chūn, yè yè yán jiāo jǐn, rì rì tài hái xīn, yǐ qīng xún fèng qiàn, néng mí shí jì lún, shàng kè tú liú mù, bù jiàn zhèng héng chén.
梁劉緩詠傾城人詩曰：不信巫山女，不信洛川神，何關別有物，還是傾城人，經共陳王戲，曾與宋家鄰，未嫁先名玉，來時本姓秦，粉光猶假面，朱色不勝唇，遙望疑花發，聞香知異春，夜夜言嬌盡，日日態還新，已傾荀奉蒨，能迷石季倫，上客徒留目，不見正橫陳。

liáng bào quán luò rì kàn hái shī yuē: yāo jī jìng zǎo chūn, shàng yuàn zhú míng chén, tái qīng biàn shuǐ sè, xiá nóng yǎn rì lún, diāo méng xié luò jǐng, huà shàn fú yóu chén, yī xiāng yáo yǐ dù, shān hóng yuǎn gēng xīn, shuí jiā dàng zhōu qiè, hé chù zhī jiān rén.
梁鮑泉落日看還詩曰：妖姬競早春，上苑逐名臣，苔輕變水色，霞濃掩日輪，雕甍斜落景，畫扇拂游塵，衣香遙已度，衫紅遠更新，誰家蕩舟妾，何處織縑人。

liáng xú fěi qī liú shì shī yuē: huā tíng lì jǐng xié, lán yǒu qīng fēng dù, luò rì gēng xīn zhuāng, kāi lián duì fāng shù.
梁徐悱妻劉氏詩曰：花庭麗景斜，蘭牖輕風度，落日更新妝，開簾對芳樹。

yòu shī yuē: dōng jiā tǐng qí lì, nán guó shàn róng huī, yè yuè fāng shén nǚ, zhāo xiá yù luò fēi.
又詩曰：東家挺奇麗，南國擅容輝，夜月方神女，朝霞喻洛妃。

liáng fàn jìng qī shěn xì xiāo niáng shī yuē: míng zhū cuì yǔ zhàng, jīn báo lǜ xiāo wéi, yīn fēng shí zàn jǔ, xiǎng xiàng jiàn fāng zī, qīng chén chā bù yáo, báo wǎn jiě luó yī, tuō yì fēng liú zi, jiā qíng kěn zì sī.
梁范靜妻沈戲蕭娘詩曰：明珠翠羽帳，金薄綠綃帷，因風時暫舉，想像見芳姿，清晨插步搖，薄晚解羅衣，託意風流子，佳情肯自私。

chén fú zhī dào yǒng rén pīng qiè réng zhú qín xīn shī yuē: chūn sè zhuǎn xiāng cuī, jiā rén xīn zì huí, zhǎng qīng qín yǐ nòng, qín jiā shū wèi lái, guà guān yì fēn shòu, jiàn zhěn quē yīn méi, rǎn xiāng fēng jí dù, dēng yuán huā zhèng kāi, zhēn lóu ruò gāo xià, hé rú shàng yáng tái.
陳伏知道詠人娉妾仍逐琴心詩曰：春色轉相催，佳人心自回，長卿琴已弄，秦嘉書未來，掛冠易分綬，薦枕缺因媒，染香風即度，登垣花正開，貞樓若高下，何如上陽台。

chén xú líng chūn qíng shī yuē: fēng guāng jīn dàn dòng, xuě sè gù nián cán, báo yī yíng xīn jié, dāng lú què wǎn hán, gù xiāng fēn xì yān, shí tàn dǎo qīng wán, zhú yè cái yī dài, méi huā diàn jiǔ pán, nián fāng xiù lǐ chū, chūn sè dài zhōng ān, yù zhī mí xià cài, xiān jiāng guò shàng lán.
陳徐陵春情詩曰：風光今旦動，雪色故年殘，薄衣迎新節，當爐卻晚寒，故香分細煙，石炭搗輕紈，竹葉裁衣帶，梅花奠酒盤，年芳袖裡出，春色黛中安，欲知迷下蔡，先將過上蘭。

suí jiāng zǒng qiū rì xīn chǒng měi rén yīng lìng shī yuē: hòu gōng wéi wén mò qióng shù, jué shì hòu yǒu sòng róng huá, jiē zì zhēng míng jìn nǚ dì, dìng jué shuāng fēi shèng dàng jiā, yuán bìng yíng chūn bǐ yì yàn, zhǎng zuò zhào rì tóng xīn huā, wén dào yàn gē shí yì diào, cǔn xǔ xīn ēn nà jiǔ yào, cuì méi wèi huà zì shēng chóu, yù liǎn hán tí hái shì xiào, jiǎo zhěn qiān jiāo jiàn fēn xiāng, ruò shǐ qín xīn yī qǔ zòu, yōu lán dù qǔ bù kě zhōng, yáng tái mèng lǐ zì yīng tōng, qiū shù xiāng sī yī zhī lǜ, wèi chā jiàn qiè liǎng huán zhōng.
隋江總秋日新寵美人應令詩曰：後宮唯聞莫瓊樹，絕世後有宋容華，皆自爭名進女弟，定覺雙飛勝盪家，原並迎春比翼燕，長作照日同心花，聞道艷歌時易調，忖許新恩那久要，翠眉未畫自生愁，玉臉含啼還似笑，角枕千嬌薦芬香，若使琴心一曲奏，幽蘭度曲不可終，陽台夢裡自應通，秋樹相思一枝綠，為插賤妾兩鬟中。

yòu xīn rù jī rén yīng lìng shī yuē: luò pǔ liú fēng yàng qí shuǐ, qín lóu chū rì dù yáng tái, yù yì qīng lún wǔ xiāng sàn, jīn dēng yè huǒ bǎi guāng kāi, fēi shì yāo jī dù jiāng rì, dìng yán shén nǚ gé hé lái, lái shí xiàng yuè bié héng é, bié shí qīng chuī bēi xiāo shǐ, shù qián shí cuì zhēng jiā lì, fú hóng diǎn dài hé xiāng sì, běn chí xiān yāo huò chǔ gōng, zàn huí wǔ xiù jīng wú shì, xīn rén yǔ zhàng guà liú sū, gù rén wǎng hù zhī zhī zhū, méi huā liǔ sè chūn nán biàn, qíng lái chūn qù zài xū yú, bù yòng tíng zhōng fù lǜ cǎo, dàn yuán sī zhe nòng míng zhū.
又新入姬人應令詩曰：洛浦流風漾淇水，秦樓初日度陽台，玉軼輕輪五香散，金燈夜火百光開，非是妖姬渡江日，定言神女隔河來，來時向月別姮娥，別時清吹悲蕭史，數錢拾翠爭佳麗，拂紅點黛何相似，本持纖腰惑楚宮，暫回舞袖驚吳市，新人羽帳掛流蘇，故人網戶織蜘蛛，梅花柳色春難遍，情來春去在須臾，不用庭中賦綠草，但原思着弄明珠。

fù chǔ sòng yù dēng tú zǐ hào sè fù yuē: dēng tú zǐ shì yú chǔ wáng, duǎn sòng yù yuē: yù wèi rén tǐ mào xián lì, kǒu duō wēi cí. yòu xìng hào sè, yuán wáng wù yǔ chū rù hòu gōng, wáng yǐ dēng tú zǐ zhī yán wèn sòng yù, yù yuē: tiān xià zhī jiā rén, mò ruò chén dōng jiā zǐ, zēng zhī yī fēn zé tài zhǎng, jiǎn zhī yī fēn zé tài duǎn, zhe fěn tài bái, shī zhū tài chì, méi rú cuì yǔ, jī rú bái xuě, yāo rú shù sù, chǐ rú hán bèi, yān rán yī xiào, huò yáng chéng, mí xià cài, rán cǐ nǚ dēng qiáng kuī chén sān nián, zhì jīn wèi xǔ yě, dēng tú zǐ zé bù rán, qí qī péng tóu luán ěr, yǎn chún lì chǐ, páng xíng jǔ lóu. yòu jiè qiě zhì, dēng tú zǐ yuè zhī, shǐ yǒu wǔ zǐ, wáng shú chá zhī, shuí wèi hào sè zhě yǐ, qín zhāng huá dài fū zài cè, yīn jìn ér chēng yuē: chén zhōu lǎn jiǔ tǔ, zú lì wǔ dōu, cóng róng zhèng wèi qín wěi zhī jiān, shì shí xiàng chūn zhī mò, yíng xià zhī yáng, cāng gēng jiē jiē, qún nǚ chū sāng, cǐ jiāo zhī shū, huá sè hán guāng, tǐ měi róng yě, bù dài shì zhuāng, yú shì chù zi huǎng ruò yǒu wàng ér bù lái, hū ruò yǒu lái ér bù jiàn, yì mì tǐ shū, fǔ yǎng yì guān, hán xǐ wēi xiào, qiè shì liú xì, yīn qiān yán ér cí bì, mù yù qí yán, xīn gù qí yì, yáng shī shǒu lǐ, zhōng bù guò chà, gù bù zú chēng yě.
【賦】楚宋玉登徒子好色賦曰：登徒子侍於楚王，短宋玉曰：玉為人體貌閒麗，口多微辭。又性好色，原王勿與出入後宮，王以登徒子之言問宋玉，玉曰：天下之佳人，莫若臣東家子，增之一分則太長，減之一分則太短，著粉太白，施朱太赤，眉如翠羽，肌如白雪，腰如束素，齒如含貝，嫣然一笑，惑陽城，迷下蔡，然此女登牆闚臣三年，至今未許也，登徒子則不然，其妻蓬頭攣耳，齞唇歷齒，旁行踽僂。又疥且痔，登徒子悅之，使有五子，王熟察之，誰為好色者矣，秦章華大夫在側，因進而稱曰：臣周覽九土，足歷五都，從容鄭衛溱洧之間，是時向春之末，迎夏之陽，鶬鶊喈喈，群女出桑，此郊之姝，華色含光，體美容冶，不待飾妝，於是處子怳若有望而不來，忽若有來而不見，意密體疏，俯仰異觀，含喜微笑，竊視流盻，因遷延而辭避，目欲其顏，心顧其義，揚詩守禮，終不過差，故不足稱也。

hàn sī mǎ xiàng rú měi rén fù yuē: sī mǎ xiàng rú, měi lì xián dōu, yóu yú liáng wáng, liáng wáng yuè zhī, zōu yáng zèn zhī yú wáng yuē: xiàng rú měi zé měi yǐ, rán fú sè róng yě, yāo lì bù zhōng, jiāng yù mèi cí qǔ yuè, yóu wáng hòu gōng, xiàng rú yuē: gǔ zhī bì sè, kǒng mò zhī tú, wén qí kuì nǚ ér xiá shì, wàng zhāo gē ér huí chē, pì yóu fáng huǒ shuǐ zhōng, bì nì shān yú, cǐ nǎi wèi jiàn qí kě yù, hé yǐ míng bù hào sè hū, ruò chén zhě, shǎo zhǎng xī tǔ, guān chù dú jū, shì yǔ liáo kuò, mò yǔ wèi yú, chén zhī dōng lín, yǒu yī nǚ zǐ, xuán fā fēng yàn, é méi hào chǐ, dēng yuán ér wàng chén, sān nián yú zī yǐ, chén qì ér bù xǔ, wén dài wáng zhī gāo yì, mìng jià lái dōng, tú chū zhèng wèi, dào yóu sāng zhōng, cháo fā qín wěi, mù sù shàng gōng, shàng gōng xián guǎn, jì mò zhòng xū, mén gé jǐn yǎn, ài ruò shén jū, fāng xiāng fēn liè, fǔ zhàng gāo zhāng, yǒu nǚ dú chù, wǎn ruò zài chuáng, chén suì fǔ xián, wèi yōu lán zhī qū, nǚ nǎi gē yuē: dú chù shì xī kuò wú yī, yǒu měi rén xī lái hé chí, yù chāi guà chén guān, luó xiù fú chén yī, yīn rù zhòng chén, jiǎo zhěn héng shī, nǚ nǎi chí qí shàng fú, biǎo qí zhōng yī, hào tǐ chéng lù, ruò gǔ fēng jī, shí lái qīn chén, róu huá rú zhī, chén mài dìng yú nèi, xīn zhèng yú huái, fān rán gāo jǔ, yǔ bǐ zhǎng cí.
漢司馬相如美人賦曰：司馬相如，美麗閒都，游於梁王，梁王悅之，鄒陽譖之於王曰：相如美則美矣，然服色容冶，妖麗不忠，將欲媚辭取悅，游王后宮，相如曰：古之避色，孔墨之徒，聞齊饋女而遐逝，望朝歌而回車，譬猶防火水中，避溺山隅，此乃未見其可欲，何以明不好色乎，若臣者，少長西土，鰥處獨居，室宇遼廓，莫與為娛，臣之東鄰，有一女子，玄發豐艷，蛾眉皓齒，登垣而望臣，三年於茲矣，臣棄而不許，聞大王之高義，命駕來東，途出鄭衛，道由桑中，朝發溱洧，暮宿上宮，上宮閒館，寂寞重虛，門閤盡掩，曖若神居，芳香芬烈，黼帳高張，有女獨處，婉若在床，臣遂撫弦，為幽蘭之曲，女乃歌曰：獨處室兮廓無依，有美人兮來何遲，玉釵掛臣冠，羅袖拂臣衣，茵褥重陳，角枕橫施，女乃弛其上服，表其中衣，皓體呈露，弱骨豐肌，時來親臣，柔滑如脂，臣脈定於內，心正於懷，翻然高舉，與彼長辭。

hòu hàn zhāng héng dìng qíng fù yuē: fū hé yāo nǚ zhī shū lì, guāng huá yàn ér xiù róng, duàn dāng shí ér chéng měi, guān péng pǐ ér wú shuāng, tàn yuē: dà huǒ liú xī cǎo chóng míng, fán shuāng jiàng xī cǎo mù líng, qiū wèi qī xī shí yǐ zhēng, sī měi rén xī chóu píng yíng.
後漢張衡定情賦曰：夫何妖女之淑麗，光華艷而秀容，斷當時而呈美，冠朋匹而無雙，嘆曰：大火流兮草蟲鳴，繁霜降兮草木零，秋為期兮時已征，思美人兮愁屏營。

hòu hàn cài yōng xié chū fù yuē: qí zài jìn yě, ruò shén lóng cǎi lín yì jiāng jǔ, qí jì yuǎn yě, ruò pī yún yuán hàn jiàn zhī nǚ, lì ruò bì shān tíng tíng shù, dòng ruò fěi cuì fèn qí yǔ, zhòng sè liáo zhào, shì zhī wú zhǔ, miàn ruò míng yuè, huī shì cháo rì, sè ruò lián pā, jī rú níng mì.
後漢蔡邕協初賦曰：其在近也，若神龍采鱗翼將舉，其既遠也，若披雲緣漢見織女，立若碧山亭亭豎，動若翡翠奮其羽，眾色燎照，視之無主，面若明月，輝似朝日，色若蓮葩，肌如凝蜜。

yòu jiǎn yì fù yuē: fū hé shū yāo zhī yuàn nǚ, yán wěi yè ér hán róng, pǔ tiān rǎng qí wú lì, kuàng qiān zài ér tè shēng, yú xīn yuè yú shū lì, ài dú jié ér wèi bìng, qíng wǎng xiàng ér wú zhǔ, yì xǐ yǐ ér zuǒ qīng, zhòu chěng qíng yǐ shū ài, yè tuō mèng yǐ jiāo líng.
又檢逸賦曰：夫何姝妖之媛女，顏煒燁而含榮，普天壤其無儷，曠千載而特生，余心悅於淑麗，愛獨結而未並，情罔象而無主，意徙倚而左傾，晝騁情以舒愛，夜託夢以交靈。

wèi chén lín zhǐ yù fù yuē: yuàn zāi yì nǚ, zài yú dōng bīn, sè yào chūn huá, yàn guò shuò rén, nǎi suì gǔ qí guǎ chóu, gù dāng shì zhī wú lín, yǔn yí guó ér níng jiā, shí jūn zǐ zhī yōu pín, yī yú qíng zhī shì yuè, zhì huāng yì ér qīng yí, xiāo fǔ fǔ yǐ bù mèi, zhòu shě shí ér wàng jī, tàn běi fēng zhī hǎo wǒ, měi xié shǒu zhī tóng guī, hū rì yuè zhī xú mài, shù kū yáng zhī shēng tí, dào yōu zhǎng ér lù zǔ, hé guǎng yàng ér wú liáng, suī qǐ yǔ ér yù wǎng, fēi yī wěi zhī kě háng, zhǎn yú pèi yǐ yán guī, hán cǎn cuì ér jiù chuáng, hū jiǎ míng qí ruò mèi, mèng suǒ huān zhī lái zhēng, hún piān piān yǐ yáo huái, ruò jiāo hǎo ér tōng líng.
魏陳琳止欲賦曰：媛哉逸女，在余東濱，色曜春華，艷過碩人，乃遂古其寡儔，固當世之無鄰，允宜國而寧家，實君子之攸嬪，伊余情之是悅，志荒溢而傾移，宵蜅蜅以不寐，晝舍食而忘飢，嘆北風之好我，美攜手之同歸，忽日月之徐邁，庶枯楊之生稊，道攸長而路阻，河廣瀁而無梁，雖企予而欲往，非一葦之可航，展余轡以言歸，含憯瘁而就床，忽假暝其若寐，夢所懽之來征，魂翩翩以遙懷，若交好而通靈。

wèi ruǎn yǔ zhǐ yù fù yuē: fū hé shū nǚ zhī jiā lì, yán huǒ xún huǒ xún yǐ liú guāng, lì qiān dài qí wú pǐ, chāo gǔ jīn ér tè zhāng, zhí miào nián zhī fāng shèng, xìng cōng huì yǐ hé liáng, bǐng chún jié zhī míng jié, hòu shēn lǐ yǐ zì fáng, chóng xíng yì yǐ qīng shēn, zhì gāo shàng hū zhēn jiāng, yǔ qíng yuè qí měi lì, wú xū yú ér yǒu wàng, sī táo yāo zhī suǒ yí, yuán wú yī zhī tóng shang, huái yū jié ér bù chàng xī, hún yī xī ér jiǔ xiáng, chū fáng hù yǐ zhí zhú, dǔ tiān hàn zhī wú jīn, shāng páo guā zhī wú ǒu, bēi zhī nǚ zhī dú qín, hái fú zhěn yǐ qiú mèi, shù tōng mèng ér jiāo shén, shén hū huǎng ér nán yù, sī jiāo cuò yǐ bīn fēn, suì zhōng yè ér mí jiàn, dōng fāng xù yǐ jì chén, zhī suǒ sī zhī bù dé, nǎi yì qíng yǐ zì xìn.
魏阮瑀止欲賦曰：夫何淑女之佳麗，顏〈火旬〉〈火旬〉以流光，歷千代其無匹，超古今而特章，執妙年之方盛，性聰惠以和良，稟純潔之明節，後申禮以自防，重行義以輕身，志高尚乎貞姜，予情悅其美麗，無須臾而有忘，思桃夭之所宜，原無衣之同裳，懷紆結而不暢兮，魂一夕而九翔，出房戶以躑躅，睹天漢之無津，傷匏瓜之無偶，悲織女之獨勤，還伏枕以求寐，庶通夢而交神，神惚怳而難遇，思交錯以繽紛，遂終夜而靡見，東方旭以既晨，知所思之不得，乃抑情以自信。

wèi wáng càn xián xié fù yuē: fū hé yīng yuàn zhī lì nǚ, mào xún měi ér yàn yì, héng sì hǎi ér wú chóu, chāo xiá shì ér xiù chū, fā táng dì zhī chūn huá, dāng shèng nián ér chù shì, hèn nián suì zhī fāng mù, āi dú lì ér wú yī, qíng fēn ná yǐ jiāo héng, yì cǎn qī ér zēng bēi, hé xìng mìng zhī qí báo, ài liǎng jué ér jù wéi, pái kōng fáng ér jiù rèn, jiāng qǔ mèng yǐ tōng líng, mù fǔ fǔ ér bù mèi, xīn dāo dá ér tì jīng.
魏王粲閑邪賦曰：夫何英媛之麗女，貌洵美而艷逸，橫四海而無仇，超遐世而秀出，發唐棣之春華，當盛年而處室，恨年歲之方暮，哀獨立而無依，情紛挐以交橫，意慘淒而增悲，何性命之奇薄，愛兩絕而俱違，排空房而就衽，將取夢以通靈，目蜅蜅而不寐，心忉怛而惕驚。

wèi yīng chàng zhèng qíng fù yuē: fū hé yuàn nǚ zhī shū lì xī, zī wēn huì ér míng zhé, yīng líng hé yǐ tǐng zhì, tǐ lán mào ér qióng jié, fāng wǎng zài qí xiān shuāng, yào lái jīn ér wú liè, fā cháo yáng zhī hóng huī, liú jīng dì ér qīng xiè, jì róng lì ér guān shí, yuán shēn nǚ ér bǐ jié, yú xīn jiā fū shū měi, yuán jié huān ér mí yīn, chéng yǎo tiǎo zhī fāng měi, qíng yǒng yuè hū ruò rén, hún piān piān ér xī yóu, gān tóng mèng ér jiāo shén, zhòu páng huáng yú lù cè, xiāo gěng gěng ér dá chén, qīng fēng lì yú xuán xù, yīn biāo shì yú zhōng táng, tīng yún yàn zhī hàn míng, chá liè sù zhī huá huī, nán xīng huǎng ér diàn yǔn, piān xióng sù ér tè fēi, jì téng yán yǐ fǔ yīn, jiē jī xùn ér nán zhuī, shāng zhù qín zhī wú yú, dào liú guāng zhī bù guī, mǐn fú chén zhī fāng shì, āi wú yuán zhī duō wéi, bù biàn xuán yǐ yǒng sī, qíng liáo lì ér shāng bēi, hái yōu shì yǐ jiǎ mèi, gù zhǎn zhuǎn ér bù ān, shén miào miào yǐ qián xiáng, héng cún yóu hū suǒ guān, yǎng chóng xià ér zhǎng xī, dòng āi xiǎng ér yú tàn, qì fú yǒng ér yún guǎn, cháng yī xī ér jiǔ fán.
魏應瑒正情賦曰：夫何媛女之殊麗兮，姿溫惠而明哲，應靈和以挺質，體蘭茂而瓊潔，方往載其鮮雙，曜來今而無列，發朝陽之鴻暉，流精睇而傾泄，既榮麗而冠時，援申女而比節，余心嘉夫淑美，原結歡而靡因，承窈窕之芳美，情踴躍乎若人，魂翩翩而夕游，甘同夢而交神，晝彷徨於路側，宵耿耿而達晨，清風厲於玄序，因飈逝於中唐，聽雲雁之翰鳴，察列宿之華煇，南星晃而電隕，偏雄肅而特飛，冀騰言以俯音，嗟激迅而難追，傷住禽之無隅，悼流光之不歸，愍伏辰之方逝，哀吾原之多違，步便旋以永思，情憀栗而傷悲，還幽室以假寐，固展轉而不安，神妙妙以潛翔，恆存游乎所觀，仰崇夏而長息，動哀響而餘嘆，氣浮踴而雲館，腸一夕而九煩。

wèi chén sī wáng cáo zhí jìng sī fù yuē: fū hé měi nǚ zhī xián yāo, hóng yán yè ér liú guāng, zhuō tè chū ér wú pǐ. chéng cái hǎo qí mò dāng, xìng tōng chàng yǐ cōng huì, xíng mǐ mì ér yán xiáng, yīn gāo cén yǐ yì rì, lín lù shuǐ zhī qīng liú, qiū fēng qǐ yú zhōng lín, lí niǎo míng ér xiāng qiú, chóu cǎn cǎn yǐ zēng shāng, bēi yǔ ān néng hū yān liú.
魏陳思王曹植靜思賦曰：夫何美女之嫻妖，紅顏曄而流光，卓特出而無匹。呈才好其莫當，性通暢以聰惠，行孊密而妍詳，蔭高岑以翳日，臨淥水之清流，秋風起於中林，離鳥鳴而相求，愁慘慘以增傷，悲予安能乎淹流。

jìn zhāng huá yǒng huái fù yuē: měi shū rén zhī yāo yàn, yīn xì lài ér qīng chéng, yáng chuò yuē zhī lì zī, huái wǎn wǎn zhī róu qíng, chāo liù liè yú wǎng gǔ, mài lái jīn zhī qīng yīng, jì huì yú yǐ zhì huān. yòu jié wǒ yǐ tóng xīn, jiāo ēn hǎo zhī kuǎn gù, jiē qíng ài zhī fēn shēn, shì zhōng chéng yú jiǎo rì, yào zhí qì yǐ duàn jīn, jiē fū, tiān dào yōu mèi, chà cuò miù yú cān chà, yuàn lù yùn zhī bù zāo, suī yì jié ér jué lí, zhí chán mián zhī dǔ qù, shǒu dé yīn yǐ zhōng shǐ, yāo xìng huì yú yǒu qī, jì róng huá zhī wǒ qí, tǎng huáng líng zhī chuí rén, zhǎng shōu huān yú yǒng yǐ.
晉張華永懷賦曰：美淑人之妖艷，因盻睞而傾城，揚綽約之麗姿，懷婉娩之柔情，超六列於往古，邁來今之清英，既惠余以至懽。又結我以同心，交恩好之款固，接情愛之分深，誓中誠於曒日，要執契以斷金，嗟夫，天道幽昧，差錯謬於參差，怨祿運之不遭，雖義結而絕離，執纏綿之篤趣，守德音以終始，邀幸會於有期，冀容華之我俟，儻皇靈之垂仁，長收懽於永已。

liáng jiāng yān lì sè fù yuē: fū jué shì dú lì zhě, xìn dōng lín zhī jiā rén, jì cuì méi ér yáo zhì, yì lú tóng ér chēng chún, sǎ jīn huā jí zhū lǚ, sà qǐ mèi yǔ jǐn shēn, sè liàn liàn ér yù duó, guāng yán yán ér ruò shén, fēi qì xiàng zhī kě pì, yān yǐng xiǎng ér néng chén, gù xiān zǎo líng pā, bīng huá yù yí, qí shǐ jiàn yě, ruò hóng lián jìng chí, qí shǎo jìn yě, rú cǎi yún chū yá, wǔ guāng pái huái, shí sè lù lí, bǎo guò shān hú tóng shù, jià zhí qióng cǎo gòng zhī, yú shì diāo tái xiù shì, dāng qú héng shù, jiāo tíng chéng yuè, bì hù yán rì, jià qiú zhù zhī yán lì, gèn hóng liáng zhī jùn mì, jǐn màn chuí ér xiāng jì, guì yān qǐ ér qīng mì, nǚ nǎi yào hán dān zhī xùn bù, mèi běi lǐ zhī míng sè, ruò fú hóng huá shū chūn, huáng niǎo fēi shí, gàn huì chū ruǎn, chēng lán shǐ zī, bù qiān héng dài, wú yǐ guì qí, zhāi fāng shí ruǐ, hán yǒng tǔ cí, xiào yuè chū yú chén gē, gǎn màn cǎo yú wèi shī, qì yán rì yǒng, lí míng huǒ zhōng, jǐn róng rèn lù, lián huá shèng fēng, hòu lán dān nài, qián xuān bì tóng, shēng gē wǎn yòu, qín wǔ chí dōng, zhì nǎi xī lù shǐ qiū, bái dào yuè xián, jīn bō zhào hù, yù lù ài tiān, qì yǐ shī xī xiǎo wèi bàn, xīng suī liú xī yè hé yāng, yì zá pèi xī qiě yī niàn, lián jǐn qīn xī yǐ jiǔ shāng, yú shì zhàng bì lán tián zhī bǎo, xí bì pú táo zhī wén, guǎn tú míng yuè, shì huà fú yún, yán bì rù mèi, dòng bì yīng guī, yǒu guāng yǒu yàn, rú hé rú lí, qì róu sè mí, shén níng gǔ qí, jīng qín lì zhào, jì wú qí shuāng, xún chǔ fǎng cài, bù dí qí róng, fēi tiān xià zhī zhì lì, shú néng yǔ yú cǐ zāi.
梁江淹麗色賦曰：夫絕世獨立者，信東鄰之佳人，既翠眉而瑤質，亦顱瞳而赬唇，灑金花及珠履，颯綺袂與錦紳，色練練而欲奪，光炎炎而若神，非氣象之可譬，焉影響而能陳，故仙藻靈葩，冰華玉儀，其始見也，若紅蓮鏡池，其少進也，如采雲出崖，五光徘徊，十色陸離，寶過珊瑚同樹，價直瓊草共枝，於是雕台繡戺，當衢橫術，椒庭承月，碧戶延日，架虬柱之嚴麗，亘虹梁之峻密，錦幔垂而香寂，桂煙起而清謐，女乃曜邯鄲之鵕步，媚北里之鳴瑟，若夫紅華舒春，黃鳥飛時，紺蕙初軟，赬蘭始滋，不掔蘅帶，無倚桂旗，摘芳拾蕊，涵詠吐辭，笑月出於陳歌，感蔓草於衛詩，氣炎日永，離明火中，堇榮任露，蓮華勝風，後欄丹柰，前軒碧桐，笙歌畹右，琴舞池東，至乃西陸始秋，白道月弦，金波照戶，玉露曖天，氣以濕兮曉未半，星雖流兮夜何央，憶雜佩兮且一念，憐錦衾兮以九傷，於是帳必藍田之寶，席必蒲萄之文，館圖明月，室畫浮雲，言必入媚，動必應規，有光有艷，如合如離，氣柔色靡，神凝骨奇，經秦歷趙，既無其雙，尋楚訪蔡，不覿其容，非天下之至麗，孰能與於此哉。

liáng shěn yuē lì rén fù yuē: yǒu kè ruò guàn wèi shì, dì jiāo qī lǐ, chí wù wáng shì, áo yóu xǔ shǐ, guī ér chēng yuē: xiá xié cái nǚ, tóng jiē lì rén, tíng tíng shì yuè, yàn wǎn rú chūn, níng qíng dài jià, sī shàng yī jīn, fāng yú sàn shè, sè mào kāi lián, lù lí yǔ pèi, zá cuò huā tián, xiǎng luó yī ér bù jìn, yǐn míng dēng ér wèi qián, zhōng bù chān ér yī xī, shùn zhǎng láng ér huí guī, chí fān hé ér nà yǐng, fēng dòng zhú ér chuī yī, bó mù yán zhù, xiāo fēn nǎi zhì, chū àn rù guāng, hán xiū yǐn mèi, chuí luó yè jǐn, míng yáo dòng cuì, lái tuō báo zhuāng, qù liú yú nì, zhān zhuāng wěi lù, lǐ bìn qīng qú, luò huā rù lǐng, wēi fēng dòng jū.
梁沈約麗人賦曰：有客弱冠未仕，締交戚里，馳騖王室，遨遊許史，歸而稱曰：狹斜才女，銅街麗人，亭亭似月，嬿婉如春，凝情待價，思尚衣巾，芳逾散麝，色茂開蓮，陸離羽珮，雜錯花鈿，響羅衣而不進，隱明燈而未前，中步襜而一息，順長廊而回歸，池翻荷而納影，風動竹而吹衣，薄暮延佇，宵分乃至，出闇入光，含羞隱媚，垂羅曳錦，鳴瑤動翠，來脫薄妝，去留餘膩，霑妝委露，理鬢清渠，落花入領，微風動裾。

xián fù rén
◇賢婦人

máo shī yuē: bǎi zhōu, gòng jiāng zì shì yě, wèi shì zǐ gòng bó zǎo sǐ, qí qī shǒu yì, fù mǔ yù duó ér jià zhī, shì ér fú xǔ, gù zuò shì shī, yǐ jué zhī yě.
《毛詩》曰：柏舟，共姜自誓也，衛世子共伯蚤死，其妻守義，父母欲奪而嫁之，誓而弗許，故作是詩，以絕之也。

liè nǚ chuán yuē: chǔ zhāo zhēn jiāng, qí hóu zhī nǚ, chǔ zhāo wáng zhī fū rén yě, zhāo wáng chū yóu, liú fū rén jiàn tái zhī shàng ér qù, wáng wén jiāng shuǐ dà zhì, shǐ shǐ zhě yíng fū rén, wàng chí fú, shǐ zhě zhì, qǐng fū rén chū, fū rén yuē: dài wáng yǔ gōng rén yuē, mìng yuē: zhào gōng liè nǚ chuán sì, tài píng yù lǎn sì bǎi sì shí yī, gōng xià yǒu rén zì. bì yǐ fú, jīn shǐ zhě bù chí fú, qiè bù gǎn cóng shǐ zhě ér xíng, qiè wén zhī, zhēn nǚ zhī yì bù fàn yuē, yǒng zhě bù wèi sǐ, shǒu jié ér yǐ, qiè zhī cóng shǐ zhě bì shēng, liú bì sǐ yě, rán qiè bù gǎn qì yuē, yuè yì ér qiú shēng, dà shuǐ zhì ér sǐ, nǎi hào yuē zhēn jiāng.
《列女傳》曰：楚昭貞姜，齊侯之女，楚昭王之夫人也，昭王出遊，留夫人漸台之上而去，王聞江水大至，使使者迎夫人，忘持符，使者至，請夫人出，夫人曰：大王與宮人約，命曰：召宮［列女傳四，《太平御覽》四百四十一，宮下有人字。］必以符，今使者不持符，妾不敢從使者而行，妾聞之，貞女之義不犯約，勇者不畏死，守節而已，妾知從使者必生，留必死也，然妾不敢棄約，越義而求生，大水至而死，乃號曰貞姜。

yòu yuē: chǔ bái zhēn jī zhě, chǔ bái shèng zhī qī yě, bái gōng zǎo sǐ, qí qī fǎng jī bù jià, wú wáng wén qí měi, shǐ dài fū cāo jīn bǎi yì, bái bì yī shuāng, yǐ pìn yān, yīn yǐ zī píng sān shí chéng yíng zhī, jiāng yǐ wèi fū rén, fū rén cí yuē: bái gōng wú yàng shí, qiè xìng de chōng hòu gōng, zhí jī zhǒu, jīn bái gōng bù xìng ér sǐ, qiè yuán shǒu qí fén mù, yǐ zhōng tiān nián, jīn wáng cì jīn bì zhī pìn, fū rén zhī wèi, fēi yú qiè zhī suǒ wén yě, wú wáng xián qí shǒu jié ér yǒu yì, hào yuē chǔ zhēn jī.
又曰：楚白貞姬者，楚白勝之妻也，白公早死，其妻紡績不嫁，吳王聞其美，使大夫操金百鎰，白璧一雙，以聘焉，因以輜軿三十乘迎之，將以為夫人，夫人辭曰：白公無恙時，妾幸得充後宮，執箕帚，今白公不幸而死，妾原守其墳墓，以終天年，今王賜金璧之聘，夫人之位，非愚妾之所聞也，吳王賢其守節而有義，號曰楚貞姬。

yòu yuē: lǔ qiū hú jié fù zhě, lǔ qiū hú zhī qī yě, qiū hú zi jì nà zhī, wǔ rì ér qù, huàn yú chén, wǔ nián nǎi guī, wèi zhì jiā, jiàn lù bàng yǒu yī měi fù rén, fāng cǎi sāng, qiū hú zi xià chē wèi rì, liè nǚ chuán wǔ, tài píng yù lǎn sì bǎi sì shí yī zuò wèi yuē. ruò pù dú cǎi sāng, wú háng dào yuǎn, yuán tuō sāng yīn xià yī shí, fù rén cǎi sāng bù chuò, qiū hú zi wèi yuē: lì tián bù rú féng shào nián, lì sāng bù rú jiàn gōng qīng, jīn wú yǒu jīn, yuán yǔ fū rén, fù rén yuē: cǎi sāng lì zuò, fǎng zhī jīng zhī, yǐ gōng yī shí, fèng èr qīn, yǎng fū zǐ ér yǐ yǐ, wú bù yuán rén zhī jīn yě, qiū hú zi hái jiā, fèng jīn yí mǔ, mǔ shǐ rén hū qí fù, fù nǎi xiàng cǎi sāng fù, fù nǎi zì tóu yú hé ér sǐ.
又曰：魯秋胡潔婦者，魯秋胡之妻也，秋鬍子既納之，五日而去，宦於陳，五年乃歸，未至家，見路傍有一美婦人，方採桑，秋鬍子下車罻日，［列女傳五，《太平御覽》四百四十一作謂曰。］若曝獨採桑，吾行道遠，原託桑陰下一食，婦人採桑不輟，秋鬍子謂曰：力田不如逢少年，力桑不如見公卿，今吾有金，原與夫人，婦人曰：採桑力作，紡織經織，以供衣食，奉二親，養夫子而已矣，吾不原人之金也，秋鬍子還家，奉金遺母，母使人呼其婦，婦乃向採桑婦，婦乃自投於河而死。

yòu yuē: liáng guǎ gāo xíng zhě, liáng zhī guǎ fù, zǎo guǎ bù jià, liáng guì rén zhēng yù qǔ zhī, bù néng dé, liáng wáng wén zhī, shǐ xiāng pìn zhī, gāo xíng yuē: qiè zhī fū, bù xìng xiān quǎn mǎ tián gōu hè, qiè yí yǐ shēn jiàn guān guǒ, shǒu yǎng yòu gū, bù dé zhuān yì, qiè wén fù rén zhī yì, yī wǎng bù gǎi, yǐ quán zhēn xìn zhī jié, qì yì ér cóng lì, wú yǐ wèi rén, nǎi yuán jìng cāo dāo, yǐ gē qí bí, yuē: qiè yǐ xíng yú zhī rén, dài kě shì yǐ, wáng gāo qí jié, hào yuē gāo xíng.
又曰：梁寡高行者，梁之寡婦，早寡不嫁，梁貴人爭欲取之，不能得，梁王聞之，使相聘之，高行曰：妾之夫，不幸先犬馬填溝壑，妾宜以身薦棺槨，守養幼孤，不得專意，妾聞婦人之義，一往不改，以全貞信之節，棄義而從利，無以為人，乃援鏡操刀，以割其鼻，曰：妾已刑餘之人，殆可釋矣，王高其節，號曰高行。

yòu yuē: tài píng yù lǎn sì bǎi sì shí yǐn zuò huáng fǔ mì liè nǚ chuán, xià luó jìng, jǐng qí qī, xiāng dēng qī, liú zhǎng qīng qī, tóng. hàn zhōng zhào gāo yù lǎn zuò sōng. qī zhě, tóng jùn zhāng shì zhī nǚ yě, zì lǐ xiū, gū yán kù wú dào, xiǎo nù zé mà, dà nù zé fá, lǐ xiū gōng chéng, chū wú yùn sè, yǐn guò zì jiù, gū hòu zhī zhī, nǎi biàn yì, hòu jiā ài jìng, hòu gū jí bìng, qí nǚ lái shì, lín kùn, què nǚ yuē: wǒ kùn yǐ, jué mìng dāng zài xián fù zhī shǒu, fù qián bào chí nǎi jué, hòu jùn nèi zāo zéi, gāo sǐ jūn nán, lǐ xiū yǐ bì tú miàn, luàn tóu chēng tòng, huái dāo zài shēn, yì qì liè jué, zéi bù pò yě, shū fù jīn qí nián zhuàng, yù gèng jià zhī, lǐ xiū kāng kǎi, zhì sǐ wèi shì.
又曰：［《太平御覽》四百四十引作皇甫謐列女傳，下羅靜，景奇妻，相登妻，劉長卿妻，同。］漢中趙高［御覽作嵩。］妻者，同郡張氏之女也，字禮脩，姑嚴酷無道，小怒則罵，大怒則罰，禮脩恭承，初無慍色，引過自咎，姑後知之，乃變意，厚加愛敬，後姑疾病，其女來視，臨困，卻女曰：我困矣，絕命當在賢婦之手，婦前抱持乃絕，後郡內遭賊，高死君難，禮脩以碧塗面，亂頭稱痛，懷刀在身，意氣烈決，賊不迫也，叔父矜其年壯，欲更嫁之，禮脩慷慨，至死為誓。

yòu yuē: dān yáng luó jìng zhě, guǎng dé luó qín zhī nǚ yě, wèi tóng xiàn zhū kuàng suǒ pìn, hūn lǐ wèi chéng, qín yù bìng sàng méi, lín bǐ duàn jué, kuàng chù mào jīng yíng, xún fù bìng wáng, jìng gǎn qí yì, suì shì bù jià, yǒu yáng zuò zhě, duō jiāng rén zhòng, zì wǎng nà bì, jìng nǎi táo cuàn, zuò jié qí dì mèi, jìng jù wèi zuò suǒ hài, nǎi chū jiàn zhī yuē: shí gǎn zhū kuàng wèi qiè fù ér sǐ, shì yǐ tuō shēn wáng zhě, zì shì bù èr, xīn kǔ zhī rén, yuán jūn āi ér shě zhī, rú qí bù rán, qǐng shǒu zhī yǐ sǐ, nǎi shě zhī.
又曰：丹陽羅靜者，廣德羅勤之女也，為同縣朱曠所聘，昏禮未成，勤遇病喪沒，鄰比斷絕，曠觸冒經營，尋復病亡，靜感其義，遂誓不嫁，有楊祚者，多將人眾，自往納幣，靜乃逃竄，祚劫其弟妹，靜懼為祚所害，乃出見之曰：實感朱曠為妾父而死，是以託身亡者，自誓不貳，辛苦之人，原君哀而舍之，如其不然，請守之以死，乃舍之。

yòu yuē: shǔ jǐng qí qī zhě, luó shì zhī nǚ, zì gòng luó, qí wáng wú sì, gòng luó zhuān xīn gōng yǎng, fù qīng yǐ xǔ tóng jùn zǎi shī, gòng luó yǔ fù shū, chén qí qíng zhì, lì nián bù guī, hòu qīng shòu yuǎn shǐ, shī bái zhōu, gào xiàn, fā qiǎn gòng luó, gòng luó nǎi yóu jìng dào, yì zhōu bái sù, yán yì kāng kǎi, qǐng sǐ bù cóng, zhōu jiā ér xǔ yān.
又曰：蜀景奇妻者，羅氏之女，字貢羅，奇亡無嗣，貢羅專心供養，父青以許同郡宰詩，貢羅與父書，陳其情志，歷年不歸，後青受遠使，詩白州，告縣，發遣貢羅，貢羅乃由徑道，詣州白訴，言意慷慨，請死不從，州嘉而許焉。

yòu yuē: jiān wèi xiāng dēng qī zhě, míng dù, shì dēng yī nián ér guǎ, shǒu lìng wú hòu, yīn rù wèn dù, dù yǐn dāo jié fā, xiàn zhǎng lì fù qiǎn méi jiè, dù yuē: qián yǐ duàn fà, wèi zhī biǎo xīn, hé wù fù yǒu sī yán zāi, yù qǔ dāo gē bí, zuǒ yòu jiù zhǐ.
又曰：犍為相登妻者，名度，適登一年而寡，守令吳厚，因入問度，度引刀截發，縣長吏復遣媒介，度曰：前已斷髮，謂之表心，何誤復有斯言哉，欲取刀割鼻，左右救止。

yòu yuē: pèi jùn liú zhǎng qīng qī zhě, shēng yī nán, zì yù, yù wǔ suì ér zhǎng qīng zú, jù jiàn bàng tài píng yù lǎn sì bǎi sì shí zuò yòu. jià, jì bù guī níng, xiōng dì shí wǎng, fáng jiàn yuǎn yí, yán bù jí wài, yù nián shí wǔ sǐ, nǎi yuán dāo gē ěr, míng jǐ bù èr, zài sàng cè zhě, wú bù gǎn shāng.
又曰：沛郡劉長卿妻者，生一男，字玉，玉五歲而長卿卒，懼見謗［《太平御覽》四百四十作誘。］嫁，既不歸寧，兄弟時往，防漸遠疑，言不及外，玉年十五死，乃援刀割耳，明己不二，在喪側者，無不感傷。

yòu yuē: běn tiáo tài píng yù lǎn sān bǎi liù shí qī yǐn, zuò liè nǚ hòu chuán. yòu yǔ xià xǔ shēng qī tiáo, tóng jiàn yù lǎn sì bǎi sì shí yǐn, zhǐ zuò liè nǚ chuán, dāng jūn chū huáng fǔ mì shū. wú sūn qí qī zhě, guǎng líng fàn shèn nǚ, míng jī, nián shí bā, pèi qí yī nián ér qí wáng, shèn yǐ jī shǎo guǎ wú zi, yíng hái qí jiā, jī bù kěn guī, yíng zhě yǐ fù mǔ mìng pò zhī, jī suì cāo dāo, gē ěr jí bí yuē: fù yíng wǒ zhě, bù guò yǐ wǒ nián shào ér sè měi, jīn yǐ cán yǐ, xíng jiāng yān rú, yú shì yíng zhě kōng fǎn.
又曰：［本條《太平御覽》三百六十七引，作列女後傳。又與下許昇妻條，同見御覽四百四十引，只作列女傳，當均出皇甫謐書。］吳孫奇妻者，廣陵范慎女，名姬，年十八，配奇一年而奇亡，慎以姬少寡無子，迎還其家，姬不肯歸，迎者以父母命迫之，姬遂操刀，割耳及鼻曰：父迎我者，不過以我年少而色美，今已殘矣，行將焉如，於是迎者空反。

yòu yuē: guǎng hàn liào bó qī zhě, tóng jùn duàn shì zhī nǚ, míng jì pèi, xìng cōng mǐn, dá yú shī shū, jìn tuì xián xiá, fù mǔ jiāng yǒu suǒ xǔ, jì pèi yuē: liáng gāo xíng gē bí gào chéng, yǐ quán qí jié, qiú shēng hài rén, rén zhě bù wèi, jì pèi shēng jiàn lǐ yì, qǐ dú shǐ gǔ rén shàn míng zāi, zuò shī sān zhāng, yǐ fěng fù mǔ, nǎi yuán dāo duàn zhǐ.
又曰：廣漢廖伯妻者，同郡段氏之女，名紀配，性聰敏，達於詩書，進退閒暇，父母將有所許，紀配曰：梁高行割鼻告誠，以全其節，求生害仁，仁者不為，紀配生見禮義，豈獨使古人擅名哉，作詩三章，以諷父母，乃援刀斷指。

yòu yuē: wú xǔ shēng qī zhě, lǚ shì zhī nǚ, míng róng, shēng yóu dàn bó xì, bù zhì cāo xíng, róng gōng qín jiā yè, yǐ yǎng qí gū, quàn shēng xué wèn, wèi cháng bù chuí lèi ér yán, róng fù jí shēng, hū róng, yù gǎi jià zhī, róng yuē: mìng zhī suǒ zāo, yì wú lí èr, zhōng bù kěn guī, shēng hòu gǎn huǐ, xún shī yuǎn xué, sì nián nǎi guī, suì zhì míng yù, wèi zhōu suǒ pì, yù jié bèi hài, róng shǒu rèn shā shēng zhě, yǐ shǒu hái jì.
又曰：吳許升妻者，呂氏之女，名榮，升游誕博戲，不治操行，榮躬勤家業，以養其姑，勸升學問，未嘗不垂淚而言，榮父疾升，呼榮，欲改嫁之，榮曰：命之所遭，義無離貳，終不肯歸，升後感悔，尋師遠學，四年乃歸，遂致名譽，為州所辟，遇劫被害，榮手刃殺升者，以首還祭。

yòu yuē: àn běn tiáo yì jiàn hòu hàn shū liè nǚ chuán, dāng yì chū huáng fǔ mì shū. hé nán zhēn yì zhě, lè yáng zǐ zhī qī, yáng zǐ chū xué, zhēn yì jié fā mài, yǐ gōng qí fèi, hòu yáng zǐ dé yí jīn yī bǐng, yǐ yǔ zhēn yì, zhēn yì yuē: qiè wén jūn zǐ bù yǐ lì wū xíng, yáng zǐ cán ér qì zhī, lín rén yù fàn zhēn yì ér jié qí gū, zhēn yì cāo dāo ér chū, lín rén yuē: cóng zhě kě, bù cóng zhě shā rǔ gū, zhēn yì yǎng tiān ér tàn, yǐ dāo wěn jǐng ér sǐ, tài shǒu yǐ dài fū lǐ zàng zhī, hào yuē zhēn yì.
又曰：［按本條亦見後漢書列女傳，當亦出皇甫謐書。］河南貞義者，樂羊子之妻，羊子出學，貞義截發賣，以供其費，後羊子得遺金一餅，以與貞義，貞義曰：妾聞君子不以利洿行，羊子慚而棄之，鄰人慾犯貞義而劫其姑，貞義操刀而出，鄰人曰：從者可，不從者殺汝姑，貞義仰天而嘆，以刀刎頸而死，太守以大夫禮葬之，號曰貞義。

yòu yuē: tài píng yù lǎn sì bǎi sì shí yī yǐn zuò huáng fǔ mì liè nǚ chuán. liú zi zhí qī zhě, hàn mò rǎo rǎng, suí fū zhī cóng fù, kè jū yù zhāng, cóng fù yǔ zéi jiāo tōng, jùn shōu zú zhī, qī nián shào yǒu sè, tài shǒu kè qǐng yǐ wèi qī, shǒu sǐ bù cóng, yǐ hái tài shǒu, fù lì shā zhī, lín sǐ yán sè bù biàn, kǒu wú yuàn yán, jùn lì jí kè lián, gèng hái jiù qǐng miǎn, jì dé huó, nǎi zì gē ěr, jiǔ zhī, tài shǒu wén qí fū zài, suì hái qí qī.
又曰：［《太平御覽》四百四十一引作皇甫謐列女傳。］留子直妻者，漢末擾攘，隨夫之從父，客居豫章，從父與賊交通，郡收族之，妻年少有色，太守客請以為妻，守死不從，以還太守，付吏殺之，臨死顏色不變，口無怨言，郡吏及客憐，更還救請免，既得活，乃自割耳，久之，太守聞其夫在，遂還其妻。

yòu yuē: tài píng yù lǎn wǔ bǎi yǐn zuò liè nǚ hòu chuán. huì jī dí sù zhě, dí shì zhī nǚ yě, shòu pìn, wèi jí pèi shì, zāo luàn, zéi yù fàn zhī, lín zhī yǐ rèn, yuē: bù cóng zhě, jīn jí sǐ yǐ, sù yuē: wǒ kě dé ér shā, bù kě dé ér rǔ, zéi suì shā sù.
又曰：［《太平御覽》五百引作列女後傳。］會稽翟素者，翟氏之女也，受聘，未及配適，遭亂，賊欲犯之，臨之以刃，曰：不從者，今即死矣，素曰：我可得而殺，不可得而辱，賊遂殺素。

shī jìn fù xuán qiū hú shī yuē: qiū hú nà lìng shì, sān rì huàn tā xiāng, jiǎo jiǎo jié fù zī, líng líng shǒu kōng fáng, yàn miǎn bù zhōng xī, bié rú cān yǔ shāng, jīng chéng chí wàn lǐ, jì zhì liǎng xiāng wàng, xíng rén yuè lìng yán, jiè xī cǐ shù bàng, yán yǐ féng qīng yù, suì xià huáng jīn zhuāng.
【詩】晉傅玄秋胡詩曰：秋胡納令室，三日宦他鄉，皎皎潔婦姿，泠泠守空房，嬿娩不終夕，別如參與商，精誠馳萬里，既至兩相忘，行人悅令顏，借息此樹傍，言以逢卿喻，遂下黃金裝。

sòng yán yán zhī qiū hú shī yuē: yàn jū wèi jí hǎo, liáng rén gù yǒu wéi, tuō jīn qiān lǐ wài, jié shòu dēng wáng jī, jiè tú zài mèi dàn, zuǒ yòu lái xiāng yī, cán yuè guān shí xiá, sāng yě duō jīng guò, jiā rén cóng suǒ wù, yǎo tiǎo yuán gāo kē, qīng chéng shuí bù gù, mǐ jié tíng zhōng ā, nán jīn qǐ bù zhòng, liáo zì yì suǒ qīng, yì xīn duō kǔ diào, mì cǐ jīn yù shēng, rú hé jiǔ wèi bié, bǎi xíng qiān zhū jǐ, kuì bǐ xíng lù shī, gān zhī zhǎng chuān sì.
宋顏延之秋胡詩曰：燕居未及好，良人顧有違，脫巾千里外，結綬登王畿，戒徒在昧旦，左右來相依，蠶月觀時暇，桑野多經過，佳人從所務，窈窕援高柯，傾城誰不顧，弭節停中阿，南金豈不重，聊自意所輕，義心多苦調，密此金玉聲，如何久為別，百行愆諸己，愧彼行露詩，甘之長川涘。

zàn jìn zuǒ jiǔ pín bān jié yú zàn yuē: xún xún bān nǚ, gōng ràng qiān xū, cí niǎn jìn xián, biàn zhù lǐ wū, xíng tú dān qīng, míng móu fán yú.
【贊】晉左九嬪班婕妤贊曰：恂恂班女，恭讓謙虛，辭輦進賢，辯祝理誣，形圖丹青，名侔樊虞。

yòu mèng kē mǔ zàn yuē: zōu mǔ shàn dǎo, sān xǐ chéng jiào, lín zhǐ xiáng xù, zǔ dòu shì xiào, duàn zhī jī zǐ, guǎng yǐ fén ào, cōng dá zhī lǐ, fū shù shèng dào.
又孟軻母贊曰：鄒母善導，三徙成教，鄰止庠序，俎豆是效，斷織激子，廣以墳奧，聰達知禮，敷述聖道。

yòu kuáng jiē yú qī zàn yuē: jiē yú gāo jié, huái dào héng yáo, qī yì bīng qīng, tóng wèi xuán zhāo, yí sú róng jīn, zhì yuǎn shén liáo.
又狂接輿妻贊曰：接輿高絜，懷道行謠，妻亦冰清，同味玄昭，遺俗榮津，志遠神遼。

yòu jīng wǔ wáng fū rén dèng màn zàn yuē: tiān dào è yíng, jí shù zé wēi, miǎo zāi dèng màn, xīn yìng huò jǐ, dǔ zhào tàn wáng, kǎo dé zhī shuāi, xián zhì zhuō shū, miǎo zāi nán zhuī.
又荊武王夫人鄧曼贊曰：天道惡盈，極數則微，邈哉鄧曼，心暎禍幾，睹兆嘆亡，考德知衰，賢智卓殊，邈哉難追。

yòu qí qǐ liáng qī zàn yuē: zāo mìng bù gǎi, féng shí xiǎn tún, fū zú jǔ chǎng, jiāo diào bù bīn, āi bēng gāo chéng, sù qíng qióng mín, suì fù zī chuān, tuō qū qīng jīn.
又齊杞梁妻贊曰：遭命不改，逢時險屯，夫卒莒場，郊吊不賓，哀崩高城，訴情穹旻，遂赴淄川，託軀清津。

yòu qí yì jì mǔ zàn yuē: shèng jiào xuán huà, lǐ guì xìn chéng, zhì zāi jì mǔ, xíng hé diǎn jīng, bù yí sù nuò, yì gē sī qíng, biǎo dé lái yì, chuí zé hòu shēng.
又齊義繼母贊曰：聖教玄化，禮貴信誠，至哉繼母，行合典經，不遺宿諾，義割私情，表德來裔，垂則後生。

yòu lǔ jìng jiāng zàn yuē: miǎo yǐ jìng jiāng, hán dé zhī yīng, yú xíng zé gāo, yú lǐ sī míng, chuí xùn yú zōng, lì fā qí shēng, xuān ní sān tàn, wàn dài yí xīn.
又魯敬姜贊曰：邈矣敬姜，含德之英，於行則高，於理斯明，垂訓於宗，厲發奇聲，宣尼三嘆，萬代遺馨。

jìn tāo niǔ àn dāng zuò niǔ tāo, xiáng xià jiàn huán fū rén shū. mǔ sūn shì gōng sūn fū rén xù zàn yuē: fū rén xìng gōng sūn shì, huì jī shàn rén yě, fū rén zī sān líng zhī chún yì, dàn huá zōng zhī chéng cuì, qí lǎng zhào yú tiáo chèn, sì jiào chéng yú ruò jī, cí ēn wēn gōng, xíng yǒu qiū shuāng zhī jié, zhī xīn zhì jié, xìng tóng qīng chūn zhī hé, dūn yuè xiàn zhāng, dòng zūn lǐ guī, jū shì zé dào qí shī shì, yǒu xíng zé dé pèi nǚ yí, lǐ fú yǒu yíng, biān dòu wú què, yī yú fū rén, tiān zī tè tǐng, xíng gāo bīng jié, cāo yǔ shuāng zhěng, xìng yáng lán fāng, dé zhèn yù yǐng, yī bǐ qióng lín, qí hàn yǒu jí, zhǎn bǐ shuò yuàn, hán dé lái jī, dòng yǔ lǐ yóu, jìng yǐ yì lì.
晉滔鈕［按當作鈕滔，詳下薦環夫人書。］母孫氏公孫夫人序贊曰：夫人姓公孫氏，會稽剡人也，夫人資三靈之淳懿，誕華宗之澄粹，奇朗照於齠齔，四教成於弱笄，慈恩溫恭，行有秋霜之潔，祗心制節，性同青春之和，敦悅憲章，動遵禮規，居室則道齊師氏，有行則德配女儀，禮服有盈，籩豆無闕，猗歟夫人，天姿特挺，行高冰絜，操與霜整，性揚蘭芳，德振玉穎，猗彼瓊林，奇翰有集，展彼碩媛，含德來緝，動與禮游，靜以義立。

bēi jìn zhāng lín chén fū rén bēi yuē: fū rén xìng xú, wú jùn jiā xìng rén yě, fū rén shǎo yīng líng cuì, dàn zī shū zhēn, cōng zhé míng mǐn, wēn gōng róu shùn, tǐ rén zú yǐ zhǎng rén, jiā dé zú yǐ hé lǐ, gōng shùn bù suí qí xīn, míng liè shí bèi qí tǐ, ruò fú róu huì qīng shùn, zhōng hé shèng shàn, fù dé jì bèi, mǔ dào yì jiàn, zhì lì bīng yù, jué dé mí xiǎn, mǐ mǐ qí cāo, yì yì qí rén, míng jǐng nèi yìng, lǎng jié wài xīn, fāng huī fēng mài, shū shèn qí shēn.
【碑】晉張林陳夫人碑曰：夫人姓徐，吳郡嘉興人也，夫人少膺靈粹，誕茲淑貞，聰哲明敏，溫恭柔順，體仁足以長人，嘉德足以合禮，恭順不隋其心，明烈寔備其體，若夫柔惠清順，中和聖善，婦德既備，母道亦踐，志厲冰玉，厥德靡顯，靡靡其操，翼翼其仁，明景內暎，朗節外新，芳徽風邁，淑慎其身。

shū jìn niǔ yuán é jūn, jù míng běn gǎi, àn jìn shū jiǔ shí liù yú tán mǔ sūn shì chuán, zú shì dìng fū rén, cǐ dāng shì yǔ yú tán mǔ shū, niǔ tāo jìn sōng yáng lìng, jiàn suí shū jīng jí zhì jí bù. tāo mǔ yǔ yú dìng fū rén jiàn huán fū rén shū yuē: qióng wén xìng xián chóng dé, shèng zhǔ lìng diǎn, jīng shàn biǎo cāo, yǒu bāng shèng wù, fú jiàn zú zǔ wú guó wáng mín fù chūn sūn yàn qī huán, shǎo lì lìng jié, fú yīng dào jiào, dǎi shì sūn shì, kè jū fù zhí, zōng yīn yǒu shēng, fèng lǐ wèi zhōu, yàn mǔ sàng yǔn, sàng yǔn bàn nián, yàn yǎn wáng méi, huán lǜ lǐ fèng zhōng, kàng yì míng jié, qīng jié sī chǎn, yǐ gōng zàng sòng, lǐ fú jì zhōng, qián wú lì zi, jiā yù gǎi jiào, shì ér bù xǔ.
【書】晉鈕［原訛鈞，據明本改，按晉書九十六虞潭母孫氏傳，卒諡定夫人，此當是與虞潭母書，鈕滔晉松陽令，見隋書經籍志集部。］滔母與虞定夫人薦環夫人書曰：瓊聞興賢崇德，聖主令典，旌善表操，有邦盛務，伏見族祖吳國亡民富春孫彥妻環，少厲令節，服膺道教，逮適孫氏，恪居婦職，宗姻有聲，奉禮未周，彥母喪殞，喪殞半年，彥奄亡沒，環率禮奉終，抗義明節，傾竭私產，以供葬送，禮服既終，前無立子，家欲改醮，誓而不許。

jiě jìn zhàn fāng shēng shàng zhēn nǚ jiě yuē: fú jiàn xī dào xiàn zhì xià lǐ lóng lián, nián shǐ ruò jī, chū shì pí shì, wèi yú bàn nián, xù jīng yǔn méi, jīng xiōng dì sān rén, xiāng xún diāo luò, wài mí qī gōng zhī qīn, nèi jué yìn sì zhī jì, lián huò qí fù mǔ zhī zī, gōng qīn jī zhù zhī qín, shù nián zhī jiān, sān sàng jù jǔ, sì jié zhēng cháng, yú jīn bù chuò, zhì cún fěi shí zhī gù, xíng wú piàn yán zhī diàn, xián liáng lǚ pìn, shì ér fú xǔ, shǒu jié qióng jū, yú jīn wǔ shí yú nián yǐ, xiáng guān zhī yí liè, jù yǒu tuō wén. shū yú jì chuán zhě, huò huǐ fà fū zhī tǐ, yǐ jué qiú zhě zhī wàng, huò zì jīng gōu zhōng, gǒu quán bù duó zhī zhì, suī cāo cún ér shēn wáng, xíng lì ér xíng kuī, guǎ néng jiān quán qí dào, shǐ zhōng ruò sī zhě yě, lián gài cǎo lái zhī fù rén ěr, shēng yú yōu gǔ zhī zhōng, zhǎng yú huāng zhēn zhī xià, mù bù jiàn chǐ sù zhī wén, ěr bù wén jīn gǔ zhī shuō, shī xīn lǜ jǐ, dǎo zī sì dé, yì kě wèi bǐng líng shān yuè, zì rán tiān zhī zhě yǐ, ér tóng guǎn wèi huī, lìng wèn bù zhāng, fēi suǒ yǐ biǎo xián chóng shàn, jī yáng zhēn fēng yě.
【解】晉湛方生上貞女解曰：伏見西道縣治下里龍憐，年始弱笄，出適皮氏，未逾半年，婿京殞沒，京兄弟三人，相尋凋落，外靡期功之親，內絕胤嗣之繼，憐貨其父母之資，躬親機杼之勤，數年之間，三喪俱舉，四節蒸嘗，於今不輟，志存匪石之固，行無片言之玷，賢良屢聘，誓而弗許，守節窮居，於今五十餘年矣，詳觀之遺烈，［句有脫文。］書於記傳者，或毀髮膚之體，以絕求者之望，或自經溝中，苟全不奪之志，雖操存而身亡，行立而形虧，寡能兼全其道，始終若斯者也，憐蓋草萊之婦人耳，生於幽谷之中，長於荒榛之下，目不見尺素之文，耳不聞今古之說，師心率己，蹈茲四德，抑可謂稟靈山嶽，自然天知者矣，而彤管未揮，令問不彰，非所以表賢崇善，激揚貞風也。

lǎo
◇老

shuō wén yuē: lǎo, kǎo yě, qī shí yuē qí, bā shí yuē dié, jiǔ shí yuē mào.
《說文》曰：老，考也，七十曰耆，八十曰耋，九十曰耄。

shì míng yuē: jiǔ shí yuē tái bèi, huò yuē huáng gǒu, huò yuē dòng lí, huò yuē ní chǐ, huò yuē méi shòu.
《釋名》曰：九十曰鮐背，或曰黃耇，或曰凍梨，或曰鯢齒，或曰眉壽。

yì yuē: kū yáng shēng tí, lǎo fū dé qí nǚ qī.
《易》曰：枯楊生荑，老夫得其女妻。

shàng shū yuē: wǔ fú, yī yuē shòu.
《尚書》曰：五福，一曰壽。

lǐ jì yuē: bǎi nián yuē qī yí.
《禮記》曰：百年曰期頤。

yòu yuē: fán yǎng lǎo, yǒu yú shì yǐ yàn lǐ, xià hòu shì yǐ xiǎng lǐ, yīn rén yǐ shí lǐ, zhōu rén xiū ér jiān yòng zhī.
又曰：凡養老，有虞氏以燕禮，夏后氏以饗禮，殷人以食禮，周人脩而兼用之。

yòu yuē: liù shí yǎng yú guó, qī shí yǎng yú xué, bā shí bài jūn mìng, yī zuò zài zhì.
又曰：六十養於國，七十養於學，八十拜君命，一坐再至。

yòu yuē: wǔ shí shǐ shuāi, liù shí fēi ròu bù bǎo, qī shí fēi bó bù nuǎn.
又曰：五十始衰，六十非肉不飽，七十非帛不暖。

yòu yuē: wǔ shí zhàng yú jiā, liù shí zhàng yú xiāng, qī shí zhàng yú guó, bā shí zhàng yú cháo.
又曰：五十杖於家，六十杖於鄉，七十杖於國，八十杖於朝。

máo shī yuē: zhí zi zhī shǒu, yǔ zi xié lǎo.
《毛詩》曰：執子之手，與子偕老。

yòu yuē: zhuó yǐ dà dǒu, yǐ qí huáng gǒu, huáng gǒu tái bèi, yǐ yǐn yǐ yì.
又曰：酌以大斗，以祈黃耇，黃耇鮐背，以引以翼。

zuǒ chuán yuē: zhú zhī wǔ duì zhèng bó yuē: chén zhī zhuàng yě, yóu bù rú rén, jīn lǎo yǐ, wú néng wèi, shì jù yóu shuō piān.
《左傳》曰：燭之武對鄭伯曰：臣之壯也，猶不如人，今老矣，無能為，［事具遊說篇。］

yòu yuē: jìn dào dài fū tài píng yù lǎn sān bǎi bā shí sān zuò fū rén. shí yú rén, jiàng xiàn rén huò nián zhǎng yǐ, shǐ wèn zhī nián, yuē: chén xiǎo rén yě, bù zhī jì nián, chén shēng zhī suì, zhēng yuè jiǎ zǐ shuò, sì bǎi yǒu sì shí wǔ jiǎ zǐ yǐ, qí nián yù lǎn zuò jì. yú jīn sān zhī yī yě, shǐ wèn zhū shī kuàng, yuē: qī shí sān yǐ.
又曰：晉悼大夫［《太平御覽》三百八十三作夫人。］食輿人，絳縣人或年長矣，使問之年，曰：臣小人也，不知紀年，臣生之歲，正月甲子朔，四百有四十五甲子矣，其年［御覽作季。］於今三之一也，使問諸師曠，曰：七十三矣。

lùn yǔ chèn yuē: yáo shùn yóu shǒu shān, guān hé zhǔ, nǎi yǒu wǔ lǎo yóu hé zhǔ, yuē: hé tú jiāng fú, wǔ lǎo fēi wèi liú xīng, shàng rù mǎo.
《論語讖》曰：堯舜游首山，觀河渚，乃有五老遊河渚，曰：河圖將浮，五老飛為流星，上入昴。

guó yǔ yuē: xī wèi wǔ gōng nián jiǔ shí yǒu wǔ, jǐng yú guó yuē: gǒu zài cháo zhě, wú wèi wǒ lǎo mào ér shě wǒ yě, bì gōng kè yú cháo, zhāo xī yǐ jǐng jiè wǒ, wén yī èr zhī yán, bì sòng zhì ér nà zhī, yǐ xùn dǎo wǒ.
《國語》曰：昔衛武公年九十有五，警於國曰：苟在朝者，無謂我老耄而舍我也，必恭恪於朝，朝夕以警戒我，聞一二之言，必誦志而納之，以訓導我。

zhōu shū yuē: wén wáng zhào tài zǐ fā yuē: wū hū, wǒ shēn lǎo yǐ, wú yǔ rǔ, wǒ suǒ bǎo yǔ shǒu, shǒu zhī zāi, chuán zhī zǐ sūn, shì jù dì wáng bù.
《周書》曰：文王召太子發曰：嗚呼，我身老矣，吾語汝，我所保與守，守之哉，傳之子孫，［事具帝王部。］

shàng shū zhōng hòu yuē: qí huán gōng fēng chán, wèi guǎn zhòng yuē: guǎ rén rì mù, zhòng fù nián ài.
《尚書·中候》曰：齊桓公封禪，謂管仲曰：寡人日暮，仲父年艾。

shī zǐ yuē: tāng wèn yī yǐn yuē: shòu kě wèi yé, yī yǐn yuē: wáng yù zhī zé kě wèi, fú yù zé bù kě wèi yě.
《尸子》曰：湯問伊尹曰：壽可為耶，伊尹曰：王欲之則可為，弗欲則不可為也。

mèng zǐ yuē: bó yí bì zhòu, jū běi hǎi zhī bīn, wén wén wáng zuò, xìng yuē: hé guī hū lái, wú wén xī bó shàn yǎng lǎo zhě, tài gōng bì zhòu, jū dōng hǎi zhī bīn, wén wén wáng zuò, xìng yuē: hé guī hū lái, wú wén xī bó shàn yǎng lǎo zhě, èr lǎo zhě, tiān xià zhī dà lǎo yě.
《孟子》曰：伯夷避紂，居北海之濱，聞文王作，興曰：盍歸乎來，吾聞西伯善養老者，太公避紂，居東海之濱，聞文王作，興曰：盍歸乎來，吾聞西伯善養老者，二老者，天下之大老也。

zhàn guó cè yuē: xī zhě qín wèi wèi yǔ guó, qí chǔ yuē gōng wèi, wèi shǐ rén qiú jiù yú qín, guān gài xiāng wàng, qín jiù bù chū, wèi rén yǒu táng qiě zhě, nián jiǔ shí yú, wèi wèi wáng yuē: lǎo chén qǐng xī shuō qín, lìng bīng chū, kě hū, yuē: jìng nuò, suì yuē chē qiǎn zhī, qiě shuō qín wáng, qín wáng suì fā bīng jiù zhī.
《戰國策》曰：昔者秦魏為與國，齊楚約攻魏，魏使人求救於秦，冠蓋相望，秦救不出，魏人有唐且者，年九十餘，謂魏王曰：老臣請西說秦，令兵出，可乎，曰：敬諾，遂約車遣之，且說秦王，秦王遂發兵救之。

shǐ jì yuē: qín shǐ wáng wèi wáng jiǎn yuē: jiāng jūn lǎo yǐ, hé qiè yě.
《史記》曰：秦始王謂王翦曰：將軍老矣，何怯也。

yòu yuē: wǔ dì shǐ shǐ, shù bó jiā bì, ān chē sì mǎ, yíng shēn gōng, zhì jiàn tiān zǐ, tiān zǐ wèn zhì luàn shì, shēn gōng shí yǐ nián bā shí yú yǐ.
又曰：武帝使使，束帛加璧，安車駟馬，迎申公，至見天子，天子問治亂事，申公時已年八十餘矣。

yòu yuē: fú shēng, qín bó shì, xiào wén yù qiú zhì shàng shū, tiān xià wú yǒu, wén fú shēng néng zhì, yù zhào zhī, shì shí fú shēng lǎo bù néng xíng, zhào cháo cuò wǎng shòu zhī.
又曰：伏生，秦博士，孝文欲求治尚書，天下無有，聞伏生能治，欲召之，是時伏生老不能行，詔晁錯往受之。

hán shī wài chuán yuē: qí huán gōng jiàn mǔ qiū rén yuē: sǒu nián jǐ hé, duì yuē: chén nián bā shí sān yǐ, gōng yuē: měi zāi shòu yě.
《韓詩外傳》曰：齊桓公見畝丘人曰：叟年幾何，對曰：臣年八十三矣，公曰：美哉壽也。

yòu yuē: chǔ qiū xiān shēng, bèi suō dài suǒ, jiàn mèng cháng jūn, mèng cháng jūn yuē: xiān shēng lǎo yǐ, chūn qiū gāo yǐ, duō yí wàng yǐ, hé yǐ jiào wén, xiān shēng yuē: è jiāng wǒ shǐ ér lǎo zāi, shǐ wǒ tóu shí bá jù hū, zhuī chē fù mǎ hū, wú zé jiāng sǐ, hé xiá lǎo zāi, jiāng shǐ wǒ shēn jì ér yuǎn móu hū, shè jīng shén ér jué xián yí, wú nǎi shǐ zhuàng yǐ, hé lǎo zhī yǒu.
又曰：楚丘先生，被蓑帶索，見孟嘗君，孟嘗君曰：先生老矣，春秋高矣，多遺忘矣，何以教文，先生曰：惡將我使而老哉，使我投石拔距乎，追車赴馬乎，吾則將死，何暇老哉，將使我深計而遠謀乎，設精神而決嫌疑，吾乃始壯矣，何老之有。

shuō yuàn yuē: chǔ wén wáng fá zhèng, shǐ wáng zǐ gé zi lù chē, èr zi chū yóu, lǎo rén zài běn cóng qǐ yān, bù yǔ, bó ér duó zhī běn.
《說苑》曰：楚文王伐鄭，使王子革子露車，二子出遊，老人載畚從乞焉，不與，搏而奪之畚。

hàn shū yuē: féng táng yǐ lǎo wèi láng, wén dì niǎn guò, wèn yuē: fù lǎo hé zì wèi láng.
《漢書》曰：馮唐以老為郎，文帝輦過，問曰：父老何自為郎。

yòu yuē: zhāng cāng kǒu zhōng wú chǐ, yǐn rǔ, qī qiè yǐ bǎi shù, céng yùn zhě bù fù xìng, nián bǎi yú suì nǎi zú.
又曰：張蒼口中無齒，飲乳，妻妾以百數，曾孕者不復幸，年百餘歲乃卒。

yòu yuē: zhāng ān shì jiàn sū wǔ míng xí gù shì, fèng shǐ bù rǔ, xuān dì yǐ wǔ zhe jié lǎo chén, lìng cháo shuò wàng, hào chēng jì jiǔ.
又曰：張安世薦蘇武明習故事，奉使不辱，宣帝以武著節老臣，令朝朔望，號稱祭酒。

dōng guān hàn jì yuē: mǎ yuán nián liù shí èr, qǐng jī wǔ xī mán, dì mǐn qí lǎo, wèi xǔ, yuán yuē: chén shàng néng bèi jiǎ shàng mǎ, dì lìng shì zhī, yuán jù ān gù xì, yǐ shì kě yòng, dì xiào yuē: jué shuò zāi shì wēng, suì qiǎn yuán, shì jù wǔ bù jiāng shuài piān.
《東觀漢記》曰：馬援年六十二，請擊五溪蠻，帝愍其老，未許，援曰：臣尚能被甲上馬，帝令試之，援據鞍顧盻，以示可用，帝笑曰：矍鑠哉是翁，遂遣援，［事具武部將帥篇。］

xù hàn shū yuē: mín nián qī shí zhě, shòu zhī yǐ yù zhàng, bù zhī yǐ mí zhōu, yù zhàng zhǎng jiǔ chǐ, duān jiū shì, jiū, bù yē zhī niǎo yě, yù lǎo rén bù yē yě.
《續漢書》曰：民年七十者，授之以玉杖，餔之以糜粥，玉杖長九尺，端鳩飾，鳩，不噎之鳥也，欲老人不噎也。

yòu yuē: zhòng qiū cí lǎo rén xīng yú guó nán jiāo.
又曰：仲秋祠老人星於國南郊。

shén xiān chuán yuē: huái nán wáng ān hǎo dào shù, bā gōng yì mén, mén zhě jiàn chuí bái, bù jìn, bā gōng jiē huà chéng tóng zǐ, sè rú táo huā, mén lì bái wáng, wáng yíng zhī, dēng sī xiān zhī tái, bā gōng hái chéng lǎo rén, shòu zhī yào dào.
《神仙傳》曰：淮南王安好道術，八公詣門，門者見垂白，不進，八公皆化成童子，色如桃花，門吏白王，王迎之，登思仙之台，八公還成老人，授之要道。

shì shuō yuē: gù yuè yǔ jiǎn wén tóng nián ér zǎo bái, jiǎn wén wèn yuē: qīng hé yǐ xiān lǎo, dá yuē: pú liǔ zhī zī, wàng qiū ér luò, sōng bǎi zhī zī, lóng dōng zhuǎn mào.
《世說》曰：顧悅與簡文同年而早白，簡文問曰：卿何以先老，答曰：蒲柳之姿，望秋而落，松柏之姿，隆冬轉茂。

lài xiāng jì yuē: lǎo dān jì qí nián jì, shí yǐ yī bǎi yú, dān wú lǎo mào zhī mào yě.
《瀨鄉記》曰：老聃計其年紀，時已一百餘，聃無老耄之貌也。

shù yì jì yuē: yǐn xióng nián jiǔ shí, zuǒ bìn shēng jué, zhǎng cùn bàn.
《述異記》曰：尹雄年九十，左鬢生角，長寸半。

shī wèi yīng qú shī yuē: gǔ yǒu háng dào rén, mò shàng jiàn sān sǒu, nián gè bǎi yú suì, xiāng yǔ chú hé yǒu, zhù chē wèn sān sǒu, hé yǐ dé cǐ shòu.
【詩】魏應璩詩曰：古有行道人，陌上見三叟，年各百餘歲，相與鋤禾莠，住車問三叟，何以得此壽。

yòu xīn shī yuē: shǎo zhuàng miàn mù zé, zhǎng lǎo yán sè cū, cū chǒu rén suǒ è, bá bái zì xǐ sū.
又新詩曰：少壯麵目澤，長老顏色粗，粗醜人所惡，拔白自洗蘇。

wèi ruǎn yǔ shī yuē: bái fà suí zhì zhuì, wèi hán sī hòu yī, sì zhī yì xiè juàn, xíng bù yì shū chí, cháng kǒng shí suì jǐn, hún pò hū gāo fēi, zì zhī bǎi nián hòu, táng shàng shēng lǚ kuí, jìn zhāng zài shī yuē: qì lì jiàn shuāi sǔn, bìn fà zhōng yǐ hào, xī wèi chūn yuè huá, jīn wèi qiū rì cǎo.
魏阮瑀詩曰：白髮隨櫛墜，未寒思厚衣，四支易懈倦，行步益疏遲，常恐時歲盡，魂魄忽高飛，自知百年後，堂上生旅葵，晉張載詩曰：氣力漸衰損，鬢髮終以皓，昔為春月華，今為秋日草。

jìn lù jī shī yuē: ruǎn yán shōu hóng ruǐ, xuán bìn tǔ sù huá, rǎn rǎn shì jiāng lǎo, duō duō nài lǎo hé.
晉陸機詩曰：軟顏收紅蕊，玄鬢吐素華，冉冉逝將老，咄咄奈老何。

liáng fàn tài shī yuē: zài shēng jìng hé yù, wèi yún shū yǐ lǎo, huá fā piāo cuì róng, kǔ lǜ qī huái bào, chóu xī shào nián shí, jiē yǐ guī dà zào.
梁范泰詩曰：在生竟何豫，未雲倏已老，華發飄悴容，苦慮棲懷抱，疇昔少年時，皆以歸大造。

liáng jiǎn wén dì shī yuē: xī lèi hóng lián cǎo, zì wán yuán é ruǎn, jù féng xiào běn gǎi. lù chí biān, jīn rú bái huá shù, hái bēi míng jìng qián.
梁簡文帝詩曰：昔類紅蓮草，自玩［原訛阮，據馮校本改。］淥池邊，今如白華樹，還悲明鏡前。

liáng kǒng dào lǎo shī yuē: shèng nián gē chuī rì, gù bù xī róng yí, yī zhāo shuāi xiǔ zhì, xīng xīng bái fà chuí.
梁孔燾老詩曰：盛年歌吹日，顧步惜容儀，一朝衰朽至，星星白髮垂。

biǎo liáng shěn yuē zhì shì biǎo yuē: tú yǐ sāng yú wú jǐ, shí zhì xíng jí, bù cháo zhī lǐ, hū zài jīn chén, shǐ fǎn shēn bì lú, dài zhōng qióng xiàng, chén yòu wén zhī, xuán chē sàn fā, qí lái jiù yǐ, xī guǎng dé qǐng hái, yì zài liàng lì, èr shū zhī zhǐ, jù yí hòu huǐ, shù nián yǐ lái, shāo jiù jǐn jié, qì lì shuāi hào, bù zì zhī chí, ruò méng tiān dì dà ēn, zào wù hóng shī, zhěng qí lóng mǎn zhī qiè, jiù qí hài yíng zhī zāi, pì bǐ rì zè, jiǎ róng zhōng cháo, chí chú xī jǐng, shǎo guān shèng huà, zhái rǎng guī quán, zì wú yún jǐ, qí rén yǎng zé, shì zhǐ cùn yīn.
【表】梁沈約致仕表曰：徒以桑榆無幾，時制行及，不朝之禮，忽在今辰，使反身敝廬，待終窮巷，臣又聞之，懸車散發，其來舊矣，昔廣德請骸，義在量力，二疏知止，懼貽後悔，數年以來，稍就盡竭，氣力衰耗，不自支持，若蒙天地大恩，造物洪施，拯其隆滿之切，救其害盈之災，譬彼日昃，假榮終朝，踟躕夕景，少觀盛化，宅壤歸泉，自無雲幾，祈仁仰澤，事止寸陰。

liáng wáng sēng rú wèi wéi yōng zhōu zhì shì biǎo yuē: yī dàn pān fù, suì wú yá xiàn, pái yún jiǎo hàn, fēi dài yì, lù lí chán zǔ, zhào zhuó pān qí, shòu shèn tuī gǔ, zhí guī fèng zhòu, biàn xiá shì yú gāo mén, gǎi xiǎo guān yú hóu fú, kuàng fù hái zhōu niǔ qí liù yìn, guī qí liè qí wǔ dǐng, cháng jù lún qīng zài jī, jī báo yōng gāo, qì fù wēi qīng, rén zhǐ guǐ kàn, lǎo yǔ nián bìng, jí suí shuāi jí, tú yáo chǐ jié, lòu pò zhōng míng, gāo chōng zhī jǐng yī xié, bù zhōu zhī fēng hū zhì, jūn huì xī yīn, shū shǐ wú jǐ, jǐn shùn cháo cǎi, piāo líng yǐ jí, yǎng zhū què ér yǎn tì, xiàng méng gǔ ér zì bēi, qǐ fù shì zhān gǒng mò, yǎng jiē zhōng gǔ, tǎng wéi gài wèi qīn, dōng yuè shāo zhù, jī rǎng gǔ fù, qí cì yóu duō.
梁王僧孺為韋雍州致仕表曰：一旦攀附，遂無涯限，排雲矯漢，飛□待翼，陸離蟬組，照灼潘旗，受脤推轂，執珪奉酎，變狹室於高門，改小冠於侯服，況復還周紐其六印，歸齊列其五鼎，常懼輪輕載積，基薄墉高，器覆危傾，人指鬼瞰，老與年並，疾隨衰及，塗遙齒截，漏迫鍾鳴，高舂之景一斜，不周之風忽至，菌蟪夕陰，倏駛無幾，堇蕣朝采，飄零已及，仰朱闕而掩涕，向濛谷而自悲，豈複式瞻拱默，仰接鍾鼓，儻帷蓋未親，東嶽稍駐，擊壤鼓腹，其賜猶多。

zhōu wáng póu wèi kù dí zhì zhì shì biǎo yuē: fǔ yīn fù qū, cāo zhōng zé wài, qīng shēn jǔ zhòng, lì dān sī bì, hé zhě, rì mù tú yuǎn, qián zhé suǒ yǐ gào guī, lòu jǐn zài chí, xī xián yǐ zhī zhī tuì, chén xú líng wèi wáng yí tóng zhì shì biǎo yuē: chǐ bō guī hǎi, héng tàn bù jū, jué huǒ wèi xīn, yóu bēi jiǎ xù, kuàng fù xīng huí rì báo, tōng rén yǒu qǐ lǎo zhī yán, zhōng míng lòu jǐn, qián shǐ yǒu yè xíng zhī jiè, wǔ líng dǐng zú, jiā chuán xuān miǎn, sì xìng xiāng hóu, róng yóu ēn zé, suī xū míng mí shí, shì guān fēi cái, nián lì fāng jiàng, suī bù néng cí tuì, jīn sān yuán zhào qìng, liù lǚ sī chūn, dé fèng wàn shòu zhī bēi, yù cān bǎi pì zhī lǐ, biàn shì cháo yī, jǐn zūn chū fú, fāng tóng kǒng guāng zhī zhàng, zài yóu hù tíng, guǎng dé zhī chē, fāng xuán sī guǎn.
周王裒為庫狄峙致仕表曰：俯音赴曲，操終則外，傾身舉重，力殫斯斃，何者，日暮途遠，前哲所以告歸，漏盡載馳，昔賢以之知退，陳徐陵為王儀同致仕表曰：尺波歸海，恆嘆不居，爝火為薪，猶悲假續，況復星回日薄，通人有乞老之言，鍾鳴漏盡，前史有夜行之誡，五陵鼎族，家傳軒冕，四姓鄉侯，榮由恩澤，雖虛名靡實，世官非才，年力方彊，雖不能辭退，今三元肇慶，六呂司春，得奉萬壽之杯，豫參百辟之禮，便釋朝衣，謹遵初服，方同孔光之杖，載游戶庭，廣德之車，方懸私館。

shū hòu hàn bān chāo shàng shū yuē: mán yí zhī sú, wèi zhuàng wǔ lǎo, chén chāo quǎn mǎ chǐ mào, cháng kǒng nián shuāi, yǎn hū jiāng pū, gū hún qì juān, zì yǐ shòu zhōng tún bù, chéng wú suǒ hèn, dàn yuán shēng rù yù mén guān, bù gǎn wàng fēng jiǔ quán jùn.
【疏】後漢班超上疏曰：蠻夷之俗，畏壯侮老，臣超犬馬齒耄，常恐年衰，奄忽僵仆，孤魂棄捐，自以壽終屯部，誠無所恨，但原生入玉門關，不敢望封酒泉郡。

yòu yuē: yòu yuē yǐ xià, míng běn wú, féng xiào běn yún, cǐ yī duàn sòng běn yǒu zhī, rán cí yì shí bù shǔ, yǔ yì bù kě jiě, jīn àn qí wén yì, gài fù míng shí, yí zì tā piān cuàn rù zhě, qí kǎo. qí chéng wú zhēng míng shí, fù yǐ yán xíng, jù kě yáng lún, shàng fāng wěi wǒ cháo jié, sōu cái rú mén, ruò qǔ huǒ yú suì, qiú yù yú kūn, qiě zhī rén zé zhé, yǒng shǐ bù xuān, xún hū yù zé rǔ chá hū dé, zhí qí shí zé míng shì yǐ yán, fū míng, shí zhī bīn, shí zhě míng lì, zhèng xiān xiū míng yǐ zé shí, yì zhēng yán ér kǎo xíng, jiǎ shǐ xián yú fēn jiū, shì fēi jiāo jìng, yòng shě bù zá yú xūn yóu, yán chī qǐ táo hū guī jiàn, ruò chóu lí zhǐ, xún zhì qí lìng, zé fù shuō gǎn yú yīn cōng, huān dōu mí yú yáo shèng, yuán fū wèi fēn táo bì, shàng hùn qí yú, yì dá rén kǒu, shēng xuān lù yú, zhà hǎo dān yǐ fēi sù, hǎn è zǐ zhī duó zhū, zhēng háng róng yú pán mù, zhǐ chè xiá yú jǐn yú, jí fū jǔ zhí cuò wǎng, xuē fán shěng wú, zhuǎn héng yòng xīn, jì bù wèi yú kuáng jié, qǔ xián shà, qiú zhì yòu móu yú zhì guǒ, xìn chuí gǒng ér yǎng chéng, yì xī wèi ér bù kě, yì qí gōng shù táo lǐ, jiǎ yì yuān luán, yǎng chūn xià ér yán yīn, miàn xié ér suì zhuǎn, rán hòu shí wú suǒ bì qí jī, míng wú suǒ nì qí duān, shì èr wù yě, tǎn rán kě guān.
又曰：［又曰以下，明本無，馮校本雲，此一段宋本有之，然辭義實不屬，語亦不可解，今按其文義，蓋賦名實，疑自他篇竄入者，俟考。］其誠無徵名實，賦以言行，具可揚倫，上方委我朝傑，搜材儒門，若取火於燧，求玉於昆，且知人則哲，永矢不諼，詢乎譽則汝察乎德，摭其實則明試以言，夫名，實之賓，實者名立，正先修名以責實，亦徵言而考行，假使賢愚紛糾，是非交競，用舍不雜於薰蕕，妍蚩豈逃乎龜鑑，若疇離祉，馴致其令，則傅說感於殷聰，驩兜迷於堯聖，原夫未分陶璧，尚混齊竽，議沓人口，聲喧路隅，乍好丹以非素，罕惡紫之奪朱，爭笐容於磻木，指徹瑕於瑾瑜，及夫舉直措枉，削繁省蕪，轉衡用心，既不畏於狂絜，取賢□廈，求智又侔於炙輠，信垂拱而仰成，亦奚為而不可，懿其恭樹桃李，假翼鵷鸞，仰春夏而延陰，面挾而遂轉，然後實無所蔽其跡，名無所匿其端，是二物也，坦然可觀。