strong lù shàng shū shàng shū lìng pú shè lì bù shàng shū shàng shū lì bù láng shì zhōng huáng mén shì láng sàn qí cháng shì gěi shì zhōng zhōng shū lìng zhōng shū shì láng biāo qí strong
錄尚書 尚書令 僕射 吏部尚書 尚書 吏部郎 侍中 黃門侍郎 散騎常侍 給事中 中書令 中書侍郎 驃騎
lù shàng shū
◇錄尚書
yīng shào hàn guān yí yuē: zhāng dì zhào yuē: sī kōng móu róng, diǎn zhí liù nián, qín láo bù dài, qí yǐ róng wèi tài wèi, lù shàng shū.
應劭《漢官儀》曰:章帝詔曰:司空牟融,典職六年,勤勞不怠,其以融為太尉,錄尚書。
yòu yuē: hé dì cè shū yuē: gù tài wèi dèng biāo, yuán gōng zhī zú, sān ràng mí gāo, hǎi nèi guī rén, wèi qún xián shǒu, qí yǐ biāo wèi tài wèi, lù shàng shū shì, bǎi guān zǒng jǐ yǐ tīng.
又曰:和帝策書曰:故太尉鄧彪,元公之族,三讓彌高,海內歸仁,為群賢首,其以彪為太尉,錄尚書事,百官總己以聽。
yòu yuē: shāng dì cè shū yuē: sī tú xú fáng, yǐ tái gé jī mì, shī zhèng mù shǒu, qí yǐ fáng wèi tài wèi, lù shàng shū shì, bǎi guān zǒng jǐ yǐ tīng.
又曰:殤帝策書曰:司徒徐防,以台閣機密,施政牧守,其以防為太尉,錄尚書事,百官總己以聽。
yòu yuē: chōng dì cè shū yuē: tài wèi zhào jùn, èr shì cháng diǎn jī héng, yǒu fěi shí bù èr qí xīn, dà sī nóng lǐ gù, gōng zú zhī miáo, zhōng zhēn bù huí, jīn yǐ jùn wèi tài fù, gù tài wèi, cān lù shàng shū shì.
又曰:沖帝策書曰:太尉趙峻,二世常典機衡,有匪石不貳其心,大司農李固,公族之苗,忠貞不回,今以峻為太傅,固太尉,參錄尚書事。
yòu yuē: líng dì cè shū yuē: gù tài wèi chén fān, zhōng liàng jiǎn è, yǒu bù tǔ rú zhī jié, sī tú hú guǎng, dūn dé yǔn yuán, wǔ shì cóng zhèng, jīn yǐ fān wèi tài fù, yǔ guǎng cān lù shàng shū shì.
又曰:靈帝策書曰:故太尉陳蕃,忠亮謇諤,有不吐茹之節,司徒胡廣,敦德允元,五世從政,今以蕃為太傅,與廣參錄尚書事。
wáng yǐn jìn shū yuē: jiǎ chōng wèi tài wèi, lù shàng shū, wǔ nián fá wú, wèi dà dū dū, wú píng, shàng qiǎn shì zhōng chéng xián kào láo, zēng yì bā qiān hù.
王隱《晉書》曰:賈充為太尉,錄尚書,五年伐吳,為大都督,吳平,上遣侍中程咸犒勞,增邑八千戶。
jìn zhōng xìng shū yuē: míng dì hòu yǔ shì, wèi huáng tài hòu, jiǔ yuè guǐ mǎo, huáng tài hòu lín cháo, zhì sī tú wáng dǎo, lù shàng shū shì.
《晉中興書》曰:明帝後庾氏,為皇太后,九月癸卯,皇太后臨朝,制司徒王導,錄尚書事。
shěn yuē sòng shū yuē: gāo zǔ yǒng chū sān nián, shàng shū lìng yáng zhōu cì shǐ xú xiàn zhī wèi sī kōng, lù shàng shū shì.
沈約《宋書》曰:高祖永初三年,尚書令揚州刺史徐羨之為司空,錄尚書事。
yòu yuē: xiào wǔ dì jí wèi, yǐ dà jiāng jūn jiāng xià wáng yì gōng wèi tài wèi, lù shàng shū shì.
又曰:孝武帝即位,以大將軍江夏王義恭為太尉,錄尚書事。
yòu yuē: zhū gōng lù shàng shū shì, gǔ zhì yě, wáng sù jiě shàng shū nà yú dà lù yuē: yáo nà shùn yú zūn xiǎn zhī guān, shǐ dà lù wàn jī zhī zhèng, àn hàn shì zhū lì, píng shàng shū zòu shì, hòu huò guāng yǐ dà sī mǎ dà jiāng jūn píng shàng shū shì.
又曰:諸公錄尚書事,古制也,王肅解尚書納於大麓曰:堯納舜於尊顯之官,使大錄萬機之政,案漢氏諸吏,平尚書奏事,後霍光以大司馬大將軍平尚書事。
fù chàng gù shì yuē: hé shào wáng róng zhāng huá péi kǎi yáng jì hé jiào, wèi mǐn huái tài fù, tōng shěng shàng shū shì, zhāng huá wèi guāng lù dài fū, shàng shū qī tiáo shì, jiē zī ér hòu xíng, huì dì zhī shì, tài bǎo wèi guàn, tài zǎi hé jiān wáng yóng, tài fù dōng hǎi wáng yuè, jiē lù sān xǐng shàng shū mì shū shì.
傅暢故事曰:何劭王戎張華裴楷楊濟和嶠,為愍懷太傅,通省尚書事,張華為光祿大夫,尚書七條事,皆諮而後行,惠帝之世,太保衛瓘,太宰河間王顒,太傅東海王越,皆錄三省尚書秘書事。
biǎo qí xiè tiǎo wèi míng dì bài lù shàng shū biǎo yuē: shēng jiàng yù jiē, duì yáng xiū mìng, liù pèi zài shǒu, qiān lǐ hé xié, sī huì tiān guān zhī tǒng, shàng shū bǎi liáo zhī běn, hóng zhī jí shù jī wéi níng, tì zhī zé yí lún sī yì, xiū shēn jiàn yán, běn cán wǔ měi, guǒ xíng yù dé, wèi jiē liù zhèng, wàng shǔ fù tú zhī jì, duō xiè wǔ rén zhī jī, cāo guì jí yú lóng jīn, hé zǐ liáng yú yún gòu, wú yǐ fǔ wèi míng táng, yí xiàng lín gé.
【表】齊謝朓為明帝拜錄尚書表曰:升降玉階,對揚休命,六轡在手,千里何偕,司會天官之統,尚書百僚之本,弘之即庶績惟凝,替之則彝倫斯斁,修身踐言,本慚五美,果行育德,未階六正,妄屬負圖之寄,多謝五仁之績,操檜楫於龍津,荷梓梁於雲構,無以輔位明堂,遺象麟閣。
qǐ chén xú líng ān chéng wáng ràng lù shàng shū biǎo hòu qǐ yuē: chén wén jiān píng jiù guó, nǎi shèng hàn zhī cháng yí, chéng huò wú guān, shí zōng zhōu zhī míng diǎn, hé zé, huáng jì zhī zhòng, fēi dài lì jiē, wáng jué zhī lóng, zì gāo qún pì, kuàng chén jí yì yào huāng, jí lí hán shǔ, jìn cán zhào shèng, néng dìng chǔ cóng, tuì fěi qí wén, chí miǎn qín è, gù yǐ nèi qiè huáng xīn, wài yí jiā chǐ, gān shū zhòng ěr, jiàng lǐ dān yú, liè chéng shí wǔ, rú zhū hé bì, shì xiāng sān shí, liáo tóng bǎo jiàn, wǔ fū lì ér huò zhū yuán, wēi chén hái ér fǎn zhū dí, zhān yán mǎ jùn, zhe lǒng yòu zhī gōng, zhuī niàn cáo zhāng, kè wū wán zhī lǔ, qián wáng zǐ dì, ruò cǐ xūn yōng, piān qí fǎn ér, qǐ kě shèng kuì.
【啟】陳徐陵安成王讓錄尚書表後啟曰:臣聞間平就國,乃盛漢之常儀,郕霍無官,實宗周之明典,何則,皇季之重,非待歷階,王爵之隆,自高群辟,況臣戢翼要荒,亟離寒暑,進慚趙勝,能定楚從,退匪齊文,馳免秦厄,固以內切皇心,外貽家恥,甘輸重餌,降禮單于,迾城十五,如諸和璧,市鄉三十,聊同寶劍,武夫力而獲諸原,微臣還而反諸敵,瞻言馬駿,著隴右之功,追念曹彰,克烏丸之虜,前王子弟,若此勛庸,偏其反而,豈可勝愧。
shàng shū lìng
◇尚書令
hàn shū yuē: zhāng ān shì, zì zi rú, shǎo yǐ fù rèn wèi láng, yīn shàn shū, lìng gěi shì shàng shū, jīng lì yú zhí, xiū mù wèi cháng chū, xíng xìng hé dōng, wáng shū sān qiè, zhào wèn mò néng zhī, wéi ān shì shí zhī, jù zuò qí shì, hòu gòu qiú dé shū, yǐ xiāng xiào, wú suǒ yí shī, shàng qí qí cái, zhuó shàng shū lìng.
《漢書》曰:張安世,字子孺,少以父任為郎,因善書,令給事尚書,精力於職,休沐未嘗出,行幸河東,亡書三篋,詔問莫能知,唯安世識之,具作其事,後購求得書,以相校,無所遺失,上奇其才,擢尚書令。
hàn zá shì yuē: shàng shū huáng xiāng, wèi dōng jùn tài shǒu, qǐ liú sù wèi, bài wèi shàng shū lìng, zhì èr qiān dàn.
漢雜事曰:尚書黃香,為東郡太守,乞留宿衛,拜為尚書令,秩二千石。
hàn guān yí zhí yuē: shàng shū lìng, zhǔ zàn zòu, zǒng diǎn gāng jì, wú suǒ tǒng, zhì èr qiān dàn.
漢官儀職曰:尚書令,主贊奏,總典綱紀,無所統,秩二千石。
dōng guān hàn jì yuē: hóu bà wèi shàng shū lìng, shēn jiàn rèn yòng, fán zhǔn wèi shàng shū lìng, míng xí hàn jiā jiù shì, zhōu mì wèi shèn, shēn tú gāng wèi shàng shū lìng, jiǎn jiǎn duō zhí yán, wú suǒ qū ráo.
《東觀漢記》曰:侯霸為尚書令,深見任用,樊准為尚書令,明習漢家舊事,周密畏慎,申屠剛為尚書令,謇謇多直言,無所屈橈。
yòu yuē: yǒng píng qī nián, sòng jūn zhēng wèi shàng shū lìng, zhōng zhèng zhí yán, shù nà cè móu, měi bó yì, wèi cháng bù hé shàng yì.
又曰:永平七年,宋均徵為尚書令,忠正直言,數納策謀,每駮議,未嘗不合上意。
zhāng fán hàn shū yuē: zuǒ xióng wèi shàng shū lìng, xiàn nián sì shí, xiān shì jīng, rán hòu jǔ xiào lián.
張璠《漢書》曰:左雄為尚書令,限年四十,先試經,然後舉孝廉。
xù hàn shū yuē: chén fān chū wèi yù zhāng tài shǒu, xìng fāng jùn, bù jiē bīn kè, zhēng wèi shàng shū lìng, sòng zhě bù chū guō mén.
《續漢書》曰:陳蕃出為豫章太守,性方峻,不接賓客,徵為尚書令,送者不出郭門。
bǎi guān biǎo yuē: shàng shū lìng, shì wèi wén zhāng chū xué jì shí yī zuò chāng. tiān fǔ, tóng yìn mò shòu, wǔ shí cháo fú, nà yán zé, jìn xián liǎng liáng guān, pèi shuǐ cāng yù, zǒng shè zhū cáo, chū nà wáng mìng, fū zòu wàn jī, shū yuē: lóng, mìng rǔ nà yán, sù yè chū nà zhèn mìng, wéi yǔn, shī yún, wéi zhòng shān fǔ, wáng zhī hóu shé, gài cǐ wèi yě.
百官表曰:尚書令,是謂文章[《初學記》十一作昌。]天府,銅印墨綬,五時朝服,納言幘,進賢兩梁冠,佩水蒼玉,總攝諸曹,出納王命,敷奏萬機,書曰:龍,命汝納言,夙夜出納朕命,惟允,詩云,惟仲山甫,王之喉舌,蓋此謂也。
wèi zhì yuē: míng dì jí wèi, jìn chén jiào wèi shàng shū lìng, chē jià cháng xìng, zhì shàng shū mén, jiào guì wèn dì yuē: bì xià hé zhī, dì yuē: yù àn xíng wén shū ěr, jiào yuē: cǐ zì chén zhí fēn, fēi bì xià suǒ yí lín yě, ruò chén bù chēng qí zhí, zé qǐng jiù chù tuì, bì xià yí hái, dì cán, huí chē ér fǎn.
《魏志》曰:明帝即位,進陳嶠為尚書令,車駕常幸,至尚書門,嶠跪問帝曰:陛下何之,帝曰:欲案行文書耳,嶠曰:此自臣職分,非陛下所宜臨也,若臣不稱其職,則請就黜退,陛下宜還,帝慚,回車而返。
yòu yuē: tài zǔ jìn xún yù wèi hàn shì zhōng, shǒu shàng shū lìng.
又曰:太祖進荀彧為漢侍中,守尚書令。
yòu yuē: péi qián wèi shàng shū lìng, zòu zhèng fēn zhí, jiǎn míng shí, chū shì shǐ duàn guān fǔ zhě, bǎi wǔ shí yú tiáo.
又曰:裴潛為尚書令,奏正分職,簡名實,出事使斷官府者,百五十餘條。
fèi yī bié chuán yuē: yī dài jiǎng wǎn wèi shàng shū lìng, yǐ cháo pú tīng shì, qí jiān jiē nà bīn kè, jiā zhī bó yì bù fèi, hòu dǒng yǔn dài zhī, xún rì zhī jiān, shì duō qiān jī, yǔn yuē: rén zhī cái lì, xiāng xuán ruò cǐ.
費禕別傳曰:禕代蔣琬為尚書令,以朝脯聽事,其間接納賓客,加之博弈不廢,後董允代之,旬日之間,事多愆積,允曰:人之才力,相懸若此。
cáo xī jiǔ pǐn yì yuē: shàng shū, zūn guān yě, qīn zuò nà yán, yì yuē: shū jī zhī fā, róng rǔ zhī zhǔ, hàn hé dì, nán yáng zuǒ xióng wèi shàng shū lìng, tiān xià jiē shèn xuǎn jǔ, xuǎn jǔ suǒ zhī, zì qí zhí yě.
曹羲九品議曰:尚書,尊官也,親作納言,易曰:樞機之發,榮辱之主,漢和帝,南陽左雄為尚書令,天下皆慎選舉,選舉所知,自其職也。
shān tāo qǐ shì yuē: shàng shū lìng lǐ yìn, qiān chù, quē yí dé qí rén, zhēng nán jiāng jūn yáng hù, tǐ yì yù lì, kě yǐ sù zhěng cháo tíng.
山濤啟事曰:尚書令李胤,遷處,缺宜得其人,征南將軍羊祜,體義玉立,可以肅整朝廷。
wáng yǐn jìn shū yuē: lè guǎng wèi shàng shū lìng, suǒ zài wú dāng shí zhī gōng yù, rán wèi hòu rén suǒ sī.
王隱《晉書》曰:樂廣為尚書令,所在無當時之功譽,然為後人所思。
yòu yuē: xián níng èr nián, lǐ yìn wèi shàng shū lìng, suī lì zhí nèi wài, ér zài gōng tuì shí, jiā shì zhì pín jiǎn, ér bìng, wú yǐ shì yào, shàng cì qián shí wàn, qí zhí yí yuē: qín hàn zhī shì, wěi zhèng gōng qīng, shàng shū zhī zhí, zhǎng yú fēng zòu, lìng zàn wén shū, pú shè zhǔ kāi bì, lìng bù zài, zé pú shè zòu xià qí shì, wèi shì zhòng nèi zhí, bā zuò shàng shū, rèn tóng liù qīng, shùn jǔ bā yuán bā kǎi, yǐ lóng táng cháo, lìng tài píng yù lǎn èr bǎi shí zuò jīn. hào bā zuò wèi yuán kǎi, wèi yǐ xián néng yòng shì, yì rú xī yě.
又曰:咸寧二年,李胤為尚書令,雖歷職內外,而在公退食,家室至貧儉,兒病,無以市藥,上賜錢十萬,齊職儀曰:秦漢之世,委政公卿,尚書之職,掌於封奏,令贊文書,僕射主開閉,令不在,則僕射奏下其事,魏氏重內職,八座尚書,任同六卿,舜舉八元八凱,以隆唐朝,令[《太平御覽》二百十作今。]號八座為元凱,謂以賢能用事,義如昔也。
zhēn jìn zhì yú shàng shū lìng zhēn yuē: shùn nà dà lù, qī zhèng yǐ qí, nèi chéng wài píng, fēng yǔ bù mí, bǔ wǒ gǔn què, chǎn wǒ wáng yáo, wáng yáo yǔn sāi, sì hǎi xián xiū, suī shèng suī míng, bì lài liáng cái, wú yuē wǒ zhì, guān bù néng rèn, fā yán rú sī, qí chū chéng lún, qiān lǐ zhī yīng, shū jī zài shēn.
【箴】晉摯虞尚書令箴曰:舜納大麓,七政以齊,內成外平,風雨不迷,補我袞闕,闡我王繇,王繇允塞,四海咸休,雖聖雖明,必賴良才,無曰我智,官不能任,發言如絲,其出成綸,千里之應,樞機在身。
bēi hòu hàn pān xù shàng shū lìng xún yù bēi yuē: fū qí wèi dé yě, zé zhǔ zhōng lǚ xìn, xiào yǒu wēn huì, gāo liàng yǐ gù qí zhōng, róu jiā yǐ xuān qí wài, lián shèn yǐ wèi jǐ rèn, rén shù yǐ chá rén wù, jiàn xíng zé wú zhé jī, chū yán zé wú cí fèi, nà guī wú jìng rǔ zhī xīn, jī qíng yǒu mì jìng zhī xìng, ruò nǎi fèng shēn dǎo dào, qín lǐ guì dé, dòng zī shì jiān, fěi yún yǔ kè, rán hòu jiào yǐ huáng zhōng zhī ruì, shǒu yǐ zhēn gù zhī zhí, zhù yān ruò hóng hé zhī yuán, bù kě jié yě, què yān ruò huá yuè zhī tíng, bù kě bá yě, gù néng yán zhī sī lì, xíng zhī sī chéng, shēn fěi lóng wū, zhí zāi wéi qíng, wěn gāng yòng luàn, fèi lǐ fù jīng, yú shì bǎi kuí shí xù, wáng yóu yǔn sāi, gào jué chéng gōng, yòng qí wàn suì.
【碑】後漢潘勖尚書令荀彧碑曰:夫其為德也,則主忠履信,孝友溫惠,高亮以固其中,柔嘉以宣其外,廉慎以為己任,仁恕以察人物,踐行則無轍跡,出言則無辭費,納規無敬辱之心,機情有密靜之性,若乃奉身蹈道,勤禮貴德,動咨事間,匪雲予克,然後教以黃中之叡,守以貞固之直,注焉若洪河之源,不可竭也,確焉若華岳之停,不可拔也,故能言之斯立,行之斯成,身匪隆污,直哉惟情,紊綱用亂,廢禮復經,於是百揆時序,王猷允塞,告厥成功,用俟萬歲。
biǎo hòu wèi wēn zi shēng lín huái wáng huò wèi shū shí bā zuò yù xiè fēng kāi fǔ shàng shū lìng biǎo yuē: chén dào kuì shān dōng, qì cán lǒng yòu, jī shuǐ fú kān, tuán fēng wú lì, dàn yǐ píng yuán dài dì, zī xù jí tiān, fā zhǐ zì gāo, lǐ róng yǐ yuǎn, chū lín hóu fú, jì fá cì jǔ zhī néng, rù jiàn dì hūn. yòu wú yīng duì zhī měi, kōng fù shòu gē qīng miào, tuī gǔ zhū mén, xiào què lèi hé, gōng cán hàn hǎi, dà bǎo suì lóng, héng cǎo wèi shù, gù yǐ yǒu yá, yuán yán zhī zhǐ.
【表】後魏溫子升臨淮王或[魏書十八作彧]謝封開府尚書令表曰:臣道愧山東,氣慚隴右,激水弗堪,摶風無力,但以平源帶地,資緒極天,發趾自高,理融以遠,出臨侯服,既乏刺舉之能,入踐帝閽。又無應對之美,空復受戈清廟,推轂朱門,效闕淚河,功慚汗海,大寶遂隆,橫草未樹,顧以有涯,原言知止。
yòu wèi wèi nán yáng wáng yǔn bǎo jù yuán é jù, jù féng xiào běn gǎi. ràng shàng shū lìng biǎo yuē: chén wén lì ér tuō chéng, nǎi chéng zhì yuǎn zhī gōng, zuò yǐ yùn zhōu, suì yǒu lì shè zhī yòng, ruò yǐ qīng rèn zhòng kè, píng xū zé shí, suī yù zì qín, zhōng yān mí xiào.
又為魏南陽王允寶炬[原訛拒,據馮校本改。]讓尚書令表曰:臣聞立而託乘,乃成致遠之功,坐以運舟,遂有利涉之用,若以輕任重課,憑虛責實,雖欲自勤,終焉靡效。
liáng fàn yún wèi liǔ sī kōng ràng shàng shū lìng chū biǎo yuē: bì xià jì míng nán miàn, fù chuí xiǎn lù, zēng róng yì guān, qǐ cè shēn xiàn, ér lù bù guǎng hǎi, chén bù zēng shān, wēi wù zhī zhǐ, gǎn wàng zì tuì, chéng yǐ huái yīn gǎn yù, jiǔ fáng yí xù, shī lù mèi chǒng, qǔ dǎo fēng gē, zhōng mèi zhěn xīn, fāng cān níng lǜ, níng kě mào lí zōng zhī zhòng, fù xué zhì zhī tán, jiāng diàn cháo huī, fěi yī shēn yì.
梁范云為柳司空讓尚書令初表曰:陛下繼明南面,復垂顯錄,增榮益觀,豈側身限,而露不廣海,塵不增山,微物知止,敢忘自退,誠以懷音感遇,久妨彝序,尸祿昧寵,取蹈風歌,中寐軫心,方餐凝慮,寧可冒釐綜之重,負學制之談,將玷朝徽,匪伊身議。
dì èr biǎo yuē: chén wén shèng rén zài shàng, yú zhì wú yǐ xī yǐn, tiān xià yǒu dào, fāng yuán guī qí néng shì, rú yǐ nú jiǎn zhī cái, bù zhì wèn yú qiān lǐ, wǎ lì zhī zhì, zhù dài jià yú shí chéng, fú yuán bì xià, jīn chén fù chéng zhī yóu, zhào chén fěi shì zhī qíng, jī yán guān yòng, yǔn shòu shàng cái, liǎn huì liú ēn, qū juān xià dì, zé yún xù sī píng, yí zhāng zài mù.
第二表曰:臣聞聖人在上,愚智無以息隱,天下有道,方圓歸其能是,如以駑蹇之才,不致問於千里,瓦礫之質,佇待價於十城,伏原陛下,矜臣負乘之尤,照臣匪飾之情,跡言觀用,允授上才,斂會流恩,曲蠲下第,則雲序斯平,彝章載穆。
liáng shěn yuē bài shàng shū lìng dào dōu zuò biǎo yuē: qiè wèi zhī jī, yǔn dāng sī zé, wáng mìng sī qǐng, yǒu shì xiāng qīng, yóu yún zhàn lù, cóng jiàng mín hào zhī dé, ruò gǎo qīng chán, bù zài qiū yuè zhī zhòng, dēng jiē wàng xí, huǎng yān shī bù.
梁沈約拜尚書令到都坐表曰:竊位之譏,允當斯責,王命私請,有事相傾,油雲湛露,從降旻昊之德,弱縞輕蟬,不載丘岳之重,登階望席,怳焉失步。
běi qí xíng zi cái wèi wén xiāng huáng dì ràng shàng shū lìng biǎo yuē: yáng zhí wàn jī, zǒng rèn bǎi kuí, xiǎng xián shù wù, zhǔn nà qún liáo, hé yǐ zhù rì yuè zhī guāng huá, zēng tiān dì zhī gāo hòu, fǎn jiàn qǔ zhào, pǐ cǐ hé nán, dào shang qiú lǐng, fāng zhī wèi yì.
北齊邢子才為文襄皇帝讓尚書令表曰:揚職萬機,總任百揆,想銜庶物,准納群寮,何以助日月之光華,增天地之高厚,反鑒取照,匹此何難,倒裳求領,方之為易。
yòu biǎo yuē: zhèng yǐ zhòu lǎn tài shān, bù jiǎ qiū háo zhī chá, yè yǎng liè sù, qǐ jí zhú lóng zhī míng, jué rén yǐ shì, jì fēi shèng dé zhī jǔ, gōng mén yǒu sī, gù zú líng yí zhī yùn.
又表曰:正以晝覽太山,不假秋毫之察,夜仰列宿,豈藉燭龍之明,爵人以世,既非盛德之舉,公門有私,故足陵夷之運。
suí jiāng zǒng ràng shàng shū lìng biǎo yuē: chén ruò suì lì cháo, běn wú qí zhì, měi wèi rèn dēng cháng bó, zú chéng jī xù, zhí liáng jì bù zào, mù zhuō rén jiān, dōng cuàn sān jiāng, nán cú bǎi yuè, bù zhī qín hàn, shí yǒu qī nián, xīn jī tuì chù, píng shēng bì yǐ, dàn yě xìng shū lǎn, bù xiè sǐ zēng, fǔ yǎng guāi shí, rén wù duō wǔ, tiān fēi jiàn zuò, rèn jì lóng bù, miù yǐ shāng qiū zhī mù, suì bǐ zhōu fá zhī cái, yān dài zhī shí, hùn tóng hú liǎn zhī qì, dāng yóu chóng xián chuán jǔ, zǎo shǒu míng jié, qiè yǐ tiān fǔ wén chāng, wàn fāng zhī sǒu, tiān guān zhǒng zǎi, wú suǒ bù tǒng, lǐ gé sān dú, shì zhāo bǎi kuí, kuàng zhí yún jiǔ, sān shí yú zài, yī dàn kāi zhì, bì zī wàng shí, qǐ qī tíng diǎn sī piān, làn yōng fěi bó, bì xià tīng lǎn yú chén, qū chuí zhāo nà, suì sī fǎn hàn, gāo xuǎn jù zhān, zé bì gài bì wéi, shǐ chén mù chǐ, suì zhì yuè zhì, shē chén hào fà.
隋江總讓尚書令表曰:臣弱歲立朝,本無奇志,每謂任登常伯,足承基緒,值梁季不造,牧拙人間,東竄三江,南徂百越,不知秦漢,十有七年,心跡退黜,平生畢矣,但野性疏懶,不屑死增,俯仰乖時,人物多忤,天飛踐阼,任寄隆布,謬以商丘之木,遂比舟栰之材,燕岱之石,混同瑚璉之器,當由崇賢傳舉,早守名節,竊以天府文昌,萬方之藪,天官冢宰,無所不統,禮革三獨,事昭百揆,曠職雲久,三十餘載,一旦開置,必資望實,豈期廷典私偏,濫庸菲薄,陛下聽覽餘辰,曲垂昭納,遂斯反汗,高選具瞻,則敝蓋敝帷,使臣暮齒,歲制月制,賒臣皓髮。
suí jiāng zǒng chú shàng shū lìng xiè tái qǐ yuē: qiè yǐ xī zhī zhǒng sī, jīn rì duān kuí, qǐng tóng tái gǔn, wú rén zé què, chén zhī xiǔ báo, ān kě dāo bì, jǐn dāng zòu chéng yè yuè, jì fèng sān sī zhī zhǐ, shēng jì fú yún, fāng qí jiǔ tiān zhī lù.
隋江總除尚書令謝台啟曰:竊以昔之冢司,今日端揆,頃同台袞,無人則闕,臣之朽薄,安可叨賁,謹當奏承夜月,冀奉三思之旨,聲寄浮雲,方祈九天之路。
yòu chú shàng shū lìng duàn biǎo hòu qǐ yuē: sī huì zhì běn, zhǒng zǎi cháo duān, jìn shēn suǒ shǔ, yí xíng yōu zài, huáng dài yǐ lái, wú rén zé què, bì xià jiāng bèi jué zhí, yòng mù jù liáo, bù róng shǐ zì yōng fēi, yǐ huān wù yì, dāng jīn fān hàn zhì qī, bù wú qí cái, láng miào zhòng chén, yì yǒu qí qì, fú yuán jiǎn yú wǎng zhī zé, chǎn píng zhāng zhī dào, chén yán xīn bù kuǎn, yǒu lǐ cún yān.
又除尚書令斷表後啟曰:司會治本,冢宰朝端,搢紳所屬,儀形攸在,皇代以來,無人則闕,陛下將備厥職,用穆巨僚,不容始自庸菲,以讙物議,當今藩翰至戚,不無其才,廊廟重臣,亦有其器,伏原檢俞往之則,闡平章之道,臣沿心布款,有理存焉。
pú shè
◇僕射
hàn shū yuē: pú shè, qín guān yě, gǔ zhě zhòng wǔ, guān yǒu zhǔ shè, yǐ dū kè zhī, zì shì zhōng shàng shū bó shì jí zōu zǎi yǒng xiàng guān rén jiē yǒu, qǔ qí lǐng shì zhī hào.
《漢書》曰:僕射,秦官也,古者重武,官有主射,以督課之,自侍中尚書博士及騶宰永巷官人皆有,取其領事之號。
yòu yuē: zhèng chóng, āi dì zhuó wèi shàng shū pú shè, shù qiú jiàn jiàn zhēng, shàng chū nà yòng zhī, měi wén yè gé lǚ, shàng tàn yuē: wǒ shí zhèng shàng shū lǚ shēng.
又曰:鄭崇,哀帝擢為尚書僕射,數求見諫爭,上初納用之,每聞曳革履,上嘆曰:我識鄭尚書履聲。
xù hàn shū yuē: shàng shū pú shè yī rén, liù bǎi shí, lìng bù zài, zé zòu xià zhòng shì.
《續漢書》曰:尚書僕射一人,六百石,令不在,則奏下眾事。
bǎi guān biǎo zhù yuē: pú shè yī rén, tóng yìn mò shòu, wǔ shí cháo, chū xué jì shí yī, tài píng yù lǎn èr bǎi shí yī zhāo xià yǒu fú zì, cǐ tuō. nà yán zé, jìn xián liǎng liáng guān, pèi shuǐ cāng yù, jiàn ān yǐ lái, zhí jīn wú róng shào, wèi shàng shū zuǒ pú shè, pú shè zhī yǒu zuǒ yòu, zì cǐ shǐ yě.
百官表注曰:僕射一人,銅印墨綬,五時朝,[《初學記》十一,《太平御覽》二百十一朝下有服字,此脫。]納言幘,進賢兩梁冠,佩水蒼玉,建安以來,執金吾榮劭,為尚書左僕射,僕射之有左右,自此始也。
zhōng lí yì bié chuán yuē: yì wèi shàng shū pú shè, qí nián xiōng nú qiāng hú guī yì, zhào cì jiān sān bǎi pǐ, shàng shū shì láng guǎng líng jì fēng, wù yǐ wèi sān qiān pǐ, zhào dà nù, biān fēng yù sǐ, yì rù jiàn yuē: hǎi nèi xiá ěr, wèi bì xià guì zhēng tài píng yù lǎn liù bǎi sì shí jiǔ yǐn huì jī diǎn lù zuò wēi. cái ér jiàn rén mìng, yú chén suǒ bù ān, míng dì yǐ yì jiàn, qiě fēng cuò hé dà yì, shì fēng, chì dà guān cì jiǔ yào, zhào wèi yì yuē: fēi zhōng lí shàng shū, zhèn jǐ jiàng wēi yú cǐ láng.
鍾離意別傳曰:意為尚書僕射,其年匈奴羌胡歸義,詔賜縑三百匹,尚書侍郎廣陵暨酆,誤以為三千匹,詔大怒,鞭酆欲死,意入諫曰:海內遐邇,謂陛下貴徵[《太平御覽》六百四十九引會稽典錄作微。]財而賤人命,愚臣所不安,明帝以意諫,且酆錯合大義,貰酆,敕大官賜酒藥,詔謂意曰:非鍾離尚書,朕幾降威於此郎。
wèi zhì yuē: huán fàn jiàn xú xuān wèi pú shè, chē jià xìng xǔ chāng, zǒng liú shì, dì hái, zhǔ zhě zòu chéng wén shū, zhào yuē: wú shěng yǔ pú shè hé yì, jìng bù shì.
《魏志》曰:桓范薦徐宣為僕射,車駕幸許昌,總留事,帝還,主者奏呈文書,詔曰:吾省與僕射何異,竟不視。
yòu yuē: chén tài wèi shàng shū zuǒ pú shè, diǎn xuǎn jǔ.
又曰:陳泰為尚書左僕射,典選舉。
jìn zhū gōng zàn yuē: sī mǎ guī, shí duō lìng wàng, zǎo lì xiǎn zhí, jìn shòu chán, wèi shàng shū zuǒ pú shè, shí nián sān shí qī, zhòng lùn yǐ wèi měi.
晉諸公贊曰:司馬珪,時多令望,早歷顯職,晉受禪,為尚書左僕射,時年三十七,眾論以為美。
jìn gōng qīng lǐ zhì yuē: sī mǎ guī, sān shí qī wèi shàng shū pú shè, wèi jìn yǐ lái, huò zhì zuǒ yòu, huò bù zhì.
晉公卿禮秩曰:司馬珪,三十七為尚書僕射,魏晉以來,或置左右,或不置。
shì shuō yuē: zhōu yǐ, zì bó rén, guò jiāng, jī nián héng dà yǐn jiǔ, cháng jīng sān rì xǐng, shí lùn wèi zhī sān rì pú shè.
《世說》曰:周顗,字伯仁,過江,積年恆大飲酒,嘗經三日醒,時論謂之三日僕射。
wáng yǐn jìn shū yuē: tài kāng yuán nián, yǐ shān tāo qīng xū tián jiǎn, zhuǎn wèi pú shè.
王隱《晉書》曰:太康元年,以山濤清虛恬簡,轉為僕射。
qí zhí yí yuē: wèi cháo yǐ shàng shū pú shè máo jiè lǐng xuǎn cáo.
齊職儀曰:魏朝以尚書僕射毛玠領選曹。
jìn wǔ yǐ pú shè shān tāo lǐng lì cáo, hòu yī nǐ, zhì jīn huò lǐng yān.
晉武以僕射山濤領吏曹,後依擬,至今或領焉。
shěn yuē sòng shū yuē: liú yán sūn wèi shàng shū zuǒ pú shè, yán sūn jí bìng, bù rèn bài qǐ, shàng shǐ chéng chuán, zì qīng xī zhì píng chāng mén, rù shàng shū xià shě.
沈約《宋書》曰:劉延孫為尚書左僕射,延孫疾病,不任拜起,上使乘船,自青溪至平昌門,入尚書下舍。
mù zhì liáng shěn yuē shàng shū yòu pú shè fàn yún mù zhì míng yuē: hé qì xìng wáng, fěi láo wù sè, chéng fēng yù qǐ, huà chéng lóng yì, nǎi zuò hóu chún, dì yóu bì jǔ, nǎi zuò quán héng, yí lún yǒu xù, běi jīng cú jùn, dōng chuān huí báo, yùn wú míng chén, zhōng tiān mí zuò.
【墓誌】梁沈約尚書右僕射范雲墓志銘曰:合契興王,匪勞物色,乘風郁起,化成龍翼,乃作喉唇,帝猷必舉,乃作銓衡,彝倫有序,北京徂峻,東川回薄,蘊吾名臣,終天靡作。
biǎo sòng fù liàng ràng shàng shū pú shè biǎo yuē: zì huáng jī zhào chuàng, yù bān cè xūn, xiān shàn wēi jī, wèi wén cháo yě, bǎi kuí zhì shū, zǒng èr yīn yào, chéng fēi yōng chén suǒ yí dāo nǐ, chén wén quán héng jì xuán, zī zhū mí dùn, lì nú xí jì, zhōng mò zhī jìn, bài jià shāng jǐn, bèi zhī qián gào, bì jiāng shàng zēng guó gòu, xià zhāo sī dú.
【表】宋傅亮讓尚書僕射表曰:自皇基肇創,豫班策勛,纖善微績,未聞朝野,百揆治樞,總貳殷要,誠非庸臣所宜叨擬,臣聞權衡既懸,錙銖靡遁,厲駑習驥,終莫之近,敗駕傷錦,備之前誥,必將上增國垢,下招私黷。
qí wáng jiǎn ràng zuǒ pú shè biǎo yuē: dài chén yú cháng jūn zhī wài, miǎn chén yú dài liáo zhī yòu, qīn guāi qí zhāng, chéng fēi qí qì, bà fǔ fāng lóng, chāo jū yuán zuǒ, guó cháo cǎo mèi, cān zàn bǎi kuí.
齊王儉讓左僕射表曰:待臣於常均之外,眄臣於代僚之右,親乖其章,乘非其器,霸府方隆,超居元佐,國朝草昧,參贊百揆。
liáng shěn yuē ràng pú shè biǎo yuē: chén wén yì zhuàng xiū lǎo, shàng diǎn suǒ yōu, chén xíng mù xī, shì shēn héng fēn, ruò fú xuán huáng wèi yǐ, fēi dí jià zhī wèi, jīn lì wèi yòng, qǐ qiáng fàn zhī shí, yǎng lǎo zhàng xiāng, yì tuī qián diǎn, fú róng gào xiè, qīn xué fěi rèn, sù ròu jí qí xū bèi, suì zhì fáng qí bù gū, shí suǒ yǐ juān jiǎ shuāi jí, shōu píng lún mù, liáng zhāng zuǎn ràng shàng shū pú shè biǎo yuē: jiā yǐ jiǎo xīn shì mào, kù fēi suǒ xián, bù xǐ sú rén, yǔ zhī gòng shì, suī fù tǔ yán rú shāng, qū tǐ wú gǔ, dòng róng qiè fǔ, yóu chéng duō hàn, céng wéi rú què, zuò kè xū mǎn, qíng tài cān chà, shì tú yíng xū, yì yǐ xìng bàng, shě chén jiàn cāi, yí sì suī fēn, shèng xián zhì huò, rén zhī bāo cáng, shān chuān fēi xiǎn, kuàng zài yú chén, yān kě zhèng zōng.
梁沈約讓僕射表曰:臣聞役壯休老,上典所優,晨行暮息,事身恆分,若夫玄黃未已,非狄駕之衛,筋力為用,豈強飯之時,養老杖鄉,抑推前典,服戎告謝,親學匪任,宿肉極其虛憊,歲制防其不辜,寔所以蠲假衰疾,收屏淪暮,梁張纘讓尚書僕射表曰:加以矯心飾貌,酷非所閒,不喜俗人,與之共事,雖復吐言如傷,屈體無骨,動容竊斧,猶成多憾,曾闈如闕,坐客須滿,情態參差,世塗盈虛,薏苡興謗,舍塵見猜,疑似雖分,聖賢致惑,人之包藏,山川非險,況在於臣,焉可證綜。
chén xú líng ràng zuǒ pú shè chū biǎo yuē: chén wén qī shí zhī suì, yáng xióng nǐ jīng, liù shí zhī nián, píng jīn duì cè, ruò sī jiàng zhuàng, wú tàn qí lǎo, chén lì jù chén shū shí qī wáng mài chuán dāng zuò mài, hòu tóng. zé zhòu huá xuān miǎn, cái yǔn qīng xiàng, chū nà liú yù, cháo yě jù zhān, chén hóng zhèng guó lǎo rú zōng, qíng shàng xū jiǎn, xuán fēng shèng yè, dú wáng dāng nián, chén zhǒng qì huái chén mì, wén shǐ yōu yù, dōng nán guì xiù, cháo tíng qīn xián, bìng jiàn zhuàng yóu, jiē yí zuǒ zhí, ruò hàn wǔ hǎo shǎo, zé wēi chén yǐ lǎo, ruò zhōu wén ài lǎo, zé yǒu cǐ qún cái, fú yuán tiān míng, gèng móu zǐ jiàng, qiú qí miào xuǎn, chēng shì néng guān.
陳徐陵讓左僕射初表曰:臣聞七十之歲,楊雄擬經,六十之年,平津對策,若斯彊壯,無嘆耆老,臣勵[據陳書十七王勱傳當作勱,後同。]則胄華軒冕,才允卿相,出納流譽,朝野具瞻,臣弘正國老儒宗,情尚虛簡,玄風勝業,獨王當年,臣種氣懷沉密,文史優裕,東南貴秀,朝廷親賢,並見壯猷,皆宜左執,若漢武好少,則微臣已老,若周文愛老,則有此群才,伏原天明,更謀梓匠,求其妙選,稱是能官。
yòu ràng yòu pú shè chū biǎo yuē: jiā yǐ yán xún méng hǎo, réng shǔ luàn lí, qiān hàn shū sū wǔ chuán zuò dīng. líng dào qí niú mǎ, wū sūn qiè qí yìn shòu, zi qīng rú xuě, shū xiàng wèi guó, suī huò dōng guī, bèi lí cǐ è, xī lǐ guǎng yí hèn, bù zhí hàn chū, níng qī zì guī, bēi féng yáo huàn, chén suí wàng shèng yùn, shí zài quán yú, shí cān jué shèng zhī chóu, pō zòu fā bīng zhī chèn, dāng tú xī shě, fēi wú dǒng zhāo zhī chéng, diǎn wǔ chán wén, bù jiàng zhāng huá zhī shǎng.
又讓右僕射初表曰:加以言尋盟好,仍屬亂罹,千[漢書蘇武傳作丁。]零盜其牛馬,烏孫竊其印綬,子卿如雪,叔向為國,雖獲東歸,備離此厄,昔李廣遺恨,不值漢初,甯戚自歸,悲逢堯換,臣隨望聖運,實在權輿,時參決勝之籌,頗奏發兵之讖,當塗錫舍,非無董昭之誠,典午禪文,不降張華之賞。
suí jiāng zǒng ràng shàng shū pú shè biǎo yuē: zǎo jìng guān fāng, pǐn cái rén wù, mén jīng rú shì, bù cán wū lòu, xīn bào rú bīng, wú qī àn shì, dàn lǚ yān xīng wū, měi zhī tiǎn sù, shì wǎng jū shù, shì guī miǎn miǎn, jīn cǐ zhào huì, yóu zēng jù jí, qiè yǐ duān kuí fù zhí, guān chēng shī zhǎng, gé lǚ shēng jiàng, chuán hū chǒng hè, yí xíng cháo shǒu, guān miǎn yí lún, jiān fù hù zǒng héng liú, kuāng zuǒ fán sú, wàng yīng zhòng zé, bì jiàn wēi jī.
隋江總讓尚書僕射表曰:藻鏡官方,品裁人物,門驚如市,不慚屋漏,心抱如冰,無欺暗室,但屢淹星烏,每知忝素,世網拘束,事歸黽勉,今此召會,尤增據蒺,竊以端揆副職,官稱師長,革履升降,傳呼寵赫,儀形朝首,冠冕彝倫,兼復戶總衡流,匡佐繁俗,忘膺重責,必踐危機。
lì bù shàng shū
◇吏部尚書
wèi zhì yuē: lú yù wèi shì zhōng, zài zhí sān nián, duō suǒ bó yì, zhào yuē: guān rén zhì cái, shèng dì suǒ nán, bì xū liáng zuǒ, jìn kě tì fǒu, shì zhōng yù, bǐng xìng zhēn gù, xīn píng tǐ zhèng, kě wèi míng shì yǒu gōng, bù xiè yú wèi zhě yě, qí yǐ yù wèi lì bù shàng shū, shǐ yù zì xuǎn dài, yuē: dé rú qīng zhě nǎi kě, yù jǔ cháng shì zhèng chōng, dì yuē: wén hé wú zì zhī zhī, gèng jǔ wú suǒ wèi zhī zhě, nǎi jǔ ruǎn wǔ sūn yōng, dì yú shì yòng yōng.
《魏志》曰:盧毓為侍中,在職三年,多所駮易,詔曰:官人秩才,聖帝所難,必須良佐,進可替否,侍中毓,稟性貞固,心平體正,可謂明試有功,不懈於位者也,其以毓為吏部尚書,使毓自選代,曰:得如卿者乃可,毓舉常侍鄭沖,帝曰:文和吾自知之,更舉吾所未知者,乃舉阮武孫邕,帝於是用邕。
yuán zǐ yuē: wèi jiā zhì lì bù shàng shū, zhuān xuǎn tiān xià bǎi guān, fū yòng rén rén jūn zhī suǒ sī, bù kě yǐ jiǎ rén zhě yě, shǐ zhì luàn zhì zài yī rén zhī shǒu, quán zhòng ér rén cái nán dé, jū cǐ zhí, chēng cǐ cái zhě, wèi yǒu yī yě.
袁子曰:魏家置吏部尚書,專選天下百官,夫用人人君之所司,不可以假人者也,使治亂制在一人之手,權重而人才難得,居此職,稱此才者,未有一也。
wáng yǐn jìn shū yuē: shān tāo wèi tài cháng, zāo mǔ sàng, shǒu zhí sōng bǎi, zhào yuē: jīn fēng sú líng chí, qǐ yí zhèn yǐ tuì ràng, shān tài cháng suī zài liàng yīn, gǔ rén yì mò dié cóng róng, qí yǐ tāo wèi lì bù shàng shū, tāo yòng rén, jiē xiān mì qǐ, rán hòu gōng zòu.
王隱《晉書》曰:山濤為太常,遭母喪,手植松柏,詔曰:今風俗凌遲,豈宜鎮以退讓,山太常雖在諒陰,古人亦墨絰從戎,其以濤為吏部尚書,濤用人,皆先密啟,然後公奏。
yòu yuē: dèng yōu qiān lì bù shàng shū, mù mǎ yú jiā tíng, qī zì sù shí, bù shòu yī fàn yú rén.
又曰:鄧攸遷吏部尚書,牧馬於家庭,妻自素食,不受一飯於人。
shì shuō yuē: wáng jùn chōng péi shū zé èr rén, zǒng jiǎo yì zhōng shì jì, xū yú qù, hòu kè wèn xiàng èr tóng shì shuí, yuē: péi wáng, kè hé rú, zhōng yuē: péi kǎi qīng tōng, wáng róng jiǎn yào, hòu èr shí nián, cǐ xián dāng wèi lì bù shàng shū, jì ěr shí tiān xià wú fù zhì cái.
《世說》曰:王濬沖裴叔則二人,總角詣鍾士季,須臾去,後客問向二童是誰,曰:裴王,客何如,鍾曰:裴楷清通,王戎簡要,後二十年,此賢當為吏部尚書,冀爾時天下無復滯才。
yǔ lín yuē: yuán zhēn wèi jiān jūn, fàn qù tài píng yù lǎn èr bǎi shí sì zuò xuán, cǐ é. píng zuò lì bù shàng shū, dà zuò yǔ yuán, qīng cǐ jiǎ hái, bù shī hù jūn, yuán yuē: qīng hé shì rén zhōng zuò shì jǐng.
《語林》曰:袁真為監軍,范去[《太平御覽》二百十四作玄,此訛。]平作吏部尚書,大坐語袁,卿此叚還,不失護軍,袁曰:卿何事人中作市井。
bǎi guān biǎo zhù yuē: lì bù shàng shū yī rén, zhì liù bǎi shí, zhǎng xuǎn jǔ zhāi cí.
百官表注曰:吏部尚書一人,秩六百石,掌選舉齋祠。
jìn zhū gōng zàn yuē: lǐ yìn wèi lì bù shàng shū, zhèng shēn lǜ zhí bù ráo, gù néng xíng qí suǒ jiàn, suì kān dìng xuǎn lì, ér zhe yú lìng.
晉諸公贊曰:李胤為吏部尚書,正身率職不橈,故能行其所見,遂刊定選例,而著於令。
shěn yuē sòng shū yuē: cài kuò wèi lì bù shàng shū, kuò yīn fù lóng wèn fù liàng, xuǎn shì ruò xī yǐ jiàn fù bù lùn, bù rán, bù néng bài, liàng yǐ yǔ lù shàng shū xú xiàn zhī yuē: huáng mén yǐ xià, xī yǐ wěi cài, zì cǐ shàng, yí gòng cān tóng yì, kuò yuē: wǒ bù néng wèi xú gàn mù shǔ zhǐ wěi, suì bù bài, gàn mù, xiàn zhī xiǎo zì yě, xuǎn àn lù shàng shū yǔ lì bù shàng shū lián míng, gù kuò yún zhǐ wěi.
沈約《宋書》曰:蔡廓為吏部尚書,廓因傅隆問傅亮,選事若悉以見付不論,不然,不能拜,亮以語錄尚書徐羨之曰:黃門以下,悉以委蔡,自此上,宜共參同異,廓曰:我不能為徐幹木署紙尾,遂不拜,干木,羨之小字也,選案錄尚書與吏部尚書連名,故廓雲紙尾。
yòu yuē: jiāng zhàn wèi lì bù shàng shū, jiā shén pín yuē, bù yíng qiú lì, xiǎng kuì yíng mén, yī wú suǒ shòu, wú jiān yī yú shí, cháng wèi shàng suǒ zhào, zhí huàn yī, chēng jí jīng rì, yī chéng hòu qǐ.
又曰:江湛為吏部尚書,家甚貧約,不營求利,餉饋盈門,一無所受,無兼衣餘食,常為上所召,值澣衣,稱疾經日,衣成後起。
yòu yuē: yán jùn wèi lì bù shàng shū, liú xīn xuǎn jǔ, zì qiáng bù xī, rèn yù jì lóng, zòu wú bù kě, hòu xiè zhuāng dài jùn, yì duō bù xíng, jùn róng mào yán yì, zhuāng fēng zī shén měi, bīn kè xuān sù, cháng huān xiào dá zhī, shí rén yǔ yuē: yán jùn chēn ér yǔ rén guān, xiè zhuāng xiào ér bù yǔ rén guān.
又曰:顏竣為吏部尚書,留心選舉,自強不息,任遇既隆,奏無不可,後謝莊代竣,意多不行,竣容貌嚴毅,莊風姿甚美,賓客喧訴,常懽笑答之,時人語曰:顏竣嗔而與人官,謝莊笑而不與人官。
zhēn jìn fù xuán lì bù shàng shū zhēn yuē: míng míng wáng guǐ, zhì wèi jiǔ zhì, jūn zhí cháng dào, chén yǒu dìng zhí, gè yǒu yōu sī, fēi yòng bù tè, xī shùn jǔ gāo yáo, ér jùn yì zài guān, kuí lóng chū rù zhèn mìng, zhōu zhòng shān fǔ, yì yǔn nèi yán.
【箴】晉傅玄吏部尚書箴曰:明明王軌,制為九秩,君執常道,臣有定職,各有攸司,非用不慝,昔舜舉皋陶,而俊乂在官,夔龍出入朕命,周仲山甫,亦允內言。
lěi qí qiū chí shì zhōng lì bù shàng shū hé fǔ jūn lěi yuē: yuǎn liàng yí yǎ, yān zī yīng mào, jìn dé fāng xīn, xún míng yǐ jiù, fēn biāo xiān dá, zhēng qū jùn xiù, fěi zhí yǔ yí, shí wéi lǐng xiù, zhī rén sī zhé, zài dì zhī nán, qiān wèi wǎng xié, shì zé néng guān, yuán ā wàng bì, diào yǔ tóu gān, jīn zhāng zhī guì, yǔn zī qī shì, yǒu měi yī rén, róu diāo sān ěr, fú miǎn chéng xuān, míng yù fēi cuì, bù tān wèi bǎo, guì ér néng pín, wéi jìng shì yuè, wéi jì shì zhēn, lǚ xìn zī cóng, jī shàn fāng qìng, rú hé sī dé, céng shì zhī mìng, bǐ gāo zhě tiān, yǔ rén yān yǒng, miǎo wàng zhōu xíng, shì zhān lín hè, sǎ tài fēn āi, bìn yáng liú sú, yán bì xuán yuǎn, shén wéi zhū yù, sè tián xǐ yùn, xīn qǐ róng rǔ.
【誄】齊丘遲侍中吏部尚書何府君誄曰:遠量夷雅,淹姿英茂,進德方新,循名以舊,分鑣先達,爭驅俊秀,匪直羽儀,實惟領袖,知人斯哲,在帝之難,僉謂往諧,是則能官,園阿望幣,釣嶼投竿,金張之貴,允茲七侍,有美一人,柔貂三珥,服冕乘軒,鳴玉飛翠,不貪為寶,貴而能貧,唯靜是悅,惟寂是珍,履信茲從,積善方慶,如何斯德,曾是知命,彼高者天,與人焉詠,眇望周行,式瞻林壑,灑汰紛埃,擯揚流俗,言必玄遠,神惟珠玉,色恬喜慍,心豈榮辱。
sòng xiè zhuāng ràng lì bù shàng shū biǎo yuē: zhāo cái qín diào zhī shàng, qǔ shì gē mù zhī zhōng, zhōng néng kè yí jǐng mìng, róng huái wàn yǔ, qǐ róng xiān sī shǒu qū, jìn yǒu jīng guò, qiě bù xí guān zhì, zhào kè xìng jiàn, wèi xián tǒng yù, zhèng chén yǒu guī, fěi mèi shēn jī.
宋謝莊讓吏部尚書表曰:招才琴釣之上,取士歌牧之中,終能克夷景命,榮懷萬宇,豈容先私首曲,近有經過,且不習冠制,趙客興鑒,未閒統馭,鄭臣有規,匪痗身譏。
hòu wèi wēn zi shēng guǎng yáng wèi shū shí bā zuò yáng. wáng ràng lì bù shàng shū biǎo yuē: jiǎ shì fēng yún, fēi yóu yǔ hé, tú dé tuī qiān jiù liè, miǎn miǎn dāng guān, céng wú bì yōng yì lǐ zhī míng, jù yǒu tóng jué xiàn fù zhī mǐn, ér zhèng běn shí fán, sī huì yōu qiè, yì yáng zhì dì, yòng shě shí liú, shí dāng nián zhī zhǔn de, nǎi yī shì zhī quán héng, dé qí rén zé fēn zhí zhī rèn lóng, fēi qí cái zé kuàng guān zhī shī qǐ.
後魏溫子升廣楊[魏書十八作陽。]王讓吏部尚書表曰:假勢風雲,非由羽翮,徒得推遷就列,黽勉當官,曾無辟雍議禮之名,詎有銅爵獻賦之敏,而政本寔繁,司會攸切,抑揚智地,用舍時流,實當年之準的,乃一世之權衡,得其人則分職之任隆,非其才則曠官之失起。
liáng rèn fǎng wèi fàn yún ràng sàn qí cháng shì lì bù shàng shū xiāo chéng hóu biǎo yuē: fū quán héng wù zhòng, què yǔ míng běn zuò guān zhì, wén xuǎn sān shí bā, chū xué jì shí èr zuò guān zhū. lóng tì, yuǎn wéi zé zhé, zài dì yóu qīng, wén xuǎn chū xué jì zuò nán. hàn wèi yǐ jiàng, yuǎn shí jīng guǐ, yǎ sú suǒ guī, wéi chēng xǔ guō, qí jì líng chí, guān fāng xiáo luàn, cǎo chuàng wéi shǐ, yì cún gǎi zuò, gōng jǐ nán miàn, zé chéng sī zài, qǐ yí wàng jiā chǒng sī, yǐ fá wáng shì, fù chán zhī shì, kōng chéng chǒng zhāng, qiú zhī gōng sī, shòu shòu jiāo shī, jìn shì hóu zhě, gōng xù cān chà, huò zú shí guān zhōng, huò chéng jūn hé nèi, huò shèng dé rú zhuō mào, huò shī dào rú huán róng, sì xìng chuán cí, yǐ wú dìng jì, wǔ hóu wài qī, qiě fēi jiù zhāng, ér chén zhī suǒ fù, wéi zài ēn zé, qiě qù suì dōng chū, guó xué zhī lǎo bó shì ěr, jīn zī shǒu xià, jiāng yà zhǒng sī, suī qiān qiū zhī yī rì jiǔ qiān, xún shì wén xuǎn zuò shuǎng. zhī shí xún yuǎn zhì, fāng zhī wēi chén, wèi wèi sù dá.
梁任昉為范雲讓散騎常侍吏部尚書霄城侯表曰:夫銓衡務重,闕語[明本作關治,文選三十八,《初學記》十二作關諸。]隆替,遠惟則哲,在帝猶輕,[《文選》、《初學記》作難。]漢魏以降,遠識經軌,雅俗所歸,唯稱許郭,齊季凌遲,官方淆亂,草創惟始,議存改作,恭己南面,責成斯在,豈宜妄加寵私,以乏王事,附蟬之飾,空成寵章,求之公私,授受交失,近世侯者,功緒參差,或足食關中,或成軍河內,或盛德如卓茂,或師道如桓榮,四姓傳祠,已無定紀,五侯外戚,且非舊章,而臣之所附,唯在恩澤,且去歲冬初,國學之老博士耳,今茲首夏,將亞冢司,雖千秋之一日九遷,荀奭[《文選》作爽。]之十旬遠至,方之微臣,未為速達。
liáng shěn yuē wèi chǔ xuàn ràng lì bù shàng shū biǎo yuē: qiè wéi xuán sù wèi biàn, bì miù zhū zǐ zhī chá, guī jǔ huò mèi, lǐ sàng fāng yuán zhī gōng, dōng xī liǎng hàn, zuǒ xióng gū jué yú qián, nán běi èr jìn, shān tāo mò sì yú hòu, liáng yóu xìng cáng yú mào, cái yǐn hū xīn, chǔ yuè wú yǐ kuàng qí jiǒng shū, shān chuān wèi zú fāng qí xiǎn zǔ, suī fù fú àn wèi míng, miǎn guò shēng zhì, yì hé yǐ dēng qí mù yì, lí wèi fēn jīng.
梁沈約為褚炫讓吏部尚書表曰:竊惟玄素未辯,必謬朱紫之察,規矩或昧,理喪方圓之功,東西兩漢,左雄孤絕於前,南北二晉,山濤莫嗣於後,良由性藏於貌,才隱乎心,楚越無以況其迥殊,山川未足方其險阻,雖復拂暗為明,免過生智,亦何以登奇牧異,離渭分涇。
liáng zhāng zuǎn ràng lì bù shàng shū biǎo yuē: hàn gé mín cáo, wèi réng dōng yuàn, máo xiào xiān yǐ qīng gōng jiàn měi, lú zi jiā yǐ zhēn gù rèn zhí, jiàng jí jìn dài, xī dǔ qí rén, lè yàn fǔ yōng róng zì shǒu, dāng shí hèn qí guǎ yù, shān jù yuán yì cún shǎng bá, bù miǎn yǔ shì fú chén, dèng yōu mù mǎ jiā tíng, hé yì xīn jìng zhī cāo, biàn kǔn rú jīn wán zài yòu, wèi wén jiǎn cái zhī gōng.
梁張纘讓吏部尚書表曰:漢革民曹,魏仍東掾,毛孝先以清公見美,盧子加以貞固任職,降及晉代,希睹其人,樂彥輔雍容自守,當時恨其寡譽,山巨源意存賞拔,不免與世浮沉,鄧攸牧馬家庭,何益心競之操,卞壼如金丸在右,未聞檢裁之功。
liáng wáng yún wèi dì liù shū ràng zhòng chú lì bù shàng shū biǎo yuē: chén wén tuán xī jié yàn, bì qí kūn wú zhī fēng, zhú rì zhuī fēng, xìn zī bó lè zhī jùn, wèi yǒu cān nú qiān zú, ér fāng chěng yáo tú, cǎi yì qiān dāo, ér qiú qí duàn gē, fú wéi zé zhé wèi tǐ, shì jiān lì dài, míng bié yōu qí, yì zhòng qián wáng, bì shǐ yù shí xūn yóu, qū bié mí zá, jīng wèi xuán huáng, tiáo liú bù shuǎng, zì fēi bó háo zhī tiān xià chēng néng, zhòng zi zhī shí rén guī dé, xiào xiān zhī bá zhēn yì wěi, jù yuán zhī chù è jǔ shàn, rán hòu kě yǐ quán jìng liú pǐn, píng jūn héng shí.
梁王筠為弟六叔讓重除吏部尚書表曰:臣聞剸犀截雁,必俟昆吾之鋒,逐日追風,信資伯樂之駿,未有驂駑騫足,而方騁遙塗,采蓺鉛刀,而求其斷割,伏惟則哲為體,事艱歷代,明別攸奇,義重前王,必使玉石薰蕕,區別靡雜,涇渭玄黃,條流不爽,自非伯豪之天下稱能,仲子之時人歸德,孝先之拔真抑偽,巨源之黜惡舉善,然後可以銓鏡流品,平均衡石。
suí jiāng zǒng ràng lì bù shàng shū biǎo yuē: qiè yǐ hàn zhì wǔ cáo, fāng jīn liù shàng, wèi lóng bā kǎi, nǐ gǔ liù qīng, yán yù hóu shé, yuǎn yīng shū dòu, zhì rú dōng jīng xǔ guō, xī jìn péi wáng, yǎng shǒu shēn méi, kě dé lùn liè cǐ yǐ, dàn chén mén jī shì xù, jìn sòng yǐ lái, nèi shì wéi yǐ, rù shī héng chǐ, huò nián fǔ jiāng lì, huò suì wèi qiáng shì, shì yǐ tuì sī ruò guàn, zhuī shāng chóu xī, zǎo chén huá wèi, jiàn zhī míng bèi, cháng wèi tiǎn qiè, fěi cháo yī xī, qǐ qī liáng shì duō gù, yǒu zhì wú shí, píng shēng yì qì, sà ěr líng luò, tè yóu yāo fèng jiā yùn, qiān zài yī shí, wéi fèn chǒng líng, suì zhēn yú cǐ.
隋江總讓吏部尚書表曰:竊以漢置五曹,方今六尚,魏隆八凱,擬古六卿,延喻喉舌,遠膺樞斗,至如東京許郭,西晉裴王,仰首伸眉,可得論列此矣,但臣門基世緒,晉宋已來,內侍帷扆,入屍衡尺,或年甫將立,或歲未強仕,是以退思弱冠,追傷疇昔,早塵華位,見知名輩,常謂忝竊,匪朝伊夕,豈期梁室多故,有志無時,平生意氣,颯爾零落,特由邀奉嘉運,千載一時,惟奮寵靈,遂臻於此。
yòu wèi shěn shàng shū jūn lǐ ràng yòu pú shè lǐng lì bù biǎo yuē: xīn xiāng yí é. yǐ lái, ān shí yǐ hòu, zūn qí guǐ zhú, bì dà shà zhī dòng liáng, zǒng qí jì rèn, yì jù chuān zhī zhōu jí, wèi yǒu mián lì báo cái, qīng yīng cǐ jǔ.
又為沈尚書君理讓右僕射領吏部表曰:辛香[疑訛。]以來,安石以後,遵其軌躅,必大廈之棟樑,總其寄任,亦巨川之舟楫,未有綿力薄材,輕膺此舉。
shàng shū
◇尚書
yīng shào hàn guān yí yuē: shàng shū, táng yú guān yě, shū yuē: lóng, mìng rǔ zuò nà yán, zhèn mìng wéi yǔn.
應劭《漢官儀》曰:尚書,唐虞官也,書曰:龍,命汝作納言,朕命惟允。
yòu yuē: hàn míng dì zhào yuē: shàng shū gài gǔ zhī nà yán, chū nà zhèn mìng, jī shì bù mì zé hài chéng, kě bù shèn yú.
又曰:漢明帝詔曰:尚書蓋古之納言,出納朕命,機事不密則害成,可不慎歟。
wéi zhāo biàn shì míng yuē: shàng, shàng yě, yán zuì zài shàng, zǒng lǐng zhī yě, biàn yún, shàng yóu fèng yě, bǎi guān yán shì, dāng shěng àn píng chù fèng zhī, gù yuē shàng, shàng shí shàng fāng yì rán.
韋昭辯《釋名》曰:尚,上也,言最在上,總領之也,辯雲,尚猶奉也,百官言事,當省案平處奉之,故曰尚,尚食尚方亦然。
hàn shū: bǎi guān biǎo yuē: chéng dì bà zhōng shū guān, chū zhì shàng shū yuán wǔ rén, rú chún yuē: zhǔ tiān zǐ wén shū yuē shàng shū, rú zhǔ xù yuē shàng zhǔ.
《漢書》:百官表曰:成帝罷中書官,初置尚書員五人,如淳曰:主天子文書曰尚書,如主婿曰尚主。
huán zi xīn lùn yuē: xī yáo yán tài píng yù lǎn èr bǎi shí èr zuò shì. shùn yú dà lù zhě, lù tiān xià shì, rú jīn zhī shàng shū guān yǐ, yí dé dà xián zhì, nǎi shǐ chù yì chí píng yān.
《桓子新論》曰:昔堯言[《太平御覽》二百十二作試。]舜於大麓者,錄天下事,如今之尚書官矣,宜得大賢智,乃使處議持平焉。
xiè chéng hòu hàn shū yuē: zhū mù wèi shàng shū, dǎng yán zhèng zhí.
謝承《後漢書》曰:朱穆為尚書,讜言正直。
huá jiào hàn shū yuē: wéi biāo shàng shū yuē: yù jí mín suǒ wù, dāng xiān chú qí huàn, qí yuán zài shàng shū, diǎn shū jī, tiān xià shì yī jué zhī, bù kě bù chá.
華嶠《漢書》曰:韋彪上疏曰:欲急民所務,當先除其患,其原在尚書,典樞機,天下事一決之,不可不察。
dōng guān hàn jì yuē: zhāng dì dōng xún, guò rèn chéng, nǎi xìng zhèng jūn shě, chì cì shàng shū lù, yǐ zhōng qí shēn, gù shí rén hào wèi bái yī shàng shū, xù hàn shū yuē: lǐ gù shàng shū yuē: bì xià zhī yǒu shàng shū, yóu tiān zhī yǒu běi dǒu, běi dǒu wèi tiān hóu shé, shàng shū wèi bì xià hóu shé.
《東觀漢記》曰:章帝東巡,過任城,乃幸鄭均舍,敕賜尚書祿,以終其身,故時人號為白衣尚書,《續漢書》曰:李固上疏曰:陛下之有尚書,猶天之有北斗,北斗為天喉舌,尚書為陛下喉舌。
wèi zhì yuē: chén qún wèi shàng shū, zhì jiǔ pǐn wèi guān rén zhī fǎ, qún suǒ jiàn yě.
《魏志》曰:陳群為尚書,制九品為官人之法,群所建也。
wáng chǎng kǎo kè shì yuē: shàng shū shì zhōng kǎo kè, yī yuē zhǎng jiàn liù cái, yǐ kǎo guān rén, èr yuē zōng lǐ wàn jī, yǐ kǎo shù jī, sān yuē jìn shì wéi yǔn, yǐ zhǎng dǎng yán, sì yuē chū nà wáng mìng, yǐ kǎo fù zhèng, wǔ yuē fá fǎ, yǐ kǎo diǎn xíng, huì jī diǎn lù yuē: zhèng hóng bài shàng shū láng, jiù diǎn, kē mǎn bǔ xiàn zhǎng, lìng shǐ wèi chéng wèi, hóng zòu yǐ wèi tái zhí wèi zūn ér shǎng báo, rén wú lè zhě, zhū tài píng yù lǎn èr bǎi shí èr zuò qǐng. shǐ láng bǔ xiàn lìng, lìng shǐ wèi zhǎng, shàng cóng qí yì, zì cǐ wèi shǐ.
王昶考課事曰:尚書侍中考課,一曰掌建六材,以考官人,二曰綜理萬機,以考庶績,三曰進視惟允,以掌讜言,四曰出納王命,以考賦政,五曰罰法,以考典刑,《會稽典錄》曰:鄭弘拜尚書郎,舊典,科滿補縣長,令史為丞尉,弘奏以為台職位尊而賞薄,人無樂者,諸[《太平御覽》二百十二作請。]使郎補縣令,令史為長,上從其議,自此為始。
qí zhí yí yuē: shàng shū liù rén, pǐn dì sān, zhì liù bǎi shí, jìn xián liǎng liáng guān, nà yán zé, jiàng cháo fú, pèi shuǐ cāng yù, zhí hù fù hé.
齊職儀曰:尚書六人,品第三,秩六百石,進賢兩梁冠,納言幘,絳朝服,佩水蒼玉,執笏負荷。
shěn yuē sòng shū yuē: gù chēn chuán yuē: sì mén yǒu zhì, bā zuò yǐ xià, mén shēng suí rù zhě yǒu chà, bù dé zá yǐ rén shì, chēn yǐ zōng rén gù shuò gù, sòng shū bā shí yī gù chēn chuán zuò tóu. jì shàng shū zhāng mào dù wén sòng shū zuò mén. míng, ér qù sòng shū zuò yǔ. shuò tóu tóng xí zuò qiǎn chū, fán shàng shū guān, dà zuì zé miǎn, xiǎo zuì zé qiǎn chū, chū zhě bǎi rì wú dài rén, tīng hái běn zhí.
沈約《宋書》曰:顧琛傳曰:寺門有制,八座以下,門生隨入者有差,不得雜以人士,琛以宗人顧碩顧,[宋書八十一顧琛傳作頭。]寄尚書張茂度聞[○宋書作門。]名,而去[宋書作與。]碩頭同席坐遣出,凡尚書官,大罪則免,小罪則遣出,出者百日無代人,聽還本職。
zhēn hàn yáng xióng shàng shū zhēn yuē: yǔn chì bǎi gōng, mìng zuò zhāi lì, lóng wéi nà yán, shì jī shì mì, chū rù wáng mìng, wáng zhī hóu shé, xiàn shàn xuān měi, ér chán shuō shì zhé, wǒ shì yún míng, wǒ tīng yún cōng, zài sù zài yè, wéi yǔn wéi gōng, gù jūn zǐ zài shì, chū yán rú fēng.
【箴】漢楊雄尚書箴曰:允敕百工,命作齋栗,龍惟納言,是機是密,出入王命,王之喉舌,獻善宣美,而讒說是折,我視雲明,我聽雲聰,載夙載夜,惟允惟恭,故君子在室,出言如風。
lěi jìn pān yuè yǔ shàng shū lěi yuē: kuān ér néng huái, wēi ér bù měng, huà xíng rú xíng, mín yīng rú yǐng, yì yì xū zuò, piān piān xuán mù, jǐ yán shēng chén, kōng guǎn liáo kuò.
【誄】晉潘岳庾尚書誄曰:寬而能懷,威而不猛,化行如形,民應如影,曀曀虛坐,翩翩玄幕,几筵生塵,空館寥廓。
jìn lú zhàn shàng shū wǔ qiáng hóu lú fǔ jūn lěi yuē: zhàn zuì zhòng wǔ yuè, xìn shēn sì hǎi, shēn bù huī miè, yán yú jiā mén, fāng jīn zhǎn yān zài jiù, sǐ yǐ wú rì, dà jù xiān yì yí liè, jiāng zhuì hū dì, wǎng jí zhī āi, zhōng bù xuān xiě, shì yǐ rěn zài cǎo tǔ zhī zhōng, zhuàn shù píng sù zhī jī, dǔ shēng wǒ jūn, tiān tǐng xián jùn, hóng chǎn dà fēng, guāng lóng hóng yìn, wèi yǐ qí zī, chuò hū qí yùn, tiān bù yǔ jìn, è yùn shí zhēn, yáng jiǔ zhī huì, suī shèng mò zhèn, jūn shí zhèn huáng, guó nán shì tú, bá lǚ shān chuān, dōng zhēng xī cú, fāng xié xiá rèn, yán fù huáng yú, bù jiàn chǔ shēn, zhì mìng yǐng dū, wǎng gǔ lái jīn, zì yuǎn jí jìn, fán zài sàng qīn, yóu sī jù yǔn, kuàng wǒ tú dú, mí jīng bù jǐn, rì yuè yú mài, hán shǔ dài qiān, ēn cí mí yuǎn, qióng sī rì chán, zhuàn shù yí jī, lín wén fán yuān.
晉盧湛尚書武強侯盧府君誄曰:湛罪重五嶽,釁深四海,身不灰滅,延於家門,方今斬焉在疚,死已無日,大懼先意遺烈,將墜乎地,罔極之哀,終不宣寫,是以忍在草土之中,撰述平素之跡,篤生我君,天挺賢俊,弘闡大風,光隆洪胤,蔚矣其姿,綽乎其韻,天不予晉,厄運時臻,陽九之會,雖聖莫振,君實振惶,國難是圖,跋履山川,東征西徂,方協遐任,言復皇輿,不見楚申,致命郢都,往古來今,自遠及近,凡在喪親,猶思俱殞,況我荼毒,靡經不盡,日月逾邁,寒暑代遷,恩慈彌遠,窮思日纏,撰述遺蹟,臨文煩冤。
suí jiāng zǒng dù zhī shàng shū lù jūn lěi yuē: lù gōng guó shì zhī juàn, huì hǎo zhī shēn, lín sàng néng lěi, jiǔ yuán yáo bǐ, shí shì zhūn zhān, bù huáng xuē gǎo, liáng jì shì yuè, wèi jí gān gē, chén shì rù shì, lèi qiān wù yì, zhù chōu yú huái, sān shí yú zài, suí kāi huáng jiǔ nián, yú zhǎng ān zhì shì, xuán chē yǐ jì, jiù mù hé jǐ, dàn dōng hǎi chéng tián, nán guān chéng zhí, guī shān gèng xǐ, kōng xiǎng chuī dí zhī āi, mǎ jiǎo tú shēng, jué wàng tōng bō zhī shuǐ, wū hū āi zāi, yú shì lǎn tì cāo gū, nǎi wèi lěi yuē: yàn háng yōu xù, lóng zuò jiān cái, ràng zhū bù bài, xī jiàn ēn lái, shì gù tiān huò, chén bēi zhǔ rǔ, lù jǐn cháo yáng, fēng jīng yè zhú, yōu yōu shì lù, xīn kǔ jiān yú, xún gē mǎn dào, pù gǔ jiāo qú, jiā wú bàn shū, dì jué fēi chú, niàn qún sāng zǐ, líng luò diāo kū, shāng jūn jǐng yì, le pán qí qū, qī liáng gù yǒu, pǐ shù yí gū, lín xué bié yě, fǔ chèn qióng tú.
隋江總度支尚書陸君誄曰:陸公國士之眷,惠好之深,臨喪能誄,久原搖筆,時事迍邅,不惶削藁,梁季適越,未戢干戈,陳世入仕,累牽物役,杼抽於懷,三十餘載,隋開皇九年,於長安致仕,懸車以洎,就木何幾,但東海成田,南冠承縶,龜山更徙,空想吹笛之哀,馬角徒生,絕望通波之水,嗚呼哀哉,於是攬涕操觚,乃為誄曰:雁行攸序,龍作間才,讓珠不拜,錫劍恩來,世故天禍,臣悲主辱,露盡朝陽,風驚夜燭,悠悠世路,辛苦艱虞,尋戈滿道,曝骨交衢,家無半菽,地絕飛芻,念群桑梓,零落彫枯,傷君井邑,了盤崎嶇,淒涼故友,擗樹遺孤,臨穴別野,撫櫬窮塗。
liáng zhāng zuǎn gù zuǒ shì shàng shū zhōng zi shěn zēng mín mù zhì míng yuē: jiàn dōng zhèn gǔ, guī zǔ sān xí, zhèng ruò jiě shéng, lì rú zào shī, shí shēng lóng guǎn, sì zhì jiǔ qīng, jū gāo shǒu yìng, bǐ dé yāo míng.
梁張纘故左氏尚書忠子沈憎旻墓志銘曰:漸東振古,龜組三襲,政若解繩,吏如燥濕,十升龍管,四至九卿,居高首暎,比德腰明。
biǎo liáng shěn yuē ràng wǔ bīng shàng shū biǎo yuē: chén wén bǎi shě zhī zhào, fēi sù chōng suǒ zī, qiān lǐ zhī yuè, qǐ yī wěi néng sù, hé zhě, zhuāng qīng shì yú lù yuǎn, zhōu ruò pí yú jì shēn, chǒu mào cuì róng, bù jí jiàn yú zī shuǐ, nú zú jiǎn bù, zhōng qǔ zhì yú yán chē.
【表】梁沈約讓五兵尚書表曰:臣聞百舍之趙,非宿舂所資,千里之越,豈一葦能溯,何者,裝輕適於路遠,舟弱疲於濟深,丑貌悴容,不藉鑒於淄水,駑足蹇步,終取躓於鹽車。
liáng qiū chí wèi fàn shàng shū bài biǎo yuē: xī téng gōng yí guǐ yú sì tíng, chén suì liú huān yú bó jìn, lù zhǐ yī shǒu, guān qióng jiǔ liè, chén huò zhào qiū yáng, qǔ wò huái hǎi, fā méng qù lìn, yǐ ruò sōng qiáo, fěi fù yī róng, xū yú zhì cǐ, shǎng cān shí luàn, gōng yuè wǔ shuǐ, lì lǎn qián zài, shú yǔ wèi pǐ.
梁丘遲為范尚書拜表曰:昔滕公移晷於泗亭,陳遂留懽於博進,祿止一守,官窮九列,臣獲照秋陽,取沃淮海,發蒙去吝,已若松喬,匪富伊榮,須臾至此,賞參十亂,躬越五水,歷覽前載,孰與為匹。
liáng xiāo zi fàn wèi xiōng zōng zhèng ràng dōu guān shàng shū biǎo yuē: nà yán zhī shòu, huáng mìng suǒ yóu, wǔ xīng xuán yào, chā chí zǐ gōng zhī qū, bǎi guān gēn běn, lián cáo jiàn lǐ zhī nèi, kǒng cài yì bó, chuí fāng yú liǎng jīng, chén zhōng lìng cái, bǐ jiān yú wèi shì, tì wàng qián yīng, fǔ xiū báo yì, wú shī sù lǐ, ér jué zhī fèng.
梁蕭子范為兄宗正讓都官尚書表曰:納言之授,皇命所由,五星懸曜,差池紫宮之曲,百官根本,聯曹建禮之內,孔蔡詣博,垂芳於兩京,陳鍾令才,比肩於魏世,逖望前英,俯修薄義,無屍素禮,而絕祗奉。
suí xú líng ràng wǔ bīng shàng shū biǎo yuē: chén wén zhòng ní dà shèng, yóu yún shū bù jǐn yán, shì héng gāo cái, dāng běn jí zuò cháng chēng wén bù dǎi yì, chén bǐ shuāi ē rì jī, sī xù máng rán, pín tuō péng yóu, wèi cái zhāng biǎo, suī fù chén lín jiàn bǐ, wèi jǐn yú huái, sūn huì cí rén, pō jiā fán shì, suǒ yǐ gāo tiān miǎn miǎo, fú jiàng zhāo huí, zhān bài sī lún, gèng zēng yōu bèi, chén suī bù mǐn, ruò guàn dēng cháo, yī yán chéng huá, yù yóu duō shì, wǎn féng xìng yùn, yuán làn chǒng sī, ěr shí sì jiāo duō lěi, qī xióng fēn zhēng, guó jiā zhì dù, rì bù xiá gěi, zhào gōng lùn shòu mìng zhī yí, gāo yì zòu shēng tán zhī lǐ, ér cān wén mì jì, fú jiě dān yú zhī bīng, fēi jiàn chí shū, wèi dòng liáo chéng zhī jiāng, bù qī méi chéng lǎo sǒu, hū jiàng tè ēn, féng táng mù nián, jiàn shēn míng zhǔ, zhuó zǎi jīng yì, cháo zuò jí lín, suì zhì luò yáng wú yǔ, fēi zhǐ zhǎng ān duō dào, qí yí píng gù, yòng zhì yán kē, yóu chù míng liáo, jiǔ wèi dāo qiè, dàn zhe shū tiān lù, suī rú liú xiàng, shuò wàng dēng cháo, zhuǎn tóng wáng yǐn, yú qí xiǔ liè, shàng kě cóng róng, sī huì wén chāng, miǎo rán fēi jù.
隋徐陵讓五兵尚書表曰:臣聞仲尼大聖,猶雲書不盡言,士衡高才,當[本集作常]稱文不逮意,臣比衰痾日積,思緒茫然,頻託朋游,為裁章表,雖復陳琳健筆,未盡愚懷,孫惠辭人,頗加煩飾,所以高天緬邈,弗降昭回,瞻拜絲綸,更增憂憊,臣雖不敏,弱冠登朝,伊言承華,豫游多士,晚逢興運,爰濫寵私,爾時四郊多壘,七雄分爭,國家制度,日不暇給,趙宮論受命之宜,高邑奏升壇之禮,而參聞秘計,弗解單于之兵,飛箭馳書,未動聊城之將,不期枚乘老叟,忽降特恩,馮唐暮年,見申明主,擢宰京邑,朝坐棘林,遂致洛陽無雨,非止長安多盜,其宜屏錮,用寘嚴科,猶處名僚,久為叨竊,但著書天祿,雖如劉向,朔望登朝,轉同王隱,於其朽劣,尚可從容,司會文昌,邈然非據。
lì bù láng
◇吏部郎
guō zǐ yuē: xǔ yǔn qī, ruǎn dé rú mèi, yǔn wèi lì bù láng, duō yòng qí xiāng lǐ, dì qiǎn hǔ bì shōu yǔn, fù chū gé jiè yǔn yuē: míng zhǔ kě yǐ lǐ duó, nán yǐ qíng qiú, yǔn zhì, míng dì hé zhī, yǔn dá yuē: jǔ ěr suǒ zhī, chén zhī xiāng rén, chén suǒ zhī yě, yuán bì xià jiǎn xiào, wèi chēng zhí yǔ bù, ruò bù chēng zhí, chén yí shòu qí zuì, jì jiǎn xiào, jiē qí rén, yú shì nǎi shì, yǔn jiù fú bài huài, zhào cì xīn yī, chū bèi shōu, jǔ jiā hào kū, yǔn xīn fù zì yún wú yōu, xún hái, zuò sù zhōu dài zhī, xū yú yǔn zhì.
《郭子》曰:許允妻,阮德如妹,允為吏部郎,多用其鄉里,帝遣虎賁收允,婦出閤戒允曰:明主可以理奪,難以情求,允至,明帝核之,允答曰:舉爾所知,臣之鄉人,臣所知也,原陛下檢校,為稱職與不,若不稱職,臣宜受其罪,既檢校,皆其人,於是乃釋,允舊服敗壞,詔賜新衣,初被收,舉家號哭,允新婦自雲無憂,尋還,作粟粥待之,須臾允至。
wèi zhì yuē: zhū gé dàn wèi lì bù láng, yǒu shǔ tuō, zé xiǎn qí yán ér chéng yòng zhī, hòu yǒu dāng fǒu, zé yún yì qí dé shī, zì shì qún liáo mò bù shèn qí suǒ jǔ.
《魏志》曰:諸葛誕為吏部郎,有屬託,則顯其言而承用之,後有當否,則雲議其得失,自是群僚莫不慎其所舉。
shān tāo qǐ shì yuē: rén cái jì zì nán zhī, zhōng rén yǐ xià, qíng wěi yòu nán, lì bù láng yǔ suì shì rì yè xiāng jiē, fēi dàn dāng zhèng jǐ, nǎi dāng néng zhèng rén.
山濤啟事曰:人才既自難知,中人以下,情偽又難,吏部郎與碎事日夜相接,非但當正己,乃當能正人。
wáng yǐn jìn shū yuē: lǐ yìn wèi lì bù láng, jīng shèn xuǎn jǔ, hào wèi lián píng, shān tāo wèi lì bù láng, wén dì yǔ shū yuē: zú xià zài shì qīng míng, jié cāo mài shí, niàn duō suǒ fá, jīn zhì qián èr shí wàn, sī bǎi jīn, gǔ èr bǎi hú.
王隱《晉書》曰:李胤為吏部郎,精慎選舉,號為廉平,山濤為吏部郎,文帝與書曰:足下在事清明,潔操邁時,念多所乏,今致錢二十萬,絲百斤,穀二百斛。
yòu yuē: wáng róng míng wèi qīng shǎng, èr shí sì wèi lì bù láng.
又曰:王戎名位清賞,二十四為吏部郎。
jìn zhōng xìng shū yuē: bì zhuō, zì mào shì, xīn cài rén, shǎo yì fàng dá, tài xìng mò, wèi lì bù láng, cháng yǐn jiǔ fèi zhí, bǐ shě láng niàng shú, zhuō yīn zuì, yè zhì qí wèng jiān qǔ jiǔ yǐn, zhǎng jiǔ zhě bù chá, zhí ér fù zhī, láng wǎng shì zhī, nǎi bì lì bù yě, jù shì qí fù, zhuō suì yǐn zhǔ rén yàn yú wèng cè, qǔ zuì ér qù, zhuō cháng wèi rén yuē: yòu shǒu chí jiǔ zhī, zuǒ shǒu chí xiè shì, pāi fú jiǔ chí zhōng, biàn zú le yī shēng.
《晉中興書》曰:畢卓,字茂世,新蔡人,少亦放達,泰興末,為吏部郎,常飲酒廢職,比舍郎釀熟,卓因醉,夜至其瓮間取酒飲,掌酒者不察,執而縛之,郎往視之,乃畢吏部也,遽釋其縛,卓遂引主人宴於瓮側,取醉而去,卓常謂人曰:右手持酒卮,左手持蟹螫,拍浮酒池中,便足了一生。
yòu yuē: ruǎn fàng yǔ cóng dì fú qí míng, zài quán guǎn zhī rèn, shén yǒu chēng yù, xìng qīng jiǎn, zhōng bù zhì chǎn yè, wèi lì bù láng, bù miǎn jī fá, wáng dǎo yǔ liàng, yǐ qí míng shì, gěi yī shí, fàng yóu shì de lì.
又曰:阮放與從弟孚齊名,在銓管之任,甚有稱譽,性清儉,終不治產業,為吏部郎,不免飢乏,王導庾亮,以其名士,給衣食,放由是得立。
wáng yùn bié chuán yuē: yùn zì shū rén, wèi lì bù láng, yù shǐ shí wú qū zhì, céng xià gǔ jí chū, rì dié nǎi zhì jiā, qù tái shù lǐ, gāo qiān chē wéi, xiān hòu yǔ yǔ, bù dé jìn yě, yī guān quē zhě, qiú zhě shí bèi, yùn lián zhuàng chéng zǎi lù yuē: mǒu rén yǒu dì, mǒu rén yǒu cái, bù dé zhě gān xīn wú yuàn.
王蘊別傳曰:蘊字叔仁,為吏部郎,欲使時無屈滯,曾下鼓急出,日迭乃至家,去台數里,高褰車帷,先後與語,不得進也,一官缺者,求者十輩,蘊連狀呈宰錄曰:某人有地,某人有才,不得者甘心無怨。
shì shuō yuē: lì bù quē, wén dì wèn qí rén yú zhōng huì, huì yuē: péi kǎi qīng tōng, wáng róng jiǎn yào, jiē qí xuǎn yě, yú shì yòng péi.
《世說》曰:吏部缺,文帝問其人於鍾會,會曰:裴楷清通,王戎簡要,皆其選也,於是用裴。
yòu yuē: shān gōng jǔ ruǎn xián wèi lì bù láng, yuē: qíng zhēn guǎ yù, wàn wù bù néng yí yě.
又曰:山公舉阮咸為吏部郎,曰:情真寡慾,萬物不能移也。
shěn yuē sòng shū yuē: wáng wēi, zì jǐng xuán, lì bù shàng shū jiāng zhàn, jǔ wēi wèi lì bù láng, wēi yǔ zhàn shū yuē: jūn píng shēng yún, sòng shū wáng wēi chuán zuò yún shēng, cǐ dào. wǒ míng zhě shā wǒ shēn, tiān jué yóu miè míng, ān yòng lì bù láng zāi, qí jǔ kě lòu, qí shì bù jīng, fēi dú jìn shēn zhě bù dào, pū qiè jiē xiào zhī.
沈約《宋書》曰:王微,字景玄,吏部尚書江湛,舉微為吏部郎,微與湛書曰:君平生雲,[宋書王微傳作雲生,此倒。]我名者殺我身,天爵猶滅名,安用吏部郎哉,其舉可陋,其事不經,非獨搢紳者不道,仆妾皆笑之。
biǎo liáng lù chuí bài lì bù láng biǎo yuē: quán héng shù pǐn, lì xuǎn bīn liáo, ruǎn shèng zhēn sù, lǚ jiàn wèi dēng, lù liàng zhōng xīn, cái jū bài zhí, zì fēi jì zhòng qīng shí, jì wén tián zhèng, kě yǐ qū fēn guǎn kù, shì jiàn xū lì.
【表】梁陸倕拜吏部郎表曰:銓衡庶品,歷選賓僚,阮盛真素,屢薦未登,陸亮忠心,裁居敗職,自非季重清識,季文恬正,可以區分管庫,式鑒胥吏。
liáng wáng sēng rú lì bù láng biǎo yuē: chén shēng qīng fēi tuò, pǐn xì shū rǎng, jì mò zhōu lǘ, qǔ lún guī dòu, bù zì qiú yú shàn guǎn, níng xǔ rén yǐ néng guān, cóng bān suí dié, zì ān shū yuǎn, qǐ wàng hàn fēi, zhōng zhī jī zhì, yī féng jìn lù, jǐ wén zhāo jìn, jiǎ zhuō wèi xīn, biàn qí chéng ǒu, níng wèi tiān fù dì zhǎng, fù yǔ yǔ lòu xiàng zī, qiū chéng chūn fā, bì rú xuān hán wú shuǎng, zì biàn kuàng quán liáng wén wǔ shí yī zuò ní. tú, duō chāo sōng dèng, lǚ kǎo gù qí bǐ yuè, zài lèi chéng yú kě wén, fāng kuì zhū zǐ, yǒng měng jūn héng, gù wéi xǔ lǐ, zhōng fēi wáng bì, qǔ qí qīng shàng, gù suǒ jīng qǐ, qiú zhī suì mì, níng kě shù jǐ.
梁王僧孺吏部郎表曰:臣生輕飛籜,品細疏壤,寂寞州閭,取淪窐竇,不自求於善管,寧許人以能官,從班隨牒,自安疏遠,豈望翰飛,終知跡滯,一逢浸漉,幾聞昭晉,假拙為心,變奇成偶,寧為天覆地長,復與雨露相滋,秋成春發,必如暄寒無爽,自變況[全梁文五十一作泥。]塗,多超嵩鄧,屢考固其比越,在累誠於可聞,方愧朱紫,永懵鈞衡,固惟許李,終非王畢,取其清尚,固所經企,求之碎密,寧可庶幾。
liáng rèn fǎng shù yí é. lì bù láng biǎo yuē: láng guān zhī zhòng, qiān jīn fēi pì, yuán zài qián shì, shí guāng xuǎn zào, qīng tōng wèi shǒu, zhōng suì fú jū, shēn shí wèi dù, lèi jiàn wú huò, chéng fá shè guān, gù zhī qí wàng, fāng jīn huáng míng yù yǔ, shēng zhǎng xián hēng, jīng wèi jìn shēn, wú miù héng shí, yì yáng shù pǐn, yì qí néng guān, gù yǐ xún yá, shú yòng zhī hé, wéi zhī sǐ suǒ, wèi shí suǒ bào.
梁任昉數[疑訛。]吏部郎表曰:郎官之重,千金非譬,爰在前世,實光選造,清通為首,終遂弗居,深識為度,累薦無獲,承乏攝官,顧知其望,方今皇明御宇,昇長咸亨,涇渭搢紳,無謬衡石,抑揚庶品,亦俟能官,顧已循涯,孰用祗荷,唯知死所,未識所報。
qǐ liáng lù chuí qiān lì bù láng qǐ yuē: chén qì jūn huò luò, cái tóng yōng zhǒng, xiào fēi jī shān, qín guāi fù dì, zì dāo róng zhì liè, cái yí qì xù, ér zuò yán qū sī, suì bèi hóng zào, zì fēi gē bàng shí zhū, dǔ shí zhī yù, níng kě yǐ huò míng lǐ sú, jiàn cāo dūn jiào.
【啟】梁陸倕遷吏部郎啟曰:臣器均濩落,材同擁腫,效非積山,勤乖附地,自叨榮秩列,裁移氣序,而坐延曲私,遂被洪造,自非割蚌識珠,睹石知玉,寧可以獲名理俗,見操敦教。
liáng wáng sēng rú chú lì bù láng qǐ yuē: zì yī yù xiū míng, duō féng wò zé, chū sī gōu rǎng, zhì zhī xiāo hàn, qīng tú huá zhé, dāo cè lèi réng, xiǎn zhí míng jiē, é lái shū zhì, ér zhì xiào bì qí wú qǔ, yóu dài hū yān yǐ zhāng, bù yì hán yǎng gèng zī, pāng pèi yù cǐ, shǐ zhí shū huá, fēn tǐ héng xuǎn, zhī fēi tiǎn zú, bì dài jùn mín, hé yán jiàn liè. suǒ huò dāo jiǎ, xún yá cè xiàn, shēng suǒ bù shèng, zhān ēn fèng dé, sǐ hé néng bào.
梁王僧孺除吏部郎啟曰:自一遇休明,多逢渥澤,出斯溝壤,置之霄漢,清塗華轍,叨廁累仍,顯職名階,俄來倏至,而智效必其無取,尤怠忽焉已彰,不意涵養更滋,雱霈愈此,始職樞華,紛體恆選,知非腆族,必待俊民,何言賤劣。所或叨假,循涯測限,生所不勝,瞻恩奉德,死何能報。
shì zhōng
◇侍中
huán jì yào lüè yuē: shì zhōng, gǔ guān yě, huò yuē: fēng hòu wèi huáng dì shì zhōng, zhōu shí hào cháng bó zhě, yán qí dào dé kě cháng zūn yě, qín shǐ huáng fù gǔ, tài píng yù lǎn èr bǎi shí jiǔ zuò gù. guān diāo chán, hàn yīn ér bù gǎi, cǐ nèi guān, shì wéi wò, shòu gù wèn, shí yí yú zuǒ yòu, chū zé fù xǐ yǐ cóng, zhì èr qiān dàn.
環濟要略曰:侍中,古官也,或曰:風后為黃帝侍中,周時號常伯者,言其道德可常遵也,秦始皇復古,[《太平御覽》二百十九作故。]冠貂蟬,漢因而不改,此內官,侍帷幄,受顧問,拾遺於左右,出則負璽以從,秩二千石。
hàn jiù yí yuē: shì zhōng wú yuán, huò liè hóu jiāng jūn wèi wèi guāng lù dài fū wèi shì láng, tài píng yù lǎn èr bǎi shí jiǔ zuò wèi zhī. dé jǔ fēi fǎ.
《漢舊儀》曰:侍中無員,或列侯將軍衛尉光祿大夫為侍郎,[《太平御覽》二百十九作為之。]得舉非法。
yòu yuē: shì zhōng zuǒ yòu jìn chén, jiàn huáng hòu, rú jiàn dì, jiàn jié yú, xíng zé duì bì, zuò zé fú yīn yě.
又曰:侍中左右近臣,見皇后,如見帝,見婕妤,行則對壁,坐則伏茵也。
yīng shào hàn guān yuē: shì zhōng, zhōu guān yě, jīn chán yǒu diāo, jīn qǔ jiān gāng, bǎi liàn bù hào, chán jū gāo shí jié, mù zài yē xià, diāo nèi jìn hàn ér wài wēn rùn, shì zhōng biàn fán zuǒ yòu, yǔ dì shēng jiàng, zú sī jìn duì, shí yí bǔ què, bǎi liáo zhī zhōng, mò mì yú zī, qín shǐ huáng pò zhào, dé qí guān, yǐ cì shì zhōng.
應劭《漢官》曰:侍中,周官也,金蟬有貂,金取堅剛,百鍊不耗,蟬居高食絜,目在掖下,貂內勁悍而外溫潤,侍中便繁左右,與帝升降,卒思近對,拾遺補闕,百僚之中,莫密於茲,秦始皇破趙,得其冠,以賜侍中。
hàn shū yuē: sāng hóng yáng, luò yáng jiǎ rén zǐ, yǐ xīn jì, nián shí èr wèi shì zhōng.
《漢書》曰:桑弘羊,雒陽賈人子,以心計,年十二為侍中。
yòu yuē: huò qù bìng, yǐ huáng hòu zǐ zi, nián shí bā wèi shì zhōng, shàn qí shè.
又曰:霍去病,以皇后姊子,年十八為侍中,善騎射。
yòu yuē: liú hóu zi zhāng pì qiáng, wèi shì zhōng, nián shí wǔ.
又曰:留侯子張辟強,為侍中,年十五。
yòu yuē: xiào huì shí, shì zhōng jiē guān xùn yí, bèi dài, fù zhī fěn.
又曰:孝惠時,侍中皆冠鵕鸃,貝帶,傅脂粉。
yòu yuē: zhāng ān shì zǐ sūn, zì xuān yuán yǐ lái wèi shì zhōng.
又曰:張安世子孫,自宣元以來為侍中。
yòu yuē: yuán dì yǐ shǐ dān wèi shì zhōng, chū zé péi chéng.
又曰:元帝以史丹為侍中,出則陪乘。
yòu yuē: shì zhōng jīn chǎng, yǔ liú gēng shēng shí yí zuǒ yòu, xiāo wàng zhī zhōu kān sì rén, tóng xīn fǔ zhèng.
又曰:侍中金敞,與劉更生拾遺左右,蕭望之周堪四人,同心輔政。
yòu yuē: wèi wèi jīn chǎng bìng shén, chéng dì bài zi shè wèi shì zhōng, shǐ lǜ chē zài sòng wèi wèi fǔ, zài yǐ huáng sūn chē, chǒng zhī.
又曰:衛尉金敞病甚,成帝拜子涉為侍中,使綠車載送衛尉府,[載以皇孫車,寵之。]
sān fǔ gù shì yuē: jīn rì dī zhōng qín shǒu jié, qī shì wèi shì zhōng.
《三輔故事》曰:金日磾忠勤守節,七世為侍中。
wèi zhì yuē: sū zé bài shì zhōng, yǔ dǒng zhāo tóng liáo, zhāo cháng zhěn zé xī wò, zé tuī zhī yuē: sū zé zhī xī, fēi nìng rén zhī zhěn.
《魏志》曰:蘇則拜侍中,與董昭同寮,昭常枕則膝臥,則推之曰:蘇則之膝,非佞人之枕。
yòu yuē: chén qún wèi shì zhōng, lǐng chéng xiàng dōng xī cáo yuàn.
又曰:陳群為侍中,領丞相東西曹掾。
huá yáng guó zhì yuē: qiào lóng wèi shàng lín lìng, wǔ dì yù guǎng shàng lín yuàn, lóng yán yáo shùn zhì zhì guǎng dé, bù wù lín yuàn, dì hòu sī qí yán, zhēng wèi shì zhōng.
《華陽國志》曰:譙隆為上林令,武帝欲廣上林苑,隆言堯舜至治廣德,不務林苑,帝後思其言,徵為侍中。
yì bù qí jiù chuán yuē: shǔ jùn zhāng kuān, hàn wǔ dì shí wèi shì zhōng, cóng sì gān quán, zhì wèi qiáo, yǒu nǚ zǐ yù yú wèi shuǐ, rǔ zhǎng qī chǐ, shàng guài qí yì, qiǎn wèn zhī, nǚ yuē: dì hòu dì qī chē zhī wǒ suǒ lái, shí kuān zài dì qī chē, duì yuē: tiān xīng zhǔ jì sì zhě, zhāi jiè bù yán zé nǚ rén jiàn.
《益部耆舊傳》曰:蜀郡張寬,漢武帝時為侍中,從祀甘泉,至渭橋,有女子浴於渭水,乳長七尺,上怪其異,遣問之,女曰:帝後第七車知我所來,時寬在第七車,對曰:天星主祭祀者,齋戒不嚴則女人見。
wén shì chuán yuē: zhāng héng bài shì zhōng, héng jū wéi wò, yí róng fěng yì, shí yí zuǒ yòu.
《文士傳》曰:張衡拜侍中,恆居幃幄,儀容諷議,拾遺左右。
zhì yú jué yí yào zhù yuē: hàn mò sàng luàn, jué wú yù pèi, shì zhōng wáng càn shí jiù pèi, shǐ fù zuò zhī, jīn zhī yù pèi, shòu fǎ zì yú wáng càn yě.
摯虞決疑要注曰:漢末喪亂,絕無玉珮,侍中王粲識舊珮,始復作之,今之玉珮,受法自於王粲也。
wáng yǐn jìn shū: wéi dàn yǐ néng shū, liú bǔ shì zhōng, wèi shì bǎo qì míng tí, jiē dàn shū yě.
王隱《晉書》:韋誕以能書,留補侍中,魏氏寶器銘題,皆誕書也。
qī xián chuán yuē: shān tāo, tài shǐ qī nián wèi shì zhōng, zhào shū yuē: tāo qīng fēng chún lǚ, sī xīn tōng yuǎn, yí shì wéi wò, jǐn guī zuǒ yòu.
七賢傳曰:山濤,太始七年為侍中,詔書曰:濤清風淳履,思心通遠,宜侍幃幄,盡規左右。
yán hán bié chuán yuē: yán kūn, zì jūn dào, yí zhuàng yán zhěng, fēng mào duān měi, dà sī mǎ huán gōng tàn yuē: láng miào zhī wàng, hóu shé jī yào.
顏含別傳曰:顏髡,字君道,儀狀嚴整,風貌端美,大司馬桓公嘆曰:廊廟之望,喉舌機要。
xù sōu shén jì yuē: chéng xián, zì yán xiū, qí mǔ shǐ huái xián, lǎo gōng shòu yào yǔ zhī, fú cǐ dāng shēng guì zi, jìn wǔ dì shí, lì wèi zhì shì zhōng, yǒu míng yú shì.
《續搜神記》曰:程咸,字延休,其母始懷咸,老公授藥與之,服此當生貴子,晉武帝時,歷位至侍中,有名於世。
yǔ lín yuē: jìn xiào wǔ hǎo yǔ yú xiào fù yǐn jiǔ, bù zuì bù chū, hòu lín chū bài, dài bù fù qǐ, dì yīn hū rén fú shàng diàn, yú tài píng yù lǎn èr bǎi shí jiǔ yú shàng yǒu fú zì. shì zhōng, xiào fù dá yuē: chén wèi wèi jí fú, zuì wèi jí luàn, fēi fèn zhī cì, suǒ bù gǎn dāng, dì měi zhī, chì zuǒ yòu shū qí yǔ.
《語林》曰:晉孝武好與虞嘯父飲酒,不醉不出,後臨出拜,殆不復起,帝因呼人扶上殿,虞[《太平御覽》二百十九虞上有扶字。]侍中,嘯父答曰:臣位未及扶,醉未及亂,非分之賜,所不敢當,帝美之,敕左右疏其語。
xiāng shū zhàn qì zá yào yuē: qì rú lián zhū rù què mén, wèi shì zhōng.
相書占氣雜要曰:氣如連珠入闕門,為侍中。
shěn yuē sòng shū, lù zhòng yuán zhě, jìn tài wèi wán céng sūn yě, wèi shì zhōng, wú jùn tài shǒu, zì wán zhì zhòng yuán, sì shì wèi shì zhōng, shí rén fāng zhī jīn zhāng èr zú.
沈約宋書,陸仲元者,晉太尉玩曾孫也,為侍中,吳郡太守,自玩至仲元,四世為侍中,時人方之金張二族。
yòu yuē: yīn jǐng rén qiān shì zhōng, yǔ wáng huá wáng tán shǒu liú zhàn sì rén, bìng shí wèi shì zhōng, jiē yǐ fēng lì jú gàn, guān miǎn yī shí, tóng shēng zhī měi, jìn dài mò jí.
又曰:殷景仁遷侍中,與王華王曇首劉湛四人,並時為侍中,皆以風力局幹,冠冕一時,同升之美,近代莫及。
yòu yuē: wáng sēng chuò qiān wèi shì zhōng, rèn yǐ jī mì, shí nián èr shí jiǔ, shǐ xìng wáng jùn, cháng wèn qí nián, sēng chuò zì xián zǎo dá, qūn xún liáng jiǔ nǎi dá, qí qiān xū zì tuì ruò cǐ.
又曰:王僧綽遷為侍中,任以機密,時年二十九,始興王濬,嘗問其年,僧綽自嫌早達,逡巡良久乃答,其謙虛自退若此。
bēi jìn péi xī shēng shì zhōng jī hóu bēi yuē: fū jūn qīn zhī zhòng, fēi míng jiào zhī wèi yě, ài jìng chū yú zì rán, ér zhōng xiào zhī dào bì yǐ, pǔ sàn zhēn lí, bèi shēng xùn lì, lǐ fǎ zhī xìng, yú sī wèi báo, bēi fū, jìn yì yáng zi jī shào, zì yán zǔ, zī gān gāng zhī chún cuì, tǐ zhōng hé zhī shū xū, shǎo yǒu qīng shào zhī fēng, zhǎng huái hóng rén zhī dù, jiā yǐ tōng lǎng yān jì, mí cái bù jīng, xué wèi rú zōng, shù jī guāng bèi, ruò guàn dēng cháo, zé fū wén mì gé, wǎn jié qiáng shì, zé nà yán shū jí, tài ān zhī chū, quán chén shàn mìng, huáng yú qīn zhēng, cì yú dàng yīn, liù jūn bēn gōng, bīng jiāo yù niǎn, shào yǎn rán duān miǎn, zhèng sè yǐ gǎn fēng rèn, suì yǔn mìng yú yù cè, zhōng chéng gǎn rén shén, yì shēng zhèn sì hǎi, míng yuē: èr yí zhào jiàn, jūn chén yōu xù, é é shì zhōng, yīng qī zuò fǔ, wài bō rén fēng, nèi jǔ xīn lǚ, zhí cí fú yǒng, mí rén bù wǔ, jiàn wēi shòu mìng, bèi shēng xùn zhǔ, què hū qí cāo, miǎo hū qí chóng, jiǎo jiǎo wáng chén, xiàn cí yí fēng, zài qīn chéng xiào, yú jìng chéng zhōng.
【碑】晉裴希聲侍中嵇侯碑曰:夫君親之重,非名教之謂也,愛敬出於自然,而忠孝之道畢矣,朴散真離,背生殉利,禮法之興,於斯為薄,悲夫,晉弋陽子嵇紹,字延祖,資乾剛之純粹,體中和之淑虛,少有清劭之風,長懷弘仁之度,加以通朗淹濟,靡才不經,學為儒宗,庶績光被,弱冠登朝,則敷文秘閣,晚節強仕,則納言樞極,太安之初,權臣擅命,皇輿親征,次於盪陰,六軍奔攻,兵交御輦,紹儼然端冕,正色以扞鋒刃,遂殞命於御側,忠誠感人神,義聲震四海,銘曰:二儀肇建,君臣攸序,峨峨侍中,應期作輔,外播仁風,內舉心膂,執慈弗勇,靡仁不武,見危授命,背生殉主,確乎其操,邈乎其崇,矯矯王臣,憲慈遺風,在親成孝,於敬成忠。
sòng fù liàng shì zhōng wáng gōng bēi yuē: tǐ yà huáng zhōng, dào jí wēi guǎn, yuán xūn shèng dé, guāng yú jìn zài, yú shí yùn jù wú wàng, líng yí yǒu jiàn, zhì yú bīng chán xiàng wèi, lěi jié sì jiāo, gōng yǐ mín wàng jìn cháo, jū yí jiān zhī jì, huái fāng lǚ shùn, chù jiān yǐ zhēn, diān pèi bù néng huí qí cāo, jiàng yù wú yǐ dàng qí shǒu, shuò yǐ gōng hóu, chéng hé tǐng shēng, shí shēn dōng tán, wén yàn chūn róng, yuán chū sù lǚ, hǎo shì chōng mò, yì jì duān wěi, zhèn fēng yù dé.
宋傅亮侍中王公碑曰:體亞黃中,道及微管,元勛盛德,光於晉載,於時運距無妄,陵夷有漸,至於兵纏象魏,壘結四郊,公以民望晉朝,居疑間之際,懷方履順,處艱以貞,顛沛不能回其操,彊御無以盪其守,鑠矣公侯,乘和挺生,識深冬潭,文艷春榮,爰初素履,好是沖默,亦既端委,振風育德。
mù zhì sòng xiào wǔ gù shì zhōng sī tú jiàn píng wáng hóng mù zhì yuē: hán róng yòu yào, yīng hé zǎo huì, pái huái tiān rén, yōu yóu jīng yì, hóng lì cái liú, huáng gēn zhōng jué, tǐ xiào jǐn xìng, huái zhuī xiào liè, fǎn wǒ chén jū, huǐ wǎng gèng jié, guǎn jī níng wù, duān cháo zàn qì, zhào huī cái róng, shì yǐng fēng zhé, mì lù zhǎng yīn, zhāo tú yǒng miè.
【墓誌】宋孝武故侍中司徒建平王宏墓誌曰:含榮幼耀,膺和早慧,徘徊天人,優遊經藝,鴻沴才流,皇根中絕,體孝盡性,懷追孝烈,反我宸居,毀網更結,管機凝務,端朝贊契,召輝才融,士穎風折,秘路長陰,昭塗永滅。
liáng yuán dì shì zhōng xīn yú hóu mù zhì míng yuē: yuán shǐ jiàng shén, dàn zī chū zài, fāng cóng yǒu zhú, yuán zhū wú lèi, yì ruò lián qiè, wén tóng zǎo huì, sān fēn zhú shǐ, zài xǐ jiàn yú, zhū wéi zì jǔ, bái lù suí chē, wǔ shí wēi biān, wén néng huái yuǎn, zhà gē qù sù, shí yáo lái wǎn, xī wǒ wǎng yǐ, qiān sì lián zhōu, jīn zī xuán pèi, shuāng yàn suí zhōu, shān huí sù zhào, shuǐ dǎo dān liú, jì liáo yuán yě, yáo luò cú qiū.
梁元帝侍中新渝侯墓志銘曰:爰始降神,誕茲初載,方琮有燭,圓珠無纇,義若聯朅,文同藻繪,三分竹使,再徙建旟,朱帷自舉,白鹿隨車,武實威邊,文能懷遠,乍歌去速,時謠來晚,昔我往矣,千駟連輈,今茲旋旆,雙雁隨舟,山回素旐,水導丹旒,寂寥原野,搖落徂秋。
yòu shì zhōng wú píng guāng hóu mù zhì yuē: wéi yuè jiàng shén, biǎo shān fǔ zhī dé, jìng rú jūn suǒ, xiǎn chéng jì zhī zhēng, jié jìng jīng wēi, qí yí tiān tǐng, xué jiān yì fǔ, tán jūn lǐ kū, lì tài zǐ xǐ mǎ, bā rén zhǎng jí, wèi chóng xián zhī lǐng xiù, wǔ rì lái cháo, guān chéng huá zhī kǎi mó, qiān yù zhāng nèi shǐ, hóng jǐng luán fēng, gān lù suì xià, xiāo yá hè lǐng, lián lǐ chéng yīn, zhēng wèi tài zǐ zuǒ wèi lǜ, gòu jí hōng yú dào, pō lèi táo jī, mín hào fū bǐ, qǔ pì yáng hù, xiàng kū jīng nán, fù jūn zǎo chuí lóng miǎn, mǐn qí shí huǒ, zhān sī cuì gài, hū biàn dān liú, fāng shǐ huán hóu shí guǒ, zài míng shèng xià, téng lìng jiā chéng, shì juān sháo huò.
又侍中吳平光侯墓誌曰:惟岳降神,表山甫之德,敬如君所,顯成季之徵,絜靜精微,岐嶷天挺,學兼義府,談均理窟,歷太子洗馬,八人掌藉,為崇賢之領袖,五日來朝,冠承華之楷模,遷豫章內史,洪井鸞峰,甘露歲下,蕭崖鶴嶺,連理成陰,徵為太子左衛率,遘疾薨於道,頗類陶基,民號夫比,取譬羊祜,巷哭荊南,副君早垂隆眄,憫其石火,瞻斯翠蓋,忽變丹旒,方使桓侯石槨,載銘盛夏,滕令嘉誠,式鐫韶濩。
suí jiāng zǒng gù shì zhōng shěn qīn mù zhì yuē: zǎo jié nán yáng zhī qīn, zhì xìng pèi shì zhī yì, sì shān duō nán, sān jiāng lǚ gěng, jūn dūn chún huà, yǐ lì jiāo fēng, shù dí qīng liú, yǐ dàng zhuó sú, zǎo gòu zǐ yún, suì rú bì hǎi, fèn lǐ hàn zhī chǒng, yuè chē mǎ zhī guì, shěn dòu shì zhī qīng shān, chǐ guō jiā zhī jīn xué.
隋江總故侍中沈欽墓誌曰:早結南陽之親,致興沛市之役,四埏多難,三江屢梗,君敦淳化,以勵澆風,庶滌清流,以盪濁俗,早遘紫雲,遂濡碧海,奮里閈之寵,躍車馬之貴,哂竇氏之青山,恥郭家之金穴。
lěi wèi chén wáng cáo zhí shì zhōng wáng càn lěi yuē: wéi jiàn ān èr shí sān nián, shì zhōng wáng jūn hōng, huáng qióng shén chá, zhé rén zú shì, rú hé líng qí, jiān wǒ jí shì, shuí wèi bù tòng, zǎo shì jí míng, shuí wèi bù shāng, huá yùn zhōng líng, cún yǐ fēn liú, tiān zhuì tóng qī, cháo wén xī méi, xiān mín suǒ sī, hé yǐ lěi dé, biǎo zhī sù yú, hé yǐ zèng zhōng, āi yǐ sòng zhī, qiáng jì qià wén, yōu zàn wēi yán, wén ruò chūn huá, sī ruò yǒng quán, fā yán chéng yǒng, xià bǐ chéng piān, yǔ yǔ fū yuán é shī, jù féng xiào běn gǎi. zi, yì guàn dān qīng, shù jǐ xiá nián, xié shǒu tóng zhēng, rú hé yǎn hū, qì wǒ sù líng.
【誄】魏陳王曹植侍中王粲誄曰:維建安二十三年,侍中王君薨,皇穹神察,哲人足恃,如何靈祇,殲我吉士,誰謂不痛,早世即冥,誰謂不傷,華孕中零,存已分流,天墜同期,朝聞夕沒,先民所思,何以誄德,表之素旟,何以贈終,哀以送之,強記洽聞,幽贊微言,文若春華,思若湧泉,發言成詠,下筆成篇,予與夫[原訛失,據馮校本改。]子,義貫丹青,庶幾遐年,攜手同征,如何奄忽,棄我宿零。
biǎo liáng rèn xiào gōng wèi yáng shì zhōng ràng biǎo yuē: tuán fēng shàn hé, bù jué gāo shēng, jī shuǐ yáng qí, suì mí yuǎn dà, yóu yuán zhǎng chéng jù fáng, shè lǔ zhòng zhī shū, bái yǔ zhū qí, zhèn wǔ ān zhī jǐ, shēn rù wǔ qiān, zhāng kōng quán yǐ bào zhǔ, héng xíng shí wàn, lēi yàn lǐng ér chóu jūn.
【表】梁任孝恭為羊侍中讓表曰:摶風扇翮,不覺高升,擊水揚鬐,遂迷遠大,猶原長城巨防,射魯仲之書,白羽朱旗,振武安之幾,深入五千,張空拳以報主,橫行十萬,勒燕嶺而酬君。
liáng qiū chí wèi fàn tài píng yù lǎn èr bǎi shí jiǔ zuò fàn, àn liáng shū shí sān fàn yún chuán yún zú, zhuī zèng wèi jiāng jūn. dāng zuò fàn. wèi jūn ràng liáng tái shì zhōng biǎo yuē: shì yǐ huái qiān zǎo suì, bù yǐ yǔn huò lèi xīn, niè jù wǎn zuò, qǐ yǐ chōng qū zài niàn, yì nóng yī tài, shì yān yǐ xìng, suì fù fēn zhú jiǔ yí, yōng máo bǎi yuè, zhí tiān dì zhōng kāi, shén wǔ zài kuò, má sī shì xù, jiān kuǎi mí yí, jīn bà yùn zhào jī, sì hǎi míng mù, shū jié guī xiàn, shí zài dé rén, kuàng chù yōng wēi, hé yòng yīng hé.
梁丘遲為范[《太平御覽》二百十九作范,按梁書十三范雲傳雲卒,追贈衛將軍。當作范。]衛軍讓梁台侍中表曰:是以懷鉛早歲,不以隕獲累心,躡屨晚坐,豈以充詘在念,易農伊泰,仕焉已幸,遂復分竹九嶷,擁旄百越,值天地中開,神武再廓,麻絲是蓄,菅蒯靡遺,今霸運肇基,四海明目,樞捷規獻,寔在得人,況處庸微,何用膺荷。
yòu wèi hé shàng shū zhòng ràng shì zhōng lǐng xiāo qí biǎo yuē: chén zhuó zì sàn bèi zhī zhōng, zhì bǐ zhōu xíng zhī shàng, jì cán bó háo, shǐ tiān xià shèn xuǎn. yòu guāi píng shū, lìng nèi wài dé rén, qiě yù hú dú zhǎng, jiàn róng chāng qī, dāng chǐ kě cān, bì jiǎn yīng jùn.
又為何尚書重讓侍中領驍騎表曰:臣擢自散輩之中,寘彼周行之上,既慚伯豪,使天下慎選。又乖平叔,令內外得人,且玉壺獨掌,見榮昌期,當尺可參,必簡英俊。
liáng wáng yún wèi cóng xiōng ràng shì zhōng biǎo yuē: zhì rú yuán xūn fèn rú zhī zhòu, jī dé lèi rén zhī jī, jiǔ shì qī yè zhī huá, xiāng hán shì hàn zhī guì, bù rán zé zi jùn zhī xué dòng gǔ jīn, píng zi zhī sī móu zào huà, zhòng xuān zhī yán, chū xué jì shí èr yán zì wú. biàn shí wú zhì, cì zhòng zhī jiě jīng bù qióng, rán hòu kě yǐ yù zhǐ gōng qīng, wèn duì wéi yǐ, péi liù chǐ zhī shēn, tōng sì fāng zhī yì, qiú zhī wēi chén, cǐ tú dùn gé.
梁王筠為從兄讓侍中表曰:至如元勛奮儒之胄,積德累仁之基,九世七葉之華,相韓事漢之貴,不然則子駿之學洞古今,平子之思侔造化,仲宣之言,[《初學記》十二言字無。]辯識無滯,次重之解經不窮,然後可以喻旨公卿,問對帷扆,陪六尺之身,通四方之意,求之微臣,此塗頓隔。
liáng rèn fǎng wèi wáng sī yuǎn ràng shì zhōng biǎo yuē: xíng zé liù chǐ zhī nèi, péi jiē tiān guāng, yǔ zé qīn xǐ jiǎ chū xué jì shí èr zuò shēn mìng, chéng xìn qū yǔ, xiàn kě tì fǒu, chū nà wéi jǐ, fū biǎo rì èr zì chū xué jì zuò zòu. yú shēng huá zhī shàng, jìn ràng yú yù táng zhī xià, jīn qiān qī guì zhī mào, yù càn èr gōng zhī sūn, suī fù zhòng wèi gū xù, yuán qīng mò míng, bù jiē mín yù, wàng chéng diǎn sī zhě yě.
梁任昉為王思遠讓侍中表曰:行則六尺之內,陪接天光,語則親璽甲[《初學記》十二作申]命,誠信區宇,獻可替否,出納惟幾,敷表日[二字初學記作奏。]於聲華之上,進讓於玉堂之下,金遷七貴之茂,玉粲二公之孫,雖復仲蔚孤緒,元卿末名,不階民譽,妄承典私者也。
běi qí xíng zi cái wèi péng chéng wáng sháo ràng shì zhōng biǎo yuē: diāo yǎn tài píng yù lǎn èr bǎi shí jiǔ zuò hún. yìng shǒu, rì yuè zài qián, guān gài shù liáo, kuà niè duō shì, suī zhì cán liàng lì, míng què zì zhī, zài liáng zhī jī, wú dé xuān huá zhī yì, sù cān zhī zé, qǐ xū zǔn kǒu dá zhī kǒu, hé wù tiān zhī qíng juàn, fù yán jīn chǒng, suì zǒng lù bǎi kuí, yín liàng wàn jī, wén chāng zhì běn, dé shī suǒ xì, yòng cái zhǎng duǎn, lóng tì yù lǎn tì xià yǒu yǐ zhī èr zì. hé róng yǐ sī qǐ dé, yù lǎn zuò guǎ báo. yòng yīng zī tiǎn.
北齊邢子才為彭城王韶讓侍中表曰:貂鼴[《太平御覽》二百十九作鼲。]暎首,日月在前,冠蓋庶僚,跨躡多士,雖智慚量力,明闕自知,在梁之譏,無得喧華之議,素餐之責,豈須噂〈口沓〉之口,何悟天之情眷,復延今寵,遂總錄百揆,寅亮萬機,文昌治本,得失所系,用才長短,隆替[《御覽》替下有以之二字。]何容以斯豈得,[御覽作寡薄。]用膺茲忝。
qǐ liáng lù chuí zhāng shì zhōng qǐ yuē: chén lì jiù liè, bù néng zhě zhǐ, shí yù qiáng fàn jù ān, zì qióng xīn lì, rú zú mó dǐng, shǎo bào hóng sī, tú kè xū wú, kōng yán zhōng jiàn, bù wù yuán jiàng qū cí, fù dāo qīng xiǎn, zhí sī jìn qiè, rèn zhǎng zǒng lún, wèi xuǎn yì cái, hàn qiú gāo dé, guān cì kè jū, xiān fēi mín yù, yǎng zhān nèi shěng, wú yī kě jiē.
【啟】梁陸倕張侍中啟曰:陳力就列,不能者止,實欲強飯據鞍,自窮心力,濡足磨頂,少報洪私,徒課虛無,空延鍾箭,不悟爰降曲慈,復叨清顯,職司近切,任掌總綸,魏選異才,漢求高德,官次恪居,鮮非民譽,仰瞻內省,無一可階。
huáng mén shì láng
◇黃門侍郎
hàn shū bǎi guān biǎo yuē: zhōng huáng mén yǒu gěi shì huáng mén, wèi cóng jiāng jūn dài fū, jiē qín zhì.
漢書百官表曰:中黃門有給事黃門,位從將軍大夫,皆秦制。
hàn shū yuē: zhāng yǔ wèi tài fù, yǒu jí, chéng dì lín shì, bài yú chuáng xià, yǔ yǒu shǎo zǐ zài cè, mù zhī, dì zhī qí yì, yú qián bài huáng mén shì láng.
《漢書》曰:張禹為太傅,有疾,成帝臨視,拜於床下,禹有少子在側,目之,帝知其意,於前拜黃門侍郎。
yòu yuē: liú xiàng, zì zi zhèng, xuān dì shí, yǐ zhōng láng wèi gěi shì huáng mén shì láng.
又曰:劉向,字子政,宣帝時,以中郎為給事黃門侍郎。
yòu yuē: dǒng xián, zì shèng qīng, yún yáng rén, wèi tài zǐ shè rén, suí tài zǐ guān, wèi láng èr suì wèi, hàn shū dǒng xián chuán zuò yú. xián chuán lòu zài diàn xià, wèi rén měi lì bái xī, āi dì wàng jiàn, yuè qí yí mào, shí ér wèn zhī yuē: shì shè rén dǒng xián yé, yīn yǐn shàng yǔ yǔ, bài wèi huáng mén shì láng.
又曰:董賢,字聖卿,雲陽人,為太子舍人,隨太子官,為郎二歲為,[漢書董賢傳作餘。]賢傳漏在殿下,為人美麗白皙,哀帝望見,悅其儀貌,識而問之曰:是舍人董賢耶,因引上與語,拜為黃門侍郎。
yòu yuē: yáng xióng, chéng dì shí wèi láng, zhì píng dì, yóu huáng mén shì láng.
又曰:楊雄,成帝時為郎,至平帝,猶黃門侍郎。
hàn jiù yí yuē: huáng mén láng, rì mù rù duì qīng suǒ mén, míng yuē xī láng.
《漢舊儀》曰:黃門郎,日暮入對青璅門,名曰夕郎。
sān fǔ jué lù yuē: dù shù, zì wù bó, bài huáng mén shì láng, měi xuān shěng gé, wēi yí jīn yán.
三輔訣錄曰:杜恕,字務伯,拜黃門侍郎,每宣省閤,威儀矜嚴。
yòu yuē: zhuō mào, zì zi kāng, yuán dì shí, yóu xué zhǎng ān, yǐ rú xíng wèi gěi shì huáng mén láng.
又曰:卓茂,字子康,元帝時,遊學長安,以儒行為給事黃門郎。
yòu yuē: mǎ hòu zhì zài kè jǐ fǔ wáng, bù yǐ sī jiā gàn cháo tíng, xiōng wèi hǔ bì zhōng láng jiāng, dì wèi huáng mén láng, qì yǒng píng shì bù qiān.
又曰:馬後志在克己輔王,不以私家干朝廷,兄為虎賁中郎將,弟為黃門郎,訖永平世不遷。
wèi lüè yuē: dǒng yù, zì jì zhí, wèi huáng mén shì láng, dàn xī shì jiǎng, wèi tiān zǐ suǒ ài xìn.
《魏略》曰:董遇,字季直,為黃門侍郎,旦夕侍講,為天子所愛信。
wèi lüè yuē: wáng càn, zì zhòng xuān, shān yáng rén, nián shí qī, sī tú pì, zhào chú huáng mén shì láng, yǐ xī jīng rǎo luàn, jiē bù jiù.
《魏略》曰:王粲,字仲宣,山陽人,年十七,司徒辟,詔除黃門侍郎,以西京擾亂,皆不就。
yòu yuē: xià hóu xuán, zì tài chū, shǎo zhī míng, ruò guàn wèi sàn qí cháng shì huáng mén shì láng, cháng jìn jiàn, yǔ huáng hòu dì máo céng bìng zuò, xuán chǐ zhī, bù yuè, xíng zhī yú sè, míng dé tài píng yù lǎn èr bǎi èr shí yī zuò dì hèn zhī, zuǒ qiān wèi yǔ lín jiān.
又曰:夏侯玄,字太初,少知名,弱冠為散騎常侍黃門侍郎,嘗進見,與皇后弟毛曾並坐,玄恥之,不悅,形之於色,明德[《太平御覽》二百二十一作帝]恨之,左遷為羽林監。
yòu yuē: zhōng yù, nián shí sì, bài sàn qí shì láng, qiān huáng mén láng.
又曰:鍾毓,年十四,拜散騎侍郎,遷黃門郎。
yīng xióng jì yuē: cáo chún, zì zi hé, nián shí liù, wèi huáng mén shì láng.
《英雄記》曰:曹純,字子和,年十六,為黃門侍郎。
rèn gǔ bié chuán yuē: gǔ zì zhāo xiān, wèi wén dì yǐ gǔ wèi huáng mén láng, měi nà zhōng yán, zhé shǒu huài qí běn, zì zài jìn shěng, guī bù shū fēng, dì jiā qí shū shèn.
任嘏別傳曰:嘏字昭先,魏文帝以嘏為黃門郎,每納中言,輒手壞其本,自在禁省,歸不書封,帝嘉其淑慎。
wáng yǐn jìn shū yuē: zhāng huá wèi huáng mén shì láng, bó lǎn tú jí, sì hǎi zhī nèi, ruò zhǐ zhū zhǎng, shì zǔ wèn huá, zhǎng ān qiān mén wàn hù, huà dì biàn chéng.
王隱《晉書》曰:張華為黃門侍郎,博覽圖籍,四海之內,若指諸掌,世祖問華,長安千門萬戶,畫地便成。
qí zhí yí yuē: gěi shì huáng mén shì láng sì rén, zhì liù bǎi shuò, wǔ guān, jiàng cháo fú, hàn yǒu zhōng huáng mén, wèi cóng zhū dài fū, qín zhì yě, yǔ shì zhōng zhǎng zòu wén àn, zàn xiāng wēi yí, diǎn shǔ qí shì.
齊職儀曰:給事黃門侍郎四人,秩六百碩,武冠,絳朝服,漢有中黃門,位從諸大夫,秦制也,與侍中掌奏文案,贊相威儀,典署其事。
shěn yuē sòng shū yuē: gěi shì huáng mén shì láng, qín guān yě, yǒu shì jiāo miào, zé yī rén chí gài, yǔ shì zhōng jù guǎn mén xià zhòng shì.
沈約《宋書》曰:給事黃門侍郎,秦官也,有事郊廟,則一人持蓋,與侍中俱管門下眾事。
mù zhì liáng yuán dì huáng mén shì láng liú xiào chuò mù zhì míng yuē: cài mò yōu chén, yǒu cǎo yǒu yīn, liáng jīng shì kuì, huò wèi huò qín, jī shàn yú qìng, shí wéi jùn mín, xiào hū wéi xiào, qí dé yǒu lín, yuē fēng yuē yǎ, wén zhāng dòng shén, hè kāi ruǎn yǔ, péng zhù yáng xún, shēn zī wéi qū, fú yáo wèi shēn, rén wǎng shí huǒ, shān yǒu qiū chūn, jiā chéng wú shǔ, hán yě fāng chūn.
【墓誌】梁元帝黃門侍郎劉孝綽墓志銘曰:蔡墨攸陳,有草有茵,梁荊世樻,或魏或秦,積善餘慶,時惟俊民,孝乎惟孝,其德有鄰,曰風曰雅,文章動神,鶴開阮瑀,鵬翥楊循,身茲惟屈,扶搖未申,人罔石火,山有楸椿,佳城無曙,寒野方春。
lěi sòng xiè zhuāng huáng mén shì láng liú kūn zhī lěi yuē: qiū fēng sàn xī liáng yè xī, chū wú zhōu xī xiè jiāng jǐ, zhān guó mén xī sǒng yún lù, dì jiù lǐ xī jīng kè yī, hún zhōng cháo ér sān duó, xīn yī yè ér jiǔ fēi, guò jiàn chūn xī bèi què tíng, lì chéng míng xī qù chéng niǎn, jīng pái huái ér běi xì, ér wēi chí ér bù zhuǎn, wǎn yǎn suì ér xīn sī, jì hán chóu ér míng fǔ, gù wù sè zhī gòng shāng, jiàn chē tú zhī xiāng xuàn.
【誄】宋謝莊黃門侍郎劉琨之誄曰:秋風散兮涼葉稀,出吳州兮謝江幾,瞻國門兮聳雲路,睇舊里兮驚客衣,魂終朝而三奪,心一夜而九飛,過建春兮背闕庭,歷承明兮去城輦,旌徘徊而北系,轜逶遲而不轉,挽掩隧而辛嘶,驥含愁而鳴俯,顧物色之共傷,見車徒之相泫。
sàn qí cháng shì
◇散騎常侍
yīng shào hàn shū yuē: qín guān, jí hàn, zhì sàn qí jí zhōng cháng shì gè yī rén, xiàn kě tì fǒu yě.
應劭《漢書》曰:秦官,及漢,置散騎及中常侍各一人,獻可替否也。
huá jiào jí yuē: sàn qí, yǐ cóng róng shì cóng, chéng dá gù wèn wèi zhí. yòu zhǎng zàn zhào mìng, píng chù wén jí, gù qián shì duō cān yòng yán yǔ wén xué zhī shì.
華嶠集曰:散騎,以從容侍從,承答顧問為職。又掌贊詔命,平處文籍,故前世多參用言語文學之士。
wáng yǐn jìn shū yuē: zhèng mò wèi sàn qí cháng shì, shì zǔ sì nán jiāo, shì zhōng yǐ péi chéng, zhào yuē: shǐ zhèng cháng shì mò, yuē: qīng zhī hé yǐ dé cān chéng, xī zhōu nèi jǔ qīng xiàng bèi, cháng kuì yǒu lèi qīng tán.
王隱《晉書》曰:鄭默為散騎常侍,世祖祀南郊,侍中已陪乘,詔曰:使鄭常侍默,曰:卿之何以得參乘,昔州內舉卿相輩,常愧有累清談。
qī xián chuán yuē: ruǎn jí, gāo guì xiāng àn xiāng xià dāng tuō gōng zì. yǐ wèi sàn qí cháng shì, fēi qí hǎo yě.
七賢傳曰:阮籍,高貴鄉[按鄉下當脫公字。]以為散騎常侍,非其好也。
jìn zhōng xìng shū yuē: yǔ chǎn yǒu wén zhāng cái yì, yì zhě yǐ wèi yí zōng guó shǐ, yú shì zhào wèi sàn qí cháng shì.
《晉中興書》曰:庾闡有文章才義,議者以為宜綜國史,於是召為散騎常侍。
yòu yuē: xiè wàn, shēng píng wǔ nián zhào yuē: qián xī zhōng láng wàn, cái yì jiǎn liàng, yí jū xiàn tì, qí wèi sàn qí cháng shì.
又曰:謝萬,昇平五年詔曰:前西中郎萬,才義簡亮,宜居獻替,其為散騎常侍。
mù zhì liáng yuán dì sàn qí cháng shì péi zi yě mù zhì míng yuē: jǐ yuán bó wén, cái wèi diǎn fén, bǐ liáng bān mǎ, děng lì qīng yún, dǒng jí jì bié, jīng wèi yǐ fēn, shèng huáng yù jí, qīn xián xū gù, chǔ hòu tè shèng, jiàng qíng wén yuàn, jì pǐ yán zhū, fù tóng xú ruǎn, rú hé bù yìn, bo qī sī yuǎn.
【墓誌】梁元帝散騎常侍裴子野墓志銘曰:幾原博聞,裁為典墳,比良班馬,等麗卿雲,董籍既別,涇渭以分,聖皇御極,欽賢盱顧,儲後特聖,降情文苑,既匹嚴朱,復同徐阮,如何不慭,卜期斯遠。
lěi jìn pān yuè sàn qí cháng shì xià hóu zhàn lěi yuē: yīng yīng fū zǐ, zhuó zhuó qí jùn, fēi biàn chī zǎo, huá fán yù zhèn, chóu xī zhī yóu, èr jì yú zī, bān bái xié shǒu, hé huān rú zhī, jū wú yǔ ěr, zhòng bù shèng bēi, rén è jùn yì, shì cī wén yǎ, zhí jǐ pí yáng, zhǎng shā yì jiǎ, wú wèi ěr gāo, chǐ jū wù xià, zi nǎi xǐ rán, biàn huà yì róng, kǎi rán tàn yuē: dào gù bù tóng, wèi rén yóu jǐ, fěi wǒ qiú méng, shuí huǐ shuí yù, hé qù hé cóng, mò niè fěi zī, mò mó fěi lín, zi dú zhèng sè, jū qū zhì shēn, wǒ wén jī shàn, shén jiàng zhī jí, yí xiǎng xiá jì, zhǎng bǎo tiān zhì, rú hé sī rén, ér yǒu sī jí, céng wèi zhī mìng, zhōng nián yǔn zú.
【誄】晉潘岳散騎常侍夏侯湛誄曰:英英夫子,灼灼其俊,飛辯摛藻,華繁玉振,疇昔之游,二紀於茲,斑白攜手,何歡如之,居吾語爾,眾不勝悲,人惡俊異,世疵文雅,執戟疲揚,長沙役賈,無位爾高,恥居物下,子乃洗然,變化易容,慨然嘆曰:道固不同,為仁由己,匪我求蒙,誰毀誰譽,何去何從,莫涅匪緇,莫磨匪磷,子獨正色,居屈志申,我聞積善,神降之吉,宜享遐紀,長保天秩,如何斯人,而有斯疾,曾未知命,中年殞卒。
jìn liú kūn sàn qí cháng shì liú fǔ jūn lěi yuē: yuán zì shàng yè, dì yáo zhī yìn, táng táng hàn zǔ, huō huō gāo yùn, mào zài xiào jǐng, kè shào qián xùn, mù yǐ jìng wáng, kāi guó zuò zhèn, wéi zǔ wéi fù, nǎi guāng yǒu jìn, jī xíng lèi rén, shì dǔ zhōng shùn, shì yòng gǎn hé, dàn yù qí jùn, shū zhì yīng tǐng, jīn shēng yù zhèn, jiē hū jūn hóu, réng qǐn sī jí, mìng bù kě yán, zhōng nián yǔn zú, chōng biāo cuī huá, làng fēng diāo shí, rú kě shú xī, rén bǎi qí zhì, cún ruò zhú lóng xián yào, méi ruò tíng liáo jù miè, jìn shēn tuí fàn yú gāo mó, bāng guó mí cuì yú yǔn zhé.
晉劉琨散騎常侍劉府君誄曰:爰自上葉,帝堯之胤,堂堂漢祖,豁豁高韻,茂載孝景,克紹前訓,穆矣靖王,開國作鎮,惟祖惟父,乃光有晉,積行累仁,世篤忠順,是用感和,誕育奇俊,淑質英挺,金聲玉振,嗟乎君侯,仍寢斯疾,命不可延,中年殞卒,沖飈摧華,閬風彫實,如可贖兮,人百其質,存若燭龍銜曜,沒若庭燎俱滅,搢紳頹范於高模,邦國彌悴於隕哲。
biǎo chén xú líng ràng sàn qí cháng shì biǎo yuē: chén wén wǔ shí zhī mìng, zōng shī zhī gé yán, liù bǎi cí mǎn, tōng xián zhī gāo gài, xī mò zǐ zhū shēng, qiān shang qiú chǔ, lǔ lián yǐn shì, gāo lùn què qín, kuàng hū miù méng zhī jǐ, níng wú gǎn jī, hóng sī guò wù, zhì yǐ tōng bān, sī xiàn wén chāng, suì xié cháng bó, jīn zhě kūn wú běn jí zuò wú xiǎo qì, dì shì bù jiàn xuán huáng, jūn tiān bìng zòu, jìng tīng néng běn jí néng xià yǒu wén zì. zhōng gǔ, suī shén nóng fēn yào, qí bó tí zhēn, míng zhòng yīn yuán, nán kě kuāng jiù, bì xià sì lín bǎo lì, guāng chǎn dà yóu, shǔ yì quán héng, liú qíng yǒu yù, yàn tái zhuāng yù, tǎng bù jīng zhēn, qí kè chuī yú, liàng yí chéng jiǎn, nán jiāo fèng chéng, dāng qiú bù chù zhī cái, xī shěng wén cí, yīng yòng luó hán zhī xué.
【表】陳徐陵讓散騎常侍表曰:臣聞五十知命,宗師之格言,六百辭滿,通賢之高槩,昔墨子諸生,褰裳求楚,魯連隱士,高論卻秦,況乎謬蒙知己,寧無感激,洪私過誤,寘以通班,司憲文昌,遂偕常伯,今者昆吳[本集作吾]小器,諦視不見玄黃,均天並奏,靜聽能[本集能下有聞字。]鍾鼓,雖神農分藥,歧伯提針,冥眾因緣,難可匡救,陛下嗣臨寶曆,光闡大猷,屬意銓衡,留情槱棫,燕台裝玉,儻不精真,齊客吹竽,諒宜澄簡,南郊奉乘,當求部黜之才,西省文辭,應用羅含之學。
gěi shì zhōng
◇給事中
dōng fāng shuò jì yuē: dōng fāng shuò wèi zhōng láng, cì bó bǎi pǐ, bài gěi shì zhōng.
東方朔記曰:東方朔為中郎,賜帛百匹,拜給事中。
hàn shū yuē: xiāo wàng zhī, yuán dì zhào, wàng zhī fù zhèn bā nián, kě cì jué guān nèi hóu, gěi shì zhōng.
《漢書》曰:蕭望之,元帝詔,望之傅朕八年,可賜爵關內侯,給事中。
hàn shū bǎi guān biǎo yuē: gěi shì zhōng, yì jiā guān, huò dài fū bó shì yì láng, zhǎng gù wèn yīng duì, wèi cì zhōng cháng shì.
漢書百官表曰:給事中,亦加官,或大夫博士議郎,掌顧問應對,位次中常侍。
hú guǎng yuē: gěi shì zhōng, cháng shì cóng zuǒ yòu, wú yuán, wèi cì shì zhōng zhī xià, cháng shì, huò míng rú, huò guó qīn.
胡廣曰:給事中,常侍從左右,無員,位次侍中之下,常侍,或名儒,或國親。
hàn shū yuē: liú xiàng, zì zi zhèng, jiàn yì dài fū, gěi shì.
《漢書》曰:劉向,字子政,諫議大夫,給事。
wèi lüè yuē: hán dān chún, zì zi shū, huáng chū chū, wèi bó shì, gěi shì zhōng.
《魏略》曰:邯鄲淳,字子淑,黃初初,為博士,給事中。
shù xī jí yuē: yuán wài shì láng jí gěi shì rǒng cóng, jiē shì dì shì mào qīn, huò guì yóu zǐ dì.
束晳集曰:員外侍郎及給事冗從,皆是帝室茂親,或貴遊子弟。
jìn wǔ dì zhào, yàn shàng lín chū xué jì shí èr. tài píng yù lǎn èr bǎi èr shí yī zuò wáng shī, chén shào, qīng zhēn lián jié, bó tōng liù jí, yí zài zuǒ yòu, yǐ dūn rú xùn, kě gěi shì zhōng.
晉武帝詔,燕上臨[《初學記》十二。]《太平御覽》二百二十一作王師,陳劭,清貞廉絜,博通六籍,宜在左右,以敦儒訓,可給事中。
xún chuò yǎn zhōu jì yuē: yuán huái, zì xiào ní, yǒu jùn cái, tài shǐ zhōng, wèi gěi shì zhōng.
荀綽兗州記曰:袁淮,字孝尼,有俊才,太始中,為給事中。
lěi sòng yán yán zhī gěi shì zhōng yáng wén xuǎn wǔ shí qī zuò yáng, xià tóng. zàn lěi yuē: zàn shǎo bǐng zhì jié, zī xìng zhōng chún, yǒng chū zhī mò, zuǒ shǒu huá tái, xūn lǔ jiān xìn, jì wén xuǎn zuò mó. bō sī yǎn, yuán é gǔn, jù féng xiào běn gǎi. zàn lì hū jiāng shuài zhī jiān, yǐ jī huá yì zhī zhòng, pí kùn xiāng bǎo, jiān shǒu sì xún, bīng jǐn qì jié, bì yú qí xià, fēi fū zhēn zhuàng zhī qì, yǒng liè zhī zhì, qǐ néng lín sǐ xùn yì, yǐ sǐ cháng jié zhě zāi, zhī zǐ jiān, àn jiān xià yǒu tuō wén, wén xuǎn zuò zhī zǐ zhī shēng, xià jiǎn bīng shòu cái jù, yǎn yī shēng zì, yí dāng zuò zhī zǐ jiān shēng, wù yǎn zài bǐ. lì jī sòng huáng, rú bǐ zhú bǎi, fù xuě huái shuāng, rú bǐ fēi sì, qīn cān héng xiāng, biān bīng sàng lǜ, wáng lüè wèi huī, hán shǎn yān zǔ, chán lù hāo lái, shuò mǎ dōng jīng, hú fēng chuī āi, dì tú sī nán, jiǎn shēng qiū wén xuǎn shēng zì wú, qiū zuò bīng. shòu cái, shí mìng yáng zi, zuǒ shī wēi tái, guò yǐ xūn lǔ, chéng zhàng fàn wēi, míng jì lì shuāng, yǔ dí gāo huī, yì wǒ hé xiàn, fú wǒ luò jī, zǎn fēng chéng lín, tóu ān wèi wéi, shī lǎo biàn xíng, dì gū yuán kuò, zú wú shū mài, mǎ fá chú mò, liè liè yáng zi, zài kùn mí dá, lì suī kě qióng, qì bù kě duó, yì lì biān jiāng, shēn zhōng fēng dùn.
【誄】宋顏延之給事中楊[《文選》五十七作陽,下同。]瓚誄曰:瓚少稟志節,資性忠淳,永初之末,佐守滑台,獯虜間釁,劑[《文選》作劘。]剝司兗,[原訛袞,據馮校本改。]瓚立乎將帥之間,以緝華裔之眾,疲睏相保,堅守四旬,兵盡器竭,斃於旗下,非夫貞壯之氣,勇烈之志,豈能臨死殉義,以死償節者哉,之子間,[按間下有脫文,文選作之子之生,下簡兵授才句,衍一生字,疑當作之子間生,誤衍在彼。]立績宋皇,如彼竹柏,負雪懷霜,如彼騑駟,親驂衡驤,邊兵喪律,王略未恢,函陝湮阻,纏路蒿萊,朔馬東驚,胡風吹埃,帝圖斯難,簡生丘[《文選》生字無,丘作兵。]授才,實命楊子,佐師危台,過矣獯虜,乘障犯威,鳴驥厲霜,羽鏑高翬,軼我河縣,俘我洛畿,攢鋒成林,投鞍為圍,師老變形,地孤援闊,卒無菽麥,馬乏芻秣,烈烈楊子,在困彌達,力雖可窮,氣不可奪,義立邊疆,身終鋒楯。
zhōng shū lìng
◇中書令
hàn shū yuē: mǎ qiān jì bèi xíng zhī hòu, wèi zhōng shū lìng, zūn chǒng zài zhí.
《漢書》曰:馬遷既被刑之後,為中書令,尊寵在職。
zāng róng xù jìn shū yuē: pān ní xìng dàn tuì, wéi yǐ zhù shù wèi shì, yǒng xìng mò, wèi zhōng shū lìng.
臧榮緒《晉書》曰:潘尼性澹退,唯以著述為事,永興末,為中書令。
jìn zhū gōng zàn yuē: chén zhǔn wèi zhōng shū lìng, zhāng huá wèi jiān, zhǔn yǔ huá jù chù jī mì, ér zhǔn chóng zhī, měi zhì xuān rì, yǒu zhào shū, wú dà xiǎo, zhé xiān shì huá, liǎo bù cuò yì, huá dé zhào shū, bù yǐ shì zhǔn.
晉諸公贊曰:陳准為中書令,張華為監,准與華俱處機密,而准崇之,每至宣日,有詔書,無大小,輒先示華,了不厝意,華得詔書,不以示准。
yòu yuē: huái dì yǐ móu bō wèi zhōng shū lìng, cháo shì mò bù zī zhī, rén jūn zhī suǒ qǔ xìn yú chén xià, wú yǐ shàng yě.
又曰:懷帝以繆播為中書令,朝事莫不諮之,人君之所取信於臣下,無以尚也。
jìn zhōng xìng shū yuē: sù zǔ yǐ wēn jiào wèi sàn qí cháng shì, shì jiǎng, dà níng chū, shǒu zhào yuē: qīng jì yǐ lìng wàng zhōng yǔn zhī huái, zhe yú zhōu xuán, qiě wén qīng ér zhǐ yuǎn, yí jū shēn mì, jīn yù yǐ qīng wèi zhōng shū lìng, cháo lùn yì xián yǐ wèi yí.
《晉中興書》曰:肅祖以溫嶠為散騎常侍,侍講,大寧初,手詔曰:卿既以令望中允之懷,著於周旋,且文清而旨遠,宜居深密,今欲以卿為中書令,朝論亦咸以為宜。
yòu yuē: xiǎn zōng jiā wáng qià zhōng shū lìng, dì yuē: jìng hé qīng cái guì zhòng, xī wèi zhōng shū láng, wú shàng xiǎo, shù hū jiàn, yì shén qīn zhī, jīn yǐ wèi zhōng shū lìng, yù gòng jiǎng wén zhāng zhī shì yě.
又曰:顯宗加王洽中書令,帝曰:敬和清裁貴重,昔為中書郎,吾尚小,數呼見,意甚親之,今以為中書令,欲共講文章之事也。
yòu yuē: chǔ póu shòu wèi jiāng jūn zhōng shū lìng, yǐ zhōng shū quán guǎn zhào mìng, bù yí yǐ qīn jū zhī, gù ràng.
又曰:褚裒授衛將軍中書令,以中書銓管詔命,不宜以親居之,固讓。
tán dào luán chū xué jì shí yī, tài píng yù lǎn èr bǎi èr shí luán xià yǒu jìn zì. yáng qiū yuē: wēn jiào wèi zhōng shū lìng, zhào yuē: zhōng shū zhī zhí, chóu duì duō fāng, zhēn zhuó lǐ yí, fēi wéi wén shū ér yǐ, fēi wàng shì liáng cái, hé kě wàng jū.
檀道鸞[《初學記》十一,《太平御覽》二百二十鸞下有晉字。]陽秋曰:溫嶠為中書令,詔曰:中書之職,酬對多方,斟酌禮宜,非唯文疏而已,非望士良才,何可妄居。
wáng dǎo biǎo yuē: chén qǐ dé chú zhōng shū jiān, zhuān yī suǒ sī, jié chéng bǎo fù, wéi lì shì shì, zhào yuē: xī xún gōng céng cóng zhōng shū jiān wèi shàng shū lìng, rén hè zhī, nǎi fā huì yún, duó wǒ fèng huáng chí, qīng zhū rén hè wǒ yé, yuán zú xià chù zhī wù yí.
王導表曰:臣乞得除中書監,專壹所司,竭誠保傅,惟力是視,詔曰:昔荀公曾從中書監為尚書令,人賀之,乃發恚雲,奪我鳳皇池,卿諸人賀我耶,原足下處之勿疑。
wáng mín bié chuán yuē: mín zì jì yǎn, zhào yuē: xīn chú shì zhōng wáng mín, cái xué guǎng shàn, lǐ shí qīng tōng, yí chù jī jìn, yǐ cān shí wù, qí yǐ mín wèi zhǎng jiān zhōng shū lìng.
王珉別傳曰:珉字季琰,詔曰:新除侍中王珉,才學廣贍,理識清通,宜處機近,以參時務,其以珉為長兼中書令。
shěn yuē sòng shū yuē: fù liàng, yǒng chū yuán nián, wèi tài zǐ zhān shì zhōng shū lìng, zhuān diǎn zhào mìng, yǐ liàng rèn zǒng guó quán, tīng yú shěng zhōng jiàn kè, shén hǔ mén wài, měi dàn chē cháng shù liǎng.
沈約《宋書》曰:傅亮,永初元年,為太子詹事中書令,專典詔命,以亮任總國權,聽於省中見客,神虎門外,每旦車嘗數兩。
shì yǔ yuē: sī mǎ jǐng wáng, lìng shàng shū lìng yú sōng zuò biǎo, zhé bù kě yì, lìng gēng dìng, sōng sī jié, bù néng gǎi, zhōng huì wèi dìng wǔ zì, sōng yuè fú yān.
世語曰:司馬景王,令尚書令虞松作表,輒不可意,令更定,松思竭,不能改,鍾會為定五字,松悅服焉。
mù zhì liáng jiǎn wén dì zhōng shū lìng lín rǔ líng hóu mù zhì míng yuē: ruò tài zǔ shí, qí wéi xuān wǔ, jiǎng dào kāi tiān, yí sōng zuò fǔ, shì yuē xíng dì, jí guī chéng jǔ, rú kāng sì wèi, yǐ qín jū lǔ, xī pèi yán wēi, tú qióng yè tái, líng yán yǒng qù, sōng lù fāng kāi, cǎo mào gù zhé, sōng chā xīn méi, yuè míng quán àn, shǔ wǎng hán lái.
【墓誌】梁簡文帝中書令臨汝靈侯墓志銘曰:若太祖時,其惟宣武,講道開天,儀嵩作輔,是曰邢弟,籍規承矩,如康嗣衛,以禽居魯,息轡岩隈,塗窮夜台,靈檐永闃,松路方開,草茂故轍,松插新枚,月明泉暗,暑往寒來。
liáng yuán dì zhōng shū lìng yǔ jiān wú mù zhì yuē: jīng shān wàn zhòng, dì chǎn biàn hé zhī yù, suí liú qiān rèn, shuǐ chū líng shé zhī zhū, gù néng yìn zī qū jǐng, yù sī táng sòng, zhǎng gēng àn dāng zuò yǔ. mìng zú, shì jì lín láng, suì chāng kāi guó, chán lián guān miǎn, fù yì gāo shàng qí dào, dùn féi zhēn jí, guān lì zǎo féng, wēi àn dāng zuò héng. biǎo zhēn rén zhī qì, shǎo wēi wǎn yìng, hái zhāng yǐn shì zhī xīng, jiān wú qì shí yān tōng, fēng shén xián yì, zhōng gǔ cí lín, shēng huáng wén yuàn, rù wèi dù zhī shàng shū, rèn tóng běi dǒu, xī hán léng zhī jiàn, cháo cǐ nán gōng, shí zhèng chóng zhī lǚ, yú yǐ qí wèi rén yě, hú liǎn zhī qì, wú cán chuí jí, qǐ zǐ zhī cái, yǒu jūn láng miào, gù zèng sàn qí cháng shì zhōng shū lìng, gài jīng xián yě.
梁元帝中書令庾肩吾墓誌曰:荊山萬重,地產卞和之玉,隨流千仞,水出靈蛇之珠,故能胤茲屈景,育斯唐宋,掌庚[按當作庾。]命族,世濟琳琅,遂昌開國,蟬聯冠冕,父易高尚其道,遁肥貞吉,關吏早逢,威[按當作恆。]表真人之氣,少微晚映,還彰隱士之星,肩吾氣識淹通,風神閒逸,鍾鼓辭林,笙簧文苑,入為度支尚書,任同北斗,錫韓棱之劍,朝此南宮,識鄭崇之履,余以其為人也,瑚璉之器,無慚垂棘,杞梓之材,有均廊廟,故贈散騎常侍中書令,蓋旌賢也。
liáng zhāng zuǎn zhōng shū lìng xiāo zi xiǎn mù zhì yuē: jūn zhuàng mào qiū xū, fēng shén lěi luò, xián shàn dòng yú róng zhǐ, yīng yì fā yú liú miǎn, bǐ fēng xí shàng, jiē rú sù xù, qiè wèn jìn sī, jiàn chēng xián mǐn, dì cháng gù wèi jūn yuē: wǒ zhuàn tōng shǐ ruò chéng, zhòng shǐ kě fèi, nǎi dá, zhào yún, zhòng ní zàn yì dào, chù bā suǒ, shù zhí fāng, chú jiǔ qiū, shèng zhì fú tóng, fù zài zī rì, chǔ jūn yù dé shǎo yáng, qíng xié chén ruǎn, qīn miào sī, shì biǎo xuán yòu.
梁張纘中書令蕭子顯墓誌曰:君狀貌丘墟,風神磊落,閒贍動於容止,英弈發於流眄,筆鋒席上,皆如素蓄,切問近思,見稱閒敏,帝嘗顧謂君曰:我撰通史若成,眾史可廢,乃答,詔雲,仲尼贊易道,黜八索,述職方,除九丘,聖制符同,復在茲日,儲君毓德少陽,情協陳阮,親□妙思,式表玄右。
biǎo sòng xiè zhuāng ràng zhōng shū lìng biǎo yuē: fú wéi bì xià, dēng qǔ zhèn wéi, lín qí xuán zhèng, zé yǔ fēng xiáng, ēn cóng yún dòng, chén wén bì mén tiān suì, fèng zhǎo shén shēn, sī lún wáng yán, chū nèi dì mìng, zì fēi wàng yǔn dāng shí, yù xuān xiáng shú, wèi yǒu miù chuí qū chǒng, kōng xí zī róng, zài yú píng zhuàng, yóu bù kě miǎn, kuàng jīn mián gù, bǎi zhì jù lún.
【表】宋謝莊讓中書令表曰:伏惟陛下,登取震維,臨齊璿政,澤與風翔,恩從雲動,臣聞壁門天邃,鳳沼神深,絲綸王言,出內帝命,自非望允當時,譽宣庠塾,未有謬垂曲寵,空席茲榮,在於平壯,猶不可勉,況今綿痼,百志俱淪。
zhōng shū shì láng
◇中書侍郎
wèi zhì yuē: míng dì jǔ zhōng shū láng, wèi lì bù shàng shū lú yù yuē: dé qí rén yǔ bù dé qí rén, zài lú shēng ěr, xuǎn jǔ mò qǔ yǒu míng, rú huà dì zuò bǐng, bù kě dàn yě, yù jǔ hán jì, dūn dǔ zhì xíng, dì nǎi yòng yě.
《魏志》曰:明帝舉中書郎,謂吏部尚書盧毓曰:得其人與不得其人,在盧生爾,選舉莫取有名,如畫地作餅,不可啖也,毓舉韓暨,敦篤至行,帝乃用也。
wáng yǐn jìn shū yuē: huá biǎo zi jiǎn, zì fèng jùn, yǒu zhì qì wén zǎo, guān zhì zhōng shū láng.
王隱《晉書》曰:華表子簡,字奉駿,有智器文藻,官至中書郎。
yòu yuē: chén shòu jǔ xiào lián, wèi zhù zuò láng, yǔ zhāng huá yǒu shàn, huá chuí dāng qǐ zhuǎn zhōng shū láng, xún xù dǎng jí shòu, huá yǔ lì bù, chū wèi zhǎng guǎng tài shǒu.
又曰:陳壽舉孝廉,為著作郎,與張華友善,華垂當啟轉中書郎,荀勖黨疾壽,華語吏部,出為長廣太守。
zāng róng xù jìn shū yuē: xià hóu xiào ruò wèi yě wáng lìng, jū yì lěi nián, cháo yě duō tàn qí qū, chú zhōng shū láng.
臧榮緒《晉書》曰:夏侯孝若為野王令,居邑累年,朝野多嘆其屈,除中書郎。
cáo jiā zhī jìn jì yuē: rǔ nán shǐ yào, wèi shān tāo suǒ zhī, yào zì jì mào, fù wèi zhēng nán fǔ xiǎo lì, xiāng rén zhōu jùn, yī jiàn yào ér yǒu zhī, pèi zhī mèi, guān zhì zhōng shū láng.
曹嘉之《晉紀》曰:汝南史曜,為山濤所知,曜字季茂,父為征南府小吏,鄉人周浚,一見曜而友之,配之妹,官至中書郎。
shěn yuē jìn shū yuē: péi qián fēng shén gāo mài, wèi zhōng shū láng, chū rù jìn mén, jiàn zhě jiē sù rán gǎi róng.
沈約《晉書》曰:裴潛風神高邁,為中書郎,出入禁門,見者皆肅然改容。
jìn zhōng xìng shū yuē: fàn níng wèi lín huái tài shǒu, zhēng bài zhōng shū láng, zhuān zhǎng xī shěng, yǐ zhí zài jī jìn, gù cí bù xǔ, duō suǒ xiàn tì, yǒu yì zhì dào.
《晉中興書》曰:范甯為臨淮太守,徵拜中書郎,專掌西省,以職在機近,固辭不許,多所獻替,有益治道。
jìn qǐ jū zhù, zhào yuē: jīn zhī shì dài fū, duō bù lè chū zǎi mù, ér hǎo nèi guān, jīn jiē xiān jīng wài jùn, zhì mín zhe jī, rán hòu rù wèi cháng bó zhōng shū láng.
晉起居注,詔曰:今之士大夫,多不樂出宰牧,而好內官,今皆先經外郡,治民著績,然後入為常伯中書郎。
shěn yuē sòng shū yuē: wáng wēi yǔ dì chuò shū yuē: hé mén jiē méng shí sī, wú gāo wò jiā xiàng, suì zhì zhōng shū láng, cǐ zú yǐ hé guān yě.
沈約《宋書》曰:王微與弟綽書曰:闔門皆蒙時私,吾高臥家巷,遂至中書郎,此足以闔棺也。
wáng méng bié chuán yuē: méng wèi zhōng shū láng, zài zhí sì nián, shǒu wěi rú yī rén, nán yǔ bǐ jiān gù yě.
王濛別傳曰:濛為中書郎,在職四年,首尾如一人,難與比肩故也。
shī qí biàn bó yù fù zhōng shū shī yuē: dà fāng xìn bāo róng, yōu ní suì bù yǐ, yuè lín jīng fèng chí, huī hàn zǐ chén lǐ.
【詩】齊卞伯玉赴中書詩曰:大方信苞容,優泥遂不以,躍鱗經鳳池,揮翰紫宸里。
biǎo liáng yǔ jiān wú wèi níng guó gōng ràng zhōng shū biǎo yuē: chén wén zhì bǐ tài xíng, bó hòu zhī chē lǚ dài, wàng cí wú bǎn, shǎo yóu zhī mǎ tǐ jìn, shì zhī měi fēi liú shuǐ, lì zhì cuī yuán, jùn mí fú yún, biàn qí dùn pèi, qǐ dēng tiān hàn, níng péi jiǔ wàn zhī fēng, zuò jì xīng qiáo, fēi shǐ qiān nián zhī yì, qǐ yǒu gōng chēng biàn huì, zú duì yuán lǐ, ruò biāo hòu yǐng, néng cháo zi shū, yù zhòng zǔ zhǎng, kōng jiàn xiū chǒng, shēn gōng suì yǔ, shú zhī huái yōu.
【表】梁庾肩吾為寧國公讓中書表曰:臣聞陟彼太行,伯後之車屢怠,望慈吳坂,少游之馬體進,是知美非流水,立致摧轅,駿靡浮雲,便其頓轡,起登天漢,寧陪九萬之風,坐濟星橋,非使千年之翼,豈有功稱辨慧,足對元禮,弱摽後穎,能嘲子叔,玉重組長,空見休寵,深宮邃宇,孰知懷憂。
biāo qí jiāng jūn wèi cì chéng xiàng
◇驃騎將軍[位次丞相]
hàn shū yuē: wǔ dì yǐ huò qù bìng wèi piáo yáo xiào wèi, zhēng xiōng nú, lèi yǒu gōng, chǒng guān qún chén, shǐ zhì biāo qí jiāng jūn, zhì yǔ dà jiāng jūn tóng.
《漢書》曰:武帝以霍去病為嫖姚校尉,征匈奴,累有功,寵冠群臣,始置驃騎將軍,秩與大將軍同。
wéi zhāo biàn shì míng yuē: biāo qí jiāng jūn, chē qí jiāng jūn, zhì jiē bǐ sān gōng, biàn yún, cǐ sān jiāng jūn, zhì běn èr qiān dàn.
韋昭辨《釋名》曰:驃騎將軍,車騎將軍,秩皆比三公,辨雲,此三將軍,秩本二千石。
bǎi guān biǎo zhù yuē: biāo qí jiāng jūn, hàn guān yě, zhǎng shǐ sī mǎ gè tài píng yù lǎn èr bǎi sān shí bā, gè xià yǒu yī zì. rén, jīn zhāng zǐ shòu, wǔ shí cháo yù lǎn cháo xià yǒu fú zì. wǔ guān, pèi shān xuán yù, guāng wǔ zhōng xìng, zhū jiāng jiē chēng dà, hòu tiān zǐ yù lǎn zuò xià. jì dìng, wǔ guān xī shěng.
百官表注曰:驃騎將軍,漢官也,長史司馬各[《太平御覽》二百三十八,各下有一字。]人,金章紫綬,五時朝[御覽朝下有服字。]武冠,佩山玄玉,光武中興,諸將皆稱大,後天子[御覽作下。]既定,武官悉省。
dōng guān hàn jì yuē: qí jiāng jūn bù cháng zhì, bǐ gōng zhě. yòu yǒu biāo qí jiāng jūn, jiàn wǔ èr shí nián, fù zhì biāo qí jiāng jūn, wèi cì gōng, yǒu zhǎng shǐ yī rén.
《東觀漢記》曰:其將軍不常置,比公者。又有驃騎將軍,建武二十年,復置驃騎將軍,位次公,有長史一人。
yòu yuē: guāng wǔ yǐ jǐng dān wèi biāo qí jiāng jūn.
又曰:光武以景丹為驃騎將軍。
yòu yuē: míng dì zhào yuē: dōng píng wáng cāng, kuān bó yǒu móu, kě yǐ tuō liù chǐ zhī gū, lín dà jié ér bù kě duó, qí yǐ cāng wèi biāo qí jiāng jūn.
又曰:明帝詔曰:東平王蒼,寬博有謀,可以託六尺之孤,臨大節而不可奪,其以蒼為驃騎將軍。
yòu yuē: yǒng píng èr shí wǔ nián, zuǒ zhōng láng jiāng liú lóng, wèi biāo qí jiāng jūn, jí rì xíng dà sī mǎ shì.
又曰:永平二十五年,左中郎將劉隆,為驃騎將軍,即日行大司馬事。
wèi zhì yuē: wáng chǎng jù guàn qiū jiǎn, jìn wèi biāo qí jiāng jūn, shì shuō yuē: hé biāo qí dì wǔ, yǐ gāo qíng bì shì, ér biāo qí quàn lìng shì, duì yuē: rán dì wǔ zhī chēng, hé bì biāo qí.
《魏志》曰:王昶距毌丘儉,進位驃騎將軍,世說曰:何驃騎弟五,以高情避世,而驃騎勸令仕,對曰:然弟五之稱,何必驃騎。
lěi jìn zhāng huá wèi liú biāo qí lěi yuē: xī zài yīn zhōu, wéi yī wéi lǚ, mù mù gōng hóu, shào zī xūn xù, rú hé shàng tiān, jiān wǒ dǐng fǔ, jīn gāng yù rùn, shuǐ jié bīng qīng, yù yù wén cǎi, huàn ruò cháo róng, gōng suí shēn tuì, zhì shì xuán yú, zhì miǎo liú hóu, xīn mài èr shū, fēng lǐn lǐn yǐ yì héng, yún fēi fēi yǐ chéng gài, zhào lián piān yǐ piāo tóng, jīng bīn fēn yǐ yǎn báo.
【誄】晉張華魏劉驃騎誄曰:昔在殷周,惟伊惟呂,穆穆公侯,紹茲勛緒,如何上天,殲我鼎輔,金剛玉潤,水絜冰清,鬱郁文彩,煥若朝榮,功遂身退,致仕懸輿,志邈留侯,心邁二疏,風凜凜以翼衡,雲霏霏以承蓋,旐聯翩以飄銅,旌繽紛以奄薄。
biǎo liáng jiǎn wén dì ràng biāo qí yáng zhōu cì shǐ biǎo yuē: cháng yuán qīn hóu jiù liè, xī tóng tè jìn zhī bān, jiǎo gōng hái dì, bù jìng lóng xiāng zhī shǎng, tiān zé wú yá, míng qì zǒng jí, qiè yǐ biāo qí zhī guān, jì wèi shàng jiāng, shén zhōu zhī zhòng, shí hào zhōng shì, tài píng yù lǎn èr bǎi sān shí bā zuò tǔ zhōng. gù yǐ dàn huī liù róng, guān miǎn jiǔ mù, qǐ zhǐ sī lì jiàng jié, jīn wú tí qí, kuàng fù rèn zǒng huáng jī, wèi zhòng lián lǜ, hé zé, biāo qí zhī hào, lì xuǎn wèi zhòng, yuán shòu zhī zhōng, shǐ zì qù bìng, yǒng píng zhī jiàn, tè shòu liú cāng, qí xiàn yù lǎn zuò xiàn. wèi gōng zhǔ suǒ shēn, wú hàn yīn qún chén zhī jǔ.
【表】梁簡文帝讓驃騎揚州刺史表曰:常原親侯就列,希同特進之班,角弓還地,不競龍驤之賞,天澤無涯,名器總集,竊以驃騎之官,既為上將,神州之重,實號中士,[《太平御覽》二百三十八作土中。]故以彈麾六戎,冠冕九牧,豈止司隸絳節,金吾提騎,況復任總皇畿,位重連率,何則,驃騎之號,歷選為重,元狩之中,始自去病,永平之建,特授劉蒼,齊憲[御覽作獻。]為公主所申,吳漢因群臣之舉。