zú zhí zhú tīng yán, wén ān yǒu yōng gōng gǔ běi kǒu wài zhě, jiǔ wú yīn wèn, qí fù mǔ zhí suì huāng, yì jiù shí kǒu wài, qiě mì zi, yì jiǔ wú yīn wèn. hòu nǎi yǒu rén jiàn zhī tài shān xià, yán xī zhì mì yún dōng běi, rì yǐ mù, fēng yún bìng zuò, yáo jiàn shān gǔ yǒu dēng guāng, màn wǎng tóu zhǐ, zhì zé tǔ wū shù yíng, wéi yǐ shú lí, yǒu lǎo yù yīng mén, wèn qí lǐ guàn, rù yǐ gào, yòu qiǎn wèn xìng míng nián suì, bìng wèn céng yǒu zi chū kǒu fǒu, zi hé míng, nián jǐ hé suì, jù yǐ shí duì. hū yǒu nǚ zǐ zhěng yī chū, yán rù shàng zuò, bài ér shì lì, cù lǎo yù dū bì zhì jiǔ yáo, yì shén qīn nì. mò cè qí yóu, qǐ ér gù jié, zé shī shēng fú dì yuē: ér bù gǎn qī wēng gū, ér hú nǚ yě, cháng yǔ wēng gū zhī zǐ wèi fū fù, běn chū xiāng yuè, wú xiāng mèi yì, bù yú qí ài liàn guò dù, jìng yǐ zhài wáng, xīn héng kuì huǐ, gù shì bù bié shì, yī qí mù yǐ jū, jīn wú yì yǔ wēng gū yù, xìng wù tā wǎng, ér shàng néng yǎng wēng gū. chū shén hài bù, jì ér jiàn qí yì zhēn qiè, xiāng chí tì qì, liú gòng jū. hú nǚ fèng shì wú bù zhì, zhuǎn shèng yú yǒu zi, rú shì liù qī nián, hú nǚ hū qiǎn lǎo yù shì yī guān, qiě jù chā běn, guài wèn qí gù. xīn rán yuē: wēng gū yí hè ér, ér fèng shì wēng gū, zì zhuī niàn shì zhě, liáo jǐn cùn xīn ěr, bù qī gǎn dòng tǔ shén, wén yú yuè dì, yuè dì mǐn zhī, xǔ bù dài dān chéng, jiě xíng zhèng guǒ, jīn yǐ yí tuì hé biǎn, biǎo tóng xué yì yě. yǐn zhì cè shì, guǒ yī hēi hú wò tà shàng, máo guāng rú qī, jǔ zhī qīng rú yè, kòu zhī nǎi zuò jīn shí shēng, xìn qí zhēn xiān yǐ. zàng shì bì, yòu qǐ yuē: jīn lì bì xiá yuán jūn wèi nǚ guān, dāng wǎng tài shān, qǐng gòng wǎng. gù xiāng xié zhì cǐ, jiù wū yǔ tǔ rén zá jū. hú nǚ wéi bù shǐ rén jiàn xíng, qí gōng yǎng réng rú chū yě. hòu bù zhī qí suǒ zhōng. cǐ yǔ qián suǒ jì hú nǚ lüè xiāng jìn. rán bǐ yǒu suǒ wèi ér wèi, gù jǐn dé huàn zhū, cǐ wú suǒ wèi ér wèi, gù jìng néng chéng dào. tiān shàng wú bù zhōng bù xiào zhī shén xiān, sī yán liàng zāi.
族侄竹汀言，文安有傭工古北口外者，久無音問，其父母值歲荒，亦就食口外，且覓子，亦久無音問。後乃有人見之泰山下，言昔至密雲東北，日已暮，風雲並作，遙見山谷有燈光，漫往投止，至則土屋數楹，圍以秫籬，有老嫗應門，問其里貫，入以告，又遣問姓名年歲，並問曾有子出口否，子何名，年幾何歲，具以實對。忽有女子整衣出，延入上坐，拜而侍立，促老嫗督婢治酒肴，意甚親昵。莫測其由，起而固詰，則失聲伏地曰：兒不敢欺翁姑，兒狐女也，嘗與翁姑之子為夫婦，本出相悅，無相媚意，不虞其愛戀過度，竟以瘵亡，心恆愧悔，故誓不別適，依其墓以居，今無意與翁姑遇，幸勿他往，兒尚能養翁姑。初甚駭怖，既而見其意真切，相持涕泣，留共居。狐女奉事無不至，轉勝於有子，如是六七年，狐女忽遣老嫗市一棺，且具鍤畚，怪問其故。欣然曰：翁姑宜賀兒，兒奉事翁姑，自追念逝者，聊盡寸心耳，不期感動土神，聞於岳帝，岳帝憫之，許不待丹成，解形證果，今以遺蛻合窆，表同穴意也。引至側室，果一黑狐臥榻上，毛光如漆，舉之輕如葉，扣之乃作金石聲，信其真仙矣。葬事畢，又啟曰：今隸碧霞元君為女官，當往泰山，請共往。故相偕至此，僦屋與土人雜居。狐女惟不使人見形，其供養仍如初也。後不知其所終。此與前所記狐女略相近。然彼有所為而為，故僅得逭誅，此無所為而為，故竟能成道。天上無不忠不孝之神仙，斯言諒哉。

zhú tīng yòu yán, yǒu yè sù chéng huáng miào láng zhě, wén diàn zhōng guǐ yǔ yuē: fèng dié jū mǒu fù, mǒu fù liàn qí bìng gū, bù kěn sǐ, niàn niàn gù jié, shén bù lí shě, bù néng shè qǔ, nài hé? chéng huáng yuē: yú zhōng yú xiào, duō bù jì chéng bài, yǔ mìng shù zhēng, tú zì kǔ zhě gù bù shǎo, jīng chéng zhī zhì, guǐ shén suǒ bù néng duó zhě, wǎn huí yī èr, jiān yì yǒu zhī. yǔ qiáng hún hàn jù, qí shì jiǒng shū, cǐ yí shēn yuè dì qǔ jìn zhǐ, wú jù yǐ lì guǐ wǎng yě. yǔ qì, suì jì, hòu bù zhī jiū jìng néng shè fǒu, rán zú zhī rén dìng shèng tiān, què yǒu shì lǐ yǐ.
竹汀又言，有夜宿城隍廟廊者，聞殿中鬼語曰：奉牒拘某婦，某婦戀其病姑，不肯死，念念固詰，神不離舍，不能攝取，奈何？城隍曰：愚忠愚孝，多不計成敗，與命數爭，徒自苦者固不少，精誠之至，鬼神所不能奪者，挽回一二，間亦有之。與強魂捍拒，其事迥殊，此宜申岳帝取進止，毋遽以厲鬼往也。語訖，遂寂，後不知究竟能攝否，然足知人定勝天，確有是理矣。

gù láng zhōng dé mào, shì suǒ chēng pàn míng zhě yě. cháng zì yán píng fǎn yī yù, pō zì xǐ, qí xìng míng bù gǎn xiè, qí shì zé yǒu: gū chū qí fù zhě, yǐ xiǎo gū zhī chán, fēi qí zuì yě. gū xìng bì, cāng zú dù wú wǎn huí lǐ, ér mǔ jiā qīn dǎng wú yī rén, suì pī zī ní ān, dài gū yì zhuǎn. qí fū lián zhī, shí wǎng shì fù, yì bù néng wú qíng. ān páng yǒu fèi yuán, měi yuē yǐ yè fú pò wū, ér zì dìng qiáng quē sī jiù zhī, lái wǎng suì yú, wèi qí shī suǒ jué. shī chí jiè yán, yǐ wèi wū fú dì, chì qí fū wù lái, lái qiě zhú fù, fū suì jué jī, fù jìng yù yù sǐ. míng guān wèi jì rù kōng mén, yí zūn fó fǎ, nǎi dān yín fàn jiè, dāng cóng sēng lǜ kē duàn, yì fù ní lí. gù bó zhī yuē: ní fàn yín jiè, gù yǒu míng xíng, rán bì chū niàn guī yī, zhōng wéi shì yuàn, kē yǐ sēng lǜ, bǎi huì wú cí, cǐ fù zé wú zuì pǐ lí, jì shōu fù shuǐ, ēn fēi duàn jué, zhì qiě jiān zhēn, tú yǐ gū kǔ wú guī, tuō shēn huāng shā. qí wèi ní yě, dàn kě wèi zhī huǐ róng, wèi kě wèi zhī fèng fǎ qí zài ān yě, dàn kě wèi zhī jiè tà, bù kě wèi zhī ān chán. ruò jù qí fú zōng, zhí wèi è yè, zé yáo guāng duó xù, gèng yǐ hé zuì xiāng jiā? zhì qí gǎn niàn gù fū, dìng qiáng yōu huì, jī shì zèng yǐ sháo yào, shì jūn cǎi bǐ mí wú. rén běn tóng qīn, lǐ shū shī jié. yáng lǜ yú wèi hūn sī gòu, jǐn nǐ zhàng xíng, yóu róng nà shú zī zhī wéi lǐ, kǒng shì bǐ wèi qīng, kuàng yǐ yì yù juān shēng, zòng yǒu wēi qiān, zú yǐ bì zuì. zì yīng kuān qí báo fá, jìng fù zhuǎn lún, zhǔn lǐ zhuó qíng, sì hū liǎng xié. shì shàng, míng wáng jìng cóng qí yì. cǐ yǔ zhēn wàng, wú kě zhèng yàn, rán jù qí suǒ yì, gù chí píng zhī lùn yǐ. yòu gù lín mò, zì yún yǐ duō xiè yīn shì, zhé wèi shè gōng. gū cún qí shuō, yì zú wèi qīng tán wēn shì zhě zhēn yě.
顧郎中德懋，世所稱判冥者也。嘗自言平反一獄，頗自喜，其姓名不敢泄，其事則有：姑出其婦者，以小姑之讒，非其罪也。姑性愎，倉卒度無挽回理，而母家親黨 無一人，遂披緇尼庵，待姑意轉。其夫憐之，時往視婦，亦不能無情。庵旁有廢園，每約以夜伏破屋，而自矴牆缺私就之，來往歲余，為其師所覺。師持戒嚴，以為污佛地，斥其夫勿來，來且逐婦，夫遂絕跡，婦竟鬱郁死。冥官謂既入空門，宜遵佛法，乃耽婬犯戒，當從僧律科斷，議付泥犁。顧駁之曰：尼犯婬戒，固有明刑，然必初念皈依，中違誓願，科以僧律，百喙無詞，此婦則無罪仳離，冀收覆水，恩非斷絕，志且堅貞，徒以孤苦無歸，託身荒剎。其為尼也，但可謂之毀容，未可謂之奉法；其在庵也，但可謂之借榻，不可謂之安禪。若據其浮蹤，執為惡業，則瑤光奪婿，更以何罪相加？至其感念故夫，矴牆幽會，跡似贈以芍藥，事均采彼靡蕪。人本同衾，理殊失節。陽律於未婚私媾，僅擬杖刑，猶容納贖；茲之違禮，恐視彼為輕，況已抑鬱捐生，縱有微愆，足以蔽罪。自應寬其薄罰，徑付轉輪，准理酌情，似乎兩協。事上，冥王竟從其議。此語真妄，無可證驗，然據其所議，固持平之論矣。又顧臨歿，自雲以多泄陰事，謫為社公。姑存其說，亦足為輕談溫 室者箴也。

kù ěr kā lǎ wū sū kù ěr kā lǎ, yì yán hēi. wū sū, yì yán shuǐ yě. tái jūn lǐ yìn, cháng suí dū sī liú dé xíng shān zhōng, jiàn xuán yá lǎo sōng guàn yī shǐ, mò cè qí yóu. wǎn sù yóu shě, yìn nǎi yán xī guò shì dì, yáo jiàn yī qí fēi chí lái, yí wèi mǎ hā qìn, fú shēn cǎo cì zhī. jiàn jìn, zé yī wù shì rén fēi rén, jù mǎ shàng, mǎ nǎi yě mǎ yě, zhī wèi guài, fā yī shǐ zhōng zhī. wēng rán rú zhōng shēng, huà hēi yān qù, yě mǎ yì jīng yì, jīn cǐ shǐ zài shù, zhī wèi mù yāo yě. wèn qǐng jiàn zhī, hé bù yán, yuē: shè shí bǐ yuán wèi jiàn wǒ, bǐ jì yǒu líng, kǒng wén zhī huò bào fù, gù níng mò yě. qí jī jǐng duō lèi cǐ. yī rì, tǎ ěr bā hā tái yā bū kòu mǎn dá ěr zhì, mìng yìn jiē jiě, yǐ tiě qià guàn shǒu, yǐ tiě liàn cóng mǎ fù héng suǒ qí zú, shí yǐ bìng yǎn yǎn jǐn yī xī, yǔ zhī shí yì bù shèn yàn, zài mǎ shàng měi yù dào zhì xià, lài xì zú dé bù duò, dàn lǜ qí sǐ, bù lǜ qí táo yě. zhì gē bì liǎng mǎ xiāng bìng, yòu zuò yù duò zhuàng, yìn jǔ shǒu yǐn zhī, tū tǐng rán ér qǐ, yǐ qià jī yìn pū mǎ xià, jí xuán pèi chí rù gē bì qù. gē bì dōng běi lián kē bù duō, mián gèn shù bǎi lǐ, gǔ wú rén jī, jìng mò néng zhuī. shǐ zhī qí bìng zhě wěi yě. cān jiāng yuè jì, zuò shì huò zhòng qiǎn, yìn yì zhǎng jiā, jì ér yī lí fù bǔ dé mǎn dá ěr, gài é lǔ tè lái jiàng zhě, shǎng lài zuì hòu, mǎn dá ěr tān ěr ér chū, yīn jiù qín. xùn qí hé yǐ gǎn zài zhì, zé yuē: wǒ zuì zhì zhòng, liàng bì bù liào wǒ lái wǒ suí zhòng ér lái, yì bì bù yí qí zhōng yǒu wǒ. qí suǒ jì liáng shì, ér bù yú shí qí dǐng shàng jiàn bān yě. yǐ yìn zhī qiǎo mì, ér zú wèi shù yú yǐ mǎn dá ěr zhī shēn xiǎn, ér zú yǐ zhà bài. rì yǐ xīn dòu, chéng bù zhī qí suǒ qióng. rán rèn zhì zhōng yù qí dí, wèi yǒu qiān lǜ bù yī shī zhě, zé dìng lǐ yě.
庫爾喀喇烏蘇--庫爾喀喇，譯言黑。烏蘇，譯言水也。台軍李印，嘗隨都司劉德行山中，見懸崖老松貫一矢，莫測其由。晚宿郵舍，印乃言昔過是地，遙見一騎飛馳來，疑為瑪哈沁，伏深草伺之。漸近，則一物似人非人，據馬上，馬乃野馬也，知為怪，發一矢中之。嗡然如鐘聲，化黑煙去，野馬亦驚逸，今此矢在樹，知為木妖也。問頃見之，何不言，曰：射時彼原未見我，彼既有靈，恐聞之或報復，故寧默也。其機警多類此。一日，塔爾巴哈台押逋寇滿答爾至，命印接解，以鐵硈貫手，以鐵鏈從馬腹橫鎖其足，時已病奄奄僅一息，與之食亦不甚咽，在馬上每欲倒擲下，賴系足得不墮，但慮其死，不慮其逃也。至戈壁兩馬相併，又作欲墮狀，印舉手引之，突挺然而起，以硈擊印仆馬下，即旋轡馳入戈壁去。戈壁東北連科布多，綿亘數百里，古無人跡，竟莫能追。始知其病者偽也。參將岳濟，坐是獲重譴，印亦長枷，既而伊犁復捕得滿答爾，蓋額魯特來降者，賞賚最厚，滿答爾貪餌而出，因就擒。訊其何以敢再至，則曰：我罪至重，諒必不料我來；我隨眾而來，亦必不疑其中有我。其所計良是，而不虞識其頂上箭瘢也。以印之巧密，而卒為術愚；以滿答爾之深險，而卒以詐敗。日以心斗，誠不知其所窮。然任智終遇其敵，未有千慮不一失者，則定理也。

lǐ yì shān shī: kōng wén zǐ yè guǐ bēi gē, yòng jìn shí guǐ gē zǐ yè shì yě lǐ chāng gǔ shī: qiū fén guǐ chàng bào jiā shī, zé yǐ bào cān jūn yǒu hāo lǐ xíng, huàn lù qí cí ěr. rán shì gù wǎng wǎng yǒu shì shì. tián xiāng qìn yán, cháng dú shū bié yè, yī xī fēng jìng yuè míng, wén yǒu dù kūn qū zhě, liàng zhé qīng yuán, qī xīn dòng pò, dì shěn zhī, nǎi mǔ dan tíng jiào huà yī chū yě. wàng qí suǒ yǐ, jìng tīng zhì zhōng, hū shěng qiáng wài jiē duàn gǎng huāng bēi, rén jī hǎn zhì, cǐ qū zì hé ér lái? kāi hù shì zhī, wéi lú dí sè sè ér yǐ.
李義山詩：空聞子夜鬼悲歌，用晉時鬼歌子夜事也；李昌谷詩：秋墳鬼唱鮑家詩，則以鮑參軍有蒿里行，幻硉其詞耳。然世固往往有是事。田香沁言，嘗讀書別業，一夕風靜月明，聞有度崑曲者，亮折清圓，淒心動魄，諦審之，乃牡丹亭叫畫一出也。忘其所以，靜聽至終，忽省牆外皆斷港荒陂，人跡罕至，此曲自何而來？開戶視之，惟蘆荻瑟瑟而已。

xiāng wǎn yòu yán, yǒu lǎo rú shòu tú yě sì, sì wài duō huāng zhǒng, mù yè huò jiàn guǐ xíng, huò wén guǐ yǔ. lǎo rú yǒu dǎn shū bù bù, qí tóng pú xí guàn, yì bù bù yě. yī xī gé qiáng yǔ yuē: lín jūn yǐ jiǔ, zhī xiān shēng bù yà, cháng wén yín yǒng, àn shàng dāng yǒu wēn tíng yún shī, qǐ lù qí dá mó zhī qū yī shǒu fén zhī. yòu xiǎo yǔ yuē: mò jù yè chéng fēng yǔ lián tiān cǎo, qí xiě lián wèi zhān, zé gǎn jí yǐ. qǐng zhēng cǐ yī zì, yǔ rén dǔ xiǎo jiǔ shí yě. lǎo rú shì yǒu wēn jí, suì jǔ tóu qiáng wài, yuē yī shí qǐng, hū mù yè luàn fēi, xuán biāo nù juǎn ní shā sǎ chuāng hù, rú jí yǔ. lǎo rú xiào qiě chì yuē: ěr bèi wù liè xiāng, wǒ chóu zhī yǐ shú, liǎng xiàng jiǎo dǔ, bì yǒu yī fù, fù zhě bì yuàn, shì lǐ zhī cháng. rán yīn gǎi zì yǐ zhāo yuàn, zé wú cí qū yīn qí běn shū yǐ zhāo yuàn, zé wú cí zhí. tīng ěr bèi jiǎo kuài, wú bù kuì yě. yǔ qì ér fēng zhǐ. chǔ hè tīng yuē: jiū shì dú shū guǐ, gù suī fù qì qiú shèng, ér néng wèi lǐ qū. rán lǎo rú bù chū cǐ jí, bù gēng liǎng quán hū? wáng gǔ yuán yuē: jūn lùn shì fǎ yě, lǎo rú jiě shì fǎ, bù lǎo rú yǐ.
香畹又言，有老儒授徒野寺，寺外多荒冢，暮夜或見鬼形，或聞鬼語。老儒有膽殊不怖，其僮僕習慣，亦不怖也。一夕隔牆語曰：鄰君已久，知先生不訝，嘗聞吟詠，案上當有溫 庭筠詩，乞錄其達摩支曲一首焚之。又小語曰：末句鄴城風雨連天草，祈寫連為粘，則感極矣。頃爭此一字，與人賭小酒食也。老儒適有溫 集，遂舉投牆外，約一食頃，忽木葉亂飛，旋飈怒卷泥沙灑窗戶，如急雨。老儒笑且叱曰：爾輩勿劣相，我籌之已熟，兩相角賭，必有一負，負者必怨，事理之常。然因改字以招怨，則吾詞曲；因其本書以招怨，則吾詞直。聽爾輩狡獪，吾不愧也。語訖而風止。褚鶴汀曰：究是讀書鬼，故雖負氣求勝，而能為理屈。然老儒不出此集，不更兩全乎？王谷原曰：君論世法也，老儒解世法，不老儒矣。

sī cuàn wáng ǎo yán jí jiàn zuì zhōng kuí shǒu yǒu qiáo zhě, fá mù shān gāng, lì juàn xiǎo qì, yáo jiàn yī rén chí yī shù xí, yán lù qì zhī. bù xǐng qí hé gù, dì shì zhī, lǚ xiǎn zǔ rú tǎn tú, qí xíng shén sù, fēi rén kě jí, mào yì cǎn dàn bù shì rén, yí wèi yāo mèi, dēng gāo shù kàn zhī, rén yǐ bù jiàn. yóu qí qì yī zhī lù, wǎn zhuǎn zhì shān ào, zé yī hǔ fú yān. zhī rén wèi chāng guǐ, yī suǒ shí zhě zhī yí yě. jí qì chái, zì gāng hòu dùn. cì rì, wén mǒu cūn mǒu jiǎ, yú shì dì sǐ yú hǔ yǐ. lù fēi rén jìng suǒ bì jīng, zhī qí yǐ yī wèi ěr, dǎo zhī zhì shì yě. wù mò líng yú rén, rén héng yǐ ěr qǔ wù, jīn wù nǎi yǐ ěr qǔ rén, qǐ rén fú líng zāi. lì mì qí líng, gù zhì chū wù xià ěr. rán shì shì yī chuán, liè zhě yīn xún yī suǒ zài dé hǔ kū, hé chòng qún jī, yì qí sān yān, zé hǔ yòu yǐ zhì bài yǐ. zhǎn zhuǎn yǐ fú, jī xiè yòu ān yǒu qióng yú! huò yòu yuē: hǔ zhì hàn ér zhì yú, xīn jì wàn wàn bú dào cǐ, wén chāng yì yú hǔ, bì děi dài nǎi zhuǎn shēng, shì dài chāng yòu rén zì dài, yīn yǐn rén bǔ hǔ bào yuān yě. chāng zhě rén suǒ huà, kuí zhū rén shì, gù yì yǒu zhī, yòu xī hǔ zhī chāng zhù jǐ, bù zhī jí chāng hài jǐ yǐ.
司爨王媼言--即見醉鍾馗首--有樵者，伐木山岡，力倦小憩，遙見一人持衣數襲，沿路棄之。不省其何故，諦視之，履險阻如坦途，其行甚速，非人可及，貌亦慘澹不似人，疑為妖魅，登高樹瞰之，人已不見。由其棄衣之路，宛轉至山坳，則一虎伏焉。知人為倀鬼，衣所食者之遺也。急棄柴，自岡後遁。次日，聞某村某甲，於是地死於虎矣。路非人徑所必經，知其以衣為餌，導之至是也。物莫靈於人，人恆以餌取物，今物乃以餌取人，豈人弗靈哉。利汨其靈，故智出物下耳。然是事一傳，獵者因循衣所在得虎窟，合銃群擊，殪其三焉，則虎又以智敗矣。輾轉倚伏，機械又安有窮歟！或又曰：虎至悍而至愚，心計萬萬不到此，聞倀役於虎，必得代乃轉生，是殆倀誘人自代，因引人捕虎報冤也。倀者人所化，揆諸人事，固亦有之，又惜虎知倀助己，不知即倀害己矣。

liáng huō táng yán, yǒu yuè dōng dà shāng xǐ xué xiān, zhāo nà fāng shì shù shí rén, zhuǎn xiāng shén shèng. jiē yuē: chōng jǔ kě zuò zhì, suǒ fèi bù zī. rán yì shí shí yǒu xiǎo yàn. gù xìn zhī yì dǔ. yī rì, yǒu dào shì lái fǎng, suī bì yī pò lì, ér shén cǎi luò luò, rú dú hè gū sōng. yǔ zhī yán, wēi miào yuán yuǎn, duō chū yì biǎo. shì qí fǎ, zé qū yì guǐ shén, hū zhào fēng yǔ, rú cāo quàn yě sōng lú tái jūn, wú chéng mǐn lì, rú qǔ xié yě xīng é qín yú, yù nǚ gē wǔ, yóu pū lì yě. wò qí fú, shí zhōu sān dǎo kě yǐ mèng yóu. chū shǔ kē zhī dān, diǎn wǎ shí wèi huáng jīn, bǎi liàn bù hào. yuè shāng dà hài fú, zhū fāng shì zì gù bù jí, yì qǐ shǒu chēng shèng shī, jiē yuàn wèi dì zǐ, qiú chuán dào. dào shì yuē: rán zé zé rì shè tán, dāng yī yī shòu rǔ. zhì qī, dào shì dēng zuò, zhòng bài qì, dào shì wèn ěr bèi hé qiú, yuē: qiú xiān. wèn qiú xiān hé yǐ qiú zhū wǒ? yuē: rú shì líng yì, fēi zhēn xiān ér hé. dào shì xuān qú liáng jiǔ, yuē: cǐ shù yě, fēi dào yě, fū dào zhě chōng mò zì rán, yǔ yuán qì wèi yī, wū yǒu rú shì zhǒng zhǒng zāi. gài sān jiào zhī fàng shī jiǔ yǐ, rú zhī běn zhǐ, míng tǐ dá yòng ér yǐ. wén zhāng jì sòng fēi yě, tán tiān shuō xìng yì fēi yě fú zhī běn zhǐ, wú shēng wú miè ér yǐ. bù shī gōng yǎng fēi yě, jī fēng yǔ lù yì fēi yě dào zhī běn zhǐ, qīng jìng chōng xū ér yǐ. zhāng zhòu fú lù fēi yě, lú huǒ fú ěr yì fēi yě. ěr suǒ jiàn zhǒng zhǒng, shì jiē zhāng zhòu fú lù shì, qù lú huǒ fú ěr, shàng gé jǐ chén. kuàng zhǎng shēng hū? rán wú suǒ zhēng yàn, jù chì qí fēi, ěr bì wèi yù qí suǒ néng, ér huǐ qí suǒ bù néng, tú dà yán ěr. jīn shì yǐ zhǒng zhǒng néng wèi, ér gào yǐ zhǒng zhǒng bù kě wèi, ěr shù jǐ zhī fǎn hū! rú jiā shì jiā, qíng wěi rì zēng, mén jìng gè bié, kě wù yǔ biàn yě. wú jí fū dào jiā zhī zī wěi, gù yīn rǔ hǎo dào, gū yī zhèng zhī. yīn zhǐ zhū fāng shì yuē: ěr zhī bù shí, pì gǔ wán yě ěr zhī qián zhī, táo ǒu rén yě ěr zhī shāo dān, fáng zhōng yào yě ěr zhī diǎn jīn, suō yín fǎ yě ěr zhī rù míng, mò lì gēn yě ěr zhī zhào xiān, shè líng hún yě ěr zhī fǎn hún, yì hú mèi yě ěr zhī bān yùn, wǔ guǐ shù yě ěr zhī pì bīng, tiě bù shān yě ěr zhī fēi yuè, lù lú juē yě. míng yuē dào liú, jiē yāo rén ěr. bù sù jiě sàn, léi bù qiě zhì yǐ. zhèn yī yù qǐ, zhòng qiān yī kòu é yuē: xià shì chén mí, yǐ zhī qí zuì, xìng féng xiān jià, shì yì qián yuán, rěn bù yí dù tuō hū? dào shì què zuò, gù yuè shāng yuē: ěr céng wén shēng gē jǐn xiù zhī zhōng, yǒu yī rén huī shǒu fēi shēng zhě hū? gù zhū fāng shì yuē: ěr céng wén xuàn shù yù cái zhī bèi, yǒu yī rén tuō xǐ yǔ huà zhě hū? fū xiū dào zhě xū xiè jué wàn yuán, jiān chí yī niàn, shǐ cǐ xīn jì jì rú sǐ, ér hòu kě bù sǐ shǐ cǐ qì mián mián bù tíng, ér hòu kě zhǎng tíng. rán yì fēi kū zuò shì yě. xiān yǒu xiān gǔ, yì yǒu xiān yuán, gǔ fēi yào wù suǒ néng huàn, yuán yì fēi qíng hǎo suǒ néng jié. bì jī gōng lèi dé, ér hòu liè míng yú xiān jí. xiān gǔ yǐ shēng, xiān gǔ jì chéng, zhēn líng zì ěr gǎn tōng, xiān yuán nǎi còu, cǐ zài ěr bèi zhī zì dù, xiān jiā ān yǒu dù rén fǎ hū? yīn suǒ zhǐ dà shū shí liù zì yuē: nèi jué shì yuán, wài jī yīn zhì, wú guài wú qí, shì zhēn mì mì. tóu bǐ yú àn, shēng rú pī lì, yǐ shī suǒ zài yǐ.
梁豁堂言，有粵東大商喜學仙，招納方士數十人，轉相神聖。皆曰：沖舉可坐致，所費不貲。然亦時時有小驗。故信之益篤。一日，有道士來訪，雖敝衣破笠，而神采落落，如獨鶴孤松。與之言，微妙元遠，多出意表。試其法，則驅役鬼神，呼召風雨，如操券也；松鱸台菌，吳橙閩荔，如取攜也；星娥琴竽，玉女歌舞，猶仆隸也。握其符，十洲三島可以夢遊。出黍顆之丹，點瓦石為黃金，百鍊不耗。粵商大駭服，諸方士自顧不及，亦稽首稱聖師，皆願為弟子，求傳道。道士曰：然則擇日設壇，當一一授汝。至期，道士登座，眾拜訖，道士問爾輩何求，曰：求仙。問求仙何以求諸我？曰：如是靈異，非真仙而何。道士軒渠良久，曰：此術也，非道也，夫道者沖漠自然，與元氣為一，烏有如是種種哉。蓋三教之放失久矣，儒之本旨，明體達用而已。文章記誦非也，談天說性亦非也；佛之本旨，無生無滅而已。布施供養非也，機鋒語錄亦非也；道之本旨，清淨沖虛而已。章咒符錄非也，爐火服餌亦非也。爾所見種種，是皆章咒符錄事，去爐火服餌，尚隔幾塵。況長生乎？然無所徵驗，遽斥其非，爾必謂譽其所能，而毀其所不能，徒大言耳。今示以種種能為，而告以種種不可為，爾庶幾知返乎！儒家釋家，情偽日增，門徑各別，可勿與辯也。吾疾夫道家之滋偽，故因汝好道，姑一正之。因指諸方士曰：爾之不食，辟穀丸也；爾之前知，桃偶人也；爾之燒丹，房中藥也；爾之點金，縮銀法也；爾之入冥，茉莉根也；爾之召仙，攝靈魂也；爾之返魂，役狐魅也；爾之般運，五鬼術也；爾之辟兵，鐵布衫也；爾之飛躍，鹿盧蹻也。名曰道流，皆妖人耳。不速解散，雷部且至矣。振衣欲起，眾牽衣叩額曰：下士沉迷，已知其罪，幸逢仙駕，是亦前緣，忍不一度脫乎？道士卻坐，顧粵商曰：爾曾聞笙歌錦繡之中，有一人揮手飛升者乎？顧諸方士曰：爾曾聞炫術鬻財之輩，有一人脫屣羽化者乎？夫修道者須謝絕萬緣，堅持一念，使此心寂寂如死，而後可不死；使此氣綿綿不停，而後可長停。然亦非枯坐事也。仙有仙骨，亦有仙緣，骨非藥物所能換，緣亦非情好所能結。必積功累德，而後列名於仙籍。仙骨以生，仙骨既成，真靈自爾感通，仙緣乃湊，此在爾輩之自度，仙家安有度人法乎？因索紙大書十六字曰：內絕世緣，外積陰騭，無怪無奇，是真秘密。投筆於案，聲如霹靂，已失所在矣。

biǎo bó wáng hóng shēng jiā, yǒu hú jū cāng zhōng, bù shèn wèi suì. rán xiǎo ér nǚ huò jìn cāng yóu xì, zhé bèi wǎ jī. yī rì, chú xià de yī xiǎo hú, zhòng yù chuí shā yǐ xiè fèn, hóng shēng yuē: shì tiāo xìn yě. rén yǔ yāo dòu, níng yǒu shèng hū? nǎi yǐn zhì tà shàng, bǔ yǐ guǒ ěr, qīn sòng zhì cāng wài. zì shì ér nǚ bèi wǎng lái qí dì, bù fù jī yǐ. cǐ bù zhàn ér qū rén yě.
表伯王洪生家，有狐居倉中，不甚為祟。然小兒女或近倉遊戲，輒被瓦擊。一日，廚下得一小狐，眾欲捶殺以泄憤，洪生曰：是挑釁也。人與妖斗，寧有勝乎？乃引至榻上，哺以果餌，親送至倉外。自是兒女輩往來其地，不復擊矣。此不戰而屈人也。

yòu jiù shì ān gōng wǔ zhàn, jū xiàn dōng liú fú zhuāng, qí lín jiā èr quǎn, yī xī fèi shén jí, lín fù chū shì wú yī rén, wéi wén wū shàng yǔ yuē: rǔ jiā quǎn tài è, wǒ bù gǎn xià, yǒu táo bì nì rǔ jiā zào nèi, fán yǐ yān xūn zhī, dāng zì chū. fù dà hài, rù shì zào nèi, guǒ yīng yīng yǒu qì shēng. wèn shì hé wù, hé yǐ zhì cǐ? zào nèi xiǎo yǔ yuē: wǒ míng lǜ yún, hú jiā bì yě, bù shèng biān chuí, táo nì yú cǐ, jì shǎo huǎn xū yú sǐ, wéi niáng zǐ āi zhī. fù gù zhǎng zhāi lǐ fú, yì pō lián mǐn, xiàng wū yǎng yǔ yuē: qú wèi bù bù chū, wǒ yì shí bù rěn huǒ gōng, gǒu wú dà zuì, qǐ xiān jiā shè zhī lǐ sú hū hú yuē xiān jiā, wū shàng yīng yuē: wǒ èr qiān qián xīn mǎi dé, nà néng jí shě. fù yuē: èr qiān qián shú zhī, kě hū? liáng jiǔ nǎi yīng yuē: shì huò shàng kě. fù yǐ qián zhì yú wū shàng, suì bù wén shēng. fù kòu zào hū yuē: lǜ yún kě chū, wǒ yǐ shú dé rǔ, rǔ zhǔ qù yǐ. zào nèi yīng yuē: gǎn huó mìng ēn, jīn biàn suí niáng zǐ qū shǐ. fù yuē: rén nà kě xù hú bì, rǔ qiě zì qù, kǒng jīng hài xiǎo ér nǚ, yì shèn wù lù xíng. guǒ shì yǒu hēi wù piē rán shì, hòu měi féng yuán dàn, zhé wén chuāng wài hū yuē: lǜ yún kòu tóu.
又舅氏安公五占，居縣東留福莊，其鄰家二犬，一夕吠甚急，鄰婦出視無一人，惟聞屋上語曰：汝家犬太惡，我不敢下，有逃婢匿汝家灶內，煩以煙熏之，當自出。婦大駭，入視灶內，果嚶嚶有泣聲。問是何物，何以至此？灶內小語曰：我名綠雲，狐家婢也，不勝鞭箠，逃匿於此，冀少緩須臾死，惟娘子哀之。婦故長齋禮佛，意頗憐憫，向屋仰語曰：渠畏怖不出，我亦實不忍火攻，苟無大罪，乞仙家舍之--里俗呼狐曰仙家，屋上應曰：我二千錢新買得，那能即舍。婦曰：二千錢贖之，可乎？良久乃應曰：是或尚可。婦以錢擲於屋上，遂不聞聲。婦扣灶呼曰：綠雲可出，我已贖得汝，汝主去矣。灶內應曰：感活命恩，今便隨娘子驅使。婦曰：人那可蓄狐婢，汝且自去，恐驚駭小兒女，亦慎勿露形。果似有黑物瞥然逝，後每逢元旦，輒聞窗外呼曰：綠雲叩頭。