méng gǔ yǐ yáng gǔ bo, shāo ér guān qí chè zhào, yóu mán dòng jī bo yě. huò zhàng yì shū, zài kuí sū tú jūn tái shí, yǒu lǎo fù jiě cǐ shù, shǐ bo guī qī, fù cè nì liáng jiǔ yuē: mǎ wèi ān, rén wèi guān, shì bù xíng yě, rán ān yǔ guān jiē yǐ jù, xíng yǒu zhào yǐ. yuè shù yuè, yòu shǐ bo, fù yī shì jí bài, yuē: mǎ yǐ ān, rén yǐ guān yǐ, gōng bù jiǔ qí guī hū? jì ér guǒ cì huán. yòu dà xué shì wēn gōng yán, nǎng zhēng wū shén, fú huí bù shí yú rén, jìn dì jiào zhōng, yī rì zhǐ kǒu sù jī, tóu yǐ xìng, zhòng fēn shí qì, yī nián lǎo zhě wò qí hé, nán nán mì zhù zhì yú dì shàng, guān qí zòng héng jī ǒu, hū shī shēng kū, qí dǎng huán shì, yì jiē kū. jì ér pián zhū zhī dié zhì. yí qí fǎ rú huǒ zhū lín qián bo yě, shì yǔ shī guī suī bù tóng, rán yǐ gǔ qǔ xiàng zhě guī zhī biàn, yǐ wù qǔ shù zhě shī zhī biàn, qí jí rén jīng shén, yǐ yǒu líng lǐ zé yī ěr.
蒙古以羊骨卜，燒而觀其坼兆，猶蠻峒雞卜也。霍丈易書，在葵蘇圖軍台時，有老婦解此術，使卜歸期，婦側睨良久曰：馬未鞍，人未冠，是不行也，然鞍與冠皆已具，行有兆矣。越數月，又使卜，婦一視即拜，曰：馬已鞍，人已冠矣，公不久其歸乎？既而果賜環。又大學士溫 公言，曩征烏什，俘回部十餘人，禁地窖中，一日指口訴飢，投以杏，眾分食訖，一年老者握其核，喃喃密祝擲於地上，觀其縱橫奇偶，忽失聲哭，其黨 環視，亦皆哭。既而駢誅之牒至。疑其法如火珠林錢卜也，是與蓍龜雖不同，然以骨取象者龜之變，以物取數者蓍之變，其藉人精神，以有靈理則一耳。

kāng xī guǐ yǐ qiū, sòng cūn chǎng diàn hù zhōu jiǎ, bù shèng qí fù zhī chuí chǔ, yè cì fù qǐn, táo nì pò miào, jiāng dài xiǎo, jiè lín lǐ qǐ lián. fù jué zhī, zhuī jī zhì miào, duì shén xiàng shù qí zuì, chì shǐ fú shòu biān, miào gù yǒu hú, biān fǔ shí yú, fāng āi hū, qún hú hé zào ér chū yuē: shì nǎi yǒu cǐ bù píng shì! qí duó jiǎ zhì qiáng yú, zhí qí fù, chǐ wú cùn lǚ, jí yǐ qí biān biān zhī, zhì liú xiě wèi shì, tū hú fù yòu hé zào ér chū, yuē: nán zǐ dàn jiě hù nán zǐ, qú bèi qī sī nì mǒu jiā nǚ, bù yīng sǐ yé? yì duó qí fù zhì qiáng yú, ér xiāng shuài zhí jiǎ. qún hú gé dòu zhēng jiù, xuān hòng liáng jiǔ, shǒu tián zhě yí wèi jié dào, dà hū wū chòng wèi shēng yuán, hú nǎi gè sàn. fù yǐ wěi dùn, jiǎ jié jué fù yǐ guī. wáng dé ān xiān shēng shí shè zhàng yú shì, jiàn fù zài tú zhōng yóu nán nán mà yě. xiān shēng cháng yuē: kuài zāi zhū hú, kě wèi lǐ shī ér qiú yě, hú fù nǎi è shāng qí lèi, yòu bié zhí yī lǐ, cāo tóng shì zhī gē, gài mén hù fēn ér péng dǎng qǐ, péng dǎng shèng ér gōng lùn xiáo, yún pān fēn yún, shì fēi fēng qǐ, qí xiāng yà yě jiǔ yǐ.
康熙癸已秋，宋村廠佃戶周甲，不勝其婦之捶楚，夜伺婦寢，逃匿破廟，將待曉，介鄰里乞憐。婦覺之，追跡至廟，對神像數其罪，叱使伏受鞭，廟故有狐，鞭甫十餘，方哀呼，群狐合噪而出曰：世乃有此不平事！齊奪甲置牆隅，執其婦，褫無寸縷，即以其鞭鞭之，至流血未釋，突狐婦又合噪而出，曰：男子但解護男子，渠背妻私匿某家女，不應死耶？亦奪其婦置牆隅，而相率執甲。群狐格鬥爭救，喧鬨良久，守田者疑為劫盜，大呼嗚銃為聲援，狐乃各散。婦已委頓，甲竭蹶負以歸。王得庵先生時設帳於是，見婦在途中猶喃喃罵也。先生嘗曰：快哉諸狐，可謂禮失而求野，狐婦乃惡傷其類，又別執一理，操同室之戈，蓋門戶分而朋黨 起，朋黨 盛而公論淆，眃眅紛紜，是非蜂起，其相軋也久矣。

zhāng xuàn ěr xiān shēng jiā, yī xī mì yī bì bù jiàn, yì qí bū táo, cì rì nǎi zuì wò zhái hòu jī xīn xià, kōng fáng suǒ bì, bù zhī qí hé cóng rù yě. wò fā zì miàn, zhì wǔ nǎi sū. yán zuó wǎn wén hòu yuàn xī xiào shēng, rěn zhī hú mèi, xí guàn bù jù, qiè cóng mén xì kuī zhī, jiàn jiǔ zhì luó liè, shù shào nián fāng jù yǐn, é wèi suǒ jué, jù yuè qǐ yōng wǒ yú qiáng rù, huǎng hū jiān rú shuì rú mèng, jìn bù néng yán, suì bèi bī rù zuò, chén niàng chún nóng, jiā yǐ kē fá, suì zhì chén hān, bù jì jǐ shí mián, yì bù zhī qí jǐ shí qù yě. xuàn ěr xiān shēng sù gāng zhèng, zì wǎng shù zhī yuē: xiāng chù duō nián, chú rì rì qǔ chái wài liǎng wú gān fàn, hé tū rán yuè lǐ, yǐ liáng jiā bì zǐ, zuò chāng nǚ yòu shāng? zǐ dì chāng kuáng, fù xiōng ān zài, wèi jiā zhǎng zhě, níng bù kuì hū! zhì yè bàn chuāng wài yǔ yuē: ér bèi yě dàng, yè yǐ chī zhī, rán qí jiān yǒu yī xiàn qǐ yuán zhě, cǐ bì xiān tàn shǒu rù mén, zuò xuè cí qǐ ròu, fēi chū qiáng qiān. qiě qí yuè xià huā qián, cǎi lán zèng sháo, yuè rén fēi yī, suì bì duō nián, gù ér bèi gǎn tōng kuǎn qǔ. bù rán zé mǒu bì mǒu bì, sè qǐ bù jiā, hé zhōng bù gǎn fàn hū? fáng fàn zhī shū, pū yǔ xiān shēng shì dāng liǎng fēn qí guò, wéi fǔ chá zhī. xiān shēng yuē: jūn jì chī ér, cǐ bì wú yì dāng tòng chī. hú shěn yuē: guò nǔ méi zhī nián, ér bù wèi zhī zé pèi ǒu, yù ér héng jué, zuì qǐ dú zài cǐ bì hū? xiān shēng mò rán. cì rì hū méi ǎo zhì, fán nián zhǎng shù bì jǐn jià zhī.
張鉉耳先生家，一夕覓一婢不見，意其逋逃，次日乃醉臥宅後積薪下，空房鎖閉，不知其何從入也。沃發漬面，至午乃蘇。言昨晚聞後院嬉笑聲，稔知狐魅，習慣不懼，竊從門隙窺之，見酒炙羅列，數少年方聚飲，俄為所覺，遽躍起擁我逾牆入，恍惚間如睡如夢，噤不能言，遂被逼入坐，陳釀醇濃，加以苛罰，遂至沉酣，不記幾時眠，亦不知其幾時去也。鉉耳先生素剛正，自往數之曰：相處多年，除日日取柴外兩無干犯，何突然越禮，以良家婢子，作娼女侑觴？子弟猖狂，父兄安在，為家長者，寧不愧乎！至夜半窗外語曰：兒輩冶盪，業已笞之，然其間有一線乞原者，此婢先探手入門，作謔詞乞肉，非出強牽。且其月下花前，采蘭贈芍，閱人非一，碎璧多年，故兒輩敢通款曲。不然則某婢某婢，色豈不佳，何終不敢犯乎？防範之疏，仆與先生似當兩分其過，惟俯察之。先生曰：君既笞兒，此婢吾亦當痛笞。狐哂曰：過砮梅之年，而不為之擇配偶，郁而橫決，罪豈獨在此婢乎？先生默然。次日呼媒媼至，凡年長數婢盡嫁之。

qiū xiàn chéng tiān jǐn yán, xī shāng yǒu dù kuí zhě, bù zhī qí xiāng guàn, qí yǔ shì zé lù rén yě, gāng jìn yǒu dǎn, bù wèi guǐ shén. kōng zhái huāng cí, suǒ zhì héng mián bèi dú sù, yì wú suǒ jiàn wén. ǒu xíng jīng liù pán shān lù, rì yǐ xūn hēi, suì tóu zhǐ fèi bǎo pò wū, huāng yān màn cǎo, sì wú rén zōng, dù wàn wàn wú kòu dào, jiě zhuāng bàn mǎ, shí kū zhī lǔ huǒ yù hán, jìng zhǎn qīn ān wò. fāng yù shuì jiān, wén yǒu kū shēng, dì tīng zhī, shì zài wū hòu, shì chū dì xià. shí xiàn yán fāng rán, shì míng rú zhòu, yīn cè mián, wò dāo yǐ dài zhī. é shēng jiàn jìn, yǐ zài chuāng wài hēi chù wū wū bù yǐ, rán zhōng bù lù xíng. dù chì wèn yuē: píng shēng wèi zēng jiàn ěr bèi shì hé guǐ wù, kě chū miàn yán. àn zhōng yǒu yīng zhě yuē: shēn shì nǚ zǐ, luǒ wú cùn lǚ, kuì nán xiāng jiàn, rú bù jiàn qì, xǔ rù bèi zhōng, zé yǒu wù bì xíng, kě yǐ duì yǔ. dù zhī qí yù xiāng mèi huò, yì bù jù zhī, wēi shài yuē: yù rù jí rù. yīn fēng sà rán, yǐ yī hǎo nǚ gòng zhěn yǐ. xiū róng tiǎn diǎn, yǎn miàn qì yuē: yī yǔ cái tōng, jù xiāng wēi yǐ, rén suī yě dàng, hé zhì yú sī, yuán yǒu kǔ qíng, pò yú chén sù, suī xián zào cì, wù yà yín bēn. cǐ bǎo gù qún dào suǒ jū, qiè ǒu dú xíng, wèi qí suǒ jié, jǐn chǐ yī shang zān ěr, fù qì jiàn zhōng, xià jìn hán quán, dōng mái jī xuě, chén yīn hù dòng, wàn kǔ nán míng, hòu è dǎng fú zhū, fèi wèi xū mǎng, wú rén kě gào, rú tòng zhì jīn. xìng kōng gǔ zú yīn, dé jiàn jūn zǐ, jī yuán nán zài, qiān zài yī shí, gù rěn chǐ xiāng tóu, bù cí zì xiàn, nǐ yǐ yī xiāo zhī ài, qǐ shì báo mín, yí gǔ píng yuán. shù dì qì shǎo wēn , dé ān yíng pò, tǎng gèng zuò fó shì, chāo bá zhuǎn lún, zé zài zào zhī ēn, shì shì shì zhǎng zhí jīn zhì. yǔ qì shì lèi, zòng tǐ rù huái. dù kǎi rán yuē: běn wèi ěr wèi yāo, nǎi chén yuān rú shì, wú suī dān huā liǔ, rán chéng rén jiǒng jí, xié zhì qiú huān, zé luò luò zhàng fū yì bù chū cǐ. rǔ jì wèi lěng, wú fáng jiù wǒ qǔ wēn , rú jiǎng yōu qī, zé bù rú jìng qù. nǚ fú zhěn kòu é, yì bù zài yán. dù yōng zhī hān mián, tiē rán jiù bào, tiān xiǎo yǐ shī suǒ zài. nǎi liú shù rì, wèi yíng zàng yíng zhāi. yuè shù zài guī lǐ, yǒu lín jiā xiǎo nǚ, jiàn dù zhé liàn liàn xiāng suí, hòu lǎo ér wú zi, qiú wèi cè shì. fù mǔ bù kěn, nǚ zì qǐng xiāng cóng, jìng dé yī nán. zhī qí shì zhě, jiē yí wèi cǐ guǐ hòu shēn yě.
邱縣丞天錦言，西商有杜奎者，不知其鄉貫，其語似澤潞人也，剛勁有膽，不畏鬼神。空宅荒祠，所至恆眠被獨宿，亦無所見聞。偶行經六盤山麓，日已曛黑，遂投止廢堡破屋，荒煙蔓草，四無人蹤，度萬萬無寇盜，解裝絆馬，拾枯枝磠火禦寒，竟展衾安臥。方欲睡間，聞有哭聲，諦聽之，似在屋後，似出地下。時硍硏方然，室明如晝，因側眠，握刀以待之。俄聲漸近，已在窗外黑處嗚嗚不已，然終不露形。杜叱問曰：平生未曾見爾輩是何鬼物，可出面言。暗中有應者曰：身是女子，裸無寸縷，愧難相見，如不見棄，許入被中，則有物蔽形，可以對語。杜知其欲相媚惑，亦不懼之，微曬曰：欲入即入。陰風颯然，已一好女共枕矣。羞容靦碘，掩面泣曰：一語才通，遽相偎倚，人雖冶盪，何至於斯，緣有苦情，迫於陳訴，雖嫌造次，勿訝婬奔。此堡故群盜所居，妾偶獨行，為其所劫，盡褫衣裳簪珥，縛棄澗中，夏浸寒泉，冬埋積雪，沉陰冱凍，萬苦難名，後惡黨 伏誅，廢為墟莽，無人可告，茹痛至今。幸空谷足音，得見君子，機緣難再，千載一時，故忍恥相投，不辭自獻，擬以一宵之愛，乞市薄砇，移骨平原。庶地氣少溫 ，得安營魄，倘更作佛事，超拔轉輪，則再造之恩，誓世世長執巾櫛。語訖拭淚，縱體入懷。杜慨然曰：本謂爾為妖，乃沉冤如是，吾雖耽花柳，然乘人窘急，挾制求歡，則落落丈夫義不出此。汝既畏冷，無妨就我取溫 ，如講幽期，則不如徑去。女伏枕叩額，亦不再言。杜擁之酣眠，帖然就抱，天曉已失所在。乃留數日，為營葬營齋。越數載歸里，有鄰家小女，見杜輒戀戀相隨，後老而無子，求為側室。父母不肯，女自請相從，竟得一男。知其事者，皆疑為此鬼後身也。

sòng shū fú ruì zhì yuē: shān hú gōu, wáng zhě gōng xìn zé jiàn, rán bù yán qí xíng zhuàng. gài zì rán zhī bǎo yě. dù gōng bù shī yuē: piāo piāo qīng suǒ láng, wén cǎi shān hú gōu, shì jí zhǐ cǐ. xiāo quán shī yuē: zhū lián bàn shàng shān hú gōu, zé yǐ shān hú wèi gōu ěr. yú jiàn gù dà xué shì yáng gōng yī dài gōu, zhǎng yuē sì cùn yú, wéi yuē yī cùn liù qī fēn, qí gōu jiù dǎo chuí yā chā, jié qù fù zhī, zuò yī chī tóu. qí xì duàn huán zhù, yì jiù yī héng chū zhī yǐng liú, zuò yī zhī cǎo, qí gàn tiān rán wān qū, mài lǐ fēn míng, wú yī háo fǔ záo jī. sè jī chún zuò yīng táo hóng, dài wèi qí jué. qí guà gōu zhī huán, zé yǐ jiāo kē lián lǐ zhī zhī, qù qí wài qí, ér cún qí zhōu wéi xiāng shǔ zhě, yì shì tiān chéng. rán shān hú lián lǐ zhě duō, pèi huán shì cǐ zhě yì duō, bù wèi yì yě. yún yǐ qiān sì bǎi jīn, dé zhū yáng bó. cǐ zài rén wǔ guǐ wèi jiān, qí shí shān hú yì zhì jià, shàng wèi áng yún.
宋書符瑞志曰：珊瑚鈎，王者恭信則見，然不言其形狀。蓋自然之寶也。杜工部詩曰：飄飄青瑣郎，文采珊瑚鈎，似即指此。蕭銓詩曰：珠簾半上珊瑚鈎，則以珊瑚為鈎耳。余見故大學士楊公一帶鈎，長約四寸余，圍約一寸六七分，其鈎就倒垂椏杈，截去附枝，作一螭頭。其系緞環柱，亦就一橫出之癭瘤，作一芝草，其干天然彎曲，脈理分明，無一毫斧鑿跡。色跡純作櫻桃紅，殆為奇絕。其掛鈎之環，則以交 柯連理之枝，去其外歧，而存其周圍相屬者，亦似天成。然珊瑚連理者多，佩環似此者亦多，不為異也。雲以千四百金，得諸洋舶。此在壬午癸未間，其時珊瑚易致價，尚未昂雲。

yòu yú zài wū lǔ mù qí shí, jiàn gù dà xué shì wēn gōng yǒu yù yī piàn, rú zhǎng dà, kě zuò bì gé, zhì lǐ yíng bái, miàn yǒu hóng bān sì diǎn, jiē dà rú zhǐ dǐng, xiān huó rú huā piàn, fēi xuè jìn, fēi yóu liàn, fēi hǔ pò tàng, shēn rù còu lǐ, ér yūn jiǎo sì sàn, jiàn yuǎn jiàn dàn, yǐ zhì yú wú, gài tiān chéng yě. gōng héng yǐ zì suí. mù guǒ mù zhī zhàn, gōng lǐ lún zhí mǎ, kāng kǎi juān shēn, cǐ wù xiǎng liú luò mán yān zhàng yǔ jiān yǐ.
又余在烏魯木齊時，見故大學士溫 公有玉一片，如掌大，可作臂閣，質理瑩白，面有紅斑四點，皆大如指頂，鮮活如花片，非血浸，非油煉，非琥珀燙，深入腠理，而暈腳四散，漸遠漸淡，以至於無，蓋天成也。公恆以自隨。木果木之戰，公理輪縶馬，慷慨捐身，此物想流落蠻煙瘴雨間矣。

yòu cháng jiàn jiǎ rén chí yī yù zān, zhǎng wǔ cùn yú, yuán rú huà bǐ zhī guǎn, shàng bàn chún bái, xià bàn yíng chè rú hǔ pò, wèi mù suǒ wèi dǔ. yǒu chóu yǐ jiǔ bǎi jīn zhě, jiān bù kěn shòu, yú zhōng yí wèi yào liàn yě.
又嘗見賈人持一玉簪，長五寸余，圓如畫筆之管，上半純白，下半瑩澈如琥珀，為目所未睹。有酬以九百金者，堅不肯售，余終疑為藥煉也。

wǔ shí nián qián, jiàn dǒng wén kè gōng yī yù xiè, zhì bù shèn jù, ér chún bái wú diǎn xiá, dú shì zhī yì cháng yù, yǐ tā bái yù xiāng bǐ, zé fēi yǐn qīng, jí yǐn huáng yǐn zhě, wú yī zhèng bái zhě, nǎi zhī qí kě guì. qǐng yǔ zhè lín sī nóng huà jí, sī nóng yuē: gōng zài rì ǒu zhí guì fá, yǐ liù bǎi jīn zhuǎn shòu zhī yǐ.
五十年前，見董文恪公一玉蟹，質不甚巨，而純白無點瑕，獨視之亦常玉，以他白玉相比，則非隱青，即隱黃隱赭，無一正白者，乃知其可貴。頃與柘林司農話及，司農曰：公在日偶值匱乏，以六百金轉售之矣。

yì dōu yǒu shū shēng, cái qì biāo fā, pō wèi juàn shàng. yī rì, wǎn liáng sàn bù, yǔ cūn nǚ mù chéng, mì qiǎn pú fù tōng cí, yuē mǒu xī xū yǎn hòu mén dài. shēng qián zōng nì yǐng, fāng àn zhōng mén bì qiè xíng, tū huǒ guāng yī chè, lǎng ruò yuè míng, jiàn yī lì guǐ dāng hù lì, láng bèi bēn huí, jǐ shī hún pò. cì rì zhì shú, shú shī hū duān zuò dà yán yuē: wú xīn kǔ jī dé xiǎo yīn zhì, dāng yǒu yī sūn dēng dì, hé yú qiáng zuān xué, zì bài chéng gōng? xìng wǒ biàn xíng zǔ zhī, wèi zhì xuē jí, rán yì diàn liǎng jǔ yǐ. ěr shòu rén pēng pú, jiào rén zǐ dì, hé wú yuē shù zhì cǐ yé? zì pī qí jiá shí yú, hūn rán pū dì. fāng guàn zhì jiān, zhái nèi pú fù yì zì pī qí jiá yuē: ěr wǒ jiā sān shì nú, qǐ zhāo qín mù chǔ zhě yé? yòu zhǔ wàng xíng, dāng quàn jiè, bù cóng zé dāng gào zhǔ rén, nǎi xiàn mèi xī shǎng, jǐ wù qí zhōng shēn, qǐ fēi fù xīn yé? hòu zài bù quān, qiě chǐ ěr pò. yǔ qì yì hūn pū. bìng jiǔ zhī nǎi sū. mén rén lǐ nán jiàn céng qīn jiàn zhī. gài zǔ fù zhī jī lèi rú shì qí nán, zi sūn zhī bài huài rú shì qí yì yě. zǔ fù zhī yú zi sūn rú shì, qí sǐ shàng bù wàng yě, rén kě bù shēn zhǎng sī hū? rán nán jiàn yán, cǐ shēng zhōng shēn bù dì, lao hàn yǐ zhōng. dài liú dàng bù fǎn, qí zǔ yì wú rú hé yú? yì huò fù xíng yú shú shī, fù xíng yú pú fù, ér bù fù xíng yú qí sūn, yì bù fù xíng yú qí zi, yóu yǒu nì ài zhě cún, gù zhōng bù zhī chéng yú?
益都有書生，才氣飈發，頗為雋上。一日，晚涼散步，與村女目成，密遣僕婦通詞，約某夕虛掩後門待。生潛蹤匿影，方暗中捫壁竊行，突火光一掣，朗若月明，見一厲鬼當戶立，狼狽奔回，幾失魂魄。次日至塾，塾師忽端坐大言曰：吾辛苦積得小陰騭，當有一孫登第，何逾牆鑽穴，自敗成功？幸我變形阻之，未至削籍，然亦殿兩舉矣。爾受人硑脯，教人子弟，何無約束至此耶？自批其頰十餘，昏然仆地。方灌治間，宅內僕婦亦自批其頰曰：爾我家三世奴，豈朝秦暮楚者耶？幼主妄行，當勸戒，不從則當告主人，乃獻媚希賞，幾誤其終身，豈非負心耶？後再不悛，且褫爾魄。語訖亦昏仆。並久之乃蘇。門人李南澗曾親見之。蓋祖父之積累如是其難，子孫之敗壞如是其易也。祖父之於子孫如是，其死尚不忘也，人可不深長思乎？然南澗言，此生終身不第，硓頷以終。殆流蕩不返，其祖亦無如何歟？抑或附形於塾師，附形於僕婦，而不附形於其孫，亦不附形於其子，猶有溺愛者存，故終不知懲歟？

hú mèi rén zhī suǒ wèi yě. lǐ yǒu luó shēng zhě, dú xiǎo shuō zá jì, rěn wén hú nǚ zhī jiāo lì, hèn bù yī yù. jìn jiāo gǔ zhǒng, rén yún yǒu hú, yòu yún shí huò yǒu rén yǔ xiá nì, nǎi zhǐ qí kū xué, jù zhì bì shēng lǐ, tóu shū qiú hūn yīn. qiě yún huò xiāng guī jiāo nǚ, bìng yǐ chéng lóng huò bǐ qì chū cái, bù kān yǐ yù, zé qǐ cì yī yàn bì, yòng chōng guì yìng. xián gǎn yì jūn, zài bài zhì zhī ér fǎn. shù rì jì rán. yī xī dú zuò níng sī, hū yǒu hǎo nǚ chū dēng xià, yān rán xiào yuē: zhǔ rén gǎn jūn shèng yì, bo jīn jí rì, qiǎn xiǎo bì sān xiù lái chōng xià chén, xìng jiàn shōu lù. yīn kòu yè rú lǐ. níng móu cè lì, yāo mèi héng shēng, shēng dà xīn wèi, jí yú shì yè dìng qíng, zì yǐ wèi cǎi luán jiǎ zhàng, bú shì guò yě. bì shàn yǐn xíng, rén bù néng jiàn, suī yuǎn xíng bié sù, yì fù xiāng suí. yì qiè shēng suǒ yuàn, wéi xìng tāo tiè, jiā zhōng shí wù duō bèi qiè shí, wù bù zú zé dào yī shang qì jù, yù qián yǐ mǎi, yì bù zhī shuí wèi liào lǐ. yì yǒu tú dǎng tóng lái yě. yǐ shì shāo qiào zé zhī, rán mèi tài róu qíng, yáo hún dòng pò, dī méi yī pàn, yì fù huí chēn. yòu yě dàng shū cháng, gǔ huò wàn zhuàng, bo yè bo zhòu, mí yǒu yǐ shí. shàng zào zào bù zú, yǐ shì jiā wèi zhī diāo, tǐ yì wèi zhī bì, jiǔ ér pí yú bèn mìng, yuàn lì shí wén, jiàn qǐ xìn duān, suì chéng chóu xì, hū péng yǐn lèi, yāo suì dà xìng, rì bù liáo shēng. yán zhèng yī zhēn rén hé zhì, bì xiàn xíng kàng biàn yuē: shǐ yuán qí qǐng, běn yì sī bēn, jì fèng zhǔ mìng, bù wèi gǒu hé, shǒu zhā jù cún, fēi wú gù wèi mèi yě zhì yú dào qiè yín yì, hú zhī běn xìng, zhèn gǔ rú shì, bǐ qǐ bù zhī, jì yǐ dān sè zhī gù, shè rén ér qiú hú, nǎi yòu zé hú yǐ rén lǐ, wú nǎi hóng yú? jí yǐ rén lǐ ér lùn, tú shēng sè zhī yú zhě, bù néng xī chù yǎng zhī fèi, jì chōng qiè yìng, jí dāng yǎng shí yú zhǔ rén, suǒ gěi bù fū, jí bù miǎn sī yǒu suǒ qǔ. jiā tíng zhī nèi, shì cǐ zhě duō, jiào rǎng qiè tā rén, zhōng wèi yǒu jiān ruò fú guī fáng yàn nì, hé suǒ bù yǒu, shèng rén zhì lǐ, yì bù néng lì yǐ chéng xiàn, dì wáng dìng lǜ, yì bù néng shè yǐ kē tiáo, zài dí pèi shàng shǔ cháng qíng, zài jī shì yòu qí běn fèn. lù yǐ wèi zuì, qiè yǒu wèi gān. zhēn rén yuē: jiū zhòng sì rǎo, yòu hé lǐ hū? yuē: jià nǚ yǔ rén, yì tú qiú qǔ, bù mǎn suǒ yù, jù dǎng xuān hòng zhě, bù zhī fán jǐ, wèi wén yǒu rén kē qí zuì, nǎi kē zuì yú hú yú? zhēn rén tān sī liáng jiǔ, gù luó shēng xiào yuē: jūn suǒ wèi qiú rén dé rén, yì fù hé yuàn? lǎo fū mào yǐ, bù néng qū yì guǐ shén, yù rén jiā ér nǚ shì. hòu luó shēng jiā pín rú xǐ, jìng yǐ zhài zhōng.
狐魅人之所畏也。里有羅生者，讀小說雜記，稔聞狐女之姣麗，恨不一遇。近郊古冢，人云有狐，又雲時或有人與狎昵，乃指其窟穴，具贄幣牲醴，投書求婚姻。且雲或香閨嬌女，並已乘龍；或鄙棄樗材，不堪倚玉，則乞賜一艷婢，用充貴媵。銜感亦均，再拜置之而返。數日寂然。一夕獨坐凝思，忽有好女出燈下，嫣然笑曰：主人感君盛意，卜今吉日，遣小婢三秀來充下陳，幸見收錄。因叩謁如禮。凝眸側立，妖媚橫生，生大欣慰，即於是夜定情，自以為彩鸞甲帳，不是過也。婢善隱形，人不能見，雖遠行別宿，亦復相隨。益愜生所願，惟性饕餮，家中食物多被竊食，物不足則盜衣裳器具，鬻錢以買，亦不知誰為料理。意有徒黨 同來也。以是稍譙責之，然媚態柔情，搖魂動魄，低眉一盼，亦復回嗔。又冶盪殊常，蠱惑萬狀，卜夜卜晝，靡有已時。尚皁皁不足，以是家為之凋，體亦為之敝，久而疲於奔命，怨詈時聞，漸起釁端，遂成讎隙，呼朋引類，妖祟大興，日不聊生。延正一真人劾治，婢現形抗辯曰：始緣祈請，本異私奔，繼奉主命，不為苟合，手扎具存，非無故為魅也；至於盜竊婬佚，狐之本性，振古如是，彼豈不知，既以耽色之故，舍人而求狐，乃又責狐以人理，毋乃硔歟？即以人理而論，圖聲色之娛者，不能惜畜養之費，既充妾媵，即當仰食於主人，所給不敷，即不免私有所取。家庭之內，似此者多，較攘竊他人，終為有間；若夫閨房燕昵，何所不有，聖人制禮，亦不能立以程限，帝王定律，亦不能設以科條，在嫡配尚屬常情，在姬侍又其本分。錄以為罪，竊有未甘。真人曰：鳩眾肆擾，又何理乎？曰：嫁女與人，意圖求取，不滿所欲，聚黨 喧鬨者，不知凡幾，未聞有人科其罪，乃科罪於狐歟？真人癱思良久，顧羅生笑曰：君所謂求仁得仁，亦復何怨？老夫耄矣，不能驅役鬼神，預人家兒女事。後羅生家貧如洗，竟以瘵終。

cóng zhí xiù shān yán, nú zi wú shì jùn cháng yǔ rén dòu, bù shèng, huì ér qiú zì jǐn, yù yú cūn wài mì pì dì. fǔ chū shān, jí yǒu èr guǐ yāo zhī, yī guǐ yán tóu jǐng jiā, yī guǐ yán zì yì gèng jiā, zuǒ yòu qiān zhì, mò zhī suǒ shì. é yǒu jiù shí dīng wén kuí zhě cóng běi lái, huī quán jī èr guǐ dùn qù, ér zì sòng shì jùn guī. shì jùn wǎng wǎng rú mèng xǐng, zì jǐn zhī xīn dùn xī, wén kuí yì xiān yǐ yì sǐ zhě, gài èr rén tóng yì yú shū fù lì fǔ gōng jiā, wén kuí mò hòu, qí mǔ yīng jí kùn wò, shì jùn cháng zhù yǐ qián wǔ bǎi, gù yǐ shì bào zhī. cǐ yú jiā jìn suì shì, yǔ xīn qí xié suǒ jì zhēn gōng yù guǐ lüè xiāng sì, xìn záo rán yǒu zhī. ér wén kuí zhī qiú dài ér lái, bào ēn ér qù, yóu zú yǐ jī báo sú yǐ.
從侄秀山言，奴子吳士俊嘗與人斗，不勝，恚而求自盡，欲於村外覓僻地。甫出柵，即有二鬼邀之，一鬼言投井佳，一鬼言自縊更佳，左右牽制，莫知所適。俄有舊識丁文奎者從北來，揮拳擊二鬼遁去，而自送士俊歸。士俊惘惘如夢醒，自盡之心頓息，文奎亦先以縊死者，蓋二人同役於叔父栗甫公家，文奎歿後，其母嬰疾困臥，士俊嘗助以錢五百，故以是報之。此余家近歲事，與新齊諧所記針工遇鬼略相似，信鑿然有之。而文奎之求代而來，報恩而去，尤足以激薄俗矣。