huò yǎng zhòng yán, yōng zhèng chū, dōng guāng yǒu nóng jiā, cū jù zhōng rén chǎn. yī xī, yǒu jié dào bù shèn sōu cái wù, wéi jiù qīn zhōng yè qí nǚ, yē rù hòu pǔ, yǎng fù qū xiàng lǎo shù shàng, gài qí yì běn bù zài jié yě. nǚ kū lì. kè zuò gāo dòu shuì pǔ zhōng, wén zhī yuè qǐ, tǐng rèn chū yǔ dòu, dào jǐn pī mǐ. nǚ yǐ miǎn, nǚ huì fèn qì tì, bù yǔ bù shí, fù mǔ kuān pì, zhōng bù jiě. qióng jié zài sān, shǐ chū yī yǔ yuē: wǒ shēn luǒ lù, kě lìng gāo dòu jiàn hū? fù mǔ yù yì, jìng yǐ qī dòu. cǐ yǔ chǔ zhōng jiàn shì shì xiāng lèi. rán dòu shǐ yuàn bù jí cǐ, tú yǐ qí fù bìng, zhǔ wèi yī yào, jí sǐ wèi guān, liǎn zàng yǐ xì dì, zhāo qí mǔ sī chuī zhǔ, gù gǎn jī chū sǐ lì ěr. luó dà jīng hè lín yù lù zài yǒng zhū hài shī yuē: gāo lùn táng yú rú zhě shì, fù jūn mài yǒu qǐ shèng yán, píng jūn mò xiào jīn chuí lòu, què shì tú gū jiě bào ēn. zhì zāi yán hū?
霍養仲言，雍正初，東光有農家，粗具中人產。一夕，有劫盜不甚搜財物，惟就衾中曳其女，掖入後圃，仰縛曲項老樹上，蓋其意本不在劫也。女哭詈。客作高斗睡圃中，聞之躍起，挺刃出與斗，盜盡披靡。女以免，女恚憤泣涕，不語不食，父母寬譬，終不解。穹詰再三，始出一語曰：我身裸露，可令高斗見乎？父母喻意，竟以妻斗。此與楚鍾建事適相類。然斗始願不及此，徒以其父病，主為醫藥，及死為棺，斂葬以隙地，招其母司炊煮，故感激出死力耳。羅大經鶴林玉露載詠朱亥詩曰：高論唐虞儒者事，負君賣友豈勝言，憑君莫笑金椎陋，卻是屠沽解報恩。至哉言乎？

tài bái shī yuē: pái huái yìng gē shàn, shì yuè yún zhōng jiàn, xiāng jiàn bù xiāng qīn, bù rú bù xiāng jiàn. cǐ wèi yě yóu yán yě. rén jiā fū fù yǒu kuí lí zǔ gé, ér rì rì xiāng jiàn zhě, zé bù zhī shì hé yīn guǒ yǐ. guō shí zhōu yán, zhōng zhōu yǒu lǐ shēng zhě, qǔ fù xún yú ér mǔ bìng, fū fù gēng fān shǒu shì, yī bù jiě jié zhě qī bā yuè. mǔ mò hòu, jǐn shǒu lǐ fǎ, sān zài bù nèi sù. hòu pín shén, tóng yī wài jiā. wài jiā yì jǐn jǐn wēn bǎo, wū yǔ wú duō, sǎo yī shì liú jū. wèi zā yuè, wài gū zhī dì yuǎn jiù guǎn, sòng mǔ lái yī zǐ. wú shì kě róng, nǎi yǐ mǔ yǔ nǚ gòng yī shì, ér lǐ shēng bié tà shū zhāi, jǐn zǎo wǎn tóng àn shí ěr. yuè liǎng zài, lǐ shēng rù jīng guī jìn qǔ, wài jiù yì xié jiā jiù mù jiāng xī, hòu dé xìn, yún fù yǐ zú. lǐ shēng yì qì ào sàng, yì luò tuò bù zì cún. réng fù zhōu nán xià mì wài jiù, wài jiù yǐ bié yì zhǔ rén, suí wǎng tā suǒ. wú suǒ qī tuō, gū mài zì hú kǒu. yī rì, shì zhōng yù xióng wěi zhàng fū, qǔ shì qí zì yuē: jūn shū dà hǎo, néng yī suì sān sì shí jīn, wèi rén shū jì hū? lǐ shēng xǐ chū wàng wài, jí tóng dēng zhōu, yān shuǐ miǎo máng, bù zhī hé chù. zhì jiā gōng zhāng yì shén shèng, jí guān suǒ shǔ bǐ zhá, zé lǜ lín háo kè yě. wú kě rú hé, gū qiě yī zhǐ, lǜ yǒu hòu huàn, yīn guǐ yì lǐ jí xìng míng. zhǔ rén xìng háo chǐ, shēng jì mǎn qián, bù shèn bì kè. měi zhāng lè bì zhào lǐ shēng, ǒu jiàn yī jī kù xiāo qí fù, yí wèi guǐ jī, yì shí shí mù lǐ shēng, sì céng xiāng shí, rán bǐ cǐ bù gǎn tōng yī yǔ. gài qí wài jiù jiāng xíng, shì wèi cǐ dào suǒ jié, jiàn fù yǒu zī shǒu, bìng lüè yǐ qù. wài jiù yǐ wèi dà rǔ, jí shì báo mín, guǐ yán nǚ zhōng shāng sǐ, wěi wèi kū liǎn, zài yǐ guī. fù dàn sǐ shī shēn , yǐ chōng dào hòu fáng, gù yú shì xiāng yù. rán lǐ shēng xìn fù yǐ sǐ, fù yòu bù zhī lǐ shēng gǎi xìng míng, yí wèi mào sì, gù liǎng xiāng shī. dà dǐ sān wǔ rì bì yī jiàn, jiàn guàn yì bù fù xiāng mù yǐ. rú shì liù qī nián. yī rì zhǔ rén hū lǐ shēng yuē: wú shì qiě bài, jūn wén shì, bù bì yǔ cǐ nán, cǐ huáng jīn wǔ shí liǎng, jūn kě huái zhī, cáng mǒu chù cóng dí jiān, hòu bīng tuì, sù mì yú zhōu fǎn, cǐ dì rén jiē shí, jūn bù lǜ qí bù xiāng sòng yě. yǔ qì, huī shǒu shǐ jí qù fú nì, wèi jǐ, wén hōng rán gé dòu shēng, jì ér wén chuán hū yuē: dào yǐ quán duì yáng fān qù, qiě jí qí jīn bó fù nǚ. shí yǐ xūn hēi, huǒ guāng zhōng kuī jiàn zhū lè jì jiē pī fà ròu tǎn, fǎn jiē xì jǐng, yǐ biān zhàng qū zhī xíng, cǐ jī yì zài nèi, jīng bù zhàn lì, shǐ rén xīn cè. míng rì, dǎo shàng wú yī rén, chī lì shuǐ cì liáng jiǔ, hū yī rén zhào xiǎo zhōu hū yuē: mǒu xiān shēng yé? dài wáng gù wú yàng, qiě sòng xiān shēng fǎn xíng. yī rì yè zhì àn, jù zāo wù sè, nǎi huái jīn běi guī, zhì zé wài jiù yǐ xiān fǎn, réng zhù qí jiā. huò suǒ xié, jiàn fēng yù, niàn fū fù zhì xiāng ài ér jié kāng shí zài, shǐ zhōng wú yī yuè gòng zhěn xí, jīn wù lì shāo chōng, bù rěn zhōng yǐ báo mín zàng, nǐ yì jiā mù, qiě yù yī dǔ qí yí gǔ, yì sù xī zhī qíng. wài jiù lì jǔ bù néng zhǐ, cí qióng tǔ shí, jí jiān chéng zhì yù zhāng, jì hé lè chāng zhī jìng. zé suǒ fú lè jì, fēn shǎng yǐ jiǔ, bù zhī liú luò hé suǒ yǐ. měi huí yì liù qī nián zhōng, zhǐ chǐ qiān lǐ, zhé wǎng rán rú shī. yòu huí yì bèi fú shí, léi xiè biān chī zhī zhuàng, bù zhī yǐ hòu cuī shé, gèng fù ruò hé, yòu zhé cháng duàn yě. cóng cǐ bù qǔ, wén hòu jìng wèi sēng. gē jiè zhōu qián bèi yuē: cǐ shì jìng kě zuò chuán qí, xī mò wú jié shù, yǔ táo huā shàn xiāng děng. suī qū zhōng bù jiàn, jiāng shàng fēng qīng, mián miǎo hán qíng, zhèng zài yān bō bù jǐn, jiū wèi miǎn zēng rén chāo chàng ěr.
太白詩曰：徘徊映歌扇，似月雲中見，相見不相親，不如不相見。此為冶遊言也。人家夫婦有睽離阻隔，而日日相見者，則不知是何因果矣。郭石洲言，中州有李生者，娶婦旬余而母病，夫婦更番守侍，衣不解結者七八月。母歿後，謹守禮法，三載不內宿。後貧甚，同依外家。外家亦僅僅溫 飽，屋宇無多，掃一室留居。未匝月，外姑之弟遠就館，送母來依姊。無室可容，乃以母與女共一室，而李生別榻書齋，僅早晚同案食耳。閱兩載，李生入京規進取，外舅亦攜家就幕江 西，後得信，雲婦已卒。李生意氣懊喪，益落拓不自存。仍附舟南下覓外舅，外舅已別易主人，隨往他所。無所棲托，姑賣字糊口。一日，市中遇雄偉丈夫，取視其字曰：君書大好，能一歲三四十金，為人書記乎？李生喜出望外，即同登舟，煙水渺茫，不知何處。至家供張亦甚盛，及觀所屬筆札，則綠林豪客也。無可如何，姑且依止，慮有後患，因詭易里籍姓名。主人性豪侈，聲伎滿前，不甚避客。每張樂必召李生，偶見一姬酷肖其婦，疑為鬼姬，亦時時目李生，似曾相識，然彼此不敢通一語。蓋其外舅江 行，適為此盜所劫，見婦有姿首，並掠以去。外舅以為大辱，急市薄砇，詭言女中傷死，偽為哭斂，載以歸。婦憚死失身 ，已充盜後房，故於是相遇。然李生信婦已死，婦又不知李生改姓名，疑為貌似，故兩相失。大抵三五日必一見，見慣亦不復相目矣。如是六七年。一日主人呼李生曰：吾事且敗，君文士，不必與此難，此黃金五十兩，君可懷之，藏某處叢荻間，候兵退，速覓漁舟返，此地人皆識，君不慮其不相送也。語訖，揮手使急去伏匿，未幾，聞哄然格鬥聲，既而聞傳呼曰：盜已全隊揚帆去，且籍其金帛婦女。時已曛黑，火光中窺見諸樂伎皆披髮肉袒，反接系頸，以鞭杖驅之行，此姬亦在內，驚怖戰慄，使人心惻。明日，島上無一人，痴立水次良久，忽一人棹小舟呼曰：某先生耶？大王故無恙，且送先生返行。一日夜至岸，懼遭物色，乃懷金北歸，至則外舅已先返，仍住其家。貨所攜，漸豐裕，念夫婦至相愛而結砊十載，始終無一月共枕席，今物力稍充，不忍終以薄砇葬，擬易佳木，且欲一睹其遺骨，亦夙昔之情。外舅力沮不能止，詞窮吐實，急兼程至豫章，冀合樂昌之鏡。則所俘樂伎，分賞已久，不知流落何所矣。每回憶六七年中，咫尺千里，輒惘然如失。又回憶被俘時，縲紲鞭笞之狀，不知以後摧折，更復若何，又輒腸斷也。從此不娶，聞後竟為僧。戈芥舟前輩曰：此事竟可作傳奇，惜末無結束，與桃花扇相等。雖曲終不見，江 上峰青，綿邈含情，正在煙波不盡，究未免增人怊悵耳。

jīn kě tíng yán cǐ zhè jiāng jīn xiào lián, míng jiā yán, yǔ jīn dà sī nóng tóng xìng tóng hào, gè zì yī rén yǒu zhào gōng zhě, guān jiān sī, wǎn suì jiā jū, dé yī bì yuē zǐ táo, chǒng zhuān fáng, tā jī mò dāng xī, zǐ táo yì wǎn luán shàn fèng shì, hū zhī bì zài cè, bǎi bù yī shī. zhào gōng gù cōng chá, yí yǒu yì, yú zhěn pàn gù jié, zǐ táo zì chéng wèi hú, rán sù yuán dāng shì gōng, yǔ gōng wú hài. zhēn ài jiǔ, yì fú yán. jiā yǒu yuán tíng, yī rì lì liǎng shì jiān hū zǐ táo, zé liǎng shì gè yī zǐ táo chū, nǎi dà hài. zǐ táo xiè yuē: qiè fēn xíng yě. ǒu chūn rì cè zhàng jiāo wài, féng dào shì yǔ yǔ, shén yǒu lǐ zhì, qíng pō qià, wèn suǒ zì lái, yuē wèi gōng lái, gōng běn zhé xiān, xiàn mǎn dāng guī sān dǎo, jīn jīn dān yǐ wèi hú suǒ dào, bù kě fù guī, zài bù zhì, lǜ shòu xiàn yì jiǎn. pū gōng jiù lǚ, gù lái shì gōng. zhào gōng xīn zhī zǐ táo shì, yāo tóng guī, dào shì jù zuò tīng shì, suǒ bǐ shū yī fú, màn shēng zhǎng xiào, dǐ zhōng fēn fēn rǎo rǎo, yǒu shù shí zǐ táo, róng sè yī shì, wú háo fà chà, guì tíng yuàn jiē mǎn. dào shì hū zhēn zǐ táo chū, zhòng xiāng gù yuē wú zhēn yě. yòu hū zuì xiān zǐ táo chū, yī nǚ kòu é yuē bì zǐ shì. dào shì chì yuē: ěr dào zhào gōng dān yǐ fēi, yòu hū péng yǐn lèi, wù bài qí dào, hé yě? nǚ duì yuē: shì yǒu èr gù, zhào gōng qián shēng, liàn jīng sì wǔ bǎi nián, yuán guān jiān gù, fēi gēng fān dié qǔ bù néng dé, rán zhào gōng fēi lù lù zhě, jiàn zhòng měi dá jìn, bì jué wèi gǔ huò, duàn bù kěn nà. gù zhōng shǐ gòng huàn yī xíng, nì qí jī yě. jīn shì yǐ lù, yuàn sàn qù. dào shì huī shǒu lìng chū. gù zhào gōng tài xī yuē: xiǎo rén xiàn mèi lǚ jìn, jūn zǐ fú shòu yě. yī xiǎo rén cì jūn zǐ zhī xì, tóu qí suǒ shàng, zhòng xiǎo rén cóng ér yīn zuǒ zhī, zé jūn zǐ fú jué yǐ. yì gòu guà zhī chū liù, yī yīn shǐ shēng, qí xiàng wèi xì yú jīn nǐ, nǐ yǐ zhǐ chē, shì dāng zhǐ yě. bù zhǐ zé lǚ shuāng zhī chū, jí jiān bīng zhī jiàn, jìn jiǎ ér bō guà liù wǔ zhì yǐ. jīn rì zhī shì, shì zhī wèi hū? rán gǒu wú qí xì, suī xiǎo rén bù néng cì, gǒu wú suǒ hǎo, suī xiǎo rén bù néng tóu. qiān jīn zhī dī, kuì yú yǐ lòu, yǒu xià gù yě. gōng xiān wù shè páng mén, yù jiǎng róng chéng zhī shù, jì ér dān wán yàn yě, shī qí chū xīn, shì yù rì shēn, gù yāo wù chéng zhī ér qún jí. xìn yīn zì qǐ, yú bǐ hé yóu, cǐ shǐ cǐ zhōng, gù yì qí lǐ, qū zhī ér bù qiǎn, gài yǐ shì ěr. wú lái shāo wǎn, yú gōng shì yǐ wú yì, rán cóng cǐ shè xīn qīng jìng, yóu bù shī zuò jiǔ shí wēng. zài sān zhēn zhòng. piē rán ér qù, zhào gōng hòu guǒ shòu bā shí yú.
金可亭言--此浙江 金孝廉，名嘉炎，與金大司農同姓同號，各自一人--有趙公者，官監司，晚歲家居，得一婢曰紫桃，寵 專房，他姬莫當夕，紫桃亦婉孌善奉事，呼之必在側，百不一失。趙公固聰察，疑有異，於枕畔固詰，紫桃自承為狐，然夙緣當侍公，與公無害。真愛久，亦弗言。家有園亭，一日立兩室間呼紫桃，則兩室各一紫桃出，乃大駭。紫桃謝曰：妾分形也。偶春日策杖郊外，逢道士與語，甚有理致，情頗洽，問所自來，曰為公來，公本謫仙，限滿當歸三島，今金丹已為狐所盜，不可復歸，再不治，慮壽限亦減。仆公舊侶，故來視公。趙公心知紫桃事，邀同歸，道士踞坐廳事，索筆書一符，曼聲長嘯，邸中紛紛擾擾，有數十紫桃，容色衣飾，無毫髮差，跪庭院皆滿。道士呼真紫桃出，眾相顧曰無真也。又呼最先紫桃出，一女叩額曰婢子是。道士叱曰：爾盜趙公丹已非，又呼朋引類，務敗其道，何也？女對曰：是有二故，趙公前生，煉精四五百年，元關堅固，非更番迭取不能得，然趙公非碌碌者，見眾美沓進，必覺為蠱惑，斷不肯納。故終始共幻一形，匿其跡也。今事已露，願散去。道士揮手令出。顧趙公太息曰：小人獻媚旅進，君子弗受也。一小人伺君子之隙，投其所尚，眾小人從而陰佐之，則君子弗覺矣。易姤卦之初六，一陰始生，其象為繫於金柅，柅以止車，示當止也。不止則履霜之初，即堅冰之漸，浸假而剝卦六五至矣。今日之事，是之謂乎？然苟無其隙，雖小人不能伺，苟無所好，雖小人不能投。千金之堤，潰於蟻漏，有罅故也。公先誤涉旁門，欲講容成之術，既而耽玩艷冶，失其初心，嗜欲日深，故妖物乘之而麇集。釁因自起，於彼何尤，此始此終，固亦其理，驅之而不譴，蓋以是耳。吾來稍晚，於公事已無益，然從此攝心清靜，猶不失作九十翁。再三珍重。瞥然而去，趙公後果壽八十餘。

jū wèi hé cè zhě, yán hé zhī jiāng jué, zhōng liú zhī shuǐ bì tū qǐ, gāo yú liǎng àn, rán bù zhī qí zài hé chù yě. zhì bàng chuí yú jí yú yī chù, zé suǒ jí zhī chù, bù yī liǎng rì kuì yǐ. fù lǎo xiāng chuán, yàn zhī bǎi bù shī yī. bàng chuí yú zhě, xiàng qí xíng ér míng, píng shí bù zhī zài hé suǒ, wǎng diào yì wèi jiàn dé zhī zhě. zhì hé bào zhǎng nǎi jūn zhì, hù dī zhě jiàn qí yǐ shǒu chù àn, rú wàn chǔ qí zhú, zé jué zài sī xū jiān yǐ. qǐ fēi shù zāi. rán táng yáo hóng shuǐ, tiān shù yě, shén yǔ suí kān, zé rén shì yě. wéi shèng rén néng zhī tiān, wéi shèng rén bù wěi guò yú tiān, xiān shì ér chóu móu, hòu shì ér bǔ jiù, suī bù néng xiāo mǐ, yì bì yǒu suǒ wǎn huí.
居衛河側者，言河之將決，中流之水必凸起，高於兩岸，然不知其在何處也。至棒椎魚集於一處，則所集之處，不一兩日潰矣。父老相傳，驗之百不失一。棒椎魚者，象其形而名，平時不知在何所，網釣亦未見得之者。至河暴漲乃麇至，護堤者見其以首觸岸，如萬杵齊築，則決在斯須間矣。豈非數哉。然唐堯洪水，天數也，神禹隨刊，則人事也。惟聖人能知天，惟聖人不委過於天，先事而綢繆，後事而補救，雖不能消弭，亦必有所挽回。

jiǎng xīn yú yán, yǒu kè fù rén yóu hú yuē, zhì zé huà chuán xiāo gǔ, hóng qún ér yòu jiǔ zhě, dì shì nǎi qí fù yě, qù jiā èr qiān lǐ, bù zhī hé liú luò dào cǐ, jù wèi rǔ, jìn bù gǎn yán, fù nǎi ruò bù xiāng shí, wú kǒng bù yì, yì wú cán kuì yì. diào sī dù qǔ, yǐn xiù fēi shāng, tián rú yě, wéi shēng yīn bù xiāng sì. yòu fù xiào hǎo yǎn kǒu, cǐ jì bù rán, yì bù xiāng sì, ér yòu wàn hóng zhì rú sù kē, nǎi fù wǎn rán. dà huò bù jiě, cǎo cǎo zhōng yán, jiāng zhì zhuāng wèi guī jì, é dé jiā shū, fù bàn zài qián sǐ yǐ, yí wèi jiàn guǐ, yì bù fù shēn qiú. suǒ qīn jiàn qí yì tài shū cháng, mì jié zài sān, shǐ zhī qí gù. xián yǐ wèi mào ǒu tóng yě. hòu wén yī yóu shì lái wǎng wú yuè jiān, bù shì gàn yè, bù tōng jiāo yóu, yì wú suǒ jīng yíng mào yì, wéi xié jī yìng shù bèi bì mén jū, huò shí chū yī èr rén, shǔ méi ǎo mài zhī ér yǐ. yǐ wèi fàn yù fù nǚ zhě, wú yǔ rén shì, mò huò guò wèn yě. yī rì, yì shén cōng jù, jí mǎi zhōu yù fù tiān mù shān, qiú gāo xíng sēng zuò dào chǎng, sēng yǐ qí shū yǔ yǎn yì zhī lí, bù zhī hé shì, yòu yǒu běn shì fú chuán, dāng qiú fú yòu, yǎng jí cí yún zhī bì, shù kuān léi bù zhī xíng yǔ. yí yǒu bié gù, hái qí chèn shī, xiè qiǎn zhī. zhì zhōng tú, guǒ yǔn yú léi. hòu cóng zhě wēi xiè qí shì, yuē: cǐ rén cóng yī hóng yī fān sēng shòu yì shù, néng chí zhòu shè qǔ xīn liǎn nǚ zǐ shī, yòu shè qǔ yāo hú yín guǐ, fù qí shī yǐ shēng, jí yǐ zì shì. zài yǒu xīn zhě, jí yǐ jiù zhě zhuǎn shòu rén, huò lì wú suàn. yīn mèng shén zé yǐ è guàn jiāng mǎn, dāng fú tiān zhū, gù chàn huǐ yǐ qiú miǎn, jìng bù néng yě. yí cǐ kè zhī fù, jí wèi cǐ rén suǒ shè yǐ. lǐ fān yuàn shàng shū liú gōng yì yán, hóng jiào lǎ ma yǒu shè zhào fù nǚ shù, gù huáng jiào chì yǐ wèi mó yún.
蔣心餘言，有客赴人游湖約，至則畫船簫鼓，紅裙而侑酒者，諦視乃其婦也，去家二千里，不知何流落到此，懼為辱，噤不敢言，婦乃若不相識，無恐怖意，亦無慚愧意。調絲度曲，引袖飛觴，恬如也，惟聲音不相似。又婦笑好掩口，此妓不然，亦不相似，而右腕紅痣如粟顆，乃復宛然。大惑不解，草草終筵，將治裝為歸計，俄得家書，婦半載前死矣，疑為見鬼，亦不復深求。所親見其意態殊常，密詰再三，始知其故。咸以為貌偶同也。後聞一游士來往吳越間，不事干謁，不通交 游，亦無所經營貿易，惟攜姬媵數輩閉門居，或時出一二人，屬媒媼賣之而已。以為販鬻婦女者，無與人事，莫或過問也。一日，意甚匆遽，急買舟欲赴天目山，求高行僧作道場，僧以其疏語掩抑支離，不知何事，又有本是佛傳，當求佛佑，仰藉慈雲之庇，庶寬雷部之刑語。疑有別故，還其襯施，謝遣之。至中途，果殞於雷。後從者微泄其事，曰：此人從一紅衣番僧受異術，能持咒攝取新斂女子屍，又攝取妖狐婬鬼，附其屍以生，即以自侍。再有新者，即以舊者轉售人，獲利無算。因夢神責以惡貫將滿，當伏天誅，故懺悔以求免，竟不能也。疑此客之婦，即為此人所攝矣。理藩院尚書留公亦言，紅教喇嘛有攝召婦女術，故黃教斥以為魔雲。

biǎo shū wáng yuè qiān, yán jìn cūn mǒu jiǎ mǎi yī qiè, liǎng yuè yú táo qù, qí fù fǎn yǐ dù shā fén shī sòng, huì xiàn guān zài jīng xū cì shí, táo qiè gòu sòng, shì yǔ cǐ lèi, chù qí jiù fèn, qióng zhì dé wū zhuàng. jì bù dé chěng, rán jiān bù chéng zhuǎn yù, gài wú yòu táo shí zhèng, nán yú jiū jié. qiè zú wú zōng, mǒu jiǎ fù dì zhù gé xiàn, fù guī níng, wén dì xīn nà qiè, yù jiàn zhī, qiè bì hù bù kěn chū, qí dì zì yè zhī lái, yī jiàn jí tóu dì kòu é chēng sǐ zuì, zhèng suǒ shī qiè yě. fù dì yǐ mǒu jiǎ jiù qiè, bù kěn nà, mǒu jiǎ yǐ céng shì fù dì, yì bù kěn nà, biān zhī bǎi, yǐ pèi lǎo nú, jìng yǐ cuàn bì zhōng yān. fū fù shì gòu sòng, cí lián wéi báo, cǐ bù néng dàn xī jié yě. ér shì zhí shì xiàn guān, nǚ zǐ zhuǎn yù, shēn nì guī wéi, cǐ bù yì wù sè qiú yě, ér shì zhí qí fù dì. jī xiè bǎi duān, kě yún zhì qiǎo, wū zhī zào wù gèng qiǎo zāi.
表叔王月阡，言近村某甲買一妾，兩月余逃去，其父反以妒殺焚屍訟，會縣官在京需次時，逃妾構訟，事與此類，觸其舊憤，窮治得誣狀。計不得逞，然堅不承轉鬻，蓋無誘逃實證，難於究詰。妾卒無蹤，某甲婦弟住隔縣，婦歸寧，聞弟新納妾，欲見之，妾閉戶不肯出，其弟自曳之來，一見即投地叩額稱死罪，正所失妾也。婦弟以某甲舊妾，不肯納，某甲以曾侍婦弟，亦不肯納，鞭之百，以配老奴，竟以爨婢終焉。夫富室構訟，詞連帷薄，此不能旦夕結也。而適值是縣官，女子轉鬻，深匿閨幃，此不易物色求也，而適值其婦弟。機械百端，可雲至巧，烏知造物更巧哉。

sòng rén yǒng xiè shī yuē: shuǐ qīng jù miǎn shuāng áo hēi, qiū lǎo nán táo yī bèi hóng, jiè yù zhū miǎn zhī tān lán bì bài yě. rán tā wù gōng páo chú, yī sǐ yān ér yǐ. wéi xiè zé shēng tóu fǔ zèng, xú shòu zhēng zhǔ, yóu chū fèi zhì shú, zhì sù yì yú shù kè, qí chǔ dú yǒu qiú sǐ bù dé zhě, yì fēi sù yè shēn zhòng, bù duò shì zhōng. xiāng chuán zhào gōng hóng xiè guān zhí lì xún fǔ shí, shí zhí lì shàng wèi shè zǒng dū, yī yè , mèng jiā zhōng yǐ sǐ tóng pú ǎo bì shù shí rén, huán guì jiē xià, jiē kòu é qǐ mìng, yuē: nú bèi shēng shòu huàn yǎng ēn, ér hù jié péng dǎng , méng bì zhǔ rén, jiǔ ér zhī wàn qiān chán, gēn dǐ shēng gù, chéng láo bù kě pò zhī jú, jí shāo yǒu bài lù, yì zhòng kǒu yī yīn, qiǎo wèi jiě jié, shǐ xīn zhī zhī ér wú rú hé. yòu jiǔ ér yīn xiāng chè zhǒu, shǐ bù rú zhòng rén zhī yì, zé bù néng xíng yī shì. zuò shì zuì è, duò rù shuǐ zú, shǐ shì shì lí tāng huò zhī kǔ, míng rì zhǔ rén gōng shàn xiè, jí nú bèi hòu shēn, qǐ jiàn shè yòu. gōng gù rén cí tiān shǔ, yǐ mèng gào sī páo, chì jǔ xiè tóu shuǐ, qiě wèi lǐ chàn zuò gōng dé. shí shuāng xiè féi měi, shǐ zhái suǒ gōng, yóu jīng xuǎn gāo yú. nú bèi jiē qiè xiào yuē: lǎo wēng jiǎo kuài, zào cǐ yǔ bù rén yé. wú bèi qǐ shòu rǔ dài zhě, jìng xiào xiào rén zhī pēng, ér yǐ yǐ fàng gào, yòu gān méi qí gōng dé qián, ér yǐ fó shì yǐ bì gào, zhào gōng jìng zhōng bù zhī yě. cǐ bèi zuò jiān, gù qí cháng tài, yào yì cǐ, shù shí tóng pú bì ǎo zhě, liú cǐ gù xí , shì yǐ zì qiāng. qǐng jūn rù wèng, cǐ zhī wèi yú.
宋人詠蟹詩曰：水清詎免雙螯黑，秋老難逃一背紅，借寓朱勔之貪婪必敗也。然他物供庖廚，一死焉而已。惟蟹則生投釜甑，徐受蒸煮，由初沸至熟，至速亦逾數刻，其楚毒有求死不得者，意非夙業深重，不墮是中。相傳趙公宏燮官直隸巡撫時，時直隸尚未設總督，一夜 ，夢家中已死僮僕媼婢數十人，環跪階下，皆叩額乞命，曰：奴輩生受豢養恩，而互結朋黨 ，蒙蔽主人，久而枝蔓牽纏，根柢生固，成牢不可破之局，即稍有敗露，亦眾口一音，巧為解結，使心知之而無如何。又久而陰相掣肘，使不如眾人之意，則不能行一事。坐是罪惡，墮入水族，使世世罹湯鑊之苦，明日主人供膳蟹，即奴輩後身，乞見赦宥。公故仁慈天曙，以夢告司庖，飭舉蟹投水，且為禮懺作功德。時霜蟹肥美，使宅所供，尤精選膏腴。奴輩皆竊笑曰：老翁狡獪，造此語怖人耶。吾輩豈受汝紿者，竟效校人之烹，而以已放告，又乾沒其功德錢，而以佛事已畢告，趙公竟終不知也。此輩作奸，固其常態，要亦此，數十僮僕婢媼者，留此錮習 ，適以自戕。請君入甕，此之謂歟。

yǒu zhōu mù yǐ tān héng fú zhū, jì sǐ zhī hòu, zhōu mín xuān chuán qí zhǒng zhǒng míng bào, zhì bù kě dān shū. yú wèi cǐ yuàn dú wèi píng, zào zuò é yán ěr. xiān xiōng qíng hú zé yuē: tiān dì wú xīn, shì tīng zài mín, mín yán rú shì, shì yì kě wēi yě yǐ.
有州牧以貪橫伏誅，既死之後，州民喧傳其種種冥報，至不可殫書。余謂此怨毒未平，造作訛言耳。先兄晴湖則曰：天地無心，視聽在民，民言如是，是亦可危也已。

wū lǔ mù qí jūn xiào wáng fú, yán nǎng zài xī níng, yǔ tóng duì shù rén rù shān shè shēng, yáo jiàn shān yāo yī fān fù dú xíng, yǒu sì láng suí qí hòu, yǐ wèi láng jiāng bó shì, fān fù wèi jiàn yě, gòng xiāng hū zào, fān fù rú bù wén. yī rén yǐn mǎn shè láng, nǎi wù zhōng fān fù, dào zhì duò shān xià, zhòng fāng jīng huǐ, shì zhī yì yī láng yě, sì láng zé yǐ yì qù yǐ. gài yāo shòu huàn xíng, yòu rén ér dàn, bù xìng zāo yì yě. qǐ è guàn yǐ yíng, ruò huò shǐ zhī yú.
烏魯木齊軍校王福，言曩在西寧，與同隊數人入山射生，遙見山腰一番婦獨行，有四狼隨其後，以為狼將搏噬，番婦未見也，共相呼噪，番婦如不聞。一人引滿射狼，乃誤中番婦，倒擲墮山下，眾方驚悔，視之亦一狼也，四狼則已逸去矣。蓋妖獸幻形，誘人而啖，不幸遭殪也。豈惡貫已盈，若或使之歟。

hú suǒ huàn huà, bù zhī qí zì shì rú hé, qí hù xiāng shì yòu rú hé, cháng yú luán yáng xiāo xià lù lùn zhī. rán hú běn shàn wèi yāo huò zhě yě. zhì guǐ zé rén zhī yú qì, qí líng bù guò rú rén ěr. rén bù néng huà wú wèi yǒu, huà xiǎo wèi dà, huà chǒu wèi yán, ér zhū shū zài yù guǐ zhě, qí guān huà wèi gōng shì, kě yán rén rù qí mù huà wèi tíng yuàn, kě liú rén jū qí xiōng zhōng zhī guǐ, bèi zhū è zhuàng zhě, kě huà wèi měi lì, qǐ yī wèi guǐ ér jí néng yú? yì yǒu jiào zhī zhě yú? cǐ shì hú zhī huàn, yóu bù kě jiě. yì zài liáng zhōu lù zhōng, yù zhě zhǐ yī shān ào yuē: nǎng yǔ chē shù shí liàng, lù sù cǐ shān, yuè míng zhī xià, yáo jiàn shān bàn yǒu rén jiā, tǔ yuán zhōu luò, jiǎo yǒu yī yī kě shù. míng rì guò zhī, zé shù zhǒng ér yǐ. shì wú rén zhī dì, yì néng zì xiàn cǐ xiàng yǐ. míng qì zhī zuò, shèng rén qí zhī cǐ qíng zhuàng hū?
狐所幻化，不知其自視如何，其互相視又如何，嘗於灤陽消夏錄論之。然狐本善為妖惑者也。至鬼則人之餘氣，其靈不過如人耳。人不能化無為有，化小為大，化丑為妍，而諸書載遇鬼者，其棺化為宮室，可延人入；其墓化為庭院，可留人居；其凶終之鬼，備諸惡狀者，可化為美麗，豈一為鬼而即能歟？抑有教之者歟？此視狐之幻，尤不可解。憶在涼州路中，御者指一山坳曰：曩與車數十輛，露宿此山，月明之下，遙見山半有人家，土垣周絡，角有一一可數。明日過之，則數冢而已。是無人之地，亦能自現此象矣。明器之作，聖人其知此情狀乎？