ān zhōng kuān yán, yǒu rén dú xíng lín mǎng jiān, yù èr rén, shì shì wén shì yín é ér xíng, yī rén huái zhōng luò yī shū cè, cǐ rén shí dé, zì shén zhuō sè, bō zhé jiē bù shèn jù, jǐn kě biàn shí qí zhōng huò fú lù, huò yào fāng, huò rén jiā chūn lián, fēn róu wú xù, yì jiān yǒu jīng shū gǔ wén shī jù, zhǎn yuè wèi jìng, èr rén jù zhuī lái duó qù, shū hū bù jiàn, yí qí hú mèi yě. yī zhǐ tiáo fēi luò cǎo jiān, qí qí qù yuǎn, mì dé zhī, shàng yǒu zì yuē: shī jīng yú zì jiē yīn wū, yì jīng suì zì zuǒ biān wú diǎn. yú wèi cǐ jiè yán cū cái zhī hǎo jiǎng wén yì zhě yě. rán néng kè yì yú shì, bù yù yú yǐn bó yóu yě hū? shǐ dú shū rén néng jiǎng lì zhī, qí zhōng bì yǒu suǒ chéng jiù, nǎi báo ér huī zhī, chì ér xiào zhī, shì wèi sī shèng rén zhī dài hù xiāng què dǎng èr tóng zǐ yě. jiǎng xué jiā yá àn guò jùn, shǐ rén gān yú zì bào qì, jiē zì gū jǐ míng, shì shì dào rén xīn rú mó wài ěr.
安中寬言,有人獨行林莽間,遇二人,似是文士吟哦而行,一人懷中落一書冊,此人拾得,字甚拙澀,波磔皆不甚具,僅可辨識其中或符錄,或藥方,或人家春聯,紛糅無緒,亦間有經書古文詩句,展閱未竟,二人遽追來奪去,倏忽不見,疑其狐魅也。一紙條飛落草間,俟其去遠,覓得之,上有字曰:詩經於字皆音烏,易經睟字左邊無點。余謂此借言粗材之好講文藝者也。然能刻意於是,不愈於飲博遊冶乎?使讀書人能獎勵之,其中必有所成就,乃薄而揮之,斥而笑之,是未思聖人之待互鄉、闕黨 二童子也。講學家崖岸過峻,使人甘於自暴棄,皆自沽己名,視世道人心如膜外耳。
jǐng zhōu níng xùn gōng, néng yǐ liú lí chōng suì diào qī, duī wèi bāi kē shū, āo tū cūn zhòu, yǎn ruò shí wén, héng xié jì yóu fù guì jiā. xǐ suǒ rén jiǔ shí, huò wén yàn jí, bì wǎng chān mò xí, yī rì, zhí wú qiáo shè huì, yǐ suǒ zuò duì lián biǎn é wǎng shòu, zhì wǎn dé shù jīn, hū yù shí shù rén yāo zhī, yuē: wǒ bèi yù jūn dān yī yuè gōng, duī zì ruò gān fēn, zèng qīn yǒu, jì dé xiǎo jīn rùn, jīn xiān qū xiān shēng yī cān, míng rì fèng yíng zhì mǒu suǒ. níng dà xǐ, suí rù jiǔ sì, gòng zì yǐn dàn, zhì lòu xià chū gǔ, zhǔ rén cù bì hù, shí shù rén yī shí bù jiàn, zuò shàng wéi níng yī rén, wú kě zhì biàn, nǎi qīng náng cháng zhí. ào nǎo ér guī, bù zhī wèi huàn shù, wèi hú mèi yě. lǐ lù yuán yuē: cǐ jūn zì yí shí cǐ bào.
景州寧遜公,能以琉璃舂碎調漆,堆為擘窠書,凹凸皴皺,儼若石紋,恆挾技游富貴家。喜索人酒食,或聞燕集,必往攙末席,一日,值吳橋社會,以所作對聯匾額往售,至晚得數金,忽遇十數人邀之,曰:我輩欲君殫一月工,堆字若干分,贈親友,冀得小津潤,今先屈先生一餐,明日奉迎至某所。寧大喜,隨入酒肆,共恣飲啖,至漏下初鼓,主人促閉戶,十數人一時不見,座上惟寧一人,無可置辯,乃傾囊償值。懊惱而歸,不知為幻術,為狐魅也。李露園曰:此君自宜食此報。
mǒu gōng juàn yī luán tóng, xìng róu wǎn, wú shì jǐng tài, yì wú shì chǒng zòng yì, hū qì tì shù rì, mù jǐn zhǒng. guài jié qí gù, kǎi rán yuē: wú rì rì jiàn zhěn xí, shū bù zì jué, zuó yù zhōng mǒu yǔ mǒu tóng xiá, wú xué xì qiè kuī, chǒu nán yán zhuàng, yǔ héng chén zhī nǚ jiǒng shū, yīn zì sī wú yī nán zǐ, ér shòu wū rú shì, huǐ bù kě zhuī, gù kuì fèn yù sǐ ěr. mǒu gōng pì jiě bǎi fāng, zhōng yàng yàng bù shì, hòu jìng táo qù. huò yuē: yǐ gǎi yì xìng míng, dú shū yóu pàn yǐ. méi yǔ jīn yǒu qīng ní lián huā jì, ruò cǐ tóng zhě, yì jìn yú qīng ní lián huā yú? yòu nú zi zhāng kǎi, chū wèi cāng zhōu lì, hòu yè wén zuì rén àn qì shēng, xīn dòng cí qù, yù shēn yú xiān yáo ān gōng, nián sì shí yú wú zi. yī rì, qí fù lín rù, kǎi qiǎo rán yuē: qí nǚ hū? yǐ ér guǒ rán, wèn hé yǐ zhī zhī, yuē: wǒ wèi lì shí, yǒu mǒu kòng qí fù yǔ lín rén zhāng jiǔ sī, zhòng zhī qí wǎng, ér shì shè ài mèi , wú yǐ dài bái yě. huì guān qiǎn wǒ jū zhāng jiǔ, wǒ bǐng yuē: zhāng jiǔ chū wǔ rì yǐ bū fù jū, chū bā rì chī shí wǔ qù yǐ, jīn bù zhī suǒ wǎng, qǐ kuān qí xiàn. guān jiǎn zhēng bǐ cè, liáng shì, nù mǒu yuē: chū qī rì zhāng jiǔ fāng yā jìn, hé yóu zhì rǔ fù shì hū? zhàng ér qiǎn zhī, qí shí bié yī zhāng jiǔ, wú jiè yǐ zhī wú dé miǎn yě. qù suì wén cǐ fù sǐ, zuó yè mèng qí xiàng wǒ bài, zhī qí zhuǎn shēng wèi wǒ nǚ yě. hòu cǐ nǚ jià wèi jiǎ rén fù, kǎi fū fù lǎo qiě bìng, jìng lài qí xiào yǎng yǐ zhōng. yáng jiāo shān yǒu luó shā chéng fó jì. ruò cǐ nú zhě, yì jìn yú luó shā chéng fó yú?
某公眷一孌童,性柔婉,無市井態,亦無恃寵 縱意,忽泣涕數日,目盡腫。怪詰其故,慨然曰:吾日日薦枕席,殊不自覺,昨寓中某與某童狎,吾穴隙竊窺,丑難言狀,與橫陳之女迥殊,因自思吾一男子,而受污如是,悔不可追,故愧憤欲死耳。某公譬解百方,終怏怏不釋,後竟逃去。或曰:已改易姓名,讀書游泮矣。梅禹金有青泥蓮花記,若此童者,亦近於青泥蓮花歟?又奴子張凱,初為滄州隸,後夜聞罪人暗泣聲,心動辭去,鬻身於先姚安公,年四十餘無子。一日,其婦臨蓐,凱愀然曰:其女乎?已而果然,問何以知之,曰:我為隸時,有某控其婦與鄰人張九私,眾知其枉,而事涉曖昧 ,無以代白也。會官遣我拘張九,我稟曰:張九初五日以逋賦拘,初八日笞十五去矣,今不知所往,乞寬其限。官檢征比冊,良是,怒某曰:初七日張九方押禁,何由至汝婦室乎?杖而遣之,其實別一張九,吾藉以支吾得免也。去歲聞此婦死,昨夜夢其向我拜,知其轉生為我女也。後此女嫁為賈人婦,凱夫婦老且病,竟賴其孝養以終。楊椒山有羅剎成佛記。若此奴者,亦近於羅剎成佛歟?
féng píng yǔ yán, yǒu zhāng sì xǐ zhě, jiā pín yōng zuò, liú zhuǎn zhì wàn quán shān zhōng, yù wēng yù liú zhì pǔ, ài qí qín kǔ, yǐ nǚ zhuì zhī. yuè shù suì, wēng yù yán wǎng sài wài shěng zhǎng nǚ, sì xǐ yì qiè fù tā shì, jiǔ ér jiàn jué qí wèi hú, chǐ yǔ yì lèi ǒu, cì qí dú lì, qián wān hú shè zhī, zhōng zuǒ gǔ. hú nǚ yǐ shǒu bá shǐ, yī yuè zhí zhì sì xǐ qián, chí shǐ shù zhī yuē: jūn tài fù xīn, shū shǐ rén hèn, suī rán, tā hú mèi rén, gǒu qiě yě hé ěr, wǒ zé fù mǔ suǒ mìng, yǐ lǐ jié hūn, yǒu fū fù zhī yì yān. sān gāng suǒ xì, bù gǎn chóu jūn, jūn jì jiàn qì, yì bù gǎn qiáng zhù guā jūn. wò sì xǐ zhī shǒu, tòng kū, yú shù kè, nǎi jué rán shì. sì xǐ guī, yuè shù zài bìng sǐ, wú guān yǐ liǎn, hú nǚ hū zì wài kū rù, bài yè gū jiù, jù shù shǐ mò. qiě yuē: ér wèi jià, gù gǎn lái yě. qí mǔ gǎn zhī, lì sì xǐ wú liáng, hú nǚ fǔ bù yǔ, lín fù bù píng, yì zhù zhī lì. hú nǚ chēn shì yuē: fù mǔ lì ér, wú bù kě zhě. rǔ nài hé duì rén zhī fù, lì rén zhī fū. zhèn yī jìng chū, mò zhī suǒ wǎng. qù hòu, yú sì xǐ shī páng dé bái jīn wǔ liǎng, yīn dé chéng zàng. hòu sì xǐ fù mǔ pín kùn, wǎng wǎng yú àng zhōng qiè nèi, wú yì de qián mǐ, gài yì hú nǚ suǒ zhì yě. jiē wèi cǐ hú fēi wéi xíng huà, rén xīn yì huà rén yǐ. huò yòu wèi hú suī zhī lǐ, bù zhì cǐ. dài píng yǔ gù zhuàn cǐ shì yǐ kuì rén zhī bù rú zhě. yáo ān gōng yuē: píng yǔ suī cūn sǒu, ér lì xīn dǔ shí, píng shēng wú yī zì xū wàng, yǔ zhī tán, nè nè bù chū kǒu, fēi néng zào zuò yǔ yán zhě yě.
馮平宇言,有張四喜者,家貧傭作,流轉至萬全山中,遇翁嫗留治圃,愛其勤苦,以女贅之。越數歲,翁嫗言往塞外省長女,四喜亦挈婦他適,久而漸覺其為狐,恥與異類偶,伺其獨立,潛彎弧射之,中左股。狐女以手拔矢,一躍直至四喜前,持矢數之曰:君太負心,殊使人恨,雖然,他狐媚人,苟且野合耳,我則父母所命,以禮結婚,有夫婦之義焉。三綱所系,不敢仇君,君既見棄,亦不敢強住聒君。握四喜之手,痛哭,逾數刻,乃蹶然逝。四喜歸,越數載病死,無棺以斂,狐女忽自外哭入,拜謁姑舅,具述始末。且曰:兒未嫁,故敢來也。其母感之,詈四喜無良,狐女俯不語,鄰婦不平,亦助之詈。狐女瞋視曰:父母詈兒,無不可者。汝奈何對人之婦,詈人之夫。振衣竟出,莫知所往。去後,於四喜屍旁得白金五兩,因得成葬。後四喜父母貧困,往往於盎中篋內,無意得錢米,蓋亦狐女所致也。皆謂此狐非惟形化,人心亦化人矣。或又謂狐雖知禮,不至此。殆平宇故撰此事以愧人之不如者。姚安公曰:平宇雖村叟,而立心篤實,平生無一字虛妄,與之談,訥訥不出口,非能造作語言者也。
lú guān chá bá jí yán, chí píng xiàn yǒu fū fù xiāng jì sǐ, yí yī zi, fǔ zhōu suì, xiōng sǎo xián bù gù xù, è jiāng sǐ. hū yī shǎo fù pái mén rù, bào ér yú huái, lì qí xiōng sǎo: ěr dì fū fù shī gǔ wèi hán, rǔ děng hé rěn xīn zhì cǐ, bù rú yǐ ér fù wǒ, yóu kě mì yī shēng huó chù yě. qiè ér jìng chū, mò zhī suǒ zhōng. lín lǐ xián mù dǔ zhī, yǒu zhī qí shì zhě yuē: qí dì zài rì, cháng nì yī hú nǚ, yì huò bù wàng jiù qíng, lái shì yí gū hū? shì yì zhāng sì xǐ fù zhī yà yě.
盧觀察癹吉言,茌平縣有夫婦相繼死,遺一子,甫周歲,兄嫂咸不顧恤,餓將死。忽一少婦 排門入,抱兒於懷,詈其兄嫂:爾弟夫婦屍骨未寒,汝等何忍心至此,不如以兒付我,猶可覓一生活處也。挈兒竟出,莫知所終。鄰里咸目睹之,有知其事者曰:其弟在日,常昵一狐女,意或不忘舊情,來視遺孤乎?是亦張四喜婦之亞也。
wū lǔ mù qí duō xiá xié, xiǎo lóu shēn xiàng, fāng xiǎng shí wén, zì qiào gǔ chū míng, zhì sì zhōng yù dòng, dēng huǒ héng yíng yíng yě. yě dàng zhě wéi suǒ yù wèi, guān fú jìn, yì fú néng jìn. yǒu níng xià bù shāng hé mǒu, nián shào měi fēng zī, zī lèi qiān jīn, yì bù shèn lìn, ér bù xǐ wèi běi lǐ yóu, wéi chù pìn shǐ shí yú, sì jí féi, zhuó jí jié, rì bì mén ér dá yín zhī, shǐ yì xiāng mó xiāng yǐ, rú nì qí xióng. pū lì héng qiè kuī zhī, hé fú jué yě. hū qí yǒu chéng zuì xì jié, nǎi kuì ér tóu jǐng sǐ, dí huà tīng tóng zhī mù jīn tài yuē: fēi wǒ qīn jū shì yù, suī sī mǎ wēn gōng yǐ gào wǒ, wǒ fú xìn yě. yú zuò shì dì zá shī yǒu yuē: shí pò tiān jīng shì yǒu wú, hòu lái hào sè shèng dēng tú, hé láng gān wèi fēng qíng sǐ, cái xìn liú láng ài mèi zhū. jí yǒng shì shì. rén zhī xìng pǐ, yǒu zhì yú rú cǐ zhě, nǎi zhī yǐ lǐ duàn tiān xià shì, bù jǐn qí biàn. jí yǐ qíng duàn tiān xià shì, yì bù jǐn qí biàn yě.
烏魯木齊多狹斜,小樓深巷,方響時聞,自譙鼓初鳴,至寺鐘欲動,燈火恆熒熒也。冶盪者惟所欲為,官弗禁,亦弗能禁。有寧夏布商何某,年少美風姿,資累千金,亦不甚吝,而不喜為北里游,惟畜牝豕十餘,飼極肥,濯極潔,日閉門而沓婬之,豕亦相摩相倚,如昵其雄。仆隸恆竊窺之,何弗覺也。忽其友乘醉戲詰,乃愧而投井死,迪化廳同知木金泰曰:非我親鞫是獄,雖司馬溫 公以告我,我弗信也。余作是地雜詩有曰:石破天驚事有無,後來好色勝登徒,何郎甘為風情死,才信劉郎愛媚豬。即詠是事。人之性癖,有至於如此者,乃知以理斷天下事,不盡其變。即以情斷天下事,亦不盡其變也。
zhāng yī kē, wàng qí hé dì rén, xié qī jiù shí sài wài, yōng yú xī shāng, xī shāng nì qí qī, huī jīn rú tǔ, bù shù zài, zī jǐn guī. yī kē fǎn jì shí qí jiā, qī yàn báo zhī, gòu suì shǐ qù. yī kē yuē: wēi shì rén wú cǐ rì, fù zhī bù xiáng. jiān bù kě. qī yī rì chí tǐng zhú xī shāng, yī kē nù lì, qī yì fǎn lì yuē: bǐ fēi ài wǒ, nì wǒ sè yě wǒ yì fēi ài bǐ, lì bǐ cái yě. yǐ cái bó sè, sè yǐ dé yǐ, wǒ yuán wú suǒ fù yú bǐ, yǐ sè bó cái, cái bù jì yǐ, bǐ yì bù néng zé yú wǒ. cǐ ér bù qiǎn, liú zhī hé wèi. yī kē yì fèn, jìng chōu rèn shā zhī, xiān yǐ bǎi jīn zèng xī shāng, ér hòu zì shǒu jiù yù. yòu yī rén wàng qí xìng míng, yì xié qī chū sài, qī bìng zú, yīn bù néng guī, qiě xíng qǐ, hū yǒu xī shāng zhāo zhì sì, zèng wǔ shí jīn. guài qí tài hòu, gù jié qí yóu, xī shāng mì yǔ yuē: wǒ yǔ ěr fù zuì xiāng nì, ěr bù zhī yě. ěr fù chuí mò, sī yǐ ěr tuō wǒ, wǒ bù rěn fù yú sǐ zhě, gù zī ěr guī lǐ. cǐ rén nù zhì yú dì, jìng gé dòu zhì sòng tíng. èr shì xiāng qù bù yī yuè. xiāng guó wēn gōng shí zhèn wū lǔ mù qí, yī rì yàn liáo zuǒ yú xiù yě tíng, zuò jiān lùn jí, qián zhú shān lìng chén tí qiáo yuē: yī bù yǐ pín fù yì jiāo , yī bù yǐ sǐ shēng fù yuē, shì suī xiǎo rén, jiē gǔ dào kě fēng yě. gōng pín cù yuē: gǔ dào chéng rán, rán zhāng yī kē hé kě fēng yé? hòu shā qī zhě nǐ dǐ, ér yàn yǔ shén qīng zèng jīn zhě nǐ zhàng, ér bù yún jiā shì. gōng chén sī liáng jiǔ, kǎi rán yuē: jiē fēi fǎ yě, rán rén qíng zhī báo jiǔ yǐ, yǒu sī rú shì shàng, jí rú shì kě yě.
張一科,忘其何地人,攜妻就食塞外,傭於西商,西商昵其妻,揮金如土,不數載,資盡歸。一科反寄食其家,妻厭薄之,詬誶使去。一科曰:微是人無此日,負之不祥。堅不可。妻一日持梃逐西商,一科怒詈,妻亦反詈曰:彼非愛我,昵我色也;我亦非愛彼,利彼財也。以財博色,色已得矣,我原無所負於彼,以色博財,財不繼矣,彼亦不能責於我。此而不遣,留之何為。一科益憤,竟抽刃殺之,先以百金贈西商,而後自首就獄。又一人忘其姓名,亦攜妻出塞,妻病卒,因不能歸,且行乞,忽有西商招至肆,贈五十金。怪其太厚,固詰其由,西商密語曰:我與爾婦最相昵,爾不知也。爾婦垂歿,私以爾托我,我不忍負於死者,故資爾歸里。此人怒擲於地,竟格鬥至訟庭。二事相去不一月。相國溫 公時鎮烏魯木齊,一日宴僚佐於秀野亭,座間論及,前竹山令陳題橋曰:一不以貧富易交 ,一不以死生負約,是雖小人,皆古道可風也。公顰蹙曰:古道誠然,然張一科曷可風耶?後殺妻者擬抵,而讞語甚輕;贈金者擬杖,而不雲枷示。公沉思良久,慨然曰:皆非法也,然人情之薄久矣,有司如是上,即如是可也。
jiā xiáng céng yìng huá yán, yī xī qiū yuè chéng míng, yǔ shù yǒu sàn bù chǎng pǔ wài, hū xuán fēng gǔn gǔn, zì dōng nán lái, zhōng yǒu shí yú guǐ, hù xiāng qiān yè, qiě ōu qiě lì, shàng néng biàn qí yī èr yǔ, shì zhēng zhū lù yì tóng yě. mén hù zhī huò, nǎi xià chè huáng quán hū?
嘉祥曾映華言,一夕秋月澄明,與數友散步場圃外,忽旋風滾滾,自東南來,中有十餘鬼,互相牽曳,且毆且詈,尚能辨其一二語,似爭朱陸異同也。門戶之禍,乃下徹黃泉乎?
qù qù fù qù qù, qī cè mén qián lù, xíng xíng chóng xíng xíng, zhǎn zhuǎn yóu hán qíng, hán qíng yī huí shǒu, jiàn wǒ chuāng qián liǔ, liǔ běi shì gāo lóu, zhū lián bàn shàng gōu, zuó wèi lóu shàng nǚ, lián xià diào yīng wǔ, jīn wèi qiáng wài rén, hóng lèi zhān luó jīn, qiáng wài yǔ lóu shàng, xiāng qù wú shí zhàng, yún hé zhǐ chǐ jiān, rú gé qiān chóng shān, bēi zāi liǎng jué jué, cóng cǐ zhōng tiān bié, bié hè kōng pái huái, shuí niàn míng shēng āi, pái huái rì yù wǎn, jué yì tóu shēn fǎn, shǒu liè xiāng qún jū, qì jì gǎo zhēn shū, kě lián bó yī chǐ, zì zì xuè hén chì, yī zì yī suān yín, jiù ài qiān rén xīn, jūn rú shōu fù shuǐ, qiè zuì gān biān chuí, bù rán sǐ jūn qián, zhōng shèng shēng qì juān, sǐ yì wú bié yǔ, yuàn zàng jūn jiā tǔ, tǎng huà duàn cháng huā, yóu dé shēng jūn jiā. yòu jiàn yǒng lè dà diǎn, tí yuē lǐ fāng shù cì xuè shī. bù zhe cháo dài, yì bù xiáng fāng shù shǐ mò, bù zhī wèi suǒ zì zuò rú dòu xuán qī shī, wèi shí rén dài zuò rú jiāo zhòng qīng qī shī yě. shì wú chuán běn, yú jiào kān sì kù, ǒu jiàn zhī, ài qí chán mián fěi cè, wú yī háo yuàn nù zhī yì, dài kě qì guǐ shén, lìng guǎn lì lù chū yī zhǐ, jiǔ ér shī qù. jīn yú yì luán yáng, jiǎn diǎn jiù zhì, hū yú xiǎo qiè nèi dé zhī, shěn yān shù bǎi nián, zhōng jiàn yú shì, qǐ fēi zhēn hún yuàn pò, jīng guàn sān guāng, yǒu bù kě mó miè zhě hū? lù ěr shān fù xiàn yuē: cǐ shī cì hán qí wáng sūn nǚ shī. qián bǐ zài sòng mò, zé fāng shù bì sòng rén, yǐ lì tuī zhī, xiǎng dāng rán yě.
去去復去去,悽惻門前路,行行重行行,輾轉猶含情,含情一回首,見我窗前柳,柳北是高樓,珠簾半上鈎,昨為樓上女,簾下調鸚鵡,今為牆外人,紅淚沾羅巾,牆外與樓上,相去無十丈,云何咫尺間,如隔千重山,悲哉兩決絕,從此終天別,別鶴空徘徊,誰念鳴聲哀,徘徊日欲晚,決意投身返,手裂湘裙裾,泣寄稿砧書,可憐帛一尺,字字血痕赤,一字一酸吟,舊愛牽人心,君如收覆水,妾罪甘鞭捶,不然死君前,終勝生棄捐,死亦無別語,願葬君家土,儻化斷腸花,猶得生君家。右見永樂大典,題曰李芳樹刺血詩。不著朝代,亦不詳芳樹始末,不知為所自作如竇玄妻詩,為時人代作如焦仲卿妻詩也。世無傳本,余校勘四庫,偶見之,愛其纏綿 悱惻,無一毫怨怒之意,殆可泣鬼神,令館吏錄出一紙,久而失去。今於役灤陽,檢點舊帙,忽於小篋內得之,沈湮數百年,終見於世,豈非貞魂怨魄,精貫三光,有不可磨滅者乎?陸耳山副憲曰:此詩次韓蘄王孫女詩。前彼在宋末,則芳樹必宋人,以例推之,想當然也。
jiù shì ān gōng shí zhāi, yī xī jiù qǐn, wén shì wài kòu mén shēng. wèn zhī bù dá, shì zhī wú suǒ jiàn. yuè shù xī, fù rán, yòu shù xī, tā shì yì fù rán, rú shì zhě shí yú dù, yì wú tā gù. hòu cūn zhōng huò yī dào, zì yún wǒ céng rù mǒu jiā shí yú cì, jiē yǐ rén bù shuì ér fǎn. wèn qí rì jiē hé. shǐ zhī guǐ bào dào jǐng yě. gù ruì bù bì wèi xiáng, yāo bù bì wèi zāi, gè shì hū qí rén.
舅氏安公實齋,一夕就寢,聞室外扣門聲。問之不答,視之無所見。越數夕,復然,又數夕,他室亦復然,如是者十餘度,亦無他故。後村中獲一盜,自雲我曾入某家十餘次,皆以人不睡而返。問其日皆合。始知鬼報盜警也。故瑞不必為祥,妖不必為災,各視乎其人。
míng yǒng lè èr nián, qiān jiāng nán dà xìng shí jī fǔ, shǐ zǔ jiāo pō gōng, zì shàng yuán xǐ xiàn xiàn zhī jǐng chéng, hòu zi sūn fán yǎn, xī jū cuī zhuāng, zài jǐng chéng dōng sān lǐ. jīn tǔ rén yǐ shì huàn kē dì duō zài cuī zhuāng, gù jiē chēng cuī zhuāng jì, jǔ qí shèng yě. ér yú zú zé zì chēng jǐng chéng jì, bù wàng běn yě. jiāo pō gōng gù zhái zài jǐng chéng, cuī zhuāng jiān, bīng xiǎn jiǔ pǐ, qí zhǐ shǔ zú shū mù ān jiā, mù ān cóng yú shòu jīng, yǐ qián lóng bǐng zǐ jǔ xiāng shì, nǐ zhú shì yí jū yú shì. xiān yáo ān gōng wèi yù tí yī lián yuē: dāng nián shǐ zǔ chū qiān dì, cǐ rì yún sūn zài zào jiā. hòu shì bù guǒ zhú, ér yáo ān gōng yǐ jiǎ shēn bā yuè qì zhū gū, bo dì wéi shì chù jí. yīn gē tā tián yì zhū wù ān ér zàng yān, qián lián rú gōng zì chèn yě. shì jiē qián dìng, qǐ bù xìn zāi.
明永樂二年,遷江 南大姓實畿輔,始祖椒坡公,自上元徙獻縣之景城,後子孫繁衍,析居崔莊,在景城東三里。今土人以仕宦科第多在崔莊,故皆稱崔莊紀,舉其盛也。而余族則自稱景城紀,不忘本也。椒坡公故宅在景城,崔莊間,兵燹久圮,其址屬族叔楘庵家,楘庵從余受經,以乾隆丙子舉鄉試,擬築室移居於是。先姚安公為預題一聯曰:當年始祖初遷地,此日雲孫再造家。後室不果築,而姚安公以甲申八月棄諸孤,卜地惟是處吉。因割他田易諸婺庵而葬焉,前聯如公自讖也。事皆前定,豈不信哉。
shì jī shěn shì, yú zì zhī yuē míng juàn. qí zǔ zhǎng zhōu rén, liú yù hé jiān, qí fù yīn jiā yān. shēng èr nǚ, jī qí cì yě, shén sī lǎng chè, shū bù lèi xiǎo jiā nǚ. cháng sī yǔ qí zǐ yuē: wǒ bù néng wèi tián jiā fù, gāo mén huá zú, yòu bì bù yǐ wǒ wèi fù, shù jǐ qí guì jiā yìng hū? qí mǔ wēi wén zhī, jìng rú qí zhì. xìng huì xiá, píng shēng wèi cháng wǔ yī rén, chū guī yú shí, bài jiàn mǎ fū rén, mǎ fū rén yuē: wén rǔ zì yuàn wèi rén yìng, yìng yì shū bù yì wèi. liǎn rèn duì yuē: wéi bù yuàn wèi yìng, gù yìng nán wèi ěr, jì yuàn wèi yìng, zé yìng yì hé nán. gù mǎ fū rén shǐ zhōng ài zhī rú jiāo nǚ, cháng yǔ yú yuē: nǚ zǐ dāng yǐ sì shí yǐ qián sǐ, rén yóu dào xī, qīng qún bái fà zuò gū chú fǔ shǔ, wú bù yuàn yě. yì jìng rú qí zhì, yǐ xīn hài sì yuè èr shí wǔ rì zú, nián jǐn sān shí. chū jǐn shí zì, suí yú jiǎn diǎn tú jí, jiǔ suì cū zhī wén yì, yì néng yǐ qiǎn yǔ chéng shī. lín zhōng, yǐ xiǎo zhào fù qí nǚ, kǒu sòng yī shī, qǐng yú shū zhī yuē: sān shí nián lái mèng yī chǎng, yí róng shǒu fù nǚ shōu cáng, tā shí huà wǒ shēng píng shì, rèn qǔ gū sū shěn wǔ niáng. pō rán ér shì. fāng bìng jù shí, yú yǐ shì zhí yuán míng yuán, sù hǎi diàn huái xī lǎo wū, yī xī, huǎng hū liǎng mèng zhī, yǐ wèi jié niàn suǒ zhì ěr. jì ér zhī qí shì xī yūn jué, yí èr shí nǎi sū, yǔ qí mǔ yuē: shì mèng zhì hǎi diàn yù suǒ, yǒu dà shēng rú léi tíng, yīn ér jīng xǐng. yú yì shì xī, guǒ bì shàng guà píng shéng duàn duò dì, shǐ wù qí shēng hún guǒ zhì yǐ. gù tí qí yí zhào yǒu yuē: jǐ fēn xiàng shì jǐ fēn fēi, kě shì xiāng hún yuè xià guī, chūn mèng wú hén shí yī piē, zuì guān qíng chù zài yī xī. yòu yuē: dào sǐ chūn cán shàng yǒu sī, lí hún qiàn nǚ bù xū yí, yī shēng jīng pò lí huā mèng, qià jì tóng píng zhuì dì shí. jí jì cǐ shì yě.
侍姬沈氏,余字之曰明睠。其祖長洲人,流寓河間,其父因家焉。生二女,姬其次也,神思朗徹,殊不類小家女。常私語其姊曰:我不能為田家婦,高門華族,又必不以我為婦,庶幾其貴家媵乎?其母微聞之,竟如其志。性慧黠,平生未嘗忤一人,初歸餘時,拜見馬夫人,馬夫人曰:聞汝自願為人媵,媵亦殊不易為。斂衽對曰:惟不願為媵,故媵難為耳,既願為媵,則媵亦何難。故馬夫人始終愛之如嬌女,嘗語余曰:女子當以四十以前死,人猶悼惜,青裙白髮作孤雛腐鼠,吾不願也。亦竟如其志,以辛亥四月二十五日卒,年僅三十。初僅識字,隨余檢點圖籍,久遂粗知文義,亦能以淺語成詩。臨終,以小照付其女,口誦一詩,請余書之曰:三十年來夢一場,遺容手付女收藏,他時話我生平事,認取姑蘇沈五娘。泊然而逝。方病劇時,余以侍值圓明園,宿海淀槐西老屋,一夕,恍惚兩夢之,以為結念所致耳。既而知其是夕暈絕,移二時乃蘇,語其母曰:適夢至海淀寓所,有大聲如雷霆,因而驚醒。余憶是夕,果壁上掛瓶繩斷墮地,始悟其生魂果至矣。故題其遺照有曰:幾分相似幾分非,可是香魂月下歸,春夢 無痕時一瞥,最關情處在依稀。又曰:到死春蠶尚有絲,離魂倩女不須疑,一聲驚破梨花夢,恰記銅瓶墜地時。即記此事也。