sòng zǐ gāng yán, yī lǎo rú xùn méng xiāng shú, shú cè yǒu jī chái, hú suǒ jū yě, xiāng rén mò gǎn fàn, ér xué tú wán liè, nǎi shí huì wū zhī. yī rì, lǎo rú wǎng huì zàng, yuē míng rì fǎn. zhū ér yīn kòu jǐ wèi tái, tú zhū mò yǎn jù, lǎo rú tū fǎn, gè tà zhī liú xiě, hèn hèn fù qù. zhòng yǐ wèi zhū ér dà zhě shí yī èr, xiǎo zhě qī bā suì ěr, jiē guài shī tài yán. cì rì lǎo rú fǎn, yún zuó shí wèi guī, nǎi zhī hú bào yuàn yě. yǒu yù sòng zhū tǔ shén zhě, yǒu yì chú jī chái zhě, yǒu yù wǎng gòu lì zhě. zhōng yī rén yuē: zhū ér shí wú lǐ, tà bù wèi guò, dàn tài dú ěr. wú wén shèng yāo dāng yǐ dé, yǐ lì xiàng jiǎo, zhōng wú shèng lǐ. yuān yuān xiāng bào, wú lǜ huò bù zhǐ cǐ yě. zhòng nǎi yǐ. cǐ rén kě wèi píng xīn, yì kě wèi yuǎn lǜ yǐ.
宋子剛言,一老儒訓蒙鄉塾,塾側有積柴,狐所居也,鄉人莫敢犯,而學徒頑劣,乃時穢污之。一日,老儒往會葬,約明日返。諸兒因瞉幾為台,塗朱墨演劇,老儒突返,各撻之流血,恨恨復去。眾以為諸兒大者十一二,小者七八歲耳,皆怪師太嚴。次日老儒返,雲昨實未歸,乃知狐報怨也。有欲訟諸土神者,有議除積柴者,有欲往詬詈者。中一人曰:諸兒實無禮,撻不為過,但太毒耳。吾聞勝妖當以德,以力相角,終無勝理。冤冤相報,吾慮禍不止此也。眾乃已。此人可謂平心,亦可謂遠慮矣。
yōng zhèng yǐ mǎo, diàn hù zhāng tiān xī jiā shēng yī é, yī shēn ér liǎng shǒu, huò yǐ wèi yāo. shěn zhàng fēng gōng yuē: fēi yāo yě, rén yǒu luán shēng, luǎn yì yǒu shuāng huáng, shuāng huáng zhě chú bì zhǐ shǒu, wú shù jiàn zhī yǐ. yǔ cóng zhí yú dūn ǒu huà jí cǐ, yú dūn yuē: fán é yī xióng yī cí zhě, shēng shí luǎn jí dé shí chú, liǎng xióng yī cí zhě, shí luǎn bì dàng yī èr, fù qì zá yě yī xióng liǎng cí zhě, shí luǎn yì bì dàng yī èr, fù qì ruò yě. jī wù zé bù fáng, wù gè yī xìng ěr. yú yīn sī é yā jiē bù néng zì fú luǎn, rén yǐ jī dài fú zhī, tiān dì shēng wù zhī chū, yǔ zú jiē xiān yǐ qì huà, hòu yǐ luǎn shēng, bù dài yán yǐ fán wù jiē xiān qì huà ér hòu xíng jiāo . qián rén xiān yǒu jī xiān yǒu luǎn zhī zhēng, wèi zhī sī yě. dì bù zhī zuì chū luǎn shēng zhī shí, shàng gǔ zhī shì, chēn chēn mèn mèn, shuí zhī yǐ jī dài fú yě, jī bù dài fú, yòu hé yǐ chuán zhǒng zhì jīn yě. cǐ zhēn bǎi sī bù dé qí gù yǐ.
雍正乙卯,佃戶張天錫家生一鵝,一身而兩首,或以為妖。沈丈豐功曰:非妖也,人有孿生,卵亦有雙黃,雙黃者雛必枳首,吾數見之矣。與從侄虞惇偶話及此,虞惇曰:凡鵝一雄一雌者,生十卵即得十雛,兩雄一雌者,十卵必瞊一二,父氣雜也;一雄兩雌者,十卵亦必瞊一二,父氣弱也。雞鶩則不妨,物各一性爾。余因思鵝鴨皆不能自伏卵,人以雞代伏之,天地生物之初,羽族皆先以氣化,後以卵生,不待言矣--凡物皆先氣化而後形交 。前人先有雞先有卵之爭,未之思也。第不知最初卵生之時,上古之氏,瞋瞋悶悶,誰知以雞代伏也,雞不代伏,又何以傳種至今也。此真百思不得其故矣。
liú yǒu hán shì yù yán, xiàng yù shān dōng yī yǒu jiā, wén qí lín nǚ wèi hú mèi, nǚ fù jī zhī qí xué, bǎi jì bǔ dé yī xiǎo hú, yǔ yuē yuē: néng shě wǒ nǚ, zé shě ěr zi. hú nuò zhī, shě qí zi ér hú réng zhì, lì qí fù yuē, zé xiè yuē: rén zhī xiāng kuáng zhě duō yǐ, ér zé wǒ bèi hū? nǚ fù hèn shén, shǐ nǚ yáng quàn zhī yǐn, ér yīn zhì pī yān, hú zhòng dú biàn xíng, liáng qiāng qù. yuè yī xī, jiā zhōng wǎ lì jiāo fēi, chuāng fēi zhèn hàn, qún hú hé zào lái suǒ mìng. nǚ fù lì shēng dào shǐ mò, wén shì yī lǎo hú yǔ yuē: bēi zāi, bǐ tú jiàn rén jiē xiāng kuáng, cóng ér xiào yóu, bù zhī tiān dào hǎo hái, shàn kuáng zhě zhōng yù kuáng yě. zhǔ rén cí zhí, fàn zhī bù xiáng, rǔ cáo suí wǒ guī yǐ. yǔ qì jì rán, cǐ hú suǒ jiàn, guò qí zi yuǎn yǐ.
劉友韓侍御言,向寓山東一友家,聞其鄰女為狐媚,女父跡知其穴,百計捕得一小狐,與約曰:能舍我女,則舍爾子。狐諾之,舍其子而狐仍至,詈其負約,則謝曰:人之相誑者多矣,而責我輩乎?女父恨甚,使女陽勸之飲,而陰置砒焉,狐中毒變形,踉蹌去。越一夕,家中瓦礫交 飛,窗扉震憾,群狐合噪來索命。女父厲聲道始末,聞似一老狐語曰:悲哉,彼徒見人皆相誑,從而效尤,不知天道好還,善誑者終遇誑也。主人詞直,犯之不祥,汝曹隨我歸矣。語訖寂然,此狐所見,過其子遠矣。
jì lián fū yán, tài xìng jiù zhái hòu yǒu lóu wǔ yíng, rén jī hǎn zhì, lián fū qǔ qí pì jìng, héng dú sù qí zhōng. yī xī fǔ qǐ hù, jiàn bǎn gé shàng yǒu hēi wù, shì rén fēi rén, qióng mò zhǎng cuì rú suō yī, pū miè qí dēng, zhǎng hǒu chōng rén qù. yòu zài yáng zhōu sù jiù shì jiā, méng lóng zhōng, jiàn hóng yī nǚ zǐ tuī mén rù, xīn zhī guǐ wù, qiáng qǐ chì zhī. nǚ zǐ guì dì, ruò yǒu suǒ chén, é réng rǎn rǎn chū mén qù. cì rì wèn zhǔ rén, guǒ yǒu nǚ yì cǐ shì, shí wèi suì yě. gài yōu fáng qū shì, duō guǐ mèi suǒ cáng, hēi wù dài jīng guài zhī wèi chéng zhě, qián fú yǐ jiǔ, shì xī cù bù jí bì ěr. yì guǐ zhǎng guì, huò qiú jiě tuō chén lún hū. lián fū zhuàng nián qì shèng, gù jūn bù néng jìn ér qù yě. lǐ wū yán fán yì sǐ zhě zhe hóng yī, zé qí guǐ chū rù fáng tà, zhōng diān shén bù jīn. gài nǚ zǐ bù yǐ hóng yī liǎn, hóng wèi yáng sè, yóu shì shēng hún gù yě. cǐ yǔ bù zhī hé běn, rán fù nǚ xìn zhī shén shēn. gù xián fèn sǐ zhě, duō hóng yī jiù yì, yǐ qiú wèi suì. cǐ guǐ hóng yī, dāng yì yóu cǐ yún.
季廉夫言,泰興舊宅後有樓五楹,人跡罕至,廉夫取其僻靜,恆獨宿其中。一夕甫啟戶,見板閣上有黑物,似人非人,瞏瞐長毳如蓑衣,撲滅其燈,長吼沖人去。又在揚州宿舅氏家,朦朧中,見紅衣女子推門入,心知鬼物,強起叱之。女子跪地,若有所陳,俄仍冉冉出門去。次日問主人,果有女縊此室,時為祟也。蓋幽房曲室,多鬼魅所藏,黑物殆精怪之未成者,潛伏已久,是夕猝不及避耳。縊鬼長跪,或求解脫沉淪 乎。廉夫壯年氣盛,故均不能近而去也。俚巫言凡縊死者著紅衣,則其鬼出入房闥,中癲神不禁。蓋女子不以紅衣斂,紅為陽色,猶似生魂故也。此語不知何本,然婦女信之甚深。故銜憤死者,多紅衣就縊,以求為祟。此鬼紅衣,當亦由此雲。
xiān xiōng qíng hú yán, cāng zhōu lǚ shì gū jiā yú liǎng bāo gū jiē shì lǚ shì, cǐ bù zhī wèi èr gū jiā wǔ gū jiā yě mén wài yǒu jù shù, xíng jiā yán qí bù lì, zhòng yì fá zhī, shàng wèi jué, yè mèng lǎo rén yǔ yuē: lín jū èr sān bǎi nián, rěn xiāng qiāng hū. xǐng ér wù wèi shù zhī jīng, yuē: bù sù fá, qiě wèi yāo yǐ. yì nǎi dìng, cǐ shù rú bù zì yán, shì shàng wèi kě yě. tiān xià yǒu xiān qī fáng huò, mí fèng zhōu zhāng, fǎn yǐ chù fā huò jī zhě, gài wǎng wǎng rú shì yǐ. wén lǐ tài pú jìng táng, mǒu kē mó kān shì juǎn, hū yǒu jǔ rén lái tóu lá, jìng táng jù wèi jiàn, rán sī yà yuē: juǎn qí yǒu cī hū? cì rì jiǎn zhī, yǐ kān guò wú qiān, fù jiā xiáng hé, jìng dé qí miù, lèi tíng kē, cǐ jǔ rén rú bù gàn yè, yǐ lòu wǎng yǐ.
先兄晴湖言,滄州呂氏姑家--余兩胞姑皆適呂氏,此不知為二姑家、五姑家也--門外有巨樹,形家言其不利,眾議伐之,尚未決,夜夢老人語曰:鄰居二三百年,忍相戕乎。醒而悟為樹之精,曰:不速伐,且為妖矣。議乃定,此樹如不自言,事尚未可也。天下有先期防禍,彌縫周章,反以觸發禍機者,蓋往往如是矣。聞李太僕敬堂,某科磨勘試卷,忽有舉人來投剌,敬堂拒未見,然私訝曰:卷其有疵乎?次日檢之,已勘過無簽,覆加詳核,竟得其謬,累停科,此舉人如不干謁,已漏網矣。
nú zi wáng jìng, wáng lián shēng zhī zǐ yě, yú jiù yǒu zhì kù zài cuī zhuāng, cóng guān jiǔ, zhé yuè dōu jǐn, qún cóng jiū zī fù shè zhī, zhào jìng sī yè yān. yī xī zì jīng yú lóu shàng, suī qí mǔ qí dì, mò cè hé gù yě. kè zuò hú xìng wén jū yú lóu cè, qí qī bìng jù, jìng hún hū fù zhī yǔ, shù qí mǔ dì zhī shī, yuē: wǒ zì yǐ bó fù sǐ, nài hé duō suǒ zhǔ rén guān liǎn fèi, shǐ wǒ fù xīn, cǐ lái míng fēi wǒ zhì yě. huò wèn ěr yuàn suǒ fù zhě hū? yuē: bù yuàn yě, shǐ bǐ fù wǒ, wǒ néng wú suǒ hū? yòu wèn rán zé yuàn yòu bó zhě hū? yuē: yì bù yuàn yě, shǒu běn wǒ shǒu, wǒ bù bó, bǐ néng wò wǒ shǒu bó hū? wǒ ān yì hòu dài ér yǐ. chū fù yǔ shí, rén yǐ wèi bìng zhě mào luàn ěr, jì ér xù shù shēng píng, hán wēn gù jiù, yǔ yīn wǎn rán jìng yě. jiē tàn yuē: cǐ guǐ bù mèi běn xīn, bì bù zhōng lún yú guǐ qù.
奴子王敬,王連升之子也,余舊有質庫在崔莊,從官久,折閱都盡,群從鳩貲復設之,召敬司夜焉。一夕自經於樓上,雖其母其弟,莫測何故也。客作胡 興文居於樓側,其妻病劇,敬魂忽附之語,數其母弟之失,曰:我自以博負死,奈何多索主人棺斂費,使我負心,此來明非我志也。或問爾怨索負者乎?曰:不怨也,使彼負我,我能無索乎?又問然則怨誘博者乎?曰:亦不怨也,手本我手,我不博,彼能握我手博乎?我安意候代而已。初附語時,人以為病者瞀亂耳,既而序述生平,寒溫 故舊,語音宛然敬也。皆嘆曰:此鬼不昧本心,必不終淪於鬼趣。
lǐ yù diǎn yán, yǒu jiù jiā zǐ yè xíng shēn shān zhōng, mí bù dé lù. wàng yī yán dòng liáo tóu qì xī, zé qián bèi mǒu gōng zài yān. jù bù gǎn jìn, rán mǒu gōng zhāo yāo shén qiè, dù wú tā hài, gū qián bài yè, hán wēn láo kǔ rú píng shēng. lüè wèn jiā shì, gòng xiāng bēi kǎi, yīn wèn gōng jiā chéng zài mǒu suǒ, hé dú yóu zhì cǐ? mǒu gōng kuì rán yuē: wǒ zài shì wú guò shī, rán dú shū dì suí rén zuò jì, wèi guān dì xún fèn gōng zhí, yì wú suǒ shù lì, bù yì zàng shù nián hòu, mù qián hū jiàn yī jù bēi, chī é zhuàn wén shì wǒ guān jiē xìng zì, bēi wén suǒ shù, zé wǒ jiē bù zhī, qí zhōng lüè yǒu yǐng xiǎng zhě, yòu dōu guò shí, wǒ yī shēng pǔ zhuō, yì yǐ bù ān, jiā yǐ yóu rén guò dú, shí yǒu jī píng, guǐ wù jù guān, gèng duō shān xiào, wǒ bù nài qí guā, yīn bì jū yú cǐ, wéi suì shí jì sǎo, dào bǐ yī shì zi sūn ěr. shì rén qū xiāng kuān wèi yuē: rén rén xiào zǐ, fēi cǐ bù zú yǐ róng qīn, cài zhōng láng bù miǎn kuì cí, hán lì bù yì cháng yú mù, gǔ duō cǐ lì, gōng yì hé bì jiè huái? mǒu gōng zhèng sè yuē: shì fēi zhī gōng, rén xīn jù zài. rén jí kě kuáng, zì wèn yǐ cán. kuàng gōng lùn jù cún, kuáng yì hé yì? róng qīn dāng zài xiǎn yáng, hé bì yǐ xū cí zhāo bàng hū? bù wèi hòu qǐ zhě liú, suǒ jiàn jiē rú shì yě. fú yī jìng qǐ, shì rén wǎng wǎng ér guī. yú wèi cǐ yù diǎn yù yán yě. qí fù wēng tián bái yán yuē: cǐ shì bù bì guǒ yǒu, cǐ lùn zé bù kě bù cún.
李玉典言,有舊家子夜行深山中,迷不得路。望一岩洞聊投憩息,則前輩某公在焉。懼不敢進,然某公招邀甚切,度無他害,姑前拜謁,寒溫 勞苦如平生。略問家事,共相悲慨,因問公佳城在某所,何獨游至此?某公喟然曰:我在世無過失,然讀書第隨人作計,為官第循分供職,亦無所樹立,不意葬數年後,墓前忽見一巨碑,螭額篆文是我官階姓字,碑文所述,則我皆不知,其中略有影響者,又都過實,我一生樸拙,意已不安,加以遊人過讀,時有譏評,鬼物聚觀,更多姍笑,我不耐其聒,因避居於此,惟歲時祭掃,到彼一視子孫耳。士人曲相寬慰曰:仁人孝子,非此不足以榮親,蔡中郎不免愧詞,韓吏部亦嘗諛墓,古多此例,公亦何必介懷?某公正色曰:是非之公,人心具在。人即可誑,自問已慚。況公論具存,誑亦何益?榮親當在顯揚,何必以虛詞招謗乎?不謂後起者流,所見皆如是也。拂衣竟起,士人惘惘而歸。余謂此玉典寓言也。其婦翁田白岩曰:此事不必果有,此論則不可不存。
jiāo hé lǎo rú liú jūn zuó, jū yú wén jiā miào, ér shè zhàng yú cuī zhuāng, yī rì, yè shēn yǐn zuì, hū zì guī jiā. shí jī yǔ zhī hòu, dào tú jiān liǎng hé jiē bào zhǎng, yì jìng wàng zhī, xíng zhì hé gàn, hū yòu yù yù, ér shāo dàn bō làng zhī shēn, hū páng yǒu yī rén yuē: cǐ jiān yuán yǒu kě yù chù, qǐng dǎo jūn wǎng. zhì zé yǒu pán shí rú yú jī, yīn gòng xǐ zhuó. jūn zuó jiǔ shǎo jiě, hū tàn yuē: cǐ qù jiā bù shí yú lǐ, shuǐ zǔ yū zhé, dāng duō xíng sì wǔ lǐ. qí rén yuē: cǐ jiān yì yǒu kě shè chù, zài qǐng dǎo jūn. fù shè yī jìng dù, jiāng zhì jiā, qí rén cōng cōng zuò bié qù. kòu mén rù shì, jiā rén hài. lù zǔ hé yǐ guī? jūn zuó zì yì, yì bù zhī suǒ yǐ yě. chuǎi mó qí rén shì gāo chuān hè mǒu, huò liú bú zhù cūn míng, qí qǔ yì zé wèi xiáng zhào mǒu, hòu qiǎn zi wǎng xiè liǎng jiā, jiē yán wú cǐ shì. xún hé zhōng pán shí, yì wú zōng jī. shǐ zhī yù guǐ. guǐ duō niǎo zuì rén, cǐ guǐ dú fú dǎo zuì rén, huò jūn zuó yī shēng xún jǐn, yǒu gǔ jūn zǐ fēng, zuì shè céng bō, shì bì wēi dài, shén yīn xiāng ér qiǎn zhī yú.
交 河老儒劉君琢,居於聞家廟,而設帳於崔莊,一日,夜深飲醉,忽自歸家。時積雨之後,道途間兩河皆暴漲,亦竟忘之,行至河干,忽又欲浴,而稍憚波浪之深,忽旁有一人曰:此間原有可浴處,請導君往。至則有盤石如漁磯,因共洗濯。君琢酒少解,忽嘆曰:此去家不十餘里,水阻迂折,當多行四五里。其人曰:此間亦有可涉處,再請導君。復攝衣徑度,將至家,其人匆匆作別去。叩門入室,家人駭。路阻何以歸?君琢自憶,亦不知所以也。揣摩其人似高川賀某,或留不住(村名,其取義則未詳)趙某,後遣子往謝兩家,皆言無此事。尋河中盤石,亦無蹤跡。始知遇鬼。鬼多嬲醉人,此鬼獨扶導醉人,或君琢一生循謹,有古君子風,醉涉層波,勢必危殆,神陰相而遣之歟。
nú zi dǒng zhù yán, jǐng hé zhèn mǒu jiǎ, qí xiōng mò, guǎ sǎo zài mǔ jiā, yǐ nóng máng, yǔ qī gòng yì zhī yāo guī, zhù yè xiǎng. zhì zhōng tú, qì pò sì zhōng, mǒu jiǎ shǐ fù shǒu sì mén, ér rù yǔ sǎo diào xuè. sǎo nù chì, jìng sì qiáng bào, sǎo fèn jù hū jiù, qù rén shuì yuǎn, wú yīng zhě. fù zì rù jǔ jiě, yì bù tīng, huì yǒu yè fù bó yú tú, suì qí píng yǎng, kè zuò wǔ liù rén jiē guī jiù shí, shì jīng guò, wén shēng qū shì, jù chén zhuàng. zhòng gòng fèn nù, zòng qí sǎo xiān xíng, yǐ èr rén gēng fān chí mǒu jiǎ, luǒ qí fù ér dié yín yān. pín xíng chì yuē: ěr yín sǎo yǒu wǒ bèi zhèng, ěr dāng sǐ, wǒ bèi yín ěr fù, ěr sǎo jué bù wèi zhèng yě. rèn ěr kòng guān, wú bèi wǔ cān qù yǐ. mǒu jiǎ fǎn kòu é yú dì, qí zhòng mì qí shì, cǐ suǒ wèi jiǎ gōng jì sī zhě yě. yǔ qián suǒ jì yáng shēng shì tóng yī fēi lǐ, ér yì tóng yī kuài rén yì. hòu xiāng rén jiē zhī, rán wú kěn fā qí shì zhě. yī zé kè zuò jiē liú mín, yī rì yún bì, dé zhí jí sàn, wú cóng zhī wèi shuí hé yī zé è mǒu jiǎ gù yě. jiē yuē: yè fù zhī bó, bù xiān bù hòu, shì qǐ fēi ruò huò shǐ zhī yě zāi.
奴子董柱言,景河鎮某甲,其兄歿,寡嫂在母家,以農忙,與妻共詣之邀歸,助饁餉。至中途,憩破寺中,某甲使婦守寺門,而入與嫂調謔。嫂怒叱,竟肆強暴,嫂憤拒呼救,去人瞓遠,無應者。婦自入沮解,亦不聽,會有饁婦踣於途,碎其瓶癢,客作五六人皆歸就食,適經過,聞聲趨視,具陳狀。眾共憤怒,縱其嫂先行,以二人更番持某甲,裸其婦而迭婬焉。頻行叱曰:爾婬嫂有我輩證,爾當死,我輩婬爾婦,爾嫂決不為證也。任爾控官,吾輩午餐去矣。某甲反叩額於地,祈眾秘其事,此所謂假公濟私者也。與前所記楊生事同一非理,而亦同一快人意。後鄉人皆知,然無肯發其事者。一則客作皆流民,一日耘畢,得值即散,無從知為誰何;一則惡某甲故也。皆曰:饁婦之踣,不先不後,是豈非若或使之也哉。
yì guǐ nì guǐ jiē qiú dài, jiàn shuō bù zhě bù yī, ér zì zhàng zì yì, yǐ jí fén sǐ yā sǐ zhě, zé gǔ lái bù wén qiú dài shì, shì hé lǐ yú? rè hé luó hàn fēng, xíng kù sì fū zuò lǎo sēng, rén duō dēng tiào. jìn shí yǒu yī rén zhuì yá sǐ, é ér shì rén shí yǒu wú gù fā kuáng, bēn shàng qí dǐng, zì dào zhì ér yǔn zhě. jiē yuē guǐ qiú dài yě, yán sēng lǐ chàn wú yàn, guān guò yǐ luó zú nǎi zhǐ. fū zì qiāng zhī guǐ hòu dài, wèi qí qīng shēng yě, shī zú ér sǐ, fēi qí zì qīng shēng, wèi guǐ suǒ mí ér zì tóu, yóu fēi qí zì qīng shēng, bì shǐ zhǎn zhuǎn xiāng dài, shì yòu hé lǐ yú? yú wèi shì huò yuān qiǎn, huò shān guǐ wèi suì, qiú jì xiǎng ěr. wèi kě gài mù yǐ qiú dài yě.
縊鬼溺鬼皆求代,見說部者不一,而自瞕自瞖,以及焚死壓死者,則古來不聞求代事,是何理歟?熱河羅漢峰,形酷似趺坐老僧,人多登眺。近時有一人墜崖死,俄而市人時有無故發狂,奔上其頂,自倒擲而隕者。皆曰鬼求代也,延僧禮懺無驗,官過以邏卒乃止。夫自戕之鬼候代,為其輕生也,失足而死,非其自輕生,為鬼所迷而自投,尤非其自輕生,必使輾轉相代,是又何理歟?余謂是或冤譴,或山鬼為祟,求祭享耳。未可概目以求代也。
yú xiāng chǎn zǎo, běi yǐ chē yùn gōng jīng shī, nán suí cáo bó yǐ fàn yù yú zhū shěng. tǔ rén duō yǐ wèi héng yè, zǎo wèi shú shí, zuì pà wù, wù diāo zhī zé jí ér zhòu, cún pí yǔ hé yǐ. měi wù chū qǐ, huò yú shàng fēng jī chái cǎo fén zhī, yān nóng ér wù sàn, huò pái niǎo chòng yíng jī, qí sàn gèng sù. gài yáng qì shèng zé yīn mái xiāo yě. fán yāo wù jiē wèi huǒ qì. shǐ zhàng sōng tāo yán, shān shǎn jiān měi shān zhōng huáng yún bào qǐ, zé yǒu fēng báo hài jià, yǐ jù pào yíng jī, yǒu duò há má rú chē lún dà zhě. yú dū xué fú jiàn shí, shān xiāo huò yè xíng wū wǎ shàng, gé gé yǒu shēng, yù yuán mén míng pào, zé liáng qiāng bēn yì, qǐng kè jì rán. guǐ yì wèi huǒ qì, yú zài wū lǔ mù qí, céng yǐ chòng jī lì guǐ, bù néng fù jù chéng xíng, yǔ xiáng luán yáng xiāo xià lù. gài yāo guǐ yì jiē yīn lèi yě.
余鄉產棗,北以車運供京師,南隨漕舶以販鬻於諸省。土人多以為恆業,棗未熟時,最怕霧,霧瞗之則瘠而皺,存皮與核矣。每霧初起,或於上風積柴草焚之,煙濃而霧散,或排鳥銃迎擊,其散更速。蓋陽氣盛則陰霾消也。凡妖物皆畏火器。史丈松濤言,山陝間每山中黃雲暴起,則有風雹害稼,以巨炮迎擊,有墮蛤蟆如車輪大者。余督學福建時,山魈或夜行屋瓦上,格格有聲,遇轅門鳴炮,則踉蹌奔逸,頃刻寂然。鬼亦畏火器,余在烏魯木齊,曾以銃擊厲鬼,不能復聚成形,語詳灤陽消夏錄。蓋妖鬼亦皆陰類也。
dǒng qiū yuán yán, dōng chāng yī shū shēng, yè xíng jiāo wài, hū jiàn jiǎ dì shén hóng zhuàng, sī niàn cǐ mǒu shì mù, ān yǒu shì zhái, dài hú mèi suǒ huà yú? rěn wén liáo zhāi zhì yì qīng fèng shuǐ xiān zhū shì, jì yǒu suǒ yù, zhí zhú bù xíng, é yǒu chē mǎ cóng xī lái, fú shì shén huá, yī zhōng nián fù nǚ jiē wéi zhǐ shēng yuē: cǐ láng jí dà jiā, kě yán rù. shēng shì chē hòu, yī yòu nǚ miào lì rú shén xiān, dà xǐ guò wàng, jì rù mén, jí yǒu èr bì chū yāo. shēng jì shěn wèi hú, bù wèn shì zú, suí zhī rù, yì bù jiàn zhǔ rén chū, dàn gōng zhāng shén shèng, yǐn zhuàn fēng měi ér yǐ. shēng hòu hé jǐn, xīn yáo yáo rú xuán jīng. zhì xī, xiāo gǔ xuān tián, yī lǎo wēng qiān lián yī yuē: xīn xù rù zhuì yǐ dào mén, xiān shēng wén shì, dìng xí hūn yí, gǎn qū wèi bīn xiāng, sān dǎng yǒu guāng. shēng dà shī wàng. rán yuán wèi yì hūn, wú kě fù yǔ, yòu yù qí jiǔ shí, nán yǐ jù cí, cǎo cǎo wèi chéng lǐ, bù bié ér guī. jiā rén yǐ shī shēng, yī zhòu yè fāng sì chū mì fǎng, shēng fèn fèn dào suǒ yù, wén zhě mò bù fǔ zhǎng yuē: fēi hú xì jūn, nǎi jūn zì xì yě. yú yīn yán yǒu lǐ èr hùn zhě, pín bù zì cún, fù jīng shī móu shí, tú yù yī shǎo fù qí lǘ, lǐ chèn yǔ yǔ, wēi xiāng diào xuè, shǎo fù bù dá yì bù chēn. cì rì, yòu xiāng yù, shǎo fù zhì yī pà yǔ zhī, biān lǘ jìng qù, huí gù yuē: wú jīn rì sù gù ān yě. lǐ qǐ qí pà, nǎi yín zān ěr shù shì, shì zī fǔ jié, chí yì zhì kù, zhèng zhì kù zuó yè suǒ shī. dà shòu kǎo lüè, jìng zì wū wèi dào, shì nǎi zhēn wèi hú xì yǐ. qiū yuán yuē: bù diào shǎo fù , hé yuán zhì cǐ, réng wèi zhī zì xì kě yě.
董秋原言,東昌一書生,夜行郊外,忽見甲第甚宏壯,私念此某氏墓,安有是宅,殆狐魅所化歟?稔聞聊齋志異青鳳、水仙諸事,冀有所遇,躑躅不行,俄有車馬從西來,服飾甚華,一中年婦女揭幃指生曰:此郎即大佳,可延入。生視車後,一幼女妙麗如神仙,大喜過望,既入門,即有二婢出邀。生既審為狐,不問氏族,隨之入,亦不見主人出,但供張甚盛,飲饌豐美而已。生候合卺,心搖搖如懸旌。至夕,簫鼓喧闐,一老翁搴簾揖曰:新婿入贅已到門,先生文士,定習 婚儀,敢屈為儐相,三黨 有光。生大失望。然原未議婚,無可復語,又飫其酒食,難以遽辭,草草為成禮,不別而歸。家人以失生,一晝夜方四出覓訪,生憤憤道所遇,聞者莫不拊掌曰:非狐戲君,乃君自戲也。余因言有李二混者,貧不自存,赴京師謀食,途遇一少婦 騎驢,李趁與語,微相調謔,少婦 不答亦不嗔。次日,又相遇,少婦 擲一帕與之,鞭驢徑去,回顧曰:吾今日宿固安也。李啟其帕,乃銀簪珥數事,適資斧竭,持詣質庫,正質庫昨夜所失。大受拷掠,竟自誣為盜,是乃真為狐戲矣。秋原曰:不調少婦 ,何緣致此,仍謂之自戲可也。
pú tián lǐ shēng yù chōng yán, yǒu chén zhì gāng zhě, qí fù sǐ, yí èr zi yī nǚ, suì yú zhì gāng yòu sǐ, tián shù mǔ, wū shù jiān, jù wèi xiōng sǎo shōu qù, shēng yán yǐ yǎng qí zǐ nǚ, ér shí nüè yù zhī. é ér wū hòu yè yè wén guǐ kū, lín rén jiǔ bù píng, xīn zhī zhì gāng hún yě. dēng wū hū yuē: hé bù suì ěr xiōng, kū hé yì. hún què tuì zhī shù zhàng wài, wū yàn yīng yuē: zhì qīn zhě xiōng dì, qíng bù rěn suì, fù zhī xià, xiōng wèi zūn yǐ. lǐ yì bù gǎn suì, wú qǐ āi ér yǐ. xiōng wén zhī gǎn dòng, lì qí sǎo yuē: ěr shǐ wǒ bù dé wèi rén yě. yì dēng wū hū yuē: fēi wǒ yě, sǎo yě. hún yòu wū yàn yuē: sǎo zhě xiōng zhī qī, xiōng bù kě suì, sǎo qǐ kě suì yě. sǎo kuì bù gǎn chū, zì hòu shàn shì qí zǐ nǚ, guǐ yì bù fù kū yǐ. shǐ zāo xiōng dì zhī biàn zhě jǐn rú shì, guǐ shàng yǒu xì qiáng zhī xìn hū?
蒲田李生裕翀言,有陳至剛者,其婦死,遺二子一女,歲余至剛又死,田數畝,屋數間,俱為兄嫂收去,聲言以養其子女,而實虐遇之。俄而屋後夜夜聞鬼哭,鄰人久不平,心知至剛魂也。登屋呼曰:何不祟爾兄,哭何益。魂卻退之數丈外,嗚咽應曰:至親者兄弟,情不忍祟,父之下,兄為尊矣。禮亦不敢祟,吾乞哀而已。兄聞之感動,詈其嫂曰:爾使我不得為人也。亦登屋呼曰:非我也,嫂也。魂又嗚咽曰:嫂者兄之妻,兄不可祟,嫂豈可祟也。嫂愧不敢出,自後善視其子女,鬼亦不復哭矣。使遭兄弟之變者盡如是,鬼尚有鬩牆之釁乎?
wèi ǎo, cóng zhí yú dūn zhī rǔ mǔ yě, qí fū shì jiǔ, héng zài zuì xiāng, yī xī jiàn hù zì chū, mò zhī suǒ wǎng, huò yán lín pǔ jǐng pàn yǒu lǚ, shì zhī guǒ suǒ zhe. kuī zhī, shī yì zài, zhòng wèi qiáng bù shèn duǎn, zuì rén qǐ néng yú, qiě tóu jǐng hé bì tuō lǚ, xián dà huò bù jiě. xún shǒu pǔ zhě, zé shì rì mài cài wèi guī, wéi fù xié yòu zǐ sù, yán yè wén qiáng wài yǒu èr rén yāo kè shēng, jì yòu wén qiān zhuāi gù liú shēng, yòu hōng rán yī shēng, rú rén zì qiáng yuè xià zhě, zé shēng zài qiáng nèi yǐ, yòu wén yán zuò wū nèi shēng, zé shēng zài jǐng pàn yǐ, é wén cù kè jiě lǚ shàng chuáng shēng, yòu hōng rán yī shēng, suì jì wú yīn xiǎng. cǐ dì gù duō guǐ, bù yǐ wèi yì. bù yú cǐ rén zhī rù jǐng yě, qí nì guǐ qiú dài zhě hū? suì yīn shì jǐng, hòu yì wú tā.
衛媼,從侄虞惇之乳母也,其夫嗜酒,恆在醉鄉,一夕鍵戶自出,莫知所往,或言鄰圃井畔有履,視之果所著。窺之,屍亦在,眾謂牆不甚短,醉人豈能逾,且投井何必脫履,咸大惑不解。詢守圃者,則是日賣菜未歸,惟婦攜幼子宿,言夜聞牆外有二人邀客聲,繼又聞牽拽固留聲,又訇然一聲,如人自牆躍下者,則聲在牆內矣,又聞延坐屋內聲,則聲在井畔矣,俄聞促客解履上床 聲,又訇然一聲,遂寂無音響。此地故多鬼,不以為意。不虞此人之入井也,其溺鬼求代者乎?遂堙是井,後亦無他。