xiāng chuán kāng xī zhōng, guā zǐ diàn huǒ zài zhèng yáng mén zhī nán ér piān dōng, yǒu shào nián bìng zhài bù néng chū, bìng wū fén yān, huǒ xī jué zhī, shī yǐ jiāo, ér yǒu yī hú yǔ jù sǐ. zhī qí bìng wèi hú mèi yě. rán bù zhī hú hé yǐ yì sǐ, huò yuē hú qíng zhòng, jiù zhī bù chū, shǒu zhī bù qù yě. huò yuē hú mèi rén zhì sǐ, shén suǒ jí yě. shì jiē bù rán, hú guǐ nǎi néng biàn huàn, ér guǐ néng chuān wū tòu bì chū. luó liǎng fēng yún ěr. guǐ yǒu xíng wú zhì, chún hū qì yě qì wú suǒ bù dá, gù mò néng ài. hú néng dà néng xiǎo, yǔ lóng děng, rán yǒu xíng yǒu zhì, zhì néng huà ér xiǎo, bù néng huà ér wú, gù yǒu xì jí dùn, ér wú xì zé ài bù néng chū. suī zhì líng zhī hú, wǎng lái yì bì yóu hù yǒu, cǐ shào nián wèi sǐ jiān, hú shàng lái mèi, cù yù huǒ fā, hù yǒu jù yàn, gù bìng wèi jìn yān ěr.
相傳康熙中,瓜子店火--在正陽門之南而偏東,有少年病瘵不能出,並屋焚焉,火熄掘之,屍已焦,而有一狐與俱死。知其病為狐媚也。然不知狐何以亦死,或曰狐情重,救之不出,守之不去也。或曰狐媚人至死,神所殛也。是皆不然,狐鬼乃能變幻,而鬼能穿屋透壁出。羅兩峰云爾。鬼有形無質,純乎氣也;氣無所不達,故莫能礙。狐能大能小,與龍等,然有形有質,質能化而小,不能化而無,故有隙即遁,而無隙則礙不能出。雖至靈之狐,往來亦必由戶牖,此少年未死間,狐尚來媚,猝遇火發,戶牖具焰,故並為燼焉耳。
mén rén xú tōng pàn jìng rú yán, qí xiāng yǒu fù shì tián yī bì, chǒng juàn shèn zhì, bì yì qīng yì xiàng qí zhǔ, shì bù gēng shì, dí xīn dù zhī ér wú rú hé, huì fù shì yǐ shì tā chū, dí mì zhào nǚ kuài yù zhū rén, dài fù shì guī, zé yǐ qiè táo bào. jiā rén zhī zhǔ guī, shì bì yǒu biàn yě, wěi xiàng nǚ kuài mǎi chū, ér nì zhū ní ān. bì zì dào nǚ kuài jiā, jí zhí shì bù yǔ, tí zhī lì zé lì, fú zhī xíng zé xíng, nà zhī wò zé wò, fǒu zé rú mù ǒu, zhōng rì bù dòng, yǔ zhī shí zé shí, yǔ zhī yǐn zé yǐn, bù yǔ yì bù suǒ yě, dào ní ān yì rán, yī yǐ wèi fèn huì tán mí, rán yào zhī bù xiào, zhì ní ān réng bù sū, rú shì bù sǐ bù shēng zhě yuè yú. fù shì guī, guǒ yǔ dí cāo rèn dòu, tú yī yáng, lì xuè gào shén, shì bù yǔ jù shēng. jiā rén dù bù kě yǐn, nǎi yǐ shí gào, jí wǎng ní ān yíng guī, chī rú gù, fù shì fù ěr hū qí míng, nǎi huò rán rú mèng jué. zì yán chū dào nǚ kuài jiā, niàn cǐ tè zhǔ mǔ yì, zhǔ rén dāng bì bù jiàn qì, yīn zì bēn guī, lǜ wèi zhǔ mǔ jiàn, héng cáng nì yǐn chù, yǐ dài zhǔ rén zhī lái, jīn wén zhǔ rén hū, xǐ ér chū yě. yīn yán jiā zhōng mǒu rì jiàn mǒu rén mǒu rén, mǒu rì zuò mǒu shì, lì lì bù shuǎng, nǎi zhī qí xíng qù ér hún guī yě. yīn shì tuī zhī, zhī suǒ wèi lí hún qiàn nǚ, qí shì dāng bù guò rú sī. tè xiǎo shuō jiā diǎn zhuì chéng wén yǐ zuò jiā huà, zhì yún hún guī hòu, yī jiē zhòng zhe, yóu wèi dàn mán. zhe yī zhě nǎi qí běn xíng, qǐng kè zhī jiān, jīn dài bù jiě, qǐ néng céng céng càn rù, hé bù yún yī rú wěi tuì, shàng shāo jìn shì lǐ hū?
門人徐通判敬儒言,其鄉有富室闐一婢,寵 眷甚至,婢亦傾意向其主,誓不更適,嫡心妒之而無如何,會富室以事他出,嫡密召女儈鬻諸人,待富室歸,則以竊逃報。家人知主歸,事必有變也,偽向女儈買出,而匿諸尼庵。婢自到女儈家,即直視不語,提之立則立,扶之行則行,捺之臥則臥,否則如木偶,終日不動,與之食則食,與之飲則飲,不與亦不索也,到尼庵亦然,醫以為憤恚痰迷,然藥之不效,至尼庵仍不蘇,如是不死不生者月余。富室歸,果與嫡操刃斗,屠一羊,瀝血告神,誓不與俱生。家人度不可隱,乃以實告,急往尼庵迎歸,痴如故,富室附耳呼其名,乃霍然如夢覺。自言初到女儈家,念此特主母意,主人當必不見棄,因自奔歸,慮為主母見,恆藏匿隱處,以待主人之來,今聞主人呼,喜而出也。因言家中某日見某人某人,某日作某事,歷歷不爽,乃知其形去而魂歸也。因是推之,知所謂離魂倩女,其事當不過如斯。特小說家點綴成文以作佳話,至雲魂歸後,衣皆重著,尤為誕謾。著衣者乃其本形,頃刻之間,襟帶不解,豈能層層摻入,何不雲衣如委蛻,尚稍近事理乎?
kè zuò tián bù mǎn chū yǐ qí qǔ bù zì mǎn jiǎ zhī yì, chēng qí mìng míng yǒu gǔ yì, jì nǎi zhī yǐ tāo tiè dé cǐ míng, qǔ tián tián tóng yīn yě. yè xíng shī dào, wù jīng xū mù jiān, tà yī kū lóu, kū lóu zuò shēng yuē: wú bài wǒ miàn, qiě huò ěr. bù mǎn zhuàng qiě hàn, chì yuē: shuí qiǎn ěr dāng lù. kū lóu yuē: rén yí wǒ yú cǐ, fēi wǒ dāng lù yě. bù mǎn yòu chì yuē: ěr hé bù huò yí ěr zhě. kū lóu yuē: bǐ yùn fāng shèng, wú rú hé yě. bù mǎn xiào qiě nù yuē: qǐ wǒ shuāi
客作田不滿--初以其取不自滿假之義,稱其命名有古意,既乃知以饕餮得此名,取田填同音也。夜行失道,誤經墟墓間,蹋一骷髏,骷髏作聲曰:毋敗我面,且禍爾。不滿戇且悍,叱曰:誰遣爾當路。骷髏曰:人移我於此,非我當路也。不滿又叱曰:爾何不禍移爾者。骷髏曰:彼運方盛,無如何也。不滿笑且怒曰:豈我衰
yé? wèi shèng ér líng shuāi, shì hé lǐ yé? kū lóu zuò qì yuē: jūn qì yì shèng, gù wǒ bù gǎn suì, tú yǐ xū cí dòng hē yě. wèi shèng líng shuāi, rén qíng jiē ěr, jūn nǎi zé guǐ hū? āi ér bō rù tǔ kū zhōng, jūn zhī huì yě. bù mǎn chōng zhī jìng guò, wéi wén bèi hòu wū wū shēng, zú wú tā yì. yú wèi bù mǎn wú rén xīn, rán yù lǔ mǎng zhī rén, ér yǐ dà yán jī qí nù, guǐ yì yǒu guò yān.
耶?畏盛而凌衰,是何理耶?骷髏作泣曰:君氣亦盛,故我不敢祟,徒以虛詞恫喝也。畏盛凌衰,人情皆爾,君乃責鬼乎?哀而撥入土窟中,君之惠也。不滿沖之竟過,惟聞背後嗚嗚聲,卒無他異。余謂不滿無仁心,然遇鹵莽之人,而以大言激其怒,鬼亦有過焉。
jiǎng sháo shēng biān xiū yán, yī shì rén běi shàng, pō zhōu běi cāng yáng liǔ qīng zhī jiān běi cāng qù tiān jīn èr shí lǐ, yáng liǔ qīng jù tiān jīn sì shí lǐ. shí yǐ huáng hūn, sì gù miǎo màn, qù rén jiā shāo yuǎn, dú yī xiǎo tóng yǐ shù lì, jiāo lì tè shén, rán yī shang huá jié, ér shén yì bù shì dà jiā ér. shì gù qīng báo, zì shàng àn yǔ yǔ, kǒu cāo nán yīn, zì yún liú luò zài cǐ, yǐ yǒu rén xiāng yuē xié guī, shí shàng wèi zhì, jiàn xiāng kuǎn qià, yīn tiāo yǐ wēi cí, jiě shàn shàng hàn yù pèi wèi zèng, chēng yán xiè yuē: jūn shì jiě rén, yì bù néng zì huì, rán gù rén qíng zhòng, shí bù rěn bié bào pí pá. zhì pèi ér qù. shì rén yì wèi yǐ, yù chān qí jū tíng, niè jī cóng zhī, shù shí bù wài shū yǐ miè jī, wéi cóng mǎng zhōng yī xiǎo fén, fāng wù wèi guǐ yě. nǚ zǐ shì fū, dà yì yě, cóng yī zé wèi zhēn, yě hé nǎi wèi dàng ěr. nán zǐ ér bào qīn chóu, yǐ shī shēn yǐ, yóu yán cóng yī, fēi bù chuǎi běn ér qí mò hū? rán jiào fǎn miàn fù xīn, zé zhōng wèi chà shèng yě.
蔣苕生編修言,一士人北上,泊舟北倉楊柳青之間--北倉去天津二十里,楊柳青距天津四十里。時已黃昏,四顧淼漫,去人家稍遠,獨一小童倚樹立,姣麗特甚,然衣裳華潔,而神意不似大家兒。士故輕薄,自上岸與語,口操南音,自雲流落在此,已有人相約攜歸,時尚未至,漸相款洽,因挑以微詞,解扇上漢玉佩為贈,頳顏謝曰:君是解人,亦不能自諱,然故人情重,實不忍別抱琵琶。置佩而去。士人意未已,欲覘其居停,躡跡從之,數十步外倏已滅跡,惟叢莽中一小墳,方悟為鬼也。女子事夫,大義也,從一則為貞,野合乃為盪耳。男子而抱衾裯,已失身 矣,猶言從一,非不揣本而齊末乎?然較反面負心,則終為差勝也。
xiān shī chén bái yá xiān shēng yán, yè shī mǒu xiān shēng, wàng qí xìng zì, shì shì xìng zhōu, dǔ xìn luò mǐn, ér bù wù jiǎng xué míng, gù qióng lǎo yǐ zhōng, shēng huá qù jì, rán nèi xíng chún zhì, cuì rán gǔ jūn zǐ yě. cháng shuì jū kōng wū shù yíng, yī yè , wén chuāng wài yǔ yuē: yǒu shì fèng bái, lǜ jūn kǒng bù, nài hé? xiān shēng yuē: dì rù wú ài. rù zé yī rén dài shǒu yú xiàng, liǎng shǒu fú zhī, shǒu wú jīn ér shēn lán shān, xuè zì qí bàn. xiān shēng gǒng zhī zuò, yì qiān xùn rú lǐ. xiān shēng wèn hé yǔ, yuē: pū bù xìng, míng mò qiāng yú dào, hún zhì cǐ wū nèi, xiàng yǒu jū zhě, suī bù yù wèi suì, rán yīn qì yáng guāng, hù xiāng jī báo, rén duō jīng jì, pū yì bù ān. jīn yǒu yī cè, lín jiā yī zhái, kě róng jūn juàn shǔ, pū zhì bǐ duō zuò biàn guài, bǐ bì bì qù, yǒu lái jū zhě, rǎo zhī rú qián, bì qì wèi fèi zhái, jūn yǐ jiàn jià shòu zhī, qiān jū yú bǐ, pū réng ān jū yú cǐ, bù liǎng dé hū? xiān shēng yuē: wú píng shēng bù zuò jī xiè shì, kuàng yì guǐ yǐ bìng rén hū? yì bù rěn wèi. wú dú shū cǐ shì, tú shǎo jìng ěr, jūn jì zài cǐ, jí gǎi yǐ zhù zá wù, rì jiōng suǒ zhī kě hū? guǐ kuì xiè yuē: tú jiàn jūn àn shàng yǒu xìng lǐ, gù gǎn yǐ cǐ cè jìn, bù zhī jūn jìng zhēn dào xué, pū shī yán yǐ. jì hé jiàn róng, jí tuō yǔ xià kě yě. hòu jū zhī sì nián, jì wú tā yì, gài zhèng qì zú yǐ shè zhī yǐ.
先師陳白崖先生言,業師某先生,忘其姓字,似是姓周,篤信洛閩,而不鶩講學名,故窮老以終,聲華闃寂,然內行醇至,粹然古君子也。嘗稅居空屋數楹,一夜 ,聞窗外語曰:有事奉白,慮君恐怖,奈何?先生曰:第入無礙。入則一人戴首於項,兩手扶之,首無巾而身襴衫,血漬其半。先生拱之坐,亦謙遜如禮。先生問何語,曰:仆不幸,明末戕於盜,魂滯此屋內,向有居者,雖不欲為祟,然陰氣陽光,互相激薄,人多驚悸,仆亦不安。今有一策,鄰家一宅,可容君眷屬,仆至彼多作變怪,彼必避去,有來居者,擾之如前,必棄為廢宅,君以賤價售之,遷居於彼,仆仍安居於此,不兩得乎?先生曰:吾平生不作機械事,況役鬼以病人乎?義不忍為。吾讀書此室,圖少靜耳,君既在此,即改以貯雜物,日扃鎖之可乎?鬼愧謝曰:徒見君案上有性理,故敢以此策進,不知君竟真道學,仆失言矣。既荷見容,即托宇下可也。後居之四年,寂無他異,蓋正氣足以懾之矣。
fán wù tài xiào rén xíng zhě, suì jiǔ duō néng huàn huà. zú xiōng zhōng hán yán, guān jīng dé shí, yī tóng guān hǎo xì jù, mìng jiàng zào yī nǚ zǐ, zhǎng duǎn rú rén, zhōu shēn xíng tǐ yǐ jí yǐn wēi zhī chù, yì yī yī rú rén. shǒu zú yǔ mù yǔ shé, jiē shī guān liè, néng qū chēn yùn dòng. yī qún zān ěr, kě yǐ àn shí gēng yì, suǒ fèi bǎi jīn, dài duó yǎn shī zhī qiǎo. huò zhí lì shū shì àn cè, huò zuò yú chuáng dèng, yǐ zī xiào jué. yī yè , tóng pú wén shū shì gé gé shēng, shí yǐ suǒ bì, xué zhǐ kuī shì, yuè guāng zài yǒu, nǎi cǐ ǒu rén lái wǎng zì xíng, jí gào zhǔ rén, zì chān zhī xìn rán. fén zhī, yīng yīng zuò tòng shēng. yòu xiān zǔ mǔ yán, jiù zǔ dié zhuāng zhāng gōng jiā, yǒu kòng wū shù jiān, zhù zá wù. bì ǎo huò yè jiàn yuàn zhōng yǒu nǚ zǐ, róng sè jiāo hǎo, ér hàn xià xiū rán rú jǐ, liǎng jiá yì zhé rú wèi máo, xié sì wǔ xiǎo ér yóu xì. xiǎo ér huò bǒ huò máng, huò tóu miàn pò sǔn, huò wú ěr bí, rén zhì zé shū yǐn, mò zhī hé yāo, bù wèi rén hài, yì bù wài chū. huò yuē mù xuàn, huò yuē wàng yǔ, jūn bù shèn liú yì, hòu jiǎn diǎn cǐ wū, jiàn pò liè hǔ qiū ní hái yī chuáng , zhuàng rú suǒ jiàn. qí nǚ zǐ zhī xū, zé ér tóng xī xì, yǐ bǐ mò suǒ huà yún.
凡物太肖人形者,歲久多能幻化。族兄中涵言,官旌德時,一同官好戲劇,命匠造一女子,長短如人,周身形體以及隱微之處,亦一一如人。手足與目與舌,皆施關捩,能屈抻運動。衣裙簪珥,可以按時更易,所費百金,殆奪偃師之巧。或植立書室案側,或坐於床 凳,以資笑噱。一夜 ,童僕聞書室格格聲,時已鎖閉,穴紙窺視,月光在牖,乃此偶人來往自行,急告主人,自覘之信然。焚之,嚶嚶作痛聲。又先祖母言,舅祖蝶莊張公家,有空屋數間,貯雜物。婢媼或夜見院中有女子,容色姣好,而頷下修髯如戟,兩頰亦磔如蝟毛,攜四五小兒遊戲。小兒或跛或盲,或頭面破損,或無耳鼻,人至則倏隱,莫知何妖,不為人害,亦不外出。或曰目眩,或曰妄語,均不甚留意,後檢點此屋,見破裂虎邱泥孩一床 ,狀如所見。其女子之須,則兒童嬉戲,以筆墨所畫雲。
jǐng zhōu fāng kuí diǎn, yán shǎo cháng huàn xīn qì bù níng, shāo zuò láo zé rú sù sù dòng, fú zǎo rén yuǎn zhì zhī shǔ, shí zuò shí zhǐ, bù shèn yàn yě. ǒu yù yǒu rén jiā fú jī, yún shì chún yáng zhēn rén, yīn bài qǐ fāng, jī pàn yuē: cǐ zhèng xiàn yú xīn, ér qí yuán chū yú pí, pí xū zé zi shí mǔ qì gù yě. kě chǎo bái shù cháng fú zhī. shì zhī guǒ yàn. kuí diǎn yòu yán, cháng xiàng jī xiān wèn kē dì, jī pàn yuē: chǎng wū wén zì, zhǐ bǐ hān mò bǎo, shū wèi àng rán, jí zhōng shì yǐ. hé bì yù wèn hū? hòu zhì qián lóng bǐng chén dēng jìn shì. běn fáng tóng kǎo guān, chū yuè juǎn bù shì zhī, suǒ zhù pī cí jí cǐ bā zì yě. rán zé kē míng qián dìng, bìng pī cí yì qián dìng hū?
景州方夔典,言少嘗患心氣不寧,稍作勞則如簌簌動,服棗仁遠志之屬,時作時止,不甚驗也。偶遇友人家扶乩,雲是純陽真人,因拜乞方,乩判曰:此證現於心,而其原出於脾,脾虛則子食母氣故也。可炒白朮常服之。試之果驗。夔典又言,嘗向乩仙問科第,乩判曰:場屋文字,只筆酣墨飽,書味盎然,即中式矣。何必預問乎?後至乾隆丙辰登進士。本房同考官,出閱卷簿視之,所注批詞即此八字也。然則科名前定,並批詞亦前定乎?
gāo méi cūn yán, yǒu èr cūn mín tóng háng, yī rén ǒu biàn xuán, cù qǐ piàn wǎ, xià yǒu yī yīng, wǎ shàng kè yī zì, zé tóng háng zhě xìng yě, jù wèi suǒ jiàn, tuō gù zì fǎn, ér qián fú huì yì zhōng, wàng qí qù yuǎn, nǎi wǎng sī qǔ. zé mǎn chuáng jiē qīng shuǐ yǐ. bù shèng qí huì, jǔ ér jǐn yǐn zhī. shí rì yǐ mù, wú kě qī zhǐ, yì tóng háng zhě jiā shàng jìn, jìng wǎng jiè sù. yè zhōng hū huàn huò luàn, ǒu xiè bìng zuò, huì qí xí jǐ biàn, kuì bù zì róng, jìng xiāo dùn. zhì míng, qí jiā shì zhī, zé jiē jīng yín rú róng zhī, xiè dì chéng piàn. rán yú wèi cǐ yǔ, tè gòng xié xiào, wèi bì zhēn yǒu. ér méi cūn jiān zhí wèi bù wū. rán zé wù gè yǒu zhǔ, fēi rén lì kě qiáng qiú, záo rán xìn yǐ.
高梅村言,有二村民同行,一人偶便旋,蹴起片瓦,下有一罌,瓦上刻一字,則同行者姓也,懼為所見,託故自返,而潛伏薈翳中,望其去遠,乃往私取。則滿床 皆清水矣。不勝其恚,舉而盡飲之。時日已暮,無可棲止,憶同行者家尚近,徑往借宿。夜中忽患霍亂,嘔泄並作,穢其席幾遍,愧不自容,竟宵遁。質明,其家視之,則皆精銀如熔汁,瀉地成片。然余謂此語,特供諧笑,未必真有。而梅村堅執謂不誣。然則物各有主,非人力可強求,鑿然信矣。
méi cūn yòu yán, yǒu jiāng tǐng zhě yǐ fàn bù wèi yè, héng xié yī huā quǎn zì suí, yī rì dú xíng, tú yù yī sǒu hū zhī zhù, wèn bù xiāng shí, hé jiàn zhāo? sǒu jù kòu shǒu yǒu shēng, yuē: wǒ hú yě, sù shēng fù jūn mìng, sān rì hòu jūn dāng sǒu huā quǎn duàn wǒ hóu, míng shù yǐ dìng, bù gǎn táo sǐ, rán qiè niàn shì gé bǎi yú nián, jūn zhuǎn shēng rén dào, wǒ duò wèi hú, bì zhuī shā yī hú, yǔ jūn hé yì, qiě jūn yǐ bù jì bèi shā shì, ǒu shā yī hú yì wú suǒ kuài yú xīn, yuàn nà nǚ zì shú kě hū? jiāng yuē: wǒ bù gǎn yǐn hú rù shì, yì bù yù chéng wēi jié rén nǚ, shì zé shì rǔ, rán hé yǐ fáng quǎn zhōng bù shì yě? yuē: jūn dàn shǒu pī yī tiē, yuē mǒu rén sù fù, zì yuán xiāo chú, wǒ chí yǐ gào shén, zé quǎn zì bù shì. yuān jiā zhài zhǔ, jiě shì xū zài běn rén, shén bù wéi yě. shì xié jì bù zhǐ bǐ, jí pī tiē yǔ zhī. sǒu xǐ yuè qù, hòu qī bā zài, jiāng fàn bù dù dà jiāng , tū yù bào fēng, fān bù néng luò, zhōu jiāng fù, jiàn yī rén zhí shàng qiáng gān miǎo, chè duàn qí suǒ, qí fān jù luò, wàng zhī shì shì cǐ sǒu, zhuǎn shùn yǐ shī suǒ zài yǐ. jiē yuē: cǐ hú néng bào ēn. yú yuē: cǐ hú wú shù zì jiù, néng shù qiān lǐ wài jiù rén hū? cǐ shén yǐ hǎo shēng yán qí shòu, qiǎn cǐ hú ěr.
梅村又言,有姜挺者以販布為業,恆攜一花犬自隨,一日獨行,途遇一叟呼之住,問不相識,何見招?叟遽叩首有聲,曰:我狐也,夙生負君命,三日後君當嗾花犬斷我喉,冥數已定,不敢逃死,然竊念事隔百餘年,君轉生人道,我墮為狐,必追殺一狐,與君何益,且君已不記被殺事,偶殺一狐亦無所快於心,願納女自贖可乎?姜曰:我不敢引狐入室,亦不欲乘危劫人女,貰則貰汝,然何以防犬終不噬也?曰:君但手批一帖,曰某人夙負,自原銷除,我持以告神,則犬自不噬。冤家債主,解釋須在本人,神不違也。適攜記簿紙筆,即批帖予之。叟喜躍去,後七八載,姜販布渡大江 ,突遇暴風,帆不能落,舟將覆,見一人直上檣竿杪,掣斷其索,騎帆俱落,望之似是此叟,轉瞬已失所在矣。皆曰:此狐能報恩。余曰:此狐無術自救,能數千里外救人乎?此神以好生延其壽,遣此狐耳。
zhōu tài yǔ yán, yǒu liú zhé zhě, xiān yǔ yī hú nǚ xiá, yīn yǐ wèi jì qī, cāo zuò rú cháng rén, xiào jiù gū mù dì sì, fǔ qián qī zǐ nǚ rú jǐ chū, yóu rén suǒ nán néng, lǎo ér sǐ, qí shī yì bù biàn hú xíng. huò yuē shì běn bēn nǚ, huì qí shì, tuō yán hú yě. huò yuē shí hú yě, liàn chéng rén dào, wèi dé xiān, gù yǒu lǎo yǒu sǐ, yǐ jiě xíng, gù sǐ ér shī rú rén. yú yuē: jiē fēi yě, qí xīn zú yǐ chí zhī yě. fán rén zhī xíng, kě yǐ suí xīn huà. xī huáng hòu zhī wèi mǎng, fēng shǐ jūn zhī wèi hǔ, qí xīn xiān mǎng xiān hǔ, gù qí xíng yì mǎng yì hǔ yě. jiù shuō hú běn yín fù ā zǐ suǒ huà, qí rén ér hú xīn yě, zé rén kě wèi hú, qí hú ér rén xīn yě, zé hú yì kě wèi rén. zī yī huáng guān, huò zuò tuì bù pū zhōng chén liè nǚ, huò hái cún bù fǔ, jiē shén zú yǐ chí qí xíng ěr. cǐ hú sǐ bù biàn xíng, qí lèi shì fū! tài yǔ yuē: xìn rán. xiāng chuán liú chū nà hú, bù néng wú yí dàn, hú yuē: fù yù yí jiā ěr, gǒu yí jiā hú, hé yì yú rén, qiě rén tú zhī wèi hú, ér bù zhī wǎng wǎng yǔ hú lǚ. bǐ fù zhī róng zhǐ wú dù, shēng jí sǔn shòu, hé yì hú zhī cǎi bǔ hū? bǐ fù zhī yú qiáng zuān xué, mì huì yōu huān, hé yì hú zhī yě dàng hū? bǐ fù zhī zhǎng shé lí jiān, shēng xìn jiā tíng, hé yì hú zhī mèi huò hū? bǐ fù zhī yǐn dào zī chǎn, sī gěi qīn ài, hé yì hú zhī rǎng qiè hū? bǐ fù zhī xiāo líng gòu suì, liù qīn bù níng, hé yì hú zhī suì rǎo hū? jūn hé bù wèi bǐ ér fǎn wèi wǒ zāi. shì hú zhī lì zhì, yù zài rén shàng yǐ. yí qí yǐ rén shǐ, yǐ rén zhōng yě. ruò suǒ shuō zhǒng zhǒng lèi lèi hú zhě, liù dào lún huí, wéi xīn suǒ zào, zhèng kǒng yǎn guāng luò dì, bù miǎn duò rù bǐ zhōng ěr.
周泰宇言,有劉哲者,先與一狐女狎,因以為繼妻,操作如常人,孝舅姑睦娣姒,撫前妻子女如己出,尤人所難能,老而死,其屍亦不變狐形。或曰是本奔女,諱其事,託言狐也。或曰實狐也,煉成人 道,未得仙,故有老有死,已解形,故死而屍如人。余曰:皆非也,其心足以持之也。凡人之形,可以隨心化。郗皇后之為蟒,封使君之為虎,其心先蟒先虎,故其形亦蟒亦虎也。舊說狐本婬婦阿紫所化,其人而狐心也,則人可為狐,其狐而人心也,則狐亦可為人。緇衣黃冠,或坐蛻不仆;忠臣烈女,或骸存不腐,皆神足以持其形耳。此狐死不變形,其類是夫!泰宇曰:信然。相傳劉初納狐,不能無疑憚,狐曰:婦欲宜家耳,苟宜家狐,何異於人,且人徒知畏狐,而不知往往與狐侶。彼婦之容止無度,生疾損壽,何異狐之採補乎?彼婦之逾牆鑽穴,密會幽歡,何異狐之冶盪乎?彼婦之長舌離間,生釁家庭,何異狐之媚惑乎?彼婦之隱盜貲產,私給親愛,何異狐之攘竊乎?彼婦之囂凌詬誶,六親不寧,何異狐之祟擾乎?君何不畏彼而反畏我哉。是狐之立志,欲在人上矣。宜其以人始,以人終也。若所說種種類類狐者,六道輪迴,惟心所造,正恐眼光落地,不免墮入彼中耳。
gǔ zhě shì lù shì guān, gù zōng zi bì lì hòu, zhī zǐ bù jì, zé lǐ wú bì lì hòu zhī wén. mèng pí bù wén yǒu hòu, yì bù wén kǒng zǐ wèi lì hòu, fēi dí gù yě. zhī zǐ zhī lì hòu, qí wèi qióng lí shǒu zhì, bù rěn jié fù zhī wú sì hū. pì zhū shì běn wú zhǔ lěi, ér xiàn bì fù, zé shǐ lěi, sǐ zhí gù yě. tóng zǐ běn yīng shāng, ér wāng qí zé bù shāng, wèi shè jì gù yě. lǐ yǐ yì qǐ, suì bù kě fèi. fán zhī zǐ zhī wú hòu zhě, yì suì yán wèi lì bù kě fèi, ér jiā tíng zhī nán, jí wǎng wǎng yóu shì zuò yān. dǒng qǔ jiāng yán, dōng chāng yǒu xiōng dì sān rén, zhòng xiān sǐ wú hòu, xiōng yù yǐ qí zi jì, dì yì yù yǐ qí zi jì, xiōng yuē: dì dāng ràng xiōng. dì yuē: xiōng zi yòu ér qí zi zhǎng, dì yòu dāng ràng xiōng. sòng jīng nián, zú wèi xiōng duó, dì huì shén, yù jié chéng jí, jí shén shí yǔ qí zǐ yuē: wú bì qiú zhí yú dì xià. jì ér hūn xuàn, jīng bàn rì fù sū, yuē: qǐ tè yáng guān bèi zāi, yīn guān zhī bèi nǎi gèng shén. qǐng hún yóu míng sī, chén sù cǐ shì, yī yīn guān jié wǒ yuē: rǔ wèi rǔ xiōng wú hòu yé? rǔ xiōng yǐ yǒu hòu yǐ, rǔ tè wèi zī chǎn zhēng ěr. jiàn shòu yú yě, liǎng rén bìng zhú, jié zú zhě xiān dé, rǔ hé sòng yān. jìng bù lǐ yě. fū zhēng jì yuán wèi zī chǎn, nǎi chēn mù yǔ wǒ jiǎng zōng sì, hé bù jiě shì zhì cǐ yé? duō zhì zhǐ bǐ wǒ guān zhōng, wǒ qiě sù zhū shàng dì yě. cǐ zhēn zhì sǐ bù wù zhě yú? qǔ jiāng yuē: wú yóu qǔ qí bù zì huì yě.
古者世祿世官,故宗子必立後,支子不祭,則禮無必立後之文。孟皮不聞有後,亦不聞孔子為立後,非嫡故也。支子之立後,其為煢嫠守志,不忍節婦之無祀乎。譬諸士本無主誄,而縣賁父,則始誄,死職故也。童子本應殤,而汪錡則不殤,衛社稷故也。禮以義起,遂不可廢。凡支子之無後者,亦遂沿為例不可廢,而家庭之難,即往往由是作焉。董曲江 言,東昌有兄弟三人,仲先死無後,兄欲以其子繼,弟亦欲以其子繼,兄曰:弟當讓兄。弟曰:兄子幼而其子長,弟又當讓兄。訟經年,卒為兄奪,弟恚甚,鬱結成疾,疾甚時語其子曰:吾必求直於地下。既而昏眩,經半日復甦,曰:豈特陽官悖哉,陰官之悖乃更甚。頃魂游冥司,陳訴此事,一陰官詰我曰:汝為汝兄無後耶?汝兄已有後矣,汝特為貲產爭耳。見獸於野,兩人並逐,捷足者先得,汝何訟焉。竟不理也。夫爭繼原為貲產,乃瞋目與我講宗祀,何不解事至此耶?多置紙筆我棺中,我且訴諸上帝也。此真至死不悟者歟?曲江 曰:吾猶取其不自諱也。