lǐ yǒu shì guǐ zhě yuē: guǐ yì héng chōng chōng rǎo rǎo, ruò yǒu suǒ yíng, dàn bù zhī suǒ yíng hé shì, yì yǒu xǐ nù āi lè, dàn bù zhī qí hé yóu. dà dǐ guǐ yǔ guǐ jìng, yì rú rén yǔ rén jìng ěr. rán wēi yīn bù zú dí shèng yáng, gù mò bù wèi rén, qí bù wèi rén zhě, yī yóu rén jù suǒ jū, guǐ cì cù bù ān, gù xiàn biàn xiāng qū zhī qù yī yóu suì rén qiú jì xiǎng, yī yóu jié ào qiáng hún, lì qì wèi xiāo, rú rén shì wú lài, héng xíng wèi bào, jiē yù qì wàng zhě bì, yù yùn jiǎn zhě nǎi gǎn qīn. huò yǒu yuān hún lì pò, dé qǐng yú shén, bào fù yǐ shēn jī hèn zhě, bù zài cǐ shù. ruò fú yù xīn suǒ gǎn, yín guǐ yīng zhī, shā xīn suǒ gǎn, lì guǐ yīng zhī, fèn xīn suǒ gǎn, yuàn guǐ yīng zhī, zé jiē yóu qí rén zhī zì zhào, gèng bù zài cǐ shù yǐ. wǒ cháng qīng míng shàng zhǒng, jiàn yóu nǚ tà qīng, qí yāo mèi nòng zī zhě, zhū guǐ suí zhī xī xiào, qí yōu xián zhēn jìng zhě, zuǒ yòu wú yī guǐ. yòu cháng jiàn xué gōng yǒu shù guǐ, jiào yù bào xiān shēng chū xiān shēng huì zǐ, nán gōng rén, guān xiàn xiàn jiào yù, zài xiàn zhì xún lì chuán. zé sè suō fú cǎo jiān. xùn dǎo mǒu xiān shēng chū, zé tiào zhì zì rú, rán zé guǐ zhī gǎn wǔ yǔ fǒu, yóu shì hū qí rén zāi.
里有視鬼者曰:鬼亦恆憧憧擾擾,若有所營,但不知所營何事,亦有喜怒哀樂,但不知其何由。大抵鬼與鬼競,亦如人與人競耳。然微陰不足敵盛陽,故莫不畏人,其不畏人者,一由人據所居,鬼刺促不安,故現變相驅之去;一由祟人求祭享,一由桀驁強魂,戾氣未消,如人世無賴,橫行為暴,皆遇氣旺者避,遇運蹇者乃敢侵。或有冤魂厲魄,得請於神,報復以申積恨者,不在此數。若夫欲心所感,婬鬼應之,殺心所感,厲鬼應之,憤心所感,怨鬼應之,則皆由其人之自召,更不在此數矣。我嘗清明上冢,見游女踏青,其妖媚弄姿者,諸鬼隨之嬉笑,其幽閒貞靜者,左右無一鬼。又嘗見學宮有數鬼,教諭鮑先生出--先生諱梓,南宮人,官獻縣教諭,載縣誌循吏傳。則瑟縮伏草間。訓導某先生出,則跳擲自如,然則鬼之敢侮與否,尤視乎其人哉。
shì jī zhī mǔ shěn ǎo yán, yán shān yǒu liú mǒu zhě, huàn lóng bì, bǎi yào bù yàn. yī xī, mèng shén yǔ yuē: tóng tóu duàn huī jiǔ fú zhī jí tōng. wèn tóng tóu hé wù, yuē: rǔ bèi suǒ wèi lóu gū yě. shì zhī guǒ yù. yú wèi cǐ shī rè yùn jié, yǐ shī rè gōng shī rè, jiè qí cuàn lì xià xíng zhī xìng ěr. ruò zhōu dōu zhī guān, qì bù néng huà, zé qiú zhī yú běn yuán, fēi cǐ wù suǒ néng dǎo yě.
侍姬之母沈媼言,鹽山有劉某者,患癃閉,百藥不驗。一夕,夢神語曰:銅頭煅灰酒服之即通。問銅頭何物,曰:汝輩所謂螻蛄也。試之果愈。余謂此濕熱蘊結,以濕熱攻濕熱,借其竄利下行之性耳。若州都之官,氣不能化,則求之於本原,非此物所能導也。
liáng tiě chuáng fù xiàn yán, yǒu yè xíng zhě yú zhú lín biān jiàn yī wù, shì rén fēi rén, chǔn chǔn rán mō suǒ ér xíng, chì zhī bù yīng, zhī wèi jīng mèi, shí wǎ shí jī zhī, qí wù huà wèi hēi yān, suō rù lín nèi, jiū jiū zuò shēng yuē: wǒ yuán sù yè duò è guǐ dào zhōng, jì gǔ qiě lóng, jiān kǔ wàn zhuàng, gōng hé rěn fù xiāng bī. nǎi wěi zhī ér qù. yú luán yáng xiāo xià lù zhōng jì wáng jú zhuāng suǒ yán nǚ guǐ, yǐ qiǎo yú chán gòu shòu yǎ bào, cǐ guǐ shòu lóng gǔ bào, qí cōng míng guò shèn zhě hū?
梁鐵幢副憲言,有夜行者於竹林邊見一物,似人非人,蠢蠢然摸索而行,叱之不應,知為精魅,拾瓦石擊之,其物化為黑煙,縮入林內,啾啾作聲曰:我緣宿業墮餓鬼道中,既瞽且聾,艱苦萬狀,公何忍復相逼。乃委之而去。余灤陽消夏錄中記王菊莊所言女鬼,以巧於讒構受啞報,此鬼受聾瞽報,其聰明過甚者乎?
xiān shī wāng wén duān gōng yán, yǒu yù móu hài yì dǎng zhě, kǔ wú shàn jì, yǒu xiá zhě mì zhēn zhī zhī, yīn guǒ yào yǐ xiàn yuē: cǐ yào rù fù jí sǐ, rán sǐ shí qíng zhuàng, yǔ bìng zú wú yì, suī zhēng gǔ yàn zhī, yì yǔ bìng zú wú yì yě. qí rén dà xǐ, liú zhī yǐn. guī zé yǐ shì xī zú yǐ. gài xiān yǐ qí yào ěr zhī wèi miè kǒu jì yǐ. gōng yīn tài xī yuē: xiàn yào zhě shā rén yǐ mèi rén, ér xiān zì shā yě. yòng qí yào zhě, xiān shā rén yǐ miè kǒu, ér kǒu zhōng bù kě miè yě. fēn fēn jī xiè hé wèi hū? zhāng fán chuān qián bèi shí zài zuò, yīn yán, yǒu hǎo luán tóng zhě, yuè yī huàn jiā zǐ, dù wú kě de lǐ, yīn shǔ suǒ ài jī tuō méi yù zhāo zhī, yuē huì yú bié shù, jiāng zhí ér xié wū yān, jiè qī wén yǐ zhì, jí wǎng yǎn bǔ, tū shī zú duò hé táng bǎn qiáo xià, jǐ yú miè dǐng, xuān hū yē chū, zé huàn jiā zǐ yǐ dùn, jī yǐ bìn luàn chāi héng yǐ. gài shì zi měi xiù, shén jī yì yuè zhī gù yě. hòu wú gù kāi gé fàng cǐ jī, bì yù nǎi shāo xiè qí shì. yīn móu zhě guǐ shén suǒ jì, dài bù xū yǐ.
先師汪文端公言,有欲謀害異黨 者,苦無善計,有黠者密偵知之,陰裹藥以獻曰:此藥入腹即死,然死時情狀,與病卒無異,雖蒸骨驗之,亦與病卒無異也。其人大喜,留之飲。歸則以是夕卒矣。蓋先以其藥餌之為滅口計矣。公因太息曰:獻藥者殺人以媚人,而先自殺也。用其藥者,先殺人以滅口,而口終不可滅也。紛紛機械何為乎?張樊川前輩時在坐,因言,有好孌童者,悅一宦家子,度無可得理,陰屬所愛姬托媒嫗招之,約會於別墅,將執而脅污焉,屆期聞已至,疾往掩捕,突失足墮荷塘板橋下,幾於滅頂,喧呼掖出,則宦家子已遁,姬已鬢亂釵橫矣。蓋是子美秀,甚姬亦悅之故也。後無故開閣放此姬,婢嫗乃稍泄其事。陰謀者鬼神所忌,殆不虛矣。
mài huā zhě gù ǎo, chí yī jiù cí qì qiú shòu, shì bǐ xǐ ér lüè qiǎn, sì zhōu nèi wài jí dǐ jiē yǒu tián sè, shì gē yáo ér wú bīng wén, zhōng píng rú yàn, dú lù cí gǔ, biān xiàn jiè huà shén míng, bù chū rù háo fà, shū fēi bō luò, bù zhī hé qì, yǐ wú yòng hái zhī. hòu jiàn guǎng yì zhì, zài jī hú jiàn shí shì dào shì àn tóu zhū bǐ jí bēi yǔ, gān xùn zi zài, hé ràng zhī suǒ jiàn tiān hú yǒu zhū zhǎn bǐ yàn yǔ, yòu yì shǐ zài yè fǎ shàn yǒu chí zhū bō huà fú yǔ. nǎi wù táng yǐ qián wú zhū yàn, diǎn kān wén jí, zé yán zhū yú bēi zhǎn dà bǐ rú rǎn, zé zhù zhū yú bō. bēi zhǎn lüè xiǎo ér kǒu duō, yǐ biàn tiàn bǐ bō shāo dà ér kǒu liǎn, yǐ biàn duō zhù nóng shěn yě. gù ǎo suǒ chí, gài jí zhū zhǎn, xiàng lái shǎng jiàn jiā wèi jí jiàn ěr, jí hū zhī lái, wèn cǐ zhǎn hé wǎng. yuē: běn yǐ sān shí qián mǎi dé, yún chū zì jǐng zhōng, yīn gōng chì wèi wú yòng, yǐ èr shí qián mài zhū zá wù tān shàng, jīn jiāng jí yī nián, bù néng fù wèn suǒ zài yǐ. shēn wèi wǎn xī. shì duō yǐ gāo jià shì yàn wù, ér zhēn gǔ qì huò wǎng wǎng jiàn bìn. yú shàng fēi guī fāng zhú qī duàn wén zhě, ér jiāo bì shī zhī shàng rú cǐ, rán zé xù bǎo bù zhāng zhě, kě shèng shù zāi! yú hòu yòu dé yī zhū zhǎn, zhì yǔ cǐ tóng, wèi chén wàng zhī fǔ jūn chí qù. nǎi zhī cǐ wù shì shàng duō yǒu, dì rén bù shí ěr.
賣花者顧媼,持一舊磁器求售,似筆洗而略淺,四周內外及底皆有盷色,似哥窯而無冰紋,中平如硯,獨露磁骨,邊線界畫甚明,不出入毫髮,殊非剝落,不知何器,以無用還之。後見廣異志,載嵇胡 見石室道士案頭硃筆及杯語,乾巽子載,何讓之所見天狐有朱盞筆硯語,又逸史載葉法善有持朱缽畫符語。乃悟唐以前無朱硯,點勘文籍,則研朱於杯盞;大筆濡染,則貯朱於缽。杯盞略小而口哆,以便掭筆;缽稍大而口斂,以便多注濃沈也。顧媼所持,蓋即朱盞,向來賞鑒家未及見耳,急呼之來,問此盞何往。曰:本以三十錢買得,雲出自井中,因公斥為無用,以二十錢賣諸雜物攤上,今將及一年,不能復問所在矣。深為惋惜。世多以高價市贗物,而真古器或往往見擯。余尚非規方竹漆斷紋者,而交 臂失之尚如此,然則蓄寶不彰者,可勝數哉!余後又得一朱盞,制與此同,為陳望之撫軍持去。乃知此物世尚多有,第人不識耳。
xiān shī jiè gōng yě yuán yán, qīn chuàn zhōng yǒu bù wèi guǐ zhě, wén yǒu xiōng zhái, zhé wǎng sù, huò yán xī shān mǒu sì hòu gé, duō jiàn biàn guài, shì suì zhí xiāng shì, yīn jiù zhù qí zhōng. qí xíng guǐ zhuàng, měi yè huán rào jǐ tà jiān, chù zhī tián rán, rán yì fú néng hài yě. yī xī yuè míng, tuī chuāng sì wàng, jiàn yàn nǚ lì shù xià, xì rán yuē: bù wǒ bù dòng, lái mèi wǒ yé? ěr shì hé guài, kě jìn qián. nǚ yì xì rán yuē: ěr gù bù shí wǒ, wǒ ěr zǔ gū yě, mò zàng cǐ shān, wén ěr rì rì yǔ guǐ jiǎo, ěr dú shū shí yú nián, jiāng tú bó yī bù wèi guǐ zhī míng yé? yì yì sī fèn shēn kē mù, wèi zǔ fù guāng, wèi mén hù jì yé? jīn yè ér dòu zhēng, zhòu ér juàn wò, shì qī rì jìn, jǔ yè quán huāng, qǐ ěr fù ěr mǔ qiǎn ěr guǒ liáng rù shān zhī běn zhì zāi! wǒ suī jū quán rǎng yú mǔ jiā, bù néng wú qíng, gù zhèng yán gào ěr, ěr shì sī zhī. yán qì ér yǐn. sī niàn suǒ yán pō yǒu lǐ, nǎi shù zhuāng guī, guī ér xiáng wèn fù mǔ, nǎi wú shì zǔ gū. dà huǐ dùn zú yuē: wú nǎi wèi xiá guǐ suǒ mài, fèn rán yù zài wǎng, qí yǒu yuē: guǐ bù gǎn yǐ lì zhēng, ér huàn qí xíng yǐ shàn yán jiě, guǐ wèi ěr yǐ, ěr hé bì zhuī qióng kòu. nǎi zhǐ. cǐ yǒu kě wèi shàn jiě fēn yǐ. rán guǐ suǒ yán zhě zhèng lǐ yě, zhèng lǐ bù néng jìn, ér quán cí néng jìn zhī, kě yǐ wù xiāo róng gāng qì zhī dào yě.
先師介公野園言,親串中有不畏鬼者,聞有凶宅,輒往宿,或言西山某寺後閣,多見變怪,是歲值鄉試,因僦住其中。奇形詭狀,每夜環繞几榻間,處之恬然,然亦弗能害也。一夕月明,推窗四望,見艷女立樹下,咥然曰:怖我不動,來魅我耶?爾是何怪,可近前。女亦咥然曰:爾固不識我,我爾祖姑也,歿葬此山,聞爾日日與鬼角,爾讀書十餘年,將徒博一不畏鬼之名耶?抑亦思奮身科目,為祖父光,為門戶計耶?今夜而鬥爭,晝而倦臥,試期日近,舉業全荒,豈爾父爾母遣爾裹糧入山之本志哉!我雖居泉壤於母家,不能無情,故正言告爾,爾試思之。言訖而隱。私念所言頗有理,乃束裝歸,歸而詳問父母,乃無是祖姑。大悔頓足曰:吾乃為黠鬼所賣,奮然欲再往,其友曰:鬼不敢以力爭,而幻其形以善言解,鬼畏爾矣,爾何必追窮寇。乃止。此友可謂善解紛矣。然鬼所言者正理也,正理不能禁,而權詞能禁之,可以悟銷熔剛氣之道也。
qián jì gé xué zhá gōng zǔ mù jù mǎng shì, jù zǒng xiàn shū mù lǔ gōng zhī yán yě, rén zǐ sān yuè chū shí rì, jiǎng shǎo sī nóng jǐ mén yāo kàn táo huā, shì yǔ zhá gōng lián zuò, yīn kòu qí xiáng, zhī shū mù lǔ gōng zhī yǔ bù wū. zhá gōng yòu yuē: shàng yǒu yī yì shì, shū mù lǔ gōng wèi zhī yě. shǒu mù zhě zhī qī liú ǎo, héng yǔ cǐ mǎng tóng qǐn chù, pán qí tà shàng jǐ mǎn, lái bì yǐn yǐ huǒ jiǔ, zhù jù wǎn zhōng. mǎng jǔ shǒu yī xiù, jiǔ jiǎn fēn xǔ, suǒ yú yǐ wèi dàn rú shuǐ yǐ. píng liú ǎo yǔ rén liáo bìng, yì duō yǒu yàn. yī dàn yǒu yù mǎi cǐ mǎng zhě, gěi liú ǎo qián bā qiān, chéng qí zuì ér yú zhī qù. qù hòu ǎo hū fā kuáng yuē: wǒ dài rǔ bù báo, rǔ nǎi mài wǒ, wǒ bì chǐ rǔ pò, zì wō bù zhǐ. ǎo zhī dì bēn gào zhā gōng, zhá gōng zì wǎng shì, yì wú rú hé. yú shù kè jìng sǐ. fū yāo wù píng fù nǚ wū, shì suǒ héng yǒu, wǔ yāo wù ér zhì huò, yì shì suǒ héng yǒu. wéi dé qián mài yāo, qí shì pō qí, ér yǒu rén chū qián yǐ mǎi yāo, yóu qí zhī qí ěr. cǐ mǎng jīn yóu zài qí dì, zài xī zhí mén wài, tǔ rén wèi zhī hóng guǒ yuán.
前記閣學札公祖墓巨蟒事,據總憲舒穆嚕公之言也,壬子三月初十日,蔣少司農戟門邀看桃花,適與札公聯坐,因叩其詳,知舒穆嚕公之語不誣。札公又曰:尚有一軼事,舒穆嚕公未知也。守墓者之妻劉媼,恆與此蟒同寢處,蟠其榻上幾滿,來必飲以火酒,注巨碗中。蟒舉首一嗅,酒減分許,所余已味淡如水矣。憑劉媼與人療病,亦多有驗。一旦有欲買此蟒者,給劉媼錢八千,乘其醉而舁之去。去後媼忽發狂曰:我待汝不薄,汝乃賣我,我必褫汝魄,自撾不止。媼之弟奔告劄公,札公自往視,亦無如何。逾數刻竟死。夫妖物憑附女巫,事所恆有,忤妖物而致禍,亦事所恆有。惟得錢賣妖,其事頗奇,而有人出錢以買妖,尤奇之奇耳。此蟒今猶在其地,在西直門外,土人謂之紅果園。
yù yīng táng yǎng jì yuàn shì chù yǒu zhī. wéi cāng zhōu bié yǒu yī yuàn yǎng gǔ zhě, ér bù lì yú guān, gǔ zhě liú jūn ruì yuē: xī yǒu xuǎn rén chén mǒu guò cāng zhōu, zī fǔ guì jié, wú kě gào dài, jìn tuì wú lù, jiāng zì tóu yú hé, yǒu gǔ zhě mǐn zhī, qīng náng yǐ zhù qí xíng. xuǎn rén rù jīng, jìng dé guān, jiàn zhì zhōu mù, niàn niàn bù néng wàng gǔ zhě, zì fèi shù bǎi jīn, jiāng shēn piào mǔ zhī bào, ér piān mì gǔ zhě bù kě dé, bìng qí xìng míng wú zhī zhě, nǎi juān jīn jiàn shì yuàn, yǐ shōu yǎng gǔ zhě. cǐ gǔ zhě yǔ cǐ xuǎn rén, jūn kě wèi gǔ zhī rén yǐ. jūn ruì yòu yán, zhòng gǔ zhě liú shì yī yíng, dàn xī zhù xiāng bài chén gōng, yú wèi chén gōng zhī cè, gǔ zhě yì yí shè yī zuò. jūn ruì niè rú yuē: gǔ zhě ān kě yǔ guān zuò. yú yuē: rú yǐ qí guān ér sì zhī, zé gǔ zhě zì bù kě zuò rú yǐ qí yì ér sì zhī, zé gǔ zhě zhī yì yǔ guān děng, hé bù kě zuò yé? cǐ shì zài kāng xī zhōng. jūn ruì gào yú zài qián lóng yǐ hài bǐng zǐ jiān, shàng néng jǔ jū shì yuàn zhě wèi mǒu mǒu, jīn yǐ sān shí yú nián, bù zhī qí cún yǔ fèi yǐ.
育嬰堂、養濟院是處有之。惟滄州別有一院養瞽者,而不隸於官,瞽者劉君瑞曰:昔有選人陳某過滄州,資斧匱竭,無可告貸,進退無路,將自投於河,有瞽者憫之,傾囊以助其行。選人入京,竟得官,薦至州牧,念念不能忘瞽者,自費數百金,將申漂母之 報,而偏覓瞽者不可得,並其姓名無知者,乃捐金建是院,以收養瞽者。此瞽者與此選人,均可謂古之人矣。君瑞又言,眾瞽者留室一楹,旦夕炷香拜陳公,余謂陳公之側,瞽者亦宜設一坐。君瑞囁嚅曰:瞽者安可與官坐。余曰:如以其官而祀之,則瞽者自不可坐;如以其義而祀之,則瞽者之義與官等,何不可坐耶?此事在康熙中。君瑞告余在乾隆乙亥丙子間,尚能舉居是院者為某某,今已三十餘年,不知其存與廢矣。
míng jì bīng luàn, céng bó zǔ zhèn fān gōng nián fǔ shí yī, bèi lüè zhì lín qīng, yù jiù kè zuò lǐ shǒu jìng, yǐ dú lún chē sòng guī. qí qū róng mǎ zhī jiān, bīn wēi zhě shù, zhōng bù shě qù yě. shí sòng tài fū rén zài, chóu yǐ jīn, xiān dùn shǒu xiè, rán hòu zhì jīn yú àn yuē: gù zhǔ liú lí, xīn suǒ bù rěn, qǐ wèi qiú shǎng lái yé? qì bài ér bié, zì hòu bù fù zài zhì yǐ. shǒu jìng xìng zhuàng zhí, chái bèi yǒu zuò jiān zhě, zhé luǒ luǒ yǔ zhēng, gù wèi zhòng kǒu suǒ pái qù, ér huàn nán zhī jì, bù fù qí xīn réng rú cǐ.
明季兵亂,曾伯祖鎮番公年甫十一,被掠至臨清,遇舊客作李守敬,以獨輪車送歸。崎嶇戎馬之間,瀕危者數,終不捨去也。時宋太夫人在,酬以金,先頓首謝,然後置金於案曰:故主流離,心所不忍,豈為求賞來耶?泣拜而別,自後不復再至矣。守敬性戇直,儕輩有作奸者,輒癳癳與爭,故為眾口所排去,而患難之際,不負其心仍如此。
shì yǒu xiān zhào, mò zhī qí rán, rú rì jiāng chū ér xiá míng, yǔ jiāng zhì ér chǔ rùn dòng hū? bǐ zé yīng hū cǐ yě. yú zì sì suì zhì jīn, wú yī rì lí bǐ yàn, rén zǐ sān yuè chū èr rì, ǒu zài zhí lú, xì yǔ zhū gōng yuē: xī táo jìng jié zì zuò wǎn gē, yú yì zì tí yī lián yuē: fú chén huàn hǎi rú ōu niǎo, shēng sǐ shū cóng shì dù yú, bǎi nián zhī hòu, zhū gōng shū yǐ jiàn wǎn, zú yǐ. liú shí ān cān zhī yuē: shàng jù shū bù lèi gōng, ruò yǐ wǎn lù ěr shān, nǎi què dāng ěr. yuè sān rì ér ěr shān fù yīn zhì, qǐ fēi jī zhī xiān jiàn yú.
事有先兆,莫知其然,如日將出而霞明,雨將至而礎潤動乎?彼則應乎此也。余自四歲至今,無一日離筆硯,壬子三月初二日,偶在直廬,戲語諸公曰:昔陶靖節自作輓歌,余亦自題一聯曰:浮沉宦海如鷗鳥,生死書叢似蠹魚,百年之後,諸公書以見挽,足矣。劉石庵參知曰:上句殊不類公,若以挽陸耳山,乃確當耳。越三日而耳山訃音至,豈非機之先見歟。
shēn cāng lǐng xiān shēng yán, yǒu shì rén dú shū bié yè, qiáng wài yǒu fèi zhǒng, mò zhī wèi shuí. yuán dīng yán yè zhōng huò yǒu yín é shēng, qián tīng shù xī, wú suǒ wén. yī xī, hū wén zhī, jí chí jiǔ wǎng jiāo zhǒng shàng yuē: quán xià kǔ yín, dìng wèi cí kè, yōu míng suī gé, qì lèi bù shū, kěn xiàn shēn yī gòng tán hū? é yǒu rén yǐng rǎn rǎn chū shù yīn zhōng, hū diào tóu jìng qù. yīn qín bài dǎo, zhì zài zhì sān, wēi wén shù wài rén yǔ yuē: gǎn jūn jiàn shǎng, bù gǎn yǐ yì wù zì yí, fāng nǐ yī jiē qīng, tán pò bǎi nián zhī cén jì, jí yáo guān fēng cǎi, nǎi yì guān huá měi, piān piān yǒu fù guì zhī róng, yǔ wǒ bèi yūn páo, shū fēi tóng diào, shì gè yǒu zhì, wèi gǎn xiāng qīn, wéi jūn wěi qū liàng zhī. shì rén chàng chàng ér fǎn, zì shì bìng yín é yì bù wén yǐ. yú yuē: cǐ xiān shēng wán shì zhī yù yán ěr. cǐ yǔ jì wèi qīn wén, yòu páng wú wén zhě, qǐ cǐ shì rén wèi guǐ yé yú, shàng kěn zì shù yé? xiān shēng xiān rán yuē: chú jǐ huái xià zhī cí, hún liáng fū mèng zhōng zhī zào, shuí wén zhī yú? zi nǎi dú jié lǎo fū yě.
申蒼嶺先生言,有士人讀書別業,牆外有廢冢,莫知為誰。園丁言夜中或有吟哦聲,潛聽數夕,無所聞。一夕,忽聞之,急持酒往澆冢上曰:泉下苦吟,定為詞客,幽明雖隔,氣類不殊,肯現身一共談乎?俄有人影冉冉出樹蔭中,忽掉頭竟去。殷勤拜禱,至再至三,微聞樹外人語曰:感君見賞,不敢以異物自疑,方擬一接清,談破百年之岑寂,及遙觀丰采,乃衣冠華美,翩翩有富貴之容,與我輩縕袍,殊非同調,士各有志,未敢相親,惟君委曲諒之。士人悵悵而返,自是並吟哦亦不聞矣。余曰:此先生玩世之寓言耳。此語既未親聞,又旁無聞者,豈此士人為鬼揶揄,尚肯自述耶?先生掀髯曰:鉏麂槐下之詞,渾良夫夢中之噪,誰聞之歟?子乃獨詰老夫也。
qiū xiào lián èr tián yán, yǒng chūn shān zhōng yǒu fèi sì, jiē jiāo tǔ yě. xiāng chuán chū yǒu sēng jū zhī, sēng shàn zhòu shù, qí tú yè huò jiàn shān xiāo, qǐng jìn zhì zhī. sēng yuē: rén zì rén, yāo zì yāo, liǎng wú shè yě, rén zì xíng yú zhòu, yāo zì xíng yú yè, liǎng wú hài yě. wàn wù bìng shēng, gè shì qí shì, yāo bù jīn rén zhòu chū, ér rén jìn yāo yè chū hū? jiǔ ér zhòu yì niǎo rén, sēng liáo wú níng yǔ, shǐ shī zhòu shù, ér qì hòu yǐ chéng, dǎng yǔ yǐ zhòng, jìng bù kě jìn zhì yǐ. fèn ér yún yóu, qiú shàn hé zhì zhě xié zhī guī, dēng tán xí jiāng, léi huǒ xià jī, yāo jiān ér sì yì jìn yān. sēng fǔ yīng yuē: wú zhī zuì yě, fū wú zhòu shù shǐ zú yǐ shèng zhī, ér fú kěn shèng yě, wú dào lì bù zú yǐ shèng zhī, ér wàng yù shèng yě, bó shàn huà zhī xū míng, kuì bài jué liè nǎi zhì cǐ. yǎng yōng yí huàn, wǒ zhī wèi yě fū.
邱孝廉二田言,永春山中有廢寺,皆焦土也。相傳初有僧居之,僧善咒術,其徒夜或見山魈,請禁制之。僧曰:人自人,妖自妖,兩無涉也,人自行於晝,妖自行於夜,兩無害也。萬物並生,各適其適,妖不禁人晝出,而人禁妖夜出乎?久而晝亦嬲人,僧寮無寧宇,始施咒術,而氣候已成,黨 羽已眾,竟不可禁制矣。憤而雲遊,求善劾治者偕之歸,登壇檄將,雷火下擊,妖殲而寺亦燼焉。僧拊膺曰:吾之罪也,夫吾咒術始足以勝之,而弗肯勝也,吾道力不足以勝之,而妄欲勝也,博善化之虛名,潰敗決裂乃至此。養癰貽患,我之謂也夫。
fēi chē liú bā, cóng sūn shù shān zhī yù zhě yě. qí yù chē jí biān cè zhī wēi, jǐn chí qū zhī lì, yù tóng háng zhě, bì mò yuè qí qián ér hòu yǐ. gù dé cǐ míng. mǎ zhī qiáng ruò suǒ bù wèn, mǎ zhī jī bǎo suǒ bù wèn, mǎ zhī shēng sǐ yì suǒ bù wèn yě, lì shù zhǔ shā mǎ pō duō, yī rì, yù shù shān wǎng qún cóng jiā, yǐ kōng chē fǎn, zhōng lù mǎ yì, wèi lún suǒ yà, pū zhé zhōng, qí shāng pō qīng, jìng hūn mào bù zhī rén. yú guī, zé qì yǐ jué yǐ. hǎo shèng zhě bì zì jí, bù rén zhě yì bì zì jí, dōng yě jì yǐ shàn yù míng yī guó, ér jí mǎ zhī lì, zhōng yǐ bài jià, kuàng cǐ yì fū zāi zì yǔn qí shēng, fēi bù xìng yě.
飛車劉八,從孫樹珊之御者也。其御車極鞭策之威,盡馳驅之力,遇同行者,必驀越其前而後已。故得此名。馬之強弱所不問,馬之饑飽所不問,馬之生死亦所不問也,歷數主殺馬頗多,一日,御樹珊往群從家,以空車返,中路馬軼,為輪所軋,仆轍中,其傷頗輕,竟昏瞀不知人。舁歸,則氣已絕矣。好勝者必自及,不仁者亦必自及,東野稷以善御名一國,而極馬之力,終以敗駕,況此役夫哉、自隕其生,非不幸也。
xiān zǔ guāng lù gōng, yǒu zhuāng zài cāng zhōu wèi hé dōng, yǐ dì héng jī lǎo qí shuǐ, zuǒ yòu xié mào rú rén zì, gù míng rén zì wāng, hòu tǔ yǔ é rén zì yuē yín zi, yòu zhuǎn wāng wèi wā, yǐ chuī chún shēng qīng hū zhī yīn nǎi jìn wá, mí shī qí zhēn yǐ. tǔ jí ér mín pín, diāo bì rì shén, zhuāng nán bā lǐ wèi láng ér kǒu tǔ yǔ yǐ láng ér èr zì hé shēng chuī chún hū zhī, yīn jìn là, píng shēng. guāng lù gōng yuē: rén duì láng kǒu, yí qí bù fān yě, nǎi gǎi zhuāng mén běi xiàng, zhí běi wǔ lǐ, yuē mù gū kǒu gū zì tǔ yīn zài guǒ gē zhī jiān, zì gǎi mén hòu, rén zì wā jiàn fù yú, ér mù gū kǒu jiàn diāo bì yǐ. qí dì qì zhuǎn yí yú? yì gū xū zhī shuō, jìng zhēn yǒu zhī.
先祖光祿公,有莊在滄州衛河東,以地恆積潦其水,左右斜袤如人字,故名人字汪,后土語訛人字曰銀子,又轉汪為窪,以吹唇聲輕呼之音乃近娃,彌失其真矣。土瘠而民貧,雕敝日甚,莊南八里為狼兒口--土語以狼兒二字合聲吹唇呼之,音近辣,平聲。光祿公曰:人對狼口,宜其不蕃也,乃改莊門北向,直北五里,曰木沽口--沽字土音在果戈之間,自改門後,人字窪漸富腴,而木沽口漸雕敝矣。其地氣轉移歟?抑孤虛之說,竟真有之。