sān cóng xiōng xiǎo dōng yán, yōng zhèng dīng wèi huì shì guī, jiàn yī gài fù, kǒu shēng yú xiàng shàng, yǐn chuài rú cháng rén, qí rén yāo yě yé? yú yuē: cǐ ǒu gǎn yì qì ěr, fēi yāo yě. pián mǔ zhī zhǐ, yì yì yú zhòng, kě yuē yāo hū zāi. yú suǒ jiàn yǒu shǐ liǎng shēn yī shǒu zhě, yǒu niú bèi shēng yī zú zhě, yòu yú wén jiā miào shè huì, jiàn yī rén yòu shǒu zhǎng dà rú jī, zhǐ dà rú chuí, ér zuǒ shǒu zé rú cháng, rì yǐ yòu shǒu cāo bǐ yù zì huà. shǐ tán chèn wěi zhě jiàn zhī, bì yuē cǐ shǐ huò, cǐ niú huò, cǐ rén kē yě, shì jiāng zhào mǒu huàn. huò yuē shì wèi mǒu shì zhī yīng. rán yú suǒ jiàn zhū yì, qì háo wú zhēng yàn yě, gù yú yú hàn rú zhī xué zuì bù xìn chūn qiū yīn yáng hóng fàn wǔ xíng, chuán yú sòng rú zhī xué zuì bù xìn hé tú luò shū huáng jí jīng shì.
三從兄曉東言,雍正丁未會試歸,見一丐婦,口生於項上,飲啜如常人,其人妖也耶?余曰:此偶感異氣耳,非妖也。駢拇枝指,亦異於眾,可曰妖乎哉。余所見有豕兩身一首者,有牛背生一足者,又於聞家廟社會,見一人右手掌大如箕,指大如椎,而左手則如常,日以右手操筆鬻字畫。使談讖緯者見之,必曰此豕禍,此牛禍,此人疴也,是將兆某患。或曰是為某事之應。然余所見諸異,訖毫無徵驗也,故余於漢儒之學最不信春秋陰陽、洪範五行,傳於宋儒之學最不信河圖洛書、皇級經世。
fáng shī sūn duān rén xiān shēng, wén zhāng yān yǎ ér xìng shì jiǔ, zuì hòu suǒ zuò, yǔ xǐng shí wú yì, guǎn gé zhū gōng, yǐ wèi dǒu jiǔ bǎi piān zhī yà yě. dū xué yún nán shí, yuè yè dú yǐn zhú cóng xià, huǎng hū jiàn yī rén zhù shì hú zhǎn, zhuàng ruò duǒ yí, xīn zhī guǐ wù, yì bù kǒng bù, dàn yǐ shǒu àn zhǎn yuē: jīn rì jiǔ wú duō, bù néng xiāng ràng. qí rén sè suō ér yǐn. xǐng ér huǐ zhī yuē: néng lái liè jiǔ, dìng fēi sú guǐ, kěn xiàng wǒ liè jiǔ, shì wǒ yì bù báo, nài hé gū qí xiāng fǎng yì. shì jiā niàng sān jù wǎn, yè yǐ xiǎo jǐ chén zhú jiān, cì rì shì zhī, jiǔ rú gù. tàn yuē: cǐ gōng fēi dàn fēng yǎ, jiān yì juàn jiè, shāo yǔ xiāng xì, biàn juān dī bù cháng. mù kè huò yuē: guǐ shén dàn xīn qí qì, qǐ zhēn néng yǐn? xiān shēng kǎi rán yuē: rán zé yǐn jiǔ yí jí wèi wèi guǐ shí, wù jiāng lái tú xīn qí qì. xiān shēng zhí yú shān, zài fú jiàn xué mù wèi yú shù zhī, jué wèi jìn zhū xián, qù rén bù yuǎn yě.
房師孫端人先生,文章淹雅而性嗜酒,醉後所作,與醒時無異,館閣諸公,以為斗酒百篇之亞也。督學雲南時,月夜獨飲竹叢下,恍惚見一人注視壺盞,狀若朵頤,心知鬼物,亦不恐怖,但以手按盞曰:今日酒無多,不能相讓。其人瑟縮而隱。醒而悔之曰:能來獵酒,定非俗鬼,肯向我獵酒,視我亦不薄,奈何辜其相訪意。市佳釀三巨碗,夜以小几陳竹間,次日視之,酒如故。嘆曰:此公非但風雅,兼亦狷介,稍與相戲,便涓滴不嘗。幕客或曰:鬼神但歆其氣,豈真能飲?先生慨然曰:然則飲酒宜及未為鬼時,勿將來徒歆其氣。先生侄漁珊,在福建學幕為余述之,覺魏晉諸賢,去人不遠也。
qián táng yú jūn qí, ǒu wàng qí zì, shì shì yòu shēn yě. qián lóng guǐ wèi, zài yú xué shǔ, ǒu jiàn qí yě pō bù mèi shī yuē: lú dí huāng hán yě shuǐ píng, sì wéi jī jī yè chóng shēng, zhǎng mián rén yì mián nán wěn, dú yǐ kū sōng kàn yuè míng. yú yuē: dù fǔ shī yuē bā tóng hún bù qǐn, yè bàn yǒu xíng zhōu, zhāng jì shī yuē gū sū chéng wài hán shān sì, yè bàn zhōng shēng dào kè chuán, jūn cóng duì miàn luò bǐ, yǐ bàn yè dé wén, xiě chū wèi shuì, fēi yǒng bā tóng zhōu hán shān sì zhōng yě. jūn yòng cǐ fǎ, kě wèi shàn yú duó tāi, rán dù zhāng suǒ yán shì yǎn qián jǐng wù, jūn hū rán shuō guǐ, bù tài gú wù hū? yú jūn yuē: shì xī shí yáo jiàn yuè xià yī rén yǐ shù lì, shì shì wén shì, nǐ jiù tán yǐ pò cén jì, xiāng qù shí yú bù, jìng rǎn rǎn méi, gù yǒu cǐ yǔ. zhōng xīn hú xì yuē: yún zhōng jī quǎn liú ān guò, yuè lǐ shēng gē yáng dì guī, táng rén wèi zhī jiàn guǐ shī, yóu xián jiǎ jiè. rú gōng cǐ zuò, nǎi zhēn bù kuì cǐ míng.
錢塘俞君祺,偶忘其字,似是佑申也。乾隆癸未,在余學署,偶見其野泊不寐詩曰:蘆荻荒寒野水平,四圍唧唧夜蟲聲,長眠人亦眠難穩,獨倚枯松看月明。余曰:杜甫詩曰巴童渾不寢,夜半有行舟,張繼詩曰姑蘇城外寒山寺,夜半鐘聲到客船,均從對面落筆,以半夜得聞,寫出未睡,非詠巴童舟、寒山寺鐘也。君用此法,可謂善於奪胎,然杜、張所言是眼前景物,君忽然說鬼,不太鶻兀乎?俞君曰:是夕實遙見月下一人倚樹立,似是文士,擬就談以破岑寂,相去十餘步,竟冉冉沒,故有此語。鍾忻湖戲曰:雲中雞犬劉安過,月里笙歌煬帝歸,唐人謂之見鬼詩,猶嫌假借。如公此作,乃真不愧此名。
huò zhàng yì shū yán, wén zhū hǎi dà sī nóng yuē: yǒu shì jiā zǐ dú shū fén yuán, yuán wài jū mín shù shí jiā, jiē jù shì zhī shǒu mù zhě yě. yī rì yú qiáng quē jiàn lì nǚ lù bàn miàn, fāng yù zhù shì, yǐ bì qù. yuè shù rì, jiàn yú qiáng wài cǎi yě huā, shí shí níng dì wàng qiáng nèi, huò jìng dēng qiáng quē, lù qí bàn shēn, yǐ wèi dōng jiā zhī kuī sòng yù yě. pō yíng mèng xiǎng, ér sī niàn jū cǐ dì zhě jiē cū cái, bù yīng yǒu cǐ yàn zhì. yòu suǒ jiàn jiē jīng bù, bù yīng cǐ nǚ dú jìng zhuāng, xīn yí wèi hú guǐ, gù suī liú mù sòng pàn, ér wèi tōng yī cí. yī xī, dú lì shù xià, wén qiáng wài èr nǚ sī yǔ, yī nǚ yuē: rǔ yì zhōng rén fāng bù yuè, hé bù jiù zhī. yī nǚ yuē: bǐ fāng yí wǒ wèi hú guǐ, hé bì tú shǐ jīng bù. yī nǚ yòu yuē: qīng tiān bái rì ān yǒu hú guǐ, chī ér bù jiě shì zhì cǐ. shì jiā zǐ wén zhī qiè xǐ, qiān yī yù chū, hū měng shěng yuē: zì chēng fēi hú guǐ, qí wèi hú guǐ yě què yǐ. tiān xià xiǎo rén wèi yǒu zì chēng xiǎo rén zhě, qǐ wéi bù zì chēng, qiě wú bù tòng dǐ xiǎo rén yǐ zì míng fēi xiǎo rén zhě, cǐ mèi yòng cǐ shù yě. diào bì jìng fǎn. cì rì mì fǎng zhī, guǒ wú cǐ èr nǚ, cǐ èr nǚ yì bù zài lái.
霍丈易書言,聞諸海大司農曰:有世家子讀書墳園,園外居民數十家,皆巨室之守墓者也。一日於牆缺見麗女露半面,方欲注視,已避去。越數日,見於牆外采野花,時時凝睇望牆內,或竟登牆缺,露其半身,以為東家之窺宋玉也。頗縈夢想,而私念居此地者皆粗材,不應有此艷質。又所見皆荊布,不應此女獨靚妝,心疑為狐鬼,故雖流目送盼,而未通一詞。一夕,獨立樹下,聞牆外二女私語,一女曰:汝意中人方步月,何不就之。一女曰:彼方疑我為狐鬼,何必徒使驚怖。一女又曰:青天白日安有狐鬼,痴兒不解事至此。世家子聞之竊喜,褰衣欲出,忽猛省曰:自稱非狐鬼,其為狐鬼也確矣。天下小人未有自稱小人者,豈惟不自稱,且無不痛詆小人以自明非小人者,此魅用此術也。掉臂竟返。次日密訪之,果無此二女,此二女亦不再來。
wú lín táng yán, nǎng yóu qín lǒng, wén yǒu liè zhě zài shǎo huá shān lù, jiàn èr rén lèi rán wò shù xià, hū zhī yóu néng qiáng qǐ. wèn hé kùn zhì yú cǐ, qí yī yuē: wú děng jiē wèi hú mèi zhě yě, chū, wǒ yè xíng shī dào, tóu sù yī shān jiā, yǒu yī shào nǚ jué yán lì, sì xì diào wǒ, wǒ yì bù zì chí, jí xiāng xiè xiá, wèi qí fù mǔ suǒ kuī, shén jiàn lì rǔ, wǒ bài guì, shǐ miǎn chuí tà. jì ér wén qí fù mǔ xù xù yǔ, ruò yǒu suǒ yì zhě. cì rì, jìng nà wǒ wèi xù, wéi yuē shān shàng yǒu zhǔ rén nǚ, xū gēng fān zhí yì, wǔ rì yī shàng zhí, wǔ rì nǎi fǎn, wǒ yì ān zhī. bàn zài hòu bìng zhài, yè sòu bù néng qǐn, sàn bù lín xià, wén yǒu xiào yǔ shēng, ǒu wǎng xún shì, jiàn wū shù yíng yǒu rén, yōng wǒ fù zuò shí kàn yuè, bù shèng huì fèn, lì jí yù yǔ jiǎo, qí rén yì nù yuē: shǔ bèi nǎi gǎn kàn wǒ fù, yì fèn qǐ xiāng bó. xìng qí yì bìng bèi, xiāng qiān bìng pū, fù ān zuò shí shàng, xī xiào yuē: ěr bèi wù dòu, wú míng gào ěr, wú shí wǎng lái yú liǎng jiā, jiē tuō yún shàng zhí, shǐ ěr bèi xiū xī wǔ rì, xù jīng yǐ gōng cǎi bǔ ěr. jīn wú shì yǐ lù, ěr bèi jīng yì jié, wú suǒ yòng ěr bèi, wú qù yǐ. yǎn hū bù jiàn, liǎng rén mí bù néng chū, gù è bó yú cǐ, xìng yù jūn děng de zhěng yě. qí yī rén yǔ yì tóng. liè zhě shí yǐ gān zǐ, shāo néng jǔ bù, shǐ yǐn shì qí chù, èr rén gòng chà yuē: xiàng zhě qiáng yuán gù tǔ, liáng zhù gù mù, mén gù kě kāi hé, chuāng gù kě qǐ bì, jiē què yǒu xíng zhì, fēi huàn yǐng yě, jīn hé jiē tǔ kū yé? yuàn zhōng dì píng rú dǐ, jìng rú shì, jīn hé tǔ kū yǐ wài, qí qū bù róng zú yé? kū guǎng bù shù chǐ, hú zì róng kě yǐ, hé yǐ róng wǒ èr rén, qǐ wǒ èr rén zhī xíng yì wèi suǒ huàn huà yé? yī rén jiàn duì miàn yá shàng yǒu pò cí, yuē cǐ wǒ chí yǐ dēng lóu, shī shǒu suǒ suì, jīn qiào bì wú lù, dāng shí hé yǐ shàng xià yé? sì gù pái huái, jiē wǎng wǎng rú mèng, èr rén hèn hú nǚ shén, qǐng liè zhě rù shān bǔ zhī. liè zhě yuē: xiè hòu xiāng yù, biàn chéng jiā ǒu, shì wú cǐ pián yí shì, shì tài pián yí, bì yǒu bù pián yí zhě cún. yú tūn gōu tān ěr gù yě, xīng xīng cì xuè, shì jiǔ gù yě, ěr èr rén yí zì hèn, yì hé hèn yú hú. èr rén nǎi mǐn mò ér zhǐ.
吳林塘言,曩游秦隴,聞有獵者在少華山麓,見二人累然臥樹下,呼之猶能強起。問何困躓於此,其一曰:吾等皆為狐魅者也,初,我夜行失道,投宿一山家,有一少女絕妍麗,伺隙調我,我意不自持,即相媟狎,為其父母所窺,甚見詈辱,我拜跪,始免捶撻。既而聞其父母絮絮語,若有所議者。次日,竟納我為婿,惟約山上有主人女,須更番執役,五日一上直,五日乃返,我亦安之。半載後病瘵,夜嗽不能寢,散步林下,聞有笑語聲,偶往尋視,見屋數楹有人,擁我婦坐石看月,不勝恚忿,力疾欲與角,其人亦怒曰:鼠輩乃敢瞰我婦,亦奮起相搏。幸其亦病憊,相牽並仆,婦安坐石上,嬉笑曰:爾輩勿斗,吾明告爾,吾實往來於兩家,皆托雲上直,使爾輩休息五日,蓄精以供採補耳。今吾事已露,爾輩精亦竭,無所用爾輩,吾去矣。奄忽不見,兩人迷不能出,故餓踣於此,幸遇君等得拯也。其一人語亦同。獵者食以乾秭,稍能舉步,使引視其處,二人共詫曰:向者牆垣故土,樑柱故木,門故可開合,窗故可啟閉,皆確有形質,非幻影也,今何皆土窟耶?院中地平如砥,淨如拭,今何土窟以外,崎嶇不容足耶?窟廣不數尺,狐自容可矣,何以容我二人,豈我二人之形亦為所幻化耶?一人見對面崖上有破磁,曰此我持以登樓,失手所碎,今峭壁無路,當時何以上下耶?四顧徘徊,皆惘惘如夢,二人恨狐女甚,請獵者入山捕之。獵者曰:邂逅相遇,便成佳偶,世無此便宜事,事太便宜,必有不便宜者存。魚吞鈎貪餌故也,猩猩刺血,嗜酒故也,爾二人宜自恨,亦何恨於狐。二人乃憫默而止。
lín táng yòu yán, yǒu shào nián wèi hú suǒ mèi, rì jiàn léi kùn, hú yóu shí shí lái. hòu fù gòng qǐn, yǐ pí dùn bù néng yù nǚ, hú nǎi pī yī yù cí qù, shào nián qì tì wǎn liú, hú shū bù gù, nù zé qí guǎ qíng, hú yì nù yuē: yǔ jūn běn wú fū fù yì, tè wèi cǎi bǔ lái ěr. jūn gāo suǐ yǐ jié, wú hé suǒ qǔ ér bù qù? cǐ rú yǐ shì jiāo zhě, shì bài zé lí, yǐ cái jiāo zhě, cái jǐn zé sàn. dāng qí wěi qū xiāng mèi, běn wèi shì yǔ cái, fēi yǒu qíng yú qí rén yě. jūn yú mǒu jiā mǒu jiā, jiē xiàng rì fù mén qiáng, jīn hé jiǔ jué yīn wèn yé, nǎi dú zé wǒ? qí yīn shén lì, shì jí zhě wén zhī jiē tài xī. shào nián nǎi fǎn miàn xiàng nèi, jì wú yī yán.
林塘又言,有少年為狐所媚,日漸羸困,狐猶時時來。後復共寢,已疲頓不能御女,狐乃披衣欲辭去,少年泣涕挽留,狐殊不顧,怒責其寡情,狐亦怒曰:與君本無夫婦義,特為採補來耳。君膏髓已竭,吾何所取而不去?此如以勢交 者,勢敗則離,以財交 者,財盡則散。當其委曲相媚,本為勢與財,非有情於其人也。君於某家某家,皆向日附門牆,今何久絕音問耶,乃獨責我?其音甚厲,侍疾者聞之皆太息。少年乃反面向內,寂無一言。
wāng xù chū yán, jiàn fú jī zhě, qí xiān zì chēng zhāng zǐ yáng, kòu yǐ wù zhēn piān, fú néng dá yě, dàn pàn yuē jīn dān dà dào, bù gǎn qīng chuán ér yǐ. huì yǒu pú fù qiè zī táo, pū kòu wèn shàng kě zhuī bǔ fǒu, xiān pàn yuē: ěr guò qù shēng zhōng, yǐ cái yòu rén, mǎi qí qī, yòu yòu zhī yǐn bó, réng qǔ qí cái, cǐ rén jīn shì xiàng yù, yòu rǔ fù táo zhě, mǎi qī bào bìng qiè zī zhě, qǔ cái bào yě. míng shù xiān dìng, zhuī bǔ yì bù dé, bù rú yǐ yě. xù chū yuē: zhēn xiān zì bù wàng yǔ, rán cǐ lùn yī chū, fán jiān dào jiē wěi zhū sù yīn, kě wù zhuī bǔ, bù tuī bō zhù lán ěr. jī bù néng dá, yǒu yí zhī zhě yuē: cǐ fú jī rén duō cóng jiǎo kuài è shǎo yóu, ān zhī bù yǒu rén nì pū qī, ér jiào zhī zuò cǐ yǔ? yīn shǐ rén zhēn zhī, bó mù guǒ fù yī qǔ xiàng, dēng wū jǐ mì cì, zé jù ér hū lú, pú fù fāng yàn shì xíng jiǔ yǐ. qián hū luó zú wéi suǒ jū, nǎi mǐ shǒu jiù fù. lǜ jìn shī wū, wèi jiān mín cuàn fú qí zhōng yě. lán dào héng cháng jiǎ cǐ shù yǐ bài yán sōng. lùn zhě bù shèn yǐ wèi fēi, è sōng gù yě. rán yáng shěn zhū gōng, dié xuè suì shǒu ér bù néng zhēng zhě, yī fāng shì cóng róng tán xiào, nǎi zhì qí sǐ mìng, zé qí lì yì dà yǐ. xìng suǒ pái zhě wèi sōng, shǐ yīn ér pái jí qīng liú, suī hán fàn fù ōu yáng, néng yǔ zhī wú hū? gù jī xiān zhī shù, shì dài fū ǒu rán yóu xì, chàng hé shī cí, děng zhū guān jù, zé kě. ruò jiè bo jí xiōng, jūn zǐ dāng bù qí zú yě.
汪旭初言,見扶乩者,其仙自稱張紫陽,叩以悟真篇,弗能答也,但判曰金丹大道,不敢輕傳而已。會有僕婦竊資逃,仆叩問尚可追捕否,仙判曰:爾過去生中,以財誘人,買其妻,又誘之飲博,仍取其財,此人今世相遇,誘汝婦逃者,買妻報;並竊資者,取財報也。冥數先定,追捕亦不得,不如已也。旭初曰:真仙自不妄語,然此論一出,凡奸盜皆諉諸夙因,可勿追捕,不推波助瀾爾。乩不能答,有疑之者曰:此扶乩人多從狡獪惡少游,安知不有人匿仆妻,而教之作此語?陰使人偵之,薄暮果赴一曲巷,登屋脊密伺,則聚而呼盧,僕婦方艷飾行酒矣。潛呼邏卒圍所居,乃弭首就縛。律禁師巫,為奸民竄伏其中也。藍道行嘗假此術以敗嚴嵩。論者不甚以為非,惡嵩故也。然楊沈諸公,喋血碎首而不能爭者,一方士從容談笑,乃制其死命,則其力亦大矣。幸所排者為嵩,使因而排及清流,雖韓范富歐陽,能與枝梧乎?故乩仙之術,士大夫偶然遊戲,倡和詩詞,等諸觀劇,則可。若借卜吉凶,君子當怖其卒也。
cóng shū méi ān gōng yuē: huái zhèn rén jiā yǒu kòng wū wǔ jiān, bié wèi yuàn luò, yòng yǐ zhù zá wù, ér tóng duō wǎng xī yóu, tiào zhì jiàn tà, pō wèi xuān rǎo, jiàn hù jìn zhī, zé qiè yú duǎn qiáng rù. nǎi dà shū yī tiē zhān hù shàng, yuē cǐ fáng hú xiān suǒ zhù, wú dé huì wū, gū yǐ bù ér tóng yún ěr. shù rì hòu, yè wén chuāng wài yǔ: gǎn jūn jiàn zhāo, jīn yǐ yí rù, dāng wèi jūn jiān shǒu cǐ yuàn yě. zì hòu rén yǒu rù zhě, zhé wèi zhuān wǎ suǒ jī, bìng tóng nú yùn zá wù zhě, yì bù gǎn wǎng, jiǔ ér bù zhì, jìng quán jiù pǐ tuí. hú xiān nǎi qù. cǐ zhī wèi yāo yóu rén xìng.
從叔梅庵公曰:淮鎮人家有空屋五間,別為院落,用以貯雜物,兒童多往嬉遊,跳擲踐踏,頗為喧擾,鍵戶禁之,則竊逾短牆入。乃大書一貼粘戶上,曰此房狐仙所住,毋得穢污,姑以怖兒童云爾。數日後,夜聞窗外語:感君見招,今已移入,當為君堅守此院也。自後人有入者,輒為磚瓦所擊,並僮奴運雜物者,亦不敢往,久而不治,竟全就圮頹。狐仙乃去。此之謂妖由人興。
yú yǒu zhuāng zài cāng zhōu nán, yuē shàng hé yá, jīn yù zhī yǐ. jiù yǒu shuǐ míng lóu wǔ yíng, xià kàn wèi hé, fān qiáng lái wǎng lán dùn xià, yǔ wài zǔ xuě fēng zhāng gōng jiā dù fān lóu, jiē yóu tiào jiā chù. xiān zǔ mǔ tài fū rén xià yuè měi jū shì nà liáng, zhū sūn gēng fān suí shì yān. yī rì, yú tuī chuāng nán wàng, jiàn nán fù shù shí rén dēng yī dù chuán, lǎn yǐ jiě, yī rén hū fèn quán, jī yī sǒu luò jìn àn qiǎn shuǐ zhōng, yī lǚ jiē rú, fāng zuò qǐ fèn lì, chuán yǐ gǔ zhào qù. shí wèi hé bào zhǎng, hóng bō zhí xiè, xiōng yǒng yǒu shēng, yī liáng sōu zhāng shuāng fān shùn liú lái, jí rú jī jiàn, chù dù chuán suì rú shì, shù shí rén bìng méi, wéi cǐ sǒu cún. nǎi zhuǎn nù wèi xǐ, hé zhǎng sòng fú hào. wèn qí hé shì, yuē: zuó wén yǒu zú dì dé èr shí jīn, yù tóng yǎng xí wèi rén qiè, yǐ jīn rì chéng quàn, jí zhì tián dé jīn rú qí shù, jī zhī wǎng shú ěr. zhòng tóng shēng yuē: cǐ yī jī, shén suǒ shǐ yě. cù huàn dù chuán sòng zhī guò. shí yú fāng shí suì, dàn wén wèi zhào jiā zhuāng rén, xī wèi wèn qí míng xìng, cǐ yōng zhèng guǐ chǒu shì. yòu xiān tài fū rén yán, cāng zhōu rén yǒu bī jià qí dì fù, ér yù liǎng zhí nǚ yú qīng lóu zhě, lǐ rén jiē bù píng, yī rì, yāo jīn fàn lǜ dòu, fàn jù zhōu yì tiān jīn, wǎn pō hé gàn, zuò chuán xián zhuó zú, hū xī àn yī yán zhōu, xiān suǒ zhōng duàn, héng sǎo ér guò. liǎng xián xiāng qiē, zì xī yǐ xià jīn gǔ mí suì rú gē jié, hào hū shù rì nǎi sǐ. xiān wài zǔ yī pū wén zhī, jí bēn gào yuē: mǒu jiǎ dé rú shì cǎn huò, zhēn dà guài shì. xiān wài zǔ xú yuē: cǐ shì bù guài, ruò jìng bù rú cǐ, fǎn shì guài shì. cǐ yōng zhèng jiǎ chén yǐ sì jiān shì.
余有莊在滄州南,曰上河涯,今鬻之矣。舊有水明樓五楹,下瞰衛河,帆牆來往欄楯下,與外祖雪峰張公家度帆樓,皆游眺佳處。先祖母太夫人夏月每居是納涼,諸孫更番隨侍焉。一日,余推窗南望,見男婦數十人登一渡船,纜已解,一人忽奮拳,擊一叟落近岸淺水中,衣履皆濡,方坐起憤詈,船已鼓棹去。時衛河暴漲,洪波直瀉,洶湧有聲,一糧艘張雙帆順流來,急如激箭,觸渡船碎如柹,數十人並沒,惟此叟存。乃轉怒為喜,合掌誦佛號。問其何適,曰:昨聞有族弟得二十金,鬻童養媳為人妾,以今日成券,急質田得金如其數,齎之往贖耳。眾同聲曰:此一擊,神所使也。促換渡船送之過。時余方十歲,但聞為趙家莊人,惜未問其名姓,此雍正癸丑事。又先太夫人言,滄州人有逼嫁其弟婦,而鬻兩侄女於青樓 者,里人皆不平,一日,腰金販綠豆,泛巨舟詣天津,晚泊河干,坐船舷濯足,忽西岸一鹽舟,纖索中斷,橫掃而過。兩舷相切,自膝以下筋骨糜碎如割截,號呼數日乃死。先外祖一仆聞之,急奔告曰:某甲得如是慘禍,真大怪事。先外祖徐曰:此事不怪,若竟不如此,反是怪事。此雍正甲辰乙巳間事。
jiāo hé wáng hóng xù yán, gāo chuān liú mǒu zhù wū qī yíng, zì jū zhōng sān yíng, dōng xiāng sān yíng yǐ qī mò wú zàng dì, tíng jiù qí zhōng. xī xiāng èr yíng, yòu zǐ yǔ qí mèi jū zhī. yī xī, wén ér tí shén jí, ér bù wén mèi yǔ, yí qí zài zào shì wèi guī, cóng chuāng xià shì yǐ xī dēng fǒu, yuè míng zhī xià, jiàn hēi yān yī dào, wān yán cóng dōng xiāng hù xià chū, yíng rào xī xiāng chuāng xià, jiǔ zhī bù qù. dài mèi xǐng fǔ ér, hēi yān nǎi rǎn rǎn liǎn rù dōng xiāng qù, xīn zhī qī zhī hún yě. zì hòu měi yuè yè wén ér tí, qián qǐ kuī shì, suǒ jiàn jiē rán. yǐ yǔ qí mèi, mèi wèi zhī gǎn qì. bēi zāi, fù mǔ zhī xīn, sǐ shàng bù wàng qí zi hū? rén zǐ zhuī niàn qí fù mǔ, néng rú shì fǒu hū?
交 河王洪緒言,高川劉某住屋七楹,自居中三楹,東廂三楹以妻歿無葬地,停柩其中。西廂二楹,幼子與其妹居之。一夕,聞兒啼甚急,而不聞妹語,疑其在灶室未歸,從窗罅視已息燈否,月明之下,見黑煙一道,蜿蜒從東廂戶下出,縈繞西廂窗下,久之不去。迨妹醒拊兒,黑煙乃冉冉斂入東廂去,心知妻之魂也。自後每月夜聞兒啼,潛起窺視,所見皆然。以語其妹,妹為之感泣。悲哉,父母之 心,死尚不忘其子乎?人子追念其父母,能如是否乎?
xiān shī guì lín lǚ gōng àn zhāi yán, qí xiāng yǒu guān yì lìng zhě, lì rèn zhī rì, mèng qí fáng shī mǒu gōng, róng sè qiáo cuì, ruò zhòng yǒu yōu zhě, yì lìng cù rán yíng bài yuē: lǚ chèn wèi guī, shì zhū dì zǐ zhī guò yě, rán niàn zhī wèi gǎn wàng, jīn xìng tuō yīn dé yī guān, jiāng jié jū yíng zhūn xī yǐ. gài mǒu gōng zú yú shù suǒ, shàng fú cuò sēng yuàn yě. mǒu gōng yuē: shén shàn, rán guī wǒ zhī gǔ, bù rú guī wǒ zhī hún, zi zhī wǒ gǔ zài diān nán, bù zhī wǒ hún jī yú cǐ yě. wǒ chū wèi cǐ yì lìng, yǒu shì kěn wū lái zhě, wú wù bào shēng kē, sù zhě fēn fēn, wú xīn zhī qí cí zhí, ér kǒng gàn lì yì, bǎi jì huí hù, shǐ bù dé shēn, suì zhì jīn wèi mín lèi, tǔ shén sù yǔ dōng yuè, yuè shén wèi shì yóu shū chuǎn, suī wú zì lì zhī xīn, rán kǒng yǐ jiǎn jǔ fáng qiān zhuó, zé qí zuì yǔ zì lì děng, dié shè wú hún, jī liú yú cǐ, dài cǐ fú liáng jiǎn miǎn, rán hòu dé guī. kùn kǔ jī hán, suǒ bù rěn dào, huí sī yī shí jué lù, suǒ de jǐ hé, ér yè hǎi máng máng, jìng yǎo wú yá àn, chéng bù shèng qì xuè chuí xīn. jīn xìng zi lái guān cǐ, tǎng niàn píng shēng zhī yù, wèi yù qǐng juān chú, zé wǒ dé zhòng rù zhuǎn lún, tuō lí guǐ qù, suī shēng qián yí tuì, wěi zhū lóu yǐ, yì fēi suǒ hàn yǐ. yì lìng jiǎn shì jiù dú, guǒ yǒu cǐ shì, hòu wèi wǎn zhuǎn qǐng huō, yòu huǎng hū mèng qí lái bié yún.
先師桂林呂公闇齋言,其鄉有官邑令者,蒞任之日,夢其房師某公,容色憔悴,若重有憂者,邑令蹙然迎拜曰:旅櫬未歸,是諸弟子之過也,然念之未敢忘,今幸托蔭得一官,將拮据營窀穸矣。蓋某公卒於戍所,尚浮厝僧院也。某公曰:甚善,然歸我之骨,不如歸我之魂,子知我骨在滇南,不知我魂羈於此也。我初為此邑令,有試墾汙萊者,吾誤報升科,訴者紛紛,吾心知其詞直,而恐幹吏議,百計回護,使不得申,遂至今為民累,土神訴與東嶽,岳神謂事由疏舛,雖無自利之心,然恐以檢舉妨遷擢,則其罪與自利等,牒攝吾魂,羈留於此,待此浮糧減免,然後得歸。困苦饑寒,所不忍道,回思一時爵祿,所得幾何,而業海茫茫,竟杳無崖岸,誠不勝泣血椎心。今幸子來官此,儻念平生知遇,為籲請蠲除,則我得重入轉輪,脫離鬼趣,雖生前遺蛻,委諸螻蟻,亦非所憾矣。邑令檢視舊牘,果有此事,後為宛轉請豁,又恍惚夢其來別雲。
jiāo hé jí fāng yán yuē: shuō guǐ zhě duō dàn, rán yì yǒu lǐ shì kě xìn zhě, yōng zhèng yǐ mǎo qī yuè, pō zhōu jìng hǎi zhī nán, wēi yuè méng lóng, sàn bù àn shàng, jiàn èr rén zuò liǔ xià duì tán, shì wǎng jiù zhī, yì xīn rán yán zuò. dì tīng suǒ shuō, nǎi jiē yōu míng shì, yí qí wèi guǐ, sè suō yù dùn, èr rén zhǐ zhī yuē: jūn wù yà, wǒ děng fēi guǐ, yī zǒu wú cháng, yī shì guǐ zhě yě. wèn hé yǐ néng shì guǐ, yuē: shēng ér rú shì, mò zhī suǒ yǐ rán. yòu wèn hé yǐ zǒu wú cháng, yuē mèng qǐn zhōng hū bèi jū yì, yì mò zhī suǒ yǐ rán yě. gòng huà zhì èr gǔ, dà dǐ lǚ chén bào yīng. yīn wèn míng sī yǐ rú lǐ duàn yù yé? yǐ fó lǐ duàn yù yé? shì guǐ zhě yuē: wú néng jiàn guǐ. ér bù néng yǔ guǐ yǔ, bù zhī cǐ shì. zǒu wú cháng yuē: jūn wú xū wèn cǐ, zhǐ wèn jǐ xīn, wèn xīn wú kuì, jí yīn lǜ suǒ wèi shàn, wèn xīn yǒu kuì, jí yīn lǜ suǒ wèi è, gōng shì gōng fēi, yōu míng yī lǐ, hé fēn rú yǔ fú hū? qí shuō píng yì, jìng bù lèi wū xí yǔ yě.
交 河及方言曰:說鬼者多誕,然亦有理似可信者,雍正乙卯七月,泊舟靜海之南,微月朦朧,散步岸上,見二人坐柳下對談,試往就之,亦欣然延坐。諦聽所說,乃皆幽冥事,疑其為鬼,瑟縮欲遁,二人止之曰:君勿訝,我等非鬼,一走無常,一視鬼者也。問何以能視鬼,曰:生而如是,莫知所以然。又問何以走無常,曰夢寢中忽被拘役,亦莫知所以然也。共話至二鼓,大抵縷陳報應。因問冥司以儒理斷獄耶?以佛理斷獄耶?視鬼者曰:吾能見鬼。而不能與鬼語,不知此事。走無常曰:君無須問此,只問己心,問心無愧,即陰律所謂善,問心有愧,即陰律所謂惡,公是公非,幽明一理,何分儒與佛乎?其說平易,竟不類巫覡語也。