lún huí zhī shuō, záo rán yǒu zhī. héng lán tái zhī shū fù, shēng shù suì, jí zì yán qián shēn wèi chéng xī wàn shòu sì sēng, cóng wèi yī zhì qí dì, qǔ bǐ cū huà qí diàn láng mén jìng, zhuāng yán chén shè, huā shù háng liè, wǎng yàn zhī, yī yī xiāng hé. rán píng shēng bù kěn zhì cǐ sì, bù zhī hé yì, cǐ zhēn lún huí yě. zhū zǐ suǒ wèi lún huí suī yǒu, nǎi shì shēng qì wèi jǐn, ǒu rán yǔ shēng qì còu hé zhě, yì shí yǒu zhī. yú cuī zhuāng diàn hù shāng lóng zhī zǐ fǔ sǐ, jí shēng yú lín jiā, wèi mí yuè néng yán, yuán dàn fù mǔ ǒu chū, dú cǐ ér zài qiǎng bǎo, yǒu tóng cūn rén kòu mén, yún hè xīn suì, ér shí qí yǔ yīn, jù yīng yuē: shì mǒu zhàng yé? fù mǔ jù chū, fáng mén wèi suǒ, qǐng rù shì xiǎo qì kě yě. wén zhě hài xiào, rán bù jiǔ yāo shì. zhū zǐ suǒ yún, dài zhǐ cǐ lèi yǐ. tiān xià zhī lǐ wú qióng, tiān xià zhī shì yì wú qióng, wèi kě jù qí suǒ jiàn, zhí yī duān lùn zhī.
輪迴之說,鑿然有之。恆蘭台之叔父,生數歲,即自言前身為城西萬壽寺僧,從未一至其地,取筆粗畫其殿廊門徑,莊嚴陳設,花樹行列,往驗之,一一相合。然平生不肯至此寺,不知何意,此真輪迴也。朱子所謂輪迴雖有,乃是生氣未盡,偶然與生氣湊合者,亦實有之。余崔莊佃戶商龍之子甫死,即生於鄰家,未彌月能言,元旦父母偶出,獨此兒在襁褓,有同村人叩門,雲賀新歲,兒識其語音,遽應曰:是某丈耶?父母俱出,房門未鎖,請入室小憩可也。聞者駭笑,然不久夭逝。朱子所云,殆指此類矣。天下之理無窮,天下之事亦無窮,未可據其所見,執一端論之。
dé zhōu lǐ qiū yá yán, cháng yǔ shù yǒu fù jì nán qiū shì, sù lǚ shè zhōng. wū pō bì lòu, ér páng yī yuàn wū èr yíng, shāo zhěng jié, nǎi suǒ bì zhī. guài zhǔ rén bù yǐ liú kè, jiāng dài fù guì zhě jū yé? zhǔ rén yuē: shì wū yǒu mèi, bù zhī qí hú yǔ guǐ, jiǔ wú rén jū, gù shāo jié, fēi gǎn zé kè yě. yī yǒu qiáng shǐ kāi zhī, zhǎn mián bèi dú wò, lín shuì dà yán yuē: shì nán mèi yé? wú yǔ ěr jué lì, shì nǚ mèi yé? ěr yǔ wú jiàn zhěn. wù sè suō bù chū yě. bì hù miè zhú, shū wú tā yì. rén dìng hòu, wén chuāng wài xiǎo yǔ yuē: jiàn zhěn zhě lái yǐ. fāng yù qǐ shì, tū yī jù wù yā shēn shàng, zhòng ruò pán shí, jǐ bù kě shèng, mén zhī, zhǎng máo, chuǎn rú niú hǒu. cǐ yǒu sù duō lì, yīn bào chí bó jī, cǐ wù yì duō lì, qiān zhuāi qǐ pū, gǔn shì zhōng jǐ biàn. zhū yǒu wén shēng wǎng shì, mén bì bù dé rù, dàn tīng qí pēng hōng ér yǐ. yuē èr sān kè xǔ, mèi yào hài zhōng quán, jiào rán dùn, cǐ yǒu kāi hù chū, jiàn zhòng rén huán lì, zhǐ tiān huà dì, shuō qǐng shí zhuàng, yì shū zì de yě. shí fǔ jiāo sān gǔ, réng gè guī qǐn, cǐ yǒu jiāng shuì wèi shuì, wén chuāng wài yòu xiǎo yǔ yuē: jiàn zhěn zhě zhēn lái yǐ, qǐng yù xiāng jiù, jiā xiōng jí yù xiān jué lì, yīn ěr táng tū, jīn qú yǐ kuì jǔ bù gǎn chū, qiè jìng lái xún méng yě. yǔ qì, yǐ zhì tà qián, tàn shǒu fǔ qí miàn, zhǐ xiān rú chūn sǔn, huá zé rú yù zhī, xiāng fěn qì fù fù xí rén xīn, zhī qí yì bù liáng , ài qí róu mèi, qiě gòng qǐn yǐ guān qí biàn, suì yǐn zhī rù qīn, bèi jí qiǎn quǎn. zhì huān chàng jí shí, hū jué cǐ nǚ fù zhōng qì yī xī, jí xīn shén huǎng hū, bǎi mài fèi yǒng, hūn hūn rán jìng bù zhī rén. bǐ xiǎo, mén bù qǐ, hū zhī bù yīng, jí yǔ zhǔ rén pò chuāng rù, bō shuǐ pēn zhī, nǎi xǐng, yǐ lěi rán rú bìng fū, sòng guī qí jiā, yī yào bàn zài, nǎi zhàng ér xíng, zì cǐ háo qì dōu jǐn, wú fù xuān áng yì xìng yǐ. lì néng shèng qiáng bào, ér bù néng bù bài yú yāo yě, ōu yáng gōng yuē: huò huàn cháng shēng yú hū wēi, zhì yǒng duō kùn yú suǒ nì, qǐ bù rán zāi.
德州李秋崖言,嘗與數友赴濟南秋試,宿旅舍中。屋頗敝陋,而旁一院屋二楹,稍整潔,乃鎖閉之。怪主人不以留客,將待富貴者居耶?主人曰:是屋有魅,不知其狐與鬼,久無人居,故稍潔,非敢擇客也。一友強使開之,展眠被獨臥,臨睡大言曰:是男魅耶?吾與爾角力,是女魅耶?爾與吾薦枕。勿瑟縮不出也。閉戶滅燭,殊無他異。人定後,聞窗外小語曰:薦枕者來矣。方欲起視,突一巨物壓身上,重若磐石,幾不可勝,捫之,長毛,喘如牛吼。此友素多力,因抱持搏擊,此物亦多力,牽拽起仆,滾室中幾遍。諸友聞聲往視,門閉不得入,但聽其砰訇而已。約二三刻許,魅要害中拳,噭然遁,此友開戶出,見眾人環立,指天畫地,說頃時狀,意殊自得也。時甫交 三鼓,仍各歸寢,此友將睡未睡,聞窗外又小語曰:薦枕者真來矣,頃欲相就,家兄急欲先角力,因爾唐突,今渠已愧沮不敢出,妾敬來尋盟也。語訖,已至榻前,探手撫其面,指纖如春筍,滑澤如玉脂,香粉氣馥馥襲人心,知其意不良 ,愛其柔媚,且共寢以觀其變,遂引之入衾,備極繾綣。至歡暢極時,忽覺此女腹中氣一吸,即心神恍惚,百脈沸涌,昏昏然竟不知人。比曉,門不啟,呼之不應,急與主人破窗入,癶水噴之,乃醒,已儡然如病夫,送歸其家,醫藥半載,乃杖而行,自此豪氣都盡,無復軒昂意興矣。力能勝強暴,而不能不敗於妖冶,歐陽公曰:禍患常生於忽微,智勇多困於所溺,豈不然哉。
yú jiā shuǐ míng lóu, yǔ wài zǔ zhāng shì jiā dù fān lóu, jiē fǔ lín wèi hé. yī rì, zhèng yǐ zhēn rén zhōu pō dù fān lóu xià, xiān zǔ mǔ yǔ xiān mǔ, gū zhí yě, shì tóng guī níng, wén zhēn rén néng yì guǐ shén, gòng dēng lóu zì chuāng xì kuī shì, jiàn sān rén guì àn shàng, ruò chén sù zhě, é jiàn zhēn rén ruò chí bǐ pàn duàn zhě, dù bì xié mèi shì, qiǎn pū zhēn zhī. pū hái bào yuē: duì àn jí qīng xiàn jìng, qīng xiàn yǒu sān cūn fù, yīn shí mài jù jiāng yú yě, yǐ wèi zhòng shǔ, yú zhī guī, nǎi kǒu jù nán nán zuò zhān yǔ, zhì jīn bù sǐ bù shēng, zhī wèi xié mèi, wén tiān shī zhōu zhì, bìng lái chén sù. tiān shī yì mò shěng hé guài, wèi shū yī fú, qián yìn qí shàng, shǐ chí guī fén yú shí mài chù, yún gū zhào shén jiāng kān zhī. shù rì hòu xuān chuán sān fù wèi guǐ suǒ jié, tiān shī hé zhì dé fù shēng. jiǔ zhī nǎi dé qí xiáng yuē: sān fù hún wèi zhòng guǐ shè qù, yōng zhì kōng lín, yù dié wèi wú lǐ. yī fù tān, shǒu xiān shòu wū. yī fù chū chēng jù, guǐ yé yú yuē: mǒu rì mǒu dì, rǔ yǔ mǒu yōu huì shú cóng nèi, wǒ bèi huán shì xī xiào, rǔ bù zhī ěr, jù zhà wèi zhēn fù yé? fù cù wèi suǒ zhōng, wú kě zhì biàn, yì shòu wū. shí yú guǐ yǐ cì xiè xiè, láng jí kùn dùn, dài bù kě zhī. cì qiān zhuāi yī fù, fù nù lì yuē: wǒ wèi zēng zuò wú chǐ shì, wèi rǔ bèi suǒ xié, yāo guǐ hé gǎn ěr. jǔ shǒu pī qí jiá, qí guǐ bēn pū shù bù wài, zhòng guǐ yì jiē pì yì xiāng gù yuē: shì yǒu zhèng qì bù kě jìn, wù qǔ zhī yǐ. nǎi gòng yōng èr fù rù shēn lín, ér qì cǐ fù yú tián chéng, yáo yǔ yuē: wù xiāng yuàn, shāo chí qiǎn ā lǎo sòng rǔ guī. zhèng páng huáng xún lù, hū yī shén chí jǐ zì tiān xià, zhí rù lín zhōng, jí wén hū hào qǐ mìng shēng, qǐng kè ér jì. shén xié èr fù chū yuē: guǐ jǐn zhū yǐ, rǔ děng suí wǒ fǎn. huǎng hū rú mèng, yǐ huí shēng yǐ. wǎng xún èr fù, jiē shēn yín bù néng qǐ. qí yī běn yǐ shì tàn xī ér yǐ, qí yí dù cǐ fù bì xiè qí yǔ, shù rì yí jiā qù. yú cháng yí fù liè rú shì, guǐ ān gǎn shè? xiān xiōng qíng hú yuē: shì běn yī yōng rén fù, wèi gòu huàn nán, wú cóng jiàn qí liè yě. dài guān liǎng fù zhī jiàn rǔ, yì fèn yī jī, liè xīn dǒu fā, gāng zhí zhī qì, guǐ suì bù dé bù bì zhī. gù chū wù chù ér zhōng bù gǎn gàn yě, fū hé yí yān.
余家水明樓,與外祖張氏家度帆樓,皆俯臨衛河。一日,正乙真人舟泊度帆樓下,先祖母與先母,姑侄也,適同歸寧,聞真人能役鬼神,共登樓自窗隙窺視,見三人跪岸上,若陳訴者,俄見真人若持筆判斷者,度必邪魅事,遣仆偵之。仆還報曰:對岸即青縣境,青縣有三村婦,因拾麥俱僵於野,以為中暑,舁之歸,乃口俱喃喃作譫語,至今不死不生,知為邪魅,聞天師舟至,並來陳訴。天師亦莫省何怪,為書一符,鈐印其上,使持歸焚於拾麥處,雲姑召神將勘之。數日後喧傳三婦為鬼所劫,天師劾治得復生。久之乃得其詳曰:三婦魂為眾鬼攝去,擁至空林,欲迭為無禮。一婦癱,首先受污。一婦初撐拒,鬼揶揄曰:某日某地,汝與某幽會秫叢內,我輩環視嬉笑,汝不知耳,遽詐為貞婦耶?婦猝為所中,無可置辯,亦受污。十餘鬼以次褻媟,狼藉困頓,殆不可支。次牽拽一婦,婦怒詈曰:我未曾作無恥事,為汝輩所挾,妖鬼何敢爾。舉手批其頰,其鬼奔仆數步外,眾鬼亦皆辟易相顧曰:是有正氣不可近,誤取之矣。乃共擁二婦入深林,而棄此婦于田塍,遙語曰:勿相怨,稍遲遣阿姥送汝歸。正徬徨尋路,忽一神持戟自天下,直入林中,即聞呼號乞命聲,頃刻而寂。神攜二婦出曰:鬼盡誅矣,汝等隨我返。恍惚如夢,已回生矣。往詢二婦,皆呻吟不能起。其一本倚市嘆息而已,其一度此婦必泄其語,數日移家去。余嘗疑婦烈如是,鬼安敢攝?先兄晴湖曰:是本一庸人婦,未遘患難,無從見其烈也。迨觀兩婦之賤辱,義憤一激,烈心陡發,剛直之氣,鬼遂不得不避之。故初誤觸而終不敢幹也,夫何疑焉。
liú shū tái yán, qí xiāng yǒu dǎo yǐn qiú xiān zhě, zuò ér yùn qì, zhì shǒu zú jū luán, rán xíng zhī bù chuò, yǒu wén qí shuō ér yuè zhī zhě, lǐ wèi shī, rì cóng shòu fǎ, jiǔ zhī yì shǒu zú jū luán. qī nú huàn qí xián fèi zhì yù jié, nǎi gè zhì yī yǐ, héng yú yú yī shì, shǐ duì tán dān jué, èr rén cù xī gòng yǔ, hán shǔ wú jiān. héng yǐ wèi shén xiān ào miào, tiān xià wéi ěr zhī wǒ zhī, wú dì sān rén néng jiě yě. rén huò qiè xiào zhī, èr rén wén zhī tài xī yuē: cháo jūn bù zhī huì shuò, huì gū bù zhī chūn qiū, xìn zāi shì yán. shén xiān qǐ yǐ xíng hái lùn hū? zhì sǐ bù huǐ. yóu zhǔ zi sūn mì cáng qí shū, dài wǔ bǎi nián hòu yǒu yuán zhě. huò yuē: shì yǒu dào zhī shì, jiǎ fèi jí yǐ zì huì yě. yú yú zá shū shāo shè liè, dú wèi yī yuè dān jīng. rán yú fǒu yú, fēi mén wài rén suǒ zhī yǐ.
劉書台言,其鄉有導引求仙者,坐而運氣,致手足拘攣,然行之不輟,有聞其說而悅之者,禮為師,日從受法,久之亦手足拘攣。妻孥患其閒廢至鬱結,乃各制一椅,恆舁於一室,使對談丹訣,二人促膝共語,寒暑無間。恆以為神仙奧妙,天下惟爾知我知,無第三人能解也。人或竊笑之,二人聞之太息曰:朝菌不知晦朔,蟪蛄不知春秋,信哉是言。神仙豈以形骸論乎?至死不悔。猶囑子孫秘藏其書,待 五百年後有緣者。或曰:是有道之士,假廢疾以自晦也。余於雜書稍涉獵,獨未一閱丹經。然歟否歟,非門外人所知矣。
ān gōng jiè rán yán, shù zhōu yǒu pín ér yù qī zhě, yǐ shòu bì, ér qí qī táo, yù zhě jiāng sòng, qí rén yuē: mài xiū mǎi xiū, jué zuì jūn, bì qiě guī guān, jūn hé lì yān. jīn yǐ mèi cháng, shì jūn shī yī zài hūn fù, ér dé yī shì nǚ yě, jūn hé bù lì yān. yù zhě cóng zhī. huò yuē fù táo yǐ quán zhēn yě, huò yuē shì yù yù qí mèi ér wèi rén yán, gù wěi zhū bù dé yǐ yě. jì ér qí qī guī, fù cóng rén táo, jiē yuē tiān yě.
安公介然言,束州有貧而鬻妻者,已受幣,而其妻逃,鬻者將訟,其人曰:賣休買休,厥罪均,幣且歸官,君何利焉。今以妹償,是君失一再婚婦,而得一室女也,君何不利焉。鬻者從之。或曰婦逃以全貞也,或曰是欲鬻其妹而畏人言,故委諸不得已也。既而其妻歸,復從人逃,皆曰天也。
chéng biān xiū yú mén yán, yǒu shì rén yǔ hú nǚ xiá, chū xiāng yù jí bù zì huì, yuē: fēi yǐ cǎi bǔ huò jūn, yì bù yù wěi cí yǒu sù yuán, tè yuè jūn měi xiù, bù zì chí ěr, rán yī jiàn jí liàn liàn bù néng qù, tǎng yì sù yuán yé? bù shù shù zhì, yuē: kǒng jūn yǐ dān sè zhì jí yě. zhì huò yù qí dú shū zuò wén, zé qù, yuē: kǒng fáng jūn zhèng wù yě. rú shì jìn shí nián, qíng ruò fú fù. shì rén jiǔ wú zi, cháng xì wèn yuē: néng wèi wǒ dàn yù fǒu yé? yuē: shì bù kě zhī yě, fū tāi zhě, liǎng jīng xiāng bó, xī hé ér chéng zhě yě, gòu hé zhī jì, yáng jīng zhì ér yīn jīng bù zhì, yīn jīng zhì ér yáng jīng bù zhì, jiē bù néng chéng, jiē zhì yǐ, shí yǒu xiān hòu, zé xiān zhì zhě qì sàn bù shè, yì bù néng chéng. bù xiān bù hòu, liǎng jīng bìng zhì, yáng xiān chōng ér yīn bāo zhī, zé yáng jū zhōng wèi zhǔ ér chéng nán yīn xiān chōng ér yáng bāo zhī, zé yīn jū zhōng wèi zhǔ ér chéng nǚ. cǐ huà shēng zì rán zhī lǐ, fēi rén lì suǒ néng wèi, gù yǒu yī hé jí chéng zhě, yǒu qiān bǎi hé ér zhōng bù chéng zhě, gù yuē bù kě zhī yě. wèn luán shēng hé yě, yuē: liǎng qì bìng shèng yù ér xiāng chōng, zhèng chōng zé qí ér èr, piān chōng zé qí yī yáng duō ér yīn shǎo, yáng jí bāo yīn qí yī yīn duō ér yáng shǎo, yīn jí bāo yáng, gù èr nán èr nǚ zhě duō, yì huò yī nán yī nǚ yě. wèn jīng bì huān chàng ér hòu zhì, yòu nǚ xīn hūn, wèi suō bù xiá, nǎi yǒu yī hé ér chéng zhě, yīn jīng hé yǐ zhì yé? yuē: yàn ěr zhī jì, liǎng xīn tóng yuè, huò xiān nán ér hòu yì, huò mào cuì ér shēn yí, qí qíng jì qià, qí jīng yì zhì, gù yì ǒu yī yù zhī yě. wèn jì yóu jīng hé, bì chéng yú yuè xìn luò hóng yǐ hòu, hé yě? yuē: jīng rú gǔ zhǒng, xuè rú tǔ gāo, jiù xuè bài qì, xīn xuè shēng qì, chéng shēng qì nǎi kě yǎng tāi yě. wú céng shì xiān fēi, qiè wén jiǎng shēng huà zhī yuán, gù cū zhī qí gài, yú fū fù suǒ zhī néng, shèng rén yǒu suǒ bù zhī néng, cǐ zhī wèi yǐ. hòu shì rén nián guò sān shí, xū bào zhǎng, hú tàn yuē: shì yōng yōng zhě rú máng cì, rén hé yǐ kān, jiàn zhé shēng wèi, qǐ sù yuán jǐn yé? chū wèi qí xì yǔ, hòu jìng bù zài lái. yú mén duō rán, rèn zǐ tián yīn qí nà jī, shuō cǐ shì yǐ xì zhī. yú mén sù wén cǐ shì, yì wèi shī xiào. jì ér yuē: cǐ hú shí dà yǒu cí biàn, jūn yán zhī wèi xiáng, suì jù shù qí lùn rú yòu. yǐ qí pō yǒu lǐ zhì, yīn zhuī yì ér lù cún zhī.
程編修魚門言,有士人與狐女狎,初相遇即不自諱,曰:非以採補禍君,亦不欲諉詞有夙緣,特悅君美秀,不自持耳,然一見即戀戀不能去,儻亦夙緣耶?不數數至,曰:恐君以耽色致疾也。至或遇其讀書作文,則去,曰:恐妨君正務也。如是近十年,情若夫婦。士人久無子,嘗戲問曰:能為我誕育否耶?曰:是不可知也,夫胎者,兩精相搏,翕合而成者也,媾合之際,陽精至而陰精不至,陰精至而陽精不至,皆不能成,皆至矣,時有先後,則先至者氣散不攝,亦不能成。不先不後,兩精並至,陽先沖而陰包之,則陽居中為主而成男;陰先沖而陽包之,則陰居中為主而成女。此化生自然之理,非人力所能為,故有一合即成者,有千百合而終不成者,故曰不可知也。問孿生何也,曰:兩氣並盛遇而相衝,正沖則歧而二,偏沖則其一陽多而陰少,陽即包陰其一陰多而陽少,陰即包陽,故二男二女者多,亦或一男一女也。問精必歡暢而後至,幼女新婚,畏縮不暇,乃有一合而成者,陰精何以至耶?曰:燕爾之際,兩心同悅,或先難而後易,或貌瘁而神怡,其情既洽,其精亦至,故亦偶一遇之也。問既由精合,必成於月信落紅以後,何也?曰:精如谷種,血如土膏,舊血敗氣,新血生氣,乘生氣乃可養胎也。吾曾侍仙妃,竊聞講生化之源,故粗知其概,愚夫婦所知能,聖人有所不知能,此之謂矣。後士人年過三十,須暴長,狐嘆曰:是癕癕者如芒刺,人何以堪,見輒生畏,豈夙緣盡耶?初謂其戲語,後竟不再來。魚門多髯,任子田因其納姬,說此事以戲之。魚門素聞此事,亦為失笑。既而曰:此狐實大有詞辯,君言之未詳,遂具述其論如右。以其頗有理致,因追憶而錄存之。
lǚ lǎn chēng lí qiū zhī guǐ, shàn huàn rén xíng, shì chéng yǒu zhī. yú zài wū lǔ mù qí, jūn lì bā hā bù yuē: gān sù yǒu dù wēng zhě, ráo yú zī, suǒ jū gù kuàng yě, xiāng jìn duō hú huān xué, wēng è qí zhōng yè háo hū, xī xūn ér qū zhī. é ér qí jiā rén jiàn nèi shì zuò yī wēng, tīng wài yòu zuò yī wēng, fán xíng zuò zhī chù, yòu chù chù yǒu yī wēng lái wǎng, dài bù xià shí yú, xíng zhuàng shēng yīn yī fú rú yī, bǐng dǎng zhǐ huī jiā shì, yì fù rú yī, hé mén dà rǎo. qī qiè jiē bì mén zì shǒu, qiè yán wēng yāo yǒu sù náng kě biàn, shì zhī wú yǒu, gài xiān dào zhī yǐ. yǒu jiào zhī zhě yuē: zhì yè bì rù qǐn, bù nà jí fǎn zhě, wēng yě, jiān yù rù zhě jí yāo yě. yǐ ér jiē jiē xī, nù chì xuān náo yī zhòu yè, wú rú zhī hé. yǒu yī jì, wēng suǒ nì yě, shí rì héng sān sì sù qí jiā, wén zhī yì mén yuē: yāo yǒu dǎng yǔ, fán kě yǐ yán chuán zhě bì xiān zhī, fán kě yǐ wù yàn zhě bì huàn huà, hé shǐ zhì wǒ jiā, wǒ gù lè jí, wú suǒ gù xī, shǐ zhuàng shì zhí jù fǔ lì tà páng, wǒ luǒ ér dēng tà, yǐ cì jiāo jiē, qí jiān fǎn cè, qū shēn jí xú jìn tuì, yǔ fū fǔ mó wēi yǐ, kǒu shé suǒ bù néng chuán, ěr mù suǒ bù néng dào zhě, xiān jiè yì tóng, wǒ zì yì huì, suī wēng bù zì zhī, yāo jué bù néng zhī yě. wǒ hū yuē zhuó, jí sù zhuó, yāo bì bài yǐ. zhòng cóng qí yán, yī wēng qǐ qīn fǔ rù, jì hū yuē zhuó, fǔ luò, guǒ yī hú, nǎo liè sǐ. zài yī wēng shāo liè jū, jì hū yuē zhuó, guǒ jīng cuàn qù. zhì dì sān wēng, jì bào ér xǐ yuē: zhēn wēng zài cǐ, yú bìng shā zhī kě yě. dāo zhàng bìng jǔ, yì qí dà bàn, jiē hú yǔ huān yě. qí táo zhě suì bù fù zài zhì. qín shòu yè wū, hé yǔ rén shì, cǐ wēng bì sǎo qí xué? qí rǎo shí zì qǔ. hú huān jì jiě huà xíng, hé nán jiàn wēng chén sù, qiú miǎn bō qiān? jù chěng yāo huò, qí sǐ yì zì qǔ yě. jì qí zhì shù, gài jūn chū cǐ jì xià yǐ.
呂覽稱黎邱之鬼,善幻人形,是誠有之。余在烏魯木齊,軍吏巴哈布曰:甘肅有杜翁者,饒於貲,所居故曠野,相近多狐獾穴,翁惡其終夜嗥呼,悉薰而驅之。俄而其家人見內室坐一翁,廳外又坐一翁,凡行坐之處,又處處有一翁來往,殆不下十餘,形狀聲音衣服如一,摒擋指揮家事,亦復如一,合門大擾。妻妾皆閉門自守,妾言翁腰有素囊可辨,視之無有,蓋先盜之矣。有教之者曰:至夜必入寢,不納即返者,翁也,堅欲入者即妖也。已而皆嗟惜,怒叱喧呶一晝夜,無如之何。有一妓,翁所昵也,十日恆三四宿其家,聞之詣門曰:妖有黨 羽,凡可以言傳者必先知,凡可以物驗者必幻化,盍使至我家,我故樂籍,無所顧惜,使壯士執巨斧立榻旁,我裸而登榻,以次交 接,其間反側,曲伸疾徐進退,與夫撫摩偎倚,口舌所不能傳,耳目所不能到者,纖芥異同,我自意會,雖翁不自知,妖決不能知也。我呼曰斫,即速斫,妖必敗矣。眾從其言,一翁啟衾甫入,妓呼曰斫,斧落,果一狐,腦裂死。再一翁稍趔趄,妓呼曰斫,果驚竄去。至第三翁,妓抱而喜曰:真翁在此,余並殺之可也。刀杖並舉,殪其大半,皆狐與獾也。其逃者遂不復再至。禽獸 夜嗚,何與人事,此翁必掃其穴?其擾實自取。狐獾既解化形,何難見翁陳訴,求免播遷?遽逞妖惑,其死亦自取也。計其智數,蓋均出此妓下矣。
wú qīng yū qián bèi yán, héng jiē yī zhái, jiù yún yǒu suì, jū zhě duō bù ān, zhái zhǔ bìng zhī, yán sēng zuò fó shì. rù yè fàng yàn kǒu shí, hū èr nǚ guǐ xiàn dēng xià, xiàng sēng zuò lǐ yuē: shī děng jiē yǐn jiǔ shí ròu, sòng jīng lǐ chàn shū wú yì, jí yàn kǒu shī shí, yì jiē xū pāo mǐ gǔ, wú fó fǎ diǎn huà, guǐ fú néng dé, fán shī fù yǔ zhǔ rén, bié yán dào dé gāo zhě wèi zhī, zé xìng de chāo shēng yǐ. sēng bù qiě kuì, bù jué shī zú luò zuò xià, bù zhōng shì, miè zhú qù. hòu xiān shī chéng wén gōng gōng jū zhī, bié yán sēng chán sòng, yīn xiǎng suì jué. cǐ zhái wén gōng gōng mò hòu, jīn guī cāng zhōu lǐ niè shǐ suí xuān.
吳青紆前輩言,橫街一宅,舊雲有祟,居者多不安,宅主病之,延僧作佛事。入夜放焰口時,忽二女鬼現燈下,向僧作禮曰:師等皆飲酒食肉,誦經禮懺殊無益,即焰口施食,亦皆虛拋米谷,無佛法點化,鬼弗能得,煩師傅語主人,別延道德高者為之,則幸得超生矣。僧怖且愧,不覺失足落座下,不終事,滅燭去。後先師程文恭公居之,別延僧禪誦,音響遂絕。此宅文恭公歿後,今歸滄州李臬使隨軒。
biǎo xiōng ān yī zài yán, xiàn rén yǒu yǔ hú nǚ nì zhě, duō yǐ qí fù yè hé zhī zī, mǎi zān ěr zhī fěn zèng hú nǚ, hú nǚ cháng wǎng lái qí jiā, wéi cǐ rén jiàn zhī, tā rén bù jiàn yě. yī rì, fù gòu qí fū yuē: ěr cái zì hé lái, nǎi rú cǐ yòng. hú nǚ hū àn zhōng yīng yuē: rǔ cái zì hé lái, nǎi dú zé wǒ. wén zhě jiē jué dào. yú wèi cǐ zì yī zài zhī yù yán, rán yì zú jiàn wéi wú xiá zhě kě yǐ zé rén. sài shāng yāng zhě, bù yù zhe qí míng shì lǐ guàn, lǎo zhū shēng yě, qiè jiā yù jīng shī, tiān zī kè bó, fán shàn rén shàn shì, bì tuī qiú qí cī lèi, gù dé cǐ míng. qián dūn táng biān xiū mò, qí mén shēng wèi jīng jì guān qīn, shàn xù qī zǐ, shì shì dé suǒ. sài shāng yāng yuē: shì jiān wú rú cǐ hǎo rén, cǐ yù bó gǔ dào zhī míng, shǐ yào jīn wén zhī, yì yú pān yuán bēn jìng ěr. yī pín mín mǔ sǐ yú lù, guì qǐ qián mǎi guān, xíng róng kū gǎo, shēng yīn suān chǔ, rén jìng yǐ qián tóu zhī, sài shāng yāng yuē: cǐ zhǐ shī liǎn cái, shī yì wèi bì qí mǔ, tā rén kě qī, bù néng qī wǒ yě. guò yī jīng biǎo jié fù fāng xià, yǎng shì wēi shěn yuē: shì jiā fù guì, pú cóng rú yún, qǐ shǎo qín gōng féng zǐ dōu yé? cǐ shì xū hé, bù gǎn jù yán fēi, yì bù gǎn jù yán shì yě. píng shēng cāo lùn jiē lèi cǐ, rén jiē wèi ér bì zhī, wú gǎn yán yǐ jiào dú zhě, jìng kùn dùn yǐ mò. mò hòu, qī nú liú luò, bù kě yán zhuàng, yǒu rén yú jiǔ yán yù yī jì, jǔ zhǐ shàng yǒu shì fēng, yà qí bù lèi yǐ mén zhě, wèn zhī, jí qí shào nǚ yě, yì kě āi yǐ. xiān yáo ān gōng yuē: cǐ lǎo shēng píng yì wú dà guò, dàn wù yù qí shí jiā rén yī děng, gù bù jué zhì shì ěr. kě bù jiè zāi.
表兄安伊在言,縣人有與狐女昵者,多以其婦夜合之資,買簪珥脂粉贈狐女,狐女常往來其家,惟此人見之,他人不見也。一日,婦詬其夫曰:爾財自何來,乃如此用。狐女忽暗中應曰:汝財自何來,乃獨責我。聞者皆絕倒。余謂此自伊在之寓言,然亦足見惟無瑕者可以責人。賽商鞅者,不欲著其名氏里貫,老諸生也, 挈家寓京師,天資刻薄,凡善人善事,必推求其疵類,故得此名。錢敦堂編修歿,其門生為經紀棺衾,贍恤妻子,事事得所。賽商殃曰:世間無如此好人,此欲博古道之名,使要津聞之,易於攀援奔競耳。一貧民母死於路,跪乞錢買棺,形容枯槁, 聲音酸楚,人競以錢投之,賽商鞅曰:此指屍斂財,屍亦未必其母,他人可欺,不能欺我也。過一旌表節婦坊下,仰視微哂曰:是家富貴,僕從如雲,豈少秦宮馮子都耶?此事須核,不敢遽言非,亦不敢遽言是也。平生操論皆類此,人皆畏而避之,無敢延以教讀者,竟困頓以歿。歿後,妻孥流落,不可言狀,有人於酒筵遇一妓,舉止尚有士風,訝其不類倚門者,問之,即其少女也,亦可哀矣。先姚安公曰: 此老生平亦無大過,但務欲其識加人一等,故不覺至是耳。可不戒哉。