zhēn guān chū, tài zōng wèi shì chén yuē: zhèn guān qián dài, chán nìng zhī tú, jiē guó zhī máo zéi yě. huò qiǎo yán lìng sè, péng dǎng bǐ zhōu. ruò àn zhǔ yōng jūn, mò bù yǐ zhī mí huò, zhōng chén xiào zǐ suǒ yǐ qì xuè xián yuān. gù cóng lán yù mào, qiū fēng bài zhī wáng zhě yù míng, chán rén bì zhī. cǐ shì zhe yú shǐ jí, bù néng jù dào. zhì rú qí suí jiān chán zèn shì, ěr mù suǒ jiē zhě, lüè yǔ gōng děng yán zhī. hú lǜ míng yuè, qí cháo liáng jiāng, wēi zhèn dí guó, zhōu jiā měi suì zhuó fén hé bīng, lǜ qí bīng zhī xī dù. jí míng yuè bèi zǔ xiào zhēng chán gòu fú zhū, zhōu rén shǐ yǒu tūn qí zhī yì. gāo jiǒng yǒu jīng guó dà cái, wèi suí wén dì zàn chéng bà yè, zhī guó zhèng zhě èr shí yú zài, tiān xià lài yǐ ān níng. wén dì wéi fù yán shì tīng, tè lìng bìn chì. jí wèi yáng dì suǒ shā, xíng zhèng yóu shì shuāi huài. yòu suí tài zǐ yǒng fǔ jūn jiān guó, fán èr shí nián jiān, gù yì zǎo yǒu dìng fēn. yáng sù qī zhǔ wǎng shàng, zéi hài liáng shàn, shǐ fù zǐ zhī dào yī zhāo miè yú tiān xìng, nì luàn zhī yuán, zì cǐ kāi yǐ. suí wén jì hùn xiáo dí shù, jìng huò jí qí shēn, shè jì xún yì fù bài. gǔ rén yún shì luàn zé chán shèng, chéng fēi wàng yán. zhèn měi fáng wēi dù jiàn, yòng jué chán gòu zhī duān, yóu kǒng xīn lì suǒ bù zhì, huò bù néng jué wù. qián shǐ yún: měng shòu chù shān lín, lí huò wèi zhī bù cǎi zhí chén lì cháo tíng, jiān xié wèi zhī qǐn móu. cǐ shí zhèn suǒ wàng yú qún gōng yě. wèi zhēng yuē: lǐ yún: jiè shèn hū qí suǒ bù dǔ, kǒng jù hū qí suǒ bù wén. shī yún kǎi tì jūn zǐ, wú xìn chán yán. chán yán wǎng jí, jiāo luàn sì guó. yòu kǒng zǐ yuē: è lì kǒu zhī fù bāng jiā, gài wèi cǐ yě. chén cháng guān zì gǔ yǒu guó yǒu jiā zhě, ruò qū shòu chán zèn, wàng hài zhōng liáng, bì zōng miào qiū xū, shì cháo shuāng lù yǐ. yuàn bì xià shēn shèn zhī!
貞觀初，太宗謂侍臣曰：「朕觀前代，讒佞之徒，皆國之蟊賊也。或巧言令色，朋黨比周。若暗主庸君，莫不以之迷惑，忠臣孝子所以泣血銜冤。故叢蘭欲茂，秋風敗之；王者欲明，讒人蔽之。此事著於史籍，不能具道。至如齊、隋間讒譖事，耳目所接者，略與公等言之。斛律明月，齊朝良將，威震敵國，周家每歲斫汾河冰，慮齊兵之西渡。及明月被祖孝征讒構伏誅，周人始有吞齊之意。高熲有經國大才，為隋文帝贊成霸業，知國政者二十餘載，天下賴以安寧。文帝惟婦言是聽，特令擯斥。及為煬帝所殺，刑政由是衰壞。又隋太子勇撫軍監國，凡二十年間，固亦早有定分。楊素欺主罔上，賊害良善，使父子之道一朝滅於天性，逆亂之源，自此開矣。隋文既混淆嫡庶，竟禍及其身，社稷尋亦覆敗。古人云『世亂則讒勝』，誠非妄言。朕每防微杜漸，用絕讒構之端，猶恐心力所不至，或不能覺悟。前史云：『猛獸處山林，藜藿為之不採；直臣立朝廷，奸邪為之寢謀。』此實朕所望於群公也。」魏徵曰：「《禮》云：『戒慎乎其所不睹，恐懼乎其所不聞。』《詩》雲『愷悌君子，無信讒言。讒言罔極，交亂四國。』又孔子曰：『惡利口之覆邦家』，蓋為此也。臣嘗觀自古有國有家者，若曲受讒譖，妄害忠良，必宗廟丘墟，市朝霜露矣。願陛下深慎之！」

zhēn guān qī nián, tài zōng xìng pú zhōu. cì shǐ zhào yuán kǎi kè fù lǎo fú huáng shā dān yī, yíng yè lù zuǒ, shèng shì xiè yǔ, xiū yíng lóu zhì yǐ qiú mèi yòu qián sì yáng bǎi yú kǒu yú shù qiān tóu, jiāng kuì guì qī. tài zōng zhī, zhào ér shù zhī yuē: zhèn xún shěng hé luò, jīng lì shù zhōu, fán yǒu suǒ xū, jiē zī guān wù. qīng wèi sì yáng yǎng yú, diāo shì yuàn yǔ, cǐ nǎi wáng suí bì sú, jīn bù kě fù xíng. dāng shí zhèn xīn, gǎi jiù tài yě. yǐ yuán kǎi zài suí xié nìng, gù tài zōng fā cǐ yán yǐ jiè zhī. yuán kǎi cán jù, shù rì bù shí ér zú.
貞觀七年，太宗幸蒲州。刺史趙元楷課父老服黃紗單衣，迎謁路左，盛飾廨宇，修營樓雉以求媚；又潛飼羊百餘口、魚數千頭，將饋貴戚。太宗知，召而數之曰：「朕巡省河、洛，經歷數州，凡有所須，皆資官物。卿為飼羊養魚，雕飾院宇，此乃亡隋弊俗，今不可復行。當識朕心，改舊態也。」以元楷在隋邪佞，故太宗發此言以戒之。元楷慚懼，數日不食而卒。

zhēn guān shí nián, tài zōng wèi shì chén yuē: tài zǐ bǎo fù, gǔ nán qí xuǎn. chéng wáng yòu xiǎo, yǐ zhōu zhào wèi bǎo fù, zuǒ yòu jiē xián, zú yǐ zhǎng rén, zhì lǐ tài píng, chēng wèi shèng zhǔ. jí qín zhī hú hài, shǐ huáng suǒ ài, zhào gāo zuò fù, jiào yǐ xíng fǎ. jí qí cuàn yě, zhū gōng chén, shā qīn qī, kù liè bù yǐ, xuán zhǒng yì wáng. yǐ cǐ ér yán, rén zhī shàn è, chéng yóu jìn xí. zhèn ruò guàn jiāo yóu, wéi chái shào dòu dàn děng, wèi rén jì fēi sān yì, jí zhèn jū zī bǎo wèi, jīng lǐ tiān xià, suī bù jí yáo shùn zhī míng, shù miǎn hū sūn hào gāo wěi zhī bào. yǐ cǐ ér yán, fù bù yóu rǎn, hé yě? wèi zhēng yuē: zhōng rén kě yǔ wèi shàn, kě yǔ wèi è, rán shàng zhì zhī rén zì wú suǒ rǎn. bì xià shòu mìng zì tiān, píng dìng kòu luàn, jiù wàn mín zhī mìng, lǐ zhì shēng píng, qǐ shào dàn zhī tú néng lèi shèng dé? dàn jīng yún: fàng zhèng shēng, yuǎn nìng rén. jìn xí zhī jiān, yóu yí shēn shèn. tài zōng yuē: shàn.
貞觀十年，太宗謂侍臣曰：「太子保傅，古難其選。成王幼小，以周、召為保傅，左右皆賢，足以長仁，致理太平，稱為聖主。及秦之胡亥，始皇所愛，趙高作傅，教以刑法。及其篡也，誅功臣，殺親戚，酷烈不已，旋踵亦亡。以此而言，人之善惡，誠由近習。朕弱冠交遊，惟柴紹、竇誕等，為人既非三益，及朕居茲寶位，經理天下，雖不及堯、舜之明，庶免乎孫皓、高緯之暴。以此而言，復不由染，何也？」魏徵曰：「中人可與為善，可與為惡，然上智之人自無所染。陛下受命自天，平定寇亂，救萬民之命，理致昇平，豈紹、誕之徒能累聖德？但經云：『放鄭聲，遠佞人。』近習之間，尤宜深慎。」太宗曰：「善。」

shàng shū zuǒ pú shè dù rú huì zòu yán: jiān chá yù shǐ chén shī hé shàng bá shì lùn, wèi rén zhī sī lǜ yǒu xiàn, yī rén bù kě zǒng zhī shù zhí, yǐ lùn chén děng. tài zōng wèi dài zhòu yuē: zhèn yǐ zhì gōng zhì tiān xià, jīn rèn xuán líng rú huì, fēi wèi xūn jiù, yǐ qí yǒu cái xíng yě. cǐ rén wàng shì huǐ bàng, zhǐ yù lí jiān wǒ jūn chén. xī shǔ hòu zhǔ hūn ruò, qí wén xuān kuáng bèi, rán guó chēng zhì zhě, yǐ rèn zhū gé liàng yáng zūn yàn bù cāi zhī gù yě. zhèn jīn rèn rú huì děng, yì fù rú fǎ. yú shì, liú chén shī hé yú lǐng wài.
尚書左僕射杜如晦奏言：「監察御史陳師合上《拔士論》，謂人之思慮有限，一人不可總知數職，以論臣等。」太宗謂戴胄曰：「朕以至公治天下，今任玄齡、如晦，非為勛舊，以其有才行也。此人妄事毀謗，止欲離間我君臣。昔蜀後主昏弱，齊文宣狂悖，然國稱治者，以任諸葛亮、楊遵彥不猜之故也。朕今任如晦等，亦復如法。」於是，流陳師合於嶺外。

zhēn guān zhōng, tài zōng wèi fáng xuán líng dù rú huì yuē: zhèn wén zì gǔ dì wáng shàng hé tiān xīn, yǐ zhì tài píng zhě, jiē gǔ gōng zhī lì. zhèn bǐ kāi zhí yán zhī lù zhě, shù zhī yuān qū, yù wén jiàn zhèng. suǒ yǒu shàng fēng shì rén, duō gào jié bǎi guān, xì wú kě cǎi. zhèn lì xuǎn qián wáng, dàn yǒu jūn yí yú chén, zé xià bù néng shàng dá, yù qiú jǐn zhōng jí lǜ, hé kě dé zāi? ér wú shí zhī rén, wù xíng chán huǐ, jiāo luàn jūn chén, shū fēi yì guó. zì jīn yǐ hòu, yǒu shàng shū jié rén xiǎo è zhě, dāng yǐ chán rén zhī zuì zuì zhī.
貞觀中，太宗謂房玄齡、杜如晦曰：「朕聞自古帝王上合天心，以致太平者，皆股肱之力。朕比開直言之路者，庶知冤屈，欲聞諫諍。所有上封事人，多告訐百官，細無可采。朕歷選前王，但有君疑於臣，則下不能上達，欲求盡忠極慮，何可得哉？而無識之人，務行讒毀，交亂君臣，殊非益國。自今以後，有上書訐人小惡者，當以讒人之罪罪之。」

wèi zhēng wèi mì shū jiān, yǒu gào zhēng móu fǎn zhě. tài zōng yuē: wèi zhēng, xī wú zhī chóu, zhǐ yǐ zhōng yú suǒ shì, wú suì bá ér yòng zhī, hé nǎi wàng shēng chán gòu? jìng bù wèn zhēng, jù zhǎn suǒ gào zhě.
魏徵為秘書監，有告征謀反者。太宗曰：「魏徵，昔吾之讎，只以忠於所事，吾遂拔而用之，何乃妄生讒構？」竟不問征，遽斬所告者。

zhēn guān shí liù nián, tài zōng wèi jiàn yì dài fū chǔ suì liáng yuē: qīng zhī qǐ jū, bǐ lái jì wǒ xíng shì shàn è? suì liáng yuē: shǐ guān zhī shè, jūn jǔ bì shū. shàn jì bì shū, guò yì wú yǐn. tài zōng yuē: zhèn jīn qín xíng sān shì, yì wàng shǐ guān bù shū wú è. yī zé jiàn qián dài chéng bài shì, yǐ wèi yuán guī èr zé jìn yòng shàn rén, gòng chéng zhèng dào sān zé chì qì qún xiǎo, bù tīng chán yán. wú néng shǒu zhī, zhōng bù zhuǎn yě.
貞觀十六年，太宗謂諫議大夫褚遂良曰：「卿知起居，比來記我行事善惡？」遂良曰：「史官之設，君舉必書。善既必書，過亦無隱。」太宗曰：「朕今勤行三事，亦望史官不書吾惡。一則鑒前代成敗事，以為元龜；二則進用善人，共成政道；三則斥棄群小，不聽讒言。吾能守之，終不轉也。」