zhēn guān èr nián, tài zōng wèi shì chén yuē: zhèn měi rì zuò cháo, yù chū yī yán, jí sī cǐ yī yán yú bǎi xìng yǒu lì yì fǒu, suǒ yǐ bù gǎn duō yán. gěi shì zhōng jiān zhī qǐ jū shì dù zhèng lún jìn yuē: jūn jǔ bì shū, yán cún zuǒ shǐ. chén zhí dāng jiān xiū qǐ jū zhù, bù gǎn bù jǐn yú zhí. bì xià ruò yī yán guāi yú dào lǐ, zé qiān zài lèi yú shèng dé, fēi zhǐ dāng jīn sǔn yú bǎi xìng, yuàn bì xià shèn zhī. tài zōng dà yuè, cì cǎi bǎi duàn.
貞觀二年，太宗謂侍臣曰：「朕每日坐朝，欲出一言，即思此一言於百姓有利益否，所以不敢多言。」給事中兼知起居事杜正倫進曰：「君舉必書，言存左史。臣職當兼修起居注，不敢不盡愚直。陛下若一言乖於道理，則千載累於聖德，非止當今損於百姓，願陛下慎之。」太宗大悅，賜彩百段。

zhēn guān bā nián, tài zōng wèi shì chén yuē: yán yǔ zhě, jūn zǐ zhī shū jī, tán hé róng yì? fán zài zhòng shù, yī yán bù shàn, zé rén jì zhī, chéng qí chǐ lèi, kuàng shì wàn chéng zhī zhǔ? bù kě chū yán yǒu suǒ guāi shī. qí suǒ kuī sǔn zhì dà, qǐ tóng pǐ fū? wǒ cháng yǐ cǐ wèi jiè. suí yáng dì chū xìng gān quán gōng, quán shí chēng yì, ér guài wú yíng huǒ, chì yún: zhuō qǔ duō shǎo yú gōng zhōng zhào yè. suǒ sī jù qiǎn shù qiān rén cǎi shí, sòng wǔ bǎi yú yú gōng cè, xiǎo shì shàng ěr, kuàng qí dà hū? wèi zhēng duì yuē: rén jūn jū sì hǎi zhī zūn, ruò yǒu kuī shī, gǔ rén yǐ wèi rú rì yuè zhī shí, rén jiē jiàn zhī, shí rú bì xià suǒ jiè shèn.
貞觀八年，太宗謂侍臣曰：「言語者，君子之樞機，談何容易？凡在眾庶，一言不善，則人記之，成其恥累，況是萬乘之主？不可出言有所乖失。其所虧損至大，豈同匹夫？ 我常以此為戒。 隋煬帝初幸甘泉宮，泉石稱意，而怪無螢火，敕云：『捉取多少於宮中照夜。』所司遽遣數千人採拾，送五百輿於宮側，小事尚爾，況其大乎？」魏徵對曰：「人君居四海之尊，若有虧失，古人以為如日月之蝕，人皆見之，實如陛下所戒慎。」

zhēn guān shí liù nián, tài zōng měi yǔ gōng qīng yán jí gǔ dào, bì jié nán wǎng fù. sàn qí cháng shì liú jì shàng shū jiàn yuē: dì wáng zhī yǔ fán shù, shèng zhé zhī yǔ yōng yú, shàng xià xiāng xuán, nǐ lún sī jué. shì zhī yǐ zhì yú ér duì zhì shèng, yǐ jí bēi ér duì jí zūn, tú sī zì qiáng, bù kě de yě. bì xià jiàng ēn zhǐ, jiǎ cí yán, níng liú yǐ tīng qí yán, xū jīn yǐ nà qí shuō, yóu kǒng qún xià wèi gǎn duì yáng, kuàng dòng shén jī, zòng tiān biàn, shì cí yǐ zhé qí lǐ, yuán gǔ yǐ pái qí yì, yù lìng fán shù hé jiē yīng dá? chén wén huáng tiān yǐ wú yán wèi guì, shèng rén yǐ bù yán wèi dé, lǎo zi chēng dà biàn ruò nè, zhuāng shēng chēng zhì dào wú wén, cǐ jiē bù yù fán yě. shì yǐ qí hóu dú shū, lún biǎn qiè yì, hàn huáng mù gǔ, zhǎng rú chén jī, cǐ yì bù yù láo yě. qiě duō jì zé sǔn xīn, duō yǔ zé sǔn qì, xīn qì nèi sǔn, xíng shén wài láo, chū suī bù jué, hòu bì wèi lèi. xū wèi shè jì zì ài, qǐ wèi xìng hǎo zì shāng hū? qiè yǐ jīn rì shēng píng, jiē bì xià lì xíng suǒ zhì. yù qí zhǎng jiǔ, fěi yóu biàn bó, dàn dāng wàng bǐ ài zēng, shèn zī qǔ shě, měi shì dūn pǔ, wú fēi zhì gōng, ruò zhēn guān zhī chū, zé kě yǐ. zhì rú qín zhèng qiáng biàn, shī rén xīn yú zì jīn, wèi wén hóng cái, kuī zhòng wàng yú xū shuō. cǐ cái biàn zhī lèi, jiǎo rán kě zhī. fú yuàn lüè zī xióng biàn, hào rán yǎng qì, jiǎn bǐ xiāng tú, dàn yān yí yuè, gù wàn shòu yú nán yuè, qí bǎi xìng yú dōng hù, zé tiān xià xìng shèn, huáng ēn sī bì. tài zōng shǒu zhào dá yuē: fēi lǜ wú yǐ lín xià, fēi yán wú yǐ shù lǜ. bǐ yǒu tán lùn, suì zhì fán duō. qīng wù jiāo rén, kǒng yóu zī dào. xíng shén xīn qì, fēi cǐ wèi láo. jīn wén dǎng yán, xū huái yǐ gǎi.
貞觀十六年，太宗每與公卿言及古道，必詰難往復。散騎常侍劉洎上書諫曰：「帝王之與凡庶，聖哲之與庸愚，上下相懸，擬倫斯絕。是知以至愚而對至聖，以極卑而對極尊，徒思自強，不可得也。陛下降恩旨，假慈顏，凝旒以聽其言，虛襟以納其說，猶恐群下未敢對揚，況動神機，縱天辯，飾辭以折其理，援古以排其議，欲令凡庶何階應答？臣聞皇天以無言為貴，聖人以不言為德，老子稱『大辯若訥』，莊生稱『至道無文』，此皆不欲煩也。是以齊侯讀書，輪扁竊議，漢皇慕古，長孺陳譏，此亦不欲勞也。且多記則損心，多語則損氣，心氣內損，形神外勞，初雖不覺，後必為累。須為社稷自愛，豈為性好自傷乎？竊以今日昇平，皆陛下力行所至。欲其長久，匪由辯博，但當忘彼愛憎，慎茲取捨，每事敦樸，無非至公，若貞觀之初，則可矣。至如秦政強辯，失人心於自矜，魏文宏材，虧眾望於虛說。此才辯之累，皎然可知。伏願略茲雄辯，浩然養氣，簡彼緗圖，淡焉怡悅，固萬壽於南嶽，齊百姓於東戶，則天下幸甚，皇恩斯畢。」太宗手詔答曰：「非慮無以臨下，非言無以述慮。比有談論，遂至煩多。輕物驕人，恐由茲道。形神心氣，非此為勞。今聞讜言，虛懷以改。」