zhèng xiào mù cuī qiān dì shuō shuō zi hóng dù cuī yóu péi xiá xuē duān xuē shàn dì shèn jìng zhēn
鄭孝穆 崔謙弟說 說子弘度 崔猷 裴俠 薛端 薛善 弟慎 敬珍

zhèng xiào mù zì dào hé, xíng yáng kāi fēng rén, wèi jiāng zuò dà jiàng hún zhī shí yī shì sūn. zǔ jìng shū, wèi yǐng chuān pú yáng jùn shǒu, běn yì zhōng zhèng. fù qióng, fàn yáng jùn shǒu, zèng ān dōng jiāng jūn qīng zhōu cì shǐ.
鄭孝穆字道和，滎陽開封人，魏將作大匠渾之十一世孫。 祖敬叔，魏潁川、濮陽郡守，本邑中正。父瓊，范陽郡守，贈 安東將軍、青州刺史。

xiào mù yòu ér jǐn hòu, yǐ qīng yuē zì jū. nián wèi ruò guàn, shè liè jīng shǐ. fù shū sì rén bìng zǎo mò, kūn jì zhī zhōng, xiào mù jū zhǎng. fǔ xùn zhū dì, yǒu rú tóng shēng, guī tíng zhī zhōng, yí yí rú yě. wèi xiào chāng chū, jiě hè tài wèi xíng cān jūn, zhuǎn sī tú zhǔ bù. shǔ dào zéi fēng qǐ, chú jiǎ jié lóng xiāng jiāng jūn bié jiāng, lǚ yǒu zhàn gōng. yǒng ān zhōng, qiān guān jūn jiāng jūn chí jié dū du. cóng yuán tiān mù tǎo píng xíng gǎo, jìn biāo qí jiāng jūn zuǒ guāng lù dài fū tài shī xián yáng wáng zhǎng shǐ. jí wèi xiào wǔ xī qiān, cóng rù guān, chú sī tú zuǒ zhǎng shǐ, lǐng lín táo wáng yǒu, cì jué yǒng níng xiàn hóu.
孝穆幼而謹厚，以清約自居。年未弱冠，涉獵經史。父叔 四人並早歿，昆季之中，孝穆居長。撫訓諸弟，有如同生，閨 庭之中，怡怡如也。魏孝昌初，解褐太尉行參軍，轉司徒主簿。 屬盜賊蜂起，除假節、龍驤將軍、別將，屢有戰功。永安中， 遷冠軍將軍、持節、都督。從元天穆討平邢杲，進驃騎將軍、 左光祿大夫、太師咸陽王長史。及魏孝武西遷，從入關，除司 徒左長史，領臨洮王友，賜爵永寧縣侯。

dà tǒng wǔ nián, xíng wǔ gōng jùn shì, qiān shǐ chí jié běn jiāng jūn, xíng qí zhōu cì shǐ dāng zhōu dū du. zài rèn wèi jǐ, yǒu néng míng. jiù jiā tōng zhí sàn qí cháng shì. wáng pí shí wèi yōng zhōu cì shǐ, qīn qí shàn zhèng, qiǎn shǐ yí shū, shèng xiāng chēng shù. xiān shì, suǒ bù bǎi xìng, jiǔ zāo lí luàn, jī jǐn xiāng réng, táo sàn dài jǐn. xiào mù xià chē zhī rì, hù zhǐ sān qiān. liú qíng suī fǔ, yuǎn jìn xián zhì, shù nián zhī nèi, yǒu sì wàn jiā. měi suì kǎo jī, wèi tiān xià zuì. tài zǔ jiā zhī, cì shū yuē : zhī qīng lì zhí jìn jī, liú xīn zhì shù. diāo bì zhī sú, lǐ jiào xìng xíng yàn luàn zhī mín, qiǎng fù ér zhì. xī guō jí zhèng chéng bìng bù, jiǎ cóng yù zhòng jì fāng, yǐ gǔ fāng jīn, bǐ yǒu cán dé . yú shì zhēng bài jīng zhào yǐn.
大統五年，行武功郡事，遷使持節、本將軍，行岐州刺史、 當州都督。在任未幾，有能名。就加通直散騎常侍。王羆時為 雍州刺史，欽其善政，遣使貽書，盛相稱述。先是，所部百姓， 久遭離亂，饑饉相仍，逃散殆盡。孝穆下車之日，戶止三千。 留情綏撫，遠近咸至，數年之內，有四萬家。每歲考績，為天 下最。太祖嘉之，賜書曰 ：「知卿蒞職近畿，留心治術。凋弊 之俗，禮教興行；厭亂之民，襁負而至。昔郭伋政成並部，賈 琮譽重冀方，以古方今，彼有慚德 。」於是征拜京兆尹。

shí wǔ nián, liáng yōng zhōu cì shǐ yuè yáng wáng xiāo chá chēng fān lái fù, shí yì yù qiǎn shǐ, shèng xuǎn xíng rén. tài zǔ lì guān nèi wài, wú yú xiào mù zhě. shí liù nián, nǎi jiǎ xiào mù sàn qí cháng shì, chí jié cè bài chá wèi liáng wáng. shǐ hái chēng zhǐ, jìn chē qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī, jiā sàn qí cháng shì. shì nián, tài zǔ zǒng róng dōng tǎo, chú dà chéng xiàng fǔ yòu zhǎng shǐ, fēng jīn xiāng xiàn nán, yì èr bǎi hù. jūn cì tóng guān, mìng xiào mù yǔ zuǒ zhǎng shǐ zhǎng sūn jiǎn sī mǎ yáng kuān shàng shū sū liàng zī yì liú mèng liáng děng fēn zhǎng zhòng wù. réng lìng xiào mù yǐn jiē guān dōng guī fù rén shì, bìng pǐn zǎo cái xíng ér rèn yòng zhī. xiào mù fǔ nà quán xù, xián dé qí yí. dà jiāng jūn dá xī wǔ lǜ zhòng jīng lüè hàn zhōng, yǐ xiào mù wèi liáng zhōu cì shǐ, yǐ jí bù zhī bù. bài zhōng shū lìng, cì xìng yǔ wén shì. xún yǐ jí miǎn.
十五年，梁雍州刺史、岳陽王蕭察稱藩來附，時議欲遣使， 盛選行人。太祖歷觀內外，無逾孝穆者。十六年，乃假孝穆散 騎常侍，持節策拜察為梁王。使還稱旨，進車騎大將軍、儀同 三司，加散騎常侍。是年，太祖總戎東討，除大丞相府右長史， 封金鄉縣男，邑二百戶。軍次潼關，命孝穆與左長史長孫儉、 司馬楊寬、尚書蘇亮、諮議劉孟良等分掌眾務。仍令孝穆引接 關東歸附人士，並品藻才行而任用之。孝穆撫納銓敘，鹹得其 宜。大將軍達奚武率眾經略漢中，以孝穆為梁州刺史，以疾不 之部。拜中書令，賜姓宇文氏。尋以疾免。

xiào mǐn dì jiàn zuò, jiā biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī, jìn jué wèi zi, zēng yì tōng yī qiān hù. jìn gōng hù wèi yōng zhōu mù, pì wèi bié jià, yòu yǐ jí gù cí. wǔ chéng èr nián, zhēng bài yù bó zhōng dài fū, xǐ shòu yù zhèng. bǎo dìng sān nián, chū wèi yí zhōu cì shǐ, zhuǎn huá zhōu cì shǐ. wǔ nián, chú yú zhōu cì shǐ, zhuǎn shǎn zhōu cì shǐ. pín lì shù zhōu, jiē yǒu zhèng jī. fù yǐ jí dǔ, lǚ qǐ hái gǔ. rù wèi shǎo sī kōng. zú yú wèi, shí nián liù shí. zèng běn guān, jiā zhèng liáng běi yù sān zhōu cì shǐ. shì yuē zhēn.
孝閔帝踐阼，加驃騎大將軍、開府儀同三司，進爵為子， 增邑通一千戶。晉公護為雍州牧，闢為別駕，又以疾固辭。武 成二年，征拜御伯中大夫，徙授御正。保定三年，出為宜州刺 史，轉華州刺史。五年，除虞州刺史，轉陝州刺史。頻歷數州， 皆有政績。復以疾篤，屢乞骸骨。入為少司空。卒於位，時年 六十。贈本官，加鄭梁北豫三州刺史。諡曰貞。

zi xǔ sì. lì wèi nà yán, wèi pìn chén shǐ. hòu zhì kāi fǔ yí tóng sān sī dà jiāng jūn shào zhōu cì shǐ. xǔ dì yì, yú suí wén dì yǒu yì zàn gōng, kāi huáng chū, yòu zhuī zèng xiào mù dà jiāng jūn xú yǎn děng liù zhōu cì shǐ, gǎi shì yuē wén.
子詡嗣。歷位納言，為聘陳使。後至開府儀同三司、大將 軍、邵州刺史。詡弟譯，於隋文帝有翊贊功，開皇初，又追贈 孝穆大將軍、徐兗等六州刺史，改諡曰文。

yì yòu cōng mǐn, shè liè qún shū, yóu shàn yīn lè, yǒu míng yú shí. shì zōng zhào lìng shì fǔ chéng gōng. jí gāo zǔ jí wèi. chú dū du, shāo qiān yù zhèng xià dài fū, pō bèi gù dài. dōng gōng jiàn, yǐ yì wèi gōng yǐn xià dài fū, tè bèi tài zǐ qīn ài. jiàn dé èr nián, wèi pìn qí shǐ fù. jí tài zǐ xī zhēng, duō yǒu shī dé, wáng guǐ yǔ wén xiào bó děng yǐ wén, gāo zǔ dà nù, gōng chén qīn xìng zhě, xián bèi qiǎn zé, yì zuò chú míng. hòu lì fù guān, réng bài lì bù xià dài fū. xuān dì sì wèi, shòu kāi fǔ yí tóng dà jiāng jūn nèi shǐ zhōng dài fū, fēng guī chāng xiàn gōng, yì qiān hù. jì yǐ ēn jiù, rèn yù shén zhòng, cháo zhèng jī mì, bìng dé cān xiáng. xún qiān nèi shǐ shàng dài fū, jìn jué pèi guó gōng. shàng dài fū zhī guān, zì yì shǐ yě. jí xuān dì dà jiàn, yù zhèng xià dài fū liú fǎng nǎi yǔ yì móu, yǐ suí gōng shòu yí fǔ shǎo zhǔ. suí wén dì zhí zhèng, bài zhù guó dà chéng xiàng fǔ zhǎng shǐ, nèi shǐ rú gù. xún jìn wèi shàng zhù guó.
譯幼聰敏，涉獵群書，尤善音樂，有名於時。世宗詔令事 輔城公。及高祖即位。除都督，稍遷御正下大夫，頗被顧待。 東宮建，以譯為宮尹下大夫，特被太子親愛。建德二年，為聘 齊使副。及太子西征，多有失德，王軌、宇文孝伯等以聞，高 祖大怒，宮臣親幸者，咸被譴責，譯坐除名。後例復官，仍拜 吏部下大夫。宣帝嗣位，授開府儀同大將軍、內史中大夫，封 歸昌縣公，邑千戶。既以恩舊，任遇甚重，朝政機密，並得參 詳。尋遷內史上大夫，進爵沛國公。上大夫之官，自譯始也。 及宣帝大漸，御正下大夫劉昉乃與譯謀，以隨公受遺輔少主。 隋文帝執政，拜柱國、大丞相府長史，內史如故。尋進位上柱 國。

cuī qiān zì shì xùn, bó líng ān píng rén yě. zǔ biàn, wèi píng yuǎn jiāng jūn wǔ yì jùn shǒu. fù kǎi, sàn qí cháng shì guāng lù dài fū yīn zhōu cì shǐ, zèng shì zhōng dū du jì dìng xiāng sān zhōu zhū jūn shì biāo qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī jì zhōu cì shǐ.
崔謙字士遜，博陵安平人也。祖辯，魏平遠將軍、武邑郡 守。父楷，散騎常侍、光祿大夫、殷州刺史，贈侍中、都督冀 定相三州諸軍事、驃騎大將軍、儀同三司、冀州刺史。

qiān yòu cōng mǐn, shén cǎi yí rán. jí zhǎng, shēn chén yǒu shí liàng. lì guān jīng shǐ, bù chí zhāng jù, zhì zài bó wén ér yǐ. měi lǎn jīng guó wěi mín zhī shì, xīn cháng hǎo zhī, wèi cháng bù fǔ juǎn tàn xī. xiào chāng zhōng, jiě hè zhù zuò zuǒ láng. cóng tài zǎi yuán tiān mù tǎo xíng gǎo, pò zhī, yǐ gōng shòu fǔ guó jiāng jūn tài zhōng dài fū, qiān píng dōng jiāng jūn shàng shū diàn zhōng láng.
謙幼聰敏，神彩嶷然。及長，深沉有識量。歷觀經史，不 持章句，志在博聞而已。每覽經國緯民之事，心常好之，未嘗 不撫卷嘆息。孝昌中，解褐著作佐郎。從太宰元天穆討邢杲， 破之，以功授輔國將軍、太中大夫，遷平東將軍、尚書殿中郎。

hè bá shèng chū zhèn jīng zhōu, yǐ qiān wèi xíng tái zuǒ chéng. shèng suī jū fāng yuè zhī rèn, zhì yú ān jí yí xià, gāng jì zhòng wù, jiē wěi qiān yān. qiān yì jǐn qí zhì néng, yǐ xiāng kuāng bì. shèng yǒu shēng nán zhōu, qiān zhī lì yě. jí wèi xiào wǔ jiāng bèi qí shén wǔ zhī bī, nǎi zhào shèng yǐn bīng fù luò. jūn zhì guǎng zhōu, dì yǐ xī qiān. shèng nǎi chí yí, jiāng xuán suǒ zhèn. qiān wèi shèng yuē : xī zhōu shì bù zào, zhū hóu shì wèi hàn dào zhōng wēi, liè fān jǐn jié. jīn huáng jiā duō gù, zhǔ shàng méng chén, shí zhōng chén zhěn gē zhī shí, yì shì lì gōng zhī rì yě. gōng shòu fāng miàn zhī zhòng, zǒng wǎn yè zhī zhòng, ruò zhàng yì ér dòng, shǒu chàng qín wáng, tiān xià wén fēng, shú bù gǎn jī. chéng yí shùn yì yǒng zhī zhì, fù xiá ěr zhī xīn, bèi dào jiān xíng, yè dì guān yòu. rán hòu yǔ yǔ wén xíng tái, tóng xīn xié lì, diàn tǎo bù tíng. zé huán wén zhī xūn, fù xìng yú zī rì yǐ. shě cǐ bù wèi, zhōng dào ér tuì, biàn kǒng rén jiē jiě tǐ, shì gè yǒu xīn. yī shī shì jī, hòu huǐ hé jí . shèng bù néng yòng, ér rén qíng guǒ dà sāo dòng. hái wèi zhì zhōu, zhōu mín dèng dàn yǐn hóu jǐng jūn yǎn zhì, shèng yǔ zhàn, bài jī, suì jiāng huī xià shù bǎi qí nán bēn yú liáng. qiān yì yǔ shèng jù xíng. jí zhì liáng, měi qǐ shī fù yuán. liáng wǔ dì suī bù wèi chū jūn, ér jiā shèng děng zhì jié, bìng xǔ qí hái guó. nǎi fēn qiān xiān hái, qiě tōng lín hǎo. wèi wén dì jiàn qiān shén yuè, wèi zhī yuē : qīng chū wàn sǐ zhī zhōng, tóu shēn jiāng wài, jīn dé shēng hái běn cháo, qǐ fēi zhōng zhēn zhī bào yě . tài zǔ sù wén qiān míng, shén lǐ zhī. nǎi shòu zhēng xī jiāng jūn jīn zǐ guāng lù dài fū, cì jué qiān shèng xiàn nán. jí shèng zhì, bài tài shī, yǐ qiān yǒu pí fǔ zhī gōng, yòu shòu tài shī zhǎng shǐ.
賀拔勝出鎮荊州，以謙為行台左丞。勝雖居方岳之任，至 於安輯夷夏，綱紀眾務，皆委謙焉。謙亦盡其智能，以相匡弼。 勝有聲南州，謙之力也。及魏孝武將備齊神武之逼，乃詔勝引 兵赴洛。軍至廣州，帝已西遷。勝乃遲疑，將旋所鎮。謙謂勝 曰 ：「昔周室不造，諸侯釋位；漢道中微，列藩盡節。今皇家 多故，主上蒙塵，寔忠臣枕戈之時，義士立功之日也。公受方 面之重，總宛、葉之眾，若杖義而動，首唱勤王，天下聞風， 孰不感激。誠宜順義勇之志，副遐邇之心，倍道兼行，謁帝關 右。然後與宇文行台，同心協力，電討不庭。則桓、文之勛， 復興於茲日矣。舍此不為，中道而退，便恐人皆解體，士各有 心。一失事機，後悔何及 。」勝不能用，而人情果大騷動。還 未至州，州民鄧誕引侯景軍奄至，勝與戰，敗績，遂將麾下數 百騎南奔於梁。謙亦與勝俱行。及至梁，每乞師赴援。梁武帝 雖不為出軍，而嘉勝等志節，並許其還國。乃分謙先還，且通 鄰好。魏文帝見謙甚悅，謂之曰 ：「卿出萬死之中，投身江外， 今得生還本朝，豈非忠貞之報也 。」太祖素聞謙名，甚禮之。 乃授征西將軍、金紫光祿大夫，賜爵千乘縣男。及勝至，拜太 師，以謙有毗輔之功，又授太師長史。

dà tǒng sān nián, cóng tài zǔ qín dòu tài, zhàn shā yuàn, bìng yǒu gōng. jìn jué wèi zi, qiān chē qí dà jiāng jūn yòu guāng lù dài fū, bài shàng shū yòu chéng. qiān míng liàn shí shì, jí jū shū xiá, shí lùn yǐ wèi dé rén. sì nián, cóng tài zǔ jiě luò yáng wéi, réng jīng hé qiáo zhàn, jiā dìng zhōu dà zhōng zhèng yíng zhōu cì shǐ. shí wǔ nián, shòu chē qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī, yòu pò liǔ zhòng lǐ yú suí jùn, tǎo píng lǐ qiān zhé yú wèi xìng, bìng yǒu gōng. jìn biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī zhí zhōu cì shǐ, cì xìng yǔ wén shì.
大統三年，從太祖擒竇泰，戰沙苑，並有功。進爵為子， 遷車騎大將軍、右光祿大夫，拜尚書右丞。謙明練時事，及居 樞轄，時論以為得人。四年，從太祖解洛陽圍，仍經河橋戰， 加定州大中正、瀛州刺史。十五年，授車騎大將軍、儀同三司， 又破柳仲禮於隨郡，討平李遷哲於魏興，並有功。進驃騎大將 軍、開府儀同三司、直州刺史，賜姓宇文氏。

wèi gōng dì chū, zhuǎn lì zhōu cì shǐ. qiān xìng míng wù, shēn xiǎo zhèng shù, yòu qín yú lǐ wù, mín sòng suī fán, wèi cháng yǒu xiè juàn zhī sè. lì mín yǐ shì jìng ér ài zhī. shí yǒu shǔ rén jiǎ huǎng qiān jǔ bīng zuò luàn, lǜ qí dǎng wéi bī zhōu chéng. qiān cāng zú fēn bù, cái dé qiān xǔ rén, biàn lǜ jù zhàn. huì liáng zhōu yuán bīng zhì, suì qín huǎng qiān, yú rén nǎi sàn. qiān zhū qí qú shuài, yú bìng yuán zhī. xún rì zhī jiān, suì dé ān jí. shì zōng chū, jìn jué zuò táng xiàn gōng. bǎo dìng èr nián, qiān ān zhōu zǒng guǎn suí yīng děng shí yī zhōu zèng shān shàng míng lǔ shān sān zhèn zhū jūn shì ān zhōu cì shǐ. sì nián, jiā dà jiāng jūn, jìn jué wǔ kāng jùn gōng.
魏恭帝初，轉利州刺史。謙性明悟，深曉政術，又勤於理 務，民訟雖繁，未嘗有懈倦之色。吏民以是敬而愛之。時有蜀 人賈晃遷舉兵作亂，率其黨圍逼州城。謙倉卒分部，纔得千許 人，便率拒戰。會梁州援兵至，遂擒晃遷，餘人乃散。謙誅其 渠帥，余並原之。旬日之間，遂得安輯。世宗初，進爵作唐縣 公。保定二年，遷安州總管、隨應等十一州甑山上明魯山三鎮 諸軍事、安州刺史。四年，加大將軍，進爵武康郡公。

tiān hé yuán nián, shòu jiāng líng zǒng guǎn. sān nián, qiān jīng zhōu zǒng guǎn jīng xī děng shí sì zhōu nán yáng píng yáng děng bā fáng zhū jūn shì jīng zhōu cì shǐ. zhōu jì tǒng shè xiá zhǎng, sú jiān yí xià, yòu nán jiē chén jìng, dōng lín qí kòu. qiān wài yù qiáng dí, nèi fǔ jūn mín, fēng huà dà xíng, hào chēng liáng mù. měi nián kǎo jī, cháng wèi tiān xià zuì, lǚ yǒu zhào bāo měi yān. qiān suí hè bá shèng zhī zài jīng zhōu yě, suī bèi qīn yù, ér míng wèi wèi xiǎn. jí jiàn qí wèi, cháo yě yǐ wèi róng. sì nián, zú yú zhōu. hé jìng tòng xī zhī, nǎi gòng lì cí táng, sì shí jì xiǎng. zi kuàng sì.
天和元年，授江陵總管。三年，遷荊州總管、荊淅等十四 州南陽平陽等八防諸軍事、荊州刺史。州既統攝遐長，俗兼夷 夏，又南接陳境，東鄰齊寇。謙外御強敵，內撫軍民，風化大 行，號稱良牧。每年考績，常為天下最，屢有詔褒美焉。謙隨 賀拔勝之在荊州也，雖被親遇，而名位未顯。及踐其位，朝野 以為榮。四年，卒於州。闔境痛惜之，乃共立祠堂，四時祭饗。 子曠嗣。

qiān xìng zhì xiào, shǎo sàng fù, dài jiāng miè xìng . yǔ dì shuō tè xiāng yǒu ài, suī fù nián shì bìng gāo, míng wèi gè zhòng, suǒ yǒu zī chǎn, jiē wú sī yān. qí jū jiā
謙性至孝，少喪父，殆將滅性 。與弟 〔說〕特相友 愛，雖復年事並高，名位各重，所有資產，皆無私焉。其居家

yán sù, dòng zūn lǐ dù. kuàng yǔ shuō zi hóng dù děng, bìng fèng qí yí xùn yún. kuàng shǎo wēn yǎ, rén ér fàn ài. shì hè zhōng wài fǔ jì shì. dà xiàng mò, wèi zhì kāi fǔ yí tóng dà jiāng jūn, xī zhōu cì shǐ.
嚴肅，動遵禮度。曠與說子弘度等，並奉其遺訓雲。 曠少溫雅，仁而泛愛。釋褐中外府記室。大象末，位至開 府儀同大將軍，淅州刺史。

shuō běn míng shì yuē, shǎo gěng zhí, yǒu jié gài, lǚ lì guò rén, yóu gōng qí shè. shì hè lǐng jūn fǔ lù shì, zhuǎn zī yì cān jūn. jí hè bá shèng chū mù jīng zhōu, yǐ shuō wèi jiǎ jié guān jūn jiāng jūn fáng chéng dū du. yòu suí shèng bēn liáng, fù zì liáng guī guó. shòu wèi jiāng jūn dū du, fēng ān chāng xiàn zi, yì sān bǎi hù. cóng tài zǔ fù hóng nóng, zhàn shā yuàn, jiē yǒu gōng. jìn jué wèi hóu, zēng yì bā bǎi hù, chú jīng zhào jùn shǒu. lèi qiān shuài dū du fǔ jūn jiāng jūn tōng zhí sàn qí cháng shì dà dū dū chē qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī dōu guān shàng shū dìng zhōu dà zhōng zhèng, gǎi fēng ān gù xiàn hóu, zēng yì sān bǎi hù, cì xìng yǔ wén shì, bìng cì míng shuō yān. jìn jué biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī, jiā shì zhōng, jìn jué wàn nián xiàn gōng, zēng yì tōng qián èr qiān sì bǎi hù. chú lǒng zhōu cì shǐ, qiān zǒng guǎn liáng gān guā sān zhōu zhū jūn shì liáng zhōu cì shǐ. shuō lì zhèng qiáng yì, bǎi xìng wèi zhī. qí wáng xiàn dōng zhēng, yǐ shuō wèi xíng jūn zhǎng shǐ . jūn hái , chú shǐ chí jié chóng dé ān yì děng shí sān fáng xióng hé zhōng zhōng děng sān zhōu zhū jūn shì , chóng dé fáng zhǔ, jiā shòu dà jiāng jūn, gǎi fēng ān píng xiàn gōng. jiàn dé sì nián zú, shí nián liù shí sì. zèng fū yán dān suī zhǎng wǔ zhōu cì shǐ, shì yuē zhuàng. zi hóng dù, měng yì yǒu fù fēng. dà xiàng mò, shàng zhù guó wǔ xiāng jùn gōng.
說本名士約，少鯁直，有節概，膂力過人，尤工騎射。釋 褐領軍府錄事，轉諮議參軍。及賀拔勝出牧荊州，以說為假節、 冠軍將軍、防城都督。又隨勝奔梁，復自梁歸國。授衛將軍﹑ 都督，封安昌縣子，邑三百戶。從太祖復弘農，戰沙苑，皆有 功。進爵為侯，增邑八百戶，除京兆郡守。累遷帥都督、撫軍 將軍、通直散騎常侍、大都督、車騎大將軍、儀同三司、都官 尚書、定州大中正，改封安固縣侯，增邑三百戶，賜姓宇文氏， 並賜名說焉。進爵驃騎大將軍、開府儀同三司，加侍中，進爵 萬年縣公，增邑通前二千四百戶。除隴州刺史，遷總管涼甘瓜 三州諸軍事、涼州刺史。說蒞政強毅，百姓畏之。齊王憲東征， 以說為行軍長史 。軍還 ，除使持節、崇德安義等十三防熊和 （忠）〔中〕等三州諸軍事 ，崇德防主，加授大將軍，改封安 平縣公。建德四年卒，時年六十四。贈鄜延丹綏長五州刺史， 諡曰壯。子弘度，猛毅有父風。大象末，上柱國、武鄉郡公。

cuī yóu zì xuān yóu, bó líng ān píng rén, hàn shàng shū shí zhī shí èr shì sūn yě. zǔ tǐng, wèi guāng zhōu cì shǐ tài chāng xiàn zi, zèng fǔ guó jiāng jūn yōu zhōu cì shǐ, shì yuē jǐng. fù xiào fēn, zuǒ guāng lù dài fū yí tóng sān sī, jiān lì bù shàng shū, wèi qí shén wǔ suǒ hài.
崔猷字宣猷，博陵安平人，漢尚書寔之十二世孫也。祖挺， 魏光州刺史、泰昌縣子，贈輔國將軍、幽州刺史，諡曰景。父 孝芬，左光祿大夫、儀同三司，兼吏部尚書，為齊神武所害。

yóu shǎo hǎo xué, fēng dù xián yǎ, xìng gěng zhèng, yǒu jūn guó chóu lüè. shì hè yuán wài sàn qí shì láng, lǐng dà xíng tái láng zhōng. xún wèi lì bù shàng shū lǐ shén juàn suǒ jiàn, bài tōng zhí sàn qí shì láng, shè shàng shū jià bù láng zhōng. pǔ tài chū, chú zhēng lǔ jiāng jūn sī tú cóng shì zhōng láng. jì zāo jiā nán, suì jiān xíng rù guān. jí yè wèi xiào wǔ, āi dòng zuǒ yòu, dì wèi zhī gǎi róng. jì tuì, dì mù sòng zhī yuē: zhōng xiào zhī dào, cuì cǐ yī mén. jí yǐ běn guān zòu mén xià shì.
猷少好學，風度閒雅，性鯁正，有軍國籌略。釋褐員外散 騎侍郎，領大行台郎中。尋為吏部尚書李神雋所薦，拜通直散 騎侍郎，攝尚書駕部郎中。普泰初，除征虜將軍、司徒從事中 郎。既遭家難，遂間行入關。及謁魏孝武，哀動左右，帝為之 改容。既退，帝目送之曰：「忠孝之道，萃此一門。」即以本官 奏門下事。

dà tǒng chū, jiān gěi shì huáng mén shì láng, fēng píng yuán xiàn bó, yì bā bǎi hù. èr nián, zhèng chú huáng mén, jiā zhōng jūn jiāng jūn. qín dòu tài, fù hóng nóng, pò shā yuàn, yóu cháng yǐ běn guān cóng jūn diǎn wén hàn. wǔ nián, chú sī tú zuǒ zhǎng shǐ, jiā biāo qí jiāng jūn. shí tài miào chū chéng, sì shí jì sì, yóu shè pái yōu jiǎo dǐ zhī xì, qí jiāo miào jì guān, duō yǒu jiǎ jiān. yóu lǚ shàng shū jiàn, shū zòu, bìng nà yān. qiān jīng zhào yǐn. shí hūn yīn lǐ fèi, jià qǔ zhī chén, duō jǔ yīn lè. yòu chán lǐ fù shì, yī fú shē yín, nǎi yǒu zhī chéng wén xiù zhě. yóu yòu qǐng jìn duàn, shì yì shī xíng. yǔ lú biàn děng chuàng xiū liù guān. shí èr nián, chú dà dū dū biāo qí jiāng jūn xī zhōu cì shǐ, jiā chē qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī.
大統初，兼給事黃門侍郎，封平原縣伯，邑八百戶。二年， 正除黃門，加中軍將軍。擒竇泰，復弘農，破沙苑，猷常以本 官從軍典文翰。五年，除司徒左長史，加驃騎將軍。時太廟初 成，四時祭祀，猶設俳優角牴之戲，其郊廟祭官，多有假兼。 猷屢上疏諫，書奏，並納焉。遷京兆尹。時婚姻禮廢，嫁娶之 辰，多舉音樂。又廛里富室，衣服奢淫，乃有織成文繡者。猷 又請禁斷，事亦施行。與盧辯等創修六官。十二年，除大都督、 驃騎將軍、淅州刺史，加車騎大將軍、儀同三司。

shí sì nián, hóu jǐng jù hé nán guī kuǎn, qiǎn xíng tái wáng sī zhèng fù zhī. tài zǔ yǔ sī zhèng shū yuē : cuī xuān yóu zhì lüè míng shàn, yǒu yīng biàn zhī cái, ruò yǒu suǒ yí, yí yǔ liàng qí kě bù. sī zhèng chū lǐng dùn bīng xiāng chéng, hòu yù yú yǐng chuān wèi xíng tái zhì suǒ, qiǎn shǐ rén wèi zhòng fèng qǐ chén zhī. bìng zhì shū yú yóu lùn jiāng yí zhī yì. yóu fù shū yuē: fū bīng zhě, wù zài xiān shēng hòu shí, gù néng bǎi zhàn bǎi shèng, yǐ ruò wèi qiáng yě. dàn xiāng chéng kòng dài jīng luò, shí dāng jīn zhī yào dì, rú yǒu dòng jìng, yì xiāng yīng jiē. yǐng chuān jì lín kòu jìng, yòu wú shān chuān zhī gù, zéi ruò chōng chì, jìng zhì chéng xià. zhé yǐ yú qíng, quán qí lì hài, mò ruò dùn bīng xiāng chéng, wèi xíng tái zhì suǒ, yǐng chuān zhì zhōu, qiǎn guō xián zhèn shǒu. zé biǎo lǐ jiāo gù, rén xīn yì ān, zòng yǒu bù yú, qǐ néng wèi huàn . zhòng jiàn tài zǔ, jù yǐ qǐ wén. tài zǔ jí qiǎn zhòng hái, lìng yī yóu zhī cè. sī zhèng zhòng qǐ, qiú yǔ cháo tíng lì yuē: zéi ruò shuǐ gōng, qǐ yī zhōu wèi duàn lù gōng, qǐng sān suì wèi qī. xiàn nèi yǒu shì, bù fán fù yuán. guò cǐ yǐ wǎng, wéi cháo tíng suǒ cái. tài zǔ yǐ sī zhèng jì qīn qí shì, jiān fù gù qǐng, suì xǔ zhī. jí yǐng chuān méi hòu, tài zǔ shēn zhuī huǐ yān. shí liù nián, yǐ jí qù zhí. shǔ dà jūn dōng zhēng, tài zǔ cì yǐ mǎ yú, mìng suí jūn, yǔ zhī chóu yì. shí qī nián, jìn shì zhōng biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī běn zhōu dà zhōng zhèng, cì xìng yǔ wén shì.
十四年，侯景據河南歸款，遣行台王思政赴之。太祖與思 政書曰 ：「崔宣猷智略明贍，有應變之才，若有所疑，宜與量 其可不。」思政初（領）〔頓〕兵襄城，後欲於潁川為行台治所， 遣使人魏仲奉啟陳之。並致書於猷論將移之意。猷復書曰：「夫 兵者，務在先聲後實，故能百戰百勝，以弱為強也。但襄城控 帶京洛，寔當今之要地，如有動靜，易相應接。潁川既鄰寇境， 又無山川之固，賊若充斥，徑至城下。輒以愚情，權其利害， 莫若頓兵襄城，為行台治所，潁川置州，遣郭賢鎮守。則表里 膠固，人心易安，縱有不虞，豈能為患 。」仲見太祖，具以啟 聞。太祖即遣仲還，令依猷之策。思政重啟，求與朝廷立約： 賊若水攻，乞一周為斷；陸攻，請三歲為期。限內有事，不煩 赴援。過此以往，惟朝廷所裁。太祖以思政既親其事，兼復固 請，遂許之。及潁川沒後，太祖深追悔焉。十六年，以疾去職。 屬大軍東征，太祖賜以馬輿，命隨軍，與之籌議。十七年，進 侍中、驃騎大將軍、開府儀同三司、本州大中正，賜姓宇文氏。

wèi gōng dì yuán nián, tài zǔ yù kāi liáng hàn jiù lù, nǎi mìng yóu dū yí tóng liú dào tōng lù téng děng wǔ rén, lǜ zhòng kāi tōng chē lù, záo shān yīn gǔ wǔ bǎi yú lǐ, zhì yú liáng zhōu. jí yǐ yóu wèi dū du liáng lì děng shí èr zhōu bái mǎ tǎng chéng èr fáng zhū jūn shì liáng zhōu cì shǐ. jí tài zǔ bēng, shǐ lì shā xìng děng zhū zhōu, zǔ bīng wèi nì, xìn hé kāi chǔ sì zhōu yì pàn, wéi liáng zhōu jìng nèi, mín wú èr xīn. lì zhōu cì shǐ cuī qiān qǐng yuán, yóu qiǎn bīng liù qiān fù zhī. xìn zhōu liáng jǐn, yóu yòu sòng mǐ sì qiān hú. èr zhèn huò quán, yóu zhī lì yě. jìn jué gù ān xiàn gōng, yì èr qiān hù. yóu shēn wèi jìn gōng hù suǒ zhòng, hù nǎi yǎng yóu dì sān nǚ wèi jǐ nǚ, fēng fù píng gōng zhǔ.
魏恭帝元年，太祖欲開梁漢舊路，乃命猷督儀同劉道通、 陸騰等五人，率眾開通車路，鑿山堙谷五百餘里，至於梁州。 即以猷為都督梁利等十二州白馬儻城二防諸軍事、梁州刺史。 及太祖崩，始利沙興等諸州，阻兵為逆，信合開楚四州亦叛， 唯梁州境內，民無貳心。利州刺史崔謙請援，猷遣兵六千赴之。 信州糧盡，猷又送米四千斛。二鎮獲全，猷之力也。進爵固安 縣公，邑二千戶。猷深為晉公護所重，護乃養猷第三女為己女， 封富平公主。

shì zōng jí wèi, zhēng bài yù zhèng zhōng dài fū. shí yī zhōu lǐ chēng tiān wáng, yòu bù jiàn nián hào, yóu yǐ wèi shì yǒu jiāo chún, yùn yǒu zhì luàn, gù dì wáng yǐ zhī yán gé, shèng zhé yīn shí zhì yí. jīn tiān zǐ chēng wáng, bù zú yǐ wēi tiān xià, qǐng zūn qín hàn chēng huáng dì, jiàn nián hào. cháo yì cóng zhī. wǔ chéng èr nián, chú sī huì zhōng dài fū, yù zhèng rú gù.
世宗即位，征拜御正中大夫。時依周禮稱天王，又不建年 號，猷以為世有澆淳，運有治亂，故帝王以之沿革，聖哲因時 制宜。今天子稱王，不足以威天下，請遵秦漢稱皇帝，建年號。 朝議從之。武成二年，除司會中大夫，御正如故。

shì zōng bēng, yí zhào lì gāo zǔ. jìn gōng hù wèi yóu yuē : lǔ guó gōng bǐng xìng kuān rén, tài zǔ zhū zi zhī zhōng, nián yòu jū zhǎng. jīn fèng zūn yí zhǐ, yì dài wèi zhǔ, jūn yǐ wèi hé rú? yóu duì yuē : yīn dào zūn zūn, zhōu dào qīn qīn, jīn zhāo tíng jì zūn zhōu lǐ, wú róng zhé wéi cǐ yì . hù yuē : tiān xià shì dà, dàn kǒng bì gōng chōng yòu ěr . yóu yuē: xī zhōu gōng fǔ chéng wáng yǐ cháo zhū hóu, kuàng míng gōng qīn xián mò èr, ruò xíng zhōu gōng zhī shì, fāng wèi bù fù gù tuō . shì suī bù xíng, dāng shí chēng qí shǒu zhèng. bǎo dìng yuán nián, zhòng shòu zǒng guǎn liáng lì kāi děng shí sì zhōu bái mǎ tǎng chéng chéng èr fáng zhū jūn shì liáng zhōu cì shǐ. xún fù wèi sī huì.
世宗崩，遺詔立高祖。晉公護謂猷曰 ：「魯國公稟性寬仁， 太祖諸子之中，年又居長。今奉遵遺旨，翊戴為主，君以為何 如？」猷對曰 ：「殷道尊尊，周道親親，今朝廷既遵周禮，無 容輒違此義 。」護曰 ：「天下事大，但恐畢公沖幼耳 。」猷曰： 「昔周公輔成王以朝諸侯，況明公親賢莫二，若行周公之事， 方為不負顧托 。」事雖不行，當時稱其守正。保定元年，重授 總管梁利開等十四州白馬儻（成）〔城〕二防諸軍事、梁州刺 史。尋復為司會。

tiān hé èr nián, chén jiāng huá jiǎo lái fù, jìn gōng hù yì yù nán fá, gōng qīng mò gǎn zhèng yán. yóu dú jìn yuē : qián suì dōng zhēng, sǐ shāng guò bàn, bǐ suī jiā fǔ xún, ér chuāng yí wèi fù. jìn zhě zhǎng xīng wèi zāi, nǎi shàng xuán suǒ yǐ chuí jiàn jiè yě. chéng yí xiū dé yǐ ráng tiān biàn, qǐ kě qióng bīng jí wǔ ér zhòng qí qiǎn fù zāi? jīn chén shì bǎo jìng xī mín, gòng dūn lín hǎo. wú róng wéi méng yuē zhī zhòng, nà qí pàn chén, xìng wú míng zhī shī, lì qí tǔ dì. xiáng guān qián zài, fēi suǒ wén yě . hù bù cóng. qí hòu shuǐ jūn guǒ bài, ér bì jiāng yuán dìng děng suì méi jiāng nán. jiàn dé sì nián, chū wèi tóng zhōu sī huì. liù nián, zhēng bài xiǎo sī tú, jiā shang kāi fǔ yí tóng dà jiāng jūn. suí wén dì jiàn jí, yǐ yóu qián dài jiù chǐ, shòu dà jiāng jūn, jìn jué jí jùn gōng, zēng yì tōng qián sān qiān hù. kāi huáng sì nián zú, shì yuē míng.
天和二年，陳將華皎來附，晉公護議欲南伐，公卿莫敢正 言。猷獨進曰 ：「前歲東征，死傷過半，比雖加撫循，而瘡痍 未復。近者長星為災，乃上玄所以垂鑒誡也。誠宜修德以禳天 變，豈可窮兵極武而重其譴負哉？今陳氏保境息民，共敦鄰好。 無容違盟約之重，納其叛臣，興無名之師，利其土地。詳觀前 載，非所聞也 。」護不從。其後水軍果敗，而裨將元定等遂沒 江南。 建德四年，出為同州司會。六年，征拜小司徒，加上開府 儀同大將軍。隋文帝踐極，以猷前代舊齒，授大將軍，進爵汲 郡公，增邑通前三千戶。開皇四年卒，諡曰明。

zi zhòng fāng, zì bù qí, zǎo zhī míng, jī shén yǐng wù, wén xué yōu mǐn. dà xiàng mò, yí tóng dà jiāng jūn sī yù xià dài fū.
子仲方，字不齊，早知名，機神穎悟，文學優敏。大象末， 儀同大將軍、司玉下大夫。

péi xiá zì sōng hé, hé dōng jiě rén yě. zǔ sī qí, jǔ xiù cái, bài yì láng. fù xīn, bó shè jīng shǐ, wèi chāng lè wáng fǔ sī mǎ xī hé jùn shǒu, zèng jìn zhōu cì shǐ.
裴俠字嵩和，河東解人也。祖思齊，舉秀才，拜議郎。父 欣，博涉經史，魏昌樂王府司馬、西河郡守，贈晉州刺史。

xiá yòu ér cōng huì, yǒu yì cháng tóng. nián shí sān, zāo fù yōu, āi huǐ yǒu ruò chéng rén. zhōu pì zhǔ bù, jǔ xiù cái. wèi zhèng guāng zhōng, jiě jīn fèng cháo qǐng. shāo qiān yuán wài sàn qí shì láng yì yáng jùn shǒu. yuán hào rù luò, xiá zhí qí shǐ rén, fén qí shè shū. wèi xiào zhuāng jiā zhī, shòu qīng chē jiāng jūn dōng jùn tài shǒu, dài fáng chéng bié jiāng. jí wèi xiào wǔ yǔ qí shén wǔ yǒu xì, zhēng hé nán bīng yǐ bèi zhī, xiá lǜ suǒ bù fù luò yáng. shòu jiàn wēi jiāng jūn, zuǒ zhōng láng jiāng. é ér xiào wǔ xī qiān, xiá jiāng xíng ér qī zǐ yóu zài dōng jùn. xíng yáng zhèng wěi wèi xiá yuē : tiān xià fāng luàn, wèi zhī wū zhī suǒ jí. hé rú dōng jiù qī zǐ, xú zé mù yān. xiá yuē : zhōng yì zhī dào, yōng kě hū hū! wú jì shí rén zhī lù, níng yǐ qī zǐ yì tú yě . suì cóng rù guān. cì jué qīng hé xiàn bó, chú chéng xiàng fǔ shì cáo cān jūn.
俠幼而聰慧，有異常童。年十三，遭父憂，哀毀有若成人。 州辟主簿，舉秀才。魏正光中，解巾奉朝請。稍遷員外散騎侍 郎、義陽郡守。元顥入洛，俠執其使人，焚其赦書。魏孝莊嘉 之，授輕車將軍、東郡太守，帶防城別將。及魏孝武與齊神武 有隙，征河南兵以備之，俠率所部赴洛陽。授建威將軍，左中 郎將。俄而孝武西遷，俠將行而妻子猶在東郡。滎陽鄭偉謂俠 曰 ：「天下方亂，未知烏之所集。何如東就妻子，徐擇木焉。」 俠曰 ：「忠義之道，庸可忽乎！吾既食人之祿，寧以妻子易圖 也 。」遂從入關。賜爵清河縣伯，除丞相府士曹參軍。

dà tǒng sān nián, lǐng xiāng bīng cóng zhàn shā yuàn, xiān fēng xiàn zhèn. xiá běn míng xié, zhì shì, tài zǔ jiā qí yǒng jué, nǎi yuē rén zhě bì yǒu yǒng , yīn mìng gǎi yān. yǐ gōng jìn jué wèi hóu, yì bā bǎi hù, bài xíng tái láng zhōng. wáng sī zhèng zhèn yù bì, yǐ xiá wèi zhǎng shǐ. wèi jǐ wèi qí shén wǔ suǒ gōng. shén wǔ yǐ shū zhāo sī zhèng, sī zhèng lìng xiá cǎo bào, cí shén zhuàng liè. tài zǔ shàn zhī, yuē : suī lǔ lián wú yǐ jiā yě.
大統三年，領鄉兵從戰沙苑，先鋒陷陣。俠本名協，至是， 太祖嘉其勇決，乃曰「仁者必有勇 」，因命改焉。以功進爵為 侯，邑八百戶，拜行台郎中。王思政鎮玉壁，以俠為長史。未 幾為齊神武所攻。神武以書招思政，思政令俠草報，辭甚壯烈。 太祖善之，曰 ：「雖魯連無以加也。」

chú hé běi jùn shǒu. xiá gōng lǚ jiǎn sù, ài mín rú zi, suǒ shí wéi shū mài yán cài ér yǐ. lì mín mò bù huái zhī. cǐ jùn jiù zhì, yǒu yú liè fū sān shí rén yǐ gōng jùn shǒu. xiá yuē : yǐ kǒu fù yì rén, wú suǒ bù wèi yě . nǎi xī bà zhī. yòu yǒu dīng sān shí rén, gōng jùn shǒu yì shǐ. xiá yì bù yǐ rù sī, bìng shōu yōng zhí, wèi guān shì mǎ. suì yuè jì jī, mǎ suì chéng qún. qù zhí zhī rì, yī wú suǒ qǔ. mín gē zhī yuē : féi xiān bù shí, dīng yōng bù qǔ, péi gōng zhēn huì, wèi shì guī jǔ . xiá cháng yǔ zhū mù shǒu jù yè tài zǔ. tài zǔ mìng xiá bié lì, wèi zhū mù shǒu yuē : péi xiá qīng shèn fèng gōng, wèi tiān xià zhī zuì, jīn zhòng zhōng yǒu rú xiá zhě, kě yǔ zhī jù lì . zhòng jiē mò rán, wú gǎn yīng zhě. tài zǔ nǎi hòu cì xiá. cháo yě tàn fú, hào wèi dú lì jūn.
除河北郡守。俠躬履儉素，愛民如子，所食唯菽麥鹽菜而 已。吏民莫不懷之。此郡舊制，有漁獵夫三十人以供郡守。俠 曰 ：「以口腹役人，吾所不為也 。」乃悉罷之。又有丁三十人， 供郡守役使。俠亦不以入私，並收庸直，為官市馬。歲月既積， 馬遂成群。去職之日，一無所取。民歌之曰 ：「肥鮮不食，丁 庸不取，裴公貞惠，為世規矩 。」俠嘗與諸牧守俱謁太祖。太 祖命俠別立，謂諸牧守曰 ：「裴俠清慎奉公，為天下之最，今 眾中有如俠者，可與之俱立 。」眾皆默然，無敢應者。太祖乃 厚賜俠。朝野嘆服，號為獨立君。

xiá yòu zhuàn jiǔ shì bó zǔ zhēn hóu qián chuán, yǐ wèi péi shì qīng gōng, zì cǐ shǐ yě, yù shǐ hòu shēng fèng ér xíng zhī, zōng shì zhōng zhī míng zhě, xián fù yī tòng. cóng dì bó fèng shì yàn, shí bìng wèi chéng xiàng fǔ zuǒ, xiào yuē : rén shēng shì jìn, xū shēn míng bìng yù. qīng kǔ ruò cǐ, jìng yù hé wèi? xiá yuē : fū qīng zhě lì zhí zhī běn, jiǎn zhě chí shēn zhī jī. kuàng wǒ dà zōng, shì jì qí měi, gù néng: cún, jiàn chēng yú cháo tíng méi, liú fāng yú diǎn cè.
俠又撰九世伯祖貞侯潛傳，以為裴氏清公，自此始也，欲 使後生奉而行之，宗室中知名者，咸付一通。從弟伯鳳、世彥， 時並為丞相府佐，笑曰 ：「人生仕進，須身名並裕。清苦若此， 竟欲何為？」俠曰 ：「夫清者蒞職之本，儉者持身之基。況我 大宗，世濟其美，故能：存，見稱於朝廷；沒，流芳於典策。

jīn wú xìng yǐ fán yōng, làn méng shū yù, gù qí qióng kùn, fēi mù míng yě. zhì zài zì xiū, jù rǔ xiān yě. fān bèi chī xiào, zhī fù hé yán . bó fèng děng cán ér tuì.
今吾幸以凡庸，濫蒙殊遇，固其窮困，非慕名也。志在自修， 懼辱先也。翻被嗤笑，知復何言 。」伯鳳等慚而退。

jiǔ nián, rù wèi dà xíng tái láng zhōng. jū shù zài, chū wèi yǐng zhōu cì shǐ, jiā yí tóng sān sī, xún zhuǎn shí tà zhōu cì shǐ, zhēng bài yōng zhōu bié jià. xiào mǐn dì jiàn zuò, chú sī yì xià dài fū, jiā biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī, jìn jué wèi gōng, zēng yì tōng qián yī qiān liù bǎi hù. qiān mín bù zhōng dài fū. shí yǒu jiān lì, zhǔ shǒu cāng chǔ, jī nián yǐn méi zhì qiān wàn zhě, jí xiá zài guān, lì jīng fā zhāi, shù xún zhī nèi, jiān dào lüè jǐn. zhuǎn gōng bù zhōng dài fū. yǒu dà sī kōng zhǎng qián wù diǎn lǐ guì nǎi yú fǔ zhōng bēi qì. huò wèn qí gù. duì yuē : suǒ zhǎng guān wù, duō yǒu fèi yòng, péi gōng qīng yán yǒu míng, jù zāo zuì zé, suǒ yǐ qì ěr . xiá wén zhī, xǔ qí zì shǒu. guì yán yǐn fèi qián wǔ bǎi wàn. xiá zhī sù è jiān fú, jiē cǐ lèi yě.
九年，入為大行台郎中。居數載，出為郢州刺史，加儀同 三司，尋轉（祏）〔拓〕州刺史，征拜雍州別駕。孝閔帝踐阼， 除司邑下大夫，加驃騎大將軍、開府儀同三司，進爵為公，增 邑通前一千六百戶。遷民部中大夫。時有奸吏，主守倉儲，積 年隱沒至千萬者，及俠在官，勵精發摘，數旬之內，奸盜略盡。 轉工部中大夫。有大司空掌錢物典李貴乃於府中悲泣。或問其 故。對曰 ：「所掌官物，多有費用，裴公清嚴有名，懼遭罪責， 所以泣耳 。」俠聞之，許其自首。貴言隱費錢五百萬。俠之肅 遏奸伏，皆此類也。

chū, xiá cháng yù jí chén dùn, dà sī kōng xǔ guó gōng yǔ wén guì xiǎo sī kōng běi hǎi gōng shēn huī bìng lái cì hou xiá. xiá suǒ jū dì wū, bù miǎn fēng shuāng, guì děng hái, yán zhī yú dì. dì jīn qí pín kǔ, nǎi wèi qǐ zhái, bìng cì liáng tián shí qǐng, nú lì gēng niú liáng sù, mò bù bèi zú. jìn shēn xián yǐ wèi róng. wǔ chéng yuán nián, zú yú wèi. zèng tài zǐ shǎo shī pú zhōu cì shǐ, shì yuē zhēn. hé běi jùn qián gōng cáo zhāng huí jí lì mín děng, gǎn xiá yí ài, nǎi zuò sòng jì qí qīng dé yān.
初，俠嘗遇疾沉頓，大司空許國公宇文貴、小司空北海公 申徽並來伺候俠。俠所居第屋，不免風霜，貴等還，言之於帝。 帝矜其貧苦，乃為起宅，並賜良田十頃，奴隸、耕牛、糧粟， 莫不備足。搢紳咸以為榮。武成元年，卒於位。贈太子少師、 蒲州刺史，諡曰貞。河北郡前功曹張回及吏民等，感俠遺愛， 乃作頌紀其清德焉。

zi xiáng, xìng zhōng jǐn, yǒu zhì jù cái. shǎo wèi chéng dū lìng, qīng bù jí xiá, duàn jué guò zhī. hòu chú zhǎng ān lìng, wèi quán guì suǒ dàn. qiān sī cāng xià dài fū. xiá zhī zhōng yě, suì yǐ huǐ zú. xiáng dì sù, zhēn liàng yǒu cái yì. tiān hé zhōng, jǔ xiù cái, bài gěi shì zhōng shì. shāo qiān yù zhèng dài fū, cì jué hú yuán xiàn zi.
子祥，性忠謹，有治劇才。少為成都令，清不及俠，斷決 過之。後除長安令，為權貴所憚。遷司倉下大夫。俠之終也， 遂以毀卒。祥弟肅，貞亮有才藝。天和中，舉秀才，拜給事中 士。稍遷御正大夫，賜爵胡原縣子。

xuē duān zì rén zhí, hé dōng fén yīn rén yě, běn míng shā tuó. wèi yōng zhōu cì shǐ fén yīn hóu biàn zhī liù shì sūn. dài wèi hé dōng zhe xìng. gāo zǔ jǐn, tài zhōu cì shǐ nèi dōu zuò dà guān fú líng gōng. zēng zǔ hóng lóng, hé dōng tài shǒu. yǐ lóng xiōng hóng zuò shàng wèi wén chéng dì nǚ xī hé gōng zhǔ, yǒu cì tián zài féng yì, hóng lóng zǐ lín jū xǐ jū zhī, suì jiā yú féng yì zhī xià yáng yān. lín jū jǔ xiù cái, bài zhōng shū bó shì, jiān zhǔ kè láng zhōng, zèng hé dōng tài shǒu. fù yīng jí, tōng zhí sàn qí cháng shì.
薛端字仁直，河東汾陰人也，本名沙陀。魏雍州刺史、汾 陰侯辨之六世孫。代為河東着姓。高祖謹，泰州刺史、內都坐 大官、涪陵公。曾祖洪隆，河東太守。以隆兄洪阼尚魏文〔成〕 帝女西河公主，有賜田在馮翊，洪隆子麟駒徙居之，遂家於馮 翊之夏陽焉。麟駒舉秀才，拜中書博士，兼主客郎中，贈河東 太守。父英集，通直散騎常侍。

duān shǎo yǒu zhì cāo. zāo fù yōu, jū sàng hé lǐ. yǔ dì yù, lì jīng dǔ xué, bù jiāo rén shì. nián shí qī, sī kōng gāo gàn pì wèi cān jūn, cì jué fén yīn xiàn nán. duān yǐ tiān xià rǎo luàn, suì qì guān guī xiāng lǐ.
端少有志操。遭父憂，居喪合禮。與弟裕，勵精篤學，不 交人事。年十七，司空高幹闢為參軍，賜爵汾陰縣男。端以天 下擾亂，遂棄官歸鄉里。

wèi xiào wǔ xī qiān, tài zǔ lìng dà dū dū xuē chóng lǐ jù lóng mén, yǐn duān tóng háng. chóng lǐ xún shī shǒu, suì jiàng dōng wèi. dōng wèi qiǎn xíng tái xuē xún yì dū du yǐ gàn guì lǜ zhòng shù qiān xī dù, jù yáng shì bì. duān yǔ zōng qīn jí jiā tóng děng xiān zài bì zhōng, xún yì nǎi lìng qí bīng bī duān děng dōng dù. fāng yù jì hé, huì rì mù, duān mì yǔ zōng shì jí jiā tóng děng pàn zhī. xún yì qiǎn qí zhuī, duān qiě zhàn qiě chí, suì rù shí chéng shān, dé miǎn. shān zhōng xiān yǒu bǎi jiā, duān yǔ bìng lì gù shǒu. guì děng shù lái wèi yù, zhī duān wú jiàng yì, suì bá hái hé dōng. dōng wèi yòu qiǎn qí jiāng hè lán yì nán fén zhōu cì shǐ xuē yǎn dá shǒu yáng shì bì. duān lǜ qí shǔ, bìng zhāo yù cūn mín děng, duō shè qí yǐ lín zhī. yì děng yí yǒu dà jūn, biàn jí dōng dùn, zhēng chuán nì sǐ zhě shù qiān rén. duān shōu qí qì xiè, fù hái yáng shì bì. tài zǔ qiǎn nán fén zhōu cì shǐ sū jǐng shù zhèn zhī. jiàng shū láo wèn, zhēng duān fù què, yǐ wèi dà chéng xiàng fǔ hù cáo cān jūn.
魏孝武西遷，太祖令大都督薛崇禮據龍門，引端同行。崇 禮尋失守，遂降東魏。東魏遣行台薛循義、都督乙干貴率眾數 千西度，據楊氏壁。端與宗親及家僮等先在壁中，循義乃令其 兵逼端等東度。方欲濟河，會日暮，端密與宗室及家僮等叛之。 循義遣騎追，端且戰且馳，遂入石城柵，得免。柵中先有百家， 端與併力固守。貴等數來慰喻，知端無降意，遂拔還河東。東 魏又遣其將賀蘭懿、南汾州刺史薛琰達守楊氏壁。端率其屬， 並招喻村民等，多設奇以臨之。懿等疑有大軍，便即東遁，爭 船溺死者數千人。端收其器械，復還楊氏壁。太祖遣南汾州刺 史蘇景恕鎮之。降書勞問，征端赴闕，以為大丞相府戶曹參軍。

cóng qín dòu tài, fù hóng nóng, zhàn shā yuàn, bìng yǒu gōng. jiā guàn jūn jiāng jūn zhōng sàn dài fū, jìn jué wèi bó. zhuǎn chéng xiàng dōng hé jì jiǔ, jiā běn zhōu dà zhōng zhèng, qiān bīng bù láng zhōng, gǎi fēng wén chéng xiàn bó, jiā shǐ chí jié píng dōng jiāng jūn lì bù láng zhōng. duān xìng qiáng zhí, měi yǒu zòu qǐng, bù bì quán guì. tài zǔ jiā zhī, gù cì míng duān, yù lìng míng zhì xiāng fù. zì jū xuǎn cáo, xiān jǐn xián néng, suī guì yóu zǐ dì, cái liè xíng báo zhě, wèi cháng shēng zhuó zhī. měi qǐ tài zǔ yún : shè guān fēn zhí, běn kāng shí wù, gǒu fēi qí rén, bù rú kuàng zhí . tài zǔ shēn rán zhī. dà tǒng shí liù nián, dà jūn dōng tǎo. zhù guó lǐ bì wèi bié dào yuán shuài, miào jiǎn shǒu liáo, shù rì bù dìng. tài zǔ wèi bì yuē : wèi gōng sī dé yī zhǎng shǐ, wú guò xuē duān. bì duì yuē : zhēn qí cái yě. nǎi qiǎn zhī. jiā shòu chē qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī. zhuǎn shàng shū zuǒ chéng, réng zhǎng xuǎn shì. jìn shòu lì bù shàng shū, cì xìng yǔ wén shì. duān jiǔ chù xuǎn cáo, yǎ yǒu rén lún zhī jiàn, qí suǒ zhuó yòng, xián dé qí cái. liù guān jiàn, bài jūn sī mǎ, jiā shì zhōng biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī, jìn jué wèi hóu.
從擒竇泰，復弘農，戰沙苑，並有功。加冠軍將軍、中散 大夫，進爵為伯。轉丞相東合祭酒，加本州大中正，遷兵部郎 中，改封文城縣伯，加使持節、平東將軍、吏部郎中。端性強 直，每有奏請，不避權貴。太祖嘉之，故賜名端，欲令名質相 副。自居選曹，先盡賢能，雖貴遊子弟，才劣行薄者，未嘗升 擢之。每啟太祖雲 ：「設官分職，本康時務，苟非其人，不如 曠職 。」太祖深然之。大統十六年，大軍東討。柱國李弼為別 道元帥，妙簡首僚，數日不定。太祖謂弼曰 ：「為公思得一長 史，無過薛端。」弼對曰 ：「真其才也。」乃遣之。加授車騎大 將軍、儀同三司。轉尚書左丞，仍掌選事。進授吏部尚書，賜 姓宇文氏。端久處選曹，雅有人倫之鑑，其所擢用，鹹得其才。 六官建，拜軍司馬，加侍中、驃騎大將軍、開府儀同三司，進 爵為侯。

xiào mǐn dì jiàn zuò, chú gōng bù zhōng dài fū, zhuǎn mín bù zhōng dài fū, jìn jué wèi gōng, zēng yì tōng qián yī qiān bā bǎi hù. jìn gōng hù jiāng fèi dì, zhào qún guān yì zhī, duān pō yǒu tóng yì. hù bù yuè, chū wèi cài zhōu cì shǐ. wèi zhèng kuān huì, mín lì ài zhī. xún zhuǎn jī zhōu cì shǐ. jī zhōu dì jiē liáng chén, shì jí zhèn fǔ, zǒng guǎn shǐ níng qiǎn sī mǎ liáng róng cuī lìng fù rèn. cài zhōu fù lǎo sù róng, qǐng liú duān zhě qiān yú rén. zhì jī zhōu, wèi jǐ zú, shí nián sì shí sān. yí jiè báo zàng, fǔ zhōu zèng yí, wù yǒu suǒ shòu. zèng běn guān, jiā dà jiāng jūn, zhuī fēng wén chéng jùn gōng. shì yuē zhì.
孝閔帝踐阼，除工部中大夫，轉民部中大夫，進爵為公， 增邑通前一千八百戶。晉公護將廢帝，召群官議之，端頗有同 異。護不悅，出為蔡州刺史。為政寬惠，民吏愛之。尋轉基州 刺史。基州地接梁、陳，事藉鎮撫，總管史寧遣司馬梁榮催令 赴任。蔡州父老訴榮，請留端者千餘人。至基州，未幾卒，時 年四十三。遺誡薄葬，府州贈遺，勿有所受。贈本官，加大將 軍，追封文城郡公。諡曰質。

zi zhòu, zì shào xuán. yòu cōng mǐn, shè liè qún shū, yǎ dá zhèng shì. qǐ jiā shuài dōu dū. lèi qiān shàng yí tóng, lì sī jīn zhōng dài fū xú zhōu zǒng guǎn fǔ zhǎng shǐ hé zhōu cì shǐ. dà xiàng zhōng, wèi zhì kāi fǔ yí tóng dà jiāng jūn.
子冑，字紹玄。幼聰敏，涉獵群書，雅達政事。起家帥都 督。累遷上儀同，歷司金中大夫、徐州總管府長史、合州刺史。 大象中，位至開府儀同大將軍。

duān dì yù, zì rén yǒu. shǎo yǐ xiào tì wén yú zhōu lǐ. chū wèi tài xué shēng, shí hóng zhōng duō shì guì yóu, hǎo xué zhě shǎo, wéi yù dān wán bù juàn. ruò guàn, pì chéng xiàng cān jūn shì. shì shí jīng zhào wéi xiòng zhì ān fàng yì, bù gàn shì wù. yù mù qí tián jìng, shù zài jiǔ yáo hòu zhī, tán yàn zhōng rì. xiòng suì yǐ cóng sūn nǚ qī zhī. yù cháng wèi qīn yǒu yuē : dà zhàng fū dāng shèng míng zhī yùn, ér wú zhuó rán wén wǔ zhī yòng, wèi shì suǒ zhī, suī fù qī qī huáng huáng, tú wèi láo kǔ ěr. zhì rú wéi jū shì, tuì bù qiū hè, jìn bù shì cháo, yí rán shǒu dào, róng rǔ bù jí, hé qí lè yě . xún yù jí ér zú, shí nián sì shí yī. wén zhāng zhī shì lěi zhī zhě shù rén. tài zǔ shāng xī zhī, zèng luò zhōu cì shǐ.
端弟裕，字仁友。少以孝悌聞於州里。初為太學生，時黌 中多是貴游，好學者少，唯裕耽翫不倦。弱冠，辟丞相參軍事。 是時京兆韋敻志安放逸，不干世務。裕慕其恬靜，數載酒肴候 之，談宴終日。敻遂以從孫女妻之。裕嘗謂親友曰 ：「大丈夫 當聖明之運，而無灼然文武之用，為世所知，雖復棲棲遑遑， 徒為勞苦耳。至如韋居士，退不丘壑，進不市朝，怡然守道， 榮辱不及，何其樂也 。」尋遇疾而卒，時年四十一。文章之士 誄之者數人。太祖傷惜之，贈洛州刺史。

xuē shàn zì zhòng liáng, hé dōng fén yīn rén yě. zǔ hú, wèi hé dōng jùn shǒu. fù hé, nán qīng zhōu cì shǐ. shàn shǎo wèi sī kōng fǔ cān jūn shì, qiān tǎng chéng jùn shǒu, zhuǎn yán chí dōu jiāng. wèi xiào wǔ xī qiān, dōng wèi gōng gǎi hé dōng wéi qín wèi tài zhōu, yǐ shàn wèi bié jià. shàn jiā sù fù, tóng pú shù bǎi rén. xiōng yuán xìn, zhàng qì háo chǐ, měi shí fāng zhàng, zuò kè héng mǎn, xián gē bù jué. ér shàn dú gōng jǐ lǜ sù, ài lè xián jìng.
薛善字仲良，河東汾陰人也。祖瑚，魏河東郡守。父和， 南青州刺史。善少為司空府參軍事，遷儻城郡守，轉鹽池都將。 魏孝武西遷，東魏（攻）〔改〕河東（圍秦）〔為泰〕州，以善 為別駕。善家素富，僮僕數百人。兄元信，仗氣豪侈，每食方 丈，坐客恆滿，弦歌不絕。而善獨供己率素，愛樂閒靜。

dà tǒng sān nián, qí shén wǔ bài yú shā yuàn, liú shàn zú xiōng chóng lǐ shǒu hé dōng. tài zǔ qiǎn lǐ bì wéi zhī, chóng lǐ gù shǒu bù xià. shàn mì wèi chóng lǐ yuē : gāo shì róng chē fàn shùn, zhì lìng zhǔ shàng bō yuè. yǔ xiōng tiǎn shì yì guān xù yú, hé guó róng chǒng. jīn dà jūn yǐ lín, ér xiōng shàng yù wèi gāo shì jǐn lì. ruò chéng xiàn zhī rì, sòng shǒu zhǎng ān, yún nì zéi mǒu jiǎ zhī shǒu, sǐ ér yǒu líng, qǐ bù mò yǒu yú kuì! bù rú zǎo guī chéng kuǎn, suī wèi zú yǐ biǎo qí jié, shù huò quán shǒu lǐng . ér chóng lǐ yóu chí yí bù jué. huì shàn cóng dì fù mèi fū gāo zi xìn wèi fáng chéng dū du, shǒu chéng nán miàn. qiǎn fù lái yì shàn yún : yì yù yīng jiē xī jūn, dàn kǒng lì suǒ bù zhì . shàn jí lìng dì jì jiāng mén shēng shù shí rén, yǔ xìn fù děng zhǎn guān yǐn bì jūn rù. shí yù móu zhě bìng shǎng wǔ děng jué, shàn yǐ bēi nì guī shùn, chén zǐ cháng qíng, qǐ róng hé mén dà xiǎo, jù dāo fēng yì, suì yǔ dì shèn bìng gù cí bù shòu. tài zǔ jiā zhī, yǐ shàn wèi fén yīn lìng. shàn gàn yòng qiáng míng, yī jùn chēng zuì. tài shǒu wáng pí měi zhī, lìng shàn jiān dū liù xiàn shì.
大統三年，齊神武敗於沙苑，留善族兄崇禮守河東。太祖 遣李弼圍之，崇禮固守不下。善密謂崇禮曰 ：「高氏戎車犯順， 致令主上播越。與兄忝是衣冠緒餘，荷國榮寵。今大軍已臨， 而兄尚欲為高氏盡力。若城陷之日，送首長安，雲逆賊某甲之 首，死而有靈，豈不歿有餘愧！不如早歸誠款，雖未足以表奇 節，庶獲全首領 。」而崇禮猶持疑不決。會善從弟馥妹夫高子 信為防城都督，守城南面。遣馥來詣善雲 ：「意欲應接西軍， 但恐力所不制 。」善即令弟濟將門生數十人，與信、馥等斬關 引弼軍入。時預謀者並賞五等爵，善以背逆歸順，臣子常情， 豈容闔門大小，俱叨封邑，遂與弟慎並固辭不受。太祖嘉之， 以善為汾陰令。善干用強明，一郡稱最。太守王羆美之，令善 兼督六縣事。

xún zhēng wèi xíng tái láng zhōng. shí yù guǎng zhì tún tián yǐ gōng jūn fèi, nǎi chú sī nóng shǎo qīng, lǐng tóng zhōu xià yáng xiàn èr shí tún jiān. yòu yú xià yáng zhū shān zhì tiě yě, fù lìng shàn wèi yě jiān, měi yuè yì bā qiān rén, yíng zào jūn qì. shàn qīn zì dū kè, jiān jiā wèi fǔ, jiǎ bīng jīng lì, ér jiē wàng qí láo kǔ yān. jiā tōng zhí sàn qí cháng shì, qiān dà chéng xiàng fǔ cóng shì zhōng láng. zhuī lùn tún tián gōng, cì jué lóng mén xiàn zi, qiān huáng mén shì láng, jiā chē qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī. chú hé dōng jùn shǒu, jìn biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī, cì xìng yǔ wén shì. liù guān jiàn, bài gōng bù zhōng dài fū, jìn jué bó píng xiàn gōng. xún chú yù zhèng zhōng dài fū, zhuǎn mín bù zhōng dài fū.
尋征為行台郎中。時欲廣置屯田以供軍費，乃除司農少卿， 領同州夏陽縣二十屯監。又於夏陽諸山置鐵冶，復令善為冶監， 每月役八千人，營造軍器。善親自督課，兼加慰撫，甲兵精利， 而皆忘其勞苦焉。加通直散騎常侍，遷大丞相府從事中郎。追 論屯田功，賜爵龍門縣子，遷黃門侍郎，加車騎大將軍、儀同 三司。 除河東郡守，進驃騎大將軍、開府儀同三司，賜姓宇文氏。 六官建，拜工部中大夫，進爵博平縣公。尋除御正中大夫，轉 民部中大夫。

shí jìn gōng hù zhí zhèng, yí tóng qí guǐ yǔ shàn yún : bīng mǎ wàn jī, xū guī tiān zǐ, hé yīn yóu zài quán mén . shàn bái zhī. hù nǎi shā guǐ, yǐ shàn zhōng yú jǐ, yǐn wèi zhōng wài fǔ sī mǎ. qiān sī huì zhōng dài fū, fù zǒng liù fǔ shì. jiā shòu jīng zhào yǐn, réng zhì sī huì. chū wèi lóng zhōu cì shǐ, jiān zhì yì zhōu zǒng guǎn fǔ zhǎng shǐ. zhēng bài shǎo fù. zú yú wèi, shí nián liù shí qī. zèng pú yú xūn sān zhōu cì shǐ. gāo zǔ yǐ shàn gào qí guǐ shì, shì yuē móu gōng. zi póu sì. guān zhì gāo yáng shǒu. shàn dì shèn.
時晉公護執政，儀同齊軌語善雲 ：「兵馬萬機，須歸天子， 何因猶在權門 。」善白之。護乃殺軌，以善忠於己，引為中外 府司馬。遷司會中大夫，副總六府事。加授京兆尹，仍治司會。 出為隆州刺史，兼治益州總管府長史。征拜少傅。卒於位，時 年六十七。贈蒲虞勛三州刺史。高祖以善告齊軌事，諡曰繆公。 子裒嗣。官至高陽守。善弟慎。

shèn zì fú hù, hǎo xué, néng shǔ wén, shàn cǎo shū. shǎo yǔ tóng jùn péi shū yì péi zōu zhī liǔ qiú fàn yáng lú róu lǒng xī lǐ càn bìng xiāng yǒu shàn. qǐ jiā chéng xiàng fǔ mò cáo cān jūn. tài zǔ yú xíng tái shěng zhì xué, qǔ chéng láng jí fǔ zuǒ dé xíng míng mǐn zhě chōng shēng. xī lìng dàn lǐ gōng wù, wǎn jiù jiǎng xí, xiān liù jīng, hòu zi shǐ. yòu yú zhū shēng zhōng jiǎn dé xíng chún yì zhě, shì tài zǔ dú shū. shèn yǔ lǐ càn jí lǒng xī lǐ bó liáng xīn sháo, wǔ gōng sū héng, qiào jùn xià hóu yù, ān dìng liáng kuàng liáng lǐ, hé nán zhǎng sūn zhāng, hé dōng péi jǔ xuē tóng, xíng yáng zhèng cháo děng shí èr rén, bìng yīng qí xuǎn. yòu yǐ shèn wèi xué shī, yǐ zhī zhū shēng kè yè. tài zǔ yǎ hǎo tán lùn, bìng jiǎn míng sēng shēn shí xuán zōng zhě yī bǎi rén, yú dì nèi jiǎng shuō. yòu mìng shèn děng shí èr rén jiān xué fú yì, shǐ nèi wài jù tōng. yóu shì sì fāng jìng wèi dà chéng zhī xué.
慎字佛護，好學，能屬文，善草書。少與同郡裴叔逸、裴 諏之、柳虬、范陽盧柔、隴西李璨並相友善。起家丞相府墨曹 參軍。太祖於行台省置學，取丞郎及府佐德行明敏者充生。悉 令旦理公務，晚就講習，先六經，後子史。又於諸生中簡德行 淳懿者，侍太祖讀書。慎與李璨及隴西李伯良、辛韶，武功蘇 衡，譙郡夏侯裕，安定梁曠、梁禮，河南長孫璋，河東裴舉、 薛同，滎陽鄭朝等十二人，並應其選。又以慎為學師，以知諸 生課業。太祖雅好談論，並簡名僧深識玄宗者一百人，於第內 講說。又命慎等十二人兼學佛義，使內外俱通。由是四方競為 大乘之學。

shù nián, fù yǐ shèn wèi yí dū gōng shì dú. zhuǎn chéng xiàng fǔ jì shì. wèi dōng gōng jiàn, chú tài zǐ shè rén. qiān shù zǐ, réng lǐng shè rén. jiā tōng zhí sàn qí cháng shì, jiān zhōng shū shě rén, zhuǎn lǐ bù láng zhōng. liù guān jiàn, bài shàn bù xià dài fū. shèn xiōng shàn yòu rèn gōng bù. bìng jū qīng xiǎn, shí rén róng zhī. xiào mǐn dì jiàn zuò, chú yù zhèng xià dài fū, jìn chē qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī, fēng huái nán xiàn zi, yì bā bǎi hù. lì shī shì yù bó zhōng dà fū.
數年，復以慎為宜都公侍讀。轉丞相府記室。魏東宮建， 除太子舍人。遷庶子，仍領舍人。加通直散騎常侍，兼中書舍 人，轉禮部郎中。六官建，拜膳部下大夫。慎兄善又任工部。 並居清顯，時人榮之。孝閔帝踐阼，除御正下大夫，進車騎大 將軍、儀同三司，封淮南縣子，邑八百戶。歷師氏、御伯中大 夫。

bǎo dìng chū, chū wèi hú zhōu cì shǐ. zhōu jiè jì zá mán zuǒ, héng yǐ jié lüè wèi wù. shèn nǎi jí zhū háo shuài, jù xuān cháo zhǐ, réng lìng shǒu lǐng měi yuè yī cān, huò xū yán shì zhě, bù xiàn shí jié. shèn měi yǐn jiàn, bì yīn qín quàn jiè, jí cì jiǔ shí. yī nián zhī jiān, xī rán cóng huà. zhū mán nǎi xiāng wèi yuē: jīn rì shǐ zhī cì shǐ zhēn mín fù mǔ yě. mò bù xīn yuè. zì shì qiǎng fù ér zhì zhě, qiān yǒu yú hù. mán sú, hūn qǔ zhī hòu, fù mǔ suī zài, jí yǔ bié jū. shèn wèi shǒu lìng yuē : mù shǒu lìng zhǎng shì huà mín zhě yě, qǐ yǒu qí zi qǔ qī, biàn yǔ fù mǔ lí xī. fēi wéi máng sú zhī shī, yì shì mù shǒu zhī zuì . shèn nǎi qīn zì yòu dǎo, shì yǐ xiào cí, bìng qiǎn shǒu lìng gè yù suǒ bù. yǒu shù hù mán, bié jū shù nián, suì hái shì yǎng, jí xíng dé guǒ shàn, guī fèng fù mǔ. shèn gǎn qí cóng shàn zhī sù, jù yǐ zhuàng wén. yǒu zhào juān qí fù yì. yú shì fēng huà dà xíng, yǒu tóng huá sú.
保定初，出為湖州刺史。州界既雜蠻左，恆以劫掠為務。 慎乃集諸豪帥，具宣朝旨，仍令首領每月一參，或須言事者， 不限時節。慎每引見，必殷勤勸誡，及賜酒食。一年之間，翕 然從化。諸蠻乃相謂曰：「今日始知刺史真民父母也。」莫不欣 悅。自是襁負而至者，千有餘戶。蠻俗，婚娶之後，父母雖在， 即與別居。慎謂守令曰 ：「牧守令長是化民者也，豈有其子娶 妻，便與父母離析。非唯氓俗之失，亦是牧守之罪 。」慎乃親 自誘導，示以孝慈，並遣守令各喻所部。有數戶蠻，別居數年， 遂還侍養，及行得果膳，歸奉父母。慎感其從善之速，具以狀 聞。有詔蠲其賦役。於是風化大行，有同華俗。

xún rù wèi fān bù zhōng dài fū. yǐ jí qù zhí, zú yú jiā. yǒu wén jí, pō wèi shì suǒ chuán. xuē shàn zhī yǐ hé dōng yīng lǐ bì yě, jìng zhēn jìng xiáng yì lǜ shǔ xiàn guī fù.
尋入為蕃部中大夫。以疾去職，卒於家。有文集，頗為世 所傳。 薛善之以河東應李弼也，敬珍、敬祥亦率屬縣歸附。

jìng zhēn zì guó bǎo, hé dōng pú bǎn rén yě, hàn yáng zhōu cì shǐ sháo zhī shí shì sūn. fù bó lè, zhōu zhǔ bù, ān yì lìng. zhēn wěi róng yí, yǒu qì xiá, xué yè qí shè, jù wèi dāng shí suǒ chēng. xiáng jí zhēn cóng zǔ xiōng yě, yì kāng kǎi yǒu dà zhì, wéi yǐ jiāo jié yīng háo wèi wù. zhēn yǔ zhī shēn xiāng yǒu ài, měi tóng yóu chù.
敬珍字國寶，河東蒲阪人也，漢楊州刺史韶之十世孫。父 伯樂，州主簿，安邑令。珍偉容儀，有氣俠，學業騎射，俱為 當時所稱。祥即珍從祖兄也，亦慷慨有大志，唯以交結英豪為 務。珍與之深相友愛，每同游處。

jí qí shén wǔ qū shā yuàn, zhēn wèi xiáng yuē : gāo huān pò zhú chéng yú, bō qiān guān yòu, yǒu shí zhī shì, shú bù yù tuī rèn yú qí fù zhōng? dàn lì wèi néng zhì ěr. jīn fù chēng bīng nèi wǔ, jiāng chěng xiōng nì, cǐ chéng zhì shì xiào mìng zhī rì, dāng yǔ xiōng tú zhī . xiáng wén qí yán shén yuè, yuē: jì jiāng ān chū? zhēn yuē: yǔ wén chéng xiàng kuān rén dà dù, yǒu bà wáng zhī lüè, xié tiān zǐ ér lìng zhū hóu, yǐ shù nián yǐ. guān qí zhèng xíng bèi jǔ, jiāng shì yòng mìng, huān suī yǒu zhòng, gù fēi qí chóu. kuàng nì shùn lǐ shū, jiāng bù zhàn ér zì kuì yǐ. wǒ ruò zhāo jí yì yǒng, duàn qí guī lù, jiān guó xiōng tú, shǐ zhǐ lún bù fǎn, fēi zhí xuě cháo tíng zhī chǐ, yì zhuàng shì fēng hóu zhī yè . xiáng shēn rán zhī, suì yǔ tóng jùn háo yòu zhāng xiǎo bái fán zhāo xián wáng xuán lüè děng jǔ bīng, shù rì zhī zhōng, zhòng zhì wàn yú. jiāng xí huān hòu jūn, bīng wèi jìn ér qí shén wǔ yǐ bài. zhēn yǔ xiáng yāo zhī, duō suǒ kè huò. jí lǐ bì jūn zhì hé dōng, zhēn yǔ xiǎo bái děng lǜ yī shì nán jiě běi jiě ān yì wēn quán yú xiāng děng liù xiàn hù shí yú wàn guī fù. tài zǔ jiā zhī, jí bài zhēn píng yáng tài shǒu, lǐng yǒng níng fáng zhǔ xiáng lóng xiāng jiāng jūn xíng tái láng zhōng, lǐng xiàng lǐ fáng zhǔ. bìng cì gǔ chuī yǐ chǒng yì zhī. tài zǔ réng zhí zhēn shǒu yuē : guó jiā yǒu hé dōng zhī dì zhě, qīng xiōng dì zhī lì. hái yǐ cǐ dì fù qīng, wǒ wú dōng gù zhī yōu yǐ . jiǔ zhī, qiān jiàng zhōu cì shǐ. yǐ jí miǎn, zú yú jiā. zi yuán yuē, xìng zhēn zhèng, yǒu shí xué. wèi zhì bù xiàn zhōng dài fū.
及齊神武趨沙苑，珍謂祥曰 ：「高歡迫逐乘輿，播遷關右， 有識之士，孰不欲推刃於其腹中？但力未能制耳。今復稱兵內 侮，將逞凶逆，此誠志士效命之日，當與兄圖之 。」祥聞其言 甚悅，曰：「計將安出？」珍曰：「宇文丞相寬仁大度，有霸王 之略，挾天子而令諸侯，已數年矣。觀其政刑備舉，將士用命， 歡雖有眾，固非其儔。況逆順理殊，將不戰而自潰矣。我若招 集義勇，斷其歸路，殲馘兇徒，使只輪不反，非直雪朝廷之恥， 亦壯士封侯之業 。」祥深然之，遂與同郡豪右張小白、樊昭賢、 王玄略等舉兵，數日之中，眾至萬餘。將襲歡後軍，兵未進而 齊神武已敗。珍與祥邀之，多所克獲。及李弼軍至河東，珍與 小白等率猗氏、南解、北解、安邑、溫泉、虞鄉等六縣戶十餘 萬歸附。太祖嘉之，即拜珍平陽太守，領永寧防主；祥龍驤將 軍、行台郎中，領相里防主。並賜鼓吹以寵異之。太祖仍執珍 手曰 ：「國家有河東之地者，卿兄弟之力。還以此地付卿，我 無東顧之憂矣 。」久之，遷絳州刺史。以疾免，卒於家。子元 約，性貞正，有識學。位至布憲中大夫。

xiǎo bái děng jì yǔ zhēn guī què, tài zǔ jiā qí lì xiào, bìng rèn yòng zhī. hòu xián zhì jùn shǒu cì shǐ.
小白等既與珍歸闕，太祖嘉其立效，並任用之。後咸至郡 守、刺史。

shǐ chén yuē: zhèng xiào mù fǔ níng lí sàn, bīn qí duō qiǎng fù zhī rén cuī qiān zhèn yù biān chuí, jiāng hàn liú zài qīng zhī yǒng. cuī shuō jū jiā lǐ zhì, yǐ yán sù jiàn chēng, lì zhí dāng guān, yǐ měng yì wèi zhèng cuī yóu lì cháo zàn wù, zé jiā móu lǚ chén, chū fǔ xuān tiáo, zé wēi ēn jù jǔ. péi xiá zhōng qín fèng shàng, lián yuē zhì shēn, lì bù néng qī, mín huái qí huì. xuē duān lì jū xiǎn yào, yǐ qiáng zhí zhī míng. xuē shàn rèn wéi fán jù, yǐ hóng yì liú yù. bìng dāng shí zhī liáng jiāng yě. ér shàn xiàn qí chǎn hù yǐ yào quán chǒng, yì míng wèi móu, sī bù miù hū.
史臣曰：鄭孝穆撫寧離散，豳岐多襁負之人；崔謙鎮御邊 垂，江漢流載清之詠。崔說居家理治，以嚴肅見稱，蒞職當官， 以猛毅為政；崔猷立朝贊務，則嘉謀屢陳，出撫宣條，則威恩 具舉。裴俠忠勤奉上，廉約治身，吏不能欺，民懷其惠。薛端 歷居顯要，以強直知名。薛善任惟繁劇，以弘益流譽。並當時 之良將也。而善陷齊諂護以要權寵，易名為繆，斯不謬乎。