wáng bāo yǔ xìn
王褒 庾信
wáng bāo zì zi yuān, láng yá lín yí rén yě. zēng zǔ jiǎn, qí shì zhōng tài wèi nán chāng wén xiàn gōng. zǔ qiān, liáng shì zhōng jīn zǐ guāng lù dài fū nán chāng ān hóu. fù guī, liáng shì zhōng zuǒ mín shàng shū nán chāng zhāng hóu. bìng yǒu zhòng míng yú jiāng zuǒ.
王褒字子淵，琅邪臨沂人也。曾祖儉，齊侍中、太尉、南 昌文憲公。祖騫，梁侍中、金紫光祿大夫、南昌安侯。父規， 梁侍中、左民尚書、南昌章侯。並有重名於江左。
bāo shí liàng yuān tōng, zhì huái chén jìng. měi fēng yí, shàn tán xiào, bó lǎn shǐ chuán, yóu gōng shǔ wén. liáng guó zi jì jiǔ xiāo zi yún, bāo zhī gū fū yě, tè shàn cǎo lì. bāo shǎo yǐ yīn qī, qù lái qí jiā, suì xiāng mó fàn. é ér míng yà zi yún, bìng jiàn zhòng yú shì. liáng wǔ dì xǐ qí cái yì, suì yǐ dì pó yáng wáng huī zhī nǚ qī zhī. qǐ jiā mì shū láng, zhuǎn tài zi shè rén, xí jué nán chāng xiàn hóu. shāo qiān mì shū chéng. xuān chéng wáng dà qì, jiǎn wén dì zhī zhǒng dí, jí bāo zhī gū zǐ yě. yú shí shèng xuǎn liáo zuǒ, nǎi yǐ bāo wèi wén xué. xún qiān ān chéng jùn shǒu. jí hóu jǐng dù jiāng, jiàn yè rǎo luàn, bāo jí níng suǒ bù, jiàn chēng yú shí. liáng yuán dì chéng zhì, zhuǎn zhì wǔ jiāng jūn nán píng nèi shǐ. jí sì wèi yú jiāng líng, yù dài bāo yǐ bù cì zhī wèi. bāo shí yóu zài jùn, chì wáng sēng biàn yǐ lǐ fā qiǎn. bāo nǎi jiāng jiā xī shàng. yuán dì yǔ bāo yǒu jiù, xiāng de shén huān. bài shì zhōng, lèi qiān lì bù shàng shū zuǒ pú shè. bāo jì shì zhòu míng jiā, wén xué yōu shàn, dāng shí xián xiāng tuī yì, gù xún yuè zhī jiān, wèi shēng duān yòu. chǒng yù rì lóng, ér bāo yù zì qiān xū, bù yǐ wèi dì jīn rén, shí lùn chēng zhī.
褒識量淵通，志懷沉靜。美風儀，善談笑，博覽史傳，尤 工屬文。梁國子祭酒蕭子云，褒之姑夫也，特善草隸。褒少以 姻戚，去來其家，遂相模範。俄而名亞子云，並見重於世。梁 武帝喜其才藝，遂以弟鄱陽王恢之女妻之。起家秘書郎，轉太 子舍人，襲爵南昌縣侯。稍遷秘書丞。宣成王大器，簡文帝之 冢嫡，即褒之姑子也。於時盛選僚佐，乃以褒為文學。尋遷安 成郡守。及侯景渡江，建業擾亂，褒輯寧所部，見稱於時。 梁元帝承制，轉智武將軍、南平內史。及嗣位於江陵，欲 待褒以不次之位。褒時猶在郡，敕王僧辯以禮發遣。褒乃將家 西上。元帝與褒有舊，相得甚歡。拜侍中，累遷吏部尚書、左 僕射。褒既世冑名家，文學優贍，當時咸相推挹，故旬月之間， 位升端右。寵遇日隆，而褒愈自謙虛，不以位地矜人，時論稱 之。
chū, yuán dì píng hóu jǐng jí qín wǔ líng wáng jì zhī hòu, yǐ jiàn yè diāo cán, fāng xū xiū fù jiāng líng yīn shèng, biàn yù ān zhī. yòu qí gù fǔ chén liáo, jiē chǔ rén yě, bìng yuàn jí dōu jīng yǐng. cháng zhào qún chén yì zhī. lǐng jūn jiāng jūn hú sēng yòu lì bù shàng shū zōng lǐn tài fǔ qīng huáng luó hàn yù shǐ zhōng chéng liú yù děng yuē : jiàn yè suī shì jiù dōu, wáng qì yǐ jǐn. qiě yǔ běi kòu lín jiē, zhǐ gé yī jiāng. ruò yǒu bù yú, huǐ wú jí yǐ. chén děng yòu cháng wén zhī, jīng nán zhī dì, yǒu tiān zǐ qì. jīn bì xià lóng fēi zuǎn yè, qí yīng sī hū. tiān shí rén shì, zhēng xiáng rú cǐ. chén děng suǒ jiàn, qiān xǐ fēi yí . yuán dì shēn yǐ wèi rán. shí bāo jí shàng shū zhōu hóng zhèng xián shì zuò. nǎi gù wèi bāo děng yuē : qīng yì yǐ wèi hé rú? bāo xìng jǐn shèn, zhī yuán dì duō cāi jì, fú gǎn gōng yán qí fēi. dāng shí wěi wěi ér yǐ. hòu yīn qīng xián mì jiàn, yán cí shén qiè. yuán dì pō nà zhī. rán qí yì hǎo jīng chǔ, yǐ cóng sēng yòu děng cè. míng rì, nǎi yú zhòng zhōng wèi bāo yuē : qīng zuó rì quàn hái jiàn yè, bù wèi wú lǐ . bāo yǐ xuān shì zhī yán, qǐ yí xiǎn zhī yú zhòng. zhī qí jì zhī bù yòng yě, yú shì zhǐ bù fù yán.
初，元帝平侯景及擒武陵王紀之後，以建業雕殘，方須修 復；江陵殷盛，便欲安之。又其故府臣寮，皆楚人也，並願即 都荊郢。嘗召群臣議之。領軍將軍胡僧佑、吏部尚書宗懍、太 府卿黃羅漢、御史中丞劉鈺等曰 ：「建業雖是舊都，王氣已盡。 且與北寇鄰接，止隔一江。若有不虞，悔無及矣。臣等又嘗聞 之，荊南之地，有天子氣。今陛下龍飛纘業，其應斯乎。天時 人事，征祥如此。臣等所見，遷徙非宜 。」元帝深以為然。時 褒及尚書周弘正咸侍座。乃顧謂褒等曰 ：「卿意以為何如？」 褒性謹慎，知元帝多猜忌，弗敢公言其非。當時唯唯而已。後 因清閒密諫，言辭甚切。元帝頗納之。然其意好荊、楚，已從 僧佑等策。明日，乃於眾中謂褒曰 ：「卿昨日勸還建業，不為 無理 。」褒以宣室之言，豈宜顯之於眾。知其計之不用也，於 是止不復言。
jí dà jūn zhēng jiāng líng, yuán dì shòu bāo dū du chéng xī zhū jūn shì. bāo běn yǐ wén yǎ jiàn zhī, yī dàn wěi yǐ zǒng róng, shēn zì miǎn lì, jǐn zhōng qín zhī jié. bèi wéi zhī hòu, shàng xià cāi jù, yuán dì wéi yú bāo shēn xiāng wěi xìn. zhū mǎi chén lǜ zhòng chū xuān yáng zhī xī mén, yǔ wáng shī zhàn, mǎi chén dà bài. bāo dū jìn bù néng jìn, nǎi biǎn wèi hù jūn jiāng jūn. wáng shī gōng qí wài shān, chéng xiàn, bāo cóng yuán dì rù zǐ chéng, yóu yù gù shǒu. é ér yuán dì chū jiàng, bāo suì yǔ zhòng jù chū. jiàn zhù guó yú jǐn, jǐn shén lǐ zhī. bāo céng zuò yān gē xíng, miào jǐn guān sāi hán kǔ zhī zhuàng, yuán dì jí zhū wén shì bìng hé zhī, ér jìng wèi qī qiè zhī cí. zhì cǐ fāng yàn yān. bāo yǔ wáng kè liú yù zōng lǐn yīn bù hài děng shù shí rén, jù zhì zhǎng ān. tài zǔ xǐ yuē : xī píng wú zhī lì, èr lù ér yǐ. jīn dìng chǔ zhī gōng, qún xián bì zhì. kě wèi guò zhī yǐ. yòu wèi bāo jí wáng kè yuē: wú jí wáng shì shēng yě, qīng děng bìng wú zhī jiù shì. dāng yǐ qīn qī wèi qíng, wù yǐ qù xiāng jiè yì . yú shì shòu bāo jí kè yīn bù hài děng chē qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī. cháng cóng róng shàng xí, zī xì shén hòu. bāo děng yì bìng hé ēn miǎn, wàng qí jī lǚ yān.
及大軍征江陵，元帝授褒都督城西諸軍事。褒本以文雅見 知，一旦委以總戎，深自勉勵，盡忠勤之節。被圍之後，上下 猜懼，元帝唯於褒深相委信。朱買臣率眾出宣陽之西門，與王 師戰，買臣大敗。褒督進不能禁，乃貶為護軍將軍。王師攻其 外柵，城陷，褒從元帝入子城，猶欲固守。俄而元帝出降，褒 遂與眾俱出。見柱國于謹，謹甚禮之。褒曾作燕歌行，妙盡關 塞寒苦之狀，元帝及諸文士並和之，而競為淒切之詞。至此方 驗焉。 褒與王克、劉鈺、宗懍、殷不害等數十人，俱至長安。太 祖喜曰 ：「昔平吳之利，二陸而已。今定楚之功，群賢畢至。 可謂過之矣。」又謂褒及王克曰：「吾即王氏甥也，卿等並吾之 舅氏。當以親戚為情，勿以去鄉介意 。」於是授褒及克、殷不 害等車騎大將軍、儀同三司。常從容上席，資餼甚厚。褒等亦 並荷恩眄，忘其羈旅焉。
xiào mǐn dì jiàn zuò, fēng shí quán xiàn zi, yì sān bǎi hù. shì zōng jí wèi, dǔ hǎo wén xué. shí bāo yǔ yǔ xìn cái míng zuì gāo, tè jiā qīn dài. dì měi yóu yàn, mìng bāo děng fù shī tán lùn, cháng zài zuǒ yòu. xún jiā kāi fǔ yí tóng sān sī. bǎo dìng zhōng, chú nèi shǐ zhōng dài fū. gāo zǔ zuò xiàng jīng, lìng bāo zhù zhī. yǐn jù gāi qià, shén jiàn chēng shǎng. bāo yǒu qì jú, yǎ shí zhì tǐ. jì lěi shì zài jiāng dōng wèi zǎi fǔ, gāo zǔ yì yǐ cǐ zhòng zhī. jiàn dé yǐ hòu, pō cān cháo yì. fán dà zhào cè, jiē lìng bāo jù cǎo. dōng gōng jì jiàn, shòu tài zǐ shǎo bǎo, qiān xiǎo sī kōng, réng zhǎng lún gào. chéng yú xíng xìng, bāo cháng shì cóng.
孝閔帝踐阼，封石泉縣子，邑三百戶。世宗即位，篤好文 學。時褒與庾信才名最高，特加親待。帝每游宴，命褒等賦詩 談論，常在左右。尋加開府儀同三司。保定中，除內史中大夫。 高祖作象經，令褒注之。引據該洽，甚見稱賞。褒有器局，雅 識治體。既累世在江東為宰輔，高祖亦以此重之。建德以後， 頗參朝議。凡大詔冊，皆令褒具草。東宮既建，授太子少保， 遷小司空，仍掌綸誥。乘輿行幸，褒常侍從。
chū, bāo yǔ liáng chù shì rǔ nán zhōu hóng ràng xiāng shàn. jí hóng ràng xiōng hóng zhèng zì chén lái pìn, gāo zǔ xǔ bāo děng tōng qīn zhī yīn wèn. bāo zèng hóng ràng shī, bìng zhì shū yuē:
初，褒與梁處士汝南周弘讓相善。及弘讓兄弘正自陳來聘， 高祖許褒等通親知音問。褒贈弘讓詩，並致書曰：
sì zōng qióng tú, yáng zhū qí lù. zhēng péng zhǎng shì, liú shuǐ bù guī. shū cǎn shū fāng, yán liáng yì jié, mù pí chūn hòu, guì shù dōng róng. xiǎng shè wèi wéi yí, dòng jìng duō yù. xián xiōng rù guān, jìng chéng kuǎn qǔ. yóu yī dù líng zhī shuǐ, shàng bǎo chí yáng zhī tián, chǎn jī yōu qī, xiāo shēng qióng gǔ. hé qī yú lè, xìng shèn! xìng shèn!
嗣宗窮途，楊朱歧路。征蓬長逝，流水不歸。舒慘殊方， 炎涼異節，木皮春厚，桂樹冬榮。想攝衛惟宜，動靜多豫。賢 兄入關，敬承款曲。猶依杜陵之水，尚保池陽之田，鏟跡幽蹊， 銷聲穹谷。何期愉樂，幸甚！幸甚！
dì xī yīn duō jí, jí lǎn jiǔ xiān zhī fāng wǎn shè shì tú, cháng huái wǔ yuè zhī jǔ. tóng fū guān lìng, wù sè yì rén pì bǐ kè qīng, fú yīng gāo shì. shàng jīng shuō dào, lǚ tīng xuán pìn zhī tán zhōng yào yǎng shén, měi bǐng dān shā zhī shuō. qǐng nián shì qiú jǐn, róng fā shuāi xiè, yún qí huáng yǐ, líng luò wú shí. hái niàn shēng yá, fán yōu zǒng jí. shì yīn kài rì, yóu zhào mèng zhī cú nián fù zhàng xíng yín, tóng liú kūn zhī jī cǎn. hé yáng běi lín, kōng sī gǒng xiàn bà líng nán wàng, hái jiàn zhǎng ān. suǒ jì shū shēng zhī hún, lái yī jiù rǎng shè shēng zhī guǐ, wú hèn tā xiāng. bái yún zài tiān, zhǎng lí bié yǐ, huì jiàn zhī qī, miǎo wú rì yǐ. yuán bǐ lǎn zhǐ, lóng zhōng héng jí.
弟昔因多疾，亟覽九仙之方；晚涉世途，常懷五嶽之舉。 同夫關令，物色異人；譬彼客卿，服膺高士。上經說道，屢聽 玄牝之談；中藥養神，每稟丹沙之說。頃年事遒盡，容發衰謝， 芸其黃矣，零落無時。還念生涯，繁憂總集。視陰愒日，猶趙 孟之徂年；負杖行吟，同劉琨之積慘。河陽北臨，空思鞏縣； 霸陵南望，還見長安。所冀書生之魂，來依舊壤；射聲之鬼， 無恨他鄉。白雲在天，長離別矣，會見之期，邈無日矣。援筆 攬紙，龍鍾橫集。
hóng ràng fù shū yuē: shén yǐ bēi zāi! cǐ zhī wèi bié yě. yún fēi ní chén, jīn shuò lán miè, yù yīn bù sì, yáo huá mò yīn. jiā xiōng zhì zì hào jīng, zhì shū yú qióng gǔ. gù rén zhī jī, yǒu rú duì miàn, kāi tí shēn zhǐ, liú liǎn zhān xī. jiāng nán yù rè, jú yòu dōng qīng wèi běi hù hán, yáng yú wǎn yè. tǔ fēng qì hòu, gè jí suǒ ān, cān wèi shì shí, qǐn xìng duō fú. shén shàn! shén shàn!
弘讓復書曰：甚矣悲哉！此之為別也。雲飛泥沉，金鑠蘭 滅，玉音不嗣，瑤華莫因。家兄至自鎬京，致書於穹谷。故人 之跡，有如對面，開題申紙，流臉沾膝。江南燠熱，橘柚冬青； 渭北冱寒，楊榆晚葉。土風氣候，各集所安，餐衛適時，寢興 多福。甚善！甚善！
yǔ dì fēn mèi xī shǎn, yán fǎn dōng qū, suī bǎo zhōu líng, hái yī jiǎng jìng, sān jiāng lí pián, èr zhòng bù guī. mí lù wèi cáo, gèng duō bēi xù. dān jīng zài wò, pín bìng mò xié zhī shù kě qiú, héng wèi cǎi duō. xī wú zhuàng rì, jí dì fù nián, jù zhí yōng xī, bìng huān héng mì. nán fēng yǎ cāo, qīng shāng miào qū, xián qín cù zuò, wú fá míng chén. yù lì jīn huá, jì huò nán lǎo. bù yú yī dàn, fān fù bō lán. wú yǐ kài yīn, dì fēi mào chǐ. qín shàng zhī qì, gè zài tiān yá, yǒng niàn shēng píng, nán wèi xiōng yì. qiě dāng shì yīn shù jiàn, pái chóu pò tì. rén shēng lè ěr, yōu qī hé wèi. qǐ néng jù bēi cì fáng, yóu hún bù fǎn. yuǎn shāng jīn chǎn yàn, hái jiù wú tuō. dàn yuàn ài yù tǐ , zhēn jīn xiāng, bǎo qī yí, xiǎng huáng fà. yóu jì cāng yīng yàn chēng lǐ, shí chuán chǐ sù, qīng fēng lǎng yuè, jù jì xiāng sī. zi yuān, zi yuān, zhǎng wèi bié yǐ! wò guǎn cāo gū, shēng lèi jù yàn. xún chū wèi xuān yí zhōu cì shǐ. zú yú wèi, shí nián liù shí sì . zi zī sì.
與弟分袂西陝，言反東區，雖保周陵，還依蔣徑，三姜離 楩，二仲不歸。糜鹿為曹，更多悲緒。丹經在握，貧病莫諧； 芝術可求，恆為采掇。昔吾壯日，及弟富年，俱值邕熙，並歡 衡泌。南風雅操，清商妙曲，弦琴促坐，無乏名晨。玉瀝金華， 冀獲難老。不虞一旦，翻覆波瀾。吾已愒陰，弟非茂齒。禽、 尚之契，各在天涯，永念生平，難為胸臆。且當視陰數箭，排 愁破涕。人生樂耳，憂戚何為。豈能遽悲次房，遊魂不反。遠 〔傷金〕（產）〔彥〕，骸柩無托。但願愛玉體 ，珍金箱，保期 頤，享黃髮。猶冀蒼（膺）〔雁〕頳鯉，時傳尺素，清風朗月， 俱寄相思。子淵，子淵，長為別矣！握管操觚，聲淚俱咽。 尋出為（宣）〔宜〕州刺史。卒於位，時年六十四 。子鼒 嗣。
yǔ xìn zì zi shān, nán yáng xīn yě rén yě. zǔ yì, qí zhēng shì. fù jiān wú, liáng sàn qí cháng shì zhōng shū lìng. xìn yòu ér jùn mài, cōng mǐn jué lún. bó lǎn qún shū, yóu shàn chūn qiū zuǒ shì chuán. shēn zhǎng bā chǐ, yāo dài shí wéi, róng zhǐ tuí rán, yǒu guò rén zhě. qǐ jiā xiāng dōng guó cháng shì, zhuǎn ān nán fǔ cān jūn. shí jiān wú wèi liáng tài zǐ zhōng shù zǐ, zhǎng guǎn jì. dōng hǎi xú chī wèi zuǒ wèi lǜ. chī zǐ líng jí xìn, bìng wèi chāo zhuàn xué shì. fù zǐ zài dōng gōng, chū rù jìn tà, ēn lǐ mò yǔ bǐ lóng. jì yǒu shèng cái, wén bìng qǐ yàn, gù shì hào wèi xú yǔ tǐ yān. dāng shí hòu jìn, jìng xiāng mó fàn. měi yǒu yī wén, jīng dū mò bù chuán sòng. lèi qiān shàng shū dù zhī láng zhōng tōng zhí zhèng yuán láng. chū wèi yǐng zhōu bié jià. xún jiān tōng zhí sàn qí cháng shì, pìn yú dōng wèi. wén zhāng cí lìng, shèng wèi yè xià suǒ chēng. hái wèi dōng gōng xué shì, lǐng jiàn kāng lìng.
庾信字子山，南陽新野人也。祖易，齊徵士。父肩吾，梁 散騎常侍、中書令。信幼而俊邁，聰敏絕倫。博覽群書，尤善 春秋左氏傳。身長八尺，腰帶十圍，容止頹然，有過人者。起 家湘東國常侍，轉安南府參軍。時肩吾為梁太子中庶子，掌管 記。東海徐摛為左衛率。摛子陵及信，並為抄撰學士。父子在 東宮，出入禁闥，恩禮莫與比隆。既有盛才，文並綺艷，故世 號為徐、庾體焉。當時後進，競相模範。每有一文，京都莫不 傳誦。累遷尚書度支郎中、通直正員郎。出為郢州別駕。尋兼 通直散騎常侍，聘於東魏。文章辭令，盛為鄴下所稱。還為東 宮學士，領建康令。
hóu jǐng zuò luàn, liáng jiǎn wén dì mìng xìn lǜ gōng zhōng wén wǔ qiān yú rén, yíng yú zhū què háng. jí jǐng zhì, xìn yǐ zhòng xiān tuì. tái chéng xiàn hòu, xìn bēn yú jiāng líng. liáng yuán dì chéng zhì, chú yù shǐ zhōng chéng. jí jí wèi, zhuǎn yòu wèi jiāng jūn, fēng wǔ kāng xiàn hóu, jiā sàn qí cháng shì, lái pìn yú wǒ. shǔ dà jūn nán tǎo, suì liú zhǎng ān. jiāng líng píng, bài shǐ chí jié fǔ jūn jiāng jūn yòu jīn zǐ guāng lù dài fū dà dū dū, xún jìn chē qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī.
侯景作亂，梁簡文帝命信率宮中文武千餘人，營於朱雀航。 及景至，信以眾先退。台城陷後，信奔於江陵。梁元帝承制， 除御史中丞。及即位，轉右衛將軍，封武康縣侯，加散騎常侍， 來聘於我。屬大軍南討，遂留長安。江陵平，拜使持節、撫軍 將軍、右金紫光祿大夫、大都督，尋進車騎大將軍、儀同三司。
xiào mǐn dì jiàn zuò, fēng lín qīng xiàn zi, yì wǔ bǎi hù, chú sī shuǐ xià dài fū. chū wèi hóng nóng jùn shǒu, qiān biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī sī xiàn zhōng dài fū, jìn jué yì chéng xiàn hóu. é bài luò zhōu cì shǐ. xìn duō shí jiù zhāng, wèi zhèng jiǎn jìng, lì mín ān zhī. shí chén shì yǔ cháo tíng tōng hǎo, nán běi liú yù zhī shì, gè xǔ hái qí jiù guó. chén shì nǎi qǐng wáng bāo jí xìn děng shí shù rén. gāo zǔ wéi fàng wáng kè yīn bù hài děng, xìn jí bāo bìng liú ér bù qiǎn. xún zhēng wèi sī zōng zhōng dài fū.
孝閔帝踐阼，封臨清縣子，邑五百戶，除司水下大夫。出 為弘農郡守，遷驃騎大將軍、開府儀同三司、司憲中大夫，進 爵義城縣侯。俄拜洛州刺史。信多識舊章，為政簡靜，吏民安 之。時陳氏與朝廷通好，南北流寓之士，各許還其舊國。陳氏 乃請王褒及信等十數人。高祖唯放王克、殷不害等，信及褒並 留而不遣。尋征為司宗中大夫。
shì zōng gāo zǔ bìng yǎ hǎo wén xué, xìn tè méng ēn lǐ. zhì yú zhào téng zhū wáng, zhōu xuán kuǎn zhì, yǒu ruò bù yī zhī jiāo. qún gōng bēi zhì, duō xiāng qǐng tuō. wéi wáng bāo pō yǔ xìn xiāng liè, zì yú wén rén, mò yǒu dǎi zhě.
世宗、高祖並雅好文學，信特蒙恩禮。至於趙、滕諸王， 周旋款至，有若布衣之交。群公碑誌，多相請託。唯王褒頗與 信相埒，自余文人，莫有逮者。
xìn suī wèi wàng tōng xiǎn, cháng yǒu xiāng guān zhī sī. nǎi zuò āi jiāng nán fù yǐ zhì qí yì yún. qí cí yuē:
信雖位望通顯，常有鄉關之思。乃作哀江南賦以致其意雲。 其辭曰：
yuè yǐ wù chén zhī nián, jiàn hài zhī yuè, dà dào yí guó, jīn líng wǎ jiě. yú nǎi cuàn shēn huāng gǔ, gōng sī tú tàn. huá yáng bèn mìng, yǒu qù wú guī, zhōng xìng dào xiāo, qióng yú jiǎ xū. sān rì kū yú dōu tíng, sān nián qiú yú bié guǎn. tiān dào zhōu xīng, wù jí bù fǎn. fù xiè zhī dàn bēi shēn shì, wú suǒ qiú shēng yuán ān zhī měi niàn wáng shì, zì rán liú tì. xī huán jūn shān zhī zhì shì, dù yuán kǎi zhī shēng píng, bìng yǒu zhe shū, xián néng zì xù. pān yuè zhī wén cǎi, shǐ shù jiā fēng lù jī zhī cí fù, duō chén shì dé. xìn nián shǐ èr máo, jí féng sàng luàn, miǎo shì liú lí, zhì yú mù chǐ. yàn gē yuǎn bié, bēi bù zì shèng chǔ lǎo xiāng féng, qì jiāng hé jí. wèi nán shān zhī yǔ, hū jiàn qín tíng ràng dōng hǎi zhī bīn, suì cān zhōu sù. xià tíng piāo bó, gāo qiáo jī lǚ, chǔ gē fēi qǔ lè zhī fāng, lǔ jiǔ wú wàng yōu zhī yòng. zhuī wéi wèi cǐ fù, liáo yǐ jì yán, bù wú wēi kǔ zhī cí, wéi yǐ bēi āi wèi zhǔ.
粵以戊辰之年，建亥之月，大盜移國，金陵瓦解。余乃竄 身荒谷，公私塗炭。華陽奔命，有去無歸，中興道消，窮於甲 戌。三日哭於都亭，三年囚於別館。天道周星，物極不反。傅 燮之但悲身世，無所求生；袁安之每念王室，自然流涕。昔桓 君山之志事，杜元凱之生平，並有著書，咸能自序。潘岳之文 彩，始述家風；陸機之詞賦，多陳世德。信年始二毛，即逢喪 亂，藐是流離，至於暮齒。燕歌遠別，悲不自勝；楚老相逢， 泣將何及。畏南山之雨，忽踐秦庭；讓東海之濱，遂餐周粟。 下亭漂泊，皋橋羈旅，楚歌非取樂之方，魯酒無忘憂之用。追 （惟）〔為〕此賦，聊以記言，不無危苦之辭，唯以悲哀為主。
rì mù tú yuǎn, rén jiān hé shì. jiāng jūn yī qù, dà shù piāo líng zhuàng shì bù hái, hán fēng xiāo sè. jīng bì nì zhù, shòu lián chéng ér jiàn qī zài shū héng jiē, pěng zhū pán ér bù dìng. zhōng yí jūn zǐ, rù jiù nán guān zhī qiú jì sūn xíng rén, liú shǒu xī hé zhī guǎn. shēn bāo xū zhī dùn dì, suì zhī yǐ shǒu cài wēi gōng zhī lèi jǐn, jiā zhī yǐ xuè. diào tái yí liǔ, fēi yù guān zhī kě wàng huá tíng lì hè, qǐ hé qiáo zhī kě wén.
日暮途遠，人間何世。將軍一去，大樹飄零；壯士不還， 寒風蕭瑟。荊璧睨柱，受連城而見欺；載書橫階，捧珠盤而不 定。鍾儀君子，入就南冠之囚；季孫行人，留守西河之館。申 包胥之頓地，碎之以首；蔡威公之淚盡，加之以血。釣台移柳， 非玉關之可望；華亭唳鶴，豈河橋之可聞。
sūn cè yǐ tiān xià wèi sān fēn, zhòng cái yī lǚ xiàng yǔ yòng jiāng dōng zhī zǐ dì, rén wéi bā qiān. suì nǎi fēn liè shān hé, zǎi gē tiān xià. qǐ yǒu bǎi wàn yì shī, yī zhāo juǎn jiǎ, shān yí zhǎn fá, rú cǎo mù yān. jiāng huái wú yá àn zhī zǔ, tíng bì wú fān lí zhī gù. tóu huì jī liǎn zhě, hé cóng dì jiāo chú yōu jí jīn zhě, yīn lì chéng biàn. jiāng fēi jiāng biǎo wáng qì, yīng zhōng sān bǎi nián hū? shì zhī bìng tūn liù hé, bù miǎn zhǐ dào zhī zāi hùn yī chē shū, wú jiù píng yáng zhī huò. wū hū! shān yuè bēng tuí, jì lǚ wēi wáng zhī yùn chūn qiū dié dài, bì yǒu qù gù zhī bēi. tiān yì rén shì, kě yǐ qī chuàng shāng xīn zhě yǐ. kuàng fù zhōu xuǎn lù qióng, xīng hàn fēi chéng chá kě shàng fēng biāo dào zǔ, péng lái wú kě dào zhī qī. qióng zhě yù dá qí yán, láo zhě xū gē qí shì. lù shì héng wén ér fǔ zhǎng, shì suǒ gān xīn zhāng píng zi jiàn ér lòu zhī, gù qí yí yǐ.
孫策以天下為三分，眾裁一旅；項羽用江東之子弟，人唯 八千。遂乃分裂山河，宰割天下。豈有百萬義師，一朝卷甲， 芟夷斬伐，如草木焉。江、淮無涯岸之阻，亭壁無藩籬之固。 頭會箕斂者，合從締交；鉏耰棘矜者，因利乘便。將非江錶王 氣，應終三百年乎？是知併吞六合，不免軹道之災；混一車書， 無救平陽之禍。嗚呼！山嶽崩頹，既履危亡之運；春秋迭代， 必有去故之悲。天意人事，可以悽愴傷心者矣。況復舟烜路窮， 星漢非乘槎可上；風飆道阻，蓬萊無可到之期。窮者欲達其言， 勞者須歌其事。陸士衡聞而撫掌，是所甘心；張平子見而陋之， 固其宜矣。
wǒ zhī zhǎng yǔ chéng zhōu, yǐ shì gōng ér wèi zú jīng bāng zuǒ hàn, yòng lùn dào ér dāng guān. bǐng sōng huá zhī yù shí, rùn hé luò zhī bō lán. jū fù luò ér zhòng shì, yì lín hé ér yàn ān. dǎi yǒng jiā zhī jiān yú, shǐ zhōng yuán zhī fá zhǔ. mín zhěn yǐ yú qiáng bì, lù jiāo héng yú chái hǔ. zhí wǔ mǎ zhī nán bēn, féng sān xīng zhī dōng jù. bǐ líng jiāng ér jiàn guó, cǐ bō qiān yú wú zǔ. fēn nán yáng ér cì tián, liè dōng yuè ér zuò tǔ. zhū máo sòng yù zhī zhái, chuān jìng lín jiāng zhī fǔ. shuǐ mù jiāo yùn, shān chuān bēng jié. jiā yǒu zhí dào, rén duō quán jié. xùn zi jiàn yú chún shēn, shì jūn zhāng yú yì liè. xīn yě yǒu shēng cí zhī miào, hé nán yǒu hú shū zhī jié. kuàng nǎi shǎo wēi zhēn rén, tiān shān yì mín. jiē tíng kōng gǔ, mén xiàng pú lún. yí tán jiǎng shù, jiù jiǎn shū yún. jiàng shēng shì dé, zài dàn zhēn chén. wén cí gāo yú jiǎ guān, mó kǎi shèng yú zhāng bīn. jiē yǒu dào ér wú fèng, tàn fēi shí ér yǒu lín. jì jiān huí zhī bì nì, zhōng bù yuè yú rén rén.
我之掌庾承周，以世功而為族；經邦佐漢，用論道而當官。 稟嵩、華之玉石，潤河、洛之波瀾。居負洛而重世，邑臨河而 晏安。逮永嘉之艱虞，始中原之乏主。民枕倚於牆壁，路交橫 於豺虎。值五馬之南奔，逢三星之東聚。彼凌江而建國，此播 遷於吾祖。分南陽而賜田，裂東嶽而胙土。誅茅宋玉之宅，穿 徑臨江之府。水木交運，山川崩竭。家有直道，人多全節。訓 子見於純深，事君彰於義烈。新野有生祠之廟，河南有胡書之 碣。況乃少微真人，天山逸民。階庭空谷，門巷蒲輪。移談講 樹，就簡書筠。降生世德，載誕貞臣。文詞高於甲觀，模楷盛 於漳濱。嗟有道而無鳳，嘆非時而有麟。既奸回之贔匿，終不 悅於仁人。
wáng zǐ luò bīn zhī suì, lán chéng shè cè zhī nián, shǐ hán xiāng yú jiàn lǐ, réng jiǎo yì yú chóng xián. yóu jiàn léi táng yú jiāng pǔ. dōng mén zé biān shí chéng qiáo, nán jí zé zhù tóng wèi zhù. shù zé yuán zhí wàn zhū, zhú zé jiā fēng qiān hù. xī jìn fú yù, nán chēn méi yǔ. wú yú yuè yín, jīng yàn chǔ wǔ. cǎo mù zhī jí chūn yáng, yú lóng zhī dé fēng yǔ. wǔ shí nián zhōng, jiāng biǎo wú shì. wáng shè wèi hé qīn zhī hóu, bān chāo wèi dìng yuǎn zhī shǐ. mǎ wǔ wú yù yú bīng jiǎ, féng táng bù lùn yú jiāng shuài. qǐ zhī shān yuè àn rán, jiāng hú qián fèi. yú yáng yǒu lǘ zuǒ shù zú, lí shí yǒu jiāng bīng dū wèi. tiān zǐ fāng shān shī shū, dìng lǐ lè. shè zhòng yún zhī jiǎng, kāi shì lín zhī xué. tán jié jìn zhī huī fēi, biàn cháng xīng zhī yè luò. dì píng yú chǐ, chéng wēi shòu jiǎo. wò diāo dǒu yú xíng yáng, bàn lóng méi yú píng lè. zǎi héng yǐ gān gē wèi ér xì, jìn shēn yǐ qīng tán wèi miào lüè. chéng zì shuǐ ér jiāo chuán, yù bēn jū yǐ xiǔ suǒ. xiǎo rén zé jiāng jí shuǐ huǒ, jūn zǐ zé fāng chéng mù hè. bì bǐ bù néng jiù yán chí zhī xián, ā jiāo bù néng zhǐ huáng hé zhī zhuó. jì ér fáng yú chēng wěi, sì jiāo duō lěi. diàn xiá jiāng ōu, gōng míng yě zhì. zhàn lú qù guó, yú huáng shī shuǐ. jiàn bèi fā yú yī chuān, zhī qí shí wèi róng yǐ.
王子洛濱之歲，蘭成射策之年，始含香於建禮，仍矯翼於 崇賢。游洊雷塘於江浦。東門則鞭石成橋，南極則鑄銅為柱。 樹則園植萬株，竹則家封千戶。西贐浮玉，南琛沒羽。吳歈越 吟，荊艷楚舞。草木之藉春陽，魚龍之得風雨。五十年中，江 表無事。王歙為和親之侯，班超為定遠之使。馬武無預於兵甲， 馮唐不論於將帥。豈知山嶽闇然，江湖潛沸。漁陽有閭左戍卒， 離石有將兵都尉。天子方刪詩書，定禮樂。設重雲之講，開士 林之學。談劫燼之灰飛，辯常星之夜落。地平魚齒，城危獸角。 臥刁斗於滎陽，絆龍媒於平樂。宰衡以干戈為兒戲，縉紳以清 談為廟略。乘漬水而膠船，馭奔駒以朽索。小人則將及水火， 君子則方成沐鶴。弊箄不能救鹽池之咸，阿膠不能止黃河之濁。 既而魴魚頳尾，四郊多壘。殿狎江鷗，宮鳴野雉。湛盧去國， 艅皇失水。見被發於伊川，知其時為戎矣。
bǐ jiān nì zhī chì shèng, jiǔ yóu hún ér fàng mìng. dà zé yǒu jīng yǒu ní, xiǎo zé wèi xiāo wèi jìng. fù qí niú yáng zhī lì, xiōng qí shuǐ cǎo zhī xìng. fēi yù zhú zhī néng diào, qǐ xuán jī zhī kě zhèng. zhí tiān xià zhī wú wèi, shàng yǒu yù yú jī mí. yǐn qí liú lí zhī jiǔ, shǎng qí hǔ bào zhī pí. jiàn hú tóng yú dà xià, shí niǎo luǎn yú tiáo zhī. chái yá mì lì, huī dú qián chuī. qīng jiǔ dǐng ér yù wèn, wén sān chuān ér suì kuī.
彼奸逆之熾盛，久遊魂而放命。大則有鯨有鯢，小則為梟 為獍。負其牛羊之力，凶其水草之性。非玉燭之能調，豈璇璣 之可正。值天下之無為，尚有欲於羈縻。飲其琉璃之酒，賞其 虎豹之皮。見胡桐於大夏，識鳥卵於條支。豺牙密厲，虺毒潛 吹。輕九鼎而欲問，聞三川而遂窺。
shǐ zé wáng zǐ zhào róng, jiān chén jiè zhòu. jì guān zhèng ér lí tì, suì shī yán ér xiè lòu. wàng tíng wèi zhī bū qiú, fǎn huái nán zhī qióng kòu. fēi dí quán zhī cāng niǎo, qǐ héng jiāng zhī kùn shòu. dì zé shí gǔ míng shān, tiān zé jīn jīng dòng sù. běi què lóng yín, dōng líng lín dòu. ěr nǎi jié xiá gòu shàn, píng líng jī diān. yōng láng wàng yú huáng tú, tián lú shān yú chì xiàn. qīng páo rú cǎo, bái mǎ rú liàn. tiān zǐ lǚ duān fèi cháo, dān yú zhǎng wéi gāo yàn. liǎng guān dāng jǐ, qiān mén shòu jiàn. bái hóng guàn rì, cāng yīng jī diàn. jìng zāo xià tái zhī huò, suì shì yáo chéng zhī biàn. guān shǒu wú bēn wèn zhī rén, gàn qī fēi píng róng zhī zhàn. táo kǎn zé kōng zhuāng mǐ chuán, gù róng zé xū yáo yǔ shàn. jiāng jūn sǐ suī, lù jué zhòng wéi. fēng suí xīng luò, shū zhú yuān fēi. suì nǎi hán fēn zhào liè, gǔ wò qí zhé. shī qún bān mǎ, mí lún luàn zhé. měng shì yīng chéng, móu chén juǎn shé. kūn yáng zhī zhàn xiàng zǒu lín, cháng shān zhī zhèn shé bēn xué. wǔ jùn zé xiōng dì xiāng bēi, sān zhōu zé fù zǐ lí bié.
始則王子召戎，奸臣介冑。既官政而離逖，遂師言而泄漏。 望廷尉之逋囚，反淮南之窮寇。飛狄泉之蒼鳥，起橫江之困獸。 地則石鼓鳴山，天則金精動宿。北闕龍吟，東陵麟斗。爾乃桀 黠構扇，憑陵畿甸。擁狼望於黃圖，填盧山於赤縣。青袍如草， 白馬如練。天子履端廢朝，單于長圍高宴。兩觀當戟，千門受 箭。白虹貫日，蒼鷹擊殿。競遭夏台之禍，遂視堯城之變。官 守無奔問之人，干戚非平戎之戰。陶侃則空裝米船，顧榮則虛 搖羽扇。將軍死綏，路絕重圍。烽隨星落，書逐鳶飛。遂乃韓 分趙裂，鼓臥旗折。失群班馬，迷輪亂轍。猛士嬰城，謀臣卷 舌。昆陽之戰象走林，常山之陣蛇奔穴。五郡則兄弟相悲，三 州則父子離別。
hù jūn kāng kǎi, zhōng néng sǐ jié. sān shì wèi jiāng, zhōng yú cǐ miè. jì yáng zhōng zhuàng, shēn cān mò jiāng. xiōng dì sān rén, yì shēng jù chàng. zhǔ rǔ chén sǐ, míng cún shēn sàng. dí rén guī yuán, sān jūn qī chuàng. shàng shū duō suàn, shǒu bèi shì zhǎng. yún tī kě jù, dì dào néng fáng. yǒu qí jiāng zhī bì bì, wú yàn shī zhī wò qiáng. dà shì qù yǐ, rén zhī yún wáng. shēn zi fèn fā, yǒng qì páo bó. shí zǒng yuán róng, shēn xiān shì zú. zhòu luò yú mén, bīng tián mǎ kū. lǚ fàn tōng zhōng, pín zāo guā gǔ. gōng yè yāo wǎng, shēn míng mái méi. huò yǐ sǔn yì yàn pī, hǔ wēi hú jiǎ. zhān zì fēng dí, zhī gāo yuán yě. bīng ruò lǔ qiáng, chéng gū qì guǎ. wén hè lì ér xū jīng, tīng hú jiā ér lèi xià. jù shén tíng ér wáng jǐ, lín héng jiāng ér qì mǎ. bēng yú jù lù zhī shā, suì yú zhǎng píng zhī wǎ. yú shì guì lín diān fù, zhǎng zhōu mí lù. kuì kuì fèi téng, máng máng cǎn dú. tiān dì lí zǔ, rén shén yuàn kù. jìn zhèng mí yī, lǔ wèi bù mù. jìng dòng tiān guān, zhēng huí dì zhóu. tàn què zhì ér wèi bǎo, dài xióng fán ér jù shú. nǎi yǒu chē cè guō mén, jīn xuán miào wū. guǐ tóng cáo shè zhī móu, rén yǒu qín tíng zhī kū.
護軍慷慨，忠能死節。三世為將，終於此滅。濟陽忠壯， 身參末將。兄弟三人，義聲俱唱。主辱臣死，名存身喪。狄人 歸元，三軍悽愴。尚書多算，守備是長。雲梯可拒，地道能防。 有齊將之閉壁，無燕師之臥牆。大事去矣，人之雲亡。申子奮 發，勇氣咆勃。實總元戎，身先士卒。冑落魚門，兵填馬窟。 屢犯通中，頻遭刮骨。功業夭枉，身名埋沒。或以隼翼鷃披， 虎威狐假。沾漬鋒鏑，脂膏原野。兵弱虜強，城孤氣寡。聞鶴 唳而虛驚，聽胡笳而淚下。據神亭而亡戟，臨橫江而棄馬。崩 於鉅鹿之沙，碎於長平之瓦。於是桂林顛覆，長洲麋鹿。潰潰 沸騰，茫茫慘黷。天地離阻，人神怨酷。晉鄭靡依，魯衛不睦。 競動天關，爭回地軸。探雀騺而未飽，待熊蹯而詎熟。乃有車 側郭門，筋懸廟屋。鬼同曹社之謀，人有秦庭之哭。
yú nǎi jiǎ kè xǐ yú guān sāi, chēng shǐ zhě zhī zhòu duì. féng è bǎn zhī jī xián, zhí nài mén zhī zhēng shuì. chéng bái mǎ ér bù qián, cè qīng luó ér zhuǎn ài. chuī luò yè zhī piān zhōu, piāo zhǎng fān yú shàng yóu. bǐ jù yá ér gōu zhǎo, yòu xún jiāng ér xí liú. pái qīng lóng zhī zhàn jiàn, dòu fēi yàn zhī chuán lóu. zhāng liáo lín yú chì bì, wáng jùn xià yú bā qiū. zhà fēng jīng ér shè huǒ, huò jiàn zhòng ér huí zhōu. wèi biàn shēng yú huáng gài, yǐ xiān shěn yú dù hóu. luò fān huáng hè zhī pǔ, cáng chuán yīng wǔ zhī zhōu. lù yǐ fēn yú xiāng hàn, xīng yóu kàn yú dòu niú. ruò nǎi yīn líng shī lù, diào tái xié qù. wàng chì àn ér zhān yī, yǐ wū jiāng ér bù dù. léi chí shān pǔ, què líng fén shù. lǚ shè wú yān, cháo qín shī shù. wèi jīng héng zhī qǐ zǐ, shù jiāng hàn zhī kě shì. huái hǎi wéi yáng, sān qiān yú lǐ. guò piào zhǔ ér jì shí, tuō lú zhōng ér dù shuǐ. jiè yú qī zé, bīn yú shí sǐ. jiē tiān bǎo zhī wèi dìng, jiàn yīn yōu zhī fāng shǐ. běn bù dá yú wēi xíng, yòu wú qíng yú lù shì. miù zhǎng wèi yú zhōng jūn, làn shī chéng yú yù shǐ.
余乃假刻璽於關塞，稱使者之詶對。逢鄂阪之譏嫌，值耏 門之徵稅。乘白馬而不前，策青騾而轉礙。吹落葉之扁舟，飄 長颿於上游。彼鋸牙而勾爪，又巡江而習流。排青龍之戰艦， 斗飛燕之船樓。張遼臨於赤壁，王浚下於巴丘。乍風驚而射火， 或箭重而回舟。未辨聲於黃蓋，已先沈於杜侯。落帆黃鶴之浦， 藏船鸚鵡之洲。路已分於湘漢，星猶看於鬥牛。若乃陰陵失路， 釣台斜趣。望赤岸而沾衣，艤烏江而不度。雷池柵浦，鵲陵焚 戍。旅舍無煙，巢禽失樹。謂荊、衡之杞梓，庶江、漢之可恃。 淮海維揚，三千餘里。過漂渚而寄食，托蘆中而度水。屆於七 澤，濱於十死。嗟天保之未定，見殷憂之方始。本不達於危行， 又無情於祿仕。謬掌衛於中軍，濫屍丞於御史。
xìn shēng shì děng yú lóng mén, cí qīn tóng yú hé luò. fèng lì shēn zhī yí xùn, shòu chéng shū zhī gù tuō. xī sān shì ér wú cán, jīn qī yè ér shǐ luò. qì fēng yǔ yú liáng shān, wéi kū yú zhī xián suǒ. rù yī xié zhī xiǎo jìng, yǎn péng diào zhī huāng fēi. jiù tīng zhōu zhī dù ruò, dài lú wěi zhī dān yī.
信生世等於龍門，辭親同於河洛。奉立身之遺訓，受成書 之顧托。昔三世而無慚，今七葉而始落。泣風雨於梁山，惟枯 魚之銜索。入欹斜之小徑，掩蓬藋之荒扉。就汀洲之杜若，待 蘆葦之單衣。
yú shí xī chǔ bà wáng, jiàn jí fán yáng. áo bīng jīn guì, xiào zhàn yù táng. cāng yīng chì què, tiě zhú yá qiáng. shěn bái mǎ ér shì zhòng, fù huáng lóng ér dù xiāng. hǎi cháo yíng jiàn, jiāng píng sòng wáng. róng chē tún yú shí chéng, gē chuán yǎn hū huái sì. zhū hóu zé zhèng bó qián qū, méng zhǔ zé xún yīng mù zhì. pōu cháo xūn xué, bēn chī zǒu mèi. mái zhǎng dí yú jū mén, zhǎn chī yóu yú zhōng jì. rán fù wèi dēng, yǐn tóu wèi qì. zhí hóng guàn lěi, zhǎng xīng shǔ dì. xī zhī hǔ jù lóng pán, jiā yǐ huáng qí zǐ qì, mò bù suí hú tù ér kū xué, yǔ fēng chén ér tiǎn cuì.
於時西楚霸王，劍及繁陽。鏖兵金匱，校戰玉堂。蒼鷹赤 雀，鐵舳牙檣。沈白馬而誓眾，負黃龍而度湘。海潮迎艦，江 萍送王。戎車屯於石城，戈船掩乎淮、泗。諸侯則鄭伯前驅， 盟主則荀罃暮至。剖巢熏穴，奔魑走魅。埋長狄於駒門，斬蚩 尤於中冀。然腹為燈，飲頭為器。直虹貫壘，長星屬地。昔之 虎據龍盤，加以黃旗紫氣，莫不隨狐兔而窟穴，與風塵而殄瘁。
xī zhān bó wàng, běi lín xuán pǔ. yuè xiè fēng tái, chí píng shù gǔ. yǐ gōng yú yù nǚ chuāng fēi, xì mǎ yú fèng huáng lóu zhù. rén shòu zhī jìng tú xuán, mào líng zhī shū kōng jù. ruò fú lì dé lì yán, mó míng yín liàng. shēng chāo yú xì biǎo, dào gāo yú hé shàng. jì bù yù yú fú qiū, suì wú yán yú shī kuàng. zhǐ ài zi ér tuō rén, zhī xī líng ér shuí wàng. fēi wú běi què zhī bīng, yóu yǒu yún tái zhī zhàng. sī tú zhī biǎo lǐ jīng lún, hú yǎn zhī wéi wáng shí qín. héng diāo gē ér duì bà zhǔ, zhí jīn gǔ ér wèn zéi chén. píng wú zhī gōng, zhuàng yú dù yuán kǎi wáng shì shì lài, shēn yú wēn tài zhēn. shǐ zé dì míng quán jié, zhōng yǐ shān chēng wǎng rén. nán yáng xiào shū, qù zhī yǐ yuǎn. shàng cài zhú liè, zhī zhī hé wǎn. zhèn běi zhī fù yù jīn qián, fēng biāo lǐn rán. shuǐ shén zāo jiàn, shān líng jiàn biān. shì yǐ zhé xióng shāng mǎ, fú jiāo méi chuán. cái zǐ bìng mìng, jù fēi bǎi nián.
西瞻博望，北臨玄圃。月榭風台，池平樹古。倚弓於玉女 窗扉，系馬於鳳凰樓柱。仁壽之鏡徒懸，茂陵之書空聚。若夫 立德立言，謨明夤亮。聲超於系表，道高於河上。既不遇於浮 丘，遂無言於師曠。指愛子而托人，知西陵而誰望。非無北闕 之兵，猶有雲台之仗。司徒之表里經綸，狐偃之惟王實勤。橫 琱戈而對霸主，執金鼓而問賊臣。平吳之功，壯於杜元凱；王 室是賴，深於溫太真。始則地名全節，終以山稱枉人。南陽校 書，去之已遠。上蔡逐獵，知之何晚。鎮北之負譽矜前，風飆 懍然。水神遭箭，山靈見鞭。是以蟄熊傷馬，浮蛟沒船。才子 並命，俱非百年。
zhōng zōng zhī yí xiōng jìng luàn, dà xuě yuān chǐ. qù dài dǐ ér chéng jī, qiān táng jiāo ér zuǎn sì. fǎn jiù zhāng yú sī lì, guī yú fēng yú zhèng shǐ. chén cāi zé fāng chěng qí yù, cáng jí zé zì jīn yú jǐ. tiān xià zhī shì méi yān, zhū hóu zhī xīn yáo yǐ. jì ér qí jiāo běi jué, qín huàn xī qǐ. kuàng bèi guān ér huái chǔ, yì duān wěi ér kāi wú. qū lǜ lín zhī sàn zú, jù lí shān zhī pàn tú. yíng jūn liáng zhà, sōu chéng bā yú. wèn zhū yín hūn zhī guǐ, qiú zhū yàn hé zhī wū. jīng mén zāo lǐn yán zhī lù, xià shǒu làn kuí quán zhī zhū. miè yīn qīn yú jiào ài, rěn hé lè yú wān hú. kǎi wú móu yú ròu shí, fēi suǒ wàng yú lùn dōu. wèi shēn sī yú wǔ nán, xiān zì shàn yú èr duān. dēng yáng chéng ér bì xiǎn, wò dǐ zhù ér qiú ān. jì yán duō yú jì kè, shí zhì yǒng yú xíng cán. dàn zuò guān yú shí biàn, běn wú qíng yú jí nán. dì wèi hēi zǐ, chéng yóu dàn wán. qí yuàn zé dú, qí méng zé hán. qǐ yuān qín zhī néng sāi hǎi, fēi yú sǒu zhī kě yí shān. kuàng yǐ lì qì cháo fú, yāo jīng yè yǔn. chì niǎo zé sān cháo jiā rì, cāng yún zé qī zhòng wéi zhěn. wáng wú zhī suì jì qióng, rù yǐng zhī nián sī jǐn. zhōu hán zhèng nù, chǔ jié qín yuān. yǒu nán fēng zhī bù jìng, zhí xī lín zhī zé yán. é ér tī chōng luàn wǔ, jì mǎ yún tún. zhàn qín chē yú chàng gǔ, dá hàn gǔ yú léi mén. xià chén cāng ér lián nǔ, dù lín jìn ér héng chuán. suī fù chǔ yǒu qī zé, rén chēng sān hù. jiàn bù lì yú liù mí, léi wú jīng yú jiǔ hǔ. cí dòng tíng xī luò mù, qù cén yáng xī jí pǔ. chì huǒ xī fén qí, zhēn fēng xī hài gǔ. nǎi shǐ yù zhóu yáng huī, lóng wén zhuó zhù. xià jiāng yú chéng, zhǎng lín gù yíng. tú sī qián mǎ zhī mò, wèi jiàn shāo niú zhī bīng. zhāng màn zhī yǐ gǔ zǒu, gōng zhī qí yǐ zú xíng. hé wú bīng ér mǎ dù, guān wèi xiǎo ér jī míng. zhōng chén jiě gǔ, jūn zǐ tūn shēng. zhāng huá wàng jì zhī suǒ, yún mèng wěi yóu zhī dì. huāng gǔ yì yú mò áo, yě fù qiú hū qún shuài. xíng jǐng zhé lā, yīng zhān pī fú. yuān shuāng xià líng, fèn quán qiū fèi. chéng bēng qǐ fù zhī kū, zhú rǎn xiāng fēi zhī lèi.
中宗之夷凶靜亂，大雪冤恥。去代邸而承基，遷唐郊而纂 祀。反舊章於司隸，歸餘風於正始。沉猜則方逞其欲，藏疾則 自矜於己。天下之事沒焉，諸侯之心搖矣。既而齊交北絕，秦 患西起。況背關而懷楚，異端委而開吳。驅綠林之散卒，拒驪 山之叛徒。營軍梁溠，搜乘巴渝。問諸淫昏之鬼，求諸厭劾之 巫。荊門遭廩延之戮，夏首濫逵泉之誅。蔑因親於教愛，忍和 樂於彎弧。慨無謀於肉食，非所望於論都。未深思於五難，先 自擅於二端。登陽城而避險，臥底柱而求安。既言多於忌刻， 實志勇於刑殘。但坐觀於時變，本無情於急難。地為黑子，城 猶彈丸。其怨則黷，其盟則寒。豈冤禽之能塞海，非愚叟之可 移山。況以沴氣朝浮，妖精夜殞。赤鳥則三朝夾日，蒼雲則七 重圍軫。亡吳之歲既窮，入郢之年斯盡。周含鄭怒，楚結秦冤。 有南風之不競，值西鄰之責言。俄而梯衝亂舞，冀馬雲屯。棧 秦車於暢轂，沓漢鼓於雷門。下陳倉而連弩，度臨晉而橫船。 雖復楚有七澤，人稱三戶。箭不麗於六麋，雷無驚於九虎。辭 洞庭兮落木，去涔陽兮極浦。熾火兮焚旗，貞風兮害蠱。乃使 玉軸揚灰，龍文斫柱。下江余城，長林故營。徒思箝馬之秣， 未見燒牛之兵。章曼支以轂走，宮之奇以族行。河無冰而馬度， 關未曉而雞鳴。忠臣解骨，君子吞聲。章華望祭之所，雲夢偽 游之地。荒谷縊於莫敖，冶父囚乎群帥。硎阱折拉，鷹鸇批拂。 冤霜夏零，憤泉秋沸。城崩杞婦之哭，竹染湘妃之淚。
shuǐ dú qín jīng, shān gāo zhào xíng. shí lǐ wǔ lǐ, zhǎng tíng duǎn tíng. jī suí zhé yàn, àn zhú liú yíng. qín zhōng shuǐ hēi, guān shàng ní qīng. yú shí wǎ jiě bīng pàn, fēng fēi diàn sàn. hún rán qiān lǐ, zī miǎn yī luàn. xuě àn rú shā, bīng héng shì àn. féng fù luò zhī lù jī, jiàn lí jiā zhī wáng càn. mò bù wén lǒng shuǐ ér yǎn qì, xiàng guān shān ér zhǎng tàn. kuàng fù jūn zài jiāo hé, qiè zài qīng bō. shí wàng fū ér yú yuǎn, shān wàng zǐ ér yú duō. cái rén zhī yì dài jùn, gōng zhǔ zhī qù qīng hé. xǔ yáng tíng yǒu lí bié zhī fù, lín jiāng wáng yǒu chóu sī zhī gē. bié yǒu piāo yáo wǔ wēi, jī lǚ jīn wēi. bān chāo shēng ér wàng fǎn, wēn xù sǐ ér sī guī. lǐ líng zhī shuāng fú yǒng qù, sū wǔ zhī yī yàn kōng fēi.
水毒秦涇，山高趙陘。十里五里，長亭短亭。飢隨蟄燕， 闇逐流螢。秦中水黑，關上泥青。於時瓦解冰泮，風飛電散。 渾然千里，淄、澠一亂。雪暗如沙，冰橫似岸。逢赴洛之陸機， 見離家之王粲。莫不聞隴水而掩泣，向關山而長嘆。況復君在 交河，妾在清波。石望夫而逾遠，山望子而逾多。才人之憶代 郡，公主之去清河。栩陽亭有離別之賦，臨江王有愁思之歌。 別有飄颻武威，羈旅金微。班超生而望反，溫序死而思歸。李 陵之雙鳧永去，蘇武之一鴈空飛。
xī jiāng líng zhī zhōng fǒu, nǎi jīn líng zhī huò shǐ. suī jiè rén zhī wài lì, shí xiāo qiáng zhī nèi qǐ. bō luàn zhī zhǔ hū yān, zhōng xìng zhī zōng bù sì. bó xī shū xī, tóng jiàn lù yú yóu zi. jīng shān què fēi ér yù suì, suí àn shé shēng ér zhū sǐ. guǐ huǒ luàn yú píng lín, shāng hún jīng yú xīn shì. liáng gù fēng xǐ, chǔ shí qín wáng. bù yǒu suǒ fèi, qí hé yǐ chāng. yǒu guī zhī hòu, suì yù yú jiāng. shū wǒ shén qì, jū wèi ràng wáng. tiān dì zhī dà dé yuē shēng, shèng rén zhī dà bǎo yuē wèi. yòng wú lài zhī zǐ sūn, jǔ jiāng dōng ér quán qì. xī tiān xià zhī yī jiā, zāo dōng nán zhī fǎn qì. yǐ chún shǒu ér cì qín, tiān hé wèi ér cǐ zuì!
昔江陵之中否，乃金陵之禍始。雖借人之外力，實蕭牆之 內起。撥亂之主忽焉，中興之宗不祀。伯兮叔兮，同見戮於猶 子。荊山鵲飛而玉碎，隨岸蛇生而珠死。鬼火亂於平林，殤魂 驚於新市。梁故豐徙，楚實秦亡。不有所廢，其何以昌。有媯 之後，遂育於姜。輸我神器，居為讓王。天地之大德曰生，聖 人之大寶曰位。用無賴之子孫，舉江東而全棄。惜天下之一家， 遭東南之反氣。以鶉首而賜秦，天何為而此醉！
qiě fú tiān dào huí xuán, mín shēng yù yān. yú liè zǔ yú xī jìn, shǐ liú bō yú dōng chuān. jì yú shēn ér qī yè, yòu zāo shí ér běi qiān. tí qiè lǎo yòu, guān hé lěi nián. sǐ shēng qì kuò, bù kě wèn tiān. kuàng fù líng luò jiāng jǐn, líng guāng wēi rán. rì qióng yú jì, suì jiāng fù shǐ. bī qiè wēi lǜ, duān yōu mù chǐ. jiàn zhǎng lè zhī shén gāo, wàng xuān píng zhī guì lǐ. wèi shuǐ guàn yú tiān mén, lí shān huí yú dì shì. mù fǔ dà jiāng jūn zhī ài kè, chéng xiàng píng jīn hóu zhī dài shì. jiàn zhōng dǐng yú jīn zhāng, wén xián gē yú xǔ shǐ. qǐ zhī bà líng yè liè, yóu shì gù shí jiāng jūn xián yáng bù yī, fēi dú sī guī wáng zǐ.
且夫天道迴旋，民生預焉。餘烈祖於西晉，始流播於東川。 洎余身而七葉，又遭時而北遷。提挈老幼，關河累年。死生契 闊，不可問天。況復零落將盡，靈光巍然。日窮於紀，歲將復 始。逼切危慮，端憂暮齒。踐長樂之神皋，望宣平之貴里。渭 水貫於天門，驪山回於地市。幕府大將軍之愛客，丞相平津侯 之待士。見鐘鼎於金、張，聞弦歌於許、史。豈知灞陵夜獵， 猶是故時將軍；咸陽布衣，非獨思歸王子。
dà xiàng chū, yǐ jí qù zhí, zú. suí wén dì shēn dào zhī, zèng běn guān, jiā jīng huái èr zhōu cì shǐ. zi lì sì. shǐ chén yuē: liǎng yí dìng wèi, rì yuè yáng huī, tiān wén zhāng yǐ bā guà yǐ chén, shū qì yǒu zuò, rén wén xiáng yǐ. ruò nǎi fén suǒ suǒ jì, mò de ér yún, diǎn mù yǐ jiàng, yí fēng kě shù. shì yǐ qū fù duō cái duō yì, jiàn èr dài yǐ zhèng qí běn què lǐ xìng yǔ tiān dào, xiū liù jīng yǐ wéi qí mò. gù néng fàn wéi tiān dì, gāng jì rén lún. qióng shén zhī huà, chēng shǒu yú qiān gǔ jīng bāng wěi sú, cáng yòng yú bǎi dài. zhì yǐ zāi! sī gù shèng rén zhī shù zuò yě.
大象初，以疾去職，卒。隋文帝深悼之，贈本官，加荊淮 二州刺史。子立嗣。史臣曰：兩儀定位，日月揚暉，天文彰矣； 八卦以陳，書契有作，人文詳矣。若乃墳索所紀，莫得而雲， 典慕以降，遺風可述。是以曲阜多才多藝，鑒二代以正其本； 闕里性與天道，修六經以維其末。故能範圍天地，綱紀人倫。 窮神知化，稱首於千古；經邦緯俗，藏用於百代。至矣哉！斯 固聖人之述作也。
dǎi hū liǎng zhōu dào sàng, qī shí yì guāi. yān zhōng jì xià, bā rú sān mò, biàn bó zhī lùn fēng qǐ qī yuán shǔ gǔ, míng fǎ bīng nóng, hóng fàng zhī cí wù jí. suī yǎ gào ào yì, huò wèi jǐn shàn, kǎo qí suǒ zhǎng, gài xián dá zhī yuán liú yě.
逮乎兩周道喪，七十義乖。淹中、稷下，八儒三墨，辯博 之論蜂起；漆園、黍谷，名法兵農，宏放之詞霧集。雖雅誥奧 義，或未盡善，考其所長，蓋賢達之源流也。
qí hòu zhú chén qū píng, zuò lí sāo yǐ xù zhì, hóng cái yàn fā, yǒu cè yǐn zhī měi. sòng yù, nán guó cí rén, zhuī yì pèi ér yà qí jī. dà rú xún kuàng, fù lǐ zhì yǐ chén qí qíng, hán zhāng yù qǐ, yǒu fěng lùn zhī yì. jiǎ shēng, luò yáng cái zǐ, jì qīng jǐng ér fèn qí huī. bìng táo zhù xìng líng, zǔ zhī fēng yǎ, cí fù zhī zuò, shí wèi qí guān. zì shì zhù shù zī fán, tǐ zhì fěi yī. xiào wǔ zhī hòu, yǎ shàng sī wén, yáng pā zhèn zǎo zhě rú lín, ér èr mǎ wáng yáng wèi zhī jié dōng jīng zhī cháo, zī dào yù shàn, jǔ zhēng hán shāng zhě chéng shì, ér bān fù zhāng cài wèi zhī xióng. dāng tú shòu mìng, yóu hǎo chóng zhuàn jīn xíng bó xìng, wú tì qián liè. cáo wáng chén ruǎn, fù hóng yǎn zhī sī, tǐng dòng gàn yú dèng lín pān lù zhāng zuǒ, shàn chǐ lì zhī cái, shì yǔ yí yú fèng xué. sī bìng gāo shì dāng shì, lián héng kǒng mén. suī shí yùn tuī yí, zhì wén lǚ biàn, pì yóu liù dài bìng xié, yì sú zhī yòng wú shuǎng jiǔ liú jìng zhú, yī zhì zhī lǐ tóng guī. lì xuǎn qián yīng, yú zī wèi shèng.
其後逐臣屈平，作離騷以敘志，宏才艷發，有惻隱之美。 宋玉，南國詞人，追逸轡而亞其跡。大儒荀況，賦禮智以陳其 情，含章郁起，有諷論之義。賈生，洛陽才子，繼清景而奮其 暉。並陶鑄性靈，組織風雅，詞賦之作，實為其冠。自是著述 滋繁，體制匪一。孝武之後，雅尚斯文，揚葩振藻者如林，而 二馬、王、楊為之傑；東京之朝，茲道愈扇，咀征含商者成市， 而班、傅、張、蔡為之雄。當塗受命，尤好蟲篆；金行勃興， 無替前烈。曹、王、陳、阮，負宏衍之思，挺棟干於鄧林；潘、 陸、張、左，擅侈麗之才，飾羽儀於鳳穴。斯並高視當世，連 衡孔門。雖時運推移，質文屢變，譬猶六代並協，易俗之用無 爽；九流競逐，一致之理同歸。歷選前英，於茲為盛。
jì ér zhōng zhōu bǎn dàng, róng dí jiāo qīn, jiàn wěi xiāng shǔ, shì mín tú tàn, gù wén zhāng chù yān. qí qián sī yú zhàn zhēng zhī jiān, huī hàn yú fēng dí zhī xià, yì wǎng wǎng ér jiān chū yǐ. ruò nǎi lǔ huī dù guǎng xú guāng yǐn bì zhī chóu, zhī míng yú èr zhào sòng yàn fēng yì zhū tóng liáng dǎng zhī shǔ, jiàn zhòng yú yàn qín. rán jiē pò yú cāng zú, qiān yú zhàn zhēng. jìng zòu fú xí, zé càn rán kě guān tǐ wù yuán qíng, zé jì liáo yú shì. fēi qí cái yǒu yōu liè, shí yùn rán yě. zhì shuò mò zhī dì, zuì ěr yí sú, hú yì zhōu zhī sòng guó dōu, zú chēng hóng lì qū qū hé yòu, ér xué zhě liè yú zhōng yuán, liú yán míng zhī míng jiǔ quán, kě wèi qīng diǎn. zǐ yuē shí shì zhī yì, bì yǒu zhōng xìn , qǐ tú yán zāi.
既而中州版盪，戎狄交侵，僭偽相屬，士民塗炭，故文章 黜焉。其潛思於戰爭之間，揮翰於鋒鏑之下，亦往往而間出矣。 若乃魯徽、杜廣、徐光、尹弼之疇，知名於二趙；宋諺、封奕、 朱彤、梁讜之屬，見重於燕、秦。然皆迫於倉卒，牽於戰爭。 競奏符檄，則粲然可觀；體物緣情，則寂寥於世。非其才有優 劣，時運然也。至朔漠之地，蕞爾夷俗，胡義周之頌國都，足 稱宏麗；區區河右，而學者埒於中原，劉延明之銘酒泉，可謂 清典。子曰「十室之邑，必有忠信 」，豈徒言哉。
jì hū yǒu wèi, dìng dǐng shā shuò, nán bāo hé huái, xī tūn guān lǒng. dāng shí zhī shì, yǒu xǔ qiān cuī hóng cuī hào gāo yǔn gāo lǘ yóu yǎ děng, xiān hòu zhī jiān, shēng shí jù mào, cí yì diǎn zhèng, yǒu yǒng jiā zhī yí liè yān. jí tài hé zhī chén, suī fù chóng shàng wén yǎ, fāng cān bìng lù, duō guāi wǎng zhé, shè hǎi dēng shān, hǎn zhí liáng bǎo. qí hòu yuán fān cái chēng dàn yǎ, cháng jǐng sī biāo chén yù, bīn bīn yān, gài yī shí zhī jùn xiù yě.
洎乎有魏，定鼎沙朔，南包河、淮，西吞關、隴。當時之 士，有許謙、崔宏、崔浩、高允、高閭、游雅等，先後之間， 聲實俱茂，詞義典正，有永嘉之遺烈焉。及太和之辰，雖復崇 尚文雅，方驂並路，多乖往轍，涉海登山，罕值良寶。其後袁 翻才稱澹雅，常景思摽沉鬱，彬彬焉，蓋一時之俊秀也。
zhōu shì chuàng yè, yùn shǔ líng yí. zuǎn yí wén yú jì sàng, pìn qí shì rú fú jí. shì yǐ sū liàng sū chuò lú róu táng jǐn yuán wěi lǐ chǎng zhī tú, xián fèn lín yì, zì zhì qīng zǐ. rán chuò jiàn yán wù cún zhì pǔ, suì kāng bǐ wèi jìn, xiàn zhāng yú xià. suī shǔ cí yǒu shī gǔ zhī měi, jiǎo wǎng fēi shì shí zhī yòng, gù mò néng cháng xíng yān.
周氏創業，運屬陵夷。纂遺文於既喪，聘奇士如弗及。是 以蘇亮、蘇綽、盧柔、唐瑾、元偉、李昶之徒，咸奮鱗翼，自 致青紫。然綽建言務存質樸，遂糠秕魏、晉，憲章虞、夏。雖 屬詞有師古之美，矯枉非適時之用，故莫能常行焉。
jì ér gé chē diàn mài, zhǔ gōng yún chè. ěr qí jīng héng qǐ zǐ, dōng nán zhú jiàn, bèi qì yòng yú miào táng zhě zhòng yǐ. wéi wáng bāo yǔ xìn qí cái xiù chū, láo lóng yú yī dài. shì shí, shì zōng yǎ cí yún wěi, téng zhào èr wáng diāo zhāng jiān fā. xián zhú gōng xū guǎn, yǒu rú bù yī zhī jiāo. yóu shì cháo tíng zhī rén, lǘ yán zhī shì, mò bù wàng wèi yú yí yùn, xuàn jīng yú mò guāng. yóu qiū líng zhī yǎng sōng dài, chuān liú zhī zōng míng bó yě.
既而革車電邁，渚宮雲撤。爾其荊、衡杞梓，東南竹箭， 備器用於廟堂者眾矣。唯王褒、庾信奇才秀出，牢籠於一代。 是時，世宗雅詞雲委，滕、趙二王雕章間發。咸築宮虛館，有 如布衣之交。由是朝廷之人，閭閻之士，莫不忘味於遺韻，眩 精於末光。猶丘陵之仰嵩、岱，川流之宗溟、渤也。
rán zé zi shān zhī wén, fā yuán yú sòng mò, shèng xíng yú liáng jì. qí tǐ yǐ yín fàng wèi běn, qí cí yǐ qīng xiǎn wèi zōng. gù néng kuā mù chǐ yú hóng zǐ, dàng xīn yú yú zhèng wèi. xī yáng zi yún yǒu yán: shī rén zhī fù, lì yǐ zé cí rén zhī fù, lì yǐ yín. ruò yǐ yǔ shì fāng zhī, sī yòu cí fù zhī zuì rén yě.
然則子山之文，發源於宋末，盛行於梁季。其體以淫放為 本，其詞以輕險為宗。故能夸目侈於紅紫，盪心逾於鄭、衛。 昔楊子云有言：「詩人之賦，麗以則；詞人之賦，麗以淫。」若 以庾氏方之，斯又詞賦之罪人也。
yuán fū wén zhāng zhī zuò, běn hū qíng xìng. tán sī zé biàn huà wú fāng, xíng yán zé tiáo liú suì guǎng. suī shī fù yǔ zòu yì yì zhěn, míng lěi yǔ shū lùn shū tú, ér cuō qí zhǐ yào, jǔ qí dà dǐ, mò ruò yǐ qì wèi zhǔ, yǐ wén chuán yì. kǎo qí diàn zuì, dìng qí qū yù, zhí liù jīng bǎi shì zhī yīng huá, tàn qū sòng qīng yún zhī mì ào. qí diào yě shàng yuǎn, qí zhǐ yě zài shēn, qí lǐ yě guì dāng, qí cí yě yù qiǎo. rán hòu yíng jīn bì, bō zhī lán, wén zhì yīn qí yí, fán yuē shì qí biàn, quán héng qīng zhòng, zhēn zhuó gǔ jīn, hé ér néng zhuàng, lì ér néng diǎn, huàn hū ruò wǔ sè zhī chéng zhāng, fēn hū yóu bā yīn zhī fán huì. fū rán, zé wèi wén suǒ wèi tōng cái zú yǐ bèi tǐ yǐ, shì héng suǒ wèi nán néng zú yǐ dǎi yì yǐ.
原夫文章之作，本乎情性。覃思則變化無方，形言則條流 遂廣。雖詩賦與奏議異軫，銘誄與書論殊塗，而撮其指要，舉 其大抵，莫若以氣為主，以文傳意。考其殿最，定其區域，摭 六經百氏之英華，探屈、宋、卿、雲之秘奧。其調也尚遠，其 旨也在深，其理也貴當，其辭也欲巧。然後瑩金璧，播芝蘭， 文質因其宜，繁約適其變，權衡輕重，斟酌古今，和而能壯， 麗而能典，煥乎若五色之成章，紛乎猶八音之繁會。夫然，則 魏文所謂通才足以備體矣，士衡所謂難能足以逮意矣。
