jīng
【經】

shí yǒu bā nián chūn, wáng zhēng yuè, jìn shā qí dài fū xū tóng.
十有八年春，王正月，晉殺其大夫胥童。

gēng shēn, jìn shì qí jūn zhōu pú.
庚申，晉弒其君州蒲。

qí shā qí dài fū guó zuǒ.
齊殺其大夫國佐。

gōng rú jìn.
公如晉。

xià, chǔ zi zhèng bó fá sòng.
夏，楚子、鄭伯伐宋。

sòng yú shí fù rù yú péng chéng.
宋魚石復入於彭城。

gōng zhì zì jìn.
公至自晉。

jìn hóu shǐ shì gài lái pìn.
晉侯使士匄來聘。

qiū, qǐ bó lái cháo.
秋，杞伯來朝。

bā yuè, zhū zi lái cháo.
八月，邾子來朝。

zhú lù yòu.
築鹿囿。

jǐ chǒu, gōng hōng yú lù qǐn.
己丑，公薨於路寢。

dōng, chǔ rén zhèng rén qīn sòng.
冬，楚人、鄭人侵宋。

jìn hóu shǐ shì fáng lái qǐ shī.
晉侯使士魴來乞師。

shí yǒu èr yuè, zhòng sūn miè huì jìn hóu sòng gōng wèi hóu zhū zi qí cuī zhù tóng méng yú xū chéng.
十有二月，仲孫蔑會晉侯、宋公、衛侯、邾子、齊崔杼同盟於虛朾。

dīng wèi, zàng wǒ jūn chéng gōng.
丁未，葬我君成公。

chuán
【傳】

shí bā nián chūn, wáng zhēng yuè gēng shēn, jìn luán shū zhōng xíng yǎn shǐ chéng huá shì lì gōng, zàng zhī yú yì dōng mén zhī wài, yǐ chē yī chéng. shǐ xún chā tú shì fáng nì zhōu zi yú jīng shī ér lì zhī, shēng shí sì nián yǐ. dài fū nì yú qīng yuán, zhōu zǐ yuē: gū shǐ yuàn bù jí cǐ. suī jí cǐ, qǐ fēi tiān hū! yì rén zhī qiú jūn, shǐ chū mìng yě, lì ér bù cóng, jiāng ān yòng jūn? èr sān zi yòng wǒ jīn rì, fǒu yì jīn rì, gòng ér cóng jūn, shén zhī suǒ fú yě. duì yuē: qún chén zhī yuàn yě, gǎn bù wéi mìng shì tīng. gēng wǔ, méng ér rù, guǎn yú bó zi tóng shì. xīn sì, cháo yú wǔ gōng, zhú bù chén zhě qī rén. zhōu zi yǒu xiōng ér wú huì, bù néng biàn shū mài, gù bù kě lì.
十八年春，王正月庚申，晉欒書、中行偃使程滑弒厲公，葬之於翼東門之外，以車一乘。使荀[插圖]、士魴逆周子於京師而立之，生十四年矣。大夫逆於清原，周子曰：「孤始願不及此。雖及此，豈非天乎！抑人之求君，使出命也，立而不從，將安用君？二三子用我今日，否亦今日，共而從君，神之所福也。」對曰：「群臣之願也，敢不唯命是聽。」庚午，盟而入，館於伯子同氏。辛巳，朝於武宮，逐不臣者七人。周子有兄而無慧，不能辨菽麥，故不可立。

qí wèi qìng shì zhī nán gù, jiǎ shēn huì, qí hóu shǐ shì huá miǎn yǐ gē shā guó zuǒ yú nèi gōng zhī cháo. shī táo yú fū rén zhī gōng. shū yuē: qí shā qí dài fū guó zuǒ. qì mìng, zhuān shā, yǐ gǔ pàn gù yě. shǐ qīng rén shā guó shèng. guó ruò lái bēn, wáng jiǎo bēn lái. qìng fēng wèi dài fū, qìng zuǒ wèi sī kòu. jì, qí hóu fǎn guó ruò, shǐ sì guó shì, lǐ yě.
齊為慶氏之難故，甲申晦，齊侯使士華免以戈殺國佐於內宮之朝。師逃於夫人之宮。書曰：「齊殺其大夫國佐。」棄命，專殺，以穀叛故也。使清人殺國勝。國弱來奔，王湫奔萊。慶封為大夫，慶佐為司寇。既，齊侯反國弱，使嗣國氏，禮也。

èr yuè yǐ yǒu shuò, jìn dào gōng jí wèi yú cháo. shǐ mìng bǎi guān: shī shě yǐ zé, dǎi guān guǎ, zhèn fèi zhì, kuāng fá kùn, jiù zāi huàn, jìn yín tè, báo fù liǎn, yòu zuì lì, jié qì yòng, shí yòng mín, yù wú fàn shí. shǐ wèi xiàng shì fáng wèi xié zhào wǔ wèi qīng. xún jiā xún huì luán yǎn hán wú jì wèi gōng zú dài fū, shǐ xùn qīng zhī zǐ dì gòng jiǎn xiào dì. shǐ shì wò zhuó wèi dà fù, shǐ xiū fàn wǔ zi zhī fǎ. yòu xíng xīn wèi sī kōng, shǐ xiū shì chā tú zhī fǎ. biàn jiū yù róng, jiào zhèng shǔ yān, shǐ xùn zhū yù zhī yì. xún bīn wèi yòu, sī shì shǔ yān, shǐ xùn yǒng lì zhī shì shí shǐ. qīng wú gòng yù, lì jūn wèi yǐ shè zhī. qí xī wèi zhōng jūn wèi, yáng shé zhí zuǒ zhī. wèi jiàng wèi sī mǎ. zhāng lǎo wèi hòu yǎn. duó è kòu wèi shàng jūn wèi. jí yǎn wèi zhī sī mǎ, shǐ xùn zú chéng qīn yǐ tīng mìng. chéng zhèng wèi chéng mǎ yù, liù zōu shǔ yān, shǐ xùn qún zōu zhī lǐ. fán liù guān zhī zhǎng, jiē mín yù yě. jǔ bù shī zhí, guān bù yì fāng, jué bù yú dé, shī bù líng zhèng, lǚ bù bī shī, mín wú bàng yán, suǒ yǐ fù bà yě.
二月乙酉朔，晉悼公即位於朝。始命百官：施捨已責，逮鰥寡，振廢滯，匡乏困，救災患，禁淫慝，薄賦斂，宥罪戾，節器用，時用民，欲無犯時。使魏相、士魴、魏頡、趙武為卿。荀家、荀會、欒黶、韓無忌為公族大夫，使訓卿之子弟共儉孝弟。使士渥濁為大傅，使修范武子之法。右行辛為司空，使修士[插圖]之法。弁糾御戎，校正屬焉，使訓諸御知義。荀賓為右，司士屬焉，使訓勇力之士時使。卿無共御，立軍尉以攝之。祁奚為中軍尉，羊舌職佐之。魏絳為司馬。張老為候奄。鐸遏寇為上軍尉。籍偃為之司馬，使訓卒乘親以聽命。程鄭為乘馬御，六騶屬焉，使訓群騶知禮。凡六官之長，皆民譽也。舉不失職，官不易方，爵不踰德，師不陵正，旅不偪師，民無謗言，所以復霸也。

gōng rú jìn, cháo sì jūn yě.
公如晉，朝嗣君也。

xià liù yuè, zhèng bó qīn sòng, jí cáo mén wài. suì huì chǔ zi fá sòng, qǔ cháo jiá. chǔ zi xīn zhèng huáng chén qīn chéng gào, qǔ yōu qiū, tóng fá péng chéng, nà sòng yú shí xiàng wèi rén lín zhū xiàng dài yú fǔ yān. yǐ sān bǎi chéng shù zhī ér hái. shū yuē: fù rù. fán qù qí guó, guó nì ér lì zhī yuē rù. fù qí wèi yuē fù guī. zhū hóu nà zhī yuē guī. yǐ è yuē fù rù. sòng rén huàn zhī, xī chú wú yuē: hé yě? ruò chǔ rén yǔ wú tóng è, yǐ dé yú wǒ, wú gù shì zhī yě, bù gǎn èr yǐ. dà guó wú yàn, bǐ wǒ yóu hàn. bù rán, ér shōu wú zēng, shǐ zàn qí zhèng, yǐ jiān wú xìn, yì wú huàn yě. jīn jiāng chóng zhū hóu zhī jiān, ér pī qí dì, yǐ sāi yí gēng. chěng jiān ér xié fú, dú zhū hóu ér jù wú jìn. wú yōng duō yǐ, fēi wú yōu yě. qiě shì jìn hé wèi? jìn bì xù zhī.
夏六月，鄭伯侵宋，及曹門外。遂會楚子伐宋，取朝郟。楚子辛、鄭皇辰侵城郜，取幽丘，同伐彭城，納宋魚石、向為人、鱗朱、向帶、魚府焉。以三百乘戍之而還。書曰：「復入。」凡去其國，國逆而立之曰入。復其位曰復歸。諸侯納之曰歸。以惡曰復入。宋人患之，西鉏吾曰：「何也？若楚人與吾同惡，以德於我，吾固事之也，不敢貳矣。大國無厭，鄙我猶憾。不然，而收吾憎，使贊其政，以間吾釁，亦吾患也。今將崇諸侯之奸，而披其地，以塞夷庚。逞奸而攜服，毒諸侯而懼吳、晉。吾庸多矣，非吾憂也。且事晉何為？晉必恤之。」

gōng zhì zì jìn. jìn fàn xuān zi lái pìn, qiě bài cháo yě. jūn zǐ wèi: jìn yú shì hū yǒu lǐ.
公至自晉。晉范宣子來聘，且拜朝也。君子謂：「晉於是乎有禮。」

qiū, qǐ huán gōng lái cháo, láo gōng, qiě wèn jìn gù. gōng yǐ jìn jūn yǔ zhī. qǐ bó yú shì zhòu cháo yú jìn ér qǐng wèi hūn.
秋，杞桓公來朝，勞公，且問晉故。公以晉君語之。杞伯於是驟朝於晉而請為昏。

qī yuè, sòng lǎo zuǒ huá xǐ wéi péng chéng, lǎo zuǒ zú yān.
七月，宋老佐、華喜圍彭城，老佐卒焉。

bā yuè, zhū xuān gōng lái cháo, jí wèi ér lái jiàn yě.
八月，邾宣公來朝，即位而來見也。

zhú lù yòu, shū bù shí yě.
築鹿囿，書不時也。

jǐ chǒu, gōng hōng yú lù qǐn, yán dào yě.
己丑，公薨於路寢，言道也。

dōng shí yī yuè, chǔ zi zhòng jiù péng chéng, fá sòng, sòng huá yuán rú jìn gào jí. hán xiàn zi wèi zhèng, yuē: yù qiú dé rén, bì xiān qín zhī, chéng bà ān jiāng, zì sòng shǐ yǐ. jìn hóu shī yú tái gǔ yǐ jiù sòng, yù chǔ shī yú mí jiǎo zhī gǔ. chǔ shī hái.
冬十一月，楚子重救彭城，伐宋，宋華元如晉告急。韓獻子為政，曰：「欲求得人，必先勤之，成霸安疆，自宋始矣。」晉侯師於台穀以救宋，遇楚師於靡角之穀。楚師還。

jìn shì fáng lái qǐ shī. jì wén zi wèn shī shù yú zāng wǔ zhòng, duì yuē: fá zhèng zhī yì, zhī bó shí lái, xià jūn zhī zuǒ yě. jīn zhì jì yì zuǒ xià jūn, rú fá zhèng kě yě. shì dà guó, wú shī bān jué ér jiā jìng yān, lǐ yě. cóng zhī.
晉士魴來乞師。季文子問師數於臧武仲，對曰：「伐鄭之役，知伯實來，下軍之佐也。今彘季亦佐下軍，如伐鄭可也。事大國，無失班爵而加敬焉，禮也。」從之。

shí èr yuè, mèng xiàn zi huì yú xū chéng, móu jiù sòng yě. sòng rén cí zhū hóu, ér qǐng shī yǐ wéi péng chéng.
十二月，孟獻子會於虛朾，謀救宋也。宋人辭諸侯，而請師以圍彭城。

mèng xiàn zi qǐng yú zhū hóu, ér xiān guī huì zàng. dīng wèi, zàng wǒ jūn chéng gōng, shū shùn yě.
孟獻子請於諸侯，而先歸會葬。丁未，葬我君成公，書順也。