jīng
【经】

sì nián chūn, wáng zhēng yuè, gōng huì qí hóu sòng gōng chén hóu wèi hóu zhèng bó xǔ nán cáo bó qīn cài. cài kuì. suì fá chǔ, cì yú xíng.
四年春，王正月，公会齐侯、宋公、陈侯、卫侯、郑伯、许男、曹伯侵蔡。蔡溃。遂伐楚，次于陉。

xià, xǔ nán xīn chén zú.
夏，许男新臣卒。

chǔ qū wán lái méng yú shī, méng yú shào líng.
楚屈完来盟于师，盟于召陵。

qí rén zhí chén yuán tāo tú.
齐人执陈辕涛涂。

qiū, jí jiāng rén huáng rén fá chén.
秋，及江人、黄人伐陈。

bā yuè, gōng zhì zì fá chǔ.
八月，公至自伐楚。

zàng xǔ mù gōng.
葬许穆公。

dōng shí yǒu èr yuè, gōng sūn zī shuài shī huì qí rén sòng rén wèi rén zhèng rén xǔ rén cáo rén qīn chén.
冬十有二月，公孙兹帅师会齐人、宋人、卫人、郑人、许人、曹人侵陈。

chuán
【传】

sì nián chūn, qí hóu yǐ zhū hóu zhī shī qīn cài, cài kuì, suì fá chǔ. chǔ zi shǐ yǔ shī yán yuē:" jūn chù běi hǎi, guǎ rén chù nán hǎi, wéi shì fēng mǎ niú bù xiāng jí yě. bù yú jūn zhī shè wú dì yě, hé gù?" guǎn zhòng duì yuē:" xī zhào kāng gōng mìng wǒ xiān jūn dà gōng yuē:' wǔ hóu jiǔ bó, nǚ shí zhēng zhī, yǐ jiā fǔ zhōu shì.' cì wǒ xiān jūn lǚ, dōng zhì yú hǎi, xī zhì yú hé, nán zhì yú mù líng, běi zhì yú wú dì. ěr gòng bāo máo bù rù, wáng jì bù gòng, wú yǐ suō jiǔ, guǎ rén shì zhēng. zhāo wáng nán zhēng ér bù fù, guǎ rén shì wèn." duì yuē:" gòng zhī bù rù, guǎ jūn zhī zuì yě, gǎn bù gòng gěi. zhāo wáng zhī bù fù, jūn qí wèn zhū shuǐ bīn." shī jìn, cì yú xíng.
四年春，齐侯以诸侯之师侵蔡，蔡溃，遂伐楚。楚子使与师言曰：“君处北海，寡人处南海，唯是风马牛不相及也。不虞君之涉吾地也，何故？”管仲对曰：“昔召康公命我先君大公曰：‘五侯九伯，女实征之，以夹辅周室。’赐我先君履，东至于海，西至于河，南至于穆陵，北至于无棣。尔贡包茅不入，王祭不共，无以缩酒，寡人是征。昭王南征而不复，寡人是问。”对曰：“贡之不入，寡君之罪也，敢不共给。昭王之不复，君其问诸水滨。”师进，次于陉。

xià, chǔ zi shǐ qū wán rú shī. shī tuì, cì yú shào líng. qí hóu chén zhū hóu zhī shī, yǔ qū wán chéng ér guān zhī. qí hóu yuē:" qǐ bù gǔ shì wèi? xiān jūn zhī hǎo shì jì. yǔ bù gǔ tóng hào rú hé?" duì yuē:" jūn huì jiǎo fú yú bì yì zhī shè jì, rǔ shōu guǎ jūn, guǎ jūn zhī yuàn yě." qí hóu yuē:" yǐ cǐ zhòng zhàn, shuí néng yù zhī? yǐ cǐ gōng chéng, hé chéng bù kè?" duì yuē:" jūn ruò yǐ dé suí zhū hóu, shuí gǎn bù fú? jūn ruò yǐ lì, chǔ guó fāng chéng yǐ wéi chéng, hàn shuǐ yǐ wéi chí, suī zhòng, wú suǒ yòng zhī." qū wán jí zhū hóu méng.
夏，楚子使屈完如师。师退，次于召陵。齐侯陈诸侯之师，与屈完乘而观之。齐侯曰：“岂不穀是为？先君之好是继。与不穀同好如何？”对曰：“君惠徼福于敝邑之社稷，辱收寡君，寡君之愿也。”齐侯曰：“以此众战，谁能御之？以此攻城，何城不克？”对曰：“君若以德绥诸侯，谁敢不服？君若以力，楚国方城以为城，汉水以为池，虽众，无所用之。”屈完及诸侯盟。

chén yuán tāo tú wèi zhèng shēn hóu yuē:" shī chū yú chén zhèng zhī jiān, guó bì shén bìng. ruò chū yú dōng fāng, guān bīng yú dōng yí, xún hǎi ér guī, qí kě yě." shēn hóu yuē:" shàn." tāo tú yǐ gào, qí hóu xǔ zhī. shēn hóu jiàn, yuē:" shī lǎo yǐ, ruò chū yú dōng fāng ér yù dí, jù bù kě yòng yě. ruò chū yú chén zhèng zhī jiān, gòng qí zī liáng fèi jù, qí kě yě." qí hóu shuō, yǔ zhī hǔ láo. zhí yuán tāo tú.
陈辕涛涂谓郑申侯曰：“师出于陈、郑之间，国必甚病。若出于东方，观兵于东夷，循海而归，其可也。”申侯曰：“善。”涛涂以告，齐侯许之。申侯见，曰：“师老矣，若出于东方而遇敌，惧不可用也。若出于陈、郑之间，共其资粮屝屦，其可也。”齐侯说，与之虎牢。执辕涛涂。

qiū, fá chén, tǎo bù zhōng yě.
秋，伐陈，讨不忠也。

xǔ mù gōng zú yú shī, zàng zhī yǐ hóu, lǐ yě. fán zhū hóu hōng yú cháo huì, jiā yī děng sǐ wáng shì, jiā èr děng. yú shì yǒu yǐ gǔn liǎn.
许穆公卒于师，葬之以侯，礼也。凡诸侯薨于朝会，加一等；死王事，加二等。于是有以衮敛。

dōng, shū sūn dài bó shuài shī, huì zhū hóu zhī shī qīn chén. chén chéng, guī yuán tāo tú.
冬，叔孙戴伯帅师，会诸侯之师侵陈。陈成，归辕涛涂。

chū, jìn xiàn gōng yù yǐ lí jī wèi fū rén, bo zhī bù jí, shì zhī jí. gōng yuē:" cóng shì." bo rén yuē:" shì duǎn guī zhǎng, bù rú cóng zhǎng. qiě qí yáo yuē:' zhuān zhī yú, rǎng gōng zhī yú. yī xūn yī yóu, shí nián shàng yóu yǒu chòu.' bì bù kě." fú tīng. lì zhī, shēng xī qí. qí dì shēng zhuó zǐ. jí jiāng lì xī qí, jì yǔ zhōng dài fū chéng móu, jī wèi dà zǐ yuē:" jūn mèng qí jiāng, bì sù jì zhī." dà zi jì yú qǔ wò, guī zuò yú gōng. gōng tián, jī zhì zhū gōng liù rì. gōng zhì, dú ér xiàn zhī. gōng jì zhī dì, dì fén yǔ quǎn, quǎn bì yǔ xiǎo chén, xiǎo chén yì bì. jī qì yuē:" zéi yóu dà zi." dà zi bēn xīn chéng. gōng shā qí fù dù yuán kuǎn. huò wèi dà zi:" zi cí, jūn bì biàn yān." dà zǐ yuē:" jūn fēi jī shì, jū bù ān, shí bù bǎo. wǒ cí, jī bì yǒu zuì. jūn lǎo yǐ, wú yòu bù lè." yuē:" zi qí xíng hū!" dà zǐ yuē:" jūn shí bù chá qí zuì, bèi cǐ míng yě yǐ chū, rén shuí nà wǒ?" shí èr yuè wù shēn, yì yú xīn chéng. jī suì zèn èr gōng zǐ yuē:" jiē zhī zhī." zhòng ěr bēn pú, yí wú bēn qū.
初，晋献公欲以骊姬为夫人，卜之不吉，筮之吉。公曰：“从筮。”卜人曰：“筮短龟长，不如从长。且其繇曰：‘专之渝，攘公之羭。一薰一莸，十年尚犹有臭。’必不可。”弗听。立之，生奚齐。其娣生卓子。及将立奚齐，既与中大夫成谋，姬谓大子曰：“君梦齐姜，必速祭之。”大子祭于曲沃，归胙于公。公田，姬寘诸宫六日。公至，毒而献之。公祭之地，地坟；与犬，犬毙；与小臣，小臣亦毙。姬泣曰：“贼由大子。”大子奔新城。公杀其傅杜原款。或谓大子：“子辞，君必辩焉。”大子曰：“君非姬氏，居不安，食不饱。我辞，姬必有罪。君老矣，吾又不乐。”曰：“子其行乎！”大子曰：“君实不察其罪，被此名也以出，人谁纳我？”十二月戊申，缢于新城。姬遂谮二公子曰：“皆知之。”重耳奔蒲，夷吾奔屈。