xiē zǐ
楔子
chōng mò bàn liú tiān xiáng chá dàn yáng shì zhèng mò liú tiān ruì èr dàn zhāng shì lái ér tóng shàng liú tiān xiáng shī yún bái yún zhāo zhāo zǒu, qīng shān rì rì xián. zì jiā wú yùn zhì, zhī dào zuò jiā nán. zì jiā biàn liáng xī guān wài rén shì, xìng liú míng tiān xiáng. dà sǎo yáng shì, xiōng dì shì liú tiān ruì, èr sǎo zhāng shì, wǒ gēn qián wú shén ér nǚ, zhǐ tiān ruì xiōng dì yǒu xiǎo hái ér, nián sān suì yě, huàn zuò ān zhù. wǒ nà xiān qǔ de pó pó kě wáng huà le? zhè pó pó shì wǒ hòu qǔ de. tā gēn qián dài guò yí gè nǚ hái ér lái, huàn zuò chǒu gē. wǒ zhè xiōng dì hé lǐ shè cháng jiāo hòu, céng zhǐ fù wéi hūn. lǐ shè cháng gēn qián dé le gè nǚ hái ér, huàn zuò dìng nú, yě sān suì le, tā liǎng gè kě shì liǎng qìng jia. rú jīn wèi zhè liù liào bù shōu, shàng sī yán yǔ, zhe ǎn fēn fáng jiǎn kǒu. zú dì, nǐ shǒu zhe zǔ yè, ǎn liǎng kǒu ér dào tā bāng wài fǔ gǎn shú qù lái. chá dàn yún ǎn liǎng gè nián jì gāo dà, qù bù de le. zhèng mò yún gē ge zhī sǎo sǎo shǒu zhe zǔ yè, wǒ hé èr sǎo yǐn zháo ān zhù hái ér. chèn shú zǒu yī zāo qù. liú tiān xiáng yún zhè děng, nǐ yǔ wǒ qǐng jiāng lǐ shè cháng lái zhě. zhèng wèi yún wǒ biàn qǐng qù. zuò qǐng kē, yún lǐ qìng jia zài jiā me? shè cháng shàng, yún shuí huàn mén lī? wǒ kāi kāi zhè mén. yuán lái shì liú qìng jia, yǒu shèn me huà shuō? zhèng mò yún ǎn gē ge yǒu qǐng. jiàn kē shè cháng yún qìng jia, nǐ lái huàn wǒ, mò bù wéi fēn fáng jiǎn kǒu zhī shì me? liú tiān xiáng yún zhèng shì. zhǐ yīn nián suì jī qiàn, nán yǐ dù rì, rú jīn ǎn xiōng dì jiā sān ér. dài chèn shú qù yě. wǒ zuó rì zuò xià liǎng zhǐ hé tóng wén shū, yīng yǒu de zhuāng tián wù jiàn fáng láng wū shè, dōu zài zhè wén shū shàng, bù céng fēn lìng. xiōng dì sān èr nián lái jiā biàn bà, ruò xiōng dì shí nián wǔ nián lái shí, zhè wén shū biàn shì dà jiàn zhèng. tè qǐng qìng jia dào lái, zuò gè jiàn rén yě, yǔ wǒ huà gè zì ér. shè cháng yún dāng de, dāng de. liú tiān xiáng niàn kē, yún dōng jīng xī guān yì dìng fāng zhù rén liú tiān xiáng, dì liú tiān ruì, yòu zhí ān zhù, zé wèi liù kē bù shōu, fèng shàng sī wén shū, fēn fáng jiǎn kǒu, gè chù chèn shú. yǒu dì liú tiān ruì, zì yuàn jiāng qī dài zi, tā xiāng chèn shú. yī yīng jiā sī tián chǎn, bù céng fēn lìng. lìng lì hé tong wén shū èr zhǐ, gè shōu yī zhǐ wèi zhào. lì wén shū rén liú tiān xiáng tóng qīn dì liú tiān ruì, jiàn rén lǐ shè cháng. shè cháng yún xiě de shì. děng wǒ huà gè zì, nǐ liǎng gè gè zì shōu zhí zhě huà zì kē zhèng mò yún jì yǒu le hé tóng wén shū, zé jīn rì hǎo rì chén, cí bié le gē ge sǎo sǎo, yǐn zháo hái ér, biàn suǒ cháng xíng. qìng jia, wǒ cǐ yī qù, zhǐ děng nián chéng shú shí biàn huí jiā lái, nǐ shì bì liú zhè mén qīn shì, děng wǒ huí shí, chéng jiù cǐ shì. liú dà xiáng yún xiōng dì nǐ chū lù qù, bǐ bù de zài jiā, xū xiǎo xīn zhuó yì zhě. yǒu biàn pín pín de shāo gè shū xìn huí lái, yě miǎn de wǒ yōu niàn, zhèng mò yún gē ge fàng xīn, nín xiōng dì qù le yě. chàng
(沖末扮劉天祥、搽旦楊氏、正末劉天瑞、二旦張氏、倈兒同上)(劉天祥詩云)白雲朝朝走,青山日日閒。自家無運智,只道作家難。自家汴梁西關外人氏,姓劉名天祥。大嫂楊氏,兄弟是劉天瑞,二嫂張氏,我根前無甚兒女,止天瑞兄弟有小孩兒,年三歲也,喚做安住。我那先娶的婆婆可亡化了?這婆婆是我後娶的。他根前帶過一個女孩兒來,喚做丑哥。我這兄弟和李社長交厚,曾指腹為婚。李社長根前得了個女孩兒,喚做定奴,也三歲了,他兩個可是兩親家。如今為這六料不收,上司言語,着俺分房減口。足弟,你守着祖業,俺兩口兒到他邦外府趕熟去來。(搽旦雲)俺兩個年紀高大,去不的了。(正末雲)哥哥知嫂嫂守着祖業,我和二嫂引着安住孩兒。趁熟走一遭去。(劉天祥雲)這等,你與我請將李社長來者。(正未雲)我便請去。(做請科,雲)李親家在家麼?(社長上,雲)誰喚門哩?我開開這門。原來是劉親家,有甚麼話說?(正末雲)俺哥哥有請。(見科)(社長雲)親家,你來喚我,莫不為分房減口之事麼?(劉天祥雲)正是。只因年歲飢歉,難以度日,如今俺兄弟家三兒。待趁熟去也。我昨日做下兩紙合同文書,應有的莊田物件房廊屋舍,都在這文書上,不曾分另。兄弟三二年來家便罷,若兄弟十年五年來時,這文書便是大見證。特請親家到來,做個見人也,與我畫個字兒。(社長雲)當得,當得。(劉天祥念科,雲)東京西關義定坊住人劉天祥,弟劉天瑞,幼侄安住,則為六科不收,奉上司文書,分房減口,各處趁熟。有弟劉天瑞,自願將妻帶子,他鄉趁熟。一應家私田產,不曾分另。令立合同文書二紙,各收一紙為照。立文書人劉天祥同親弟劉天瑞,見人李社長。(社長雲)寫的是。等我畫個字,你兩個各自收執者(畫字科)(正末雲)既有了合同文書,則今日好日辰,辭別了哥哥、嫂嫂,引着孩兒,便索長行。親家,我此一去,只等年成熟時便回家來,你是必留這門親事,等我回時,成就此事。(劉大祥雲)兄弟你出路去,比不的在家,須小心着意者。有便頻頻的稍個書信回來,也免的我憂念,(正末雲)哥哥放心,您兄弟去了也。(唱)
xiān lǚ shǎng huā shí liǎng zhǐ hé tóng gè zì shōu. yī rì fēn lí wú xiàn yōu. cí gù lǐ, wǎng tā zhōu. zhǐ wèi zhè tián miáo bù jiù, kě wù de xīn qù yì nán liú. zhèng mò èr dàn lái ér tóng xià
【仙呂】【賞花時】兩紙合同各自收。一日分離無限憂。辭故里,往他州。只為這田苗不救,可兀的心去意難留。(正末、二旦、倈兒同下)
liú tiān xiáng yún qìng jia, ǎn xiōng dì qù le yě. yǒu láo zūn zhòng, zhǐ shì jiā pín bù néng kuǎn dài. huáng kǒng, huáng kǒng! shè cháng yún zhè yě bù xiāo, zài xià jiù gào huí le. zhèng shì: jiāng jūn bù xià mǎ, gè zì bēn qián chéng. tóng xià
(劉天祥雲)親家,俺兄弟去了也。有勞尊重,只是家貧不能款待。惶恐,惶恐!(社長雲)這也不消,在下就告回了。正是:將軍不下馬,各自奔前程。(同下)
dì yī zhé
第一折
wài bàn zhāng bǐng yí tóng dàn ér guō shì shàng zhāng bǐng yí yún zì jiā lù zhōu gāo píng xiàn xià mǎ cūn rén shì, xìng zhāng míng bǐng yí, hún jiā guō shì, dí qīn liǎng kǒu ér jiā shǔ, cùn nán chǐ nǚ jiē wú, pō yǒu xiē tián dì zhuāng zhái. yīn wèi dōng jīng liù liào bù shōu, fēn fáng jiǎn kǒu. jìn rì yǒu yī rén huàn zuò liú tiān ruì, yǐn zháo tā hún jiā yě shì zhāng shì, yǒu gè hái ér huàn zuò ān zhù, jīn nián sān suì, shēng de méi qīng mù xiù, shì hǎo yí gè hái ér yě. wǒ yīn jiàn liú tiān ruì shì gè dú shū de rén, shōu liú tā zài wǒ diàn fáng zhōng ān xià. yě shì tā de zào huà dī, shuí xiǎng liǎng kǒu ér rǎn chéng jí bìng, yī wò bù qǐ, xiǎo èr gē shuō tā hǎo shēng bìng zhòng. dà sǎo, zán nà lǐ bú shì jī fú chù, nǐ de jiù yī fu jiāng zhe liǎng jiàn, wǒ de jiù yī fu yě jiāng zhe liǎng jiàn. zán wàng tā liǎng kǒu ér qù lái. tóng xià diàn xiǎo èr shàng, yún zì jiā diàn xiǎo èr de biàn shì. zhè shì zhāng bǐng yí jiā diàn fáng, jìn xīn lái yǒu sān kǒu ér chèn shú de, dào zhè diàn zhōng ān xià, bù xiǎng tā liǎng kǒu ér huàn bìng, yī rì zhòng shì yī rì. rén shuō wǒ qióng, tā liǎng gè hái bǐ wǒ qióng. mò shuō dào tā liǎng kǒu ér yíng yī fú yào, lián yī fú yě méi de bàn piàn, fàn shí yě méi de bàn wǎn, zěn me jiāng yǎng de zhè bìng hǎo. wǒ rú jīn bù miǎn fú chí chū lái, kàn kàn tā qì sè. hāi! yě kě lián, duō fēn yào wū hū le yě. zhèng mò tóng èr dàn lái ér shàng, yún zì jiā liú tiān ruì. zì cóng lí le gē ge sǎo sǎo, dào zhè lù zhōu gāo píng xiàn xià mǎ cūn zhāng bǐng yí yuán wài diàn zhōng ān xià. duō méng zhè yuán wài shí fēn měi yì, bìng bù céng jiāng ǎn zuò nà wài rén kàn dài. zhēng nài zì jiā mìng bó, rǎn le zhè chǎng jí bìng, yī wò bù qǐ. èr sǎo zěn shēng shì hǎo yě! èr dàn yún yǎn jiàn de ǎn liǎng kǒu ér zhè bìng, qù tiān yuǎn, rù dì jìn, wú nà huó de rén yě! zhèng mò chàng
(外扮張秉彝同旦兒郭氏上)(張秉彝雲)自家潞州高平縣下馬村人氏,姓張名秉彝,渾家郭氏,嫡親兩口兒家屬,寸男尺女皆無,頗有些田地莊宅。因為東京六料不收,分房減口。近日有一人喚做劉天瑞,引着他渾家也是張氏,有個孩兒喚做安住,今年三歲,生的眉清目秀,是好一個孩兒也。我因見劉天瑞是個讀書的人,收留他在我店房中安下。也是他的造化低,誰想兩口兒染成疾病,一臥不起,小二哥說他好生病重。大嫂,咱那裡不是積福處,你的舊衣服將着兩件,我的舊衣服也將着兩件。咱望他兩口兒去來。(同下)(店小二上,雲)自家店小二的便是。這是張秉彝家店房,近新來有三口兒趁熟的,到這店中安下,不想他兩口兒患病,一日重似一日。人說我窮,他兩個還比我窮。莫說道他兩口兒迎醫服藥,連衣服也沒的半片,飯食也沒的半碗,怎麼將養得這病好。我如今不免扶持出來,看看他氣色。嗨!也可憐,多分要嗚呼了也。(正末同二旦、倈兒上,雲)自家劉天瑞。自從離了哥哥、嫂嫂,到這潞州高平縣下馬村張秉彝員外店中安下。多蒙這員外十分美意,並不曾將俺做那外人看待。爭奈自家命薄,染了這場疾病,一臥不起。二嫂怎生是好也!(二旦雲)眼見的俺兩口兒這病,覷天遠,入地近,無那活的人也!(正末唱)
xiān lǚ diǎn jiàng chún zhuō fù áo jiān, zhǔ jiā fāng biàn, xiāng liú liàn. zhí zhe ǎn zhù dào lái nián, shuí xiǎng tiān bù cóng rén yuàn.
【仙呂】【點絳唇】拙婦熬煎,主家方便,相留戀。直着俺住到來年,誰想天不從人願。
hùn jiāng lóng ǎn zé wéi rén lí xiāng jiàn, qiáng jīng yíng shēng chū zhè bìng gēn yuán. zhuō fù rén nǚ gōng qín jǐn, xiǎo shēng ā nóng yè dāng xiān. zhuō fù rén chèn zhe dēng huǒ lín jiā xiāo jī fǎng, xiǎo shēng ā mào zhe fēng shuāng dà qì xiǎo gēng tián. gān shòu xiē jī hán kǔ chǔ, zěn dāng de jìn tuì dùn shí zhūn zhān. xiàn rú jīn shān qī rǎn bìng, gèng bèi tā yòu zǐ qiān chán. huí wàng zhe jiā xiāng lù yuǎn, zhī tā shì xiōng sǎo gāo nián. hǎo jiào wǒ yǎn bā bā mò luàn shā nán xiāng jiàn, wǎng le yě lí xiāng bèi jǐng, luò de gè chì shǒu kōng quán.
【混江龍】俺則為人離鄉賤,強經營生出這病根源。拙婦人女工勤謹,小生呵農業當先。拙婦人趁着燈火鄰家宵績紡,小生呵冒着風霜大氣曉耕田。甘受些饑寒苦楚,怎當的進退頓時迍邅。現如今山妻染病,更被他幼子牽纏。回望着家鄉路遠,知他是兄嫂高年。好教我眼巴巴沒亂殺難相見,枉了也離鄉背井,落的個赤手空拳。
èr dàn yǔ zhèng mò wén shū kē, yún èr gē, wǒ zhè qióng mìng, zhī zài zǎo wǎn le yě. nǐ shōu shí zhè wén shū, bǎo zhòng jiāng xī zhě. èr dàn zuò sǐ zhuàng kē zhāng bǐng yí shàng, yún kě zǎo lái dào diàn zhōng yě. jūn zǐ, nǐ nà bìng tǐ rú hé? jiàn zhèng mò kē, yún ya! yuán lái nǐ hún jiā wáng le yě. nǐ rú jīn yě yǒu xiē qián chāo. fā sòng nǐ de hún jiā me? zhèng mò chàng
(二旦與正末文書科,雲)二哥,我這窮命,只在早晚了也。你收拾這文書,保重將息者。(二旦做死狀科)(張秉彝上,雲)可早來到店中也。君子,你那病體如何?(見正末科,雲)呀!原來你渾家亡了也。你如今也有些錢鈔。發送你的渾家麼?(正末唱)
yóu hú lú liàng xiǎo shēng yǒu shèn rén qíng yǒu shèn qián, kǔ tòng yě bō tiān. zé wèi nà jiā sī shēng shòu le èr shí nián, yào lǐng jiù xí pù tíng jiù wú yī piàn, yào lǐng hǎo yī fú zhuāng guǒ wú yī jiàn. zhāng bǐng yí yún jūn zǐ, nǐ bù xū fán nǎo. wǒ zhè lǐ dōu yǐ bèi xià le yě. zhèng mò chàng xiè yuán wài sī jì huì, xiè yuán wài kěn jiàn lián. dài yún xiǎo shēng ruò bù dé yuán wài ā. chàng zé ǎn zhè rén lí cái sàn yāng qīn juàn, wù liáng shuí jī fā yǔ wǒ yī gēn chuán. zuò bēi kē chàng
【油葫蘆】量小生有甚人情有甚錢,苦痛也波天。則為那家私生受了二十年,要領舊席鋪停柩無一片,要領好衣服妝裹無一件。(張秉彝雲)君子,你不須煩惱。我這裡都已備下了也。(正末唱)謝員外廝濟惠,謝員外肯見憐。(帶雲)小生若不得員外呵。(唱)則俺這人離財散央親眷,兀良誰齎發與我一根椽。(做悲科)(唱)
tiān xià lè qī yě, zhī tā shì nǐ mìng nán táo wǒ mìng jiǎn, wǒ xiǎng cóng yě bō qián, yě shì sù shì yuán, jiāng zhòng xiào bù pī qīng xiào lái chuān. xiǎng zhe nǐ ēn gòng qíng, xiǎng zhe nǐ zhēn gòng xián, wǒ gān xīn ér yǔ nǐ jià líng chē, kū shào nián.
【天下樂】妻也,知他是你命難逃我命蹇,我想從也波前,也是宿世緣,將重孝不披輕孝來穿。想着你恩共情,想着你貞共賢,我甘心兒與你駕靈車,哭少年。
zhāng bǐng yí yún xiǎo èr gē, zhe rén lái tái de èr sǎo chū chéng wài, jiǎn gè gāo yuán qù chù, hǎo hǎo de mái zàng le zhě. tái xià zhèng wèi yún yuán wài, wǒ yě sòng tā yī sòng. zhāng bǐng yí yún nǐ shì gè bìng rén, nà lǐ sòng de? biàn bù sòng yě bà. zhèng mò zuò bēi kē yún qī yě, wǒ wéi zhe nǐ ā. chàng
(張秉彝雲)小二哥,着人來抬的二嫂出城外,揀個高原去處,好好的埋葬了者。(抬下)(正未雲)員外,我也送他一送。(張秉彝雲)你是個病人,那裡送的?便不送也罷。(正末做悲科)(雲)妻也,我為着你呵。(唱)
nà zhā lìng niàn bù chū, xiāo zāi de shàn yán liè bù dé, mǎi lù de zhǐ qián zhāng bǐng yí yún wǒ dài nǐ sòng chū qù. zhèng mò yún zěn gǎn láo dòng yuán wài. chàng wǒ kě yě fàng bù xià, yāng rén de yè yuān. yī piàn xīn mí liú mò luàn jiāo, liǎng tiáo tuǐ dī xiū dǔ sù zhàn, qià biàn shì rè dì shàng yóu yán. zuò zǒu kē chàng
【那吒令】念不出,消災的善言;烈不得,買路的紙錢;(張秉彝雲)我代你送出去。(正末雲)怎敢勞動員外。(唱)我可也放不下,殃人的業冤。一片心迷留沒亂焦,兩條腿滴羞篤速戰,恰便似熱地上蚰蜒。(做走科)(唱)
què tà zhī wǒ fǔ tái shēn dào líng jiù biān, dài qīn sòng chū jiāo yuán, bù jué de ròu chàn shēn yáo, yǎn yùn tóu xuán. nuó yī bù zǎo qián hé hòu yǎn, zhèng mò zuò dào kē chàng āi yō! jiào yī shēng fù dì fān tiān.
【鵲踏枝】我甫抬身到靈柩邊,待親送出郊原,不覺的肉顫身搖,眼暈頭旋。挪一步早前合後偃,(正末做倒科)(唱)哎喲!叫一聲覆地翻天。
yún yuán wài, xiǎo shēng yǒu jù huà gǎn shuō me? zhāng bǐng yí zuò fú kē, yún nǐ yǒu shèn me huà? nǐ shuō. zhèng mò yún xiǎo shēng dōng jīng yì dìng fāng jū zhù, gē ge liú tiān xiáng, xiǎo shēng liú tiān ruì. yīn wèi liù liào bù shōu, fèng shàng sī de míng wén, zhe fēn fáng jiǎn kǒu. gē ge shǒu zhe zǔ yè, xiǎo shēng sān kǒu ér zài cǐ chèn shú. dāng nà yī rì, lì le liǎng zhǐ hé tóng wén shū, gē ge shōu yī zhǐ, xiǎo shēng shōu yī zhǐ, pà yǒu xiē hǎo dǎi, yǐ cǐ wéi zhèng. zhǐ wàng yuán wài guǎng xiū yīn dé, zěn shēng jiāng liú ān zhù hái ér, tái jǔ chéng rén zhǎng dà. bǎ zhè zhǐ hé tóng wén shū, fēn fù yǔ tā, jiāng de ǎn liǎng bà er gǔ shi, mái rù zǔ fén. xiǎo shēng lái shēng lái shì, qíng yuàn zuò lǘ zuò mǎ, bào dá yuán wài. shì bì xiū mí shī le hái ér de běn xìng yě. chàng
(雲)員外,小生有句話敢說麼?(張秉彝做扶科,雲)你有甚麼話?你說。(正末雲)小生東京義定坊居住,哥哥劉天祥,小生劉天瑞。因為六料不收,奉上司的明文,着分房減口。哥哥守着祖業,小生三口兒在此趁熟。當那一日,立了兩紙合同文書,哥哥收一紙,小生收一紙,怕有些好歹,以此為證。只望員外廣修陰德,怎生將劉安住孩兒,抬舉成人長大。把這紙合同文書,分付與他,將的俺兩把兒骨殖,埋入祖墳。小生來生來世,情願做驢做馬,報答員外。是必休迷失了孩兒的本姓也。(唱)
liǔ yè ér zé bèi nà guān sī bī qiǎn, tā dào shì mò shōu chéng qiān lǐ wú yān, zhe ǎn fēn fáng jiǎn kǒu wèi gōng shàn. yīn cǐ shàng xié zhái juàn, piē jiā yuán, tú yí gè gǒu huó tōu quán.
【柳葉兒】則被那官司逼遣,他道是沒收成千里無煙,着俺分房減口為供膳。因此上攜宅眷,撇家緣,圖一個苟活偷全。
zhāng bǐng yí yún yuán lái nǐ de jiā yuán jiā jì, dōu zài zhè yī zhǐ hé tóng wén zì shàng lī. zhèng mò chàng
(張秉彝雲)元來你的家緣家計,都在這一紙合同文字上哩。(正末唱)
qīng gē ér suī zé shì yī zhāng ér hé tóng hé tóng wén quàn, shàng xiě zhe yī jiā ér zhuāng tián zhái yuàn, zhè biàn wǒ jiǔ hòu guī zōng dí zhèng míng xiǎn. chèn rú jīn wèi sàng huáng quán, dīng níng nǐ dà dé gāo xián. děng hái ér zhǎng dà shí nián, jiāo fù tā shōu zhí yī rán. zhē mò shā diān pèi liú lián, xiū mí shī shuǐ mù gēn yuán. zhè biàn shì nǐ zhāng yuán wài zhǒng xià de fú wú biān, tiān xū jiàn.
【青哥兒】雖則是一張兒合同、合同文券,上寫着一家兒莊田宅院,這便我久後歸宗的證明顯。趁如今未喪黃泉,叮嚀你大德高賢。等孩兒長大時年,交付他收執依然。遮莫殺顛沛流連,休迷失水木根源。這便是你張員外種下的福無邊,天須見。
zhāng bǐng yí yún wǒ zhī dào le. děng nǐ hái ér zhǎng dà chéng rén, jiāo fù yǔ tā, huí huán nǐ zǔ jiā qù yě. zhèng mò yún yuán wài, ǎn nà hái ér ā. chàng
(張秉彝雲)我知道了。等你孩兒長大成人,交付與他,回還你祖家去也。(正末雲)員外,俺那孩兒呵。(唱)
jì shēng cǎo tā mù xià jiāo sān suì, nǐ ruò tái jǔ tā gèng shù nián. cháng zé shì gōng xīn jiào xùn chéng xīn quàn, jiào de tā wéi rén jǐn shèn yú rén shàn, bù xǔ tā chū nián suí shùn zhōng nián biàn. ǎn biàn sǐ yě nán wàng nǐ zhè tiān gāo dì hòu qíng, yuán wài nǐ zé kě lián jiàn, xiǎo yuān jiā shǎo mǔ wú diē miàn.
【寄生草】他目下交三歲,你若抬舉他更數年。常則是公心教訓誠心勸,教的他為人謹慎於人善,不許他初年隨順中年變。俺便死也難忘你這天高地厚情,員外你則可憐見,小冤家少母無爹面。
zhāng bǐng yí yún jūn zǐ, nǐ zì zhēng. zhè dōu zài wǒ shēn shàng, jué bù fù nǐ suǒ tuō yě. zhèng mò yún yuán wài, wǒ zhè yī huì ér bù hǎo le, fú wǒ wài jiān lǐ qù bà. zuò fú kē zhèng mò chàng
(張秉彝雲)君子,你自掙□。這都在我身上,決不負你所託也。(正末雲)員外,我這一會兒不好了,扶我外間裡去罷。(做扶科)(正末唱)
zhuàn shā wěi bù zhēng wǒ bìng shì zhèng hūn chén, gèng nà kān kǔ shì nán zhī qiǎn, máng gǎn shàng tou lǐ de sàng chē bù yuǎn, yǎn jiàn de kè sǐ tā xiāng yǒu shuí jì diàn? dài yún ér yě, nǐ ruò dé zhǎng dà chéng rén ā. chàng nǐ shì bì xiū bié le fù mǔ yí yán: jiāng gǔ shi dào liáng yuán, jiù zhe ǎn nà zǔ fù de fén qián, gǔ shù lín fēng hǎo mù tián. yuán wài, zé nǐ biàn shì wǒ sān dài zǔ xiān, wǒ yòu wú shén liù shén qīn juàn. kě lián jiàn ǎn liǎng fáng tóu zhè jǐ kǒu ér, dōu bù dé gè hǎo tuán yuán. xià
【賺煞尾】不爭我病勢正昏沉,更那堪苦事難支遣,忙趕上頭裡的喪車不遠,眼見得客死他鄉有誰祭奠?(帶雲)兒也,你若得長大成人呵。(唱)你是必休別了父母遺言:將骨殖到梁園,就着俺那祖父的墳前,古樹林峰好墓田。員外,則你便是我三代祖先,我又無甚六神親眷。可憐見俺兩房頭這幾口兒,都不得個好團圓。(下)
zhāng bǐng yí yún hǎo kě lián yě! tā jiā sān kǒu ér lái dào wǒ zhè lǐ, lǎo liǎng kǒu r dōu sǐ le, zé liú xià zhè gè xiǎo de, gāng jiāo sān suì. tā yòu wú shén qīn juàn, jiù liú zài wǒ jiā zhōng, tái jǔ de tā chéng rén zhǎng dà, zhe tā huí qù běn xiāng, rèn le bó fù bó niáng, zhe tā yī jiā ér tuán yuán, yě jiàn de wǒ jiǔ yāo bù wàng zhī yì. shī yún liǎng kǒu ér shēn wáng shí kě lián, liú xià hái ér shàng yòu nián. dài tā zhǎng dà chéng rén hòu, xū jiào gǔ ròu zài tuán yuán. xià
(張秉彝雲)好可憐也!他家三口兒來到我這裡,老兩口兒都死了,則留下這個小的,剛交三歲。他又無甚親眷,就留在我家中,抬舉的他成人長大,着他回去本鄉,認了伯父、伯娘,着他一家兒團圓,也見的我久要不忘之意。(詩云)兩口兒身亡實可憐,留下孩兒尚幼年。待他長大成人後,須教骨肉再團圓。(下)
dì èr zhé
第二折
zhāng bǐng yí tóng dàn ér shàng, yún zì cóng liú tiān ruì liǎng kǒu ér shēn wáng zhī hòu, yòu zǎo guò le shí wǔ nián guāng jǐng, ān zhù hái ér cháng chéng shí bā suì le yě. rén dōu huàn zuò zhāng ān zhù, tā què nà lǐ zhī dào yuán bú shì wǒ de hái ér. wǒ zì xiǎo jiào tā dú shū, tā rú jīn jiào zhe jǐ gè cūn tóng. shí yù qīng míng jié jiè, wǒ dào zhè fén shàng liè zhǐ, jiù jīn rì hé hái ér shuō zhè gè yuán gù. xiǎng tā fù qīn yí yán, xiū mí shī le hái ér běn xìng. kě zǎo lái dào fén shàng yě, zěn shēng bú jiàn wǒ hái ér lái? zhèng mò bàn ān zhù shàng, yún zì jiā zhāng ān zhù, kāi zhe gè xué táng, jiào jǐ gè méng tóng guò rì. jīn rì qīng míng jié jiè, fù qīn mǔ qīn xiān wǎng fén shǎng qù le, wǒ xū zǒu yī zāo qù yě ā. chàng
(張秉彝同旦兒上,雲)自從劉天瑞兩口兒身亡之後,又早過了十五年光景,安住孩兒長成十八歲了也。人都喚做張安住,他卻那裡知道原不是我的孩兒。我自小教他讀書,他如今教着幾個村童。時遇清明節屆,我到這墳上烈紙,就今日和孩兒說這個緣故。想他父親遺言,休迷失了孩兒本姓。可早來到墳上也,怎生不見我孩兒來?(正末扮安住上,雲)自家張安住,開着個學堂,教幾個蒙童過日。今日清明節屆,父親、母親先往墳上去了,我須走一遭去也呵。(唱)
zhèng gōng duān zhèng hǎo wǒ jiāng zhe zhè yī suǒ cǎo táng kāi, jù jǐ gè méng tóng xùn, cháng zé shì duì qīng dēng huáng juàn mái shēn. kǔ le wǒ yě shí nián chuāng xià wú rén wèn, hé rì dé gōng míng jìn?
【正宮】【端正好】我將着這一所草堂開,聚幾個蒙童訓,常則是對青燈黃卷埋身。苦了我也十年窗下無人問,何日得功名進?
gǔn xiù qiú wǒ kě yě wéi shèn de gān shòu pín, bù yàn qín, dǐ duō shǎo cè wán mó dùn, yě zhǐ wèi bù rú rén xué zuò rú rén. zhǐ wàng dài yuè jǐn lín, guò yǔ mén, cái shì ǎn nán ér fā fèn, zhōng yǒu rì jì huì fēng yún. bù wǎng le yán qīn jiào xùn néng chóu zhì, xū xìn dào gǔ shèng wén zhāng kě lì shēn, gǎi huàn jiā mén.
【滾繡球】我可也為甚的甘受貧,不厭勤,抵多少策頑磨鈍,也只為不如人學做儒人。指望待躍錦鱗,過禹門,才是俺男兒發憤,終有日際會風雲。不枉了嚴親教訓能酬志,須信道古聖文章可立身,改換家門。
jiàn kē zhāng bǐng yí yún hái ér. děng bù de nǐ lái, ǎn hé mǔ qīn xiān jì bài le yě. nǐ rú jīn cóng tóu de bài zǔ xiān zán. zhèng mò bài kē zhāng bǐng yí yún yǒu fén yíng wài biān nà gè fén ér, hái ér nǐ yě bài tā yī bài. zhèng mò bài kē, yún fù qīn, qiáng wài biān nà gè fén ér, cháng nián jiā zhe nín hái ér bài tā, kě shì ǎn jiā shèn me qīn juàn? fù qīn kě shuō yǔ hái ér zhī dào. zhāng bǐng yí yún hái ér yě, wǒ shuō yǔ nǐ ā, nǐ xiū fán nǎo. nǐ bù xìng zhāng, běn xìng liú. nǐ shì dōng jīng xī guān yì dìng fāng rén shì, nǐ bó fù shì liú tiān xiáng, nǐ fù qīn shì liú tiān ruì. yīn wèi nǐ nà lǐ liù liào bù shōu, fēn fáng jiǎn kǒu, nǐ fù qīn dài nǐ dào zhè lǐ chèn shú. bù xiǎng nǐ fù mǔ shuāng wáng, mái zàng yú cǐ. nǐ fù qīn lín zhōng yí liú yǔ wǒ yī zhǐ hé tóng wén shū, yīng yǒu jiā sī tián chǎn, dōu zài zhè wén shū shàng. wǒ tái jǔ nǐ shí wǔ nián le, hái ér yě, ǎn suī wú sān nián yǎng yù zhī kǔ, què yě yǒu shí wǔ nián tái jǔ zhī ēn. nǐ zé xiū shēng wàng le ǎn liǎng kǒu ér yě. shī yún wǒ bù shuō zhī shí ēn bù duàn, shuō bà zhī shí duàn le ēn. ǎn yǒu zhāo yī rì shēn wáng hòu, shuí shì wǒ de tuō má zhuài bù rén? zhèng mò yún zhè děng, wù de bù tòng shā wǒ yě! zuò qì dào kē zhāng bǐng yí fú kē, yún ān zhù hái ér sū xǐng zhě. zhèng mò chàng
(見科)(張秉彝雲)孩兒。等不的你來,俺和母親先祭拜了也。你如今從頭的拜祖先咱。(正末拜科)(張秉彝雲)有墳塋外邊那個墳兒,孩兒你也拜他一拜。(正末拜科,雲)父親,牆外邊那個墳兒,常年家着您孩兒拜他,可是俺家甚麼親眷?父親可說與孩兒知道。(張秉彝雲)孩兒也,我說與你呵,你休煩惱。你不姓張,本姓劉。你是東京西關義定坊人氏,你伯父是劉天祥,你父親是劉天瑞。因為你那裡六料不收,分房減口,你父親帶你到這裡趁熟。不想你父母雙亡,埋葬於此。你父親臨終遺留與我一紙合同文書,應有家私田產,都在這文書上。我抬舉你十五年了,孩兒也,俺雖無三年養育之苦,卻也有十五年抬舉之恩。你則休生忘了俺兩口兒也。(詩云)我不說之時恩不斷,說罷之時斷了恩。俺有朝一日身亡後,誰是我的拖麻拽布人?(正末雲)這等,兀的不痛殺我也!(做氣倒科)(張秉彝扶科,雲)安住孩兒甦醒者。(正末唱)
tǎng xiù cái ǎn fù qīn kǒu kuài xīn zhí zěn yǐn? nín hái ér bí tòng xīn suān zěn rěn? xiǎng zhe nà dòng è sǐ de yé niáng, wù de bù tòng shā rén! bié le xiōng sǎo, lí le jiā mén, yǎng xià zhè gè dú hài de zǐ sūn.
【倘秀才】俺父親口快心直怎隱?您孩兒鼻痛心酸怎忍?想着那凍餓死的爺娘,兀的不痛殺人!別了兄嫂,離了家門,養下這個毒害的子孫。
zhèng mò duì mù kū kē chàng
(正末對墓哭科)(唱)
dāi gū duǒ xiǎng zhe ǎn rén wáng jiā pò, liú xià zhè gè ér shēng fèn, wǒ zhí tí kū de dì cǎn tiān hūn. bù zhēng jiāng xiān fù mǔ sī liang, yòu pà ǎn zhè lǎo yé niáng yì lùn. zé dào bǎ shí yuè huái dān xiǎng, kě jiāng zhè shù zài qíng cháng jǐn. zhāng bǐng yí zuò tàn kē, yún hāi! tā qīn de zé shì qīn. zhèng mò chàng tā dào qīn de zé shì qīn, wǒ zěn kěn zhī ēn bù bào ēn?
【呆骨朵】想着俺人亡家破,留下這個兒生忿,我直啼哭的地慘天昏。不爭將先父母思量,又怕俺這老爺娘議論。則道把十月懷耽想,可將這數載情腸盡。(張秉彝做嘆科,雲)嗨!他親的則是親。(正末唱)他道親的則是親,我怎肯知恩不報恩?
yún fù qīn mǔ qīn, nín hái ér zé jīn rì jiù qǐng qǐ zhè liǎng bǎ gǔ shi, huí jiā xiāng qù. jiàn le bó fù bó niáng, jiāng gǔ shi mái rù zǔ fén, nín hái ér de lái shì fèng. wèi zhī fù qīn yì xià rú hé? zhāng bǐng yí bēi kē, yún hái ér, zé jīn rì kě biàn mái zàng nǐ fù mǔ qù bà. zhèng mò chàng
(雲)父親、母親,您孩兒則今日就請起這兩把骨殖,回家鄉去。見了伯父、伯娘,將骨殖埋入祖墳,您孩兒得來侍奉。未知父親意下如何?(張秉彝悲科,雲)孩兒,則今日可便埋葬你父母去罷。(正末唱)
tǎng xiù cái dài fèng zhe ǎn xiān rén de jiào xùn, zěn gǎn dào bié le jiā zūn de yì fēn, nín hái ér liǎng xià lǐ yé niáng yí yàng de qīn. zěn gǎn dào fēn zhēn jiǎ, biàn qīng hún, tiān dì yě jiù zhe ǎn wáng jiā sàng shēn.
【倘秀才】待奉着俺先人的教訓,怎敢道別了家尊的義分,您孩兒兩下里爺娘一樣的親。怎敢道分真假,辯清渾,天地也就着俺亡家喪身。
gǔn xiù qiú xiǎng dāng rì pán chán wú yī wén, yí liú tuō èr qīn, tòng shā wǒ yě mìng jué lù jǐn, xiè fù qīn, jiāng nín hái ér tái jǔ chéng rén. lí le zhè lù zhōu xià mǎ cūn, zǎo lái dào dōng jīng yì dìng mén, jiāng ǎn zhè gǔ shi mái bìn, rèn le bó fù bó niáng ā, nín hái ér biàn suǒ chōu shēn. xiān ān dìng le ǎn zhè shí wǔ nián wú zhǔ wáng hún pò, huí lái bào dá nǐ yī shuāng de gāo nián yǎng yù ēn, zěn bì de jiān xīn.
【滾繡球】想當日盤纏無一文,遺留托二親,痛殺我也命絕祿盡,謝父親,將您孩兒抬舉成人。離了這潞州下馬村,早來到東京義定門,將俺這骨殖埋殯,認了伯父伯娘呵,您孩兒便索抽身。先安定了俺這十五年無主亡魂魄,回來報答你一雙的高年養育恩,怎避的艱辛。
zhāng bǐng yí yún hái ér yě, nǐ qù zé qù, kě xiū bù huí lái. kě lián jiàn ǎn lǎo liǎng kǒu r, wú ér wú nǚ, sī xiǎng shā nín yě. zhè de shì hé tóng wén shū, hái ér, nǐ shōu zhí le zhě. zhèng mò zuò shōu zhí bài bié kē zhāng bǐng yí yún hái ér, nǐ shì bì zǎo xiē ér huí lái. cí yún zěn bù jiào wǒ bēi tí tòng kǔ, xiǎng qǐ lái shì dāo wān fèi fǔ. nǐ ruò zàng le shēng shēn yé niáng, shì bì xiū wàng le nǐ yǎng shēn de fù mǔ. xià zhèng mò chàng
(張秉彝雲)孩兒也,你去則去,可休不回來。可憐見俺老兩口兒,無兒無女,思想殺您也。這的是合同文書,孩兒,你收執了者。(正末做收執、拜別科)(張秉彝雲)孩兒,你是必早些兒回來。(詞雲)怎不教我悲啼痛苦,想起來似刀剜肺腑。你若葬了生身爺娘,是必休忘了你養身的父母。(下)(正末唱)
tǎng xiù cái yuǎn yuǎn wàng gāo shān yǐn yǐn, jìn jìn tīng huáng hé gǔn gǔn, wǒ zé jiàn duàn duàn tián dēng jiē yuǎn cūn. dào zǔ zhái, zào qīn fén, jǐn le wǒ zhè diǎn ér xiào shùn.
【倘秀才】遠遠望高山隱隱,近近聽黃河滾滾,我則見段段田燈接遠村。到祖宅,造親墳,盡了我這點兒孝順。
yún āi! shì zhè děng zǒu, jǐ shí dé dào! nǐ yě xíng dòng xiē gè. chàng
(雲)哎!似這等走,幾時得到!你也行動些個。(唱)
gǔn xiù qiú zhè bān dān ā wǒ shēng pà bèi le mǔ qīn, zhè bān tí ā yòu zé pà bèi le fù qīn, hǎo zhe ǎn xiào xīn nán jǐn, zuò bù dé guō jù tián zhēn. wù de bù yàn diào hún, hǔ shā rén, yuán lái shì zhì chéng de tiān shùn, kě yòu zǎo dòng guǐ jīng shén. céng wén de gǔ lái xiào zǐ dān jì mǔ, gǎn dé mèn lín liǎng chǔ fèn, ǎn jīn rì yě jiǎo dǐ shēng yún.
【滾繡球】這般擔呵我生怕背了母親,這般提呵又則怕背了父親,好着俺孝心難盡,做不得郭巨、田真。兀的不厭掉魂,唬煞人,原來是至誠的天順,可又早動鬼驚神。曾聞的古來孝子擔繼母,感得悶林兩處分,俺今日也腳底生雲。
yún zé jīn rì biàn suǒ huí ǎn nà jiā xiāng qù yě. chàng
(雲)則今日便索回俺那家鄉去也。(唱)
shā wěi pī xīng dài yuè xīn cháng jǐn, guò shuǐ dēng shān jiǎo bù qín. yì jí bù jiāng zhòu yè fēn, xīn chóu qǐ jué tú lù wěn. tòng lèi líng líng yǔ sǎ chén, yuàn qì téng téng fēng sòng yún. kè shè qīng qīng liǔ sè xīn, qiān lǐ guān shān láo mèng pò. guī dào liáng yuán rèn lǎo qīn, nèn shí jié cái bǎ wǒ zhè shí wǔ zài liú lí zhèng le běn. xià
【煞尾】披星帶月心腸緊,過水登山腳步勤。意急不將晝夜分,心愁豈覺途路穩。痛淚零零雨灑塵,怨氣騰騰風送雲。客舍青青柳色新,千里關山勞夢魄。歸到梁園認老親,恁時節才把我這十五載流離證了本。(下)
dì sān zhé
第三折
chá dàn shàng, yún qiè shēn liú tiān xiáng de hún jiā. zì cóng fēn fáng jiǎn kǒu, èr gē èr sǎo ān zhù, tā sān kǒu ér qù le, kě zǎo shí wǔ nián guāng jǐng yě. wǒ zhè jiā sī, huǒ yàn yě sì zhǎng jiāng qǐ lái, kāi zhe gè jiě diǎn pù. wǒ dài guò lái de nǚ hái ér, rú jīn zhāo le gè nǚ xù. wǒ zé pà ān zhù lái rèn, ruò shì tā lái ā, zhè jiā sī dōu shì tā de, wǒ nà nǚ xù zhǐ hǎo zhēng zhuó yǎn kàn de yī kàn, yīn cǐ shàng wǒ xīn xià zé chóu zhe zhè yī jiàn. jīn rì wú shén shì, zài zhè mén shǒu xián lì zhe, kàn yǒu shèn me rén lái. zhèng mò shàng, yún zì jiā liú ān zhù shì yě. yuǎn yuǎn wàng jiàn jiā xiāng, cán kuì, kě zǎo lái dào yě ā. chàng
(搽旦上,雲)妾身劉天祥的渾家。自從分房減口,二哥、二嫂、安住,他三口兒去了,可早十五年光景也。我這家私,火焰也似長將起來,開着個解典鋪。我帶過來的女孩兒,如今招了個女婿。我則怕安住來認,若是他來呵,這家私都是他的,我那女婿只好睜着眼看的一看,因此上我心下則愁着這一件。今日無甚事,在這門首閒立着,看有甚麼人來。(正末上,雲)自家劉安住是也。遠遠望見家鄉,慚愧,可早來到也呵。(唱)
zhōng lǚ fěn dié ér yuǎn fù huáng dōu, jí jiān jiān zǎo xíng wǎn zhù, zǎo nán dào shén guǐ jiē wú. wǒ jiāng fàn chōng jī, chá jiě kě, zhǐ qián lái mǎi lù. lì jìn le nà yī qiān lǐ chéng tú, jǐ céng dào bàn shà ér tíng bù.
【中呂】【粉蝶兒】遠赴皇都,急煎煎早行晚住,早難道神鬼皆無。我將飯充飢,茶解渴,紙錢來買路。歷盡了那一千里程途,幾曾道半霎兒停步。
zuì chūn fēng ǎn xīn ér lǐ sī xiǎng shā lǎo yé niáng, zé dài yào mù ér zhōng mái zàng ǎn zhè xiān fù mǔ. yī huì jiā fán nǎo shàng méi tóu, ān zhù dào dà lái shì kǔ, kǔ! wǒ zé dào gū yǐng gū shēn, liú luò zài tā zhōu tā xiàn, cán kuì yě, bù xiǎng hái rèn le zhè bó niáng bó fù.
【醉春風】俺心兒里思想殺老爺娘,則待要墓兒中埋葬俺這先父母。一會家煩惱上眉頭,安住到大來是苦,苦!我則道孤影孤身,流落在他州他縣,慚愧也,不想還認了這伯娘伯父。
yún wǒ wèn rén lái, zhè lǐ biàn shì liú tiān xiáng bó fù jiā, qiě fàng xià zhè dān ér zhě. zuò jiàn chá dàn kē, yún lǎo niáng, jiè wèn yī shēng: zhè lǐ kě shì liú tiān xiáng bó fù jiā me? chá dàn yún biàn shì, nǐ wèn tā zěn de? zhèng mò bài kē, yún yuán lái zhèng shì ǎn bó niáng. chá dàn yún shèn me bó niáng? zhè xiǎo de hǎo zhà shú yě. zhèng mò chàng
(雲)我問人來,這裡便是劉天祥伯父家,且放下這擔兒者。(做見搽旦科,雲)老娘,借問一聲:這裡可是劉天祥伯父家麼?(搽旦雲)便是,你問他怎的?(正末拜科,雲)原來正是俺伯娘。(搽旦雲)甚麼伯娘?這小的好詐熟也。(正末唱)
hóng xiù xié tā tā tā, kě yě wéi shèn me quán méi nà bàn diǎn ér qiān cháng gē dù? quán méi nà bàn shēng ér duǎn tàn cháng xū? mò bù nín shū sǎo zhóu lǐ bù hé mù? yún bó niáng, ǎn bó bo nà lǐ qù le? chá dàn yún shèn me bó bo? wǒ bù zhī dào. zhèng mò chàng bó bo kě yòu wú zōng yǐng. bó niáng nà lǐ jǐn zhī wú, kě jiào wǒ nà dā ér zàng ǎn fù mǔ?
【紅繡鞋】他、他、他,可也為甚麼全沒那半點兒牽腸割肚?全沒那半聲兒短嘆長吁?莫不您叔嫂妯娌不和睦?(雲)伯娘,俺伯伯那裡去了?(搽旦雲)甚麼伯伯?我不知道。(正末唱)伯伯可又無蹤影。伯娘那裡緊支吾,可教我那搭兒葬俺父母?
yún bó niáng, zé wǒ jiù shì nín zhí ér liú ān zhù. chá dàn yún nǐ shuō shì shí wǔ nián qián chèn shú qù de liú ān zhù me? nǐ fù qīn qù shí yǒu hé tóng wén shū lái, nín yǒu zhè hé tóng wén shū biàn shì zhēn de, wú biàn shì jiǎ de. zhèng mò yún bó niáng, zhè hé tóng wén shū. yǒu yǒu yǒu. chàng
(雲)伯娘,則我就是您侄兒劉安住。(搽旦雲)你說是十五年前趁熟去的劉安住麼?你父親去時有合同文書來,您有這合同文書便是真的,無便是假的。(正末雲)伯娘,這合同文書。有、有、有。(唱)
pǔ tiān lè wǒ yì huāng sù, xīn yóu yù, ruò wú xiǎn zhèng, zěn biàn qīn shū? dì hé tóng kē chá dàn yún zhēng nài wǒ bù shí zì? rú hé? zhèng mò chàng bó niáng kě yě bú huì dú, jiāng qù zhe bó fù qīn shēn qù. yún hǎo yí gè xián dá de bó niáng yě, wǒ cuò mán yuàn le tā. chàng tā yuán lái shì jiǔ liè sān zhēn xián dá fù, wù de gè lǎo rén jiā shàng rán dào chū jià cóng fū. chá dàn rù mén kē zhèng mò yún ya! bó niáng rù qù le, kě zěn me zhè yī shǎng hái bú jiàn shān lái? wǒ zǎo cāi zhe le yě. chàng yī lái shì shōu shí jì wù, èr lái shì zhǔn bèi xiào fú, dì sān lái kě shì bào yǔ qīn shǔ.
【普天樂】我意慌速,心猶豫,若無顯證,怎辯親疏?(遞合同科)(搽旦雲)爭奈我不識字?如何?(正末唱)伯娘可也不會讀,將去着伯父親身覷。(雲)好一個賢達的伯娘也,我錯埋怨了他。(唱)他元來是九烈三貞賢達婦,兀的個老人家尚然道出嫁從夫。(搽旦入門科)(正末雲)呀!伯娘入去了,可怎麼這一晌還不見山來?我早猜着了也。(唱)一來是收拾祭物,二來是準備孝服,第三來可是報與親屬。
liú tiān xiáng shàng, yún zì cóng ǎn tiān ruì xiōng dì, sān kǒu ér yī qù shí wǔ nián, bìng wú yīn xìn. wǒ zé kàn zhe nà liú ān zhù hái ér, zhī tā yǒu yě shì wú. wǒ ruò dà jiā sī, wú rén chéng shòu, fán nǎo de wǒ yǎn yě hūn le, ěr yě lóng le. zuò jiàn kē, yún wù nà xiǎo de, nǐ shì shuí jiā de? zài wǒ mén shǒu zǒu lái zǒu qù de? zhèng mò yún wǒ yòu bù zài nǐ jiā mén shǒu, wǒ zhè lǐ shì rèn qīn juàn de, gàn nǐ shèn me shì? liú tiān xiáng yún bú shì wǒ jiā mén shǒu, kě shì shuí jiā mén shǒu? zhèng mò yún nà bì gǎn shì liú tiān xiáng bó bo me? liú tiān xiáng yún zé wǒ biàn shì liú tiān xiáng. zhèng mò yún bó bo qǐng shàng, shòu nín zhí ér jǐ bài. zhèng mò bài, kē chàng
(劉天祥上,雲)自從俺天瑞兄弟,三口兒一去十五年,並無音信。我則看着那劉安住孩兒,知他有也是無。我偌大家私,無人承受,煩惱的我眼也昏了,耳也聾了。(做見科,雲)兀那小的,你是誰家的?在我門首走來走去的?(正末雲)我又不在你家門首,我這裡是認親眷的,干你甚麼事?(劉天祥雲)不是我家門首,可是誰家門首?(正末雲)那壁敢是劉天祥伯伯麼?(劉天祥雲)則我便是劉天祥。(正末雲)伯伯請上,受您侄兒幾拜。(正末拜,科)(唱)
yíng xiān kè yīn qiàn nián chèn shú shàng, bié jiā xiāng lín wài fǔ. zěn zhī dào mìng ér lǐ bǎi bān wú shì chù. xiān wáng le ǎn dí qīn de yé niáng, shǒu zhe zhè bié rén jiā fù mǔ. zhěng shòu le shí wǔ zài gū dú, liú tiān xiáng yún nǐ jiào zuò shèn me míng zì? zhèng mò chàng zé ǎn ā, biàn shì nín zuò ér liú ān zhù. liú tiān xiáng yún nǐ nà lǐ jiàn liú ān zhù lái? zhèng mò qù zé wǒ biàn shì liú ān zhù. liú tiān xiáng zuò bēi kē, yún pó pó, nǐ huān xǐ zán, ǎn liú ān zhù hái ér huí jiā lái le yě. chá dàn yún shèn me liú ān zhù? zhè lǐ shào zi měi jí duō, jiàn zán yǒu xiē jiā sī, jiǎ zuò liú ān zhù lái rèn ǎn. tā yé niáng qù shí, yǒu hé tóng wén shū, ruò yǒu biàn shì zhēn de, wú biàn shì jiǎ de. liú tiān xiáng yún pó pó yě dào de shì. wǒ chū qù wèn tā. liú ān zhù, nǐ qù shí jié yǒu hé tóng wén shū, nǐ jiāng de lái wǒ kàn. zhèng mò yún yǒu wén shū lái, shì cái jiāo fù yǔ bó niáng le yě. liú tiān xiáng yún pó pó, xiū dòu wǒ shuǎ, wǒ wèn liú ān zhù lái, tā dào nǐ ná zhe wén shū le yě. chá dàn yún wǒ bù céng ná. liú tiān xiáng yún liú ān zhù, pó pó dào tā bù céng ná. hái ér yě, nǐ děng wǒ lái bō, zěn me jiù yǔ le tā? zhèng mò chàng
【迎仙客】因歉年趁熟上,別家鄉臨外府。怎知道命兒里百般無是處。先亡了俺嫡親的爺娘,守着這別人家父母。整受了十五載孤獨,(劉天祥雲)你叫做甚麼名字?(正末唱)則俺呵,便是您作兒劉安住。(劉天祥雲)你那裡見劉安住來?(正末去)則我便是劉安住。(劉天祥做悲科,雲)婆婆,你歡喜咱,俺劉安住孩兒回家來了也。(搽旦雲)甚麼劉安住?這裡哨子每極多,見咱有些家私,假做劉安住來認俺。他爺娘去時,有合同文書,若有便是真的,無便是假的。(劉天祥雲)婆婆也道的是。我出去問他。劉安住,你去時節有合同文書,你將的來我看。(正末雲)有文書來,適才交付與伯娘了也。(劉天祥雲)婆婆,休斗我耍,我問劉安住來,他道你拿着文書了也。(搽旦雲)我不曾拿。(劉天祥雲)劉安住,婆婆道他不曾拿。孩兒也,你等我來波,怎麼就與了他?(正末唱)
shí liú huā ǎn yī shēng jīng xì yī shí cū, zhí nèn bān bù xiǎo shì tè hú tú. zé tā nà kǒu rú mì bō shuō cóng chū, bìng wú jiàn zǔ, suǒ kàn wén shū. wǒ zé dào shì qīn gǔ xuè zhè dā ér lǐ zhòng wán jù, yī jiā ér shì bù fēn jū. wǒ jiāng zhè hé tóng yī zhǐ huāng máng fù, dǎo zhe ǎn zuò le biǎn dàn tuō liǎng tóu xū.
【石榴花】俺一生精細一時粗,直恁般不曉事忒糊塗。則他那口如蜜缽說從初,並無間阻,索看文書。我則道是親骨血這搭兒里重完聚,一家兒世不分居。我將這合同一紙慌忙付,倒着俺做了扁擔脫兩頭虛。
dòu ān chún wǒ jiāng nà bǎi zhà de qián pó, cuò rèn zuò sān yí mèng mǔ. wǒ yòu bù suǒ nín qián cái, yòu bù fēn nín dì tǔ. zhǐ yào bǎ wú zhǔ de wáng líng guī mù suǒ, nǐ kě yě xū niàn xiōng dì měi rú shǒu zú. biàn zuò dào zhè zhāng zhǐ wèi yǒu wéi wú, nán dào wǒ xìng liú de bù qīn bù gù.
【鬥鵪鶉】我將那百詐的虔婆,錯認做三移孟母。我又不索您錢財,又不分您地土。只要把無主的亡靈歸墓所,你可也須念兄弟每如手足。便做道這張紙為有為無,難道我姓劉的不親不故。
zuò kàn dān ér bēi kē, yún fù qīn mǔ qīn, wù de bù tòng shā wǒ yě! chàng
(做看擔兒悲科,雲)父親、母親,兀的不痛殺我也!(唱)
shàng xiǎo lóu xiǎng zhe ǎn qú láo fù mǔ, yù le zhè jī huāng shí wù. cí zhe xiōng sǎo, yǐn zháo qī nán, chèn zhe fēng shú. zěn zhī dào shòu duǎn cù, mìng kǔ dú, zài méi gè qīn rén kàn gù, shǎn de zhè liǎng bǎ gǔ shi ér bù zháo fén mù.
【上小樓】想着俺劬勞父母,遇了這饑荒時務。辭着兄嫂,引着妻男,趁着豐熟。怎知道壽短促,命苦毒,再沒個親人看顧,閃的這兩把骨殖兒不着墳墓。
yāo piān bó niáng nǐ yě tè hěn kù, zěn duì fù! zé dài yào mán le zhí ér, bèi le bó bo, xià le mái fú. dān zé shì tā qīn nǚ, hé nǚ fū, bǎ jiā yuán shōu qǔ, kě bù ǎn liǎng fáng tóu miè mén jué hù? liú tiān xiáng yún ān zhù hái ér, nǐ nà hé tóng wén shū wěi shí zài nà li yě? zhèng mò yún qià cái shì bó niáng qīn shǒu ér ná jìn qù le. chá dàn yún zhè gè shuō huǎng de xiǎo dì zǐ hái ér, wǒ jǐ céng jiàn nà wén shū lái? zhèng mò yún bó niáng, xiū dòu nín hái ér tuǒ. nǐ qià cái míng míng de ná jìn qù, zěn shuō bù céng jiàn? chá dàn yún wǒ ruò jiàn nǐ nà wén shū, zhe wǒ lín shè jiā hài dīng chuāng. liú tiān xiáng yún pó pó. nǐ ruò shì ná le, jiāng lái wǒ kàn. chá dàn yún zhè lǎo ér yě hú tū. zhè zhǐ wén shū, wǒ yào tā hú chuāng ér? yǒu shèn me yòng chǔ? zhè sī gù yì de lái niē shé, dài zhà piàn zán de jiā sī lī. zhèng wèi bó bo, nín hái ér bú yào jiā cái, zé yào bàng zhe zǔ fén shàng mái zàng le ǎn fù mǔ zhè liǎng bà er gǔ shi. wǒ biàn qù yě. chá dàn dǎ pò zhèng mò tóu kē, yún lǎo de, nǐ zhǐ guǎn yǔ tā shuō shèn me? zá jiā qù lái. guān mén kē xià zhèng mò yún rèn wǒ bù duì wǒ biàn bà, zěn me jiāng wǒ de tóu dǎ pò le? tiān nà! shuí rén yǔ wǒ zuò zhǔ zán! kū kē lǐ shè cháng shàng, yún lǎo hàn lǐ shè cháng shì yě. dǎ cóng liú tiān xiáng mén shěng jīng guò, kàn jiàn yí gè hòu shēng, zài nà li tí kū, bù zhī wèi hé? wǒ wèn tā bō. zhè xiǎo de, nǐ shì shèn me rén: zhèng mò yún wǒ shì shí wǔ nián qián chèn shú qù de liú tiān ruì ér zi liú ān zhù, shè cháng rèn kē, yún shì shuí dǎ pò nǐ tóu tiān? zhèng mò yún zhè bù gàn wǒ bó fù shì, shì bó niáng bù kěn rèn wǒ, ná le wǒ hé tóng wén shū, dǐ sǐ de lài le, yòu dǎ pò wǒ de tóu lái. shè cháng yún liú ān zhù, nǐ qiě shěng fán nǎo. nǐ shì wǒ de nǚ xù, wǒ yǔ nǐ zuò zhǔ. zhèng mò chàng
【幺篇】伯娘你也忒狠酷,怎對付!則待要瞞了侄兒,背了伯伯,下了埋伏。單則是他親女,和女夫,把家緣收取,可不俺兩房頭滅門絕戶?(劉天祥雲)安住孩兒,你那合同文書委實在那裡也?(正末雲)恰才是伯娘親手兒拿進去了。(搽旦雲)這個說謊的小弟子孩兒,我幾曾見那文書來?(正末雲)伯娘,休斗您孩兒妥。你恰才明明的拿進去,怎說不曾見?(搽旦雲)我若見你那文書,着我鄰舍家害疔瘡。(劉天祥雲)婆婆。你若是拿了,將來我看。(搽旦雲)這老兒也糊突。這紙文書,我要他糊窗兒?有甚麼用處?這廝故意的來捏舌,待詐騙咱的家私哩。(正未)伯伯,您孩兒不要家財,則要傍着祖墳上埋葬了俺父母這兩把兒骨殖。我便去也。(搽旦打破正末頭科,雲)老的,你只管與他說甚麼?咱家去來。(關門科)(下)(正末雲)認我不隊我便罷,怎麼將我的頭打破了?天那!誰人與我做主咱!(哭科)(李社長上,雲)老漢李社長是也。打從劉天祥門省經過,看見一個後生,在那裡啼哭,不知為何?我問他波。這小的,你是甚麼人:(正末雲)我是十五年前趁熟去的劉天瑞兒子劉安住,(社長認科,雲)是誰打破你頭天?(正末雲)這不干我伯父事,是伯娘不肯認我,拿了我合同文書,抵死的賴了,又打破我的頭來。(社長雲)劉安住,你且省煩惱。你是我的女婿,我與你做主。(正末唱)
mǎn tíng fāng xiè dé nǐ tài shān zuò zhǔ, wǒ shì tā dí qīn gǔ xuè, yòu bù bǐ fáng fēn de jiā nú. jiāng gǔ shi ér qīn dān de huán xiāng, gù zǒu le xiē ruò yuǎn chéng tú. nǐ dào ǎn nà qīn bó fù yīn hé zhì nù, chì jǐn de dǎ yáo pó xiān zhuàn le wǒ wén shū. shè cháng yún nán dào bù rèn jiù bà le? zhèng mò chàng wǒ kě yě nán huí qù, dàn néng gōu zàng mái le wǒ fù mǔ, jiāng ān zhù rèn bù rèn dài hé rú?
【滿庭芳】謝得你太山做主,我是他嫡親骨血,又不比房分的家奴。將骨殖兒親擔的還鄉,故走了些偌遠程途。你道俺那親伯父因何致怒,赤緊的打堯婆先賺了我文書。(社長雲)難道不認就罷了?(正末唱)我可也難回去,但能勾葬埋了我父母,將安住認不認待何如?
shè cháng yún liú tiān xiáng de lǎo pó pó wú lǐ yě, wǒ yǔ nǐ shuō qù. liú tiān xiáng kāi mén lái, kāi mén lái. liú tiān xiáng chá dàn shàng, yún shuí huàn mén lī? kāi mén kē shè cháng yún liú tiān xiáng, nǐ shèn me dào lǐ? nǐ qīn zhí ér huí lái, nǐ rèn tā bù rèn tā biàn bà, zěn shēng xìn zhe qī yán, jiāng tā tóu dōu dǎ pò le? chá dàn yún zhè gè shè cháng, nǐ bù zhī tā shì zhà piàn rén de, gù lái wǒ jiā lǐ dǎ hùn. tā jí shì wǒ jiā zhí, dāng chū fā céng yǒu hé tóng wén shū, yǒu nǐ huà de zì, yǒu nà wén shū biàn shì liú ān zhù. shè cháng yún nǐ shuō de shì. wù nà xiǎo de, nǐ shì liú ān zhù, nǐ fù mǔ céng yǒu hé tóng wén shū me? zhèng mò yún shì yǒu lái, qià cái jiāo fù yǔ bó niáng le yě. shè cháng yún liú dà sǎo, yuán lái tā yǒu wén shū, shì nǐ ná zhe qù le. chá dàn yún wǒ ruò ná le tā wén shū, wǒ chī mì fēng ér de shǐ. liú tiān xiáng yún qiě xiū wèn tā wén shū, zé wèn tā nà xiǎo de, nǐ fù qīn nà lǐ rén shì? xìng shèn míng shuí? wèi hé chū wài? shuō de shì biàn shì liú ān zhù. shè cháng yún wù nà xiǎo de, nǐ jì shì liú dìng zhù, nǐ fù qīn nà lǐ rén shì? xìng shèn míng shuí? wèi hé chū wài? shuō de shì biàn shì liú ān zhù. shè cháng yún wù nà xiǎo de, nǐ jì shì liú ān zhù, nǐ fù qīn nà lǐ rén shì? xìng shèn míng shuí? yīn hé chū wài? shuō de shì biàn shì liú ān zhù, shuō de bú shì biàn bú shì liú ān zhù? zhèng mò yún tīng nín hái ér shuō lái: zǔ jū biàn liáng xī guān yì dìng fāng, zhù rén liú tiān xiáng, dì tiān ruì, zhí ér ān zhù, nián sān suì. zé wèi liù liào bù shōu, shàng sī míng wén, zhe ǎn fēn fáng jiǎn kǒu, gè chù chèn shú. yǒu dì tiān ruì, zì yuàn dài lǐng qī ér tā xiāng chèn shú, yī yīng jiā sī tián chǎn, bù céng fēn lìng. jīn lì hé tong wén shū èr zhǐ gè shōu yī zhǐ wèi zhào. lì hé tong wén shū rén liú tiān xiáng, tóng lì wén shū liú tiān ruì, bǎo jiàn rén lǐ shè cháng. bù qī fù mǔ tóng ān zhù chèn shú, dào shān xī lù zhōu píng xiàn xià mǎ cūn zhāng bǐng yí jiā diàn fáng zhōng ān xià, fù mǔ rǎn bìng shuāng wáng, yǒu zhāng bǐng yí tái jǔ de wǒ chéng rén zhǎng dà. wǒ rú jīn shí bā suì le, tí zhe ǎn fù mǔ liǎng bǎ gǔ shi ér, lái rèn bó fù. shuí xiǎng bó niáng jiāng hé tóng wén shū zhuàn de qù le, bó bo yòu bù kěn rèn wǒ, dào dǎ pò le wǒ de tóu. zhè děng yuān wǎng, nà lǐ qù fēn sù yě! shè cháng yún zài bù xiāo shuō, zhèng shì wǒ nǚ xù liú ān zhù. chá dàn yún zhè gè shè cháng, nǐ hǎo bù xiǎo shì, shì bú shì bù gàn nǐ shì. guān shàng mén, lǎo de, zá jiā lǐ lái, tóng liú tiān xiáng xià shè cháng yún zhè gè lǎo qián pó, shǐ zhè děng jiàn shí, gù yì bù rèn tā. xiàn fàng zhe dà yá mén, wǒ yǐn de nǐ gào zhuàng qù lái. wài bàn bāo dài zhì lǐng zhāng qiān shàng, yún lǎo fū bāo zhěng shì yě. xī yán biān shǎng jūn huí huán, dào zhè biàn liáng xī guān lǐ, zhī jiàn yī cóng rén nào. zhāng qiān, nǐ yǔ wǒ kàn zhe, wéi shèn me shì lái? shè cháng jiào kē, yún yuān qū yě. bāo dài zhì yún ná guò lái.. zhāng qiān yǐn shàng, jiàn kē, yún dāng miàn. shè cháng cí yún gào dà rén tíng chēn xī nù. tīng xiǎo rén cóng tóu pōu sù: xiǎo rén shì běn shè cháng, tā xìng liú huàn míng ān zhù. fù tiān ruì, bó bo tiān xiáng. shì dí qīn tóng bāo shǒu zú.. wèi huāng nián shàng sī chuán shì, zhe fēn fáng gè chù chèn shú, tā fù mǔ yuǎn bēn lù zhōu, zài zhāng bǐng yí diàn zhōng ān yù. jiù dāng rì zào xià hé tóng, bǎ jiā sī míng míng tián zhù. niàn xiǎo rén yǒu nǚ dìng nú, céng xǔ zuò liú jiā xí fù. zhè wén shū shàng xiě zuò jiàn rén, yě zhǐ wèi zhān qīn dài gù. shì yí yàng xiě chéng èr zhǐ, gè shōu zhí cún wèi zhèng jù. shuí xiǎng liú tiān ruì fū fù shuāng wáng, sǐ de gè bù zháo fén mù. gāng liú bù?
(社長雲)劉天祥的老婆婆無禮也,我與你說去。劉天祥開門來,開門來。(劉天祥、搽旦上,雲)誰喚門哩?(開門科)(社長雲)劉天祥,你甚麼道理?你親侄兒回來,你認他不認他便罷,怎生信着妻言,將他頭都打破了?(搽旦雲)這個社長,你不知他是詐騙人的,故來我家裡打諢。他即是我家侄,當初發曾有合同文書,有你畫的字,有那文書便是劉安住。(社長雲)你說的是。兀那小的,你是劉安住,你父母曾有合同文書麼?(正末雲)是有來,恰才交付與伯娘了也。(社長雲)劉大嫂,元來他有文書,是你拿着去了。(搽旦雲)我若拿了他文書,我吃蜜峰兒的屎。(劉天祥雲)且休問他文書,則問他那小的,你父親那裡人氏?姓甚名誰?為何出外?說的是便是劉安住。(社長雲)兀那小的,你既是劉定住,你父親那裡人氏?姓甚名誰?為何出外?說的是便是劉安住。(社長雲)兀那小的,你既是劉安住,你父親那裡人氏?姓甚名誰?因何出外?說的是便是劉安住,說的不是便不是劉安住?(正末雲)聽您孩兒說來:祖居汴梁西關義定坊,住人劉天祥,弟天瑞,侄兒安住,年三歲。則為六料不收,上司明文,着俺分房減口,各處趁熟。有弟天瑞,自願帶領妻兒他鄉趁熟,一應家私田產,不曾分另。今立合同文書二紙各收一紙為照。立合同文書人劉天祥,同立文書劉天瑞,保見人李社長。不期父母同安住趁熟,到山西潞州平縣下馬村張秉彝家店房中安下,父母染病雙亡,有張秉彝抬舉的我成人長大。我如今十八歲了,提着俺父母兩把骨殖兒,來認伯父。誰想伯娘將合同文書賺的去了,伯伯又不肯認我,倒打破了我的頭。這等冤枉,那裡去分訴也!(社長雲)再不消說,正是我女婿劉安住。(搽旦雲)這個社長,你好不曉事,是不是不干你事。關上門,老的,咱家裡來,(同劉天祥下)(社長雲)這個老虔婆,使這等見識,故意不認他。現放着大衙門,我引的你告狀去來。(外扮包待制領張千上,雲)老夫包拯是也。西延邊賞軍回還,到這汴梁西關里,只見一叢人鬧。張千,你與我看着,為甚麼事來?(社長叫科,雲)冤屈也。(包待制雲)拿過來。。(張千引上,見科,雲))當面。(社長詞雲)告大人停嗔息怒。聽小人從頭剖訴:小人是本社長,他姓劉喚名安住。父天瑞,伯伯天祥。是嫡親同胞手足。。為荒年上司傳示,着分房各處趁熟,他父母遠奔潞州,在張秉彝店中安寓。就當日造下合同,把家私明明填注。念小人有女定奴,曾許做劉家媳婦。這文書上寫作見人,也只為沾親帶故。是一樣寫成二紙,各收執存為證據。誰想劉天瑞夫婦雙亡,死的個不着墳墓。剛留不?
cǎi gàn pān sǒu dòng duàn fú jiǎo xiāng jiá kuí á còu jiē mí nüè tuì zhì cuō shā huán duì dié xián nǎi liáng ǒu zhǔ yí xiān fú qīn shi píng huài qīn chù gān mò zī sù méng cáng qǔ jiǎo pái bā bù dàng mǔ móu zhēng yán nǎi qiáo màn rōng móu è mǔ lán bīn yòu guī huāng hé cǎi áo huàn me zhà pín mén fá liàn nǎi sòng mí èr yǐ hòu pái tōng dùn xián pō dǐ dǎng huáng jīng yì jī? shǎn hǎi cāng ā wò yà huáng qiǎng liǎo fēi tàng bā chì? bāo dài zhì yún wù de liú ān zhù, wǒ bù wèn nǐ bié de, zhǐ wèn nǐ zhè shí wǔ nián zài nà li jū zhù lái? zhèng mò yún xiǎo rén zài lù zhōu gāo píng xiàn xià mǎ cūn zhāng bǐng yí jiā jū zhù lái. chàng
踩旰⒍潘擻腖椴浮5餃緗袷逵嗄輳嗟謎瘧褪摯搓鎩=桓隊牒賢氖椋嘔丶胰纖浮=侵匙鮃壞L衾矗竿陌孳愫蒙藏取5矯徘捌布菪牡牟錚鹽氖樵縵茸ァ0侔愕牡蘭儐誘媯荒盍彩鰲Q奐麼蚱貧鍆罰戀乃宋蘼貳P矣鱟徘嗵燉弦潑骶擋蝗菁軼肌?閃醢滄「呵臥氬皇搶釕緋そ趟粑瘛?包待制雲)兀的劉安住,我不問你別的,只問你這十五年在那裡居住來?(正末雲)小人在潞州高平縣下馬村張秉彝家居住來。(唱)
shí èr yuè kě lián wǒ shí guāi mìng kǔ, zhī zài zhāng bǐng yí jiā zàn yù quán jū. shēng shòu le xiē fēng cān shuǐ sù, bā de dào zǔ guàn xiāng lǘ. wǒ zhī dào rèn zhe le bó niáng bó fù, biàn huān rán fù jiù rú chū.
【十二月】可憐我時乖命苦,只在張秉彝家暫寓權居。生受了些風餐水宿,巴的到祖貫鄉閭。我只道認着了伯娘伯父,便歡然復舊如初。
yáo mín gē zěn zhī ǎn bó niáng a, tā shì gè bù guān bù dài pō wú tú, cái shuō qǐ liú jiā ān zhù biàn zǎo zuǐ lú dōu. tā bǎ ǎn hé tóng wén zì zhuàn lái wú, jǐn chǎng r chuāi yǔ ǎn gè mèn hú lú. shì zhè yuān yě bō qū, jiào ǎn nà lǐ sù, zhǐ luò de zì tūn shēng, àn tí kū.
【堯民歌】怎知俺伯娘啊,他是個不冠不帶潑無徒,才說起劉家安住便早嘴盧都。他把俺合同文字賺來無,盡場兒揣與俺個悶葫蘆。似這冤也波屈,教俺那裡訴,只落得自吞聲,暗啼哭。
bāo dài zhì yún zhāng qiān jiāng yī xíng rén dōu yǔ wǒ dài dào kāi fēng fǔ lǐ lái. tóng xià shè cháng yún hái ér yě, jiāng zhè liǎng bǎ gǔ shi, qiě ān zài wǒ jiā lǐ, wǒ tóng nǐ dào kāi fēng fǔ qù lái. zhèng mò yún nà kāi fēng fǔ bāo lóng tú, ǎn yě duō céng jiàn rén shuō lái. chàng
(包待制雲)張千將一行人都與我帶到開封府里來。(同下)(社長雲)孩兒也,將這兩把骨殖,且安在我家裡,我同你到開封府去來。(正末雲)那開封府包龍圖,俺也多曾見人說來。(唱)
shōu wěi tā qīng gěng gěng shuǐ yī sì, míng lǎng lǎng jìng bù rú. tā jiāng ǎn yī xíng rén dōu dài dào nán yá qù, wǒ pàn bǎ gè tóu kē suì jīn jiē, jiào dào wěi shí de qū. tóng xià
【收尾】他清耿耿水一似,明朗朗鏡不如。他將俺一行人都帶到南衙去,我拚把個頭磕碎金階,叫道委實的屈。(同下)
dì sì zhé
第四折
zhāng qiān pái yá shàng, yún zài yá rén mǎ píng ān, tái shū àn. bāo dài zhì shàng, shī yún dōng dōng yá gǔ xiǎng, gōng lì liǎng biān pái. yán wáng shēng sǐ diàn, dōng yù xià hún tái. lǎo fū bāo zhěng, zì shí rì qián xī yán biān shǎng jūn huí lái, dǎ xī guān lǐ guò, yǒu yī huǒ gào zhuàng de shì liú ān zhù. lǎo fū jiāng yī xíng rén dū xià zài kāi fēng fǔ tóng yá láo lǐ, zhǐ bù shěn wèn. nǐ dào wèi hé? zhǐ wèi liú ān zhù gào de nà cí yīn shàng shuō dào: shí wǔ nián qián zài lù zhōu gāo píng xiàn xià mǎ cūn zhāng bǐng yí jiā zhù lái, yǐ cǐ lǎo fū shí rì bù wèn. wǒ yǐ céng chāi rén jiāng zhāng bǐng yí qǔ dào le yě. zhāng qiān, jiāng ān zhù yì qǐ, dōu yǔ wǒ ná shàng tīng lái zhě. zhèng mò tóng zhòng shàng zhèng mò chàng
(張千排衙上,雲)在衙人馬平安,抬書案。(包待制上,詩云)冬冬衙鼓響,公吏兩邊排。閻王生死殿,東獄嚇魂台。老夫包拯,自十日前西延邊賞軍回來,打西關里過,有一火告狀的是劉安住。老夫將一行人都下在開封府同衙牢里,只不審問。你道為何?只為劉安住告的那詞因上說道:十五年前在潞州高平縣下馬村張秉彝家住來,以此老夫十日不問。我已曾差人將張秉彝取到了也。張千,將安住一起,都與我拿上廳來者。(正末同眾上)(正末唱)
shuāng diào xīn shuǐ lìng zhǐ ǎn zhè xiǎo rén bù jiě dà rén jī, bǎ dài shāng rén dào jiān le shí rì. gān lián rén bù wèn jí, bèi lùn rén jǐn gōu tí. àn àn cāi yí, zěn cān tòu jiù zhòng yì.
【雙調】【新水令】只俺這小人不解大人機,把帶傷人倒監了十日。干連人不問及,被論人盡勾提。暗暗猜疑,怎參透就中意。
zhāng qiān yún dāng miàn. zhòng guì kē bāo dài zhì yún yī xíng rén dōu yǒu me? zhāng qiān yún bǐng yé, dōu yǒu le yě. bāo dài zhì yún liú ān zhù, zhè gè shì nǐ de shuí? zhèng mò yún shì wǒ bó fù bó niáng. bāo dài zhì yún shuí dǎ pò nǐ tóu lái? zhèng mò yún shì ǎn bó niáng lái. bāo dài zhì yún shuí ná le nǐ hé tóng wén shū lái? zhèng mò yún ǎn bó niáng ná le lái bāo dài zhì yún nà bó niáng shì nín qīn de me? zhèng mò yún shì ǎn qīn de. bāo dài zhì yún wù nà pó zǐ, zhè gè shì nín qīn zhí ér bú shì? chá dàn yún zhè bú shì ǎn qīn zhí ér, tā yào hùn lài ǎn jiā sī lī. bāo dài zhì yún nǐ ná le tā wén shū, rú jīn kě zài nà li? chá dàn yún bìng bù céng jiàn shèn me wén shū, ruò jiàn guǒ wǒ jiù hài yǎn téng. bāo dài zhì yún wù nà liú tiān xiáng, zhè gè shì nǐ qīn zhí ér me? liú tiān xiáng yún ǎn nà zhí ér, shì sān suì lí jiā de, lián wǒ yě bù rèn de. pó pó shuō dào bú shì. bāo dài zhì yún zhè lǎo ér hǎo hú lú tí. zěn shēng pó pó shuō bú shì jiù bú shì? wù nà lǐ shè cháng, duān dì tā shì qīn bú shì qīn? shè cháng yún zhè gè shì tā qīn bó fù qīn bó niáng, zhè pó zǐ dǎ pò tā tóu. wǒ shì tā qīn zhàng rén, zěn me bú shì qīn de? bāo dài zhì yún wù nà liú tiān xiáng, nǐ zěn me shuō? liú tiān xiáng yún pó pó shuō bú shì? duō zá bú shì. bāo dài zhì yún jì rán zhè lǎo ér hé liú ān zhù bú shì qīn ā, liú ān zhù, nǐ yǔ wǒ jiǎn yī gēn dà bàng zi, ná xià nà lǎo ér, zhuó shí dǎ zhě. zhèng shī chàng
(張千雲)當面。(眾跪科)(包待制雲)一行人都有麼?(張千雲)稟爺,都有了也。(包待制雲)劉安住,這個是你的誰?(正末雲)是我伯父、伯娘。(包待制雲)誰打破你頭來?(正末雲)是俺伯娘來。(包待制雲)誰拿了你合同文書來?(正末雲)俺伯娘拿了來(包待制雲)那伯娘是您親的麼?(正末雲)是俺親的。(包待制雲)兀那婆子,這個是您親侄兒不是?(搽旦雲)這不是俺親侄兒,他要混賴俺家私哩。(包待制雲)你拿了他文書,如今可在那裡?(搽旦雲)並不曾見甚麼文書,若見果我就害眼疼。(包待制雲)兀那劉天祥,這個是你親侄兒麼?(劉天祥雲)俺那侄兒,是三歲離家的,連我也不認的。婆婆說道不是。(包待制雲)這老兒好葫蘆提。怎生婆婆說不是就不是?兀那李社長,端的他是親不是親?(社長雲)這個是他親伯父、親伯娘,這婆子打破他頭。我是他親丈人,怎麼不是親的?(包待制雲)兀那劉天祥,你怎麼說?(劉天祥雲)婆婆說不是?多咱不是。(包待制雲)既然這老兒和劉安住不是親呵,劉安住,你與我揀一根大棒子,拿下那老兒,着實打者。(正失唱)
qiáo pái ér tā shì gè lǎo rén jiā duō bèi huǐ, dà rén xū yǒu cái zhì. wài rén xíng bái dǎ le yóu dāng zuì, kě bù ǎn guān qīn rén jué fēn yì. bāo dài zhì yún nǐ zhǐ dǎ zhe tā, wèn yí gè shuí shì shuí fēi, biàn hǎo dìng zuì yě. zhèng mò chàng
【喬牌兒】他是個老人家多背悔,大人須有才智。外人行白打了猶當罪,可不俺關親人絕分義。(包待制雲)你只打着他,問一個誰是誰非,便好定罪也。(正末唱)
guà yù gōu xiàng gōng dào shuí shì shuí fēi biàn dé zhī, bāo dài zhì zuò nù kē, yún wù nà liú ān zhù, nǐ kě zěn shēng bù zháo shí dǎ zhě, zhèng wèi chàng ǎn fù qīn shàng wù shì tā qīn xiōng dì. què jiào ǎn luàn bàng hú qiāo rěn xià de, yě yào xiǎng gè rén xīn dà lǐ zhōng nán mèi. wǒ xū shì tā qīn zǐ zhí, yòu bù zhēng shén jiā hé jì. wǒ běn wèi xíng xiào ér lái, kě zěn me shēng fèn ér guī? bāo dài zhì shī yún lǎo fū dī shǒu zì píng lùn, jiù zhōng qū zhí qǐ nán fēn. wéi shèn zhí ér bù qiāng bó fù dǎ. kě zhī qīn zhě yuán lái zé shì qīn. wù nà xiǎo sī, wǒ zhe nǐ dǎ zhè lǎo ér, nǐ zuǒ lái yòu qù. zhǐ shì bù kěn dǎ. zhāng qiān, qǔ jiā lái jiāng nà xiǎo sī jiā le zhě. zuò jiā zhèng mò kē zhèng mò chàng
【掛玉鈎】相公道誰是誰非便得知,(包待製做怒科,雲)兀那劉安住,你可怎生不着實打者,(正未唱)俺父親尚兀是他親兄弟。卻教俺亂棒胡敲忍下的,也要想個人心大理終難昧。我須是他親子侄,又不爭甚家和計。我本為行孝而來,可怎麼生忿而歸?(包待制詩云)老夫低首自評論,就中曲直豈難分。為甚侄兒不將伯父打。可知親者原來則是親。兀那小廝,我着你打這老兒,你左來右去。只是不肯打。張千,取枷來將那小廝枷了者。(做枷正末科)(正末唱)
yàn ér luò tā jīng tiáo gùn bìng bù céng tāng zhe pí, wǒ hé yè jiā dǎo tì tā dān jiāng zuì. wěn fàng zhe dǎ yáo pó zài yī bì, jí de nà gè shè cháng nán zhī duì.
【雁兒落】他荊條棍並不曾湯着皮,我荷葉枷倒替他耽將罪。穩放着打堯婆在一壁,急的那個社長難支對。
dé shèng lìng ya! zhè shì wǒ dú zì luò pián yí, hǎo zhe wǒ bàn shǎng shì dāi chī. ǎn zhī dào zhèng zhí xiāo chéng xiàng, yuán lái shì fēng mó de dǎng tài wèi. kān bēi, qū chén shā liú tiān ruì, shéi zhī kě zěn le hú lú tí bāo dài zhì? bāo dài zhì yún zhāng qiān, jiāng liú ān zhù xià zài sǐ qiú láo lǐ qù. nǐ jìn qián lái. dǎ ěr yīn kē zhāng qiān yún lǐ huì de. zhāng qiān zuò jiā zhèng mò xià bāo dài zhì yún zhè xiǎo sī míng míng yào hùn lài nǐ zhè jiā sī, shì gè jiǎ de, chá dàn yún, dà rén jiàn de shì. tā nà lǐ shì wǒ qīn zhí ér liú ān zhù? zhāng qiān yún bǐng yé, nà liú ān zhù xià zài láo lǐ fā qǐ bìng lái, yǒu bā jiǔ fēn zhòng lī. bāo dài zhì yún tiān yǒu bù cè fēng yún, rén yǒu dàn xī huò fú: nà xiǎo sī qià cái wú bìng, zěn shēng xià zài láo lǐ biàn yǒu bìng? zhāng qiān nǐ zài qù kàn lái. zhāng qiān bào, yún bìng chóng jiǔ fēn le yě. bāo dài zhì yún, nǐ zài kàn yún. zhāng qiān yòu bào, yún liú ān zhù tài yáng xué bèi tā wù suǒ shāng, guān yǒu qīng zǐ hén kě yàn, shì gè pò shāng fēng de bìng zhèng, sǐ le yě. chá dàn yún sǐ le, xiè tiān dì. bāo dài zhì yún zěn me le zhè zhuāng shì? rú jīn dào zuò le rén mìng, shì yuè zhòng le yě. wù nà pó zǐ, nǐ yǔ liú ān zhù guān qīn me? chá dàn yún ǎn bù qīn. bāo dài zhì yún nǐ ruò shì qīn ā, nǐ shì dà tā shì xiǎo, xiū dào sǐ le yí gè liú ān zhù, biàn sǐ le shí gè, zé shì wù shā zǐ sūn bù cháng mìng, zé fá xiē tóng nà shú ruò shì bù qīn ā. dào bù de shā rén cháng mìng, qiàn zhài huán qián. tā shì gè bái shì rén, nǐ bù rèn tā bà le, què ná zhe shén xiē zhàng dǎ pò tā tóu, zuò le pò shāng fēng shēn sǐ. lǜ shàng shuō: ōu dǎ píng rén, yīn ér zhì sǐ zhě dǐ mìng. zhāng qiān jiāng jiā lái, jiā le zhè pó zǐ, tì liú ān zhù cháng mìng qù. chá dàn huāng kē, yún dà rén, jiǎ ruò yǒu xiē guān qīn, kě ráo de me? bāo dài zhì yún shì qīn biàn bù cháng mìng. chá dàn yún zhè děng, tā xū shì ǎn qīn zhí ér lī. bāo dài zhì yún wù nà pó zǐ, liú ān zhù huó shí nǐ shuō bú shì, liú ān zhù sǐ le, kě jiù shuō shì. zhè guān fǔ dào yóu de nǐ nà? jì shuō shì qīn zhí ér, yǒu shèn me xiǎn zhèng? chá dàn yún dà rén, xiàn yǒu hé tóng wén shū zài cǐ. bāo dài zhì cí yún zhè xiǎo sī běn shuō de dīng yī què èr, zhè pó zǐ shēng niǔ zuò chā sān cuò sì. wǒ yòng de gè xiǎo xiǎo jī guān, zǎo xián chū hé tóng wén zì. wù nà pó zǐ, hé tóng wén shū yǒu yí yàng liǎng zhāng, zhǐ zhè yī zhāng, zěn zuò de hé tóng wén zì? chá dàn yún dà rén, zhè lǐ hái yǒu yī zhāng. bāo dài zhì yún jì rán hé tóng wén zì yǒu le yě, nǐ mǎi gè guān cái. zàng mái liú ān zhù qù bà. chá dàn kòu tóu kē, yún suǒ shì xiè le dà rén. bāo dài zhì yún zhāng qiān, jiāng liú ān zhù shī shǒu, tái zài dāng miàn, jiào tā kàn qù. zhāng qiān lǐng zhèng mò shàng chá rì jiàn kē, yún ya! tā yuán lái bù céng sǐ. tā shì jiǎ de, bú shì liú ān zhù. bāo dài zhì yún liú ān zhù, bèi wǒ zhuàn chū zhè hé tóng wén shū lái le yě. zhèng mò yún ruò fēi qīng tiān lǎo ye, wù de bù qū shā xiǎo rén yě! bāo dài zhì yún liú ān zhù, nǐ huān xǐ me? zhèng mò yún kě zhī huān xǐ lī. bāo dài zhì yún wǒ gèng zhe nǐ dà huān xǐ lī. zhāng qiān, sī fáng zhōng huàn chū nà zhāng bǐng yí lái zhě. zhāng bǐng yí shàng, jiàn zhèng mò bēi kē zhèng mò chàng
【得勝令】呀!這是我獨自落便宜,好着我半晌似呆痴。俺只道正直蕭丞相,元來是風魔的党太尉。堪悲,屈沉殺劉天瑞,誰知可怎了葫蘆提包待制?(包待制雲)張千,將劉安住下在死囚牢里去。你近前來。(打耳喑科)(張千雲)理會的。(張千做枷正末下)(包待制雲)這小廝明明要混賴你這家私,是個假的,(搽旦雲,大人見的是。他那裡是我親侄兒劉安住?(張千雲)稟爺,那劉安住下在牢里發起病來,有八九分重哩。(包待制雲)天有不測風雲,人有旦夕禍福:那小廝恰才無病,怎生下在牢里便有病?張千你再去看來。(張千報,雲)病重九分了也。(包待制雲),你再看雲。(張千又報,雲)劉安住太陽穴被他物所傷,觀有青紫痕可驗,是個破傷風的病症,死了也。(搽旦雲)死了,謝天地。(包待制雲)怎麼了這樁事?如今倒做了人命,事越重了也。兀那婆子,你與劉安住關親麼?(搽旦雲)俺不親。(包待制雲)你若是親呵,你是大他是小,休道死了一個劉安住,便死了十個,則是誤殺子孫不償命,則罰些銅納贖;若是不親呵。道不的殺人償命,欠債還錢。他是各白世人,你不認他罷了,卻拿着甚些仗打破他頭,做了破傷風身死。律上說:毆打平人,因而致死者抵命。張千將枷來,枷了這婆子,替劉安住償命去。(搽旦慌科,雲)大人,假若有些關親,可饒的麼?(包待制雲)是親便不償命。(搽旦雲)這等,他須是俺親侄兒哩。(包待制雲)兀那婆子,劉安住活時你說不是,劉安住死了,可就說是。這官府倒由的你那?既說是親侄兒,有甚麼顯證?(搽旦雲)大人,現有合同文書在此。(包待制詞雲)這小廝本說的丁一確二,這婆子生扭做差三錯四。我用的個小小機關,早嫌出合同文字。兀那婆子,合同文書有一樣兩張,只這一張,怎做的合同文字?(搽旦雲)大人,這裡還有一張。(包待制雲)既然合同文字有了也,你買個棺材。葬埋劉安住去罷。(搽旦叩頭科,雲)索是謝了大人。(包待制雲)張千,將劉安住屍首,抬在當面,教他看去。(張千領正末上)(搽日見科,雲)呀!他原來不曾死。他是假的,不是劉安住。(包待制雲)劉安住,被我賺出這合同文書來了也。(正末雲)若非青天老爺,兀的不屈殺小人也!(包待制雲)劉安住,你歡喜麼?(正末雲)可知歡喜哩。(包待制雲)我更着你大歡喜哩。張千,司房中喚出那張秉彝來者。(張秉彝上,見正末悲科)(正末唱)
tián shuǐ lìng wǒ zhǐ wèi rèn zǔ guī zōng, chí mián zǎo qǐ, dēng shān shè shuǐ, fǔ néng gōu dào tíng wéi. yòu shéi zhī bó mǔ wú qíng, shí fēn cāi jì, bǎi bān qū bī, zhí nèn de mìng yùn dī wēi.
【甜水令】我只為認祖歸宗,遲眠早起,登山涉水,甫能勾到庭幃。又誰知伯母無情,十分猜忌,百般驅逼,直恁的命運低微。
zhé guì lìng dìng dào shì sǐ bié shēng lí, yǔ ǎn nà zài yǎng diē niáng, yǒng méi gè xiāng jiàn zhī qī. xìng yù qīng guān, gāo tái míng jìng, fèi jìn xīn jī. zhuàn chū le hé tóng de yī zhāng wén qì, cái xǔ wǒ mái zàng de zhè liǎng bà er gǔ shi. jīn rì gè fù zǐ xiāng yī, ēn yì wú kuī, zǎo zé bù mí shī le bǎi shì zōng zhī, ǎn kě yě gǎn wàng wèi le nǐ zhè shí zài tí xié.
【折桂令】定道是死別生離,與俺那再養爹娘,永沒個相見之期。幸遇清官,高抬明鏡,費盡心機。賺出了合同的一張文契,才許我埋葬的這兩把兒骨殖。今日個父子相依,恩義無虧,早則不迷失了百世宗支,俺可也敢忘味了你這十載提攜。
bāo dài zhì yún zhè yī zhuāng gōng shì dōu wán bèi le yě. yī xíng rén guì zhe, tīng wǒ lǎo fū xià duàn. cí yún shèng tiān zǐ fǔ shì ān mín, yóu jiā yì xiào zǐ shùn sūn. zhāng bǐng yí běn chǔ xiàn lìng, qī bìng zèng xián dé fū rén. lǐ shè cháng shǎng yín bǎi liǎng, zhe nǚ fū zé rì chéng hūn. liú ān zhù lì xíng xiào dào, cì jìn shì guàn dài róng shēn. jiāng fù mǔ zǔ yíng ān zàng, lì bēi jié xiǎn yào yōu hún. liú tiān yàng méng lóng yǒu zuì, niàn nián lǎo réng zuò qí mín. qī yáng shì běn dāng zhòng qiǎn, gū zhǔn shú tóng fá qiān jīn. qí zhuì xù yuán fēi guā gé, xiàn jí shí zhú chū liú mén. gèng jiē bǎng tōng xíng xiǎo yù, míng shì de wáng fǎ wú qīn. zhòng xiè kē zhèng mò chàng
(包待制雲)這一樁公事都完備了也。一行人跪着,聽我老夫下斷。(詞雲)聖天子撫世安民,尤加意孝子順孫。張秉彝本處縣令,妻並贈賢德夫人。李社長賞銀百兩,着女夫擇日成婚。劉安住力行孝道,賜進士冠帶榮身。將父母祖塋安葬,立碑碣顯耀幽魂。劉天樣朦朧有罪,念年老仍做耆民。妻楊氏本當重譴,姑准贖銅罰千斤。其贅婿元非瓜葛,限即時逐出劉門。更揭榜通行曉諭,明示的王法無親。(眾謝科)(正末唱)
shuǐ xiān zǐ bǎ bái lán shān huàn le lǜ luó yī, dǐ duō shǎo yī jǔ chéng míng tiān xià zhī. wéi shèn me huáng ēn bù qì gū hán bèi, shì gāo tiān yù lù chuí, shēng hé sǐ gòng dài róng huī. suī rán shì zhāng bǐng yí shí fēn rén dé, lǐ shè cháng yī shēng xìn yì, yě hé rú ǎn bó fù jiā yǒu xián qī.
【水仙子】把白襤衫換了綠羅衣,抵多少一舉成名天下知。為甚麼皇恩不棄孤寒輩,似高天雨露垂,生和死共戴榮輝。雖然是張秉彝十分仁德,李社長一生信義,也何如俺伯父家有賢妻。
tí mù liú ān zhù guī rèn zǔ dài zōng qīn
題目劉安住歸認祖代宗親
zhèng míng bāo lóng tú zhì zhuàn hé tóng wén zì
正名包龍圖智賺合同文字