bào piáo zǐ yuē: yú zhī yǒu rén yǒu jū líng xiān shēng zhě, tián yú jìng sù, xíng shén xiāng wàng, wài bù shì jīng yú zhī róng, nèi bù jì yǒu róng zhī xīn, yóu jīng fén gào, lè yǐ wàng yōu. zhòu jìng xī hé zhī mò jǐng, xī zhào wàng shū zhī yú yào, dào mí yuǎn ér bù jiù, yán wú wēi ér bù yán. rán chē jī bù rèn quán yòu zhī guó, chǐ dú bù jīng guì shì zhī tíng. shì yǐ míng bù chū péng hù, shēn bù lí quǎn mǔ.
抱朴子曰:余之友人有居泠先生者,恬愉静素,形神相忘,外不饰惊愚之容,内不寄有容之心,游精坟诰,乐以忘忧。昼竞羲和之末景,夕照望舒之余耀,道靡远而不究,言无微而不研。然车迹不轫权右之国,尺牍不经贵势之庭。是以名不出蓬户,身不离畎亩。
yú shì yì liàng dài fū hòu ér nán zhī yuē:" yú wén yuān pán qǐ zé xuán yún fù, dào huà yǔ zhān zé yì cái fèn. gù kāng qú yǒu jiǎo gē zhī yīn, dǐng zǔ fā líng fēng zhī jī. gū zhī zé shōu bù zī zhī jiǎ, yǒng zhī zé chāo zài tiān zhī jǔ. yào yì jǐng yú yáng gǔ, bō dà míng hū jiǔ gāi. xūn yīn dāng shì, shēng yáng wǎng jí. gù xún rèn zhī tú shén jìn ér fú wǎng zhě, suī zhuī fēng zhī jiǎo bù néng dào yě yíng zhuō zhī xià zhì bēi ér bù dòng zhě, suī hóng kūn zhī chì wèi zhī jí yě. kuàng hū qǐn zú yú dà huāng zhī biǎo, liǎn yǔ yú yōu wú zhī zhī, ān dé xiào xùn yǐ xún jǐng, zhèn qīng hū cāng xiāo zāi?
於是翼亮大夫候而难之曰:“余闻渊蟠起则玄云赴,道化雨沾则逸才奋。故康衢有角歌之音,鼎俎发凌风之迹。沽之则收不赀之贾,踊之则超在天之举。耀逸景於旸谷,播大明乎九垓。勋荫当世,声扬罔极。故寻仞之途甚近而弗往者,虽追风之脚不能到也;楹棁之下至卑而不动者,虽鸿鶤之翅未之及也。况乎寝足於大荒之表,敛羽於幽梧之枝,安得效迅以寻景,振轻乎苍霄哉?
nián qī yǎn rǎn ér bù jiǔ, tuō shì piāo xùn ér bù zài, zhì zhě lǚ shuāng zé zhī jiān bīng zhī bì zhì, chù shǐ zé wù shēng wù zhī yǒu zhōng. liù lóng cù guǐ yú dà hún, huá diān shū hū ér gào mù, gǔ rén suǒ yǐ yìng shùn liú ér gù tàn, miǎn guò xì ér xìng bēi yǐ.
年期奄冉而不久,托世飘迅而不再,智者履霜则知坚冰之必至,处始则悟生物之有终。六龙促轨於大浑,华颠倏忽而告暮,古人所以映顺流而顾叹,眄过隙而兴悲矣。
xiān shēng zī mìng shì zhī yì liàng, hán yīng wěi yǐ miǎo sú, ruì hàn wāng huì yǐ bō yǒng, liù qí yì yù ér yuān xù rán bù néng líng fú yáo yǐ gāo sǒng, yáng qīng yào yú jiǔ xuán, qì bù chén yú hú guǐ zhī mò, tǐ bù miǎn yú fù xīn zhī láo, yóu zòu hé yīn yú lóng sú zhī dì, yù zhāng fǔ yú bèi fā zhī yù. tú wàng wù yú hàn lín, ruì yì yǐ qióng shén, chóng wǎn yǎn yú huái bào zhī nèi, tǔ lín láng yú máo mò zhī duān, gōng kùn lǚ kōng zhī jiǎn, shén láo jiān gāo zhī jiān, pì ruò mái chǐ bì yú zhòng rǎng zhī xià, fēng wén jǐn yú dá kuì zhī zhōng, zhōng wú jiāo yì zhī fù, shú shǎng yīn yì zhī zhēn zāi?
先生资命世之逸量,含英伟以邈俗,锐翰汪濊以波涌,六奇抑郁而渊稸;然不能凌扶摇以高竦,扬清耀於九玄,器不陈於瑚簋之末,体不免於负薪之劳,犹奏和音於聋俗之地,鬻章甫於被发之域。徒忘寤於翰林,锐意以穷神,崇琬琰於怀抱之内,吐琳琅於毛墨之端,躬困屡空之俭,神劳坚高之间,譬若埋尺璧於重壤之下,封文锦於沓匮之中,终无交易之富,孰赏堙翳之珍哉?
" fū lóng jì wéi zhí, zé wú yǐ bié hū jiǎn lǘ chì dāo tāo fēng, zé hé yòng yì yú qiān rèn. zhān wěi bù jū niú jī, dà péng bù zhì hāo lín. yuàn xiān shēng wěi lóng shé zhī xué, shēng lì jiàn zhī tú, shì hù tíng zhī dú jié, lǎn èr shǔ ér yuǎn wù, yuè qióng gǔ yǐ dēng gāo, xí dān zǎo yǐ gǎi sù, jìng jīng biāo yú qīng chén, bù pán xuán yǐ cuò dù, shōu míng qì yú chóng gāo, xiǎng zhōng dǐng zhī qìng zuò. bǎi chéng yī jiè zhī fū, biàn wēi kě zú duō mù hū?"
“夫龙骥维絷,则无以别乎蹇驴;赤刀韬锋,则曷用异於铅刃。鳣鲔不居牛迹,大鹏不滞蒿林。愿先生委龙蛇之穴,升利见之途,释户庭之独洁,览二鼠而远寤,越穷谷以登高,袭丹藻以改素,竞惊飚於清晨,不盘旋以错度,收名器於崇高,响锺鼎之庆祚。柏成一介之夫,辨薇可足多慕乎?”
jū líng xiān shēng yīng yuē:" gài wén líng jī míng miǎn, hùn máng miǎo mèi, huò fú jiāo cuò hū yǐ fú zhī jiān, xīng wáng chán mián hū yíng xū zhī huì xùn yóu zhě bù néng tuō zhú shēn zhī jǐng, lè chéng zhě bù néng miǎn lǐ zhì zhī bài kuāng liú mò zhě, wèi ruò tǐng zhì hū wú zhào zhī zhōng zhěng yǐ rán zhě, bù dǎi fǎn běn hū xuán pǔ zhī wài. shì yǐ jué huò zhě, gān qū yǐ bǎo shēn shí tōng sāi zhě, bù cǎn yuè yú fǒu tài.
居泠先生应曰:“盖闻灵机冥缅,混芒眇昧,祸福交错乎倚伏之间,兴亡缠绵乎盈虚之会;迅游者不能脱逐身之景,乐成者不能免理致之败;匡流末者,未若挺治乎无兆之中;整已然者,不逮反本乎玄朴之外。是以觉蠖者,甘屈以保伸;识通塞者,不惨悦於否泰。
qiě fú hóng táo fàn wù, dà xiàng liú xíng, zào jìng yì shàng, xiáng shěn chuǎn qíng. jīn bǎo qí zhòng, yǔ jīn qí qīng. dǔ ài zhě zhí shù yú zǐ niè dá miào zhě xiāo yáo yú xuán qīng. huáng wū nà xíng lǎo ér pān yì, bó xiè tūn bǎi chuān ér bù yíng. yóu xiā yǒng yuè yú ní nìng, chì chī líng lì hū gāo míng. jué xiāng ěr zhě, kuài shì yù ér fù sǐ wèi xū dàn zhě, hán tiān hé ér qū shēng shí jī shén zhě, zhān wú zhào ér fú huò àn xiū jiù zhě, chù qiáng nǔ ér bù jīng. gè fù yōu hǎo, ān kěn gǎi yíng?
且夫洪陶范物,大象流形,躁静异尚,翔沈舛情。金宝其重,羽矜其轻。笃隘者执束於滓涅达妙者逍遥於玄清。潢洿纳行潦而潘溢,渤澥吞百川而不盈。鲉虾踊悦於泥泞,赤螭凌厉乎高冥。嚼香饵者,快嗜欲而赴死;味虚淡者,含天和而趋生;识机神者,瞻无兆而弗惑;暗休咎者,触强弩而不惊。各附攸好,安肯改营?
" wú wén wǔ yù bù néng zì pōu yú sōng xiù, téng shé bù néng wú wù ér diàn zhēng, lóng yuān bù néng wù cāo ér duàn xī sì, jǐng zhōng bù néng mò kòu ér yáng hóng shēng. jīn zhī xū shāng fēng ér jī yào, cāng gēng qí yān huǒ rì mǐn ér xiū míng, qí lù bù gǒu chí yǐ fù xiǎn, jūn zǐ bù guǐ yù yǐ huǐ míng. yùn tún zé shěn lún yú wù yòng, shí xíng zé gāo sǒng hū tiān tíng. shì yǐ zì xuàn wèi bù gāo, nǚ yǐ zì méi wèi bù zhēn. hé bì wěi xǐ ěr zhī jùn biāo, xiào fù zǔ zhī gàn róng zāi?
“吾闻五玉不能自剖於嵩岫,腾蛇不能无雾而电征,龙渊不能勿操而断犀兕,景锺不能莫扣而扬洪声。金芝须商风而激耀,仓庚俟烟火日皿而修鸣,骐騄不苟驰以赴险,君子不诡遇以毁名。运屯则沈沦於勿用,时行则高竦乎天庭。士以自炫为不高,女以自媒为不贞。何必委洗耳之峻标,效负俎之干荣哉?
fū qí qióng yě, zé yǒu yú pó suō ér táo diào, shàng fù jiàn zhú yú yú yù, fàn shēng lái rǔ yú nì kuì, hóng shì nì qí yú gēng mù jí qí dá yě, zé huái yīn tóu gān ér chēng gū, wén zhǒng jiě shī chì qiáo ér yū qīng, fù shuō shì zhù ér lùn dào, guǎn zǐ tuō zhì wèi shàng qīng. gài jūn zǐ cáng qì yǐ yǒu dài yě, xù dé yǐ yǒu wéi yě, fēi qí shí bú jiàn yě, fēi qí jūn bù shì yě, qióng dá rèn suǒ zhí, chū chù wú suǒ xì. qí jìng yě, zé wèi yì mín zhī zōng qí dòng yě, zé wèi yuán kǎi zhī biǎo. huò yùn sī yú lì yán, huò míng xūn hū guó qì. shū tú tóng guī, qí zhì yī yān.
夫其穷也,则有虞婆娑而陶钓,尚父见逐於愚妪,范生来辱於溺篑,弘式匿奇於耕牧;及其达也,则淮阴投竿而称孤,文种解尸彳乔而纡青,傅说释筑而论道,管子脱桎为上卿。盖君子藏器以有待也,稸德以有为也,非其时不见也,非其君不事也,穷达任所值,出处无所系。其静也,则为逸民之宗;其动也,则为元凯之表。或运思於立言,或铭勋乎国器。殊途同归,其致一焉。
" shì néng wéi kě guì zhī xíng, ér bù néng shǐ sú bì guì zhī yě néng wéi kě yòng zhī cái, ér bù néng shǐ shì bì yòng zhī yě. bèi hè rú cǎo jū tù, zé xīn huān yì de, rú jiāng zhōng shēn, fú miǎn chéng yáo, jiān zhū zhòng zǐ, zé ruò gù yǒu zhī. cháng rú bù yī, cǐ zhì rén zhī yòng huái yě.
“士能为可贵之行,而不能使俗必贵之也;能为可用之才,而不能使世必用之也。被褐茹草罝兔,则心欢意得,如将终身,服冕乘轺,兼朱重紫,则若固有之。常如布衣,此至人之用怀也。
ruò xí shàng zhī zhēn bù jī, huán dǔ zhī cāo bù cuì zhě, yǔ zhī zuì yě. zhī zhī zhě xī, míng wèi bù zhēn, yǐ yù wèi shí, wèi fèng yuē yàn zhě, fēi yú zuì yě. fū jí jí yú jiàn zhī, yì yì yú fǒu zhì zhě, shang mín zhī qíng yě hào rán ér yǎng qì, dàn ěr ér mí yù zhě, wú mèn zhī zhì yě. shí zhì dào héng, qì dà zhě bù yuè tiān dì zhī jiān, zhī mìng zhě bù yōu. ruò nǎi xùn wàn jīn zhī huò, yǐ suǒ bǎi shí zhī shòu, duō shī gǔ gàn máo, wǒ zé wèi xiá yǐ."
若席上之珍不积,环堵之操不粹者,予之罪也。知之者希,名位不臻,以玉为石,谓凤曰鷃者,非余罪也。夫汲汲於见知,悒悒於否滞者,裳民之情也;浩然而养气,淡尔而靡欲者,无闷之志也。时至道行,器大者不悦;天地之间,知命者不忧。若乃徇万金之货,以索百十之售,多失骨干毛,我则未暇矣。”