bào piáo zǐ yuē: yú xī yóu hū yún tái zhī shān, ér zào yì mín, yù shì rén zài yān. shì rén zhī yán yuē:" míng míng zài shàng, zǒng yù bā hóng, huá yí tóng guī, yào huāng fú shi ér xiān shēng yóu bǎi chéng zhī xiá wǔ, hùn qún wǔ yú niǎo shòu. rán shí yí sú yì, shì wù bù jū, gù mù shí shān qī, wài wù yí lèi zhě, gǔ zhī qīng gāo, jīn zhī bū táo yě. jūn zǐ sī wēi yú wèi xíng, jué huò yú fāng lái, wú nǎi qù zhāng yì zhī nèi rè, jiù dān bào zhī wài hài, wèi yíng kàng lǜ, wàng luàn qún zhī jìn yōu, bì niú jī zhī qiǎn xiǎn, ér duò bǎi rèn zhī bù cè, wéi rú zú zhī ní jīng, tóu lú yě ér bù jué hū?"
抱朴子曰:余昔游乎云台之山,而造逸民,遇仕人在焉。仕人之言曰:“明明在上,总御八紘,华夷同归,要荒服事;而先生游柏成之遐武,混群伍於鸟兽。然时移俗异,世务不拘,故木食山栖,外物遗累者,古之清高,今之逋逃也。君子思危於未形,绝祸於方来,无乃去张毅之内热,就单豹之外害,畏盈抗虑,忘乱群之近忧,避牛迹之浅崄,而堕百仞之不测,违濡足之泥泾,投炉冶而不觉乎?”
yì mín dá yuē:" fū ruì zhì yú chú shǔ zhě, bù shí zōu yú zhī yòng xīn shèng wù yú tíng lì zhě, ān zhī yuān luán zhī yuǎn zhǐ? yóu jiāo míng zhī xiào yún péng, cháo jūn zhī guài dà chūn, kǎn wā zhī yí hǎi biē, jǐng shé zhī chī yìng lóng yě. zi chéng xǐ jù yú quàn jǔ, yān shí xuán kuàng zhī gāo yùn zāi! wú xìng shēng yú yáo shùn zhī shì, hé yōu bù dé cǐ rén zhī zhì hū!"
逸民答曰:“夫锐志於雏鼠者,不识驺虞之用心;盛务於庭粒者,安知鸳鸾之远指?犹焦螟之笑云鹏,朝菌之怪大椿,坎蛙之疑海鳖,井蛇之嗤应龙也。子诚喜惧於劝沮,焉识玄旷之高韵哉!吾幸生於尧舜之世,何忧不得此人之志乎!”
shì rén yuē:" xī kuáng juàn huá shì yì bù shì shàng, yǐn yú hǎi yú, ér tài gōng zhū zhī. wú zi shěn dùn, bù yì wēi hū?"
仕人曰:“昔狂狷华士义不事上,隐於海隅,而太公诛之。吾子沈遁,不亦危乎?”
yì mín yuē:" lǚ shàng zhǎng yú yòng bīng, duǎn yú wèi guó, bù néng yí xuán huáng yǐ fù zài, nǐ hǎi yuè yǐ bó nà, bāo xián guì dé, lè yù rén cái ér gān yú xíng shā, bù xiū rén yì, gù qí jié shā zhī huò, méng yú shǐ fēng, zhōu gōng wén zhī, zhī qí wú guó yě. fū gōng shǒu yì róng, dào guì zhī biàn, ér lǚ shàng wú pēng xiān zhī shù, chū zhì yuǎn zhī yù, tuī zhàn chén zhī fǎ, hài gāo shàng zhī shì, kě wèi lài jiǎ zhòu yǐ wán rèn, yòu jiān zhī fú yǒng, yǐ shè zǒu zhī yí, yòu wàng qiú zhī yú zhǔn dì zhě yě.
逸民曰:“吕尚长於用兵,短於为国,不能仪玄黄以覆载,拟海岳以博纳,褒贤贵德,乐育人才;而甘於刑杀,不修仁义,故其劫杀之祸,萌於始封,周公闻之,知其无国也。夫攻守异容,道贵知变,而吕尚无烹鲜之术,出致远之御,推战陈之法,害高尚之士,可谓赖甲胄以完刃,又兼之浮泳,以射走之仪,又望求之於准的者也。
fū qīng shù niǎo zhī cháo, zé líng fèng bù jí lù yú biē zhī chí, zé shén qiú xiá shì kū fán shòu zhī tāi, zé qí lín bù zhì qí jiāo hài yī jiè zhī shì, zé yīng jié bù jiàn qí jìng. lǚ shàng chuàng yè chuí tǒng, yǐ shì hòu rén, ér zhāng kē kù zhī duān, kāi cán zéi zhī guǐ, shì zú yǐ qū jùn mín yǐ zī tā guó, zhú xián néng yǐ yí chóu dí yě. qù bǐ shì mǎ gǔ yǐ zhì jùn zú, shì lòu xiàng yǐ tuì qín bīng zhě, bù yì yuǎn hū! zi wèi lǚ shàng hé rú zhōu gōng hū?" shì rén yuē:" bù néng shěn yě."
夫倾庶鸟之巢,则灵凤不集;漉鱼鳖之池,则神虬遐逝;刳凡兽之胎,则麒麟不跱其郊;害一介之士,则英杰不践其境。吕尚创业垂统,以示後人,而张苛酷之端,开残贼之轨,适足以驱俊民以资他国,逐贤能以遗雠敌也。去彼市马骨以致骏足,轼陋巷以退秦兵者,不亦远乎!子谓吕尚何如周公乎?”仕人曰:“不能审也。”
yì mín yuē:" fū zhōu gōng dà shèng, yǐ guì xià jiàn, tǔ bǔ wò fà, jù yú shī rén, cóng bái wū zhī shì qī shí rén, bù yī zhī tú qīn zhí zhì suǒ shī jiàn zhě shí rén, suǒ yǒu zhě shí yǒu èr rén, jiē bù bī yǐ zài cháo yě. shè lìng lǚ shàng jū zhōu gōng zhī dì, zé cǐ děng jiē chéng shì cháo zhī bào shī, ér gōu jiàn zhī fǔ cǐ ròu yǐ.
逸民曰:“夫周公大圣,以贵下贱,吐哺握发,惧於失人,从白屋之士七十人,布衣之徒亲执贽所师见者十人,所友者十有二人,皆不逼以在朝也。设令吕尚居周公之地,则此等皆成市朝之暴尸,而沟涧之腐此肉矣。
táng yáo fēi bù néng zhì xǔ yóu cháo fù yě, yú shùn fēi bù néng xié shàn zhèng shí hù yě, xià yǔ fēi bù néng bī bǎi chéng zi gāo yě, chéng tāng fēi bù néng lù biàn suí wù guāng yě, wèi wén fēi bù néng qū gàn mù yě, jìn píng fēi bù néng lì hài táng yě, rán fú ér shī zhī, guì ér zhòng zhī, qǐ liù jūn zhī xiǎo ruò yě? chéng yǐ bǎi xíng shū shàng, mò mò nán qí, mù zūn xián zhī měi chēng, chǐ zéi shàn zhī chǒu jī, qǔ zhī bù zú yǐ zēng wēi, fàng zhī wèi yōu yú guān kuàng, cóng qí zhì zé kě yǐ chǎn hóng fēng huà, xī lóng tuì ràng, lì gǒu jìn zhī tān fū, gǎn qīng bó zhī mào mèi suī qì bù yì yú dàn xī zhī yòng, cái bù zhōu yú lì cháo zhī jùn, bù yì yù yú xié jiān dī méi, chǎn mèi quán yòu, tí zhì huái huò, xiāo zhēng tóng chén, zhēng jīn jìng jì, shì mǎi míng pǐn, qì dé xíng xué wèn zhī běn, fù léi tóng bǐ zhōu zhī mò yě? bǐ liù jūn shàng bù kěn kǔ yán yǐ qīn yǐn shì, nìng kěn jiā zhī fēng rèn hū! shèng xián chéng kě shī zhě, lǚ shàng jū rán miù yǐ.
唐尧非不能致许由巢父也,虞舜非不能胁善郑石户也,夏禹非不能逼柏成子高也,成汤非不能录卞随务光也,魏文非不能屈干木也,晋平非不能吏亥唐也,然服而师之,贵而重之,岂六君之小弱也?诚以百行殊尚,默默难齐,慕尊贤之美称,耻贼善之丑迹,取之不足以增威,放之未忧於官旷,从其志则可以阐弘风化,熙隆退让,厉苟进之贪夫,感轻薄之冒昧;虽器不益於旦夕之用,才不周於立朝之俊,不亦愈於胁肩低眉,谄媚权右,提贽怀货,宵征同尘,争津竞济,市买名品,弃德行学问之本,赴雷同比周之末也?彼六君尚不肯苦言以侵隐士,宁肯加之锋刃乎!圣贤诚可师者,吕尚居然谬矣。
" hàn gāo dì suī xì xíng duō quē, bù shè diǎn yì, rán qí hóng kuàng huī kuò, shàn shù duō róng, bù xì jìn lèi, gài huō rú yě. suī jī kě sì hào, ér bù bī yě. jí tài zǐ bēi cí zhì zhī, yǐ wéi yǔ yì, biàn jìng dé jiáo qíng, xī qí dà zhě, fā huáng gǔ zhī bēi gē, dù wǎn qiè zhī jì yú, qí zhēn xián guì yǐn, rú cǐ zhī zhì yě. yí qí yǐ bù yī ér jūn sì hǎi, qí dù liàng gài yǒu guò rén zhě yǐ.
“汉高帝虽细行多阙,不涉典艺,然其弘旷恢廓,善恕多容,不系近累,盖豁如也。虽饥渴四皓,而不逼也。及太子卑辞致之,以为羽翼,便敬德矫情,惜其大者,发《黄鹄》之悲歌,杜宛妾之觊觎,其珍贤贵隐,如此之至也。宜其以布衣而君四海,其度量盖有过人者矣。
qiě fú lǚ shàng zhī shā juàn huá zhě, zài yú kǒng qí jǔ zhòng yě. rán sú zhī suǒ huàn zhě, bìng hū zào yú jìn qū, bù wù háng yè ěr. bù kǔ yú ān pín lè jiàn zhě zhī tài duō yě. jiǎ lìng yǐn shì wǎng wǎng shǔ mù, zhì yú qíng guà shì lì, zhì wú zhǐ zú zhě, zhōng mò néng gē cǐ cháng yù, ér mù bǐ tuì jìng zhě yě. kāi pì yǐ jiàng, fēi shǎo rén yě, ér wàng fù yí guì zhī shì, yóu bù néng jū wàn fēn zhī yī. zhòng ní qīn shòu yè yú lǎo zi, ér bù néng xiū qí wú wéi zǐ gòng yǔ yuán xiàn tóng mén, ér bù néng mó qí qīng kǔ. sì xiōng yǔ cháo yóu tóng shí, wáng mǎng yǔ èr gōng gòng shì, ér bù néng xiào yě. fán mín suī fù chī dū zhī, wēi rǔ zhī, shǐ zhuī juàn huá, yóu bì bù kěn, nǎi fǎn yōu qí huài sú xié? lǚ shàng sī bù jí cǐ, yǐ jūn fǎ zhì píng shì, wǎng hài xián rén, kù wù yǐ shèn yǐ! lài qí gōng dà, bù biàn yǐ zhì diān pèi ěr.
且夫吕尚之杀狷华者,在於恐其沮众也。然俗之所患者,病乎躁於进趋,不务行业耳。不苦於安贫乐贱者之太多也。假令隐士往往属目,至於情挂势利,志无止足者,终莫能割此常欲,而慕彼退静者也。开辟已降,非少人也,而忘富遗贵之士,犹不能居万分之一。仲尼亲受业於老子,而不能修其无为;子贡与原宪同门,而不能模其清苦。四凶与巢由同时,王莽与二龚共世,而不能效也。凡民虽复笞督之,危辱之,使追狷华,犹必不肯,乃反忧其坏俗邪?吕尚思不及此,以军法治平世,枉害贤人,酷误已甚矣!赖其功大,不便以至颠沛耳。
qiě lǚ shàng zhī wèi yù wén wáng yě, yì céng yǐn yú qióng jiàn, fán rén yì zhī, lǎo fù zhú zhī, mài yōng bù shòu, tú diào wú huò, céng wú yī rén mù zhī. qí bì shì yě, hé dú lǜ juàn huá zhī jǔ zhòng xié? shè lìng yīn zhòu yǐ shàng táo dùn, shōu ér liǎn zhī, shàng lín sǐ, qǐ néng zì wèi zuì suǒ yīng xié? wèi wǔ dì yì nòng fǎ yán jùn, guǒ yú shā lù, nǎi xīn yù yòng hū kǒng míng, kǒng míng zì chēng bù lè chū shēn. wǔ dì xiè qiǎn zhī yuē:' yì bù shǐ gāo shì zhī shì, rǔ yú wū jūn zhī cháo yě.' qí biān tà jiǔ yǒu, cǎo chuàng huáng jī, yì bù wàng yǐ.
且吕尚之未遇文王也,亦曾隐於穷贱,凡人易之,老妇逐之,卖庸不售,屠钓无获,曾无一人慕之。其避世也,何独虑狷华之沮众邪?设令殷纣以尚逃遁,收而敛之,尚临死,岂能自谓罪所应邪?魏武帝亦弄法严峻,果於杀戮,乃心欲用乎孔明,孔明自称不乐出身。武帝谢遣之曰:‘义不使高世之士,辱於污君之朝也。’其鞭挞九有,草创皇基,亦不妄矣。
" fēn rǎo rì jiǔ, qiú jìng chéng sú, huò tuī huò huì yǐ lóng yuè, huò jiē dǎng yuán yǐ fèng qǐ, fēng chéng huà xí, dà dào jiàn wú, hòu shēng mèi rán, rú xùn suì yīn. jiāng wèi lì shēn, fēi cái mò kě. gǒu yǒu zhuō rán bù qún zhī shì, bù chū hù tíng, qián zhì wèi dào, chéng yí yōu fǎng, yǐ xìng qiān tuì yě. fū shǐ sūn wú hé gē, yī rén zhī lì ěr yòng qí jì shù, zé xián yú wàn fū. jīn lìng dà rú wèi lì, bù bì qiè shì. sì zhī shān lín, zé néng táo yě tóng méng, chǎn hóng lǐ jìng. hé bì fú jù xiàng shǐ bǔ shǔ bài luán yǒu tuō wén yě." tuō" shì rén yuē" shù yǔ" ruò nǎi líng lún sǒu zé, kōng shēng tú sǐ, yì ān zú guì hū?"
“纷扰日久,求竞成俗,或推货贿以龙跃,或阶党援以凤起,风成化习,大道渐芜,後生昧然,儒训遂堙。将为立身,非财莫可。苟有卓然不群之士,不出户庭,潜志味道,诚宜优访,以兴谦退也。夫使孙吴荷戈,一人之力耳;用其计术,则贤於万夫。今令大儒为吏,不必切事。肆之山林,则能陶冶童蒙,阐弘礼敬。何必服巨象使捕鼠韛鸾(有脱文)也。”(脱“仕人曰”数语)“若乃零沦薮泽,空生徒死,亦安足贵乎?”
yì mín dá yuē:" zi kě wèi shǒu péi lóu, wán hú qiū, wèi dēng láng fēng ér lín yún ní wán yíng tīng, yóu huáng wū, wèi fú nán míng ér shè tiān hàn. fán suǒ wèi zhì rén zhě, bù bì zài hu lù wèi, bù bì xū hū xūn fá yě. tài shàng wú jǐ, qí cì wú míng, néng zhèn yì yǐ jué qún, chěng jī yǐ jué guǐ, wèi cháng rén suǒ bù néng wéi, gē jìn cái suǒ bù néng gē, shǎo duō bù wéi fán sú suǒ liàng, tián cuì bù wéi míng wèi suǒ rǎn, chún fēng zú yǐ zhuó bǎi dài zhī huì, gāo cāo zú yǐ jī jiàng lái zhī zhuó. hé bì yū zhū yè zǐ, fú miǎn chéng yáo, bèi xī niú zhī wén xiù, tūn zhān hé zhī xiāng ěr, cháo wèi zhāng tiān zhī yán rè, xī chéng bīng lěng zhī jì huī!
逸民答曰:“子可谓守培蝼,玩狐丘,未登阆风而临云霓;玩滢汀,游潢洿,未浮南溟而涉天汉。凡所谓志人者,不必在乎禄位,不必须乎勋伐也。太上无己,其次无名,能振翼以绝群,骋迹以绝轨,为常人所不能为,割近才所不能割,少多不为凡俗所量,恬粹不为名位所染,淳风足以濯百代之秽,高操足以激将来之浊。何必纡朱曳紫,服冕乘轺,被牺牛之文绣,吞詹何之香饵,朝为张天之炎热,夕成冰冷之季灰!
" fū chì yàn bù yǐ péng zhēn yì yún xiāo zhī biǎo, wáng wěi bù yǐ yōu xiù mào cāng hǎi zhī kuàng, hǔ bào rù guǎng shà ér huái bēi, hóng kūn dēng sōng luán ér hán qī. wù gè yǒu xīn, ān qí suǒ zhǎng. mò bù tài yú dé yì, ér cǎn yú shī suǒ yě. jīng shì zhī shì, yōu yōu jiē shì, yī rì wú jūn, huáng huáng rú yě. pì yóu lán tián zhī jī yù, dèng lín zhī duō cái, liáng gōng dà jiàng, sì yì suǒ yòng. yì hé bì qī yú ér shěn niǎo zāi! jiā dùn gāo dǎo, xiān shèng suǒ xǔ huò chū huò chù, gè cóng yōu hǎo.
“夫斥鷃不以蓬榛易云霄之表,王鲔不以幽岫贸沧海之旷,虎豹入广厦而怀悲,鸿鶤登嵩峦而含戚。物各有心,安其所长。莫不泰於得意,而惨於失所也。经世之士,悠悠皆是,一日无君,惶惶如也。譬犹蓝田之积玉,邓林之多材,良工大匠,肆意所用。亦何必栖鱼而沈鸟哉!嘉遁高蹈,先圣所许;或出或处,各从攸好。
" gài shì zhī suǒ guì, lì dé lì yán. ruò fú xiào yǒu rén yì, cāo yè qīng gāo, kě wèi lì dé yǐ. qióng lǎn fén suǒ, zhù shù càn rán, kě wèi lì yán yǐ. fū shàn zhèng wú zhì mín zhī gōng, wèi kě wèi jiǎn yú sú lì zhòng ní wú gōng fá zhī xūn, bù kě yǐ wéi bù jí yú hán bái yǐ. shēn míng bìng quán, wèi zhī wèi shàng. yǐn jū qiú zhì, xiān mín jiā yān. yí qí yī jiè, bù hé biàn tōng, gǔ rén jiē tàn, wèi bù jiàng rǔ. fū yán bù jiàng zhě, míng yǐn yì zhī wèi gāo yě bù rǔ zhě, zhī jī zhí zhī wèi wū yě. shèng rén zhī qīng zhě, mèng kē suǒ měi, yì yún tiān jué guì yú yìn shòu. zhì xiū yí róng, sūn qīng suǒ shàng, dào yì jì bèi, kě qīng wáng gōng. ér shì rén suǒ wèi wéi shì, suǒ zhòng wéi lì. shèng dé shēn zhì, biàn wèi yōng rén qì xiǎo rèn dà, biàn wèi gāo shì. huò yǒu chéng wēi mào xiǎn, tóu sǐ wàng shēng, qì yí tǐ yú wàn rèn zhī xià, yāo róng huá hū yī zhāo zhī jiān, bǐ fū qīng sì hǎi ài jìng máo zhī shì, hé qí miǎn rán xié!"
“盖士之所贵,立德立言。若夫孝友仁义,操业清高,可谓立德矣。穷览《坟》《索》,著述粲然,可谓立言矣。夫善郑无治民之功,未可谓减於俗吏;仲尼无攻伐之勋,不可以为不及於韩白矣。身名并全,谓之为上。隐居求志,先民嘉焉。夷齐一介,不合变通,古人嗟叹,谓不降辱。夫言不降者,明隐逸之为高也;不辱者,知羁絷之为洿也。圣人之清者,孟轲所美,亦云天爵贵於印绶。志修遗荣,孙卿所尚,道义既备,可轻王公。而世人所畏唯势,所重唯利。盛德身滞,便谓庸人;器小任大,便谓高士。或有乘危冒崄,投死忘生,弃遗体於万仞之下,邀荣华乎一朝之间,比夫轻四海爱胫毛之士,何其缅然邪!”
shì rén yuē:" qián tuì zhī shì, dé yì shān zé, bù hé shì guì, dàng rán zòng sì, bù wéi shí yòng, xiù lù lì yǒu tuō wén, chéng wèi tiān xià wú yì zhī wù, hé rú?"
仕人曰:“潜退之士,得意山泽,不荷世贵,荡然纵肆,不为时用,嗅禄利(有脱文),诚为天下无益之物,何如?”
yì mín dá yuē:" fū lín bù fèi shǒu, fèng bù sī chén, téng huáng bù yǐn lí, shī zhù bù zhì páo yě. qiě fú yáng dà míng hū wú wài, yí yù xù zhī hé fēng zhě, rì yě yào huá dēng yú àn yè, zhì jīn shí yǐ zhì yòng zhě, huǒ yě. tiān xià bù kě yǐ jīng shí wú rì, bù kě yǐ yī dàn wú huǒ, rán qí dà xiǎo, bù kě tóng yě. jiāng hǎi zhī wài, mí lún èr yí, shēng wèi yún yǔ, jiàng chéng bǎi chuān ér zhāo xī zhī yòng, bù jí lèi rèn zhī jǐng, guàn tián gài yuán, wèi ruò gōu qú zhī wò. xiào qí jù xì, shú wèi kuàng zāi?
逸民答曰:“夫麟不吠守,凤不司晨,腾黄不引犁,尸祝不治庖也。且夫扬大明乎无外,宜妪煦之和风者,日也;耀华灯於暗夜,治金石以致用者,火也。天下不可以经时无日,不可以一旦无火,然其大小,不可同也。江海之外,弥纶二仪,升为云雨,降成百川;而朝夕之用,不及累仞之井,灌田溉园,未若沟渠之沃。校其巨细,孰为旷哉?
jié zhòu, dì wáng yě zhòng ní, péi chén yě. jīn jiàn bǐ yú jié zhòu, zé mò bù nù yān jiàn nǐ yú zhòng ní, zé mò bù yuè yān. ěr zé guì jiàn guǒ bù zài wèi yě. gù mèng zǐ yún, yǔ jì yán yuān, yì dì jiē rán yǐ. zǎi yǔ yì wèi, kǒng zǐ xián yú yáo shùn yuǎn yǐ. fū pǐ shù ér jūn chēng yú wáng zhě, rú shēng gāo jí hū táng yú zhě, dé ér yǐ yǐ, hé bì guān zāi!
桀纣,帝王也;仲尼,陪臣也。今见比於桀纣,则莫不怒焉;见拟於仲尼,则莫不悦焉。尔则贵贱果不在位也。故孟子云,禹稷颜渊,易地皆然矣。宰予亦谓,孔子贤於尧舜远矣。夫匹庶而钧称於王者,儒生高极乎唐虞者,德而已矣,何必官哉!
" qiě fú jiāo líng shēng yú zào huà, yùn tiān dì yú huái bào, huī huī rán shì gù bù qī yú xīn shù, máng máng rán chǒng rǔ bù mì qí chún bái, liú sú zhī suǒ yù, bù néng rǎn qí shén, jìn rén zhī suǒ huò, bù néng yí qí zhì. róng huá, yóu zhuì yóu yě wàn wù, yóu tiáo yì yě. ruò rán zhě, qǐ kěn jí qū qí zhī tǐ, fǔ yǎng qí róng yí, yì zhuó yú qí suǒ bù xǐ, xiū suǒ yú qí suǒ qì yí, yí yán yǐ qǔ jìn, qū gōng yǐ bì tuì, kǒng sú rén zhī bù yuè, qī wǒ shēn zhī líng chí, qū lóng yuān wèi zhuī zuān zhī yòng, yì líng fén wèi gǔ zhào pí zhī yīn, tuī huáng yuè yǐ shì shān lián zhī chí, náo huá qí yǐ rù lín qǐ zhī xià hū?
“且夫交灵升於造化,运天地於怀抱,恢恢然世故不栖於心术,茫茫然宠辱不汨其纯白,流俗之所欲,不能染其神,近人之所惑,不能移其志。荣华,犹赘疣也;万物,犹蜩翼也。若然者,岂肯诘屈其支体,俯仰其容仪,挹酌於其所不喜,修索於其所弃遗,怡颜以取进,曲躬以避退,恐俗人之不悦,戚我身之凌迟,屈龙渊为锥钻之用,抑灵鼖为鼓兆鼙之音,推黄钺以适钐鎌之持,挠华旗以入林杞之下乎?
gǔ gōng zhàng cè ér juān zhī, yuè yì rù xué yǐ táo zhī, jì zhá tuì gēng yǐ wěi zhī, lǎo lái guàn yuán yǐ yuǎn zhī, cóng qí suǒ hǎo, mò yǔ yì yě. gù chún ér bù zá, sī zé fù yǐ shēn bù shòu yì, qí zé guì yǐ. ruò fú pōu fú yǒu tǔ, suǒ wèi lù lì ěr, fēi fù guì yě. qiě fú guān gāo zhě qí zé zhòng, gōng dà zhě rén jì zhī, dú yǒu pín jiàn, mò yǔ wǒ zhēng, kě dé zhǎng bǎo, ér wú yōu yān.
古公杖策而捐之,越翳入穴以逃之,季札退耕以委之,老莱灌园以远之,从其所好,莫与易也。故醇而不杂,斯则富矣;身不受役,其则贵矣。若夫剖符有土,所谓禄利耳,非富贵也。且夫官高者其责重,功大者人忌之,独有贫贱,莫与我争,可得长宝,而无忧焉。
" zhuó qiú bù bèi, bá kuí qù zhī, tún bù yǎn dòu, cài yáo lì cān, yòu huò bī xià yāo wěi zhī jī, shù sāi fǎn diàn, sān guī yù shí, ráng hóu zhī fù, ān chāng zhī tài, zé yǒu jiàn shàng wū zhuó zhī lèi. wèi ruò yóu shén diǎn wén, tǔ gù nà xīn, qiú bǎo hū lěi lǚ zhī duān, suǒ yūn hū zhù zhóu zhī jiān, fù yǎng hé ér yǐ mǎn, shēn jí yī zhī ér yú ān, wàn wù yún yún, huà wéi āi chén yǐ. shí niè ruò hú kǒu, bù hè yūn páo, dàn bó sì zhì, bù yōu bù xǐ, sī zūn lè, yù zhī wú wù yě.
“濯裘布被,拔葵去织,豘不掩豆,菜肴粝餐,又获逼下邀伪之讥,树塞反坫,三归玉食,穰侯之富,安昌之泰,则有僭上洿浊之累。未若游神典文,吐故纳新,求饱乎耒梠之端,索缊乎杼轴之间,腹仰河而已满,身集一枝而余安,万物芸芸,化为埃尘矣。食啮弱糊口,布褐缊袍,淡泊肆志,不忧不喜,斯尊乐,喻之无物也。
" fū shì yě zhě, yù yǐ wéi míng xié? zé xiū háo kě yǐ xiè fèn mèn, piān zhāng kě yǐ jì xìng zì, hé jiǎ hū liáng shǐ, hé fán hū chán dǐng zāi! mèng zǐ bù yǐ shǐ shí wèi gōng, yáng yún bù yǐ zhì mín yì shì, qiú rén ér dé, bù yì kě hū?"
“夫仕也者,欲以为名邪?则修毫可以洩愤懑,篇章可以寄姓字,何假乎良史,何烦乎镵鼎哉!孟子不以矢石为功,扬云不以治民益世,求仁而得,不亦可乎?”
shì rén yòu yuē:" yǐn dùn zhī shì, zé wèi bù chén, yì qǐ yí jū jūn zhī dì, shí jūn gǔ hū?" yì mín yuē:" hé wèi qí rán hū! xī yán huí sǐ, lǔ dìng gōng jiāng gōng diào yān, shǐ rén fǎng zhòng ní. zhòng ní yuē:' fán zài bāng nèi, jiē chén yě.' dìng gōng nǎi shēng zì dōng jiē, xíng jūn lǐ yān. yóu cǐ lùn zhī,' shuài tǔ zhī bīn, mò fěi wáng chén' kě zhī yě. zài cháo zhě chén lì yǐ bǐng shù shì, shān lín zhě xiū dé yǐ lì tān zhuó, shū tú tóng guī, jù rén chén yě. wáng zhě wú wài, tiān xià wéi jiā, rì yuè suǒ zhào, yǔ lù suǒ jí, jiē qí jìng yě. ān dé xuán xū kōng, cān jǔ liú xiá, ér shǐ zhī bù jū hū dì, bù shí hū gǔ zāi?
仕人又曰:“隐遁之士,则为不臣,亦岂宜居君之地,食君谷乎?”逸民曰:“何谓其然乎!昔颜回死,鲁定公将躬吊焉,使人访仲尼。仲尼曰:‘凡在邦内,皆臣也。’定公乃升自东阶,行君礼焉。由此论之,‘率土之滨,莫匪王臣’可知也。在朝者陈力以秉庶事,山林者修德以厉贪浊,殊途同归,俱人臣也。王者无外,天下为家,日月所照,雨露所及,皆其境也。安得悬虚空,餐咀流霞,而使之不居乎地,不食乎谷哉?
" fū shān zhī jīn yù, shuǐ zhī zhū bèi, suī bù zài fǔ kù zhī zhōng, bù gěi zhāo xī zhī yòng, rán jiē jūn zhī cái yě. tuì shì bù jū ròu shí zhī liè, yì yóu shān shuǐ zhī wù yě, qǐ fēi guó yǒu hū? xǔ yóu bù cuàn yú sì hǎi zhī wài, sì hào bù zǒu yú bā huāng zhī biǎo yě. gù yuē: wàn bāng lí xiàn, gòng wéi dì chén. gàn mù bù hé gē shù jìng, zhù lěi jiāng chǎng, ér yǒu fān wèi zhī gōng. jīn yǐn zhě jié xíng péng bì zhī nèi, yǐ yǒng xiān wáng zhī dào, shǐ mín zhī tuì ràng, rú mò bù tì, cǐ yì yáo shùn zhī suǒ xǔ yě. xī yí qí bù shí zhōu sù, bào jiāo sǐ yú qiáo shàng, bǐ zhī kēng kēng, hé zú shī biǎo zāi?
“夫山之金玉,水之珠贝,虽不在府库之中,不给朝夕之用,然皆君之财也。退士不居肉食之列,亦犹山水之物也,岂非国有乎?许由不窜於四海之外,四皓不走於八荒之表也。故曰:万邦黎献,共惟帝臣。干木不荷戈戍境,筑垒疆场,而有蕃魏之功。今隐者洁行蓬荜之内,以咏先王之道,使民知退让,儒墨不替,此亦尧舜之所许也。昔夷齐不食周粟,鲍焦死於桥上,彼之硁硁,何足师表哉?
" xī ān dì yǐ xuán xūn yù bó pìn zhōu yàn zǔ. huán dì yǐ xuán xūn yù bó pìn wéi xiū míng, shùn dì yǐ xuán xūn yù bó pìn yáng zhòng xuān, jiù bài shì zhōng, bú dào. wèi wén dì zhēng guǎn yòu ān bù zhì, yòu jiù bài guāng lù xūn, jìng bú dào nǎi zhào suǒ zài cháng bā yuè zhì yáng yī kǒu jiǔ èr hú. huán dì xuán xūn yù bó pìn píng jiè rú zǐ, jiù bài tài yuán tài shǒu jí dōng hǎi xiàng, bú dào. shùn dì yǐ xuán xūn yù bó pìn fán jì gāo, bú dào nǎi zhào suǒ zài cháng yǐ bā yuè zhì yáng yī kǒu jiǔ èr hú, yòu cì jǐ zhàng, dài yǐ shī fū zhī lǐ. xiàn dì shí, zhèng kāng chéng zhōu pì jǔ xián liáng fāng zhèng mào cái, gōng fǔ shí sì pì, jiē bù jiù gōng chē zhēng zuǒ zhōng láng bó shì zhào xiāng shì zhōng dà sī nóng, jiē bù qǐ. zhāo dì gōng chē zhēng hán fú, dào cì bó wǔ shí pǐ jí yáng jiǔ. fǎ gāo qīng zài jǔ xiào lián, běn zhōu wǔ pì, gōng fǔ bā pì, jiǔ jǔ xián liáng bó shì, sān zhēng, jiē bù jiù. huán dì yǐ xuán xūn yù bó ān chē yáo lún pìn hán bó xiū, bú dào. yǐ xuán xūn yù bó ān chē yáo lún pìn qiè bó yǎ, jiù bài tài zhōng dài fū qián wéi tài shǒu, bù qǐ. rán jiē jiàn yōu zhòng, bù jiā wēi pì yě. ruò cǐ zhū dì bāo yǐn yì zhī shì bù miù zhě, zé lǚ shàng zhī zhū huá shì wèi xiōng kù guò è, duàn kě zhī yǐ."
“昔安帝以玄纁玉帛聘周彦祖。桓帝以玄纁玉帛聘韦休明,顺帝以玄纁玉帛聘杨仲宣,就拜侍中,不到。魏文帝征管幼安不至,又就拜光禄勋,竟不到;乃诏所在常八月致羊一口酒二斛。桓帝玄纁玉帛聘凭借孺子,就拜太原太守及东海相,不到。顺帝以玄纁玉帛聘樊季高,不到;乃诏所在常以八月致羊一口酒二斛,又赐几杖,待以师傅之礼。献帝时,郑康成州辟举贤良方正茂才,公府十四辟,皆不就;公车徵左中郎博士赵相侍中大司农,皆不起。昭帝公车徵韩福,到;赐帛五十匹及羊酒。法高卿再举孝廉,本州五辟,公府八辟,九举贤良博士,三徵,皆不就。桓帝以玄纁玉帛安车轺轮聘韩伯休,不到。以玄纁玉帛安车轺轮聘妾伯雅,就拜太中大夫犍为太守,不起。然皆见优重,不加威辟也。若此诸帝褒隐逸之士不谬者,则吕尚之诛华士为凶酷过恶,断可知矣。”
shì rén nǎi chàng rán zì shī, kǎi ěr yǒng tàn yuē:" shǐ wù chāo sú zhī lǐ, fēi yōng suǒ suǒ jiàn yǐ.
仕人乃怅然自失,慨尔永叹曰:“始悟超俗之理,非庸琐所见矣。