strong yù bái mín rú shì tīng qí wén guān yào shòu wǔ fū fā miào lùn strong
遇白民儒士聽奇文 觀藥獸武夫發妙論
huà shuō táng áo hū tīng xiān shēng bǎ tā jiào zuò shū shēng, xià de lián máng jìn qián dǎ gōng dào: wǎn shēng bú shì shū shēng, shì shāng jiǎ.
話說唐敖忽聽先生把他叫做書生,嚇的連忙進前打躬道:「晚生不是書生,是商賈。」
xiān shēng dào: wǒ qiě wèn nǐ: nǐ shì hé fāng rén shì? táng áo gōng shēn dào: wǎn shēng shēng zhǎng tiān cháo, jīn yīn fàn huò dào cǐ.
先生道:「我且問你:你是何方人氏?」唐敖躬身道:「晚生生長天朝,今因販貨到此。」
xiān shēng xiào dào: nǐ tóu dài rú jīn, shēng zhǎng tiān cháo, wèi hé hái tuī bú shì shū shēng? mò fēi pà wǒ kǎo nǐ me? táng áo tīng le, zhè cái xiǎo dé tā yīn rú jīn kàn chū, zhǐ de shuō dào: wǎn shēng yòu nián suī xí rú yè, yīn mào yì duō nián, suǒ yǒu dú de jǐ jù shū jiǔ yǐ wàng le. xiān shēng dào: huà suī rú cǐ, dà yuē shī fù bì huì zuò de? táng áo tīng shuō zuò shī, gèng jué fā huāng dào: wǎn niú zì yòu cóng wèi zuò shī, lián shī yě wèi dú guò. xiān shēng dào: nán wèi nǐ shēng zài tiān cháo, lián shī yě bù huì zuò? duàn wú cǐ shì. nǐ hé bì mán wǒ? kuài xiē shí shuō! táng áo fā jí dào: wǎn shēng shí shí bù zhī, zěn gǎn qī mán! xiān shēng dào: nǐ zhè rú jīn míng míng shì gè dú shū huǎng zi rú hé bù huì zuò shī? nǐ jì bù dǒng wén mò, wèi hé jiǎ chōng wǒ men rú jiā yàng zi, què bǎ zì jǐ běn lái miàn mù shī le? nán dào nǐ yào jí cǐ zhuàng piàn me? hái shì zhuāng chū sī wén yàng zi yào móu guǎn ne? wǒ kàn nǐ xiǎng guǎn bǎ xīn dōu xiǎng hūn le! yě bà, wǒ qiě chū tí kǎo nǐ yī kǎo, kàn nǐ zuò de hé rú, rú zuò de hǎo, wǒ jiù jiàn nǐ yī gè měi guǎn. shuō bà, bǎ shī yùn qǔ chū, táng áo jiàn tā qǔ chū shī yùn, gèng jí de yào sǐ, huāng máng shuō dào: wǎn shēng tǎng shāo tōng wén mò, jīn de xìng yù dāng dài hóng rú, shàng yù miǎn qiáng tú yā, yǐ qiú zhǐ jiào, qǐ kěn zì bào zì qì, bù zhī tái jǔ, zhì yú rú cǐ! kuàng qiě yòu yǒu měi guǎn zhī jiàn, wǎn shēng gǎn bù miǎn lì? shí yīn bù ān wén zì, suǒ yǐ yǒu fù zūn yì, shàng qiú chuí wèn tóng lái zhī rén, jiù zhī wǎn shēng bìng fēi yǒu yì tuī cí le. xiān shēng yīn xiàng duō lín èr rén dào: zhè gè rú shēng guǒ zhēn bù zhī wén mò me? lín zhī yáng dào: tā zì yòu dú shū, céng zhōng tàn huā, zěn me bù zhī! táng áo àn àn dùn zú dào: jiù xiōng yào kēng shā wǒ le! zhǐ tīng lín zhī yáng yòu jiē zhe shuō dào: ǎn duì xiān shēng shí shuō bà: tā zhī shì zhī de, zì cóng dé le gōng míng, jiù bǎ shū jí piē zài jiǔ xiāo yún wài, yòu nián dú de zuǒ chuán yòu chuán gōng yáng mǔ yáng, hái yǒu píng rì zuò de dǎ yóu shī fàng pì shī, líng líng suì suì, yī zǒng dōu jiù le fàn chī le. rú jīn fù zhōng zhǐ shèng jǐ duàn dà táng lǜ yí zhù dān, hái yǒu xǔ duō mǎi bàn zhàng. nǐ yào kǎo tā lǜ lì suàn pán, dǎo shì shú de. ǎn qiú nǐ lǎo rén jiā bǎ zhè měi guǎn shǎng ǎn wǎn shēng bà. xiān shēng dào: zhè gè rú shēng jì yǐ fèi yè, xiǎng shì shí qíng. nǐ tóng nà gè lǎo ér kě huì zuò shī? duō jiǔ gōng gōng shēn dào: wǒ men èr rén xiàng lái mào yì, cóng wèi dú shū, hé néng zuò shī. xiān shēng dào: yuán lái nǐ men sān gè dōu shì sú rén. yīn zhǐ lín zhī yáng dào: nǐ jì tóng tā men yī yàng, wèi hé hái yāo qiú wǒ jiàn guǎn? kě xī nǐ zài zì shēng de bái jìng, fù zhōng yě shǎo mò shuǐ, jiù shì chū lái mào yì, yě gāi lüè rèn jǐ zì. wǒ kàn nǐ men suī kě zào jiù, wú nài dōu shì xíng lù zhī rén, bù néng zài cǐ dān gē ruò kěn lüè zhù liǎng nián, wǒ dào kě yǐ zhǐ diǎn zhǐ diǎn. bú shì wǒ kuā kǒu shuō: wǒ de xué wèn, zhǐ yào nǐ men zài wǒ gēn qián shāo wèi lǐng lüè, jiù gòu nǐ men zhōng shēn shòu yòng, rì hòu huí dào jiā xiāng, shí shí xí xué, yǒu le wén míng, bù dú jìn chù péng yǒu dōu lái xiāng fǎng, zhǐ pà hái yǒu péng yǒu zì yuǎn fāng lái lī. lín zhī yáng dào: jù ǎn pò shēng kàn lái, qǐ dàn zì yuǎn fāng lái, ér qiě xīn lǐ hái lè hū lī. xiān shēng tīng le, bù jué chī jīng, lì qǐ shēn lái, bǎ dài mào yǎn jìng qǔ xià, shēn shàng qǔ chū yī kuài shuāng fēi yàn de hàn zhōng, jiāng yǎn kāi le yī kāi, wàng zhe lín zhī yáng shàng xià kàn yī kàn dào: nǐ jì xiǎo dé lè hū gù diǎn, míng míng dǒng de wén mò, wèi hé gù yì piàn wǒ? lín zhī yáng dào: zhè shì ǎn wǎn shēng wú yì pèng zài diǎn shàng, zhì yú tā de chū chù, ǎn shí bù zhī. xiān shēng dào: nǐ míng shì tōng jiā, hái yào tuī cí? lín zhī yáng dào: ǎn rú piàn nǐ, qíng yuàn fā shì: jiào ǎn lái shēng biàn gè lǎo xiù cái, cóng shí suì jìn xué, bù lí shū běn, yī zhí huó dào jiǔ shí suì, zhè duì shòu zhōng. xiān shēng dào: rú cǐ zhǎng shòu, nǐ gǎn yuàn yì! lín zhī yáng dào: nǐ zhǐ xiǎo dé zhǎng shòu, nǎ zhī cóng shí suì jìn xué huó dào jiǔ shí suì, zhè bā shí nián suì kǎo de kǔ chù, yě jiù shì huó dì yù le. xiān shēng réng jiù zuò xià dào: nǐ men jì bù xiǎo dé wén lǐ, yòu bù huì zuò shī, wú shén kě tán, lì zài zhè lǐ, zhǐ jué sú bù kě nài. mò ruò qǐng chū, qiě dào tīng wài, děng wǒ bǎ xué shēng gōng kè wán le, zài lái kàn huò. kuàng qiě wǒ men tán wén, nǐ men yě bù dǒng. ruò jiǔ zhàn zài cǐ, wéi kǒng nǐ men zhè gǔ sú qì sì chù chuán rǎn, wǒ suī shàng zhì bù yí, dàn guǎn zhōng zhū shēng jù zài nián yòu, yī jīng rǎn le, jiù yào fèi wǒ xǔ duō táo róng, fāng néng tuō sú lī. sān rén zhǐ de nuò nuò lián shēng, màn màn tuì chū, lì zài tīng wài. táng áo xīn lǐ hái shì pū pū luàn tiào, wéi kǒng xiān shēng réng yào tán wén, yì yù xié le duō jiǔ gōng xiān zǒu yī bù.
先生笑道:「你頭戴儒巾,生長天朝,為何還推不是書生?莫非怕我考你麼?」唐敖聽了,這才曉得他因儒巾看出,只得說道:「晚生幼年雖習儒業,因貿易多年,所有讀的幾句書久已忘了。」先生道:「話雖如此,大約詩賦必會作的?」唐敖聽說做詩,更覺發慌道:「晚牛自幼從未做詩,連詩也未讀過。」先生道:「難為你生在天朝,連詩也不會作?斷無此事。你何必瞞我?快些實說!」唐敖發急道:「晚生實實不知,怎敢欺瞞!」先生道:「你這儒巾明明是個讀書幌子如何不會作詩?你既不懂文墨,為何假充我們儒家樣子,卻把自己本來面目失了?難道你要藉此撞騙麼?還是裝出斯文樣子要謀館呢?我看你想館把心都想昏了!也罷,我且出題考你一考,看你作的何如,如作的好,我就薦你一個美館。」說罷,把《詩韻》取出,唐敖見他取出《詩韻》,更急的要死,慌忙說道:「晚生倘稍通文墨,今得幸遇當代鴻儒,尚欲勉強塗鴉,以求指教,豈肯自暴自棄,不知抬舉,至於如此!況且又有美館之薦,晚生敢不勉力?實因不諳文字,所以有負尊意,尚求垂問同來之人,就知晚生並非有意推辭了。」先生因向多、林二人道:「這個儒生果真不知文墨麼?」林之洋道:「他自幼讀書,曾中探花,怎麼不知!」唐敖暗暗頓足道:」舅兄要坑殺我了!」只聽林之洋又接着說道:「俺對先生實說罷:他知是知的,自從得了功名,就把書籍撇在九霄雲外,幼年讀的『《左傳》右傳』、『《公羊》母羊』,還有平日做的打油詩放屁詩,零零碎碎,一總都就了飯吃了。如今腹中只剩幾段『大唐律儀注單』,還有許多買辦賬。你要考他律例算盤,倒是熟的。俺求你老人家把這美館賞俺晚生罷。」先生道:「這個儒生既已廢業,想是實情。你同那個老兒可會作詩?」多九公躬身道:「我們二人向來貿易,從未讀書,何能作詩。」先生道:「原來你們三個都是俗人。」因指林之洋道:「你既同他們一樣,為何還要求我薦館?可惜你在自生得白淨,腹中也少墨水,就是出來貿易,也該略認幾字。我看你們雖可造就,無奈都是行路之人,不能在此耽擱;若肯略住兩年,我倒可以指點指點。不是我誇口說:我的學問,只要你們在我跟前稍為領略,就夠你們終身受用,日後回到家鄉,時時習學,有了文名,不獨近處朋友都來相訪,只怕還有朋友『自遠方來』哩。」林之洋道:「據俺魄生看來,豈但『自遠方來』,而且心裡還『樂乎』哩。」先生聽了,不覺吃驚,立起身來,把玳瑁眼鏡取下,身上取出一塊雙飛燕的汗中,將眼揩了一揩,望著林之洋上下看一看道:「你既曉得『樂乎』故典,明明懂得文墨,為何故意騙我?」林之洋道:「這是俺晚生無意碰在典上,至於他的出處,俺實不知。」先生道:「你明是通家,還要推辭?」林之洋道:「俺如騙你,情願發誓:教俺來生變個老秀才,從十歲進學,不離書本,一直活到九十歲,這對壽終。」先生道:「如此長壽,你敢願意!」林之洋道:「你只曉得長壽,那知從十歲進學活到九十歲,這八十年歲考的苦處,也就是活地獄了。」先生仍舊坐下道:「你們既不曉得文理,又不會作詩,無甚可談,立在這裡,只覺俗不可耐。莫若請出,且到廳外,等我把學生功課完了,再來看貨。況且我們談文,你們也不懂。若久站在此,惟恐你們這股俗氣四處傳染,我雖『上智不移』,但館中諸生俱在年幼,一經染了,就要費我許多陶熔,方能脫俗哩。」三人只得諾諾連聲,慢慢退出,立在廳外。唐敖心裡還是撲撲亂跳,惟恐先生仍要談文,意欲攜了多九公先走一步。
hū tīng xiān shēng zài nèi jiào xué shēng niàn shū. xì xì tīng shí, zhǐ de liǎng jù, gòng bā gè zì: shàng jù sān zì, xià jù wǔ zì. xué shēng gēn zhe dú dào: qiè wú qiè, yǐ fǎn rén zhī qiè. táng áo cǔn dào: nán dào tā men jiǎng jiū fǎn qiè me? lín zhī yáng dào:
忽聽先生在內教學生念書。細細聽時,只得兩句,共八個字:上句三字,下句五字。學生跟着讀道:「切吾切,以反人之切。」唐敖忖道:「難道他們講究反切麼?」林之洋道:
nǐ men tīng tīng: zhǐ pà yòu shì wèn dào yú máng lái le. duō jiǔ gōng tīng le, bù jué máo gǔ sǒng rán, lián lián yáo shǒu. nà xiān shēng jiào le shù biàn, mìng xué shēng tuì qù, yòu jiào yī gè xué shēng niàn shū, yě shì liǎng jù: shàng jù sān zì, xià jù sì zì. zhǐ tīng shī tú gāo shēng dú dào: yǒng zhī xìng, liǔ xìng zhī xìng. yě jiào shù biàn tuì qù. sān rén tīng le, yī háo bù dǒng, yú shì shǎn zài mén páng, àn àn tōu kàn: zhǐ jiàn yòu yǒu yī gè xué shēng, pěng shū shǎng qù. xiān shēng bǎ shū yòng zhū bǐ diǎn le, yě jiào le liǎng biàn, měi jù sì zì.
「你們聽聽:只怕又是『問道於盲』來了。」多九公聽了,不覺毛骨竦然,連連搖手。那先生教了數遍,命學生退去,又教一個學生念書,也是兩句:上句三字,下句四字。只聽師徒高聲讀道:「永之興,柳興之興。」也教數遍退去。三人聽了,一毫不懂,於是閃在門旁,暗暗偷看:只見又有一個學生,捧書上去。先生把書用硃筆點了,也教了兩遍,每句四字。
zhǐ tīng xué shēng niàn dào: yáng zhě, liáng yě: jiāo zhě, xiào yě yǔ zhě, shēn yě. táng áo qīng qīng shuō dào: jiǔ gōng: jīn rì gàn hǎo wàn hǎo, xìng wèi tóng tā tán wén! gāng cái xì tīng tā men suǒ dú zhī shū, bù dàn cóng wèi jiàn guò, bìng qiě yǔ jù dōu shì gǔ ào. nèi zhōng ruò wú shēn yì, wèi hé ruò dà hòu shēng, měi rén zhǐ dú shù jù? wú rú wǒ men zī xìng lǔ dùn, bù néng lǐng lüè. gǔ rén yún: bù jīng yī shì, bù zhǎng yī zhì. wǒ men ruò fēi hēi chǐ qián chē zhī jiàn, jīn rì shāo bù liú shén, yòu yào chī kuī le.
只聽學生念道:「羊者,良也:交者,孝也;予者,身也。」唐敖輕輕說道:「九公:今日干好萬好,幸未同他談文!剛才細聽他們所讀之書,不但從未見過,並且語句都是古奧。內中若無深義,為何偌大後生,每人只讀數句?無如我們資性魯鈍,不能領略。古人云:『不經一事,不長一智。』我們若非黑齒前車之鑑,今日稍不留神,又要吃虧了。」
hū jiàn yǒu gè xué shēng chū lái zhāo shǒu dào: xiān shēng yào kàn huò lī. lín zhī yáng lián máng dá yīng, tí zhe bāo fú jìn qù. èr rén děng hòu duō shí. yuán lái xiān shēng yè yǐ bǎ huò mǎi le, zài nà lǐ yì lùn píng sè. táng áo chèn kòng àn àn duó jìn shū guǎn, bǎ zhòng rén zhī shū, xì kàn yī biàn yòu bǎ wén gǎo fān le liǎng piān, lián máng tuì chū, duō jiǔ gōng dào: tā men suǒ dú zhī shū, táng xiōng dōu kàn jiàn le, wèi hé miàn shàng zhàng de zhè yàng tōng hóng? táng áo gāng yào kāi yán, qià hǎo lín zhī yáng bǎ huò mài wán, yě tuì chū lái, sān rén yī qí chū mén, zǒu chū xiàng zi.
忽見有個學生出來招手道:「先生要看貨哩。」林之洋連忙答應,提著包袱進去。二人等候多時。原來先生業已把貨買了,在那裡議論平色。唐敖趁空暗暗踱進書館,把眾人之書,細看一遍;又把文稿翻了兩篇,連忙退出,多九公道:「他們所讀之書,唐兄都看見了,為何面上脹的這樣通紅?」唐敖剛要開言,恰好林之洋把貨賣完,也退出來,三人一齊出門,走出巷子。
táng áo dào: jīn rì zhè gè kuī chī de bù xiǎo! wǒ zhǐ dāng tā xué wèn yuān bó, suǒ yǐ yī qiè gōng jìng, fán yǒu wèn duì, zì chēng wǎn shēng. nǎ zhī què shì zhè yàng bù tōng! zhēn shì wén suǒ wèi wén, jiàn suǒ wèi jiàn! duō jiǔ gōng dào: tā men dú de qiè wú qiè, yǐ fǎn rén zhī qiè, què shì hé shū? táng áo dào: xiǎo dì cái qù tōu kàn, shuí zhī tā bǎ yòu zì jí zì dú cuò, shì mèng zǐ yòu wú yòu, yǐ jí rén zhī yòu. nǐ dào qí yě bù qí? duō jiǔ gōng bù jué xiào dào: ruò jù cǐ yán, nà yǒng zhī xìng, liǔ xìng zhī xìng, mò fēi jiù shì qiú zhī yǔ, yì yǔ zhī yǔ me? táng áo dào: rú hé bú shì! duō jiǔ gōng dào: nà yáng zhě, liáng yě jiāo zhě, xiào yě yǔ zhě, shēn yě shì hé shū ne? táng áo dào: zhè jǐ jù tā zhǐ rèn le bàn biān, què shì mèng zǐ yǎng zhě, yǎng yě xiào zhě, jiào yě xù zhě, shè yě. bìng qiě shū àn shàng hái yǒu jǐ běn wén gǎo, xiǎo dì lüè lüè fān le liǎng piān, wéi kǒng xiān shēng kàn jiàn, yě bù gǎn kàn wán, máng tuì chū lái.
唐敖道:「今日這個虧吃的不小!我只當他學問淵博,所以一切恭敬,凡有問對,自稱晚生。那知卻是這樣不通!真是聞所未聞,見所未見!」多九公道:「他們讀的『切吾切,以反人之切』,卻是何書?」唐敖道:「小弟才去偷看,誰知他把『幼』字『及』字讀錯,是《孟子》『幼吾幼,以及人之幼』。你道奇也不奇?」多九公不覺笑道:「若據此言,那『永之興,柳興之興』,莫非就是『求之與,抑與之與』麼?」唐敖道:「如何不是!」多九公道:「那『羊者,良也;交者,孝也;予者,身也』是何書呢?」唐敖道:「這幾句他只認了半邊,卻是《孟子》『癢者,養也;校者,教也;序者,射也』。並且書案上還有幾本文稿,小弟略略翻了兩篇,惟恐先生看見,也不敢看完,忙退出來。」
duō jiǔ gōng dào: tā nà wén gǎo xiě zhe shén me? táng xiōng jì dé me? táng áo dào: nèi yǒu yī běn pò tí suǒ zài shén duō.
多九公道:「他那文稿寫著甚麼?唐兄記得麼?」唐敖道:「內有一本破題所載甚多。
xiǎo dì jì dé yǒu gè tí mù, shì wén qí shēng, bù rěn shí qí ròu èr jù. tā pò dì shì wén qí shēng yān, suǒ yǐ bù rěn shí qí ròu yě. lín zhī yáng dào: zhè gè xué shēng zuò pò tí, ǎn bù xǐ tā bié de, ǎn zhǐ xǐ tā hǎo jì xìng. duō jiǔ gōng dào:
小弟記得有個題目,是『聞其聲,不忍食其肉』二句。他破的是『聞其聲焉,所以不忍食其肉也。』」林之洋道:「這個學生作破題,俺不喜他別的,俺只喜他好記性。」多九公道:
hé yǐ jiàn dé? lín zhī yáng dào: xiān shēng chū de tí mù, tā jìng yī zì bù wàng, zhěng gè xiě chū lái, nán dào jì xìng hái bù hǎo me? táng áo dào: hái yǒu yī gè tí mù, shì bǎi mǔ zhī tián, wù duó qí shí, bā kǒu zhī jiā, kě yǐ wú jī yǐ. tā pò dì shì: yī qǐng zhī rǎng, néng zhì lì yān, zé sì shuāng rén dīng, shù jǐ yǒu fàn chī yǐ. lín zhī yáng dào: tā yǐ sì shuāng rén dīng pò nà bā kǒu zhī jiā, ǎn zhǐ xǐ tā sì shuāng èr zì bǎ gè bā zì kòu de jǐn jǐn, wàn bù néng yí dào qī kǒu jiǔ kǒu qù. táng áo dào: hái yǒu yī gè tí mù, shì zi huá shǐ yú qí zhì yuán sī wèi zhī zǎi. tā de pò chéng, cǐ shí jì bù míng bái. wǒ zhǐ jì dé dào le dù xià, tā yǒu liǎng jù shì: xiū yán háo fù guì gōng zǐ, qiě biǎo wèi guān shòu lù rén.
「何以見得?」林之洋道:「先生出的題目,他竟一字不忘,整個寫出來,難道記性還不好麼?」唐敖道:「還有一個題目,是『百畝之田,勿奪其時,八口之家,可以無飢矣。』他破的是:『一頃之壤,能致力焉,則四雙人丁,庶幾有飯吃矣。』」林之洋道:「他以『四雙人丁』破那『八口之家』,俺只喜他『四雙』二字把個『八』字扣的緊緊,萬不能移到七口、九口去。」唐敖道:「還有一個題目,是『子華使於齊』至『原思為之宰』。他的破承,此時記不明白。我只記得到了渡下,他有兩句是:「休言豪富貴公子,且表為官受祿人。
zhū rú cǐ lèi, xiǎo dì yě jì bù liǎo xǔ duō. dàn cǐ děng bù tōng zhī rén, wǒ zài tā yǎn qián bēi gōng shì lì, kǒu kǒu shēng shēng, zì chēng wǎn shēng, qǐ bù kuì sǐ! lín zhī yáng dào: wǎn shēng èr zì, yě wú shén me bēi wēi. ruò tā shì zǎo chén shēng de, nǐ shì wǎn shàng shēng de, huò tā xiān shēng jǐ nián, nǐ hòu shēng jǐ nián, dōu kě suàn de wǎn shēng, zhè pà shén me! gāng cái nà xiān shēng niàn de qiè wú qiè, yǐ fǎn rén zhī qiè, dāng shí ǎn tīng le, dǎo tì nǐ men dān xīn: wéi kǒng tā yào jiǎng jiū fǎn qiè, yòu yào chī kǔ. rú jīn píng ān huí lái, jiù shì hǎo de, guǎn tā shén me zǎo shēng wǎn shēng! jù ǎn kàn lái: jīn rì rèn píng chī kuī, bìng wèi láo shén, yòu wèi chū hàn, ruò bǐ hēi chǐ, yě suàn tǐ miàn le.
』諸如此類,小弟也記不了許多。但此等不通之人,我在他眼前卑躬侍立,口口聲聲,自稱『晚生』,豈不愧死!」林之洋道:「『晚生』二字,也無甚麼卑微。若他是早晨生的,你是晚上生的,或他先生幾年,你後生幾年,都可算得晚生,這怕甚麼!剛才那先生念的『切吾切,以反人之切』,當時俺聽了,倒替你們耽心:惟恐他要講究反切,又要吃苦。如今平安回來,就是好的,管他甚麼『早生、晚生』!據俺看來:今日任憑吃虧,並未勞神,又未出汗,若比黑齒,也算體面了。」
hū jiàn yǒu gè yì shòu, wǎn sì niú xíng, tóu shàng dài zhe mào zi, shēn shàng chuān zhe yī fú, yǒu yī xiǎo tóng qiān zhe, zǒu le guò qù.
忽見有個異獸,宛似牛形,頭上戴著帽子,身上穿著衣服,有一小童牽著,走了過去。
táng áo dào: qǐng jiào jiǔ gōng: xiǎo dì wén yǔ rì shén nóng shí bái mín céng jìn yào shòu, bù zhī cǐ shòu kě shì? duō jiǔ gōng dào: cǐ zhèng yào shòu, zuì néng zhì bìng. rén ruò yǒu jí, duì shòu xì gào bìng yuán, cǐ shòu jí zhì yě wài xián yī cǎo guī, bìng rén dǎo zhī yǐn zhī, huò jiān tāng fú zhī, mò bù jiàn xiào. shè huò bìng zhòng, yī fú bù néng chú gēn cì rì zài gào bìng yuán, cǐ shòu yòu zhì yě wài, huò réng xián qián cǎo, huò tiān yī èr yàng, zhào qián jiān fú, wǎng wǎng zhì hǎo. cǐ dì zhì jīn xiāng chuán. bìng wén cǐ shòu bǐ dāng rì gèng guǎng, jiàn jiàn zī shēng, bié chù yě yǒu le. lín zhī yáng dào: yuán lái tā huì xíng yī, guài bù dé chuān zhe yī mào. qǐng wèn jiǔ gōng: zhè shòu bù zhī kě xiǎo mài lǐ? kě dú yī shū? duō jiǔ gōng dào: tā bù huì qiè mài, yě wèi dú guò yī shū. dà yuē lüè lüè xiǎo dé jǐ yàng yào wèi. lín zhī yáng zhǐ zhe yào shòu dào: ǎn bǎ nǐ zhè hòu liǎn de chù shēng! yī shū yě wèi dú guò, yòu bù xiǎo dé mài lǐ, jìng gǎn chū lái kàn bìng!
唐敖道:「請教九公:小弟聞與日神農時白民曾進藥獸,不知此獸可是?」多九公道:「此正藥獸,最能治病。人若有疾,對獸細告病源,此獸即至野外銜一草歸,病人搗汁飲之,或煎湯服之,莫不見效。設或病重,一服不能除根;次日再告病源,此獸又至野外,或仍銜前草,或添一二樣,照前煎服,往往治好。此地至今相傳。並聞此獸比當日更廣,漸漸滋生,別處也有了。」林之洋道:「原來他會行醫,怪不得穿著衣帽。請問九公:這獸不知可曉脈理?可讀醫書?」多九公道:「他不會切脈,也未讀過醫書。大約略略曉得幾樣藥味。」林之洋指著藥獸道:「俺把你這厚臉的畜牲!醫書也未讀過,又不曉得脈理,竟敢出來看病!
qǐ fēi yǐ rén mìng dāng shuǎ me! duō jiǔ gōng dào: nǐ mà tā, shè huò bèi tā tīng jiàn, zhǔn bèi gěi nǐ yào chī. lín zhī yáng dào:
豈非以人命當耍麼!」多九公道:「你罵他,設或被他聽見,準備給你藥吃。」林之洋道:
ǎn yòu bù bìng, wèi shén chī yào? duō jiǔ gōng dào: nǐ suī wú bìng, chī le tā de yào, zì rán yào shēng chū bìng lái. shuō xiào jiān, huí dào chuán shàng, dà jiā tòng yǐn yī fān.
「俺又不病,為甚吃藥?」多九公道:「你雖無病,吃了他的藥,自然要生出病來。」說笑間,回到船上,大家痛飲一番。
zǒu le jǐ shí, zhè rì fēng fān shùn lì, zhōu xíng shén sù. táng áo tóng lín zhī yáng lì zài duò lóu, kàn duō jiǔ gōng zhǐ bō zhòng rén tuī duò. hū jiàn qián miàn shì yān fēi yān, shì wù fēi wù, yǒu wàn dào qīng qì, zhí chōng xiāo hàn, yān wù zhōng yǐn yǐn xiàn chū yī zuò chéng chí. lín zhī yáng dào: zhè chéng dào yě bù xiǎo, bù zhī shì shèn dì míng? duō jiǔ gōng bǎ luó pán gēng xiāng, wàng yī wàng dào: jù lǎo fū kàn lái:
走了幾時,這日風帆順利,舟行甚速。唐敖同林之洋立在柁樓,看多九公指撥眾人推柁。忽見前面似煙非煙,似霧非霧,有萬道青氣,直衝霄漢,煙霧中隱隱現出一座城池。林之洋道:「這城倒也不小,不知是甚地名?」多九公把羅盤更香,望一望道:「據老夫看來:
qián miàn yǐ dào shū shì guó le. táng áo dào: xiǎo dì zhǐ jué zhè qīng qì zhōng hán zhe yī gǔ yì wèi, jiǔ gōng kě zhī zhēn xiáng me? duō jiǔ gōng dào: lǎo fū suī lù guò cǐ dì, yīn wèi jìn guān, bù zhī shì hé qì wèi. lín zhī yáng dào: qīng shǔ shén wèi, nán dào shū shàng yě wèi zài zhe me? táng áo dào: àn wǔ xíng wǔ wèi ér lùn: dōng fāng shǔ mù, qí sè qīng, qí wèi suān. bù zhī bǐ chù kě shì rú cǐ. lín zhī yáng wàng zhe yíng miàn xiù le yī xiù, bǎ tóu diǎn le liǎng diǎn, dào: mèi fū zhè huà, zhǐ pà yǒu xiē yì sī. shuō huà jiān, xiāng lí shén jìn, wéi jiàn méi shù cóng zá, dōu yǒu cùn shù zhàng gāo. nà zuò chéng chí yǐn yǐn yuè yuè, bèi yì wàn méi shù wéi zài jū zhōng.
前面已到淑士國了。」唐敖道:「小弟只覺這青氣中含著一股異味,九公可知真詳麼?」多九公道:「老夫雖路過此地,因未近觀,不知是何氣味。」林之洋道:「青屬甚味,難道書上也未載著麼?」唐敖道:「按五行五味而論:東方屬木,其色青,其味酸。不知彼處可是如此。」林之洋望著迎面嗅了一嗅,把頭點了兩點,道:「妹夫這話,只怕有些意思。」說話間,相離甚近,惟見梅樹叢雜,都有寸數丈高。那座城池隱隱躍躍,被億萬梅樹圍在居中。
bù duō shí, chuán yǐ shōu kǒu. lín zhī yáng sù zhī cǐ dì bù tōng shāng fàn, bìng wú jiāo yì, yīn kǒng táng áo zài chuán fán mèn, suǒ yǐ zhào huì zhòng běn shǒu zài cǐ lǒng àn, jiāng chuán tíng bó, sān rén yuē huì tóng qù. duō jiǔ gōng dào: lín xiōng hé bù dài xiē huò wù? shè huò pèng zhe jiāo yì, yě wèi kě zhī. lín zhī yáng dào: shū shì guó cóng lái mǎi mài shén shǎo, ǎn dài shén wù qù ne? duō jiǔ gōng dào: ruò jù shū shì liǎng zì ér lùn, cǐ dì sì hū gāi yǒu dú shū rén. yào dài huò wù, wéi yǒu bǐ mò zhī lèi zuì hǎo, bìng qiě xié dài yě biàn. lín zhī yáng diǎn tóu, suí jí xié le yī gè bāo fú. sān rén tiào shàng sān jí, zhòng shuǐ shǒu yòng zhào bǎi dào àn biān, yī qí shàng àn, chuān rén méi lín, zhǐ jué yī gǔ suān qì, zhí zuān tóu nǎo, sān rén zhǐ de ǎn bí ér xíng. duō jiǔ gōng dào: lǎo fū wén dé hǎi wài chuán shuō:
不多時,船已收口。林之洋素知此地不通商販,並無交易,因恐唐敖在船煩悶,所以照會眾本手在此攏岸,將船停泊,三人約會同去。多九公道:「林兄何不帶些貨物?設或碰著交易,也未可知。」林之洋道:「淑士國從來買賣甚少,俺帶甚物去呢?」多九公道:「若據『淑士』兩字而論,此地似乎該有讀書人。要帶貨物,惟有筆墨之類最好,並且攜帶也便。」林之洋點頭,隨即攜了一個包袱。三人跳上三極,眾水手用棹擺到岸邊,一齊上岸,穿人梅林,只覺一股酸氣,直鑽頭腦,三人只得俺鼻而行。多九公道:「老夫聞得海外傳說:
shū shì guó sì shí yǒu bù duàn zhī jī, bā jié yǒu zhǎng qīng zhī méi. jī cài duō guǎ, suī bù dé ér zhī, jù zhè méi shù kàn lái, guǒ zhēn bù cuò. guò le méi lín, dào chù jiē shì cài yuán, nèi xiē nóng rén, dōu shì rú zhě dǎ bàn. zǒu le duō shí, lí guān bù yuǎn, zhǐ jiàn chéng mén shí bì shàng juān zhe yī fù jīn zì duì lián, zì yǒu dǒu dà, yuǎn yuǎn wàng qù, zhǐ jué jīn guāng càn làn. shàng miàn xiě de shì:
淑士國四時有不斷之齏,八節有長青之梅。齏菜多寡,雖不得而知,據這梅樹看來,果真不錯。」過了梅林,到處皆是菜園,那些農人,都是儒者打扮。走了多時,離關不遠,只見城門石壁上鐫著一副金字對聯,字有斗大,遠遠望去,只覺金光燦爛。上面寫的是:
yù gāo mén dì xū wèi shàn, yāo hǎo ér sūn bì dú shū.
欲高門第須為善,要好兒孫必讀書。
duō jiǔ gōng dào: jù duì lián kàn lái, shàng jù hán zhe shū zì yì sī, xià jù hán zhe shì zì yì sī. zhè liǎng jù què shì shū tǔ guó jué hǎo zhāo pái, guài bù dé jiù zài chéng shàng shī zhǎn qǐ lái. táng áo dào: cǐ dì guó wáng, jù gǔ rén chuán shuō nǎi zhuān xū zhī hòu. kàn zhè jǐng xiàng, shén jué rú yè, yǔ bái mín guó jiǒng rán bù tóng. lái dào guān qián, zhǐ jiàn xǔ duō bīng yì shàng lái.
多九公道:「據對聯看來,上句含著『淑』字意思,下句含著『士』字意思。這兩句卻是淑土國絕好招牌,怪不得就在城上施展起來。」唐敖道:「此地國王,據古人傳說乃顓頊之後。看這景象,甚覺儒業,與白民國迥然不同。」來到關前,只見許多兵役上來。
wèi zhī rú hé, xià huí fēn jiě.
未知如何,下回分解。