táng lín sūn shào
○唐臨 孫紹
zhāng wén guàn xiōng wén cóng cóng dì wén shōu
張文瓘 兄文琮 從弟文收
xú yǒu gōng
徐有功
táng lín, jīng zhào zhǎng ān rén, zhōu nèi shǐ jǐn sūn yě. qí xiān zì běi hǎi xǐ guān zhōng. bó fù lìng zé, kāi huáng mò wèi zuǒ shù zǐ, zuò chǎn shì tài zǐ yǒng zhū sǐ. lín shǎo yǔ xiōng jiǎo jù yǒu lìng míng. wǔ dé chū, yǐn tài zǐ zǒng bīng dōng zhēng, lín yì jūn xiàn píng wáng shì chōng zhī cè, tài zǐ yǐn zhí diǎn shū fāng, xún shòu yòu wèi lǜ fǔ kǎi cáo cān jūn. gōng diàn fèi, chū wèi wàn quán chéng. xiàn yǒu qīng qiú shí shù rén, huì chūn mù shí yǔ, lín bái lìng qǐng chū zhī, lìng bù xǔ. lín yuē: míng gōng ruò yǒu suǒ yí, lín qǐng zì dāng qí zuì. lìng yīn qǐng jiǎ, lín zhào qiú xī lìng guī jiā gēng zhǒng, yǔ zhī yuē, lìng guī xì suǒ. qiú děng jiē gǎn ēn dài, zhì shí bì jí yì yù, lín yīn shì zhī míng.
唐臨,京兆長安人,周內史瑾孫也。其先自北海徙關中。伯父令則,開皇末為 左庶子,坐諂事太子勇誅死。臨少與兄皎俱有令名。武德初,隱太子總兵東征,臨 詣軍獻平王世充之策,太子引直典書坊,尋授右衛率府鎧曹參軍。宮殿廢,出為萬 泉丞。縣有輕囚十數人,會春暮時雨,臨白令請出之,令不許。臨曰:「明公若有 所疑,臨請自當其罪。」令因請假,臨召囚悉令歸家耕種,與之約,令歸系所。囚 等皆感恩貸,至時畢集詣獄,臨因是知名。
zài qiān shì yù shǐ, fèng shǐ lǐng wài, àn jiāo zhōu cì shǐ lǐ dào yàn děng shēn kòu yuān xì sān qiān yú rén. lèi zhuǎn huáng mén shì láng, jiā yín qīng guāng lù dài fū. jiǎn báo guǎ yù, bù zhì dì zhái, fú yòng jiǎn sù, kuān yú dài wù. cháng yù diào sàng, lìng jiā tóng zì guī jiā qǔ bái shān, jiā tóng wù jiāng yú yī, jù wèi gǎn jìn. lín chá zhī zhī, shǐ zhào wèi yuē: jīn rì qì nì, bù yí āi qì, xiàng qǔ bái shān, qiě zhǐ zhī yě. yòu cháng lìng rén zhǔ yào, shī zhì. qián zhī qí gù, wèi yuē: yīn àn bù yí fú yào, yí jí qì zhī. jìng bù yáng yán qí guò, qí kuān shù rú cǐ.
再遷侍御史,奉使嶺外,按交州刺史李道彥等申叩冤系三千餘人。累轉黃門侍 郎,加銀青光祿大夫。儉薄寡慾,不治第宅,服用簡素,寬於待物。嘗欲弔喪,令 家童自歸家取白衫,家僮誤將余衣,懼未敢進。臨察知之,使召謂曰:「今日氣逆, 不宜哀泣,向取白衫,且止之也。」又嘗令人煮藥,失制。潛知其故,謂曰:「陰 暗不宜服藥,宜即棄之。」竟不揚言其過,其寬恕如此。
gāo zōng jí wèi, jiǎn xiào lì bù shì láng. qí nián, qiān dà lǐ qīng. gāo zōng cháng wèn lín zài yù xì qiú zhī shù, lín duì zhào chēng zhǐ. dì xǐ yuē: zhèn xī zài dōng gōng, qīng yǐ shì zhèn, zhèn chéng dà wèi, qīng yòu jū jìn zhí, yǐ chóu xī xiāng wěi, gù shòu qīng cǐ rèn. rán wèi guó zhī yào, zài yú xíng fǎ, fǎ jí zé rén cán, fǎ kuān zé shī zuì, wù lìng zhé zhōng, chēng zhèn yì yān. gāo zōng yòu cháng qīn lù sǐ qiú, qián qīng suǒ duàn zhě hào jiào chēng yuān, lín suǒ rù zhě dú wú yán. dì guài wèn zhuàng, qiú yuē: zuì shí zì fàn, táng qīng suǒ duàn, jì fēi yuān làn, suǒ yǐ jué yì ěr. dì tàn xī liáng jiǔ yuē: wèi yù zhě bù dāng rú cǐ yé!
高宗即位,檢校吏部侍郎。其年,遷大理卿。高宗嘗問臨在獄繫囚之數,臨對 詔稱旨。帝喜曰:「朕昔在東宮,卿已事朕,朕承大位,卿又居近職,以疇昔相委, 故授卿此任。然為國之要,在於刑法,法急則人殘,法寬則失罪,務令折中,稱朕 意焉。」高宗又嘗親錄死囚,前卿所斷者號叫稱冤,臨所入者獨無言。帝怪問狀, 囚曰:「罪實自犯,唐卿所斷,既非冤濫,所以絕意耳。」帝嘆息良久曰:「為獄 者不當如此耶!」
yǒng huī yuán nián, wèi yù shǐ dài fū. míng nián, huá zhōu cì shǐ xiāo líng zhī yǐ qián rèn guǎng zhōu dū du zāng shì fā, zhì fù qún guān jí yì. jí yì zòu, dì nù, lìng yú cháo táng chù zhì. lín zòu yuē:
永徽元年,為御史大夫。明年,華州刺史蕭齡之以前任廣州都督贓事發,制付 群官集議。及議奏,帝怒,令於朝堂處置。臨奏曰:
chén wén guó jiā dà diǎn, zài yú shǎng xíng, gǔ xiān shèng wáng, wéi xíng shì xìn. yú shū yuē: zuì yí wéi qīng, gōng yí wéi zhòng, yǔ qí shā fú gū, níng shī fú jīng. zhōu lǐ: xíng píng guó yòng zhōng diǎn, xíng luàn guó yòng zhòng diǎn. tiān xià tài píng, yīng yòng yáo shùn zhī diǎn. bǐ lái yǒu sī duō xíng zhòng fǎ, xù xūn bì xū kè xuē, lùn zuì wù cóng zhòng kē, fēi shì zēng è qián rén, zhǐ yù zì wèi shēn jì. jīn yì xiāo líng zhī shì, yǒu qīng yǒu zhòng, zhòng zhě liú sǐ, qīng zhě qǐng chú míng. yǐ líng zhī shòu wěi dà fān, zāng zuì láng jí, yuán qíng qǔ shì, sǐ yǒu yú gū. rán jì qiǎn xiáng yì, zhōng xū jìn fǎ. qiè wéi yì shì qún guān, wèi jǐn shí yì xíng běn yì. lǜ yǒu bā yì, bìng yī zhōu lǐ jiù wén, jīn qí yì yú zhòng chén, suǒ yǐ tè zhì yì fǎ. lǐ: wáng zú xíng yú yǐn zhě, suǒ yǐ yì qīn xíng bù shàng dài fū, suǒ yǐ yì guì. zhī zhòng qí qīn guì, yì yù huǎn xíng, fēi wèi jí qí xián néng, móu zhì shēn fǎ. jīn jì xǔ yì, ér jiā zhòng xíng, shì yǔ yáo shùn xiāng fǎn, bù kě wèi wàn dài fǎ.
臣聞國家大典,在於賞刑,古先聖王,惟刑是釁。《虞書》曰:「罪疑惟輕, 功疑惟重,與其殺弗辜,寧失弗經。」《周禮》:「刑平國用中典,刑亂國用重典。」 天下太平,應用堯、舜之典。比來有司多行重法,敘勛必須刻削,論罪務從重科, 非是憎惡前人,止欲自為身計。今議蕭齡之事,有輕有重,重者流死,輕者請除名。 以齡之受委大籓,贓罪狼籍,原情取事,死有餘辜。然既遣詳議,終須近法。竊惟 議事群官,未盡識議刑本意。律有八議,並依《周禮》舊文,矜其異於眾臣,所以 特製議法。禮:王族刑於隱者,所以議親;刑不上大夫,所以議貴。知重其親貴, 議欲緩刑,非為嫉其賢能,謀致深法。今既許議,而加重刑,是與堯、舜相反,不 可為萬代法。
gāo zōng cóng qí zòu, líng zhī jìng dé liú yú lǐng wài.
高宗從其奏,齡之竟得流於嶺外。
xún qiān xíng bù shàng shū, jiā jīn zǐ guāng lù dài fū, fù lì bīng bù dù zhī lì bù sān shàng shū. xiǎn qìng sì nián, zuò shì, biǎn wèi cháo zhōu cì shǐ. zú guān, nián liù shí. suǒ zhuàn míng bào jì èr juǎn, dà xíng yú shì.
尋遷刑部尚書,加金紫光祿大夫,復歷兵部、度支、吏部三尚書。顯慶四年, 坐事,貶為潮州刺史。卒官,年六十。所撰《冥報記》二卷,大行於世。
xiōng jiǎo, wǔ dé chū wèi qín fǔ jì shì, cóng tài zōng zhēng tǎo, zhuān zhǎng shū xí, shēn jiàn qīn dài. zhēn guān zhōng, lèi zhuǎn lì bù shì láng. xiān shì, xuǎn jí wú xiàn, suí dào bǔ zhí, shí jiàn tài píng, xuǎn rén shāo zhòng, jiǎo shǐ qǐng yǐ dōng chū yī shí dà jí, zhōng jì chūn ér bì, zhì jīn xíng zhī. lì qiān yì zhōu zhǎng shǐ. zú, zèng tài cháng qīng.
兄皎,武德初為秦府記室,從太宗征討,專掌書檄,深見親待。貞觀中,累轉 吏部侍郎。先是,選集無限,隨到補職,時漸太平,選人稍眾,皎始請以冬初一時 大集,終季春而畢,至今行之。歷遷益州長史。卒,贈太常卿。
zi zhī qí, diào lù zhōng wèi gěi shì zhōng, zuò cháng wèi zhāng huái tài zǐ liáo shǔ xǐ biān. wén míng yuán nián, qǐ wèi kuò cāng lìng, yǔ xú jìng yè zuò luàn fú zhū.
子之奇,調露中為給事中,坐嘗為章懷太子僚屬徙邊。文明元年,起為括蒼令, 與徐敬業作亂伏誅。
lín sūn shào, bó xué, shàn sān lǐ. shén lóng zhōng wèi tài cháng bó shì. jǐng lóng èr nián, wéi shù rén shàng yán: zì fēi zhǔ jí mìng fù gōng guān, zàng rì qǐng gěi gǔ chuī. zhōng zōng tè zhì xǔ zhī. shào shàng shū jiàn yuē: qiè wén gǔ chuī zhī lè, běn wèi jūn róng. xī huáng dì zhuō lù yǒu gōng, yǐ wèi jǐng wèi. gù gǔ qū yǒu líng kuí hǒu diāo è zhēng shí zhuì yá zhuàng shì nù zhī lèi, zì xī gōng chén bèi lǐ, shì de yòng zhī. zhàng fū yǒu sì fāng zhī gōng, yǐ ēn jiā chǒng xī. jiǎ rú jiāo tiān sì dì, chéng shì zhòng yí, wéi yǒu gōng xuán, běn wú àn jù. gù zhī jūn lè suǒ bèi, shàng bù qià yú shén qí zhēng gǔ zhī yīn, qǐ néng jiē yú guī kǔn. zhǔn shì, gōng zhǔ wáng fēi yǐ xià zàng lǐ, wéi yǒu tuán shàn fāng shàn cǎi wéi jǐn zhāng zhī sè. jiā zhī gǔ chuī, lì dài wèi wén. yòu zhǔn lìng, wǔ pǐn guān hūn zàng, yuán wú gǔ chuī, wéi jīng guān wǔ pǐn, dé jiè sì pǐn gǔ chuī wèi yí. lìng tè gěi wǔ pǐn yǐ shàng mǔ qī, wǔ pǐn guān zé bù dāng gěi xiàn, biàn shì bān zhì běn yīn fū zǐ, yí shì nǎi fù guò zhī. shì fēi lún cì, nán wèi dìng zhì, cān xiáng yì lǐ, bù kě cháng xíng. qǐng tíng qián chì, gè yī cháng diǎn. shū zòu bù nà.
臨孫紹,博學,善《三禮》。神龍中為太常博士。景龍二年,韋庶人上言: 「自妃、主及命婦、宮官,葬日請給鼓吹。」中宗特製許之。紹上疏諫曰:「竊聞 鼓吹之樂,本為軍容。昔黃帝涿鹿有功,以為警衛。故鼓曲有《靈夔吼》、《雕 鶚爭》、《石墜崖》、《壯士怒》之類,自昔功臣備禮,適得用之。丈夫有四方之 功,以恩加寵錫。假如郊天祀地,誠是重儀,惟有宮懸,本無案據。故知軍樂所備, 尚不洽於神祇;鉦鼓之音,豈能接於閨閫。準式,公主、王妃已下葬禮,惟有團扇、 方扇、彩帷、錦鄣之色。加之鼓吹,歷代未聞。又准令,五品官婚葬,元無鼓吹, 惟京官五品,得借四品鼓吹為儀。令特給五品以上母妻,五品官則不當給限,便是 班秩本因夫子,儀飾乃復過之。事非倫次,難為定製,參詳義理,不可常行。請停 前敕,各依常典。」疏奏不納。
shào xún qiān zuǒ tái shì yù shǐ, jiān tài cháng bó shì. zhōng zōng jiāng qīn bài nán jiāo, guó zi jì jiǔ zhù qīn míng děng xī zhǐ huáng hòu wèi yà xiàn, shào yǔ bó shì jiǎng qīn xù gù zhēng yǐ wèi bù kě. yòu zé tiān fù mǔ èr líng gè zhì shǒu hù wǔ bǎi rén, wǔ sān sī jí zi chóng xùn mù gè zhì shǒu hù liù shí rén. yǐ wǔ shì wài qī nǎi yǔ zhāo líng lǐ tóng, sān sī děng fù yú qīn wáng zhī zhì, yòu shàng shū qiè jiàn. dāng shí suī jiē bù cóng, shēn wèi yì zhě suǒ měi. ruì zōng jí wèi, yòu shù chén shí zhèng sǔn yì, lèi zhuǎn gěi shì zhōng, réng zhī lǐ yí shì.
紹尋遷左台侍御史,兼太常博士。中宗將親拜南郊,國子祭酒祝欽明等希旨皇 後為亞獻,紹與博士蔣欽緒固爭以為不可。又則天父母二陵各置守戶五百人,武三 思及子崇訓墓各置守戶六十人。以武氏外戚乃與昭陵禮同,三思等復逾親王之制, 又上疏切諫。當時雖皆不從,深為議者所美。睿宗即位,又數陳時政損益,累轉給 事中,仍知禮儀事。
xiān tiān èr nián dōng, jīn shàng jiǎng wǔ yú lí shān, shào yǐ xiū yí zhù bù hé zhǐ, zuò zhǎn. shí jīn shàng jì nù jiǎng wǔ shī yí, zuò shào yú dào xià, yòu jīn wú jiāng jūn lǐ miǎo jù qǐng xuān chì, suì zhǎn zhī. shí rén jì tòng xī shào, ér shēn jiù yú miǎo. xún yǒu chì bà miǎo guān, suì bìn fèi zhōng qí shēn.
先天二年冬,今上講武於驪山,紹以修儀注不合旨,坐斬。時今上既怒講武失 儀,坐紹於纛下,右金吾將軍李邈遽請宣敕,遂斬之。時人既痛惜紹,而深咎於邈。 尋有敕罷邈官,遂擯廢終其身。
zhāng wén guàn, bèi zhōu wǔ chéng rén. dà yè mò xǐ jiā wèi zhōu zhī chāng lè. guàn yòu gū, shì mǔ xiōng yǐ xiào yǒu wén. zhēn guān chū, jǔ míng jīng, bǔ bīng zhōu cān jūn. shí yīng guó gōng lǐ jī wèi zhǎng shǐ, shēn lǐ zhī. lèi qiān shuǐ bù yuán wài láng. shí xiōng wén cóng wèi hù bù shì láng, jiù zhì xiōng dì bù xǔ bìng jū tái gé, suì chū wèi yún yáng lìng. lóng shuò nián, lèi shòu dōng xī tái shè rén cān zhī zhèng shì. xún qiān dōng tái shì láng tóng dōng xī tái sān pǐn, jiān zhī zuǒ shǐ shì.
張文瓘,貝州武城人。大業末徙家魏州之昌樂。瓘幼孤,事母兄以孝友聞。貞 觀初,舉明經,補并州參軍。時英國公李勣為長史,深禮之。累遷水部員外郎。時 兄文琮為戶部侍郎,舊制兄弟不許並居台閣,遂出為雲陽令。龍朔年,累授東西台 舍人、參知政事。尋遷東台侍郎、同東西台三品,兼知左史事。
shí chū zào péng lái shàng yáng hé bì děng gōng, yòu zhēng tǎo sì yí, jiù mǎ yǒu wàn pǐ, cāng kù jiàn xū. wén guàn yīn jìn jiàn yuē: rén lì bù kě bù xī, bǎi xìng bù kě bù yǎng, yǎng zhī yì zé fù yǐ kāng, shǐ zhī láo zé yuàn yǐ pàn. qín huáng hàn wǔ, guǎng shì sì yí, duō zào gōng shì, shǐ shì bēng wǎ jiě, hù kǒu jiǎn bàn. chén wén zhì huà yú wèi luàn, bǎo bāng yú wèi wēi, rén wǎng cháng huái, huái yú yǒu rén. bì xià bù zhì yú wèi luàn zhī qián, ān néng jiù yú jì wēi zhī hòu? bǎi xìng bù kān qí bì, bì gòu huò nán, yīn jiàn bù yuǎn, jìn zài suí cháo. chén yuàn shāo ān fǔ zhī, wú shǐ shēng yuàn. shàng shēn nà qí yán, yú shì jié jiǎn jiù mǎ shù qiān pǐ, cì wén guàn zēng jǐn bǎi duàn.
時初造蓬萊、上陽、合璧等宮,又征討四夷,廄馬有萬匹,倉庫漸虛。文瓘因 進諫曰:「人力不可不惜,百姓不可不養,養之逸則富以康,使之勞則怨以叛。秦 皇、漢武,廣事四夷,多造宮室,使士崩瓦解,戶口減半。臣聞制化於未亂,保邦 於未危,人罔常懷,懷於有仁。陛下不制於未亂之前,安能救於既危之後?百姓不 堪其弊,必構禍難,殷鑑不遠,近在隋朝。臣願稍安撫之,無使生怨。」上深納其 言,於是節減廄馬數千匹,賜文瓘繒錦百段。
xián hēng sān nián, guān míng fù jiù, gǎi shòu huáng mén shì láng, jiān tài zǐ zuǒ shù zǐ. é qiān dà lǐ qīng, yī jiù zhī zhèng shì. wén guàn zhì guān xún rì, jué qiǎn yí shì sì bǎi yú tiáo, wú bù yǔn dāng, zì shì rén yǒu dǐ zuì zhě, jiē wú yuàn yán. wén guàn cháng yǒu jí, xì qiú xiāng yǔ zhāi dǎo, yuàn qí shì shì. dāng shí xián chēng qí zhí fǎ píng shù, yǐ bǐ dài zhòu. shàng yuán èr nián, bài shì zhōng, jiān tài zǐ bīn kè. dà lǐ zhū qiú wén wén guàn gǎi guān, yī shí tòng kū, qí gǎn rén xīn rú cǐ.
咸亨三年,官名復舊,改授黃門侍郎,兼太子左庶子。俄遷大理卿,依舊知政 事。文瓘至官旬日,決遣疑事四百餘條,無不允當,自是人有抵罪者,皆無怨言。 文瓘常有疾,繫囚相與齋禱,願其視事。當時咸稱其執法平恕,以比戴胄。上元二 年,拜侍中,兼太子賓客。大理諸囚聞文瓘改官,一時慟哭,其感人心如此。
wén guàn xìng yán zhèng, zhū sī zòu yì, duō suǒ jiū bó, gāo zōng shén wěi zhī. huò shí wò jí zài jiā, cháo tíng měi yǒu dà shì, shàng bì wèn zhū zǎi chén yuē: yǔ wén guàn yì wèi? zòu yún wèi zhě, zé qiǎn gòng chóu zhī. zòu yún yǐ yì zhě, jiē bào kě cóng zhī. qí hòu, xīn luó wài pàn, gāo zōng jiāng fā bīng tǎo chú. shí wén guàn jí bìng zài jiā, nǎi yú jí qǐng jiàn, zòu yuē: bǐ wèi tǔ bō fàn biān, bīng tún kòu jìng, xīn luó suī wèi jí shùn, shī bù nèi qīn. ruò dōng xī jù shì zhēng tǎo, chén kǒng bǎi xìng bù kān qí bì. qǐng xī bīng xiū dé yǐ ān bǎi xìng. gāo zōng cóng zhī. yí fèng èr nián zú, nián qī shí sān, zèng yōu zhōu dū du, shì yuē yì. yǐ qí jīng shì xiào jìng huáng dì, tè chì péi zàng gōng líng. sì zǐ: qián pèi qià shè. zhōng zōng shí, qián guān zhì wèi zhōu cì shǐ, pèi tóng zhōu cì shǐ, qià wèi wèi qīng, shè diàn zhōng jiān. fù zǐ xiōng dì wǔ rén jiē zhì sān pǐn guān, shí rén wèi zhī wàn shí zhāng jiā. jí wéi wēn děng bèi zhū zhī jì, shè wèi luàn bīng suǒ shā.
文瓘性嚴正,諸司奏議,多所糾駁,高宗甚委之。或時臥疾在家,朝廷每有大 事,上必問諸宰臣曰:「與文瓘議未?」奏雲未者,則遣共籌之。奏雲已議者,皆 報可從之。其後,新羅外叛,高宗將發兵討除。時文瓘疾病在家,乃輿疾請見,奏 曰:「比為吐蕃犯邊,兵屯寇境,新羅雖未即順,師不內侵。若東西俱事征討,臣 恐百姓不堪其弊。請息兵修德以安百姓。」高宗從之。儀鳳二年卒,年七十三,贈 幽州都督,諡曰懿。以其經事孝敬皇帝,特敕陪葬恭陵。四子:潛、沛、洽、涉。 中宗時,潛官至魏州刺史,沛同州刺史,洽衛尉卿,涉殿中監。父子兄弟五人皆至 三品官,時人謂之「萬石張家」。及韋溫等被誅之際,涉為亂兵所殺。
xiōng wén cóng, zhēn guān zhōng wèi chí shū shì yù shǐ. sān qiān háo zhōu cì shǐ, wèi zhèng qīng jiǎn, bǎi xìng ān zhī. yǒng huī chū, biǎo xiàn tài zōng wén huáng dì sòng, yōu zhì bāo měi, cì juàn bǎi pǐ, zhēng bài hù bù shì láng. cóng mǔ dì fáng yí ài yǐ zuì biǎn shòu fáng zhōu cì shǐ, wén cóng zuò shī zǔ jiàn. jí yí ài zhū, zuò shì chū wèi jiàn zhōu cì shǐ. zhōu jìng sù shàng yín sì, bù xiū shè jì. wén cóng xià jiào shū yuē: chūn qiū èr shè, gài běn wèi nóng, wéi dú cǐ zhōu, fèi ér bù lì. lǐ diǎn jì què, fēng sú hé guān? jìn nián yǐ lái, tián duō bù shú, yì bù jì xiān nóng suǒ zhì hū! shén zài yú jìng, hé yǐ yāo fú? yú shì shì qí jié xiàn tiáo zhì, bǎi xìng xīn ér xíng zhī. xún zú. wén jí èr shí juǎn. zi jiǎn, guān zhì jiāng zhōu cì shǐ, zhuàn sàng yí zuǎn yào qī juǎn, xíng yú shí. jiǎn dì xī, zé tiān shí wèi fèng gé shì láng tóng fèng gé luán tái píng zhāng shì. xiān shì, zǐ zi lǐ jiào zhī zhèng shì, xī bài guān, ér jiào bà xiāng chū wèi guó zi jì jiǔ, jiù shēng xiāng dài wèi xiāng, shí rén róng zhī. xī yǔ zhèng gǎo jù zhī tiān guān xuǎn shì, zuò zāng, zé tiān jiāng zhǎn zhī yǐ xùn, lín xíng ér tè shè zhī. zhōng zōng shí, lèi qiān gōng bù shàng shū, jiān xiū guó shǐ, xún lìng yú dōng dōu liú shǒu. zhōng zōng bēng, wéi shù rén lín cháo, zhào xī yǔ xíng bù shàng shū péi tán bìng tóng zhōng shū mén xià sān pǐn. xún rì, chū wèi jiàng zhōu cì shǐ. lèi fēng píng yuán jùn gōng, yǐ nián lǎo zhì shì ér zú.
兄文琮,貞觀中為持書侍御史。三遷毫州刺史,為政清簡,百姓安之。永徽初, 表獻《太宗文皇帝頌》,優制褒美,賜絹百匹,征拜戶部侍郎。從母弟房遺愛以罪 貶授房州刺史,文琮作詩祖餞。及遺愛誅,坐是出為建州刺史。州境素尚淫祀,不 修社稷。文琮下教書曰:「春秋二社,蓋本為農,惟獨此州,廢而不立。禮典既闕, 風俗何觀?近年已來,田多不熟,抑不祭先農所致乎!神在於敬,何以邀福?」於 是示其節限條制,百姓欣而行之。尋卒。文集二十卷。子戩,官至江州刺史,撰 《喪儀纂要》七卷,行於時。戩弟錫,則天時為鳳閣侍郎、同鳳閣鸞台平章事。先 是,姊子李嶠知政事,錫拜官,而嶠罷相出為國子祭酒,舅甥相代為相,時人榮之。 錫與鄭杲俱知天官選事,坐贓,則天將斬之以徇,臨刑而特赦之。中宗時,累遷工 部尚書,兼修國史,尋令於東都留守。中宗崩,韋庶人臨朝,詔錫與刑部尚書裴談 並同中書門下三品。旬日,出為絳州刺史。累封平原郡公,以年老致仕而卒。
wén cóng cóng fù dì wén shōu, suí nèi shǐ shè rén qián wēi zi yě. yóu shàn yīn lǜ, cháng lǎn xiāo jí lè pǔ, yǐ wèi wèi shén xiáng xī, gèng bó cǎi qún yán jí lì dài yán gé, cái zhú wèi shí èr lǜ chuī zhī, bèi jǐn xuán gōng zhī yì. shí tài zōng jiāng chuàng zhì lǐ lè, zhào wén shōu yú tài cháng, lìng yǔ shǎo qīng zǔ xiào sūn cān dìng yǎ lè. tài lè yǒu gǔ zhōng shí èr, jìn dài wéi yòng qí qī, yú yǒu wǔ, sú hào yǎ zhōng, mò néng tōng zhě. wén shōu chuī lǜ diào zhī, shēng jiē xiǎng chè, shí rén xián fú qí miào. xún shòu xié lǜ láng. shí yī nián, wén shōu biǎo qǐng lí zhèng tài lè, shàng wèi shì chén yuē: lè běn yuán rén, rén hé zé lè hé. zhì rú suí yáng dì mò nián, tiān xià sàng luàn, zòng lìng gǎi zhāng yīn lǜ, zhī qí zhōng bù hé xié. ruò shǐ sì hǎi wú shì, bǎi xìng ān lè, yīn lǜ zì rán diào hé, bù jí gēng gǎi. jìng bù yī qí qǐng. shí sì nián, jǐng yún jiàn, hé shuǐ qīng, wén shōu cǎi zhū yàn tiān mǎ zhī yì, zhì jǐng yún hé qīng lè, míng yuē yàn lè, zòu zhī guǎn xián, wèi lè zhī shǒu, jīn yuán huì dì yī zòu zhě shì yě. xián hēng yuán nián, qiān tài zǐ lǜ gèng lìng, zú guān. zhuàn xīn lè shū shí èr juǎn.
文琮從父弟文收,隋內史舍人虔威子也。尤善音律,嘗覽蕭吉《樂譜》,以為 未甚詳悉,更博採群言及歷代沿革,裁竹為十二律吹之,備盡旋宮之義。時太宗將 創製禮樂,召文收於太常,令與少卿祖孝孫參定雅樂。太樂有古鐘十二,近代惟用 其七,余有五,俗號啞鍾,莫能通者。文收吹律調之,聲皆響徹,時人咸服其妙。 尋授協律郎。十一年,文收表請釐正太樂,上謂侍臣曰:「樂本緣人,人和則樂和。 至如隋煬帝末年,天下喪亂,縱令改張音律,知其終不和諧。若使四海無事,百姓 安樂,音律自然調和,不藉更改。」竟不依其請。十四年,景雲見,河水清,文收 采《硃雁天馬》之義,制《景雲河清》樂,名曰「燕樂」,奏之管弦,為樂之首, 今元會第一奏者是也。咸亨元年,遷太子率更令,卒官。撰《新樂書》十二卷。
xú yǒu gōng, guó zi bó shì wén yuǎn sūn yě. jǔ míng jīng, lèi zhuǎn pú zhōu sī fǎ cān jūn, shào fēng dōng guǎn nán. wèi zhèng kuān rén, bù xíng zhàng fá. lì rén gǎn qí ēn xìn, dì xiāng yuē yuē: ruò fàn xú sī fǎ zhàng zhě, zhòng bì chì fá zhī. yóu shì rén zhēng yòng mìng, zhōng yú dài mǎn, bù lù yī rén. zài chū yuán nián, lèi qiān sī xíng chéng. shí kù lì zhōu xìng lái jùn chén qiū shén jī wáng hóng yì děng gòu xiàn wú gū, jiē dǐ jí fǎ, gōng qīng zhèn kǒng, mò gǎn zhèng yán. yǒu gōng dú cún píng shù, zhào xià dà lǐ zhě, yǒu gōng jiē yì chū zhī, qián hòu jì huó shù shí bǎi jiā. cháng yú diàn tíng lùn zòu qū zhí, zé tiān lì sè jié zhī, zuǒ yòu mò bù sǒng lì, yǒu gōng shén sè bù náo, zhēng zhī mí qiè. xún zhuǎn qiū guān yuán wài láng, zhuǎn láng zhōng. é ér fèng gé shì láng rèn zhī gǔ dōng guān shàng shū péi xíng běn děng qī rén bèi gòu xiàn dāng sǐ, zé tiān wèi gōng qīng yuē: gǔ rén yǐ shā zhǐ shā, wǒ jīn yǐ ēn zhǐ shā. jiù qún gōng qǐ zhī gǔ děng, cì yǐ zài shēng, gè shòu yǐ guān, zhù shēn lái xiào. jùn chén zhāng zhī mò děng yòu kàng biǎo qǐng shēn dà fǎ, zé tiān bù xǔ zhī. jùn chén nǎi dú yǐn xíng běn, zhòng yàn qián zuì, zòu yuē: xíng běn qián xíng bèi nì, gào zhāng zhī jiǎn yǔ lú líng wáng fǎn bù shí, zuì dāng chù zhǎn. yǒu gōng bó zòu yuē: jùn chén guāi míng zhǔ zài shēng zhī cì, kuī shèng rén ēn xìn zhī dào. wèi chén suī dāng jí è, rán shì jūn bì jiāng shùn qí měi. xíng běn jìng yǐ miǎn sǐ. dào zhōu cì shǐ lǐ rén bāo jí dì yú cì lìng zhǎng shā, yòu wèi táng fèng yī suǒ gòu, gāo zōng mò sī yì jí xiōng, móu fù lǐ shì, jiāng zhū zhī. yǒu gōng yòu gù zhēng zhī, bù néng dé. qiū guān shì láng zhōu xìng zòu yǒu gōng yuē: chén wén liǎng hàn gù shì, fù xià wǎng shàng zhě yāo zhǎn, miàn qī zhě yì zhǎn. yòu lǐ yún: xī yán pò lǜ zhě shā. yǒu gōng gù chū fǎn qiú, zuì dāng bù shè, qǐng tuī àn qí zuì. zé tiān suī bù xǔ xì wèn, rán jìng zuò miǎn guān. jiǔ zhī, qǐ wèi zuǒ tái shì yù shǐ, zé tiān tè bāo yì zhī. shí yuǎn jìn wén yǒu gōng shòu zhí, jiē xīn rán xiāng hè.
徐有功,國子博士文遠孫也。舉明經,累轉蒲州司法參軍,紹封東莞男。為政 寬仁,不行杖罰。吏人感其恩信,遞相約曰:「若犯徐司法杖者,眾必斥罰之。」 由是人爭用命,終於代滿,不戮一人。載初元年,累遷司刑丞。時酷吏周興、來俊 臣、丘神勣、王弘義等構陷無辜,皆抵極法,公卿震恐,莫敢正言。有功獨存平恕, 詔下大理者,有功皆議出之,前後濟活數十百家。常於殿庭論奏曲直,則天厲色詰 之,左右莫不悚栗,有功神色不撓,爭之彌切。尋轉秋官員外郎,轉郎中。俄而鳳 閣侍郎任知古、冬官尚書裴行本等七人被構陷當死,則天謂公卿曰:「古人以殺止 殺,我今以恩止殺。就群公乞知古等,賜以再生,各授以官,佇申來效。」俊臣、 張知默等又抗表請申大法,則天不許之。俊臣乃獨引行本,重驗前罪,奏曰:「行 本潛行悖逆,告張知蹇與廬陵王反不實,罪當處斬。」有功駁奏曰:「俊臣乖明主 再生之賜,虧聖人恩信之道。為臣雖當嫉惡,然事君必將順其美。」行本竟以免死。 道州刺史李仁褒及弟榆次令長沙,又為唐奉一所構,高宗末私議吉凶,謀復李氏, 將誅之。有功又固爭之,不能得。秋官侍郎周興奏有功曰:「臣聞兩漢故事,附下 罔上者腰斬,面欺者亦斬。又《禮》云:析言破律者殺。有功故出反囚,罪當不赦, 請推按其罪。」則天雖不許系問,然竟坐免官。久之,起為左台侍御史,則天特褒 異之。時遠近聞有功授職,皆欣然相賀。
yǒu gōng cháng shàng shū lùn tiān guān qiū guān jí cháo táng sān sī lǐ guǐ shǐ qiān shī, qí lüè yuē: bì xià jí wèi yǐ lái, hǎi nèi zhí yuán yí dìng, ér tiān xià xuǎn rén jiàn duō. zhǎng xuǎn zhī cáo yòng shě bù píng, bǔ nǐ guāi cì, zhǔ qǐng gōng xíng, yán miàn wǎng jù. suì shǐ xiāo bàng mǎn lù, yuàn dú yíng cháo, jìn yǐ wèi cháng, shū wú kuì dàn. yòu wǎng shǔ táng cháo jì nián, shí duō nì jié, jū xùn jié duàn, xíng yù zhì yán. gé mìng yǐ lái, zài sì jù jī, yú fēng wèi tiǎn, yòng fǎ yóu shēn. jīn tuī jū zhě yóu xíng kù fǎ, wàng hé duàn. chén jí àn yàn, zòu ér hé zhī, huò qí wǎng zhuàng, qǐng jí fù fǎ duàn zuì, yì duó lù biǎn kǎo, yǐ cán qí dé. qí sān sī shòu biǎo jí lǐ guǐ shēn yuān shǐ, bù sù yǔ duó, zhì lìng yōng sāi, yǒu lǐ bù wèi shēn zhě, yì wàng zhǔn qián dàn zòu, biǎn kǎo duó lù. chén xī chù fǎ sī, yuán méng zhuó yòng, chén wú yǐ shàng dá zhì zào, yuàn yǐ zhí fǎ chóu ēn. wú zòng guǐ suí, bù bì qiáng yù, měng shì zhì jī, shì chén zhī fēn. rú méng yǔn nà, qǐng jiàng chì shī xíng, shù bù yuè xún shí, yì kě yǐ chú cán gé bì, xíng cuò bù yòng, tiān xià xìng shèn.
有功嘗上疏論天官、秋官及朝堂三司理匭使愆失,其略曰:「陛下即位已來, 海內職員一定,而天下選人漸多。掌選之曹用舍不平,補擬乖次,囑請公行,顏面 罔懼。遂使囂謗滿路,怨讟盈朝,浸以為常,殊無愧憚。又往屬唐朝季年,時多逆 節,鞫訊結斷,刑獄至嚴。革命以來,載祀遽積,餘風未殄,用法猶深。今推鞫者 猶行酷法,妄劾斷。臣即按驗,奏而劾之,獲其枉狀,請即付法斷罪,亦奪祿貶考, 以慚其德。其三司受表及理匭申冤使,不速與奪,致令擁塞,有理不為申者,亦望 准前彈奏,貶考奪祿。臣昔處法司,緣蒙擢用,臣無以上答至造,願以執法酬恩。 無縱詭隨,不避強御,猛噬鷙擊,是臣之分。如蒙允納,請降敕施行,庶不越旬時, 亦可以除殘革弊,刑措不用,天下幸甚。」
hòu rùn zhōu cì shǐ dòu xiào chén qī páng shì wèi nú wū gào, yún yè jiě qí fú, zé tiān lìng gěi shì zhōng xuē jì chǎng jū zhī. jì chǎng duàn liàn chéng qí zuì, páng shì dāng zuò zhǎn. yǒu gōng dú míng qí wú zuì. ér jì chǎng děng fǎn xiàn yǒu gōng dǎng yuán è nì, zòu fù fǎ, fǎ sī jié xíng dāng qì shì. yǒu gōng fāng shì shì, lìng shǐ chuí qì yǐ gào, yǒu gōng yuē: qǐ wú dú sǐ, ér zhū rén zhǎng bù sǐ yé? nǎi xú qǐ ér guī. zé tiān lǎn zòu, zhào yǒu gōng jié zhī yuē: qīng bǐ duàn yù, shī chū hé duō? duì yuē: shī chū, chén xià zhī xiǎo guò hǎo shēng, shèng rén zhī dà dé. yuàn bì xià hóng dà dé, zé tiān xià xìng shèn. zé tiān mò rán. yú shì páng shì jiǎn sǐ, liú yú lǐng biǎo, yǒu gōng chú míng wèi shù rén. xún qǐ wèi zuǒ sī láng zhōng, lèi qiān sī xíng shǎo qīng. yǒu gōng wèi suǒ qīn yuē: jīn shēn wèi dà lǐ, rén mìng suǒ xuán, bì bù néng shùn zhǐ guǐ cí yǐ qiú gǒu miǎn. gù qián hòu wèi yù guān, yǐ jiàn zòu wǎng zhū zhě, sān jīng duàn sǐ, ér zhí zhì bù yú, kù lì yóu shì shǎo shuāi, shí rén bǐ hàn zhī yú zhāng yān. huò yuē: ruò yù guān jiē rán, xíng cuò hé yuǎn. jiǔ zhī, zhuǎn sī pú shǎo qīng zi. zhǎng ān èr nián zú, nián liù shí èr, zèng sī xíng qīng.
後潤州刺史竇孝諶妻龐氏為奴誣告,雲夜解祈福,則天令給事中薛季昶鞫之。 季昶鍛練成其罪,龐氏當坐斬。有功獨明其無罪。而季昶等返陷有功黨援惡逆,奏 付法,法司結刑當棄市。有功方視事,令史垂泣以告,有功曰:「豈吾獨死,而諸 人長不死耶?」乃徐起而歸。則天覽奏,召有功詰之曰:「卿比斷獄,失出何多?」 對曰:「失出,臣下之小過;好生,聖人之大德。願陛下弘大德,則天下幸甚。」 則天默然。於是龐氏減死,流於嶺表,有功除名為庶人。尋起為左司郎中,累遷司 刑少卿。有功謂所親曰:「今身為大理,人命所懸,必不能順旨詭辭以求苟免。」 故前後為獄官,以諫奏枉誅者,三經斷死,而執志不渝,酷吏由是少衰,時人比漢 之於、張焉。或曰:「若獄官皆然,刑措何遠。」久之,轉司僕少卿子。長安二年 卒,年六十二,贈司刑卿。
zhōng zōng jí wèi, zhì yuē: zhōng zhèng zhī chén, zì xī yōu shàng bāo zèng zhī diǎn, jiù zhāng suǒ zhòng. gù zèng dà lǐ qīng xú yǒu gōng, jié cāo zhēn jìn, qì huái liàng zhí, xùn gǔ rén zhī zhì yè, shí yī dài zhī xián liáng, sī bǐ xíng shū, shēn cún jìng shèn. zhōu xìng lái jùn chén děng xìng wéi cán kù, wù zài zhū yí, bù shùn qí qíng, lì jiā wū hài. yǒu gōng zhuō rán shǒu fǎ, suī sǐ bù yí, wú qū náo zhī xīn, yǒu zhōng liè zhī yì. dāng qí zhí duàn, bìng yù píng fǎn, dìng guó shì zhī, hé yǐ jiā cǐ. zhèn wéi xīn shù zhèng, zhuī xiǎng qián jī, qí rén jì mò, qí dé kě chēng. zhuī wǎng zèng zhōng, wèi zī quán rǎng. kě zèng yuè zhōu cì shǐ, réng qiǎn shǐ jiù jiā diào jì, cì wù bǎi duàn, shòu yī zi guān. jīn shàng jiàn zuò, dòu xiào chén zhī zǐ xī jiān děng qǐng yǐ shēn zhī guān jué ràng yǒu gōng zi lún, yǐ bào jiù ēn. lún yóu shì zì tài zǐ sī yì láng gōng líng lìng lèi qiān shēn wáng fǔ sī mǎ, zú.
中宗即位,制曰:「忠正之臣,自昔攸尚;褒贈之典,舊章所重。故贈大理卿 徐有功,節操貞勁,器懷亮直,徇古人之志業,實一代之賢良,司彼刑書,深存敬 慎。周興、來俊臣等性惟殘酷,務在誅夷,不順其情,立加誣害。有功卓然守法, 雖死不移,無屈撓之心,有忠烈之議。當其執斷,並遇平反,定國、釋之,何以加 此。朕惟新庶政,追想前跡,其人既歿,其德可稱。追往贈終,慰茲泉壤。可贈越 州刺史,仍遣使就家弔祭,賜物百段,授一子官。」今上踐祚,竇孝諶之子希瑊等 請以身之官爵讓有功子惀,以報舊恩。惀由是自太子司議郎、恭陵令累遷申王府司 馬,卒。
shǐ chén yuē: wén fǎ, lǐ jù zhī dà zhě, gù shùn mìng gāo yáo wèi shì, chāng yán jiè chì, qín yì zhì yān. gài rén mìng suǒ xuán, yī shī qí píng, yuān bù kě fù, shèng wáng suǒ yǐ jiù xīn yě. rú lín zhī shǒu fǎ, wén guàn zhī yì xíng, shí shǔ zhé wáng, kě yǐ lǐ duó. dāng zéi hòu qiān dǐng zhī jì, kù lì luó zhī zhī chén, xú yǒu gōng dú kàng qún xié, chí píng bù náo, cǐ suǒ yǐ wèi nán yě. bǐ shì zhī dìng guó, xú yòu guò zhī. xī jiān ràng jué chóu ēn, kě zhī yí ài.
史臣曰:文法,理具之大者,故舜命皋陶為士,昌言誡敕,勤亦至焉。蓋人命 所懸,一失其平,冤不可復,聖王所以疚心也。如臨之守法,文瓘之議刑,時屬哲 王,可以理奪。當賊後遷鼎之際,酷吏羅織之辰,徐有功獨抗群邪,持平不撓,此 所以為難也。比釋之、定國,徐又過之。希瑊讓爵酬恩,可知遺愛。
zàn yuē: tīng sòng wéi míng, chí fǎ wéi píng. èr zhě huò shuǎng, rén hé yǐ shēng? yī yú xú gōng, xiè zhì zhī jīng. shì jiē fēn zhuó, bù gǎi wú qīng.
贊曰:聽訟惟明,持法惟平。二者或爽,人何以生?猗歟徐公,獬豸之精。世 皆紛濁,不改吾清。