xīn zhī shén fā yú mù, shèn zhī jīng fā yú ěr. dào dé jīng yuē: wǔ sè lìng rén mù máng, wǔ yīn lìng rén ěr lóng, wèi xiáo luàn qí ěr mù, jí hào bì qí jīng shén. shì yú guān jù shí yàn zhī, jìng mò rán ān zuò, chàng lǐng shēng sè zhī lè, fēi bù shèn shì zhì gē lán wǔ bà, wèi yǒu bù shēn pí lì juàn zhě, kě huǎng wù cǐ lǐ.
心之神發於目，腎之精發於耳。《道德經》曰：「五色令人目盲，五音令人耳聾」，謂淆亂其耳目，即耗敝其精神。試於觀劇時驗之，靜默然安坐，暢領聲色之樂，非不甚適；至歌闌舞罷，未有不身疲力倦者，可恍悟此理。

jiǔ shì shāng xuè jiǔ wò shāng qì jiǔ zuò shāng ròu jiǔ lì shāng gǔ jiǔ xíng shāng jīn, cǐ nèi jīng wǔ láo suǒ shāng zhī shuō yě. lǎo nián wéi jiǔ zuò jiǔ wò bù néng miǎn, xū yǐ dǎo yǐn zhū fǎ, suí qí zuò wò xíng zhī dǎo yǐn yǒu shuì gōng zuò gōng, jiàn běn juàn mò, shǐ xuè mài liú tōng, shù wú cǐ huàn.
久視傷血、久臥傷氣、久坐傷肉、久立傷骨、久行傷筋，此《內經》「五勞所傷」之說也。老年惟久坐、久臥不能免，須以導引諸法，隨其坐臥行之（導引有睡功、坐功，見本卷末），使血脈流通，庶無此患。

nán nǚ zhī yù, nǎi yīn yáng zì rán zhī dào. yì dà chuán yuē: tiān dì , nán nǚ gòu jīng shì yě. rán chuán yǐn sǔn guà yáo cí yǐ wèi yán, sǔn nǎi sǔn zé yì róu zhī xiàng, gù zì rán zhī zhōng, fēi wú sǔn yān lǎo nián duàn yù, yì shèng shuāi zì rán zhī dào. sǔn zhī yáo cí yuē: zhì yù shì yě, ruò yóu wèi yě. zì rán fǎn chéng miǎn qiáng, zé sǔn zhī yòu sǔn, bì zhì sǔn nián.
男女之欲，乃陰陽自然之道。《易·大傳》曰：「天地 ，男女構精」是也。然《傳》引《損》卦爻辭以為言，「損」乃損則益柔之象，故自然之中，非無損焉；老年斷欲，亦盛衰自然之道。《損》之爻辭曰：「窒慾是也，若猶未也。」自然反成勉強，則損之又損，必至損年。

wǔ cáng shù xué, jiē huì yú bèi. xià rè shí, yǒu mìng tóng pú shàn fēng zhě, fēng bì jí zhī, zé fēng qiě rù cáng, yí huàn fēi xì yǒu hàn shí yóu shén, zòng bù miǎn huī shàn. shǒu zì huī dòng, jǐn jí yú miàn, yóu zhī yù fēng ér xíng, jù wèi kě shòu. jìng zuò zé wēi yǒu fēng lái, biàn jué nán shèng, dòng yáng ér jìng yīn, miàn yáng ér bèi yīn yě.
五藏俞穴，皆會於背。夏熱時，有命童僕扇風者，風必及之，則風且入藏，貽患非細；有汗時尤甚，縱不免揮扇。手自揮動，僅及於面，猶之御風而行，俱為可受。靜坐則微有風來，便覺難勝，動陽而靜陰，面陽而背陰也。

shí yì liú xíng, tiān dì bù zhèng zhī qì, qí gǎn rén yě, dà dǐ yóu kǒu bí rù. wú yòu kě lùn yuē: hū xī zhī jiān, wài xié yīn ér chéng zhī, rù yú mó yuán shì yě. bǐ cǐ chuán rǎn, jiē qì gǎn zhào, yuán qí shǐ, mò bù yīn fēng ér lái. nèi jīng suǒ wèi fēng zhě, shàn xíng ér shù biàn. jū cháng chū rù, shǎo jué yǒu fēng, jí yǐ yī xiù yǎn kǒu bí, yì kān bì yì.
時疫流行，天地不正之氣，其感人也，大抵由口鼻入。吳又可論曰：「呼吸之間，外邪因而乘之，入於膜原」是也。彼此傳染，皆氣感召，原其始，莫不因風而來。《內經》所謂「風者，善行而數變。」居常出入，少覺有風，即以衣袖掩口鼻，亦堪避疫。

chuāng xì mén xì zhī fēng, qí lái shèn wēi, rán bī yú xì ér chū, lìng yǒu yī zhǒng lěng qì, fèn wài jiān lì. pì zhī àn jiàn mǎ, zhōng rén yú bù jí bèi, zé suǒ shāng gèng shén! shèn wú yǐ fēng wēi ér shǎo nài zhī.
窗隙門隙之風，其來甚微，然逼於隙而出，另有一種冷氣，分外尖利。譬之暗箭馬，中人於不及備，則所傷更甚！慎毋以風微而少耐之。

kù rè zhī hòu, é rán dà yǔ shí xíng, yuàn zhōng rè qì bī rù yú shì, bí guān zhōng bìng jué yǒu xīng qì zhě, cǐ shǔ zhī yù dú, zuì yì shāng rén. nèi jīng yuē: xià shāng yú shǔ, qiū wèi nüè. xū sù bì chuāng yǒu, wú shǐ de rù. yǔ xiē yòu jí dòng kāi, yǐ sàn shì zhōng zhī rè. zài rú lěng shuǐ pō dì, yì yǒu shǔ qì shàng téng, wù jìn zhī. bǎo shí hòu bù dé jí xíng, jí xíng zé qì nì, bù dàn shí wù nán huà, qiě zhì yōng hán. nèi jīng suǒ wèi zhuó qì zài shàng, zé shēng zhēn zhàng. jī bù dé dà hū dà jiào, fù kōng zé qì jì qiè, ér fù jié zhī, bì shāng fèi wèi wǔ cáng jiē bǐng qì yú wèi, zhū qì jiē shǔ yú fèi yě.
酷熱之候，俄然大雨時行，院中熱氣逼入於室，鼻觀中並覺有腥氣者，此暑之郁毒，最易傷人。《內經》曰：「夏傷於暑，秋為 瘧。」須速閉窗牖，毋使得入。雨歇又即洞開，以散室中之熱。再如冷水潑地，亦有暑氣上騰，勿近之。飽食後不得急行，急行則氣逆，不但食物難化，且致壅寒。《內經》所謂「濁氣在上，則生 真脹。」飢不得大呼大叫，腹空則氣既怯，而復竭之，必傷肺胃；五藏皆稟氣於胃，諸氣皆屬於肺也。

fán fēng cóng suǒ jū zhī fāng lái, wèi zhèng fēng, rú chūn dōng fēng qiū xī fēng, qí zhōng rén yě qiǎn cóng chōng hòu lái wèi xū fēng, rú xià běi fēng dōng nán fēng, wēn liáng yīn zhī dùn yì, shāng rén zuì shēn. dāng jiā yì diào yǎng, yǐ bǔ jiù tiān shí, liáng jí tiān yī, wēn wú jù tuō, tuì bì mì shì, wù fàn qí qīn.
凡風從所居之方來，為「正風」，如春東風、秋西風，其中人也淺；從沖後來為「虛風」，如夏北風、冬南風，溫涼因之頓異，傷人最深。當加意調養，以補救天時，涼即添衣，溫毋遽脫，退避密室，勿犯其侵。

sān dōng tiān dì bì, xuè qì fú. rú zuò láo chū hàn, yáng qì shèn xiè, wú yǐ wèi lái chūn fā shēng zhī běn, cǐ nǎi zhì bìng zhī yuán yě. chūn qiū shí dà hàn, wù tuō yī, hàn zhǐ yòu xū jí yì, qì qīn fū, yì zú wèi lèi. shí shàng rì sè shài rè, bù kě zuò, kǒng fā tún chuāng zuò lěng shí kǒng huàn shàn qì. hàn yī wù rì pù, kǒng shēn zhǎng hàn bān jiǔ hòu jì yǐn chá, kǒng pí chéng jiǔ jī ěr dòng wù huǒ hōng, hōng jí shēng chuāng mù hūn wú xǐ yù, yù bì tiān zhàng. fán cǐ rì yòng xiǎo jié, wèi yì xī shù, jù yí liú yì.
三冬天地閉，血氣伏。如作勞出汗，陽氣滲泄，無以為來春發生之本，此乃致病之原也。春秋時大汗，勿脫衣，汗止又須即易，氣侵膚，亦足為累。石上日色曬熱，不可坐，恐發臀瘡；坐冷石恐患疝氣。汗衣勿日曝，恐身長汗斑；酒後忌飲茶，恐脾成酒積；耳凍勿火烘，烘即生瘡；目昏毋洗浴，浴必添障。凡此日用小節，未易悉數，俱宜留意。