tài zōng shí yī wáng shì zǔ èr zi
太宗十一王 世祖二子
xiào tài zōng wáng huáng hòu shēng āi tài zǐ dà qì nán jùn wáng dà lián, chén shū róng shēng xún yáng wáng dà xīn, zuǒ fū rén shēng nán hǎi wáng dà lín ān lù wáng dà chūn, xiè fū rén shēng liú yáng gōng dà yá, zhāng fū rén shēng xīn xìng wáng dà zhuāng, bāo zhāo huá shēng xī yáng wáng dà jūn, fàn fū rén shēng wǔ níng wáng dà wēi, chǔ xiū huá shēng jiàn píng wáng dà qiú, chén fū rén shēng yì ān wáng dà xīn, zhū fū rén shēng suī jiàn wáng dà zhì. zì yú zhū zi, běn shū bù zài.
孝太宗王皇后生哀太子大器、南郡王大連,陳淑容生潯陽王大心,左夫人生南海 王大臨、安陸王大春,謝夫人生瀏陽公大雅,張夫人生新興王大莊,包昭華生西陽 王大鈞,范夫人生武寧王大威,褚修華生建平王大球,陳夫人生義安王大昕,硃夫 人生綏建王大摯。自余諸子,本書不載。
xún yáng wáng dà xīn, zì rén shù. yòu ér cōng lǎng, shàn shǔ wén. zhōng dà tōng sì nián, yǐ huáng sūn fēng dāng yáng gōng, yì yī qiān wǔ bǎi hù. dà tóng yuán nián, chū wèi shǐ chí jié dū du yǐng nán běi sī dìng xīn wǔ zhōu zhū jūn shì qīng chē jiāng jūn yǐng zhōu cì shǐ. shí nián shí sān, tài zōng yǐ qí yòu, kǒng wèi dá mín qíng, jiè zhī yuē: shì wú dà xiǎo, xī wěi xíng shì, xiān háo bù xū cuò huái. dà xīn suī bù qīn zhōu wù, fā yán měi hé yú lǐ, zhòng jiē jīng fú. qī nián, zhēng wèi shì zhōng jiān shí tóu shù jūn shì. tài qīng yuán nián, chū wèi yún huī jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ. èr nián, hóu jǐng kòu jīng yì. dà xīn zhāo jí shì zú, yuǎn jìn guī zhī, zhòng zhì shù wàn, yǔ shàng liú zhū jūn fù yuán gōng què. sān nián, chéng xiàn, shàng jiǎ hóu xiāo sháo nán bēn, xuān mì zhào, jiā sàn qí cháng shì, jìn hào píng nán jiāng jūn. dà bǎo yuán nián, fēng xún yáng wáng, yì èr qiān hù.
潯陽王大心,字仁恕。幼而聰朗,善屬文。中大通四年,以皇孫封當陽公,邑 一千五百戶。大同元年,出為使持節、都督郢、南、北司、定、新五州諸軍事、輕 車將軍、郢州刺史。時年十三,太宗以其幼,恐未達民情,戒之曰:「事無大小, 悉委行事,纖毫不須措懷。」大心雖不親州務,發言每合於理,眾皆驚服。七年, 征為侍中、兼石頭戍軍事。太清元年,出為雲麾將軍、江州刺史。二年,侯景寇京 邑。大心招集士卒,遠近歸之,眾至數萬,與上流諸軍赴援宮闕。三年,城陷,上 甲侯蕭韶南奔,宣密詔,加散騎常侍,進號平南將軍。大寶元年,封尋陽王,邑二 千戶。
chū, lì yáng tài shǒu zhuāng tiě yǐ chéng jiàng hóu jǐng, jì ér yòu fèng qí mǔ lái bēn, dà xīn yǐ tiě jiù jiāng, hòu wèi qí lǐ, jūn lǚ zhī shì, xī yǐ wěi zhī, réng yǐ wèi yù zhāng nèi shǐ. hóu jǐng shù qiǎn jūn xī shàng kòu chāo, dà xīn zhé lìng tiě jī pò zhī, zéi bù néng jìn. shí pó yáng wáng fàn lǜ zhòng qì hé féi, tún yú shān kǒu, dài yuán bīng zǒng jí, yù jù jìn. dà xīn wén zhī, qiǎn yào fàn xī shàng, yǐ pén chéng chù zhī, lǐn kuì shén hòu, yǔ lù lì gòng chú huò nán. huì zhuāng tiě jù yù zhāng fǎn, dà xīn lìng zhōng bīng cān jūn wéi yuē děng jiāng jūn jī zhī, tiě bài jī, yòu qǐ xiáng. pó yáng shì zǐ sì xiān yǔ tiě yóu chù, yīn chēng qí rén cái lüè cóng héng, qiě jiù jiāng yě, yù jǔ dà shì, dāng zī qí lì, ruò jiàng jiāng zhōu, bì bù quán qí shǒu lǐng, sì qǐng yuán zhī. fàn cóng zhī, nǎi qiǎn jiāng hóu zhèn lǜ jīng jiǎ wǔ qiān wǎng jiù tiě, yè xí pò wéi yuē děng yíng. dà xīn wén zhī dà jù, yú shì èr fān xìn qǐ, rén xīn lí èr. jǐng jiāng rèn yuē lüè dì zhì yú pén chéng, dà xīn qiǎn sī mǎ wéi zhì jù zhàn, bài jī. shí zhàng xià yóu yǒu yǒng shì qiān yú rén, xián shuō yuē: jì wú liáng chǔ, nán yǐ shǒu gù. ruò qīng qí wǎng jiàn zhōu, yǐ tú hòu jǔ, cè zhī shàng zhě yě. dà xīn wèi jué, qí mǔ chén shū róng yuē: jí rì shèng yù nián zūn, chǔ gōng wàn fú, rǔ jiǔ fèng wéi yán sè, bù niàn bài yè què tíng, qiě wú yǐ lǎo, ér yù yuǎn shè xiǎn lù, liáng chǔ bù gěi, qǐ wèi xiào zǐ? wú zhōng bù xíng. yīn fǔ xiōng tòng kū, dà xīn nǎi zhǐ. suì yǔ yuē hé. èr nián qiū, yù hài, shí nián èr shí jiǔ.
初,歷陽太守莊鐵以城降侯景,既而又奉其母來奔,大心以鐵舊將,厚為其禮, 軍旅之事,悉以委之,仍以為豫章內史。侯景數遣軍西上寇抄,大心輒令鐵擊破之, 賊不能進。時鄱陽王范率眾棄合肥,屯於柵口,待援兵總集,欲俱進。大心聞之, 遣要范西上,以湓城處之,廩饋甚厚,與戮力共除禍難。會莊鐵據豫章反,大心令 中兵參軍韋約等將軍擊之,鐵敗績,又乞降。鄱陽世子嗣先與鐵游處,因稱其人才 略從橫,且舊將也,欲舉大事,當資其力,若降江州,必不全其首領,嗣請援之。 范從之,乃遣將侯瑱率精甲五千往救鐵,夜襲破韋約等營。大心聞之大懼,於是二 籓釁起,人心離貳。景將任約略地至於湓城,大心遣司馬韋質拒戰,敗績。時帳下 猶有勇士千餘人,咸說曰:「既無糧儲,難以守固。若輕騎往建州,以圖後舉,策 之上者也。」大心未決,其母陳淑容曰:「即日聖御年尊,儲宮萬福,汝久奉違顏 色,不念拜謁闕庭,且吾已老,而欲遠涉險路,糧儲不給,豈謂孝子?吾終不行。」 因撫胸慟哭,大心乃止。遂與約和。二年秋,遇害,時年二十九。
nán hǎi wáng dà lín, zì rén xuān. dà tóng èr nián, fēng níng guó xiàn gōng, yì yī qiān wǔ bǎi hù. shǎo ér mǐn huì. nián shí yī, zāo zuǒ fū rén yōu, kū qì huǐ jí, yǐ xiào wén. hòu rù guó xué, míng jīng shè cè jiǎ kē, bài zhōng shū shì láng, qiān gěi shì huáng mén shì láng. shí yī nián, wèi zhǎng jiān shì zhōng. chū wèi qīng chē jiāng jūn, láng yá péng chéng èr jùn tài shǒu. hóu jǐng luàn, wèi shǐ chí jié xuān huì jiāng jūn, tún xīn tíng. é yòu zhēng hái, tún duān mén, dū du chéng nán zhū jūn shì. shí yì zhě jiē quàn shōu wài cái wù, nǐ gōng shǎng cì, dà lín dú yuē: wù nǎi shǎng shì, ér niú kě kào jūn. mìng qǔ niú, dé qiān yú tóu, chéng nèi lài yǐ xiǎng shì. dà bǎo yuán nián, fēng nán hǎi jùn wáng, yì èr qiān hù. chū wèi shǐ chí jié dū du yáng nán xú èr zhōu zhū jūn shì ān nán jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ. yòu chú ān dōng jiāng jūn wú jùn tài shǒu. shí zhāng biāo qǐ yì yú huì jī, wú rén lù lìng gōng yǐng chuān yǔ mèng qīng děng quàn dà lín zǒu tóu biāo. dà lín yuē: biāo ruò chéng gōng, bù zī wǒ lì rú qí náo bài, yǐ wǒ shuō yān. bù kě wǎng yě. èr nián qiū, yù hài yú jùn, shí nián èr shí wǔ.
南海王大臨,字仁宣。大同二年,封寧國縣公,邑一千五百戶。少而敏慧。年 十一,遭左夫人憂,哭泣毀瘠,以孝聞。後入國學,明經射策甲科,拜中書侍郎, 遷給事黃門侍郎。十一年,為長兼侍中。出為輕車將軍,琅邪、彭城二郡太守。侯 景亂,為使持節、宣惠將軍,屯新亭。俄又征還,屯端門,都督城南諸軍事。時議 者皆勸收外財物,擬供賞賜,大臨獨曰:「物乃賞士,而牛可犒軍。」命取牛,得 千餘頭,城內賴以饗士。大寶元年,封南海郡王,邑二千戶。出為使持節、都督揚、 南徐二州諸軍事、安南將軍、揚州刺史。又除安東將軍、吳郡太守。時張彪起義於 會稽,吳人陸令公、潁川庾孟卿等勸大臨走投彪。大臨曰:「彪若成功,不資我力; 如其撓敗,以我說焉。不可往也。」二年秋,遇害於郡,時年二十五。
nán jùn wáng dà lián, zì rén jìng. shǎo jùn shuǎng, néng shǔ wén, jǔ zhǐ fēng liú, yǎ yǒu qiǎo sī, miào dá yīn lè, jiān shàn dān qīng. dà tóng èr nián, fēng lín chéng xiàn gōng, yì yī qiān wǔ bǎi hù. qī nián, yǔ nán hǎi wáng jù rù guó xué, shè cè jiǎ kē, bài zhōng shū shì láng. shí nián, gāo zǔ xìng zhū fāng, dà lián yǔ xiōng dà lín bìng cóng. gāo zǔ wèn yuē: rǔ děng xí qí bù? duì yuē: chén děng wèi fèng zhào, bù gǎn zhé xí. chì gè gěi mǎ shì zhī, dà lián xiōng dì jù ān wǎng hái, gè dé chí zhòu zhī jié, gāo zǔ dà yuè, jí cì suǒ chéng mǎ. jí wèi qǐ xiè, cí yòu shén měi. gāo zǔ tuó rì wèi tài zōng yuē: zuó jiàn dà lín dà lián, fēng yùn kě ài, zú yǐ wèi wú nián lǎo. qiān gěi shì huáng mén shì láng, zhuǎn shì zhōng, xún jiān shí tóu shù jūn shì. tài qīng yuán nián, chū wèi shǐ chí jié qīng chē jiāng jūn dōng yáng zhōu cì shǐ. hóu jǐng rù kòu jīng shī, dà lián lǜ zhòng sì wàn lái fù. jí tái chéng méi, yuán jūn sàn, fù hái yáng zhōu. sān nián, huì jī shān zéi tián lǐng qún jù dǎng shù wàn lái gōng, dà lián mìng zhòng bīng cān jūn zhāng biāo jī zhǎn zhī. dà bǎo yuán nián, fēng wèi nán jùn wáng, yì èr qiān hù. jǐng réng qiǎn qí jiāng zhào bó chāo liú shén mào lái tǎo, dà lián shè bèi yǐ dài zhī. huì jiāng liú yì yǐ chéng yīng zéi, dà lián qì chéng zǒu, zhì xìn ān, wèi zéi suǒ huò. hóu jǐng yǐ wèi qīng chē jiāng jūn xíng yáng zhōu shì, qiān píng nán jiāng jūn jiāng zhōu cì shǐ. dà lián jì pò kòu shǒu, héng sī táo cuàn, nǎi yǔ zéi yuē yuē: jūn mín zhī shì, wú bù yù yān. hòu wǒ cún wáng, dàn tīng zhōng xiǎng. yù jiǎn yǔ xiāng jiàn, yīn dé wáng yì, zéi yì xìn zhī. shì wèi guǒ. èr nián qiū, yù hài, shí nián èr shí wǔ.
南郡王大連,字仁靖。少俊爽,能屬文,舉止風流,雅有巧思,妙達音樂,兼 善丹青。大同二年,封臨城縣公,邑一千五百戶。七年,與南海王俱入國學,射策 甲科,拜中書侍郎。十年,高祖幸硃方,大連與兄大臨並從。高祖問曰:「汝等習 騎不?」對曰:「臣等未奉詔,不敢輒習。」敕各給馬試之,大連兄弟據鞍往還, 各得馳驟之節,高祖大悅,即賜所乘馬。及為啟謝,詞又甚美。高祖佗日謂太宗曰: 「昨見大臨、大連,風韻可愛,足以慰吾年老。」遷給事黃門侍郎,轉侍中,尋兼 石頭戍軍事。太清元年,出為使持節、輕車將軍、東揚州刺史。侯景入寇京師,大 連率眾四萬來赴。及台城沒,援軍散,復還揚州。三年,會稽山賊田領群聚黨數萬 來攻,大連命中兵參軍張彪擊斬之。大寶元年,封為南郡王,邑二千戶。景仍遣其 將趙伯超、劉神茂來討,大連設備以待之。會將留異以城應賊,大連棄城走,至信 安,為賊所獲。侯景以為輕車將軍、行揚州事,遷平南將軍、江州刺史。大連既迫 寇手,恆思逃竄,乃與賊約曰:「軍民之事,吾不預焉。候我存亡,但聽鐘響。」 欲簡與相見,因得亡逸,賊亦信之。事未果。二年秋,遇害,時年二十五。
ān lù wáng dà chūn, zì rén jīng. shǎo bó shè shū jì. tiān xìng xiào jǐn, tǐ mào huán wěi, yāo dài shí wéi. dà tóng liù nián, fēng xī lǐ xiàn gōng, yì yī qiān wǔ bǎi hù. bài zhōng shū shì láng. hòu wèi níng yuǎn jiāng jūn, zhī shí tóu shù jūn shì. hóu jǐng nèi kòu, dà chūn bēn jīng kǒu, suí shào líng wáng rù yuán, zhàn yú zhōng shān, wèi zéi suǒ huò. jīng chéng jì xiàn, dà bǎo yuán nián, fēng ān lù jùn wáng, yì èr qiān hù. chū wèi shǐ chí jié yún huī jiāng jūn dōng yáng zhōu cì shǐ. èr nián qiū, yù hài, shí nián èr shí èr.
安陸王大春,字仁經。少博涉書記。天性孝謹,體貌環偉,腰帶十圍。大同六 年,封西豊縣公,邑一千五百戶。拜中書侍郎。後為寧遠將軍,知石頭戍軍事。侯 景內寇,大春奔京口,隨邵陵王入援,戰於鐘山,為賊所獲。京城既陷,大寶元年, 封安陸郡王,邑二千戶。出為使持節、雲麾將軍、東揚州刺史。二年秋,遇害,時 年二十二。
liú yáng gōng dà yá, zì rén fēng. dà tóng jiǔ nián, fēng liú yáng xiàn gōng, yì yī qiān wǔ bǎi hù. shǎo cōng jǐng, měi zī yí, tè wèi gāo zǔ suǒ ài. tài qīng sān nián, jīng chéng xiàn, zéi yǐ chéng chéng, dà yá yóu mìng zuǒ yòu gé zhàn, zéi zhì jiàn zhòng, nǎi zì zhuì ér xià. yīn fā fèn gǎn jí, hōng, shí nián shí qī.
瀏陽公大雅,字仁風。大同九年,封瀏陽縣公,邑一千五百戶。少聰警,美姿 儀,特為高祖所愛。太清三年,京城陷,賊已乘城,大雅猶命左右格戰,賊至漸眾, 乃自縋而下。因發憤感疾,薨,時年十七。
xīn xìng wáng dà zhuāng, zì rén lǐ. dà tóng jiǔ nián, fēng gāo táng xiàn gōng, yì yī qiān wǔ bǎi hù. dà bǎo yuán nián, fēng xīn xìng jùn wáng, yì èr qiān hù. chū wèi shǐ chí jié dū du nán xú zhōu zhū jūn shì xuān yì jiāng jūn nán xú zhōu cì shǐ. èr nián qiū, yù hài, shí nián shí bā.
新興王大莊,字仁禮。大同九年,封高唐縣公,邑一千五百戶。大寶元年,封 新興郡王,邑二千戶。出為使持節、都督南徐州諸軍事、宣毅將軍、南徐州刺史。 二年秋,遇害,時年十八。
xī yáng wáng dà jūn, zì rén fǔ. xìng hòu zhòng, bù wàng xì nòng. nián qī suì, gāo zǔ cháng wèn dú hé shū, duì yuē xué shī. yīn mìng fěng sòng, yīn yùn qīng yǎ, gāo zǔ yīn cì wáng xī zhī shū yī juàn. dà bǎo yuán nián, fēng xī yáng jùn wáng, yì èr qiān hù. chū wèi xuān huì jiāng jūn dān yáng yǐn. èr nián, jiān yáng zhōu, jiāng jūn rú gù. zhì qiū yù hài, shí nián shí sān.
西陽王大鈞,字仁輔。性厚重,不妄戲弄。年七歲,高祖嘗問讀何書,對曰 「學《詩》」。因命諷誦,音韻清雅,高祖因賜王羲之書一卷。大寶元年,封西陽 郡王,邑二千戶。出為宣惠將軍、丹陽尹。二年,監揚州,將軍如故。至秋遇害, 時年十三。
wǔ níng wáng dà wēi, zì rén róng. měi fēng yí, méi mù rú huà. dà bǎo yuán nián, fēng wǔ níng jùn wáng, yì èr qiān hù. èr nián, chū wèi xìn wēi jiāng jūn dān yáng yǐn. qí nián qiū, yù hài, shí nián shí sān.
武寧王大威,字仁容。美風儀,眉目如畫。大寶元年,封武寧郡王,邑二千戶。 二年,出為信威將軍、丹陽尹。其年秋,遇害,時年十三。
jiàn píng wáng dà qiú, zì rén tǐng. dà bǎo yuán nián, fēng jiàn píng jùn wáng, yì èr qiān hù. xìng míng huì sù chéng. chū, hóu jǐng wéi jīng chéng, gāo zǔ sù guī xīn shì jiào, měi fā shì yuàn, héng yún: ruò yǒu zhòng shēng yīng shòu zhū kǔ, xī yǎn shēn dài dāng. shí dà qiú nián fǔ qī suì, wén ér jīng wèi mǔ yuē: guān jiā shàng ěr, ér ān gǎn cí? nǎi liù shí lǐ fú, yì yún: fán yǒu zhòng shēng yīng huò kǔ bào, xī dà qiú dài shòu. qí zǎo huì rú cǐ. èr nián, chū wèi qīng chē jiāng jūn jiān shí tóu shù jūn shì. qí nián qiū, yù hài, shí nián shí yī.
建平王大球,字仁珽。大寶元年,封建平郡王,邑二千戶。性明慧夙成。初, 侯景圍京城,高祖素歸心釋教,每發誓願,恆云:「若有眾生應受諸苦,悉衍身代 當。」時大球年甫七歲,聞而驚謂母曰:「官家尚爾,兒安敢辭?」乃六時禮佛, 亦云:「凡有眾生應獲苦報,悉大球代受。」其早慧如此。二年,出為輕車將軍、 兼石頭戍軍事。其年秋,遇害,時年十一。
yì ān wáng dà xīn, zì rén lǎng. nián sì suì, mǔ chén fū rén zú, biàn āi mù huǐ cuì, yǒu ruò chéng rén. jí gāo zǔ bēng, dà xīn fèng wèi tài zōng, wū yàn bù néng zì shèng. zuǒ yòu jiàn zhī, mò bù yǎn qì. dà bǎo yuán nián, fēng yì ān jùn wáng, yì èr qiān hù. èr nián, chū wèi níng yuǎn jiāng jūn láng yá péng chéng èr jùn tài shǒu, wèi zhī zhèn, yù hài, shí nián shí yī.
義安王大昕,字仁朗。年四歲,母陳夫人卒,便哀慕毀悴,有若成人。及高祖 崩,大昕奉慰太宗,嗚咽不能自勝。左右見之,莫不掩泣。大寶元年,封義安郡王, 邑二千戶。二年,出為寧遠將軍、琅邪、彭城二郡太守,未之鎮,遇害,時年十一。
suī jiàn wáng dà zhì, zì rén yīng. yòu xióng zhuàng yǒu dǎn qì, jí jīng chéng xiàn, nǎi tàn yuē: dà zhàng fū huì dāng miè lǔ shǔ. nǎi ǎo jīng, yǎn qí kǒu yuē: wù wàng yán, huò jiāng jí! dà zhì xiào yuē: huò zhì fēi yóu cǐ yán. dà bǎo yuán nián, fēng suī jiàn jùn wáng, yì èr qiān hù. èr nián, wèi níng yuǎn jiāng jūn, yù hài, shí nián shí suì.
綏建王大摯,字仁瑛。幼雄壯有膽氣,及京城陷,乃嘆曰:「大丈夫會當滅虜 屬。」奶媼驚,掩其口曰:「勿妄言,禍將及!」大摯笑曰:「禍至非由此言。」 大寶元年,封綏建郡王,邑二千戶。二年,為寧遠將軍,遇害,時年十歲。
shì zǔ zhū nán: xú fēi shēng zhōng zhuàng shì zǐ fāng děng, wáng fū rén shēng zhēn huì shì zǐ fāng zhū, qí mǐn huái tài zǐ fāng jǔ běn shū bù zài suǒ shēng, bié yǒu chuán, xià xián fēi shēng jìng huáng dì. zì yú zhū zi, bìng běn shū wú chuán.
世祖諸男:徐妃生忠壯世子方等,王夫人生貞惠世子方諸,其愍懷太子方矩 (本書不載所生,別有傳),夏賢妃生敬皇帝。自余諸子,並本書無傳。
zhōng zhuàng shì zǐ fāng děng, zì shí xiāng, shì zǔ zhǎng zi yě. mǔ yuē xú fēi. shǎo cōng mǐn, yǒu jùn cái, shàn qí shè, yóu zhǎng qiǎo sī. xìng ài lín quán, tè hǎo sàn yì. cháng zhe lùn yuē: rén shēng chù shì, rú bái jū guò xì ěr. yī hú zhī jiǔ, zú yǐ yǎng xìng yī dān zhī shí, zú yǐ yí xíng. shēng zài péng hāo, sǐ zàng gōu hè, wǎ guān shí guǒ, hé yǐ yì zī? wú cháng mèng wèi yú, yīn huà wèi niǎo. dāng qí mèng yě, hé lè rú zhī jí qí jué yě, hé yōu sī lèi liáng yóu wú zhī bù jí yú niǎo zhě, yuǎn yǐ. gù yú niǎo fēi fú, rèn qí zhì xìng wú zhī jìn tuì, héng cún zhǎng wò. jǔ shǒu jù chù, yáo zú kǒng duò. ruò shǐ wú zhōng dé yǔ yú niǎo tóng yóu, zé qù rén jiān rú tuō xǐ ěr. chū, xú fēi yǐ jí dù shī chǒng, fāng děng yì bù zì ān. shì zǔ wén zhī, yòu è fāng děng, fāng děng yì jù, gù shù lùn yǐ shēn qí zhì yān.
忠壯世子方等,字實相,世祖長子也。母曰徐妃。少聰敏,有俊才,善騎射, 尤長巧思。性愛林泉,特好散逸。嘗著論曰:「人生處世,如白駒過隙耳。一壺之 酒,足以養性;一簞之食,足以怡形。生在蓬蒿,死葬溝壑,瓦棺石槨,何以異茲? 吾嘗夢為魚,因化為鳥。當其夢也,何樂如之;及其覺也,何憂斯類;良由吾之不 及魚鳥者,遠矣。故魚鳥飛浮,任其志性;吾之進退,恆存掌握。舉手懼觸,搖足 恐墮。若使吾終得與魚鳥同游,則去人間如脫屣耳。」初,徐妃以嫉妒失寵,方等 意不自安。世祖聞之,又惡方等,方等益懼,故述論以申其志焉。
huì gāo zǔ yù jiàn zhū wáng zhǎng zi, shì zǔ qiǎn fāng děng rù shì, fāng děng xīn rán shēng zhōu, jì miǎn yōu rǔ. xíng zhì yáo shuǐ, zhí hóu jǐng luàn, shì zǔ zhào zhī, fāng děng qǐ yuē: xī shēn shēng bù ài qí sǐ, fāng děng qǐ gù qí shēng? shì zǔ shěng shū tàn xī, zhī wú hái yì, nǎi pèi bù qí yī wàn, shǐ yuán jīng dū. zéi měi lái gōng, fāng děng bì shēn dāng shǐ shí. gōng chéng xiàn, fāng děng guī jīng zhōu, shōu jí shì mǎ, shén dé zhòng hé, shì zǔ shǐ tàn qí néng. fāng děng yòu quàn xiū zhú chéng shān, yǐ bèi bù yú. jì chéng, lóu zhì xiāng wàng, zhōu huí qī shí yú lǐ. shì zǔ guān zhī shén yuè, rù wèi xú fēi yuē: ruò gèng yǒu yī zi rú cǐ, wú fù hé yōu! xú fēi bù dá, chuí qì ér tuì. shì zǔ fèn zhī, yīn shū qí huì xíng, bǎng yú dà gé. fāng děng rù jiàn, yì yǐ zì wēi. shí hé dōng wáng wèi xiāng zhōu cì shǐ, bù shòu dū fǔ zhī lìng, fāng děng nǎi qǐ zhēng zhī, shì zǔ xǔ yān. bài wèi dū du, lìng shuài jīng zú èr wàn nán tǎo. fāng děng lín xíng, wèi suǒ qīn yuē: wú cǐ duàn chū zhēng, bì sǐ wú èr sǐ ér huò suǒ, wú qǐ ài shēng. jí zhì má xī, hé dōng wáng lǜ jūn nì zhàn, fāng děng jī zhī, jūn bài, suì nì sǐ, shí nián èr shí èr. shì zǔ wén zhī, bù yǐ wèi qī. hòu zhuī sī qí cái, zèng shì zhōng zhōng jūn jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ, shì yuē zhōng zhuàng shì zǐ, bìng wèi zhāo hún yǐ āi zhī.
會高祖欲見諸王長子,世祖遣方等入侍,方等欣然升舟,冀免憂辱。行至繇水, 值侯景亂,世祖召之,方等啟曰:「昔申生不愛其死,方等豈顧其生?」世祖省書 嘆息,知無還意,乃配步騎一萬,使援京都。賊每來攻,方等必身當矢石。宮城陷, 方等歸荊州,收集士馬,甚得眾和,世祖始嘆其能。方等又勸修築城柵,以備不虞。 既成,樓雉相望,周回七十餘里。世祖觀之甚悅,入謂徐妃曰:「若更有一子如此, 吾復何憂!」徐妃不答,垂泣而退。世祖忿之,因疏其穢行,榜於大閣。方等入見, 益以自危。時河東王為湘州刺史,不受督府之令,方等乃乞征之,世祖許焉。拜為 都督,令帥精卒二萬南討。方等臨行,謂所親曰:「吾此段出征,必死無二;死而 獲所,吾豈愛生。」及至麻溪,河東王率軍逆戰,方等擊之,軍敗,遂溺死,時年 二十二。世祖聞之,不以為戚。後追思其才,贈侍中、中軍將軍、揚州刺史,諡曰 忠壯世子,並為招魂以哀之。
fāng děng zhù fàn yè hòu hàn shū, wèi jiù suǒ zhuàn sān shí guó chūn qiū jí jìng zhù zi, xíng yú shì.
方等注范曄《後漢書》,未就;所撰《三十國春秋》及《靜住子》,行於世。
zhēn huì shì zǐ fāng zhū, zì zhì xiāng, shì zǔ dì èr zi. mǔ wáng fū rén. yòu cōng jǐng bó xué, míng lǎo yì, shàn tán xuán, fēng cǎi qīng yuè, cí biàn fēng shēng, tè wèi shì zǔ suǒ ài, mǔ wáng shì yòu yǒu chǒng. jí fāng děng bài méi, shì zǔ wèi zhī yuē: bù yǒu suǒ fèi, qí hé yǐ xìng. yīn bài wèi zhōng fǔ jūn yǐ zì fù, yòu chū wèi yǐng zhōu cì shǐ, zhèn jiāng xià, yǐ bào quán wèi xíng shì, fáng è xià liú. shí shì zǔ qiǎn xú wén shèng dū zhòng jūn, yǔ hóu jǐng jiāng rèn yuē xiāng chí wèi jué. fāng zhū shì wén shèng zài jìn, bù xù jūn zhèng, rì yǔ bào quán pú jiǔ wèi lè. hóu jǐng zhī zhī, nǎi qiǎn qí jiāng sòng zi xiān lǜ qīng qí shù bǎi, cóng jiān dào xí zhī. shǔ fēng yǔ huì míng, zi xiān zhì, bǎi xìng bēn gào, fāng zhū yǔ bào quán yóu bù xìn, yuē: xú wén shèng dà jūn zài xià, lǔ ān dé lái? shǐ mìng bì mén, zéi qí yǐ rù, chéng suì xiàn, zi xiān zhí fāng zhū yǐ guī. wáng sēng biàn jūn zhì cài zhōu, jǐng suì hài zhī. shì zǔ zhuī zèng shì zhōng dà jiāng jūn. shì yuē zhēn huì shì zǐ.
貞惠世子方諸,字智相,世祖第二子。母王夫人。幼聰警博學,明《老》、 《易》,善談玄,風采清越,辭辯鋒生,特為世祖所愛,母王氏又有寵。及方等敗 沒,世祖謂之曰:「不有所廢,其何以興。」因拜為中撫軍以自副,又出為郢州刺 史,鎮江夏,以鮑泉為行事,防遏下流。時世祖遣徐文盛督眾軍,與侯景將任約相 持未決。方諸恃文盛在近,不恤軍政,日與鮑泉蒲酒為樂。侯景知之,乃遣其將宋 子仙率輕騎數百,從間道襲之。屬風雨晦冥,子仙至,百姓奔告,方諸與鮑泉猶不 信,曰:「徐文盛大軍在下,虜安得來?」始命閉門,賊騎已入,城遂陷,子仙執 方諸以歸。王僧辯軍至蔡洲,景遂害之。世祖追贈侍中、大將軍。諡曰貞惠世子。
shǐ chén yuē: tài zōng shì zǔ zhū zi, suī kāi tǔ yǔ, yùn shǔ luàn lí jì jū kòu zéi, duō yǔn fēi mìng. xū! kě jiē yǐ.
史臣曰:太宗、世祖諸子,雖開土宇,運屬亂離;既拘寇賊,多殞非命。吁! 可嗟矣。