chǔ shì
处士
hé diǎn dì yìn ruǎn xiào xù táo hóng jǐng zhū gě qú shěn yǐ liú huì fěi fàn yuán yǎn liú xū
何点 弟胤 阮孝绪 陶弘景 诸葛璩 沈顗 刘慧斐 范元琰 刘訏
liú gāo yǔ shēn zhāng xiào xiù yǔ chéng xiān
刘高 庾诜 张孝秀 庾承先
yì yuē:" jūn zǐ dùn shì wú mèn, dú lì bù jù." kǒng zǐ chēng zhǎng jǔ jié nì yǐn zhě yě. gǔ zhī yǐn zhě, huò chǐ wén chán dài, gāo ràng dì wáng, yǐ wàn shèng wèi gòu rǔ, zhī sǐ wáng ér wú huǐ. cǐ zé qīng shēng zhòng dào, xī shì jiān chū, yǐn zhī shàng zhě yě. huò tuō shì jiān mén, jì chén zhù xià, jū yì ér yǐ qiú qí zhì, chù wū ér bù kuì qí sè. cǐ suǒ wèi dà yǐn yǐn yú shì cháo, yòu qí cì yě. huò luǒ tǐ yáng kuáng, máng yīn jué shì, qì lǐ yuè yǐ fǎn dào, rěn xiào cí ér bù xù. cǐ quán shēn yuǎn hài, dé dà yá zhī dào, yòu qí cì yě. rán tóng bù shī yǔ mò zhī zhì, yǒu yōu rén zhēn jí yǐ. yǔ fū méi shēn luàn shì, zhēng lì gàn shí zhě, qǐ tóng nián ér yǔ zāi! mèng zǐ yuē:" jīn rén zhī yú jué lù, dé zhī ruò qí shēng, shī zhī ruò qí sǐ." huái nán zǐ yuē:" rén jiē jiàn yú zhǐ shuǐ, bù jiàn yú liú lǎo." fū kě yǐ yáng qīng jī zhuó, yì tān zhǐ jìng, qí wéi yǐn zhě hū! zì gǔ dì wáng, mò bù chóng shàng qí dào. suī táng yáo bù qū cháo xǔ, zhōu wǔ bù jiàng yí qí yǐ hàn gāo sì màn ér cháng yī huáng qǐ, guāng wǔ àn fǎ ér zhé yì yán zhōu zì zī yǐ lái, shì yǒu rén yǐ! yǒu liáng zhī shèng, jì shào fēng yóu. sī nǎi dào dé kě zōng, xué yì kě fàn, gù yǐ bèi chǔ shì piān yún.
《易》曰:“君子遁世无闷,独立不惧。”孔子称长沮、桀溺隐者也。古之隐 者,或耻闻禅代,高让帝王,以万乘为垢辱,之死亡而无悔。此则轻生重道,希世 间出,隐之上者也。或托仕监门,寄臣柱下,居易而以求其志,处污而不愧其色。 此所谓大隐隐于市朝,又其次也。或裸体佯狂,盲喑绝世,弃礼乐以反道,忍孝慈 而不恤。此全身远害,得大雅之道,又其次也。然同不失语默之致,有幽人贞吉矣。 与夫没身乱世,争利干时者,岂同年而语哉!《孟子》曰:“今人之于爵禄,得之 若其生,失之若其死。”《淮南子》曰:“人皆鉴于止水,不鉴于流潦。”夫可以 扬清激浊,抑贪止竞,其惟隐者乎!自古帝王,莫不崇尚其道。虽唐尧不屈巢、许, 周武不降夷、齐;以汉高肆慢而长揖黄、绮,光武按法而折意严、周;自兹以来, 世有人矣!有梁之盛,继绍风猷。斯乃道德可宗,学艺可范,故以备《处士篇》云。
hé diǎn, zì zi xī, lú jiāng qián rén yě. zǔ shàng zhī, sòng sī kōng. fù shuò, yí dū tài shǒu. shuò sù yǒu fēng jí, wú gù hài qī, zuò fǎ sǐ. diǎn nián shí yī, jī zhì miè xìng. jí zhǎng, gǎn jiā huò, yù jué hūn huàn, shàng zhī qiáng wèi zhī qǔ láng yá wáng shì. lǐ bì, jiāng qīn yíng, diǎn lèi tì qì, qiú zhí běn zhì, suì dé bà.
何点,字子晳,庐江灊人也。祖尚之,宋司空。父铄,宜都太守。铄素有风疾, 无故害妻,坐法死。点年十一,几至灭性。及长,感家祸,欲绝婚宦,尚之强为之 娶琅邪王氏。礼毕,将亲迎,点累涕泣,求执本志,遂得罢。
róng mào fāng yǎ, bó tōng qún shū, shàn tán lùn. jiā běn jiǎ zú, qīn yīn duō guì shì. diǎn suī bù rù chéng fǔ, ér áo yóu rén shì, bù zān bù dài, huò jià chái chē, niè cǎo zēng, zì xīn suǒ shì, zhì zuì ér guī, shì dài fū duō mù cóng zhī, shí rén hào wèi" tōng yǐn". xiōng qiú, yì yǐn jū wú jùn hǔ qiū shān. qiú zú, diǎn cài shí bù yǐn jiǔ, qì yú sān nián, yào dài jiǎn bàn.
容貌方雅,博通群书,善谈论。家本甲族,亲姻多贵仕。点虽不入城府,而遨 游人世,不簪不带,或驾柴车,蹑草矰,恣心所适,致醉而归,士大夫多慕从之, 时人号为“通隐”。兄求,亦隐居吴郡虎丘山。求卒,点菜食不饮酒,讫于三年, 要带减半。
sòng tài shǐ mò, zhēng tài zǐ xiǎn mǎ. qí chū, lèi zhēng zhōng shū láng tài zǐ zhōng shù zǐ, bìng bù jiù. yǔ chén jùn xiè yuè wú guó zhāng róng kuài jī kǒng zhì guī wèi mò nì yǒu. cóng dì dùn, yǐ dōng lí mén yuán jū zhī, zhì guī wèi zhù shì yān. yuán nèi yǒu biàn zhōng zhēn zhǒng, diǎn zhí huā huì yú zhǒng cè, měi yǐn bì jǔ jiǔ lèi zhī. chū, chǔ yuān wáng jiǎn wèi zǎi xiàng, diǎn wèi rén yuē:" wǒ zuò qí shū zàn, yún' yuān jì shì zú, jiǎn yì guó huá bù lài jiù shì, huáng xù guó jiā'." wáng jiǎn wén zhī, yù hòu diǎn, zhī bù kě jiàn, nǎi zhǐ. yù zhāng wáng yí mìng jià zào diǎn, diǎn cóng hòu mén dùn qù. sī tú jìng líng wáng zǐ liáng yù jiù jiàn zhī, diǎn shí zài fǎ lún sì, zi liáng nǎi wǎng qǐng, diǎn jiǎo jīn dēng xí, zi liáng xīn yuè wú yǐ, yí diǎn jī shū yè jiǔ bēi xú jǐng shān jiǔ dāng.
宋泰始末,征太子洗马。齐初,累征中书郎、太子中庶子,并不就。与陈郡谢瀹、吴国张融、会稽孔稚珪为莫逆友。从弟遁,以东篱门园居之,稚珪为筑室 焉。园内有卞忠贞冢,点植花卉于冢侧,每饮必举酒酹之。初,褚渊、王俭为宰相, 点谓人曰:“我作《齐书赞》,云‘渊既世族,俭亦国华;不赖舅氏,遑恤国家’。” 王俭闻之,欲候点,知不可见,乃止。豫章王嶷命驾造点,点从后门遁去。司徒、 竟陵王子良欲就见之,点时在法轮寺,子良乃往请,点角巾登席,子良欣悦无已, 遗点嵇叔夜酒杯、徐景山酒铛。
diǎn shǎo shí cháng huàn kě lì, jī suì bù yù. hòu zài wú zhōng shí fó sì jiàn jiǎng, yú jiǎng suǒ zhòu qǐn, mèng yī dào rén xíng mào fēi cháng, shòu wán yī jū, mèng zhōng fú zhī, zì cǐ ér chà, shí rén yǐ wéi chún dé suǒ gǎn. xìng tōng tuō, hào shī yǔ, yuǎn jìn zhì yí, yī wú suǒ nì, suí fù sàn yān. cháng xíng jīng zhū què mén jiē, yǒu zì chē hòu dào diǎn yī zhě, jiàn ér bù yán, bàng yǒu rén qín dào yǔ zhī, diǎn nǎi yǐ yī shī dào, dào bù gǎn shòu, diǎn mìng gào yǒu sī, dào jù, nǎi shòu zhī, cuī lìng jí qù. diǎn yǎ yǒu rén lún shí jiàn, duō suǒ zhēn bá, zhī wú xīng qiū chí yú yòu tóng, chēng jì yáng jiāng yān yú hán sù, xī rú qí yán.
点少时尝患渴痢,积岁不愈。后在吴中石佛寺建讲,于讲所昼寝,梦一道人形 貌非常,授丸一掬,梦中服之,自此而差,时人以为淳德所感。性通脱,好施与, 远近致遗,一无所逆,随复散焉。尝行经硃雀门街,有自车后盗点衣者,见而不言, 傍有人擒盗与之,点乃以衣施盗,盗不敢受,点命告有司,盗惧,乃受之,催令急 去。点雅有人伦识鉴,多所甄拔,知吴兴丘迟于幼童,称济阳江淹于寒素,悉如其 言。
diǎn jì lǎo, yòu qǔ lǔ guó kǒng sì nǚ, sì yì yǐn zhě yě. diǎn suī hūn, yì bù yǔ qī xiāng jiàn, zhù bié shì yǐ chù zhī, rén mò yù qí yì yě. wú guó zhāng róng shǎo shí miǎn guān, ér wèi shī yǒu gāo shàng zhī yán, diǎn dá shī yuē:" xī wén dōng dōu rì, bù zài jiǎn shū qián." suī xì yě, ér róng jiǔ bìng zhī. jí diǎn hòu hūn, róng shǐ wèi shī zèng diǎn yuē:" xī zāi hé jū shì, bó mù gòu huāng yín." diǎn yì bìng zhī, ér wú yǐ shì yě.
点既老,又娶鲁国孔嗣女,嗣亦隐者也。点虽婚,亦不与妻相见,筑别室以处 之,人莫喻其意也。吴国张融少时免官,而为诗有高尚之言,点答诗曰:“昔闻东 都日,不在简书前。”虽戏也,而融久病之。及点后婚,融始为诗赠点曰:“惜哉 何居士,薄暮遘荒淫。”点亦病之,而无以释也。
gāo zǔ yǔ diǎn yǒu jiù, jí jiàn zuò, shǒu zhào yuē:" xī yīn duō xiá, dé fǎng yì guǐ, zuò xiū zhú, lín qīng chí, wàng jīn yǔ gǔ, hé qí lè yě. zàn bié qiū yuán, shí yǒu sì zài, rén shì jiān zǔ, yì hé kě yán. zì yìng yùn zài tiān, měi sī xiāng jiàn, mì ěr wù sè, láo shén shān ā. yán guāng pái jiǔ zhòng, jiàn jiǔ děng, tán tiān rén, xù gù jiù, yǒu suǒ bù chén, hé shāng yú gāo? wén xiān yǐ pí biàn yè zi huán, bó kuàng yǐ hú xiāo jiàn wén shū, qiú zhī wǎng cè, bù wú qián lì. jīn cì qīng lù pí jīn děng. hòu shù rì, wàng néng rù yě." diǎn yǐ jīn hè yǐn rù huá lín yuán, gāo zǔ shén yuè, fù shī zhì jiǔ, ēn lǐ rú jiù. réng xià zhào yuē:" qián zhēng shì hé diǎn, gāo shàng qí dào, zhì ān róng xī, tuō luò xíng hái, qī zhì yǎo míng. zhèn rì zè sī zhì, shàng xiǎng qián zhé kuàng qīn dé tóng shí, ér bù yǔ wéi zhèng. hóu chún rèn qiè, bì qí bāng liáng, chéng wàng huì rán, qū jū xiàn tì. kě zhēng wèi shì zhōng." cí jí bù fù. nǎi fù zhào yuē:" zhēng shì hé diǎn, jū zhēn wù biǎo, zòng xīn chén wài, yí tǎn zhī fēng, lǜ yóu zì yuǎn. wǎng yīn sù zhì, pō shēn yàn yán, juàn bǐ zǐ líng, qíng jiān wéi jiù. xī zhòng yú mài sú, shòu fèng hàn cháo ān dào yì zhì, bù cí jìn lù. cǐ gài qián dài shèng guǐ, wǎng xián suǒ tóng. kě yì jiā zī gěi, bìng chū zài suǒ, rì fèi suǒ xū, tài guān bié gěi. jì rén gāo yào qīng, gù shì tóng yuán xià."
高祖与点有旧,及践阼,手诏曰:“昔因多暇,得访逸轨,坐修竹,临清池, 忘今语古,何其乐也。暂别丘园,十有四载,人事艰阻,亦何可言。自应运在天, 每思相见,密迩物色,劳甚山阿。严光排九重,践九等,谈天人,叙故旧,有所不 臣,何伤于高?文先以皮弁谒子桓,伯况以縠绡见文叔,求之往策,不无前例。今 赐卿鹿皮巾等。后数日,望能入也。”点以巾褐引入华林园,高祖甚悦,赋诗置酒, 恩礼如旧。仍下诏曰:“前征士何点,高尚其道,志安容膝,脱落形骸,栖志窅冥。 朕日昃思治,尚想前哲;况亲得同时,而不与为政。喉脣任切,必俟邦良,诚望惠 然,屈居献替。可征为侍中。”辞疾不赴。乃复诏曰:“征士何点,居贞物表,纵 心尘外,夷坦之风,率由自远。往因素志,颇申宴言,眷彼子陵,情兼惟旧。昔仲 虞迈俗,受俸汉朝;安道逸志,不辞晋禄。此盖前代盛轨,往贤所同。可议加资给, 并出在所,日费所须,太官别给。既人高曜卿,故事同垣下。”
tiān jiàn sān nián, zú, shí nián liù shí bā. zhào yuē:" xīn chú shì zhōng hé diǎn, qī chí héng mì, bái shǒu bù yú. yǎn zhì yǔn sàng, bèi huái shāng cè. kě gěi dì yī pǐn cái yī jù, fù qián èr wàn bù wǔ shí pǐ. sāng shì suǒ xū, nèi jiān jīng lǐ." yòu chì diǎn dì yìn yuē:" xián xiōng zhēng jūn, ruò guàn fú yī, huá shǒu yī cāo. xīn yóu wù biǎo, bù zhì jìn jī tuō luò xíng hái, jì zhī yuǎn lǐ. xìng qíng shèng zhì, yù xìng mí gāo wén huì jiǔ dé, fǔ jì yú yuǎn. zhèn yīng lù shòu tú, sī zhǎng shēng jiào. cháo duō jūn zǐ, jì guì chéng yǎ sú yě yǒu wài chén, yí hóng cǐ nán jìn. fāng lài qīng huī, shì lóng dà yè. xī zài bù yī, qíng qī zǎo zhe, zī yǐ zhòng yú zhī zhì, dài yǐ zǐ líng zhī lǐ, tīng lǎn xiá rì, jiǎo jīn yǐn jiàn, yǎo rán fén shè, zī yān yǒu tuō. yī dàn wàn gǔ, liáng huái zhèn dào. qīng yǒu yú chún zhì, qīn cóng diāo wáng xié lǎo zhī yuàn, zhì shǐ fǎn duó chán mián yǒng hèn, yī hé kě rèn. yǒng yǐ nài hé!" diǎn wú zi, zōng rén yǐ qí cóng dì gěng zi chí rèn wèi sì.
天监三年,卒,时年六十八。诏曰:“新除侍中何点,栖迟衡泌,白首不渝。 奄至殒丧,倍怀伤恻。可给第一品材一具,赙钱二万、布五十匹。丧事所须,内监 经理。”又敕点弟胤曰:“贤兄征君,弱冠拂衣,华首一操。心游物表,不滞近迹; 脱落形骸,寄之远理。性情胜致,遇兴弥高;文会酒德,抚际逾远。朕膺箓受图, 思长声教。朝多君子,既贵成雅俗;野有外臣,宜弘此难进。方赖清徽,式隆大业。 昔在布衣,情期早著,资以仲虞之秩,待以子陵之礼,听览暇日,角巾引见,窅然 汾射,兹焉有托。一旦万古,良怀震悼。卿友于纯至,亲从凋亡;偕老之愿,致使 反夺;缠绵永恨,伊何可任。永矣柰何!”点无子,宗人以其从弟耿子迟任为嗣。
yìn, zì zi jì, diǎn zhī dì yě. nián bā suì, jū yōu āi huǐ ruò chéng rén. jì zhǎng hào xué. shī shì pèi guó liú xiàn, shòu yì jí lǐ jì máo shī, yòu rù zhōng shān dìng lín sì tīng nèi diǎn, qí yè jiē tōng. ér zòng qíng dàn jié, shí rén wèi zhī zhī yě, wéi xiàn yǔ rǔ nán zhōu yóng shēn qì yì zhī.
胤,字子季,点之弟也。年八岁,居忧哀毁若成人。既长好学。师事沛国刘 献,受《易》及《礼记》、《毛诗》,又入钟山定林寺听内典,其业皆通。而纵情 诞节,时人未之知也,唯献与汝南周颙深器异之。
qǐ jiā qí mì shū láng, qiān tài zǐ shè rén. chū wèi jiàn ān tài shǒu, wéi zhèng yǒu ēn xìn, mín bù rěn qī. měi fú là fàng qiú huán jiā, yī qī ér fǎn. rù wèi shàng shū sān gōng láng, bù bài, qiān sī tú zhǔ bù. zhù yì, yòu jiě lǐ jì, yú juǎn bèi shū zhī, wèi wèi yǐn yì. lèi qiān zhōng shū láng yuán wài sàn qí cháng shì tài wèi cóng shì zhōng láng sī tú yòu zhǎng shǐ jǐ shì huáng mén shì láng tài zǐ zhōng shù zǐ lǐng guó zǐ bó shì dān yáng yì zhōng zhèng. shàng shū lìng wáng jiǎn shòu zhào zhuàn xīn lǐ, wèi jiù ér zú. yòu shǐ tè jìn zhāng xù xù chéng zhī, xù yòu zú shǔ zài sī tú jìng líng wáng zǐ liáng, zi liáng yǐ ràng yìn, nǎi zhì xué shì èr shí rén, zuǒ yìn zhuàn lù. yǒng míng shí nián, qiān shì zhōng, lǐng bù bīng xiào wèi, zhuǎn wéi guó zi jì jiǔ. yù lín sì wèi, yìn wèi hòu zú, shén jiàn qīn dài. lèi qiān zuǒ mín shàng shū lǐng xiāo qí zhōng shū lìng lǐng lín hǎi bā líng wáng shī.
起家齐秘书郎,迁太子舍人。出为建安太守,为政有恩信,民不忍欺。每伏腊 放囚还家,依期而返。入为尚书三公郎,不拜,迁司徒主簿。注《易》,又解《礼 记》,于卷背书之,谓为《隐义》。累迁中书郎、员外散骑常侍、太尉从事中郎、 司徒右长史、给事黄门侍郎、太子中庶子、领国子博士、丹阳邑中正。尚书令王俭 受诏撰新礼,未就而卒。又使特进张绪续成之,绪又卒;属在司徒竟陵王子良,子 良以让胤,乃置学士二十人,佐胤撰录。永明十年,迁侍中,领步兵校尉,转为国 子祭酒。郁林嗣位,胤为后族,甚见亲待。累迁左民尚书、领骁骑、中书令、领临 海、巴陵王师。
yìn suī guì xiǎn, cháng huái zhǐ zú. jiàn wǔ chū, yǐ zhù shì jiāo wài, hào yuē xiǎo shān, héng yǔ xué tú yóu chù qí nèi. zhì shì, suì mài yuán zhái, yù rù dōng shān, wèi jí fā, wén xiè fěi bà wú xīng jùn bù hái, yìn kǒng hòu zhī, nǎi bài biǎo cí zhí, bù dài bào zhé qù. míng dì dà nù, shǐ yù shǐ zhōng chéng yuán áng zòu shōu yìn, xún yǒu zhào xǔ zhī. yìn yǐ kuài jī shān duō líng yì, wǎng yóu yān, jū ruò xié shān yún mén sì. chū, yìn èr xiōng qiú diǎn bìng qī dùn, qiú xiān zú, zhì shì yìn yòu yǐn, shì hào diǎn wèi dà shān yìn wèi xiǎo shān, yì yuē dōng shān.
胤虽贵显,常怀止足。建武初,已筑室郊外,号曰小山,恒与学徒游处其内。 至是,遂卖园宅,欲入东山,未及发,闻谢朏罢吴兴郡不还,胤恐后之,乃拜表辞 职,不待报辄去。明帝大怒,使御史中丞袁昂奏收胤,寻有诏许之。胤以会稽山多 灵异,往游焉,居若邪山云门寺。初,胤二兄求、点并栖遁,求先卒,至是胤又隐, 世号点为大山;胤为小山,亦曰东山。
yǒng yuán zhōng, zhēng tài cháng tài zǐ zhān shì, bìng bù jiù. gāo zǔ bà fǔ jiàn, yǐn yìn wèi jūn móu jì jiǔ, yǔ shū yuē: " xiǎng héng qīng yù, zòng qíng lín hè, zhì zú huān yě. jì nèi jué xīn zhàn, wài láo wù yì, yǐ dào yǎng hé, lǚ hòu wú shuǎng. ruò xié shàn měi dōng qū, shān chuān xiāng shǔ, qián shì jiā shǎng, shì wéi lè tǔ. pū tuī qiān bù guān, zì dōng cú xī, wù yán sù duì, yòng chéng kuí què, qīng shǒu dōng gù, hé rì wú huái. chóu xī huān yù, yè jū rú sì, shí yù wò yóu qiān zǎi, tián yú bǎi shì, yī xíng wéi lì, cǐ shì suì guāi. shǔ yǐ shì dào wēi yí, réng lí tún gù, tóu mèi shù qiān, kè chù xìn huò. sī dé zhǔ juǎn zī kuǎn, yù qíng gǔ xī, fū qǐ bù huái, shì yǔ yuàn xiè. jūn qīng jīn sù tuō, qī jì bù jìn, zhōng jū rén shì, dài tóng yǐn lún. jì fǔ shí qīng zǔ, yòu tuō xǐ zhū fú. dàn lǐ cún yòng shě, yì guì suí shí, wǎng shí huò méng, shí wèi xiān jué, chāo rán dú shàn, yǒu shí qīn jiē. jīn zhě wèi bāng, pín jiàn xián chǐ, hǎo rén yóu jǐ, xìng wú níng zhì. bǐ bié jù bái, cǐ wèi jìn yán. jīn qiǎn hòu chéng yīn xī, jiǎo shǒu hái hàn, wèi qí yǐn lǐng." yìn bù zhì.
永元中,征太常、太子詹事,并不就。高祖霸府建,引胤为军谋祭酒,与书曰: “想恒清豫,纵情林壑,致足欢也。既内绝心战,外劳物役,以道养和,履候无爽。 若邪擅美东区,山川相属,前世嘉赏,是为乐土。仆推迁簿官,自东徂西,悟言素 对,用成睽阕,倾首东顾,曷日无怀。畴昔欢遇,曳裾儒肆,实欲卧游千载,畋渔 百氏,一行为吏,此事遂乖。属以世道威夷,仍离屯故,投袂数千,克黜衅祸。思 得瞩卷谘款,寓情古昔,夫岂不怀,事与愿谢。君清襟素托,栖寄不近,中居人世, 殆同隐沦。既俯拾青组,又脱屣硃黻。但理存用舍,义贵随时,往识祸萌,实为先 觉,超然独善,有识钦嗟。今者为邦,贫贱咸耻,好仁由己,幸无凝滞。比别具白, 此未尽言。今遣候承音息,矫首还翰,慰其引领。”胤不至。
gāo zǔ jiàn zuò, zhào wèi tè jìn yòu guāng lù dài fu. shǒu chì yuē:" wú wěi dāng qī yùn, yīng cǐ lè tuī, ér gù jǐ méng bì, mèi yú zhì dào. suī fù qú láo rì zè, sī zhì lóng píng, ér xiān wáng yí fàn, shàng yùn fāng cè, zì jǔ zhī yòng, cún hū qí rén. jiān yǐ shì dào jiāo mù, zhēng zhà fán qǐ, gǎi sú qiān fēng, liáng yǒu wèi yì. zì fēi yǐ rú yǎ hóng cháo, gāo shàng guǐ wù, zé gǔ liú suǒ zhì, mò zhī qí xiàn. zhì rén zhī yǔ zhì shēn, dú shàn zhī yǔ jiān jì, dé shī qù qǔ, wèi yòng shú duō. wú suī bù xué, pō hǎo bó gǔ, shàng xiǎng gāo chén, měi huái jī jié. jīn shì wù fēn luàn, yōu zé shì dāng, bù dé bù qū dào yán ā, gòng chéng shì měi. bì wàng shēn dá wǎng huái, bù lìn rú zú. jīn qiǎn lǐng jūn sī mǎ wáng guǒ xuān zhǐ yù yì, chí miàn zài jìn." guǒ zhì, yìn dān yī lù jīn, zhí jīng juàn, xià chuáng guì shòu zhào shū, jiù xí fú dú. yìn yīn wèi guǒ yuē: " wú xī yú qí cháo yù chén liǎng sān tiáo shì, yī zhě yù zhèng jiāo qiū, èr zhě yù gèng zhù jiǔ dǐng, sān zhě yù shù shuāng quē. shì chuán jìn shì yù lì quē, wáng chéng xiàng zhǐ niú tóu shān yún:' cǐ tiān què yě', shì zé wèi míng lì quē zhī yì. quē zhě, wèi zhī xiàng wèi. xiàn xiàng fǎ yú qí shàng, jiā rì ér shōu zhī. xiàng zhě, fǎ yě wèi zhě, dāng tú ér gāo dà mào yě. dǐng zhě shén qì, yǒu guó suǒ xiān, gù wáng sūn mǎn chì yán, chǔ zi dùn jǐn. yuán qiū guó jiāo, jiù diǎn bù tóng. nán jiāo cí wǔ dì líng wēi yǎng zhī lèi, yuán qiū cí tiān huáng dà dì běi jí dà xīng shì yě. wǎng dài hé zhī jiāo qiū, xiān rú zhī jù shī. jīn liáng dé gào shǐ, bù yí suì yīn qián miù. qīng yí yì quē chén zhī." guǒ yuē:" pū zhī bǐ liè, qǐ gǎn qīng yì guó diǎn? cǐ dāng jìng qí shū sūn shēng ěr." yìn yuē:" qīng jù bù qiǎn chuán zhào hái cháo bài biǎo, liú yǔ wǒ tóng yóu xié?" guǒ è rán yuē: " gǔ jīn bù wén cǐ lì." yìn yuē:" tán gōng liǎng juǎn, jiē yán wù shǐ. zì qīng ér shǐ, hé bì yǒu lì." guǒ yuē:" jīn jūn suì dāng miǎo rán jué shì, yóu yǒu zhì shēn lǐ bù?" yìn yuē:" qīng dàn yǐ shì jiàn tuī, wú nián yǐ wǔ shí qī, yuè shí sì dòu mǐ bù jìn, hé róng dé yǒu huàn qíng? xī hé shèng wáng qí shí, jīn yòu méng jīng bēn, shén yuàn yì quē xiè ēn, dàn bǐ yāo jiǎo dà è, cǐ xīn bù suí ěr."
高祖践阼,诏为特进、右光禄大夫。手敕曰:“吾猥当期运,膺此乐推,而顾 己蒙蔽,昧于治道。虽复劬劳日昃,思致隆平,而先王遗范,尚蕴方策,自举之用, 存乎其人。兼以世道浇暮,争诈繁起,改俗迁风,良有未易。自非以儒雅弘朝,高 尚轨物,则汩流所至,莫知其限。治人之与治身,独善之与兼济,得失去取,为用 孰多。吾虽不学,颇好博古,尚想高尘,每怀击节。今世务纷乱,忧责是当,不得 不屈道岩阿,共成世美。必望深达往怀,不吝濡足。今遣领军司马王果宣旨谕意, 迟面在近。”果至,胤单衣鹿巾,执经卷,下床跪受诏书,就席伏读。胤因谓果曰: “吾昔于齐朝欲陈两三条事,一者欲正郊丘,二者欲更铸九鼎,三者欲树双阙。世 传晋室欲立阙,王丞相指牛头山云:‘此天阙也’,是则未明立阙之意。阙者,谓 之象魏。县象法于其上,浃日而收之。象者,法也;魏者,当涂而高大貌也。鼎者 神器,有国所先,故王孙满斥言,楚子顿尽。圆丘国郊,旧典不同。南郊祠五帝灵 威仰之类,圆丘祠天皇大帝、北极大星是也。往代合之郊丘,先儒之巨失。今梁德 告始,不宜遂因前谬。卿宜诣阙陈之。”果曰:“仆之鄙劣,岂敢轻议国典?此当 敬俟叔孙生耳。”胤曰:“卿讵不遣传诏还朝拜表,留与我同游邪?”果愕然曰: “古今不闻此例。”胤曰:“《檀弓》两卷,皆言物始。自卿而始,何必有例。” 果曰:“今君遂当邈然绝世,犹有致身理不?”胤曰:“卿但以事见推,吾年已五 十七,月食四斗米不尽,何容得有宦情?昔荷圣王跂识,今又蒙旌贲,甚愿诣阙谢 恩,但比腰脚大恶,此心不遂耳。”
guǒ hái, yǐ yìn yì zòu wén, yǒu chì gěi bái yī shàng shū lù, yìn gù cí. yòu chì shān yīn kù qián yuè gěi wǔ wàn, yìn yòu bù shòu. nǎi chì yìn yuē:" qǐng zhě xué yè lún fèi, rú shù jiāng jǐn, lǘ yán jìn shēn, xiān wén hǎo shì. wú měi sī hóng jiǎng, qí fēng wèi yí, dāng yǐ xìng yán wèi tàn. běn yù qū qīng zàn chū, kāi dǎo hòu shēng, jì shǔ fèi yè, cǐ huái wèi suì, yán zhù zhī láo, zài yíng mèng xiǎng. lǐ zhōu xū xí, xū qí lái qiū, suǒ wàng huì rán, shēn qí sù bào ěr. qīng mén tú zhōng jīng míng xíng xiū, jué shù yǒu jǐ? qiě yù zhān bǐ táng táng, zhì cǐ zhōu xíng. biàn kě jù yǐ míng wén, fù qí láo wàng." yòu yuē: " bǐ suì xué zhě shū wèi guǎ shǎo, liáng yóu wú fù jù tú, gù míng jīng sī fèi. měi yī niàn cǐ, wèi zhī kǎi rán. qīng jū rú zōng, jiā yǐ dé sù, dāng chì hòu jìn yǒu yì xiàng zhě, jiù qīng shòu yè. xiǎng shēn sī huì yòu, shǐ sī wén zài xìng." yú shì qiǎn hé zi lǎng kǒng shòu děng liù rén yú dōng shān shòu xué.
果还,以胤意奏闻,有敕给白衣尚书禄,胤固辞。又敕山阴库钱月给五万,胤 又不受。乃敕胤曰:“顷者学业沦废,儒术将尽,闾阎搢绅,鲜闻好事。吾每思弘 奖,其风未移,当扆兴言为叹。本欲屈卿暂出,开导后生,既属废业,此怀未遂, 延伫之劳,载盈梦想。理舟虚席,须俟来秋,所望惠然,申其宿抱耳。卿门徒中经 明行修,厥数有几?且欲瞻彼堂堂,置此周行。便可具以名闻,副其劳望。”又曰: “比岁学者殊为寡少,良由无复聚徒,故明经斯废。每一念此,为之慨然。卿居儒 宗,加以德素,当敕后进有意向者,就卿受业。想深思诲诱,使斯文载兴。”于是 遣何子朗、孔寿等六人于东山受学。
tài shǒu héng yáng wáng yuán jiǎn shēn jiā lǐ jìng, yuè zhōng cháng mìng jià shì lǘ, tán lùn zhōng rì. yìn yǐ ruò xié chù shì pò ài, bù róng shēng tú, nǎi qiān qín wàng shān. shān yǒu fēi quán, xī qǐ xué shè, jí lín chéng yuán, yīn yán wèi dǔ. bié wèi xiǎo gé shì, qǐn chù qí zhōng, gōng zì qǐ bì, tóng pú wú de zhì zhě. shān cè yíng tián èr qǐng, jiǎng xì cóng shēng tú yóu zhī. yìn chū qiān, jiāng zhù shì, hū jiàn èr rén zhe xuán guān, róng mào shén wěi, wèn yìn yuē:" jūn yù jū cǐ xié?" nǎi zhǐ yī chù yún: " cǐ zhōng shū jí." hū bù fù jiàn, yìn yī qí yán ér zhǐ yān. xún ér shān fā hóng shuǐ, shù shí jiē dào bá, wéi yìn suǒ jū shì kuī rán dú cún. yuán jiǎn nǎi mìng jì shì cān jūn zhōng róng zuò ruì shì sòng, kè shí yǐ jīng zhī. jí yuán jiǎn qù jùn, rù shān yǔ yìn bié, sòng zhì dōu cì dài, qù jùn sān lǐ, yīn yuē:" pū zì qì rén shì, jiāo yóu lù duàn, zì fēi jiàng guì shān sǒu, qǐ róng fù wàng chéng yì? cǐ dài zhī yóu, yú jīn jué yǐ." zhí shǒu tì líng.
太守衡阳王元简深加礼敬,月中常命驾式闾,谈论终日。胤以若邪处势迫隘, 不容生徒,乃迁秦望山。山有飞泉,西起学舍,即林成援,因岩为堵。别为小阁室, 寝处其中,躬自启闭,僮仆无得至者。山侧营田二顷,讲隙从生徒游之。胤初迁, 将筑室,忽见二人著玄冠,容貌甚伟,问胤曰:“君欲居此邪?”乃指一处云: “此中殊吉。”忽不复见,胤依其言而止焉。寻而山发洪水,树石皆倒拔,唯胤所 居室岿然独存。元简乃命记室参军钟嵘作《瑞室颂》,刻石以旌之。及元简去郡, 入山与胤别,送至都赐埭,去郡三里,因曰:“仆自弃人事,交游路断,自非降贵 山薮,岂容复望城邑?此埭之游,于今绝矣。”执手涕零。
hé shì guò jiāng, zì jìn sī kōng chōng bìng zàng wú xī shān. yìn jiā shì nián jiē bù yǒng, wéi zǔ shàng zhī zhì qī shí èr. yìn nián dēng zǔ shòu, nǎi yí hái wú, zuò bié shān shī yī shǒu, yán shén qī chuàng. zhì wú, jū hǔ qiū xī sì jiǎng jīng lùn, xué tú fù suí zhī, dōng jìng shǒu zǎi jīng tú zhě, mò bù bì zhì. yìn cháng jìn shā, yǒu yú rén zhú lù, lù jìng lái qū yìn, fú ér bù dòng. yòu yǒu yì niǎo rú hè, hóng sè, jí jiǎng táng, xún xiá rú jiā qín yān.
何氏过江,自晋司空充并葬吴西山。胤家世年皆不永,唯祖尚之至七十二。胤 年登祖寿,乃移还吴,作《别山诗》一首,言甚凄怆。至吴,居虎丘西寺讲经论, 学徒复随之,东境守宰经途者,莫不毕至。胤常禁杀,有虞人逐鹿,鹿径来趋胤, 伏而不动。又有异鸟如鹤,红色,集讲堂,驯狎如家禽焉。
chū, kāi shàn sì cáng fǎ shī yǔ yìn yù yú qín wàng, hòu hái dōu, zú yú zhōng shān. qí sǐ rì, yìn zài bō rě sì, jiàn yī sēng shòu yìn xiāng lián bìng hán shū, yún" chéng hé jū shì", yán qì shī suǒ zài. yìn kāi hán, nǎi shì dà zhuāng yán lùn, shì zhōng wèi yǒu. yòu yú sì nèi lì míng zhū zhù, nǎi qī rì qī yè fàng guāng, tài shǒu hé yuǎn yǐ zhuàng qǐ. zhāo míng tài zǐ qīn qí dé, qiǎn shè rén hé sī chéng zhì shǒu lìng yǐ bāo měi zhī.
初,开善寺藏法师与胤遇于秦望,后还都,卒于钟山。其死日,胤在般若寺, 见一僧授胤香奁并函书,云“呈何居士”,言讫失所在。胤开函,乃是《大庄严论》, 世中未有。又于寺内立明珠柱,乃七日七夜放光,太守何远以状启。昭明太子钦其 德,遣舍人何思澄致手令以褒美之。
zhōng dà tōng sān nián, zú, nián bā shí liù. xiān shì yìn jí, qī jiāng shì mèng shén rén gào zhī yuē:" rǔ fū shòu jǐn. jì yǒu zhì dé, yīng huò yán qī, ěr dāng dài zhī." qī jué shuō yān, é dé huàn ér zú, yìn jí nǎi chōu. zhì shì yìn mèng yī shén nǚ bìng bā shí xǔ rén, bìng yī qià, háng liè zhì qián, jù bài chuáng xià, jué yòu jiàn zhī, biàn mìng yíng xiōng jù. jì ér jí dòng, yīn bù zì zhì.
中大通三年,卒,年八十六。先是胤疾,妻江氏梦神人告之曰:“汝夫寿尽。 既有至德,应获延期,尔当代之。”妻觉说焉,俄得患而卒,胤疾乃瘳。至是胤梦 一神女并八十许人,并衣帢,行列至前,俱拜床下,觉又见之,便命营凶具。既而 疾动,因不自治。
yìn zhù bǎi fǎ lùn shí èr mén lùn gè yī juàn, zhù zhōu yì shí juǎn máo shī zǒng jí liù juǎn máo shī yǐn yì shí juǎn lǐ jì yǐn yì èr shí juǎn lǐ dá wèn wǔ shí wǔ juǎn.
胤注《百法论》、《十二门论》各一卷,注《周易》十卷、《毛诗总集》六卷、 《毛诗隐义》十卷、《礼记隐义》二十卷、《礼答问》五十五卷。
zi zhuàn, yì bù shì, lú líng wáng pì wéi zhǔ bù, bù jiù.
子撰,亦不仕,庐陵王辟为主簿,不就。
ruǎn xiào xù, zì shì zōng, chén liú wèi shì rén yě. fù yàn zhī, sòng tài wèi cóng shì zhōng láng. xiào xù qī suì, chū hòu cóng bó yìn zhī. yìn zhī mǔ zhōu shì zú, yǒu yí cái bǎi yú wàn, yīng guī xiào xù, xiào xù yī wú suǒ nà, jǐn yǐ guī yìn zhī zǐ láng yá wáng yàn zhī mǔ, wén zhě xián tàn yì zhī.
阮孝绪,字士宗,陈留尉氏人也。父彦之,宋太尉从事中郎。孝绪七岁,出后 从伯胤之。胤之母周氏卒,有遗财百余万,应归孝绪,孝绪一无所纳,尽以归胤之 姊琅邪王晏之母,闻者咸叹异之。
yòu zhì xiào, xìng chén jìng, suī yǔ ér tóng yóu xì, héng yǐ chuān chí zhù shān wéi lè. nián shí sān, biàn tōng wǔ jīng. shí wǔ, guān ér jiàn qí fù, yàn zhī jiè yuē:" sān jiā mí zūn, rén lún zhī shǐ. yí sī zì xù, yǐ bì ěr gōng." dá yuē:" yuàn jī sōng zǐ yú yíng hǎi, zhuī xǔ yóu yú qióng gǔ, shù bǎo cù shēng, yǐ miǎn chén lèi." zì shì píng jū yī shì, fēi dìng shěng wèi cháng chū hù, jiā rén mò jiàn qí miàn, qīn yǒu yīn hū wèi" jū shì". wài xiōng wáng yàn guì xiǎn, lǚ zhì qí mén, xiào xù dù zhī bì zhì diān fù, cháng táo nì bù yǔ xiāng jiàn. céng shí jiàng měi, wèn zhī, yún shì wáng jiā suǒ de, biàn tǔ sūn fù hǎi. jí yàn zhū, qí qīn qī xián wèi zhī jù, xiào xù yuē:" qīn ér bù dǎng, hé zuò zhī jí?" jìng huò miǎn.
幼至孝,性沉静,虽与儿童游戏,恒以穿池筑山为乐。年十三,遍通《五经》。 十五,冠而见其父,彦之诫曰:“三加弥尊,人伦之始。宜思自勖,以庇尔躬。” 答曰:“愿迹松子于瀛海,追许由于穹谷,庶保促生,以免尘累。”自是屏居一室, 非定省未尝出户,家人莫见其面,亲友因呼为“居士”。外兄王晏贵显,屡至其门, 孝绪度之必至颠覆,常逃匿不与相见。曾食酱美,问之,云是王家所得,便吐飧覆 醢。及晏诛,其亲戚咸为之惧,孝绪曰:“亲而不党,何坐之及?”竟获免。
yì shī wéi jīng chéng, jiā pín wú yǐ cuàn, tóng qiè qiè lín rén qiáo yǐ jì huǒ. xiào xù zhī zhī, nǎi bù shí, gèng lìng chè wū ér chuī. suǒ jū shì wéi yǒu yī lù chuáng, zhú shù huán rào. tiān jiàn chū, yù shǐ zhōng chéng rèn fǎng xún qí xiōng lǚ zhī, yù zào ér bù gǎn, wàng ér tàn yuē:" qí shì suī ěr, qí rén shén yuǎn." wéi míng liú suǒ qīn shàng rú cǐ.
义师围京城,家贫无以爨,僮妾窃邻人樵以继火。孝绪知之,乃不食,更令撤 屋而炊。所居室唯有一鹿床,竹树环绕。天监初,御史中丞任昉寻其兄履之,欲造 而不敢,望而叹曰:“其室虽迩,其人甚远。”为名流所钦尚如此。
shí èr nián, yǔ wú jùn fàn yuán yǎn jù zhēng, bìng bú dào. chén jùn yuán jùn wèi zhī yuē:" wǎng zhě, tiān dì bì, xián rén yǐn jīn shì lù yǐ qīng, ér zi yóu dùn, kě hū?" dá yuē:" xī zhōu dé suī xìng, yí qí bù yàn wēi jué hàn dào fāng shèng, huáng qǐ wú mèn shān lín. wèi rén yóu jǐ, hé guān rén shì! kuàng pū fēi wǎng xián zhī lèi xié?"
十二年,与吴郡范元琰俱征,并不到。陈郡袁峻谓之曰:“往者,天地闭,贤 人隐;今世路已清,而子犹遁,可乎?”答曰:“昔周德虽兴,夷、齐不厌薇蕨; 汉道方盛,黄、绮无闷山林。为仁由己,何关人世!况仆非往贤之类邪?”
hòu yú zhōng shān tīng jiǎng, mǔ wáng shì hū yǒu jí, xiōng dì yù zhào zhī. mǔ yuē:" xiào xù zhì xìng míng tōng, bì dāng zì dào." guǒ xīn jīng ér fǎn, lín lǐ jiē yì zhī. hé yào xū de shēng rén shēn, jiù chuán zhōng shān suǒ chū, xiào xù gōng lì yōu xiǎn, lèi rì bù zhí. hū jiàn yī lù qián xíng, xiào xù gǎn ér suí hòu, zhì yī suǒ suì miè, jiù shì, guǒ huò cǐ cǎo. mǔ dé fú zhī, suì yù. shí jiē tàn qí xiào gǎn suǒ zhì.
后于钟山听讲,母王氏忽有疾,兄弟欲召之。母曰:“孝绪至性冥通,必当自 到。”果心惊而返,邻里嗟异之。合药须得生人参,旧传钟山所出,孝绪躬历幽险, 累日不值。忽见一鹿前行,孝绪感而随后,至一所遂灭,就视,果获此草。母得服 之,遂愈。时皆叹其孝感所致。
shí yǒu shàn shì zhě zhāng yǒu dào wèi xiào xù yuē:" jiàn zi yǐn jī ér xīn nán míng, zì fēi kǎo zhī guī shī, wú yǐ yàn yě." jí bù guà, jì dié wǔ yáo, yuē:" cǐ jiāng wèi xián, yīng gǎn zhī fǎ, fēi jiā dùn zhī zhào." xiào xù yuē: " ān zhī hòu yáo bù wéi shàng jiǔ?" guǒ chéng dùn guà. yǒu dào tàn yuē:" cǐ wèi' féi dùn wú bù lì.' xiàng shí yīng dé, xīn jī bìng yě." xiào xù yuē:" suī huò dùn guà, ér shàng jiǔ yáo bù fā, shēng xiá zhī dào, biàn dāng gāo xiè xǔ shēng." nǎi zhe gāo yǐn chuán, shàng zì yán huáng, zhōng yú tiān jiàn zhī mò, zhēn zhuó fēn wéi sān pǐn, fán ruò gān juǎn. yòu zhe lùn yún:" fū zhì dào zhī běn, guì zài wú wéi shèng rén zhī jī, cún hū zhěng bì. bì zhěng yóu jī, jī yòng yǒu guāi yú běn, běn jì wú wéi, wèi fēi dào zhī zhì. rán bù chuí qí jī, zé shì wú yǐ píng bù jiù qí běn, zé dào shí jiāo sàng. qiū dàn jiāng cún qí jī, gù yí quán huì qí běn lǎo zhuāng dàn míng qí běn, yì yí shēn yì qí jī. jī jì kě yì, shù zi suǒ yǐ yǒu yú běn fāng jiàn huì, ní qiū shì gù bù zú. fēi děi yī zhī shì, quē bǐ míng zhì tǐ èr zhī tú, dú huái jiàn shí. rán shèng yǐ jí zhào, fǎn chuàng qí jī xián wèi jū zōng, gèng yán qí běn. liáng yóu jī xū zhěng shì, fēi shèng bù néng běn shí míng lǐ, zài xián kě zhào. ruò néng tǐ zī běn jī, wù bǐ yì yáng, zé kǒng zhuāng zhī yì, qí guò bàn yǐ."
时有善筮者张有道谓孝绪曰:“见子隐迹而心难明,自非考之龟蓍,无以验也。” 及布卦,既揲五爻,曰:“此将为《咸》,应感之法,非嘉遁之兆。”孝绪曰: “安知后爻不为上九?”果成《遁卦》。有道叹曰:“此谓‘肥遁无不利。’象实 应德,心迹并也。”孝绪曰:“虽获《遁卦》,而上九爻不发,升遐之道,便当高 谢许生。”乃著《高隐传》,上自炎、黄,终于天监之末,斟酌分为三品,凡若干 卷。又著论云:“夫至道之本,贵在无为;圣人之迹,存乎拯弊。弊拯由迹,迹用 有乖于本,本既无为,为非道之至。然不垂其迹,则世无以平;不究其本,则道实 交丧。丘、旦将存其迹,故宜权晦其本;老、庄但明其本,亦宜深抑其迹。迹既可 抑,数子所以有余;本方见晦,尼丘是故不足。非得一之士,阙彼明智;体二之徒, 独怀鉴识。然圣已极照,反创其迹;贤未居宗,更言其本。良由迹须拯世,非圣不 能;本实明理,在贤可照。若能体兹本迹,悟彼抑扬,则孔、庄之意,其过半矣。”
nán píng yuán xiāng wáng wén qí míng, zhì shū yào zhī, bù fù. xiào xù yuē:" fēi zhì jiāo fù guì, dàn xìng wèi miào táng. ruò shǐ yù píng kě cān, hé yǐ yì fū jì lù."
南平元襄王闻其名,致书要之,不赴。孝绪曰:“非志骄富贵,但性畏庙堂。 若使籞軿可骖,何以异夫骥騄。”
chū, jiàn wǔ mò, qīng xī gōng dōng mén wú gù zì bēng, dà fēng bá dōng gōng mén wài yáng shù. huò yǐ wèn xiào xù, xiào xù yuē:" qīng xī huáng jiā jiù zhái. qí wèi mù xíng, dōng zhě mù wèi, jīn dōng mén zì huài, mù qí shuāi yǐ."
初,建武末,青溪宫东门无故自崩,大风拔东宫门外杨树。或以问孝绪,孝绪 曰:“青溪皇家旧宅。齐为木行,东者木位,今东门自坏,木其衰矣。”
pó yáng zhōng liè wáng fēi, xiào xù zhī zǐ. wáng cháng mìng jià, yù jiù zhī yóu, xiào xù záo yuán ér táo, zú bù kěn jiàn. zhū shēng suì shí kuì yí, yī wú suǒ nà. rén huò guài zhī, dá yún:" fēi wǒ shǐ yuàn, gù bù shòu yě."
鄱阳忠烈王妃,孝绪之姊。王尝命驾,欲就之游,孝绪凿垣而逃,卒不肯见。 诸甥岁时馈遗,一无所纳。人或怪之,答云:“非我始愿,故不受也。”
qí héng suǒ gōng yǎng shí xiàng, xiān yǒu sǔn huài, xīn yù zhì bǔ, jīng yī yè hū rán wán fù, zhòng bìng yì zhī. dà tóng èr nián, zú, shí nián wǔ shí bā. mén tú lěi qí dé xíng, shì yuē wén zhēn chǔ shì. suǒ zhe qī lù děng shū èr bǎi wǔ shí juǎn, xíng yú shì.
其恒所供养石像,先有损坏,心欲治补,经一夜忽然完复,众并异之。大同二 年,卒,时年五十八。门徒诔其德行,谥曰文贞处士。所著《七录》等书二百五十 卷,行于世。
táo hóng jǐng, zì tōng míng, dān yáng mò líng rén yě. chū, mǔ mèng qīng lóng zì huái ér chū, bìng jiàn liǎng tiān rén shǒu zhí xiāng lú lái zhì qí suǒ, yǐ ér yǒu shēn, suì chǎn hóng jǐng. yòu yǒu yì cāo. nián shí suì, dé gě hóng shén xiān chuán, zhòu yè yán xún, biàn yǒu yǎng shēng zhī zhì. wèi rén yuē:" yǎng qīng yún, dǔ bái rì, bù jué wèi yuǎn yǐ." jí zhǎng, shēn cháng qī chǐ sì cùn, shén yí míng xiù, lǎng mù shū méi, xì xíng zhǎng ěr. dú shū wàn yú juǎn. shàn qín qí, gōng cǎo lì. wèi ruò guàn, qí gāo dì zuò xiāng, yǐn wèi zhū wáng shì dú, chú fèng cháo qǐng. suī zài zhū mén, bì yǐng bù jiāo wài wù, wéi yǐ pī yuè wèi wù. cháo yí gù shì, duō qǔ jué yān.
陶弘景,字通明,丹阳秣陵人也。初,母梦青龙自怀而出,并见两天人手执香 炉来至其所,已而有娠,遂产弘景。幼有异操。年十岁,得葛洪《神仙传》,昼夜 研寻,便有养生之志。谓人曰:“仰青云,睹白日,不觉为远矣。”及长,身长七 尺四寸,神仪明秀,朗目疏眉,细形长耳。读书万余卷。善琴棋,工草隶。未弱冠, 齐高帝作相,引为诸王侍读,除奉朝请。虽在硃门,闭影不交外物,唯以披阅为务。 朝仪故事,多取决焉。
yǒng míng shí nián, shàng biǎo cí lù, zhào xǔ zhī, cì yǐ shù bó. jí fā, gōng qīng zǔ zhī yú zhēng lǔ tíng, gōng zhàng shén shèng, chē mǎ tián yàn, xián yún sòng qí yǐ lái, wèi yǒu sī shì. cháo yě róng zhī. yú shì zhǐ yú jù róng zhī jù qū shān. héng yuē:" cǐ shān xià shì dì bā dòng gōng, míng jīn tán huá yáng zhī tiān, zhōu huí yī bǎi wǔ shí lǐ. xī hàn yǒu xián yáng sān máo jūn dé dào, lái zhǎng cǐ shān, gù wèi zhī máo shān." nǎi zhōng shān lì guǎn, zì hào huá yáng yǐn jū. shǐ cóng dōng yáng sūn yóu yuè shòu fú tú jīng fǎ. biàn lì míng shān, xún fǎng xiān yào. měi jīng jiàn gǔ, bì zuò wò qí jiān, yín yǒng pán huán, bù néng yǐ yǐ. shí shěn yuē wèi dōng yáng jùn shǒu, gāo qí zhì jié, lèi shū yào zhī, bù zhì.
永明十年,上表辞禄,诏许之,赐以束帛。及发,公卿祖之于征虏亭,供帐甚 盛,车马填咽,咸云宋、齐以来,未有斯事。朝野荣之。于是止于句容之句曲山。 恒曰:“此山下是第八洞宫,名金坛华阳之天,周回一百五十里。昔汉有咸阳三茅 君得道,来掌此山,故谓之茅山。”乃中山立馆,自号华阳隐居。始从东阳孙游岳 受符图经法。遍历名山,寻访仙药。每经涧谷,必坐卧其间,吟咏盘桓,不能已已。 时沈约为东阳郡守,高其志节,累书要之,不至。
hóng jǐng wéi rén, yuán tōng qiān jǐn, chū chù míng huì, xīn rú míng jìng, yù wù biàn liǎo, yán wú fán chuǎn, yǒu yì zhé jué. jiàn wǔ zhōng, qí yí dū wáng kēng wèi míng dì suǒ hài, qí yè, hóng jǐng mèng kēng gào bié, yīn fǎng qí yōu míng zhōng shì, duō shuō mì yì, yīn zhe mèng jì yān.
弘景为人,圆通谦谨,出处冥会,心如明镜,遇物便了,言无烦舛,有亦辄觉。 建武中,齐宜都王铿为明帝所害,其夜,弘景梦铿告别,因访其幽冥中事,多说秘 异,因著《梦记》焉。
yǒng yuán chū, gèng zhù sān céng lóu, hóng jǐng chù qí shàng, dì zǐ jū qí zhōng, bīn kè zhì qí xià, yǔ wù suì jué, wéi yī jiā tóng dé shì qí páng. tè ài sōng fēng, měi wén qí xiǎng, xīn rán wéi lè. yǒu shí dú yóu quán shí, wàng jiàn zhě yǐ wéi xiān rén. xìng hǎo zhù shù, shàng qí yì, gù xī guāng jǐng, lǎo ér mí dǔ. yóu míng yīn yáng wǔ xíng, fēng jiǎo xīng suàn, shān chuān dì lǐ, fāng tú chǎn wù, yī shù běn cǎo. zhe dì dài nián lì, yòu cháng zào hún tiān xiàng, yún" xiū dào suǒ xū, fēi zhǐ shǐ guān shì yòng". yì shī píng jiàn kāng, wén yì chán dài, hóng jǐng yuán yǐn tú chèn, shù chù jiē chéng" liáng" zì, lìng dì zǐ jìn zhī. gāo zǔ jì zǎo yǔ zhī yóu, jí jí wèi hòu, ēn lǐ yú dǔ, shū wèn bù jué, guān gài xiāng wàng.
永元初,更筑三层楼,弘景处其上,弟子居其中,宾客至其下,与物遂绝,唯 一家僮得侍其旁。特爱松风,每闻其响,欣然为乐。有时独游泉石,望见者以为仙 人。性好著述,尚奇异,顾惜光景,老而弥笃。尤明阴阳五行,风角星算,山川地 理,方图产物,医术本草。著《帝代年历》,又尝造浑天象,云“修道所须,非止 史官是用”。义师平建康,闻议禅代,弘景援引图谶,数处皆成“梁”字,令弟子 进之。高祖既早与之游,及即位后,恩礼逾笃,书问不绝,冠盖相望。
tiān jiàn sì nián, yí jū jī jīn dōng jiàn. shàn bì gǔ dǎo yǐn zhī fǎ, nián yú bā shí ér yǒu zhuàng róng. shēn mù zhāng liáng zhī wéi rén, yún" gǔ xián mò bǐ". céng mèng fú shòu qí pú tí jì, míng wéi shèng lì pú sà. nǎi yì mào xiàn ā yù wáng tǎ zì shì, shòu wǔ dà jiè. hòu tài zōng lín nán xú zhōu, qīn qí fēng sù, zhào zhì hòu táng, yǔ tán lùn shù rì ér qù, tài zōng shén jìng yì zhī. dà tōng chū, lìng xiàn èr dāo yú gāo zǔ, qí yī míng yǎng shèng, yī míng chéng shèng, bìng wèi jiā bǎo. dà tóng èr nián, zú, shí nián bā shí wǔ. yán sè bù biàn, qū shēn rú héng. zhào zèng zhōng sàn dài fū, shì yuē zhēn bái xiān shēng, réng qiǎn shè rén jiān hù sāng shì. hóng jǐng yí lìng báo zàng, dì zǐ zūn ér xíng zhī.
天监四年,移居积金东涧。善辟谷导引之法,年逾八十而有壮容。深慕张良之 为人,云“古贤莫比”。曾梦佛授其菩提记,名为胜力菩萨。乃诣鄮县阿育王塔自 誓,受五大戒。后太宗临南徐州,钦其风素,召至后堂,与谈论数日而去,太宗甚 敬异之。大通初,令献二刀于高祖,其一名养胜,一名成胜,并为佳宝。大同二年, 卒,时年八十五。颜色不变,屈申如恒。诏赠中散大夫,谥曰贞白先生,仍遣舍人 监护丧事。弘景遗令薄葬,弟子遵而行之。
zhū gě qú, zì yòu wén, láng yá yáng dōu rén, shì jū jīng kǒu. qú yòu shì zhēng shì guān kāng zhī, bó shè jīng shǐ. fù shī zhēng shì zāng róng xù. róng xù zhe jìn shū, chēng qú yǒu fā tī zhī gōng, fāng zhī hú suì.
诸葛璩,字幼玟,琅邪阳都人,世居京口。璩幼事征士关康之,博涉经史。复 师征士臧荣绪。荣绪著《晋书》,称璩有发擿之功,方之壶遂。
qí jiàn wǔ chū, nán xú zhōu xíng shì jiāng sì jiàn qú yú míng dì yuē:" qú ān pín shǒu dào, yuè lǐ dūn shī, wèi cháng tóu cì bāng zǎi, yè jū fǔ sì, rú qí jiǎn tuì, kě yǐ yáng qīng lì sú. qǐng pì wèi yì cáo cóng shì." dì xǔ zhī, qú cí bù qù. chén jùn xiè tiǎo wèi dōng hǎi tài shǒu, jiào yuē:" xī zhǎng sūn dōng zǔ, xiáng lóng qiū zhī jié wén jǔ běi zī, gāo tōng dé zhī chēng. suǒ yǐ jī tān lì nuò, shì yáng fēng fàn. chǔ shì zhū gě qú, gāo fēng suǒ jiàn, jié zhé qián xiū. qǐ huái zhū pī hè, tāo yù dài jià? jiāng yōu zhēn dú wǎng, bù shì wáng hóu zhě xié? wén shì qīn yǒu chuài shū zhī jù, jiù yǎng guǎ lí zhēng zhī gěi, qǐ dé dú xiǎng wàn zhōng, ér wàng zī wǔ bǐng? kě xiǎng gǔ bǎi hú." tiān jiàn zhōng, tài shǒu xiāo chēn cì shǐ ān chéng wáng xiù pó yáng wáng huī bìng lǐ yì yān. qú dīng mǔ yōu huǐ jí, huī lěi jiā cún wèn. fú què, jǔ xiù cái, bù jiù.
齐建武初,南徐州行事江祀荐璩于明帝曰:“璩安贫守道,悦《礼》敦《诗》, 未尝投刺邦宰,曳裾府寺,如其简退,可以扬清厉俗。请辟为议曹从事。”帝许之, 璩辞不去。陈郡谢朓为东海太守,教曰:“昔长孙东组,降龙丘之节;文举北辎, 高通德之称。所以激贪立懦,式扬风范。处士诸葛璩,高风所渐,结辙前修。岂怀 珠披褐,韬玉待价?将幽贞独往,不事王侯者邪?闻事亲有啜菽之窭,就养寡藜蒸 之给,岂得独享万钟,而忘兹五秉?可饷谷百斛。”天监中,太守萧琛、刺史安成 王秀、鄱阳王恢并礼异焉。璩丁母忧毁瘠,恢累加存问。服阕,举秀才,不就。
qú xìng qín yú huì yòu, hòu shēng jiù xué zhě rì zhì, jū zhái xiá lòu, wú yǐ róng zhī, tài shǒu zhāng yǒu wèi qǐ jiǎng shě. qú chǔ shēn qīng zhèng, qī zǐ bú jiàn xǐ yùn zhī sè. dàn xī zī zī, jiǎng sòng bù chuò, shí rén yì yǐ cǐ zōng zhī. qī nián, gāo zǔ chì wèn tài shǒu wáng fèn, fèn jí jù yǐ shí duì, wèi jí zhēng yòng, shì nián zú yú jiā. qú suǒ zhe wén zhāng èr shí juǎn, mén rén liú jiǎo jí ér lù zhī.
璩性勤于诲诱,后生就学者日至,居宅狭陋,无以容之,太守张友为起讲舍。 璩处身清正,妻子不见喜愠之色。旦夕孜孜,讲诵不辍,时人益以此宗之。七年, 高祖敕问太守王份,份即具以实对,未及征用,是年卒于家。璩所著文章二十卷, 门人刘曒集而录之。
shěn yǐ, zì chù mò, wú xīng wǔ kāng rén yě. fù tǎn zhī, qí dōu guān láng.
沈顗,字处默,吴兴武康人也。父坦之,齐都官郎。
yǐ yòu qīng jìng yǒu zhì xíng, mù huáng shū dù xú rú zǐ zhī wéi rén. dú shū bù wéi zhāng jù, zhù shù bù shàng fú huá. cháng dú chǔ yī shì, rén hǎn jiàn qí miàn. yǐ cóng shū bó, guì xiǎn qí shì, měi hái wú xīng, bīn kè tián yàn, yǐ bù zhì qí mén. bó jiù zhī, yǐ sòng yíng bù yuè yú kǔn. bó tàn xī yuē:" wú nǎi jīn zhī guì bù rú jiàn."
顗幼清静有至行,慕黄叔度、徐孺子之为人。读书不为章句,著述不尚浮华。 常独处一室,人罕见其面。顗从叔勃,贵显齐世,每还吴兴,宾客填咽,顗不至其 门。勃就之,顗送迎不越于阃。勃叹息曰:“吾乃今知贵不如贱。”
é zhēng wèi nán jùn wáng zuǒ cháng shì, bù jiù. yǐ nèi háng shén xiū, shì mǔ xiōng dì xiào yǒu, wèi xiāng lǐ suǒ chēng mù. yǒng míng sān nián, zhēng zhù zuò láng jiàn wǔ èr nián, zhēng tài zǐ shè rén, jù bù fù. yǒng yuán èr nián, yòu zhēng tōng zhí láng, yì bù fù. yǐ sù bù zhì jiā chǎn, zhí qí mò bīng huāng, yǔ jiā rén bìng rì ér shí. huò yǒu kuì qí liáng ròu zhě, bì mén bù shòu. wéi yǐ qiáo cǎi zì zī, yí yí rán héng bù gǎi qí lè. tiān jiàn sì nián, dà jǔ běi fá, dìng mín dīng. wú xīng tài shǒu liǔ yùn yǐ yǐ cóng yì, yáng zhōu bié jià lù rèn yǐ shū zé zhī, yùn dà cán, hòu lǐ ér qiǎn zhī. qí nián zú yú jiā. suǒ zhe wén zhāng shù shí piān.
俄征为南郡王左常侍,不就。顗内行甚修,事母兄弟孝友,为乡里所称慕。永 明三年,征著作郎;建武二年,征太子舍人,俱不赴。永元二年,又征通直郎,亦 不赴。顗素不治家产,值齐末兵荒,与家人并日而食。或有馈其梁肉者,闭门不受。 唯以樵采自资,怡怡然恒不改其乐。天监四年,大举北伐,订民丁。吴兴太守柳恽 以顗从役,扬州别驾陆任以书责之,恽大惭,厚礼而遣之。其年卒于家。所著文章 数十篇。
liú huì fěi, zì wén xuān, péng chéng rén yě. shǎo bó xué, néng zhǔ wén, qǐ jiā ān chéng wáng fǎ cáo xíng cān jūn. cháng hái dōu, tú jīng xún yáng, yóu yú kuāng shān, guò chǔ shì zhāng xiào xiù, xiāng dé shèn huān, suì yǒu zhōng yān zhī zhì. yīn bù shì, jū yú dōng lín sì. yòu yú shān běi gòu yuán yī suǒ, hào yuē lí gòu yuán, shí rén nǎi wèi wèi lí gòu xiān shēng.
刘慧斐,字文宣,彭城人也。少博学,能属文,起家安成王法曹行参军。尝还 都,途经寻阳,游于匡山,过处士张孝秀,相得甚欢,遂有终焉之志。因不仕,居 于东林寺。又于山北构园一所,号曰离垢园,时人乃谓为离垢先生。
huì fěi yóu míng shì diǎn, gōng zhuàn lì, zài shān shǒu xiě fó jīng èr qiān yú juǎn, cháng suǒ sòng zhě bǎi yú juǎn. zhòu yè háng dào, zī zī bù dài, yuǎn jìn qīn mù zhī. tài zōng lín jiāng zhōu, yí yǐ jǐ zhàng. lùn zhě yún: zì yuǎn fǎ shī méi hòu, jiāng èr bǎi nián, shǐ yǒu zhāng liú zhī shèng yǐ. shì zǔ jí wǔ líng wáng děng shū wèn bù jué. dà tóng èr nián, zú, shí nián wǔ shí jiǔ.
慧斐尤明释典,工篆隶,在山手写佛经二千余卷,常所诵者百余卷。昼夜行道, 孜孜不怠,远近钦慕之。太宗临江州,遗以几杖。论者云:自远法师没后,将二百 年,始有张、刘之盛矣。世祖及武陵王等书问不绝。大同二年,卒,时年五十九。
fàn yuán yǎn, zì bó guī, wú jùn qián táng rén yě. zǔ yuè zhī, tài xué bó shì zhēng, bù zhì. fù líng yú, jū fù yōu, yǐ huǐ zú. yuán yǎn shí tóng rú, āi mù jǐn lǐ, qīn dǎng yì zhī. jí zhǎng hào xué, bó tōng jīng shǐ, jiān jīng fú yì. rán xìng qiān jìng, bù yǐ suǒ zhǎng jiāo rén. jiā pín, wéi yǐ yuán shū wèi yè. cháng chū xíng, jiàn rén dào qí cài, yuán yǎn jù tuì zǒu, mǔ wèn qí gù, jù yǐ shí dá. mǔ wèn dào zhě wèi shuí, dá yuē:" xiàng suǒ yǐ tuì, wèi qí kuì chǐ. jīn qǐ qí míng, yuàn bù xiè yě." yú shì mǔ zǐ mì zhī. huò yǒu shè gōu dào qí sǔn zhě, yuán yǎn yīn fá mù wèi qiáo yǐ dù zhī. zì shì dào zhě dà cán, yī xiāng wú fù cǎo qiè. jū cháng bù chū chéng shì, dú zuò rú duì yán bīn, jiàn zhī zhě mò bù gǎi róng zhèng sè. pèi guó liú xiàn shēn jiā qì yì, cháng biǎo chēng zhī. qí jiàn wǔ èr nián, shǐ zhēng wèi ān běi cān jūn shì, bù fù. tiān jiàn jiǔ nián, xiàn lìng guǎn huì biàn shàng yán yì xíng, yáng zhōu cì shǐ lín chuān wáng hóng pì mìng, bù zhì. shí nián, wáng bài biǎo jiàn yān, jìng wèi zhēng. qí nián zú yú jiā, shí nián qī shí.
范元琰,字伯珪,吴郡钱唐人也。祖悦之,太学博士征,不至。父灵瑜,居父 忧,以毁卒。元琰时童孺,哀慕尽礼,亲党异之。及长好学,博通经史,兼精佛义。 然性谦敬,不以所长骄人。家贫,唯以园蔬为业。尝出行,见人盗其菜,元琰遽退 走,母问其故,具以实答。母问盗者为谁,答曰:“向所以退,畏其愧耻。今启其 名,愿不泄也。”于是母子秘之。或有涉沟盗其笋者,元琰因伐木为桥以渡之。自 是盗者大惭,一乡无复草窃。居常不出城市,独坐如对严宾,见之者莫不改容正色。 沛国刘献深加器异,尝表称之。齐建武二年,始征为安北参军事,不赴。天监九 年,县令管慧辨上言义行,扬州刺史、临川王宏辟命,不至。十年,王拜表荐焉, 竟未征。其年卒于家,时年七十。
liú xū, zì yàn dù, píng yuán rén yě. fù líng zhēn, qí wǔ chāng tài shǒu. xū yòu chēng chún xiào, shù suì, fù mǔ jì zú, xū jū sāng, kū qì rú mù, jī zhì miè xìng, fù diào zhě mò bù shāng yān. hòu wèi bó fù suǒ yǎng, shì bó mǔ jí kūn zǐ, xiào yǒu dǔ zhì, wèi zōng zú suǒ chēng. zì shāng zǎo gū, rén yǒu wù chù qí huì zhě, wèi cháng bù gǎn jié liú tì. zhǎng xiōng jié wèi zhī pīng qī, kè rì chéng hūn, xū wén ér táo nì, shì xī nǎi hái. běn zhōu cì shǐ zhāng jì pì wéi zhǔ bù, bù jiù. zhǔ zhě xí zhào,
刘訏,字彦度,平原人也。父灵真,齐武昌太守。訏幼称纯孝,数岁,父母继 卒,訏居丧,哭泣孺慕,几至灭性,赴吊者莫不伤焉。后为伯父所养,事伯母及昆 姊,孝友笃至,为宗族所称。自伤早孤,人有误触其讳者,未尝不感结流涕。长兄 洁为之娉妻,克日成婚,訏闻而逃匿,事息乃还。本州刺史张稷辟为主簿,不就。 主者檄召,
xū nǎi guà xí yú shù ér táo.
訏乃挂檄于树而逃。
xū shàn xuán yán, yóu jīng shì diǎn. céng yǔ zú xiōng liú gāo tīng jiǎng yú zhōng shān zhū sì, yīn gòng bo zhù sòng xī sì dōng jiàn, yǒu zhōng yān zhī zhì. tiān jiàn shí qī nián, zú yú gāo shě, shí nián sān shí yī. lín zhōng, zhí gāo shǒu yuē:" qì jué biàn liǎn, liǎn bì jí mái, líng yán yī bù xū lì, wù shè xiǎng sì, wú qiú jì sì." gāo cóng ér xíng zhī. zōng rén zhì yǒu xiāng yǔ kān shí lì míng, shì yuē xuán zhēn chǔ shì.
訏善玄言,尤精释典。曾与族兄刘高听讲于钟山诸寺,因共卜筑宋熙寺东涧, 有终焉之志。天监十七年,卒于高舍,时年三十一。临终,执高手曰:“气绝 便敛,敛毕即埋,灵筵一不须立,勿设飨祀,无求继嗣。”高从而行之。宗人至 友相与刊石立铭,谥曰玄贞处士。
liú gāo, zì shì guāng, xū zú xiōng yě. zǔ chéng mín, sòng jì zhōu cì shǐ fù wén wèi, qí zhèng yuán láng. shì wèi èr qiān dàn, jiē yǒu qīng míng. gāo yòu yǒu shí huì, sì suì sàng fù, yǔ qún ér tóng chǔ, dú bù xì nòng. liù suì sòng lún yǔ máo shī, yì suǒ bù jiě, biàn néng wèn nàn. shí yī, dú zhuāng zi xiāo yáo piān, yuē: " cǐ kě jiě ěr." kè yīn wèn zhī, suí wèn ér dá, jiē yǒu qíng lǐ, jiā rén měi yì zhī. jí zhǎng, bó xué yǒu wén cái, bù qǔ bù shì, yǔ zú dì xū bìng yǐn jū qiú zhì, áo yóu lín zé, yǐ shān shuǐ shū jí xiāng yú ér yǐ. cháng yù bì rén shì, yǐ mǔ lǎo bù rěn wéi lí, měi suí xiōng jì yǎo cóng huàn. shǎo shí hào shī, wù zhōu rén zhī jí, rén huò yí zhī, yì bù jù yě. jiǔ ér tàn yuē:" shòu rén zhě bì bào, bù zé yǒu kuì yú rén. wú gù wú yǐ bào rén, qǐ kě cháng yǒu kuì hū?"
刘高,字士光,訏族兄也。祖乘民,宋冀州刺史;父闻慰,齐正员郎。世为 二千石,皆有清名。高幼有识慧,四岁丧父,与群儿同处,独不戏弄。六岁诵 《论语》、《毛诗》,意所不解,便能问难。十一,读《庄子·逍遥篇》,曰: “此可解耳。”客因问之,随问而答,皆有情理,家人每异之。及长,博学有文才, 不娶不仕,与族弟訏并隐居求志,遨游林泽,以山水书籍相娱而已。常欲避人世, 以母老不忍违离,每随兄霁、杳从宦。少时好施,务周人之急,人或遗之,亦不距 也。久而叹曰:“受人者必报,不则有愧于人。吾固无以报人,岂可常有愧乎?”
tiān jiàn shí qī nián, wú hé ér zhe gé zhōng lùn. qí cí yuē:
天监十七年,无何而著《革终论》。其辞曰:
sǐ shēng zhī shì, shèng rén hǎn yán zhī yǐ. kǒng zǐ yuē:" jīng qì wèi wù, yóu hún wèi biàn, zhī guǐ shén zhī qíng zhuàng, yǔ tiān dì xiāng sì ér bù wéi." qí yán yuē, qí zhǐ miào, qí shì yǐn, qí yì shēn, wèi kě yǐ yì duàn, nán de ér jīng hé, liáo sì kuáng gǔ, qǐng shì yán zhī.
死生之事,圣人罕言之矣。孔子曰:“精气为物,游魂为变,知鬼神之情状, 与天地相似而不违。”其言约,其旨妙,其事隐,其意深,未可以臆断,难得而精 核,聊肆狂瞽,请试言之。
fū xíng lǜ hé ér wéi shēng, hún zhì lí ér chēng sǐ hé zé qǐ dòng, lí zé xiū jì. dāng qí dòng yě, rén jiē zhī qí shén jí qí jì yě, wù mò cè qí suǒ qù. jiē zhī zé bù yán ér yì xiǎn, mò cè zé yú biàn ér lǐ wēi. shì yǐ xūn huá kuàng ér mò chén, jī kǒng yì ér bù shuō, qián dá wǎng xián, hù shēng yì jiàn. jì zhá yún:" gǔ ròu guī yú tǔ, hún qì wú bù zhī." zhuāng zhōu yún:" shēng wèi yáo yì, sǐ wèi xiū xī." xún cǐ èr shuō, rú huò xiāng fǎn. hé zhě? qì wú bù zhī, shén yǒu yě sǐ wèi xiū xī, shén wú yě. yuán xiàn yún:" xià hòu shì yòng míng qì shì mín wú zhī yě yīn rén yòng jì qì, shì rén yǒu zhī yě zhōu rén jiān yòng zhī, shì mín yí yě." kǎo zhī jì jí, yàn zhī qián zhì, yǒu wú zhī biàn, bù kě lì yán. ruò jī zhū nèi jiào, pàn hū shì bù, zé zhū zǐ zhī yán kě xún, sān dài zhī lǐ wú yuè. hé zhě? shén wèi shēng běn, xíng wéi shēng jù. sǐ zhě shén lí cǐ jù, ér jí fēi bǐ jù yě. suī sǐ zhě bù kě fù fǎn, ér jīng líng dì biàn, wèi cháng miè jué. dāng qí lí cǐ zhī rì, shí yòng kuò rán, gù xià hòu míng qì, shì qí fú fǎn. jí bǐ zhī shí, hún líng zhī miè, gù yīn rén jì qì, xiǎn qí yóu cún. bù cún zé hé hū zhuāng zhōu, yóu cún zé tóng hū jì zhá, gè dé yī yú, wú shāng jué yì. shè qí shí yě, zé yì wú, gù zhōu rén yǒu jiān yòng zhī lǐ, ní fù fā yóu hún zhī chàng, bù qí rán hū? ruò fèi piān xié zhī lùn, tàn zhōng tú zhī zhǐ, zé bù rén bù zhì zhī jī, yú shì hū kě xī.
夫形虑合而为生,魂质离而称死;合则起动,离则休寂。当其动也,人皆知其 神;及其寂也,物莫测其所趣。皆知则不言而义显,莫测则逾辩而理微。是以勋、 华旷而莫陈,姬、孔抑而不说,前达往贤,互生异见。季札云:“骨肉归于土,魂 气无不之。”庄周云:“生为徭役,死为休息。”寻此二说,如或相反。何者?气 无不之,神有也;死为休息,神无也。原宪云:“夏后氏用明器示民无知也;殷人 用祭器,示人有知也;周人兼用之,示民疑也。”考之记籍,验之前志,有无之辩, 不可历言。若稽诸内教,判乎释部,则诸子之言可寻,三代之礼无越。何者?神为 生本,形为生具。死者神离此具,而即非彼具也。虽死者不可复反,而精灵递变, 未尝灭绝。当其离此之日,识用廓然,故夏后明器,示其弗反。即彼之时,魂灵知 灭,故殷人祭器,显其犹存。不存则合乎庄周,犹存则同乎季札,各得一隅,无伤 厥义。设其实也,则亦无,故周人有兼用之礼,尼父发游魂之唱,不其然乎?若废 偏携之论,探中途之旨,则不仁不智之讥,于是乎可息。
fū xíng yě zhě, wú zhī zhī zhì yě shén yě zhě, yǒu zhī zhī xìng yě. yǒu zhī bù dú cún, yī wú zhī yǐ zì lì, gù xíng zhī yú shén, nì lǚ zhī guǎn ěr. jí qí sǐ yě, shén qù cǐ ér shì bǐ yě. shén yǐ qù cǐ, guǎn hé yòng cún? sù xiǔ de lǐ yě. shén yǐ shì bǐ, jì hé suǒ jì? jì zé shī lǐ. ér jī kǒng zhī jiào bù rán zhě, qí yǒu yǐ hū! gài lǐ yuè zhī xìng, chū yú jiāo bó, zǔ dòu zhuì zhào, shēng yú sú bì. shī líng yán, chén guān guǒ, shè kuì diàn, jiàn qiū lǒng, gài yù lìng xiào zǐ yǒu zhuī sī zhī dì ěr, fū hé bǔ yú yǐ qiān zhī shén hū? gù shàng gǔ yī zhī yǐ xīn, qì zhī zhōng yě, kě wèi zūn lú hè xū huáng xióng yán dì dǎo yú shī lǐ zāi? shì yǐ zǐ yǔ chén chuān, hàn bó fāng kuàng, wén chǔ huáng rǎng, shì ān má suǒ. cǐ sì zǐ zhě, de lǐ yě, wàng jiào yě. ruò cóng sì zǐ ér yóu, zé píng shēng zhī zhì dé yǐ.
夫形也者,无知之质也;神也者,有知之性也。有知不独存,依无知以自立, 故形之于神,逆旅之馆耳。及其死也,神去此而适彼也。神已去此,馆何用存?速 朽得理也。神已适彼,祭何所祭?祭则失理。而姬、孔之教不然者,其有以乎!盖 礼乐之兴,出于浇薄,俎豆缀兆,生于俗弊。施灵筵,陈棺椁,设馈奠,建丘陇, 盖欲令孝子有追思之地耳,夫何补于已迁之神乎?故上古衣之以薪,弃之中野,可 谓尊卢、赫胥、皇雄、炎帝蹈于失理哉?是以子羽沉川,汉伯方圹,文楚黄壤,士 安麻索。此四子者,得理也,忘教也。若从四子而游,则平生之志得矣。
rán jī xí shēng cháng, nán zú gǎi gé, yī zhāo sì zhì, tǎng bú jiàn cóng. jīn yù jiǎn jié fán hòu, wù cún jiǎn yì jìn bù luǒ shī, tuì yì cháng sú bù shāng cún zhě zhī niàn, yǒu hé zhì rén zhī dào. kǒng zǐ yún:" liǎn shǒu zú xíng, hái zàng ér wú guǒ." sī yì pín zhě zhī lǐ yě, yú hé lòu yān? qiě zhāng huàn zhǐ yòng fú jīn, wáng sù wéi guàn shǒu zú, fàn rǎn liàn bì biàn zàng, xī zhēn wú shè yán jǐ, wén dù gù zhōu wèi guǒ, zi lián niú chē zài jiù, shū qǐ jiè jué fén lǒng, kāng chéng shǐ wú bo jí. cǐ shù gōng zhě, shàng huò rú zhī kuàng yú wú rén, ér dāng huá tài! jīn yù fǎng fú jǐng xíng, yǐ wéi guǐ zé, tǎng hé zhōng yōng zhī dào, shù miǎn tú fèi zhī jī. qì jué bù xū fù hún, guàn xǐ ér liǎn. yǐ yī qiān qián shì zhì guān dān gù qún shān yī jīn zhěn lǚ. cǐ wài sòng wǎng zhī jù, guān zhōng cháng wù, jí yú gé zhī jì, yī bù dé yǒu suǒ shī. shì duō xìn lǐ péng zhī yán, kě wèi huò yǐ. yú yǐ kǒng shì wèi shī, chà wú cǐ huò. liǎn qì, zài yǐ lù chē, guī yú jiù shān, suí dé yī dì, dì zú wèi kǎn, kǎn zú róng guān, bù xū zhuān pì, bù láo fēng shù, wù shè jì xiǎng, wù zhì jǐ yán, wú yòng máo jūn zhī xū zuò, bó yí zhī yú shuǐ. qí zhēng cháng jì sì, yán xiàng suǒ jué, shì zhǐ yú shēn, wú shāng shì jiào. jiā rén cháng yòu, nèi wài yīn qī, fán jué yǒu péng, yuán jí yù suǒ, xián yuàn chéng yú zhī zhì, xìng wù duó zhī.
然积习生常,难卒改革,一朝肆志,傥不见从。今欲剪截烦厚,务存俭易;进 不裸尸,退异常俗;不伤存者之念,有合至人之道。孔子云:“敛首足形,还葬而 无椁。”斯亦贫者之礼也,余何陋焉?且张奂止用幅巾,王肃唯盥手足,范冉殓毕 便葬,奚珍无设筵几,文度故舟为椁,子廉牛车载柩,叔起诫绝坟陇,康成使无卜 吉。此数公者,尚或如之;况于吾人,而当华泰!今欲仿佛景行,以为轨则,傥合 中庸之道,庶免徒费之讥。气绝不须复魂,盥洗而敛。以一千钱市治棺、单故裙衫、 衣巾枕履。此外送往之具,棺中常物,及余阁之祭,一不得有所施。世多信李、彭 之言,可谓惑矣。余以孔、释为师,差无此惑。敛讫,载以露车,归于旧山,随得 一地,地足为坎,坎足容棺,不须砖甓,不劳封树,勿设祭飨,勿置几筵,无用茅 君之虚座,伯夷之杅水。其蒸尝继嗣,言象所绝,事止余身,无伤世教。家人长幼, 内外姻戚,凡厥友朋,爰及寓所,咸愿成余之志,幸勿夺之。
míng nián jí zú, shí nián sān shí èr.
明年疾卒,时年三十二。
gāo yòu shí cháng dú zuò kōng shì, yǒu yī lǎo gōng zhì mén, wèi gāo yuē:" xīn lì yǒng měng, néng jīng sǐ shēng dàn bù dé jiǔ zhì yī fāng ěr." yīn tán zhǐ ér qù. gāo jì zhǎng, jīng xīn xué fó. yǒu dào rén shì bǎo zhì zhě, shí rén mò cè yě, yù gāo yú xìng huáng sì, jīng qǐ yuē:" yǐn jū xué dào, qīng jìng dēng fú." rú cǐ sān shuō. gāo wèi sǐ zhī chūn, yǒu rén wéi qí tíng zhōng zāi shì, gāo wèi xiōng zi yǎn yuē:" wú bú jiàn cǐ shí, ěr qí wù yán." zhì qiū ér wáng, rén yǐ wéi zhī mìng. qīn gù lěi qí xíng jī, shì yuē zhēn jié chǔ shì.
高幼时尝独坐空室,有一老公至门,谓高曰:“心力勇猛,能精死生;但 不得久滞一方耳。”因弹指而去。高既长,精心学佛。有道人释宝志者,时人莫 测也,遇高于兴皇寺,惊起曰:“隐居学道,清净登佛。”如此三说。高未死 之春,有人为其庭中栽柿,高谓兄子弇曰:“吾不见此实,尔其勿言。”至秋而 亡,人以为知命。亲故诔其行迹,谥曰贞节处士。
yǔ shēn, zì yàn bǎo, xīn yě rén yě. yòu cōng jǐng dǔ xué, jīng shǐ bǎi jiā wú bù gāi zōng, wěi hòu shū shè, qí lí jī qiǎo, bìng yī shí zhī jué. ér xìng tuō yí jiǎn, tè ài lín quán. shí mǔ zhī zhái, shān chí jū bàn. shū shí bì yī, bù zhì chǎn yè. cháng chéng zhōu cóng tián shè hái, zài mǐ yī bǎi wǔ shí shí, yǒu rén jì zài sān shí shí. jì zhì zhái, jì zài zhě yuē: " jūn sān shí hú, wǒ bǎi wǔ shí shí." shēn mò rán bù yán, zì qí qǔ zú. lín rén yǒu bèi wū wèi dào zhě, bèi zhì hé, wàng kuǎn, shēn jīn zhī, nǎi yǐ shū zhì qián èr wàn, lìng mén shēng zhà wèi qí qīn, dài zhī chóu bèi. lín rén huò miǎn, xiè shēn, shēn yuē:" wú jīn tiān xià wú gū, qǐ qī xiè yě." qí xíng duō rú cǐ lèi.
庾诜,字彦宝,新野人也。幼聪警笃学,经史百家无不该综,纬候书射,棋釐 机巧,并一时之绝。而性托夷简,特爱林泉。十亩之宅,山池居半。蔬食弊衣,不 治产业。尝乘舟从田舍还,载米一百五十石,有人寄载三十石。既至宅,寄载者曰: “君三十斛,我百五十石。”诜默然不言,恣其取足。邻人有被诬为盗者,被治劾, 妄款,诜矜之,乃以书质钱二万,令门生诈为其亲,代之酬备。邻人获免,谢诜, 诜曰:“吾矜天下无辜,岂期谢也。”其行多如此类。
gāo zǔ shǎo yǔ shēn shàn, yǎ tuī zhòng zhī. jí qǐ yì, shǔ wèi píng xī fǔ jì shì cān jūn, shēn bù qū. píng shēng shǎo suǒ yóu xiá, hé dōng liǔ yùn yù yǔ zhī jiāo, shēn jù ér bù nà. hòu xiāng dōng wáng lín jīng zhōu, bǎn wèi zhèn xī fǔ jì shì cān jūn, bù jiù. pǔ tōng zhōng, zhào yuē:" míng yáng zhèn zhì, wéi zhèng suǒ xiān jīng xián qiú shì, mèng zhù sī jí. xīn yě yǔ shēn, zhǐ zú qī tuì, zì shì què sǎo, jīng shǐ wén yì, duō suǒ guàn xí yǐng chuān yǔ chéng xiān, xué tōng huáng lǎo, gāi shè shì jiào bìng bù jìng bù yíng, ān zī kū gǎo, kě yǐ zhèn zào dūn sú. shēn kě huáng mén shì láng, chéng xiān kě zhōng shū shì láng. lēi zhōu xiàn shí jiā dūn qiǎn, shù néng qū zhì, fāng jì yán méi." shēn chēng jí bù fù.
高祖少与诜善,雅推重之。及起义,署为平西府记室参军,诜不屈。平生少所 游狎,河东柳恽欲与之交,诜距而不纳。后湘东王临荆州,板为镇西府记室参军, 不就。普通中,诏曰:“明扬振滞,为政所先;旌贤求士,梦伫斯急。新野庾诜, 止足栖退,自事却扫,经史文艺,多所贯习;颍川庾承先,学通黄、老,该涉释教; 并不竞不营,安兹枯槁,可以镇躁敦俗。诜可黄门侍郎,承先可中书侍郎。勒州县 时加敦遣,庶能屈志,方冀盐梅。”诜称疾不赴。
wǎn nián yǐ hòu, yóu zūn shì jiào. zhái nèi lì dào chǎng, huán rào lǐ chàn, liù shí bù chuò. sòng fǎ huá jīng, měi rì yī biàn. hòu yè zhōng hū jiàn yī dào rén, zì chèn yuàn gōng, róng zhǐ shén yì, hū shēn wèi shàng xíng xiān shēng, shòu xiāng ér qù. zhōng dà tōng sì nián, yīn zhòu qǐn, hū jīng jué yuē:" yuàn gōng fù lái, bù kě jiǔ zhù." yán sè bù biàn, yán zhōng ér zú, shí nián qī shí bā. jǔ shì xián wén kōng zhōng chàng" shàng xíng xiān shēng yǐ shēng mí jìng yù yǐ". gāo zǔ wén ér xià zhào yuē: " jīng shàn biǎo xíng, qián wáng suǒ dūn. xīn yě yǔ shēn, jīng shān zhū yù, jiāng líng qǐ zǐ, jìng hóu nán dù, gù yǒu míng dé, dú zhēn kǔ jié, gū fāng sù lǚ. yǎn suí yùn wǎng, cè chuàng yú huái. yí shì zhēn jié chǔ shì, yǐ xiǎn gāo liè." shēn suǒ zhuàn dì lì èr shí juǎn yì lín èr shí juǎn xù wǔ duān xiū jiāng líng jì yī juàn jìn cháo zá shì wǔ juǎn zǒng chāo bā shí juǎn, xíng yú shì.
晚年以后,尤遵释教。宅内立道场,环绕礼忏,六时不辍。诵《法华经》,每 日一遍。后夜中忽见一道人,自称愿公,容止甚异,呼诜为上行先生,授香而去。 中大通四年,因昼寝,忽惊觉曰:“愿公复来,不可久住。”颜色不变,言终而卒, 时年七十八。举室咸闻空中唱“上行先生已生弥净域矣”。高祖闻而下诏曰: “旌善表行,前王所敦。新野庾诜,荆山珠玉,江陵杞梓,静侯南度,固有名德, 独贞苦节,孤芳素履。奄随运往,恻怆于怀。宜谥贞节处士,以显高烈。”诜所撰 《帝历》二十卷、《易林》二十卷、续伍端休《江陵记》一卷、《晋朝杂事》五卷、 《总抄》八十卷,行于世。
zi màn qiàn, zì shì huá, yì zǎo yǒu lìng yù. shì zǔ zài jīng zhōu, pì wéi zhǔ bù, qiān zhōng lù shì. měi chū, shì zǔ cháng mù sòng zhī, wèi liú zhī lín yuē:" jīng nán xìn duō jūn zǐ, suī měi guī tián fèng, qīng shǔ huán jiē, shǎng dé biāo qí, wèi guò cǐ zi." hòu zhuǎn zī yì cān jūn. suǒ zhe sāng fú yí wén zì tǐ lì zhuāng lǎo yì shū, zhù suàn jīng jí qī yào lì shù, bìng suǒ zhì wén zhāng, fán jiǔ shí wǔ juǎn.
子曼倩,字世华,亦早有令誉。世祖在荆州,辟为主簿,迁中录事。每出,世 祖常目送之,谓刘之遴曰:“荆南信多君子,虽美归田凤,清属桓阶,赏德标奇, 未过此子。”后转谘议参军。所著《丧服仪》、《文字体例》、《庄老义疏》,注 《算经》及《七曜历术》,并所制文章,凡九十五卷。
zi jì cái, yǒu xué xíng. chéng shèng zhōng, shì zhì zhōng shū shì láng. jiāng líng xiàn, suí lì rù guān.
子季才,有学行。承圣中,仕至中书侍郎。江陵陷,随例入关。
zhāng xiào xiù, zì wén yì, nán yáng wǎn rén yě. shǎo shì zhōu wèi zhì zhōng cóng shì shǐ. zāo mǔ yōu, fú què, wèi jiàn ān wáng bié jià. qǐng zhī, suì qù zhí guī shān, jū yú dōng lín sì. yǒu tián shù shí qǐng, bù qǔ shù bǎi rén, lǜ yǐ lì tián, jǐn gōng shān zhòng, yuǎn jìn guī mù, fù zhī rú shì. xiào xiù xìng tōng lǜ, bù hǎo fú huá, cháng guān gǔ pí jīn, niè pú lǚ, shǒu zhí bìng lǘ pí zhǔ wěi. fú hán shí sàn, shèng dōng néng wò yú shí. bó shè qún shū, zhuān jīng shì diǎn. shàn tán lùn, gōng lì shū, fán zhū yì néng, mò bù míng xí. pǔ tōng sān nián, zú, shí nián sì shí èr, shì zhōng jiē wén yǒu fēi cháng xiāng qì. tài zōng wén, shén shāng dào yān, yǔ liú huì fěi shū, shù qí zhēn bái yún.
张孝秀,字文逸,南阳宛人也。少仕州为治中从事史。遭母忧,服阕,为建安 王别驾。顷之,遂去职归山,居于东林寺。有田数十顷,部曲数百人,率以力田, 尽供山众,远近归慕,赴之如市。孝秀性通率,不好浮华,常冠谷皮巾,蹑蒲履, 手执并榈皮麈尾。服寒食散,盛冬能卧于石。博涉群书,专精释典。善谈论,工隶 书,凡诸艺能,莫不明习。普通三年,卒,时年四十二,室中皆闻有非常香气。太 宗闻,甚伤悼焉,与刘慧斐书,述其贞白云。
yǔ chéng xiān, zì zi tōng, yǐng chuān yān líng rén yě. shǎo chén jìng yǒu zhì cāo, shì fēi bù shè yú yán, xǐ yùn bù xíng yú sè, rén mò néng kuī yě. ruò suì shòu xué yú nán yáng liú qiú, qiáng jì mǐn shí, chū yú qún bèi. xuán jīng shì diǎn, mí bù gāi xī jiǔ liú qī lüè, xián suǒ jīng liàn. jùn pì gōng cáo bù jiù, nǎi yǔ dào shì wáng sēng zhèn tóng yóu héng yuè. wǎn yǐ dì jí huán xiāng lǐ, suì jū yú tǔ tái shān. pó yáng zhōng liè wáng zài zhōu, qīn qí fēng wèi, yào yǔ yóu chù. yòu lìng jiǎng lǎo zi, yuǎn jìn míng sēng, xián lái fù jí, lùn nàn fēng qǐ, yì duān jìng zhì, chéng xiān xú xiāng chóu dá, jiē dé suǒ wèi wén. zhōng liè wáng yóu jiā qīn zhòng, zhēng zhōu zhǔ bù xiāng dōng wáng wén zhī, yì bǎn wèi fǎ cáo cān jūn bìng bù fù.
庾承先,字子通,颍川焉陵人也。少沉静有志操,是非不涉于言,喜愠不形 于色,人莫能窥也。弱岁受学于南阳刘虬,强记敏识,出于群辈。玄经释典,靡不 该悉;九流《七略》,咸所精练。郡辟功曹不就,乃与道士王僧镇同游衡岳。晚以 弟疾还乡里,遂居于土台山。鄱阳忠烈王在州,钦其风味,要与游处。又令讲《老 子》,远近名僧,咸来赴集,论难锋起,异端竞至,承先徐相酬答,皆得所未闻。 忠烈王尤加钦重,征州主簿;湘东王闻之,亦板为法曹参军;并不赴。
zhōng dà tōng sān nián, lú shān liú huì fěi zhì jīng zhōu, chéng xiān yǔ zhī yǒu jiù, wǎng cóng zhī. jīng shǎn xué tú, yīn qǐng chéng xiān jiǎng lǎo zi. xiāng dōng wáng qīn mìng jià lín tīng, lùn yì zhōng rì, shēn xiāng shǎng jiē. liú lián yuè yú rì, nǎi hái shān. wáng qīn zǔ dào, bìng zèng piān shí, yǐn zhě měi zhī. qí nián zú, shí nián liù shí.
中大通三年,庐山刘慧斐至荆州,承先与之有旧,往从之。荆陕学徒,因请承 先讲《老子》。湘东王亲命驾临听,论议终日,深相赏接。留连月余日,乃还山。 王亲祖道,并赠篇什,隐者美之。其年卒,时年六十。
chén lì bù shàng shū yáo chá yuē: shì zhī wū chǔ shì zhě, duō yún chún dào xū míng ér wú shì yòng, gài yǒu fù qí shí zhě. ruò zhū gě qú zhī xué shù, ruǎn xiào xù zhī bù fá, qí qǔ jìn yě qǐ nán zāi? zhōng yú yǐn jū, gù yì xìng ér yǐ yǐ.
陈吏部尚书姚察曰:世之诬处士者,多云纯盗虚名而无适用,盖有负其实者。 若诸葛璩之学术,阮孝绪之簿阀,其取进也岂难哉?终于隐居,固亦性而已矣。