xìng zōng yī
兴宗一
xìng zōng shén shèng xiào zhāng huáng dì, huì zōng zhēn, zì yí bù jǐn, xiǎo zì zhǐ gǔ. shèng zōng zhǎng zǐ, mǔ yuē qīn āi huáng hòu xiāo shì. shàng shǐ shēng, qí tiān huáng hòu qǔ yǎng zhī. yòu ér cōng míng, zhǎng ér kuí wěi, lóng yán rì jiǎo, huò dá dà dù. shàn qí shè, hǎo rú shù, tōng yīn lǜ. sān suì fēng liáng wáng. tài píng yuán nián, cè wèi huáng tài zǐ. shí nián liù yuè, pàn běi nán yuàn shū mì shǐ shì.
兴宗神圣孝章皇帝,讳宗真,字夷不堇,小字只骨。圣宗长子,母曰钦哀皇后萧氏。上始生,齐天皇后取养之。幼而聪明,长而魁伟,龙颜日角,豁达大度。善骑射,好儒术,通音律。三岁封梁王。太平元年,册为皇太子。十年六月,判北南院枢密使事。
shí yī nián xià liù yuè jǐ mǎo, shèng zōng bēng, jí huáng dì wèi yú jiù qián. rén wǔ, zūn mǔ yuán fēi xiāo shì wèi huáng tài hòu. jiǎ shēn, qiǎn shǐ gào āi yú sòng jí xià gāo lí. shì nián, yù xuān zhèng diàn fàng jìn shì liú zhēn děng wǔ shí qī rén. xīn mǎo, dà shè, gǎi yuán jǐng fú. yǐ wèi, fèng dà xíng huáng dì zǐ gōng, bìn yú yǒng ān shān tài píng diàn. xīn chǒu, huáng tài hòu cì fù mǎ xiāo chú bù lǐ xiāo pǐ dí sǐ, wéi chǎng dōu tài shī nǚ zhí zhe gǔ lǐ yòu zhī hòu láng jūn xiáng wěn xiāo yán liú děng qī rén jiē qì shì, jí qí jiā, qiān qí tiān huáng hòu yú shàng jīng. qiū qī yuè bǐng wǔ shuò, huáng tài hòu lǜ huáng zú dà lín yú tài píng diàn. gāo lí qiǎn shǐ diào wèi. shàng zhào jìn wáng xiāo pǔ gǔ děng yǐn bó, yè fēn nǎi bà. dīng wèi, jī jū. wù shēn, yǐ yē lǜ hán bā wèi zuǒ yí lí bì, tè mò lǐ wèi zuǒ zhī hòu láng jūn xiáng wěn, héng zhàng láng jūn lè gǔ quán yòu zhī hòu láng jūn xiáng wěn. jǐ yǒu, yǐ yē lǜ zhèng liú wèi yú jué dí liè dōu xiáng wěn, gāo bā wèi yòu pí shì xiáng wěn. gēng xū, zhèn jì zhōu mín jī. guǐ chǒu, zhào xiě dà xíng huáng dì yù róng. jiǎ yín, lù qiú. yǐ guān chá yáo jū xìn wèi shàng jiàng jūn. jiàn qìng zhōu yú qìng líng zhī nán, xǐ mín shí zhī, chōng fèng líng yì. yǐ mǎo, yǐ bǐ suì fēng rěn, bà gěi dōng jīng tǒng jūn sī liáng. dīng sì, shàng yè dà xíng huáng dì yù róng, āi tòng jiǔ zhī. yīn zhào xiě běi fǔ zǎi xiàng xiāo xiào xiān nán fǔ zǎi xiàng xiāo xiào mù xiàng yú yù róng diàn. yǐ xiāo ā gū zhěn wèi dōng jīng liú shǒu. dīng mǎo, yè tài píng diàn, fén xiān dì suǒ yù gōng shǐ. xìng jìn wáng pǔ gǔ dì shì jí. xīn wèi, lù qiú. rén shēn, shàng yè shén zhǔ zhàng, shí ào wēi xiāo shì shǐ rù gōng, yì mìng bài zhī. bā yuè rén wǔ, qiān dà xíng huáng dì zǐ gōng yú zōu tú diàn. jiǔ yuè wù shēn, gōng shì qìng líng. gēng xū, wèn ān yú huáng tài hòu. xīn hài, sòng qiǎn wáng suí cáo yí zhì jì, wáng yǎn xǔ huái xìn méi xún zhāng lún lái wèi liǎng gōng, fàn fěng sūn jì yè hè jí wèi, kǒng dào fǔ wèi zhāo wén hè huáng tài diào hòu cè lǐ. wù wǔ, fén hú shǐ ān lēi yú zōu tú diàn. gēng shēn, xià guó qiǎn shǐ lái wèi. gēng wǔ, yǐ sòng shǐ diào jì, sāng fú lín zōu tú diàn. jiǎ xū, qiǎn yù shǐ zhōng chéng yē lǜ zhù sī nóng qīng zhāng què xiáng wěn yē lǜ lì sì fāng guǎn shǐ gāo wéi hàn xiè sòng diào wèi. dōng shí yuè wù yín, zǎi chén lǚ dé mào hōng. guǐ wèi, shā chú bù lǐ dǎng mí lè nú guān yīn nú děng. bǐng xū, qiǎn gōng bù shàng shū gāo dé shùn chóng lù qīng lǐ kě fēng zhì xiān dì yí wù yú sòng yǐ yòu lǐng jūn wèi shàng jiàng jūn yē lǜ xùn shào fǔ jiān mǎ dàn chōng huáng tài hòu xiè sòng shǐ yòu jiān mén wèi shàng jiàng jūn yē lǜ yuán zài yǐn jìn shǐ wèi yǒng chōng huáng dì xiè sòng shǐ. dīng yǒu, xià guó qiǎn shǐ lái fù. wù xū, yǐ xiāo gé zhào wèi guǒ yē lǜ yù mǎ bǎo yè chōng lái suì hè sòng zhēng dàn shǐ fù. rùn yuè xīn hài, yè zōu tú diàn, yuè xuán gōng bì qì. yǒu sī qǐng yǐ shēng chén wèi yǒng shòu jié, huáng tài hòu shēng chén wèi yīng shèng jié, cóng zhī. xīn yǒu, yuè xīn zào kǎi jiǎ. dīng mǎo, zhèn huáng lóng fǔ jī mín. shí yī yuè rén chén, shàng lǜ bǎi liáo diàn yú zōu tú diàn. chū dà xíng huáng dì fú yù wán hǎo fén zhī. zòng wǔ fāng yīng gǔ. jiǎ wǔ, zàng wén wǔ dà xiào xuān huáng dì yú qìng líng. yǐ wèi, jì tiān dì. wèn ān huáng tài hòu. bǐng shēn, yè qìng líng, yǐ yí wù cì qún chén, míng qí shān yuē qìng yún, diàn yuē wàng xiān. shí èr yuè guǐ chǒu, zhì zì qìng líng. huáng tài hòu tīng zhèng, dì bù qīn shù wù, qún chén biǎo qǐng, bù cóng. shì suì, yǐ xīng píng gōng zhǔ xià jià xià guó wáng lǐ dé zhāo zi yuán hào, yǐ yuán hào wèi xià guó gōng fù mǎ dū wèi.
十一年夏六月己卯,圣宗崩,即皇帝位于柩前。壬午,尊母元妃萧氏为皇太后。甲申,遣使告哀于宋及夏、高丽。是年,御宣政殿放进士刘贞等五十七人。辛卯,大赦,改元景福。乙未,奉大行皇帝梓宫,殡于永安山太平殿。辛丑,皇太后赐驸马萧鉏不里、萧匹敌死,围场都太师女直著骨里、右祗候郎君详稳萧延留等七人皆弃市,籍其家,迁齐天皇后于上京。秋七月丙午朔,皇太后率皇族大临于太平殿。高丽遣使吊慰。上召晋王萧普古等饮博,夜分乃罢。丁未,击鞠。戊申,以耶律韩八为左夷离毕,特末里为左祗候郎君详稳,横帐郎君乐古权右祗候郎君祥稳。己酉,以耶律郑留为于厥迪烈都详稳,高八为右皮室详稳。庚戌,赈蓟州民饥。癸丑,诏写大行皇帝御容。甲寅,录囚。以观察姚居信为上将军。建庆州于庆陵之南,徙民实之,充奉陵邑。乙卯,以比岁丰稔,罢给东京统军司粮。丁巳,上谒大行皇帝御容,哀恸久之。因诏写北府宰相萧孝先、南府宰相萧孝穆像于御容殿。以萧阿姑轸为东京留守。丁卯,谒太平殿,焚先帝所御弓矢。幸晋王普古第视疾。辛未,录囚。壬申,上谒神主帐,时奥隈萧氏始入宫,亦命拜之。八月壬午,迁大行皇帝梓宫于菆涂殿。九月戊申,躬视庆陵。庚戌,问安于皇太后。辛亥,宋遣王随、曹仪致祭,王甗、许怀信、梅询、张纶来慰两宫,范讽、孙继业贺即位,孔道辅、魏昭文贺皇太吊后册礼。戊午,焚弧矢、鞍勒于菆涂殿。庚申,夏国遣使来慰。庚午,以宋使吊祭,丧服临菆涂殿。甲戌,遣御史中丞耶律翥、司农卿张确、详稳耶律励、四方馆使高维翰谢宋吊慰。冬十月戊寅,宰臣吕德懋薨。癸未,杀鉏不里党弥勒奴、观音奴等。丙戌,遣工部尚书高德顺、崇禄卿李可封致先帝遗物于宋;以右领军卫上将军耶律逊、少府监马惮充皇太后谢宋使;右监门卫上将军耶律元载、引进使魏永充皇帝谢宋使。丁酉,夏国遣使来赙。戊戌,以萧革、赵为果、耶律郁、马保业充来岁贺宋正旦使副。闰月辛亥,谒菆涂殿,阅玄宫閟器。有司请以生辰为永寿节,皇太后生辰为应圣节,从之。辛酉,阅新造铠甲。丁卯,振黄龙府饥民。十一月壬辰,上率百僚奠于菆涂殿。出大行皇帝服御、玩好焚之。纵五坊鹰鹘。甲午,葬文武大孝宣皇帝于庆陵。乙未,祭天地。问安皇太后。丙申,谒庆陵,以遗物赐群臣,名其山曰庆云,殿曰望仙。十二月癸丑,至自庆陵。皇太后听政,帝不亲庶务,群臣表请,不从。是岁,以兴平公主下嫁夏国王李德昭子元昊,以元昊为夏国公、驸马都尉。
zhòng xī yuán nián chūn zhēng yuè rén shēn shuò, huáng tài hòu yù zhèng diàn, shòu dì yǔ qún chén cháo. sòng qiǎn rèn bù wáng zūn fàn chén yǎn wáng kè shàn lái hè. yǐ hài, sòng qiǎn zhèng xiàng guō zūn fàn lái hè yǒng shòu jié. dīng chǒu, rú xuě lín. èr yuè, dà sōu. sān yuè rén shēn shuò, shàng fù qī shuǐ jùn wáng dí liè fù wèi tì yǐn. shì chūn, huáng tài hòu wū qí tiān huáng hòu yǐ zuì, qiǎn rén jí shàng jīng xíng shì. hòu qǐng jù yù yǐ jiù sǐ, xǔ zhī. yǒu qǐng, hòu bēng. xià sì yuè yǐ sì, qīng shǔ bié niǎn dòu. qiū qī yuè, liè píng dì sōng lín. yǐ xiāo dá pǔ wáng yīng xiù xiāo lù zhāng sù yǔ chōng lái suì hè sòng zhēng dàn shēng chén shǐ. bā yuè bǐng wǔ, zhù bì lá hé yuán. huáng zǐ hóng jī shēng. dōng shí yuè jǐ yǒu, xìng zhōng jīng. shí yī yuè jǐ mǎo, dì lǜ qún chén shàng huáng tài hòu zūn hào yuē fǎ tiān yìng yùn rén dé zhāng shèng huáng tài hòu qún chén shàng huáng dì zūn hào yuē wén wǔ rén shèng zhāo xiào huáng dì. dà shè, gǎi yuán zhòng xī. guǐ wèi, sòng qiǎn liú suí wáng dé běn lái hè yīng shèng jié. yǐ yáng jí wèi hàn lín chéng zhǐ. bǐng xū, xià guó qiǎn shǐ lái hè. xīn mǎo, wǔ guó qiú zhǎng lái gòng. xià guó wáng lǐ dé zhāo hōng, cè qí zi xià guó gōng yuán hào wèi xià guó wáng. shí èr yuè gēng xū, sòng qiǎn xū yǎn wáng cóng yì cuī jì zhāng huái zhì lái hè lái suì zhēng dàn yòu qiǎn yáng rì yán wáng kè zuǎn lái hè yǒng shòu jié. yǐ běi dài wáng yē lǜ qiú hàn tóng píng zhāng shì. shì nián, fàng jìn shì liú shī zhēn děng wǔ shí qī rén.
重熙元年春正月壬申朔,皇太后御正殿,受帝与群臣朝。宋遣任布、王遵范、陈琰、王克善来贺。乙亥,宋遣郑向、郭遵范来贺永寿节。丁丑,如雪林。二月,大蒐。三月壬申朔,尚父、漆水郡王敌烈复为惕隐。是春,皇太后诬齐天皇后以罪,遣人即上京行弑。后请具浴以就死,许之。有顷,后崩。夏四月乙巳,清暑别辇斗。秋七月,猎平地松林。以萧达溥、王英秀、萧麓、张素羽充来岁贺宋正旦生辰使。八月丙午,驻跸剌河源。皇子洪基生。冬十月己酉,幸中京。十一月己卯,帝率群臣上皇太后尊号曰法天应运仁德章圣皇太后;群臣上皇帝尊号曰文武仁圣昭孝皇帝。大赦,改元重熙。癸未,宋遣刘随、王德本来贺应圣节。以杨佶为翰林承旨。丙戌,夏国遣使来贺。辛卯,五国酋长来贡。夏国王李德昭薨,册其子夏国公元昊为夏国王。十二月庚戌,宋遣胥偃、王从益、崔暨、张怀志来贺来岁正旦;又遣杨日严、王克纂来贺永寿节。以北大王耶律求翰同平章事。是年,放进士刘师贞等五十七人。
èr nián chūn zhēng yuè gēng chén, dōng xìng. yǐ yǒu, xià guó qiǎn shǐ lái gòng. rén chén, nǚ zhí xiáng wěn tái yā lǜ suǒ bù lái gòng. sòng qiǎn cáo cóng lái gào mǔ hòu liú shì āi, zhāng dé xiàng ān jì chāng lái kuì mǔ hòu yí wù. jí qiǎn xìng shèng gōng shǐ yē lǜ shòu níng jǐ shì zhōng zhī zhì gào lǐ kuí chōng jì diàn shǐ tiān dé jūn jié dù shǐ yē lǜ qīng níng dà lǐ qīng hé dào hēng hé xī jūn jié dù shǐ yē lǜ sōng yǐn jìn shǐ mǎ shì qīng chōng liǎng gōng diào wèi. qiū qī yuè jiǎ zǐ shuò, yǐ yē lǜ chǔ gāo shēng yē lǜ dí wáng wéi yǔn chōng liǎng gōng hè sòng shēng chén shǐ fù, yǐ yē lǜ shī gǔ liú wǔ cháng chōng hè sòng lái suì zhēng dàn shǐ fù. bā yuè dīng yǒu, xìng wēn quán gōng. yǐ mǎo, qiǎn shǐ yuè zhū lù hé jià. dōng shí yī yuè jiǎ shēn, sòng qiǎn liú bǎo fú zhōng lǐ zhāo shù zhāng mào shí děng lái xiè wèi diàn. shí èr yuè yǐ wèi, sòng qiǎn dīng dù wáng jì níng lái hè yīng shèng jié. yǐ yǒu, jìn xià guó shǐ yán lù sī shì jīn tiě. jiǎ yín, sòng qiǎn zhāng pín lǐ yì wáng chōng mù zhāng wěi lǐ fú lǐ jì yī lái hè yǒng shòu jié jí lái suì zhēng dàn. gēng shēn, yǐ běi fǔ zǎi xiàng xiāo xiào xiān wèi shū mì shǐ.
二年春正月庚辰,东幸。乙酉,夏国遣使来贡。壬辰,女直详稳台押率所部来贡。宋遣曹琮来告母后刘氏哀,章得象、安继昌来馈母后遗物。即遣兴圣宫使耶律寿宁、给事中知制诰李奎充祭奠使;天德军节度使耶律卿宁、大理卿和道亨、河西军节度使耶律嵩、引进使马世卿充两宫吊慰。秋七月甲子朔,以耶律楚、高升、耶律迪、王惟允充两宫贺宋生辰使副,以耶律师古、刘五常充贺宋来岁正旦使副。八月丁酉,幸温泉宫。乙卯,遣使阅诸路禾稼。冬十一月甲申,宋遣刘宝、符忠、李昭述、张茂实等来谢慰奠。十二月乙未,宋遣丁度、王继凝来贺应圣节。乙酉,禁夏国使沿路私市金、铁。甲寅,宋遣章频、李懿、王冲睦、张纬、李绂、李继一来贺永寿节及来岁正旦。庚申,以北府宰相萧孝先为枢密使。
sān nián chūn zhēng yuè dīng mǎo, sòng shǐ zhāng pín zú, zhào yǒu sī fù zèng, mìng jìn shì hù sàng yǐ guī. xīn mǎo, rú chūn shuǐ. èr yuè rén chén shuò, yǐ běi yuàn shū mì shǐ xiāo pǔ gǔ wèi dōng jīng liú shǒu. wù shēn, yē lǜ dà shī nú yǒu shì qiǎng bǎo ēn, zhào rù shǔ jí. xià sì yuè jiǎ yín, zhèn yé mí zhǐ bù. wǔ yuè gēng shēn shuò, qīng shǔ yán liǔ hú. shì yuè, huáng tài hòu hái zhèng yú shàng, gōng shǒu qìng líng. liù yuè jǐ hài, yǐ xiāo pǔ gǔ wèi nán yuàn shū mì shǐ. qiū qī yuè wù zǐ shuò, shàng shǐ qīn zhèng, yǐ yē lǜ shù zhēng liú liù fú yē lǜ mù báo kě jiǔ chōng hè sòng lái suì zhēng dàn shǐ fù. rén chén, rú qiū shān. dōng shí yuè yǐ wèi, zhù bì zhōng huì chuān. shí èr yuè, sòng qiǎn duàn shǎo lián dù rén zàn lái hè lái suì zhēng dàn, yáng xié lǐ shǒu zhōng lái hè yǒng shòu jié.
三年春正月丁卯,宋使章频卒,诏有司赙赠,命近侍护丧以归。辛卯,如春水。二月壬辰朔,以北院枢密使萧普古为东京留守。戊申,耶律大师奴有侍襁褓恩,诏入属籍。夏四月甲寅,振耶迷只部。五月庚申朔,清暑沿柳湖。是月,皇太后还政于上,躬守庆陵。六月己亥,以萧普古为南院枢密使。秋七月戊子朔,上始亲政,以耶律庶徵、刘六符、耶律睦、薄可久充贺宋来岁正旦使副。壬辰,如秋山。冬十月已未,驻跸中会川。十二月,宋遣段少连、杜仁赞来贺来岁正旦,杨偕、李守忠来贺永寿节。
sì nián chūn zhēng yuè gēng yín, rú yé mí zhǐ lǐ. sān yuè yǐ yǒu shuò, lì huáng hòu xiāo shì. xià sì yuè jiǎ yín shuò, rú liáng xíng. wǔ yuè gēng zǐ, qīng shǔ sàn shuǐ yuán. liù yuè guǐ chǒu shuò, huáng zǐ bǎo xìn nú shēng. yǐ yē lǜ xìn lǚ shì zōng xiāo gǔn guō kuí chōng hè sòng shēng chén jí lái suì zhēng dàn shǐ fù. qiū qī yuè rén wǔ shuò, liè yú hēi lǐng. jiǔ yuè yǐ yǒu, zhù bì cháng níng diàn. dōng shí yuè, rú wáng zǐ chéng. shí yī yuè rén wǔ, gǎi nán jīng zǒng guǎn fǔ wèi yuán shuài fǔ. yǐ yǒu, xíng chái cè lǐ yú bái lǐng, dà shè. jiā shàng fù yē lǜ xìn níng zhèng shì lìng yē lǜ qiú hàn qí sù zàn yì gōng chén. shí èr yuè guǐ chǒu, zhào zhū jūn pào nǔ gōng jiàn shǒu yǐ shí yuè xí. gēng shēn, sòng qiǎn zhèng jiǎn chái yí fàn yáng rì huá zhāng shì yǔ lái hè yǒng shòu jié jí zhēng dàn.
四年春正月庚寅,如耶迷只里。三月乙酉朔,立皇后萧氏。夏四月甲寅朔,如凉陉。五月庚子,清暑散水源。六月癸丑朔,皇子宝信奴生。以耶律信、吕士宗、萧衮、郭揆充贺宋生辰及来岁正旦使副。秋七月壬午朔,猎于黑岭。九月乙酉,驻跸长宁淀。冬十月,如王子城。十一月壬午,改南京总管府为元帅府。乙酉,行柴册礼于白岭,大赦。加尚父耶律信宁、政事令耶律求翰耆宿赞翊功臣。十二月癸丑,诏诸军炮、弩、弓、剑手以时阅习。庚申,宋遣郑戩、柴贻范、杨日华、张士禹来贺永寿节及正旦。
wǔ nián chūn zhēng yuè jiǎ shēn, rú yú ér luò. shū mì shǐ xiāo yán níng qǐng gǎi guó jiù yǐ shì xiǎo gōng zhàng chǎng shǐ wèi jiāng jūn, cóng zhī. xià sì yuè gēng shēn, yǐ lù wáng chá gé wèi nán fǔ zǎi xiàng, chóng dé gōng shǐ yē lǜ mǎ liù wèi tì yǐn. jiǎ zǐ, xìng hòu dì xiāo wú qū dì, qǔ shuǐ fàn shāng fù shī. dīng mǎo, bān xīn dìng tiáo zhì. jǐ sì, shàng yǔ dà chén fēn péng jī jū. wǔ yuè jiǎ wǔ, nán xìng. dīng wèi, rú hú tǔ bái shān qīng shǔ. gēng shēn, xìng běi yuàn dài wáng gāo shí háng zhàng bài ào, cì yín juàn. rén xū, zhào xiū nán jīng gōng què fǔ shǔ. qiū qī yuè xīn chǒu, lù qiú. yē lǜ bǎ bā wū qí dì hán gē móu shā jǐ, yǒu sī zòu dāng fǎn zuò. lín xíng, qí dì qì sù:" chén wéi yī xiōng, qǐ dài qí sǐ." shàng mǐn ér cóng zhī. jiǔ yuè guǐ sì, liè huáng huā shān, huò xióng sān shí liù, shǎng liè rén yǒu chà. dōng shí yuè dīng wèi, xìng nán jīng. xīn hài, qū shè xī jīn fǔ jìng nèi qiú. rén zǐ, yù yuán hé diàn, yǐ rì shè sān shí liù xióng fù xìng yàn shī shì jìn shì yú tíng, cì féng lì zhào huī sì shí jiǔ rén jìn shì dì. yǐ féng lì wèi yòu bǔ quē, zhào huī yǐ xià jiē wèi tài zǐ zhōng shè, cì fēi yī yín yú, suì dà yàn. yù shì jìn shì zì cǐ shǐ. sòng qiǎn sòng jiāo wáng shì wén lái hè yǒng shòu jié. jiǎ zǐ, zǎi chén zhāng jiǎn děng qǐng xìng lǐ bù gòng yuàn, huān yǐn zhì mù ér bà, cì wù yǒu chà. yǐ yē lǜ xiáng zhāng sù mín yē lǜ fǔ wáng zé chōng hè sòng shēng chén zhēng dàn shǐ fù.
五年春正月甲申,如鱼儿泺。枢密使萧延宁请改国舅乙室小功帐敞史为将军,从之。夏四月庚申,以潞王查葛为南府宰相,崇德宫使耶律马六为惕隐。甲子,幸后弟萧无曲第,曲水泛觞赋诗。丁卯,颁新定条制。己巳,上与大臣分朋击鞠。五月甲午,南幸。丁未,如胡土白山清暑。庚申,幸北院大王高十行帐拜奥,赐银绢。壬戌,诏修南京宫阙府署。秋七月辛丑,录囚。耶律把八诬其弟韩哥谋杀己,有司奏当反坐。临刑,其弟泣诉:“臣惟一兄,乞贷其死。”上悯而从之。九月癸巳,猎黄花山,获熊三十六,赏猎人有差。冬十月丁未,幸南京。辛亥,曲赦析津府境内囚。壬子,御元和殿,以《日射三十六熊赋》、《幸燕诗》试进士于廷,赐冯立、赵徽四十九人进士第。以冯立为右补阙,赵徽以下皆为太子中舍,赐绯衣、银鱼,遂大宴。御试进士自此始。宋遣宋郊、王世文来贺永寿节。甲子,宰臣张俭等请幸礼部贡院,欢饮至暮而罢,赐物有差。以耶律祥、张素民、耶律甫、王泽充贺宋生辰正旦使副。
liù nián chūn zhēng yuè dīng chǒu, xī xìng. sān yuè wù yín, yǐ qín wáng xiāo xiào mù wèi běi yuàn shū mì shǐ, xǐ fēng wú wáng jìn wáng xiāo xiào xiān wèi nán jīng liú shǒu. xià sì yuè, liè yě hú lǐng. rùn yuè, liè lóng mén xiàn xī shān. wǔ yuè jǐ yǒu, qīng shǔ tàn shān. yǐ yē lǜ hán bā wèi běi yuàn dài wáng, xiāo bǎ gē zuǒ yí lí bì, wáng zǐ láng jūn xiáng wěn bí gū dé lín yá, qiān běi miàn shì yē lǜ niè gē tóng qiān diǎn jiǎn sī. jiǎ yín, lù qiú. yǐ nán dài wáng yē lǜ xìn níng gù nì zhòng qiú jí shì bì zāng wū, mìng tà yǐ jiàn jí ér duó qí guān dōu jiān zuò ē fù jí shì bì zuì, jiē lùn sǐ, zhào dài zhī. bǐng chén, yǐ yē lǜ xìn níng wèi xī nán lù zhāo tǎo shǐ. gēng shēn, chū fēi lóng jiù mǎ, cì huáng tài dì zhòng yuán jí běi nán miàn shì chén yǒu chà. guǐ hài, yǐ shàng jīng liú shǒu yē lǜ hú dǔ gǔn wèi nán dài wáng, píng zhāng shì xiāo chá lá níng shàng jīng liú shǒu, shì zhōng guǎn níng xíng gōng dōu bù shǔ, yē lǜ pú nú níng wū gǔ dí liè dé dōu xiáng wěn. jiǎ zǐ, yǐ shàng jīng liú shǒu yē lǜ hóng gǔ wèi běi yuàn dài wáng. liù yuè rén shēn shuò, yǐ shàn níng wèi diàn qián dōu diǎn jiǎn, hù wèi tài bǎo yē lǜ hé zhù jiān cháng níng gōng shǐ, xiāo ā lá lǐ yē lǜ wū lǔ wò yē lǜ hé shàng xiāo hán jiā nú xiāo tè lǐ xiāo qiú hàn wèi gè gōng dōu bù shǔ. shàng jiǔ hān fù shī, wú guó wáng xiāo xiào mù běi zǎi xiàng xiāo sā bā děng jiē shǔ hé, yè zhōng nǎi bà. jǐ mǎo, sì tiān dì. guǐ wèi, cì nán yuàn dài wáng yē lǜ hú dǔ gǔn mìng, shàng qīn wèi zhì gào cí, bìng cì shī yǐ chǒng zhī. bǐng shēn, yǐ běi yuàn dài wáng hóu shěn wèi nán jīng tǒng jūn shǐ. qiū qī yuè xīn chǒu shuò, yǐ běi nán shū mì yuàn yù kōng, shǎng lài yǒu chà. rén yín, yǐ huáng tài dì zhòng yuán shēng zǐ, cì shī jí bǎo wán qì wù, qū shè sǐ zuì yǐ xià. guǐ mǎo, rú qiū shān. bā yuè jǐ mǎo, běi shū mì yuàn yán yuè jí bù mín kǔ qí qiú shuài kūn zhǎng bù fǎ, duō liú wáng zhào bà yuè jí děng wǔ guó qiú shuài, yǐ qì dān jié dù shǐ yī yuán lǐng zhī. dōng shí yuè guǐ yǒu, zhù bì shí bǎo gāng. shí yī yuè jǐ hài shuò, zǔ bo qiú zhǎng lái gòng. xīn hài, yǐ qì dān xíng gōng dōu bù shǔ xiāo huì wèi nán yuàn shū mì shǐ. rén zǐ, yǐ guǎn níng wèi nán yuàn shū mì shǐ, xiāo sǎo gǔ zhū xíng gōng dōu bù shǔ, yē lǜ niǎo lǐ zhī nán miàn xíng gōng fù bù shǔ, xiāo ā lá lǐ zuǒ zhī hòu láng jūn xiáng wěn, yē lǜ hé zhǔ yòu zhī hòu láng jūn xiáng wěn. gēng shēn, xìng jìn guó gōng zhǔ xíng zhàng shì jí. fēng huáng zǐ hóng jī wèi liáng wáng. shí èr yuè, yǐ yáng jí wèi zhōng shùn jūn jié dù shǐ. qiǎn yē lǜ wò qín jiàn yē lǜ dé cuī jì fāng hè sòng shēng chén jí zhēng dàn.
六年春正月丁丑,西幸。三月戊寅,以秦王萧孝穆为北院枢密使,徙封吴王;晋王萧孝先为南京留守。夏四月,猎野狐岭。闰月,猎龙门县西山。五月己酉,清暑炭山。以耶律韩八为北院大王,萧把哥左夷离毕,王子郎君详稳鼻姑得林牙,签北面事耶律涅哥同签点检司。甲寅,录囚。以南大王耶律信宁故匿重囚及侍婢赃污,命挞以剑脊而夺其官;都监坐阿附及侍婢罪,皆论死,诏贷之。丙辰,以耶律信宁为西南路招讨使。庚申,出飞龙厩马,赐皇太弟重元及北、南面侍臣有差。癸亥,以上京留守耶律胡睹衮为南大王,平章事萧查剌宁上京留守,侍中管宁行宫都部署,耶律蒲奴宁乌古迪烈得都详稳。甲子,以上京留守耶律洪古为北院大王。六月壬申朔,以善宁为殿前都点检,护卫太保耶律合住兼长宁宫使,萧阿剌里、耶律乌鲁斡、耶律和尚、萧韩家奴、萧特里、萧求翰为各宫都部署。上酒酣赋诗,吴国王萧孝穆、北宰相萧撒八等皆属和,夜中乃罢。己卯,祀天地。癸未,赐南院大王耶律胡睹衮命,上亲为制诰词,并赐诗以宠之。丙申,以北院大王侯哂为南京统军使。秋七月辛丑朔,以北、南枢密院狱空,赏赉有差。壬寅,以皇太弟重元生子,赐诗及宝玩器物,曲赦死罪以下。癸卯,如秋山。八月己卯,北枢密院言越棘部民苦其酋帅坤长不法,多流亡;诏罢越棘等五国酋帅,以契丹节度使一员领之。冬十月癸酉,驻跸石宝冈。十一月己亥朔,阻卜酋长来贡。辛亥,以契丹行宫都部署萧惠为南院枢密使。壬子,以管宁为南院枢密使,萧扫古诸行宫都部署,耶律褭里知南面行 宫副部署,萧阿剌里左祗候郎君详稳,耶律曷主右祗候郎君详稳。庚申,幸晋国公主行帐视疾。封皇子洪基为梁王。十二月,以杨佶为忠顺军节度使。遣耶律斡、秦鉴、耶律德、崔继芳贺宋生辰及正旦。
qī nián chūn zhēng yuè wù xū shuò, sòng qiǎn gāo ruò nè xià yuán zhèng xiè jiàng zhāng mào shí lái hè zhēng dàn jí yǒng shòu jié. xīn chǒu, rú hùn tóng jiāng. èr yuè gēng wǔ, rú chūn zhōu. yǐ hài, zhù bì dōng chuān. dīng chǒu, gāo lí qiǎn shǐ lái gòng. rén wǔ, xìng wǔ fāng yuè yīng gǔ. yǐ yǒu, qiǎn shǐ qìng zhōu wèn ān huáng tài hòu. sān yuè wù xū shuò, xìng huáng tài dì zhòng yuán xíng zhàng. rén yín, rú pú hé diàn. xīn hài, xià guó qiǎn shǐ lái gòng. jiǎ yín, lù qiú. xià sì yuè jǐ sì, yǐ xīng píng gōng zhǔ hōng, qiǎn běi yuàn chéng zhǐ yē lǜ shù chéng chí zhào wèn xià guó wáng lǐ yuán hào, gōng zhǔ shēng yǔ yuán hào bù mù, méi, jí qí gù. jǐ mǎo, liè bái mǎ guō. jiǎ shēn, shè tù xīn diàn jǐng. yǐ wèi, liè jīn shān, qiǎn yáng jiā jìn lù wěi rōng yú dà ān gōng. liù yuè yǐ hài, yù qīng liáng diàn shì jìn shì, cì xíng péng nián yǐ xià wǔ shí wǔ rén dì. qiū qī yuè jiǎ chén, lù qiú. yǐ sì, zǔ bo qiú zhǎng tún tū gǔ sī lái zhāo. wù shēn, rú hēi lǐng. jiǔ yuè dīng wèi, zhù bì píng diàn. dōng shí yuè jiǎ zǐ shuò, dù liáo hé. bǐng yín, zhù bì bái mǎ diàn. rén shēn, lù qiú. shí yī yuè guǐ sì shuò, yǐ yē lǜ yuán fāng zhāng ní hán zhì dé xiāo fù chōng hè sòng shēng chén zhēng dàn shǐ fù. xīn chǒu, wèn ān huáng tài hòu, jìn zhēn wán. gēng shēn, lù qiú. shí èr yuè, zhào shàn jī jū zhě shù shí rén yú dōng jīng, lìng yǔ jìn chén jiǎo shèng, shàng lín guān zhī. jǐ sì, yǐ huáng tài dì zhòng yuán pàn běi nán yuàn shū mì shǐ shì, běi fǔ zǎi xiàng sā bā níng zài rèn jiān zhī dōng jīng liú shǒu shì, yē lǜ yīng wěn nán fǔ zǎi xiàng, chá gē zhé dà nèi tì yǐn, yǐ shì yǐ zhàng xiāo hàn gān zhōu jié dù shǐ, liú liù fú cān zhī zhèng shì, wáng zǐ zhàng guān gē wáng zǐ láng jūn xiáng wěn, chú jiǒng dài wáng píng zhōu jié dù shǐ, zǎi chén zhāng kè gōng shǒu sī kōng, zǎi chén hán shào fāng jiā shì zhōng, tì yǐn yē lǜ mǎ liù běi yuàn xuān huī shǐ, fù fù yē lǜ xǐ sūn nán fǔ zǎi xiàng. guǐ wèi, sòng qiǎn wáng jǔ zhèng zhāng shì yǔ lái hè yǒng shòu jié. jiǎ shēn, mìng rì jìn jiǔ yú dà ān gōng, zhì jiàn qìng líng. dīng hài, lù qiú, fēi gù shā zhě jiǎn kē. nán miàn shì yù zhuàng gǔ lǐ zhà qǔ nǚ zhí gòng wù, zuì sǐ, shàng yǐ yǒu lì néng, qíng ér liú zhī.
七年春正月戊戌朔,宋遣高若讷、夏元正、谢绛、张茂实来贺正旦及永寿节。辛丑,如混同江。二月庚午,如春州。乙亥,驻跸东川。丁丑,高丽遣使来贡。壬午,幸五坊阅鹰鹘。乙酉,遣使庆州问安皇太后。三月戊戌朔,幸皇太弟重元行帐。壬寅,如蒲河淀。辛亥,夏国遣使来贡。甲寅,录囚。夏四月己巳,以兴平公主薨,遣北院承旨耶律庶成持诏问夏国王李元昊,公主生与元昊不睦,没,诘其故。己卯,猎白马埚。甲申,射兔新淀井。乙未,猎金山,遣杨家进鹿尾茸于大安宫。六月乙亥,御清凉殿试进士,赐邢彭年以下五十五人第。秋七月甲辰,录囚。乙巳,阻卜酋长屯秃古斯来朝。戊申,如黑岭。九月丁未,驻跸平淀。冬十月甲子朔,渡辽河。丙寅,驻跸白马淀。壬申,录囚。十一月癸巳朔,以耶律元方、张泥、韩至德、萧傅充贺宋生辰正旦使副。辛丑,问安皇太后,进珍玩。庚申,录囚。十二月,召善击鞠者数十人于东京,令与近臣角胜,上临观之。己巳,以皇太弟重元判北南院枢密使事,北府宰相撒八宁再任兼知东京留守事,耶律应稳南府宰相,查割折大内惕隐,乙室已帐萧翰乾州节度使,刘六符参知政事,王子帐冠哥王子郎君详稳,鉏窘大王平州节度使,宰臣张克恭守司空,宰臣韩绍芳加侍中,惕隐耶律马六北院宣徽使,傅父耶律喜孙南府宰相。癸未,宋遣王举正、张士禹来贺永寿节。甲申,命日进酒于大安宫,致荐庆陵。丁亥,录囚,非故杀者减科。南面侍御壮骨里诈取女直贡物,罪死,上以有吏能,黥而流之。
bā nián chūn zhēng yuè rén chén shuò, sòng qiǎn hán qí wáng cóng yì lái hè. bǐng shēn, rú hùn tóng jiāng guān yú. wù xū, zhèn pǐn bù. gēng xū, chā yú yú lǜ méi lǐ hé. dīng sì, jìn shuò zhōu yù yáng yú sòng. èr yuè bǐng zǐ, zhù bì cháng chūn hé. xià liù yuè yǐ chǒu, zhào kuò hù kǒu. qiū qī yuè dīng sì, yè qìng líng, zhì diàn yú wàng xiān diàn. yíng huáng tài hòu zhì xiǎn zhōu, yè yuán líng, hái jīng. dōng shí yuè, zhù bì dōng jīng. shí yī yuè jiǎ wǔ, zhào yǒu yán běi yuàn chǔ shì shī píng, jī zhōng jí yāo jià gào zhě, xī yǐ zòu wén. wù xū, cháo huáng tài hòu, zhào sēng lùn fó fǎ. wù shēn, huáng tài hòu xíng zài shēng lǐ, dà shè. jǐ yǒu, chéng cháng chūn. rùn shí èr yuè rén chén, shì wú guó wáng xiāo xiào mù jí. sòng qiǎn páng jí dù zàn lái hè yǒng shòu jié.
八年春正月壬辰朔,宋遣韩琦、王从益来贺。丙申,如混同江观渔。戊戌,振品部。庚戌,叉鱼于率没里河。丁巳,禁朔州鬻羊于宋。二月丙子,驻跸长春河。夏六月乙丑,诏括户口。秋七月丁巳,谒庆陵,致奠于望仙殿。迎皇太后至显州,谒园陵,还京。冬十月,驻跸东京。十一月甲午,诏有言北院处事失平,击钟及邀驾告者,悉以奏闻。戊戌,朝皇太后,召僧论佛法。戊申,皇太后行再生礼,大赦。己酉,城长春。闰十二月壬辰,视吴国王萧孝穆疾。宋遣庞籍、杜赞来贺永寿节。
jiǔ nián chūn zhēng yuè bǐng chén shuò, shàng jìn jiǔ yú huáng tài hòu gōng, yù zhèng diàn. sòng qiǎn wáng gǒng chén péng zài sī lái hè. gēng shēn, rú yā zǐ hé. èr yuè, zhù bì yú ér luò. sān yuè xīn wèi, yǐ yīng shèng jié, dà shè. wǔ yuè yǐ mǎo shuò, qīng shǔ yǒng ān shān. liù yuè, shè liǔ qí yǔ. qiū qī yuè guǐ yǒu, sòng qiǎn guō zhēn yǐ fá xià lái bào, qiǎn shū mì shǐ dù fáng bào pìn. dīng chǒu, rú qiū shān. dōng shí yuè guǐ wèi shuò, zhù bì zhōng huì chuān. shí yī yuè jiǎ zǐ, nǚ zhí qīn biān, fā huáng lóng fǔ tiě lí jūn jù zhī. sòng qiǎn sū shēn xiàng chuán fàn lái hè yīng shèng jié. shí èr yuè gēng yín, yǐ běi dài wáng fǔ bù wěi zhàng láng jūn zì yán xiān shì yǔ guó lián yīn, xǔ zhì chǎng shǐ, mìng běn zhàng xiāo hú dǔ wèi zhī. xīn mǎo, yǐ suǒ de nǚ zhí hù zhì sù zhōu. yǐ xiāo dí liú sān gǔ yē lǜ yuán fāng wáng wéi jí yē lǜ shù zhōng sūn wén zhāo xiāo shào yún qín dé chāng chōng hè sòng shēng chén jí lái suì zhēng dàn shǐ fù. zhào zhū fàn fǎ zhě, bù dé wèi guān lì, zhū zhí guān fēi hūn jì, bù dé chén xù fèi shì. yǒu zhì mín ān biān zhī lüè zhě, xī jù yǐ wén.
九年春正月丙辰朔,上进酒于皇太后宫,御正殿。宋遣王拱辰、彭再思来贺。庚申,如鸭子河。二月,驻跸鱼儿泺。三月辛未,以应圣节,大赦。五月乙卯朔,清暑永安山。六月,射柳祈雨。秋七月癸酉,宋遣郭祯以伐夏来报,遣枢密使杜防报聘。丁丑,如秋山。冬十月癸未朔,驻跸中会川。十一月甲子,女直侵边,发黄龙府铁骊军拒之。宋遣苏伸、向传范来贺应圣节。十二月庚寅,以北大王府布猥帐郎君自言先世与国联姻,许置敞史,命本帐萧胡睹为之。辛卯,以所得女直户置肃州。以萧迪、刘三嘏、耶律元方、王惟吉、耶律庶忠、孙文昭、萧绍筠、秦德昌充贺宋生辰及来岁正旦使副。诏诸犯法者,不得为官吏,诸职官非婚祭,不得沉酗废事。有治民安边之略者,悉具以闻。