mǎng duó mín tián wèi wáng tián, fǎng gǔ jǐng mù, zhì wǔ wēi jiāng shuài qī shí èr rén fēn zhèn tiān xià, ér mìng shí èr jiāng shuài piān bì yǐ xià bǎi bā shí rén zhuān shì běi fá. yòu yǐ qī gōng liù qīng jiān hào jiāng jūn tián míng dōu, zhōng láng jiāng xiù yī zhí fǎ gè wǔ shí wǔ rén fēn tián biān jùn, ér nèi zhì sī mìng jūn zhèng, wài shè jūn jiān shí èr rén. yòu yī zhōu guān zhī wén, fēn liù xiāng liù wèi liù jiāo liù duì yīn suì, xiāng yī shuài, wèi yī dài fū, jiāo yī zhōu zhǎng, duì yī dài fū shǔ zhèng. yòu nèi zhì dài fū, wài zhì dà sī mǎ wǔ rén. jiāng jūn zhì lì shì, fán qī shí sān wàn bā qiān jiǔ bǎi rén. réng cì zhōu mù jí xiàn zǎi jiē jiān jiāng jūn piān bì xiào wèi zhī hào, yòu yǒu zhū tū xī yǒng ruì zú hǔ yá wǔ wēi bīng jìng yīn jìng wèi jiǔ hǔ jiāng jūn bǔ dào dū wèi zhī shǔ, zhì zhé bù bà, gài bù kě shèng shù.
莽奪民田為王田，仿古井牧，置五威將帥七十二人分鎮天下，而命十二將帥偏裨以下百八十人專事北伐。又以七公六卿兼號將軍填名都，中郎將、繡衣執法各五十五人分填邊郡，而內置司命軍正，外設軍監十二人。又依《周官》之文，分六鄉、六尉、六郊、六隊（音遂），鄉一帥，尉一大夫，郊一州長，隊一大夫、屬正。又內置大夫，外置大司馬五人。將軍至吏士，凡七十三萬八千九百人。仍賜州牧及縣宰皆兼將軍、偏裨、校尉之號，又有豬突、狶勇、銳卒、虎牙、五威兵、竟（音境）尉、九虎將軍、捕盜都尉之屬，置輒不罷，蓋不可勝數。

àn: sān dài guó róng bù rù jūn, jūn róng bù rù guó. yí lǐ: jí xiōng bīn jiā, dá yú tiān xià, ér jūn lǐ dú zài yú dà sī mǎ fǎ. ruò guó yǒu shī tián zhī shì, zé xiàn shī shǐ shòu fǎ yú sī mǎ, yǐ zuò mín. liù guān yì wéi xiǎo sī mǎ zhí zhǎng bù xī shū, ér jūn sī mǎ yú sī mǎ xíng sī mǎ jiē bù bèi guān, yǒu shì sī zhì. qí bù yù guān bīng gài rú shì. zì qín yǐ zhàn mǎ wèi jué, zú yǐ zì bì, ér wáng mǎng yòu zī zhāng yān. fán gōng qīng zhì yú shǒu zǎi, jiē jiān jiāng xiào zhī chēng. yī qiè mù bīng, hào wèi zhū xī, zhēng tiān xià míng bīng shì liù shí sān jiā shù bǎi rén, yǐ bèi jūn lì. suǒ yǐ shì mín, wú fēi nì dé xiōng qì. gù fāng yí tiān xià zhī yà, yǐ zhòng nǔ kǎi zhī jìn. lìn hǔ fú zhī fā, qiú yǐ wèi ān, ér lǜ lín xīn shì qún dào yǐ qǐ, hǎi nèi háo jié jiē shā qí mù shǒu, zì chēng jiāng jūn. xún yuè zhī jiān, biàn yú tiān xià, bài wáng zhī huò, sù yú bào qín, kě bù jiè zāi!
（按：）三代國容不入軍，軍容不入國。《儀禮》：吉、凶、賓、嘉，達於天下，而軍禮獨載於大司馬法。若國有師田之事，則縣師始受法於司馬，以作民。六官亦惟小司馬職掌不悉書，而軍司馬、輿司馬、行司馬皆不備官，有事斯置。其不欲觀兵蓋如是。自秦以戰馬為爵，卒已自斃，而王莽又滋彰焉。凡公卿至於守宰，皆兼將校之稱。一切募兵，號為豬狶，征天下明兵士六十三家數百人，以備軍吏。所以示民，無非逆德兇器。顧方疑天下之軋，已重弩鎧之禁。吝虎符之發，求以為安，而綠林、新市群盜已起，海內豪傑皆殺其牧守，自稱將軍。旬月之間，遍於天下，敗亡之禍，速於暴秦，可不戒哉！

mǎng bīng dà dǐ yīn hàn, ér fēn gèng qí zhì, bù yī tǒng shǔ, mín bù kān rǎo. yòu wù zì lǎn quán, suī qiǎn jiāng bù yǔ bīng fú, bì qǐng ér hòu dòng. qí fá biān nǎi yù tóng shí jù chū, zhì jiǔ tún zhě shù nián, cháng èr shí yú wàn rén yǎng gěi xiàn guān, yě yǒu bào gǔ. ér jīng shī wèi zú, yì sān suì bù dé gēng dài. yóu shì mín yuàn yì zuò, mǎng suì dà bài.
莽兵大抵因漢，而紛更其制，不一統屬，民不堪擾。又務自攬權，雖遣將不與兵符，必請而後動。其伐邊乃欲同時俱出，至久屯者數年，常二十餘萬人仰給縣官，野有暴骨。而京師衛卒，亦三歲不得更代。由是民怨益作，莽遂大敗。

àn: mǎng kūn yáng zhī zhàn, zhōu jùn gè xuǎn jīng bīng, mù shǒu zì jiāng dìng huì zhě sì shí èr wàn rén, yú zài dào zhě qiān lǐ bù jué, qí tā yōng zhòng lèi shù shí wàn zhě tōng tiān xià. gài hàn zì wǔ dì zhēng fá zhī hòu, shù shì hán yù, bù jiàn yān huǒ zhī jǐng. dài jí shǐ yuán zhī jiān, mín hù yī qiān sān bǎi èr shí sān wàn yǒu qí, shì yǐ jùn guó jiǎ shì suǒ zài ér zú. jí xún yì dà bài, jǐn qì shān dōng zhī zhòng, běi jūn jīng bīng hào jiǔ hǔ zhě shàng shù wàn rén, yì kě yǐ jiàn hàn jiā yǎng mín qiáng guó zhī zhì. rán zì mǎng chù rǎo, gān gē jìng zuò. zhì yú guāng wǔ hái dìng jùn xiàn, huò kōng zhì shǒu zhǎng. zhōng yuán mò nián, fāng cái sì bǎi èr shí qī wàn, shí yú yī èr, wú fù nǎng shí zhī shèng yǐ.
案：莽昆陽之戰，州郡各選精兵，牧守自將定會者四十二萬人，余在道者千里不絕，其它擁眾累數十萬者通天下。蓋漢自武帝征伐之後，數世涵育，不見煙火之警。迨及始、元之間，民戶一千三百二十三萬有奇，是以郡國甲士所在而足。及尋邑大敗，盡棄山東之眾，北軍精兵號九虎者尚數萬人，亦可以見漢家養民強國之制。然自莽俶擾，干戈競作。至於光武還定郡縣，或空置守長。中元末年，方才四百二十七萬，十餘一二，無復曩時之盛矣。